E N E R O D E 2 0 19
Ama phutikuychu,
noqaqa Diosniyki kani
7 TAKIY Ama manchachikuychu, imaraykuchus noqaqa qanwanpuni
´ kashani. Ama phutikuychu, noqaqa Diosniyki kani. Noqa
Jehova Diosmin
kallpachawanchej kallpachasqayki, yanapallasqaykitaj (ISA. 41:10).
´
¿IMATA KAYPI YOSHIKO sutiyoj hermanamanta parlarina. Doctoranqa pay-
YACHAKUSUN? man nisqa: “Killasllatana ˜ kausanki”, nispa. Ajinata nejtin-
taj, hermananchejqa Isaıas ´ 41:10 (leey) versiculota yuyari-
2019 watapaj ajllasqa tex-
tomanta yachakusunchej. kusqa. Chay gustasqan versiculoqa mayta sonqochasqa, tu-
Chay textotaj yanapawa- kuy sonqowan Jehova´ Diospi atienekunanpajtaj yanapasqa.
sunchej problemaspi riku- Chayrayku mana phutikuspa doctoranman nisqa: “Wanuyta- ˜
kojtinchejpis, kay mundopi qa mana manchachikunichu, imaraykuchus Jehova´ Diosqa
may chhika problemas kaj-
makiymanta japishawan”, nispa.1 Jehova´ Diosqa Yoshikota ji-
tinpis mana phutikunapaj.
´
Chantapis Jehova Diospa nallataj sonqochawasunman ima problemapi rikukojtinchej-
nisqasnenqa yanapawa- pis. Chayta astawan entiendenapajqa, qhawarinachej imaray-
sunchej astawan paypi kuchus Jehova´ Dios Isaıas
´ 41:10 versiculota qhelqachisqanta.
confianapaj. Kay watapaj ´ ´
2 Jehova Diosqa Isaıas 41:10 versiculota qhelqacherqa ju-
2
va´ Dios Isaıas
´ 41:10 versiculopi nisqanta.1 ninchejqa noqanchejwan kasqanta rikuchina-
Jehova´ Diospa nisqasnintaj creeyninchejta wanchejpaj, munakuwanchej, uyariwanchej,
kallpachanqa. Jehova´ Diosqa niwanchej: ‘No- tukuy ima necesitasqanchejtataj qowanchej.
qaqa qanwanpuni kashani, noqaqa Diosniyki Payqa mayta munakuwasqanchejrayku ni-
˜
wanchej: “Noqaj nawpaqeypi may kacha,
kani, yanapasqaykitaj’, nispa. Tukuypis Jeho-
va´ Dios kallpachanawanchejta necesitanchej, allintaj kanki, munakuykitaj”, nispa (Isa.
hermana Yoshiko jina ashkha problemaspi 43:4). Jehova´ Diospa munakuyninmantaqa
rikukusqanchejrayku. Kallpachanawanchej- ni imapis taqawasunmanchu. Chantapis pay-
ta necesitallanchejtaj runas matiykuwasqan- qa khuyakuwasunchejpuni (Isa. 54:10). May-
chejrayku, wakin autoridades qhatiykacha- ta kallpachakunchej Jehova´ Dios amigos-
wasqanchejrayku ima. ninta jina qhawawasqanchejta, munakuwas-
qanchejtataj yachaspa. Jehova´ Diosqa tu-
“NOQAQA QANWAMPUNI KASHANI” kuy imamanta jarkawasunchej, imaynatachus
4Jehova´ Diosqa niwanchej: “Ama man- amigon Abrahanta jarkarqa, ajinata. Jehova´
chachikuychu, imaraykuchus noqaqa qan- Diosqa Abrahanta nerqa: “Ama manchachi-
wampuni kashani”, nispa.2 Jehova´ Dios- kuychu, Abram, imaraykuchus noqa qampa
´ 15:1).
jarkakojniyki kani”, nispa (Gen.
´
1 MANA QONQANAPAJ: Jehova Diosqa mana llullachu, payqa
´
´
5 Jehova Diosqa mana munanchu proble-
nisqasninta juntanqapuni. Jehova Diospa nisqasnenqa, yana-
pawanchej problemaspi rikukojtinchej mana anchata phutiku- masninchejwan atipachikunanchejta. Chay-
napaj.
rayku pay niwanchej: “Yakusta chimpashaj-
2 NOTA: “Ama manchachikuychu” nisqa palabrasqa Bibliapi ri-
´
khurin Isaıas 41:10, 13, 14 versiculospi. Chantapis chay versicu-
tiykeqa, noqa qanwan kasaj, manataj ma-
´ yupis apasonqachu. Nina chawpita purishas-
lospi, ashkha kutista noqa palabrata oqharikun Jehova Dios-
´
manta parlanapaj. Jehova Diosqa chay chhika kutista “noqa” papis, mana ruphachikunkichu; larwaynimpis
palabrata oqharerqa, paypi confianapaj, mana manchachiku-
napajtaj. mana qaspallasonqapischu”, nispa (Isa.
´
43:2).
4. 1) ¿Imatataj Jehova Dios niwanchej? (Notanta qha-
wariy). 2) Chanta, ¿imatataj Diosninchej niwanchej mu- 5, 6. 1) ¿Imatataj Dios niwanchej mana problemasnin-
´
nakuwasqanchejrayku? 3) ¿Jehova Diospa nisqasnin kall- chejwan atipachikunanchejpaj? 2) ¿Imatataj hermanan-
pachawanchejchu? chej Yoshikomanta yachakusunman?
Wakin problemasnin-
chejqa mayu jina kan-
ku, wakintaj laurashaj
nina jina kanku. Chay-
´
wanpis Jehova Diosqa
yanapawasunchej
problemasninchejta
atipanapaj.
(5, 6 parrafosta qhawariy).
6 ´
Chay versıculo nisqanman jina wakin pro- 8 Jehova´ Diosqa judiosta ‘Diosniykichej
blemasninchejqa mayu jina kanman, wakin kani’ nispa kallpacharqa, mana Babilonios
problemasninchejtaj laurashaj nina jina kan- jina manchariymanta kharkatinankupaj. Ima-
´ Babiloniapi 70 wa-
man. Chaywanpis Jehova´ Diosqa mana sa- raykuchus yacharqa judıos
qenqachu problemaswan atipachikunanchej- tasta esclavos jina kashajtinku Medoper-
ta chayri anchata sufrinanchejta. Manallataj siamanta soldados babiloniosta atacananku-
saqenqachu chay problemasrayku paymanta ta. Diosqa Medopersiamanta soldadoswan
karunchakunanchejta. Ajina kajtinpis Jeho- judiosta librananta nerqa (Isa. 41:2-4). Babi-
va´ Diosqa mana niwanchejchu problemasnin- loniamanta runas, waj llajtayoj runaspis,
chejta chinkachinanta. Astawanpis niwanchej enemigosninku qayllaykamushasqankuta re-
ima problemapi rikukojtinchejpis noqanchej- paraspa, mana manchachikunankupaj nina-
wan kananta yanapanawanchejpaj. Diosnin- korqanku: “Kallpachakuy”, nispa. Chantapis
˜
chejqa wanuy ˜ kashajtinchejpis yana-
patapina ashkha santosta ruwakorqanku: Kay diosku-
pawasunchej mana anchata llakikunapaj, ni na enemigosninchejmanta jarkawasunchej,
imarayku paymanta karunchakunapajtaj (Isa. nispa (Isa. 41:5-7). Jehova´ Diostajrı´ kama-
41:13). Jehova´ Diosqa, hermananchej Yoshi- chisninta mana manchachikunankupaj ner-
˜
kotapis wanupunankama yanaparqa mana an- qa: “Qanrı´ Israel, [waj llajtasmanta nisqa-
chata llakikunanpaj. Yoshikoj warmi wawan qa] kamachiy kanki”, nispa. Chantapis nillar-
nin: “Tukorqayku mamay wanuy ˜ ˜
patapina qataj: Ama phutikuychu, noqaqa Diosniyki
kaspapis mana phutisqachu kashasqanman- kani, nispa (Isa. 41:8-10). “Diosniyki kani”
nispaqa, payta kasukoj judiosman nisharqa
ta. Jehova´ Diospuni sonqonta tiyaykucher-
˜ paykunamanta mana qonqakusqanta, llajta-
qa. Mamayqa wanupunankama doctoritas-
llanpunitaj kasqankuta. Chanta´ paykunaman
man, waj onqosqasmanwan hospitalpi Jeho-
nillarqataj: “Tukuy imapi yanapasqaykichej,
va´ Diosmanta, sumaj kausay kananmantataj
librasqaykichejtaj”, nispa. Judiosqa Jehova´
willarqa”, nispa. Hermananchej Yoshikoman-
Diosta uyarispa maytacha´ kallpachakorqanku
ta yachakusunman, mana manchachikuspa ´ 46:3, 4 leey).
