14 Eleni-Anna Anastasiou

Experimental High School of

16 University of Macedonia
Thessaloniki, Greece
epmgreece@yahoo.gr

Alchemy Αλχημεία
Alchemy was an art that tried to invent a Η αλχημεία ήταν τέχνη, που προσπαθούσε να
medicine for all diseases and the philosophical βρει φάρμακο για όλες τις αρρώστιες και τη
stone which would turn all the metals into gold and φιλοσοφική λίθο που θα μετάτρεπε όλα τα
all the stones into gems. μέταλλα σε χρυσό και όλες τις πέτρες σε
Alchemy was not pure science but it put the πολύτιμους λίθους.
basis of nowadays’ chemistry and of scientific Η αλχημεία δεν ήταν πραγματική επιστήμη,
research. It did not explain αλλά έθεσε τις βάσεις της
phenomena and reactions. The σημερινής χημείας και της
Alchemist attributed all these to επιστημονικής παρατήρησης.
evil spirits, that’s why he often Δεν εξηγούσε το γιατί και
tried to call upon mysterious το πώς των φαινομένων και
powers. The alchemistic των αντιδράσεων. Όλα αυτά ο
processes, the necessary αλχημιστής τα απόδιδε στα
substances and the equipment κακά πνεύματα, γι' αυτό και
had pen names and symbols for συνήθως προσπαθούσε να
their description. καλέσει μυστηριώδεις
Hence, during the ages, an δυνάμεις σε βοήθεια. Οι
allegoric and symbolic language αλχημιστικές διεργασίες, οι
with ambiguous messages has απαιτούμενες ουσίες και τα
been created. For this reason, it σχετικά όργανα είχαν
was easy to find an explanation, ψευδώνυμα και σύμβολα για
depending on the results of an τον χαρακτηρισμό τους.
ALCHEMISTS AND THEIR SYMBOLS
alchemistic method applied. Έτσι, δημιουργήθηκε με
την πάροδο των δεκαετιών
Alchemy in Egypt και αιώνων μία αλληγορική συμβολική γλώσσα
The history of the Western Alchemist begins, as με πολυσήμαντα μηνύματα που μπορούσαν να
Alchemists say, with the Egyptian priest-king εξηγηθούν και έτσι και αλλιώς, ανάλογα με την
Hermes. Nowadays it is believed that the έκβαση των θεραπευτικών αποτελεσμάτων.
foundations of Alchemy consisted of technical
processes and metal coloring, which were kept as Αιγυπτιακή Αλχημεία
secret knowledge of the priesthood. Η ιστορία της δυτικής Αλχημείας αρχίζει,
The basic idea in these notions is the conception όπως αναφέρουν οι ίδιοι οι αλχημιστές, με τον
of alchemistic transmutation of all metals to noble Αιγύπτιο ιερέα-βασιλιά Ερμή. Σήμερα θεωρούμε
ones. The metals that are not noble are deadened ότι οι αρχές της Αλχημείας αποτελούσαν
and are reborn as gold, something that conveyed to τεχνικές επεξεργασίας και χρωματισμού των
human soul is similar to the process of human’s μετάλλων, οι οποίες φυλάσσονταν ως

