5 De la Segunda Guerra Mundial a la caida del Muro 175
.s de batalla. El rapido pasaje de la Gran Alianza ala Guerra
mio que se concretasen los acuerdos de paz. No hubo cambios
P jes significativos Con respecto a 1937, excepto las nuevas fron.
Wie la URSS y Polonia. A raiz de la decision de Stalin de anexar
veras 61" sco a su pais, la nueva Polonia se desplaz6 hacia el oeste yel
cleste enh se redujo.
verte tacos de Paris (1947) normalizaron la situacién de los aliados
= lemania nazi: Italia, Rumania, Hungria, Bulgaria y Finlandia. La
dela Fria impidi6 la elaboraci6n de un tratado de paz para Alemania,
Guar, pese a er considerada victima del nazismo, quedé dividida en
nt controladas por la Comisi6n aliada hasta la firma del Tratado de
ina en 1955. Aunque los cambios de fronteras fueron menores que
nla primera posguerra, hubo millones de desplazados: prisioneros de
ura, detenidos de los campos de concentracién, trabajadores forza-
jos, refugiados de distinta procedencia ~entre ellos, alemanes expul-
‘ados de los paises que habian colaborado con los nazis- y familias sin
cal
pia
rritor
vivienda.
a Segunda Guerra Mundial fiexna guesratota que propagé la muer-
teyladestruccién mucho més allé del campo de batalla. Las poblaciones
indefensis sufrieron bombardeos sistematicos, operaciones militaresyre-
presiones masivas. Polonia, Rusia Occidental y Asia Oriental padecieron
las peores masacres de la historia: asesinatos en masa, campos de concen-
tracion nazis, bombas at6micas en Hiroshima y Nagasaki.
Los hombres y mujeres que vivieron esta tragedia creyeron necesario
y posible que jamds volviera a ocurrir algo semejante. Asi, el mundo
de posguerra quedé envuelto en un clima de ideas y de sentimientos
fayorables a la reformulacin del contrato social en un sentido mas
democritico ¢ igualitario, en el que la politica asumiria el puesto de
mando frente a la imprevisible, y por momentos destructiva, dinamica
del mercado,
&
‘a Guerra Fria (1947-1953)
Los signos det distanciamiento entre los aliados se hicieron evidentes a
arti de 1946, Por una parte, el afianzamiento de los soviéticos en los
Ports de Europa del Este hacia temer la expansi6n del comunismo.
oe |as trabas impuestas a la Unidn Soviética en cuanto a cobrarse
de ne ‘aciones de guerra con bienes alemanes alentaron los temores
in. El ambiente enrarecido que habia empezado a respirarse ena tm
de ase Baro Occidental yo acest
vt haa un tn dr era a
Li ete aio Ae
ee revamar de esperar yo,
ere nt URS deena pore gue een
ie cents mie oe
a ecm or oo ayers cena
etc comm Ps nn na er,
‘Spun rn tmoce cee oa
ttn San Of Por manner a
cet oa recurs y peeferia no itr a as potencas vee
Sa lone En Chit, ne comenceral ier genet
sear a qe ingaa sw seer con “Reems
ie en rads Unie Lae
a et ian Seo a
ai ey ew fc resp ore goer
eno en
gua anc que defivament e197. Lon Eg
ee tmeseron co econsracn curopey
aac gendurmer el orden aptalisa. En Europe Occ
Sar eriernancorylierno de 1946, exvematanenese
See eee deonteno soca En France Nali bs coma
tee nga ca de Yotos en spine ean
seer ye san kngobiero de colin, Los
ioe laa on reves bss el per on en
