Está en la página 1de 5

Palabras en chontal de Tabasco

Chontal Español Chontal Español

U wincäre chab Abeja Jac’ ujin Aburrido

Ajnoja Adulto Ja’ Agua

Um Aguacate Sina Alacrán

Ch’a’aljin Alegría Pixan Alma

Pitz’ Algodón Chäcch’oc Bebé

U pitzilan Belleza Jub Búho

Ch’um Calabaza C’äm Caldo

Bij Camino Otot Casa

Tanä Pecado Cunom Pelea

Ji’tun Piedra Telom Señorita

Chumli’ Silla Q’uin Sol

Säc’tzene Sonrisa C’utz Tabaco

Ch’uj Templo Bälam Tigre

Aj’uch Tlacuache Ajsinc’ajalin Tonto


Ac Tortuga Mech’le Travesura

Sutz’ Vámpiro Chimay Venado

Chan Vívora Ajjo’yan Guerrero

Jitz’o Hambre U yajlo’ Hijo

Pitzi Hermoso U yopo Hoja

Xinich’ Hormiga Säctoc’ Huevo

T’an Idioma

Aguacate proviene del náhuatl ahuacatl, voz que en esta lengua amerindia significa
‘testículo’.
Mecate (vocablo de origen náhuatl empleado en el español mexicano), un tipo
de cuerdas;
Chile
náhuatl chīlli o xilli.

Itacate
viene del nahuatl itacatl=mochila.La palabra nahua itactl viene de ititl que significa
vientre.

Pipiolo
Al parecer, este nombre surgió en los suburbios de la ciudad de Alcoy para
designar a un tipo de gente Sobre el origen del nombre, que en español significa
simplemente "sin experiencia".
Xilofono: instrumento musical de percusion

huehuetl:viejo y venerado

chocolate:viene de la palabra "xococ=agrio y atl=agua" bebida agria preparada


por los nahuatl

chicle: Viene de la palabra nahuatl chictli y este del maya sicte que es el arbol
chicozapote de donde se saca la resina para la goma de mascar
SANDUNGA
LETRA EN ESPAÑOL
Ante noche fui a tu casa,
Tres golpes le di al candado
Tú no sirves para amores,
Tienes el sueño pesado.
¡Ay! Sandunga, Sandunga
Mamá por Dios.Sandunga, no seas ingrata.
Mamá de mi corazón.
Me ofreciste acompañarme
Desde la iglesia a mi choza,
Pero como no llegaste
Tuve que venirme solo.A orillas del Papaloapan
Me estaba bañando ayer,
Pasaste por las orillas
Y no me quisiste ver.Estaban dos tortolitas.
Arrullándose en su nido,
Y por más luchas que te hice
Te hiciste desentendida.
¡Ay! Sandunga sí, ¡Ay! Sandunga no,¡Ay! Sandunga del otro lado
Donde quiera que pego un brinco yo,
Yo siempre caigo paradoMosquito no mortifiques,
Con tus cantos mal sonantes,
Si me cantas no me piques
Si me picas no me cantes.Autor: Máximo Ramón Ortiz
LETRA SANDUNGA EN ZAPOTECO
Ñuú iku ni sa’in be’u,
ni dakasin uni xichi;
animo ma tu’a bia,
kua’a sasntu’u yo kidu,
¡Ai! Sandunga, Sandunga
ña’a xi Dios.Sandunga, ma tu’a biu;
ña’a chi nduu sto’o yu.
Ni kachu xi, iini nu’nda
nde beñu’u xi ndé be’i,
do ña miu koni ndekunu,
mindai ni naxikokuin.
Yu’u yute Papaloapan
iku xichí inakai,
yatni indu ie ni ya’u;
te koni ndakotu nui.

Ni xini ui lungu kuati,


chitustna’abe ini taka;
ni kachi xi yò ndekotu
ni koni tiaku ña kachii.
Aii Sandúnga jan. ¡ai! Sandúnga koo,

; Ai! Sandinga inga bi ichi;


Yu`u nsidaa xan indu ndabi naa.

Ma bada naxikoni’i.
Sikuiin daku’i xi dini
ña kimka xito naa:
nú xito. Masa ko`u niii
nú xi’u yuu, masa kotu

También podría gustarte