Está en la página 1de 40
| El Autodiagndéstico | Comunitario — ho DANIEL PRIETO C Planificacién y Evaluacién de Proyectos de Inversion 14/5/2009 INDICE Conclusiones P95 01X21 13 ‘sopol ap soquarinusou09 so} A selDuats ‘adxa se uo usgan! 38 sopor ‘sopor ap uspuasde sopot -anb ua epipaw 2 ‘oneonpa sojer OYE UN ual ooAsoUsAIP ‘oune 13 “pepiunuos eidosd e| 2p evowaw 2] asap so ‘eouoisiy eoweur ey ap Uo!D -a\dosde eun ua A seauaiiedxa ap olquinovey
    SUEE uy eum @ auu0Gsss cleats ye end sazodews de juebso ap So1ep Anu SoId 1 vos eisajB1 e) A eenase e7 olegen 1a ua ‘91129 21 via “ewsopSt ef ua “eyanasa 2] U9 e3s 2A surts6 $0.20 UOD soUseUOIDe|31 SOW ip Soyandad Anu apsaq, 1 ap Onuap aiuawejos a1un9sue.) ou pia ensany anb apaons osag SANOIDWZINVOUO SVHIO W201 SB1NWe; OP e194 yag0uo3a2 SOUaPOg owns uatuaisas as” pap ap pepe axa siqh) e21sen souiagare ©} ue ned ap A sstauauadia ap ox} 1S “sepiBi sauossi< eguanin sersiyg2us ora my 304 ‘spol situa’ sepeu aodun seus savars}s9yr se) opuHND isewiop so] @ eysin ap solund ss iusuiaagy A eLaiqe 2saidxa Uap ‘andl ‘soliy ‘arpeus A axped “Sood OP ues UN prv0uap 2 ‘eranpuoa 2p adit opeumaiap un seidope eed seyorxayas ‘sebojerp “190098 yoo 0529 pol wa OUIS “aipeU 2 epeu s2uoduy urosng ov 2 ‘oun epes e oradsaz ap vowed anb sour sou oroeias se) seongioowep uOS £ 20d sau nb soueuiny sues anlua sou oipelas £9) stone 20WAP LOS uowsiaip nsa sa epiBls seus OP 1h deen wn pueblo questa ince ea par una eran eaniaad de pequena snes tanilaces, ast 105 ventajas para tos ni lucha por ta superve te se va aislando, Solo pena reunirse, que lo dicarse al propre trabay con los parientes 0 con los ve os Pero la culpa de tos fracasos la obtencién de wscasos ben 10s, no la tiene Ia org SI, sino la manera en que se in ryarla adelante. Son for _ sin un A wees de hace que problema. muy gran sa se alarga demasiado, pueza a dispersarse y a volwer a sus problemas inas inimediatos Estas organizaciones, que apare ven y desaparecen com tanta rapt de? se llaman ‘ones mans ella. EL PODER DE DECISION caractes ie que estamos ane Hay oryanizaciones autoritarias y organizaciones democraticas. Hay organizaciones transitorias y organizaciones permanentes. Es preferible siempre formar par lw de organizaciones democraticas y permanentes, Democraticas porque todos tenemos derecho a ejercer nuestro poder de decision, Perma nentes, porque se convierten en une familia més amplia, en {a cual traba jamos no solo por problemas inme relacionarnos con 1a gente, intercambiar experiencias, aprender de lo que otros saben. En tuna palabra: podemos convivir. vi en comunidad y asi no quedar lados en nuestras propias fanw lias. EI tomar decisiones y el convivir son cosas muy ‘importantes para todo ser humano. En las relaciones mmloritarias hay otros qué tomun decisiones por nosotros. ¥ esto sig fica que en muchas cosas no so mos duefios de nuestros actos, so mos dominades por otros. Pensemos mas este tiltimo tema Cuando Una persona decide siempre. -5- tras forinas Cuando una persona Jere por un grupo, se ad fas decisiones ajenas, decimos que hay una dominacion grupai Y ‘suundo un grupo decide por otro: decimos que hay una don cal, 5 Esas fornus de dominacion sun muy comunes en todo tipo de so ciedades, ya sea cural o urbano. Pe bres del campo 0 Johew ‘olquies ua ‘upernemowep sohew y yeunwod ovIpoLiad unbje ua sesaiede wapand anb sajeuaiew so] ‘Sopesjunusco so} ‘seajquiese se} ua esqejed e] uaiquel “uo:sewsojut ej OJOS OU C1ag “RII9 ap LEIDYaUAG a anb sovod soun sod epenuasuca 58 ugisewuoyul e} seuewoine sau ‘orpe2}up6.0 se] ue anb sowe!nag NOIDYOINAWOD WT oleqen ep ‘aseq ap sodnu6 ‘9p © senesedooo ap sanen e ‘exer -junusoo ug}9271Ue5,0 e| us e159 (e12 1 osed up) “asiauaIsos A 25z0| ap e1ed sewejqoid soyonu sesied sonsenu ua Uaue! ‘]eU0!9eU SOLE 1e ap ‘sepuesB seus se] 0 sapyuny A seyanbad seus se] uess eA~'sale; dod ‘sauoreziue6s0 sz] ono ed e1p un ap anbisuca #5 ou O13 Lors@éarap se) p sor \pawwut 3009 $0} °S “pepyediorunw 2eIgod srw (saned aiqoxt SOT dn grapos en que se deser Demos mas ejemplos. ¢Quién lo gra mayor prestigio, en general, en las comunidades? Podemos sefialar al maestro de escuela, at médico Pero incluso una persona que sa bbe poco de las letras tiene también influencia y prestigio. Por ejemplo, un curandero a su modo atesora, quarda informacién que otros no conocen. Sabe de hierbas medici Su informacién te per igio y un cierto poder social en somunidad Claro esté que uno no se comu nica solo para ejercer poder. Di demos afirmar que también en ellas la comunicacion