Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
e} ap a1HDHHeAOIG UooeuAOjUH 81 9p onniesud s9s agop ou oxdeauaa alsa anb euana ua su9) sowogap DID soigeiuos sopeiso so} 2p ¥) ‘ord “ouoa ‘sorpa101 so} 2p ost wwvd sajgeiuad Soxep ap upIaeIoge|D we aIuouL sadso3 anb of ua oua2u09 j2 91 ‘ouinsuoo o osn ap vas e& “agent 1pE “OHO e} and sesUaIUE‘oUTaIN® O OUEDqU jofoeuL4ojuI EPO) Fay upIsadya eEpxp Mb £9 1 2P oxd2u09 jap o1sausou seims0d Sop 3} soimpelioy op oueouowy omniisuy jap enuag, ‘huotoija Zan as v— & alguysoa jo] ap Eutsists un ueD seyGo9 OUESD298 59 (olais0d °K sepewssRoud ou owod sepett 2 a0) 9p peprsaaou vsouaduut wy o1Uy uo}28119 So} UBlan an Uo! ‘a8u09 © SOpey|Msas SNS eA e18oxd ower ‘Souorsioop quawonacst ALNGION & ATAVIINOD NOIOVIIOANI 0 VaVNOaGV NOIOVIIOANI Ia NOIONSLEO “t'y ‘oumnsn exdosd |2 ueos ou anb seuosiod soso sod supesn 408 uopand soyisinbas soy1o19Jouo|u0a woqap soto seis “esosUuio v} ap soaru0soaj9 soa! Solep 9p aseq {Ua eptuajuO9 uorewojU!e| e Osaaze ap saAHID snsI¥9 NODC ‘upjoputiofin py» osa200 ap saamj9 “ST'T'y {soamesodo soiosuos) souiojss 4od 0 seuosiod 40d vpeonaeid 19s spond uoistasauns vis “uoloeiws0gut g| ap 01 29 sounfje) ounni 2] ap aud OU 0 (Sosvs So} Sopo1 Us) 424A} -sq ‘ow: sey EUIDISIS J up sajUBSDAd S9}O:0UOD So} SOP) 2 anb aeoguiaa X sousyuoa so upiouny wna ojqesuodsas un ap a1 anb owarunpaaaid Jap ojund opeusuno}9p un uD “eIouasaid B] UD UD! upisiaiadns ap sojostuoy *yt'T'y ‘p19 ‘souotaes njaajaiut pepardosd “sustu 1 S04ep 9p 2809 “oy >a9p ag Jetovapyuos uprseMony “CELT y -sunuros “euosiod jap solely 0 sorotnt 391 sejmuusp 'sos0paonoud 0 sayua1f> 29 So ofa 10d wos esau e| 9p upiseuniojat v asaace j2 38 son a1 so} 2p owoa oats 0} 9p oWUe) josTuaD soKELU uN UEINzose onb (ueiporsno nb s0}¥s {9 od) oFsau1 ow 9p seuoe seys9 w (usDsed anb ‘oinbipsof fue |2 9s essinbjena) sousfe seuosiod ap eiouassed ouod, joud anb seuiow ap oyustumydiuna onmagje jo & oprumnsas 083008 ‘9p searteiado seuo7 o seoisiy Seaup ap elouaystxa e] sojueoduit wos seatsyp sexy ’ osa00n ap souojoouasoy ‘B1'T'> “apajonop agop 0} opuyno £ yeutilue > orgio04 upimb as -eqoue agap f vidoooio) ean 20d 1 jusar agap ‘oust [2p oyUs4I9}9 ‘onbes 98 opuena & “Soanyare sou 9 uapand as oWwp> ‘osan2e 9p BULLO} 19p onb soporpus & soanyase so} 2p sojqusuodsou Jaqey aqaq “soI|9 U9 sopRUo> 10UD as on wgonud op sowamiyo so} K uproeztIDss0 v| v saawosduos ee ONUSLIN! TOULNOO 730 SOALLANGG — 2 vo BLMVE (ONEIINT IOHINOD 30 TWANYHT ee34 MANUAL DE CONTROL INTERNO le infermacién confiable y efi.ente, ocomparade de los odltomentos {de completo y oportuna, debe ser una preocypactén de todos los s0°- tores de lo organtzaciéa, proporclononde, de esta manera, material Pota el anisis 0 los vriocones desvios que ccumieron cl comperar- ‘5 ls resutodos previstos © predatermnados y los resvlkados reales, remos, a continuaciGn, las situaciones donde set ‘objetivo del Contro! Intern, cde cumplir con este 4.2.1, Manual de cuentas contables icacion o parte numérica debe set al debe ser lo suficrentemente expres reine 0 agrupa, No debe ocasionar problemas se 4.2.1.3, Debe tener fa deseripeién de los concep! agrupa o reine, es de idn de fos hechos que la ms- ‘ma incorpora, para poder ‘ener Ia seguridad que un mismo suceso stem: pre esineé contabilizade dentro de una misma cuen fundamentales que la cuenta 4.2.1.4, El manual de cuentas contables debe contener partidas analticas don- de se registran los hechas 0 sucesos y ‘obtener informacién resumida © agrupa a medida que se sube en la eseala jerry set més resumida o condensads, y dicho manual debe permitir obtener anforms 42.1.5. El plan de cuentas es una version resumida del manual de cuentas con- tables. 4,22. La sumatoria de ta informacién analitica debe ser igual a la sintética ienlo se va generando informacién de \po condensada, se debe tener Ia certeza que durante ese proceso todos fos datos anal PARTE 1. CAP. 2— OBJETIVOS DEL CONTROL INTERNO 35 0s fueron incorporados para formalizar e{ dato resumido. En Ia parte contable ex- presariamos este concepto de la siguiente forma: “la sumatoria de fas eu vatona de las cuentas colect sector de la empresa es 108 que conforman la pl 4,2,8, Instrucciones que determinen conceptos de uniformidad En el punto 4.2.1, aque éste trataba de lograr contables. En el presente punto queremos expres: contable 0 fa combinacién de datos contables ia no contables, el obyetiva es dos o situaciones. que para el resto de la infermacién no ite s{ 0 con otros datos de proceden- lograr datos comparables” entre dos o més perio- Par lo tanto, la informacién debe contener la paticulanidad de ser"ho- ‘mogsnea” y “consstente” on cuanto 0 su prepevacién y presentaciin, Para ello es import cept del dato, puesta o presentada, y que cada ina informacion puede ser chequeada consultando a otto sec- de {a empresa, conciliando —luego— ambos datos, La cifra de cobranzas del mes jor el