Forpete del ete ie
tn de Gran Beta cond algobiemo de Taman
cei be rnb de Grecia Tul, per ge
Seer Se ae inven bins, Ames de 18
ee a George Maal anunc el Programa de Reape
ce ec Plan Maal orca ayuda economic oti
aa are qu aceparan nmecanisne de conto megan
Panne pr is Exon Unis. La URSSvechar frecnin
rar fx goieros de Europa del Este wimars a dein
a julaapuda sea aor itreses el imperaline ead
aoe arama ena un tpl objeto: imped a ean de
ser ana
~ OA ee conta
cs apc oo aoc sme
et ad sien te ne gen
a omunian Precp apse oe ene
ere Pens Recpey
‘esr oy enn wpa anes
ot fnmica (OECE) pars coordinar uur a,
Ce sear ttt kl
oma de propaga nla ue documenae, magn,
encom fl "American way of life" como el desasa nny
i eee en om
aegua og Lee lca
gems
eon eae
eS Gomunisas¥ Obeeros (Komir pane =
. ome
See le com ancn ae
een aap en
‘eae’ de la revolucién comur —-
oe ewe eee
rim en pc Cn
Le ier maparons clon oar toe
Tae reat
cece ecanan uae cosa
Ce yen pa nn
Se Tn eam are ytnyomcr os
Sa et on expe spe
cee et unpre pe
Si et nen Mc mts
ee came
a act lic bred
se imc one den pa
See ean caa naa bemaes
Fe etn conoid emi oe
Fae esa nicumnmerer cnt pote
a ee cena cameo Cooder
a See hes wit pepece panes ecient inc Ban Occidental
se ee a tn
ee a ii cc canon one pat
Seman nw ear ae 190 cua near ae
el ecomomy a
Sano sod
en cn os oe pa ttn oy
seer eg 100 fe apa el Trane tag Be
a va manera de epicenter de ee
Nore F denna en lu OTAS, ls gbiernos dels demeeha
eer Alem avon Pato de Vas
Ce te me ee
toca _
a ap, Winking maim Pap ema,
re info de Ma bre rane
fe irda Corn sraon Padres
ia end 950 Chinay URS omen yee
Se re cn po rm ahi L coms
i eer ia ec ola pone oe ee
Fear has pea ora URS tome
sr Lo accor ron pun an srr
aa norcamenanon soa range i
a co sicnrcoeae mated bailar Wade
a de Sopra de ONC enon
aaa ems scrpacin te Cea del Su Lac
Se um arc gue Obliab a bscnerdey
riper romnersensete
Bene ogi de Chia confit de Ces ap
ini ojos comin en Vicia Lao) Fig
a ee anc un de los princi xen
Co te comecen, i admiisteton Troma
Se a ca de comencin definite pos Europ, De
i A al goer macionst chin da
Fre ada de Caves del Sure Sexe an,
eae ltanene el eimientoeconmico de Jpn
or i garcron In yenctracion de os PWC me
ae tices y quar incapacitate ara
a or mapeniente. Wesingon sep
shar mientras lon gbleros autos
pons Po
Foe usceapeacin de wis economias como val ee
iain)
scone be a
sn cease meen
Porson alas fucrua
ee ern mena
pera teeing coon
a equa Guee Munda
so cnet oie oa sep
i centr Sncmbuga cn eae ee
eon ngrons Hberc6n Dede retro aia par hana ae
tau (1955) ladesoloniuccn tyme oe
rte nt inner ne
or raion del ead de ea Dear ae
‘ee sb proce deconn won
ern La time pesmi onl Soran ae
soem 1975: las guetas de liberacin des colonise poree
rere ymcelage ones en
ie Mie apartheid sudaicano, qc leg sun com ncesun co
get a cl Congr Nona Aare Neo hse
gee dela Rp de Sai
se Sec jt cont Rha rum proces
nae del ig Hy roc cera ae
igus a ONU cx ings por hccnay tm puso
repre prene iad
1 Rn de os Eads Undo a Unio Soni fair
sre imperos colonise Los tans Unidos apoiay a
‘Ste float por ss Nr» por nee nel comer ee.