epm 14 epm
 EPM
14 History of
16
Science and Technology
expiation and salvation. So, a secretive Inner
Alchemy was made, that appeared later in
Christianity and Islam. The conception that the
metals that were not noble could be transmuted to
SOME OF THE ALCHEMISTS’ SYMBOLS
gold has its basis on Aristotle’s teaching about the
four basic elements. The inner proportion of the four
basic elements had to be affected, so that the desired
metal could be made (especially gold and silver).
The Alchemists supported that the transmutation
of the materials was based on increasing processing
of the organic nature.
Metals that were not noble had been made
because of interruption of the maturing process,
something that was caused by their affecting of
epm
μυστικιστική γνώση του ιερατείου. Βασική ιδέα
σ' αυτές τις δοξασίες είναι η αντίληψη της
αλχημιστικής μεταστοιχείωσης όλων των
μετάλλων σε ευγενή. Τα μη ευγενή μέταλλα
απονεκρώνονται και αναγεννώνται ως χρυσός,
κάτι που, μεταφερόμενο στην ανθρώπινη ψυχή,
αντιστοιχεί με τη διεργασία κάθαρσης και
σωτηρίας του ανθρώπου. Έτσι προέκυψε μια
μυστικιστική εσωτερική Αλχημεία, η οποία
παρουσιάστηκε αργότερα στο χριστιανισμό και
στον ισλαμισμό. Η αντίληψη ότι είναι δυνατή η
μεταστοιχείωση μη ευγενών μετάλλων σε χρυσό,
έχει τη φιλοσοφική της βάση στην αριστοτελική
διδασκαλία περί των τεσσάρων βασικών
15 epm
 EPM
14 History of
16
Science and Technology
στοιχείων. Για να προκύψει
το επιθυμητό τελικό
μέταλλο (κυρίως χρυσός
και άργυρος) έπρεπε να
επηρεαστεί η εσωτερική
αναλογία των τεσσάρων
βασικών στοιχείων.
Η μεταστοιχείωση των
υλικών με επηρεασμό των
αναλογιών στηριζόταν κατά
τους αλχημιστές στο
ανάλογο αυξητικών
διεργασιών της οργανικής
φύσης. Τα μη ευγενή
μέταλλα προέκυψαν λόγω
διακοπής της διαδικασίας
ωρίμανσης, κάτι που
οφειλόταν στον επηρεασμό
από συγκεκριμένες
αστρολογικές συγκυρίες.

LEFT: THE EGYPTIAN HERMES TRISMEGISTOS, RIGHT: APOLLONIOS FROM TYANA
certain astrological coincidences.
Alchemy in China
The Chinese had developed a different
philosophical system about Alchemy and a special
theory about the composition of material. The
development of Alchemy in the civilization of the
East was in certain things the same with that of
Egypt, so at first there was the impression of
interaction between the two cultures in the scientific
world. Nowadays, researchers do not exclude the
possibility of the transition of some ideas from one
culture to another, but the evolution of the two
civilizations was different.
The basic elements in the Chinese world
perception were five: metal, wood, earth, water,
fire. The combination of these elements creates all
the material substances and the abstract meanings
and as a result all the things and properties that are
observed in the universe are classified into five
Κινέζικη Αλχημεία
Οι Κινέζοι είχαν
αναπτύξει διαφορετικό φιλοσοφικό σύστημα για
την Αλχημεία και ιδιαίτερη θεωρία για τη
σύσταση της ύλης. Επειδή δε η ανάπτυξη της
Αλχημείας σ' αυτό τον πολιτισμό της Άπω
Ανατολής ακολούθησε όμοιες διαδρομές με
εκείνη στην Αίγυπτο, υπήρχε στον επιστημονικό
κόσμο παλαιότερα η εντύπωση αλληλεπιρροής.
Σήμερα, οι ερευνητές δεν αποκλείουν να έφτασαν
κάποιες ιδέες από τον ένα πολιτισμό στον άλλο,
όμως οι εξελίξεις των δύο πολιτισμών ήταν
ανεξάρτητες. Τα βασικά στοιχεία στην κινέζικη
κοσμοαντίληψη ήταν πέντε: μέταλλο. ξύλο, γη,
νερό, φωτιά. Ο συνδυασμός αυτών των
στοιχείων δημιουργεί όλες τις υλικές ουσίες και
τις αφηρημένες έννοιες κι έτσι, όλα τα πράγματα
και όλες οι ιδιότητες που παρατηρούνται στο
σύμπαν κατατάσσονται σε πέντε κατηγορίες. Οι
Κινέζοι Αλχημιστές γνώριζαν καλά τον άργυρο
και το χαλκό και λιγότερο απ' ότι οι Αιγύπτιοι το
χρυσό. Τα άλλα μέταλλα έγιναν οικεία κατά τον

