Está en la página 1de 26
wo eompes oe evi Ho cso intestines In alse race ano sero comidtan gu spose a concen de fang iain dw ci La ci doen ene de go personas hogan ua tbcin ene faces poe unt depen pctngno, 0 una bun nl tbl, que Foe tnd de cars dra 4, Lagriveda den copesion depends de abun lol 0 epeica ‘uchagala persona Cuando na persons bce wa serene idfesin Se ma «una canst prc ana ane al candice a degen on mite stone Se pode usa epson ‘ofa canola persona rang T) alta eapeclad yo bes, 2) st napa prs contol lo eteomienos se ou es mics Stace: difrents, 3) ncaped pra ete a eo eos tar Faas cai onl tempo 9, Las copaicionesseren tnbien un fsa perso eo fbi, La som ce se proce cud los nds egeran gc: 1) st poder tn evento averiv, 2) un conducts de evita st ico mao prt Inge lszaecimientoaersv,y 3) pueden trata con cea {co Endo parla conntae on tauncnt cr Ss {otis yx que modu las eogaciane univ acm de evi {ib dl et io. — = crrmno. PROCESOS DE APRENDIZAJE COGNITIVO UN DIA EN LA PLAYA Sara iy pent ci ‘mcs coc, po ogee oligo ure gu pean scr i San lian el cy pate odie ata Acnibe ire grt ge wm me ity pro nore que pu ermine liar asempsar Gi ‘Bchnenct nls irs chu e e pele ei ‘cman su pe ce Qu pina ul ote comproniocn Gi pie wg is yalsera ssn Sinem So snes a lepers apn ben ua oa oy wae ape dy Sra ll pr Rie mio {Src le compe pide co eh on ss, ue ‘rin senate Hara co pc deconet Enea histrn Silene n problema lee qu encoun mado dea laplayay aun mina on pray de tj ep Ea, ‘det el poems, tambien su met lat ue sede slows pose bes: Desput ae considera ls poss yn rbd eee ae na dels, ot or slung oa con mayor proeaioate ini “Todos nttos nos afestmos Son macs pebletas ee se ‘suet via ds, En algunas asin adopts un ntti esos Par sales problems en eos cso lize aps alas gos os vite a a aera, En ene apis sina serene oe So ‘eras emo or gu ies somos aces sere o mw rena Ese cpt aml uo process cogsitos ingots mean ox «uals poder lg dina teas congat En per expres sen se frman los ences. Us snp cn eu eee oak le cj de sje» evento orcas cones Saseoeaes lugar analcans leon de robles xis prone cates itcolo mpd slencrune mt sada Pry esas aise eg ‘elven problem, Enc Iga alan como semua laces ‘Alusas Wee in esos ene ge epi niacin aratien Un ‘ein impiceexepelnacion co yor bind de xc eae {nd pale Po imo, examine estrus ellen cna !orendon iao Eegye ew dpe samc’ as py gue oper ie poston cops PENSAMIENTO Spgs qo un estan pide ane dea hina clan, Tops sis nen eis, pr leds qua pers. Qt ero nee ‘ono Te des gue eonsicads Su peta! El pense npc age Proc ern dg cr rene at ambit Ene cose pe {impli perc de poesos eros ecinndes ode sto ‘supe ono exc, Et propio del pena es dar sent w nests pereepone de bi on y soi En el penaeens newness pope os ‘esos copivs Uno des pros egutvoses atom de eckee ‘soln de blast proces cguto,Cundseienarstreoe ‘eto paler elena, poems xp male asses ‘es intent gue lear ea toda las aivides cms eecatos ae ‘loa poems. Tene podctosvlaes oess de sei Par comprender el lense» sunoy posse enue see alee one de nuts psc Los pesamieno pen si nmin mee de aoa expences Por ean poet Sits pumas varios pote mp ge coe PROCESS OF APRON cooNTHO 345 0 Bo ago o dea paseo por hora, Las plas poten formar Dart ambi dex pense: Pensa ness vores pds Se “Memacons sobre llc din lag satan Se bones fat "i analiao ata de os concn y sow penton Nea scsi propecia nfrmacion se ls eotenion oe see APRENDIZAJE DE CONCEPTOS Gus serpin Dison Inenins de Webs odin came fu stove de ls Sins spe qu eat, user pun pot oa lute por ropa reac qs sosten presto oi {delat susan, Lapaibaserplan cst conpea Uo fo sino ie repress mache conn de eee o eens oe ‘opines comune: or nt coaeps aeroplane eee ner shotos ue ene alas fs, 2) sn ma esd ue lait 3)s0n pal, es or iso a ec y's senenen priate ides dl ie cnt as as. Los acroplnas pueden nr vro tat yaa Poe sempre qc tenge acta proper emai nib, so fel Meni cro ctopaas Ts no tees rao aioe fencers, tv semfrevo soa te cen de concep ae eensee "an grips de objets con pias comer Eas cone thin slneatvamone proseo de pense, En lugar de gar y epi or spade cela teresa sce Into con equ nos ncentames, plement acorpon ee an enon yee Po et, saponin ile gochey ‘anor len grinds, Ainge ni slo aye vo poe ns pee samo os pers densa sabcss epi, sca’ fetes ‘imal qu la qu te ato patsy acolo an pr, Enos fs sontspos os pesmi appa ee venos ue canna epee somes y responder dels mama monet en sade semplo de eee {La estructura de un concepto fftinins yeas Los cones tine don popitds ence ar toss Una scaler go en ben oven ges ede Jes sto Por hemp, nat, peso el colr diferente pono ‘tt, pram, son eto de tos os ids abun pee ener un vale: pr empl, el aiuto de gnc esr omen masculiaa 9 fen En css os ebay sles continos por eempl, mati oun Stina ‘lets prope oatiatosson evn eae ee patio las, or hemp eau de ear paar es evan prs lesser nan 0 labo de ss, Pra comprendr tm cnceplo ence apenices "ilar do eonepa so leven, Para eda concept, aa ela deine oa bjt vis son cep de inci patil. Et tion dl cone sacl dans eo ‘otro rela oe odin ns gu, pure gue teste eee ‘a cmp un cropland ne ss ser as ote a ‘puso pr uate opr puso nearing ea "acon dis dla sons sa, ‘Tipo de regs. Posie enplare varia regles diets pars dfn os stator de one (vtane Taba) En guns ce aeons Sinples, pro cn eos von tls corljs Cando le segincesemne tapi chet debe poser sosmenu sitbelo pars see seb eno {Semi de se eoneewo parca. Sdpongunos gut on objets ex vede Eas chs rece a coneyo de ede tito dunk es ce Elconcepiosvrde se dep el afrma ta el epi ue un inept sine po an ast encom agar ese ‘Mra inten gu el eonepo ex eran Une hele mat eens uci bo sveno qe pcan ita Jets noses 4 cooepn. La Fgura 9.1 macs ge cur sje mac eso ‘anstien cempo del onep Oto emp devoncopo deniers "ee nesta Ice lgien qe puede a ox cng, ‘Lasreln que defnen otros anceps pte sts ops, P com pio, ela conn dine an onsen eh ten acs ‘nc de Gos o misao: ado ls stats dina a ey Tabla. Fels parades tito dun concep egies smbticn Teen oa ‘timctn— Caio ge Newne T ‘hl gr ts gue oe ade Diguncia Lue. Cate sh nei rnocetos oc deneNOZAse counNo 947 presents para gue wooo even aun scold concent (vate Trg 9.1, Pr ira sels conjnv, vos pep eet tha Heda yen a hes veonos tan un ple scene oe ‘erapocones ae er oj she ou purges demadey de blot ene de olor re a bse de tax tan ein bjs Tan a ant Plana eu en eompl del conepo wher venenon segue ene oe fino sans enametaoe smoot. Lap eens de Vigle ts previ «an vonoan, Pen spices de coos as fom ms tain an arr dei aren pr ee Ia ais ets Ca asso sf sd ens con ta plas pra oes spend eatesament lemme de tn Lael oyuniv ein qu lo conser pdn defi por tt preci un de ov nibs canes (ooo are eu Sel compa pte ve’ sco de or is comanc 9 poste pose amor urbton En Fgura 3 trea dunn seein ‘side, amr Un ctl nde eel comp coma Omer Poa | LO I ° Onn a ean red nea ure Sour eis one canta pane clo pedo Cane Genpl econo def se ora els yin conser Is paps yee Si ae