(Isaıas
ima problemata aguantanapajpis Jehova´ Dios 9 Kay tiempomanta runasqa, mayta phu-
noqanchejwan kashasqanpi atienekuna kas-
tikunku tukuy runas sajrayashasqankuman-
qanta.
ta, tukuy imapis mana allinman tukushasqan-
“NOQAQA DIOSNIYKI KANI” manta. Noqanchejtapis chaykuna llakichiwa-
Jehova´ Diosqa nillawanchejtaj: Ama
7 sunman. Chaywanpis mana phutikunanchej-
phutikuychu, noqaqa Diosniyki kani, nis- chu kashan, imaraykuchus Jehova´ Diosqa
pa. “Phutikuy” palabraqa hebreo parlay- niwanchej: “Noqaqa Diosniyki kani”, nis-
pi niyta munan, uj peligromanta jarkaku- pa. ¿Diospa nisqan maytacharı´ sonqochawan-
napaj mancharisqa qhepata qhawaykachay chej?
chayri kharkatispa tukuy ladota qhawayka- ´
8. 1) ¿Imaraykutaj Jehova Dios judiosta ‘Diosniykichej
´
chay. kani’ nispa kallpacharqa? 2) ¿Imatataj Jehova Dios nisqa
´
Isaıas 46:3, 4 versiculospi judiosta kallpachananpaj?
´
7. 1) ¿Imatataj Jehova Dios nillawanchejtaj? 2) ¿Ima niy- 9, 10. 1) ¿Imaraykutaj mana phutikunachu kasqa?
ta munan “phutikuy” palabra hebreo parlaypi? 2) ¿Imamantataj Juan phutikusqa?
4 TORREMANTA QHAWAJ
´
Mana mayqen armapis Jehova Diospa atiyninwan kikinchakunmanchu.
(12 al 16 parrafosta qhawariy).
ENERO DE 2019 5
jarkarqataj. Kay tiempopipis Jehova´ Diosqa 14 Yuyarikunanchej tiyan “tukuy runaspa
paypi atienekojkunata kallpachashan, jarka- chejninan” kananchej kasqanta (Mat. 10:22).
˜
Senorninchej Jesusqa nerqa yachachisqasnin-
shantaj (Deu. 1:30, 31; Isa. 43:10).
13 Jehova´ Diosqa kallpata qowanchejpuni. ta qhepa punchaykunapi runas mayta qhatiy-
Chaytaqa sutita reparanchej enemigosnin- kachanankuta (Mat. 24:9; Juan 15:20). Chan-
´
tapis yuyarikunanchej tiyan imatachus Isaıas
chej qhatiykachawajtinchej. Wakin lugares-
manta enemigosninchejqa, tukuy imata ruwa- nisqanta. Payqa mana nerqachu runas chej-
shanku manana ˜ Diosmanta willananchejpaj ninallawanchejta, manaqa tukuy imaymana-
˜ arichinawanchejta. Ajinapunitaj,
manta nak
chayri prohibinawanchejpaj. Qhatiykachasqa
˜
runasqa mana reparayllata enganayta muna-
kaspapis mana anchata phutikunchejchu.
Imaraykuchus Jehova´ Diosqa niwanchej: wanchej, chantapis llullakuspa imaymana saj-
“Mana mayqen arma ruwasqankupis qan- rata niwanchej, qhatiykachawanchejtaj (Mat.
ta chinkachisunampaj jina kanqachu”, nispa 5:11). Jehova´ Diosqa saqeshallan runas tukuy
imaymanamanta nak ˜ arichinawanchejta (Efe.
(Isa. 54:17). Chayta yachaspaqa ni imata man-
chachikunchejchu, astawanpis Jehova´ Dios 6:12; Apo. 12:17). Chaywanpis enemigosnin-
yanapanawanchejpi atienekunchej. Chantapis chejta mana manchachikunanchejchu tiyan.
15 Yuyarikunallanchejtaj tiyan imatachus
Diospa nisqanqa kinsa imasta yuyarichiwan-
chej. Jehova´ Dios niwasqanchejta. Pay nerqa:
´ ˜
13. 1) ¿Maykajtaj sutita reparanchej Jehova Dios kallpa- 14. ¿Enemigosninchej nakarichinawanchejpunichu kasqa?
´
ta qowasqanchejta? 2) ¿Imatataj Jehova Dios niwanchej 15. 1) ¿Imatataj yuyarikunallanchejtaj kasqa? 2) Chanta,
´
mana manchachikunanchejpaj? ¿imatataj Isaıas 25:4, 5 niwanchej?
´
Jehova Diospi tukuy sonqo atienekunapajqa, Bibliata leenanchej tiyan payta sumajta rejsinapaj.
(17, 18 parrafosta qhawariy).
6
“Mana mayqen arma ruwasqankupis qanta tiempopi llajtanta jarkasqanta. Chaykunata
chinkachisunampaj jina kanqachu”, nispa. yachaspaqa Jehova´ Dios jarkanawanchejpi
Jehova´ Diosqa sajra runasmanta jarkawan- tukuy sonqo atienekusunchej.
chej, imaynatachus uj perqa loco wayramanta 18 Isaiasqa Jehova´ Diosta uj michejwan ki-
´ ´
jarkawanchej, ajinata (Isaıas 25:4, 5 leey). kincharqa. Isaıas, Jehova´ Diosmanta nerqa:
Chantapis enemigosninchejqa ni jaykaj chin- “Corderosta makisninwan marqarikonqa”,
kachiyta atiwasunchejchu (Isa. 65:17). nispa (Isa. 40:11). Sonqonchej tiyaykojtin,
16 Chantapis Jehova´ Diosqa niwanchej: ‘Tu- manataj imamantapis manchachikojtinchej-
kuy chejnikusojkunaqa kumuykachachisqa qa, reparanchej Jehova´ Dios marqarikuwas-
tukuchisqataj kanqanku’, nispa (Isaıas´ 41: qanchejta. Chayrayku mana llakiyninchej-
11, 12 leey). Chayta yachaytaj yanapawan- wan atipachikunapajqa, allin kamachi yuyay-
chej astawan Jehova´ Diosmanta japikuna- niyoj 2019 watapaj Isaıas´ 41:10 textota aj-
paj. Imaraykuchus yachanchej enemigosnin- llarqa. Chaypi nin: Ama phutikuychu, noqaqa
chej tukuy imata contranchejpi ruwajtinku- Diosniyki kani, nispa. Chay palabraspi tu-
pis, “manapis kankumanchu jina tukuchisqa” kurina kachun. Chaypi tukurejtinchejqa ni
kanankuta. imata manchachikusunchu. Ima problemaspi
´ rikukuspapis mana llakiywan atipachikusun-
JEHOVA DIOSPI
TUKUY SONQO ATIENEKUNA chu.
17 Jehova´ Diospi tukuy sonqo atienekuna-
pajqa, payta sumajta rejsinanchej tiyan. Pay-
tataj sumajta rejsisunman Bibliata leespa,
´
leesqanchejpitaj tukurispa. Bibliaqa willa- FOTOS. Pagina 3: Uj familia tukuy imaymana llakiy-
wanchej imaynatachus Jehova´ Dios naupa˜ kunapi rikukushan, ujnenqa trabajonpi, ujnintaj onqos-
´ ´
qa kashan, ujnintaj predicacionpi, ujninrı escuelapi. Pa-
´ gina 5: Hermanosninchej uj wasipi tantasqa kashanku,
16. Isaıas 41:11, 12 nisqanman jina, ¿imataj enemigos-
ninchejwan kanqa? policiastaj chayman yaykushanku. Chaywanpis herma-
´ ´
17, 18. 1) ¿Imatataj ruwana kasqa Jehova Diospi tukuy nosqa mana manchachikushankuchu. Pagina 6: Familia-
´
sonqo atienekunapaj? 2) ¿Imaraykutaj kay watapaj ajllas- pi Jehova Diosta yupaychaspaqa mana phutikuspa ima-
qa textopi tukurina kashan? tapis aguantasun.