puede servir para ejercer poder. Asi, un padre que concentra todo el saber en tanto jos y su mujer solo estén a ro de esto. Pero en las familias no municacin se practica para rela cranes de amor. de solidaridad, de afecto La comunicacién se practica pe 1a dialogar, para intercambiar expe riencias, para divertirse, para apren der la propia realidad, para jugar para compartir momentos. La co municacién es de todos. no est: en manos de alguien que busca so lo la obediencia de los demas. Cuando menos compartida est la comunicacién menos poder d. decision existe. ya sea en las farm lias 0 en otras organizaciones. Co Jo que se da en pequefo se ¢ también en grande, con las coop: rativas, los sindicatos y otras fo: mas de asociacién, puede o to mismo. Es de cursos pare elaborar mensajes mesgrafos, maquinas de escribi ete.) tendrdn mayor poder. Le comunicacién es fundame tal para el desarrollo de una org nizecion, pero. més fundament todavia es que ella sea compar da por todos los miembros organizacién manejo de rvidades tivos, de lo que puede se toma tal o cual decision Que todos .tengan derecho’ a reunirse con los restantes asociados para mntercambiar experiencias y puntos de vista sobre algin asunto; que to dos puedan- opinar con la concien- cia de que la opinion seré tomada en cuenta para decidir algo. Cuando mds crecen tas. organi zaciones més complicada se wel: ve Ia comunicacién. No es lo mis- mo una cooperstiva de 40 0 50 miembros, que un sindicato que abarca toda una ciudad. Pero el pro- partido por todos. Sin duda un camino pare esto es la asamblea. Pero no es la clon suele ser dist de por otros medios, tales como las hojas volantes, tos carteles, el pe: nodico, mural, el periédico comu: la radio... Todos ellos per miten un acceso a ta informacién. ‘Sin embargo, ‘guno de estos medios es sui cuando falta la base principi proceso de comunicacion el cono jimiento del tema tratado. De nada participar en una asamblea si el tema debatido es conocido por unos pocos; de nada vale recibir pocos datos que incitan a la accién ¥ quien los mira carece de la infor- macién suficiente. Ni la azamblea ni ninguno de estos medios es suficiente cuando falta le Base principal de im proceso de comu- nicacién: el conocimiento del tema tered, De nada vale partcipar. En las organizaciones, pequefias (© grandes, la Unica manera de ejer- cer el derecho a deci de decidir, es 2 través del conoci miento de los temas fundamente- les, de los problemas fundamenta: les, Una organizacion se vueive au: « cuando la mayoria de sus integrantes desconoce qué esté pa: sando en su propia realidad y qué esté pasando ‘con los problemas a los que se dedica tal organization 3. EL DIAGNOSTICO ara poder solucionar un pro: blema 0 dominar una situa- sin que otros lo hagan por \asottes, necesitamos adauirir los conocimientos necesarios. Actuar sobre algo que desconocemos es como aquello de fos palos de cie go © como pretender leer en total oscuridad, Todo ser humano, por et hecho geisajew un “s9}0p ur @ agaq_ oolpaw un © apnoe bye auaupD}31p vaiq epue op (01 opuend sejnBaus: uprenys eun audusats 59 epnied ap ound | conisouBeip eulwouep as ‘sauo!s nypvugo se} eysey seworuls sosautid ‘8p Uo!9eRasq0 2} apsap ‘osev0sd asa opal “elousjop ns asgos sauo!s yuo sepeuiusarep e ebai) A a1 ied ns e eIpmisa ‘seioudtsadxa A sotuaiusisou09 sns ap snsed 2 oumpaur un euipaw ej ap odwer oysnu: as2y apsap erp exgejed © SSIVESNES SYOILSIESLOV EVD consoufeip opueuiwouap 3u moe sapod esed pepijess e ap eqvanursoue 2183 1e1ndod uo!De71UeG10 eUN ap oanfas souene un seiiqisod @ op -eunsap ‘o1ua] oleqet un ap erest 28 “Opuo; e A zane] @ OPOL 1890u (09 ap ‘ajjeuap ua spndsap sowason ‘owos ‘ozodwes een a OU A Lani sanorzonnes sopussfue ap as0at 2 1 open asgns “aruazifs $9 a1 343m ‘ania as anb ua. Jos soypmisa sopuny janbad usages an =g- oz olegen ap sodnsS eiueypow sopor ap vapuasde sop. anb e} us eave, eun /ugpeutioyu, seseo0sd 4 sea8nq exed u9ise7iueBs0 ap seu110) A “op 81 un J0d ‘seuale seisuauiodxo se} ap snsed e alezipuaide un co fs anb sogei eun “ewan e; @ ou Jex9 SesOpeWNUE ap eoUaEE:d eh sua9 “0589 j2 5916 *A pepjunusoo eun ap sawuesSmu! so] ave epeziea: saun{vos soge} eun © sowliaj2s sony gIoeaIpaP a SOYe enely opMUeLY E ‘nb pepinnze eun e “ejanase eun 100 osed je stuaueieseeu opuats SOWEIS@ SOU) OU “soIUaQA}90U09 uorsisinbpe souwisep opuena ~ senanu sauojoenys 2 vaya ap een 2s 1S opor aigor alUBIDYIMS s9 OU sada e e:oUALL adxa sod opeynwese sages ja G24 jous! siuimujeror se alpen 1 8p ueIeR and 13 sp! 23Q0s Bwaigoud 13 0 