departamento respectivo puede ser coneiliada con en concepto de cabros de cl El total de ventas del mes informado Por el dren comercial se puede chequear con el total faeturadlo ms los pedidos pen- ientes de facturacin debidamente aprobados,sou g's ‘ap soaratyo ‘sanononj soquue ap vsofewon oo saibjena ue 0 “sojfgnbe sajquiso opuarsouruuod 29019 wisp opuena npoad ap wonsol wsa mez|var ap So1s09 so} e uorseseulog Uo 2920N20p B UOP ray ‘sotanoat so} open. ‘oique> 2p aig @ papiun aun sonpoid @ o:0ve8 o2ve3e asad osoxdwe 0} D9jdW2 © ez/a9 8ab "ste “F9jOH!eIOW “SOIoINIOU ‘soUDUINY $OSN>B: 50) ap ‘cxunluns fa ied 9penjoke 0 epIpaUl 125 apand ewe un gp OBYRPHE Oy -ous}qo supn anb souy u 0 srzuvoqe sod yo "e2ue3} suyjduina 9p opesd yo souy 80) 50] op on ‘saquo}aye sou 200 ns © "A SONRDE}® SoU Op Oped J05 © VapUER ‘nb jor exouaw ep copinincue> Ueree so2|uUOD® s2Va!-ex1vE5ID sO) ‘esandiw9 v] 9p o1u9p us|jouiesap 2s onb sou Jp vouege anb ous ‘a1uo fap 401905 ojos un op LAMEatad so OU Us senna sop $0} uoo opey2ouos ajuousysio} 2 jousap v sezuauo> Fy cunj app r9u9toyo &]“s|weuuoLoTUe sope ‘9 a}s9 anb ap 9seq v} ap sted sowagop "eUuO} a0 2 VALLVUSdO VIONSIONG TLNAWATEWIS © VALLVaadO VIONTIONWA VI dd NOIDOWOUd *¢"F 1x0 ous 904 punosus sv] Sepoy uyiso-onb osveind 298 anb $9 s99S0U 2q2p UoI> ib susuuouisue opeso1dyo sowoy, 09) nb Seanstayouie su op un soppiawnuasd sopspnuiof A sayunqosdmiog “6'7'Y 4919) 9p osu> [a wed J sa1 Sau01snjoU0> So} s9Bs1x9| ‘81905 soxpmise 12004 uaqap 2s S0se9 $0489 Uz “210 ‘S019 01d ‘801809 "sorsandnsaid So) uos rapisuas e sojduolo sound yy Woo Uo!sesRiwos Bun sp¥atED/pOU 4p 28 5 so] anbiew anb ‘wponsouoid 0 epesoqeza1d wppoysouosd D] Uod a4 upIoDULJOfu} v} ap ug}oDsDdWOD “8's 'y uu se) amb vA “eusaygoud aso st50D KU BOs 0 26 ou jeu orp pod wodiyes of anb feuLoU Anu $9 5 do 9p oxdaay 28x 049) 3) Uapand 9s "sot9a19} 9p o vUsOIND UoIoBLHLOsUE Bf Le edenuos sod ep ue soseo soj uo vidoud uorseunoyut ej znuased exe sos92109 ap v] uoo pydosd uo}onwsofin v} ep ugjovsvdwog *9't"p os s9enxa 9) “soeysuos uv 1 & sorep $0} ap peprauafowioy ap soxdsauo9 sor opuena A auditors 's 9904 018 9p Soaitare so} ¥ suindai epand as s8994 sean, SoaL1p1s}y SoyDp u0D s9]DND0 soIDp ap Up}oDADdwOD “¢'¢"y a ‘ONLIN) 1OHINOO 130 SOAILANGO — 2 dvO"t BBVA ONBAIN TOHINOD 30 TANI 3E38 MANUAL DE CONTROL INTERNO Los objetvos finales de organizacién provienen del érgano volitive, el cual delega en el Srgano direetivo la funcidn de alcanzarlos, Este genera las pe ‘metas n seguir que deben ser cumplidas por ef cuerpo ejecu de las organizaciones econémicas Es tarea, entonces, del cuerpo eject nat y coordinar los movumtentos © funciones que los niveles intermedios y finales deben realizar para aleanzar ef ob- jeavo fundamental que e) ente quicre lograr. Las medidas pracucas para cumplir el tercer objetivo del Ci don ser, entre otras, Jas siguientes: ol Taterno pue- 4,31, Estructura humana s elementos prin- la no podrfa existr ‘Los recursos humanos se pueden elas intos niveles sobre ia base de los conocimentos propios de cada individuo. El grupo humano debe ser co te con fos fines del ente y para ello se debe: 0s de una compat endo en cuenta sociales, 43.12. las tareas 2 real Plazo) y para futuras funciones © cargos (capac 43.1.3. Un individuo bien seleceionado y capacitado debe ser correctamente centrenado en las taress a realizar y, a su vez, ntegrado al equipo en (que debe tcabayar. 43.1.6, Tratar que ef ndividvo conozea cusles son los fines w objetivos de la organizacién y, a su vez, que se identifique con los mismos para sen- lurse c6modo y feliz dentro de la empresa, 43.1.5. Es importante para la empresa que los tuiembros que la componen apliquen su mejor iterio, cuando tengan que tomar reso: luctones 0 decisiones o pautas de accién o rumbos. Es decir que fa ireccisn superior debe tener la seguridad de que las decistones pro gramadas siempre son c ‘como se fijaron, y cuando exista nes no programadas, de que sus funco- jearin su mejor juteio personal en favor del bien de Ia orga PARTE 1. CAP. 2 —~ OBJETIVOS DEL CONTROL. INTERNO 39 4.3.1.6. Para que el ndividuo se stenta feliz 0 contento dentro de la empresa, lo debe retribuir con una justa remuneracién, que puede ser spaada en ntveles supetiores con simbolos de poder, confort 0 staius scordes con su jerarquia dentro de fa estructura del ente, En veles 105 de incentivos sociales, ersonal y, en definiiva, hagan més stil a fa organizacién 4,8,2, Divisin del trabajo le divisén del trabojo se boso en Jo partcién de una tareo determi sade en sus componentes més zencills, que proviene «i uo tiende a enajensese y px La buena divisi6n del trabayo debe hacerse puntos: 4.3.2.1, Establectendo fa base de espectalizacién por Jo. Ejemplo: produccia, o 43.2.2. La especializacidn puede ser también por “procesos" que requieren el ‘enicas 0 procedimentos similares, Ejemplo: tesorer Control de calidad, compras, etcetera, 