SVEUČILIŠTE U RIJECI

TEHNIČKI FAKULTET
Sveučilišni diplomski studij strojarstva

Projektni rad - izvješće

IZRČUN KOEFICIJENTA OTPORA RAVNOG DISKA
Kolegij: Računarska dinemika fluida

Rijeka, rujan 2018. Ivan Dujlović

0069061506
Sadržaj

1. Uvod ....................................................................................................................................... 1
2. Priprema................................................................................................................................. 2
2.1. Izrada geometrije ............................................................................................................ 2
3. Umrežavanje .......................................................................................................................... 3
4. Fluent ..................................................................................................................................... 4
4.1. Odabir viskoznog modela............................................................................................... 4
4.2. Odabir strujnog fluida ..................................................................................................... 4
4.3. Definiranje rubnih uvjeta ................................................................................................ 4
4.3.1. Rubni uvjet prednje povrsine disk-a ........................................................................ 4
4.3.3. Rubni uvjet na ulazu u domenu ............................................................................... 5
4.3.4. Rubni uvjet na izlazu iz domene .............................................................................. 5
4.3.5. Rubni uvjet zida........................................................................................................ 6
4.4. Postavljanje referentnih vrijednosti ............................................................................... 7
4.5. Odabir metode rješavanja .............................................................................................. 7
4.6. Kreiranje izvješda otpora................................................................................................. 8
4.7. Inicijalizacija rješenja ...................................................................................................... 9
5. Laminar model ..................................................................................................................... 10
5.1. Re80 .............................................................................................................................. 10
5.2. Re130 ............................................................................................................................ 11
5.3. Re400 ............................................................................................................................ 11
5.4. Re1000 .......................................................................................................................... 12
6. Kepsilon standard model ..................................................................................................... 14
6.1 Re10000 ......................................................................................................................... 14
6.2. Re100000 ...................................................................................................................... 15
6.3. Re1000000 .................................................................................................................... 16
7. Kepsilon relizable model ...................................................................................................... 17
7.1. Re10000 ........................................................................................................................ 17
7.2. Re100000 ...................................................................................................................... 18
7.3. Re1000000 .................................................................................................................... 19
8. Komega standard model ...................................................................................................... 20
8.1. Re10000 ........................................................................................................................ 20
8.2. Re100000 ...................................................................................................................... 21
8.3. Re1000000 .................................................................................................................... 22
9. Komega sst model ................................................................................................................ 23
9.1. Re10000 ........................................................................................................................ 23
9.2. Re100000 ...................................................................................................................... 24
9.3. Re1000000 .................................................................................................................... 25
10. Usporedba dobivenih rezultata ......................................................................................... 26
11. Analiza s promijenjenom geometrijom diska .................................................................... 30
11.1. Geometrija .................................................................................................................. 30
11.2. Odabrani viskozni model ............................................................................................ 30
11.3. Izračun nastrujne površine diska ................................................................................ 31
11.4. Dobivena rješenja uz Komega standard viskozni model ............................................ 31
11.4.1. Re80 (laminar)...................................................................................................... 31
11.4.2. Re130 (laminar).................................................................................................... 31
11.4.3. Re400 (laminar).................................................................................................... 32
11.4.4. Re1000 (laminar).................................................................................................. 32
11.4.5. Re 10000 (Komega standard) .............................................................................. 32
11.4.6. Re10000 (Komega standard) ............................................................................... 32
11.4.7. Re1000000 (Komega standard) ........................................................................... 33
1. Uvod

U sljededih nekoliko stranica prikazani su osnovni koraci koje je potrebno provesti pri analizi
strujanja oko ravnog , tankog diska tj. pri izračunu koeficijenta otpora Cd istog. Analiziran je
disk promjera 100 *mm+ i širine 20 *mm+.

1
2. Priprema

2.1. Izrada geometrije

Slika 1 Geometrija/domena

Napravljena je domena dimenzija 2000 x 250 x 500 [mm]. Uzet je promjer diska od 100
*mm+ te širina istog od 20 *mm+. Disk je smješten na udaljenosti od 500 *mm+ od ishodišta
lokalnog koordinatnog sustavakoje se nalazi na lijevoj bočnoj stranici kvadra (domene) tj.
nalazi se na ¼ udaljenosti od ulaza u domenu. Po visini, z koordinati, smješten je na
polovicu. Napravljena geometrija je polovica ukupne domene pošto software fluent
omogudava tu opciju da na temelju polovice domene (simetrija) izračuna rezultate za cijelu
domenu.

