mircoles, 21 de marzo del 2012 | la voz de la escuela
Dez anos sen Casares
A sa vocacin foi facer unha literatura apegada ao cotin, caracterizada polo protagonismo da ancdota, dun humor que resultaba amable para o lector Vimos de ler, con ledicia, o pequeno volume que La Voz de Galicia publicou o recente 9 de marzo, coincidindo co aniversario, o dcimo, do seu pasamento. Refermonos, claro est para quen le o peridico todos os das, ao librio que escolma os artigos que neste xornal publicara na seccin marxe o escritor Carlos Casares, colleita que abrangue desde os anos oitenta ata, precisamente, o 9 de marzo do 2002. Naceu Carlos Casares en 1941 en Ourense. Comezou a sa tarefa profesional como profesor de literatura no ensino medio, pero ao longo da sa intensa vida tamn foi parlamentario na Xunta, no primeiro perodo lexislativo desta institucin, pertenceu Real Academia Galega, dirixiu a editorial Galaxia e a revista Grial, e presidiu o Consello de Cultura Galega. Xa de mozo fxose evidente a sa paixn por escribir, que se concretou nalgunhas pezas dramticas, entre outras cousas. E non acabara o bacharelato cando coeceu a Vicente Risco (unha das sas mis importantes inuencias), a raz de gaar o Concurso Provincial de Contos. Desde aquela gozou sempre de participar nos faladoiros dos intelectuais galeguistas. Podes ampliar a informacin sobre os inicios do escritor lendo a biografa publicada na web da Fundacin Carlos Casares. Bscaa en http://www.fundacioncarloscasares.org/ Ademais de algns ensaios, Casares destacou como novelista ou, mis ben, como narrador, pois desenvolveu tal actividade tanto en novelas como nas colaboracins periodsticas. Na primeira faceta estreouse con Vento ferido (1967, un libro composto por 12 relatos), seguido de Cambio en tres (1969) e Xoguetes para un tempo prohibido (1975). Estas son obras nas que o autor ensaia diferentes tcnicas de escritura, consonte con outros autores da nova narrativa galega. En 1979, con Os escuros soos de Clo, considrase que inaugura unha segunda etapa, que pertencen Ilustrsima (1980), Os mortos daquel vern (1987) e Deus sentado nun silln azul (1996). Nesta segunda etapa o seu estilo est consolidado. A espontaneidade e a sinxeleza propias do relato oral son o seu principal trazo, co uso dunha linguaxe popular e familiar, facilmente comprensible. E os asuntos atenden ao prximo, o cotin. Todo isto tinguido dun sentido dun humor amable. Como articulista, Casares abrangueu temas centrados no anecdtico, no que a el lle aconteca, nas sas embranzas, na sa contorna, en viaxes e en lecturas... e nas reexins sobre o seu gato Samuel, un dos seus protagonistas mis queridos dos lectores. Uns relatos aos que aplicou as tcnicas do conto oral: Eu creo que escribo igual un artigo que un conto ou unha novela. De feito, o que fago no peridico literatura. A min gstame contar cousas. E nas pxinas de La Voz quedou constancia, como recolle o librio mencionado, da sa contri-
M. MORALEJO
Carlos Casares pousa co seu gato Samuel, un dos personaxes favoritos dos lectores
bucin cultura galega, e sobre todo da sa contribucin normalizacin da lingua galega. Se non tes o librio Carlos Casares en La Voz de Galicia, podes ler os artigos de Casares na web. La Voz de Galicia, na sa versin dixital, vn publicando a coto un blog cos artigos que Casares tia escrito
en vida. Busca na pxina principal de La Voz (http://www.lavozdegalicia.es/) o enlace aos blogues, que est o ltimo na tira gris do cabeceiro de seccins. Atopars marxe do tempo entre os primeiros.
