‫ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﯾﺮان – اﯾﺰو‬

ISIRI/ISO/PAS Islamic Republic of Iran
17001 ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد وﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان‬ 17001
1st. edition Institute of Standards and Industrial Research of Iran ‫ﭼﺎپ اول‬

‫ﻃﺮﻓﯽ اﺻﻮل و اﻟﺰاﻣﺎت‬

- ‫ ﺑﯽ‬-‫ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق‬

Conformity assessment — Impartiality —

Principles and requirements

ICS:03.120.20
 ‫ﺑﻪﻧﺎم ﺧﺪا‬
‫آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻣﺆﺳﺴﮥ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان‬
‫ﻣﺆﺳﺴﮥ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻨﺪ ﯾﮏ ﻣﺎدة‪ 3‬ﻗـﺎﻧﻮن اﺻـﻼح ﻗـﻮاﻧﯿﻦ و ﻣﻘـﺮرات ﻣﺆﺳﺴـﮥ اﺳـﺘﺎﻧﺪارد و‬
‫ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان‪ ،‬ﻣﺼﻮب ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه ‪ 1371‬ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺮﺟﻊ رﺳﻤﯽ ﮐﺸﻮر اﺳﺖ ﮐﻪ وﻇﯿﻔﻪ ﺗﻌﯿﯿﻦ‪ ،‬ﺗﺪوﯾﻦ و ﻧﺸﺮ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي‬
‫ﻣﻠﯽ )رﺳﻤﯽ( اﯾﺮان را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارد‪.‬‬
‫*‬
‫ﺗﺪوﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد در ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﮐﻤﯿﺴﯿﻮن ﻫﺎي ﻓﻨﯽ ﻣﺮﮐﺐ از ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﻣﺆﺳﺴﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮان ﻣﺮاﮐﺰ و ﻣﺆﺳﺴﺎت‬
‫ﻋﻠﻤﯽ‪ ،‬ﭘﮋوﻫﺸﯽ‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪي و اﻗﺘﺼﺎدي آﮔﺎه و ﻣﺮﺗﺒﻂ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد وﮐﻮﺷﺸﯽ ﻫﻤﮕﺎم ﺑـﺎ ﻣﺼـﺎﻟﺢ ﻣﻠـﯽ و ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﺷـﺮاﯾﻂ‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪي‪ ،‬ﻓﻨﺎوري و ﺗﺠﺎري اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻣﺸﺎرﮐﺖ آﮔﺎﻫﺎﻧﻪ و ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﮥ ﺻﺎﺣﺒﺎن ﺣﻖ و ﻧﻔﻊ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻣﺼﺮفﮐﻨﻨـﺪﮔﺎن‪،‬‬
‫ﺻﺎدرﮐﻨﻨﺪﮔﺎن و وارد ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻣﺮاﮐﺰ ﻋﻠﻤﯽ و ﺗﺨﺼﺼﯽ‪ ،‬ﻧﻬﺎدﻫﺎ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي دوﻟﺘﯽ و ﻏﯿﺮ دوﻟﺘـﯽ ﺣﺎﺻـﻞ ﻣـﯽ ﺷـﻮد ‪.‬ﭘـﯿﺶ‬
‫ﻧﻮﯾﺲ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﯽ اﯾﺮان ﺑﺮاي ﻧﻈﺮﺧﻮاﻫﯽ ﺑﻪ ﻣﺮاﺟﻊ ذي ﻧﻔﻊ و اﻋﻀﺎي ﮐﻤﯿﺴﯿﻮن ﻫﺎي ﻓﻨﯽ ﻣﺮﺑﻮط ارﺳﺎل ﻣﯽﺷﻮد و ﭘﺲ‬
‫از درﯾﺎﻓﺖ ﻧﻈﺮﻫﺎ و ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدﻫﺎ در ﮐﻤﯿﺘﮥ ﻣﻠﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن رﺷﺘﻪ ﻃﺮح و در ﺻﻮرت ﺗﺼﻮﯾﺐ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﯽ) رﺳـﻤﯽ(‬
‫اﯾﺮان ﭼﺎپ و ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﭘﯿﺶ ﻧﻮﯾﺲ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺆﺳﺴﺎت و ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻨﺪ و ذﯾﺼﻼح ﻧﯿﺰ ﺑﺎ رﻋﺎﯾﺖ ﺿﻮاﺑﻂ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪه ﺗﻬﯿﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨـﺪ‬
‫درﮐﻤﯿﺘﮥ ﻣﻠﯽ ﻃﺮح و ﺑﺮرﺳﯽ و درﺻﻮرت ﺗﺼﻮﯾﺐ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠـﯽ اﯾـﺮان ﭼـﺎپ و ﻣﻨﺘﺸـﺮ ﻣـﯽ ﺷـﻮد ‪.‬ﺑـﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿـﺐ‪،‬‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎﯾﯽ ﻣﻠﯽ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻔﺎد ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﯽ اﯾﺮان ﺷـﻤﺎرة ‪ 5‬ﺗـﺪوﯾﻦ و در ﮐﻤﯿﺘـﮥ ﻣﻠـﯽ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺮﺑﻮط ﮐﻪ ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﺪ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺐ رﺳﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﺆﺳﺴﮥ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان از اﻋﻀﺎي اﺻﻠﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠـﯽ اﺳـﺘﺎﻧﺪارد )‪ (ISO‬ﮐﻤﯿﺴـﯿﻮن ﺑـﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠـﯽ‬
‫اﻟﮑﺘﺮوﺗﮑﻨﯿﮏ )‪ 2(IEC‬و ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ اﻧﺪازه ﺷﻨﺎﺳﯽ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ )‪ 3(OIML‬اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻨﻬﺎ راﺑﻂ‪ 4‬ﮐﻤﯿﺴﯿﻮن ﮐـﺪﮐﺲ‬
‫ﻏﺬاﯾﯽ )‪ 5(CAC‬در ﮐﺸﻮر ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬در ﺗﺪوﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﯽ اﯾﺮان ﺿﻤﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﻠﯽ و ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪي ﻫﺎي‬
‫ﺧﺎص ﮐﺸﻮر‪ ،‬از آﺧﺮﯾﻦ ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻬﺎي ﻋﻠﻤﯽ‪ ،‬ﻓﻨﯽ و ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺟﻬﺎن و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺑﯿﻨﺎﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮي ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺆﺳﺴﮥ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ رﻋﺎﯾﺖ ﻣﻮازﯾﻦ ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﺷـﺪه در ﻗـﺎﻧﻮن‪ ،‬ﺑـﺮاي ﺣﻤﺎﯾـﺖ از ﻣﺼـﺮف‬
‫ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﺣﻔﻆ ﺳﻼﻣﺖ و اﯾﻤﻨﯽ ﻓﺮدي و ﻋﻤﻮﻣﯽ‪ ،‬ﺣﺼـﻮل اﻃﻤﯿﻨـﺎن از ﮐﯿﻔﯿـﺖ ﻣﺤﺼـﻮﻻت و ﻣﻼﺣﻈـﺎت زﯾﺴـﺖ ﻣﺤﯿﻄـﯽ و‬
‫اﻗﺘﺼﺎدي‪ ،‬اﺟﺮاي ﺑﻌﻀﯽ از اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﯽ اﯾﺮان را ﺑﺮاي ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺗﻮﻟﯿﺪي داﺧﻞ ﮐﺸﻮ ر و ‪ /‬ﯾﺎ اﻗﻼم وارداﺗـﯽ‪ ،‬ﺑـﺎ ﺗﺼـﻮﯾﺐ‬
‫ﺷﻮراي ﻋﺎﻟﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ ،‬اﺟﺒﺎري ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺣﻔﻆ ﺑﺎزارﻫﺎي ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺮاي ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﻮر‪ ،‬اﺟـﺮاي‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﮐﺎﻻﻫﺎي ﺻﺎدراﺗﯽ و درﺟﻪﺑﻨﺪي آن را اﺟﺒﺎري ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺮاي اﻃﻤﯿﻨـﺎن ﺑﺨﺸـﯿﺪن ﺑـﻪ اﺳـﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨـﺪﮔﺎن از‬
‫ﺧﺪﻣﺎت ﺳﺎ زﻣﺎﻧﻬﺎ و ﻣﺆﺳﺴﺎت ﻓﻌﺎل در زﻣﯿﻨﮥ ﻣﺸﺎوره‪ ،‬آﻣﻮزش‪ ،‬ﺑﺎزرﺳﯽ‪ ،‬ﻣﻤﯿﺰي و ﺻﺪورﮔﻮاﻫﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ و‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﯾﺴﺖﻣﺤﯿﻄﯽ‪ ،‬آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﻫﺎ و ﻣﺮاﮐﺰ ﮐﺎﻟﯿﺒﺮاﺳﯿﻮن )واﺳﻨﺠﯽ( وﺳﺎﯾﻞ ﺳﻨﺠﺶ ‪ ،‬ﻣﺆﺳﺴﮥ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ‬
‫و ﻣﺆﺳﺴﺎت را ﺑﺮ اﺳﺎس ﺿﻮاﺑﻂ ﻧﻈﺎم ﺗﺄﯾﯿﺪ ﺻﻼﺣﯿﺖ اﯾﺮان ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و در ﺻﻮرت اﺣﺮاز ﺷـﺮاﯾﻂ ﻻزم‪ ،‬ﮔﻮاﻫﯿﻨﺎﻣـﮥ ﺗﺄﯾﯿـﺪ‬
‫ﺻﻼﺣﯿﺖ ﺑﻪ آن ﻫﺎ اﻋﻄﺎ و ﺑﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد آﻧﻬﺎ ﻧﻈﺎرت ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ‪.‬ﺗﺮوﯾﺞ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﯾﮑﺎﻫﺎ‪ ،‬ﮐﺎﻟﯿﺒﺮاﺳﯿﻮن )واﺳـﻨﺠﯽ( وﺳـﺎﯾﻞ‬
‫ﺳﻨﺠﺶ‪ ،‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻋﯿﺎر ﻓﻠﺰات ﮔﺮاﻧﺒﻬﺎ و اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﮐﺎرﺑﺮدي ﺑﺮاي ارﺗﻘﺎي ﺳﻄﺢ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﯽ اﯾﺮان از دﯾﮕﺮ وﻇﺎﯾﻒ اﯾﻦ‬
‫ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫* ﻣﻮﺳﺴﮥ‪‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪‬و‪‬ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت‪‬ﺻﻨﻌﺘﯽ‪‬اﯾﺮان‬
‫‪1- International organization for Standardization‬‬
‫‪2 - International Electro technical Commission‬‬
‫)‪3- International Organization for Legal Metrology (Organization International de Metrology Legal‬‬
‫‪4 - Contact point‬‬
‫‪5 - Codex Alimentarius Commission‬‬
 ‫ﮐﻤﯿﺴﯿﻮن ﻓﻨﯽ ﺗﺪوﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد" ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق‪ -‬ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ‪ -‬اﺻﻮل و اﻟﺰاﻣﺎت"‬