UpiIeNLIS e} 8p openepe o1uatusisouca un usasod ou “saiuediaised so) ‘sopeionjonut 50] Sopor 15 $21q:500 Uos Ou *e: ‘owap esauew eUn ap jeoos ud! euuossuen 9p A upisvziue5s0 sosavoud 50) ‘sjndod ofeqest 13, ous Jo] seusye and Aey o1s9 a1Uy 'sosinaas ap sa ye) J0d 0 seipnasa ap odusan opiuat saqey OU 10d “s019)u fesapisuoo ¥ euapLs Yt sixa soja @ a1uas, sapod sod 0 ugreanpa 40d jadxa ap 4 uioew injut “seyuuey se] ap onus 12 AP SBuoIDIPUOD se] 10g °Z uo}enus erdoud ns rezsjeue @ asiauaiap eed 1 woo en Hy 8B eved aruawe. ‘opeaipap gisa uainbye opueng “1 ses neo smiuaingis se] 10d ‘serouayiadxa s20U03 UCr{e} a} O13 “BEI 109 epiA ns ‘Seip So} SopOL 3p pin 18S aid © Jews Jens|| axyad a} anb enusriadxe epeuwustep “uorew J0juY eeuiualap aust, “ages ou A ages a1u3B 9] anb s9 011819 07 ugizenys eidoud ns jeulwop e1ed sapuaide eysacsu .p2u anb 4219 ap opunBas ja va erueious je1or eun ap oisand ns jap aued as ovswud [9 Uz sepuaide anb ua epeu ‘aqes of por a1ua 27° Z \ ‘oysay oper ajsep “e1s19npucD nb Avy A ages epeu aiuad e) | Sa10.149 ap pepnues e819 s9at esey sose sounbie ua A san ys 49s ou uapand soiss 019g ‘siuawijer0) So apeu opnuas syain @90) a} anb UOWENLIS BIEL uuasjua eued sopijen solustus20u09 auant “sand ‘ouewny 428 Opoy ‘onjons es0p jap A oqualsi9as9 jap sopen ap sewajqoud s90u09: ‘souanbad $0] uo3 ut 2p spensape seusioy se00U0983p apand ‘anei6 pepauisajua eun ap sewoius so} sao0u0asap apand ‘aq “114501 88 oyanbad {9 0} sewol sepipaw anb ages ‘opezruai6 14 ages ‘ofly ns e seruewewe ages ‘ojdwala sod “aupew eun, “sauoisent Js @uoronjos A sequayzua eed ow (09 sazuajaijns uos soy)3 1s $2 ewaiq (036 13 “S01Ua}UsID0UOS sOLIa!9 auod ng 0% opo]” ooyqnd ua asiex 4odwo2 @ ‘seuIa0 0] @ 199009 cuefeqen ® ‘aiped 12s e apuaide as yeleqen sapod eied alezipuaide 3 ‘opoliad uh sod esed ‘ou 0 opezie!9 ‘ads9 eas ‘oJ91q0 un ‘e1sa!} e| ap ez Luesge| e} 3p $019:985 so] soyanbad Ani apsap uapuasde. sours: $0] !saioKew So} ap ezueyasue e| 9p spaen e sofiy sns @ 12149 @ uapuaide sauano! saupew se] “so1uarwui90uc2 souiaia sasod ‘pepaizes ua atin ap Pero. aca es preciso hacer algunas eclaraciones, : 1 Alguien puede séntirse bien y. 2 pesar de eso, puede'a la vez necesitar un diagnéstico.. 2 Alguien puede sentirse mal y 9 pesar de eso resistirse a hacer se un diagnés yeque con: sidera que se trata de algo pa sajero. Con el diagnostico social ocurre algo simular necesario cuan 1 idece alyo y nportancia del 3. Muchas veces si 0 se le da la Veamos un detalle cada ut mo algo superfluo; innecesario Y st recqrdamos aquello del aislamiento por Far do a una de éstas le en relacién esfuerzo colectivo de hacer un diagnéstico. ‘Sélo ante problemas que per: judican por igual a la mayoria de la poblacién, surge la nece- sidad de hacer un diagnéstico. Pero el hecho de que exista un problema no es suficiente para que Ia gente se organice. Ha habido y hay entre los sectores, populares una tendencia al fa talismo, a creer que las cosas son asi y nada puede cambiar las. A esto se suma el asi miento, el considerar que los 1s que 2 uno en nada in cumben, Por otra parte, el tiempo que la. poblacion popular dedica a resolver sus problemas de su pervivencia, hace que un diag néstica (y-en general todo tra bajo organizativo} aparezca co mo un esfuerzo exagerado. cuando resultaria més sencitlo dejar que ““los que saben y tie nen tivmpo” actiien por los demas Po 10. ¥ esto va relacio n ge y en general para toda toma cle conciencia de la situacién en que se vive. Sabemos que tuna actitud semejante conduce muchas veces @ verdaderas tra gedias familiares y sociales (desde ta pérdida de un hasta la destruccién de formas de trabajo). Como puede apreciarse, existen muchas dificuitades para realizar un diagnéstico, sobre todo cuando en gente se lance a resolver sus proble mas 2 ciegas, lo que acontece a me: nude es que no se informa lo sufi ciente, no adquiere fos conoci tos necesarios para evitar fracasos en su accion, Si bien un diagnéstico no 10 so: luciona todo, al menos permite sa ber sobre qué se estd actuando y prever qué pasard si uno toma tal © cual camino. Si uno no sabe desde dénde parte y hacia dénde va, es posible que no tlegue a nin. in lado. LOS DIAGNOSTICOS PASIVOS Cuando alguien va al médico se pone de alguna manera en sus ma nos, acepta ser“ estudiado, respon respiramos hondo Si bien colaboramos con algunos datos (cusndo comenz6 la dolen ledades tuvimos en ) es el médico quien realiza el diagnéstico. A este dejar se estudiar, a este permitir que al guien nos tome como objeto de andlisis, lo denominamos