Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
Lokmanch Kranti 21 Jan 23
Lokmanch Kranti 21 Jan 23
Zm§XoS> e{Zdma {X.21 OmZodmar> 2023 df© 06 A§H$ 188 nmZo 4 ‘yë¶ 2 én¶o e-mail- lokmanchk@gmail.com ‘w»¶ g§nmXH$ - a‘oe nm§S>o (9860985629)
g§nmXH$s¶
Hw$U~r Hw$imVrb Hw$bJwê$ …AemoH$ T>dU
A emoH$ T>dU ho gd©gm‘mݶ eoVH$è¶mÀ¶m {dÚmnrR>mV {eH$ʶmg hmoVo, ˶m§À¶mH$Sy>Zhr H¥$fr H$ê$Z {Xbm. ‘amR>dmS>çmÀ¶m OmbZm, Am¡a§Jm~mX, ‘Om Ambr. VoWo àmMm¶© åhUyZ gam§Mr bmoH${à¶Vm
VmarI no VmarI Hw$Qw>§~mVyZ {dÚmnrR>mMo Hw$bwJwê$ Pmbo. ˶m‘wio ˶m§Zr {ejUmMr AmoT> ˶m§À¶mV {Z‘m©U Pmbobr hmoVr. ~rS> ¶oWrb {OëømVrb ‘mog§~r ~mJ dmMdʶmMo
Aemo H $ na^UrÀ¶m H¥ $ fr {deof A{^¶mZ 2012-13 ¶m Xaå¶mZ AemoH$
{dÚmnrR>mV 1974 gmbr ¶m§À¶m ZoV¥ËdmImbr am~dʶmV Ambo. Cñ‘mZm~mX
Am{U ZoV¥ËdH$m¡eë¶ AZw^dVm Ambo. Am‘À¶m
gmo~V {dbmg nmQ>rb hmoVo. ˶m§Zr Z§Va VoWrb
H¥$fr ‘hm{dÚmb¶mV ˶mM {df¶mda ˶m§À¶m
{e dgoZm Hw$UmMrµ ? YZwî ¶~mU Hw$UmMo? ¶mMm {eH$ʶmg Ambo. Vo {dÚmnrR> d bmVya {Oëøm§V Vù¶mVrb Jmi H$mTy>Z hbŠ¶m ‘¥Xm{d^mJm‘ܶo ‘mPo ì¶m»¶mZ R>odbo hmoVo. gam§Zr
gmoj‘moj AÚmn H$mhr bmJV Zgë¶mZo R>mH$ao JQ> Voìhm XmoZ dfmªMo (Ama§^ 1972) ‘wa~mS> O{‘ZrMo nwZé‚mrdZ H$aUmao V§ÌkmZ VoìhmnmgyZ ‘m¶mda Am{U ‘m¶m H${dVoda {ZVm§V
Am{U qeXo JQ>mVrb Zo˶m§gh H$m¶©H$V}hr AmVm g§^«‘mV hmoVo. VoìhmnmgyZ gVVMm ˶m§Mm {dH${gV H$aʶmV Ambo . ˶m V§ Ì kmZm‘wi o ào‘ Ho$bo Amho.
nS>bo AmhoV. ‘mJrb H$mhr ‘{hݶm§nmgyZ hm dmX H$Yr ˶m H¥$fr {dÚmnrR>mer g§~§Y Cñ‘mZm~mX‘ܶo Voabm S°>‘ n[agamVrb ‘wa~mS> O{‘Zr ‘r ‘m¶m JmdmV ^mD$~rOoÀ ¶m {Xder
Amho. ˶m§À¶m Am¶wî¶mbm {dMmam§Mr ^mD$~rO hm H$m¶©H«$‘ H$aV Ago. JmdmMm
gwàr‘ H$moQ>m©V Va H$Yr H|$Ðr¶ {ZdS>UyH$ Am¶moJmÀ¶m
H$bmQ>Ur XoUmam EH$ àg§J {dH$mg ìhmdm, bmoH$m§Zm JmdmMr C§Mr dmT>dVm
Xa~mamV OmV Amho. ho àH$aU gwàr‘ H$moQ>m©V Joë¶mZ§Va ¶mdr åhUyZ ‘r nmonQ>amd ndma, ^mñH$aamd noao-
˶m {dÚmnrR>mV KS>bm. S>m°.
H$moQ>m©Zo gwZmdUr H$aVmZm AZoH$Xm VmaIm {Xë¶m. XmoÝhr E‘.Eg. ñdm{‘ZmWZ ¶m§Mo nmQ>rb ¶m§À¶mgmaIr ‘mUgo JmdmH$S>o ZoD$ bmJbmo.
~mOw§Mo ¶wº$sdmX g§në¶mZ§Vahr àH$aU {ZH$mbr {ZKmbo ì¶m»¶mZ {dÚmnrR>mV Hw$bJwê$ Pmbo ˶m dfu ‘r ^mñH$aamd noao nmQ>rb
Zmhr. nwÝhm H|$Ðr¶ {ZdS>UyH$ Am¶moJmH$S>o gwZmdUr Am¶mo{OV H$aʶmV Ambo ¶m§Zm ~mobmdbo hmoVo. ˶m§À¶mgmo~V H$m¶©H«$‘mMo
gwé Amho. ewH«$dmar {Xdg^a d{H$bm§Zr ¶wº$sdmX Ho$bm, hmoV o . H¥$ fr jo Ì mV Ia§ M Aܶj åhUyZ AemoH$ ¶m§Zm ¶oʶmMr {dZ§Vr Ho$br.
˶mZ§Va {ZH$mb ¶oUo Ano{jV AgVmZm nwÝhm nwT>rb H$[aAa H$am¶Mo Agob Va ˶m§Zr hmoH$ma {Xbm Am{U ZwgVo ‘m¶m Jmdr Ambo;
{X„r ¶oWrb ^maVr¶ H¥$fr EdT>oM Zmhr Va ˶m§Zr Jmdr Omʶmnydu ^mñH$aamd
VmarI 30 OmZodmar R>odʶmV Ambr Amho. ¶mdê$Z noao nmQ>rb ¶m§À¶mgh ñdV…À¶m ~§Jë¶mda Amåhm
AZwg§YmZ g§ñWmZ ¶oWo {ejU
{d{dY amOH$s¶ njm§Mo ZoVo VgoM amOH$s¶ {Z[ajH$ ¿¶m, Ago ñdm{‘ZmWZ ˶m§À¶m gJù¶m§ Zm AënmonhmamgmR>r ~mob mdbo Am{U
Am{U KQ>ZmVÁkm§Zr à{V{H«$¶m XoUo gwé Ho$bo Amho.XmoÝhr ì¶m»¶mZmV åhUmbo. Vr ~m~ gJù¶m§Mo ñdmJVhr Ho$bo.‘r ‘mPo Am°ZbmB©Z Vmg
JQ>mMr ~mOy EoH$ë¶mZ§Va H|$Ðr¶ {ZdS>UyH$ Am¶moJmZo AemoH$ ¶m§À¶m ‘Zmda H$moabr bm°H$S>mCZÀ¶m H$mimV KoV hmoVmo. ‘r ‘m¶m J«ynda
H$mhr åhUUo Agob Va boIr CÎma Úm Ago {ZX}e Jo br. Vo H$R> rUVa ñnYm© ˶m VmgmMo pìh{S>Amo Q>mH$V Ago- H$moUmbm
XmoÝhr JQ>m bm {Xbo. VgoM nj{MÝhmdarb nwT >r b narjm H$R>moa n[al‘m§Zr CÎmrU© gwnrH$ Pmë¶m. Vmo àH$ën Jmi‘wº$ YaU - CËgwH$Vm dmQ>br Va Vo nmhVrb åhUyZ, Va, AemoH$
gwZmdUr 30 OmZodmarbm hmoU ma Amho. nj{MÝh e¡ j {UH$ d eo V r jo Ì m§ V g§ e mo Y Zmnmgy Z hmoD$Z nXì¶wÎma {ejU KoʶmgmR>r ^maVr¶ H¥$fr Jmi¶w º $ {edma' ¶m ‘hmamï´ > emgZmÀ¶m ¶m§Zr ‘mPo ˶m H$mimVrb OdiOdi gd© Vmg
dmXmda H|$Ðr¶ {ZdS>UyH$ Am¶moJmV ‘hÎdnyU© gwZmdUr Cn¶mo OZmn¶ª VMr AZoH${dY H$m‘{Jar H$aV AZwg§YmZ g§ñWmZ‘ܶo XmIb Pmbo. AemoH$ ¶m§Zr bmoH$MidirV ê$nm§V[aV Pmbm Amho. "C‘oX' hm nm{hbo ! ‘mPm pìh{S>Amo AnbmoS> Pmë¶mZ§Va