‫ﺳﻤﺖ و‪ /‬ﯾﺎ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ‬ ‫رﺋﯿﺲ‪:‬‬

‫ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان‬ ‫ﮐﻼﻧﺘﺮ ﻣﻌﺘﻤﺪي ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﯿﻦ‬

‫)ﻓﻮق ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺻﻨﺎﯾﻊ(‬

‫دﺑﯿﺮ‪) :‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺣﺮوف اﻟﻔﺒﺎء(‬

‫ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان‬ ‫ادرﯾﺲ ‪ ،‬ﺷﺎدي‬

‫)ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ ﺑﯿﻮﻟﻮژي(‬

‫اﻋﻀﺎء‪) :‬اﺳﺎﻣﯽ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺣﺮوف اﻟﻔﺒﺎ(‬

‫ﺷﺮﮐﺖ اﻃﻠﺲ اﯾﻨﺴﭙﮑﺸﻦ‬ ‫ﺗﺒﺮﯾﺰي ‪ ،‬ﻣﺮﺗﻀﯽ‬

‫)ﻓﻮق ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﺟﺮاﯾﯽ (‬

‫ﺷﺮﮐﺖ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺳﻨﺠﺶ ﮐﻮﺷﺎ‬ ‫ﺣﯿﺪري ‪ ،‬ﺣﺴﯿﻦ ﻋﻠﯽ‬

‫)ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺑﺮق(‬

‫ﻣﺮﮐﺰ اﺳﺘﺎﻧﺪارد دﻓﺎﻋﯽ‬ ‫ﺧﯿﺮي ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ‬

‫)ﻓﻮق ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﻮاد(‬

‫ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان‬ ‫ﺳﺮﮐﯿﺴﯿﺎن ‪ ،‬ﻫﻮﺳﭗ‬

‫)ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺑﺮق(‬

‫ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان‬ ‫ﺳﻮﻓﺎﻟﯽ ‪ ،‬زﻫﺮه‬

‫)ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﻮاد(‬

‫ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان‬ ‫ﺻﯿﺎدي ‪ ،‬ﭘﯿﻤﺎن‬

‫)ﻓﻮق ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ ﻫﻮا و ﻓﻀﺎ(‬

‫ج‬
‫ﭘﺮدﯾﺲ ﮐﺸﺎورزي و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان‬ ‫ﻃﺎﻫﺮ ﻃﻠﻮع دل ‪ ،‬ﭘﺮﺳﺘﻮ‬
‫)ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﮐﺸﺎورزي(‬