diagivis- ico pasivo: todo se hace desde afyera-de nosotros, alguien recoge datos que nos pertenecen, los evs Si llevamos esto al campo social puede suceder lo siguiente: da} decide que determinada dad (0 un conjunto de ) debe ser estudiada porque A partir de esa dé viados 3 la zone especi salud, en vivienda, en educacién Jopind op ovtipisoiuap spur opajaata lun souinciad 3p assur soo po soi adioauy Sauoisx%p 50) 3p 2909 0 smd ~ “un 52.0152 upo! 2p 2uueys0dusy ‘2d, Peplunwod e| @ sowexe SeISH| eioadse ap od un vod eisei"se1 ) Spend 96 ose sauiud 12 U3 onSoUBeIP Ja UB eiusU! vedionsed ns: opot 4é0a40"ua opsanige ap! epanb oxta!j9 A dansouberp [a 2y]ea4 anb sevotiad 9p odnib un e e6se2ua upisezwebio et “sous Sop asuinSas vapand ojj2 e1ed ‘ugisiDap ap sapod jap oon powap sew omrouale un e seuos 13 ap CsawNU LOEW J2 Je10d:00u! ‘a ‘Seuoisioap se} ap aseq a} sey)dwe 8 0182 poi ap ajuevodui! 07 ue sogey un atuejepe se19}) e2ed erouayledxe ns & oranyse ns 2910 ‘qwp 50] uzoey anb 0} ap o1un fe 19 “ors $p s9pod ns: o1UDU i sbsea “savorsnyouoa peu e auaweon “as ‘sopesaimur sordosd TPP Ue} ua “sov0d soun*ua ‘uoiseun “8! BP UOKeNUASUOS BY Ue auaW leluawepuny esuzss9p owssue3101 Ne ja anb oysip soluvayy senuesBaut 515 S0pdi 2p euied- od, sewajqord 50] ‘ap @iusiu:50U09 Un" sp vasa 94 ‘sBuio}oeziued.0 "se, 8nd" oyaip sowa”‘ope| unbul! e“énBayj ou anb “odwish ja episid anb ‘enb ‘oninba as anb 3q/S0d's3 ‘arin anb ua “uoidenus ey se00uc2 urs emde Vainb anb eA “opesipur sowoyy SOAILWaIDILuWe SODIISONSVIG SOT souep $0} vessvo1d A uaqisas saueind ue sop. 06 Jenuesuod aiiuied ‘peprunwo> ©] ap uo'sI9—p ap sapod ja abulsn $3) OeUOINe oonsoUBeIp Up “Sorayaueq soldoud sns eseid soyonus e uorewojU! URDeS S02 valsixa owoo Isy ‘02UaIWOD Je SOUIe!DaP anb o} sew 012s sowapud 0189 ua A -oued0} ne Guid opezuase1e) sowelspod ‘oansouberp ap. oda sis9. oanalpe un “u09 iesiaaid sowerpasng Ig sop so} ap usbiew |e nisa'@ upoe—s nposd as ‘sopezeyoas anua so} ssu0re|qod Sou ‘seues ap seansad aiqos A sowsoaped anb 9p eyonUE aIsKe aUaL ib “sajes019j sodode sau: jauaq sees exed “S61 sn{ eed a1ua6 e} @ ot vakouct se: 1ue1 opesn ey a5 ‘Sonised soonsou Beip soiuer oysey uey as o10g 7 -eranye apsep susiaza jainBye 1 opeues e198 ojos anb ena|| apand soual@ as ey19 a1G0s, wb ug}0e | anb erap\suo> aig 9 oWOd sesoo eidaoe uaiq O ‘anh ‘a1u96 @| 9p ugiooeai ap enje} ey ua mise ewajgosd 13 ‘ssunwior vos saquelauas senuayy, sejanouo1oy nued saiuaiquie 4 sssoie opues sng eqeise anb je1:011pa eseo eun ap alueluasoiday sod iesed ony as “eueqin seindod pepiunuo> eun ap aiuab ©} & 1291;es60105 eied ‘salueipmisa ap odiub un, oun oweuoiuay “sojduiala soysnu wep sowapod oui 2 20 vaiuany aj atuaiwel isa 328 exed uoveibila e opens 295 24 “upre|qod e} ® euale opis ey ugisisep e} OzuaKUOD UN BpSEQ sau019 oe seunye wer va 2] 6 owseigot 1b 59 18 ‘sayeno se} ap seiseioadsa soy ‘sendsoq 2529 Up ose ap seisinaaiua u! as A seuezuews seque} ua 2] © apinip as os2 weg equswle ef “oajdwa je ‘pepuey ‘sepuaina Se} ap opmisy 19 20, 0s sovep siunas @ A a1uab e) & aeasasqo @ uspaoosd sajers> soy ro Ja diferencia con el diagnéstico vo estd en que la propia gen: decide, “proporciona datos 53: ido en qué los va a ibe luego las conclusiones y las isa en su provecho. sal es el segundo camino, jue analizaremos mas adi ba- jo,el nombre de aurodiagy Pero en ambos casos. estamos en icipativo, de directa en la to- presencia de una participe ma de-decisiones. Preciso es: aclarar que acd volve- mos a los problemas iniciales. A mayor aislamiento dentro de una (dad, a menor grado de orga se complete el grupo previsto, ete. Digamos por ahora que uno de los grandes problemas es contiar ‘ld improvisicion, a la espon idad, a la’ buena’ voluntad de DIAGNOSTICO Y EDUCACION Al comienzo criticamos 1a idea wien pueda crecer solo, de sus-semejantes. Di humano El diagnéstico partici “poner conocimientos de todos, al pedir 2 Ia gente que ‘ofrezca su apoyo-y su experiencia, de aprendizaje, un riquisimo pro eso educativo, Siempre tendemos a relacionar la educacién con ta escuela. No va ‘mos a decir que ésta dltima no tie erifrentar y resolver situacion: Puesbien, cuando esos conor ‘mientos y experiencias son compar tidos @ través de feflexiones-grupa les, a través de discusiones, de con ‘versaciones; todos‘ aprenderr de los 4a riqueza’qué-un ser ha al rencias, ‘no se queda encerrada vn las paredes de su casa. 25 =11- Si retomamos afirmaciones an teriores podemos decir que a ma enriquece @ costa de los demés, no solo desde el punto de vista econé mico, sino