Está en la página 1de 10

qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty

uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasd
fghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzx
cvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq
LAS AVENTURAS DE
wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui
ULISES
opasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfg
Texto, vocabulario y notas

hjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxc
vbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq
wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui
opasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfg
hjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxc
vbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq
wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui
opasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfg
hjklzxcvbnmrtyuiopasdfghjklzxcvbn
mqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwert
yuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopas
dfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklz
xcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnm
qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty
I.E.S. “Alhaken II” Las aventuras de Ulises

LAS AVENTURAS DE ULISES


TEXTO DICCIONARIO NOTAS y “REPASO”
I.- En el país de los Lotófagos accipio: recibir 1. Ablativo, complemento de dignas.
aduena,-ae: extranjero 2. Vlixes,-is, Ulises (héroe de la
Multas iam res memoria1 dignas affero: ocasionar Odisea de Homero, esposo de
ago: pasar; conducir Penélope y padre de Telémaco).
Vlixes2 in bello Troiano gesserat; at uir- at: pero 3. Preposición de Abl. con valor
autem: sin embargo “temporal”.
tus eius et prudentia clarius eluxerunt in3 bellum,-i: guerra 4. Impf. que debe de traducirse por un
clarius: claramente Plusc.
longo illo errore, quo per decem conti- classis,-is: flota 5. Cum... reduceret: “cum histórico”:
constringo: sujetar el nexo cum, acompañando a un Prt.
nuos annos a patria Ithaca distinebatur4. cupio: desear Imp. o Plusc. de Subj., hace que el
defero, llevar [a un sitio verbo se traduzca por un gerundio
Is enim, cum5 socios suos domum6 a determinado]; dirigirse; arrastrar simple o compuesto,
distineo: separar respectivamente.
bello reduceret, tempestate delatus est ad domus,-i: patria; casa
eluceo: sobresalir.
6. Compl. cinrcunstancial de lugar “a
dónde”, sin preposición.
enim: en efecto
oras Lotophagorum, qui nomen a7 loto error,-ris: peregrinaje
7. Prep. de Abl. indicando “causa”.
8. Elemento correlativo que aparece
fructus,-us: fruto
arbore acceperunt. Loti autem fructus gero (3): llevar a cabo, realizar
en la proposición principal para
indicar que el ut de la subordinada
habeo: tener
tam8 suaues9 habebat illecebras ut10 ad- illeceber,-bra,-brum: encanto
tiene valor consecutivo.
9. Concuerda con illecebras.
Lotophagi,-orum: lotófagos
uenis obliuionem patriae afferret. Qua11 lotus,-i: [árbol del] loto
10.Valor consecutivo, en correlación
con tam: tan [dulces]... que.
memoria,-ae: recuerdo
suauitate capti12 nonnulli e sociis Vlixis nonnullus,-a,-um: alguno
11.Pronombre relativo que, por no
tener antecedente y encabezar frase,
obliuio,-onis: olvido
reliquam ibi uitam agere cupiebant. Hos ora,-ae: costa; playa; ribera
tiene valor demostrativo: éste, ésta.
12.Part. pasivo de capio, cautivados.
reduco (3): conducir de nuevo;
ipse, uinculis13 constrictos, ad classem devolver
Participio en aposición a nonnulli
(sujeto de cupiebant).
socius,-ii: compañero
reduxit. Troianus,-a,-um: Troyano
13.Vinculis constrictos: encadenados
(lit.: sujetados con cadenas). Part. en
aposición a hos.

II.- Los Cíclopes. En la cueva de REPASO:


adueho: llegar (en pasiva) - Valor sintáctico de los pronombres
Polifemo alligo: atar demostrativos.
Inde ad Siciliam aduectus est, alter,-a,-um: otro; segundo - La oración subordinada de relativo.
amoueo: apartar; remover - “Cum” con Subjuntivo.
quam terram tum incolebant Cyclopes, appareo: aparecer - El Infinitivo concertado.
appello (3): atracar; arribar
foedi14 et feroces immani15 corpore ho- apporto: llevar; aportar
aries,-etis: carnero
mines, qui singulos in media16 fronte arripio: agarrar 14.Foedi y feroces concuerdan con
audio: oir homines.
oculos habebant. Huc cum17 naues appu- beneficium,-ii: favor 15.Immani corpore es complemento
callidus,-a,-um: amable; de homines.
lisset copiasque exposuisset, ipse cum agradable 16.Medius,-a,-um: en medio de / en el
captiuus,-i: prisionero centro de (designa la parte central
duodecim sociis loca18 propinqua explo- caseus,-i: queso del nombre al que se aplica).
ceter,-era,-erum: el resto 17.Cum “histórico”.
rare constituit. Non longe a litore pro- comiter: amablemente 18.Loca propinqua explorare: Orac.
compello: empujar Sub. sustantiva en función Obj.
gressi19 uastam speluncam densis arbo- consilium,-ii: proyectos; maneras Directo.
constituo: decidir 19.Part. de pregredior. Aquí está
ribus tectam20 inuenerunt. Hinc uasa in- consuetudo,-dinis: costumbre sustantivado la avanzadilla/la
conuerto: dirigir vanguardia (lit.: los avanzados).
gentia stabant nouo lacte plena21; hinc conuoco: llamar 20.Part. pvo. de tego, cubrir/ocultar.
corpus,-oris: cuerpo Está en aposición a speluncam.
casei eadem fere magnitudine exstructi crudelis,-e: cruel 21.Adj. referido a uasa ingentia; lleva
delecto: deleitar un compl. en caso Abl.
erant; in longis speluncae recessibus deuoro: devorar
dico: decir