fens, La enuf = carter por acne ian es Etec Eines uot posons ene Cag ohn ees lots ef de guar, Homes ene cuore {Ee cine la abo dan coneso. ay on gs es eine los concenan Los lores interests punden oan ape, insch(1977, pata un dhcinon dade sai esepanran hd ee ‘onde onesie ues dics ince ge para que un bea 0 even determina sey ejemplo den concen dee ener ods as atibitneeeee ee {nesnn. Sin embed a cere edad Veomonchen ea Sabena ate sate pede alan ca sempre tel stane ook mas onsen nity enigrans lnm endo deneh e Seba ae nen en so ibs ws ewe silo na odor de iar cnactriica, min ee sea {ales Ni che, lean como wer nol aia neg ane Toe msde ven patinao poate ene mis ui pretation de um evacepte, Rash (1979, 1973, 978) demos ue no {odo os jepon deunconopts tent aeesatons wien a ‘istricos dee conan Camcemes cleosepecanhes ses vce Si uti rpeenan once eclpaeies sa lanes tc» eres 30 rj eenpos d oncoceto aon Rosch (1975) supone que el pido tepecteae dea ins, Sof nn ala cn mes Sep leone {os compre i soe cn eer cms al cneee Ree ie ‘i (1978 conten gue co mientras cancer en sues sian 1 arbuar en om, mice ae oe bros mens cress slo compara Esme probbl que inane un guise San penne concep Laeger? (Por qt? Spin Roach 97D cl powiie eee siatiseauteoomaeraineo demmburencomeceabercinns nee eon tn ln mis cans acces pat rte ca a Tals 92, pte ee pao de ee ‘verse, Los micros de ee canto gue teas me oy ™ "ge rpravoniaonasd dou cnapte Fat eri ani a el rottp se consider iin et concept; as vata ye leis nob pcs de os regs orga one rm pre ek sibs que prcen lassi. Por el cot as apa plan ‘lion emp apics delearcso pgs cnpere ona "Nr nor usin El grade presenta de bjt evento ew peda inp. 4s Rosch (1978) pula nates sus qu Indien nace ovens ps ‘ile mien den concept Scena, Por clewplspapaneey os suc fos pedro sping eran pj osc som he los sjetos inven menos dempo en spond altatvmce aie eto eve eon en cempl de cones ptinno) que cana eat ‘na efoto (pngtino)ox tan, ress mas fe enero soc ‘ent omnes de concep cio ma er praia, Limite detconepa, Dos ojos ies psn opi ceo au {049 mo serena dl mismo concep Par gempl ate on pales losiurcagos enn ala el petra es pany musings oe ‘un. Los lms de concept viendo oy crn ren ale sind abit ocvents cmon caaresta dean caceponee tata de njemplo dete come, entse wats itencnncon st potas 1 concept, Preamp, sung patios y os aos ene aan, se iene idan gee ucla y el pret tn ros dl mao concep Alguas vss nits ext os ences esti claranensdetndos (@azds Fo Tans y Shona, 192) orp, cul ene ceeg a {etn y un aay? Cuando ua cance vaamente dln ek {8 iil saber sn objeto o events tiene de ei some Say Rosch (197) bse qusanes ston espondancon dann oe ee toes pia pto an difeiad a inca g un cage seen cha, cos jos pension que un mora eran tines Eos sso rie ate no amp cosoceres as ines qo Sener sees El estudio del aprendizaje de conceptos ‘Los psicsogs han rein umetosos expen para nize apendl- ‘ede coneps. Unanigua exo Sete (BBD) acorn esata us us un gran mers de fie qe francs oan a a, nimer leaacin deuos puna. Lado sen coe tlsoocepto DAX, gu onsen an es coe vps dare (iter as Figs 9.) 1 concepts DAX ements reas coat oe igre 1 nos en ital, 2 thw aed dar punter) Sed sei 0 fer del culo mo eu ejemplo el enceng DAS Ise ies ‘ein ca ig nda posta gosto Selo el since scan etonlinentcion cmd su rapuse worn Sock os ‘que los sts aprendan rpaens el conspa Da ‘Aprendizaje de conceptos en animales laprendzje de wn concep supone identi spied te cain zat'alconcets,a como tas qe no sn rope de ees Pee ‘arene concen las mist tence de Reed Pareaee felaboadoes (erin 1979; Hern y Vien, 1080 Neral Loveland y Cale, 176 estan eam as nivale Pardee secon. Henao. (176] pesewaron nt cried 80 aos vn grupo palms. Lmtd de saosin aceabon de Ede masque sad peso at es aos dab oa wefttanion eae hn Las ts 40 isosivas stabs de fy as plo aoeng ta ‘adv eund spose. Lis apostvs ean gus dba asta, Poel, ata guns ua saponins rn pos soa, Tas ta diols yar eas de au mijeesomtees Lari sivas no moxtbanGeaplos defor objeto aapmdne La Fawn. PnGcetos 2€ APRENOZAIE ConNTWO 84 mG “12 Fe : © FS some yo ram se Sagi tear aannhstan ioe rs ‘iemoio poses) ynogaives 2 decid oo ds one eon En cd ‘St dren ence blanc aneeehdaene tm Hori compu ns pen ins ‘Atrndon salen eniy plot vn concep? :Desabieros gue sts contentan empl del canpny cases 0 Snpemeeape sero srciponde aguas eo parr oan ter Hee tiny de Vir (1980) evar de Sos orton an lens he ‘Sanaa almente oncorepa Euan eh psoas spas ‘Re npls del concept deir as apna aston anes se tnt al Ey lS tas ome aren respira ene ns 4350 wo ame tos, en lev, agai sens Sos beri Vln on ag as ulm spend anon con Arg pl mr node ‘ast pcseonalatriamee ana Ey come TB Hermeainy de Cs comm ues apendsncs mci nds een essen, once detidon. ermine Vis lian tina pe ‘emfreneis psa arn deme us palm apecicon en soon, ‘esp cde els plas haan wrens una dsriminaio se ea Pag ie ‘ Fgwesa. Senos exis za oe etdodeHernton, Lovaas 1 Gate tor) Us Pues Ay Ce eye Paes rare sn inra © pra on wb. njerars cola ses ces Figueras an aire? Gsopaaspopetineaerrernbsaaeeou conten un eempl de concep ye os mostaron do usd Postva deE®yE Deneusdo con Hetiny de Vila, as plooasos “rend a esponeslo ate etn eile nas debt cpr ta incor. as paloma an aprendido an onepe debe odie uma sanforncaposta ls paloma dsbevan get sphaeen ee ‘siderabie de wunstwncia posits It neces posts Lees ‘sspndondifenimene at ls mien sempre Ey Ee ae sn eos lon oe tan ccs cof alas sa ls apy Seine. Noes dst nde que ls paloma puedo pend au tios 00 empl de meanepo yee o Aprence sss a {3 pes, peden ogni saben de oui onan net sn cept de eonespany los qu s nt on Sin enbugo s tiacs mplendes en los exeinenosantiresfsoconseos trace oe sstulos que representa pecan cones dl mere wt gases os ‘imal ender nbn concepts abate conn sigue tog 'e-? Amat» coibradrs (0 Aatoy Slaton, 198, D's, Soo ¥Coambo, 195 airs pose desea gnlaonsioney rivets rina sn apres conzeps carat, Hip Iguanas muct conse cpu en ner gute Jb demuestra un ead) y net ds eat oe ae ‘uci (or sjempe n ada yum psa), Lon sconce tgs el ein spin drat Sunda pee: Pee les monosutden pen los concep sts in see ‘sso eb meaty de paca tcl mona ei apendicn Eeneepo asia debra mejor snl secon can ctr he, ‘iy el mono ha arena lege solr a hse def ita fe feet a presente de an nev ena de pata sea oe 'mecucion. Anat claboradrscongobon gure nel de Geseion 1: os mons nor can ein ena y que su crue In tacos Sse Decent fs ets aston. Eo sto uperen os Io pha loshumanon pun aprender concepts, Nocstslrs eemioy situs palms sen soi imbien concep abetneas tence Yarn (vase Les, 98, prs nae dees eae ‘Teorias sobre el aprendlzaje de conceptos ‘efeitos spe Teoria ssi. Clk Hl (120) esse aprenden tos ono a fra de apendizje dation ane Cape) ae ‘asay de tn ato deaprennede conepohl een dtr ce, to 0 evento mosirado es caracierstico del ronvopte Un saecns el obje- Of www fw s 0 sm sat » O] wom fe © | wom | {in erenlmenarion proporconas Dor