‫ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان‬ ‫ﻃﻬﻤﺎﺳﺒﯽ اﻓﺸﺎر ‪ ،‬ﻣﻨﯿﮋه‬

‫)ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ ﻋﻠﻮم ﺗﻐﺬﯾﻪ(‬

‫ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان‬ ‫ﻗﻨﻮاﺗﯽ ‪ ،‬ﻋﻠﯽ‬

‫) ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ(‬

‫ﺷﺮﮐﺖ ﺧﺪﻣﺎﺗﯽ آﻣﻮزﺷﯽ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ ﻣﺮﺟﻌﺎن ﺧﺎﺗﻢ‬ ‫ﻣﺸﮑﺎﻧﯽ ‪ ،‬اﻋﻈﻢ اﻟﺴﺎدات‬

‫)ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ ﺑﯿﻮﻟﻮژي(‬

‫ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻮف ﻧﻮرد اﯾﺮان‬ ‫ﻣﻌﻈﻤﯽ ‪ ،‬ﻧﺎﻣﺪار‬

‫) دﮐﺘﺮاي داﻣﭙﺰﺷﮑﯽ(‬

‫ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮي ‪ ،‬ﻧﺰﻫﺖ‬

‫)ﻓﻮق ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ(‬

‫ﭘﮋوﻫﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ‬ ‫ﻣﯿﻨﺎﺋﯽ ‪ ،‬ﻣﺤﺴﻦ‬

‫)ﻓﻮق ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻧﻔﺖ(‬

‫ﺷﺮﮐﺖ اس ﺟﯽ اس اﯾﺮان‬ ‫واﻗﻒ ‪ ،‬اﺣﺴﺎن‬

‫) ﻟﯿﺴﺎﻧﺲ ﻣﺘﺮﺟﻤﯽ زﺑﺎن اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ(‬

‫د‬
 ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺪرﺟﺎت‬
‫ﺻﻔﺤﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان‬
‫ج‬ ‫آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻣﺆﺳﺴﮥ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬

‫د‬ ‫ﮐﻤﯿﺴﯿﻮن ﻓﻨﯽ ﺗﺪوﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬

‫ز‬ ‫ﭘﯿﺶ ﮔﻔﺘﺎر‬

‫ح‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫‪1‬‬ ‫‪ 1‬ﻫﺪف و داﻣﻨﻪ ﮐﺎرﺑﺮد‬

‫‪1‬‬ ‫ﻣﺮاﺟﻊ اﻟﺰاﻣﯽ‬ ‫‪2‬‬

‫‪1‬‬ ‫اﺻﻄﻼﺣﺎت و ﺗﻌﺎرﯾﻒ‬ ‫‪3‬‬

‫‪1‬‬ ‫ﭘﯿﺶ زﻣﯿﻨﻪ‬ ‫‪4‬‬

‫‪2‬‬ ‫اﺻﻮل ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ‬ ‫‪5‬‬

‫‪3‬‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ‬ ‫‪6‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪ 1 6-‬ﮐﻠﯿﺎت‬

‫‪4‬‬ ‫‪ 2 6-‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻋﻤﻮﻣﯽ‬

‫‪5‬‬ ‫‪ 3 6-‬اﻟﺰاﻣﺎت ﺳﺎﺧﺘﺎري‬

‫‪6‬‬ ‫‪ 4 6-‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﻨﺒﻊ‬

‫ه‬
 ‫ﭘﯿﺶ ﮔﻔﺘﺎر‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد" ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق‪ -‬ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ‪ -‬اﺻﻮل و اﻟﺰاﻣﺎت " ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﻧﻮﯾﺲ آن درﮐﻤﯿﺴﯿﻮن ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺗﻮﺳﻂ‬
‫ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﺪوﯾﻦ ﺷﺪه و در ﻫﺸﺘﺎدﻣﯿﻦ اﺟﻼس ﮐﻤﯿﺘﮥ ﻣﻠﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﻮرخ ‪ 88/4/13‬ﻣﻮرد ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻗﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ‪ ،‬اﯾﻨﮏ ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻨﺪ ﯾﮏ ﻣﺎدة ‪ 3‬ﻗﺎﻧﻮن اﺻﻼح ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﻣﻘﺮرات ﻣﺆﺳﺴﮥ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﯿﻘـﺎت‬
‫ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان‪ ،‬ﻣﺼﻮب ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه ‪ ، 1371‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﯽ اﯾﺮان ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﯽﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﻫﻤﮕﺎﻣﯽ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﺗﺤﻮﻻت و ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎي ﻣﻠﯽ و ﺟﻬﺎﻧﯽ در زﻣﯿﻨﮥ ﺻﻨﺎﯾﻊ‪ ،‬ﻋﻠﻮم و ﺧﺪﻣﺎت‪،‬‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﯽ اﯾﺮان در ﻣﻮاﻗﻊ ﻟﺰوم ﺗﺠﺪﯾﺪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﻫﺮ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدي ﮐﻪ ﺑﺮاي اﺻـﻼح و ﺗﮑﻤﯿـﻞ‬
‫اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ اراﺋﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺠﺪﯾﺪ ﻧﻈﺮ در ﮐﻤﯿﺴﯿﻮن ﻓﻨﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻮرد ﺗﻮﺟـﻪ ﻗـﺮار ﺧﻮاﻫـﺪ ﮔﺮﻓـﺖ ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﻮاره از آﺧﺮﯾﻦ ﺗﺠﺪﯾﺪﻧﻈﺮ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد‪.‬‬

‫ﻣﻨﺒﻊ و ﻣﺎﺧﺬي ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺗﻬﯿﮥ اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬

‫‪ISO/PAS 17001: 2005(E), Conformity assessment- Impartiality- Principles and‬‬

‫‪requirement‬‬

‫و‬
 ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪ ﻋﻨﺼﺮ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ ﻣﯽ ﭘﺮدازد ﮐﻪ در ﺑﺴﯿﺎري از راﻫﻨﻤﺎﻫﺎ و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﮐﺎرﺑﺮد‬

‫دارد و در ﺑﺮ ﮔﯿﺮﻧﺪه اﺻﻮل ﻣﻮرد ﺗﻮاﻓﻘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﺼﺮ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ ﻣﻔﻬﻮم ﻣﯽ ﺑﺨﺸﺪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻨـﺪﻫﺎﯾﯽ از‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻟﺰاﻣﺎت در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫در اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻨﺪ ‪)4‬ﭘﯿﺶ زﻣﯿﻨﻪ( ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺮﺧﯽ ﻧﻈﺮات در ﺧﺼﻮص اﻫﻤﯿﺖ ﺑﯽ ﻃﺮﻓـﯽ در ارزﯾـﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒـﺎق‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺪ ‪)5‬اﺻﻮل ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ( ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻄﺎﻟﺒﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻬﺖ دﻫﯽ ﮐـﺎرﺑﺮان در اﻧﺠـﺎم وﻇـﺎﯾﻒ ﺑـﺮاي‬

‫ﺗﺪوﯾﻦ اﻟﺰاﻣﺎت ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ در ﻣﺪارك آن ﻫﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و در ﺑﻨﺪ ‪) 6‬اﻟﺰاﻣـﺎت ﺑـﯽ ﻃﺮﻓـﯽ( ﻋﻨﺼـﺮ‬

‫ﻣﺸﺘﺮك ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ ﺷﺮح داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﯾﮏ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺮاي اراﺋﻪ اﻟﺰاﻣﺎت اﺗﺨﺎذ ﮐﺮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﻋﻨـﻮان از ﻣـﻮارد‬

‫زﯾﺮ ﮔﺮوه ﺑﻨﺪي ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬

‫اﻟﻒ( اﻟﺰاﻣﺎت ﻋﻤﻮﻣﯽ‬

‫ب( اﻟﺰاﻣﺎت ﺳﺎﺧﺘﺎري‬

‫ج( اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ‬

‫د( اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎ‬

‫ه( اﻟﺰاﻣﺎت ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‬

‫ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ‪ ،‬ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺸﺘﺮك اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮔﺮوه ﺧﻮد را دارا ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ‬
‫ﻋﻨﻮان اراﯾﻪ ﺷﺪه در ﺑﻨﺪﻫﺎي اﻟﻒ ﺗﺎ ه ﮔﺮوه ﺑﻨﺪي ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ز‬
 ‫ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق‪ -‬ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ‪ -‬اﺻﻮل و اﻟﺰاﻣﺎت‬

‫ﻫﺪف و داﻣﻨﻪ ﮐﺎرﺑﺮد‬ ‫‪1‬‬

‫اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺷﺎﻣﻞ اﺻﻮل و اﻟﺰاﻣﺎت ﺑﺮاي ﻋﻨﺼﺮ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ درارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﯾﮏ اﺑﺰار داﺧﻠﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﺪوﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻋﻨﺼﺮ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ در ﺗﻬﯿﻪ ﻣﺪارك ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺪرﮐﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ در ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫ﻣﺮاﺟﻊ اﻟﺰاﻣﯽ‬ ‫‪2‬‬

‫ﻣﺪرك اﻟﺰاﻣﯽ زﯾﺮ ﺣﺎوي ﻣﻘﺮراﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻣﺘﻦ اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﯽ اﯾﺮان ﺑﻪ آن ﻫﺎ ارﺟﺎع داده ﺷﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ آن ﻣﻘﺮرات ﺟﺰﺋﯽ از اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﯽ اﯾﺮان ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد ‪.‬‬
‫در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺪرﮐﯽ ﺑﺎ ذﮐﺮ ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﺘﺸﺎر ارﺟﺎع داده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ‪ ،‬اﺻﻼﺣﯿﻪ ﻫﺎ و ﺗﺠﺪﯾﺪ ﻧﻈﺮﻫﺎي ﺑﻌﺪي آن‬
‫ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﯽ اﯾﺮان ﻧﯿﺴﺖ ‪ .‬در ﻣﻮرد ﻣﺪارﮐﯽ ﮐﻪ ﺑﺪون ذﮐﺮ ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﺘﺸﺎر ﺑﻪ آن ﻫﺎ ارﺟﺎع داده‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ ‪ ،‬ﻫﻤﻮاره آﺧﺮﯾﻦ ﺗﺠﺪﯾﺪ ﻧﻈﺮ و اﺻﻼﺣﯿﻪﻫﺎي ﺑﻌﺪي آنﻫﺎ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺮﺟﻊ زﯾﺮ ﺑﺮاي ﮐﺎرﺑﺮد اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻟﺰاﻣﯽ اﺳﺖ ‪:‬‬
‫‪ 1 2-‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﯾﺮان – اﯾﺰو‪ -17000 -‬ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق – واژه ﻧﺎﻣﻪ و اﺻﻮل ﻋﻤﻮﻣﯽ‬

‫اﺻﻄﻼﺣﺎت و ﺗﻌﺎرﯾﻒ‬ ‫‪3‬‬

‫در اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ ،‬اﺻﻄﻼﺣﺎت و ﺗﻌﺎرﯾﻒ ﺑﮑﺎر رﻓﺘﻪ در اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﯾﺮان – اﯾﺰو‪ 17000 -‬ﮐﺎرﺑﺮد دارد‪.‬‬

‫ﯾﺎدآوري – ﻣﻨﻈﻮر از اﺻﻄﻼح "ﻧﻬﺎد" در اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﻢ ﻧﻬﺎد ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺻﻼﺣﯿﺖ و ﻫﻢ ﻧﻬﺎد ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﻃﺒﻖ آﻧﭽﻪ در‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﯾﺮان – اﯾﺰو‪17000 -‬ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮔﺮدﯾﺪه‪ ،‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﭘﯿﺶ زﻣﯿﻨﻪ‬ ‫‪4‬‬