AgVmZm ‘mUgm‘mUgmVrb {Oìhmim Onbm, nXì¶wÎma {ejU VoWoM KoVbo. ˶m§Zr g§emoYZhr EH$ ‘hÎdnyU© CnH«$‘ eoVH$è¶m§À¶m AmË‘h˶m OodT>çm {‘{ZQ>m§Mm pìh{S>Amo Amho VodT>r {‘{ZQ>o
Pmbr. XmoÝhr JQ>mÀ¶m dH$sbm§Mm ¶w{º$dmX nyU© Pmbm gm{h˶mMo ào‘ amIbo Am{U g^mod VmbÀ¶m VoWoM Ho$bo. ˶m§Zr ‘¥Xm {dkmZ ¶m {df¶mV Wm§~dʶmgmR>r Odinmg nmMeo Jmdm§V am~dbm g§nbr H$s bJoM ˶m§Mm ’$moZ ¶oB©, "ga, ‘mPr
AgyZ ¶mZ§Va {ZdS>UyH$ Am¶wº$m§Zr A{YH$mè¶m§Mr g‘mOOrdZmMm EHy$U ñVa C§Mmdbm ! {dÚmdmMñnVr hr nXdr àmá Ho$br. ˶m§Zm {X„rV Jobm. XmoZ Jmoï>r ˶m CnH«$‘mV gmYë¶m Joë¶m. hOoar Q>mH$m. ‘r Vw‘Mm AmOMm Vmg Ho$bm.' ‘bm
H$mhrdoi MMm© Ho$br.¶mda à{V{H«$¶m XoVmZm A{Zb AemoH$ T>dU ¶m§Mm Zmdbm¡{H$H$ CnH«$‘erb ¶ed§Vamd MìhmU ¶m§Zm ^oQ>ʶmMr g§Yr {‘imbr. embo¶ {dÚm϶mªMr à^mV’o$ar H$mTy>Z eoVH$è¶m§Zm ˶m‘wio àoaUm Am{U àmoËgmhZ {‘imbo. ˶m§À¶m
na~ åhUmbo, H${nb {gã~b d XodXÎm H$m‘V ¶m§Zr Am{U AmñWmdmZ Hw$bJwê$ åhUyZ Amho. Vo na^Ur- ˶m§Zm Vo AmH$f©U hmoVo. ˶m§Zr ¶ed§Vamdm§Mr nwñVHo$ AmË‘h˶m Z H$aʶmMo ^md{ZH$ AmdmhZ Ho$bo ˶m eoè¶mÀ¶m "YmñVr'Zo ‘mPo Vo gJio Vmg BVHo$
qeXo JQ>mMo gd© ‘wÔo ImoSy>Z H$mT>bo. g{dñVa Iwbmgm ~XZmnyaÀ¶m dg§Vamd ZmB©H$ ‘amR>dmS>m H¥$fr dmMbr hmoVr. ˶m§Zr ¶ed§Vamd ¶m§À¶m eVmãXrÀ¶m OmB©. VgoM, ‘wbr ˶m§À¶m d{S>bm§Zm, {H$Vrhr {~H$Q> CÎm‘ Pmbo, H$s ‘hmamï´>mV nwT>o AmUIr H$mhr
{dÚmnrR>mMo Hw $ bJw ê $ hmo V o . Aemo H $ ho dfm©V H$mhr {R>H$mUr ì¶m»¶mZohr {Xbr. n[apñWVr Ambr Var AmË‘h˶oMm ‘mJ© nËH$ê$ Hw$bJwê$§Zr, àmMm¶mªZr Am{U BVa AZoH$m§Zr ˶m§Zm
XmoÝhr dH$sbm§Zr Ho$bm. gmXrH$ Abr ¶m§À¶m Ho$ggmaIr
‘amR>dmS>çmÀ¶m ‘mVrVrb, ˶m n[agamVrb, ˶mM AemoH$ H¥$fr {dÚmnrR>mV àmܶmnH$ åhUyZ Z¶o Aer ^md{ZH$ gmX KmbV. ˶m CnH«$‘mZo ng§Vr {Xbr.
¶oWo n[apñWVr Zmhr. nj H$m¶©H$m[aUrMo gXñ¶m§Mo {dÚmnrR>mV {eH$bobo Am{U gd©gm‘mݶm§VyZ ‘moR>o 1985 gmbr ZmoH$arbm bmJbo. ˶m§Zr nXdrÀ¶m {dÚmnrR> eoVH$è¶m§gmo~V Amho Agm {dœmg {Z‘m©U AemoH$ {dÚmnrR>mMo Hw$bJwê$ Pmbo. ˶m§Mm
~hþ‘V CÕd R>mH$a|H$S>o Amho. ˶m‘wio ¶oWo gmXrH$ Pmbobo Ago ì¶{º$‘Îd Amho. ‘wbm§Zm Xhm df} (1995 n¶ªV) Ho$bm. ˶mMm n[aUm‘ Agm H$s nmMeo ˶m {dÚmnrR>mer OdiOdi n§MoMmirg dfmªnmgyZ
Abr Ho$g bmJy nS>V Zmhr. YZwî¶~mU d njmMo ˶m§Mo ‘yi Jmd bmVya {OëømÀ¶m Am¡gm {eH$dbo . ˶m§ Z m A‘o [ aHo $ bm Jmdm§n¡H$s EH$mhr JmdmV AmË‘h˶oMm g§~§Y Amho. {dÚmnrR>mMm gwdU© ‘hmoËgd ˶mM
{MÝh AmåhmbmM {‘iob. Vrg OmZodmarn¶ªV [aQ>Z
B§Ð{OV ^mboamd AZw{MV àH$ma KS>bm Zmhr. AemoH$ doir Ambm. {dÚmnrR>mMo ñdV…Mo {dÚmnrR> JrV
VmbwŠ¶mVrb COZr ho Amho. ˶m§Mm OÝ‘ eoVH$ar {eî¶d¥Îmrgh OmʶmMr g§Yr (1995)
g~{‘eZ H$am¶Mo Amho. R>mH$ao JQ>mH$Sy>Z Odinmg Hw$Qw>§~mV Pmbm. ˶m§Mo ~mbnU EH$Ì Hw$Qw>§~mVrb {‘imbr. ˶m§Zr A‘o[aHo$Vrb {d{dY 8432225585 ¶m§Zr {dÚmnrR>mV g§MmbH$ ({ejU) ZìhVo. AemoH$ ^maVmVrb Am{U OJmVrb AZoH$
nÞmg-gmR> ‘mUgm§‘ܶo Joë¶m‘wio ˶m§À¶m ‘ZmV {dÚmnrR>m§V eoVr{df¶H$ Zì¶m g§emoYZmMm Aä¶mg åhUyZ H$m‘ H$aVmZm ‘amR>dmS>çmVrb {dÚmnrR>m§V Jobo Am{U ˶m§Zr VoWrb {dÚmnrR>
1 Vmg 10 {‘ZrQ>o H${nb {gã~b ¶m§Zr ¶w{º$dmX H¥
$ fr jo
Ì mVrb e¡j{UH$ g§ñWm§Mo ~iH$Q>rH$aU d JrVo EoH$br Voìhm à˶oH$ doir ˶m§Zm dmQ>o, ˶m§À¶mhr
Ho$bm. ˶mZ§Va Vo H|$Ðr¶ {ZdS>UyH$ Am¶moJmVyZ {ZKyZ ñdm^m{dH$nUo g‘yh^md V¶ma Pmbobm Amho. Ho$bm. ˶m§Zr VoWyZ naVë¶mda nXì¶wÎma dJmªZm
AemoH$ ¶m§Zm ˶m§À¶m ~mbnUm{df¶r ~mobVmZm 1995 Vo 2005 Aer Xhm df} {eH$dbo. ˶m§Zm AܶmnZmMm XOm© A{YH$ C§MmdʶmgmR>r ‘hÎdnyU© {dÚmnrR>mMo JrV Agmdo ! ˶m§Zr ‘bm gwMdbo,
Jobo. Va XodXÎm H$m‘V ¶m§Zr gw‘mao 1 Vmg 25 {‘{ZQ>o ‘mohê$Z ¶oVo. ˶m§Mo dS>rb ho KamVrb Mm¡Ï¶m dg§Vamd ZmB©H$ ‘amR>dmS>m H¥$fr {dÚmnrR>mÀ¶m bmVya, ¶moJXmZ {Xbo.˶m§Zr dg§Vamd ZmB©H$ H¥$fr {dÚmnrR>mMo H$s ‘r na^Ur H¥$fr {dÚmnrR>mgmR>r JrV {bhmdo.