el txpermarnga (do Katie © A bbrmeey Ny igor fon sae aprender qu tbat abi so ele, En ca ensyo a sor ‘Seogan ana de le de ctmuln 9 lsd sponta conel “ito cores, Desots de cada ensajo de nt, so reazaban euro ‘myo vact Eo cde uno de eto enayos se presenta ds exe ‘ios sto tenn que legit de auevo el qe represent cance Sin Enborgo e estos nsayos no Se dab rvosimentcan, La resp de Ioesjts enon ensyes aco incest exam emprbenda ins is tess sobre el aiuto coreco.S fase at, eben era pan ‘derepuestseeminao, La Figs 9 protean oho patos de expes, Siponganos que un sj emul Ishi de qo stu Seto fer enepon, La eset del sujet debern ser gual qu la mostada cea ‘rimer column de Figua96, Pore cots, arespest de sje ue ena ue suo comet er apanes debra iq spree Siac cluma fine, deers erase tpt despues latoriost os sos a obieen rad comprobanda ies Ps pends ons Levine br qe sje comprobbun hips en 95 por 100 de los esos Tambien bro qe less api tues de ncespoypedercabar, Cuando se ono ia heen ae $c toaimencin or sto retin us hgsesarnios nj "clos y Seguin enpledndla hs gue ban eelowntaion de qs et abt ea nero. Cando compl nu ese dct ge Iptesineraineorct se forbes tere) leny Grote to esto esis vaio posterior y mis ade en os esos estio sag ve dvr, Ts mporane sali do sspecto aioe ds aventiginde Lev ‘En prin lp lo sujet onan ian mas ee Yer a Epes eapecn mienas aprenden un oars, Uoa veg comp tno qu ma hiptesis es near cr psc no welt rar de rhe lest Apres, a eros poten cr hp st "ors qe eh comprobde gue ao son vis y phan dierent igs tsa que eecucnan comets Espana ep Levine dem oe fs ‘ult pcdc comprotar mr eo pes aves, Cnidaria er sa dlos sus ena primer enn det, Sopogims or so Sige el etimao X, aepay gran, Inada rejendo que a cosets ‘esto een oe Sef ot qu a epee area Es nomen ca gun el elo eprom X ese abate cost, Los reads del eau de Lovie demontarn go ost penn |X| rea le | Fe] [| le fe fusoua a canto dole tgrs Un ae tomes youn pean oie [Ean yt in seresna Ge on tte, aur dn coca gies ‘muceva el pron de elacelanes gus proche arpa (de Levine, Me 16) {0 ambor abs eran inconets econ es infoemacin, dian oalan is persons pei ssoriamente » emplcn wi esta in ecmina pr perder an concept? Vann pogo ho ela) fe la mayor pce dels personas uss estes cont pn are Etat de aprentizjedecanepin. Pode emp wa ist 0 ‘oct sie, pas spends sonra cos Sr no carr an ett emer tee Ss pr apd saben ecto eo ees tape ue concept opaque tin al concept, acon vases cose ‘ipl Discos dor desinque msi gues promt oe Tentptes de forma near pr pene on sseee Un po de eta penn prs sro once ee ex comrade as enn ines Seep See Se it {Hein dl canal stint enone ee ence. cfoqur conserva cr son este de prnsese Seeomey tes ny fone, fa gue eu samen un sey is goes ni "enmos lignes emp See massa un jet enon qu Seren ons diners. oma wna posal Fe 9), sagan acces onto, G fo jo fo fa fa SPoloPelaks “oP eP ol ol ala 2.7. etindes a in apr aa a ela eras toe woasn'8 y Sunane ‘ita ata 3, an cio rane ad gue de att lato ree ie sun Semi post de concn Uae es Stine lsc un chido pane untresianneh Sri ies tent kg ce sion telat eto lige ato ex ii del $aicamene que cele pnde et ens dancin, Chandoscleaig ee ‘si tun jemplo pai del ence, jt sabe gus a pas roesun dimen rkevane En emmy ia sls eis eee le igalgo extn al excep qe ciclo es gears ane rane jet desea qs ests tne ocean eemplo Se comer sora ya sabe gu tatoo leva, Desens ae Iakcrment wes dnenioes, el sje pede lcs el ence cso teal gana Salis eprint cane patan dente hpie- sisen an mato enye,Auoue eras denn ees cca a "ener qotecontra pan canted de lfrmacinagns cee ‘exes Flsztet ejemplo con el concapo de acicao gn, ae stg, Dep de penr enol pinay ewaye gi tafe eee ‘Zand nel lad ing ran caso postive conop or oso ‘it sper qu In poser es reve y sei oma sincere ‘epics para rane steno lees dno pd asc) {Ceando a es dee qs ext eoposcen ao ext semplo dl tons ing ‘opin ded qu al) su dl opp Se spon qe laren seit yt cmprobitién de ies 0 soni de aendiaje de concpion manent encuenes Urey topes sree eplenno mmo usps se apes mere os cnplean amos mites. Por Sepa Reber, Kes, Lewy Cant (4980) compotion ate ls sje sequen an cence mds pcan undo ope tnt as reas que Sloe xe conse come en species del mtn Reepaso dol apartado ‘Un concep cu smb qu represents un aso grap de ajo een tos que con crates comes. Lar concep fia essa osteo inurvando avon ots y eens o teagan ‘ees. Varia pleetes define lr arcteratans tbedc onsen ‘eo. part ra ation ie gue coneap9 oe deine por no sence dé un shia coer La els ngs son uc mig ol ‘taco 9 poole eer un atibus determina La pect ear o sie sibs pert dein un cone pela rg cnjetna. Ea ela aig stable qu preter Je mo dds tio, os os, defines i algunos ass tos os miro uconespo one to ok suits astern ee concep. Hl pastp eel emt epee thal conc porae poses autos orcs miminon de concep os ites expect en od med i ja plo ents ce ‘nino de un once den, Las ances ve apreenasocando el nombre de concepts con siemos ‘ones de mine Tanbin pole sprendcse un concept compa pte sive tov toute del eonecp ae ry et esc eden emp varias etategis pra por defor sistema a esi y send, or consignee, el conopa Se an ified sak stl. efoge conserva pc at cl pner sep f tv del conapn yer serait qu ee doce cum pac tng define lene a exploraion silts pee pes vehi ESOLUCION DE PROBLEMAS El problema de los misioneros y los canibales ea dl Elec mass pesos nse tis de pnd cece muna cea atone ee ‘06% learn voters in sioner cs ie ‘St erg nis msn ue ome Wihle, ofa fees eaves ete poems? (Rouen ue evar e bare de vt despues caer), as aos miu nc oe ‘Gute cpt Ge aspria a os sonero yo sabes sin perder ogi misioeo Stes como la myor pre eis ernas babes fasten alr dicta ars euvercpoblea, ta gud Amen ibeto de eonidsnecestro pars tansgorr solos ls canbe mo ea te la de, Ca cas cs doesent oe ‘eo, lo canes trea expe de ein teas Lan Teas ene Su pessoa manasa boc Vinge Lo ies seh {es mers pts Son gar devolve nar ae ia ‘Por gu exit de eater ee pce? La ied esta en = ‘omido num 6. En evince necro ea de es oad Sl FE | (JE) Senge coeresamtenae ono cet np "oven cai mci den ata uesen arora Se preurs Epoae masa doen ingin omental ered cannes furccotces akan Scania ces oman one ar ere ym aia y 2 un mse de oo ma, las ails exer en Iie alos isos de un nd wo dl. La pons namalnetese tenn saeco tenpo en ee pu yes my pal ue somes tsteror, or qo? Laan xq et ec I sain spoken) res jane de a soluion Eres nl seen sopone anspor sg, soe msionerey canta original dl fo, Coma ode en ete, fous muchos probiemas de elmo su eine reso a met Scpuidamenteapaleamos co se rele ox poles yf roponeos tigen mitador qe odie sie pare oat apace pra ser Uae problema cn or que tcfrentes La naturaleza del problema Ques npobema? Un prema es nasties ones ek ova ‘tela La ten de apes cocoa ana slecin nl profiemas et ‘cides nod de supers beso. ‘Edward Thre (1898) considera que loans y Is pronase scien ln poems po ensayo y ev (tee Cail 2), Por Sep, ‘hernie no