Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
UN 11-2 - Ramon Michel, Agustina - Hay Derecho A La Custodia PDF
UN 11-2 - Ramon Michel, Agustina - Hay Derecho A La Custodia PDF
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
_
¿Hay derecho a la custodia? Las mujeres y el aborto
_
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
(*)
I. INTRODUCCIÓN
El derecho regula al aborto, es decir, no es una práctica jurídicamente libre para las mujeres
(1). Al mismo tiempo, en tanto práctica que ocurre sobre un cuerpo de una persona en un
espacio "íntimo", las mujeres han acudido a un aborto incluso cuando éste ha estado limitado
económicamente, condicionado médicamente y restringido legalmente.
Si bien la condición regulada del aborto tiene una larga trayectoria, las formas que adquiere
la regulación presentan diferentes intensidades y están sometidas a variadas dinámicas de
producción legal. No se trata solamente del modelo legislativo adoptado, esto es, el modelo
de penalización absoluta, el modelo de "indicaciones" puro, el modelo de "plazos" puro y la
versión "mixta" que conjuga los dos anteriores, sino también cuanto desplazamiento de la
decisión de la mujer y descarga a otros actores externos se lleva a cabo en la regulación de la
práctica del aborto. Asimismo, la contenciosidad política del aborto en gran parte del mundo
parecería estar fuertemente vinculada a las formas legales. Cuando la mirada se posa en estas
dimensiones, las virtudes y problemas de la injerencia por parte del derecho se vuelve
escurridiza y más compleja y nos exige eludir tanto la tentación de asentarnos en legalismos
triunfalistas como la de la autocomplacencia de la crítica al derecho en sus versiones más
conocidas.
____________________________________________________________
Copyright 2012 Abeledo Perrot S.A – Thomson Reuters. Todos los derechos 1
reservados
_
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
_
¿Hay derecho a la custodia? Las mujeres y el aborto
_
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
Cuando se legisla sobre el aborto, se está regulando la libertad de las mujeres. El derecho ha
participado de modos opresivos y protectorios en la territorialización del cuerpo de las
mujeres; violación, violencia física, abuso sexual, aborto. En este sentido, el cuerpo ha sido
identificado por algunas feministas como el espacio material y discursivo sobre el que el
derecho ha avanzado. El derecho, como plantea Pitch, "habla sólo de un cuerpo, el femenino"
mientras que "el cuerpo masculino aparece solamente en tanto débil, enfermo o amenazado.
El cuerpo masculino adulto y sano no está normado; porque él es la norma, el estándar de
referencia. Por ello es invisible, privado, propiedad de quien lo habita, zona sobre la cual el
derecho no tiene acceso, ante cuyos confines, la ley se detiene" (2003: 19).
Una diferencia radical entre mujeres y varones es la capacidad de procrear, mientras que la
sexualidad permite a las mujeres adquirir una individualidad que pone en paréntesis los roles
con los que se la va a identificar a lo largo de su vida —madre, hermana, hija, esposa, tía,
abuela—. Poseer su cuerpo y su sexualidad es para las mujeres resistir a ser tratadas como
mercancías. De este modo, y teniendo en cuenta que las normas no sólo deben ser abordadas
según la función que cumplen, sino también con el significado que emiten, la criminalización
del aborto o su sobrerregulación vendrían a ser formas de vigilar "el uso reproductivo" de las
mujeres, por un lado, y castigar su sexualidad, por otro (2). Cualquiera sea la regla que se
adopte sobre el aborto, el derecho, en tanto discurso con vocación de normatividad, está
arrojando y contribuyendo a construir una mirada sobre la capacidad de las mujeres a tener
sexo, a procrear, a tomar decisiones, a responsabilizarse.
Desde el derecho, gran parte de la cuestión del aborto se centra en la justificación de quién
debería tomar la decisión sobre la continuación o interrupción del embarazo.
Independientemente de las razones, una norma prohibicionista está declarando que el Estado
tiene el monopolio de la decisión: prohibido abortar. Mientras que una legislación permisiva
puede ofrecer distintas respuestas: la mujer luego de un proceso de certificación; la mujer y el
médico; "depende en qué casos"; "según el tiempo de gestación". Pero la delegación al
derecho ya está hecha. Claro que, de acuerdo al régimen legal que se adopte, el poder de
decisión transferido a actores externos puede regresar, siempre formateado y graduado, a las
mujeres. Así, según el modelo de regulación, habrá un sistema de autorizaciones —en la
trayectoria para acceder a un aborto institucional— con distintos grados de deferencia a la
voluntad de las mujeres que permite distinguir entre normas centradas en el médico —doctor-
focused—, o en la mujer —woman-focused— (Borgmann, 2009). En Suecia, por ejemplo, la
potestad de la mujer está asentada sobre una consecuente limitación del poder médico,
mientras que en países como la Argentina la obtención de un aborto legal está sometido al
escrutinio médico, quien certifica el "peligro para la salud"; en gran parte de México, donde
un funcionario judicial es el encargado de registrar el delito de violación y habilitar al aborto,
o incluso en países como Estados Unidos, donde el médico continúa siendo el "guardián", el
abrepuertas a la posibilidad de las mujeres a obtener un aborto legal (3).
____________________________________________________________
Copyright 2012 Abeledo Perrot S.A – Thomson Reuters. Todos los derechos 2
reservados
_
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
_
¿Hay derecho a la custodia? Las mujeres y el aborto
_
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
Otra cuestión que resulta de legislar sobre el aborto es que las normas tienden a ser sub-
inclusivas o sobre-inclusivas. Como sostiene Borgmann (2009), una vez que el derecho
marca la línea, asigna distintas respuestas a embarazos no queridos, dejando afuera abortos
que muchas de nosotras consideraríamos moralmente permisibles y avala abortos que
algunos reprocharíamos. Y esto se debe en gran parte a que la licitud está fijada por algún
criterio. En general, contamos con el criterio de "las indicaciones/causales" —por ejemplo, el
peligro para la salud de la mujer embarazada— o de "plazos", esto es, el tiempo del
embarazo. Estos criterios constituyen el eje de los distintos modelos del aborto. Todos
comparten, al menos potencialmente, muchos de los riesgos o dimensiones descriptas arriba,
pero también problemas específicos. Así, se considera que el modelo de indicaciones genera
inseguridad jurídica y que tiende a medicalizar el acceso al aborto de las mujeres, dejando
amplios espacios de discreción a los profesionales médicos y minando la percepción de las
mujeres (Laurenzo Copello, 2011), mientras que el modelo de plazos es criticado por dejar
afuera a aquellas mujeres en situación de mayor vulnerabilidad, es decir, aquellas que por
____________________________________________________________
Copyright 2012 Abeledo Perrot S.A – Thomson Reuters. Todos los derechos 3
reservados
_
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
_
¿Hay derecho a la custodia? Las mujeres y el aborto
_
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_
__
__
_