¶w{º$dmX Ho$bm. ˶mZ§Va qeXo JQ>mH$Sy>Z ‘hoe OoR>‘bmZr H«$‘m§H$mMo ^mD$. H$ma^maH$s ‘moR>çm ^mdmH$S>o. Cñ‘mZm~mX Am{U ~XZmnya ¶m ‘hm{dÚmb¶m§V àmMm¶© Hw$bJwê$ åhUyZ 2018-22 ¶m H$mimV nX^ma ˶m§Zr ‘bm JrVmV H$m¶ Ano{jV Amho Vo g{dñVa
¶m§Mm gw‘mao 10 {‘ZrQ>o ¶w{º$dmX Ho$bm. R>mH$ao JQ>mV’}$ ˶m‘wio dS>rb eoVmV gVV am~V AgV. ˶m‘wioM, åhUyZ ZoV¥Ëd H$aʶmMr g§Yr 2005 Z§Va {‘imbr. gm§^mibm. AemoH$ ¶m§À¶m ‘mJ©Xe©ZmImbr ˶m gm§{JVbo. ˶m§Zr doJdoJù¶m {dÚmnrR>m§À¶m {dÚmnrR>
H${nb {gã~b ¶m§Zr gw‘mao EH$ Vmg Xhm {‘{ZQ>o ˶m§Mm hm ‘wbJm ˶m ì¶Wm-doXZm§VyZ ~mhoa nS>bm Hw$bJwê$§Zr eoVmV qZXUr Ho$br åhUyZ AmZ§Xr H$mimV "ñdÀN> n[aga, h[aV n[aga, gwa{jV JrVm§Mo O‘dbobo pìh{S>AmoXoIrb ‘bm {Xbo, Z‘wZm
¶w{º$dmX Ho$bm. ˶mZ§Va qeXo JQ>mV’}$ ‘hoe OoR>‘bmZr !AemoH$ ¶m§Mo Xhmdrn¶ªVMo {ejU Jmdr Pmbo. Pmbobm eoVH$ar n[aga' hr KmofUm V¶ma H$aʶmV Ambr. ˶mZwgma åhUy Z nmhʶmgmR> r. {dbmg nmQ> rb ¶m§À ¶m
¶m§Zm ¶w{º$dmX H$aʶmg {ZdS>UyH$ Am¶moJmZo ZH$ma JmdmVrb emim Mm§Jbr hmoVr. ˶m‘wio ˶m§Mr Vo {dÚmnrR>mZo H$moU˶m dfu H$moUVo Zdo dmU ‘amR>dmS>çmVrb {dÚmnrR>mÀ¶m AI˶marVrb gd© AܶjVoImbr EH$ g{‘Vr {dÚmnrR> JrV {bhÿZ
OS>UKS>U CÎm‘ Pmbr. ˶m§Zm H${dVoMr, {dkmZmMr emoYbo ˶mMm Vnerb g{dñVanUo {dZmH$mJX XoD$ e¡j{UH$ g§ñWm§Mo n[aga ñdÀN>, h[aV d gwa{jV KoʶmgmR>r Zo‘br. Vmo gJim {dÚmnrR> JrV
{Xbm. R>mH$ao JQ>mMm nyU© ¶w{º$dmX hmoD$ Úm ˶mZ§Va JmoS>r Amho. ˶m‘wio XmoÝhr Jmoï>r ˶m§À¶m‘ܶo eH$VmV; ˶m§Mm Ord BVH$m ˶m {dÚmnrR>mV H$aʶmV Ambo. ‘{hbm§À¶m gwajoda bj H|${ÐV {b{hʶmMm XmoZ-VrZ ‘{hݶm§Mm H$mi AmZ§XmV
¶w{ º$dmX H$amdm Ago gw{ MV Ho$ë¶mZ§Va {gã~b gwédmVrÀ¶m H$mimnmgyZ éOV Joë¶m. åhUyZ ˶m§À¶m Jw§Vbobm Amho ! ˶m§Zm {dÚmnrR>mMo {ejU {dñVma H$aʶmV Ambo. AemoH$ ¶m§Mr Hw$bJwê$ åhUyZ Jobm. ‘r Á¶m JmdmV amhVmo ˶m n[agamVrb
¶m§À¶mZ§Va R>mH$ao JQ>mH$Sy>Z XodXÎm H$m‘V ¶m§Zr AmO ^mfUmVyZ H${dVoÀ¶m Amoir ghO noaboë¶m AgVmV A{YH$mar åhUyZ 2012 gmbr Zo‘ʶmV Ambo. H$m‘ H$aV AgVmZm gdmªZm H$m¶©àdU H$ê$Z, {dÚmnrR>mgmR>r JrV {b{hʶmMr g§Yr AemoH$ ¶m§Zr
gw‘mao 1 Vmg 25 {‘{ZQ>o ¶w{º$dmX Ho$bm. ˶mZ§Va Am{U ˶m§À¶m ^mfUmV d¡km{ZH$ Ñ{ï>H$moZhr Voìhm ˶m§Mm eoVH$è¶m§er g§~§Y à˶j Ambm. ˶m gmo~V KoD$Z H$m‘ H$aʶmMr hmVmoQ>r H$m‘r Ambr. ‘bm {Xbr ! ˶m§Zr JrV{Z{‘©VrÀ¶m à˶oH$ Q>ß߶mda
‘hoe OoR>‘bmZr ¶m§Mm ¶w{º$dmX Ho$bm. qeXo JQ>mH$Sy>Z h‘Img 춺$ hmoVmo. ˶m§À¶m JmdmV J{hZrZmW Xaå¶mZ {Oëhm ‘m{gH$ H$m¶©emim, à{ejU dJ©, ˶mVyZ AÚ¶mdV Aä¶mgH«$‘, g§emoYZ joÌmVrb ag XmIdbm d gyMZm Ho$ë¶m.AemoH$ ¶m§Zr ‘amR>r
‘qZXaqgJ ¶m§Mm ¶w{º$dmX H$mhr doi Pmbm. Xaå¶mZ ‘hmamO åhUyZ Oo g§V hmoD$Z Jobo ˶m§Mr EH$ àjoÌ ^oQ>r, nmMeo MMm©gÌo Am¶mo{OV H$aʶmV ¶moJXmZ d {ejU {dñVma ¶m {VÝhr nmVù¶m§da gm{h˶ dmMbobo Amho. Vo AOyZhr dmMVmV. CÎm‘
gdmªZm ‘mhrV Amho H$s, {edgoZm Hw$UmMr Amho. Oo nmoWr Amho, ˶m{df¶r Vo gVV åhUVmV, H$s Ambr. AemoH$ ¶m§Zr {dñVma {ejU g§MmbH$ åhUyZ {dÚmnrR>mbm ˶mÀ¶m AI˶marVrb g§ñWm§Mm ‘amR>r ^mfm Am{U CËH¥$ï> dº¥$Ëd hr ˶m§À¶m
˶mMo H$moUrVar ZrQ> g§emoYZ H$aʶmg hdo. Aem H$m‘ H$aV AgVmZm H¥$fr V§ÌkmZ ‘m{hVr H|$Ð, g‘Ýd¶ gmYy Z ^ard ¶mo J XmZ Xo V m Ambo . ~mobʶmMr d¡{eï²>¶o gm§JVm ¶oVrb. Vo CXJrabm
Jobo Vo JÔma Amho. ‘w§~B©Vrb añ˶mMo Q>|S>a~m~V ‘r VèhoMm gm§ñH¥${VH$ ^md ˶m§Zm bm^bm Amho. H¥$fr {dkmZ H|$Ð d {d^mJr¶ {dñVma H|$Ð ¶m§À¶m {dÚmnrR>mZo ˶m H$mimV Mmby Ho$bobm {S>{OQ>b Pmboë¶m ApIb ^maVr¶ ‘amR>r gm{h˶ g§‘obZmV
~mobVmo¶ . Vo Q>|S>a 48 Q>¸o$ hmB©H $da Job o Amho. AemoH$ Xhmdr nmg 1974 gmbr CÎm‘ JwUm§Zr ‘mܶ‘mVyZ A{^Zd CnH«$‘ am~dbo. ˶m§n¡H$s A°J«rH$ëMa hm àH$ën eoVrMr AmYw{ZH$ V§ÌkmZmer "eoVH$è¶m§Mo gm{h˶mVrb {MÌU' ¶m {df¶mdarb
{ZJmoeoeZbm Hw$Ur H$m°ÝQ´²>ŠQ>a Ambo ZmhrV. Amåhr Pmbo. gdmªMr Anojm ˶m§Zr ‘o{S>H$b {df¶ {ZdS>mdm ‘hÎdmMo H$mhr àH$ën nwT>rbà‘mUo AmhoV. ˶m§Zr gm§JS> KmbUmam Amho. eoVrgmR>r amo~moQ>Mr {Z{‘©Vr n[ag§dmXmgmR>r Aܶj hmoVo.Vo ‘hmamï´> H¥$fr
‘mJUr Ho$ë¶mZ§Va ‘w§~B©Mo gmS>oMmaeo H$moQ>r én¶o Amåhr Aer hmoVr, nU gam§Zr H¥$fr ‘hm{dÚmb¶mMr {ZdS> "{dÚmnrR> Amnë¶m Xmar- V§ÌkmZ eoVmdar' hm H$aʶmV Ambr Amho. {dÚmnrR> amo~moQ> hmVmiʶmMo AZwg§emoYZ n[afXoÀ¶m H$m¶©H$m[aUrda AmhoV. ˶m§Mm
dmMdy eH$bmo Amho. ¶w{º$dmX gwê$ AgVmZm H$m‘V Ho$br Am{U ˶m§À¶m ‘Zmbm Oo dmQ>bo VoM {eHy$Z Zm{dݶnyU© H$m¶©H«$‘ ‘amR>dmS>çmÀ¶m gd© {Oëøm§‘ܶo à{ejU eoVH$è¶m§Zm XoVo.‘r ˶m§À¶m Cñ‘mZm~mXÀ¶m gh^mJ amï´>r¶ nmVirdarb H¥$fr{df¶H$ YmoaUmË‘H$
¶m§Zm ‘hoe OoR>‘bmZr ¶m§Zr à{V{ZYr g^m Ho$di ˶mVrb {eIa JmR>bo. ˶m§Zm {eH$dUmè¶m EH$m am~dbm. eoVr emókm§Zr WoQ> eoVH$è¶m§À¶m ~m§Ymda ‘hm{dÚmb¶mV ñZohg§‘o bZmgmR>r Jobmo Voìhm {ZU© ¶ Ko Ê ¶mÀ¶m à{H« $ ¶o V hr AgVmo . Vo
{ejH$m§Zr eoVrMohr {dkmZ AgVo hr ^mdZm ˶m§À¶m OmD$Z ˶m§À¶m g‘ñ¶m gmoS>dë¶m d eoVH$è¶m§Zm n{hë¶m§Xm "Vr’$UgmO' hm H$m¶©H«$‘ gmXa Ho$bm. ‘hm{dÚmb¶m§Mo ‘y붑mnZ H$aUmè¶m Z°H$À¶m
Vw‘MrM H$er Agy eH$Vo? àý {dMmabm. ¶mXaå¶mZ ‘Zr éOdbr hmoVr. ˶m§Mo ‘ohþUo na^UrÀ¶m H¥$fr eoVr{df¶H$ ZdZdrZ V§ÌkmZ nÕVtMm n[aM¶ ‘r VoWo OdiOdi AS>rM Vmg ~mobbmo, Iyn H${‘Q>rVhr AmhoV.
