B

ABI
I

T
INJ
AUANP
UST
AKA

A.
Pen
ger
ti
anS
ter
i
li
sas
i

S
ter
i
li
sa
sia
dal
ahp
ros
esp
eng
hi
la
nga
nse
muaj
eni
sor
gan
is
meh
id
up,d
al
amh
ali
ni

a
dal
ahmi
kr
oor
gan
is
me(
pro
toz
oa,
fun
gi
,ba
kte
ri
,my
cop
la
sma
,vi
r
us)y
angt
erd
apa
tda
la
m

s
uat
ube
nda
.Ag
enk
imi
aun
tuks
ter
i
li
sa
sid
is
ebu
tst
eri
l
an.
Kr
it
eri
ast
eri
l
any
angi
dea
lad
al
ah
:1.

Da
yap
ene
tra
siy
angb
aik
;2.
Ama
nat
aut
id
akt
oks
ik
;3.
Day
abu
nuhk
uat
;4.
Bis
adi
gun
aka
n

u
ntu
kse
muaa
la
t;5
.Pr
ose
sny
ace
pat
;6.
Ind
ik
ato
rte
rse
dia
.Ad
apu
ntu
jua
nda
ris
ter
i
li
sa
si

a
dal
ahu
ntu
kme
nyi
apk
anp
era
la
tanp
era
wat
and
ank
edo
kte
rand
al
amk
ead
aans
ia
ppa
kai
,

u
ntu
kme
nce
gahp
era
la
tanr
usa
k,me
nce
gaht
erj
adi
ny
ain
fek
sis
il
an
g,me
nja
mink
ebe
rsi
ha
n

a
la
tda
nme
net
apk
anp
rod
uka
khi
rdi
ny
ata
kans
ter
i
lda
nama
ndi
gun
aka
npa
si
en
.(P
rat
iwi
,

2
006
).

S
ter
i
li
sa
sid
apa
tdi
l
aku
kand
eng
anb
ebe
rap
ame
tod
eya
it
u:

1
.St
eri
l
i
sas
ide
nga
nsu
hut
in
ggis
epe
rtis
ter
i
li
sa
siu
ap(
ste
amh
ea)d
t a
n

s
ter
i
li
sa
sip
ana
ske
ri
ng(
dryh
ea)
t.P
ero
xid
e;

2
.St
eri
l
i
sas
ide
nga
nsu
hur
end
ahs
epe
rtiE
thy
le
neo
xid
e,H
ydr
oge
npl
as
ma

s
ter
i
li
za
ti
ond
anF
orma
ld
ehy
dea
tauf
orma
li
n;

3
.St
eri
l
i
sas
ide
nga
nca
ir
ank
imi
ase
per
tiP
ara
cet
ica
cid
,Gl
ut
ara
lde
hyd
e

d
anH
ydr
oge
npe
rox
id
e;

4
.St
eri
l
i
sas
ide
nga
nra
dia
sis
epe
rti
sin
arg
amma
,si
na
rxd
ans
in
aru
lt
rav
iol
et
.

S
ter
i
li
sa
siu
apa
dal
ahp
ema
par
anu
apj
enu
hpa
dat
eka
nant
ert
ent
use
la
ma

wa
ktud
ans
uhut
ert
ent
upa
das
uat
uob
jek
,se
hi
ng
gat
erj
adip
emb
unu
han

mi
kr
oor
gan
is
mes
eca
rai
r
rev
ers
ib
lea
kib
atd
arid
ena
tur
asia
tauk
oag
ul
as
i

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
 p
rot
ei
nse
l.

J
eni
sme
si
nst
eri
l
i
sas
iua
p:

a
.Ti
peg
rav
it
asi

Ua
pdi
kel
ua
rka
nda
ric
hamb
ers
esu
aig
rav
it
asi
(da
ria
task
eba
wah
).

b
.Ti
peP
rev
acu
mUd
arad
ik
el
ua
rka
nda
ric
hamb
ero
lehs
uat
upo
mpav
akm.
u

S
ter
i
li
sa
siu
apme
rup
aka
nme
tod
est
eri
l
i
sas
ipa
li
ngt
ua,
ama
n,e
fek
ti
f,
rel
at
if

t
id
akma
hal
danb
ers
if
atn
ont
oks
ik
.Su
hu1
21Cd
al
amwa
ktu3
0me
ni
tda
n

s
uhu
132C-1
34Cs
el
ama4me
ni
t.
Dir
eko
men
das
ik
anu
ntu
kal
aty
angt
aha
n

p
ana
sda
nta
hanu
ap.

S
ter
i
li
sa
sis
uhur
end
ahd
eng
anE
thy
le
ne Ox
id
e(E
TO)d
igu
nak
anu
ntu
k

S
ter
i
li
sa
sia
la
tme
disy
angs
ens
it
iv
ete
rha
dapp
ana
sda
nua
p.E
thy
le
neOx
id
eti
dak

b
erwa
rna
,mu
daht
erb
aka
rda
nsu
huy
angd
igu
nak
ana
nta
ra3
7C–5
5C.
Keu
ntu
nga
nny
a

a
dal
aht
id
akk
oro
sift
erh
ada
ppl
as
ti
k,me
tal
dank
are
t,t
id
akme
mbu
tuh
kanp
eng
ema
s

k
hus
us,d
ayap
ene
tra
sik
uatd
and
apa
tme
nst
eri
l
kana
la
tbe
rl
ume
nse
mpi
t.Ad
apu
n

k
el
ema
hand
ari
ste
ri
li
sa
siE
thy
le
neo
xid
ead
al
ahme
mbu
tuh
kana
era
sis
ehi
ng
gap
ros
es

me
nja
dil
amas
eki
ta
r2-
4ja
mpr
ose
sst
eri
l
i
sas
ida
n4-
12j
amp
ros
esa
era
si
.St
eri
l
i
sas
i

s
uhur
end
ahd
eng
anp
la
smame
mpu
nya
ibe
ber
apaf
ased
al
amp
ros
ess
ter
i
li
sa
siy
ai
tu:
1.

P
has
eva
kum;
2.P
has
ein
jek
si
;3
.Ph
ased
if
fu
se;
4.P
has
epl
as
ma.

K
eun
tun
gans
ter
i
li
sa
sip
la
smaa
dal
ahp
ros
esn
yac
epa
tda
nre
si
dut
id
akt
oks
ik
,

s
eda
ngk
ank
el
ema
han
nyaa
dal
ahh
aru
sme
ngg
una
kanb
aha
npe
nge
mask
hus
usp
la
sma

d
ant
id
akd
apa
tdi
gun
aka
nun
tukp
era
la
tany
angme
mpu
nya
ilu
meny
angs
emp
it
.

S
ter
i
li
sa
sid
eng
anc
air
ank
imi
adi
l
aku
kanb
il
ako
ndi
si
ste
ri
ld
ipe
rl
uk
an,
tet
api
ti
dakd
apa
t

me
ngg
una
kans
tea
m,E
thy
le
neo
xid
eda
npl
as
ma.Ca
ir
ank
imi
aya
ngd
apa
tdi
gun
aka
n

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
 a
dal
ahGl
ut
ara
lde
hyd
e2%,
Hyd
rog
enp
ero
ksi
da6%d
anP
ara
cet
ica
cidk
ura
nga
tau

s
amad
eng
an1
%.(
Hus
ai
ndk
k,2
009
)

B
.Ju
mla
hda
nJe
nisMe
sinS
ter
i
li
sas
iSe
sua
iDe
nga
nTi
peR
uma
hSa
kit

Un
tukme
la
kuk
anp
ros
ess
ter
i
li
sa
sid
ibu
tuh
kanme
si
nst
eri
l
i
sas
ise
sua
ide
nga
n

me
tod
est
eri
l
i
sas
iya
nga
kand
igu
nak
an.B
erd
asa
rka
nbu
kup
edo
manI
ns
tal
as
iPu
sat

S
ter
i
li
sa
sid
iRu
mahS
aki
tTa
hun2
009
,ke
but
uha
nme
si
nst
eri
l
i
sas
idi
r
uma
hsa
kit

d
it
eta
pka
nse
bag
aib
eri
ku
t:

T
abel
1:Ke
but
uha
nMe
sinS
teri
l
is
asi
RumahS
aki
tTi
peA
Ka
pas
ita
sBed70
0-1
200TempatT
idu
r

