Scribd Logo
Cargar

¡Te damos la bienvenida a Scribd!

  • Spelunca Capitulo Cero Manuel Gago Homes Libres-1-6

    Cargado por

    cartavio75
    13 vistas6 páginas
    Artículo sobre arqueología altomedieval en Galicia

    Derechos de autor

    © © All Rights Reserved

    Formatos disponibles

    PDF o lea en línea desde Scribd

    ¿Le pareció útil este documento?

    ¿Este contenido es inapropiado?

    Denunciar este documento
    Artículo sobre arqueología altomedieval en Galicia

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Descargue como PDF o lea en línea desde Scribd
    Marcar por contenido inapropiado
    13 vistas6 páginas

    Spelunca Capitulo Cero Manuel Gago Homes Libres-1-6

    Cargado por

    cartavio75
    Artículo sobre arqueología altomedieval en Galicia

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Descargue como PDF o lea en línea desde Scribd
    Marcar por contenido inapropiado
    de 6
    DESTACADO REPUBLICAS DE HOMES LIBRES: AS FORTALEZAS INVISIBLES DOS LABREGOS DOMINGO, 19 DECEMBRO zox0, Last updated on 23 / Decombro/ 2010 O pobe de Rohan escapa cara 0 seu refuxio nas montaftas Fotograma de O seflor dos Anels: As dias torres Lembra que podes ler esta entrada coa banda sonora das Republicas de Homes Libres en Spotify Ainda que me falta moito traballo, seguin a mifa herdanza de labregos e marifeiros das costas do Barbanza e Muros, das costas de Carreira illa de Salvora, do alfoz de Mutos as domas de Palmeira. Se cadra, doce ou vinte xeraciéns antes, pola noite, tras dar 0 aviso da chegada dunha escadra, os meus marcharon canda outros ao monte, levando con eles os porcos, os menifios envoltos en panos, as galifas en cestas. os vellos sobre os burros; se cadra agardaron baixo as estrelas, quizais, abandonados sua sorte polo exército por un Rei que estaba noutras batallas: os penedos gorecéronos no seu refuxio, como fixeran durante xeraciéns. Alglins dos lugares que estamos a percorrer estes meses -tofio tantas cousas que contar, ¢ tantas para pofier en orde- son distintos na sa natureza as varias tipoloxias de castolos que estamos xa a recofiecer. despois de certo traballe. Son, mais ben, labirintos pétreos nos que localizas nos puntos mais febles marcas de post madeira e defensas moi coxunturais. As stias dimensions, adema's, son as veces moi superiores aos castelos que estamos identificando como protofeuda's (que adoitan ter diametros de 10-15 metros), carecon da tecnoloxia defensiva destes (murallas, torreéns). Estou certo que algtins destes labirintos de pedra, no alto do montes, puideron ser un refuxio ancestral para as xentes das comarcas arrasadas pola pirateria, empregados durante séculos como poboados circunstancias, escondites © espazos de resistencia, nifios de vida: espazos mais grandes, nos que poderia caber unha comunidade relalivamente grande. © paralelismo co Sagrario concebido por IRR. Tolkien coma o tltime refuxio dos Rohirrim (o DunHarrow en inglés) é evidente, para quen queira visualizar a stia funcién. A pedta, 0 caprichoso granite dos cordais, era a auténtica fortaleza, Unha Fortaleza Invisible, como sempre foron as fortalezas campesifas. sde Pero a penas carecemos das voces que nos aclaren a historia destes refuxios ancestrais dos pobos da costa galega. A arqueoloxia ainda non ten exolicade unha mmisteriosa referencia que figura na Historia Compostelana, escrita para maior gloria e laudatio do arcebispo Xelmirez no século Xl, Cronica ¢ un dos mellores textos histericos do seu tempo en Europa, escrila nun latin moi cullo, A nés interésanos aqui un valioso texto: 0 epigrafe Clll, onde se conta como o Arcebispo reclutou a armadores e patrons de Xénova e Pisa, as potencias maritimas do seu tempo, para construir a armada da Terra de Santiago, Intercalados, hal varios detalles interesantes. Eis unha versién traducida por Emma Falque Rey ver comoletal Principalmente asolaban la costa que esti prdxima al territorio de Santiago y sus alrededores. Pues dirigiendo sus correrias las islas que estin cerea, 2 saber: Flamia, Ons, Sélvora, Arosa, Quebra y Monte Louro, alli estable- cfan su sede y alli descansaban ellos mismos y reparaban sus naves del esfuerzo del Viaje. Desde aqui asaltaban frecuenterente a los cristianos unas veces « escondidas, otras abiertamente. :Por qué detenerme demasi do en esto? Destruian por completo