1
I.E.S. “Alhaken II” Las aventuras de Ulises

paucae errabant oues. diffido: desconfiar 22.Part. concertando con el sujeto. A-


duco: llevar; conducir quí está construido transitivamente.
Dum haec Graeci mirantur atto- effodio: agujerear; sacar 23.Cyclopes,-um: Cíclopes. Este
effugio: huir Gtvo. es compl. de los dos super-
niti, subito dominus ipse apparet gregem emitto: hacer salir lativos que van a continuación.
eripio: sacar 24.Relativo con valor demostrativo.
suum e pascuis agens22. Hic Polyphemus erro: andar de un lado para otro 25.In con Ac.: a/hacia (lugar “a dón-
euado: salir; huir de”; en contextos bélicos, acompa-
erat, Neptuni filius, Cyclopum23 poten- ex: según ñando a un Ac. de persona, contra);
exitus,-us: salida con Abl.: en (lugar “en dónde”).
tissimus et ferocissimus. Qui24 postquam expono (3): desembarcar; bajar 26.Pron. interrogativo que introduce
exstruo: acumular una proposición subordinada inte-
oues in25 speluncam compulit, ingenti factum,-i: hecho; acto rrogativa indirecta; depende de inte-
facultas,-atis: posibilidad rrogauit (verbo de lengua).
scopulo exitum obstruxit. Inde in Vli- ferox,-ocis: salvaje 27.Adverbio interrogativo
grex, gregis: rebaño 28.Introduce el estilo directo. Hay que
xem sociosque conuertit oculum, magna inde: (de/desde) allí traducirlo antes de las comillas y po-
ingens,-ntis: enorme ner después dos puntos:
uoce interrogauit quid26 peterent, unde27 insolitus,-a,-um: desconocido ...respondió: “...”.
interrogo: preguntar 29.Participio pasivo concertando con
uenissent. Cui Vlixes “Nos Graeci su- inuenio: encontrar el sujeto; lleva Compl. Agente.
lac, lactis (n): leche 30.E numero: lit. del conjunto (no es
mus” respondit28; “ad hanc oram tem- loca,-orum: lugares necesaria su traducción).
loquor: decir 31.Part. de diuello: después de desga-
pestate delati29 uenimus”. magnitudo,-dinis: proporción rrarlos; concuerda con corpora.
maximus,-a,-um: más grande 32.Part. pasivo de percello, golpear,
Tum Polyphemus repentino motu miror: contemplar concertando con el sujeto; lleva
mitis,-e: agradable;suave Compl. Agente.
duos e30 numero Graecorum arripuit et motus,-us: movimiento 33.Extremus,-a,-um: último/la parte
noceo: hacer daño más lejana, pero también grave/
corpora eorum diuulsa31 crudeliter deuo- nolo: no querer crítico (indica la zona límite de un
obstruo: tapar; obstruir lugar o de un acontecimiento).
rauit. Ceteri Graeci, terrore perculsi32, in occido: matar 34.Effugio: Gerundio en Gtvo., compl.
os, oris: boca; entrada de consilia; traducir como infinitivo,
extremos33 speluncae recessus se abdide- os, oris: el rostro de huir: o como sustantivo, de fuga.
ouis,-is: oveja 35.“Cum histórico”.
runt. Vlixes autem, multa consilia effu- paro: prepararse; disponer 36.Ad + Gerundio en Ac.: tiene valor
pascua,-orum: los pastos final, cuando lleva un C. D.
giendi34 animo reputans, cum35 neque percello: golpear 37.Ad + Gerundio en Ac. tiene valor
peto: pedir; buscar, dirigirse a final, cuando lleva un C. D.
ad36 Cyclopem occidendum neque ad37 poculum,-i: copa 38.Inf. prst. de utor. Los deponentes
postulo: pedir utor, usar/emplear, fruor, gozar,
scopulum amouendum uires sibi suffi- potens,-ntis: fuerte fungor, desempeñar, potior, apode-
potio,-onis: bebida rarse y uescor, alimentarse, llevan
cerent, fraude ac dolo uti38 constituit. profero: ofrecer su Complemento en Abl.
prospicio: percibir; observar 39.Aggredior: el Participio de un
Itaque Polyphemum comiter ag- protinus: sin detenerse; al verbo deponente (el que tiene forma
instante pasiva) tiene sentido activo,
gressus39 uinum suauissimum profert, quisque (indf): cada uno; alguien habiendo abordado.
recessus,-us: rincón; escondrijo 40.Elemento correlativo que deter-
quod secum ex naue apportauerat. Quo redeo: regresar; volver mina el valor consecutivo de ut con
reputo: meditar; pensar Subj., tanto... que...
uino Cyclops adeo40 delectatus est, ut respondeo: responder; contestar 41.Introduce estilo directo. Hay que
scopulum,-i: roca traducirlo antes de las comillas y po-
alterum et tertium poculum postularet. sedeo: sentarse ner después dos puntos: ...dijo: “...”.
singillatim: de uno en uno 42.Gratias... referre, corresponder [a
Tum ebrio ore subridens “Dic mihi” singuli,-ae,-a: único; uno sólo un favor]/mostrarse agradecido.
spelunca,-ae: cueva 43. Rige Dativo.
inquit41 “nomen tuum; uolo enim gra- sto (1): estar [de pie]
subito: de repente REPASO:
tias42 tibi pro tanto beneficio referre43”. subrideo: sonreir - Valor del Acusativo como C.D.
sudis,-is: estaca - El Participio concertado
Verbis tamen Polyphemi mitibus diffi- sufficio: ser suficiente - Sintaxis del Gerundio
tantus,-a,-um: tan gran - Las oraciones interrogativas directas.
debat Vlixes, qui facta eius crudelia tergum,-i: espalda __________________
tracto: tocar
nuper uiderat. Callidis igitur uerbis res- uas, uasis: vasija (en pl.)
uastus,-a,-um: amplio

