Bazen behin Euxebio izeneko agure bat. Bakar-bakarrik bizi zen, baina egia esan horretarako hobea zen, arraro xamarra zela esaten baitzuen herriko jendeak. Haurrak oso gutxitan inguratzen ziren kale kantoian zuen denda hartara, han ez baitzeukan saltzeko ez ogirik, ez txokolaterik eta ezta sugusik ere, eta gainera, asko beldurtu egiten ziren Euxebioren bizar zuriarekin, beste asko gela handi hartako iluntasunarekin, eta han egoten zen kirats nazkagarri hark atzera egiten zion haurrik ere bazen. Baina gauza asko zeuden denda hartan, erruz: aulki zaharrak, kriseiluak, pipiak jotako armairu mordoska bat, idazlumak, koloredun alfonbrak, ispiluak, milaka traste zahar alegia. Amona Joxepak etxeko atea ireki eta bilobari oihu egin zion:
-Landeeeer! Landeeeer! Zatoz azkar hona!
Lander atarian txingurriak harrapatzen ari zen. 7 urteko mutiko bat zen. Bizia oso, eta txingurriekin hitz egitea asko gustatzen zitzaion. Amona Joxepak ogitartekoa ematen zionean, txingurriengana joaten zen ia beti, karraskilo atzera. Eta han denak pozik: Lander txingurriek ogi-papurrak bizkarrean nola jasotzen zituzten begira-begira egoten zen, eta txingurriak ere bai, janari mordoa lortzen zutelako.
Lander txingurriak utzi eta agudo asko amonarengana joan zen.
-Zer nahi duzu amona?
-Hara! Mesede hauxe betetzea nahi nuke.Zoaz salto batean Euxebioren dendara eta esaiozu nire partez mesedez erloju hau konpontzeko, atzo orratzak gelditu egin zitzaizkion nonbait, eta berandu iritsi nintzen zahar-etxera, lagunak hasiak ziren ordurako Thai-Tsi egiten. Ez nuke gaur berriro horrelakorik gertatzerik nahi. Ez horixe!
Landerrek ez zuen oso pozik hartu amonak esandakoa, baina bazekien
enkargutxo hura egiten bazuen, txupatxus bat gutxienez izango zuela opari, eta azken batean, txupatxusak amonak bakarrik ematen zizkion. Bi aldiz pentsatu gabe beraz, txingurriak ogi-papurrak jaten utzi eta ordularia besapean hartuz, tipi-tapa Euxebiorenera abiatu zen. Beharko abiatu, beharko egin. Zer erremedio!
-Adio txingurriak! Laster naiz hemen!
Ez zekien atea jo, ala zuzenean barrura sartu; eskaparateari begira gelditu zen:
-Hara! Olentzerotarako kilker-kaiola eskatuko dut! Edo 8 urte betetzen
ditudanerako… Baina jope! Zein urrun dauden oraindik egun horiek!
Eta Olentzeroak edota bere urtebetetzeak bietatik zein egun lehenago iritsiko ote zen pentsamenduan, atea ireki zuen.
-Arratsalde on! Ba al da norbait hemen?
Ilun-ilun zegoen, ez zen ia deus ikusten. Kanpoan eguzkiak oraindik ederki
berotzen zuen, udaran egunak luzeagoak dira-eta. -Igualeko ongi bizi dira txingurriak!-pentsatu zuen bere baitan. Eta kilker- kaiola? Bakarra izango al du Euxebiok? Eta saltzen badute? Bat-batean ahots zakar batek puskatu zuen hango isiltasuna. Hau beldurra! Hau izua! Lander ikararen ikaraz ez zen hitz egiten ere ausartu.
-Zer behar duzu?- aurreratu zitzaion aitona.
Amonak Eusebio gauzak konpontzen artista zela esaten zuen beti, baina mutikoak sorgin-azti itxura hartu zion, edo bizar zuri harekin mamu itxura, edo kopeta zimur harekin deabru tankera ere bazuen. Horregatik hitzak ezin asmatuan ibili zen:
-Aizu! Tik-tik konponduko didazu?
Agureari mutil koskor honen hizkera barregarria eta ume txikiarena iruditu zitzaion, “ordularia” esaten ere ez baitzekien.
-Halako mutil puska galtza luzetan, eta oraindik umekeriatan?-pentsatu zuen.
Orduan ideia bat bururatu zitzaion: ordulariaren orratzak alderantziz
mugiaraziko zituen, hartara denborak atzera egingo zuen, eta mutil koskorra txikiago bihurtuko zuen. Eskarmentu ederra jasoko zuen hala! Esan eta egin. Egunak, asteak, hilabeteak eta urteak ere pasa ziren, eta gure mutikoa gero eta gazteagotzen ari zen. Eta ez mutikoa bakarrik, etxeko denak ere gaztetzen ari ziren. Amona zoratzen zegoen, Thai-Tsian irakaslea bera baino hobeto ari baitzen inongo dudarik gabe. Lander berriz, atzera eta atzera ari zen, txikitzen alegia. Ohe azpian ezkutatutako txikitako arropak atzera atera behar izan zituzten, eta galtza motzetan jantzi arazi zuten berriz ere, zer egin jakin ez eta. Oinez ibiltzen ere ia ahaztu zitzaion gizagaixoari. Etxekoak lur-jota zeuden. Txerria gizentzen den bezala janaria sudurzuloetatik ere ia sartzen zioten, baina alfer-alferrik. Amona Joxepa berriz, gero eta energia gehiagoren jabe, inongo sukaldaritzako ikastaro guztiak egin eta egin, Lander hazteko eginahalean. Baina hau ere alferrik.
Ama negarrez hasi zen:
-Ekar dezagun Don Julio lehenbailehen etxera, hura baitugu probintzia osoan sendagilerik ospetsuena! Inork asmatzekotan, hark egingo du!
Hala, Don Juliok egongelako ordulariaren azpian aztertu zuen mutikoa: aho, masailezur, eztarri, belarri, birika alde eta sabelaldea. Baina ez zion deus arrarorik harrapatzen. Luzaroan aritu zen begira, jira alde batera, jira bestera, harri eta zur. Ezin deus antzeman. Hau ikusi beharra ere! Sendagileak bisitaldi amaieran dirua jasotzekotan zela, sarrerako ispilura begiratu zuen.
-Ene bada! Zuen etxera burua soilduta etorri, eta orain iledun izaki!
Zer sorginkeria mota da hau!
Sorgindutakoa egongelako ordularia zela konturatu ziren, ordulariaren orratzak
denboran atzera egiten zutela. -Badakit zer egin!-esan zuen amona Joxepak, zahar-etxera eramango dugu!
Eta halaxe egin zuten. Urte gutxian zahar-etxeak ospe handia lortu zuen kirola zela medio, eta Lander berriz, txingurri-familiara itzuli zen, kilker-kaiola eta guzti.
