Situacion 1: Para ofrecer ayuda.
Sergio dialoga con su amigo Francisco:
SERGIO: — Rimaykullanki wawaiy
INSTITUCION
“EL TECNOLOGICO”
! iTe saludo amigo...!
FRANCISCO: ¢.......Munankichu yanapanayta? 2...Quieres que le ayude?
SERGIO: jAri! munanim .....
Situacion 2: Para expresar dolor.
P4: 2Allinllachu kachkanki fiafiay 2
P2. Manam, nanaywanmi kachkani.
P4: ¢.... imaykitag, nanaykuchkasunki....?
P2: Tulluymi, wiksaymi,
P41: Hampita apamusqayki. Icha coronavirus
COVID-19
‘si, quiero...
_Cémo estas hermana...?
No, estoy con dolor.
{Qué cosa te duele?
Mi hueso.
Te traeré remedio. Talvez es
P2-MANAM no
P2. Afiay Gracias.
Practica 3: Acuerdos de planes proximos.
P1: Mamay....... intiraymi killapin ...2 ~Maméa, en el mes junio?
P2: Inti raymi killapi gima kanga?
pasar?
P1: Musug wasita rurasaq/ ruwasaq.
P2: ~Maypi?
P2: Mayu pata chakranchikpi,
del rio.
P2: jAma asichiwaychu!
P2: Ima qullqiwan?
P41. Kachkanmi
En el mes de junio ~Qué va
Nueva casa voy a construir.
~Donde?
En nuestra chacra a la orilla
jNo me hagas reir!
Con qué dinero.
Si hay.INSTITUCION
“EL TECNOLOGICO”
Didlogo N° 1
José: Papa, la maestra nos ensefid que debemos cuidar el planeta
tierra.
José: Taytay, yachachigniyku tigsi muyuntin pachamamata allinta
qawarinaykupaq yachachiwanku.
Papé: éCémo cuidarlo?
Tayta: élmaynata qawarichwan?.
José: Haciendo buen uso del agua, no botar basura, cuidar las
plantas.
José: Yakuta mana usuchispa, qupata mana wischuspa, yurakunata
sachakunata ima allinta qawarispa.
Mama: éTambién hablo de la contaminacion?
Mama: éWayragillichasqamantapas rimarqachu?
José: Si, ahora el aire, suelo y agua se encuentran contaminados, por
eso hay muchas enfermedades.
José: Ari, kunanqa wayra, allpa, yaku llumpay qillichasqam tarikun,
chayraykum tukuy unquypas tarikun.
Papa: Entonces no olvides, cuidemos nuestro planeta.
Tayta: Chaynaqa amayd qunqasunchu, tiqsi muyuntin
pachamamanchikta allinta qawarisun.
Didlogo N° 2
Mama: iCémo te fue en el trabajo?
Mama: élmaynam Ilamkayniyki?
Papa: Todo bien; y écémo esta la escuela?
Tayta: Allinllam, élmaynataq yachay wasi kachkan?
Mama: Bien, sdlo un poco cansadita.
Mama: Allinmi, ichaqa pisi pisipasqacha.
Hija: Entonces, Mama tienes que descansar.
Warmi warma: Chaynaqa, Mamay samaykuy.ITEC _nstitucion
“EL TECNOLOGICO”
Papa: Yo también descansaré siquiera un ratito.
Tayta: Nuqapas pisillatapas samachaykusaq.
Hija: Eso est bien. Yo tengo que desarrollar mis tareas del colegio.
Warmi warma: Chayqa kusan. Nugaqa yachay wasi llamkanayta rurasaq.
El siguiente relato estd escrito, a propésito, con varios errores ortogréficos.
En la otra columna nuevamente escribe corrigiendo los errores. (quechua
chanka)
ANDAHUAYLAS LLAQTAPI HUARMA ANDAHUAYLAS LLAQTAP! WARMA KASPAY
CASPAY
TACSA TAQSA WARMALLARAQ KACHKASPAYMI
HUARMALLARACCACHKASPAYMI WAWGQIYPIWAN CHAKRAYKU QAWAQ
HUAQIYPIHUAN CHACRAYCU- KUSISQALLANA RIQ KANIKU SUKAKUSTIN,
QAWACC KOSISHALLANA REQ. PICHINKUKUNATA MANCHACHISTIN.
CANICU, SUCACUSTIN,
PICHINCUCUNATA MANCHACHESTIN.
CHAKRAYCUMAN CHAKRAYKUMAN CHAYASPAYKUTAQ KAWSAYKUNA
CHAYASPAYCUTAQ KAUSAYCUNA —_| WINAQTA RIKUSPAYKU KUSIKURQANIKU,
HUIINAQTA RIKUSPAYCU CHAYMANTAPAS MUYURIQNINTAM
CUSICURQANIKU, CHAYMANTAPAS | PURIRQUSPAYKUN KAQMANTA KUTIMURQANIKU
MUYUREQNINTAM. YANTAKUNATA PALLAKUSTIN, URPITUKUNATA,
PURIRQOSPAYKUM KACCMANTA. CHIWAKUKUNATA, PICHINKUKUNATA, PAWACHISTIN.
KUTIMUQKANIKU YANTAKUNATA
PALLACUSTIN, URPITUCUNATA,
CHIHUAKUKUNATA,
PICHINCUCUNATA PAHUACHISTIN.
NAUPAQ CHAINA PURISCCAYTA NAWPAQ CHAYNA PURISQAYTA YUYARISPAYMI
YUYARISPAYMI ANCHATA ANCHATA SUNQUCHAYPAS LLAKIKUN.
SONQOCHAYPAS LLAKEKUN.yi INSTITUCION
4 TEC “EL TECNOLOGICO”
CONOZCAMOS LEXICOS QUECHUAS SOBREA SALUDOS, DESPEDIDAS ¥
oTROS
En quechua En castellano En quechua En castellano
Rimaykullayki Buenos Dias, BuenasTardes | Taytallé, Mamallé, Gracias
éMamey Allinllachu? &Cémo Estas Mamé? Aiiay, Sulpay Gracias
éImaynallam? éCémo Estds? Chayllam Eso Es Todo
éTaytay Allinllachu? éCémo Estas Papd? = Rimasunchik Conversemos
éHampullayki? éSe Puede? Llamkasun TrabajemoséDe
Pampachaykuway Disculpe éImamantatagri? Qué Se Trata?
Asuriykuy Permiso ¢Imanarquntaq? €Qué Pasd?
Tiyaykuy Siéntate Chayram Kanman Asi Serfa
Ripusun Vamos Allinlla Cuidate
Hamuy Ven
Yaykumuy Entra Tupananchikkama Hasta Pronto
Suyaykuy Espere Por Favor Huk Punchawkama Hasta Otro Dia
Hamuchkanfiam Ya Viene