Está en la página 1de 14

CÁLCULO INTEGRAL

Métodos de integración
• Integración de funciones
trigonométricas

PROFESOR: Dr. Javier Ticona Yucra


Propósito:

✓ Calcula Integrales trigonométricas que contienen potencias de seno y


coseno
4. Integración de funciones trigonométricas
Fórmulas trigonométricas fundamentales
Fórmula fundamental de la
sen2px + cos2px = 1
trigonometría.
sen 2px = 2 sen px . cos px Seno y coseno del ángulo
cos 2px = cos2px – sen2px doble.
1 + cos 2px
cos2px =
2 Fórmulas de reducción de
1 – cos 2px grado.
sen2px =
2
1 1
sen a . cos b = sen (a + b) + sen (a – b)
2 2
Fórmulas de conversión de
1 1
cos a . cos b = cos (a + b) + cos (a – b) productos de senos y
2 2
cosenos en suma.
1 1
sen a . sen b = – cos (a + b) + cos (a – b)
2 2
sen (– px) = – sen px Seno y coseno del ángulo
cos (– px) = cos px opuesto.
1 + tg2 px = sec2 px;
1 + ctg2 px = csc2 px
A. Integrales de la forma:  sin m x  cos n x dx

Caso 1 (exponente impar)


Si 𝑚 ó 𝑛, es decir cualquiera de los exponentes es un entero positivo impar y el
otro es cualquier número, se procede de la siguiente manera:
1. Suponiendo que m es un número entero impar y n es cualquier número,
entonces la integral:
 
sin m x  cos n x dx = sin m −1 x  cos n x  sin xdx

Identidad: sin 2 x = 1 − cos 2 x

2. Suponiendo que n es un número impar y m es cualquier número, entonces la


integral:
 sin  sin
m n m n −1
x  cos x dx = x  cos x  cos x dx

Identidad: cos 2 x = 1 − sin 2 x


Ejemplo sin 2 x = 1 − cos 2 x

 sin 5 (3 x ) dx = නsin4 3𝑥 ⋅ sin 3𝑥 𝑑𝑥

Solución = න sin2 3𝑥
2
⋅ sin 3𝑥 𝑑𝑥
𝑖𝑑𝑒𝑛𝑡𝑖𝑑𝑎𝑑

= න 1 − cos 2 3𝑥 2
⋅ sin 3𝑥 𝑑𝑥 Cambio de variable:
𝑢 = cos 3𝑥
𝑑𝑢 𝑑𝑢 = − sin 3𝑥 ⋅ 3𝑑𝑥
= න 1 − 𝑢2 2

3 𝑑𝑢
− = sin 3𝑥 𝑑𝑥
3
1
= − න 1 − 2𝑢2 + 𝑢4 𝑑𝑢
3
1 2𝑢3 𝑢5
=− 𝑢− + +𝐶
3 3 5
1 2 cos 3 3𝑥 cos 5 3𝑥
= − cos 3𝑥 − + +𝐶
3 3 5
Ejemplo RESOLVER sin 2 x = 1 − cos 2 x

 sin 3 x  cos 2 x  dx = නsin2 𝑥 ⋅ sin 𝑥 ⋅ cos2 𝑥 ⋅ 𝑑𝑥

= න sin2 𝑥 ⋅ sin 𝑥 ⋅ cos2 𝑥 ⋅ 𝑑𝑥


Solución 𝑖𝑑𝑒𝑛𝑡𝑖𝑑𝑎𝑑

= න 1 − cos2 𝑥 ⋅ sin 𝑥 ⋅ cos2 𝑥 ⋅ 𝑑𝑥


Cambio de variable:
= න 1 − cos2 𝑥 ⋅ cos2 𝑥 ⋅ sin 𝑥 ⋅ 𝑑𝑥
u = cos x
= න 1 − 𝑢2 ⋅ 𝑢2 ⋅ −𝑑𝑢 du = − sin x dx
− du = sin x dx
= − න 𝑢2 − 𝑢4 𝑑𝑢

𝑢3 𝑢5
=− − +𝐶
3 5
cos3 𝑥 cos5 𝑥
=− − +𝐶
3 5
cos 2 x = 1 − sin 2 x
Ejemplo  sin x  cos x  dx
2 3
Caso 2 (exponente par)
 sin m x  cos n x dx

Si 𝑚 𝑦 𝑛, los dos exponentes son números enteros positivos


pares, se usan las identidades siguientes:
1 − cos(2 x )
2 2 1 + cos(2 x )
sin x = , cos x =
2 2

Ejemplo
 sin 2 x dx

Solución
1 − cos(2 x ) 1  sin (2 x )
    (1 − cos(2 x )) dx =  x −
1
sin 2 x dx = sin 2 x dx = dx = +C
2 2 2 2 
1 − cos(2 x ) 1 + cos(2 x )
sin 2 x = , cos 2 x =
2 2
Ejemplo u = sin (10 x )
du = cos (10 x ) 10 dx
Cambio de variable:
 sin (5 x )  cos (5 x ) dx RESOLVER cos (10 x ) dx
4 2 du
=
10