‫‪ 1 4-‬ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ ﻋﻨﺼﺮي اﺳﺖ ﮐﻪ از ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺟﺰء ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ اﺟﺰاء ﺧﺼﻮﺻﯿﺎﺗﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﻣﺒﻨﺎ در ﻧﻬﺎد ﯾﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺨﺼﯽ ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق را اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﺪ درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﯾﻦ اﺟﺰاء ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬
‫اﻟﻒ( اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ ﯾﮏ روش ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻋﯿﻨﯿﺖ ﺑﺪون ﮔﺮاﯾﺶ‬
‫ب( ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺗﻌﺎرض ﻫﺎي ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻮﺟﻮد و ﺑﺎﻟﻘﻮه و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻓﻌﺎل آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺣﺼﻮل اﻃﻤﯿﻨﺎن از ﻋﯿﻨﯽ‬
‫ﮔﺮاﯾﯽ‬
‫ج( اﺳﺘﻘﻼل ﻧﻬﺎد ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﺷﺨﺎﺻﯽ ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق را اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﻨﺪ از ﻫﺮ‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﯾﺎ ﺷﺨﺺ دﯾﮕﺮي ﮐﻪ ذﯾﻨﻔﻊ در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫د( آﮔﺎﻫﯽ از ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ و ﺗﻌﻬﺪي ﮐﻪ ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق و ﺗﺼﻤﯿﻤﺎت ﻣﺘﺨﺬه در ﺑﺎره ارزﯾﺎﺑﯽ‬
‫اﻧﻄﺒﺎق و‪ /‬ﯾﺎ ﺗﺎﯾﯿﺪ اﻧﻄﺒﺎق ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ 2 4-‬ﻓﻘﺪان ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ در ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ روﯾﻪ و ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺎدرﺳﺖ ﯾﺎ ﺧﺪﺷﻪ دار‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﻣﻨﺠﺮ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ 3 4-‬ﻫﻨﮕﺎم اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺰان اﻋﺘﻤﺎد‪ ،‬اﻃﻤﯿﻨﺎن و ارزﺷﯽ ﮐﻪ آن‬
‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎ در داد و ﺳﺘﺪ دارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻮارد زﯾﺮ از اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ ‪:‬‬
‫اﻟﻒ( ﻋﯿﻨﯽ ﺑﻮدن‬
‫ب( ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ‪ ،‬ﭘﺮﻫﯿﺰ‪ ،‬ﮐﺎﻫﺶ و اداره ﺗﻌﺎرض ﻣﻨﺎﻓﻊ‬
‫ج( ﺣﺼﻮل اﻃﻤﯿﻨﺎن از اﺳﺘﻘﻼل‬

‫اﺻﻮل ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ‬ ‫‪5‬‬

‫‪ 1 5-‬ﮐﺎرﺑﺮد اﺻﻄﻼح ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ در اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم وﺟﻮد واﻗﻌﯽ و درك ﺷﺪه ﻋﯿﻨﯿﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻋﯿﻨﯿﺖ‬
‫ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻌﺎرض ﻣﻨﺎﻓﻊ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﯾﺎ ﺑﺮ ﻃﺮف ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﮐﻪ ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﻧﻬﺎد ﺗﺎﺛﯿﺮ‬
‫ﺳﻮء ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﯾﺎدآوري – ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ ﺑﺎ ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﻮرد از ﻣﻮارد زﯾﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽ ﺷﻮد‪:‬‬

‫‪ -‬ﻋﯿﻨﯿﺖ ﮔﺮاﯾﯽ‬

‫‪ -‬اﺳﺘﻘﻼل‬

‫‪ -‬ﻋﺪم ﺟﺎﻧﺒﺪاري‬

‫‪ -‬ﻣﻨﺼﻒ ﺑﻮدن‬

‫‪ -‬داﺷﺘﻦ ﻓﮑﺮ ﺑﺎز‬

‫‪ -‬ﺑﺮﺧﻮرد ﯾﮑﺴﺎن‬

‫‪ -‬ﻋﺪم واﺑﺴﺘﮕﯽ‬

‫‪ -‬ﺗﻮازن‬

‫‪ -‬ﻋﺎري ﺑﻮدن از ﺗﻌﺎرض ﻣﻨﺎﻓﻊ‬

‫‪ -‬ﻋﺎري ﺑﻮدن ازﮔﺮاﯾﺶ‬

‫‪ -‬ﻓﻘﺪان ﭘﯿﺶ داوري‬

‫‪2‬‬
‫‪ 2 5-‬ﻻزم اﺳﺖ ﺑﯽ ﻃﺮف ﺑﻮدن ﻧﻬﺎد ﻫﺎ و ﮐﺎرﮐﻨﺎن آن ﻫﺎ ﻣﺸﻬﻮد و ﻗﺎﺑﻞ درك ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ و ﻧﺘﺎﯾﺞ آن‬
‫اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪ 3 5-‬ﺗﻬﺪﯾﺪﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﮔﺮاﯾﺸﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﻮارد زﯾﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫اﻟﻒ( ﻧﻔﻊ ﺷﺨﺼﯽ )ﻣﺎﻧﻨﺪ واﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﯿﺶ از اﻧﺪازه ﺑﻪ ﯾﮏ ﻗﺮار داد ﺑﺮاي اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﯾﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪ درﯾﺎﻓﺘﯽ ﯾﺎ ﺗﺮس‬
‫از دﺳﺖ دادن ﻣﺸﺘﺮي ﯾﺎ ﺗﺮس از ﺑﯿﮑﺎرﺷﺪن‪ ،‬ﺗﺎ ﺣﺪي ﮐﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺳﻮء ﺑﺮ ﻋﯿﻨﯽ ﮔﺮاﯾﯽ در اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﮔﺬارد(‪،‬‬
‫ب( ﺧﻮد ﺑﺎزﻧﮕﺮي )ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺟﺮاي ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﮐﻪ درآن ﻧﻬﺎد ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺳﺎﯾﺮ ﺧﺪﻣﺎﺗﯽ ﮐﻪ اراﺋﻪ‬
‫ﮐﺮده از ﻗﺒﯿﻞ ﺧﺪﻣﺎت ﻃﺮاﺣﯽ ﯾﺎ ﻣﺸﺎوره را ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﻨﺪ(‪،‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫ج( ﻃﺮﻓﺪاري )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﯾﮏ ﻧﻬﺎد ﯾﺎ ﮐﺎرﮐﻨﺎن آن ﮐﻪ در ﺣﻞ اﺧﺘﻼف ﯾﺎ اﻗﺎﻣﻪ دﻋﻮا در ﺣﻤﺎﯾﺖ ﯾﺎ ﺑﺮ ﻋﻠﯿﻪ ﺷﺮﮐﺖ‬
‫دﯾﮕﺮي‪ ،‬ﮐﻪ ﻫﻢ زﻣﺎن ﻣﺸﺘﺮي آن اﺳﺖ‪ ،‬اﻗﺪام ﻣﯽ ﮐﻨﺪ(‪،‬‬
‫د( آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻬﺪﯾﺪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ از ﺳﻮي ﯾﮏ ﻧﻬﺎد ﯾﺎ ﮐﺎرﮐﻨﺎن آن ﺑﻪ ﺳﺒﺐ آﺷﻨﺎﯾﯽ ﯾﺎ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﯿﺶ از‬
‫ﺣﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺟﺴﺘﺠﻮي ﺷﻮاﻫﺪ اﻧﻄﺒﺎق‪ ،‬ﻧﺎﺷﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در زﻣﯿﻨﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪ رواﺑﻂ در ﻃﻮل زﻣﺎن ﺑﯿﻦ ﮐﺎرﮐﻨﺎن دﺧﯿﻞ در ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق و ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻣﺸﺘﺮي ﯾﺎ ﺳﺎزﻣﺎن ﮐﻪ‬
‫ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺳﻮء ﺑﺮ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ و دﻗﺖ در اراﺋﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺮاي آن ﻣﺸﺘﺮي ﻣﯽ ﮔﺬارد‪ ،‬در زﻣﯿﻨﻪ‬
‫ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﺤﺼﻮل و آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ‪ ،‬اداره اﯾﻦ رﯾﺴﮏ ﻣﺸﮑﻞ ﺗﺮ اﺳﺖ زﯾﺮا ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﮐﺎرﮐﻨﺎن دﺧﯿﻞ در ارزﯾﺎﺑﯽ ﺑﺎ‬
‫ﺗﺨﺼﺺ ﻫﺎي ﺧﯿﻠﯽ وﯾﮋه ‪ ،‬اﻏﻠﺐ در دﺳﺘﺮس ﺑﻮدن اﻓﺮاد واﺟﺪ ﺷﺮاﯾﻂ را ﻣﺤﺪود ﻣﯽ ﮐﻨﺪ(‪،‬‬
‫ه( ارﻋﺎب ) ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻧﻬﺎد ﯾﺎ ﮐﺎرﮐﻨﺎن آن ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ از اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﺗﻬﺪﯾﺪ ﯾﺎ ﺗﺮس از ﯾﮏ‬
‫ﻣﺸﺘﺮي ﯾﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﻃﺮف ﻫﺎي ذﯾﻨﻔﻊ ﺑﺎزداﺷﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ(‪،‬‬
‫و( رﻗﺎﺑﺖ )ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﯿﻦ ﺷﺮﮐﺖ ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﺪه و ﯾﮏ ارزﯾﺎب ﻓﻨﯽ ﻗﺮاردادي (‪.‬‬