YUYARIKUNAPAJ
38 TAKIY
´
Jehova Dios kallpachasonqa
2 YACHAQANA
´
Tantakuypi Jehova Diosta
59 TAKIY
´
jatunchana
Jehova Diosta
jatunchanachej ‘Tantakuypi yupaychasqayki’ (SAL. 22:22).
´
¿IMATA KAYPI REY David nerqa: “Tata Diosqa jatunmin, mayta yupaychana-
YACHAKUSUN? paj jinapuni”, nispa (Sal. 145:3). Davidqa Jehova´ Diosta may-
Wakenqa manchachi- ta munakorqa. Chayrayku Jehova´ Diosta ‘tantakuypi yupay-
kunchej tantakuypi comen- charqa’ (Sal. 22:22; 40:5). Noqanchejpis David jina Jehova´
˜
tayta. Chayrayku kay ya- Diosta munakunchej. Chayrayku pay jina nisunman: “Nawpa
chaqanapi yachakusunchej ˜
tatayku Israelpa Senornin ˜
Tata Dios, qanqa winaymanta ˜
winay-
imatachus ruwana kas- ´
paj bendecisqa kay”, nispa (1 Cro. 29:10-13).
2 Jehova´ Diosta jatunchasunman tantakuykunapi comentas-
qanta mana manchachi-
kuspa comentanapaj. Tu-
kuypis David jina Jehova
´ pa. Chaywanpis wakin hermanosqa mayta comentayta mu-
Diosta munakusqanchej- naspapis manchachikunku. Chayrayku qhepan parrafospi ya-
rayku jatunchayta munan- chakusunchej imaraykuchus tantakuypi comentana kasqanta.
´ Chaymantataj yachakusunchej imatachus ruwana kasqanta co-
chej. Jehova Diosta muna-
kusqanchejtataj rikuchi- mentayta mana manchachikunapaj. Yachakullasuntaj imayna-
sunman tantakuypi tachus wakichikuna kasqanta sumajta comentanapaj.
comentaspa.
¿IMARAYKUTAJ TANTAKUYKUNAPI COMENTANA TIYAN?
3 Comentaspa Jehova´ Diosta jatunchanchej (Sal. 119:108).
Tantakuypi comentaspaqa Jehova´ Diosman “uj jaywanatapis
jaywashasunman jina” (Hebreos 13:15 leey). Chaytataj sapa uj
ruwananchej kashan. Imaraykuchus ni pipis cuentanchejmanta
comentaspa Jehova´ Diosta jatunchapuwasunmanchu.
4 Jehova´ Diosqa mana niwanchejchu tukuypis comentashas-
´
1. ¿Imatataj David ruwasqa Jehova Diosta munakusqanrayku?
´
2. 1) ¿Imaynatataj Jehova Diosta jatunchasunman? 2) ¿Tukuypis comentayta
atillanchejchu? 3) ¿Imatataj qhepan parrafospi yachakusunchej?
3. Hebreos 13:15 nisqanman jina, ¿imaraykutaj tantakuykunapi comentana
kasqa?
´
4, 5. ¿Jehova Dios niwanchejchu comentashaspa sumajta parlananchejta?
8
pa sumajta parlananchejta. Imaraykuchus pay- 6 Tantakuykunapi comentaspaqa puraj-
qa yachan tukuypis mana kikinchu kasqanchej- manta kallpachanakunchej (Hebreos 10:
ta, yachallantaj mana kikin tiempoyojchu kas- 24, 25 leey). Mayta kusikunchej tantakuy-
qanchejta, waj imastawan. Chayrayku Jeho- pi tukuy imaymana comentariosta uyarispa.
va´ Diosqa tantakuypi comentajtinchej mayta Por ejemplo, kusikunchej wawasta pisi par-
kusikun. Imatachus Jehova´ Dios israelitasman layllapi, tukuy sonqotaj comentajta uyarispa.
nisqanpi piensarina. Pay nerqa kapuyniyoj is- Kusikullanchejtaj uj hermanota chayri uj her-
raelitas ovejata, chayri cabrata apapunankuta, manata imatachus yachakusqanmanta tukuy
pobrestaj “iskay tortolasta, chayrı´ iskay pa- sonqo comentajta uyarispa. Mayta kusikullan-
loma irpasta”. Manapuni chaykunata apayta chejtaj manchachikojkunata comentajta uya-
˜
atejkunataj “iskay kilos sumajnin nutu jakuta” rispa chayri parlayninchejta yachakushajkuna-
apapunankuta nerqa (Lev. 5:7, 11). Jaku bara- ta uyarispa (1 Tes. 2:2). Comentajkunataqa
to kajtinpis, Jehova´ Diosqa “sumajnin nutu
˜ ja- tantakuy tukukojtin agradecekusunman. Icha-
kuta” qojta jatunpaj qhawaj. pis nisunman comentariosninku mayta kallpa-
5 Chayqa reparachiwanchej Jehova´ Diosqa
chawasqanchejta. Purajmanta kallpachanaku-
˜
atisqallanchejta manawasqanchejta. Chayray- napajtaj noqanchejpis comentasunman (Rom.
ku payqa mana niwanchejchu comentashajtin- 1:11, 12).
chej Apolos jinapuni chayri Pablo jinapuni 7 Tantakuykunapi comentayqa allinnin-
sumajta parlananchejta (Hech. 18:24; 26:28). chejpaj (Isa. 48:17). Tantakuykunapi comen-
Astawanpis payqa munan comentananchej- tayta munaspaqa, sumajta wakichikusunchej.
paj tukuy atisqanchejta kallpachakunanchejta. Jinamantataj Diospa Palabranta sumajta
Wajcha viudamanta yuyarikunachej. Payqa is-
kay qolqesitusta qolqe churana cajasman chu- 6. 1) Hebreos 10:24, 25 nisqanman jina, ¿comentajkuna-
ta uyarispa kusikunchejchu? 2) ¿Imaynatataj comentaj-
rarqa. Tukuy kapusqanta churasqanraykutaj, kunata agradecekusunman?
Jehova´ Diosqa chay viudata jatunpaj qhawar- 7. ¿Imaraykutaj nisunman tantakuykunapi comentay
qa (Luc. 21:1-4). allinninchejpaj kasqanta?
Tantakuykunapi comen-
tayqa allinninchejpaj,
chantapis comentaspaqa
hermanosninchejta
kallpachanchej.
(6, 7 parrafosta qhawariy).
¿Maykajtaj tantakuy-
kunapaj wakichikusunman?
(14 al 16 parrafosta qhawariy).
10 TORREMANTA QHAWAJ
qanta, punkusnintaj ninaj ruphasqan kasqan-
ta yachaspa mayta llakikorqa (Neh. 1:1-4).
Reytaj llakisqata rikuspa Nehemiasta tapor-
qa: ‘¿Imamanta llakisqa uya kashankiri?’, nis-
pa. Nehemiastaj chay ratopacha sinchita man-
charikorqa. Chaywanpis reyman niraj ima-
tapis nishaspa orakorqa. Jinamantataj rey-
qa Diospa llajtanta yanaparqa (Neh. 2:1-8).
Nehemiasmanta yachakunchej niraj comenta-
shaspa orakunapuni kasqanta. Jonasmantana- ˜
taj parlarina. Jehova´ Diosqa Jonasman ner-
qa ninivitasman chinkachisqa kanankuta wi-
llamunanta. Jonastajrı´ kasunantaqa mancha-
riymanta waj ladoman ayqerikaporqa (Jon.