eri or lon gto de fiom etc ja poles funn caces de etode cna abril pst aes de je Mit Dien gto ejecta a sete de equa ¥ aquellos ptm tan alcasa amet eran tore. Wolfgang Koller (923) popu ns tera may rete sobre tu reolcin de robin Sep Ka aia ‘plore mera 0 entainent problems sere relia ne espe Aeteminad Lo exponen sipne cose char a oluions poe Sls ea eva sna comprensi sibs (ghee slocion cone elfen Vamos esos out de Kahler con primates. Kohler expnia 2 aco himpucds au bla gue cost x slivers de att ‘pte ste sn dei bene na (Go Ketlerdapasa seston vats enjoy vr po elo toma So {soo.Segen Kabler, etn pine los cinpancs inane rt stn, Cando eta, daha de lar se movin hac sy i dete. Kabler ober ee lo chinpantsdsan coment Se ‘movers de forma muy dis zanna apr saat Int, Uso de os chinpncs consign ta endo vrs cl Indole as ncn dey sbi cae ps a as (Otro deloschmpancs we abies ona cy witb evr pdr a frat Ua eer chimpancé rong do vara ta hizo nas late st {undo a pare al don els "Vara obsernine ia evaon «Kable conc qco qu pen sisal chnpnses solver bina er su empress soba a riers Tue quelorchinpancs esl ianel problems cometindopocor singe rot Ee nin coon ion lend i oe de taste ergo ule on pga ae Ee Stipes me su apts cm rt erie a Segue, una ver qu abn rene problema, los china ean cna ‘ede ote planer ton probes sen Lit chinpants no on a on animes que esetrn problemas con oti. Epc (198) aber un ern imax ple Ena ‘Ei, Epucin ceo inane nat plore» poner or Gena ‘lata mod clpan cs desu lms en le ete Aspe nana volando, Epi compo que cou ies las maha eisai y hvala eae Ta Sans. alent, dejan ‘iar, pon nc dea nana cla nina prs less a a a be process cogivespeemtianw s ehimpacts de Kabler 9a Palomar de Eten ele pobema? Venera espace poses ay cat pass oh slain den protena: 1 die prStnm, 2) ear ues pare reser bles, 3) ejects eaten, 19) evalar seca de eet Detinir el problema Defcon poten supe ier eo cl pt de prde 6problnn, cxado nl eo el pnt fia ose met, Vers spite ibe st ese spect ol sil be robles. {Como somes Sit coche pr ua feng i ae No ees putapesY st Tovendo? Festa nicl et poten cs que ests dete el eoce yt Toveno, Hl estado mea del poems es egal ed sn moje Lsolen de prob pia ds poses ans primero det ‘earns pracine ccs prs slit robles, Por gjemp So ‘amo qu quires chcnr wo tts de satin on eters Agta Specs saan omic ices ere ‘Shine. Sunda ene as laine existe ar eer del sce tannin canbe side te. rostered co deta clr Nin rd leg ‘he gir npr ua ens ise. {Como Strinae maest sase sens? Dao qu wo hy cto eiios yaa medi xed co, {somo post aber el mars gic lems eas Se aes Boe Srp unto ea eet cle Boor nsw en i et pace Dri: Por Gompl, wm person poe me au lence dee et spr {Seman cr Pus nig ae a pot de par pln Prana Revlskin de proiemas mal defies, Rian (16) sap que ai si ede ty Geman pus er Sw pate: ml dtd so en defo detv puede comes genes ‘Src scones bpesenm, Voss o sigaons Senge Sov {er ee ar i a cha eo ea {son conspire esta rc lune pra cs on pas dd eat ue neces mata El pont nw ae ease Po, up needa yw ale settee estn» deidady as {ea evo to Pr cons Sa ites epimers un na ctminaecomo agent El eben pos Sti aden cicada vars shenas degen, cate foot “cscomponere a vezen goon aun specie Des clpane ea 4 Ketan os sable conianen tase esses oe paar ‘Solves mo ne, Sino (173) a camer cnet Reta ae ‘te la conde mpd sane peptone tru neceania para eomer tx pole mal cs srt dt so West) ame ee cont son jurado mbptenns, ‘Sarno pre eve sine pb ale {bars cuts compen gets tan een as {sein de oon ml eid es come dc ns tn i 21cm sont stan 68 seams bas ‘Simon “ Una estrategia para resolver problemas, a verge el problema ha side deni, signe ps ees pln kh Hyori oslo hear ie pueden eles pr saver probs, Sega fees de fer breve a uilzacion de algotmos de heistces ene kecios Atgrtmes, Un sgcimo sn colt rss de els us ian ‘as mse an pr dela Veeon to Seo $gonin dels susan dun unerotetmoe parsed ones ‘eran et en lng ape concn oe ‘So, sinicdo lu rede is sistem otcnean cloeane pnocesos oF AAMNOIENE co 968 algunos cats ua snp alr todo gue est par es ‘ern polos, or gemplo, I plcctn del sigitno asain Tew pidment a soled cect Sin emg, en ttc cay, come dees cesar pr caer pln an fc eta Bn eso cans, buy qe poker varia arte nde cate In slwidn cone Ent pose de envoy er fous mewn fone caida de ange pr esaver on polcna, sms nde ono Se Sum (1963) sabe napa de xt exe seg des das. {a utncin de aigorito prs devalue ny sar von pra Ae danas soporte tdoe los vets pois Je spe Diprete espa cl opment cas ub eos marina, 3) re {et tas a eposas posters de amos agrestis alia todos os reads poss del jap. Sum! elt gue desc ‘wut sre de movimento que gataien ana iti sop ale {0 movinistos yeu 10" sles pra compe, Oban ‘nai un cio par jg a das moo may pct earitices. Un eric es von supe o cot gue pemite es ‘ern problema. Lain de un htc salsa Ta ge Sexist spre nomalet a estates de gp os out ‘saumeran proba degoun rinse esc, por ato iol, Suponganos ue ests jenn aaj Utena sigoion par sei a slut Vian erp Ps ei or Spot tna esti ersten como mata ares ren, Sin ea {tno sempre poses protege aan yaar pr erp ean el a ‘odode gata es satin tein, poe nolnenela are ‘Gets econ unn estate panda, ease sgt empl dean proba cl elo meine wn a sorimoy teat an eric, Neves beet rel pth fararts coche, pr se pone en heals sconce afer eh Ine la tengan Un modo se resolver el paca sea man fos fetes de aun de loro, deci lcan nlp pre omar el pokes. in mba, es esse lara macho temp, ee ‘leat existe ino eet ets pla enn, Unn wt Seria amar is frets qo nen rans snc In ul dee sya gue sera is peabl quests feet ise nt sia Irae desea, Sluiona proses dete mods sea ma oa os ears pueden lear pra ene dives poems (ne Nise Rass, 1980, pra ana rev de eer), No case fs earstios consatuyen sno eogntivo ise parle bln) st lil unde conc slectoner comet, Mis alle cues tos pose eto de rfl n I ian de a nonaion poible ‘soln or lena EEjecucion de ta estratogia msn defo puck eee anilanen smn parece Peep ‘ipsnes qv noses un mailers puny al, Ete plese pis sealer ripidamenteyendo lance y compra arn Sinembargo snes ma hearst evista Pte ne pa ‘mas pars repli ll a econ daca faire notes Inks tengo aes sjeuci, end el protic ct ml da Algo se dieaindsgrovivon de In prin fe Sel poco de selene 8 Probes di en etter de pabema, Un emore asec ‘cca de el estado ma de bons aed) las operasianes que permien esas pee 3) la pestle a solu det prota, pueden season cmpleaions este seca Testa y reaver pba, El problema resuetto cp Hal de a slide un probleme detemiot fa pcisi de a sali. Asma pede oat gue no sng spams i eno echo rrectamestecl poems, a eoainenacie sox ea raves oc {sae fete. Eason soe afin de ysl ce mpc dos mative. Primero, si pedo supers los osc 3 lesz muss mes cuando steno gus bet hp aslo cor ta Stes solcsn no os comec elim os poe ce he neseitos econ ero mod de ere prem, Less sae Bins on ehonrrnr al princpo del proces eso el pbc Segundo, cl nitooel tas de nas inn lesancranslena