43.2.3. También la espe de clientes. La divisi6n del trabajo va formando unidades de control; por ejemplo: un grupo de operatios es conducido por un supervisor, éste serfa una unidad de control, pero —a su vez— un grupo de supervisores, serfa gunado por un jefe seccional,y éste tunidad de control. De esta manera se evea una pirémide de control el maximo director de fa organizaci6n, cin puede ser por srea geogrifica o por pos |hsp 9p Josose 0 yes aa pootjdo jou v1224409 vonjad vue S904 Sey DN ‘bata 95 onb U9 oWuOIUOU! Je sey # oseidepe onb we8u9y uns 4 02020 vopand 0) vopuanve "vo>20N09 50) sonpinour fo) anb aad copipunyp 0s A 22 "SOUI8\U} SevoDoD!UNWo> ‘sOpuCIOWeW “seUODSNAsU 'saronUO 1¥9 095 of ‘on1D89 Jod sopolays: lopanb untoqap £0 un ap & 8 soUEI9 $0} 2p 1 2psop a yovz1uv810 2) 2p 2pid soaynod so7 eens Uo De1Ip 9] Jod opouNMersp o ap S059 op cwWaIUEREDS Jo A $8IU6 991 Soigivatu sns 9p vppezive6io 9] o10inb ond 0} 22¥9 OBEUp vO!DoFOU ‘bun e2s0x8 onb wf “ennoledo eALebYe ep opo2yca Of oIGe>VO> fo (9905) envenve os ,vssiduse-ciqwoy UppeaYRvep], ep Osor01d O15 i. a ‘om93U [> ve LONE ‘nb soseudure soup $0) 2p vopuavoy soj an sesynibd uot 05 99 0jdo1d sows0} 0 sor0voU, uovan sesiuquere0n0s Sevoonucbie soy NOIOVZINVDUO VI Na SvLaRIOsTAd SVOLLITOd SVI Gd OLNEMWTAWAD Ta O NOToOMNG VI Gd SVOILII0d SVT V NOISHAY VI UVIAWILSS “y's Sojenuowepuny saxorony So] uos inut [2 uo K owworuurgauGe Jopied 9} SoIgUIBD SO} HOD BISDHIP UoYoUR UD HISD eatBp}ou9a) i989 osp20id 9159, 9p asst odio 949 soiofew uo> sonanu sos}0 sod sopezejdigau uasiuanaua 28 so1anpo%d so} anb 2 ‘nb “yySojouom e| £ viouato B} ap sow: souoimido se} uaoyinou 95 *s2u01 poo0ad soy Seuuaisis so} "seuuow se supa soyuspupecoad 0 sauojounf ap sappnunyy “6's"b w ‘ONESINI TOLLNOO 730 SOAILBRGO —@ GVO 1 3LLVE (ONWBINI TOHINOD 30 THANE oF42 MANUAL DE CONTROL INTERNO En esta parte, la auditoria interna u operauva deberfa tratar de incurstonar en cl asesoramiento y control de fa poco de lado fa ardua y rutin ‘a tarea de punteo; entonces su ayuda a Ia organizacién consstirfa en determinar st las politicas existentes son apropiadas, correctas y oportunas para el momento que se ‘Todo cambio de politica debe provenir —indefectiblemente— de la {que oportunamente (a ered, y hasta que fa misma na sea cambiada o modificada, to- dos fos ntegrantes de fa organizacién deben acalar fas vigentes. toricind Las medidas pricticas destinadas a cumplir con este objetivo pueden ser, entre otras: 4,4,1, Manual de organizacién 1 manuel de orpanizacién reine los linecmlentos genarales| expresando los objetvos principales a seguir, definiendo los Fin ‘lconzor, detallando los mecios y estobleciendo los politieas a camp En este manual se agrupan las funciones que han de cum In estructura organizauva que se adopte y se determina cusl es {a responsabi asignada o corcespondiente a cada tarea, También quedan expresades en jones enire los distintos departamentos y sectores de la empresa, y, en caso de conflict, aciian como medio reguladar 0 atenuante de las di para que el ‘mouvo de conflicta se solucione sin ‘organigrama permite conocer de quisn depende una wnidad 0 individue y, a nes dependen de éste. Denota también (os niveles y yerarquias dentro de In organszacién y debe ser constantemente actualiza- do para no perder w St PARTE 1. CAP. 2 — OBJETIVOS DEL CONTROL INTERNO 43 44,3, Manual de funciones manuel de funcianes « feas que deben dese de Io orgonizecion iprende une deserpclén detallada de los Bs absolutamente necesario que todas las Funciones o tareas que se llevan a cabo en un sector 0 por un individuo queden expresadas por escrito, ya que de nera, en caso de conflict, se puede saber con exaé tareas 0 quién invadié obligaciones correspondientes Viduo reporta la tarea que subordinados de ese sector ‘control que se deban ‘cabo. No po: ‘que toda funcién va acompaitada de Ia correspondiente responsa- debe quedar inserta en ef manual. Por tume, y como sintesis, Sefialamos que el manual de funciones debe estar expresado por escrito y toda ‘modifieacién que se produzca debe incorporarse de inmediato. 4.4.4, Manual de procedimientos El manual de proc tos describe claramente Ins etapas 0 pasos que de- cumplirse para gjecutar una funcidn, cules son fos soportes documentales y qué avtonzacién requiere, £ Bayo este rt rlormas, fas 1 jo podemos mncorporar manual de sistemas admin es, los memorandos, eteétera fabemos que dentro de la orgamizacién el elemento humano es un fact Y que suffe consiantemente cambios, ya sea por nuevas gue entrenar a nuevos ind Tas treas que se ejec debe ser incorporado mente, desde we es estindar dentro di 1 escrito a este manual, una empresa jue permiuiré conocer compl a tarea, y, en caso ano, quien asums luego esta labor tend fa sin mayor dif gui tm: dos y siempre expresados produ: ién es importante que lossopersandnsaid yosuos 9p soanatqo ‘2399p owssiuy JONLOD 1a 01 