1:1-3). Chaywanpis Jehova´ Diosqa Jonasta
yanaparqa ninivitasman willananpaj. Ninive-
manta runastaj Jonasta uyarispa salvakorqan-
ku (Jon. 3:5-10). Reparanchej jina, Jehova´
qosta munakun (Sal. 138:6; Fili. 2:3). Chay- Diosninchejqa comentayta manchachikojtin-
wanpis Jehova´ Diosqa munan comentaspa chejpis Jonasta jina yanapawasunchej. Noqan-
payta jatunchananchejta, hermanostapis tan- chejqa mana ni imata manchachikunachu ka-
takuykunapi kallpachananchejta (1 Tes. 5:11). shan. Imaraykuchus hermanosninchejqa mana
Jehova´ Diosqa munakuwasqanchejrayku co- ninivitas jinachu sajras kanku.
mentanapaj kallpata qowasunchej. 13 Kunantaj qhawarinachej imaynatachus wa-
11 Bibliaj wakin yuyaychaykunasninta qha-
kichikuna kasqanta sumajta comentanapaj, aji-
warinachej. Bibliaqa yuyarichiwanchej par- namanta hermanosninchejta kallpachanapaj.
lashaspa tukuypis pantasqanchejta (Sant. 3: 14 Tantakuykunapaj wakichikuna. Sumajta
2). Chayrayku Jehova´ Dioswan, hermanosnin- wakichikunapaj tiempochakusunchej chayqa,
chejwanqa, mana suyankuchu mana pantas- mana manchachikuspa comentasunchej (Pro.
pa comentananchejta (Sal. 103:12-14). Her- 21:5). Chaywanpis mana tukuychu uj rejlla-
manosninchejqa familianchej kanku, munaku- ta wakichikunchej. Hermananchej Eloiseman-
wanchejtaj (Mar. 10:29, 30; Juan 13:35). ta parlarina. Payqa viuda, 80 watas kurajniyoj-
Chayrayku comentashaspa pantaykojtinchej- ˜
nataj. Nintaj: “Torremanta Qhawaj revistataqa
qa entiendewasunchej. casi semana faltashajtin wakichikuyta qallari-
12 Comentayta mana manchachikunapaj Ne-
ni. Ajinata ruwaspaqa tantakuypi sumajta ja-
hemiasmanta, Jonasmantawan parlarinachej. peqani”, nispa. Hermananchej Joytaj nin: “To-
Nehemiasqa uj reypa wasinpi trabajarqa. Pay- rremanta Qhawaj revistataqa tantakuypaj uj dıa´
qa Jerusalen ´ llajtaj perqasnin thunisqa
˜ kas- faltashajtin estudiani, ajinamanta tantakuypi
11. ¿Imatataj Biblia yuyarichiwanchej? 14. 1) ¿Imaraykutaj tantakuykunapaj sumajta wakichiku-
12, 13. ¿Imatataj Nehemiasmanta Jonasmantawan ya- nanchej kasqa? 2) ¿Maykajtaj tantakuykunapaj wakichi-
chakusunman? kusunman?
ENERO DE 2019 11
´ Bibliata estudianapaj yanapaswan ya-
¿Imata comentasunman? 16
12 TORREMANTA QHAWAJ
18 Pisi parlayllapi comentana. Pisi parlay- Tantakuykunaqa uj jatun mikhuypi ash-
20
llapi comentaspaqa astawan wajkunata kallpa- kha amigoswan mikhurikuy jina. Wakin her-
chanchej. Chayrayku kallpachakusunman 30 manos uj mikhuyman invitawasqanchejpi
segundosllapi comentanapaj (Pro. 10:19; 15: piensarina. Paykunaqa ichapis niwasunman
23). Allinpuni kanman experienciayoj herma- imitallatapis aparinanchejta. Noqanchejtaj
nos 30 segundosllapi comentananku, tukuy- ichapis tumpata manchachikusunman imata-
pis paykunamanta yachakunankupaj. Unayta, chus apananchejmanta. Chaywanpis gus-
mana entiendey atinata comentajtinkoqa, waj- tasqanku imasta apanapaj kallpachakusun-
kunaqa ichapis comentayta manchachikunku- man, ¿icharı? ´ Ajinallataj tantakuykunawan-
man, “mana paykuna jina comentayta atisaj- ´
pis. Jehova Diosqa tantakuykunaman tukuy-
chu” nispa. Pisi parlayllapi comentajtinchejrı,´ ta wajyarikuwanchej, chaytaj uj jatun mikhuy
wajkunapis comentayta atenqanku. Parrafoj jina (Sal. 23:5; Mat. 24:45). Jehova´ Diostaj
tapuyninman kutichinanchej kajtenqa, allin kusikun sonqomantapacha imitallatapis apa-
kanman tapuyllaman sutita kutichinanchej, rejtinchej, nisunman comentajtinchej. Chay-
parrafontinmanta parlanamantaqa. Tapuy- rayku tantakuykunapaj sumajta wakichikuna,
˜
man kutichikojtinnaqa waj imastawan yapay- tantakuykunapi comentanapajtaj kallpacha-
´
kurisunman (“¿Imata comentasunman?” nis- kuna. Ajinamanta mana mikhullasunchu, ni-
qa recuadrota qhawariy). sunman mana uyarillasunchu, manaqa wajku-
19 Parteyoj hermanota nisunman ima natapis kallpachasunchej.
parrafopichus comentachinawanchejta.
20. ¿Imajtintaj nisunman tantakuykuna amigoswan mi-
Chaypajqa allin kanman niraj tantakuy qa- khuy jina kasqanta?
llarishajtin chay parteyoj hermanowan par-
larinanchej. Comentachinawanchejta nerqan-
´
chej chay parrafo ukhunchakushajtenqa, ta-
pusqantawankama makinchejta altota oqhari-
´
nanchej tiyan rikumunawanchejpaj. FOTOS. Pagina 9: Uj congregacionmanta hermanos To-
rremanta Qhawaj revistata ukhunchashanku, ashkhastaj
18. ¿Allinchu kasqa unayta comentananchej? ´
comentanankupaj makinkuta oqharishanku. Paginas 10
19. ¿Imatataj ruwasunman parteyoj hermano comenta- y 11: Kikin congregacionmanta hermanosqa Torremanta
chinawanchejpaj? Qhawaj revistata estudianankupaj tiempochakushanku.
YUYARIKUNAPAJ
2 TAKIY
´
Sutiykita jatunchayku Jehova Dios
3 YACHAQANA
¿Imaynatataj sonqonchejta
waqaychasunman?
36 TAKIY “Tukuy imamanta astawanqa sonqoykita
Sonqonchejta jarkana waqaychay” (PRO. 4:23).
´
¿IMATA KAYPI SALOMONQA jovencitollaraj kashajtin rey jina Israelpi churasqa
YACHAKUSUN? karqa. Kamachiyta qallarishajtintaj Jehova´ Diosqa Salomonman
´ ˜
mosqoypi rikhurispa, nerqa: “Manakuway imatachus munasqay-
Satanasqa Jehova Dios-
manta karunchanawan- kita, noqataj qosqayki”, nispa. Salomontaj nerqa: ‘Waynallaraj
chejpaj tukuy imaymana kani. Chayrayku jatun sonqota qoway, jatun yachaytawan’, nispa
trampasta churawanchej. (1 Rey. 3:5-10). Salomonqa ajinata Jehova´ Diosmanta manakus-
˜
Mana chay trampaspi ur- pa llampu sonqo kasqanta rikucherqa. Llampu sonqo kasqanray-
manapajqa sonqonchejta kucha´ Jehova´ Dios Salomonta mayta munakorqa (2 Sam. 12:24).