R>mH$ao JQ>mMo dH$sb H$m‘V Am{U ‘hoe OoR>‘bmZr
¶m§À¶mV {ZdS>UyH$ Am¶moJmg‘moaM dmX Pmbm. H$m‘V
¶m§ À ¶m à{V{ZYr g^o À ¶m ¶w { º$dmXmdéZ ‘ho e
OoR>‘bmZr ¶m§Zr Amjon KoVbm. ¶mZ§Va {ZdS>UyH$
Am¶wº$m§Zr ‘ܶñVr Ho$br d XodXÎm H$m‘V ¶m§Mm
¶w{º$dmX nyU© EoHy$Z KoD$ Ago Am¶moJmZo åhQ>bo. qeXo
bmohm Cn{Oëhm é½Umb¶mÀ¶m g‘ñ¶m§H$S>o bj Úm- JOmZZ H$amS>o
bmohm (à{V{ZYr)- bmohm ¶oWrb Cn{Oëhm é½Umb¶mÀ¶m H$moU˶mM ‘wb^yV gw{dYm CnbãY ZmhrV bmohm ¶oWrb Cn{Oëhm Amho ˶m‘wio JmoaJ[a~ d¶mod¥Õ ZmJ[aH$m§Zm S>moù¶mÀ¶m eó{H«$¶m
JQ>mMo dH$sb ‘hoe OoR>‘bmZr ¶m§Zr R>mH$ao JQ>mMo g‘ñ¶oH$S>o {Oëhm eë¶ {M{H$ËgH$m§Zo VmËH$mi bj é½Umb¶mMr B‘maV AgwZ dqi~m ZgwZ Imoi§~m ¶m åhUr nmgyZ A{bá amhmdo bmJV Amho.
dH$sb XodXÎm H$m‘V ¶m§À¶m ¶w{º$dmXmVrb ‘wX²Úm§da XoD$Z ‘wb^yV gw{dYm CnbãY H$ê$Z Úmì¶mV Aer à‘mUo Pmbo AgyZ ¶m Cn{Oëhm é½Umb¶mV {nʶmÀ¶m ZmJ[aH$m§Zm doioda CnMma {‘iV ZmhrV d¡ÚH$s¶ AYrjH$
‘mJUr {edgoZoMo bmohm eha à‘wI JOmZZ H$amS>o nmʶmMr d gm§S>nmʶmMr gw{dYm Zmhr ˶m‘wio KmUrMo ‘w»¶mb¶r amhV ZmhrV ˶m‘wio bmohm ¶oWrb Cn{Oëhm é½Umb¶mMm
Amjon KoVbm d ¶m{MHo$V OodT>o Amho VodT>o ~mobm H$ma^ma {~KS>bm Amho.
(Jw§R>o) ¶m§Zr à{gÕr nÌH$mÛmao Ho$br Amho. gm‘«mÁ¶ ngabo Amho . é½Umb¶mV nmʶmMr ì¶dñWm
Ago åhUmbo. ˶mda XodXÎm H$m‘V åhUmbo H$s, ‘r à{gÕrg {Xboë¶m {ZdoXZmV {edgoZm ehaà‘wI Zgë¶m‘wio é½Um§Zm d H$‘©Mmè¶m§Zm em¡Mmb¶ dmnaVm ¶oV ¶mH$S>o bmoH$à{V{ZYr d d[að>m§Mo bj Zmhr Voìhm ¶mH$S>o
‘m¶m nÕVrZoM ~mobUma Ago XodXÎm H$m‘V ¶m§Zr JOmZZ H$amS>o ( Jw§R>o) ¶m§Zr Ago Z‘yX Ho$bo H$s, Zmhr. àgwVr Pmboë¶m ‘{hbm ^JZrZm H$nS>o YwʶmgmR>r VmËH$mi {Oëhm eë¶ {M{H$ËgH$m§Zo VmËH$mi bj XoD$Z bmohm
˶m§Zm ñnï> gm§{JVbo. CÕd R>mH$ao ¶m§Mr njà‘wI bmohm ¶oWrb XodZodmS>r amoS>da emgZmZo Cn{Oëhm nmUr Zmhr. ¶oWrb Cn{Oëhm é½Umb¶mV ‘wb^yV gw{dYm CnbãY H$ê$Z Úmì¶mV
åhUyZ H$m¶©H$ma 23 OmZodmarbm g§nVmo, à{V{ZYr g^m é½Umb¶ ~m§Ybo AgwZ bmohm eham§À¶m ‘ܶ^mJr VgoM nmʶmA^mdr eó {H«$¶m aIS>ë¶m AmhoV Aer ‘mJUr {edgoZm CÜXd ~mimgmho~ R>mH$ao njmMo bmohm ehaà‘wI
KoʶmMr Amåhmbm nadmZJr Úmdr, Aer ‘mJUr Agbobo J«m‘rU é½Umb¶ hb{dbo Amho nU ¶m Cn{Oëhm é½Umb¶mV .VgoM ZoÌamoJ VÁk ho godm{Zd¥Îm Pmë¶m‘wio ˶m§Mr OmJm [aH$m‘r JOmZZ H$amS>o ( Jw§R>o) ¶m§Zr Ho$br Amho.
{gã~b ¶m§Mr {ZdS>UyH$ Am¶moJmH$S>o Ho$br. ZoVm
gmVnwS>çmVrb bmoH$CËgd … ~{ha‘ ¶mÌm ‘m§ g mhmar ^mo OZmMo Am¶mo O Z H$aVmV.
~{ha‘Mr ¶mÌm åhUOo XmoZ amÁ¶m§Vrb ~{ha‘À¶m amoS²½¶mÀ¶m OodUmgmR>r bmoH$
qhXr d ‘amR>r ^m{fH$ bmoH$m§‘Yrb gm§ñH¥${VH$
e{Zdma-a{ddmar H$mogmo Xÿa A§Va nma H$ê$Z
g§J‘ Amho ! ¶mÌm ‘ܶàXoe d ‘hmamï´>
¶m§À¶m gr‘oda ^aVo. gbJ XrS> ‘{hݶmnojm ~{ha‘bm ¶oVmV.
OmñV H$mi MmbUmar ¶mÌm åhUyZ ~{ha‘À¶m ~{ha‘ ¶mÌoVrb d¡{eï²>¶ åhUOo VoWrb
Qw>[a¨J Q>m°{H$O. ‘Zmoa§OZmgmR>r nydu VoWo ZmQ>Ho$
¶mÌoMm bm¡{H$H$ gd©Xÿa Amho. ¶mÌobm nm¡am{UH$
hmoV. ˶mZ§Va Qw>[a¨J Q>m°{H$OMm H$mi Ambm.
‘hmËå¶ Amho. ~{ha‘ (^¡adZmW) ho ~è¶mM
KamoKar AmoQ>rQ>r ßb°Q>’$m°‘© CnbãY Agbo
Hw$Qw>§~m§Mo Hw$bX¡dV Amho. ¶mÌoV XodXe©Zmgmo~V
Var ~{ha‘‘ܶo Qw>[a¨J Q>m°{H$OMm àojH$dJ©
AܶmË‘, {MÌnQ>, ‘Zmoa§OZ, ‘hmàgmX, ImÚ
g§ñH¥$Vr, ‘{hbm ‘oimdm, H$sV©Z, àXe©Z, doJim Amho. {MÌnQ> Á¶m {Xder ‘mH}$Q>‘ܶo
new{dH«$s, H¥$fr gm{h˶ Aer gd© Jmoï>tMr "[abrO' hmoB© ˶mM {Xder Vmo ~{ha‘‘ܶo
nU PiHo$. Qw>[a¨J Q>m°{H$OMm àojH$dJ© J«m‘rU
aobMob amhVo.
d ˶mVhr Am{Xdmgr g‘mOmMm. ˶m‘wio VoWo
VrW©joÌ H$ma§Om ~{ha‘ ho Jmd dgbobo
{‘WwZ MH«$dVuMm MmhVm dJ© ‘moR>m Ago.