Solución
=
1
 (sin 2 (10 x ) − sin 2 (10 x )  cos(10 x )) dx
 sin 4 (5 x )  cos 2 (5 x ) dx

8

 sin (5 x )  sin (5 x )  cos (5 x ) dx = 
1
 
sin 2 (10 x ) dx − sin 2 (10 x )  cos(10 x ) dx 
2 2 2
=
8     
 
2  identidad cambio de var iable 
 sin (5 x )   sin (5 x )  cos(5 x ) dx
= 2 
     1  1 − cos(20 x )  1 sin 3 (10 x ) 
identidad  identidad

 1 − cos(10 x )   sin (10 x ) 



2
= 
8   
 2
 dx −
 10

3


=
 
 2

  2
 dx
 1 1  sin (20 x )  sin 3 (10 x ) 
=  x − − +C
 1 − cos(10 x )   sin (10 x ) 
2
8  2  20 
 
=   dx 30
 2   4 

Ejercicios:
Determine las siguientes integrales
 sec4 (2 x ) dx
1
sin 3 x
 3 cos4 x
6)
1) dx

2)
 sin (2x) cos (2x) dx
2/3 5 7)
 cos 2 (2 − 3 x ) dx

3)
 5x 
 2 2
4 3 5x 
sin    cos   dx 8)
 sin 2 (4 x )  cos 2 (4 x ) dx

4)
 sin (3x) cos (3x) dx
3 5 9)
 (sin (2 x ) − cos(2 x ))2 dx

 x  x
 2 2
2 4
 x 10) sin    cos   dx
5)
 sin 4  dx
3
2
 
Ejemplo 3  co s x   co s x
2
5 4
co s x  co s x (co s2 x)2  co sx  d x =   
   
co s x
 dx =  dx =  identidad   dx
3 sin x 3 sin x 3 sin x 3 sin x
5


cos x
 dx
(1 − sin x)  co sx  d x
2 2


3 sin x
= Cambio de variable:
3 sin x
Solución
(1 − u ) 2 2 u = sin x
=
 u du 3 du = cos x dx

= (1 − 2u + u ) u

2 4 −1 / 3
du

= (u
 − 2u + u ) d u
−1 / 3 5/3 11 / 3

3 3 14
=  u 2 / 3 − 2   u 8 / 3 +  u 3 / 14 + C
2 8 3
=  (sin x ) −  (sin x ) +  (sin x )3 / 14 + C
3 2/3 3 8/ 3 14
2 4 3
Ejemplo 4  co s3 (3 x )  sin7 (3 x ) d x =
 co s2 (3 x )  co s(3 x )  sin7 (3 x ) d x

 (
1 − sin2 (3 x )) co s(3 x )  sin7 (3 x ) d x
 cos (3x) sin (3x ) dx
3 7 =

= (1 − sin2 (3 x )) sin7 (3 x )  co s(3 x ) d x


Solución 
 (
= 1− u u2
) 7 du Cambio de variable:
3 u = sin (3 x )
=
1
3  (u7 − u9 ) d u du = cos (3 x )  3 dx
cos (3 x ) dx
du
=
1  u 8 u10  3
=  − +C
3  8 1 0 

1  sin8 (3 x ) sin10 (3 x ) 
=  − +C
3  8 10 
 
( )
1  sin (6 x ) 3  sin (12 x ) 
Ejemplo = x+ + x+ 1 − sin (6 x )  cos(6 x ) dx 
+ 
2
8 2 2 12   
 cambio de var iable 

 cos 6 (3x ) dx
=
1  sin (6 x ) 3 
8 
x +
2
+ 
2
x +
sin (12 x ) 
12 
+  (
1− u2 ) 
du 
6
Solución =
1  sin (6 x ) 3 
8 
x + +  x +
sin (12 x )  1
+  (
1 − u 2 ) du 

 1 + cos ( 6 x )  2 12  6 
3
2
=  ( cos 2 ( 3x ) ) dx =  
3
 dx
 2  1  sin (6 x ) 3  sin (12 x )  1  u 3 
 u −  + C
= x + + x+ +  3 
 1 + 3cos ( 6 x ) + 3cos 2 ( 6 x ) + cos3 ( 6 x )  8

2 2 12  6  
=    dx
 8  1  sin (6 x ) 3  sin (12 x )  1  sin 3 (6 x ) 
= x + + x+  +  sin (6 x ) − 
+C
=  (1 + 3cos ( 6 x ) + 3cos 2 ( 6 x ) + cos3 ( 6 x ) ) dx
1 8 2 2 12  6  3 

8
Cambio de variable:
=  (1 + 3cos ( 6 x ) ) dx + 3  cos ( 6 x ) dx +  cos ( 6 x ) dx 
1 2 3

8  u = sin(6 x )
1 sin ( 6 x ) 1 + cos (12 x )  d u = co s(6 x ) 6 d x
= x + 3 +3 dx +  cos ( 6 x )  cos ( 6 x ) dx 
2

co s(6 x ) d x
du
8 6 2  =
6

También podría gustarte