es inflate salu de problemas psi, iectansnge& sep ‘lean las eitatgin fics yu abandon infec, Si ag ch ‘gus cio, isolcin dun problems puede nopvarcne ch Sos ones furs pode haere mantengos eagles stron Ini er aie ya no son eae o que unm salts oem relat fies nagar situciny qs pan sesh. Sai Inte Yeramor exon cect en eapernls Las consecuencias de la experiencia pasada pode, cease: dno hasta cosy vex qu lp ames et nes Sos ie probblcbesew cael no us ltl sue sete i pct 1 ae, pre jesmo apres lo tlle sn tn destraiod asec ‘eis cara mono en ga dl Joa mothoa ea PrOctos OE APRENDZANE coMNMO 367 ‘sera ns cena de que pede empease ua mone de ofr ie bose parahaoe compen Can sien ler pblenas lee eae ye aii na or ev. incre ha ess il arse cota doesn slions Lage aol see dil ‘elm ier evs usr uj! planet is "Taigdez Ttcional macs esos no casa en zt na mone ama ‘storia. La expen previ en la los du bj ata sole "Sear un poems hee did: eum de qe puee als mimo ced nears dete par exter oe poems dain 1 hen de rig funcional fue aad por primers ve por Mice 1 19H, pero sn ye muchos las exuoe que han damon ete een (ease Weiser, iCal y Philip, 99, pus wen evison de exe x ‘ho Para esata ge acto, Bh Rebow 98) present ‘ee jet un go experinatldos padre go nan qu rele nel pimer probit pein ome fs canpeten vo ea cs 0, Pra algutos neo win Sar 9 ost ree, A Tes Seton dost nose presente ine protien Mista motaon ‘odo ls jeton ds ener colada del tect yee ic eta qe tir fos eemos de cert, ples en ge ls scorn en Probie ts sje onan dor seo peso, un contd 98s ‘ee Loesjtoe tend qe atm sta pedo a xiemo de uae tos ever ance sa curd como et endl, aac eaten de ot ces coger In ine ever cased eis hain ll eg re sa By Rye abe fs (ue habia cepa carpal ecto sls del rine ps Sen tein el sont compo nel oben pnd Pre onto ojos usb zd conta paresolerel poe Problem lean elcome carpe en cl segodo protons, Los ton 4 cont wan can mina fesse ley el commie sty an ina a er nl et gn ai ‘Sigsdo un cin al obj lel ol conmuado cane lr po ‘ice noc asus wre ao os te ee sciucina el segundo problems, Duo gloss devon! na tra {xeric pein can eo bo, hia so uc pan ‘anu de lpr rele lols dl pn {Gider fener ree ton nepal pas pee ufos objeos eden ees mis de fei st de ae ia slain on obi, Hy meio sn embargs, pra sapere acon Uno ‘Stor aise en spree que een poten sein maces Pa ‘tsar ext ence, Havel Copery tle (988 pean xen sto ‘He liar aos objets, ls camo tn oom oo Vers Fars ns de pesarestpeema delpsdse Fal y colores omprharn quel illo de une Secreto crc irtes indi oso iz cde Hee aj coo conan en lo Bema el indo Sin emarg, sun eta hab tad esos Seana ‘ol forma, no empeas ee oo prs esnherel prema dl pee pt, a nent ces seat eter Spi rece plone as ee eel ann ae Se Stns Secon nenenitestensat ‘Ste iene raters owt tan era a Sr cntuimees Scarnato sin ac tt 6 Capac ea resolver aos fos problemas del 6. Agu as roblens 731 pon ‘elves ants es gt sn big, pr enpleae ose {ga ms simp, AC 9 AC pu Slclonon La jets de cn ‘lanes i lain ms ort prs solver os polemen 3 TPor ena, bs mijn experiments conan nln emo at igo. Esc sto denon qe os aes el rapa experimen el an Sipe amo habia ua a resin del pbioms Qo po Ubrsiver ios prblenas 2a sgcronalando eae fat ‘beth at ttn el gape ii ‘zando lestaepa omic? Lava dele enc dea sete ‘evn seu sede cise urs rive le robleas, Dealer ‘ete, de cuts con Lacs inpscion amb sp at sons ‘lor nies tes par alsa de bisa on espa cada ‘Sn soles son mie fences Aplicacién: aprendiendo a resolver problemas Pose joa cpa para esate problemi? La eps re nin e's Veamoy gus miodos qu lan le sxpero sare Problems lg de as esata qe pede or prt sua rid de reslcion de polena, {a aatursea dea perl Las pesos fees tanto au apc porreniver polenta son cata has n le- ‘espe ono Laie ee dress can ch ns at npr mcs cn jes compe pines ee Chose St ‘tn, 157, prsa eon dea ens) Even doa he, chido aa pecan enon eer hope mle Dia ifrentenalgoon coors 30 G00 por porns, pc [Motel cis os movies pnb snes nn ati. Fore conraro, lator pmeipan ams cae movimiento era ded amie vr expen pons asc ie movin ‘Eicon y tron ones Send pe sco st de ‘Scr god movin fn Po aos on gar xp enn met tet awe pip. Po lpr imps alg a gue nbn con enon jeder ne tambin sted saben itemepion mn nc qocel ian i rns sonr ya ‘dodaci epesin Esme cee lg copes eee nono enc soe tnd eens 9 ste ens mo ter cad nade el pan ct oa ven yor cai, & pcp {Che monotzadn siguas movimiento ca rs an eto scone, {La mejora del eapelda para rsler problemas. Algsos pings (Gickegen, 1974) ha atmo gue pode mejor a apc are ser protemar de cule tipo, Wile see varios spectn ge en Ter jo cipackad de reson de probtenas Piney ee prone Sr comet del pace! patos easel elem spade ial tit dt problems con ons pons se nomi qu ose eljapd expo de eter seen nts ce, Joe prtbles movimisos de cada ua de es Yes somsvevias decals ‘ovine, cnstinyen tej del robles, Senin eer amr fectanbnisdjerenes esata para ener ipo y enn debe ‘a enplearte wn xara porteaar Coma vinos tes den caplet wrote vari eats pra resolver on proms pia pen endo efeain deny eects aps dl polenn Cone titres “ettgas aris empl, a elt deen endo ded eo plese cada ua de las, conte oto juga de eles eps Fete, eb lpi le soacon as ef La pron sve fo ema dete eed mics stones poser org sega gue ares lunar prombiidad exits Por tina debe evar ace anon ‘sto taza deen regia porter om solic cone abi en nnaturlezs de prblenapoden hae que exe cepa ‘Stine; apes hs de estar prepara ere ion ota un neva esata pr cron Acne input rei ‘narnia capa de esaluien de polens, samen a pacen Dede nen signa dice earcdad, U medio pts Soules Pets eri aire iro de Wicker quis muchos sep 6 robles deserts cio rset Ropaso del apartado Exit un problems cundo a consesti de um ta deseadn ext auc porunoo vais ost Thome presque os problemas se atl For ensayo yer Kable po ona asco qt pena toto se cpr ita ayo praia oss altos le ene eg ua compen ss den sl con Et compe ‘Som iia hace poste quem reve el blema, "i nvesizacton in qe hy ete pas eosin den probe ‘Eline: as consist def pbc sa mea node par esta cl cm el pam fled de meta del po Heo: algunoxcasosel problems et en df, cone ede pas 4 un punto fia clas. Sin enbarge lunes bla etna Sedo tsctve pra solucinar an poems al defn onsen pats supe teas: pines ao oh nun de on poeta spin ane Mea ‘ar las operaciones que pten azar ar resell pblema lem 1 imiacioner quem ayn ear undo paso en a ard de un bl cnsse en desta wat stg ly Gos or de estat slr gu san elas pein, rrocesos oF aPaOZW coeNINO 74 1 los hes, queso camera are mejor sls, La eecacin de Insets el ter soy I rerlcin dl pens pao al, ieutads spa somnes eI esac de bles, Agus cereale cn nadernet dence oer Eten de igs fncioml, a ocapia prs dentin hve os ecstatic La soln deen Des vere ten teats porn dios asta mote spn "ofoalsproblemas nsw ease forme ge ste Prolemsasormee nls cuando jemi oan esc ay sitacioes on qe se pede empearmisSnn slusa pe e= solver us poblens, et cass perso neque devil