también desde el punto de vista de su capacidad de dirigir, de apropiarse de experiencias ajenas ara su uso personal Y @ menor educacién, en el sen tido en que le venimos’presentan So, menor posibilided de le autodeterminacién com de fener algin poder social d cision. Insistimos: no nos referimos ne ate a la educacién recibi de ia educacién que se logca @ tra vés del conocimiento mutuo, del aprendizaje en comin, del aprove chamiento democratico de las expe: riencias ajenes. Frente a los sectores mds “cul tos" de la poblacién Ia gente tien: de a menospreciar lo que sabe y lo que hace. Es como si solo los “terados”” supieran algo, pudieran 26 die se tome et trabajo de ofrecerlos ala comunidad. EI diagnéstico participative cons tituye un buen camino para ter cién entre jos miembros de una comunidad, falta de comunica ciGn de experiencias, de conoc: muentos. - : 1H diogndsticn participative con Ia falta de comunicaciin entre Jos mierabros de ura comunided, fal- de comunicaciin de experiencias, de Y no es que la gente no ge co munique, no hable, no comparta momentos, Se trata de la com cacién para anelizar fe proy cién, para organizarse, para resol ver problemas comunes. EL SENTIDO DEL DIAGNOSTICO De Io dicho hasta el momento podemos sacar algunas conclusio 1. Por"las urgencias propias de Ie vida de todos los dias no es comin que se realicen diag wun e aquab e| © 32730; Uap A ova ap ody unbue is smuelpnise pepunuos eun e tueBayj anb apaons saaan seyonyy uapudias posse up ar? nto 2] anb_opypa D op or m4 urcipunfoad os 28 £ ovoypauutn dod auduors v22}duu> 2§,“oupjpanuio? Ippo 2p ap snucaf $0] Sopo1 2 09 nsousip un signs apand oni ou, ‘uapuod je10v96 ua a1us6 eA ugpedu auduiais ezaidwa ag “et pin n) ap Saquady SO{ Sopor ua CON soutieyp un sei91u1 epand ou oun, saje 0s saug;90)24 52) ap OL p ‘serouayadxa ap org p oulWeD 0642] uni ap of aiqisod se eye ‘owsiyoew fe Ww so, ap epee] as anb ua opow je “efased ns ap saiquioy Soi sod opioiala 10d 2 aayjas as upIqueL “ooIW -Z1- sejenpmupur sapepianice ap 0 3 ‘e1opeznesowep pninice eun nse ap seusoj se) ap eun owe ‘ouale 0zaNjSa Jap A seioueas0 sey 7 ap ueypanosde as A-sapod uesu39 | tuoo anb sodnuB ap 0 seuosied op oquanesersewuasep un e Sadan e ajeninba 01s9 A “safeI90s sauo1 21 Se} peplunwos eun ue opuena uavays 25 anb ua esauew 2} UaIG wel .ouls “sovelpawut seu sewiaiq 01d $0] OJ05 Ou se1e;9e awed poud sns ap e1uan e| exe 0s e91UN e} UOS sojja and souisaduieo $0] @ J29uaKUOD ap ‘yeqerss OWIOD ses03 se} s0ua1 sous Se] UeIoNsus a5 exainbIs tu anb seuossad 40d sopisase9 a vos soranpoud sns anb ua opow j@ uargnasep A uo!DeIp -auusaiut e| uoo apeans and oj ‘po opuo} & uad0U09 odwes jap saopeleqent sot opueng °Z pmuae yer snequos ‘seu: vaiuaiuy soisp ‘soueluoIne 2) ‘apy waisixa 1s “anb ajqisod 5 “eoipup as ug!peziuetio ye) ant 2 pepiunweo eun ep josate_anb seruauadxs set A 2s j@ yoo aiuaweninus~ souse0 ua fa “sozsenjs sruedwio> "souseuotgejas J@ $3 ugiquied a jag ‘@sed sou anb Oo} 30 opuoy e sisiigue un ap ned & ssuopae ap oluaiweaue|d |2 “Seu piqoud $0} ap sajetuawepuny ses ep Se] @p oYualus!D0ucD J2 “PED! eas erdoad e| ap afezipuaide |2 $2 3 peyodut 07 “Up!IeWzO;U! BP UO! konpa 101e0 ues hsouBeIp je oWsKL O52 J0g oud ns ap aiuab e 199 ose08a j9 Ua eseq 35 ow uoiaesnisanu enjnsai 50] 8p Osn |2 Ua A SO} seBnsaaul ap eauew e| ua ‘se5 2q s2ula} $0} ap gatap 2un 3p nb ‘opeuipic02 ‘0: ozsanjs9 un 9 oonisouBelp UN ugioeigod 21 ua uoise2tunuioo ap sewajgosd sou 1 ap soansou anb ue uorgenti los dias que diagnéstico se avanza de 19 eh, canine to es precisamefite durant: cuando la gente con ividades, aprende, sv co | discute, rea alternative soluci6n a problemas. presen tados sobre la marcha. 4.EL AUTODIAGNOSTICE COMUNITARIO LY ecaansstice_ somonita rio consiste en el conocimien to que sobre un tema o problema desarrolla ta propia: pobiacién, a y mediante el aprovechamiento del saber y de las experiencias de cada uno de los participantes. remo contrario a los. diagnésticos pasivos_ aut Mas. adelante .enunciaremos. los pasos necesarios para un autodiag ‘nosnico,-aclarando desde ahora que ellos seran solo indicativos, simple sugerencias de accién. Pero antes debemos lamar 19 atencién sobré algunos puntos: - 1. El autodiagnéstico jamés par te de cero, = 2.” Aprovechar 1a experiencia y el saber comunicario significa entre otras cosas, recupere ta memoria colectiva. fos elementos positives qu: existen fies Vamos punto por punto Decimos que jamas parte de una comunidad jalmente_ignoran sabe algo. Los que de cero son quienes ican los diagnésticos