2
I.E.S. “Alhaken II” Las aventuras de Ulises

pondit, “Nemo44 mihi nomen est”. uenio: venir 44.Nemo mihi nomen est, me
uenter,-tris: vientre llamo/mi nombre es ”Nadie”. Mihi
Tum Polyphemus45: “Hanc tibi, uerbum,-i: palabra es Dat. posesivo.
uero: en verdad; verdaderamente 45. Hay que sobreentender “dijo /
Nemo, gratiam referam; te enim socio- uicinus,-a,-um: vecino respondió”
uideo: ver 46. Predicativo del C.D. (te).
rum ultimum46 deuorabo”. Haec uerba uinco: vencer 47. Locutus..., uictus: Participios
uis, uis: fuerza concertando con el sujeto.
locutus47, noua atque insolita potione ullus,-a,-um: alguno 48. Somno se dedit, se durmió (lit.: se
uolo: querer entregó al sueño).
uictus, somno48 se dedit. 49. His: Dat.; Compl. Ind. de inquit.
50. Aposición a his, a los que le
Vlixes protinus praeacuta sude, preguntaban.
51. Compl. Circunstancial de lugar “a
quam ex igne eripuerat, oculum eius dónde”, sin preposición.
52. Postridie prima luce, al ama-
unicum effodit. Magno clamore Poly- necer/ a la mañana siguiente (lit.: en
la primera luz del día siguiente).
phemus uicinos suos conuocauit. His49 53.Paro + Inf., disponerse a / prepa-
rarse para.
interrogantibus50 quis ei noceret, “Ne- 54.Vllam effugiendi facultatem: es O.
D. de dare, que a su vez es O. D. de
mo” inquit “mihi nocet”. Ceteri Cyclo- nolebat.
55.Maximae cuius ouis, de las ovejas
pes, cum haec uerba audirent, domos51 más grandes (lit., de cada oveja
mayor).
suas redierunt. Postridie52 prima luce Po- 56.Adjetivo predicativo referido a ipse,
fue el último que.
lyphemus ex consuetudine sua scopulum
ab ore speluncae amouit, ouesque suas REPASO
- Valor sintáctico del Ac. como C. C.
ad pascua ducere parabat53. Ipse in exitu - Los pronombres personales
- El Infinitivo no concertado
sedens terga ouium singillatim manu - El Compl. Predicativo
________________
tractabat; nolebat enim captiuis ullam54
effugiendi facultatem dare. Vlixes uero,
qui hoc ipsum prospexerat, socios singu-
los sub uentre maximae55 cuiusque ouis
alligauerat. Hoc modo cum ceteros emi-
sisset, ipse sub ingenti ariete ultimus56
euasit.

III.- Visita a Eolo, dios de los abeo: marcharse; salir


vientos. Los Lestrígones Aeolia,-ae: Eolia 57.Compl. circunstancial de “direc-
Aeolus,-i: Eolo ción”, sin preposición.
Inde Aeoliam57 nauigauerunt ad58 alueus,-i: cavidad; vientre 58.Indica el movimiento “a donde”
aperio: abrir alguien se dirige sin entrar en el
regem Aeolum, cui Iuppiter uentorum benigne: favorablemente; con lugar, es decir, proximidad, a/hacia.
afabilidad Con nombres de “persona” expresa
potestatem tradiderat. Hic Vlixem be- benignus,-a,-um: generoso; movimiento de hostilidad, ataque,
afable etc., y se traduce por contra. Cuando
nigno hospitio accepit, eique abituro59 caro, carnis: carne se refiere al tiempo, indica “destino”
cito: rápidamente y se traduce por hasta.
saccum dedit, intra60 quem uentos omnes concito: desencadenar 59.Part. Fut. de abeo, cuando se dispo-
concludo: encerrar nía a marchar.
concluserat. Hunc saccum Vlixes in al- confringo: destruir 60.Prep. de Ac., dentro de.
conspectus,-us: contemplación
curiosus,-a,-um: curioso