˜
Salomonpa manakusqan Jehova´ Diosman allin rijchasqanrayku,
sumajta waqaychananchej
´
Jehova Diosqa Salomonman ‘jatun yachayta, jatun sonqotawan’
tiyan. Chayrayku yachaku-
sunchej imapajchus sonqo qorqa (1 Rey. 3:12).
palabra Bibliapi oqharikus- 2 Salomonqa Diosta kasukushaspa ashkha bendicionesta japer-
qanta, imaynatachus ˜
qa. Por ejemplo, “uj Templota Israelpa Senornin Tata Diospa su-
´ ´
Satanas sonqonchejpi timpaj” ruwarqa (1 Rey. 8:20). Jehova Dios yachayta qosqanray-
sajra imasta saphichayta kutaj may rejsisqa karqa. Chantapis Bibliamanta kinsa libros-
munasqanta, imaynata- ta qhelqarqa Diospa yanapayninwan. Chay librosmanta ujnenqa
chus sonqonchejta Proverbios libro.
jarkanatapis. 3 Proverbios libropeqa 104 kutista sonqo palabra oqharikun. Por
14
¿IMAPAJTAJ ‘SONQO’ ta. Chaywanpis icha´ sonqonchejpi sajra imasta
PALABRA OQHARIKUN? munapayashasunman (1 Cor. 10:12; Sant. 1:14,
4 Proverbios 4:23 versiculopi ‘sonqo’ palabra 15). Ama qonqanachu Satanas ´ sajra yuyayku-
oqharikun parlanapaj yuyasqanchejmanta, ima- nasninta chimpaykuchiyta munawasqanchejta.
chus sonqonchejpi kasqanmanta, imatachus ru- Kunantaj qhawarinachej imaynasmantachus Sa-
wayta munasqanchejmantapis. Nisunman son- ´ urmachiyta munawasqanchejta, imayna-
tanas
qo palabra oqharikun imayna runapunichus kas- tachus paymanta jarkakunatapis.
qanchejmanta parlanapaj. ´
5 Imaynatachus sanitos kanapaj tukuy ima-
¿IMA YUYAYKUNATATAJ SATANAS
SONQONCHEJMAN CHURAYTA MUNAN?
ta ruwanchej, ajinallatataj sonqonchejta waqay- 6 Satanasqa manchay sajra, payllapitaj yuyan,
chanapajpis tukuy imata ruwananchej tiyan. Por
manataj Jehova´ Diosta kasukunchu. Munan-
ejemplo, sanitos kanapajqa sumajta mikhun-
chej, ejerciciostapis ruwanchej. Sonqonchejta taj noqanchejpis pay jina yuyananchejta, ka-
waqaychanapajpis sumajta mikhunanchej tiyan, nanchejtataj. Chaywanpis Satanasqa mana obli-
nisunman sapa dıa ´ Bibliata, publicacionestawan gawasunmanchu. Jinapis waj jinasmanta urma-
leenanchej tiyan, yachakusqanchejman jinataj chiyta munawanchej. Por ejemplo, may chhika
kausakunanchej tiyan. Chantapis Diospa Pala- runasta pantachishan paykunanejta pantachi-
branmanta willamunanchej tiyan (Rom. 10:8-10; nawanchejpaj (1 Juan 5:19). Satanasqa mu-
Sant. 2:26). Wakin kutisqa manchay onqosqa nan mana allinta purejkunawan astawan tan-
kaspapis sano runaman rijchakusunman. Aji- takunanchejta. Chaywanpis yachanchej pay-
nallataj kanman sonqonchejwanpis, ichapis reu- kuna pierdechinawanchejta, chayri sajra imas-
nionesman, predicacionmanpis risqanchejray- pi yuyanapaj tanqanawanchejta (1 Cor. 15:33,
ku creesunman sinchi sayasqa kashasqanchej- sutinchaynin). Satanasqa Salomontapis Dios-
ta mana yupaychajkunanejta urmacherqa. Salo-
4. ¿Imapajtaj ‘sonqo’ palabra oqharikun? monqa Diosta mana yupaychaj warmiswan
5. ¿Imatataj ruwasunman sonqonchejta waqaychana-
´
paj? 6. ¿Imatataj Satanas munan?
´
Satanas mana umanchejta
muyuchinawanchejpajqa, peliculasta
sumajta ajllayta yachananchej tiyan.
(7 parrafota qhawariy).
casarakorqa. Chay warmistaj “paypa sonqonta yanapaj tanqawanchejchu. Chayrayku sumajta
pantacherqanku”. Jinamantataj Salomonqa ajllayta yachananchej tiyan. Ajllashaspaqa pien-
´
Jehova´ Diosmanta karunchakorqa (1 Rey. sarinanchej tiyan, chay pelıcula yanapanawan-
chejpichus chayri manachus (Gal. ´ 5:19-21; Efe.
11:3).
7 Satanasqa peliculaswan, telewan ima uman-
´
2:1-3). Uj pelıcula sajra imasta munapayachina-
chejta muyuchikunanchejta munan pay jina wanchejpaj jina kajtenqa, ama qhawanallachu,
yuyananchejpaj. Chayrayku Satanas ´ jina yuyaj- astawanpis uj onqoymanta jina jarkakuna.
kunaqa peliculaspi cuentitosta churanku panta- 8 Satanasqa munan wawaspis sajra imaspi yu-
chinawanchejpaj. Satanasqa yachan imasta- yanankuta. Chayrayku tatasqa tukuy imata ru-
chus peliculaspi qhawasqanchej, uyarisqanchej- wananku tiyan wawasninku mana Satanas-
˜
wan enganachikunankupaj, imaynatachus tu-
pis sonqonchejpi qhepakunanta, chayman jina-
taj ruwananchejta. Jesuspis yacharqa imatachus kuy imata ruwanku wawasninku mana onqo-
uyarisqanchej sonqonchejpi qhepakusqanta. nankupaj, ajinata. Ashkha tatasqa wawasninku
Chayrayku payqa cuentoswan jina yachacher- mana onqonankupaj wasinkuta llimphituta ja-
qa. Por ejemplo, kacha samaritanomanta, chin- pinku, onqochikoj imastataj wijchunku. Ajina-
kasqa qhari wawamantawan parlarqa (Mat. 13: llatataj tatasqa, mana allin peliculasmanta wa-
34; Luc. 10:29-37; 15:11-32). Chayrayku allin- wasninkuta jarkananku tiyan. Imaraykuchus
´
pelıculas, tele, videojuegos, Internetpis wawas-
ta qhawarikunanchej tiyan mana ima pelicula-
llatapis qhawanapaj. Wakin peliculasqa qhawa- ta tanqan sajra imaspi yuyanankupaj. Chay-
napaj jinalla kanku, manataj sajra imaspi yu- rayku tatasqa wawasninkuman ninanku tiyan
ima peliculastachus qhawayta atisqankuta,
´
7. 1) ¿Imaswantaj Satanas umanchejta muyuchikunan-
chejta munan? 2) ¿Imaraykutaj peliculasta sumajta ajlla- 8. ¿Imastataj tatas wawasninkuman ninkuman sajra
nanchej kasqa? imasmanta jarkanankupaj?
wawasninkuta yanapananku kashan Diospa qay- doqa, punkuta qhawaj soldadowan yanapana-
llallanpipuni kanankupaj (Pro. 1:8; Efe. 6:1, 4). koj kanku (2 Sam. 18:24 -26). Enemigosnin-
˜
Chantapis wawasninkuta winasqankuman jina ku qayllaykamojtinkoqa iskayninku asegurakoj
imachus allin, imatajchus mana allin kasqanta kanku llajta punku wisqasqa kananmanta (Neh.
reparayta yachachinanku tiyan. Ajinamanta wa- 7:1-3). Diospa Palabranta sonqonchejman chu-
wasninkoqa Bibliaman jina reparayta atenqan- rasunchej chayqa, llajtata qhawaj soldados jina
ku imachus allin, imatajchus mana allin kasqan- kasunchej.1 Sonqonchejpi sajra imaspi yuyay-
ta (Heb. 5:14). Chantapis tatasqa mana parlas- ta qallarishajtinchej chayri sajra imasta muna-
pallachu wawasninkuta yachachinanku kashan, payayta qallarishajtinchej reparasunchejpacha
manaqa ejemplonkuwanpis (Deu. 6:6, 7; Rom. 2: Satanas ´ chay imasman tanqashawasqanchejta.