Amho Mm§Xþa ~mOma VmbwŠ¶mV. ¶mÌoda à^md
AÚmnhr {‘WwZMo {MÌnQ> VoWo hmD$g’w$„
Amho AMbnya n[agamMm. Vo A‘amdVr
ehamnmgyZ CÎmaog naVdmS>m-~¡Vwb ‘mJm©da ^aVmV. ZmQ>H$m§gh gmo~Vrbm nwéfm§Mo V‘meo
nmgï> {H$bmo‘rQ>a A§Vamda ¶oVo. dèhmS> hmoV. ‘{hbm§Mo V‘meo 1940-45 Z§Va ^adbo
OmD$ bmJbo. eoVH$è¶m§À¶m ¶mÌoV H$bobmgwÕm
àm§VmÀ¶m AMbnya n[agamV dmH$mQ>H$, amï´>Hy$Q>
‘mZ hmoVm ! XmoZ hOman¶ªV ‘{hbm§Mo V‘meo
d ¶mXd ¶m amOd§em§Mo amÁ¶ hmoVo. ˶m§Vrb
hmoV. 2000 gmbmZ§Va V‘meo ~XZm‘ hmoV
dmH$mQ>H$ d amï´>Hy$Q> ho amOd§e ^JdmZ
Jobo. Am‘Xma ~ƒy H$Sy> ¶m§Zr ˶m {dê$Õ
e§H$amMo ^º$ hmoVo. ~{ha‘ XodñWmZ n[agamV
Agboë¶m ^m§S>o VbmdmZOrH$ Agbobo àmMrZ nwT>mH$ma KoVbm. V‘meo ~§X Pmbo. ñWm{ZH$
{edqbJ hr ˶m B{VhmgmMr gmj XoVo. Ho$di Moham {Xgob Ago ZmZm{dY à¶moJ AÞXmZrVrb ÁdmarÀ¶m H$ʶm d ^mOrMm bmoH$à{V{ZYr d {Oëhm n[afX ¶m§Zr {d{dYm§Jr
JmS>Jo~m~m§À¶m "Jmonmim Jmonmim XodH$sZ§XZ bmoH$ KmoS>o {dH«$sgmR>r AmUV. Zì¶m H$mimV
àgmX CnpñWVm§Zr J«hU Ho$bm. ˶mM Xaå¶mZ à¶moJ H$aV ~{ha‘ ¶mÌoMo ñdê$n nmbQ>bo.
A‘amdVr {OëømVrb H$m¡ q S>ʶny a Mm H$aV AgVmV. bmoH$m§Zm AmH${f©V H$aUo hm Jmonmim' ¶m Zm‘‘§ÌmZo d g§V VwH$S>moOr ‘hmamO KmoS>o {dH«$sgmR>r ¶oV Zgbo Var KmoS>çm§Mm
^maV -~m§JbmXoe-nm{H$ñVmZ ¶wÕ gwê$ ~{ha‘ hr ì¶mnmè¶m§Mr d eoVH$è¶m§Mr
g§X^©gwÕm ~{ha‘er OmoS>bm OmVmo. ^JdmZ hoVy Ago. n[aUm‘ åhUOo XmZ ~{ha‘À¶m ¶m§À ¶m I§ Oo arZo OmXÿ Ho $br. ¶m XmoÝ hr gmO, ImoJra, OrZ, [aH$s~, bJm‘, ~oV
Pmbo. Voìhm ˶mV ^maVmMm {dO¶ hmoB©b OÌm åhUyZ B§J«Om§À¶m H$mimV AmoiIbr
lrH¥$îU d H$m¡qS>ʶnya amOm 黑r ¶m§À¶m {^H$mè¶m§Zm H$amdo Ago ZdggwÕm AZoH$ à~moYZH$mam§Zr ˶m§À¶m H$sV©ZmÛmao n§MH«$moerVrb (Mm‘S>çmMr dñVy Á¶mÀ¶m ghmæ¶mZo àmʶmbm
Ago ^m{H$V ˶m g§VmZr 춺$ Ho$bo. AZ OmB©. {~«{Q>e A{YH$mar drg-n§Mdrg {Xdg
Xaå¶mZ ¶wÕ Pmbo hmoVo. Voìhm ~bam‘ ¶m§À¶m ^m{dH$ ~mobV. ho àH$ma H$‘r Pmbo AmhoV. J«m‘ñW d ¶mÌoH$ê$ ¶m§À¶m ‘ZmVrb A§YlÕoMo ’$Q>Ho$ ‘mabo OmVmV) ¶m ¶mÌoV CnbãY
g¡Ý¶mV Jdù¶m§Mm g‘mdoe hmoVm. Vo g¡{ZH$ Xþgè¶m {Xder ^maVmÀ¶m {dO¶mMo d¥Îm Ambo g§nyU© Am°{’$g Am{U bdmO‘m ¶m§gh VoWo
~{ha‘Mr ¶mÌm gwédmVrbm dfm©VyZ XmoZXm ‘i^ Xÿa Ho$bo. Xod Zdgmbm nmdV Zmhr, AgVmV. Vr ¶mÌm eoVH$è¶m§Mr åhUyZM à{gÕ
åhUOoM Jdir dèhmS>mV Wm§~bo. Vo Jdir ^aV Ago, Vr Ho$di Xhm {Xdg. n{hbr ! Ver KmofUm H$ma§Om ~{ha‘Mo gwa|Ð nmQ>rb AgV. nwT>o, Vhgrb d H$moQ>©hr VoWoM ^ê$
XodmÀ¶m ZmdmZo ‘wŠ¶m àmʶm§Mm ~ir XoD$ Amho. ~¡bm§Mm gmO ¶mÌoV ghO CnbãY
Mm¡Yar d BVa ‘mݶda ¶m§Zr CnpñWVm§Zm bmJbo. bmoH$ ˶m§Mr emgH$s¶ H$m‘o VoWo
~m§Yd ~{ha‘ S>m|JamÀ¶m nm¶Ï¶mer hoQ>r H$ê$Z H$m{V©H$ nm¡{U©‘obm d Xþgar ‘mJ©erf© ewÕ ZH$m. "~mßnm hmo ! XJS>Ym|S>çm§Mo Xod Zdgmbm hmoVmo. Pwbm, gmIù¶m, Jm|S>o, hpñVX§Vr,
{Xbr.~{ha‘ ¶mÌm XrK©H$mi MmbVo, ˶m‘wio nyU © H$ê$Z KoV . A{bH$S>o ¶mÌo H$ê$§Z m
amhÿ bmJbo. ˶m hoQ>rMo Jdù¶m§À¶m JmdmV n§M‘rbm. H$mbmV§amZo, ‘whÿVm©darb ¶mÌm hr nmdV ZmhrV AZ² ZdgmZ§ nmoa§hr hmoV ZmhrV.' H$dS>çm§Mo ‘ZHo$, K§Q>çm, Kw§Jê$ Agm gd©
¶oUmao ¶mÌoH$ê$ ‘w¸$m‘r AgV. eoVH$è¶m§À¶m gm§ñH¥${VH$ ‘oOdmZr 2000 nmgyZ {‘iy
ê$nm§Va Pmbo ! ˶m VrW©ñWimda ~{ha‘~wdmMr VmaIoda Ambr. ¶mÌoMr gwédmV dfm©VyZ ¶m dmUr‘wio bmoH$m§Mo ‘Zn[adV©Z Pmbo. gmO. Vo gm{h˶ {Xdg|{Xdg n[agamVrb
amhþQ>çm (H$mnS>r V§~y) AgV. Vmo H$mi bmJbr. gwaoIm R>mH$ao ¶m {Oëhm n[afX
åhUOoM ^¡admMr ^ì¶{Xì¶ ‘yVu ~Kʶmg EH$Xm, 20 {S>g|~abm {d{YdV nyOoZo hmoVo. ~{ha‘mbm àmʶm§Mm ~ir XoʶmMr àWm ~§X eham§V CnbãY hmoV Agë¶mZo ˶mMr XþH$mZo
{‘iVo. 1950 Mm. ˶mZ§Va BVam§À¶mhr amhþQ>çm§Mo Aܶj AgVmZm ˶m§Zr ¶mÌoV ZdM¡Vݶ
Vr ’o$~«wdmarÀ¶m n{hë¶m AmR>dS>çmn¶ªV Pmbr. XþgarH$S>o A‘amdVr {OëømV ˶mM ¶mÌoV ¶oUo ~§X hmoV Amho. ~¡b~§S>r, OwdmS>r,
Ago gm§ J VmV, H$s ’$ma ny d u MmbVo. Jyi, aodS>r, bmøm, ’w$Q>mUo d Zmai à‘mU dmT> b o . AOy Z Vr àWm Amho . AmUbo. VoWo bmdUr ‘hmoËgd, g§JrV aOZr,
H$mimV n§Om~amdm§Zr {edmOr {ejU g§ñWoMo MmH$S>m, a|Jr, ^m|S>N>H$S>, JmdamUr H$mS>çm,
amhþQ>çm§‘ܶo AZoH$ ì¶dhma hmoVmV. dèhmS>r PQ>H$m, ‘amR>r H$dr g§‘obZ, H¥$fr
^¡adZmWmÀ¶m ‘yVug‘moa gwnmar R>odbr OmB©. hm ~{ha‘~wdmMm AmdS>rMm àgmX. ˶mgh amonQ>o bmdbo hmoVo. ˶m‘wio bmoH$ {e{jV KmQ>a (åherÀ¶m Jù¶mV ~m§Ybr OmUmar K§Q>r)
¶mÌoV ‘ܶ àXoemVrb ‘mVrMr ^m§S>r ‘oimdm, g§Ìm n[afX, gan§M ‘oimdm, new
Jdù¶m§Mo dmñVì¶ Agë¶mZo XþYXþ^Vo ^anya. bmoUr d e|Xÿa hm {deof ‘mZ. ^m{dH$ ˶mMr hmoD$Z ehmUr ~Zy bmJbr. Ago ~aoMgo gm{h˶ ‘ܶ àXoemVrb ~¡Vwb
à{gÕ AmhoV. ¶mÌoZ§Va CÝhmim bmJV àXe©Zr, ‘{hbm ‘oimdm Ago H$m¶©H«$‘ hmoD$
Vo Jdir bmoH$ ˶m§À¶m X¡dVmbm àgÞ lÕm An©U H$aVmZm Amby-dm§½¶mMr ^mOr ^mdqgJ amOmZo ˶mÀ¶m ^º$sgm‘϶m©Zo {OëømVyZ ¶oB©. H$mnyg ‘moOʶmgmR>r bmJUmar
Agë¶mZo VoWrb a§Jr~oa§Jr ‘Q>Ho$ d ‘mR> bmJbo. Am‘Xma ~ƒy H$Sy> ¶m§Zr "àemgZ
H$aʶmgmR>r ˶m§À¶m KaMo bmoUr Am{U d amoS²½¶mMm Z¡doÚ MT>dVmV. Jdir ~m§Ydm§gh H$merVrb n{dÌ J§Jm‘mVobm ~{ha‘ ¶oWo "hmVX§S>r' ho ¶mÌoVrb AmH$f©U Ago. Vr
˶mgmo~V e|Xÿa gwnmarbm bmdV. Vr na§nam Am{XdmgtMogwÕm ~{ha‘ ho lÕmñWmZ Amho. ¶m§Zm {deof ‘mJUr amhVo. ~¡Vwb ¶oWrb Amnë¶m Xmar' hr ‘mohr‘ VoWo am~dbr. {Oëhm
AmUbo Aer H$Wm Amho. ^mdqgJ ¶m§À¶m bmH$S>mMr "hmVX§S>r' nmM-ghm én¶m§Zm {‘io.
