Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
Naq k’aari q’an riij k’o jun runaaq’ Es amarrillo, tiene una pepita en
chipan k’in qas ki’. medio y es muy rico, ¿qué es?
R.. LA PIÑA
in jun satasik saq, k’in nimaq Soy una redonda blanca,
R. JA XANA R. AL CEBOLLA
Ya’ ja nb’ix tre Q’anij nuyab’ii rkuneel ja
rikiil in ja nutee’ q’anij nkanojb’ii pa Siempre da sabor a las comidas y
k’ayb’aal. mi mama’ siempre pasa buscando
en el mercado.
R. JA XNAKAT
R. LA CEBOLLA
mis ojos se ponen de color verdoso
Toq nq’i ja nuwach q’anij etaq rax cuando alumbra el sol brilla mucho.
neeli’y toqneltoo ja q’iij
qas nch’umulinii.
R. LAMUUNAX
R. LIMÓN
Me mantengo en el jardín, me
corta las flores soy bella como las
Jun Chi pa k’im qas nink’ejewi’ qas
rosas.
ninb’ixaxi qas injab’el jani’ in kotz’ij
R. PEPER
R. LA MARIPOSA
R. EL RATÓN
R. JA CH'OOY
Cierro la
puerta
Nutz’aj piij ja chi jaay
Rixin ja saqmoloo’
Del caserón
In tino’y kani jun ti ch’ooy
Soy pequeñita
Como un ratón
R. JA
SAQMOLOO’
R. EL HUEVO.
Konojeel ne’ok’o chuwiij
Todos pasan sobre mi
Inin i majun ni nok’owi konojeel
nek’axaan xwin Yo no paso por nada
R. LA
CALLE
R. JA BEEY
K´o ntziyaq tz´iil,
Tengo traje oscuro,
Nojel q´utanaq
Todo arrugadito
To nach´aaj chu pan ya´q´ateli
Lo lavo en un charco,
To nchiqirsaaj ruuyoon.
Lo seco solito.
R. JA
R. EL SAPO.
XEPEQ
R. JA R. EL
SAMAACHII' BIGOTE
Saq ninb'e saq nimolojta. Blanco me voy blanco regreso.
R. LA NUBE
R. JA
SUUTZ'
No gane el conejo, porque tengo
Ma tinch’ak jar umul k’in k’o npensar cerebro activa según cuenta la
k’in ja winaq nkib’ij chiwe chi qas ki gente de mi, me gusta estar en el
nuk’ux nunik’e pa ya’. mar.
R. JA K'OXARIIJ R. LA TORTUGA
CHIKOP
R. JA SIK'AWUUJ R. EL LIBRO.
Ma tiq’inq’oti in
Oro no es plata no
Ma saq sojta
Es dime que es.
Na ruwach k’aa ri’.
R. JA NIMALAJ
R. EL PLATANO.
SAQ'U'L
Rex riij,
Kiyaq ru paan Verde por fuera,
In q'aq ru paan. rojo por dentro y
con pepitas negras
R. JA SANT'I'Y
¿Quién es?
R. LA
SANDIA
Cierro la puerta
Nutz'aj piij ja chi jaay Del caserón
Rixin ja saqmoloo' Soy pequeñita
In tino'y kani jun ti ch'ooy Como un ratón
R. EL
R. JA HUEVO
SAQMOLOO'
R. JA R. ANILL
NAPAQ'A'. O
Saq jari nuub'ii' in Blanquilla es mi nombre,
Ki' b'an chire jar k'aslemaal Y endulzo la vida
Jar aachi. Del hombre.
R. JAR R. EL
ISKOL AZUCAR
CUAL ES EL ANIMAL
QUE SIEMPRE VA
LLENA.
NAQ CHICHICOPAAL
JA ANIJ NOJINAQB'I R.//
BALLENA.
R.// NIMALAJ
CHUU'
R. XAAQ
R. EL
CARBON.
R. SANIK. R. HORMI
GAS.
Saq chi paan
Rax chi riij
Verde por fuera
Naawaajo' biij cha we Si quieres que te lo dig
Tay'beejna Espera.
R. MUJNIIL R. PERA
Todos me buscan
Konoojeel nin ki kanooj para descansar,
Cha nin xulaani
Si ya te lo he dicho
B'in chi chawe
Ma ta ch'ob ta No lo pienses mas
¿Qué es?
Na k'aari'
R. LA
R. JA SILLA
CH'AKAT