21). Ajinata reparakuspaqa tukuy atisqanchejta ru-
9 Satanasqa kay mundoj yuyaykunasninta
wananchej tiyan mana chay imaspi yuyanapaj,
sonqonchejman churayta munan, manataj mu- ajinamanta Satanas ´ sonqonchejman mana yay-
nanchu Jehova´ Diospi confiananchejta (Col. 2: kunanpaj punkutapis wisqaykushasunman jina
8). Chayrayku payqa yuyachiyta munawanchej kanqa.
qhapaj kaspalla kusisqa kayta atisqanchejta. Aji- 12 Kunantaj qhawarinachej imaynatachus Sa-
nata yuyaj runastaj qhapajyanankurayku tukuy tanaspa sajra yuyayninmanta jarkakuyta atis-
imata ruwanku. Wakenqa qolqeta mayta mas- qanchejta. Jehova´ Diosqa niwanchej: ‘Ama
kasqankupi onqoykunku, familiankuta saqer- parlallaychejpischu khuchichakuy juchamanta,
panku, Diosmantapis karunchakapunku (1 Tim. imaymana millay imasmanta ima’, nispa (Efe. 5:
6:10). Noqanchejqa mayta kusikunchej Tatan- 3). Chaywanpis icha´ trabajonchejmanta chay-
chej Jehova´ qolqeta munapayaymanta jarka- ˜
ri escuelanchejmanta companerosninchej chay
wasqanchejmanta (Ecl. 7:12; Luc. 12:15). millay imasmanta parlayta qallarinkuman. Son-
qonchejtaj reparachiwasunman Diosta phina- ˜
¿IMAYNATATAJ SONQONCHEJTA
WAQAYCHASUNMAN? chej imasmanta parlashasqankuta (Rom. 2:15).
10 Sonqonchejta waqaychanapajqa imaschus Jinata reparaspapis icha´ companerosninchejta
˜
ENERO DE 2019 17
˜
companerosninchejta parlachisunman chayri taqa Jehova´ Diospa yanapanta manakunanchej
˜
ripusunman. Imaraykuchus sutita yachanchej tiyan. Chaymanta parlaspa uj hermana nin: “Bi-
“Diospa munayninpa contranpi kaj imasta, kay bliata leeyta qallarinaypajqa Jehova´ Diospa ya-
mundoj sajra imasninta munapayayta ima” qhe- ˜
napanta manakuni ‘kamachisqasninta’ entien-
sachananchej kasqanta (Tito 2:12). denaypaj”, nispa (Sal. 119:18). Chaymantataj
˜
13 Companerosninchej sajra imasta ruwana- Bibliata leesqanchejpi tukurinanchej tiyan. Si-
paj tanqawajtinchej chayri sajra imaspi yuya- chus Bibliata leenapaj orakusunchej, leesqan-
napaj tanqawajtinchejqa mayta kallpachakunan- chejpitaj tukurisunchej chayqa, Diospa nisqas-
chej tiyan chay imasta qhesachanapaj. Jeho- nin sonqonchej ukhukamapuni chayanqa, pay ji-
va´ Diosqa qhawamushan Satanaspa contranpi nataj yuyasunchej (Proverbios 4:20-22 leey;
sinchita sayaykushasqanchejta. Chayrayku pay- Sal. 119:97).
qa sajra yuyaykunata atipanapaj kallpata, ya- 16 Jehova´ Diospa nisqasninta sonqonchejman
18 TORREMANTA QHAWAJ
´
* Imatachus Jehova Diosmanta yachachiwasqanchejpi.
¿Imaspitaj ´ ´
* Imaynatachus chay versıculo Jehova Dioslla
tukurisunman? sumaj Gobierno kasqanta rikuchisqanpi.
´
Bibliata leeshaspa * Imaynatachus chay versıculo kausayninchejpi
kaykunapi tukurisunman: yanapanawanchejpi.
llachu Jehova´ Diosta sirvinchej (Sal. 119:113). sukunanchejpaj (1 Rey. 3:9; Salmo 139:23, 24
Manaqa tukuy sonqo munayninta ruwanchej, leey). Sonqonchejta sumajta waqaychajtinchej
kamachisqasnintapis kasukunchej, payta muna- Jehova´ Diosmanta ni imarayku karunchakusun-
kusqanchejrayku (1 Reyes 8:61 leey). chu.
18 Chaywanpis juchasapas kasqanchejrayku
YUYARIKUNAPAJ
54 TAKIY
˜
Kaymin cheqa nan
4 YACHAQANA
20
4 ˜
Senorpa ˜ faltashajtin Jesusqa Lazaro-
Cenanpaj killasllana Tantawan vinowanqa
ta, Martata, Mariatawan waturikamorqa. Paykunamantaj ya- ´
yuyarichiwanchej Jesus
chacherqa. Martatajrı´ ashkha ruwanaswan musphasharqa, su- kausayninta noqanchejrayku
qosqanta, kunantaj cielopi
maj mikhunata Jesuspaj waykupuspa. Jesustaj sumajllawan Rey jina kashasqanta.
nerqa: “Imaschus necesitakusqanqa pisilla kanku chayri ujlla”, (3 al 5 parrafosta qhawariy).
nispa (Luc. 10:40-42). Chayrayku Jesusqa apostolesninwan
cenananpaj pisi imasllatataj wakicherqa. Kunantaj qhawarina-
chej imatachus Jesusmanta yachakusqanchejta.
5 Jesusqa parlasqanwan ruwasqanwantaj rikucherqa ku-
˜
Jesusqa mayta munakuwasqanchejta rikucherqa wanuyninta pisi imasllawan yuyarikunata kamachispa.
˜ ˜
Chayrayku Jesuspa Wanuyninta Yuyarinapaj Tantakuy unaymantapachana ruwakushan.
(14 al 16 parrafosta qhawariy).
22 TORREMANTA QHAWAJ
Hitlerpa tiemponpi carcelpi wisqasqa kaspapis Tantakuna Wasipi
ENERO DE 2019 23
˜
Manaqa yuyarichillawanchejtaj Senorninchej kamacherqachu uj jatun mikhuyta wakichi-
Jesus ´ kumuykukoj sonqo kasqanta, manataj nankuta, manaqa pisi imasllawan yuyarinan-
manchachikoj kasqanta. Jesus ´ ajina kasqan- kuta kamacherqa. Chayrayku ajllasqa cristia-
nosqa unaymantapachana ˜ imapi rikukuspapis
mantataj mayta kusikunchej. Imajtinchus ku-
˜
Jesuspa Wanuyninta Yuyarinapaj tantakuyta
nanqa cielopi Kuraj kaj Sacerdote jina Dios-
˜
manta yanapata manapushawanchej (Heb. 7: ruwayta atillarqanku. Wakenqa carcelpi wis-
24, 25). Chayrayku tukuy sonqo Jesusta ka- qasqa kaspapis chay tantakuyta ruwarqanku
sukuna. Pay kamachiwarqanchej wanuynin-˜ (Apo. 2:10). Chayta ruwaspaqa Jesuspa nis-
ta yuyarinanchejta (Luc. 22:19, 20). Jesuspa qanta juntarqanku. Jesusqa kamacherqa wa-
˜ ˜
nuyninta yuyarinankuta.
Wanuyninta Yuyarinapaj tantakuytataj sapa
wata ruwanchej, 14 de nisan´ ima diamanchus 15 Jehova´ Diosta munakojkunaqa tukuy
24 TORREMANTA QHAWAJ
luzta japicherqaykuchu, manaqa uj velallata tianostataj cieloman pusakaponqa. Chay ku-
timantapachataj manana ˜ Jesuspa Wanuy- ˜
japichikorqayku. [...] Chay jinamanta riku-
cherqayku Diospa sutinta tukuy kallpaykuwan ninta Yuyarinapaj tantakuyta ruwasunchu
jatunchanallaykutapuni”, nispa. Chay herma- (1 Cor. 11:26; Mat. 24:31).
19 Manana˜ Jesuspa Wanuyninta
˜ Yuyarina-
nasqa sinchi creeyniyojpuni karqanku. Sutita
reparanchej Jesus ´ mayta munakuwasqanchej- paj tantakuyta ruwajtinchejpis, mana qon-
˜ qasunchu Jes us ´ kumuykukoj sonqo kas-
ta wanuyninta pisi imasllawan yuyarikunata
kamachiwasqanchejpi. qanta, mana manchachikoj kasqanta, mayta
˜
17 Jesuspa Wanuyninta Yuyarinapaj tanta- munakuwasqanchejtataj. Chantapis Paraiso-
˜
peqa Jesuspa Wanuyninta Yuyarinapaj tanta-
kuy qayllaykamushasqanrayku, piensarisun-
man imaynatachus wajkunata Jesus ´ jina mu- kuymanta wajkunaman willariyta atisunchej.
nakunanchejpi. Piensarillasunmantaj herma- Chayta uyarispa maytacha´ kallpachakonqan-
nosninchejpa allinninkuta maskashasqanchej- ku. Chaywanpis noqanchejqa kunan kallpa-
chakunanchej kashan Jesus ´ jina kumuykukoj
pichus manachus. Chantapis piensarisunman
imallatachus hermanosninchej ruwayta atis- sonqo kanapaj, mana manchachikoj kanapaj,
qankupi. Chanta´ tukuy atisqanchejta kallpa- mayta wajkunata munakunapaj ima. Chay-
chakusunman Jesus ´ jina wajkunata khuyakuy- ta ruwanapaj kallpachakojtinchejqa Jehova´
Dios mayta bendeciwasunchej (2 Ped. 1:10,
ta yachanapaj (1 Ped. 3:8).