“han tenes pond equ liberi ana ar
Mesos commnitan comoen eas de Ince peo os
a i vain Sousa sonar eae
serge anolonaiasdbiatnn a patnne, oo cou
rchdmeme foraleceron, hata or ee police
trent emlgucr dive deacon que cusonar i es Se
‘Stn sre de a Segunda Curr Mond
eneee
wrrasuvandidncns ds
1 ae ae
cere ee cerarnorar eee
Sere eens ces ots
peeecctapaereenrsenntementte
Pate damteverenierer oe ae
re ero ean
pee eee ed
ee ea
cers far perelngniagt
ieee
eee
an
eee
ee eee
eed
Sree caermenranente
ee eed
Sees
acces ee
Sacer)
ee
eee eee
as eso sarang puedo corr MWA rn
cpecaaitouSsaenalen
esp deb Segunda Guerra Mundi b opin pia nosed
‘mb ancolnial queen a primera poner, comtibayendo sek
[pte osm, Pero ln acelerada decoloniacn fue, ae
resto de as profundas vansbormacones que venta aera
Tonia de clon. Col srgimieno de von pes 2
‘lon seston ms segura y esac pars Were dl
Ietrpoltano, EL movimiento de Hoeracin indoneso. por een
‘rechiel apoyo de India y Ausra no foros internacional
‘tne de Holanda el reconocimiento de ws independencia
Det. Mata ct a
scm tri ta, ens nbn
negitien eat e
A pn sine us creamer oleae deer,
ee que emergiaf Actofes qu exigeronwliquidacon
oe proms de moe cy
Fae rahe ccna pono per ea
soe co aly dello dela dura, aac
saa heroin peor ae per de
at merc oe eps con
aang
rica nacre: expec pa a
Swale clan contre oe rate
erent sudo rente a as demands de indepen
ne saan compen bem es os
se nit
Seon pci pone mayer pare du avian
eel geinrtliingrtereres
22 1p reece as ep
wenn macoal yore comical
rea caren cides comply deere
Tees regndad renee nea
ee ol manta nec anc cbs merino inde
sis cps tres inert weno pss
{Ginite Fendt ops resin Cn cts -Svern por
Senin ws ln cn coe agen pes
Stein doe guenmn ree ro de Age or
‘eras obra plc mere aces poncanin e Se
tvnepiicr yl Indochine Lager Vc aa cow
‘ita enor sree eli Gur aera
Troms corer toques pr ov Rao Union wa el
‘Siete como cant pis nara
‘a oe meinen de aon agen en sce
wc citi de ser omnes En mao cr emt
‘Site tpn ctor cre a teagan
‘iasocon terol pan pre pep por emp
itm ines el toe Any Oren Mei, Ln at
‘enema constcion detainees en ne
sean nace ubortabiak pas emp2
tenance elt be nro
‘ince dean derompercon naira cone.roca abt nc do ass rents,
Sori iones Patti Octal eas Onna ga
gas Oncol ped prs eign Cae ta mcs
‘nal: Bangladesh, ado acig,
“Ganda debs ones rte In rvs de Re
pa qurre diary now tv ce coca creas gE
ort exado independiente, Cuando ls ropa bridnicarse sco
Poor ba genes in de let slr aren
Sarid Lach de mama romes eigen, Pe
‘Site toca Plt Shinde seca ata
‘Sithos Page pre eels eet a
por aco hd en neo de 8
acm dion pipes mad Gino con og
serio yc 208 te wpb uc drate ners cola ad
{Foss cas attmevomia se cnn 4 goberanes tl
Soe tmarprane anda os Pan set aespean
{or Laveclanes cond de anata Nm Det chee
‘Ghats je con sabia et ar deere
Seacice mao conch de pas Tew asopening eh
Stns imps por hs Neca Unita pinned 10 Cae
tirsqued cnc doc akin inconpo Aad Cxchemes
(heer pre vase actl enade de anya
{pedren bpp clconel es nda An oye pendent
‘in dew end aj sper interac pr
tattered suena dan ponte bt
teats cid wt cone y pegs cxvers ume cte
{Sede ye pet nested nrc de
{ste por uns comanaer Cae recordar oe ns Sp
Ucn ashen airtel man
Tne ender amen we
clipe btn. 90 Locie vei de Cen (Ln
1 Bana Mena) Ea Myanmar rps ico de es
‘tcc pier illrmene pan cee econo
‘orcas catrsy regs mente un nema ech
{Speen dS Laks apar el omens bt
‘Se meta ingle, cael pro. adept
4 Mais (ani) acl con gran importa conta}
‘erga prs Cr rete cones 1957 larch
Nata ee indepen en 18 peu mtn de
Srunten 984 Hata de ele Nepal ance
Dei Sopra Mecca ety as
eae
ci, Ot Leni
adn Unidos reconocieonh ndependncs de pina en
pee ete pe
Lean enn ee WS ee
eee
a ar a ty
reed rentomersretetioed
Ce ee eras ee
Lp en
oe a cece ren
se ea copa prnoganeeetoee
en myd
a tae oe
pa erage ep tinieg od
eee ape a aeemee
re gine a eee
ee ee
ese eee eaten
ee eee renee
eran area
easier nee eeaeeae
ee aeatenige rarer
Pee eat ece eeees
ee ee
Se ce ee ee eae
Same aeeeeces
ee ee arena
a
Boe ie cnr
ee rece
‘eda compa de no coopera amici de as.