epm 16
epm
 EPM
14 History of
16
Science and Technology
categories.
The Chinese Alchemists were fully aware of
silver and copper and less of gold contrary to the
Egyptians.
The other metals were familiarized to people
during the 4th century B.C. Many metallic
combinations, which were alchemistically
interesting in China, were made of lead and
mercury. As in the Egyptian Alchemy, the creation
of gold was the real aim, not only due to its rarity
and value, but also to the properties that someone
who ate filings of gold acquired: eternal life and
happiness.
That motive for the gold production did not exist
in the Egyptian Alchemy. The mining and the
elaboration of natural gold required important tools
and special knowledge, so the Chinese, because of
their poverty, were trying to produce gold by using
transmutation. With the passage of time the Chinese
Alchemy approached the philosophy of Taoism and
incorporated in it.
Many centuries before the Egyptian Alchemy,
the Taoists introduced a characteristically Chinese
alchemistic system, in order to
dominate nature for their own
benefit.
4ο αιώνα π.Χ. Διάφορες μεταλλικές ενώσεις
παρασκευάζονταν με μόλυβδο και υδράργυρο
που είχαν και στην Κίνα ιδιαίτερο αλχημιστικό
ενδιαφέρον.
Όπως και στην αιγυπτιακή Αλχημεία, η
παρασκευή χρυσού αποτελούσε στην Κίνα καίριο
στόχο, όχι τόσο λόγω της σπανιότητας και της
μεγάλης αξίας του μετάλλου, όσο λόγω των
ιδιοτήτων που αποκτούσε όποιος έτρωγε
ρινίσματα χρυσού: αιώνια ζωή και ευτυχία. Αυτό
το κίνητρο για την παραγωγή χρυσού δεν υπήρχε
στην αιγυπτιακή Αλχημεία. Επειδή δε η
εξόρυξη και επεξεργασία φυσικού χρυσού
απαιτούσε σημαντικά υλικά μέσα και ιδιαίτερες
γνώσεις, ήταν ευκολότερο για τους φτωχούς
Κινέζους αλχημιστές να προσπαθούν να
παράγουν τις απαιτούμενες ποσότητες χρυσού με
μεταστοιχείωση. Με την πάροδο του χρόνου η
κινέζικη Αλχημεία προσέγγισε τη φιλοσοφία του
Ταοϊσμού και ενσωματώθηκε σ' αυτήν. Ήδη
αρκετούς αιώνες πριν από την αιγυπτιακή
Αλχημεία οι ταοϊστές φιλόσοφοι εισήγαγαν ένα
χαρακτηριστικά κινέζικο αλχημιστικό σύστημα
μαζί με μαγικές έννοιες, με
στόχο να εξουσιάσουν τη φύση
για δικό τους όφελος.

Medieval Alchemy Η Αλχημεία στο Μεσαίωνα

The Hellenic tradition of
Alchemy gradually declines
between 8th and 10th century,
about the time when its
mastery has started to spread in
the Arabic world. Arab Yabir
Ibn Hana, who was called
Geber, in Latin, developed,
based on the Hellenistic
tradition, a theory, which
lasted up to 17th century.
According to it, to the four
Aristotelian elements
correspond four properties the
materials: warm, cold, dry and
Η ελληνιστική παράδοση της
Αλχημείας υποχωρεί σταδιακά
ανάμεσα στον 8ο και το 10ο
αιώνα, περίπου την εποχή που
η γνώση της έχει αρχίσει να
διαδίδεται στον αραβικό χώρο.
Ο Άραβας Γιαμπίρ Ιμπν
Χαγιάν, που ονομαζόταν στα
λατινικά Geber, ανέπτυξε,
στηριζόμενος στην ελληνιστική
παράδοση, μια θεωρία, η οποία
διατηρήθηκε μέχρι το 17ο
αιώνα.
CHINESE ALCHEMY Σύμφωνα με αυτή, στα
τέσσερα αριστοτελικά στοιχεία