hmoD$Z Jobr hmoVr. n§MH«$moerVrb J«m‘ñWgwÕm Am{Xdmgr ~m§Y d ~{ha‘~wdmbm "Jwi- ‘mVrÀ¶m "{Mb‘'bm ¶mÌoH $ê$§M r ‘moR >r n[afXoZogwÕm H$mhr H$mbmdYrgmR>r Vgo à¶moJ
dmñVì¶mÀ¶m ImUmIwU m Vo Wo ~Kʶmg eoVH$ar ˶m§Mm H$mnyg "hmVX§S>r'Zo ‘moOV.
"{S>‘m§S>' Ago. ¶mÌoV ‘mVrMr ^m§S>r A{YH$ Ho$bo. nma§n[aH$ ñdê$nmMr Eo{Vhm{gH$ ¶mÌm
˶m§À¶m Kar Agboë¶m ney§À¶m OZZmZ§Va ^mH$aMm Z¡doÚ MT>dVmV. ~moH$S> An©U H$ê$Z {‘iVmV. ^mdqgJ amOmÀ¶m amOdmS>çmMo ¶mÌoH$ê$ ~¡b~§S>rZo ¶oV. ˶m§Mm ‘w¸$m‘ nmM-
Agë¶mZo AZoH$ ‘§S>ir ‘mVrÀ¶m h§S>rV ‘Q>Z n¶©Q>Z H$aʶmgmR>r à{gÕ hmoV Amho. S>m|Ja-
n{hë¶m ~mam {Xdgm§Mo Xþ½YOݶ nXmW© Xodmbm ˶mMm ~ir XoʶmMr àWm hmoVr. Xodmbm ‘wŠ¶m Adeof, H$mù¶m XJS>mVrb OmVo, nm¶dm, ghm {Xdg Ago. ~mOmamV CÎm‘ XÁ¶m©Mo
{eOdVmV. åhUyZ ~{ha‘Mo h§S>rMo ‘Q>Z à{gÕ nd©V am§JoV dgboë¶m ~{ha‘À¶m Hw$erVrb
An©U H$aV. bmoUr d e|Xÿa ¶m§À¶m‘wio àmʶm§Mo aº$ d ‘m§gmMm Z¡doÚ XmIdʶmMr AmoQ>m AmXtÀ¶m ñdê$nmV AmhoV. H$mer eoUIVgwÕm {‘io. eoVrÀ¶m H$m‘mgmR>r
Amho. ˶m ZmdmZo Am°ZbmB©Z gw{dYm CnbãY hr ¶mÌm e{Zdma-a{ddmaMm {nH${ZH$ ñnm°Q>
gwnmarEdT>m Xod dmT>rg bmJyZ ˶m ‘yVuZo nÕV Agë¶mZo àmʶm§À ¶m aº$mMm nya VbmdmÀ¶m Mmahr ~mOy§Zm C§~amMo d nigmMo Vmi(S>)nÌr, gVa§Or, MmXa Aer XþH$mZo
‘hmH$m¶ ñdê$n YmaU Ho$bo Amho ! ˶mM EH$eoAmR> nm¶è¶m§da {XgV Ago. EdT>o aº$ Pmbr Amho ! h§S>rMr A§S>mH$arhr CnbãY hmoV Amho. ¶mÌoV gd© ¶mÌoH$ê$§Mr VhmZ
‘moR>‘moR>o d¥j AmhoV. ˶m n[agamV Z¡g{J©H$ gOV. AMbny a ¶o W rb hmV‘mJmda
n[agamV gw§Xa d ‘Z‘mohH$ lrJUoemMr àmMrZ dmhV AgVmZmXoIrb EH$ ‘mergwÕm VoWo Amho. Mmirg-nÞmg ‘m§gmhmar ImZmdir ^mJdUmar gmV ‘ZH$Um© {dhra I§ S> ma
grVm’$imMr ~Zohr ~Kʶmg {‘iVmV. {dUboë¶m W¡brbm ¶mÌoV {deof ‘mJUr Ago.
¶mÌoV AgVmV. MwbrdaMr Ja‘mJa‘ ^mH$a hmoʶmÀ¶m ‘mJm©da Amho. ¶m ¶mÌobm JVd¡^d
‘yVu ~Kʶmg {‘iVo. {XgV Zmhr Aer Zm|X B§J«Or J°Po{Q>¶a‘ܶo JUnVr ‘§{XamÀ¶m ‘mJrb ~mOyg Vbmd Amho. ¶mÌoVyZ ~¡b~§S>r, N>H$S>o, a|Jr, X‘Ur, OwdmS>r,
ho AmH$f© U AgVo M . H$mhr Idæ¶o {‘iy eHo$b?
~{ha‘ XodñWmZÀ¶m àdoeÛmamdarb ZmX Z‘yX Amho. {~«{Q>e A{YH$mè¶m§MrgwÕm ¶m ^m{dH$m§Zm ñd¶§nmH$mgmR>r ^m§S>çm§Mr JaO MmH$OmoS>r hÔnma Pmbr AmhoV.
{‘Ìn[admamgh amhþQ>r‘ܶo emH$mhmar qH$dm ***
(K§Q>m) d Z§Xr ho AZoH$m§Mo AmH$f©U Amho. ¶mÌoV aobMob amhm¶Mr. e§H$aamd M§Ð^mZOr bmJë¶mg ˶m Vbmdmg ^{º$^mdo AmdmhZ eo V H$è¶m§ M r ¶mÌm Ago "½b° ‘ a'
Vmo ZmX n§MYmVyZo ~Zbobm XmoZeoMmirg {H$bmo Mm¡ Y ar ¶m§ M r M§ M B© (M§ M r) (~Q> d m) H$amdo. Vgo Ho$ë¶mg VbmdmÀ¶m nmʶmda Agë¶m‘wio H$mngmbm ^md {‘imdm åhUyZ
dOZmMm Amho. ImaVioJmd ¶oWrb {~«{Q>eH$mimV n[a{MV hmoVr. ^m§S>r Va§JVmV Aer Am»¶m{¶H$m Amho. åhUyZ ~{ha‘ ¶oWo ‘moR>o Am§XmobZ 24 OmZodmar 1975
~iram‘ ‘mamoS>H$a (gam’$) ¶m§Zr lrZmW dmZIS>o ~{ha‘Mr ¶mÌm nmZgwnmarda gwê$ ˶m Vbmdmbm "^m§S>o Vbmd' Ago Zmd nS>bo, amoOr Pmbo hmoVo. drg hOmam§nojm A{YH$
Vmo XodñWmZbm An©U Ho$bm. Vmo 9422036700 hmoB©. Vr àWm 1938 n¶ªVMr. åhUo !dmñVd Ago, H$s ~{ha‘Mr ¶mÌm åhUOo eoVH$è¶m§Zr ˶m‘ܶo gh^mJ Zm|Xdbm hmoVm.