qu sao, zp esac el poems: Enel sauce pra deren ce TOMA DE DECISIONES in musta vida tenemos gue fomse muchas deions. Ete les dnons| Stas sti een erp qe oe pnt olan ee ans imo ls propaas de elevison qu eres, Daone eae se "an In elesb dea iver dewatered taj, Mics ‘sine pueden mare ements as sn esares, pen ey is ‘fies. or cal, motos extn nen eta sn lei Cae ‘a peo passer nll x extenadamet iP hese gos ‘sites nesta cambin de eurer ris ees pn bean {eslasecie dea eo evun picen de {Coa eige un eso ua cera? Algeos oan ean si temicamente as easy deren de ade carr tt eta aa cis eos estates protean ejn wa nea pee cao interes o orl pare oun amigos radu ens tr soa ier ‘Sa. Es ohsovacie upre qe leprae eens {tomar decison sess deine sna erslsnda dear ste {nic ns alerts mens que oa implicit meen ples ‘Scuufamonecxtitames do pos Ge eae de ade dessins, Estratogias de toma de dcisiones Cuando ests en ol uci vit ifn ein er na tnvetsidd. Un modo se omar et il decane hee ett co todo is asco postvs y nega cad na deel y socom ue tiviese ists pstosy menos eps Al emperor: {Ba problemen eas aque volar pre atc uo soi Aetoma de dein aoa {Por ut sain un econ basa ena compan de sibs ‘iy sad universal abuts onivny mpaon ese guste mi aru ost mene nave Te deh se oh ‘ts emia lps envi no miss psivesy mets he "voy, Dera mensanarse qu el zona dedi sie pe Sis premio pcs oma den ences ean ‘i axon deuc eve sna deca cqet ‘wet icc un eds ‘oom de decison hs ena ascent dela enarecon, ees detox aematva pts Parl ott, smn compen {err i cones oon oat io cts Noises compensatrios. Roms cso ner ein ‘eter Sipe i en pi Gaon de spars cusre sb eee eas tiveness ee pe ‘eth sth pvr cade nnd ln oe ‘esas dimeasiones, " “ nied comet p desis ut universe aio de ‘oslo. tnd clmadc so ua sua espouses Seas Unienat Co sevens Td end tens ate ts la ios dessin Batten cml toes Models no compenatrios, Pde tus ua dein st compara ow ton rss cada es aller, Ea sugar ee ot Tebl494. Alcan pete del madeline ome de deloes PR02e808 DE APRENDZAE COcNNO 878 ‘de posi. Los mols np compensator dena de ec. ese ap de omparar ods os apo et eas, lia ue ae ‘rib eres ene proceso de dain Porlempl pees lan ‘rvdad acide onl conyrscion de on stb, en ape sama Indo le ebuor psiies, ‘Un cemplo de moico no compensa es leer de mein cuando ston xn enti elena erat coo ma aera Inala evel atts imptante,Supnguns a puns cata avers Ager Tos ent avbtes,pro pesas quel cs for as mga te Stull nears andor ue te Ie pune neste cor conte Ea mua empl dela Tl 9A tiers Det puna evertcate en eins del cot con ea de malian cin om enn sis nl toma de Scone Un factoring ea compli el ‘zc aye (1976) ences qu os rt za vn eno So ‘esata I deine fs x subi, Sanaa ata J ea ‘Steg compensator ywumerabe a lacy de un vo compensa ‘Sono i dein se ela is diel Patn vest el efecto a compe Jide de area eo aso de Seine, Pyne dba # wns sues fr Inacio sobre tos apartamentos fs pia qc lise uno de lo Lo Sts rein 12 psd aformacin sae els unde spats {eo elon que secon ne 2, 0 2 apartments eres Lair Imei cosa sole ace spartans eit npn om eine ni hse a gu) Lanett tne de oat {lens se sts ar as passen Als set ee dela ge pavnen Yor elegans conceal oxperinenadr dtr ‘nua ot extategin de erm de isons deo toe aan cere hel que deponas atts at eoma sass crate cao de Sst. Payne daca gus and I decison npica pssst pact aprons, os ses empleian eats onpensons et form de decision Sin eborgo,eomgroBo que canto ra et el nine Sc abibsos yo aprienon que estes dln oe cee Pa tan deitn, nso lib eet compensator gat Se conpenstoias Ese eas extategs no compensatory seh a ue ‘rv nore mala densa nfrmacpn como fruit wa eats Errores en la toma de decisiones Lilian de a catia rains norte oly cies eo ‘es, Sin rrp, ay cheustnct equ ma oma eosin no evel se ela ae leone Figura. \os os leo de aye ct ema r ‘ia nab got an oe sr nae een at ‘ert ormaton pret cpa 6e Bey a Entramparse Hay uno gue die qu na eso po deer omalgser snr bene dsp dl ralo. Oro isn uid de us by one ns ue aon Shera rca edn, Qu dans end coon bes Sponge ut om prc al ua taste Cp nerd ee ‘iad orate de diner. Deter asp oande 0 dence doy a tor aerors spleen gue teat gen sede ea 9 sgn spr mis dnero No stants. muchas prc a ‘a ea fe perdr minds ine Ls ners sate pots te vende joan cores enc ted nn prs ep ees ‘puna shane carne de lige for ga person sige jogo Cando aera ig eta de- ito? El roca de ntampure cs pone eptacan deste tn ai tors de dees. Cando ls paso nvr compromise noe scisin, ceempromit she eer taupe de sense seat Sea un cand ov dein ls rahe pe Ls pesos ea oct jugar ganar dinero eats hen ie nes eneae ny aeauelaperiont nage dner ets dents de alos oa, ‘der nl Ate Chm sma Maha eis ees saa procs eninge dara eenes se oe ns ak ery Ri, 185). Sepuident evesom an decane es ‘Schon (9H) tvo seco a wlan qu losses ena tan onanizacin come clan de us eplends de ofiina. slanos {tosses aton tere enaceasn dels often mates ‘oc co of caer no aban recomend manta oct oa Wan inereno ens contain Schoen arab gears de Jos flit rs at cue erent hal ose aaa sty mis cuando etal pact tan Figo 910), Eats sce ‘Snes nde qos does previa del erent ela cnet bis do ns aes poser Sobrestimacén_ sponse desma qioman ions macho tnejor del ur chad lone vase hen: Dery Chinen) eed rates pt een a hn eterna opis jen, Parle, Arey 9 Capon (108) op. ‘aro ae es geen oma rer Snes oe com soe 1 + i | dam i 4 a |_| Sannones aneraes Sisacpadsrans sic ewaone tees ‘grows sor npn button eran wert pe a ‘ois y mene moraine» ates enplnane or ue Rif imanai eto gosenssaiasonne abla snare spe Se. mon Fs, uz Fro ities, No bate, obsswave gi chs ges Ics cas on ei etn bowr amas soe ke Pog aps vbestinan napa pons doa Ye: (1916) sare gue uttaibn de beuatnsda agar si os sensi: See Davin a roti que ns pase ete ‘stn gs acs Fa seg memes hae ‘shretien sald urs ties hos defi desoirestnaio en ata dedciones pen pease Encl esa de Aen Christenson Lay Be 98 tases es gece in os Lenptan aos ue eso ‘sur ha choc des resus huss ee eee reoainenion deus den pint tml sil ee te ‘eps en pes bin esr eee eatin seco La nvxignons Sacsbicon nea ura dso dre tpn ajc eaten {mis tg oro ge recenoainemcas ee "von, Estes ead non qu xcs coneay de it ea une ec meat ln comproecin dls le eananee Ss Repaso del apartado {A menudo tense for deones, Agus se eft de un frm tie astocn conrad tad eae seo ln ‘wobble equ sete unre deleond oe Soe tos redo ong dana de sane nen sna compersey endian deeabiony oo doaies deca eecan orl eontav, lesmoels no egestas sana Secale "li gor ibs conc dead ean ico pace gave errs co msde denen be amps gt cua pon ears tn drsno na fe eres cas. Las pon ac an ar ects ro ple bd su el tse de mbit hace ase ae ne $20 ins tees de oat en ealdad son Li eompagectn eee ay eet hace pone eng nb reeds ona LENGUAJE La naturateza del fongusje lengua es fines may npttes en esas vids. La mer fea tc pore comarca prensa mae ae il lac vi i no pdisenes exe mse 9 rests lias y amigos, Nop, pe coauthor mesos sing