2
3. Umrežavanje

Slika 2 Umreženi model

Slika 3 Umreženi model izbliza, gušda mreža oko diska

Model je umrežen sa ukupno 1100 000 elemenata te su korišteni elementi veličine 0,005
*m+ po cijelom tijelu te elementi veličine 0,0025 *m+ po disku.

3
4. Fluent

4.1. Odabir viskoznog modela

Slika 4 Odabran laminarni viskozni model za male vrijednosti Re

4.2. Odabir strujnog fluida

Slika 5 Odabir zraka kao strujnog fluida

4.3. Definiranje rubnih uvjeta

4.3.1. Rubni uvjet prednje povrsine disk-a

4
 Slika 6 Rubni uvjet na prednjoj površini diska

4.3.3. Rubni uvjet na ulazu u domenu

Slika 7 Rubni uvjet na ulazu u domenu

Kao rubni uvjet na ulazu u domenu postavlja se brzina strujanja fluida konstantne
magnitude.

4.3.4. Rubni uvjet na izlazu iz domene

5
 Slika 8 Rubni uvjet na izlazu iz domene

Kao rubni uvjet na izlazu iz domene postavlja se apsolutni tlak.

4.3.5. Rubni uvjet zida

Slika 9 Rubni uvjet na zidu

Kao rubni uvjet na zidu postavlja se specificirano tangencijalno naprezanje što znači da su
vanjski rubovi domene otvoreni tj. da oko njih kola zrak.

Osim ovih postoje još rubni uvjet simetrije i rubni uvjet unutrašnjosti diska koji je postavljen
kao wall bez tangencijalnog naprezanja tj. bez brzine strujanja.

6
4.4. Postavljanje referentnih vrijednosti

Prije pokretanja analize potrebno je postaviti referentne vrijednosti na temelju kojih de se

ista izvršiti. To su brzina strujanja koja se uzima s ulaza u domenu i površina plohe na koju
nastrujava fluid. To je u ovom slučaju prednja strana diska.

Slika 10 Izračun prednje površine diska

Slika 11 Postavljanje referentnih vrijednost

4.5. Odabir metode rješavanja

7
 Slika 12 Postavke izabrane metode rješavanja

4.6. Kreiranje izvješća otpora

Slika 13 Kreiranje izvješda otpora

8
Kao izlazni rezultati analize postavljaju se grafovi i repor file-ovi vezani za koeficijent otpora
prednje površine diska. Za usmjerenje vektora pod komponentom X stavlja se -1 jer domena
gleda u negativnom smjeru X osi.

4.7. Inicijalizacija rješenja

Slika 14 Incijalizacija rješenja

Kako bi se analiza mogla pravilno provesti, potrebno je zadati inicijalno rješenje. Ono se
računa iz ulaza u domenu tj. iz postavljene brzine.

Potom je mogude provesti analizu.

U nastavku su testirani različiti pristupi viskoznosti - modeli kako bi se odabrao onaj koji daje
rješenja najbliža izmjerenim vrijednostima.

9
5. Laminar model

5.1. Re80

Slika 15 Dobivena vrijednost Cd-a

Slika 16 Graf reziduala (konvergencije)

Slika 17 Graf rješenja

10
5.2. Re130

Slika 18 Dobivena vrijednost Cd-a

Slika 19 Graf reziduala (konvergencije)

5.3. Re400

Slika 20 Dobivena vrijednost Cd-a

11
 Slika 21 Graf reziduala (konvergencije)

Slika 22 Slika 23 Graf rješenja

5.4. Re1000

Slika 23 Dobivena vrijednost Cd-a

12
Slika 24 Graf reziduala (konvergencije)

Slika 24 Graf rješenja

13
6. Kepsilon standard model

6.1 Re10000

Slika 26 Dobivena vrijednost Cd-a

Slika 27 Graf reziduala (konvergencije)

Slika 28 Graf rješenja

14
6.2. Re100000

Slika 29 Dobivena vrijednost Cd-a

Slika 30 Graf reziduala (konvergencije)

