®
Capitulo 1
Sistemas de ecuaciéns
diferenciais
1.1 Introduccién
‘Trataremos de estudar ecuaciéns diferenciais simulténeas de varias variables,
. sistemas do tipo:
day
Fle Aer te :
BE = Altea.)
dr; é iat
petty. te) (ay Sistema de n ecunciéns diferencias
dt de primeira orde.
dxq
= falls @1y.0-1 0)
Ge = Anlst 120)
‘Unha solucién 6 sistema anterior (1) consiste nunha serie de n funciéns
zi(t),.-.,ta(#) que verifican as ecuaciéns, é dicir,
ce
an Ait 21)--+5 En)
‘Tamén pode plantexarse o problema con condiciéns iniciais:
Bs Bato) = 2
u(t) =
O problema de dar solucién a un sistema de ecuaciéns diferenciais ten
interese en sf mesmo, xa que xurden sistemas deste tipo en aplicaciéns
bioléxicas,quimicas ¢ fisicas; e tamén serviranos para resolver ecuaciéns lin-
cais de orde n.
Exemplo 1.1.0.1 oda ecuacién do tipo
———
ay
onl) G2 + on-10)
Fag(tly=9
pode transformnarse nun sistema de n ecuaciéus de primeira orde.
12 CAPITULO 1. SI
‘TEMAS DE ECUACIONS DIFERENCIAIS
Sexan a(t) = yyaa(t) = %,...,z0(8) =
a entén obtémo-lo seguinte
sistema:
day
dt
te _ yg
ae eee
din
~ dt
= t,
orn _Sani()En + 6:
at
Exemplo 1.1.0.2 Transforma-la ecuacién de orde tres
SY 4 oY 5 ay? = cost y(0) =19/(0) =0y"(0) =0
nun sistema de ecuaciéns.
ail) = ud 2209 = 2 (9 =
dry
oe a
Ban n2(0) =0
MS = cost — 203 — 4a? 0
1.2 Sistemas lineais con coeficientes constantes
O estudo de sistemas de ecuacidns diferenciais lineais de 1° orde é bastante
amplo, e restrinxirémonos 6 estudo de sistemas lineais. O sistema mais ha-
bitual de ecuaciéns de 1° orde ten a seguinte forma:
dey
= anlar) +--+ ain(an(®) +.01(0) (to) = 2}
Be an(iei(t) +... + Aeal}talt) +9a(8) Aalto) = 28
& dicir, as funcidns fi,-.., fu som lineais respecto és variables 21,..., 2. O
sistemn cenominararase homozéneo 20 9,(8) = ..- = ga(t) = 0- Diremos que
0 sistema é de coeficientes constantes se aig(t) i
funciéns constantes1.2.1 Sistemas homoxéneos
Estudaremos, polo tanto, sistemas do tipo
a = aum(t) +... aintalt) (to) = 29
(2) fl
Ss = onm(t) +... + dnnta(t) za(to) = 28
deixando 0 estudo do sistema non homoxéneo para méis adiante. Introdu-
cindo notacién matricial podemos escribi-lo sistema (2)
aa a On we ain
a :
Ax onde t=] = n= A=
dain
a Tn Ont ves nn
9
zy
(to é dicir,
zh
(0) en + ain \ / a(t) 4)
x(t) an On a(t) 2
a(t) Ont Gan an(t) 2
Exemplo 1.2.1.1 :
(0) =0
2(0) =1
3(0) =0
6° 7 -2 0
1 2 4 ]ar 1
3-1 1 o
Antes de proseguir co estudo de sistemas de eeuaciéns enunciarémo-lo se-
guinte teorema que garante a existencia e unicidade de solucién 6 problema
de valor inicial
Teorema 1.2.1.1 Eviste unha e sé unha solucién 6 problema de valor ini-
cial
AP) fan ae
dx:
ay alt0) =
Gea at) = |e
Ty Ont e+ Gan
Ademdis, esta solucién existe Wt € R