> Carlos Ocampo
carlos.ocampo@lavoz.es
Casares e o trfico Carlos Casares ditara, un 23 de outubro de 1985 en Santiago, no marco dunhas xornadas sobre a seguridade dos pens en Galicia, unha conferencia que saa das marxes do comn neste tipo de encontros para especialistas. Organizadas pola Direccin Xeral de Trfico, descoezo se ponencias como a de Casares ficaron editadas no seu momento: en todo caso, parceme que o acceso a elas non ha ser doado. Sei de certo que, fronte ao cadro de especialistas que interviran neste congreso, Casares defendeuse da invitacin argumentando que el pouco saba do tema. Pero non tardou en aceptar e, como o trfico xa daquela era inseparable da vida moderna, soubo transmitir coa sa habitual sinxeleza e o seu amable sentido do humor unha idea que, ademais de interesante, parceme que segue gozando de plena actualidade. O tema das xornadas era a circulacin de pens, sobre todo no medio rural galego, e via motivado pola cantidade abraiante de mortos por atropelo. A dispersin da poboacin galega, con milleiros de ncleos moi pequenos, require unha rede viaria de moitsimos quilmetros, tantos que imposible investir o suficiente para mantelos todos nas mellores condicins de seguridade. E todos se empregan a diario, dende as modernas autovas ata os carreirios que s veces s estn asfaltados por tramos. E as que mis, as numerosas estradas con remendos e fochancas , sen beiravas, compartidas por quen salvan as sucintas distancias entre parroquias a p ou en coche. Todos estes son factores obxectivos que anda hoxe seguen a provocar mortes por atropelo na Galicia rural. Pero Casares sinalaba outra que, nin co tempo pasado desde aquela, penso que segue a ter validez hoxe. Contaba, co seu narrar caracterstico, cmo na pista que a sa casa unha muller coa que a coto se cruzaba, el en coche e ela p, demoraba con parsimonia o apartarse para deixar pasar o vehculo, e cando deixaba o paso franco ameazaba co bastn e con anoxo non ao piloto, mais o artefacto. Outros ocorralle s noites cun paisano que a bbedo, pero este non evitaba, malia o perigo de perder o equilibrio, darlle unha patada porta. Unha terceira actitude frecuente a de quen ao chegaren os coches ao seu carn pense de costas a eles. Anoxo ou medo, como reaccin ante o vehculo, agochan en realidade, segundo Casares, a percepcin do autombil como un elemento perturbador do xeito tradicional de vivir destas persoas. E engadimos ns que, malia os seus indiscutibles beneficios, esta perturbacin que provocan segue a producirse hoxe en da, anda que quizais as reaccins non sexan exactamente as mesmas.
Unha web sobre seguridade viaria
A Xunta vn de inaugurar unha web, dependente da Consellera de Cultura, Educacin e Ordenacin Universitaria, chamada Eucirculo. A sa finalidade concentrar recursos e ferramentas para a educacin viabit do ria en todos os mbitos d complexo mundo que constite o trfico. Na pxina destacan os captulos dedicados a Actividades, Recursos e Normativa (unha recompilacin das indicacins do currculo oficial referidas materia), ademais dun Glosario que non vir mal para entender o significado exacto dalgns conceptos. No apartado Actividades, hai varios enlaces, entre os que destacan os que levan aos Obradorios das xefaturas provinciais de Trfico, desde os que se pode solicitar informa-
ACTIVIDADE Debate. Sguese hoxe en da a percibir, nalgunha medida, o autombil como un inimigo? Podemos enumerar os problemas e molestias que provocan? A quen son debidas estas molestias, aos coches en si ou aos comportamentos inadecuados? Enumerade e valorade algns destes comportamentos.
i t i i didcticos e cin, materiais did ti mesmo a colaboracin de expertos que acudirn aos centros para falar cos alumnos. Neste apartado tamn ser recollen iniciativas dos centros escolares. En Recursos, as propostas son moi variadas, pero destaca para os nenos o enlace a Vial-Test, unha web que propn un xogo para que os alumnos comproben os seus coecementos en educacin viaria. Explora a web Eucirculo en: http://www.edu.xunta.es/web/ eucirculo