No
. Na
maMe
sin ChamberVo
lume J
uml
ah
(L
it
e r
) (
Uni
t/S
et)

1 Mesi
nSt
eam 8
00-1200 1
2 Mesi
nSt
eam 360-600 2
3 Mesi
nLi
st
ri
k/Dr
yhe
at 1
50-180 1
4 Mesi
nDi
si
nfe
kta
nWa s
her 3
00-5 00 2
5 Se
tWa s
herMan
ual B
erbag
ai 1
T
ipe/
Ukur
an
6 Me
si
nCuci
Hand
sch
oenS
et 2
50-3 00 1
7 Me
si
nPe
nger
in
gSla
ng B
erbag
ai 1
T
ipe/
Ukur
an
8 Mes
inT
hyl
eneOxi
de/
Pl
as
ma 1
30-400 2
9 Ul
t
raSoni
cWas
her 4
0-6 0 2

Me
si
nst
eamv
olu
me8
00-
120
0de
nga
nsu
hut
in
ggiy
angs
ang
atd
ipe
rl
uk
and
al
amp
ros
es

s
ter
i
li
sa
si
.j
adi
ruma
hsa
kitt
ip
eAwa
ji
bme
mil
i
kii
ni
.
kar
enak
ebu
tuh
anu
ntu
kse
ter
i
li
sa
sis
uda
h

b
any
ak.
di
sa
mpi
ni
tuk
ebu
tuh
anl
i
nend
eng
anp
eng
epa
kany
angb
esa
rme
mbu
tuh
kanme
si
nst
eam

y
angb
esa
r.
di
sa
mpi
ngme
si
nst
eamme
si
npl
as
mad
anwa
she
rsa
nga
tdi
per
l
uka
n.

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
 Ta
bel
2:Ke
butu
hanMesi
nSt
eri
l
is
asi
RumahS
aki
tTi
peBP
lu
sat
auB
K
apas
it
asBed350-6
00T e
mpatTi
dur

No
. Na
maMe
sin ChamberVol
ume J
uml
ah
(L
iter
) (
Uni
t/S
et)
1 Mesi
nSte
am 800-1000 1
2 Mesi
nSte
am 360-600 2
3 Mesi
nLi
str
ik
/Dry
heat 1
50-1 8
0 1
4 Mesi
nDi
si
nfek
tanwash
er 300-500 1
5 Se
twa s
herManua
l Ber
bagai 1
Ti
pe/Uku
ran
6 Me
si
nCuciH
ands
choe
nSe
t 2
50-3 0
0 1
7 Me
si
nPe
nger
in
gSla
ng B
erba
gai 1
T
ipe
/Ukur
an
8 Mes
inT
hyl
eneOxi
de/
Pl
as
ma 1
30-400 2
9 Ul
t
raSoni
cWas
her 4
0-6 0 1

Me
si
nst
eamv
olu
me8
00-
120
0de
nga
nsu
hut
in
ggiy
angs
ang
atd
ipe
rl
uk
and
al
amp
ros
es

s
ter
i
li
sa
si
.j
adi
ruma
hsa
kitt
ip
eBwa
ji
bme
mil
i
kii
ni
.
kar
enak
ebu
tuh
anu
ntu
kse
ter
i
li
sa
sis
uda
h

b
any
ak.
di
sa
mpi
ni
tuk
ebu
tuh
anl
i
nend
eng
anp
eng
epa
kany
angb
esa
rme
mbu
tuh
kanme
si
nst
eam

y
angb
esa
r.

T
abel3
:Keb
utu
hanMes
inS
ter
i
li
sas
iRuma
hSa
kitT
ipeC
Kap
asi
tasB
ed200-3
50TempatT
idu
r

No
. Na
maMe
sin ChamberVo
lume J
uml
ah
(L
it
e r
) (
Uni
t/
Set
)

1 Mesi
nSte
am 8
00-1000 1
2 Mesi
nSte
am 360-600 1
3 Mesi
nLi
str
ik
/Dry
heat 150-18
0 1
4 Mesi
nDi
si
nfek
tanwash
er 300-500 1
5 Se
twa s
herManua
l Berb
agai 1

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
 T
ipe
/Uku
ran
6 Me
si
nCuci
Hand
sch
oenS
et 250-300 1
7 Me
si
nPe
nger
in
gSla
ng Be
rba
gai 1
T
ipe
/Uku
ran
8 Mes
inT
hyl
eneOxi
de/
Pl
as
ma 1
30-4
00 1
9 Ul
t
raSoni
cWas
her 40-60 1

Me
si
nst
eamv
olu
me3
60-
600d
eng
ans
uhut
in
ggiy
angs
ang
atd
ipe
rl
uk
and
al
amp
ros
es

s
ter
i
li
sa
si
.j
adi
ruma
hsa
kitt
ip
eCwa
ji
bme
mil
i
kii
ni
.
kar
enak
ebu
tuh
anu
ntu
kse
ter
i
li
sa
sib
elu
m

b
egi
tub
any
ak.

T
abel4
:Keb
utu
hanMe
sinS
ter
i
li
sas
iRu
mahS
aki
tTi
peD
Kap
asi
tasB
ed10
0-200Temp
atTi
dur

No
. Na
maMe
sin ChamberVo
lume J
uml
ah
(L
it
e r
) (
Uni
t/S
et)

1 Mesi
nSte
am 800-100
0 1
2 Mesi
nSte
am 360-600 1
3 Mesi
nLi
str
ik
/Dry
heat 1
50-180 1
4 Mesi
nDi
si
nfek
tanwash
er 300-500 1
5 Se
twa s
herManua
l Ber
bag
ai 1
T
ipe/
Ukur
an
6 Me
si
nCuci
Hand
sch
oenS
et 250-300 1
7 Me
si
nPe
nger
in
gSla
ng Ber
bag
ai 1
T
ipe/
Ukur
an
8 Mes
inT
hyl
eneOxi
de/
Pl
as
ma 130-400 1
9 Ul
t
raSoni
cWas
her 40-60 1

Me
si
nst
eamv
olu
me3
60-
600d
eng
ans
uhut
in
ggi
yan
gsa
nga
tdi
per
l
uka
nda
la
mpr
ose
s

s
ter
i
li
sa
si
.j
adi
ruma
hsa
kitt
ip
eDwa
ji
bme
mil
i
kii
ni
.
kar
enak
ebu
tuh
anu
ntu
kse
ter
i
li
sa
sib
elu
m

b
egi
tub
any
ak

C.
Car
aMe
ngo
ntr
olK
ond
is
iDa
nFu
ngs
iMe
sinS
ter
i
li
sas
i

Un
tukme
nge
tah
uik
ond
is
ida
nfu
ngs
ime
si
nda
patd
il
ak
uka
nde
nga
nca
ra:

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
1
.Me
li
hati
ndi
cat
orme
kan
ik

I
nd
ik
ato
rme
kan
ika
dal
ahb
agi
and
arii
ns
tru
men
tme
si
nst
eri
l
i
sas
ise
per
tig
aus
e,

t
abe
lda
nin
di
cat
ors
uhuma
upu
nte
kan
any
angme
nun
juk
ana
pak
aha
la
tst
eri
l
i
sas
i

b
eke
rj
ade
nga
nba
ik.
Pen
guk
ura
nte
mpe
rat
urd
ant
eka
nanme
rup
aka
nfu
ngs
ipe
nti
ngd
ari

s
is
tem mo
nit
ori
ngs
ter
i
li
sa
si
.Bi
l
ain
di
cat
orme
kan
ikb
erf
ung
sid
eng
anb
aika
kan

me
mbe
ri
kani
nf
orma
sis
ege
rame
nge
nai
temp
era
tur
,te
kan
an,
wak
tud
anf
ung
sime
kan
ik

l
ai
nn
yad
ari
al
at
.