3
I.E.S. “Alhaken II” Las aventuras de Ulises

ueo nauis abdidit; Zephyrum solum emi- custodio: guardar 61.Partícula correlativa en la oración
diligenter: diligentemente principal que presupone el valor
sit. Qui tam61 prospera flauit aura ut, de- dormio: dormir consecutivo de ut.
dum: mientras 62.Abl. de lugar “de dónde”, sin
cimo die postquam Aeolia62 profecti flo: soplar preposición.
Formianus,-a,-um: formiano 63.Miror: Part. Prste. concertando con
sunt, sine ullo incommodo in conspec- (habitante de Formias: ciudad el sujeto, preguntándose. De este
habitada por los Volscos) participio depende la proposición
tum patriae Ithacae uenirent. gigas,-antis: gigante subordinada interrogativa indirecta
iaculor: lanzar; arrojar introducida por quod.
Socii autem nimis curiosi miran- incommodum,-i: perjuicio; 64.Pron. relativo, cuyo antecedente es
inconveniente; molestia id; id... quod: lo que (lit.: esto lo
tes 63
quod id esset, quod64 Vlixes tam iterum: de nuevo que).
Iuppiter, Iouis: Júpiter 65.Tam: Elemento correlativo en la
diligenter custodiebat, saccum tumidum, Laestrygones,-um: Lestrígones oración principal que anticipa el
(antiguo pueblo antropófago que valor consecutivo de ut.
dum ipse dormit, aperuerunt. Venti pro- vi-vía cerca del volcán Etna) 66.Cursum tenere: mantener el
minus: menos rumbo; es O. D. de possent, podían.
tinus soluti tam65 saeuam tempestatem nauigo: navegar 67.Aeolus,-i: Eolo (dios que gobierna
nauis,-is: nave todos los vientos)
concitauerunt, ut naues cursum66 tenere nimis: demasiado 68.A quo: es Compl. Agente de acci-
potestas,-atis: poder perentur. Quo: valor demostrativo.
non possent, citoque omnes ad Aeolum67 praeter: excepto (prep. Ac.) 69.Cum “histórico”.
praeteruehor: costear; pasar por 70.Formianus,-a,-um: formiano
reueherentur. A quo68 cum69 minus be- delante (habitante de Formias: ciudad
proficiscor: salir; marcharse habitada por los Volscos)
nigne acciperentur, uela uentis iterum reliquus,-a,-um: restante 71.Laestrygones,-um: Lestrígones
reueheo: regresar (en pasiva) (antiguo pueblo antropófago que vi-
dederunt. Dum uero Formianas70 oras rex, regis: rey vía cerca del volcán Etna)
saccus,-i: saco 72.Inf. Prste. de uescor, alimentarse;
praeteruehuntur, Laestrygones71, gigan- saeuus,-a,-um: salvaje lleva su Compl. en Abl. (ver Nota
soleo: soler; acostumbrar Cap. II).
tes crudeles, qui humana carne uesci72 solum: solamente
solutus,-a,-um: suelto
solebant, magnos scopulos iaculati sunt, tempestas,-atis: tempestad
teneo: mantener; tener
nauesque omnes praeter unam confre- trado: entregar REPASO:
tumidus,-a,-um: hinchado - Valor sintáctico del Gt.
gerunt. Hac naue Vlixes cum reliquiis uelum,-i: vela - El Part. Absoluto.
uentus,-i: viento - Subordinadas temporales.
sociorum euasit. Zephyrus,-i: Céfiro -Valores del nexo “CVM”
_______________

IV.- La hechicera Circe adeo: marchar(se) 73.Part. pvo. de proueho, arrastrar;


Aeaeus,-a,-um: de Ea (sobre- transportar. Concierta con el sujeto
Inde leni uento prouectus73 nombre de Calipso) y lleva Compl. Agente.
amicitia,-ae: amistad 74.Circe,-es, Circe (famosa hechicera,
Aeaeam uenit, quam insulam regebat conuenio (trasn.): encontrar hija del Sol, que convertía a los
differo: aplazar hombres en animales).
Circe74, uenefica notissima. Vlixes, doceo: enseñar 75.Ex numero eorum (lit.: “de/desde
elabor: escapar (de); liberarse /entre el número de éstos), de entre
priusquam socios omnes ex naue expo- de; salvarse de éstos (no es necesario traducirlo).
foedus,-a,-um: repugnante 76.Participio pasivo concertando con
suit, uiginti ex75 numero eorum lectos76 gladius,-ii: espada el C.D.
hospitium,-ii: hospitalidad 77.Supino de peto dependiente de un
oratores misit, pacem atque hospitium intermitto: interrumpir verbo de movimiento con valor
introduco: entrar; introducir final: para pedir.
petitum77. Quos78 Circe per artem suam iter, itineris: camino 78.Relativo con valor demostrativo
lego: escoger; elegir 79.Solus: fue el único que. Adjetivo
in foedos sues mutauit. Solus79 Eury- lenis,-e: suave predicativo de Eurylochus.
manus,-us: poder 80.Dat. de finalidad, para ayudar.
lochus, e manibus eius elapsus, quid fac- Mercurius,-ii: Mercurio (dios 81.Proficiscor, marcharse. Se cons-
olímpico; mensajero de los truye con dos dativos: uno de fina-
tum esset, Vlixi nuntiauit. Qui sine mora demás dioses) lidad (expresado generalmente con
mora,-ae: tardanza un sustantivo abstracto) y otro
auxilio80 suis profectus est81. moror: residir; retener; retrasar posesivo.
mors, mortis: muerte