Slika 31 Graf rješenja

15
6.3. Re1000000

Slika 32 Dobivena vrijednost Cd-a

Slika 33 Graf reziduala (konvergencije)

Slika 34 Graf rješenja

16
7. Kepsilon relizable model

7.1. Re10000

Slika 35 Dobivena vrijednost Cd-a

Slika 36 Graf reziduala (konvergencije)

Slika 37 Graf rješenja

17
7.2. Re100000

Slika 38 Dobivena vrijednost Cd-a

Slika 39 Graf reziduala (konvergencije)

Slika 40 Graf rješenja

18
7.3. Re1000000

Slika 41 Dobivena vrijednost Cd-a

Slika 42 Graf reziduala (konvergencije)

Slika 43 Graf rješenja

19
8. Komega standard model

8.1. Re10000

Slika 44 Dobivena vrijednost Cd-a

Slika 45 Graf reziduala (konvergencije)

Slika 46 Graf rješenja

20
8.2. Re100000

Slika 47 Dobivena vrijednost Cd-a

Slika 48 Graf reziduala (konvergencije)

Slika 49 Graf reziduala (konvergencije)

21
8.3. Re1000000

Slika 50 Dobivena vrijednost Cd-a

Slika 51 Graf reziduala (konvergencije)

Slika 52 Graf rješenja

22
9. Komega sst model

9.1. Re10000

Slika 53 Dobivena vrijednost Cd-a

Slika 54 Graf reziduala (konvergencije)

Slika 55 Graf rješenja

23
9.2. Re100000

Slika 56 Dobivena vrijednost Cd-a

Slika 57 Graf reziduala (konvergencije)

Slika 58 Graf rješenja

24
9.3. Re1000000

Slika 59 Dobivena vrijednost Cd-a

Slika 60 Graf reziduala (konvergencije)

Slika 61 Graf rješenja

25
10. Usporedba dobivenih rezultata

Re Cd
80 1.75
130 1.4
400 1.75
1000 1.35
10000 1.2
100000 1.12
1000000 1.12
Slika 62 Izmjereni rezultati

Cd izmjereni
2
1.9
1.8
1.75 1.75
1.7
1.6
1.5
1.4 1.4
1.35
1.3
1.2 1.2 Cd
1.1 1.12 1.12
1
0.9
0.8
0.7
0.6
80 130 400 1000 10000 100000 1000000

Slika 63 Graf izmjerenih rezultata

Re Cd Odstupanje Prosjecno_odstupanje_turbul.
80 0.86 0.89 0.356666667
130 0.79 0.61
400 0.7 1.05
1000 0.76 0.59
10000 0.81 0.39
100000 0.78 0.34
1000000 0.78 0.34
Slika 64 Rezultati dobiveni Kepsilon standard modelom

26
 Usporedba Cd izmjereni i Cd Kepsilon_standard
2
1.8 1.75 1.75
1.6
1.4 1.4 1.35
1.2 1.2
1.12 1.12
1
0.8 0.86 0.81 Cd
0.79 0.76 0.78 0.78
0.7
0.6 Cd_kepstan
0.4
0.2
0

Slika 65 Usporedba Cd izmjereni i Cd Kepsilon standard

Re Cd Odstupanje Prosjecno_odstupanje_turbul.
80 0.86 0.89 0.373333333
130 0.79 0.61
400 0.7 1.05
1000 0.76 0.59
10000 0.81 0.39
100000 0.77 0.35
1000000 0.74 0.38

Slika 66 Rezultati dobiveni Kepsilon relizable modelom

Usporedba Cd izmjereni i Cd kepsilon_relizable

2
1.75 1.75
1.5
1.4 1.35
1.21.12 1.12
1
0.86 0.79 0.76 0.81 0.77 0.74 Cd
0.7
0.5 Cd_kepsreli
0

Slika 67 Usporedba Cd izmjereni i Cd Kepsilon relizable

27
 Re Cd Odstupanje Prosjecno_odstupanje_turbul.
80 0.86 0.89 0.346666667
130 0.79 0.61
400 0.7 1.05
1000 0.76 0.59
10000 0.82 0.38
100000 0.79 0.33
1000000 0.79 0.33

Slika 68 Rezultati dobiveni Komega standard modelom

Usporedba Cd izmjereni i Cd komega_standard

2
1.8 1.75 1.75
1.6
1.4 1.4 1.35
1.2 1.2
1.12 1.12
1
0.8 0.86 0.82 Cd
0.79 0.76 0.79 0.79
0.7
0.6 Cd_komgstan
0.4
0.2
0

Slika 69 Usporedba Cd izmjereni i Cd Komega standard

Re Cd Odstupanje Prosjecno_odstupanje turbul.

