2018

PROXECTO
EDUCATIVO
CEIP Plurilingüe O Ramo
*Aprobado en Claustro e en Consello Escolar o 23 de xaneiro
de 2018
ÍNDICE.

1. Introdución
2. Identidade / Sinais Identificativos:
2.1. Onde estamos e a quen nos diriximos?
2.2. Quen somos?
2.3. Especialización do centro (Plans e Programas).
3. Obxectivos (Que queremos?).
3.1 Obxectivos xerais.
3.2 Concreción Curricular (Mínimos).
4. Organización Xeral. (Como nos organizamos?)
4.1. Autonomía organizativa (Aspectos básicos)
4.2. NOFC.
4.3. Plan de Convivencia.
5. Financiación (Como nos financiamos?)
3.1 Proxecto de Xestión Económica.
3.2 Autonomía Económica.
6. Conclusión.
7. ANEXOS.
1. Introdución.

O noso Proxecto Educativo pretende ser un culmine de documentación organizativa de

centro que se iniciou no 2014 coa elaboración do PXAD e do POA, así coma do Plan
Lector de Centro, ao cal seguiu no 2015 o Plan de Convivencia e o Proxecto
Lingüístico de Centro, e no 2016 as NOFC do centro e remata no 2018 coa
elaboración do PE. Este proxecto elaborouse cunha intención ir das partes (PXAD,
POA, Prox. Lingüístico, Plan Lector, Plan de Convivencia, NOFC) ao todo PE,
amosando un xeito de entender as cousas e de manter os valiosos principios
pedagóxicos cos que naceu a nosa escola no ano 1979, adquirindo valiosos
proxectos, pedagóxicos, de mellora da calidade educativa e do seu funcionamento e
velando polo benestar e a potenciación das competencias do mais importante que
temos: O noso Alumnado.

Destacar que a documentación do centro, presidida polo PE, pretende ir mais aló dun
documento administrativo a ter “vida”, adaptarse as necesidades da Comunidade
Educativa e simplificar e favorecer unha mellora da calidade educativa e da
organización e xestión do CEIP Plurilingüe O Ramo.

2. Identidade. Sinais Identificativos.

2.1. Onde estamos e a quen nos diriximos?

A nosa escola é un CEIP e está destinada ao alumnado de 3 a 12 anos de idade, para

cubrir as necesidades formativas do 2º ciclo da etapa de Educación Infantil e da Etapa
de Educación Primaria, primeira etapa da Educación Básica Obrigatoria, común e
obrigatoria para toda a poboación. A nosa escola ten unha vocación de atención
integral de desenvolvemento das capacidades do noso alumnado, favorecendo o seu
benestar emocional e social, e cunha clara orientación á Atención á Diversidade coma
único camiño cara a excelencia e fomento da mellora da calidade. Lembremos un dos
nosos lemas: O Camiño cara a Utopía: A utopía está no horizonte. Camiño dez pasos
e o horizonte alónxase dez pasos. Por moito que camiñe nunca a alcanzarei….Entón
porque camiñamos cara a ela? Porque serve para iso, para camiñar(mellorar)… (cit.
Eduardo Galeano).

Situación Xeográfica: A nosa escola sitúase en Barallobre , parroquia situada ao

oeste de Fene. Conta cunha poboación fixa , segundo o último padrón municipal de
1836 habitantes, distribuídos en 31 entidades poboacionais(Bon Xesús, Borás, A
Bouza da Pena, A Brea de Barallobre, Os Carballás, O Carril, O Castro, As Chousas,
O Cocallo, A Costa de Xan, Os Currás, A Estación, A Loira, Os Loureiros, O
Nogueirido, O Pazo, O Penedo de Baixo,O Penedo de Riba,O Piqueiro, A Pomba, O
Pombal,O Ramo,O Rego da Moa,O Revolto,A Ribeira,A Ribeiroa,Romariz,Santiago,O
Souto Grande,Tras do Río e A Xurreira Baixa). Barallobre está sufrindo, na tónica de
Galicia e do seu entorno un decrecemento poboacional, pero a nosa escola ten
vocación de crecemento e aumento aspirando a acoller alumnado do noso contorno, o
noso concello de Fene e da comarca de Ferrolterra.

Coma lugares característicos en Barallobre destacaríamos: o cruceiro de Barallobre, o

monumento ao camiñante descoñecido e a estación de Barallobre. Destacar que pola
nosa localidade transcorre o camiño de Santiago na súa variante Inglesa.

Infraestrutura do Centro: A nosa escola conta cun edificio de tres plantas e cuns
magníficos exteriores de mais de unha hectárea de zona verde, composta por
especies arborícolas autóctonas, galiñeiro pedagóxico, horto escolar (ao aire e
invernadoiro) e pegada á beira da ría de Ferrol coa praia de Carril debaixo da mesma.
Anexo ao edificio principal e único da escola atópase o pavillón polideportivo cuberto
dependente do Concello de Fene e a disposición do centro dende o comezo da
xornada lectiva ata as 17 horas.

O edificio principal consta da seguinte estrutura:

• Patio de recreo externo diferenciado en infantil e primaria.

• Pranta baixa e acceso con: baños para alumnado e mestres, sala de
reprografía, Salón de actos, ludoteca, laboratorio escolar, espazo do conserxe,
ascensor (con acceso a todas as plantas), biblioteca escolar, sala de dirección,
secretaría e xefatura de estudos, arquivo de centro, sala de mestres, comedor
escolar, cociña, departamento de orientación e local do ANPA.
• Pranta primeira: tres aulas de EI, aula de psicomotricidade, almacén, aseos,
sala de proxección audiovisual, aulas de 1º, 2º e 3º de EP e aula de TV
Educativa “ O Ramo Producións”.
• Pranta segunda: Aula de música, plástica, aula de PT, aula de AL, almacén,
sala de informática, aseos, aulas de 4º, 5º e 6º de EP, aula de relixión e aula de
lingua estranxeira.
2.2 Quen somos?

Principios

Somos un centro sustentado nos piares da inclusión educativa e social, convivencia,

democracia e respecto á diversidade. A atención ao alumnado respectando as súas
diferenzas e o seu desenvolvemento é un rasgo do noso ser coma centro.

Dentro destes principios, o coñecemento e respecto do noso corpo e do contexto que

nos rodea é esencial na nosa pauta educativa.

Entre os principios que temos destacamos:

1. A equidade:dende o CEIP Plurilingüe O Ramo, queremos plantar a facer

xermolar nos nenos a necesidade de ser axentes de cambio dunha sociedade
que garanta a igualdade de oportunidades, xa que cremos nisto. Evitar e
rexeitar as discriminacións que se den por calquera índole buscando un espazo
educativo harmónico e igualitario.
2. A inclusión educativa: principio que rexe a nosa actuación, favorecendo unha
actitude proactiva cara a defensa dos dereitos humanos e a non discriminación.
O traballo conxunto de e para todos (a comunidade educativa e a sociedade en
xeral) é o noso obxectivo.
3. A orientación educativa e cara a vida: é un dos nosos principios fundamentais,
onde alumnado e familias, vexan orientados as súas decisións académicas,
dende a titoría (1º nivel da acción orientadora) e do Departamento de
Orientación. Isto é un factor preventivo de dificultades no alumnado.
4. A Atención á Diversidade: é un dos nosos principios básicos e mais
profundos. Un centro que avoga pola inclusión e normalización educativa,
ademais de ter coma prioridade a orientación debe incluír nos seus
documentos base políticas profundas de Atención á Diversidade. O noso centro
aspira a acoller alumnado de distintos contextos (rural e urbano), e este
principio neste senso é básico para aunar ideais e actuacións.
5. O Consenso: un proxecto que ten un longo e apaixoante vagar precisa de
consenso de toda a Comunidade para conseguir o éxito. Esa é a base do noso
proxecto.
6. O papel da familia: o noso proxecto educativo parte da colaboración da base
da educación do alumnado. A familia é o primeiro nivel de socialización do
 alumnado e a base da aprendizaxe e os valores, o sustrato da mesma respecto
as decisións que se toman na escola non é recomendable senón necesario.
7. A autonomía e a participación: cremos que un centro educativo do século
XXI debe de contar con importantes cotas de autonomía, para organizarse e
conseguir os seus obxectivos. O CEIP Plurilingüe O Ramo fai e fará uso da súa
autonomía nas cotas que a lei nos permita. Esta autonomía pasa por unha alta
participación nas decisións de todos os membros da Comunidade Educativa,
participación coa que contamos, pero que decididamente queremos estimular e
fomentar, tanto por parte dos mestres (que deben dar exemplo de iniciativa), as
familias, o Persoal de Administración e Servizos e o alumnado. Un CENTRO
GRANDE é un centro que conta co COMPROMISO e PARTICIPACIÓN de
todos os seus membros.
8. A Convivencia: principio básico e sinal de identidade da nosa escola,
avogamos e practicamos a resolución pacífica de conflitos e a solución
produtiva dos mesmos.
9. O Respecto ao Medio Ambiente e á Saúde Persoal: Nun mundo onde o
cambio climático é un feito e a obesidade é un factor de risco e posible
epidemia do século XXI, O CEIP Plurilingüe O Ramo non quere deixar pasar
este particular e un dos nosos principios e inculcar valores ecolóxicos, de
respecto do medio e coidado do propio corpo, a través, do Deporte e a Saúde.
10. O desenvolvemento e a acción activa na igualdade efectiva de homes e
mulleres (COEDUCACIÓN) : principio e valor que tentamos inculcar no noso
alumnado, futuro axente positivo de cambio na sociedade.
11. A Aconfesionalidade, o Pluralismo e o Respecto a todas as ideoloxías e
crenzas (que respecten os dereitos humanos), é aspecto básico da nosa
ideoloxía.
12. Os Valores Democráticos guiarán a labor docente xeral, que fomentará a
educación en igualdade e non competitividade, a educación para a paz, o
fomento do diálogo e a tolerancia, o rexeitamento de calquera tipo de
discriminación social, racial ou económica e o fomento da solidariedade e
responsabilidade.