Di
sa
mpi
ngi
tui
nd
ica
torme
kan
ikd
apa
tme
mbe
ri
kani
nd
ik
asia
dan
yama
sal
ah

a
pab
il
aal
atr
usa
kda
nme
mer
l
uka
npe
rba
ika
n.I
nd
ik
ato
rma
kan
ikt
id
akd
apa
tme
nun
juk
an

b
ahwak
ead
aans
ter
i
lte
rca
pai
,me
la
in
kanh
any
ame
mbe
ri
kani
nf
orma
sis
eca
rac
epa
t

t
ent
angf
ung
sid
aria
la
tst
eri
l
i
sas
i.K
are
nab
ers
if
atme
kan
is
,ma
kab
il
ati
dakd
il
ak
uka
n

k
al
ib
ras
ial
atd
eng
ant
epa
tat
aup
ema
kai
any
angt
erl
al
use
ri
ngd
apa
tme
mbe
ri
kan

i
nf
orma
siy
angt
id
akt
epa
t.(
Hus
ai
ndk
k,2
009
)

2
.Te
sBo
wie-Di
ck

I
nd
ik
ato
rje
ni
sin
idi
l
aku
kanu
ntu
kme
ni
la
ief
i
si
en
sip
omp
ava
cump
adaa
la
t

s
ter
i
li
sa
sis
ert
aun
tukme
nge
tah
uia
dan
yak
ebo
cor
anu
dar
ada
la
mru
angs
ter
i
li
sa
si
.

Ol
ehk
are
nan
yah
any
adi
gun
aka
npa
dame
tod
est
eri
l
i
sas
iua
ppa
nasy
angme
ngg
una
kan

s
is
temv
acu
m.J
adi
ind
ica
tori
nis
amas
eka
lib
uka
nun
tukme
nge
tah
uia
pak
ahk
ond
is
i

s
ter
i
li
sa
sit
el
aht
erc
apa
i.T
esB
owi
eDi
ckp
ert
amak
al
id
ipe
rke
nal
ka
nol
ehJ
.Bo
yda
nJ.

Di
ck.Me
rek
abe
rpe
nda
patb
ahwaa
pab
il
ama
si
hte
rda
pats
is
aud
arad
al
amr
uan
g

s
ter
i
li
sa
sis
ete
la
hdi
l
aku
kanv
acu
umd
anh
any
aad
asa
tuk
ema
sand
id
al
amn
ya,ma
ka

u
dar
aak
ant
erk
ons
ent
ras
ida
la
mke
mas
ant
ers
ebu
t.T
esB
owi
eDi
ckd
il
ak
uka
nde
nga
n

me
ngg
una
kans
eju
mla
hha
ndu
kkh
usu
s(2
8-3
2le
mba
r)y
angd
il
i
patme
nja
dit
ig
aba
gia
n.

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
 H
and
ukt
ers
ebu
tdi
su
suns
ede
mik
ianr
upas
ehi
ng
gab
eru
kur
an(
12x9
)In
chid
an

t
in
ggi
ny
a10-1
1In
chi
.Ke
dud
uka
nha
ndu
kdi
us
aha
kans
ede
mik
ianr
upas
ehi
ng
ga

me
nda
tar
.Ju
mla
hha
ndu
kda
patb
erv
ari
as
i,t
erg
ant
ungk
ete
bal
an
nya
.

H
and
uky
angd
igu
nak
ana
dal
ahh
and
ukb
ers
ihy
angt
id
akd
is
etr
i
ka.H
and
uk

k
emu
di
and
ibu
ngk
us.
Lemb
ara
nTe
sBo
wieDi
ckd
il
et
akk
and
it
eng
ah-
ten
gahb
ung
kus
an,

k
emu
di
and
ima
suk
ank
eda
la
mal
ats
ter
i
li
sa
siy
angk
oso
ng,t
epa
tny
adi
bag
iand
epa
n

b
awa
h,d
iat
asd
rai
nke
mud
iand
il
ak
uka
nst
eri
l
i
sas
ipa
das
uhu1
32Cs
el
ama3
,5me
ni
t.

S
ete
la
hse
les
ai
,le
mba
ranT
esB
owi
eDi
ckd
iev
al
ua
sid
eng
anme
nga
mat
iad
any
a

p
eru
bah
anwa
rnac
ont
ohd
arip
uti
hme
nja
dih
it
am.H
asi
lya
ngb
aikd
it
and
aid
eng
an

p
eru
bah
anwa
rnay
angme
rat
a.Ap
abi
l
ape
rub
aha
nwa
rnat
id
akme
rat
a,ma
kad
id
uga

ma
si
had
aud
aray
angt
ert
in
gga
lda
la
mru
angs
ter
i
li
sa
siy
angb
era
rtia
dak
eru
sak
an

p
adap
omp
ava
cumd
aria
la
t.B
ebe
rap
aal
ats
ter
i
li
sa
siy
angb
arus
uda
hdi
l
eng
kap
i

d
eng
anp
era
ngk
atu
ntu
kme
ngu
jik
ebo
cor
anu
dar
a,s
ehi
ng
gat
id
akp
erl
ul
ag
ime
la
kuk
an

T
esB
owi
eDi
ck.
(Hu
sai
ndk
k,2
009
)

3
.Te
sin
dic
ato
rbi
ol
ogi

I
nd
ik
ato
rbi
ol
ogi
ada
la
hse
dia
anb
eri
si
pop
ul
as
imi
kr
oor
gan
is
mes
pes
if
i
kda
la
m

b
ent
uks
por
aya
ngb
ers
if
atr
esi
st
ent
erh
ada
pbe
ber
apap
ara
met
ery
angt
erk
ont
rol

d
ant
eru
kurd
al
ams
uat
upr
ose
sst
eri
l
i
sas
ite
rte
ntu
.Pr
i
nsi
pke
rj
ada
rii
nd
ica
torb
iol
ogi

a
dal
ahd
eng
anme
nst
eri
l
kans
por
ahi
du
pmi
kr
oor
gan
is
mey
angn
onp
ato
gen
ikd
an

s
ang
atr
esi
st
end
al
amj
uml
aht
ert
ent
u.Ap
abi
l
ase
la
map
ros
ess
ter
i
li
sa
sis
por
a-s
por
a

t
ers
ebu
tte
rbu
nuh
,ma
kad
apa
tdi
as
ums
ik
anb
ahwami
kr
oor
gan
is
mel
ai
nn
yaj
ugai
ku
t

t
erb
unu
hda
nbe
nday
angk
it
ast
eri
l
kanb
is
adi
se
buts
ter
i
l.J
eni
smi
kr
oor
gan
is
mey
ang

d
igu
nak
ana
dal
ahB
aci
l
l
usS
tea
rot
her
mop
hi
ll
us(
Ste
ri
li
sa
siu
app
ana
s)d
anB
aci
l
l
ius

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
S
ubt
el
is(
Ste
ri
li
sa
si sE
Ga t
il
enOk
si
dd
anP
ana
sKe
ri
ng
).

a
.Je
ni
s-
jen
isI
nd
ik
ato
rBi
ol
ogi

Awa
ln
yaI
nd
ik
ato
rbi
ol
ogi
ber
upas
tri
pke
rta
sya
ngme
nga
ndu
ngs
por
ake
ri
ng

d
and
ik
ema
sda
la
mka
ntu
ngb
ers
ege
l.
Set
el
ahme
lewa
tip
ros
ess
ter
i
li
sa
si
,s
por
ake
ri
ng

d
ipi
nd
ahk
ans
eca
raa
sep
ti
ske
dal
amme
diap
ert
umb
uha
nun
tukme
li
ha
tap
aka
hak
an

t
erj
adi
per
tumb
uha
nko
lon
i.I
nd
ik
ato
rje
ni
sin
ime
mil
i
kib
ebe
rap
ake
ter
bat
asa
nan
tar
a

l
ai
n :Me
mer
l
uka
nte
nag
aya
ngt
erl
at
ih me
la
kuk
anp
eke
rj
aanl
ab
ora
tor
i
um,

k
emu
ngk
in
ant
erj
adik
ont
ami
na
sis
aatme
min
dah
kans
por
aked
al
am me
dia

p
ert
umb
uha
nda
npr
ose
dur
ser
tai
nt
erp
ret
asi
has
il
yan
gru
mit
.