uasioy as anb 9 ‘OUINOD ‘ISG ALINIT “9b souoioezuoyne op jenueyy “S'p sojsownypodosd 9p FenUay “> uppezu 2 ea ® | e610 v| uo seyiuosesd S20 2B ENUM EY | aiod se) ep oquonuduins uies6142610 °2'r | yo 0 upyooauP o| ap seDyjod uoweziue8.0 ap jenueyy “1'p | Se] ® uoIseype vf 2eInWIISA “y sooi69jou39) A s9jeuareur SoIpey “Ye sojuotuijpenoud 0 sauorouns ap sojenueyy eg oleae jodo erou019 le vows 2'¢ | -» ayuowojduis 0 vanes Ve | -0 eouerya 2 op ugpowoig “& sop -ejownuasd souejnusoy A saiueqasduiog 62 speansou01s 1 ep upjoeieduicn “pz gyros © aque\suod "epiny uoroeWHo)y 22 8019010) 3p Bj oo eidoid upyoouoyy e] 9p ugBeIedwiog 'g'z {woo 1204 uojoewo} soouoisiy solep uoo sarenyoe sovep op upineiedwog 's'z epezn uo! -2wioju 0 esianp uoroewojut ap aan 2 ep so}do0u09 uouiuiaiop anb sovorannsul “e'z ‘9p euojeuns © 2°z | -uos uproeusi) ‘Saigequon sejuono op jenueyy “L'2 | -B UoISeUUOILI ap U9!9UBIGO =, soplwnsas 0 sopesuapuce ‘s0218eq soniilqo ouatueuolouny ns eed seyode e sepipany 1 © 082998 Bp SEAEID Uoysialadns 9p s9j0s1U09) (086908 9p sauoioaunsau sonusiy 0180101 uso esaid us &| ep seuoioebygo n soskuoidios ‘uy Eun 9p Sew uod senbayo, oseibe epeo sod enbeys un op ups sou edoq “et HoIne op usu A spun ap onsi6Oy ‘sopes -sumnuaid souejnuos 0 sowegorciwog “9's -PlovoU Sos=i6u! So} 9p 1240} onquoaaid ojuaunuajuey “ey ouounyed sorpueoui wauos upfovsiaud ap WOIs'S -2'L | top upjoomoid aiqeuore! iouEHi op o1oieg “L'5 | © Soae So} ap UpIoDBIO%4 *L ‘soplunsas 0 sopesuapuce ‘sooiseq sonnolag ‘oquajweuotouny ns exed seuode & sepipey Nawasaa ‘sp -no0p © anboya anb o ‘epavow 2p poplun 0 soereUOW soI0,2K ve OposEids9 ‘sou osied 50) op vej»onB0 ap sorIuI| 50] oly saUEpOZUO}ND
puny
Soqtawa/s so) nb weoey
1 ugpand os Jon1uo> 9p eurorsg jo uewsoy
{usonti 9 eusorsa eyJoupRe e) ap somuotuanaud +:
sus 1g ‘Sou29)UT so.0H}pny op
98 {62 suroupny ap sowwanuipaaoig Bie eBoy a
161 “SOpEUo}aIC S03
seiofout suotins @
oo (2 zenpo40
Sh “TOHANOD 30 VALSIS 130 SSQVONVNLY A SOINANSTS ~6 avo 1 aluva
19 ap vuatsig op)
ny ap 201296 un ap sPurape “SOD!
seSoufle soutagop sa} sowuouiro S0189 sopo) Y
‘uproeusogut ww osaaae 2p S34
‘suaie) © peplanse 2) ap & seidoua seansipersa “E1
SOatIDAy “ZL
seneunn soucdas & 8
pis
“ofeqenn 9p sanuow o seuesBorg “6
‘1919079 ‘s0an,
rou ‘soatuupuods soysondnsaud 0 sosnsouold “§
so1seuyjdrosipnymur sodinbo 0 sputwiory “Z
pepiiea ep +
ipea1zqH © UprooNpord op +
‘uonso® ap o seanciode +
‘sojgoquoa & sessioueuy *seanesysuimps
Sawin “9
vw
9999 ‘souotoezu9ym
‘sojuotunpanead o
1103 0 ojduts was ef ‘uoraeziue 830 9
9 OU Sogn So} & BaryBIoURUD sIUsUIB}OS $9
(6 Sopot oD seIuoa agap SopEyNsal soso aNEAD Wie
a
ONBAINI TOHLNOD 3G TwnNWN 7MANUAL DE CONTROL INTERNO PARTE 1. CAP. 3 — ELEMENTOS ¥ FINALIDADES DEL SISTEMA DE CONTROL... 54
50
6. Por
eae reads e1
in amplitud geografica 0 globulizaci6n, o la gran can
componen,
‘Ya que las modalidades 0 costumbres de Ja comercializacién hacen gue la
vacin deba adaptarse alas formas imperantes en la plaza
7. Por de
motos 52 necesita contr con una si attra obo
sn oenddo por esta oden conse fe somniare une
Doedodocxprertn, neionte n oigtos Se Oren
fo oles son esoonsobes ore oes osc do
Creative ns polis por loge ls fins coos de 2
Ses
tes decsions ues odopten deel
ie opel
teat
Hay que saber st In empresa es la que determina sus pautas de accién 0 s1
¢ filial de otta empresa,
Pensamos que un plan de organizaeién que
Contrat interno debe ser
fog a
risutso de lo vido de
in desde ol punto de vst de su
on dell trabajo. e
|. Separar y otibuir funcones.
Asignor lo autoridad y responscbllidod a cada funcién,
to coordinas
aciones debido a fos cambios, pravententes del mun.
do dindmica donde se y que pueda asi
perdura; expresado en otras palabras serfa: adaptarse
bios que flucttan en la vida diana de fa organteaci
El plan debe permutir a amplantacién de Wneas de autoridad, response
dad y contral
i Este puede aribuirse a
dad de personal que ocups,
tidad de personal que ocups tanto Que exlsto, en cuanto alas operaciones de ejecuclén a
¥¥ control, une sélida © adecuoda indepencencie entre: los
‘empleodos, ies secciones. los depertomentos ¥ los gerencias
servicios, et. y cules su importancia den
fen que acta
3. Por:
Concepto
ste que también podemos extender respecto de la custodi
§ operaciones antes mencionsdas. Pero debemos
coneepto no quiere decir que debe fromteras entre los
duos. secciones, departamentos, efe,, que
1s, ya que toda la organizacién debe estar integrada y coordinada pa
‘de compart
fos
ye a las relaciones que ttene el ente con las dems or
{que fo componen.
in de funciones se funda en que
de sus propias operaciones registradas‘wanesado wauaioyo sofaus & 406
sad 10} ua sepap
9
od sop ‘ofa as azony wxoinb
eno ‘onpraspur un ap pepune ef ofeq o of: w sopeuipuodns ap orate 1a
sopompu tide joan “s
yoouLO)Ur Bf
| 1999/geI89 s9pod ered aauts e!auopuadaput
ic) -SouOIDRLOK0 Se} ap vIparsna vf
: (sou enb so1o}o08 so
?