Valores
Dentro dos nosos principios, e enlazando co derradeiro (nº 11) o noso Proxecto
Educativo, tenderá a desenvolver e facer crecer no alumnado e na comunidade
Educativa, a nivel xeral, a posta en práctica dos seguintes valores:

1. A liberdade persoal: que non soamente indica a posesión que temos da

mesma, senón a aprendizaxe da axeitada administración persoal que se faga
da mesma.
2. A Responsabilidade: no contexto individual e a nivel grupal, partimos da idea
de ter unha responsabilidade que ademais de un mesmo, pense no grupo.
3. A Cidadanía Democrática: como expresión dos nosos principios e a través
dos órganos colexiados do centro, que aglutinan familias e mestres.
4. A Solidariedade: elemento básico dos nosos piares ideolóxicos.
5. A Tolerancia: pretendemos que resulte do compromiso de implementar
políticas educativas inclusivas e de atención á diversidade.
6. A Coeducación: o noso grao de area para impulsar o fomento da igualdade
efectiva entre homes e mulleres e de prevención da violencia de xénero.
7. A Resolución Pacífica de Conflitos: obxectivo da convivencia escolar e
democrática.
8. O Espírito Emprendedor: coma obxectivo a acadar no noso alumnado, tendo
en conta aspectos coma a iniciativa persoal, o desenvolvemento e a
capacidade de iniciar proxectos cooperativamente con doses de creatividade.

2.3 Especialización do Centro.

O noso centro dentro da súa actuación impulsa os seguintes programas/plans , dentro

das súas actuacións:

2.3.1 Plurilingüísmo.

2.3.2. Proxecto de Fomento da Vida Saudable: Móvete máis e aliméntate mellor.

2.3.3. Plan de Mellora de Bibliotecas: PLAMBE.

2.3.4. Plan de Sensibilización da Discapacidade.

2.3.5. Política de Deberes Escolares.

2.3.6. Participación en programas Europeos.

 2.2.1 Plurilingüísmo.

O noso proxecto de programa plurilingüe, nace coa idea de que os nenos

aprendan unha lingua estranxeira: inglés, dentro da escola, coma elemento do
currículo, e a interioricen no seu desenvolvemento. Temos en conta que na
sociedade actual pluricultural e tecnolóxica, debemos coma educadores
fomentar o enriquecemento cultural e lingüístico do noso alumnado, onde a
comprensión e dominio expresivo do inglés son piar básico da formación do
noso alumnado

2.2.1.1. OBXECTIVOS.
a. Obxectivo xeral.

O obxectivo xeral da nosa sección plurilingüe é a de mellorar as competencias

lingüísticas dos nosos alumnos bilingües (que pretendemos sexan plurilingües),
e facilitar a súa integración e desenvolvemento plenos nunha sociedade
plurilingüe e cultural.

b. Obxectivos específicos.
- Promover o encontro cultural internacional e potenciar condutas a favor da
tolerancia e respecto cara a outras culturas que sirvan, no seu
coñecemento, para ademais de coñecelas, valorar a cultura propia.
- Fomentar o emprego do inglés coma vehículo de comunicación fóra da
clase de lingua inglesa.
- Adquisición dun léxico básico en inglés, relacionado coa área de Educación
Artística (Plástica) e coa Educación Física, que permita o desenvolvemento
dos obxectivos propios da área.
- Desenvolver actitudes de respecto e colaboración con grupos de raíz
cultural diferente.

2.2.1.2. CONTIDOS.

Dentro dos contidos do noso programa coma centro plurilingüe destacaríamos:

- Vocabulario básico relacionado coas rutinas de organización da aula.

- Léxico específico da área de Educación Artística e Educación Física.
- Vocabulario básico entre alumnado para pedir materiais necesarios.
- Instrucións sinxelas relativas ás diferentes técnicas plásticas.
 - Instrucións sinxelas relativas ás diferentes técnicas deportivas e
relacionadas coa actividade física.
- Descrición de pasos básicos para a secuenciación das actividades.
- Textos sinxelos para explicar traballos, actividades...
- Utilización de novas tecnoloxías para realizar traballos e buscar
información.

2.2.1.3. METODOLOXÍA.

Destacamos o feito de favorecer o plurilingüismo no noso alumnado e a

adquisición da lingua inglesa, dende un aprendizaxe significativo, enfocado dende
o principio de aprender facendo e que parta do seu contorno mais próximo e de
cara a outras culturas. O aprendizaxe desenvolverase en tarefas significativas e
motivadoras para o alumno.

O material da aula relativo á materia de plástica e educación física, será etiquetado

e nomeado ao comezo de cada unidade didáctica, para o aprendizaxe deste. O
material preciso para as actividades grupais será organizado e entregado aos
compañeiros por eles mesmos, favorecendo un maior dominio da lingua inglesa.

A selección de materiais e técnicas plásticas serán variadas, utilizando diferentes

tipos de pinturas, texturas, recursos.... sempre vehiculados pola lingua inglesa
como elemento comunicativo e de relación. De igual xeito se fará coas actividades
físicas designando en lingua inglesa accións, técnicas deportivas, movementos…

Será requisito importante o coidado do material por parte do alumnado e o

respecto aos materiais e espazos públicos dos centros.

O proceso de aprendizaxe basearase na metodoloxía cooperativa, buscando a

interacción e significatividade social nos traballos e fomentando o desenrolo
individual de cada alumno e colectivo aprendendo a facer en pequeno e gran
grupo proxectos que inclúan a todo o centro educativo.

2.2.1.4. NIVEIS OBXECTO DO PROGRAMA.

O Plurilingüísmo foi proposto e aprobado por consenso por toda a Comunidade

Educativa. E tal e coma establece a normativa (O. do 12 de maio de 2011) o
plurilinguísmo está sendo implantado ano a ano, comezouse no curso 2015/16 con
 1º de primaria e se espera que no curso 2020/21 remate a súa implantación en 6º
de primaria.

2.2.1.5. ÁREA NA QUE SE IMPLEMENTA O PROXECTO.

Ás áreas obxecto de plurilingüísmo son actualmente plástica e educación física,

ademais contamos coa vocación de implementar este método na área de música.
Implementar un idioma nestas áreas, ademais de polo seu carácter lúdico e
educativo, pode ser un momento de desenvolvemento do currículo idóneo para
adquirir e practicar un idioma coma o Inglés.

2.2.1.6. AVALIACIÓN.

A avaliación será continua e formativa tanto para o alumnado como para as

mestras que impartirán a sección bilingüe. Ademais dos obxectivos que se
plantexan no curriculum e nas distintas programacións, valorarase especialmente o
esforzo, interese e gusto polo uso da lingua inglesa. Ademais terase en conta o
grado de satisfacción da comunidade educativa co proxecto plurilingüe aprobado
no claustro e no consello escolar polos representantes da comunidade educativa.
Teremos en conta o grado de coordinación e coherencia entre a coordinación do
programa, o profesorado que imparte a materia en lingua inglesa e as mestras
titoras de cada curso obxecto do proxecto de plurilingüismo.

2.2.1.7. INTERCAMBIO CON OUTROS CENTROS.

Dentro do proxecto de plurilingüísmo do centro o intercambio con outras escolas e

entidades é fundamental para a boa marcha deste proxecto, polo cal tentaranse
realizar actividades conxuntas con centros da contorna e de lugares menos
próximos, dentro da vocación de internacionalizar o centro, participando, sempre
que sexa posible, en experiencias con escolas e intitucións europeas (tipo
Erasmus +, KA1 e KA 2).

2.2.1.8. CONCLUSIÓN.

Este proxecto está avalado e aprobado por toda a comunidade educativa, sendo
aceptado polos seus órganos colexiados: Claustro de mestres e Consello escolar, en
Barallobre a 28 de abril de 2015.
 2.2.2 Proxecto de Fomento da Vida Saudable: Móvete máis e aliméntate
mellor.

Dentro do noso ADN coma dentro unha das nosas finalidades é promover a vida sa e
os estilos de vida saudables, por isto os Proxectos de Fomento da Vida Saudable
están aquí para quedarse.
2.2.2.1. Obxectivos.
Actualmente o noso proxecto de Fomento de Vida Saudable, ten unha liña de
actuación no Entorno que nos rodea, unha liña de actuación a nivel de fomento do
Deporte Escolar e unha liña Nutricional. Os obxectivos serían:
• Fomentar no alumnado o coñecemento do entorno que o rodea, partindo do
mais próximo cara entornos mais lonxanos, levando a cabo intervencións con
el: realización de horto escolar, traballo coas árbores do entorno, actividades
de agricultura ecolóxica.
• Promover a realización de actividade física dende a escola (con actividades
coma a milla escolar e accións que fomenten o deporte: AAEE, creación de
agrupación deportiva, asociacionismo…).
• Estimular o coñecemento de Hábitos Nutricionais positivos por parte da
comunidade educativa e a súa implementación, a través de dúas vías
principais: a formación: con charlas e actuacións formativas de profesionais
que actúen de xeito complementario coas accións curriculares levadas a cabo,
cos tres axentes: Familia, Alumnado e Profesorado, e a acción e
intervención: influíndo nos hábitos nutricionais directamente propoñendo
merendas saudables, menús equilibrados no comedor, convenio con entidades
que asesoren nestas accións do centro,…
• Traballo e implementación da Intelixencia Emocional que ha de partir da
actitude do profesorado e familias para verse reflectida no alumnado e con
accións decididas a nivel titorial e orientador, cun programa de Intelixencia
Emocional que abarque as etapas da nosa escola.

2.2.2.2. Accións a levar a cabo.

• Dentro do coñecemento do entorno: saídas e excursións a lugares da zona,

exploración dos nosos marabillosos exteriores, accións de agricultura ecolóxica
(horto escolar, viveiro de frutais…)
 • Dentro das Actividades Físicas e o Deporte: realización da milla escolar,
fomento dos xogos populares, desenvolvemento de oferta deportiva a nivel
extraescolar, fomento do asociacionismo no Deporte: creación da Agrupación
Deportiva O Ramo,…
• Dentro do estímulo do coñecemento de Hábitos Nutricionais: fomento de
charlas e formacións por parte de persoal sanitario especializado, do ámbito do
deporte e colaboración con institucións (Universidade, Hospitais…) que colaboren
na xestión de servizos coma merendas saudables e Comedor Escolar na
configuración nutricional dos mesmos.
• Dentro do fomento da Intelixencia Emocional: estimular accións
programáticas que apliquen esta área da psicoloxía do benestar non só no
alumnado senón no profesorado tamén.

2.2.2.3. Metodoloxía.
A acción deste programa realizarase dende o currículo e de xeito transversal e
complementario naquelas accións que requiran de axentes externos para levalos
a cabo.

2.2.2.4. Intercambio con outros centros.

Dentro da súa vocación de difusión e aprendizaxe este programa estará aberto a
experiencias con outros centros da contorna e se fose posible do espazo europeo
da educación.
2.2.2.5. Avaliación.
Este programa conta cunha avaliación inicial e final que se desenvolve nos
órganos de coordinación e colexiados do centro para levalo a cabo, nembargante,
a avaliación durante o mesmo é a que conleva un maior peso nas actividades xa
que vai afinando o programa a cada curso e circunstancia contextual e interna.