P
adap
erk
emb
ang
anb
eri
ku
tny
a,i
nd
ica
torb
iol
ogi
dib
uatd
al
amb
ent
ukwa
dah

t
ers
end
ir
i,d
ima
nas
tri
pbe
ri
sis
por
adi
kema
sda
la
mvi
alb
ers
amad
eng
ana
mpu
lya
ng

b
eri
sime
diap
ert
umb
uha
nsp
ora
.Se
tel
ahp
ros
ess
ter
i
li
sa
si
,i
nd
ica
tori
nid
iak
ti
fk
an

d
eng
anc
arame
ngh
anc
urk
ana
mpu
lbe
ri
sime
diap
ert
umb
uha
nse
hi
ng
gas
por
a

me
nda
pat
kanl
i
ngk
ung
any
angs
esu
aiu
ntu
ktu
mbu
h.I
nd
ik
ato
rke
mud
iand
ii
nk
uba
si

s
ehi
ng
gami
kr
oor
gan
is
mey
angb
ert
aha
nhi
du
pda
patt
umb
uh.
Jen
isl
ai
nda
rii
nd
ica
tor

b
iol
ogi
ini
ada
la
hya
ngme
nga
ndu
ngs
is
temd
ete
ksi
cep
at(
Rap
id)
.Si
st
emi
nib
erk
erj
a

b
erd
asa
rka
nad
any
ain
ter
aks
ien
zi
mda
la
msp
orad
eng
anb
aha
nya
nga
dad
al
amme
dia

p
ert
umb
uha
n.Ap
abi
l
adi
ber
i
kans
in
arUl
t
raVi
ol
et
,ha
si
lpo
sit
ifa
kanme
mbe
ri
kan

f
l
uor
ese
nsi
.Bi
l
ati
dakt
erj
adif
l
uor
ese
nsima
kak
ond
is
ist
eri
l
i
sas
ite
la
hte
rca
paid
an

s
por
ate
la
hte
rbu
nuh
.I
nd
ik
ato
rin
ime
mer
l
uka
nal
atk
hus
usu
ntu
kme
nde
tek
sia
daa
tau

t
id
akn
yaf
l
uor
ese
ns,h
i a
si
lda
patd
iba
cas
ete
la
hti
gaj
am.
Set
el
ahma
sai
nk
uba
si
,ki
ta

me
la
kuk
anp
eng
ama
tanu
ntu
kme
nda
pat
kani
nt
erp
ret
asih
asi
li
nd
ica
torb
iol
ogi
.Ha
si
l

t
ers
ebu
tpo
sit
ifb
il
ate
rj
adik
eke
ruh
and
anp
ert
umb
uha
nko
lon
i(i
nd
ica
tor

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
 k
onv
ens
ion
al
),
ata
uad
any
afl
uor
ese
nsi
(i
nd
ica
torr
apd
i)
,at
aua
dan
yap
eru
bah
anwa
rna

(
i
ndi
cat
ormu
tak
hi
r)
.Ha
si
lte
rse
butn
ega
ti
veb
il
ati
dakt
erj
adik
eke
ruh
and
an

p
ert
umb
uha
nko
lon
i(i
nd
ica
tork
onv
ens
ion
al
)at
aut
id
akt
erj
adif
l
uor
ese
nsi

(
i
ndi
kat
orr
api
d)
,at
aut
id
akt
erj
adi
per
uba
hanwa
rna(
i
ndi
cat
ormu
tak
hi
r)
.Pe
nga
mat
an

d
il
ak
uka
nju
gat
erh
ada
pco
ntr
olp
osi
ti
f
,ya
it
uin
di
kat
orb
iol
ogiy
angd
iak
ti
fk
and
an

d
ii
nk
uba
sit
anp
ame
lewa
tip
ros
ess
ter
i
li
sa
si
.Ko
ntr
olp
osi
ti
fi
ni
har
usme
nun
juk
kanh
asi
l

p
osi
ti
f
.Ke
ber
has
il
ans
ter
i
li
sa
sid
it
and
aid
eng
ani
nd
ica
torb
iol
ogiy
angn
ega
ti
f.

S
eba
li
kn
yab
il
aha
si
lpo
sit
ifme
rup
aka
nin
di
kas
iad
any
ake
gag
al
anp
ros
ess
ter
i
li
sa
si
.

S
amp
ais
aati
nii
nd
ica
torb
iol
ogime
rup
aka
nre
fer
ens
ida
saru
ntu
kme
nen
tuk
an

t
erc
apa
in
yak
ond
is
ist
eri
l
i
sas
i.

b
.Re
kome
nda
sip
ema
kai
ani
nd
ik
ato
rbi
ol
ogi

T
abe
l5:
Rek
ome
nda
siP
ema
kai
anI
nd
ika
torB
iol
ogi

Or
gan
is
asi R
eko
men
das
i

Ame
ri
canH
ear
tAs
soc
iaa
ti
on(
AHA) S
eti
apha
ri(st
eri
l
i
sasi
uappa
nas
)
S
eti
apLoad(st
eri
l
is
asig
asEO)
Assoc
iat
io
nof
Med
ica
lI
ns
tru
men
tat
io
n S
eti
apha
ri(st
eri
l
i
sasi
uappa
nas
)
(AAMI
) S
eti
apLoad(s
ter
il
i
sas
igasE
O)
I
np
la
ntab
leobj
ect
S
eti
apLoad(s
ter
il
i
sas
iuapp
ana
sda
n
s
ter
il
i
sas
igasEO)

S
umb
er:
Buk
uPe
doma
nSt
eri
l
i
sas
iSe
ntr
alT
ahu
n20
09

S
amp
ais
aati
nii
nd
ica
torb
iol
ogime
rup
aka
nre
fer
ens
ida
saru
ntu
kme
nen
tuk
an

t
erc
apa
in
yak
ond
is
ist
eri
l
i
sas
i.Me
ngi
ng
att
uj
uand
ari
ste
ri
li
sa
sia
dal
ahu
ntu
kme
mbu
nuh

mi
kr
oor
gan
is
me,ma
kat
id
aka
dac
aral
ai
nya
ngl
ebi
hje
la
sda
patme
mpe
rag
aka
n

t
erb
unu
hny
ami
kr
org
ani
smes
el
ai
ni
nd
ica
torb
iol
ogi
(Hu
sai
ndk
k,2
009
)

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
D.
Car
aPe
mel
i
har
aanMe
sinS
ter
i
li
sas
i

P
eme
li
ha
raa
nme
si
nsa
nga
tl
ahp
ent
in
gda
la
mme
nye
len
gga
rak
anp
ela
yan
ank
ese
hat
an.

B
any
akp
era
la
tany
angr
usa
kak
iba
tku
ran
gny
ape
mel
i
har
aan
.Ma
si
hku
ran
gny
ape
rha
ti
an

d
al
amme
nja
gai
nv
est
asi
yan
gbe
git
ube
sar
.Pe
mel
i
har
aanme
si
ndi
at
uro
lehUn
dan
g-u
nda
ng

R
.I
.No
.44T
ahu
n20
09t
ent
angr
uma
hsa
kitP
asa
l11a
yat5me
nya
tak
anp
eng
ope
ras
ia
nda
n

p
eme
li
ha
raa
npr
asa
ran
aru
mahs
aki
tse
bag
aid
ima
ksu
dpa
daa
yat1h
aru
sdi
dok
ume
nta
si

d
and
iev
al
ua
sis
eca
rab
erk
al
ada
nbe
rke
si
na
mbu
nga
n.P
asa
l11a
yat6me
nya
tak
an

k
ete
ntu
anl
ebi
hl
an
jutme
nge
nai
pra
sar
anar
uma
hsa
kits
eba
gai
di
mak
sudp
adap
asa
l11
aya
t

5d
iat
urd
eng
anp
era
tur
anme
nte
ri
.