©
teuia) 2p ‘suposed
FP SOUOIOUN Se
%
ysuodsox & popu
tusuiorop spunsape bun
=uaquo> aqap Up}
8 “TOullnoo 30 WHGIOB aa SIOVTWALIA SONGS LEW VSL
TOULNOD 30 VNAISIS 130 S3GVOTIWNIG A SOINSNETS —€ WYO 7 aluva
enp 0 soyo|yuaa 2p Oc apo) sxe exe sop
sod of ua *A “soptUyop
\deouoa soquuy
‘nb 0 ex0|poun s2uedns ovDti9 jap op06a/8p 0 exvoILeNaw ‘paPHO
‘ho ouose%au 6) sav2ve> oq8p €359 PEpgaSUEED! OUN MUNSD Od
ope
fr3 9p eUueIpANs jo 4wAd|| ped as OU
‘vpponsiGe) 9p A uspoiodo op s0vapUny so) =>
fe spend ov 'sajoueiou 59v219 0 'Sa10|H5 Sa!O|ON 2p ed ONO N.Os
‘Quip 29s Of Jo|peasno © JopIon® ap URisURY | e6:0> ns © evan veInds
‘sopeuoroua so} &
rod ‘sonans o puvsiod eu
aye wuig} UO— vastyeas 98
«pa: jonuo> un voneud onb sonpitipul 50220 n ONO ap YOWERI O}
Urs “uppaieée oun 29 $850) 20} ope Jove eqap ovosIOd CUNBUINL
(ONRLNI TOUINOD 30 TWH ws54 MANUAL.DE CONTROL INTERNO PARTE 1, CAP. 3 ~ ELEMENTOS ¥ FINALIDADES DEL SISTEMA DE CONTROL... 55
Para desarrollar este punto, debemos realizar una c!
lementos de! Control Interna, que son:
principios o éenicas contables, concordancia det cumplimiento de tas pol
cas emanadas por cin de fos métodos, provedimien-
tas y sistemas implantados, ete, Pero para poder hacer efectivo lo expresado
es necesanio que esta funcién depend del ejecutivo mas ato de fa organza
ciéa, para que éste garantice que los resultados obtenidos por fa revisi6n y
{as conelusiones o recomendaciones sugeridas, tengan el eco o repe!
‘que necesitan y se ‘omen las medidas o decisiones correctivas adecudas.
8) manual de eventas,
'b)_ manual de procedimientos y sistemas.
2,1. MANUAL DE CUENTAS
E] manual de cuentas contables contiene wna expl
aplicacién que debe darse & cada apropiacién, cuando se tran
mento, 0 una novedad al lenguaje de fa contabil
de cuentas
en referencia al uso
un hecho o acon.
ind que esté reflejado en el plan
2, SISTEMA DE AUTORIZACION Y PROCEDIMIENTO
CCunndo ia direesign de un ene ha
Es decir que cuando tradueimos hechos econsmicos de la
rence ne una metdoogia que nos pemia
cuyo objetvo es brinder ona mformacién consistent al usuario o desnataio de
4) los objetives a alcanzar 0 cumplir;
‘yun adecuado plan de organi
) delegacién de funciones, responsabilidad y autoridad,
‘debe tener 0 contar con los medios de control necesatios para que todo To que
logro de fos objetivas y que, a
10, que
El manual de cuentas debe estar dividido en secetones tales como: Acuvo, Pa-
/0, Patrimonio Neto, Resultados (que puede —a su ver- .
—pérdidas o ganancias—, por el concepto del gasto —fab
por el centro de costo qu fo g Orden, Movimientos, et.
de esas seceiones, a su ver, estar compuesta de tres pares
su ver, to
dden debidamente reflejadas dentro del
+ La primera parte sera la “codificada", ya sea en forma numéica,
‘ca 0 alfanumeériea, pero fo importante es q
tun espacio abierto para incorparar una nueva ©
Direccién
‘Superior
+ La segunda parte contiene el “nombre o denominak
cual debe expresar en forma clara y eoncisa el co
.
+ Latercera parte
tecimientos y operaciones” que pueden ser umputados bajo el
euen
Objetivos: i
La correcta dtermnaci de estas es partes conibuid a et
Plan de Me- into & fa homogeneidad de la informacién So del cae
ee Gro fa moses dain nesta seca
os fames
Dalegacen ae | con
wore tol
reevonsabiad
Yauoidad1u9s9 20d vp
;00p } sod epeqaaut
sod sopisouns syuotue}2ajsod
89001 Sw # UB}SMfe-9¢ nb S04
‘qosduroo & (sosmugn29}9 0 jaded ua) SOLse|mULIO} UOd seUOD aqop AIUD 1
somogerduoy “6
uouiow 20 exed seumzodo n sonon
p osndust
Wns peprantoayo ns w ojueND Uo apfenD
18 ojund |9 uo opesasdyo o} ap ora
_Pepo!d0s 8} 9p osnuop OwsIHEz40 m ouasiueDOUN UN A
few ty wsiouon & vagfo ewa0s Ua
© soniotunpssoud ‘sownou ap vos vA “sojenueue
‘o1ios2 aod souorsonasuy “g
‘esoudiua bj 9p sapepisaaau so
lun woo su09 aque ods)
eu sou
1s ‘epinnsues
‘opensape axempzoy
soipoyy “9
o1oeztue $10
‘nuap souorsizop 2p vot vy v opote fer ap opudkn
9 498 pod ead "orseiogy|a ns B aILEND Wo ppm
‘9p ofd2ou03 jap wpuinu asa & vunsiodo « 498 9499
"89 'SOUSINgSl ‘SoUz40) 4 op OPOU! v EIA 96 anb UpKeLUIO;L) wPD!,
popiuuofiun 2 popraussowoyy °¢
See ne ee SS ea ue
48 “TOLLNOO 30 VALSIS 7130 SIVAN A SOININSTS — 6 evo 1 aluva
joa wae uptzezndio> 2p Sau
U0)
1402 pj sod opasaudxo oj 2p peprovs9%
joeiado uvzayeau 9s up!>eziUeBi0 v} ap omluap ayuowuoruanses O a
ipromanilutoa 9p $05900hq “p
"payyygeiuoa v so42oy $0] 9p oL.xp oTHOIKUIAGL
fap wos anb sasosi9 soy © o1uEND Uo e!