2.2.3 Proxecto Lector : PLAMBE.

A nosa Biblioteca Escolar é un dos faros da ensinanza na nosa escola. Dentro do

noso proxecto é fundamental este piar. O desenvolvemento do mesmo constaría
de:

2.2.3.1- XUSTIFICACIÓN
O marco legal do que partimos para a elaboración deste Proxecto Lector é o
seguinte:

• A Lei Orgánica 8/2013 do 9 de decembro (LOMCE)

• Decreto 105/2014 do 4 de setembro polo que se establece o currículo de
Educación Primaria na Comunidade Autónoma de Galicia

Tal e coma se recolle no artigo 18 do Decreto 105/2014, os centros docentes

deberán incluír dentro do seu Proxecto Educativo un programa de centro de
promoción da lectura (Proxecto Lector de centro) no que integren as actuacións
destinadas ao fomento da lectura, da escritura e das habilidades no uso, no
tratamento e na produción da información, en apoio da adquisición das
competencias clave.

Este programa de centro será o referente para a elaboración dos plans anuais de
lectura que se incluirán na programación xeral anual.

Así mesmo, os centros docentes contarán cunha biblioteca escolar, instrumento

fundamental para o desenvolvemento do programa de promoción da lectura, como
centro de referencia de recursos de lectura da información e da aprendizaxe e
punto de encontro entre alumnado, profesorado e familias que facilite a
comunicación, a creatividade, as aprendizaxes e o traballo colaborativo ademais de
estimular os intercambios culturais no centro.

O Proxecto Lector será, en definitiva, un documento deseñado para desenvolver a

medio prazo en que, a partir da análise do contexto en materia de lectura, se
articulen todas as intervencións que se van realizar no centro en relación coa
lectura, escritura e as habilidades informativas, coa participación de todo o
profesorado e incorporando a biblioteca escolar e as de aula como recursos
fundamentais para a súa posta en marcha. (AnexoV)

2.2.3.2- ANÁLISE DA SITUACIÓN DA LECTURA E DA ESCRITURA NO

CENTRO

2.2.3.2.1- PRÁCTICAS DE LECTURA E ESCRITURA DO ALUMNADO

Dende hai anos levamos a cabo unha serie de prácticas que contribúen ao
desenvolvemento das competencias clave, especialmente a competencia
lingüística, a competencia de aprender a aprender, a competencia dixital e a
conciencia e expresións culturais.
Hora de ler
Adicamos 30 minutos diarios despois do recreo (de 12:30 a 13:00) á lectura
pracenteira, ben individual ou colectiva. Desta actividade encárganse
principalmente os titores. A biblioteca facilita a cada aula unha cesta de lecturas
variadas (narracións, cómics, poesía, revistas, textos informativos, científicos,…) da
que o alumnado pode facer uso.

Préstamo de libros
Durante todo o recreo o alumnado pode realizar o empréstito e devolución de libros.
Neste caso quen atende o préstamo é o profe de garda na biblioteca ou o alumnado
axudante. Tamén poden facelo cos seus titores na hora que teñen asignada de
biblioteca.
Itinerarios lectores en infantil e primaria
En cada curso escollimos dous libros de obrigada lectura, un en galego e outro en
castelán.
Trípticos informativos
Elabóranse trípticos informativos sobre as actividades de animación á lectura: as
bolsas de lectura e as mochilas viaxeiras.
Coincidindo con datas sinaladas coma o Nadal, as letras galegas, as vacacións de
verán,… repártense trípticos de lecturas recomendadas tanto para o alumado como
para as súas familias.
Cascabel, a nosa mascota
Cascabel é o referente na presentación de diversas actividades relacionadas coa
dinamización lectora e con propostas de expresión escrita, concursos,…
Elaboración de producións escritas colectivas
Aproveitando os proxectos que estamos levando a cabo, solicitamos a participación
das familias en libros recopilatorios sobre temáticas concretas, libros de receitas,
xogos populares,…
Talleres de escritura
Parécenos fundamental darlle a oportunidade ao alumnado de realizar producións
escritas de diversa índole: poemas, escritura creativa de contos, banda
deseñada,…
Bibliorretos
Esta actividade está pensada para potenciar o razoamento e a dedución, así como
a resolución de problemas.
Pequenos traballos de investigación
Normalmente están relacionados cos contidos traballados en cada aula. O
alumnado guiado polo profesorado emprega os recursos da biblioteca para elaborar
pequenos traballos monográficos sobre temáticas variadas.
O blogue da biblioteca e a aula virtual
O blogue da biblioteca é outra ferramenta que o profesorado debe empregar nas
aulas. É importante titorizar ao alumnado, principalmente nos cursos baixos para
que aprendan a empregar os recursos que nel se lles ofrecen.

2.2.3.2.2- IDENTIFICACIÓN DE DEBILIDADES E FORTALEZAS

Facendo unha análise das nosas fortalezas e debilidades detectamos:

FORTALEZAS:

• Nestes últimos anos a biblioteca está cobrando cada vez máis forza como eixe
vertebrador e motor principal de moitas das prácticas educativas levadas a cabo no
centro.

• Pouco a pouco estanse introducindo novas prácticas metodolóxicas

(aprendizaxe cooperativo, Proxecto Lóva, elaboración de pequenos proxectos
documentais integrados,...) que contribúen de forma positiva á calidade do ensino.
• O equipo de biblioteca traballa estreitamente en colaboración co Equipo de
Dinamización da lingua galega, co Equipo TIC e co Equipo de actividades
extraescolares e complementarias.
• A biblioteca contribúe e participa activamente no desenvolvemento dos
programas nos que está inmerso a o centro: Proxecto Voz Natura, Proxecto Móvete
máis e aliméntate mellor, Proxecto Lóva,...
• A hora de ler é unha práctica totalmente instaurada dende fai anos.
• Contamos cunha biblioteca escolar accesible a todo o alumnado, presente ou
non necesidades educativas especiais ou algún tipo de discapacidade

DEBILIDADES:

• Necesidade de mellorar a expresión oral e escrita principalmente en lingua

galega.
• O nivel de comprensión lectora poderiamos dicir que está nun nivel medio.
• Dificultade na planificación de textos escritos.
• Ao longo destes últimos anos detectamos a nivel xeral dificultades no ámbito
da competencia matemática que é preciso subsanar.
• Necesidade de incrementar o uso da biblioteca para a busca de información en
diferentes soportes.
• Necesidade de sistematizar e mellorar a formación de usuarios para que sexan
máis autónomos no uso da biblioteca.
• Necesidade de acadar un maior grao de implicación por parte de todo o
profesorado no desenvolvemento deste plan.
.
2.2.3.3- RECURSOS MATERIAIS E HUMANOS: SITUACIÓN DA BIBLIOTECA
ESCOLAR E OUTROS RECURSOS

Contamos cunha biblioteca de 84 metros cadrados ubicada na pranta baixa.

Actualmente é accesible para todo o alumnado que temos escolarizado.

Dentro da biblioteca diferenciamos distintos espazos: lectura relaxada, zona de

consulta, zona de préstamo, zona multimedia. De todos modos a distribución de
espazos cambia continuamente en función das necesidades que marcan as
actividades que se levan a cabo.

Todos entendemos que a nosa biblioteca escolar, aparte de ser un lugar de

información e aprendizaxe, canalizador e promotor de actividades, ten que axudar a
toda a comunidade escolar a optimizar o seu traballo diario para favorecer, por
parte dos alumnos, a adquisición das competencias clave contempladas no
currículo escolar e ser tamén un factor de compensación social.

Usos e horarios de apertura en tempo lectivo e non lectivo

Durante a xornada lectiva está a disposición de todo o alumnado. Ao inicio de
curso, establécese un horario de quendas para que cada mestre co seu grupo
poida facer uso dela como fonte de consulta e busca de información así como apoio
para o exercicio das súas funcións docentes.

Os períodos de recreo e algunhas das horas que os membros do equipo de

biblioteca adican á mesma, utilizaranse para facer préstamos. Durante os recreos
contamos coa axuda do alumnado voluntario de 4º, 5º e 6º de primaria.

Nalgunhas ocasións empréganse as horas de ler para presentar concursos,

propostas, facer algún taller,...

Fóra do horario lectivo, permanece aberta diariamente de 16:00 a 18:00 baixo a

responsabilidade do profesorado de garda.

Recursos materiais

O mobiliario co que contamos está en bo estado e é suficiente.

A nivel de equipamento contamos con 5 tablets, dous lectores electrónicos, 2

portátiles, un ordenador de sobremesa, un proxector, dous lectores de DVD e unha
esfera interactiva.

Contamos tamén con 8 escornabots e 2 Robot mouse. Este curso dotounos a

Consellería de 6 M-bots cos que estamos pendentes de formarnos.

Colección:

Na actualidade temos catalogados todos os nosos fondos, tanto de material

impreso coma audiovisual, empregando o programa Meiga.

Os fondos están colocados tendo en conta a CDU adaptada á escola.

Nestes momentos está pendente mellorar a sinalización dos andeis.

Os fondos non están equilibrados, mostrando unha clara diferenza a prol das obras
de ficción, desequilibrio que tentamos corrixir, ainda que é difícil coa actual oferta
editorial.

Estamos subscritos á "Revista Galega de Educación", ás revistas "Biblos",

“Reportero Doc”, “O Papagaio” e “Caracola”.
Recursos persoais

Os principais axentes implicados na elaboración e posta en marcha das actividades

de fomento dos hábitos lectores e escritores d@s alumn@s son @s propi@s
mestr@s. É por iso que é importante implicar a todo o claustro nesta tarefa.
É importante o traballo conxunto do Equipo de Biblioteca, o de Dinamización da
Lingua Galega, o de TICs e o Equipo de Actividades Extraescolares e
Complementarias.
Contamos coa valiosa información aportada polo DO sobre a evolución do
alumnado en competencia lingüística, asesorando na selección e adaptación de
bibliografía para
o alumnado con NEAE e na a adquisición de bibliografía específica (programas de
orientación a pais e nais, bibliografía específica para o profesorado,...)
Tampouco podemos esquecer aos restantes membros da comunidade educativa.
O noso alumnado, colabora na realización de actividades de animación á lectura e
representación de contos. Tamén teñen un papel moi importante os axudantes de
biblioteca, asesorando e facendo recomendacións lectoras aos máis pequenos.
É preciso tamén contar coa colaboración das familias nas actividades que lles
plantexamos e para contribuír a potenciar o desenvolvemento de hábitos de lectura
e escritura dos seus fillos e fillas.