P
asa
l16a
yat1me
nya
tak
anp
ers
yar
ata
npe
ral
at
ans
eba
gai
man
adi
mak
sudd
al
amp
asa
l

7a
yat1me
li
put
ipe
ral
at
anme
disd
ann
onme
dish
aru
sme
men
uhis
tan
darp
ela
yan
an,

p
ers
yar
ata
nmu
tuk
eama
nan
,ke
sel
ama
tand
anl
ay
akp
aka
i.P
asa
l16a
yat2me
nya
tak
an

p
era
la
tanme
diss
eba
gai
man
adi
mak
sudd
al
ama
yat1h
aru
sdi
uj
ida
ndi
kal
i
bra
sis
eca
ra

b
erk
al
aol
ehb
al
aip
eng
ujif
asi
l
i
task
ese
hat
and
ana
taui
ns
ti
tu
sip
eng
uji
anf
asi
l
i
tas

k
ese
hat
any
angb
erwe
nan
g.(
Und
ang
-un
dan
gR.
I
.No
.44T
ahu
n20
09t
ent
angr
uma
hsa
kit

P
asa
l11
aya
t5)

J
eni
s-
jen
isp
eme
li
ha
raa
nal
aty
ai
tu:

a
.Pe
mel
i
har
aans
end
ir
iat
aup
eme
li
har
aanr
uti
n

K
ece
pat
ant
ekn
is
ime
mpe
rba
iki
,me
mba
ntu
,me
mpe
rsi
apk
anf
asi
l
i
tas
,me
mba
ntu

d
okt
erd
anp
era
watb
erk
ena
and
eng
anp
era
la
tana
taui
ns
tru
men
tst
eri
lya
ngh
aru
s

d
is
ia
pka
n.
Mes
in
ste
ri
li
sa
sih
aru
sdi
per
i
ksad
and
ibe
rsi
hk
ans
eti
aph
ari
.Be
ber
apac
ont
oh

i
te
mya
ngh
aru
sdi
ber
si
hk
ans
eti
aph
arij
ar
ump
enu
nju
k,g
ask
etp
in
tu,b
agi
and
al
am

c
hamb
er,d
anp
ermu
kaa
nlu
arl
ai
nn
ya.P
emb
ers
ih
anmi
ng
gua
nda
npe
nga
was
anl
ai
nn
ya

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
s
esu
aid
eng
any
angd
is
ara
nka
npr
odu
senme
si
n.P
eng
awa
sans
eca
rap
eri
odi
cda
n

p
emb
ers
ih
ans
eca
rar
uti
nda
patme
nur
unk
ank
emu
ngk
in
ant
id
akb
erf
ung
si
ny
ame
si
n

s
ter
i
li
sa
si
.Ke
ber
si
ha
nju
game
nur
unk
anr
i
sik
oko
nta
min
asi
ter
had
apb
ara
ngs
ter
i
l.

b
.Pe
mel
i
har
aano
lehp
abr
i
kana
taua
genf
ul
ls
erv
ice

P
eme
li
ha
raa
nje
ni
sin
isa
nga
tte
rga
ntu
ngp
adab
any
aks
edi
ki
tn
yak
eru
sak
an.

Ad
apu
nke
lema
han
nyaa
dal
ah
:Ha
rgac
uku
pma
hal
,r
esp
ont
ime
la
ma,p
eng
al
ama
nda
n

k
ete
rga
ntu
nga
nda
nen
gi
ne
err
uma
hsa
kith
aru
sme
nge
cekk
ebe
nar
anp
erb
aik
an.

c
.Pe
mel
i
har
aans
eca
rab
erk
ala

1
)Wa
she
rSt
rel
i
l
ize
rSc
hed
ul
eBu
la
nan

P
ros
edu
r:a
)Be
rsi
hk
anb
agi
and
al
am;
b)Ch
ecks
upp
lya
irs
ewa
ktup
eng
is
ia
n;c
)Ch
eck

k
eama
nanv
al
ve
;d)I
ns
pek
sik
ebo
cor
ana
ird
ano
li
;e
)Ch
eckt
emp
era
tur
eco
ntr
olv
al
ve
;

f
)Ch
ecks
tea
mst
rai
ne
r;g
)Ch
eckl
ev
el
ol
ip
adag
earc
onv
eyemo
tor
;h)L
uma
sib
agi
an

b
erg
era
k;i
)Lu
mas
ida
nbe
rsi
hk
ans
is
temmo
torp
emb
ukap
in
tu;
j)Uk
urk
ete
bal
and
oor

g
ask
et.

2
)St
eamS
ter
i
li
ze
rSc
hed
ul
eTi
gaB
ul
an
an

P
ros
edu
r:a
)Ch
ecks
is
teml
i
str
i
kda
nme
kan
iks
el
ur
uhk
omp
one
nda
ri

k
eru
sak
and
ank
eau
san
,pe
rba
iki
bil
ape
rl
u;
b)L
epa
ska
ndo
org
ask
et,
ber
si
hk
and
an

l
uma
sid
eng
ans
il
i
con
,ch
eckk
eha
lu
sand
oorg
ask
et;
c)L
uma
sime
kan
ikp
in
tu,
bua
ng

b
agi
anp
elu
masy
angb
erl
ebi
h;
d)Ch
eckr
ak,
lu
mas
ibi
l
ape
rl
u;
e)Ch
ecks
tea
mva
lv
e,

s
ole
noi
d,t
rapd
anp
ipa
;f)B
ers
ih
kanme
kan
iks
ter
i
li
ze
r,c
hamb
er,j
ack
et,s
tra
in
ner
,

ma
ind
rai
nda
nla
nta
idi
bawa
hal
at
;g)L
eta
kka
npa
ckt
estk
eda
la
mun
it
;h)L
eta
kka
n

p
eng
uku
rte
mpe
rat
urek
eda
la
mch
amb
erd
anu
kurt
emp
era
turp
adaa
khi
rpr
ose
s.

P
ros
edu
r:L
aku
kanp
eng
uku
rant
emp
era
tur
,te
kan
an,wa
ktus
amp
aia
khi
rpr
ose
s;

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
 Ch
ecki
nd
ica
torl
amp
uga
nti
bi
lap
erl
u;
Yak
in
kanb
ahwat
estp
acks
esu
aid
eng
any
ang

d
ih
ara
pka
n.

3
)Wa
she
rSt
rel
i
l
ize
rSc
hed
ul
eTa
hun
an

P
ros
edu
r:a
)Be
rsi
hk
anB
agi
and
al
am;
b)Ch
ecks
upp
lya
irs
ewa
ktup
eng
is
ia
n;c
)

Ch
eckk
eama
nanv
al
ve
;d)Ch
eckt
eka
nanDo
orGa
ske
t;e
)In
spe
ksi
keb
oco
rana
ir

d
ano
li
;f
)Ch
eckt
emp
era
tur
eco
ntr
olv
al
ve
;g)Ch
ecks
tea
mst
rai
ne
r;h
)Ch
eck

l
ev
el
ol
ip
adag
earc
onv
eye
rmo
tor
;i
)Lu
mas
iba
gia
nbe
rge
rak
;j
)Lu
mas
ida
nbe
rsi
hk
an

s
is
temmo
torp
emb
ukap
in
tu;
k)Uk
urk
ete
bal
and
oorg
ask
et;
l)I
ns
pek
sit
abu
ngd
ari

k
ere
tak
an;
m)Uk
urk
ond
ens
orc
oil
.

4
)Et
hyl
en
eOx
id
eSt
eri
l
i
zerS
che
dul
eBu
la
nan

P
ros
edu
r:a
)Ch
ecks
is
teml
i
str
i
kda
nme
kan
iks
el
ur
uhk
omp
one
nda
ri

k
eru
sak
and
ank
eau
san
.Pe
rba
ikib
il
ape
rl
u;b
)Le
pas
kand
oorg
ask
et,b
ers
ih
kand
an

l
uma
sid
eng
ans
il
i
con
,ch
eckk
eha
lu
sand
oorg
ask
et;
c)L
uma
sime
kan
ikp
in
tu,
bua
ng

b
agi
anp
elu
masy
angb
erl
eb
ih
;d)Ch
eck
rak
,lu
mas
ib
il
ape
rl
u;e
)Ch
ecks
tea
mva
lv
e,

s
ole
noi
d,
tra
pda
npi
pa;
f)B
ers
ih
kanme
kan
iks
ter
i
li
ze
r,c
hamb
er,
jac
ket
,st
rai
nn
er,
mai
n

d
rai
nda
nla
nta
idi
bawa
hal
at
;g)Ch
eckk
ebo
cor
anE
thy
le
neo
xid
eva
lv
e,s
amb
ung
an

d
anp
ipad
ari
keb
oco
ran
;h)Ch
eckE
thy
le
neo
xid
efi
l
ter
,Ga
nti
bil
ape
rl
u;
i)Ch
eckf
i
lt
er

ma
suk
ang
as,
ber
si
hka
nde
nga
nai
rbi
l
ape
rl
u.