11).
AMA QONQANACHU
18 Tumpamantawan Jesusqa jatun nak ˜ ariy
tiempopi jamonqa, jallpapi kaj ajllasqa cris-
´ ˜
FOTOS. Paginas 22 y 23: Jesuspa Wanuyninta Yuyarina-
17. ¿Imaspitaj piensarisunman? ˜
paj tantakuyta ruwashanku, naupa cristianospa
˜ ˜ tiemponpi, 1890 watas chaynejpi, Hitlerpa tiemponpi
18, 19. 1) Manana Jesuspa Wanuyninta Yuyarinapaj tan-
takuyta ruwajtinchejpis, ¿imatataj mana qonqasunchu? carcelpi wisqasqa kaspapis, Tantakuna Wasipi ima,
2) ¿Imapajtaj kallpachakunanchej kashan? chay Tantakuna Waseqa Sudamericapi kashan.
YUYARIKUNAPAJ
´ ´
˛ ¿Imatataj Jesus kumuyku- ˛ ¿Imastataj Jesus ruwarqa ˛ ¿Imaraykutaj nisunman
´
koj sonqo kasqanmanta mana manchachikusqan- Jesus maytapuni munaku-
yachakusunman? rayku niraj japichisqa wasqanchejta?
kashaspa?
13 TAKIY
´
Jesus jina kausana
5 YACHAQANA
¿Imastataj rikuchinchej
tantakuykunaman rispa?
18 TAKIY
˜ “Señorpa wañuyninmanta willankichej,
Jesuspa wanuyninmanta
agradecekuna pay jamunankama” (1 COR. 11:26).
´ ˜
¿IMATA KAYPI JALLPANTINPI Jesuspa Wanuyninta Yuyarinapaj tantakuyman-
YACHAKUSUN? qa may chhika runas rinchej. Jehova´ Diostaj yachan imastachus
Kay watapi Jesuspa Wa- sapa ujninchej ruwasqanchejta chay tantakuyman rinapaj. Yacha-
˜ llantaj pikunachus sapa wata chay tantakuyman risqankuta. Wa-
nuyninta Yuyarinapaj tan-
˜
kin runasqa, Jesuspa Wanuyninta Yuyarinapaj tantakuyman rinku
takuytaqa 19 de abrilta
ruwasunchej, chaytaj vier- qhatiykachasqa kaspapis. Wakintaj mana sapa semana reuniones-
˜
man rispapis, Jesuspa Wanuyninta Yuyarinapaj tantakuymanqa
nes chisiman urmashan.
Chay tantakuymanta ama rinkupuni. Jehova´ Diosqa yachan pikunachus chay tantakuyman
faltakunachu may impor- por primera vez risqankuta. Wakin runasqa chay tantakuyman
tante kasqanrayku. Chay qhawarejlla rinku.
tantakuyman rispaqa 2 Jehova´ Diosqa maytacha´ kusikun Jesuspa Wanuyninta
˜ Yuyari-
´
Jehova Diosta kusichisun- napaj tantakuyman may chhika runas risqankumanta (Luc. 22:
chej. Kunantaj yachaku- 19). Chaywanpis Jehova´ Diosqa mana may chhika runas risqan-
sunchej imastachus riku- kumantachu kusikun, manaqa imayna sonqowanchus chay tan-
chisqanchejta Jesuspa
˜ takuyman risqankumanta kusikun. Qhepan parrafospi yachaku-
Wanuyninta Yuyarinapaj ˜
sunchej mana Jesuspa Wanuyninta Yuyarinapaj tantakuyllaman-
tantakuyman rispa, sapa
chu rina kasqanta, manaqa sapa semanapis. Jehova´ Diosqa sapa
semana tantakuykunaman
rispa ima. semana chay tantakuykunata munakuwasqanchejrayku wakichi-
puwanchej.
TANTAKUYKUNAMAN RISPAQA LLAMPU SONQO
KASQANCHEJTA RIKUCHINCHEJ
3 Tantakuykunaman rinchej Jehova´ Diosta jatunchanapaj, chay-
26
chej Jehova´ Dioswan, llajtanta naupajman
˜ apaj- pi yachachiwasqanchejmanta (Mat. 17:5; 18:20;
kunawan ima yachachinawanchejta (Isa. 30:20; 28:20).
Juan 6:45). Jatunchakoj runastajrı´ mana pipis 6 Sapa wata mayta kallpachakunchej Jesus-
ENERO DE 2019 27
TANTAKUYKUNAMAN RISPAQA MANA
MANCHACHIKOJ KASQANCHEJTA
RIKUCHINCHEJ
8 Jesusqa mana manchachikoj runa karqa. No-
qanchejpis pay jina kayta atisunman. Jesus ´ mana
manchachikoj runa kasqanqa suti yachakorqa
˜
manaraj wanuchisqa kashajtin. Payqa yacharqa
enemigosnin kumuykachachinankuta, jasutinan-
˜
kuta, wanuchinankutataj (Mat. 20:17-19). Chay-
˜
wanpis wanuchisqa kayta mana manchachikor-
qachu. Chayrayku Getsemanı´ huertapi japichis-
Mana manchachikuspa tantakuykunaman rispaqa
˜ kashajtin apostolesninman nerqa: hermanosninchejta kallpachashanchej.
qa kananpajna (9 parrafota qhawariy).
“Sayariychej, jaku ripuna. ¡Qhawaychej! Japichi-
wajqa qayllaykamunna”, ˜ nispa (Mat. 26:36, 46).
Jinapi ashkha runas Jesusta japej chayarqanku.
˜
Jesustaj naupajman thaskirispa paykunata ner- shaspa, hermanos Diosta tukuy sonqo sirvisha-
qa: ‘Noqa Jesus ´ kani’, nispa. Chanta´ nillarqataj:
llasqankutapuni yachaspa mayta kallpachakorqa
“Saqeychej yachachisqasniy ripunankuta”, nispa (Fili. 1:3 -5, 12-14). Pabloqa icha´ carcelmanta ka-
(Juan 18:3-8). Chayqa sutita reparachiwanchej charichisqa kananpaj pisi tiempollana ˜ faltashaj-
Jesus´ mana manchachikoj runa kasqanta. Noqan-
tin chayri kacharichisqa kasqantawan Hebreos-
chejqa ajllasqa cristianos kaspapis chayri waj ove- man cartanta qhelqarqa. Chay cartanpi Pabloqa
jasmanta kaspapis mayta kallpachakunanchej ka- Diosta tukuy sonqo sirvej hermanosman nerqa:
shan Jesus´ jina mana manchachikunapaj.
“Familia jina munanakullaychejpuni”, nispa. Ni-
9 Ichapis tantakuykunaman mana riyta atilla- llarqataj tantakuykunaman riyta ama saqenan-
sunmanchu onqosqa kasqanchejrayku, manchay kuta (Heb. 10:24, 25; 13:1).
phutisqa kasqanchejrayku, familiaresninchej 10 Mana manchachikoj runas kasqanchejta ri-
28 TORREMANTA QHAWAJ
Jehova´ Dioswan Jesuswanpis rikucherqanku mu- kusqanchejta rikuchisunman tukuy imata pay-
nakuyniyoj kasqankuta. kunarayku ruwaspa. Ichapis tantakuykunasnin-
chejman rinapaj mayta kallpachakushanchej.