(Gd bx me ocaparon Holanda opmental en
ncn y hear on digentes nacional cacao etre
‘ln Acned Sar, pres gbermate de nde ink
‘ene Col derote de opin, lo andes iment ecupee fk
‘aoa per debieronenfentar a eistencia interna afer res
‘etnies ya desolonzaron. En 194 Holanda recone depen
‘acs cl de Indonesia qu akan a soberania abot 19541 tr 0%
Lx ups iliics se opto deh de Saar,
dor lider arco Aare monet eter acne,
‘acon Lon prio aatses e evec et
Uo oraarn gue x prs de 1h ga a
red por jeri ha tee
os eae vida, e¥istam tien
Seeage es eee
tn ee
Findsyrne pate acs ne ease
ic cet lo
Sev fabs tear coe ea
settee aetna Ano Ui rt
ee Le a a aes
‘en el este, y Mauritania al oeste. a
a nn’
eenmerres eeerder ter ene ren
i aa.
eae armed
eee oer ed
nd
{efecto de eran En ann pen pie tor
esi a tee
‘enn y
ela po
inmtitucnates Finalmente 16, el gbier fae
strc en Ivchin yan eae de un ni i
israel ergo acep la ieee. Marre i
{momar yen Viner we procla a Reps,
{En Angeli, corpora 4 Franca crane no dew depart,
lu tegiea errs pond a independence ena de
Se. Cra ata ee ar
nn ere omni een dc» manne eg
sta anes
sean rims yen 15 re ee
2A Ben Hla, con a ya de Ep,
oc em No stan te ant baae
etree bra Nacsa 1967 eee
hee ln aque terrson dl PLN cone ant
‘ef ae eto rn Lar
nia ma ets ree
Marcon conic com repent
ieee nanesaron pos LS.) "bn og
era porn nares taneos epee ere
‘perl enone, powcr bl ea ae
econ vecnon
Mian en eta an ccna bunds Cora
pry gene De Gauls a goer som pees
ser hp clades #1 here deep as adi
eee rete tr de open, Pare deo chara
sree eaces tewon te Onniasn te che Sew (Oe
eee cevArmte Sct [OAS pr aur oa be aap
‘ort oe ipers In coerce de pu Hct>
Wetec
‘alas ageinon, que reconoci a eeacn el nue sre >
tal: Suaprobaign someta a eferéndum, sli vicriog
En los mandates de Oriente Medio, Pars ereuro de Senay
a ecnieteccenere ae
or Gran Bretada, Las sos consideraban qu el Libano coset
ray sempre fo habianrectamado como parte de Gra
ens omen
‘rinianos suaronitas, que tenlan papel destcado en ct eens
See anal wean peooesion te
ee ee ent scene
See tees ee
"iciluaeonres hans poe emi exe dee
gcse een ooaene eee
eae ct pr eaten le
cee pdarereseninoc 5) rite
Stan npmeotoc Cade bene ag
trope, Ae Sa Sars norman Si a
eileen yh devote
stn. lH i ea
He 21% Pains (Nalba) cote los paletinon Ee dicate se
sea cond
. code ue mene ca caper
a ond ger
Sa are onary asia one
oe entre histoiadresrevonitay haces in Po
Sesee oxo ace ore
eee
anexba on 100
sets Mere ai:
‘Hoycaoe como et de ea de Dasayera, one se cat
{ree depron con fod is ara y mats ats gus mo]
Ne punde er oated unmade Eun eco aera ie
Casas por eos sees de asearato, Ben Gur sera ai.