las iglesias, demolian los altares, lo cual es un sacrilegio incluso decirlo. Incendiaban también los palacios de los nobles, la villa, los tugurios, cortaban los érboles, mataban también al ;anado y lo que necesiteban, lo llevaban en las naves; a hombres, mujeres, jovenes, nifios, a unos los hacfan prisioneros y a otros los entregaban a lt muerte. {Qué diré? Fernando Arias y Menendo Diaz, varones nobilisimos y muy poderosos, que habian sido hechos eautives por ellos, entregaron para redimirse del cautiverio sesenta prisioneros cristianos, aunque de con- dicidn servil. Ademis a muchos nobles, a unos los hicieron cautivos, a labregos da cost moume aatencién, En n permiten a galegas hai moita refer ‘Covas’.Acudin Falque traduciu cova era spelu clalista: Investigar. e decidin acudira un es do cronista galaicorromane Idacio -a0 que xa n embargo na microtoponimia da: 8 Anton entre labrego: : fundadas en ia de cov texto orixinal en latin. A palabs je queria dicir? Comecei a fomes Libres- ¢ experto en filoloxia clasica. Ten spelunca algiin matiz? Sospeitaba que Si. Via Facebook, Xosé Antonio aclaroume as duibidas: Malia que spetunca, ¢ algtn sustantivo da sta familia (éxica, significan “cova en realidade vai acollendo co paso do tempo outros matices. entre os que destaca a sua igualacién a ‘antrum’, pasando a significar “oquedade’, non sO aludindo ao sentido natural, senén tamén artificial -boa proba diso é 0 glosario de Saxo Grammaticus-. Dal tamén os usos sinonimicos con “sepulcro’ que son relativamente frecuentes en textos tardios. Padeche ser de axuda para comprobar isto acudir -inevitablemente- ao Du Cange. De feito, coido que en vez de “covas’. conviria traducilo por unha palabra mais ampla, do tipo 'recunchos’, “oquedades' ou algo similar, como ben se ve, ademais, na microtoponimia, coas alusiéns do tipo ‘covelo’, ‘cova’ ‘Anosa paisaxe comezabaa a cobrar novo sentido con estes seminémades que se refuxiaban en speluncas. Pero fallabannos cles por falar, os protagonistas que habitataban neses refuxios. Faltaban? Com un miragre conservouse un misterioso poema, nas marxes dun foro, no mostelro de Celanova, que nos detalla 0 comportamento da poboacién no contexto dun ataque procedente do mar. 0 relate lévanos, posiblemente, aos ataques berberiscos do XVI e XVII na costa galega. Tradicionalmente, pensouse que esta relatando o ataque berberisco a Cangas de 1617, pero eu mantefio as mifias reservas, por varios motives. O nome da vila non figura no orixinal e @ asignacion deste poema a este feilo histérico especifico baséase nunha suposicién que fixo de a cabalo entre 0 XIX 0 XX xornalista € historiador Bernardo Barreiro e, ademais, hai varios elementos ‘a maiores que non me cadran. Opoema, desde o punto de vista literario e histérico, é un misterio, sobre © que hal teorias de todo tipo: unha elaboracién culta, e nen popular, ou unha redaccién en dous tempos. Ten a bravura dunha voz que nos chega dun mundo dunha lirica mei antiga, quen sabe se foi unha cancién! De pequeno tiname fascinado, Aqui vai a primeira estrofa, ¢ aqui pades lelo completo, Polo camino ehi ven un home: ainda ven lonxe, lonxe, lonxe, non sei si anda ou si corre, Porque ven lonxe, tonxe, lonxe, Quen fora galgo. quen fora paxaro, quen fora vento! (© poema vai relatando os feitos. Vou entresacar os versos mais narratives. Vifleron os mouros arrenegados / Entre penedos i entre touzas ala lone, lonxe, lonxe / Levamos 0 Cristo coutras cousas / 1 os mouros arrenegados / foron detras lonxe, lonxe, / i aqueles penedos arrodeados / (era moi lonxe, lonxe, lonxe) / Probes de nés! todos berraban / valenos, Cristo! apelidaban / Xa dos penedos na Suratiia / ala moi lonxe, lonxe, lonxe /vianse as caras de tal xontifa, / Cristo! Cristo! todos a unha / dixemos lonxe, lonxe, lonxe / esmagada aquela xentifia / quedou ala lonxe lonxe lonxe. Nestes versos hal varias cousas que me chamaron a atencién: en primeiro lugar. a inmediata relacién entre o que se conta neste poema e a Historia Compostelana de rez. A paisaxe, "penedos i entre touzas’, 6 a das serras galegas. A expedicién & colectiva, como 0 poema. Pero eles parecen ter claro onde é que se refuxian: nun. .espazo moi alto no que ven chegar aos inimigos. Na expedici6n de fuxida tamén se que exerce un miragre. E tamén alucien a un topénimo moi concreto: a Buratifia,

    También podría gustarte