ajqeuoa sosaacut Soj ua pmirisexe sod Bun
ow
tupnsa® op 0 5
1099 "sojquiuoa souuejus ap vot999}uo9 vj ered Sore 9p upraaas!AIu 2 HOI
Fao. e| uoy}9ej anb { soparge ueas onb “wsaidute ap od pe sopeidasdy
19 Ouloa sojarunipanosd & uot
-souoroonuisut st) opeyferap of ese}08 ue
ij 0 sewer@osuna ‘sau21304p) sosupsd 9p sopsuedwose smo uapand ‘sewopy “Sey
aat09 0 susfowo9 498 UPIQUIA Uoqap ‘SOSOUIUIN}OA o sEsoM0HUD ULDS OU anb ses}
und osod ‘soyapduson & sox 24 nS wf SeyLIDS9 40S aqap souOHDONAySUY Se]
‘sonpinyaut 8 ap vopenpo (4
‘so1pey so] 0sm3010 (0
L9p o1ovow 0} v2 popreva6oucy oun soi6o| 010d
1601 oy 4 soUojew0) 5 5
SVINGISIS A SOLNGIWIGSOONd Ga TVANVIN “c's
(ONUBINN TOHINOD 30 WNW 3858 [MANUAL DE CONTROL INTERNO
12. Pantallas electrénicas
Debe ext adecunda instruceién de cada pantalla en cuanto a fo que
brinda, para qué sirve y qué datos deben incorporarse o validarse.
13, Acceso a los sistemas
jeden consultarlos o trabayarlos. Para el
eno debe ser dada a conocer a otros
debe ser cambiada con una adecuada periodicidad.
14, Sistema de aprobacién dle operaciones
Debe haber un manual que determine los limites de actividad de cada per
sona responsable de cumplir una funcién. Este manual brinda detalladamente
‘eudles son fas transacciones y montos que una persona puede aprobar 0
3, PRACTICAS SANAS 0 CUMPLIMIENTO
DE LOS PLANES DE ACCION
Dentro de wn Sistema se Control Intern, la efectivided y efctencia de
las operaciones depende del eumplimients, por parte dé Jos dstintos
sectores € incviduos, de sus respectives funciones responsabl
es, madicate la utllzacién de prdticas 0 meclies sanas en la e}¢-
‘uelon de sus toreas.
Los trabajos que realizan Jos individuos, cualquiera sea su escala jerdrquica,
ls, cantroles que pueden estar incorporados en ellos y/o de afuera
del contexto en que actin,
Pero lo importante de estos controles es verficar que los mismos actden, ya sea
fen cuanto ala extensiGn, oportunidad 0 por excepein. Pe C0, debe exist un
fluids evaluacidn de estos controles y asegurar que fos musmos sean efectivos, y,cuan~
PARTE J. GAP. 9 — ELEMENTOS ¥ FINALIDADES DEL SISTEMA DE CONTROL... _ 69
do asi no fo fueran, realizar la adecuacién necesasia para reestablecerlos o reimplan-
arto,
mos establecido, en fos elementos del Control Interno ya tratados, que las
artidas a través de procedinuentas y sistemas determinat
ria clara, fa secuencia de fas operaciones y quines eran respor
‘acrones, la custodia y Ia registracida de las operaciones y/o bienes;
Drécticas sanas deben proporcionar fos medios y asegt
ichas funciones, mediante la distribucisn de fumetones y responsabilidades,
Todo Sistema de Control Interna pensado o elaborado en forma teénica puede
ser 0 parecer correcto 0 id6neo, pero In efectividad o
podra conocer en ef momento de su relevamiento y ev:
funcione en la vida real de fa empresa: recicn abi se podr
la organtzacién. Como el mismo
ado, debe proporeronar al ente fa adecuadla coordina
We no exxstan conflictas entre Ins diferentes partes con
organizactén,
Las
8 prc
as sanas pueden ser detalladas de Ia siguiente forma:
|. Separactén de fu
Por medio de la sepsracion de las funciones de ope
ia respeeta de individuos o sectores, se obiiene u
epistro y custo
comprobacién automé-
ferentes lareas y, su VeR,
fades de dotectar errores y descubrirTraudes,
2. Sis
uerno integrado
tuaciones de conficios entre Ios distntos seetores 0 indivi-
el Sistema de Control Interno no debe ser conce-
bido como mtegrado por compartimientos estancos, sino que debe par
por de la idea de unidad organrzacional integral y actuar como vaso com
hicante de toda fa organizacién,
3. Identificacion de proveedores
La orgamseacién debe poseer un archivo con todas los datos de los proves
ores dos; esto permatiré conocer en Forma profunca quiénes son,
cusinto se les ny en qué
ue plazos de entrega, cudl es la calidad de los productos,
etc. ¥ poder comparar con el resto del mereado, para que ao exista nt de-
pendeneia 0 favontismo hacia ningin proveedor‘ajuo (9 20d sopinasied soatyao so)
2 anbyuspt 9s & eouatouo9 otto) onprsspul [9 anb sto) © 9puD) fond OF OPO}
prorziuiBia wy 9p vananse
Jj owo> uvass onb waved sou
ap eureasiosd un —z98 ns w
-22ju9 9p eureationd open2api
u9}oe309 Su| sa90u09 Wilh
‘sod anb sonptarput so] ap epanbsng £ upfaaapas ap rameaoad un soqey 3q0q
“siuenton[os erauas38 e] ap sojuonuason
1 80 ofeq (Jeuossad 9p t} ‘soyeussapur souoranjes 2p B} ‘ofduiol> sod) erouos0# exo
]009)98 w] an ajueyoduut $<] ‘ass0UoIS99q0s aA LpspLDY anb sonprAIpUL
so] wos Sajpna & soxisodoad sns sozunaye waed osze019 uaqop anb sodaea
© soisand so azqos asieisajtueut aqap voue 9p wistisioB apea “za4 ns P13
‘jredna0 vied onprarpul epea stinoa agap
2 9p uoIsenjeA9 0 aypenso uM 32
“sopenjduia‘s9J0f “Soubuo!ouny ‘son
af ns op UptOna}9s wID—OD vu ap aNJeA aqop ag “SaUl) sms uoD slMnD BIE
}owztuP 10 Bun Joua] agop onb jouosiod fap upisei0p ey olueyodun $9 O59 104
‘ourarut Jone j2p soanot
ied somaxsoq> soyaxp woo ueydwino an sosugp! sonptatpit so} u0>
sowipiuo9 ou 1s “sopeteay soise soludu}9 Son $0] Uaauts wpe op “ole 30g,