epm 17 epm
 EPM
14 History of
16
Science and Technology
wet, which connect to matter as material, with no
other characteristics.
During the creation of metals, these properties
are specified with mercury and sulfur, which are
brought together under the agency of the
constellations and produce metal. For the production
of gold it is necessary, besides the correct proportion
of mercury and sulfur the right counterbalance
between heat and moisture. Geber’s ideas were
developed over the next decades and centuries by
other Arab and European Alchemists.
This development was achieved mostly in Spain
THE 4 BASIC ELEMENTS AND THE 4 PROPERTIES
during the 13th century, when the alchemistic
studies developed at the same time with relevant
theological ones of the Catholic Church. Almost at
that Alchemy was again spread in Europe via
Arabic translations, through Byzantium, Italy and
Spain, along with Aristotle and Plato’s works.
In the 14th century the Alchemists began to
prune to the healing potentialities of Alchemy.
Johannes de Rupecissa introduces, in his writing
Book about distillations the idea that all matter
contains a substance like alcohol, called quinta
essentia, which functions in a preservative and
epm
αντιστοιχούν τέσσερις ιδιότητες των υλικών:
θερμό, κρύο, ξηρό και υγρό, που συνδέονται με
την ύλη ως κάποιο υλικό χωρίς άλλα
χαρακτηριστικά.
Κατά τη δημιουργία των μετάλλων
συγκεκριμενοποιούνται αυτές οι ιδιότητες με τον
υδράργυρο και με το θειάφι, τα οποία
συνενώνονται υπό την επίδραση των αστερισμών
και παράγουν το μέταλλο. Για τη δημιουργία
χρυσού απαιτείται, εκτός από τη σωστή αναλογία
υδραργύρου και θειαφιού και σωστή ισορροπία
θερμότητας και υγρασίας.
Οι ιδέες του Geber εξελίχθηκαν με την
πάροδο των δεκαετιών και αιώνων από άλλους
Άραβες και από Ευρωπαίους αλχημιστές. Αυτή η
εξέλιξη πραγματοποιήθηκε κυρίως στην Ισπανία
κατά το 13ο αιώνα, όπου οι αλχημιστικές μελέτες
πήγαιναν παράλληλα με αντίστοιχες θεολογικές
της καθολικής εκκλησίας. Αυτή την εποχή
περίπου διαδόθηκε πάλι η Αλχημεία στην
Ευρώπη από αραβικές μεταφράσεις, μέσω του
Βυζαντίου, της Ιταλίας και της Ισπανίας, μαζί
με τα έργα του Αριστοτέλη και του Πλάτωνα.
Το 14ο αιώνα άρχισαν να περιορίζονται οι
αλχημιστές στις θεραπευτικές δυνατότητες της
Αλχημείας. Ο Johannes de Rupecissa
παρουσιάζει στο σύγγραμμά του Βιβλίο για τις
αποστάξεις την ιδέα ότι όλες οι ύλες περιέχουν
μια ουσία σαν το αλκοόλ, την quinta essentia, η
οποία λειτουργεί συντηρητικά και
αποστειρωτικά, πράγμα που οδηγεί στην αύξηση
του προσδόκιμου ζωής. Αυτή η θαυματουργή
ουσία που παράγεται από χρυσό, αποτελεί πόσιμο
χρυσό (aurum potabile), επιτρέπεται να
χρησιμοποιείται μόνο από γιατρούς και νικάει
όλες τις ασθένειες.
Ένα άλλο γιατρικό ευρείας εμβέλειας ήταν,
σύμφωνα με τον Lullus, το απόσταγμα
αντιμονίου. Σήμερα γνωρίζουμε ότι όλα αυτά
αποτελούν μαζί με τον υδράργυρο ισχυρότατα
δηλητήρια. Το γεγονός όμως ότι χορηγούνταν σε
απειροελάχιστες αραιωμένες δόσεις, δεν
οδηγούσε σε άμεσο θάνατο των ληπτών.
18 epm
 EPM
14 History of
16
Science and Technology
sterilizing way, which leads to the increase of the
anticipated life limit – this wonder-working
substance which is produced from gold and makes