5
)Et
hyl
en
eOx
id
eSt
eri
l
i
zerS
che
dul
eEn
amB
ul
an
an

P
ros
edu
r:a
)Ch
ecks
is
teml
i
str
i
kda
nme
kan
iks
el
ur
uhk
omp
one
nda
ri

k
eru
sak
and
ank
eau
san
.Pe
rba
iki
bi
l
ape
rl
u;b
)Le
pas
kand
oorg
ask
et,b
ers
ih
kand
an

l
uma
sid
eng
ans
il
i
con
,ch
eckk
eha
lu
sand
oorg
ask
et;
c)L
uma
sime
kan
ikp
in
tu,
bua
ng

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
 b
agi
anp
elu
masy
angb
erl
ebi
h;d
)Ch
ekr
ak,l
uma
sib
il
ape
rl
u;e
)Ch
ecks
tea
mva
lv
e,

s
ole
noi
d,
tra
pda
npi
pa;
f)B
ers
ih
kanme
kan
iks
ter
i
li
ze
r,c
hamb
er,
jac
ket
,st
rai
nn
er,
mai
n

d
rai
nda
nla
nta
idi
bawa
hal
at
;g)Ch
eckk
ebo
cor
anE
thy
le
neo
xid
eva
lv
e,s
amb
ung
an

d
anp
ipad
ari
keb
oco
ran
;h)Ch
eckE
thy
le
neo
xid
efi
l
te.
rGa
nti
bil
ape
rl
u;
i)Ch
eckf
i
lt
er

ma
suk
ang
as,b
ers
ih
kand
eng
ana
irb
il
ape
rl
uPr
ose
dur
:Le
tak
kanp
ackt
estk
eda
la
m

u
ni
t;
Let
akk
anp
eng
uku
rte
mpe
rat
urek
eda
la
mch
amb
erd
anu
kurt
emp
era
turp
ada

a
khi
rpr
ose
s;L
aku
kanp
eng
uku
rant
emp
era
tur
,te
kan
an,wa
ktus
amp
aia
khi
rpr
ose
s;

Ch
ecki
nd
ica
torl
amp
uga
nti
bi
lap
erl
u;
j)Y
aki
nk
anb
ahwat
estp
acks
esu
aid
eng
any
ang

d
ih
ara
pka
n;Y
aki
nk
anb
ahwas
el
ur
uha
la
rma
li
ra
nex
hau
std
ana
la
rma
reaE
to;
Che
ck

k
el
ur
usa
nga
ske
t,s
eal
,pi
pad
anmo
unt
in
gpu
mp;Ch
ecki
nl
ets
tea
mst
rai
ne
rda
nta
nk

ma
ins
tea
m.

d
.Ka
li
br
asi
al
at

K
ali
br
asi
sec
arap
eri
odi
cha
rusd
il
ak
uka
nse
sua
ide
nga
nin
str
uks
ima
nua
lda
ri

p
rod
use
nme
si
n.I
t
emy
angh
aru
sdi
kal
i
bra
sia
dal
ahp
eng
uku
rsu
hud
ant
eka
nan
,ti
mer

d
ane
leme
npe
nca
tatl
ai
nn
ya.K
ali
br
asiu
la
ngh
aru
sdi
l
aku
kana
pab
il
ako
mpo
nen
-

k
omp
one
nin
ime
nga
la
mip
erb
aik
an.K
ali
br
asi
ala
tha
rusd
il
ak
uka
nol
eho
ran
gte
rl
at
ih

t
erh
ada
pme
si
nst
eri
l
i
sas
iya
nga
kand
ik
al
ib
ras
i.
Kal
i
bra
sip
adame
si
ndi
l
aku
kanmi
ni
mal

s
eka
li
dal
ams
eta
hun
,di
l
aku
kano
lehB
al
ai
Pen
gama
nanF
asi
l
i
tasK
ese
hat
anDe
par
teme
n

K
ese
hat
ana
taua
gent
ung
gal
peme
gan
gme
reka
la
t.K
ali
br
asi
ter
had
apme
si
nst
eri
l
i
sas
i

s
ang
atp
ent
in
gdi
l
aku
kanu
ntu
kme
nja
minb
ahwame
si
nst
eri
l
i
sas
ibe
ker
jad
eng
anb
aik

d
ane
fek
ti
fse
rtad
apa
tdi
an
dal
ka
n.(
Hus
ai
ndk
k,2
009
)

E
.Ku
ali
f
ika
siT
ena
ga

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
 K
ual
i
fi
kas
iya
ngb
eke
rj
adi
pus
ats
ter
i
li
sa
sid
ibe
dak
ans
esu
aid
eng
ank
apa
si
ta
stu
gas

d
ant
ang
gun
gja
wab
nyay
angd
iba
gia
tast
ena
gama
naj
erd
ant
ekn
isp
ela
yan
ans
ter
i
li
sa
si
.

1
.Ke
pal
ai
ns
tal
as
ipu
sats
ter
i
li
sas
i

K
epa
lai
ns
tal
as
ipu
sats
ter
i
li
sa
sime
mpu
nya
iur
ai
ant
uga
s:Me
nga
rah
kans
emu
a

a
kti
f
it
ass
tafy
angb
erk
ait
and
eng
ans
upp
lya
la
tme
diss
ter
i
lba
gip
era
wat
anp
asi
end
i

r
uma
hsa
kit
;Me
ngi
ku
tip
erk
emb
ang
ani
l
mu p
eng
eta
hua
n,k
ete
ramp
il
and
an

p
eng
emb
ang
and
ir
iat
aup
ers
oni
lla
in
nya
;Me
nen
tuk
anme
tod
eya
nge
fek
ti
fba
gi

p
eny
ia
pand
anp
ena
nga
nana
la
tat
aub
aha
nst
eri
l
;Be
rta
ngg
ungj
awa
bag
ars
taf
men
ger
ti

a
kanp
ros
edu
rda
npe
ngg
una
anme
si
nst
eri
l
i
sas
ise
car
abe
nar
;Me
mas
ti
kanb
ahwat
ekn
ik

a
sep
ti
kdi
te
rap
kanp
adas
aatp
eny
ia
pand
anp
ena
nga
nana
la
tst
eri
lb
aiky
angs
eka
li
pak
ai

a
taup
ema
kai
anu
la
ng;K
erj
asa
mad
eng
anu
ni
tla
ind
iru
mahs
aki
tda
nme
la
kuk
an

k
oor
di
na
siy
angb
ers
if
ati
nt
ernd
ane
kst
ern
;Me
la
kuk
ans
el
ek
siu
ntu
kca
lont
ena
gad
i

p
usa
tst
eri
l
i
sas
i,me
nyi
apk
ank
ons
epd
anr
enc
anak
erj
ase
rtame
la
kuk
ane
val
ua
sip
ada

wa
ktuy
angt
el
ahd
it
ent
uka
n;Me
mbu
atp
ere
nca
naa
npr
ogr
amk
erj
a;Me
mbu
atl
ap
ora
n

k
in
erj
apu
sats
ter
i
li
sa
si
.

K
ual
i
fi
kas
ite
nag
aun
tukk
epa
lai
ns
tal
as
ist
eri
l
i
sas
ipu
sat:
Pad
aru
mahs
aki
tke
la
sA

d
anB
,pe
ndi
di
kant
era
khi
rmi
ni
mal
S1d
ibi
dan
gke
seh
ata
n,a
tauS1u
mumd
eng
anmi
ni
mal

ma
sak
erj
a5t
ahu
ndi
bid
angs
ter
i
li
sa
si
;Pa
dar
uma
hsa
kitk
el
asC,
pen
di
di
kant
era
khi
r

mi
ni
malDI
I
Idi
bi
dan
gke
seh
ata
n,
at
auDI
I
Iumu
mde
nga
nmi
ni
malma
sak
erj
a5t
ahu
n

d
ibi
dan
gst
eri
l
i
sas
i;T
ela
hme
nda
pat
kank
urs
ust
amb
aha
nte
nta
ngp
ros
edu
rda
nte
kni
k

p
ela
yan
ans
ter
i
li
sa
si
;Te
la
hme
nda
pat
kank
urs
ust
amb
aha
nte
nta
ng ma
naj
eme
n;

Me
nge
tah
uit
ent
angp
si
kol
ogi
per
son
el
;Be
rpe
nga
la
mank
erj
adi
bag
iank
ama
rop
era
si

a
taus
ter
i
li
sa
si
;Me
mpu
nya
ike
mamp
uanme
nga
jard
anme
nul
i
ste
nta
ngs
ter
i
li
sa
si
.

