Está en la página 1de 3

ORACIONES SIMPLES Y COMPUESTAS

(WAYUUNAIKI)

DARIANIS JULIETH ACOSTA MONTERO

DOC: ANIBAL IPUANA GOURIYU

UNIVERSIDAD DE LA GUAJIRA
SEDE VILLANUEVA
IV SEMESTRE
TRABAJO SOCIAL
2020
ORACIONES SIMPLES
1. Ekusü taya monku puichipa'a (Yo como mango en casa)
2. A’yataasü jia jalaapa'a (Ella trabaja en la sabana)
3. Eerulüshi pía puatto'u (Tú abres la puerta)
4. Asüshii naya wuin sichi (Ellos beben agua en el río)
5. Awulejüshi nia chira polu (Yo limpio esa hacha)
6. epitusü juseepa ainkuin kulaala (Josefa barre en el corral)
7. aashalüshii jaya puichipa'a waneepia (Ustedes hablan en la casa a
diario)
8. achajaasü jia wane iwana (Ella busca una iguana)
9. ashatüshi taya limuuna (Yo parto el limón)
10. ashijaasü pia sichi (Tú lavas en el rio)
11. aashajaasü jia ashi (Ella habla con su padre)
12. apasiajaaichipa nia pülaasa ( El paseaba en la plaza)
13. Achuwajaainapa waya raawia ( Nosotros prendimos la radio)
14. Awalaajüinapa naya pülaata ( Ellos pagaron la plata)
15. Ojottüichipa erü tepichi ( El perro mordió al niño)
16. O’unüsü taya sichi (Yo voy al rio)
17. Ashakatüinapa jaya uuchi (Ustedes bajaron la montaña)
18. Ayonnajüinapa waya piichipa’a (Nosotros bailamos en la casa)
19. Atunküsü taya aipa’a ( Yo duermo de noche)
20. Ashe’ejiraainapa naya julu’u ekirajüleepala ( Ellos pelearon con puños
en la universidad)
21. Ashijaajeerü jia sichi ( Ella lavará en el rio)
22. Olejeena jaya piichipa’a ( Ustedes Cazarán en la sabana)
23. Ashaittüshii waya chocho ( Nosotros jugamos trompo)
24. Achu’lüipa jia atünajutü (Ella besó a su amigo)
25. Ayalajeechi nia chajaruuta ( El Comprará un machete)

ORACIONES COMPUESTAS
1. Atunküshi jaya piichipa’a otta Kamiirü a’yataashi
(Nosotros dormimos en la casa y Camilo trabaja)
2. Ayunnajusü taya sichi otta Marakariita a’lakajaasü aipa’a
(Yo bailo en el rio y Margarita cocina en la noche)
3. Ekeena taya Kooko otta jia aseerü achira
(Yo comeré coco y ella beberá leche)
4. Atunküshi nia piichipa’a otta asüsü jia wüin
(Él duerme en la casa y ella bebe agua)
5. Apüsü Juseepa wane jayeechi otta awülejüshi taya
(Josefa oye una canción y yo limpio)
6. Aa’inrüshi Kamiirü kapein otta asüshi naya uujolu
(Camilo hace café y ellos beben chicha)
7. Ei’yatushi jaya waneje’yulu otta o’utüsü pia amaa chajaruota
(Ustedes muestran un alacrán y tú lo matas con el machete)
8. Achuwajaashi taya kemion otta juwaana antüsü shia
(Yo pierdo el camión y Juana lo encuentra)
9. Aturküshii waya piichipa’a otta ashajüsü pia
(Nosotros dormimos en la casa y tú estudias)
10. Ashajüsü Juseepa aipa’a otta a’lakajaasü taya Jalaapa’a
(Josefa estudia en la noche y yo cocino en la sabana)
11. Eerulüsü taya puatto’u otta aasajüshi nia chajaruuta
(Yo abro la puerta y el afila el machete)
12. Epijüshii jaya wane erü otta juwaana o’oojüsü sichi
(Ustedes crían un perro y Juana en el rio)
13. Apalaalajeena jaya otta taya ayonnajeerü piichipa’a
(Ustedes irán de compras y yo bailaré en la casa)
14. Ayalajeechi nia asalaa otta taya asüsiinajeerü
(El comprará la carne y yo la salaré)
15. Ashajaashii jaya otta waya ashajüshii
(Ustedes se pintan la cara y nosotros imitamos)
16. Achu’lüipa jia atünajutü otta ayalajeechi nia chajaruuta
(Ella beso a su amigo y el comprará un machete)
17. Ashijaajeerü jia sichi otta olejeena jaya piichipa’a
(Ella lavará en el rio y ustedes cazarán en la sabana)
18. Apünajüichipa pia ka’i otta waya eküinapa kalapaasü
(Tú sembraste papaya y nosotros comimos patilla)
19. Atunkeerü taya otta jaya asukeena
(Yo dormiré y ustedes recogerán leña)
20. Ekirüsü Marakariita kaliina otta taya eemeraajee eemioushi
(Margarita das de comer gallina y yo descansaré en la sombra)
21. Eperulajüshii jaya otta waya emi’ijüshi
(Ustedes chismorrean y nosotros jugamos)
22. Asüsü jintulu achira otta waya asaashii
(Niña bebe leche y nosotros bebemos alcohol)
23. Okolojooipa taya opülee otta pia ouyantüichipa
(Yo me mudé de ese sitio y tú volviste)
24. Ee’irajeena naya otta jaya epiteena
(Ellos cantarán y ustedes barrerán)
25. A’inüsü juwaana katto’ui otta taya aa’inmajüsü jintüi
(Juana teje una mochila y yo cuido al niño).

También podría gustarte