up the potable/gold (aurum potabile), is allowed to
be used only by doctors and its heals all diseases.
Another widely extensive medicine was, according
to Lullus, the distillation/extract of antimony.
Nowadays we know that all these constitute/make
up along with mercury very powerful poisons.
The fact, though, that they were given in
infinitesimal quantities did not cause the immediate
death of the recipients. Some western church people
(clergy) would take advantage of the rumors about
transmutation and gold production to cover and give
reasons for the excessive riches they acquired during
the performance of their pastoral mission.
The evolution of Alchemy form Medieval
times till now
Over the 15th and 16th centuries Alchemy in
Europe was developed into an acceptable method of
searching God with the advantage that if was out of
and over all religious disputes. Thus, it was
acceptable in this form by all distinguished minds of
the time such as Newton. But the establishment of
Chemistry by Boyle as independent field science in
the mid 17th century and the idea that natural
elements should be studied with experimental
processes and not with metaphysical reasoning,
Alchemy was pushed out of the time light. Despite
all that Alchemy was never abandoned. Even
nowadays new philosophical and social ideas appear
with reference to alchemistic beliefs. These pursuits
find suitable ground for acceptance in a large
section of the population due to lack of adequate
education and consequently to their failing to follow
and understand the often complex interpretations of
the evolutions of science.
Bibliography and Iconography
Fraggopoulou - History of Technology.
H. Leicester - History of Chemistry.
Encyclopedic Multidictionary.
epm
Κάποιοι δυτικοί εκκλησιαστικοί παράγοντες
εκμεταλλεύονταν τις φήμες περί μεταστοιχείωσης
και παρασκευής χρυσού για να καλύψουν και
δικαιολογήσουν τα υπερβολικά πλούτη που
αποκτούσαν κατά την άσκηση της ποιμενικής
αποστολής τους.
Η εξέλιξη της Αλχημείας από τον μεσαίωνα
μέχρι σήμερα
Κατά τον 15ο και 16ο αιώνα η Αλχημεία στην
Ευρώπη εξελίχθηκε σε αποδεκτή μέθοδο
αναζήτησης του Θεού με το πλεονέκτημα ότι
ήταν εκτός και υπεράνω κάθε θρησκευτικής
διαμάχης.
Έτσι έγινε αποδεκτή με αυτή τη μορφή από
διακεκριμένα πνεύματα της εποχής όπως τον
Newton.
Με την καθιέρωση όμως της Χημείας ως
ανεξάρτητης επιστήμης από τον Boyle στα μέσα
του 17ου αιώνα και της αντίληψης ότι τα στοιχεία
της φύσης έπρεπε να μελετώνται με πειραματικές
διαδικασίες και όχι με μεταφυσικούς
συλλογισμούς, η Αλχημεία τέθηκε στο
περιθώριο.
Παρόλα αυτά η Αλχημεία ποτέ δεν
εγκαταλείφθηκε οριστικά. Ακόμη και σήμερα
εμφανίζονται νέες φιλοσοφικές και κοινωνικές
αντιλήψεις με αναφορές σε αλχημιστικές
δοξασίες. Οι αναζητήσεις αυτές βρίσκουν
πρόσφορο έδαφος για αποδοχή από τμήματα του
πληθυσμού λόγω της απουσίας επαρκούς
παιδείας και επομένως από την αδυναμία τους να
παρακολουθήσουν και να κατανοήσουν τις
πολύπλοκες πολλές φορές ερμηνείες των
εξελίξεων της επιστήμης.
Βιβλιογραφία και Εικονογραφία
Φραγγόπουλου - Ιστορία της Τεχνολογίας.
H. Leicester - Ιστορία της Χημείας.
Εγκυκλοπαιδικό Πολυλεξικό.
Περιοδικό Χημικά Χρονικά - Ένωση Ελλήνων
Χημικών.
www.esoterica.gr
19 epm