2.2.3.4- NECESIDADES DE FORMACIÓN DO PROFESORADO NESTE ÁMBITO

A través do plan de formación en centros trataremos de dar respostas ás

necesidades formativas do profesorado. Nestes momentos estamos interesados en
seguir mellorando no ámbito das TIC, a robótica así coma no uso de metodoloxías
de aprendizaxe cooperativo e aprendizaxe por proxectos.
Tamén nos parecen imprescindible a asistencia ás xornadas de bibliotecas
escolares e os encontros PLAMBE por parte dos membros do equipo de biblioteca.
É moi enriquecedor coñecer as experiencias que se están levando a cabo noutros
centros así como toda a información de nos aportan profesionais especializados
neste ámbito.

2.2.3.5-- OBXECTIVOS
Un plan de lectura e escritura que intente acadar a maioría dos obxectivos que se
propón ten que ser realista, funcional, estar coidadosamente planificado e implicar
aos distintos membros da comunidade escolar.

Partindo da análise da realidade actual do noso centro plantexámonos unha serie

de obxectivos a acadar neste Plan Lector:

- OBXECTIVOS XERAIS

• Apoiar a adquisición das competencias clave.

• Potenciar o uso da biblioteca para a busca de información e aprendizaxe e
como fonte de pracer.
• Fomentar o uso das TICs coma un instrumento máis da aprendizaxe.
• Fomentar entre o alumnado o gusto pola lectura, como fonte de información,
entretemento e enriquecemento persoais.
• Mellorar a competencia lectora do alumnado tanto a nivel mecánico como a
nivel de comprensión, dándolle significatividade, utilidade e espírito crítico ao
aprendido.
• Mellorar a competencia matemática.
• Acadar unha maior integración das fontes informativas, en calquera soporte
(impreso ou electrónico) no tratamento dos contidos curriculares.

• Desenrolar a imaxinación e a creatividade a través das prácticas lectoras.

• Incentivar a capacidade de expresarse tanto a través da fala como por escrito.

• Estimular as habilidades de escritura creativa, como medio de expresión
persoal e de participación na comunidade escolar.
• Fomentar, mediante a realización de actividades, a apreciación de variadas
expresións culturais e artísticas, impulsando un adecuado desenrolo da conciencia
e sensibilidade do alumnado.
• Implicar ás familias na formación e consolidación dos hábitos lectores e
escritores d@s nen@s.

- OBXECTIVOS ESPECÍFICOS PARA EDUCACIÓN INFANTIL

• Fomentar o gusto e interese pola lectura.

• Fomentar a creatividade imaxinando e inventando.
• Desenrolar a capacidade de escoitar e atender.
• desenrolar a capacidade de expresión e comunicación (oral, xestual, escrita)
• Facer da biblioteca un lugar agradable para o encontro cos libros.
• Adquirir hábitos relacionados co comportamento que se debe manter na
biblioteca.

- OBXECTIVOS ESPECÍFICOS PARA EDUCACIÓN PRIMARIA

• Fomentar o hábito lector.

• Profundizar na relación do neno/a coa biblioteca como lugar que permite
satisfacer a súa curiosidade.
• Afianzar as normas de uso da biblioteca escolar.
• Desenvolver a imaxinación e a creatividade a través dos recursos que
ofrece a biblioteca.
• Desenvolver a capacidade para ler cunha velocidade e comprensión axeitadas
en distintos soportes e formatos.
• Ampliar a comprensión lectora nas diversas materias do currículo.
• Incrementar o vocabulario.
• Facilitar que os alumnos/as pasen de ser lectores pasivos a ser lectores activos
para que a lectura ocupe tempo nos seus momentos de descanso e lecer.
• Incrementar a competencia informacional do alumnado tanto no uso como no
tratamento e na produción da información.
• Favorecer a alfabetización múltiple definida no Diario Oficial da Unión Europea
como “a comprensión, utilización e avaliación crítica de diferentes formas de
información, incluídos os textos e imaxes, escritos, impresos ou en versión
electrónica” abundando en que “esta competencia é esencial para a vida” e que “ é
a porta cara ao resto das aprendizaxes.
• Manexar autónomamente os recursos da biblioteca.
• Ampliar a visión do mundo, abrir a mente a outras realidades e culturas con
actitude de respecto.
• Incrementar o interese e o gusto pola literatura como expresión de
coñecemento e cultura.

- OBXECTIVOS CON RESPECTO AO PROFESORADO

• Potenciar o papel do profesorado como modelo lector a seguir.
• Implicar a todo o profesorado no Plan Lector para contribuír desde a súa área á
mellora da lectura.
• Acadar un maior grao de participación por parte do profesorado nas actividades
plantexadas por parte do Equipo de biblioteca.
• Implicar ao profesorado na posta en práctica dos itinerarios lectores marcados,
o cal garantirá a lectura dunha serie de libros por parte do alumnado ao longo da
súa estadía no centro.
• Mellorar a formación en novas prácticas educativas xa contrastadas coas que
se están acadando uns bos resultados a través do Plan de Formación en Centros.

- OBXECTIVOS CON RESPECTO ÁS FAMILIAS

• Implicar ás familias na actividade lectora dos seus fillos como modelos lectores
a seguir.
• Acadar unha maior participación das familias nas actividades de fomento e
dinamización da lectura que se lles plantexan ao longo do curso.
• Acadar un compromiso do coidado dos libros e outros materiais que o
alumnado leva en empréstito para a casa.
• Facilitar ás familias información relativa a aspectos relacionados cos hábitos de
lectura e recomendacións lectoras.

2.2.3.6- PLAN DE USO DA BIBLIOTECA ESCOLAR COMO APOIO AO

PROXECTO LECTOR

A biblioteca escolar é un recurso fundamental para a posta en marcha do Proxecto

Lector.

As bibliotecas de aula entenderanse como seccións da biblioteca do centro e

servirán de apoio ao mesmo. En ocasións, estarán formadas por libros do propio
alumnado.

Realizaranse actividades cos alumnos para coñecer todos os recursos da biblioteca

e utilizalos de forma efectiva:
• Coñecemento da organización básica da colección e o material dispoñible
(sistema de clasificación do material, localización de documentos a través de
señalizadores,…)
• Apreciación da distribución de espazos (zonas de referencia, xestión,
préstamo,…)
• Coñecemento das normas que regulan o correcto funcionamento dos servizos
(préstamos, visitas, horarios,…)
• Tamén impulsará actividades literarias dende a propia biblioteca aproveitando
distintas celebracións (Magosto e Samaín, Nadal, Paz,…)

- CREACIÓN E CONSOLIDACIÓN DE HÁBITOS DE LECTURA

Dentro deste ámbito, dende a biblioteca, levaranse a cabo as seguintes actividades

que xa forman parte da vida do noso centro dende hai anos:

- As mochilas viaxeiras dende o inicio de curso, unha por nivel.

- Bolsas de lectura en educación infantil.
- Cartilla de Bibliopuntos e proclamación do/a máis león/a nos cursos máis
baixos.
- Hora de ler. Seguiremos adicando, en toda Primaria, os 30 minutos posteriores
ao recreo a esta actividade.
- Cestos de lectura para as aulas.
- Mesas temáticas.
- Exposición de novidades.
- Representación de contos no salón de actos e co kamishibai.
- Lecturas compartidas entre nais/pais e os seus fillos/as durante os meses de
abril e maio.
- Lecturas compartidas entre o alumnado.
- Apadriñamentos/amadriñamentos lectores con alumnado do centro e co de
outros centros. Un por trimestre.
- Visitas de escritores/ilustradores, sesións de títeres, contacontos,… sempre
que as posibilidades económicas o permitan.
- Trípticos informativos e de recomendacións lectoras.
- Exposicións temáticas.
- Continuaremos participando co concello en actividades de fomento da lectura e
que contribúan a mellorar a expresión escrita: “Fene lendo a mulleres”,
microrrelatos, creación artística, ...
- Celebración de datas puntuais: dereitos humanos, o día do libro, semana de
tradición oral,semana da poesía,...
- Semana do agarimo. Elaboración de cartas en galego por parte do alumnado e
das familias.
- Sensibilización coa discapacidade funcional. Ao longo do ano organizaremos
actividades coas asociacións da contorna.
- Bibliorretos.
- Talleres de escritura creativa.
- Elaboración da revista escolar "Rechouchío".
- Concursos que contribúan ao desenvolvemento das competencias básicas do
alumnado.
- Colaboración coa biblioteca municipal e outras asociacións da contorna.

Todas estas actividades concretaranse no PAL, establecendo temporalización e

aportando recursos.

A BIBLIOTECA ESCOLAR COMO RECURSO IMPRESCINDIBLE E FACTOR DE

COMPENSACIÓN SOCIAL

Debemos loitar por unha biblioteca proactiva que ofreza recursos informativos,
educativos e culturais a toda a poboación, especialmente ao alumnado en situación
de desvantaxe que carece deses bens.

Aqueles que non contan con biblioteca persoal nin familiar deben saber que a
biblioteca escolar pode suplir estas carencias acompañándoos ao longo da súa
escolaridade.

Contamos cunha biblioteca accesible con espazos que posibilitan a circulación

entre eles: lectura informal, zona de traballo individual e grupal, espazo de xestión,
recuncho de audiovisuais para uso autónomo e, tamén, para uso común; zona de
ordenadores para acceso a internet; zona de reunión para clubs de lectura e de
gran grupo para sesións de narración oral ou lecturas compartidas.

En canto á selección de fondos terase en conta:

• A calidade de cada un dos produtos.
• A adecuación ao alumnado e ás materias que se imparten.
• O idioma no que está escrito, para recoller todas as linguas que teñen
presenza no centro e os obxectivos de normalización da lingua propia.
• A representación do fondo local para que se vexa reflectida a realidade máis
próxima.
• Os fondos propios elaborados no centro.
• Países de orixe do alumnado.
• A atención a todas as necesidades educativas específicas.
• Os libros de lectura recomendada, os itinerarios literarios e as publicacións de
actualidade;
• As subscricións a revistas e xornais, a presenza de libros en papel e dixital, a
presenza da música e a creación dunha filmoteca de interese.
• Completarase a colección cunha boa selección de recursos electrónicos, de
espazos web fiables e de calidade, para traballar coa información en cada unha das
materias do currículo, convenientemente clasificadas e accesibles desde a páxina
web ou blog da biblioteca escolar.

A biblioteca escolar, para servir de factor de compensación social, debe atender,

así mesmo, aos tempos: permanecerá aberta en horario lectivo e de 16:00 a !8:00
durante a tarde.

2.2.3.7- INTERVENCIÓNS QUE CÓMPRE SISTEMATIZAR

- ENSINANZA DE ESTRATEXIAS DE COMPRENSIÓN LECTORA EN TODAS AS

ÁREAS

A través deste plan debemos garantir a paulatina capacitación do alumnado nas

competencias clave de cara á súa formación como cidadáns activos e solidarios.