pasi vos: se scercan sin saber nada de si todo lo pudieran descubrir. En cambio, fa gente sabe lo que le pasa primero que nada porque es ella la que vive las situaciones, es ella la que pe dece los problemas. Tal vez no tenga en claro muchas causas, -afios, los aniversarios, imente se puede avenzar en un proceso de demacratiza cién comunitaria, Sucede que la.gente comparte ciertos lugares, ciertos econte crear un espacio humano, Pues bien, si uno se pone cuperar nada mis (1 ‘anb A’esany sepanb uajans sajeuo1o jnd_ savonsans sey and a1uaurajduis, sowejeyas, eoqunuoa A sare 3 solund sounje ano ‘aurias as aiua6é] anb atians auews ap” auainasgos un ‘soaueruodsa A 9) soonsouseipoine ap sied-e sepip ‘aur sepeidope vos yes2ua6 ua and, 40d .,,69119834 0} 25” Opueno,, sow ag “vgreIgod e ap sorepawur 2 soJ0|9 spur sewajgoud soy ap. gije Sew en OU “sIDap 2 “oLUNd g1S8 Us audwiais 1s03 epanb’ as aansqubaip foine j2 “eanzesd 0} 3s opueng ‘0160 042 1p eed stnbes © soured so) A saluaisixa sosinga so} s300u a6u1p 38 oonsoubeip, Ie “olund 2183 v3 “vo un sesbo} ap uly e sep ez1ue6i0 souoisoe sanaid ee “b rouniny e eveasseoe and ‘serouansasuoa se] 0woD sesnea se| o1uer opuoy e sa90U0391 4 odn 81 ua sezipunjosd eseg “¢ z L ‘seiauew saquasayip S Sewa}qo1d so} uBeIpoine 13 “s0] JeUOIIN|Os © sojsUaKad eed yD ‘ugiewi0ju! e} epor tu “sowssus so} ‘augos euiessdau e19ualu09 e| epo e6uai anb sp asainb ou “sewaiq ‘od sopeumueap eozaped 0 erin uoie|qod eun anb ap 04294 13 ss9jei90g sewalqaig “f ‘opesedas sod soiund sosa ap oun epeo “eiOye eisey opuaiey op ide apand anb so © sod -We9 So} BIOYE-SoWAsIIaLg “opiuEs ns |p ‘s0}@a nS ap “oonsoUBEIp ‘ine jap sejeseuab seons) ele Se 99 8h opergey sow OSILSONSVICOLNvT 130 Sodinvs sotTs ‘yotanyos ap epanbsnq un owes A eun ow ‘q@papaiede 090 <2 Se| ‘O1UBIW!IOUOD Ja PepIL 29 gun us asiejeyes apand Bau 0] ap ugisiaid e ‘los eed sain 4as uapand arb sonnusod Du0dss B upIqUIEL O1 ‘ws00 e| ap sewalqosd 4 apt @ abr ‘919s ou oot soufeipoine 12 and ap ojjanbe wiewse aiuuad OWI 0153 pepiunuics eun #0 euns unie opuadnitisucs opt Jounky 2} 1eys0ROIY gsaiwevodust pu sorsioas sns uos s3jen97 gasisuoa gb ug? {01040 lun o1puside 2s ow9g? “so so] ap ‘Safenpiaipuy sap ND $2} 9p eOWSUE eun uaiquier aisixa o1sa e owune pepiunus -09 | 10d sopi0u02as uos say ‘anb so} ua ‘e1seiuy ausnuew 3 sejndod ua sojdwsala Aey Ise so aid awals ou O1se anb sommeiay ‘ugiem, 1s edoid 2} asq0s uorKaljas e| e1ed jenuas olund un ua asuimnsuoo anb ue}ipuai and 9} soja, uos opuend ‘sejndod euowsus ej v2 oULWi8 op unBss @ uesed ‘sopeziojenas vos ou ‘Sopot ap epia e| vos go1ew anb soluaiwioaiuose 50) “ozsanjse o1doud ja ‘isy peprunur 109 e| axed s0jeh osnyip A ay ap s opiznoas fa vod ‘oid gjanass 2} ap sanest e “epand as anb ouls ‘eisa6 esa 12p102 ‘as ajans ou ug!aeiqod e O10g ur soqe! eun uosezye91 or sau38 ap “Seaqwou ap ‘501 ioaiuose ap “soussy nue auious un U9 as “soz ran}Sir SOSE ot muchas veces aquel autodiagnést) co no va mas poritaneus “a leas ne sit explicaci6n, 10 'o hemos indicado de alguna re riores manera en paginas ar 1 “Los problemas sociales inme diatos son los que. cond 2. Por Ia precariedad de la exis: tencia cotidiana, por la lucha necesaria como para realizar autodiagndsticos no esponté eos; 3 Faltan a menudo formas de organizacién que permitan o tar 10s esfuerzos de 1a co: fad para el conocimiento problemas, 2.7" Cuiéstionas cul Un grupo. ‘una comur como son los “que corresponden a fa cultura que’ viven y alimentan los integran tes de una poblacién. * Entendemos fo cultural en el am- pio sentido de la memoria. indiv cual y colectiva, de Ia capacidad de ereacién verbal (la\carcin, el chis te, el juego de palabras, los cuen de creacién de objetos (arte ios para el hoger), de espacios (la manera de organizar la tierra para la cosecha, el modo de istribuir las partes de fa vivienda), Gel vestido, de la danza, de las ce tebraciones, de las costumbresy tra diciones . \éstico se practica también de dife. Un aut sobre lo cultur rentes maneras: 1. Para identificar todos os re cursos cultufales de una comu: nidad: 2. Para seleccionar un solo tipo 3.° Para trabajar sobre ese upo a “fin de estudiar sus origenes) et dando efi la comunidad; Para tratar de hacer que todos practiquen o particip guna informacion esrecogisa en los se tra Hemos dicho anteri cuando mas concentrads es formacién mayor tendencia al au (Cuestionas =mursceciei Si colocemeslo comiries en dltime termine. & porque. oe lo no $2 OURAN cz une los autociagnéstica: En tedo cas st hacernos creer que todo lo que nos sucede es producto del destino 21 | ou 1 o1ad “ewanbse ono saint ‘sd wove e1é:1'08 anb 0] ap 0. misa_es2ueu eunbye, ap, 2 1S19 .9 e)pvayedxa wis Ua seSuad sn gIGeU 0889 opOL 11 S0p01, “volaeiqod, ry ~,3.