‫اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ‬ ‫‪6‬‬

‫‪ 1 -6‬ﮐﻠﯿﺎت‬
‫در اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ،‬اﯾﻦ اﻣﺮ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ درﺟﺎت ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ از اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺑﻮدن وﺟﻮد دارد و ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ‬
‫ﻣﻮرد ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ‪ ،‬اﻟﺰاﻣﺎت در اﯾﻦ ﺑﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﻪ ﺳﻄﺢ از اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺑﻮدن رده ﺑﻨﺪي ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬
‫اﻟﻒ( اﺟﺒﺎري‬
‫اﯾﻦ رده‪ ،‬اﻟﺰاﻣﺎﺗﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﺧﺎﺻﯽ ﭘﯿﺶ ﻧﮕﺎرش ﺷﺪه اﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺪوﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ‬
‫ﻫﺮ ﺟﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﺼﺮ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﺪون ﺗﻐﯿﯿﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮﻧﺪ ﻣﮕﺮ در ﻣﻮاردي ﮐﻪ اﺻﻄﻼﺣﺎت‬
‫اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺗﺮي ﺑﺎﯾﺪ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻋﺒﺎرت " ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ اﻧﺠﺎم‬
‫ﺷﻮد"‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺼﻮرت اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺗﺮ ﺑﺎ ﻋﺒﺎرت" ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﮔﻮاﻫﯽ ﮐﺮدن ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ‬

‫‪1- resolution of a dispute‬‬

‫‪2- litigation‬‬

‫‪3‬‬
‫ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد" ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮔﺮدد‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ اﯾﻦ اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺎرﺑﺮان ﻫﻨﮕﺎم ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺸﺘﺮك‬
‫ذﯾﺮﺑﻂ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻧﮕﯿﺮد اراﺋﻪ ﺗﻮﺟﯿﻪ ﺿﺮوري اﺳﺖ‪.‬‬
‫ب( ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷﺪه‬
‫اﯾﻦ رده‪ ،‬اﻟﺰاﻣﺎت ﭘﯿﺶ ﻧﮕﺎرش ﺷﺪه اي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﮐﺎرﺑﺮان در ﺻﻮرت ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ داﺷﺘﻦ ﻣﯿﺰان ﺑﯿﺸﺘﺮي‬
‫از اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﮐﺮدن از آن اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬در اﯾﻦ رده ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺠﺎز ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ج( ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه‬
‫اﯾﻦ رده ﻣﻼﺣﻈﺎﺗﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻨﮕﺎم ﭘﯿﺶ ﻧﮕﺎرش اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺎرﺑﺮان ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮارﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ آﻣﺎده ﺳﺎﺧﺘﻦ اﯾﻦ ﺳﻄﻮح ﻣﺘﻔﺎوت از اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺑﻮدن‪ ،‬اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺧﻮد ﺑﺮاي ﺑﺮﺧﻮرداري از‬
‫ﻧﮕﺎرش ﻣﻮرد ﺗﻮاﻓﻖ روي ﻋﻨﺎﺻﺮﻣﺸﺘﺮك در ﺗﻤﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق دﺳﺖ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ و ﻫﻤﺰﻣﺎن ‪ ،‬ﻗﺪري‬
‫اﻧﻌﻄﺎف ﺑﺮاي ﺑﯿﺎن وﯾﮋه را ﺣﻔﻆ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮان ‪ ،‬ﻣﺘﻮن ﺑﻌﺪي ﮐﻪ در داﺧﻞ ﮐﺎدر اراﺋﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺼﻮرت اﺟﺒﺎري و ﯾﺎ ﺗﻮﺻﯿﻪ اي‬
‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ و ﻣﺘﻮن ﺧﺎرج ﮐﺎدر ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺗﻮﺿﯿﺤﯽ دارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ 2 -6‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻋﻤﻮﻣﯽ‬

‫‪ 1 -2 -6‬اﻟﺰاﻣﺎت اﺟﺒﺎري‬
‫‪ 1 -1 -2 -6‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 2 -1 -2 6-‬ﻧﻬﺎد ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺴﺌﻮل ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﺒﺎﯾﺪ اﺟﺎزه دﻫﺪ ﻓﺸﺎرﻫﺎي ﺗﺠﺎري‪،‬‬
‫ﻣﺎﻟﯽ ﯾﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﻓﺸﺎرﻫﺎ‪ ،‬ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ را ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮه اﻧﺪازد‪.‬‬