A formación da lectura comprensiva esixe un traballo progresivo e continuado.

Traballarase con todo tipo de textos: literarios, expositivos, xornalísticos,
publicitarios, gráficos; en soporte impreso ou electrónico.

O profesorado de todas as áreas e de todos os niveis educativos, incluirá nas súas

programacións as actividades que contribúan á mellora da comprensión lectora así
como á adquisición de técnicas de estudo. O equipo de biblioteca e o departamento
de orientación proporcionarán aos titores todo o material que precisen.
Empregaranse para tal fin estratexias do seguinte tipo:

• Ler detidamente os textos.

• Facer preguntas dirixidas cara a comprensión real do texto.
• Fragmentar textos ata conseguir a súa comprensión.
• Comprobar sistematicamente se realmente o comprenden non só de forma
literal respondendo a preguntas obvias que tan só requiren unha boa memoria.
Observar se son capaces de responder a preguntas de tipo inferencial.
• Activar as ideas previas.
• Relacionar o texto lido con outras experiencias.
• Analizar o vocabulario do texto a traballar.
• Estimular aos alumnos e ás alumnas para que pregunten, evitar comentarios
negativos, impedir que se sintan inhibidos ou ridículos, etc.
• Facer que o alumnado entenda a importancia que ten para a súa aprendizaxe o
feito de comprender ben o que le e acostumalos a empregar o dicionario.
• Invitar ao alumnado a esforzarse en deducir o significado dunha palabra polo
seu contexto ou a partir da súa etimoloxía (en función da idade).
• Facer resumos, esquemas ou mapas conceptuais.
• Extraer a idea principal.
• Propor outros títulos.
• Facer debuxos que resuman o texto.
• Reler en silencio.

5.2- FOMENTO DE HÁBITOS DE LECTURA EN TODAS AS ÁREAS

A biblioteca debe dispoñer de fondos documentais e recursos variados,

apropiados, suficientes e actualizados para o fomento da lectura e o tratamento
das diversas áreas curriculares. Debe tamén, participar activamente plantexando
propostas de fomento de hábitos de lectura tanto na etapa de educación infantil
coma en primaria. Todas elas estarán recollidas no Plan anual de Lectura de cada
curso.
Ademais, a nivel de aula o profesorado realizará prácticas lectoras variadas:
lecturas silenciosa, lecturas guiadas, lecturas realizadas polo profesor, lecturas
compartidas por varios/as alumnos/as, conversas sobre determinados libros,...

O tipo de textos empregados será variado, en todo tipo de soportes e con todo tipo
de finalidades.

• Textos continuos: descritivos, narrativos, expositivos, argumentativos,

instrutivos, hipertexto...
• Textos descontinuos: listas, formularios, follas informativas, avisos, anuncios,
certificados, vales , cupóns, mapas, táboas, gráficos o diagramas, etc.

- ACTIVIDADES DE EDUCACIÓN DOCUMENTAL (EDUCACIÓN EN

INFORMACIÓN) INTEGRACIÓN DAS TIC

Un dos obxectivos prioritarios é conseguir unha maior implicación de todo o

profesorado na elaboración de traballos de investigación empregando os recursos
da biblioteca. Neste senso trataremos de levar a cabo un traballo en estreita
colaboración co equipo TIC e facer un uso máis efectivo das novas tecnoloxías por
parte do alumnado e mellorar a súa competencia dixital.

Trataremos de levar a cabo proxectos interdisciplinares nos que ler, escoitar,

escribir e falar sexan as ferramentas fundamentais para o seu desenvolvemento.

As actividades de educación documental teñen especial importancia para o

desenvolvemento dunha alfabetización múltiple.

O papel da biblioteca escolar neste ámbito sería o de organizar os

recursos de forma efectiva; orientar na súa utilización; deseñar programas de
formación na busca, selección e uso das fontes informativas e o traballo
documental; apoiar propostas de proxectos interdisciplinares que favorezan o uso
dos recursos informativos e a elaboración de traballos de investigación documental.

- IMPLICACIÓN DAS FAMILIAS E DO ENTORNO

As actividades pensadas especificamente para involucrar ás familias no proceso

lector como modelos a seguir polos seus fillos e fillas son as seguintes:
• Bolsas de lectura de infantil.
• Mochilas viaxeiras en infantil e primaria.
• Lecturas compartidas.
• Dentro da biblioteca temos un pequeno espazo adicado a lectura para familias.
• Participación en traballos colectivos: exposicións de fotografías, obxectos,
elaboración de libros colectivos,...

2.2.3.8- SEGUIMENTO E AVALIACIÓN

O seguimento e avaliación deste proxecto considérase un elemento esencial

porque permite a valoración do grao de consecución dos obxectivos propostos, das
actuación que se están levando a cabo e dos recursos e medios empregados así
como a realización de propostas de mellora.

Realizarase unha avaliación continuada dos avances ou dificultades da posta en

marcha do proxecto e das súas concrecións nos plans anuais de lectura.

Para a avaliación de aspectos relacionados co hábito lector teranse en conta:

• implicación do profesorado no proxecto á hora de fomentar actitudes favorables

cara a lectura
• índices de lectura
• a capacidade do alumnado para avanzar na súa competencia literaria e ser
quen de enfrontarse a textos cada vez máis complexos.
• a actitude do alumnado ante a lectura como medio para a aprendizaxe, fonte
de pracer e recurso para o desenvolvemento persoal.
• comprensión lectora, oral e escrita do alumnado en clave de competencias.
• grao de participación das familias en actividades de animación á lectura e na
produción de traballos colectivos

Instrumentos de avaliación.
Sen excluír outras actuacións puntuais, utilizaranse fundamentalmente para o
seguimento do presente proxecto os seguintes instrumentos de avaliación:
 • Probas de avaliación de habilidade e competencia lectora dos alumnos levadas
a cabo por parte do DO.
• Información dos titores sobre a evolución do grupo en canto a fluidez,
comprensión e manexo da información.
• Enquisas relativas á utilización da Biblioteca do Centro e aos hábitos de
lectura.
• Elaboración de estatísticas para comparación con datos anteriores e
posteriores.
• Memoria final do curso.
2.2.4 Plan de Sensibilización da Discapacidade.

O plan de sensibilización da discapacidade tenta amosar á comunidade educativa e ao

entorno que nos rodea a importancia que as políticas de inclusión teñen para a escola
e para a sociedade. Unha das liñas estratéxicas do noso centro e peza angular do
Proxecto Educativo é o traballo e fomento para e dende a inclusión educativa. Dende a
nosa escola temos moi claro este elemento fomentando a normalización e inclusión
educativa coma bandeira (No PXAD pódese observar as accións pro inclusión e os
apoios dentro da aula formando parte de un todo). No seo da nosa comunidade
educativa surxiu a necesidade de levar a cabo unha acción dende a nosa escola de
tipo transversal que ocupe, non só aos alumnos, mestres e familias da mesma senón
ao entorno que o rodea, de aí surxiu o Plan de Sensibilización da Discapacidade. Este
Plan precisa de axentes externos colaboradores necesarios, que son asociacións que
traballan en pro da diversidade funcional en varios ámbitos.

2.2.4.1. Obxectivos.

• Poñerse no lugar dunha persoa con diversidade funcional nas súas

capacidades e dificultades.
• Coñecer o espectro real da sociedade e da diversidade dun mundo real.
• Concienciarse de que o "cambio positivo" está nas mans de cada un e da
sociedade, en xeral.
• Acoller a distintas asociacións e entidades na nosa escola, como centro público
e entidade que vela pola diversidade, o entendemento e a inclusión.
• Xermolar a idea da importancia da acollida e o traballo conxunto con axentes
externos ao centro, no noso alumnado.

2.2.4.2. Metodoloxía.
O traballo deste programa realízase dende unha perspectiva colaboradora, cóbado
con cóbado coa entidade que se invita ao centro. Non pretende ser un programa
convencional, onde a entidade, institución e/ou asociación, implementa unha
actividade propia. O centro invita as entidades, según as necesidades contextuais, e
que nese momento se manifesten e consideren prioritarias. A entidade que accede a
vir concrétase dende o Departamento de Orientación e o equipo de Actividades
Complementarias e Extraescolares as actividades a levar a cabo, que van na liña de
coñecer a realidade que se expón e poñerse no lugar das persoas con diversidade
funcional.

2.2.4.3. Avaliación.

A avaliación é continua e participativa, ao principio e final de cada actividade se leva a

cabo a planificación e revisión da actividade, e ao final de cada curso escolar se
programa o vindeiro, mantendo os contactos precisos e enlaces coas entidades
colaboradoras.

2.2.5 Política de Deberes Escolares.

Unha axeitada política de Deberes Escolares debe de partir da concepción dos

mesmos, o que son, o que supoñen e o mais importante, que queremos conseguir con
eles?.

A evolución histórica do concepto de Deberes Escolares foi moi irregular na súa

concepción, dicir que ao longo dos tempos as actitudes cara estes deixáronse levar
(nas súas opinións) mais por presións de tipo económico e social que por indicadores
científicos aportados pola investigación sobre a eficacia deste instrumento ea súa
implicación no Rendemento Académico do alumnado (Rosário et al., 2009; Mourâo,
2009). En probas de importante calado educativo como TIMMS ou PISA, os D.E.
recoméndanse coma técnica que mellora o Rendemento Académico do alumnado.

Os D.E. son uns dos construtos mais complexos dende a investigación e praxe
educativa e psicolóxica pola multitude de variables que comprende.

Destacamos aquí unha das definicións mais importantes de Deberes Escolares, xa

que esta autora Lynn Corno, plasma de un xeito conciso e claro o que os Deberes son
y supoñen: Corno (2000)amosa unha visión ampla dos D.E. definíndoos coma un
 concepto que implica importantes cuestións sociais, culturais e educativas. Ademais
os concibe como unha dinámica de aprendizaxe que se da en distintos contextos
(escolar, familiar, comunitario). Concibe os D.E. como favorecedores da comunicación
social (ponte entre familia e escola) e o contacto con iguais. Ademais fala destes como
favorecedores dos procesos autorregulatorios, como importante factor dos mesmos.