ZmX 30 Zmoìh|~a 1957 amoOr ^maV e§H$aamd Mm¡Yar ¶m§À¶m {ZYZmZ§Va J«m‘rU ^mJmVrb gwna ‘mH}$Q> qH$dm ‘m°b ! Vo Am§XmobZ noQ>ë¶mZo nmo{bgm§Zr AlwYwamÀ¶m
gaH$maMo H¥$fr d ghH$ma‘§Ìr n§Om~amd Xoe‘wI ¶mÌoMo {Z¶moOZ "OZnX'Zo gm§^mibo. nU H$maU VoWo ~¡b~mOma, KmoS>o~mOma, aoS>çm§Mm ZiH$m§S>çm ’$moSy>Z Jmoir~ma Ho$bm ! ZmZmgmho~
¶m§À¶m hñVo bmdʶmV Ambm. Z§XrMr ‘yVu {Z¶moOZmMm A^md hmoVm. n§Mm¶V g{‘Vr ~mOma ^aV Ago. ¶mÌoVrb ~¡b~mOma hm Mm¡Yar ¶m§À¶m nwT>mH$mamZo VoWo 1971 ‘ܶo
AmH$f©H$ d ^maXñV ~{ha‘~wdm§À¶m g‘moa 1962 ‘ܶo ApñVdmV Amë¶mZ§Va, ¶mÌoMo {dX^m©V ZmdmObobm. ‘wJbmB©, ZmJmoa, B§Xÿa, g§V ‘oimdm ^abm hmoVm. {dX^m©Vrb ‘moR>‘moR>o
Amho. Z§Xr nbmgIoS>r ¶oWrb {Od§V Z§XrMr n§Mm¶V g{‘Vr d {Oëhm n[afX ¶m§À¶mH$S>o ‘midm ¶m àXo e m§ V rb OmVtgh Aݶ g§V d ˶m§Mo AZw¶m¶r ¶m ‘oimì¶mV gh^mJr
à{VH¥$Vr Agë¶mMr X§VH$Wm Am{XdmgtH$Sy>Z {Z¶moOZ Jobo. ‘hmamï´>r¶Z d ‘ܶ àXoemVrb ~¡bm§À¶m OmVr Pmbo hmoVo. JmoaoJmdMo nw§S>{bH$ ~m~m, ~moaJmdMo
Eo H $ʶmg {‘iVo . ~{ha‘~w d mMo Xe© Z VrZ "I'Zo A‘amdVr {OëømMm VoWo {‘iV. ¶mÌoV hobo d Jm¡imD$ Jmoèho nagam‘ ~m~m, AMbnyaMo gyaXmg ‘hmamO,
KoʶmgmR>r ^m{dH$m§Zm Vã~b EH$eoAmR> H$m¶mnmbQ> Pmbm. ˶m‘ܶo g§V JmS>Jo~m~m {dH$ʶmg 1975 n¶ªV ¶oV. ˶m ~¡bm§Mr naVdmS>çmMo Jwbm~~m~m, amOm{H$ZrÀ¶m
nm¶è¶m MT>mì¶m bmJV. nU eoOmar añVm ¶m§Mm "IamQ>m', g§V VwH$S>moOr ‘hmamO ¶m§Mr admZJr ^§S>mam {OëømV A{YH$ hmoB©. ~¡b, gHw$~mB©, AH$moë¶mMo AZ§V ‘hmamO Aer
~Zë¶mZo JmS>rMm n¶m©¶ CnbãY Pmbm Amho. "I§Ooar' d n§Om~amd Xoe‘wI ¶m§Mm "ISy>'. hobo, Jmoèho ~{ha‘~m~m§À¶m ZmdmZo ‘§{Xamda g§Vm§Mr ‘m§{X¶mir ¶oWo O‘br hmoVr. ˶mH$aVm
~{ha‘À¶m EH$eoAmR> nm¶è¶m§da An§J Jar~ ~{ha‘gwÕm ˶mbm AndmX R>abo Zmhr. gmoS>Umao ^º$hr hmoVo. KmoS>o ¶mÌoV {dH«$sg g§V ZJar ¶oWo C^maʶmV Ambr hmoVr. ˶m
d {^H$mar ~gVmV. A{YH$ {^jm {‘imdr JmS>Jo~m~m§Mm nargñne© ¶m ¶mÌobm hmoB©ñVmoda 1968 n¶ªV ¶m¶Mo. nÞmg-gmR> C§M, {YßnmS> Xaå¶mZ nmD$g nS>ë¶mZo ¶mÌoV ‘w¸$m‘r
åhUyZ H$mhr bmoH$ ñdV…bm ‘mVrV JmSy>Z ~{ha‘À¶m gd© nm¶è¶m§da aº$mMo nmQ> dmhV. KmoS>o CnbãY AgV. nm{H$ñVmZ‘Yrb ~bwMr AZoH$m§À¶m Mwbrhr noQ>ë¶m ZmhrV. Voìhm
A maVr åhUOo Xo d Vo b m AmV© V o Z o AÜ`mË_emóÑï²>`m `mo½` arVrZo åhQ>br OmVo. ÜdZrV dmOdmdr Am{U {VÀ`m ZmXm_Ü`o AmaVr / nyOm Ho$br Amho, Vr Vy n[anyU©
H$adyZ Ko. {Xdg-amÌ _mÂ`mH$Sy>Z H$iV
(AmVyZ) hmH$ _maUo. EImÚm _mZdmZo EImXr Jmoï> Amnë`mH$Sy>Z AmV©VoZo åhUOo gmVË` R>odmdo.2. Q>mi, Pm§O, noQ>r Am{U
AmaVrÛmao Oa Aer hmH$ _mabr,* *Va A§V:H$aUnyd©H$ VoìhmM hmoVo, Ooìhm {VMo _hÎd V~bm `m dmÚm§Mrhr Vmb~Õ gmW Úmdr. ZH$iV ghòmo AnamY KS>VmV. "_r VwPm
XodVm Ë`m _mZdmbm ñdV…À`m ê$nm_Ü`o qH$dm Amnë`m _Zmda q~~Vo. Ë`mgmR>r AmaVr H$er *AmaVr åhUV AgVm§ Z m Xod mbm Xmg Amho', Ago g_OyZ _bm j_m H$a.
àH$mem_Ü`o Xe©Z XoVrb.*' åhUmdr, H$er Amodmimdr, AmaVrnydu Am{U Amodmimdo.1. V~H$ Xodm^modVr KS>çmimÀ`m J. Z§Va XodVm§À`m Zmdm§Mm O`Kmof
CnmgH$mbm öX`mVrb ^º$sXrn Z§Va H$m` H$amdo, H$m` Amdí`H$ Amho?Xod H$mQ>çm§À`m {XeoZo nyU© dVw©imH¥$Vr {\$admdo. H$amdm.K. Ë`mZ§Va VrW© àmeZ H$ê$Z {d^yVr
Vo O mo _ ` H$aÊ`mMr Am{U Xo d Vo H $Sy > Z àË`j g_moa Amho Am{U _r Ë`mMr AmidUr 2. AmaVr AmodmiVm§Zm Vr XodmÀ`m (CX~ÎmrMr amI) ^«y_Ü`mda bmdmdr.
H¥$nmerdm©X J«hU H$aÊ`mMr gwb^ nd©Ur H$aV Amhmo V `m ^mdmZo AmaVr S>moŠ`mdê$Z Amodmiy Z`o, Va XodmÀ`m AZmhV AmaVr Pmë`mda ñdV:^modVrM H$m
åhUOo "AmaVr'. g§Vm§À`m g§H$ëneº$sZo {gÕ åhUmdr.AmaVrMm AW© bjmV KoD$Z AmaVr Vo Amkm MH«$mn`ªV Amodmimdr. {\$am`Mo?EH$Va Ë`mV AmË_gÝ_mZ Amho.
Agboë`m AmaË`m åhQ>ë`mZo darb CÔoe åhUmdr.AmaVr åhUVmZm eãXmoƒma ñnï> Am{U D$. "KmbrZ bmoQ> m§JU' hr àmW©Zm nyOZmMo, Xe©ZmMo, lrgodoMo ho ^m½` Amnë`mbm
{Z…g§e` g\$b hmoVmV, nU VoìhmM Ooìhm `mo½` Agmdm.AmaVr åhUV AgVmZm Q>mù`m åhUmdr.E. `mZ§Va "H$ny©aJm¡a§ H$éUmdVma§' hm bm^bo `mgmR>r ñdV:MmM Vmo Jm¡ad Amho.
AmaVr öX`mVyZ, åhUOoM AmV©VoZo, _§ Ì åhUV Xþgar A{YH$ _hÎdmMr Jmoï> åhUOo hr
Vi_irZo Am{U AÜ`mË_emóÑï²>`m
`mo½` arVrZo åhQ>br OmVo.EImXr Jmoï>
Amnë`mH$Sy > Z AmV© V o Z o , åhUOo
A§V…H$aUnyd©H$ VoìhmM hmoVo, Ooìhm
AmaVrMo ‘hÎd H$mnya -AmaVr
H$amdr. Eo .