"emae onb ja uo fro0s oIpaut jap axtuop epeatgn wed ewuena wo Knut 9Sr0UeD 998
jous9p wes3 un stmbpe ontuutod ap jeuorDes 49$ 9p cans
n}Ox9 sp ja ua OArIHSUOD as “ap
P SORSOMU LaseY UpLDeaKO nS apsap and vé “OU
Ep) PUN aUaN OuseIH][OsIUO f9p OWuoHD}o ouL}yn & oun [aL
AWNOSUad da
NOIOVLOG O Oawnhodav ‘IvNOSuad “>
‘tuasoid jap eusayqoud jo opusipuste
'sts0 204 osmmny Jo an aimed ou o}s9 anb x ‘ayuaBan of audWOIS|
1 § “syme.odult 9] v pepuOLUd sep & siMBunsIp sages oUEso90U 53
naan ofp 9p 224 v2 aqunssodun 0} » papuotig “I
Inout o sasouo se.ss.ap used ‘so19]Ue 01
2p ofequn
2 v2 opes
3] sod "uayunad anb sauorouny anbe 10d
a1 muus9j UD ‘Hoop $9 ‘ay fo 9 294 en souDUE O} fod SepLO! 198 ¥G>q)
popuaptl 2p sosndag -s
svpey2o}ap seisuasayip soy op sezaqesuodsa1
‘pond 0} os otsiusnut un aaey 98 Dpwens ‘eUHA0} HIs9.ag| “oF On
1s ofeg upisa anb sousig seous & asatonpanur apand aipeu anb 9p wynweze# B|
woo canafgo ns woo sido wenutiod of ob peplunfos 2p sowuaua|a 9p 7st
-03d s0}$0 9gap “e1powsno ap souotouny pepytiqesuodsas ns oftg vas0d vatny
sonsodsp so) op popioomnyy “L
‘qusuodsoy ewos.od wun 40d “uoroez1ueBi0 w| 9p sys 2p s
soqustunoop som sopezuoine & sopejonuos 19s uagap euso) Us
8} 9¢1“PeptigenH09 B ¥ upizeadJoou ns ap sojue epezLO}TE O
uperonuos 495 aqop “ara ‘souseoueg so}ueqosduoD ‘onpg19 ©
se]0u "seinioe) op 2yusiuanosd egaudw9 vf ua wpEgy903
umnbpe so1o1azas Soj ap josuaa un Jeoey agap 9s upiqluEy, epeudwea any
nb pepuea ey pueed as anb wx
7 “susnea seo 10d 0 $0}
“on ns vk 9 ‘osn op souaig"seuttd set.oyeus owns resaud
uo &| © wesai8u anb so!anpoit so} sopo1 9p ony owaNaO4 19 HY agp 2g
so12npoud op orau8a & ossu8ta ap youu “¢
‘quoBan Jo1o9189 op tas ou wadwi0> 2p
ppeprs2oou ej 0 enuiad o} opuasou yo opuuns £ audwois “oroiazes 0 oronpoud
lun ap wo12e2i}09 0 orsaid j2 zopa2x04d un ap seus v soynsuoo oyua}0du
$9 “ToulNco 30 WHaLSIS 130 S30VOITNIS A SOINSNITG —€ vO 1 Save
(ONUSINTOHINOD 30 TNE
0862
La adecuada selec;
MANUAL DE CONTROL INTERNO
ci6n
el entrenamiento oport
10 y Ia apropiada capaci
Permitirén obtener una correcta evaluacién del desempeio de fos individuos,
En el proceso de entre:
pasos que implica el desempeto de su fi
que-tiene cumplir con 10
mmiento se trata que el individuo conozca las etapas y
ny fome conciencra de Ia importancia
icado, de acuerdo con fos procedimue
clamente ex
(os en vigencia
Este entrenamiento no nos asegura que
fi6 y brinde perfectos resultados, sino que debe ser constantemente
idividuo cumpla tal cual se le ense
ipervisad para
ver si cumple con las pautas o 1nstruectones que fe fueron dadas,
Las siguientes fases forman parte de este cuarto elemento:
1
Selec
Los individuos deben ser e
adopeidn de procedimientos que nos garanticen {a contratacién de elemen-
tos idéneos para el puesto que se requiere ocupar y que posean las condi-
ciones personales necesarias para el futuro tanto nmedisto coma mediato,
Erie
Antes
un per
functones cémo se ejecutan y es
se, Esta es una etapa de ubteac
ta empresa y su ocupacicn.
comenzar con las funciones propias,
fo de adapracidn a la emprest, en el
individuo debe pasar por
cconocers cudles son sus
10€s el medio en que va a inerrelacionat
y adaplacin a su nuevo medio, que es
Capacuacion
BI individuo debe perfeceionarse mhediante programas de capaettacién que
idan a lograr una mejora en sus conocimuentos y eendimientos © que lo
ayuden a alcanzar mejores posiciones uturas dentro de In organtzaciGa,
Es necesario practicar una const le su actuacién yfo dese
eft, El individuo debe conocer su resultado, ya sea para mejorar su ren-
imiento 0 para obtener pautas de
La organizaciGn debe contar con una politica de promocién de los ind
‘duos que la componen, 1o que, los mouivard a mejorar su desempero
vex promovidos, les brindard una sausfaccidn de tipo moral y mater
PARTE 1. CAP. 3 — ELEMENTOS Y FINALIDADES DEL SISTEMA DE CONTROL... _ 63
6. Re
La funcin y 1s responsabilidad deben ser correctamente rem
posible, acompafiadas por incent
también, por condiciones confortables y saludables del lugar donde realiza
su gestidn,
radas y, en
7. Identificacién
Bs conveniente, para fos
a trabajan se sentan plenamente
persigue y, ademas, que se si
8. Rotaciai
La rotacién de tareas ene como fin que el individuo no se enayene y que
—1 su vez— aprenda diferentes funciones; pero también, on muchos casos
se [a utiliza como un medio eficaz para preven y detectarirregularidades,
cervores, fraudes, etestera,
9. Licencias o paraclas obligadas
cer rupturas temporar
periodos no mayores que un affo de trabajo. Esto ayu-
iduo tenga los descansos necesarios pera mejorar su salud
105 [0 reemplac:
en su fun-
En muchos casos los fines de la sociedad y fos del individuo pueden con-
traponerse y, entonces, es necesario ‘una decision a tiempo, an
tes que un conflicio de intereses a postervor
5, RESUMEN DE LOS ELEMENTOS
DEL CONTROL INTERNOS0attupue29 sosinaat So} 9p voinbipsOf & jeuo!ouny vO
oq “O>HeIs9 oroadse un se -sepea1y}20ds9 uorBN)
woo sttdusno ap oratqa fo uos “ou jop sosinoas
VAMVZINVOUO VanLonULsa “19