Un dos autores máis relevantes en investigación sobre Deberes Escolares, Cooper

(2006) fai una revisión dos aspectos positivos e negativos destes, que a todos nos son
familiares e axudarán a afianzar a nosa visión sobre os Deberes:

Efectos positivos Efectos negativos

Aproveitamento e aprendizaxe a curto

Saturación / Aburrimento
prazo
Perda de interese polos contidos
Mellor retención/memorización académicos

do coñecemento Fatiga física e emocional

Mellor comprensión Redución do aceso a actividades de tempo

libre e relación con outros
Mellor pensamento crítico
Interferencia parental
Mellor procesamento da información
Enriquecemento curricular
Efectos académicos a longo prazo
Incentiva a aprendizaxe no tiempo libre
Promoción de unha actitude
escolar positiva
Mellora de hábitos e competencias
Presión para realizar os Deberes e facelo
eficazmente
Confusión e inaxeitado uso por parte de
outros de técnicas instrutivas
Vagancia
Copia de traballos a outros
Axuda inaxeitada por parte de outros na
realización

de estudo Agrávanse as diferenzas entre “bos” y

“malos” alumnos
Efectos non académicos a longo prazo

Maior autocontrol

Maior autodisciplina

Mellor organización do tempo

Maior cuestionamento/razoamento

Maior independencia na resolución de

problemas

Partimos dunha idea básica: Os Deberes Escolares son necesarios, beneficiosos para
os nenos e a escola e deben participar os profesores, os nenos e , na medida do
posible, os pais. Créase unha tríada que camiña cara a un mesmo obxectivo, que está
mais que ben encamiñada cara ao éxito escolar.

Os Deberes Escolares son unha importante ferramenta de reforzo escolar que ben
aplicada no só mellora o Rendemento Educativo do alumnado, senón que favorece a
comunicación coa familia e as “boas relacións”, soamente debemos de implementalo
ben. Os Deberes Escolares inclúen 3 tempos-momentos: antes (cando o mestre os
manda e explica, aínda que é obvio que o segundo verbo e de vital importancia),
durante a súa realización (cando o neno os fai na casa, aquí é importante a
autonomía, e dicir, que o neno os faga só, pero e importante a colaboración da familia,
é dicir, a revisión e seguimento dos mesmos) e o despois (coa axeitada corrección e
posta en común dos Deberes na escola).

Que temos con isto?: O pretexto perfecto para comezar coma titores unha fluída
relación coa familia, onde axudemos, ensinemos e coordinemos a realización das
tarefas, o estudo proveitoso e o aproveitamento do tempo.

Os Deberes deben respectar a delicada liña, neste momento do desenvolvemento dos

nenos de 6 a 12 anos no desenvolvemento onde o xogo e o tempo libre teñen tanta
importancia para un crecemento equilibrado, entre apoio e aprendizaxe do currículo e
o deixar que o neno teña tempo para outras actividades tanto ou mais importantes.
Con isto establecemos un tempo orientativo a hora de facer os deberes que deben
abarcar non mais de 15 – 20 minutos ao día en 1º e 2º de primaria, 30 – 40 minutos ao
día en 3º e 4º de primaria e como moito 50 minutos en 5º e 6º de primaria ( Estas son
estimacións orientativas que non se deben de levar aos extremos). O titor debe de ter
a previsión de revisar este tempo, a nosa función tamén está en controlar o benestar
dos nosos nenos na casa, xa que os Deberes son de casa e da escola (unen os dous
contextos), é una VALIOSA ferramenta.

Porqué os Deberes no deben supor toda unha tarde de traballo? Tanto no estudo
como na realización dos Deberes entran en xogo unhas variables que poden marcar o
desenvolvemento dos nosos alumnos, estas serían:

- A variable motivacional – actitudinal: a motivación e un dos elementos que

mais está a fallar nos nenos da nosa escola que están a ter “fracaso escolar”,
así se a isto unimos horas de traballo, non esperemos mellorar o seu
rendemento. A motivación e a actitude debe mellorarse propoñendo tarefas
chamativas, motivadoras, que desperten o espírito investigador e autónomo
(búsquedas na internet, estudos de campo,...). Dentro de estas variables está a
actitude que mestres e familias teñan cara aos Deberes Escolares, esta será
proporcional e equivalente da que amose o neno, así, se espera que favorezan
o desenvolvemento de bos hábitos de estudo, autocontrol e perseveranza na
tarefa. A sensación de elevados sentimentos de autoeficacia académica (que
os Deberes den sensación ao alumno de servir para algo) fomenta unha maior
implicación nas tarefas, maior capacidade de autorregulación e orientación
cara as metas de aprendizaxe. Conclúese, pois, que os deberes escolares de
calidade aumentan a motivación e o esforzo do estudante. Para mellorar las
 actitudes e motivación dos alumnos cara aos deberes escolares, e fundamental
que estos teñan unha clara relación coa vida real e unha implicación no
ambiente social do alumno (significativo). Se aproveitamos o tempo, vemos
relación nos Deberes coa nosa vida e no académico e ademais son
“desafiantes” o estado emocional ao enfrontarse a eles será bo e incluso pode
que o momento de facelos para os nosos alumnos sexa desexado e
enriquecedor, que éo que queremos conseguir na escola: un aprendizaxe
fluído e natural, que se vaia desprendendo por só mesmo.
- Respecto ao ámbito cognitivo, tendo en conta os aspectos anteriores
traballamos sobre o enfoque que o alumno adopta cara a aprendizaxe e a
realización dos Deberes Escolares e o Estudo. O ideal danosa escola é
conseguir un alumnado autorregulado (autónomo, que sexa independente e
solucione problemas por si mesmo, que coñeza e lle guste traballar en grupo,
que aplique o que aprende a vida diaria...), para conseguir isto, e moi
importante traballar o enfoque de aprendizaxe donoso alumnado: superficial ou
profundo?, sen dúbida profundo que realice as tarefas con gusto e ánimo de
aprender, con interese, sacándolles produto e vendo que realmente serven
para algo.... Citamos eiquí as verbas de Marzano e Pickering (2007): “o
alumnado que realiza os deberes escolares cun enfoque profundo de
aprendizaxe, con interese e actitude positiva, alcanzan un mellor rendemento
académico”. Todo isto se consigue tendo en conta aspectos comentados
anteriormente.
- Variable Implicación na realización de Deberes Escolares: hai dous aspectos
que melloran o rendemento académico do alumnado, utilizando os Deberes
como ferramenta educativa: a frecuencia dos mesmos, esta debe de ser alta,
os deberes e o estudo deben producirse todos os días lectivos, así temos unha
actividade que se desenvolverá todos os días, pero en cantidade moderada, e
tempo “axeitado” e “programado” que nunca debe ser excesivo, xa que isto non
é bo nas idades de influencia que abarcamos coma centro. A investigación
amosa que cando os Deberes levan un tempo excesivo, estes están mal
aplicados ou indican un problema de motivación ou aprendizaxe no alumno que
debe ser tratado e atendido polo titor, e en seguinte instancia, polo
Departamento de Orientación. Por outro lado está o aproveitamento dos
Deberes, que se acaba tendo en conta os aspectos anteriores e é mais
“alcanzable” canto mais alto éo curso académico, así suponse que un neno de
6º aproveitará mellor o tempo que un de 3º.
Unha conclusión moi demostrada na investigación e na praxe educativa (Sam
Redding, 2009), é que as escolas que implementan Deberes con efectividade melloran
o rendemento do seu alumnado e son escolas de calidade.

Hai un elemento en educación e psicoloxía que se denomina COMPETENCIA

PERCIBIDA esta determina o éxito e benestar emocional e psicolóxico dos nosos
alumnos nunha gran parte, e ademais de unha metodoloxía axeitada, o
desenvolvemento de Deberes pódea mellorar, xa que os Deberes, ben implementados
melloran o Rendemento académico e un bo rendemento académico e deberes
axeitados alimentan unha positiva Competencia Percibida. É fundamental a
PERCEPCIÓN que os nenos teñen da VISIÓN das súas MESTRAS e as súas
FAMILIAS, así si o neno se sente ben considerado e cunha percepción de
expectativas positivas (e axustadas, non desmesuradas senón adaptadas a realidade
do neno), o seu AUTOCONCEPTO e AUTOESTIMA (no só académica, senón xeral)
aumentan e isto mellora o seu rendemento e benestar xeral.

EN RESUMO:

Así, que nos aconsella a investigación e a práctica de escolas exitosas? Que os

Deberes serán mais positivos canto mais:

- Se asignen deberes cara ao comezo da clase;

- Se explique cómo facer a tarefa, incluíndo a provisión de exemplos e
estratexias específicas;
- Se ofreza aos estudantes tempo para iniciar a tarefa na clase, se comprobe a
comprensión e se preste asistencia antes do final do período de clase;
- As tarefas estean relacionadas explicitamente co traballo de clase;
- Se permita aos estudantes traballar xuntos na tarefa na clase.
- Se comunique claramente as expectativas para cada asignación;
- Se asignen tarefas axustadas ao nivel de desenvolvemento de cada alumno;
- Se limite a cantidade de tarefas asignadas;
- Se recoñeza a importancia de ofrecer feedback con correcións e comentarios;
- Periodicamente obter información sobre dificultades cos deberes e o tempo
empregado por pais e estudantes.

Así, Porque son necesarios os Deberes?, sono porque:

- Beneficios académicos a curto prazo:

 o Mellor retención do coñecemento
o Maior comprensión
o Mellor pensamento crítico, formación de conceptos, procesamento da
información, …
- Beneficios académicos a longo prazo:
o Mais aprendizaxe durante o tempo libre
o Mellora da actitude cara a escola
o Mellores hábitos de estudo e habilidades
- Beneficios non académicos:
o Maior auto-dirección
o Maior auto-disciplina
o Mellor organización
o Mais curiosidade
o Maior independencia na resolución de problemas
- Beneficios para pais e familia:
o Maior aprecio e participación na educación por parte dos pais.
o Maior interese polo progreso académico dos fillos
o Fomenta a conexión entre o fogar e a escola

E, Que debemos evitar?:

- Saciedade
o Perda de interese na materia académica
o Fatiga física e emocional
o Limitación do tempo libre e actividades extra-escolares
- Interferencia parental
o Presión para completara tarefa e bo desempeño
o Confusión entre técnicas de instrución
- Trampa
o Copia de outros estudantes
o Necesidade de axuda mais aló da titoría
- Aumento das diferenzas entre os alumnos de alto e baixo rendemento

2.2.6 Programas Europeos.

O noso centro ten o obxectivo de levar a cabo un programa ERASMUS +, enclavado
dentro da estratexia Europa 2020, na estratexia Educación e Formación 2020 e na
estratexia Rethinking Educación, englobando entre outros aspectos o amparo de
proxectos educativos coma o noso.