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
2
.Ke
pal
asu
bin
sta
las
i

K
epa
las
ubi
ns
tal
as
ime
mpu
nya
iur
ai
ant
uga
s:B
ert
ang
gun
gja
wabk
epa
dak
epa
la

i
ns
tal
as
ipu
sats
ter
i
li
sa
si
;Be
rta
ngg
ungj
awa
bse
bag
aik
epa
lai
ns
tal
as
ipu
sats
ter
i
li
sa
si

a
pab
il
ake
pal
ai
ns
tal
as
ibe
rha
la
nga
nha
dir
;Me
mba
ntuk
epa
lai
ns
tal
as
ida
la
mpe
nge
nda
li
an

d
anp
ena
nga
nana
la
t,s
upe
rvi
sel
an
gsu
ng,me
nga
jara
taume
rev
is
ipr
ose
durb
aru
,

me
nge
val
ua
sis
taf
danme
la
por
kan
nyak
epa
dak
epa
lai
ns
tal
as
ipu
sats
ter
i
li
sa
si
;Me
mbu
at

p
rog
ramo
ri
en
tas
iun
tukt
ena
gab
aru
;Me
mbu
atr
enc
anak
ebu
tuh
anb
aha
nda
nal
at

s
esu
aid
eng
ank
ebu
tuh
anma
si
ng
-ma
si
ng
subi
ns
tal
as
i;
Memb
uatr
enc
anap
erb
aik
and
an

p
eng
gan
ti
ana
la
tya
ngr
usa
k;Me
mbu
atl
ap
ora
nha
si
lke
rj
ama
si
ng
-ma
si
ngs
ubi
ns
tal
as
i

k
epa
dak
epa
lai
ns
tal
as
i.K
ual
i
fi
kas
ite
nag
aun
tukk
epa
las
ubi
ns
tal
as
iad
al
ah
:Pe
ndi
di
kan

mi
ni
mal
DII
Idi
bi
dan
gke
seh
ata
nde
nga
nma
sak
erj
ase
la
ma3t
ahu
ndi
bi
dan
gst
eri
l
i
sas
i;

P
ern
ahme
ngi
ku
tik
urs
ust
amb
aha
nte
nta
ngp
usa
tst
eri
l
i
sas
i;Me
mpu
nya
ipe
nge
tah
uan

y
angc
uku
pte
nta
ngk
ons
epa
kti
f
it
asd
ari
subi
ns
tal
as
iy
angd
ipi
mpi
nn
ya;
Dap
atb
eke
rj
a

d
eng
anb
aikd
al
amb
erb
aga
iko
ndi
si
;K
ond
is
ike
seh
ata
nba
ik.

3
.Pe
nan
ggu
ngj
awa
bad
min
is
tra
si

P
ena
ngu
ngj
awa
bad
min
is
tra
sime
mpu
nya
iur
ai
ant
uga
s:B
ert
ang
gun
gja
wabk
epa
da

i
ns
tal
as
i;Me
mba
ntuk
epa
lai
ns
tal
as
ida
la
mpe
nyu
sun
anp
ere
nca
naa
nbe
rda
sar
kan

ma
suk
and
arik
epa
las
ubi
ns
tal
as
i;R
aka
pit
ul
as
ila
por
ank
egi
at
anma
si
ng
-ma
si
ngs
ub

i
ns
tal
as
i;Me
nyi
apk
ank
epe
rl
ua
nad
min
is
tra
si
.

K
ual
i
fi
kas
ite
nag
ape
nan
ggu
ngj
awa
bad
min
is
tra
si:Mi
ni
mall
ul
us
anS
MAa
taus
eko
lah

p
end
id
ik
anp
era
wata
tauy
angs
eta
rad
eng
ant
amb
aha
nku
rsu
sad
min
is
tra
si
;Da
pat

me
la
kuk
anp
eng
eti
kand
anme
ngg
una
kanc
omp
ute
r;R
api
dal
amme
nyu
sund
oku
men
tas
i.

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
 4
.St
afd
ipu
sats
ter
i
li
sas
i

S
tafd
ipu
sats
ter
i
li
sa
sime
mpu
nya
itu
gas:
Ber
tan
ggu
ngj
awa
bke
pad
ake
pal
a

s
ubi
ns
tal
as
i;T
ida
kal
er
git
erh
ada
pba
han
-ba
hany
angd
igu
nak
and
ipu
sats
ter
i
li
sa
si
;

Da
patme
nge
rti
per
i
nta
hda
nme
ner
apk
ann
yame
nja
dia
kti
f
it
as;
Dap
atme
ner
apk
ana
pa

y
angs
uda
hdi
aj
ar
kan
;Me
ngi
ku
tip
ros
edu
rke
rj
aat
aus
tan
darp
ros
edu
rop
era
si
ona
l

y
angt
el
ahd
ibu
at;
Dap
atme
nja
la
nka
npe
ker
ja
anb
aikd
eng
anp
eri
nt
ahl
an
gsu
ngma
upu
n

t
id
akl
an
gsu
ng;
Dap
atme
nge
rj
aka
npe
ker
ja
anr
uti
nat
aub
eru
la
ng-
ul
an
gya
ngr
el
at
iv
e

me
mbo
san
kan
;Da
patme
ner
i
mat
eka
nank
erj
ada
nka
dan
g-k
ada
ngl
emb
ur;
Mema
kai

p
eli
nd
ungs
epe
rtia
pro
n,ma
ske
r,p
enu
tupk
epa
la
,sa
nda
lkh
usu
sda
nsa
run
gta
nga
n;

Me
mel
i
har
ape
ral
at
anp
usa
tst
eri
l
i
sas
i,a
la
tda
nba
hans
ter
i
l.

K
ual
i
fi
kas
ite
nag
ast
afd
ipu
sats
ter
i
li
sa
si:
Har
usme
ngi
ku
tip
ela
ti
ha
ndi
pus
at

s
ter
i
li
sa
siy
angb
ers
ert
if
i
kas
i;Da
patb
ela
jard
eng
anc
epa
t;Me
mpu
nya
ike
tra
mpi
l
an

y
angb
aik
;Pe
rso
nal
hyg
ien
eba
ik;Di
si
pl
i
nda
la
mme
nge
rj
aka
ntu
gask
ese
har
i
an(
Hus
ai
n

d
kk,2
009
).

F
.Pe
rsy
ara
tanR
uan
ganS
ter
i
li
sas
iSe
ntr
al

P
adap
ri
ns
ip
nyad
esa
inr
uan
gst
eri
l
i
sas
ise
ntr
alt
erd
ir
ida
rir
uan
gbe
rsi
hda
nru
angk
oto
r

y
angd
ibu
ats
ede
mik
ianr
upau
ntu
kme
ngh
in
dar
ite
rj
adi
ny
ako
nta
min
asis
il
an
gda
rir
uan
g

k
oto
rker
uan
gbe
rsi
h.S
ela
ini
tup
emb
agi
anr
uan
gand
is
esu
aik
and
eng
ana
lu
rke
rj
a.R
uan
g

s
ter
i
li
sa
sis
ent
ral
di
bag
ime
nja
di:

1
.Ru
angd
eko
nta
min
asi

P
adar
uan
gin
ite
rj
adip
ros
esp
ene
ri
maa
nba
ran
gko
tor
,de
kon
tami
na
sid
an

p
emb
ers
ih
an.
Rua
ngd
eko
nta
min
asi
har
usd
ir
enc
ana
kan
,di
pel
i
har
ada
ndi
kon
tro
lun
tuk

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
me
ndu
kun
gef
i
si
en
sip
ros
esd
eko
nta
min
asid
anu
ntu
kme
li
nd
ung
ipe
ker
jad
arib
end
a-

b
end
aya
ngd
apa
tme
nye
bab
kani
nf
eks
i,r
acu
nda
nha
l-
hal
ber
bah
ayal
ai
nn
ya.
Kar
ena
nya

s
is
temv
ent
il
as
iha
rusd
id
esa
ins
ede
mik
ianr
upas
ehi
ng
gau
dar
adi
rua
ngd
eko
nta
min
asi

h
aru
s:Di
hi
sa
pke
lu
ara
tauk
esi
st
ems
ir
kul
as
iud
aray
angme
mpu
nya
ifi
l
ter
;Te
kan
an

u
dar
aha
rusn
ega
ti
fti
dakme
ngk
ont
ami
na
siu
dar
aru
ang
anl
ai
nn
ya;P
adar
uan
gan

d
eko
nta
min
asit
id
akd
ian
jur
kanme
ngg
una
kank
ipa
san
gi
n.S
uhud
ank
el
emb
aba
nya
ng

d
ir
eko
men
das
ik
ana
dal
ah
:Su
huu
dar
aan
tar
a18
0C-
220Cd
anK
ele
mba
banu
dar
a35%-

7
5%.
Deb
uda
nse
ran
ggaa
dal
ahp
emb
awami
kr
oor
gan
is
me,
seh
in
ggak
ebe
rsi
ha
nru
ang
an

d
eko
nta
min
asi
san
gat
l
ahp
ent
in
g.a
la
t-a
la
tpe
mbe
rsi
hha
russ
esu
aid
eng
anb
aha
n-b
aha
n

p
emb
ers
ih
nya
.Ha
rusa
dap
era
tur
ant
ert
ul
isme
nge
nai
pro
sed
urp
eng
ump
ul
ans
amp
ahd
an

t
ran
spo
rta
si
ny
a,p
emb
uan
ganl
i
mba
hba
iky
angd
apa
tda
nti
dakd
apa
tme
nye
bab
kan

i
nf
eks
ida
nju
gab
erb
aha
ya.