4
I.E.S. “Alhaken II” Las aventuras de Ulises

Conuenit eum in itinere Mercu- mox: luego 82.Moly nomine, llamada Moly (lit.:
muto: cambiar; transformar por nombre Moly).
rius, herbamque magicam, Moly82 nomi- notus,-a,-um: conocida 83.Interrogativa indirecta.
nuntio: anunciar 84.Fretus,-a,-um: adj. que lleva un
ne, dedit, docuitque quomodo83 uenefi- orator,-oris: emisario Compl. en Abl., confiado en.
pax, pacis: paz 85.Adverbio de lugar.
cae repugnare posset. Hoc remedio fre- perterreo: asustarse totalmente 86.Part. de minitor; concierta con el
peto: atacar; dirigirse a sujeto, amenazándola con. En latín
tus84 Vlixes regiam adiit. Quo85 post- possum: poder es transitivo.
postquam: después de 87.Part. pvo. de conuerto. Se refiere a
quam introductus est, stricto gladio regi- priusquam: antes que Circe.
profectio,-onis: marcha; partida 88.Partícula correlativa que anticipa el
nam ipsam petiit, mortem minitans86 nisi proprius,-a,-um: original; valor consecutivo de ut.
propio 89.In diem ex die, de día en día (lit.:
socios sibi redderet. Circe perterrita om- quomodo: de qué modo; cómo de un día a otro día).
reddo:devolver 90.Cum “histórico”
nes ad propriam formam restituit. Mox regia,-ae: palacio 91.Repetere, reanudar; este Inf. es O.
rego: gobernar; regir D. de constituit.
ad amicitiam conuersa87 Graecos tam88 remedium,-ii: remedio
repugno, defenderse de (rige REPASO:
benigno hospitio accepit, ut profectio- Gtvo) - Sintaxis del comparativo
restituo: restituir - Las interrogativas indirectas.
nem in89 diem ex die differrent. Cum90 stringo: desenvainar - Las subordinadas consecutivas.
sus, suis: cerdo,-a _______________
tamen totum iam annum morati essent, tamen: sin embargo
tandem: por fin
tandem Vlixes iter intermissum repe- uenefica,-ae: hechicera

tere91 constituit.

V.- Las Sirenas. Escila y Caribdis auris,-is: oreja 92.Part. de pellicio, seducir; enga-
cantus,-us: canto tusar; aposición, concertando con
Non procul hinc praeruptum caput, capitis: cabeza nautas.
cera,-ae: cera 93.Praemonitus (Part. pasivo de
scopulum in medio mari Sirenes, nym- cursus,-us: rumbo; ruta praemoneo), tiene Compl. Agente.
dirigo: dirigir; alinear 94.Sujeto de constringi (Inf. Prste.
phae marinae, incolebant, quae nautas dulcis,-e: dulce; agradable Pvo.), sujetar; éste depende de
duplex, duplicis: doble iussit.
dulci cantu pellectos92 perdere solebant. gurges, -itis: torbellino; sima 95.Escila. Monstruo que se le
hinc: allí representa con seis cabezas, cada
Vlixes a Circe praemonitus93 sociorum incolo: habitar una de ellas con triple hilera de
iubeo: mandar dientes y doce pies; vivía en una
aures cera obturauit, seque94 ad malum malus,-i: mástil gruta (tradicionalmente situada en el
mare, maris: mar estrecho de Mesina, entre Sicilia e
constringi iussit. Hoc modo omnes sine marinus,-a,-um: marino Italia) enfrente del remolino de
medius,-a,-um: en el centro Caribdis. “Estar entre Escila y
ullo incommodo praeteruecti sunt, cur- nauta,-ae: marinero Caribdis” es hallarse en una
nympha,-ae: ninfa; divinidad situación en que las dos posibles
sumque inter Scyllam95 et Charybdim obturo: tapar; taponar vías de acción son igualmente
pellicio: seducir; engatusar peligrosas.
dirigebant. Dum autem huius96 gurgitem perdo: causar desgracias 96.Se refiere al monstruo Caribdis.
peruenio: llegar 97.Se refiere a Escila.
effugiunt, illa97 caput suum e spelunca praemonitus,-a,-um: advertido 98.Part. Pvo. de eripio, arrebatar; es
praeruptus,-a,-um: escarpado aposición a homines.
protulit et sex homines e media naue procul: lejos
profero: extender; hacer REPASO:
ereptos98 deuorauit. Ceteri, e duplici avanzar; sacar - Valores del Dativo
Siren,-enis: Sirena - La aposición.
periculo elapsi, ad Siciliam tuto tutus,-a,-um: seguro - Valores de VT.
______________
peruenerunt.

5
I.E.S. “Alhaken II” Las aventuras de Ulises

VI.- Las vacas del Sol adhaereo: estar unido 99.Adv., por azar (no confundirlo con
comburo: quemar el Abl. del adj. fortis,-e).
Hic forte99 uaccae quaedam Soli fractus,-a,-um: roto 100.Inf. prste. de occido 2 (<obcaedo).
hic: allí 101.Ad unum, hasta el último.
sacrae pascebantur, quas uaccas Vlixes interimo: matar 102.Ogygia,-ae: Ogigia; Compl. cir-
iratus,-a,-um: irritado; enfadado cunstancial de lugar “a dónde”, sin
occidi100 strenue uetuerat. Cum autem mandatum,-i: órden; mandato preposición.
neglego: desobedecer
socii haec mandata neglegerent, Sol pascor: pastar; alimentarse REPASO:
quidam, quaedam, quidam: - Los verbos deponentes y semidepo-
iratus nauem eorum combussit, et omnes uno; alguno nentes
sacer,-cra,-crum: sagrado - Valores del Ablativo.
ad101 unum interemit. Vlixes ipse, fracto Sol, Solis: el Sol (divinidad) - Valores de los demostrativos y del
strenue: expresamente relativo.
nauis malo adhaerens, Ogygiam102 uacca,-ae: vaca __________
ueto: prohibir
delatus est.