Dende o noso Programa Europeo tentaremos:

- Introducir a idea de Europa e a importancia da formación no marco Europeo e

da UE, como elemento que complementa e mellora a formación da
Comunidade Educativa.
- Desenvolver programas de ciclo curto KA1, neste primeiro intento do noso
camiño con formacións e estancias curtas : de unha a dúas semanas, podendo
acoller na nosa escola compañeiros de outros países da UE que nos trasladen
a idea de educación e programas que desenvolven.
- Mellorar as capacidades e perspectivas educativas do noso centro e da
Comunidade Educativa do mesmo.
- Ampliar a visión educativa do noso profesorado vendo outras realidades
podemos mellorar a nosa praxe docente e, porque non, levar fóra das
fronteiras a nosa marabillosa visión da educación.
- Enriquecer a competencia lingüística dos mestres/as incluídos no programa
que repercutirá no alumnado e rendemento do programa plurilingüe.
- Xermolar a semente no profesorado, alumnado e familias da importancia da
mobilidade na formación e da importancia de un obxectivo europeo (estratexia
2020) e de un obxectivo “natural” na educación: a aprendizaxe permanente e
ao longo da vida.
- Buscar “centros afíns” que teñan nos seus intereses: O plurilingüísmo, a
mellora da biblioteca escolar, fomento do deporte escolar, nutrición e vida
saudable e a atención á diversidade.

A nosa colaboración pretende ser en rede con outros centros da UE, con proxectos
tipo e Twinning, pero principalmente de tipo presencial, observacional e de intercambio
de experiencias e aprendizaxes.

3. Obxectivos.
Cada programa do centro ten os seus obxectivos específicos que veñen detallados
no mesmo, tendo en conta o seu carácter específico. Pero a nivel xeral, e partindo
dos valores e fins do centro teríamos en conta:
 3.1. Obxectivos xerais.

A nosa concepción da educación pretende acadar os seguintes obxectivos, partindo

dos nosos principios e valores:

• Promover a participación de todos os axentes da Comunidade Educativa,

fundamental para que a nosa escola funcione eficaz e democraticamente.
(índole organizativa)
• Colaborar con entidades externas ao centro de diferentes ámbitos que
enriquezan a nosa actividade educativa.(índole organizativa)
• Favorecer que o noso centro propoña un espazo de colaboración e
participación con outros centros docentes.(índole organizativa e de
proxección externa)
• Respectar o desenvolvemento evolutivo, de xeito integral do noso alumnado,
acompañándoo no seu desenvolvemento e respectando os seus ritmos de
aprendizaxe, no marco normativo actual(índole psicopedagóxica).
• Introducir os proxectos no aprendizaxe e dar cabida a unha filosofía
cooperativa no mesmo, proxectando a nosa noción de sociedade futura
(índole psicopedagóxica).
• Fomentar o Galego e o Castelán, e introducir a Lingua Inglesa, de xeito que o
alumnado remate a súa estancia no centro desenvolvéndose basicamente en
Lingua Inglesa (índole psicopedagóxica).
• Acadar que os nosos alumnos sexan competentes, nas 7 competencias clave
recollidas no consello do 18 de decembro de 2006 sobre as competencias
clave para a aprendizaxe permanente(Diario Oficial da Unión Europea L394)
que as actuais leis educativas referendan ao rematar a etapa primaria(índole
psicopedagóxica).
• Proporcionar o dereito, do noso alumnado e familias, de obter unha axeitada
orientación educativa e psicopedagóxica na atención as súas necesidades,
sendo o centro un elemento de acompañamento destas a través da titoría e
do Departamento de Orientación(índole psicopedagóxica).
• Impulso e fomento da coeducación nas distintas etapas do centro, dando
cumprimento á Lei 7/2004 de igualdade entre mulleres e homes (índole
organizativa – psicopedagóxica).
• Fomento dos valores democráticos, de igualdade e respecto ás diferenzas en
xeral (índole organizativa – psicopedagóxica).
 • Ser centro inclusivo respecto a todo o espectro social de alumnado, dando
cabida na nosa escola ao reflexo da sociedade, e axente de cambio positivo
da mesma (índole organizativa - psicopedagóxica).
• Facilitar aos equipos docentes, profesorado e alumnado os recursos para
levar a cabo as distintas accións que nos leven a calidade educativa e nos
procesos de aprendizaxe (índole organizativa - económica).
• Favorecer a formación permanente do profesorado dun xeito decidido
aproveitando canles da Consellería coma CFR´s e CAFI e recursos e
iniciativas do propio centro (índole organizativa - económica).
• Favorecer e impulsar un centro aberto, destinado principalmente á docencia,
pero axente de reunión, formación e desenvolvemento do alumnado, as
familias e entidades do entorno, de acordo coa súa vocación de edificio
público (índole organizativa).
• Promover e revisar o uso e utilización dos recursos públicos do xeito mais
eficaz posible (índole económica).
• Estimular unha estreita relación Centro – APA como elemento de estímulo da
vida xeral do centro (índole organizativa).

3.2. Concreción Curricular.

A concreción curricular está en crecemento de desenvolvemento ano a ano,

adaptándose a cada grupo - aula, no que cada titor anualmente desenvolve o
currículo. Nembargante no seo da CCP establécense os elementos mínimos
curriculares a acadar no ciclo de infantil e nos distintos niveis de primaria, que veñen
desenvolvidos no ANEXO I, e tentan dar coherencia e corpo ao feito educativo
desenvolvido no CEIP Plurilingüe O Ramo.

4. Organización Xeral. (Como nos organizamos?)

4.1. Autonomía organizativa (Aspectos básicos)
4.1.1. Organigrama do centro.

O organigrama do centro componse de:

a. Equipo Directivo:
i. Director.
ii. Secretaria.
b. Equipos de coordinación:
i. Departamento de Orientación: composto polo Xefe de D.O.,
Mestra de PT, Mestra de AL, coordinación de etapa de EI e
representantes de nivel de primaria.
ii. Comisión de Coordinación Pedagóxica: composto polo
Presidente da Comisión, Secretaria, Mestra de PT, Mestra de
AL, Coordinación de Dinamización da Lingua Galega,
Coordinación de etapa de EI e representantes de nivel de
primaria.
iii. Equipo de etapa de Educación Infantil: mestra que exercerá a
coordinación e as demais compoñentes da etapa.
iv. Equipo de Actividades Complementarias e Extraescolares:
Composto pola coordinadora, que principalmente a exercerá a
persoa que ostente a secretaría ou xefatura de estudos, agás
casos debidamente xustificados e un mestre representante de
infantil e de cada nivel de primaria.
v. Equipo de Dinamización da Lingua Galega: composto por
unha mestra que exerza a coordinación e 6 docentes mais, a
composición ven determinada no NOFC, destacar que será
prioritario que a coordinadora PLAMBE forme parte deste
equipo.
vi. Equipo das Tecnoloxías da Información e Comunicación:
terá preferencia por exercer a coordinación deste equipo aquela
mestra que participe nas actividades de formación do centro,
que vaian na liña STEM (Science, Technology,
EngineeringandMathematics). Será recomendable que dos 4
membros que se establece no NOFC, un imparta docencia en
EP e outro en EI.
vii. Equipo de Biblioteca: composto por unha coordinadora non
renovable e perdurable no tempo, dependente do seu
rendemento e funcionamento na biblioteca. Será prioritario o
nivel de formación da mesma e implicación. O equipo de
biblioteca estará composto (como establece o NOFC) por entre
5 e 7 profesores, tendendo a cifra mais alta. O seu
funcionamento estará coordinado co equipo de dinamización da
Lingua Galega.
 viii. Comisión de Convivencia Escolar: estará composta polo
Presidente do Consello Escolar e do Claustro, 2 mestras, 2
representantes das familias e o representante do Concello, no
Consello Escolar. Constituirase baixo o paraugas deste último
órgano colexiado. Aínda que non é necesario, para a axilidade
da comisión estará constituída por membros que compoñan o
Consello Escolar.
ix. Equipo de Plurilingüísmo: estará composto pola coordinadora
de plurilingüísmo do centro e profesorado CLIL e especialista en
Lingua Estranxeira, ademais da auxiliar de conversa do centro.

c. Unidades docentes e profesorado especialista:

O centro está composto por dúas unidades de Educación Infantil e
catro unidades de Educación Primaria, xuridicamente creadas.
Ademais conta con mestra especialista en Lingua Estranxeira, en
Música, en Educación Física, en Pedagoxía Terapéutica e Orientador.
Contamos con mestra de Audición e Linguaxe e Relixión compartidas
con outros centros.
Actualmente debido a tendencia progresiva e positiva de aumento de
matrícula estamos a contar con unha unidade de Educación Infantil e
outra de Educación Primaria de xeito provisional.
4.1.2. Horario Xeral e Criterios Pedagóxicos para a
súa elaboración.
4.1.2.1. Horario Xeral.

O centro ten un horario de apertura de 8 horas da mañá ás 18 horas da

tarde, o cal se subdivide do seguinte xeito:

- De 8 a 9:30 horas: apertura para o Servizo de madrugadores.

- De 9:30 a 14:30 horas: Horario lectivo do alumnado.
- De 14:30 a 16 horas: Servizo de Comedor.
- De 16 a 18 horas: Ludoteca e Actividades Extraescolares.
 4.1.2.2. Criterios pedagóxicos para a
elaboración do horario
lectivo.

Os criterios de elaboración dos horarios virán rexidos polo establecido nos principios
do Plan de Convivencia, as NOFC do centro, a PXA (Plan Xeral de Atención é
Diversidade), o POA(Plan de Orientación Académico) e no PAT (Plan de Acción
Titorial).

Ademais terase en conta o reflectido na actual lexislación: o ROC que regula a etapa
de Educación Infantil e primaria, Decreto 374/96 (DOG 21-10-96) e Orde de 22 de
xullo de 1997 (DOG 22-09-97), a orde que modifica o proceso de adscrición , Orde do
28 de xuño do 2010 (DOG 06-07-10) e o decreto que regula os criterios de perda de
destino definitivo e o cómputo da antigüidade en función del, o Decreto 140/2006
(DOG 01-09-06).

Ademais disto, e tendo en conta estes condicionantes, os criterios para elaborar os

horarios serían:
- Continuidade do profesor titor na etapa de Educación Infantil, e no segundo
ciclo que abarca a mesma, co seu mesmo grupo – clase.

- Continuidade do profesor – titor na etapa de Educación Primaria co grupo –

clase durante dous cursos ( o primeiro impar e o segundo par, respectando a
distribución por ciclos a nivel evolutivo).

- Ter en conta a situación do profesorado itinerante.

- Programación de apoios interclases e interetapas para promover e mellorar a

calidade educativa no centro.

- Manter polo menos unha persoa en cada sesión do horario para facer gardas.