H$mnya -AmaVr
J « h U
AmË_àX{jUm AmaVrZ§Va Ho$br OmVo.nyOm,
AmaVr Pmë`mda ltMo _yVtV Pmbobo Xe©ZM
AmVm gd©Ì nmhÊ`mH$[aVm Jmob {\$aUo Amho.
gJirH$So> VmoM ZQ>bm Amho, ho OmUUo Amho.
{VMo _hÎd Amnë`m _Zmda q~~Vo. Ë`m dmOdmì`mV. Vmb YaÊ`mgmR>r Ë`m hiwdmanUo H$amdr.H$mnya-AmaVr J«hU H$amdr, åhUOo ltÀ`m gdmªJrU Am{U gd©Ì {dÚ_mZ
Jmoï>r_mJrb emó dm {gÕmÝV gm§{JVë`mg dmOdmì`mV.Q>mù`m§À`m OmoS>rbm K§Q>m _§Oyi Á`moVrda XmoÝhr hmVm§Mo Vido Yê$Z _J COdm ê$nmÀ`m Xe©ZmMm gmohim Amho àX{jUm.H$m`
{VMo _hÎd bdH$a nQ>Vo. `mM CÔoemZo `m ÜdZrV dmOdmdr Am{U {VÀ`m ZmXm_Ü`o hmV S>moŠ`mdê$Z nwTy>Z nmR>r _mZon`ªV {\$admdm. d¡{eï²>` Amho `m àX{jUoMo? àX{jUm åhUOo
boImV AmaVr H$aVm§Zm H$amd`mÀ`m {d{dY gmVË` R>odmdo. Agë`mg Q>mi, Pm§O, noQ>r (H$mhr H$maUmñVd H$mnya-AmaVr Ho$br lr{dJ«hmÀ`m ^modVr Ho$di Jmob \o$ar _maUo
H¥$Vt_mJrb AÜ`mË_emó {Xbo Amho. Am{U V~bm `m dmÚm§Mrhr Vmb~Õ gmW Zgë`mg VwnmÀ`m {Zam§OZmÀ`m Á`moVrda hmV BVH$mM gm_mÝ` AW© Zmhr. Vr Pmbr H¥$Vr.
CnmgZm H$aVm§ Z m H$mo U Vrhr H¥ $Vr Úmdr. AmaVr åhUV AgVmZm Xo dmbm Yê$Z AmaVr J«hU H$amdr.) nU, H$moUVrhr H¥$Vr Zo_H$s g_OyZ ¿`m`Mr
AÜ`mË_emóÑï²>`m `mo½` H$aUo AË`mdí`H$ AmodmiVmZm V~H$ Xodm^modVr KS>çmimÀ`m Amo. Xodmbm eaUmJV ^mdmZo Z_ñH$ma Agob, Va A{Zdm`© AgVo Ë`m_mJrb hoVy
AgVo; H$maU Aem H¥$VrMoM n[anyU© \$i H$mQ>çm§À`m {XeoZo nyU© dVéimH¥$Vr {\$admdo. H$amdm.Am¡. Ë`mZ§Va Xodmbm àX{jUm Kmbmdr. g_OyZ KoUo, hoVy Iam _hÎdmMm AgVmo.
{_iVo. *AmaVr H$er åhUmdr, H$er AmaVr Amo d miVmZm Vr Xo d mÀ`m Vo gmo`rMo Zgë`mg ñdV…^modVr VrZ àX{jUm Ë`mgmR>r H¥$Vr AgVo. àX{jUm hr gJù`m
Amodmimdr, AmaVr nydu AZ² Z§Va H$m` H$amdo S>moŠ`mdê$Z Amodmiy Z`o.AmaVr Pmë`mZ§Va Kmbmì`mV. A§.`mZ§Va _§Ìnwînm§Obr åhUmdr. nyOoÀ`m Z§Va Ho$br OmVo. nyOm Zoh_r ltÀ`m
AmXt{df`r ~hþVoH$m§Zm kmZ ZgVo qH$dm 'KmbrZ bmoQ>m§JU..' hr àmW©Zm åhUmdr. H$. _§Ìnwînm§Obr åhQ>ë`mZ§Va XodVoÀ`m Ë`m {dbmo^Zr` ê$nmH$So> nmhV nmhV Ho$br
Ë`m§ À `mH$Sy > Z A`mo ½ `[aË`m H¥ $ Vr hmo V 1. "^Jd§V àË`j g_moa Amho Am{U MaUm§da \y$b Am{U AjVm dhmì`mV.I.Z§Va OmVo. `mV ltMo \$º$ gÝ_wI Xe©Z KS>V
AgVmV.AmaVr H$er åhUmdr _r Ë`mMr AmidUr H$aV Amho', `m ^mdmZo nwT>rbà_mUo àmW©Zm H$amdr.AmdmhZ§ Z OmZm{_ Amho. lrVÎdmÀ`m gdmªJrU AmH$bZmMm
AmaVr H$aVmZm OmoaOmoamZo AmoaS>Uo, AmaVr åhUmdr.2. AmaVrMm AW© bjmV Z OmZm{_ VdmM©Z_² & nyOm§ M¡d Z OmZm{_ n[anyU© agmñdmX Ë`mV Zmhr. Vmo KoÊ`mMm
Q>mi, K§Q>r dmO{dUo åhUOo AmaVr Zìho. KoD$Z AmaVr åhUmdr.*3. AmaVr åhUVm§Zm jå`Vm§ na_oœa &&_ÝÌhrZ§ {H«$`mhrZ§ ^{º$hrZ§ _mJ© Amho àX{jUm.gdmªJn[anyU© Xe©ZmMr arVr
AmaVr åhUÊ`mMo H$mhr {Z`_ AmhoV. eãXmoƒma AÜ`mË_emó-Ñï²>`m `mo½` Agmdm gwaoœa & `Ëny{OV§ _`m Xod n[anyUª VXñVw _o Amho àX{jUm.àX{jUm eãXmV X{jU eãX
^º$mÀ`m öX`mVrb ^{º$Xrn Vo O mo _ ` AmaVr åhUV AgVm§Zm Q>mù`m dmOdmì`mV.1. &&AnamYghòm{U {H«$`ÝVo@h{Z©e§ _`m & Amho. X{jU åhUOo COdm. lr_yVubm H$m`_
H$aÊ`mMr Am{U XodVoH$Sy>Z H¥$nmerdm©X J«hU àmW{_H$ AdñWo V rb gmYH$ : Vmb Xmgmo@`{_{V _m§ _Ëdm_ñd na_oœa && COdrH$So > R>o d V àX{jUm Ho $ br
H$aÊ`mMr gwb^ nd©Ur åhUOo 'AmaVr'. YaÊ`mgmR>r Q>mù`m hiwdmanUo dmOdmì`mV. AW© : _bm VwPo AmdmhZ Am{U AM©Z, OmVo.COdrH$So> R>odUo hm gÝ_mZ XoÊ`mMm EH$
g§Vm§À `m g§H$ëneº$sZo {gÕ Agboë`m 2. nwT>À`m AdñWoVrb gmYH$ : Q>mù`m VgoM VwPr nyOm H$er H$amdr, hohr kmV emór` àH$ma Amho. ltZm gmVË`nyU© gÝ_mZ
AmaË`m åhQ>ë`mZo darb CÔoe {Z:g§e` g\$b Z dmOdVm A§V_w©IVm gmYÊ`mMm à`ËZ Zmhr. nyOm H$aVm§Z m H$mhr MyH$ Pmbr Xo Ê`mMr nÕVr Amho àX{jUm.àX{jUm
hmoVmo, nU VoìhmM Ooìhm AmaVr öX`mVyZ, H$amdm.3. AmaVr åhUV AgVm§Zm Q>mù`m§À`m Agë`mg _bm j_m H$a. ho Xodm, _r _§ÌhrZ, H$aVmZm ltMo doJdoJù`m A§JmZo Xe©Z KS>Vo.
åhUOo M AmV© V o Z o , Vi_irZo Am{U OmoS>rbm dmÚo dmOdmdrV. 1. K§Q>m _§Owi {H«$`mhrZ Am{U ^º$shrZ Amho. _r VwPr - g{MZ Jwé Omoer
X¡{ZH$
e{Zdma {X.21 OmZodmar 2023 4
ho X¡{ZH$ ‘mbH$, àH$meH$, g§nmXH$ a‘oe Xo{dXmgamd nm§S>o ¶m§Zr ‘wÐH$ {dbmg dm‘Zamd ‘hmOZ ¶m§À¶m 춧H$Q>oe qàQ>tJ àog JmoHw$iZJa Ûmam dg§VZJa Zm§XoS> ¶oWo N>mnyZ nyOm H$m°å߶wQ>g©, MH«$YaZJa, gan§MZJaOdi, VamoS>m IwX© Zm§XoS> ¶oWo àH$m{eV Ho$bo.
g§nmXH$ … a‘oe Xo{dXmgamd nm§S>o, ‘mo. 9860985629, RNI : MAHMAR/2016/73977 Regi.No.G-2/RNP/NND-474/2023-2025, e-mail- lokmanchk@gmail.com