‫‪ 3 -1 -2 6-‬ﻧﻬﺎد ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎﯾﺪ رﯾﺴﮏ ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺪاوم ﻣﺸﺨﺺ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﻣﺮ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﺷﺎﻣﻞ آن رﯾﺴﮏ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎ ﯾﺎ رواﺑﻂ ﻧﻬﺎد ﯾﺎ رواﺑﻂ ﮐﺎرﮐﻨﺎن آن ﻧﺎﺷﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫)ﺑﻨﺪ ‪ 1 -4 6-‬را ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ(‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﭼﻨﯿﻦ رواﺑﻄﯽ ﻟﺰوﻣﺎ ﻧﻬﺎد را ﺑﺎ ﯾﮏ رﯾﺴﮏ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ ﻣﻮاﺟﻪ‬
‫ﻧﻤﯽ ﺳﺎزد‪.‬‬

‫ﯾﺎد آوري – راﺑﻄﻪ اي ﮐﻪ ﺑﯿﻄﺮﻓﯽ ﯾﮏ ﻧﻬﺎد را ﺗﻬﺪﯾﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ‪ ،‬اداره ﮐﺮدن‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‪ ،‬ﮐﺎرﮐﻨﺎن‪ ،‬ﻣﻨﺎﺑﻊ‬
‫ﺷﺮاﮐﺘﯽ‪ ،‬ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ‪ ،‬ﻗﺮار دادﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ) ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺮﻧﺪ ﺳﺎزي( و ﭘﺮداﺧﺖ ﮐﺎرﻣﺰد ﻓﺮوش ﯾﺎ ﺳﺎﯾﺮ اﻧﮕﯿﺰه ﻫﺎ ﺑﺮاي ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻣﺸﺘﺮي‬
‫ﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ و ﻏﯿﺮه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ 4 -1 -2 6-‬اﮔﺮ رﯾﺴﮑﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﻧﻬﺎد ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺎدر ﺑﻪ اﺛﺒﺎت ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺣﺬف ﯾﺎ ﺑﻪ‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪن ﭼﻨﯿﻦ رﯾﺴﮑﯽ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫‪ 5 -1 -2 6-‬ﻧﻬﺎد ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻌﻬﺪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ارﺷﺪ ﺧﻮد را ﺑﺮاي ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪4‬‬
 ‫‪ 2 -2 -6‬اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷﺪه‬

‫‪ 1 -2 -2 6-‬ﻧﻬﺎد ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻫﻢ ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق و ﻫﻢ ﺧﺪﻣﺎت ﻃﺮاﺣﯽ ﯾﺎ ﻣﺸﺎوره اي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ‬
‫اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺮاي ﻫﻤﺎن ﻣﺸﺘﺮي را‪ ،‬ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﯾﺎ اراﺋﻪ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ ،‬زﯾﺮا اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﯾﮏ ﺗﻬﺪﯾﺪ ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﺮاي‬
‫ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﯾﺎدآوري‪ -‬ﮐﺎرﺑﺮان ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎﯾﯽ را ) ﯾﺎ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎ را( ﻏﯿﺮ از ﻃﺮاﺣﯽ ﯾﺎ ﻣﺸﺎوره ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ‬
‫ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺨﺺ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫رﯾﺴﮏ ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ‬

‫‪ 2 -2 -2 6-‬ﺧﺪﻣﺎﺗﯽ ﮐﻪ رﯾﺴﮏ ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﯽ را ﺑﻪ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ وارد ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺻﺮﯾﺢ ﯾﺎ ﺗﻠﻮﯾﺤﯽ‬
‫ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق اراﯾﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ 3 -2 -2 6-‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﯾﮏ اراﺋﻪ دﻫﻨﺪه ﻃﺮاﺣﯽ ﯾﺎ ﺧﺪﻣﺎت ﻣﺸﺎوره اي و ﻧﻬﺎد ‪ ،‬ﺗﻬﺪﯾﺪي ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﻗﺒﻮل ﺑﺮاي ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ ﻧﻬﺎد ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﻧﻬﺎد ﻧﺒﺎﯾﺪ اراﺋﻪ ﮐﻨﻨﺪه ﺧﺪﻣﺎت ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﺸﺘﺮي‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻨﻨﺪه ﺧﺪﻣﺎت ﻃﺮاﺣﯽ ﯾﺎ ﻣﺸﺎوره اي ﻫﻤﺎن ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق از ﺳﻮي ﻧﻬﺎد ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﯾﺎدآوري ‪ -1‬ﺳﭙﺮي ﺷﺪن ﯾﮏ دوره زﻣﺎﻧﯽ ﻣﺸﺨﺺ ﭘﺲ از ﭘﺎﯾﺎن ﻃﺮاﺣﯽ و ﺧﺪﻣﺎت ﻣﺸﺎوره اي‪ ،‬ﯾﮑﯽ از راﻫﻬﺎي ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻬﺪﯾﺪ‬
‫ﺑﺮاي ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ در ﯾﮏ ﺳﻄﺢ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﯾﺎد آوري ‪ 2-‬ﮐﺎرﺑﺮان ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎ ) ﯾﺎ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎ( ﻏﯿﺮ از ﻃﺮاﺣﯽ ﯾﺎ ﻣﺸﺎوره را ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ‬
‫رﯾﺴﮏ ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﺮاي ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ را ﻣﺸﺨﺺ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 4 -2 -2 6-‬ﻗﺮار دادﻫﺎ و ﺗﻮاﻓﻖ ﻧﺎﻣﻪ در ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﻃﺮﻓﯿﻦ را ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺣﺼﻮل‬
‫اﻃﻤﯿﻨﺎن از ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ در ﻧﻈﺮ ﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫‪ 5 -2 -2 6-‬ﻧﻬﺎد ﺑﺎﯾﺪ داراي ﯾﮏ ﺑﯿﺎﻧﯿﻪ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس ﻋﻤﻮم ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ در اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ ‪ ،‬ﺗﻌﺎرض ﻣﻨﺎﻓﻊ را اداره ﮐﻨﺪ و از ﻋﯿﻨﯿﺖ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق اﻃﻤﯿﻨﺎن‬
‫ﺣﺎﺻﻞ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻟﺰاﻣﺎت ﺳﺎﺧﺘﺎري‬ ‫‪3 -6‬‬

‫اﻟﺰاﻣﺎت اﺟﺒﺎري‬ ‫‪1 -3 -6‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎﯾﺪ ﻃﻮري ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﻨﺪي و اداره ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ را ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬

‫‪ 2 -3 -6‬اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷﺪه‬

‫‪ 1 -2 -3 6-‬ﻧﻬﺎد ﺑﺎﯾﺪ ﯾﮏ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ ﺑﺮاي دﺧﯿﻞ ﻧﻤﻮدن ﻣﺘﻌﺎدل ذﯾﻨﻔﻌﺎن در ﻣﻮارد زﯾﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬

‫‪5‬‬
 ‫اﻟﻒ( ﺗﺪوﯾﻦ اﺻﻮل و ﺧﻂ ﻣﺸﯽ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ‬
‫ب( ﺧﻨﺜﯽ ﺳﺎزي ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻤﺎﯾﻠﯽ ﺑﺮاي اﻋﻤﺎل ﻣﻼﺣﻈﺎت ﺗﺠﺎري ﯾﺎ ﻏﯿﺮه ﮐﻪ ﺑﺎزدارﻧﺪه ي ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ و ﺑﺎ ﺛﺒﺎﺗﯽ‬
‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﮔﺮدد‬
‫ج( ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ در ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ادراك ﻋﻤﻮﻣﯽ‬
‫‪ 2 -2 -3 6-‬ﺑﺎزﻧﮕﺮي و ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮي در ﻣﻮرد اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺳﻂ اﺷﺨﺎﺻﯽ ﻣﺘﻔﺎوت از آﻧﻬﺎ ﮐﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎت اﻧﺘﺨﺎب‬
‫و ﺗﻌﯿﯿﻦ را اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮد‪.‬‬

‫ﯾﺎدآوري – ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺘﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺧﺎص ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﻋﺒﺎرت "ﻋﻤﻠﯿﺎت اﻧﺘﺨﺎب و ﺗﻌﯿﯿﻦ " ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق دﺧﯿﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق )ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن‪ ،‬ﺑﺎزرﺳﯽ‪ ،‬ﻣﻤﯿﺰي‪،‬‬
‫ارزﺷﯿﺎﺑﯽ‪ ،‬ارزﯾﺎﺑﯽ ( ﭘﻮﺷﺶ داده ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻣﻮرد ﺷﻨﺎﺧﺖ اﻋﻤﺎل ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﭘﯿﻮﺳﺖ اﻟﻒ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﯽ اﯾﺮان‪ -‬اﯾﺰو‪ 17000 -‬رﺟﻮع ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫‪ 4 -6‬اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﻨﺒﻊ‬

‫‪ 1 -4 -6‬اﻟﺰاﻣﺎت اﺟﺒﺎري‬
‫ﺗﻤﺎم ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻧﻬﺎد‪ ،‬داﺧﻠﯽ وﯾﺎ ﺧﺎرﺟﯽ‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق اﺛﺮ ﮔﺬار ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﯽ‬
‫ﻃﺮف ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 2 -4 -6‬اﻟﺰاﻣﺎت ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷﺪه‬

‫‪ 1 -2 -4 6-‬ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻧﻬﺎد ﮐﻪ ﻗﺒﻼ در اﺳﺘﺨﺪام ﻣﺸﺘﺮي ﺑﻮده اﻧﺪ ﯾﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺸﺘﺮي ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﯽ ‪ ،‬اداره ﮐﺮدن ﯾﺎ‬
‫ﻣﺸﺎوره در ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق از آن ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن‬
‫ﻣﻮرد را ﻃﯽ ﯾﮏ ﻣﺪت زﻣﺎن ﻣﻌﯿﻦ اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻌﺮﯾﻒ ﯾﮏ دوره ﻣﻌﯿﻦ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﺎي ﻓﻨﯽ و ﻏﯿﺮه را در ﻫﺮ ﺑﺨﺶ ﺧﺎص در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﯿﺮد‪.‬‬

‫ﻣﺪﯾﺮ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ در ﯾﮏ ﺳﺎزﻣﺎن ﮐﻪ ﺑﻄﻮر ﻣﺘﻮاﻟﯽ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﯾﮏ ﻧﻬﺎد ﮔﻮاﻫﯽ‪ /‬ﺛﺒﺖ ﮐﻨﻨﺪه ﺳﯿﺴﺘﻢ‬ ‫ﻣﺜﺎل ‪1‬‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ اﺳﺘﺨﺪام ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﺒﺎﯾﺴﺘﯽ در اﻧﺠﺎم ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺑﺮون ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ و ﻧﯿﺰ در ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﺎزﻧﮕﺮي‪ ،‬ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮي و ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮي‬
‫درﮔﻮاﻫﯽ ﺑﺮاي ﺳﺎزﻣﺎن ﻗﺒﻠﯽ ﺧﻮدش‪ ،‬ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد ﻣﮕﺮ آن ﮐﻪ ﺣﺪاﻗﻞ دوﺳﺎل از آن ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺎرﻣﻨﺪي ﮐﻪ ﻗﺒﻼ در ﻃﺮاﺣﯽ‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ‪ ،‬آزﻣﻮن ﯾﺎ ﺑﺎزرﺳﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت داﺧﻠﯽ ﺑﮑﺎر ﮔﻤﺎرده ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ ﻧﻬـﺎد‬ ‫ﻣﺜﺎل ‪2‬‬
‫ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﺤﺼﻮل اﺳﺘﺨﺪام ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﺒﺎﯾﺴﺘﯽ ﻋﻬﺪه دار ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﻣﺤﺼﻮﻻت از ﺳﺎزﻣﺎن ﻗﺒﻠﯽ اش ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ آن ﮐـﻪ‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ دو ﺳﺎل از آن ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺎرﻣﻨﺪ ﺳﺎﺑﻖ ﯾﮏ ﻧﻬﺎد ارزﯾﺎﺑﯽ اﻧﻄﺒﺎق ﮐﻪ ﺑﻌﺪا ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ ﻧﻬﺎد ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺻﻼﺣﯿﺖ اﺳﺘﺨﺪام ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﺒﺎﯾﺴﺘﯽ ﻋﻬﺪه دار‬ ‫ﻣﺜﺎل ‪3‬‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ ‪ ،‬ﺑﺎزﻧﮕﺮي و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮي و ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮي در ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺻﻼﺣﯿﺖ ﺳﺎزﻣﺎن ﻗﺒﻠﯽ ﺧﻮدش ﺑﺎﺷﺪ ﻣﮕﺮ آن ﮐﻪ ﺣﺪاﻗﻞ‬
‫دو ﺳﺎل از آن زﻣﺎن ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻬﺎد ﺑﺎﯾﺪ رﯾﺴﮏ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ ﻧﺎﺷﯽ از آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ ﺑﯿﻦ ﮐﺎرﮐﻨﺎﻧﺶ و ﻣﺸﺘﺮي را اداره ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪2 -2 -4 -6‬‬

‫‪6‬‬
‫ﻣﺜﺎل ﻧﻬﺎد ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ‪ ،‬ﮐﺎرﮐﻨﺎن ارزﯾﺎﺑﯽ را ﺟﺎﺑﺠﺎ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪7‬‬