S
eca
rau
mump
rak
tekk
ebe
rsi
ha
nse
bai
kn
yame
nca
kup:S
eti
dak
nyas
eka
lis
eha
ri

d
ipe
lat
aud
iva
cumb
asa
h;S
eti
dak
nyas
eka
lis
eha
rime
mbe
rsi
hk
and
anme
nde
si
nf
eks
i

t
emp
atme
ncu
ci,me
jak
erj
ada
npe
ral
at
an;
Lan
gsu
ngme
mbe
rsi
hk
and
anme
nde
si
nf
eks
i

t
ump
aha
nda
rahd
eng
an d
esi
nf
ekt
any
angt
erd
aft
arme
nur
utp
era
tur
any
anga
da;

S
eca
rat
era
turme
mbe
rsi
hk
anr
ak-
rakp
eny
imp
ana
n,d
in
di
ng
,la
ngi
t-
la
ngi
t,v
ent
il
as
iAC

d
anf
i
xtu
rel
ai
nn
ya;
Pro
sed
urk
ont
rol
ter
had
apb
in
ata
ngp
eru
saks
epe
rti
ser
ang
ga,
ti
ku
s

d
ans
eba
gai
ny
a;S
eti
dak
nyas
eka
lis
eha
ris
amp
ahd
ibu
ang
;Pe
mis
aha
nsa
mpa
hin
fek
si
us

d
ann
oni
nf
eks
iu
s.L
oka
sir
uan
gde
kon
tami
na
sih
aru
s:T
erl
et
akd
il
ua
rla
lu
-l
in
tasu
tama

r
uma
hsa
kit
;Di
r
anc
angs
eba
gaia
reat
ert
utu
p,s
eca
raf
ung
si
ona
lte
rpi
sa
hda
ria
rea

d
is
ebe
la
hny
a,d
eng
ani
j
inma
sukt
erb
ata
s;Di
r
anc
angs
eca
raf
ung
si
ona
lte
rpi
sa
hda
ria
rea

l
ai
nn
yas
ehi
ng
gab
end
a-b
end
ako
torl
an
gsu
ngd
ata
nga
tau ma
sukk
eru
ang

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
 d
eko
nta
min
asi
,be
nda
-be
ndak
oto
rte
rse
butk
emu
di
and
ibe
rsi
hk
and
ana
taud
id
esi
nf
eks
i

s
ebe
lu
mdi
pi
nd
ahk
ank
ear
eay
angb
ers
iha
tauk
ear
eap
ros
ess
ter
i
li
sa
si
;Di
se
dia
kan

p
era
la
tany
angme
mad
aid
aris
egid
esa
in
,uk
ura
nda
nti
pen
yau
ntu
kpe
mbe
rsi
ha
nda
n

a
taud
esi
nf
eks
ial
at
-al
atk
ese
hat
an(
Hus
ai
ndk
k,2
009
)

2
.Ru
angp
eng
ema
sana
lat

Dir
uan
gin
idi
l
aku
kanp
ros
esp
eng
ema
sana
la
t,u
ntu
kal
atb
ong
karp
asa
ng

ma
upu
npe
nge
mas
and
anp
eny
imp
ana
nba
ran
gbe
rsi
h.P
adar
uan
gin
idi
an
jur
kana
da

t
emp
atp
eny
imp
ana
nba
ran
gte
rtu
tup
.Su
hud
ank
el
emb
aba
nya
ngd
ir
eko
men
das
ik
an

a
dal
ahs
uhuu
dar
aan
tar
a18
0C-2
20Cd
ank
el
emb
aba
nud
araa
nta
ra3
5%-7
5%

(H
usa
ind
kk,2
009
).

3
.Ru
angp
rod
uks
ida
npr
ose
sin
g

Dir
uan
gin
idi
l
aku
kanp
eme
ri
ks
aanl
i
nen
,di
l
i
patd
and
ik
ema
sun
tukp
ers
ia
pan

s
ter
i
li
sa
si
.Pa
dad
aer
ahi
nis
eba
ikn
yaa
dat
emp
atu
ntu
kpe
nyi
mpa
nanb
ara
ngy
ang

t
ert
utu
p.S
ela
inl
i
nen
,pa
dar
uan
gin
iju
gad
il
ak
uka
npu
lap
ers
ia
panu
ntu
kba
hans
epe
rti

k
aink
asa
,ka
pasd
anl
ai
n-
la
in
nya(
Hus
ai
ndk
k,2
009
)

4
.Ru
angs
ter
i
li
sas
i

Dir
uan
gin
idi
l
aku
kanp
ros
ess
ter
i
li
sa
sia
la
tat
aub
aha
n.Un
tuks
ter
i
li
sa
siy
ang

me
ngg
una
kanE
ti
le
nok
si
da,
seb
aik
nyad
ibu
atk
anr
uan
gkh
usu
sya
ngt
erp
is
aht
eta
pima
si
h

d
al
ams
atuu
ni
tde
nga
nst
eri
l
i
sas
ise
ntr
ald
and
il
en
gka
pid
eng
ane
xha
ust
.

5
.Ru
angp
eny
imp
ana
n

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta
 R
uan
gin
ise
bai
kn
yab
era
dad
eka
tde
nga
nru
angs
ter
i
li
sa
si
.Ap
abi
l
adi
gun
aka
n

me
si
nst
eri
l
i
sas
idu
api
nt
u,ma
kap
in
tub
ela
kan
gla
ngs
ungb
erh
ubu
nga
nde
nga
nru
ang

p
eny
imp
ana
n.Dir
uan
gin
ipe
ner
ang
anh
aru
sme
mad
ai.S
uhud
ank
el
emb
aba
nya
ng

d
ir
eko
men
das
ik
ana
dal
ah:
Suh
uud
araa
nta
ra1
8C–2
2Cd
ank
el
emb
aba
nud
araa
nta
ra

3
5%-7
5%.
Ven
ti
la
sime
ngg
una
kans
is
temt
eka
nanp
osi
ti
f
.Di
nd
in
gda
nla
nta
iru
ang
an

t
erb
uatd
ari
bah
any
angh
al
us
,ku
at,
seh
in
ggamu
dahd
ibe
rsi
hk
an.
Ala
tst
eri
ld
is
imp
and
i

r
akd
eng
anj
ar
ak1
9-2
4cmd
ari
lan
tai
danmi
ni
mum4
3cmd
ari
lan
gi
t-
la
ngi
tse
rta5
cm

d
arid
in
di
ngd
and
iu
pay
aka
nun
tukme
ngh
in
dar
ite
rj
adi
ny
ape
nump
uka
nde
bup
ada

k
ema
sans
ert
aal
ats
ter
i
l.Ak
sesk
eru
angp
eny
imp
ana
nal
ata
taub
aha
nst
eri
ldi
l
aku
kan

o
lehp
etu
gass
ter
i
li
sa
siy
angt
erl
at
ih
,be
basd
arip
eny
aki
tme
nul
ard
anme
ngg
una
kan

p
aka
iany
angs
esu
aid
eng
anp
ers
yar
ata
n(H
usa
ind
kk,2
009
)

P
olt
ekk
esK
eme
nke
sYo
gya
kar
ta