TANTAKUYKUNAMAN RISPAQA MUNAKUYNIYOJ
Wakinpataqa semanapi tantakuykunasninchej
KASQANCHEJTA RIKUCHINCHEJ
ichapis trabajonchej pasayta qallarin. Chaynej-
12 Jehova´ Diosta, Jesustawan munakusqan-
ta ichapis may saykusqa kashasunman. Chanta-
chejrayku tantakuykunaman rinchej. Tantakuy- pis sabadosta chayri domingosta samariyta mu-
kunataj yanapawanchej astawan paykunata mu- naspapis tantakuyninchejman rinchej. Saykusqa
nakunapaj. Chantapis tantakuykunapeqa ima- kaspapis tantakuykunaman risqanchejqa mana
tachus paykuna noqanchejrayku ruwasqankuta qhasichu, imaraykuchus Jehova´ Diosqa yachan
sapa kuti yuyarichiwanchej (Rom. 5:8). Jesuspa mayta kallpachakushasqanchejta. Chantapis
˜
Wanuyninta Yuyarinapaj tantakuytaj yuyarichi- tantakuykunaman rinanchejpaj tukuy atisqan-
wanchej Jehova´ Dios may jinatapuni munaku- chejta kallpachakuspaqa, Jehova´ Diosta mayta
wasqanchejta. Yuyarichillawanchejtaj mana pay- munakusqanchejta rikuchisunchej. Jehova´ Dios-
ta rejsejkunatapis munakusqanta. Noqanchejqa taj chayta mana qonqanqachu (Mar. 12:41-44).
Jehova´ Diosman may agradecesqa kasqanchej- 14 Jesusmantaqa mayta yachakusunman. Payqa
´ kallpachakunchej Jesus
rayku sapa dıa ´ jina kana-
wajkunaj allinninkutapuni maskarqa. Payqa may-
paj (2 Corintios 5:14, 15 leey). Jehova´ Dios Wa- ta munakuwasqanchejrayku kausayninta qorqa.
wanta qosqanrayku sonqonchej aysawanchej pay- Mana chayllachu, payqa sapa dıa ´ yachachisqas-
ta jatunchanapaj. Diostaqa jatunchasunman tan- ˜
ninpa allinninkuta naupajman churarqa. Chayray-
takuykunapi sonqomantapacha comentaspa. ku Jesusqa may saykusqa kaspapis chayri phutis-
13 Jehova´ Diosta, Jesusta ima mayta muna-
qa kaspapis yachachisqasninwan tantakoj (Luc.
´ 22:39- 46). Chantapis Jesusqa yachachisqas-
12. 1) ¿Imaraykutaj nisunman tantakuykuna Jehova
Diosta Jesustawan astawan munakunapaj yanapawas- ninta sirverqa, manataj suyarqachu sirvinanku-
qanchejta? 2) 2 Corintios 5:14, 15 nisqanman jina, ¿pi jina ta (Mat. 20:28). Jehova´ Diosta hermanosnin-
kanapajtaj kallpachakunanchej kasqa? chejtawan Jesus´ jina tukuy sonqo munakusunchej
´
13. ¿Imata ruwaspataj Jehova Diosta, Jesusta ima may-
ta munakusqanchejta rikuchisunman? 14. ¿Imatataj Jesusmanta yachakusunman?
ENERO DE 2019 29
˜
Jesuspa Wanuyninta Yuyarinapaj tantakuyman
Tukuy runasta invitana
wajyarispa ima. Chiriyapoj hermanonchej Tatan-
Kay watapi 8 de abril semanapi uj sumaj chej Jehovaman kutinpojtin mayta kusikunchej,
umallirichiy kanqa. Chay umallirichiyqa imaynatachus Jehova´ Diospis, Jesuspis kusikun-
“Cheqa kaj kausaymanta chipakuy” nisqa ku, ajinata (Mat. 18:14).
sutikun. Chay tantakuyman jamojkunaqa 16 Kunanmantapacha kallpachakuna tukuy ru-
yachakonqanku imachus cheqa kaj kausay ˜
nasta Jesuspa Wanuyninta Yuyarinapaj tanta-
kasqanta, imaynatachus cheqa kaj kau- kuyman invitanapaj. Chay tantakoyqa kay wata-
saymanta chipakunatapis. Chantapis pi 19 de abril chisi apakonqa (“Tukuy runasta in-
chay tantakuyman jamojkunaqa ichapis vitana” nisqa recuadrota qhawariy). Watantintaj
˜
Jesuspa Wanuyninta Yuyarinapaj tanta- purajmanta kallpachanakuna tantakuykunaman
kuyman jamullanqankutaj. Chay tantakuy- mana faltakuspa rinapaj. Diamanta diaqa juicio
man jamojkunamanta wakenqa ichapis punchay aswan qayllitapina ˜ kashan. Chayrayku
˜
“winay kausayta japinankupaj” jina ama tantakuykunamanta faltakunachu. Tanta-
kanqanku (Hech. 13:48). kuykunaqa yanapawasunchej llampu sonqo ka-
napaj, mana manchachikunapaj, munakuyniyoj
kanapajtaj (1 Tes. 5:8-11). Jehova´ Dioswan Je-
suswan mayta munakuwasqanchejmanta agrade-
chayqa, tukuy atisqanchejta ruwasunchej Jesus- cesqa kasqanchejqa ruwasqasninchejpi yachaku-
˜
pa Wanuyninta Yuyarinapaj tantakuyman rinapaj, chun (Juan 3:16 leey).
sapa semana tantakuykunaman rinapajpis.
15 Diospa llajtanmanta kasqanchejrayku tukuy 16. 1) ¿Imapajtaj purajmanta kallpachanakuna kasqa?
atisqanchejta ruwanchej Jehova´ Diosmanta ru- 2) ¿Imapajtaj tantakuykuna yanapawasunchej? 3) ¿Ima-
tataj Juan 3:16 yuyarichiwanchej?
nasman yachachimunapaj, ajinamanta paykuna-
pis Diospa llajtanmanta kanankupaj. Chaywan-
pis astawan kallpachakunanchej tiyan chiriyapoj
YUYARIKUNAPAJ
126 TAKIY
Rijcharisqa, may sayasqa, kallpachasqataj kay
UJ HERMANOTA CHURANKU DIOSPA LLAJTANTA
KAMACHEJKUNAMANTA UJNIN KANANPAJ
ENERO DE 2019 31
34567 ˙
JW.ORG NISQAPI
´ KAYKUNATA TARIWAJ
Enero de 2019 Vol. 140, num. 2 QUECHUA (BOLIVIA)
Kunanmantapacha Torremanta Qhawaj
revistaspi willakonqa ima yachaqanaschus
KAPUYNIN jw.org nisqapi kasqanta. Chay yachaqanasqa
˜
publicacionesninchejpi llojserqana.
1 yachaqana, 4 al 10 de marzo 2
Ama phutikuychu, noqaqa Diosniyki kani FAMILIASPAJ YANAPA
´
C omo controlar la ira
2 yachaqana, 11 al 17 de marzo 8 ˜
Phinakuywan atipachikoyqa onqochiwasun-
´ ˜ ˜
Tantakuypi Jehova Diosta jatunchana man, phinakuyta nitiykukuytaj manallataj
allinninchejpajchu. Kunanqa yachakuy imata-
chus ruwanaykita qosayki chayri warmiyki
˜
3 yachaqana, 18 al 24 de marzo 14 anchata phinachisojtin.
˜ ´
¿Imaynatataj sonqonchejta (Chaytataj tariwaj ENSENANZAS BIBLICAS
waqaychasunman? EL MATRIMONIO Y LA FAMILIA nisqapi.
Kayqa castellanollapi).
4 yachaqana, 25 al 31 de marzo 20
BIBLIAQA CAMBIANANKUPAJ YANAPARQA
Uj jatun Reypa cenanqa pisi ´
imasllawan wakichikorqa La calle se convirti o en mi hogar
Antonioqa drogakoj, machaj, wajkunatataj
˜
maqarpallaj. Yuyarqataj qhasillatana kausas-
5 yachaqana, 1 al 7 de abril 26 qanta. Imachus cambiananpaj yanapasqanta
¿Imastataj rikuchinchej yachakuy.
˜ ´
tantakuykunaman rispa? (Chaytataj tariwaj ENSENANZAS BIBLICAS
FELICIDAD Y PAZ INTERIOR nisqapi.
Kayqa castellanollapi).
Uj hermanota churanku Diospa Llajtanta
Kamachejkunamanta ujnin kananpaj 31
s
Torremanta Qhawaj (ISSN 0043-1087) enero de 2019. Kay revistataqa
orqhon Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, Santa Cruz,
w19.01-QUB