Está en la página 1de 15

TURUNAN PARSIAL

Anita Fira W., M.Sc.


anita.fhyera@gmail.com

Universitas Teknologi Yogyakarta


Turunan Parsial
• Definisi : turunannya terhadap salah satu peubah
(variabel) dengan peubah lainnya dipertahankan
(konstan)
• Misalkan f(x,y) adalah fungsi dua peubah x dan y.
1. Turunan parsial pertama dari f terhadap x (y dianggap
konstan):
f  x, y  f x  h, y   f x, y 
f x  x, y    
f x x, y  lim
x h 0 h
2. Turunan parsial pertama dari f terhadap y (x dianggap
konstan):
f  x, y  f  x, y  h   f  x, y 
 
f y x, y  f y x, y   lim
y h 0 h
CONTOH :
1. f  x, y   x 2 y  5 x  4

Cari f x  x, y  dan f y  x, y  dengan menggunakan:

a. Turunan biasa
b. Limit
Penyelesaian :
f x, y 
 
a.
f x  x, y    2 x  y  x 0  5  0
2

x
 2 xy  5

f  x, y 
f y  x, y  
y
 
 0 y  x 1  0  0
2

 x2
b. Menggunakan limit
f  x, y   x 2 y  5 x  4
Penyelesaian :
f  x, y  f  x  h, y   f  x, y 
f x  x, y    lim
x h 0 h
 x  h  y  5 x  h   4  x 2 y  5 x  4 
2
 lim
h 0 h

 lim

x 2  2 xh  h  y  5 x  5h  4  x 2 y  5 x  4
2

h 0 h
x 2 y  2 x.h. y  h  y  5 x  5h  4  x 2 y  5 x  4
2
 lim
h 0 h
2 x.h. y  h  y  5h
2
 lim
h 0 h
h2 x. y  h. y  5
 lim  2 xy  5
h 0 h
f  x, y  f  x, y  h   f  x, y 
f y  x, y    lim
y h 0 h
x 2  y  h   5 x  4  x 2 y  5 x  4 
 lim
h 0 h
x 2 y  x 2h  5x  4  x 2 y  5x  4
 lim
h 0 h
x2h
 lim
h 0 h

 x2
2. f  x, y   x 2  y 2

Cari f x  x, y  dan f y  x, y  dengan menggunakan:

a. Turunan biasa
b. Limit
Penyelesaian :
a. f  x, y 
f x  x, y    2x  0
x
 2x

f  x, y 
f y  x, y    0  2y
y
 2y
b. Menggunakan limit
f  x, y   x 2  y 2
Penyelesaian :
f  x, y  f  x  h, y   f  x, y 
f x  x, y    lim
x h 0 h
 lim
 
x  h  y 2  x 2  y 2
2

h 0 h

 lim
x 2 2

 2 x.h  h   y 2  x 2  y 2
h 0 h
2 x.h  h 
2
 lim
h 0 h
h2 x  h 
 lim
h 0 h
 2x
f  x, y  f  x, y  h   f  x, y 
f y  x, y    lim
y h 0 h

 lim
 
x 2   y  h  x 2  y 2
2

h 0 h

 lim
 
x 2  y 2  2 y.h  h   x 2  y 2
2

h 0 h
2 y.h  h 
2
 lim
h 0 h
h2 y  h 
 lim
h 0 h
 2y
Turunan Parsial Tingkat Tinggi
Fungsi Turunan Turunan ke dua
awal pertama
f  x, y   2 f x, y    f x, y  
f  x, y    
x x 2
x  x 

 2 f x, y    f x, y  
  
yx y  x 

f  x, y   2 f x, y    f  x, y  
  
y y 2
y  y 

 2 f x, y    f x, y  
  
xy x  y 
1. Tentukan  2
f  x , y   2
f  x , y   2
f  x , y  dan  2
f  x, y 
, , ,
x 2
y 2
yx xy
dari persamaan berikut : f  x, y   x 2  y 2
Penyelesaian :
 f x, y    f x, y  
2  2 f x, y    f x, y  
     
x 2
x  x  yx y  x 
   2    2
 
x  x

x y  2 
  
y  x

x y  2 

 
 
 2 x   2  2 x   0
x y
 2 f x, y    f  x, y    2 f x, y    f x, y  
     
y 2
y  y  xy x  y 
   2 
 
y  y

x  y2     2
  
x  y2 
 x  y 
 
 2 y   2  2 y   0
y x
2. Tentukan  2
f  x , y   2
f  x , y  ,
 2
f  x , y  , dan  2
f  x, y 
,
x 2
y 2
yx xy
dari persamaan berikut :
f x, y   3x 4 y 2  xy 2  4 y

Penyelesaian :

 2 f x, y    f x, y    2 f x, y    f  x, y  


     
x 2
x  x  y 2
y  y 


x

12 x 3 y 2  y 2  
 3x 4 2 y   x2 y   4
y
 36 x 2 y 2 
 6 x 4 y  2 xy  4
y
 6x4  2x
 2 f x, y    f x, y  
  
yx y  x 


y

12 x 3 y 2  y 2 
 12 x 3 2 y   2 y
 24 x 3 y  2 y

 2 f x, y    f x, y  
  
xy x  y 

 3x 4 2 y   x2 y   4
x

 6 x 4 y  2 xy  4
x
 24 x 3 y  2 y
3. Tentukan  2
f  x , y   2
f  x , y  ,
 2
f  x , y  , dan  2
f  x, y 
,
x 2
y 2
yx xy
dari persamaan berikut :
f x, y   xy 2  sin xy 
Penyelesaian :
 f x, y    f x, y  
2
 2 f x, y    f  x, y  
     
x 2
x  x  y 2
y  y 
   
  
   
xy  sin xy 
2
  
y  y

xy 2  sin xy 

x  x  
 2 

x

y  y cos xy    2 xy  xcos xy 
y
 y 2 sin xy  2 x  x 2 sin xy
 2 f x, y    f x, y  
  
yx y  x 
  
 
y  x
  
xy 2  sin xy 

 2
  y  y cos xy 
y
 2 y  cos xy  xy sin xy

 2 f x, y    f x, y  
  
xy x  y 
   
 
x  y
 
xy  sin xy 
2



 2 xy  xcos xy 
x
 2 y  cos xy  xy sin xy
SOAL :
1. Cari f x  x, y  dan f y  x, y  dari persamaan berikut ini dengan
menggunakan: Turunan biasa dan Limit !
a. f x, y   8 x  xy  3 y

b. f x, y   x  2 xy 2

2. Tentukan  2
f  x , y   2
f  x , y  ,
 2
f  x , y  dan  2
f  x, y 
, ,
x 2
y 2
yx xy
dari persamaan-persamaan berikut :
a. f  x, y   x 4  3 y 2  5 x  y

b. f  x, y   x 3  x 2 y 3

c. f x, y   4 x 2 y  xy 3

También podría gustarte