80 0.86 0.89 0.356666667
130 0.79 0.61
400 0.7 1.05
1000 0.76 0.59
10000 0.79 0.41
100000 0.79 0.33
1000000 0.79 0.33
Slika 70 Rezultati dobiveni Komega sst modelom

28
 Usporedba Cd izmjereni i Cd komega_sst
2
1.8 1.75 1.75
1.6
1.4 1.4 1.35
1.2 1.2
1.12 1.12
1
0.8 0.86 Cd
0.79 0.76 0.79 0.79 0.79
0.7
0.6 Cd_komgsst
0.4
0.2
0

Slika 71 Usporedba Cd izmjereni i Cd Komega sst

Usporedba Cd-a dobivenih analizom

0.89
0.87
0.85
0.83
0.81
0.79 Cd_kepsstan
0.77
0.75 Cd_kepsreli
0.73 Cd_komgstan
0.71
0.69 Cd_komgsst
0.67
0.65

Slika 72 Usporedba Cd-a dobivenih analizom

Iz prethodno prikazanih rezultata može se vidjeti da su veda odstupanja postignuta između

izmjerenih rezultata i rezultata dobivenih u Ansys-u pri manjim brzinama strujanja tj. u
laminarnom režimu rada. U turbulentnom režimu rada prosječna odstupanja su reda
veličine 0.35 što odgovara odstupanju od 30 posto.

Kao najbolji model, iako zanemarivo bolji od ostalih pošto su sva dobivena rješenja različita
u par stotinki, je Komega standard model.

29
11. Analiza s promijenjenom geometrijom diska

Analizirani disk je nagnut za 20 stupnjeva u negativnom smjeru.

11.1. Geometrija

Slika 73 Geometrija nagnutog diska

11.2. Odabrani viskozni model

Slika 74 Odabrani viskozni model Komega standard

30
11.3. Izračun nastrujne površine diska

Slika 75 Izračun nastrujne površine diska

Nastrujna površina diska (projekcija na x os) je manja kod diska nagnutog za 20 stupnjeva.

11.4. Dobivena rješenja uz Komega standard viskozni model

11.4.1. Re80 (laminar)

Slika 76 Dobivena vrijednost Cd-a

11.4.2. Re130 (laminar)

31
 Slika 77 Dobivena vrijednost Cd-a

11.4.3. Re400 (laminar)

Slika 78 Dobivena vrijednost Cd-a

11.4.4. Re1000 (laminar)

Slika 79 Dobivena vrijednost Cd-a

11.4.5. Re 10000 (Komega standard)

Slika 80 Dobivena vrijednost Cd-a

11.4.6. Re10000 (Komega standard)

32
 Slika 81 Dobivena Vrijednost Cd-a

11.4.7. Re1000000 (Komega standard)

Slika 82 Dobivena vrijednost Cd-a

Odstupanje od rezultata dobivenih Komega standard

Re Cd modelom za ravni disk
80 0.83 0.03
130 0.76 0.03
400 0.73 -0.03
1000 0.74 0.02
10000 0.68 0.14
100000 0.66 0.13
1000000 0.66 0.13
Slika 83 Prikaz dobivenih Cd-a za nagnuti disk uz Komega standard model

Usporedba i Cd komega_standard i Cd
komega_standard_20
0.89
0.87
0.85 0.86
0.83
0.81 0.83 0.82
0.79
0.77 0.79 0.79 0.79 Cd_komgstan
0.75 0.76 0.76
0.73
0.71 0.73 0.74
0.69 0.7 0.68
0.67
0.65 0.66 0.66 Cd_komgstan_2
0

Slika 84 Usporedba Cd komgstand i Cd komgstand_20

33
Iz prethodne tablice i grafa može se vidjeti da disk nagnut za 20 stupnjeva ima Cd manji za
otprilike 10 -15 posto, što je i bilo za očekivati.

34