cand de cers go eer prt in se aa ‘Sat pup oro. Eh segundo lea eiffel pose el peat. Ea ses pero apa de x pan es tons "rene de concepts. nese de robles In oma de tenons ‘Anu ets es process, como la mayor pte de a eoeiine, Posen tener gar in a lenge, et Ios psi yrporsionndo tn Sse Se Silos dees tesco. En ee Iga ewan perme ‘ora inormatn mr al co limes de nesta de menor ‘Se hu desl una saben dea piso pars xa en ie Inploingtnin A sa nivel mle a pcg ee ‘natucs de os snios dell, oon omy ca eecombe ta os Toa rs mat alba al ios tay spon mado ramen analiza es els median conv coma pl: ‘ews ra fra ses y rains: live ceva de ei tn obec lwsemdicn La semis s esto! pnt delegate, Ls pie ngs han esc cto se pode ene ile mae peek ‘ambi cmusicie medals La estructura del lenguaje? enemas, Un foc soi de aks fn as lent. or ‘icon, dros plan ry or: ne ns tenet gh ‘Sos irene pers pueden diag porge soos nes 36 son nema fren Ove gc espn pte x elute Lon per pbs frp or ses Simos oie apron ch err ips dla lates os, ten dtngu et sipiods Sl teva pls. ‘taints osteo mide ies fees o fone La tenga eats onside 2 son Bs, pa chs ms nee snide 8 snios bine ero ore vse nth fi 980) ot fos bn ren dana ngs sore esi coie "etic ne yom ena ly me) pee ena Srna ee pay (2) emproturon ue hs japaneses o cba tren cn cs er ie Yo ren x a ids pada ne ‘laments ona ya veins renee io fora ee eis ch a eeu on eta amino No ‘ex gi lenamon nn iad pce un seg Como aprendenosareconoce os ams? Hina Cari (1975) desc ‘etn uss fonts een un seniesde pce deat ay sonido ene ss propio lentes sugercsy pone nian ae Sonido Consdremos slabs ayo: Mane waco ‘ins y Cri an eared cman el ws dle te fons cambio por at ab pr ssbo ny Ao ‘inter modifies grdvament et onde dt habbo sco ee onan ante ets cas sles En a ap, devin ue aan ea ‘ambi rac lb arate ls es es deca esa ‘eens onemae, esl eosin lar ue Eas Sigua spk Vigo (1971) rrr guoclse bs con unmer de kadhacan dacs soaaers ‘stm cael fnemas Losi poycts de amo dehalnenes ee mines hi so exes le econ del miss te to hopes de hab ingles (ase Laty, Silay) Ri Ish "star src suntan la ns spa nt dete os tspeicos Sin mr, ia enpaenisatrina au odes satan a ila ys conven en parte meyrie de mie edn Ser ntl de oe ns ifrenes engan len dines oon ee perc esaraldtrmina qt fonenarrxoncel chet Us see ‘ina ast punto de visa pocede eats en ns ues beamed les jar «hace dsncones eae fons qs nrmca we ces Por eel, Stet y Cantar 199) selon gus po chssars ee ios scrim entre fone que me fran partes lengua Morfomas, Uno e a iam eget dt nga con sig ‘do, Misia gue ls fneas son sonidos eemenale gies soca ng niga denver los mavemes ere cioes ns sinpls de fwemas gue we paren format} ac a ‘ila, Aigoosmorenas sn fo singles como fs fae ‘tosis cnsin de os ome onsmay. css por sean eee 4, sl ys Un merfena to tere gue sr on plsns cela Pecos parcel, ity re) ys sos oe fal) anblen sos we ‘ms. De forma sila as ntexones gue era pla! d nine raz x cranes) 0 indian sn vo gat en reset oo ede bebo, bi) imbin Son mori. Voomos ix pak yf ‘andor pla eS cron aac sede ‘ene La pla ij sun mayne ive pore pede ea ls a aca ‘area cate pos ene esr ne scams He a gu gs Oracones. Ls palabras pueden cna en una fae ( tama), wn ‘enfin de dooms paltarlasomads qu exes ase i Ple.y sass pucden uni fran oa Use sen ne PncES08 OE RPRENOZAIE cont? 78 taco fir npn eon apr com scm toes ips! sata nominal a parla cl opr ese 7 Clo se const nti Lat fen puede coerce ‘laments prs Frmar una orci, Hay rela qe rel la formic de or ‘oes Esas el dtrminan co te papa ons fra ple tran im se eombian saab aa exes vases Seder noi area guegoberan lene Sintaxis: las reglas del lenguaje 1a sina sta de eg par coir frets ins eh bien sere ee idee ‘Ceara de xpreiner cot gated, Cans ropa sian, or ein, opi mds de cma see Fonts ino eno cant ro tas Por tl, ot osemas 0 a0 putes combina comin de ‘napa eng sepa Cada lenges resting fret I ge edo combs Ie fonmae pr product mares cam senna Foner i ele qu tan cen ude ome foe oe ‘nant oo Spl aneectaeton oti Suen sinopr cue pcg No Chol (957) Se eet Se er ene eee Soar aie tem 900 AeRENOAE PcPIO® YArLcKCONES am LITT Figur 8.11, Anti snaps da ean La pa comp casa ‘ase de eee de tin curs y a cnsdetate rastcin ue eapet rena cuando ncalbe const aos pamaeics, Gael ones Ls elas grails etn brad, pee no sinew ise, Sin uc, qu son gnc xcepas wie cs do ‘rutin non gems comutcena ofr etc ee mes nl Figur 12, los iboles pate de ed cao ‘Staplcamente diets peo tara sl mimo sgnnsses Sena ee {00 198 eso de aoe dos oncines rena Seen oa ‘eniedo rsa wn polems inorate dl enlcssagmdicn Cs procs sein tao, gue ums raion pus re depo {es Pr empl Is rita la mabe dio wee gue ere eae ee sigiear que le ht esbe enter oben que ls Sea cee Figura 13 musta el anlis sinugnaio de ean oon “Analisis duns ace mc ma ge mall igs: ‘sapere witcao oes tanenide yor le ones oc ‘brand. Sane pus comprenr tl ifeade dea acer nen Imm mettre rote ——™ eee ‘qura .12, tri nag co oractene ego bay ED ‘nt pipnae pore, {ton despa de mori Van ean de seep nt pe tenopn nonin dic nee rca ee, Eine ln hate tna pel ee ees Sra popcorn Sr oon oc Ur gras ll | ‘gurn.12. Oost sisgrtion rns era bigs La mae ‘fai oe cots Pnocesos OF APENENIECOMNTHO 388 ea apicnion del nn de clo often xi de Far, Bevery ‘Gre (1914 ee qu sear exes ud, en hel ads lajeimera lisa em adr cals Inepetement de et Present el ud, lo sats din qu oan ent do li Sis Et eau nds que clan unas cognate “apt, toon luc resetado cme des primer stl em ‘esha alin a ena, ¥ el do resents et dou lure del ‘cig epecsontas une aoa ma eas dos lun, ‘Una ve gue nocd ba sido divs en clon pe dterminae siete. Vena Ince gt can alan pat a ete pecs. un comprnder a rin el tor ene qu termina gen cre sae ¥en el puter. Une fo de hace tian neni lp toe snagia amin To hz (Bever, 197) Mediate nae Ce xa SSoseeccrmtatamal nm i ca meat a pina lasso al agen y nega ln oma ‘Sm al pacens.Extsexatope pur toms gna de ae nero, yen mayor pre de fs, dada a or atv seis "much ma feevrmente gu Ia vor psi Sine, comic "ignite creo serait en om psi, Vara ts nia ‘odin vor ps, por empl, la pls fey po ohn ran ton {Joe aad po cn. Es plas pista nen gu i eg el pie ‘Shiga nmi To ho» mae vi ‘Shi (106) stale ur mush vse lian anisserama ‘labora pa determi Is ext etna de snes ev es ‘Par obener procs en apoyo de et punto devin Sabin peas ‘ts que ecushaen uo oc, due sen 9 and, apa dee oon st sei desl eleva Sibi compo a sade bannmds en ecco els osm ne pv Gc eae fn'vou ava Ls pos de fesclon mas ager pt as orcs oo ae Pasa qr is rchonesen vor atv adn Jeers ain aio In ompleind el ane gata A ‘Obrese us vets pueden zr breve lterupsines ar eet ‘nial sido (Sot, 1968), Considers or el vaio as fares son ends por chic. Aang fs nvr pi, {yone eens sigttcadoripiament spl au cles "ego; as les eg nr hoa Sin erg nts eve nee to alr pas orcione be siiado reve ome por sep et {Teas de hain gos prope pore pee ‘Adel de ei espe eng, ambien lo rod, Sein ‘Comal (985) as den poses express de