rat alo fees gun cometero as masa ||
oar stead para coe de masa Son omens gra Pa
‘ep cat condcones, mepin no eo un coran de guar. No perso
‘Gets aioe do 198 raja ao cme de Qua. Us To pe
‘aor aa dn orpar eos Hey cue ence es ma
Fenster en New Let Ri, 126 ayo i 2008.Wo tr cage
‘a portcin de Plein (1947-1048)
ete Sepa Gara da ct cto 31
‘ex de plein snndnava hogs am
at et ten Crimi de any aga
Frechaiac repr oann er timnennanalettnerd
es ror or ane de spon
er cae reas case owen eee
sh Oe Nac Un un ge
Foe Ne ete trtrstecaaes Cea er
si Mi eel Dela opts Pca tae qe
eet ince sohgpn yn ierdnasnes
aetna ep etn tn
a Tanne a reslucion dela ONU quedaria joes oa
Joule “9 jo m adminiacon- he atiay ae
iva de Jordana
aa idosy Gan Beta habion freed kn sniss, bs
eae Jus pasion de ambos pes en rep no evo
mts pref conic Srabearacl La renegoiachn del wtadon
see por Londres ela enteguera con Trak y Jordana se exo
ire aieulades. rk se comin en principal prosgonina
1a aatiane acidental al inresr en 195 pact de Baad
Fn aia Suit, dnico pais rabe que ao ay jo a dominaion
faite ls considerable Inversion de capital mrcameriano en ow
‘Shponpetolerosconslido la alana entre la monarquia salitay
(itados Unis en detrimento de anu itinica
‘La derot en Palestina afects en primera nsanca lguno ec
seidela ogargua rabe gobernane. En Egipo ale cl gle de los
‘ae conra a momar en 1082, yn ordain vey fa ssn
per propia dle com taal
‘cont ta Segunda Gace Md la mnarqui gpa y Gran
tees renegocavon el tatado de 186, debend ener do be
orl ato de San y prenatal ual de Ser
Metra Epp eclmaba Sdn ecm terior prop, Los pr
aa eeaciom de un nuevo pal: Reypect leas om itnicon
oan mantener sus tropa en ext in lve pra cl aban
‘dcpenle, Los hechorde oles entre lo cups kn cna
“ppcinipuaron akon fvenes oii, precedents de peor
Dares. tomarel per en jus de 1952, Finalmente Londres cep
‘cr ase de See y en jamie 1996s ear x mos al
Stn ekincs se amo to, akan a independ
ca-
192 Historia del siglo XX
En el caso de Libia, la derrota del fascismo posiblit6 su tomy
independencia. En 1951 el jefe de Ia orden sanusi asumi¢ compe
Tirie cuyo régimen se lines con Occidente permitiendo ia ingaia 9
ory 16m,
de bases militares britnicas y estadounidenses.
De la coexistencia a la distension (1953-1975)
La coexistencia significé cierta disposici6n hacia el didlogo por pane
de los Estados Unidos y de la Uni6n Soviética, aunque en los primer
ios no se avanzé en el tema del desarme. Esta etapa aparece asociaiy
a las figuras del presidente norteamericano John Fitzgerald Kennedy
del primer ministro soviético Nikita Kruschev,
La muerte de Stalin, en marzo de 1953, posibilit6 el “deshielo’f
titulo de la novela del escritor ruso Iya Ehrenburg dio nombre a un
perfodo en que proliferaron las decisiones y los gestos conciiadores
el armisticio en la guerra de Corea en 1958, los acuerdos de Ginebra
en torno a Indochina al ano siguiente, la visita de Kruschev a Tito en
1955 y la evacuaci6n de las tropas de ocupacién en Austria. La compe.
tencia subsisti6 en la carrera espacial, la fabricacion de armas cada er
mas sofisticadas y Ia preservacién del equilibrio entre las fuerzas
tares. Cuando en 1954 la Repiiblica Federal de Alemania ingresé ens
OTAN, la Uni6n Soviética promovic el Pacto de Varsovia.
Elavance del deshielo estuvo cargado de ambigitedades y moments
de tension. Desde mediados de los afios cincuenta hasta comienz0s de
los sesenta hubo tres crisis cruciales; una en Europa Ia construcciéa
del muro de Berlin en 1961- y dos en el Tercer Mundo: la guerra de
Suez en 1956 y la instalacién de misiles soviéticos en Cuba en 1962.
La particién de Berlin habia convertido el sector occidental €0 zona
ie capitalsta en medio de la Repiblica Deno
ee eres
oe rggttos de fs alemanes orientale Para imped i eng
ee ieee orn inicié en agosto de 1961 la construc >
de cemte velar de cinco metros de alto que se extendi6 a?
kilémetros, coronada con alambres de piias ¥ ‘i
desde torretas, El muro ob: iz6 ot 6 jntentos
staculiz6, pero no impidid, los inte?
los alemay
nes del este de Il 0
. i ae ii i a ys mut
antes de cruzarlo, ‘gar a Berlin Occidental. Mucho:
La guerra de Suez
favorecié |
s europe®
estavidth
confirmé el decli
leclive de la ‘i
a influencia ee ive de las potenciMaria Dolores Béjar
Historia es
del siglo XX ae
Europa, América, Asia, Africa y Oceania