1er9d0 agap sayeny
uy ottos souUeD gop owDIUY
ONUGINI TOMLNOS aa
YNG@LSIS Tad NOIOVOTId¥ ad OIG ‘9
jeuosiad 9p uoroeiop
u}a09)a8, © opensape jeuosiog,“y
sivoéin
© ap zea us squepoduu 0} » popuoud “LL
sauo}ouny 0 sease) 52) 2p uorseIOY “O}
‘SOUOIaBOEA © SeIDUBONT “6
Pepiiany ap sounbag “9
sonisedep so] sp pepiojauney “z
Uupoejvauna9p ep jouuog “9
soy
-onpoid ap osei6is A oseu6ur ap jonued “s
Seuea seuomezi09 0 SBUORE|ON
saiopeanoid op uoiaeatynuen} °e
z
+
copesBe jonveo ap eweisis
‘Sevo!oun} ap uorseiedes *
{9 sound £0) op oan
sudo 0 seus suanaeig “¢
seuoioeiado ap ugroeqoide ap seWoIeIS “pL
‘Sewois's So} © 0s000y “Eh
se01u03}90)9 SBIEIUeG “Zh
sojquedsyp fasenjos) seuieiB05e
soueinwios A seiueqasdwog “¢
‘onesode foniuod “a
oqosa sod sauorsannsuy “7
s02169i0u00) sojpay “S|
eplunojun o pepiauaBowoy -<
uuproe1adwoo 9p sos@90%d “yp
ojuanwinow @ fosuoe sp seWaND “2
‘sejuan9 op sour 2
eptiqeiues ap o sejusno 9p yenueyy “L
sojuotupaoosd
Avojsezuoine ap pwaisis
eaesedo A eu
leq
sopeupiogns ep
reuoypasioun wiouepuadant
SEUBUNRY Sauorzeqaxduog
‘500101 op uojoe6ai60g
sepeprigesuodsa:
4 pepyoine ‘souotouny ap sauo‘auyod “L
oioezue610 & 9p UeIe “L
| luna ns eed Jeidope & sepipey | owlaiu) jonuoD jap Solway
89° “TOLINOD 3a WABISIS T3O S3GVONWNID A SOINSNTS — 0 avo V aluva
‘ojusiunjduna ne eed sedope v SepipaN
(ONHALNI TOHINOD 30 THN
‘ou1SIu| [osu Jap so}UEWIE/S
¥966 (MANUAL. DE CONTROL INTERNO
5. Que extsta adecuada disiibucidn en las fanctones de autorizacién, jecueién
¥ control de las operaciones, asi como adecuada custodia del patsimonio,
6. Ls organizacién debers contar con un organigrama y manuales de org
jena (u operativa)” ésta debe dependes
Funcion de “auditoria
nivel jerérquico,
6,2. SISTEMA DE GENERACION, EJECUCION ¥ CONTROL DE
OPERACIONES Y TRANSACCIONES
Es ef aspecto dindsmico, Conforma un sistoma de relaciones entre las distinias es
Inueturas 0 subestructuras a efectos de ograr alcanzar los objetivos de Ia organizacién
Este sistema queda definido:
Sistema Goncepto
Biractivo | Fifa objetives principales y como tograros.
Operative | Lo forman las poltcas, ios procedimientos (isicos y d=
el procesamiento de la informacién.
Informativo far, computar, controlar,
que surge de fas
temas direc
Los requisitos bésicos de! Sistema de Control Intemno para los
tivo y operativo son:
1, Que todas las operaciones normales y/o previsibles estén adecundament
cexpuestas en lo que hace a los procedimientos de autorizacién, ejecucién
‘control aplicables.
2. Que toda operacisn esté dividida en fases de manera que no quede en
(otalidad a cargo de una misma persona,
3, Que todos fos procedimientos operatives euenten con un adecuado sistema
de autorizaci6n.
4. Que los biene:
ciones espeefficas predel
do a los responsables de su custodia.
10s se encus smente ubieados en focal
idas y que el acceso a Jos mismos sea restrn
PARTE |, CAP. 3 ~ ELEMENTOS ¥ FINALIDADES DEL SISTEMA DE CONTROL. 67
SATE CAP So ELEMENTOS ¥ FINALIOADES DEL SISTEMA DE CONTROL... 67
Que fos activos fisicos se encuentren adecuadamente protegidos por medi-
das de seguridad,
Que exista una adecuada politica de seguros
Que ei sistema permita te evaluacién de las normas y de fos
procedimientos vigentes, Avtocontrol y retroal
‘La orgamizacién debe contar con: a) manuales
sogramas.
wentos y b) eur-
Los requisitos bésteos del Sistema de Control Interno para el sistema informée
1
Los req)
Que se disponga de un manual de cuentas o un plan de cuentas o un manual
de procedimientos contables,
I plan de euentas debe contar con euentas de control,
fam de cuentas estéestructurado paca la preparacidn de los estados
les y brinde informacién,
ventos tendientes ala verificacién de la exac-
titud de los registros contables.
6,3. OPERADORES DE LOS SISTEMAS
Los sistemas son opersdos por la plana humana sobre la base de la funcién
lependenci o
rquica,
3s basicos del Sistema de Cont
interno son:
‘Que se definan y apliquen Jos procedimrentos de contratacién de personal
‘éenicamente id6neos,
(Que se establezcan programas de capacttacién y entrenamiento.
Que existan métodos de evaluacis
Que existan planes de rotacién,
Que se defin
funciones,
de incompatibilidades para el desempeiio de las24 0 wiouDystsuos usuon ou anb
sdsou09 vidoxd
ais ost
‘pats 280 ap
snoop
Yousoy ewvewoind se opoxpNe 9p O>1.363 Oy
SORIVNTSLOOG SALNIGGOTLNY “T'T
VIAOLIGAV VI A ONNGINI TOULNOO ‘Ta “T
UIVOLIGNY UI A ONUDLNI |
JOYLNOD 3d UWSISIS 13 |
p o1nuidy>70 MANUAL DE CONTROL INTERNO
PARTE 1. CAP. 4 — EL SISTEMA DE CONTROL INTERNO Y LA AUDITORIA
nt
Beara eee eee ere eee eee eee eae Se caeecunde oor los dictimenes 1, 4 y 5 del mismo orga-
arn] Aso Tema sustitve| woainceea] Mouiice
Moattoedal Wot Pero tenemos que destacar que culquera de as dos fuenesenumerads pe-
cedeniementeuenen un denominador con qe son tes norms bees
1988 | consotaacion do ts esta Ray jaan
dos contables, ATS oe ee
resiacion del rato de auditors
1964 | vatuacin de mversones en
attoy
teciedades conolacer y
‘vinculadas. ee
peer ora a oro rere re | tes “ormas ptsonsies” deren ls ldocesyotbtor que
fi cons Aro