eet ry tc ‘sit rofnds pode anomie «raves de vara esata aur ‘es Chomsky sugsto que eee sformacones ben posible que de ‘mis ects poi egneen chan exact spre ‘eee: Cada ena pose as propa gl adn Ge pra | ; ‘macio. La indvdos de ny elt pata ten que eee etx Sema Sedona ‘Adquisicién det lenguaje Hy don eri rts abe cmos agi capaci pr sii ot eng La era de areca, pops sii por BF. Sketch 1987, ape que el lng ae ads tne el rose conde meno operant sel Capital). San eee nios aon ilar engin ori lope cas penoans de sv anaes ear, 2 Lateriapioinpsa dex amon pos Noam Chass ey 150, ‘eid ql aque dl logan conta Desde ste cree ‘Jos unos ae on dtrminads anisms a semester *Comanicae conn ada iin de exerci ng, Latewiadelreorramena, Supnzanos qa maie oe sie oqo tir mands, Conor eae se seni coli earn aio ab y beso, Est net cra Ia onl el i ee ‘Skinner (957) consdrabn cue oa epost ogi, adit epi as eyes de endonamnte oprame (ease oe, {ul 5) Segin punto de via de Slane, el molec se lease foment ie las ios apeodan 3 comaniin om pla Eo plone ‘eres hs proximatones alesis eel esata pow gone Do, los ats espuran a qe pours apr panei onl onder nal ates de rporina el aeraicnta. Veaos ean hs ag ae ‘ees apeneno a tabla Cando An tee por pic soa age Precido stupa como et sonido mde mand, fades eng {teins yl reficrzan con ashen y fei Sia chats aco ‘Ane sate cited wna sin send, ope en aint ‘onder atl, Paar eoannento memo hoes oe {render ede lao ms pred pte me La plas on as nin uses dling que pcm aguiss stove dl to del eerzamien. Skane oer etfs 9 ae icone poien alge tmbién med el procs de lest, Insane tin reorzaas as rane las rains emai see, finimet, ise ela so Sore lense ‘os psingsinis tan io sumsrene errs om i evra lei de Skier sore l agusiein de lengua (ve Lemotere es rn anid xsi). Hayes spe ppl cn es ri 4s El piner robles qe ers de tint oun uaa ey rin lwo cect dl enusie coco petri ws wallace "ec algunas oservacines (McNe, 196) tan, tin enharg PROSEEO8 BE AMADA COONTNO 88 Paces ian el veflramient y casio pr nfo en cotenido ew no cn eosin grata el lege de ms is, Ako aes ‘eon gorse leu rac grains nce sere ‘eid tn cae. a depen del lenge de os is ees por Brows, sade Hl (96) della erin vey Aan pope ‘too ss genio eset del fun de naprosyn ‘lo pee alsa del lenge or ls ios Atuas ese crea errs ves ls ls, camo cide Ee ein, enc ho Se Reem tc mnanee ‘Sn sion cane pe sts vee Cece ‘for amino pe end a i: ‘Shenede emai gee toto mocrcaeeaes a Un segundo proba cn aera dl forza qu sel os poicoingtins serie alps crete cnpae’ Ls ior ania los don zi eaesemene wa comncn egal de pos prs "nbs aoe ea. 1 hecho deg ls perry ptn geet egae reve, po pail cate, cre de exp tins de Ibs prise eonaiconnlnt opeste Cie pten spl ior (cosas) na combi de usb ae nc ha chow ld a nana sia reforaa? Veron lt de Ml (159) uc an fincas teal delaras sled lo oxi sng oer, ten svc. ‘Series iene pao ses jour penta tne Ea ep sje esses ‘pcs de tnd ea ar ear tonane ads (eis 1 a hima y quiz a etica mds fer, prove de Is netgcn Leaner ae staest qe, psa de qu a codons svi vain slams a mayor de os io gure enguje sgcno on pt ‘eaivamene cosa, Pace annie caper a os ior one vive ‘eres eats mesten patos dverson de dg dl lengua, No ‘tsa, Lennebery compo que a ssoion in seta sgn some ins tases us pla, ue dpe mend eraciones on dos lab Scpuia cl gue lego ypontramente pore! wn de rschne oa Pj Laberge oe que cao lor nosed po ares srox Iusan el mise par de deal del eae ri se arn ‘leno soil ap ean tr determinant gen del eng Carton (1988) srgumentabs gu In siens la ete Sl eration sun pr ato un speci mpatnt Seyin Corson lege pds se Telrad dear formar adore depo ua ntrvencon dc ¥ eco Inge eters fon dl lngiey me alata propane ‘chs Po ejemplo, supnganos gu Billo eds ao, leeches Y Sud edn vis defece. Aung ade comes go cl vaso de Teche se ut eforzaor pra sj cg ache, pra Billo de leche servi de efremieno deacon etl ucts un tans a ‘sep. Een de ext codes veal iets a Bly = tne neve ‘eee cont endo dete un vn de che, Aden el een te ‘Sloat se peer akg Bly comprends qo pu iar as tod vera pode alin ambien ar ster reformer, {acs como ahaa spat nab de en tip de eerie "Auenarinconduts el ex woes nein del efor ea sdgusicin del lena Tunbien pee nr sre ape de se ‘ar ramacals Sean arom bn con ol abl snp pr exper as ‘clr prs esta un enpunje i compl ara eee on Dice empo feta cnstiaye un campo de lenge compso exe leat ie qe fos nites pendants emp eral ya gue de pesadr en ua aii en enpo ito seperately or sigan esiameditarete efor, Por empl, erm i eu ‘to compren I sfiman Yamal cce ahr gue aon Vom a ‘reo semana qu ene. enfogse deta pcolingiatia, Noam Chany (196, 1968 1975) extabe ‘uy impresone orf cont qo os no spreads eng ‘svn Chomay deeb a ncsecl ies de desuoie dl lenge ‘ede los sis sin sno hasa In produce ders coma 9c se ‘eatsobevatone, sgt que slo rain con un ncaa de ede: {iin del Tengu denmiada mecnione de agit del eng Ete Ineanno sonaces fos apectn univers des engua. Ete oats os ior compete panes a sintan leaned au engat bio, seis aera de Choma, est recnpncion ol ‘moda gr a bigutel uote el loge ex arene expen at PROCeSOS DE APRENDRNIECoaNTNO 387 ita lenge pra ge pend Nomslment, pes, sn de fos po es para su hs enpecen haba operon aos ction as ‘he aca Tals. Chomsty de que ot ios enti rps de foms nna tars aprender l lenge eb cnsderale oye po lo pits Sra os aos Sse stents (Dod Wht 1940, Pr ply Ee anor (1967, 1969) consicratn sul sean el ene cena cites ins psn de nick Fi 0 nin eee Solent asa ey dea minnn exponen De ‘Sct con Leones cl egunje se nguoe sue ors) 3a {ws determina Au anno Inman ss tora le, carn ca ‘lens dela niforcon side de Down engl augue sind Ina Sete en mi loshin aos vrs plogs as Brae, 1975; Gaon y Web tua 1978; Newpor, 1977; Som, 199) han sui, meet, oe a "er propa por Chonslyy Laer tl ver expigue amples tlprocen de aus de ge Bs pitago recs gue dg tidn del pj et dteminads por ast sie i ue pra sige ‘onc ata gu, lege out meio par comania aero Jenos "rurperanes Svea ose doesnt manana “nel lege Estero pica uo tr etn psp a Score lial eng, ino gor suger, bie, qe pedo len por sol ufc para experi aguscn de egies ie de cn cpl pura np leat Seta on Sik pac len Sleeper ras oe mel il preseniad eel spt 1. "Gonadal secrvciocs de Moskowitz (1978) pra stare wana del ae soca de neue, Moko etl aio fel egunjen uci conan arma ny pases Qn ord emuniabas melt el enpiaje Americano de Sos ise ps pin Sj aver cist ton oa sen eta deo eet ence el Ings Desfonunntaert, a es st. Al ll ets sf to tei adc ne so Sl egal de sigs, pot no omental Inte tate camo ica qu lo ion ten Qo aces vertalment con ‘sperms para opener gue Aplicacién: la ensefianza del lenguaje en chimpancés Leno ik men cs Un pit lca ‘run varedadde estas emoctomls dresden qu os nes Jos compen yep ame los Lax cveesine ma Kets (tae Sey, Cheney y Me, 180) hn masta ques voclzacons| ‘eos chimps sn ty sofa qu os pitt ea ae ‘Ss: Por empl, le anos erie lama de slr danas

También podría gustarte