-selayéwon, Sew) :S0u uchuays 9 ~seatys0u ap ete 8s opuena opor 2:90: ewar-fe-o--ewrajqoxd 2 sange ap sowersa ou sonosony “pep UPR EEE 7 neai9 UeIIAb 3} A sIUaB-e] & LEI! wnat 13d wn. sua. souiliéa so%3 nb eA “pep = 31804d.130 NOIWOIALLNSOL “1. «..1everUodse ef e Oper opelGir selap Lake siquajeud $3 anb_ ueuido sauaind, ss saugod Anus sas-—~ Ae}{~sasejndod.. sauorzeziuebio $2) ued opeaiidwos Anw obje ep va ap_smaied apand_ewanbse (3 id soperinsai $0] “eonewoaisis aw eJaueU 2p 08je ww 31 130°0 vwaraowd 130 OL NBIWWLYUL 13 Vue HIND3S ¥ Sosvd 30 NOIDvaISINYTE vi 7 ‘NOIOWWEOS MI v7 30. OLNaIWYS300N4 ‘NOI YWHOINI V7 v6IDLLNY 30 (01 30 ONNANS ¥ NOIDDZAOHd “EL NOID yweosnt ¥1 30 Nonna “Z NOIOvIHOANI V7 -30 NOIDNEL 80 V1 Yuva NOIDVZINVDNO 9 ‘SBTYNId SOL N3wn900 3G NOIDVHORYI3 “Zi sow NOI ‘WLIS393N 3ND NOIOVINUOSNI vWUOINI WT auGOS. VISIA 30 SOLNMd 30 NOIDd303H “LE “s0W33S0d 300 NOIDVIWNOSNI NoIoWW MONI YI 30 NoInauisia “OL ‘SvWaL O SY s1a0ud 30 NOIOVZINDEWEar ‘NorovIuos Ni V7 ag SISIIVNY 730 A OL N3IWYS390¥d 130 SOGVLINS a¥ $07 NOD OLN3WINDOG 3a OdLNADT 3aNOIDYHOBYTa 6 -yW31 730 0 YW3180ud 30 04x31NO9 73d SISHVNY ‘ywai 7300 vw 3190u4 130 NOIDVOISILNBGt OolLSONSVIGo.Lnv aaq sosvd runuioa sauonsan ‘S| eunyna squonsana ‘sajero0s sewiayq oid) ‘rova1ue ojniideo ja ua sepeu crousu sopepuumisod sain set ap es aunbjeno e asetide apand nb ‘02 SouBeipoine jap 20284 ap ieuau 36 ewenbso un sowasewosa, Cod ODILSONSvViaolny 7130 sosva's fs) apt “ypuoranzninuie> osiaspusngy onnieGsu owos onnuisod op vas ua ouei o1s3 opol A “sodnoss asa sns ‘seyousa.o sns “sauoientis seieoua ap sopow sns ‘asseu0i9e} ‘a1 ap seusi0} seidoud sis 1300u00 odode ap ani 10d op absaie 6 uoianios Run sen ued sojarquca sosed so) sep ap Fr ‘oy @] ® A oD1woU0Ia-0190s OaNSOE Seip uang un e eBay! 95 sagan soya ws and apaong gjeuorze: ‘oj sp sages auafi opnuas 3 05 Sopipunyip sew sodnossaiss os sajgna ‘séiou Yop 0111S $01 UOS 5 souensodep owoo uaoalede sauginb “uoiava1 aonpuos as eus0} and op 439U09 ‘i jeudeo $3 pepiunuod 2} us A so, uaveu ap ages |p. say una 0 souegun sewaiqoud s21U81;49 eed epenaape uowewzojur eunbus sonsanu e vava1j0 ou.anb 2a souqy) uo uelegen se) ua e1auew @| s290U0 + su" Se; ax]US esaiaiu te el trabajo de un grupo signade para cumplir esata: La primera pregunta que debe aclararse a través de esos proce: dirmentos #s la siguiente res problema para problema? ces tema prioritario el tema? todos el estamos ante én escolar en todos los padres ina preocupacién por «la educacion de sus hijos? St pretendemos re decidira que todos deben abocat sea probleriia. Ho que resultan abstractas para la poblacién. Opera en primer tu gar sobre lo que aparece como importante en la vida de todos los dias. Por eso el autodiagnés tico es una tarea continua, que se inicia con algunos ejercicios pequefios, los cuales se van com plicando a medida que aumen tael apoyo de la poblacién. carse-3 ese tema? ~: Si obtenemos ‘en’: general “res puestas “ negativas, por més que la: ‘organizacién cuente con ~el apoyo de resultara: muy “dificil _sacar’"*adelante-”un autodiagnostico "En “todo “caso ‘se convertira “éste“enr_un’ diaynéstico pasivo “ya" que ‘un “grupo- nequerio- Como ta pobiaci del :todo equivocada, petar. las opciones, blema: 0 .tema,aun, cuando aluera se pueda 2 ANALISIS DEL CONTEXTO DEL PROBLEMA 0 DEL TEMA Este peso es un poco nds com do Se vata de conocer cd mo la gente explica el problema, forma lo situa dentro de lucion social, qué causes © lejanas aparecen como antes. al respecto. También desde ra, 0 desde la accién de algin existe aqui ta tendencia a ofrecer 2 la gente Ia explicacién de todo, sin tomar en cuenta el modo en que cada quien visualiza el asunto. Este es un error muy y muy grave, que arr et esfuerzo de autodiagndstico desu ur) comienzo. Si partimes. periencia_y buscamos convertir el proceso en podemos dar saltos segin el punto de vista que se tome para analizarlo La cuesti6n educative, por ejem plo, puede aparecer para- algunos pobladores como un descuide del gobierno que no presta atencién 38 tuna falta de dedicacion det maes © bien como resultado del desin terés de los mayores por el futuro de sus hijos. En el contexto del pro blema se mezclan apreciaciones objetivas y subjetivas que m veces llevan a un reconocimiento parcial de las causa. Los dos contextos fundamenta les a analizar en este punto