VII.- En la isla de Calipso amor,-oris: amor 103.Calypso,-us, Calipso (ninfa que


breuis,-e: breve; poco dió alojamiento a Odiseo durante
Hanc insulam nympha Calypso103 capio: capturar; cautivar siete años y que prometió hacerlo
consumo: consumir inmortal si aceptaba ser su esposo).
incolebat, quae naufragum benigno hos- desiderium,-ii deseo 104.Elemento correlativo en la princi-
dimitto: dejar escapar pal que señala el valor consecutivo
pitio accepit, breuique tempore adeo104 etiam: sin embargo de ut.
inquietus,-a,-um: inquieto 105.Compl. agente.
capta est amore105 ut nollet106 eum107 a se inuitissimus,-a,-um: de mala 106.Impf. de Subj. de nollo. En las
gana consecutivas se traduce por Ind.,
dimittere; quin108 etiam nuptias optauit. nauigium,-ii: barco respetando el tiempo en el que está.
nauphragus,-a,-um: náufrago 107.Eum a se dimittere, dejarlo mar-
Cum tamen Vlixem inquietum uideret, nouus,-a,-um: nuevo char de su lado; subordinada de
nuptiae,-arum: boda Infinitivo, depende de nollet.
patriaeque et uxoris desiderio consump- orno: equipar; preparar 108.Quin etiam, más todavía.
patria,-ae: patria
tum, tandem Calypso nauigium nouum quin: más aún REPASO:
tempus,-oris: tiempo - Formación del superlativo y su cons-
ornauit, eumque inuitissima dimisit. uxor,-oris: esposa trucción sintáctica.
_______________

VIII.- Ulises llega al país de los Alcinous,-i: Alcinoo


Feacios. Nausíca. ancilla,-ae: esclava 109.Naufragium fecit: naufragar.
Iterum Vlixes naufragium109 fecit aspicio: ver 110.Diosa marina, llamada también
blandus,-a,-um: suave Ino, que salvó a Ulises cuando su
propter iram Neptuni, cuius filium Poly- cibus,-i: comida balsa naufragó, ofreciéndole su velo
clamor,-oris:grito para que se mantuviera a flote.
phemum oculo priuauerat. Tulit auxi- comitor: acompañar 111.Phaeacia,-ae, Feacia (isla del mar
commoror: retener, permanecer Jónico, llamada hoy Corfú).
lium Leucothea110, dea marina, cuius ope commoueo: impresionar 112.Nausicaa,-ae, Nausíca (hija de
compello (1), dirigir la palabra Alcínoo, rey de los Feacios).
ad insulam Phaeaciam111 nando peruenit, [a alguien] 113.Dum + Ind.: tiene valor temporal
conquiro: buscar e indica que una acción es simul-
et sub dumo semianimis se proiecit. For- descendo: bajar tánea a la de la oración principal,
dumus,-i: matorral mientras...
te ad eundem locum Nausicaa112, regis emergo: salir 114.Neutro pl.; referido a uestimenta.
fero: llevar; ofrecer
Phaeacii filia, postridie prima luce cum forte: por azar
fugio: huir
ancillis suis descendit; solebant enim ibi generosus,-a,-um: noble
ibi: allí
in riuo lauare uestimenta. Dum113 autem impauidus,-a,-um: inalterado
incomptus,-a,-um: despeinado
haec114 in sole siccantur, puellae pila itaque: así pues
Ithaca,-ae: Ítaca
laetus,-a,-um: alegre
latebra,-ae: escondrijo

6
I.E.S. “Alhaken II” Las aventuras de Ulises

ludebant. Vlixes, laetis earum cla- lauo: lavar 115.E somno excitatus, habiéndose
Leucothea,-ae: Leucotea despertado.
moribus e115 somno excitatus, e latebris ludo: jugar 116.Terrore perculsae: aterrorizadas
misericordia,-ae: compasión (lit.: golpeadas por el miedo).
suis emersit. Ancillae, cum hominem Nausicaa,-ae: Nausica 117.Adjetivo predicativo, fue la única
Neptunus,-i: Neptuno (dios que...
squalidum, incomptum, nudum aspice- marino) 118.Este verbo rige dos Acusativos:
neque: y ni uno de persona (quam) y otro de
rent, terrore116 perculsae fugiebant. So- no: nadar cosa (cibum uestemque).
nudus,-a,-um: desnudo 119.Ac. referido a uirgo (= Nausíca)
la117 Nausicaa impauido animo restitit. oculus,-i: ojo 120.Paucos dies: Ac.; Compl.
ops, opis: ayuda circunstancial de “duración en el
Quam Vlixes, blanda uoce compe- oro: pedir; rogar tiempo”, sin preposición.
paucus,-a,-um: poco 121.Compl. circunstancial de lugar “a
llans118, cibum uestemque orabat. Com- percello: golpear dónde”, sin preposición.
Phaeacius,-a,-um: feacio
mouetur misericordia generosa uirgo; pila,-ae: pelota REPASO:
Polyphemus,-i: Polifemo - Las subordinadas concesivas
naufragum se119 sequi iubet; ad urbem postridie: el día siguiente _______________
priuo: privar
cito regressa patrem suum Alcinoum proicio: arrojar
propter: por causa de (prep. Ac.)
conquirit. A quo cum benigne acceptus regredior:: regresar
resisto: quedarse
esset, Vlixes, paucos120 dies ibi com- riuus,-i: rio
semianimis,-e: medio muerto
moratus, Ithacam121 Phaeacio nauigio sequor: seguir
sicco: secar; hacer secar
transuectus est. Itaque anno uicesimo somnum,-i: sueño
squalidus,-a,-um: sucio
postquam Troiam nauigauerat, ad pa- sub: debajo de; bajo
supersum: sobrevivir
triam solus rediit. Neque quisquam su- tot: tantos
transueho: trasladar
perfuit ex tot sociis, qui proficiscentem Troia,-ae: Troya
uestimentum,-i: vestido; ropa
comitati erant. uestis,-is: vestimenta; tela
uicesimus,-a,-um: vigésimo
uirgo, uirginis: doncella
uox, uocis: voz
urbs,-is: ciudad

IX.- Penélope y su ardid para absum: estar ausente


adduco: conducir; llevar 122.Este cum histórico tiene aquí un
entretener a los pretendientes aliquamdiu: durante algún valor predominantemente causal
Penelope, Vlixis uxor fidelissima, tiempo (puesto que + Impf. de Ind.) y acom-
assentor: ser del mismo parecer paña a reuerteretur y a perueni-
cum122 post Troiae excidium rex domum bibo: beber sset.
circummitto: enviar por todas 123.Vlla... fama: alguna noticia.
non reuerteretur neque per multos annos partes 124.Valor final con el verbo en Subj.
ciuitas,-atis: ciudad 125.Part. prste. indicando intenciona-
ulla123 de eo fama Ithacam peruenisset, clam: a escondidas lidad; tiene valor final, para pedir.
conficio: tejer; confeccionar Se refiere a principes.
filium suum Telemachum ad omnes conuenio: acudir
cupiditas,-atis: deseo
Graeciae ciuitates circummisit, ut124 pa- depello: rechazar; expulsar
detego: descubrir
trem Vlixem conquireret. diutissime: el tiempo más largo
posible
Dum autem is abest, multi prin- dolus,-i: engaño
donec: hasta que
cipes e finitimis insulis, regni cupiditate eludo: engañar
epulor: comer
adducti, Ithacam conuenerunt, reginam excidium,-ii: destrucción
fallo: engañar
in matrimonium petentes125. Quos Pene- fidelis,-e: fiel
finis,-is: frontera; territorio

7
I.E.S. “Alhaken II” Las aventuras de Ulises

lope, cum de finibus suis ui depellere fronterizo; palacio 126.Se emplea donec + Subj. cuando
finitimus,-a,-um: lejano la expresión del término temporal
non posset, uerbis callidis elusit. “Nemi- fraus,-udis: engaño; fraude lleva implícita la intención en la
Graecius,-a,-um: griego principal o la duda en la subordina-
ni” inquit “sponderi cupio, donec126 hanc inquit (unipersonal): dijo da. Se traduce por: hasta que.
insolenter: insolentemente 127.Aquí el Fut. Perf. in dica una idea
uestem confecero127, quam nuper texere instituo: empezar terminada en el futuro, termine de
interdiu: durante el día hacer/confeccione.
institui”. Illi assentiebantur, diesque interea: entretanto 128.Vt tempus quam diutissime
intra: dentro de; el interior de traheret, para ganar el mayor
interea epulando atque bibendo intra nemo,-minis: nadie tiempo posible.
nescio: desconocer 129.Todo lo que; es Compl. de
regiam terebant. Penelope autem, ut128 noctu: de noche texuerat y de retexebat.
nuper: recientemente 130.Indica duración en el pasado
tempus quam diutissime traheret, quod- Penelope,-es: Penélope inmediato, estuvo engañando.
post: después de 131.Cum uero, realmente/en verdad.
cumque129 interdiu texuerat, noctu clam princeps,-cipis: príncipe 132.Adv. interrogativo que introduce
procus,-i: pretendiente una oración subordinada interrogati-
retexebat. Hoc dolo procos aliquamdiu quicumque, quaecumque, quod- va indirecta, dependiente de nescio,
cumque: todo lo que; cualquiera (verbo intelectivo).
fallebat130. Cum131 uero nescio quomo- que 133.Finem... facere, acabar/dar fin a.
regnum,-i: reino; poder 134.Gerundio en Gtvo.; puede tradu-
do132 fraudem detexissent, insolenter retexo: deshacer; destejer cirse por un sustantivo abstracto.
reuerto: regresar
postulabant ut finem133 morandi134 face- spondeo: prometerse en REPASO:
matrimonio con (+ Dat.) - Valor del Supino
ret. Telemachus,-i: Telémaco - Las subordinadas finales
tereo: consumir; pasar _______________
texo: tejer
traho: prolongar
ut: para