son 4Cémo Ia poblacién explica el problema? Como se ,lo explice desde el punto de vista de fa situacién social que vive la comunidad? Dentro de la poblacién hay si pre quienes se acercan en su expl cacién a lo planteado por la segun da pregunta, Es decir, entre ta misma gente estén las opiniones sy ambas sobre el problema principal, detos sobre la manera de per sobre nN | | | wags ulag gwar jap soueDIe 2 ‘wo2':0. ewaigo.d jap pmyubew 2 |yo2® u9!9e70014409...2]-; ap L_abuns bisg caiuainyns s9-2]qluodsip. uo!a ule] 1S—enjena “OwOg? eiduauadx9 s0d'0 so1uaIW!20u09 as eA “olunse “Un spur UeLIW ‘op ‘ant sojjanbe ap ersuasaud e| sanquozas” anb/-Aey:"ew9{qo2d°"19 de Sopot vaiq seueb ap uy & 2 ap caver @ ‘vages snb sou 19 anb ‘une spur asdwais 59 ajqiuod seapsuos.@ e1uspuat e alsa ound aisa ua onbsod sowiag losopepina sisieue,, -81- anb 0} augos oleqen un ‘sesmny S2U01998 aP_SeUij” SO}. y -“U9!DeIq od_.e} ap. esang’ epeu.z2asnq owes 200u e898. ou. sajqiUodsIp_sotep. 50) tuo’ anb, 341500. 53 “asap ‘pue un e oulwes ewioju ap° aig} odsip pepnues 2° aiqos” esuR|eq suid wn Genny om aaNd \d610 ns 0d soxep sounSje oprunas uey souamnb e,'u9D ewawnaop ap-odn_unsye usesod sauaind © ‘olunse “ja aigos e vaiiadxa sokew uauan sauainb e seaynuapl“anb- Aey o's eseg ewal je 0 ewig oud {2 sese9ua eed oWOD s2yUa!9 sosed so] ap eA” “sow 3380d 3ND NOIDVWHOINE V1 “F “oreipausut 190s ofegen j2 ope @ se1UaHO aIqssod sa ‘1un{ues ep uo!sia eun e480] as 15 peplunuioa eun eed ser _ uaviodui! “sewer A-sewiaiqoud. so) ap eued sokew 2] 2p opersyus un e ‘ugieiqod | ap ofode ja © ued eiuano as eeecgasu 23s anb 9} opor epod sare) isa “seps0qe > ewer soy a ‘8 sgacjen, utd, sopmunde joxd sano so} usoesed ae 'S2}p $0] sopor ap pia af eed stuenoduss owes ‘Guesao9u oWsoo exapIsuCD a1ua6 2] anb 0] ap outs “}s ua sewajqosd so] 9p seonsjaatoeies se ap ‘send ‘guandud OU uprezInbueLe! €7 “pepjunusos ef ap emia 2} ua UgIIsaND e| ap sauO!zeoydu seiepepien se] s800u09 ered ozsany a un ap upyoezijeas @} seAode @ A ewat Ja a1qos evs ap sound sns aesuadss 2 sounbie e senait Scuo|ujdo sp olquienarut ja ‘uo! zonpa | 3p ojdwale |2 ua ‘Isy ‘opiBaja o1und ja a1qos speuozes opience un e 2263i| 31QI5 2¢ se ‘odn.6 epeo sp 3 ap ‘oun epeo ap uo!adsoved e 21uand Us CpUeUIOL en 35 IS “OUD se 911S0Ub: a pies ono ou A ats; aatep uaind upisegod e 3 “sow saiueniodust aw 2 ‘soqunse 3p pe eun ope! ap efep as A ofje aya a cugisioap ep saped un sosala ‘as osed aisa ua ‘ozuamu0o |e sop equasasd sews. opueworas ‘Isy seidyosunour> spu ‘seyanbad spur sauonisano 2g -os sefeqen ajqy:oj0:d s2 ‘consgu -Berpoine ja ua uglpe19ede9 e ap sayerot 4y se] ered olay “ewiat © ewajqoid un op seus sepioge sod sa ‘Uo}sepIosUOD 3p opes6 bpe ey A elajdwo> gipeziuebio eum opuen Zane] © SOPOL So}ere:2 ap UO! equa g aisxs opnusu ® A soo uso uevone|a! ag ‘sojos usdaiede eounu ewat un © ewaiqoud un “SYWaLO SY -s]e0ud 3a NOIOvZINDUYEST “E -conspuBerpoine ja ua sezuere giqisod $3 01e|9 ua ose lopusiuar 10g “pepiunwis ej ap ep 2 puaygoud J2 213 0110 01 peruaiap usimd uooagod 2] sez (0 ap odode ja e2snq as opuend 1 9 “epeaud ugiomnsu: eundje 2 9 9peisg |@ UOD JeIZ0B9u ap et en 3s opuens “pepiunuoo e| sp es ens ‘je:aua6 U3 ojmynsul se] upiquier ous “pep J09 2| @ O10 OU 0159 A “opert! eas ofege.n jap eyouersuoa eun sep ‘ap uy 2 ‘ugsesunwios ap seu1i0; sexo co J21U09 ovessoau $8 “sGyeyo se) 2 seuiape oy ‘inua ouiass uy “D109 0 009 {fp oxmduians opou opiues 2183 wy + ‘s2jj2 ap ousor UP ex16 serD 50} 308 2 ap epiA @ andiod apor sigos owe Amw 10e0 un UauaH so Jopu! sauoresisau0a se) “GOL “ods od Anw ua “sorep 5 uo 42591) A seujsey onend eur epea e seubise ejqisod sa ‘seuos Jad $2 uos soWeIPUCD ‘odWaIs 4od “I$ ‘spiwuo> so, ap sare ‘aiu! sot sod sepeyisin uesas. ont seijuuiey ap osewnu 01919 un Ip ua a1s1su0D ewaisis un “es2o e ex ezejduisas epeu opnues e1s2 uz ajqysod exsauip A ajqisaooe Sew erauew 2} ap ‘opunus | opor vagap 0311501 $31 $0] “souews 2] seins eed jeluswepuny ose tun $9 ‘sapeplunwoo se] ap onuap ‘upisewuoju! e ap uo;eznesou -ap e] an aluawioweiue sowillig ‘operinsuos ay $0) 2s ou anb sewsye e uanday © usssieiujsap as souainb eAey semige ap e104 e| @ and aiqisod s3 jen6| s0d sopor e ebajj ou o214s0U Belpoine jp orsnpoid ja 1s “sau jndust sa jeuy opnuas 12 ‘owog ‘auilugun oAode un anbisuco ‘3$ aquawjeuolodzoxa Anu “06:2 uig “eluodew e| ap .upIdedionsedt 2} ses80] @ eruali0 3s 02! ip ‘oine ap oswoid {3 “onneziuebso ofeqen jap osnjour 0 seajquese se] 2p edjoied opunus js por ou pepiunuoe gun ua anb opiges $3 2802 N3WN900 30 NOIQvHOAVTa 6

También podría gustarte