X.- Regreso de Ulises. La prueba


aetas,-atis: edad 135.Fue a ver.
del arco. Castigo de los pretendientes. aggredior: dirigirse a; ir a ver 136.Part. de conficio. Cuando lleva su
Forte hoc ipso die Vlixes e diu- agnosco: reconocer Compl. en Abl. significa debilitar/
ago: hacer, llevar a cabo, abatir.
turno errore domum rediit. Eumaeum producir 137.Simulac (=simul ac), en cuanto/
ante: delante de al mismo tiempo que. Adv..
primo aggressus est135, fidelem regii gre- antecedo: sobrepasar
Antinous,-i: Antínoo
gis pastorem, qui haud procul a litore in apto: ajustar
arcus,-us: arco
parua casa habitabat. A quo cum cogno- Argus,-i: Argos
canis,-is: perro
uisset quid intra regiam ageretur, sordi- casa,-ae: cabaña
cauda,-ae: cola
do mendici senis habitu uestitus domum certo: combatir; competir
clamito: gritar
suam adiit. Multi serui et ancillae in claudo: cerrar
cognosco: conocer
uestibulo stabant. Ex his nemo regem conficio: terminar; debilitar
conor: disponerse
agnoscebat. Argus tamen, uetus Vlixis contra: por el contrario
conuiua,-ae: comensal
canis, qui ante portam morbo et senio coorior: levantarse
cubiculum: habitación
confectus136 iacebat, caudam languide curro: correr
decerno: decidir
mouebat, manumque domini moribun- diuturnus,-a,-um: duradero
effero: sacar
dus lambere conabatur. Intra regiam eicio: expulsar
Eumaeus,-i: Eumeo
epulabantur proci. Qui simulac137 mendi- exsisto: presentarse; mostrarse
facillime: con facilidad
cum aspexerunt, uniuersi clamitabant ut flecto: tensar
foras: afuera
frustra: en vano

8
I.E.S. “Alhaken II” Las aventuras de Ulises

eiceretur foras. Penelope tamen, miseri- fuga,-ae: huida 138.Compl. Agente del Part. mota.
habito: vivir 139.Saluere iussit, saludó.
cordia mota138, aduenam saluere139 iussit. habitus,-us: aspecto 140.Vt quisque aetate et honore
haud: no antecedebat, según cada uno
Inde postquam mensae remotae honor,-ris: rango; honor sobrepasaba [a otro] por orden de
huc: por aquí edad y rango.
sunt, Penelope e cubiculo suo magnum iacio: yacer 141.Facultas certandi, la ocasión de
illuc: por allí competir.
effert arcum, quem Vlixes quondam ge- intendo: poner tenso 142.Petere fugam, huir.
iugulum,-i: yugular; garganta 143.Proposición subordinada de Inf.
rere solitus erat. “Si quis”, inquit, “hunc lambo: lamer cuyo sujeto paciente es portas
languide: lánguidamente omnes.
arcum intendere poterit, illi nubere non litus,-oris: playa; litoral 144.Ne quis = ut nemo. El valor de ne
magnus,-a,-um: grande es final negativa.
recusabo”. Tum proci omnes, ut140 quis- manus,-us: mano 145.Morti dedit, mató (lit.: entregó a
mendicus,-a,-um: indigente la muerte).
que aetate et honore antecedebat, arcum mensa,-ae: mesa
morbus,-i: enfermedad REPASO:
ex ordine prehenderunt. Arcus autem moribundus,-a,-um: moribundo - Valor del pronombre reflexivo.
moueo: mover - Las subordinadas de modo.
tam rigidus erat ut nemo posset eum neruus,-i: cuerda [de un arco] - Valor del nexo “NE”
nubo: casarse la mujer con (+
flectere. Postremo mendicus ille senex Dat.)
omnis,-e: todo
orauit ut sibi quoque certandi141 facultas ordo,-dinis: orden
pallium,-ii: manto
daretur. Conuiuae ridebant; Penelope paruus,-a,-um: pequeño
pastor,-oris: pastor
contra decreuit ut arcus traderetur porta,-ae: puerta
postremo: finalmente
aduenae. Qui subito pallium, quo tectus prehendo: coger
quondam: a veces
erat, ex umeris reiecit, et ante oculos recipio: recobrar
recuso: negarse
omnium exstitit Vlixes. Is facillime ar- regius,-a,-um: real; regio
reicio: quitarse de encima
cum intendit suum; sagittam neruo aptat; remoueo: retirar
rideo: reirse
Antinoum, superbissimum procorum, rigidus,-a,-um: fuerte, rígido
sagitta,-ae: flecha
per iugulum transfigit. Magnus statim salueo: saludar
senex, senis: viejo
tumultus intra regiam cooritur. Principes senium,-ii: vejez; viejo
seruus,-i: esclavo
huc illuc currunt fugam142 frustra peten- sic: así
simulac / simul ac: al mismo
tes. Vlixes autem portas omnes claudi143 tiempo que; en cuanto
sordidus,-a,-um: harapiento;
iusserat, ne144 quis posset effugere. Inde sucio
statim: al instante
auxilio Telemachi, qui hoc ipso tempore superbis,-e: atrevido
transfigo: atravesar
a Graecia redierat, procos omnes mor- tum: entonces
tumultus,-i: tumulto
ti145 dedit. Sic Vlixes regnum suum et fi- uestibulum,-i: vestíbulo; entrada
uestio: cubrir; revestir
delem uxorem post uiginti annos recepit. uetus,-teris: viejo
uiginti: veinte
umerus,-i: hombro
uniuersus,-a,-um: todo, entero;
(en pl.) todos juntos, al unísono
ut: según

También podría gustarte