- Respectar nos devanditos horarios as horas de coordinación dos distintos

responsables. Ter en conta as liñas prioritarias da Consellería de Cultura,
Educación e O.U. respecto as coordinacións: PLAMBE, Plurilingüismo,
dinamización Lingüística, Coordinacións de Ciclo e EDIXGAL - TIC. Pola parte
do centro valorarase especialmente a coordinación de AAEEeCC, debido a
impronta e importancia que ten na nosa escola.

- Equilibrar os horarios para compaxinar a docencia (primeira e fundamental

obriga) coas gardas, coordinacións e traballo persoal do profesorado,
mellorando a planificación das aulas.
 4.2. NOFC. Anexo II

4.3. Plan de Convivencia. Anexo III

4.4. Plan Xeral de Atención á Diversidade. Anexo V

4.5. Plan de Orientación Académico. Anexo VI

4.6. Plan de Acción Titorial. Anexo VII

5. Financiación (Como nos financiamos?)

Como principio básico, e debido a nosa condición de centro público,
dependeremos única e exclusivamente dos orzamentos da Consellería de Cultura
Educación e O.U. O centro non obterá ingresos de ningunha outra fonte agás:
- Accións puntuais debidas a accións do alumnado do tipo: mercadillos
solidarios para excursións, recollida de alimentos para fins solidarios e accións
solidarias e puntuais aprobadas en claustro e informadas no consello escolar.
- Da Agrupación Deportiva O Ramo: que pretende axudar a sufragar gastos
deportivos e na liña da nutrición para o alumnado do centro dentro do Proxecto
de Vida Saudable (Móvete Máis e Aliméntate Mellor). Isto ten un obxectivo:
Que todo alumno de O Ramo poida realizar unha actividade deportiva coas
maiores facilidades que o centro lle poida proporcionar.
5.1. Proxecto de Xestión Económica.

O noso Proxecto de Xestión Económica rexerase polo disposto no Decreto 201/2003

de 20 de marzo, polo que se desenvolve a xestión económica nos centros públicos
non universitarios (DOG 4-4-03) e a orde de 12 de xaneiro de 1988, polo que se regula
a aprobación e xustificación dos gastos de funcionamento dos centros docentes
públicos de niveis non universitarios.

Ademais teremos en conta que tal e coma establecen os artigos 127 e 132 da LOE-
LOMCE (2006,2013) será avaliada polo Consello Escolar e aprobada polo Director do
centro. Neste PE, nos introduciremos a seguinte peculiaridade propia do noso ideario:

- A contabilidade será presentada no Claustro de mestres e mestras para a súa

valoración e aprobación. Posteriormente e coa aprobación da maioría simple
 do Claustro como mínimo (tendendo sempre a buscar un consenso total), será
presentada no Consello Escolar para a súa avaliación e aprobación e
posteriormente isto refrendaráse pola figura do Director, coa seguinte
fnalidade: buscar o maior proceso de transparencia económica e democrática.
5.2. Autonomía Económica.

Dentro da nosa autonomía económica, regulada na LOE-LOMCE (2006,2013),

buscaremos un aproveitamento e optimización dos fondos públicos cun único
obxectivo: mellorar a calidade educativa.

Ademais o centro buscará “compensar” as desigualdades que a lei non cubra, no seu
alumnado, coas seguintes liñas, sempre e cando as circunstacias o permitan:

- Financiar a cooperativa de material da Educación Infantil (debido a

ausencia de medidas económicas nesta etapa para o alumnado, que
subvencionen o material escolar).
- Financiar os libros de texto/material de apoio, a aquel alumnado que non
reciba axudas da administración. No caso de haber unha elevada cantidade de
peticións procurarase atendelas a todas e fose posible, proporcionaranse na
os orzamentos do centro o posibilite sufragar o maior número de alumnos,
tendo en conta os recursos económicos da familia (dos que menos teñan aos
que mais teñan) tomando coma referencia o índice IPREM.
- Apoiar o deporte e os estilos de vida saudables, a través do financiamento
das AAEE de cariz deportivo, o noso obxectivo: Que todo alumno ou alumna
do Ramo se quere, poida facer un deporte dos que oferta a escola. (Esta
medida farase principalmente coa axuda da Agrupación Deportiva O Ramo).
- Financiar o Servizo de Madrugadores, para aquel alumnado que faga uso do
mesmo, na medida que as circunstancias económicas así o posibiliten.

6. Conclusión.
Neste PE queremos reflectir dun xeito elíptico e resumido o noso xeito de abarcar
a educación. Este documento componse e enriquécese dunha serie de
documentos reflectidos en anexos que xa están elaborados e en permanente
 cambio, aspecto propio de unha escola viva e que se adapta as circunstancias que
a suceden.

“Ven comigo, SOMOS un EQUIPO,

Aprendemos moito más que libros,
SOMOS o COLE de O RAMO,
Onde ninguén sobra nin é estrano”

En Barallobre, a 23 de xaneiro de 2018.

Benigno Sánchez Vales

Director do CEIP Plurilingüe O Ramo.

7. ANEXOS.
ANEXOS AVALIACIÓN E AUTOVALORACIÓN

AUTOAVALIACIÓN DO ALUMNADO
1º EP
INDICACIÓNS
A autoavaliación é un proceso que mellora tanto o proceso de ensinanza coma
de aprendizaxe, elemento fundamental para a mellora tanto de institucións,
organizacuións grupos de profesionais e individuos.
A orde de 9 de xuño de 2016 pola que se regula a avaliación e promoción do
alumnado na educación primaria, dentro dos seus principios indica a
necesidade de avaliación para a mellora da práctica docente e dos procesos
tanto de ensinanza coma de aprendizaxe.
A autoavaliación é un proceso moi valioso para que o alumnado comece a ser
consciente das preferencias académicas, os puntos mais e menos fortes e
aspectos a mellorar, sendo un elemento moi valioso para a mellora docente.
Instrucións ficha autoavaliación:
Preparamos unha ficha para cada neno e explicamos en que consiste unha
autoavaliación e explicamos como completar a ficha.
En cada un dos ítems eles deben colorear o semáforo según consideren o seu
xeito de actuar, proceso de aprender…
Verde: moi ben.
Laranxa: regular.
Vermello: mal.
Sería idóneo que despois de facer a ficha reflexionárades con eles sobre
os aspectos que se poderían mellorar, GUIÁNDO O PROCESO nesta
idade.
Esta ficha podería utilizarse no derradeiro trimestre de 6º de Infantil para este
alumnado, introducindo a cultura avaliativa.
 AUTOAVALIACIÓN 1º EP
Que tal o fixen?

cor verde. Ben cor laranxa. Regular cor vermello. Mal

1. Atendo as explicacións. 4. Respeto aos meus compañeiros.

2. Cuido o material. 5. Estou a aprender moito na clase.

3. Falo en baixo. 6. Gústame vir ao cole.

 AUTOAVALIACIÓN DO ALUMNADO
2º e 3º EP
INDICACIÓNS
A autoavaliación é un proceso que mellora tanto o proceso de ensinanza coma
de aprendizaxe, elemento fundamental para a mellora tanto de institucións,
organizacuións grupos de profesionais e individuos.
A orde de 9 de xuño de 2016 pola que se regula a avaliación e promoción do
alumnado na educación primaria, dentro dos seus principios indica a
necesidade de avaliación para a mellora da práctica docente e dos procesos
tanto de ensinanza coma de aprendizaxe.
A autoavaliación é un proceso moi valioso para que o alumnado comece a ser
consciente das preferencias académicas, os puntos mais e menos fortes e
aspectos a mellorar, sendo un elemento moi valioso para a mellora docente.
Instrucións ficha autoavaliación:
Preparamos unha ficha para cada neno e explicamos en que consiste unha
autoavaliación e explicamos como completar a ficha.
En cada un dos ítems eles deben colorear o semáforo según consideren o seu
xeito de actuar, proceso de aprender…
Verde: moi ben.
Laranxa: regular.
Vermello: mal.
Sería idóneo que despois de facer a ficha reflexionárades con eles sobre
os aspectos que se poderían mellorar, GUIÁNDO O PROCESO nesta
idade.
É importante adicar tempo á reflexión e o diálogo sobre elementos en que cada
alumno pode mellorar.
 AUTOAVALIACIÓN 2º e 3º EP
Que tal o fixen?

cor verde. Ben cor laranxa. Regular cor vermello. Mal

4. Atendo as explicacións. 5. Traio os deberes 9. Levántome cando é necesario.

feitos.
5. Traballo cando
me 6. Os meus traballos 10. Fago caso á miña mestra.
están ben presentados.
deixan tempo para facelo.

6. Cuido o material. 11. Estou aprendendo.

7. Falo en baixo.

7. Respeto aos meus 8. Levanto a man cando

compañeiros e compañeiras.

12. Gústame vir ao cole.

quero falar.
 AUTOAVALIACIÓN DO ALUMNADO
4º, 5º e 6º EP
INDICACIÓNS
A autoavaliación é un proceso que mellora tanto o proceso de ensinanza coma
de aprendizaxe, elemento fundamental para a mellora tanto de institucións,
organizacións e grupos de profesionais e individuos.
A orde de 9 de xuño de 2016 pola que se regula a avaliación e promoción do
alumnado na educación primaria, dentro dos seus principios indica a
necesidade de avaliación para a mellora da práctica docente e dos procesos
tanto de ensinanza coma de aprendizaxe sexa consciente das preferencias
académicas, os puntos mais e menos fortes e aspectos a mellorar, sendo un
elemento moi valioso para a mellora docente.
Instrucións ficha autoavaliación:
Preparamos unha ficha para cada neno, explicamos en que consiste unha
autoavaliación e explicamos como completar a ficha.
Sería idóneo que despois de facer a ficha reflexionárades con eles sobre
os aspectos que se poderían mellorar, GUIÁNDO O PROCESO nesta
idade.
É importante adicar tempo á reflexión e o diálogo sobre elementos en que cada
alumno pode mellorar.
 AUTOAVALIACIÓN DE 4º, 5º E 6º EP
Sempre/Case Moitas Algunha Nunca / Case
sempre veces vez nunca.
1.Preparo eu só o material para o día
seguinte e levo conta del.
2. Traio os deberes feitos.
3. Apunto en clase os deberes que
teño que facer. Apunto as tarefas na
axenda.
4. Na casa, póñome a estudar sen
que mo digan os meus pais.
5. Na casa estudo sen
distraccións:TV, móbil, tablet…
6. Na casa, soamente pido axuda
aos meus pais coas tarefas cando xa
non atopo xeito de solucionar o
problema.
7. Na clase, estou atento as
explicacións.
8. Na clase, pregunto o que non
entendo.
9. Obedezo aos meus mestres/as.
10. Tento comprender o que
aprendo.
11. Na casa, dedico a semana tempo
para ler.
12. Nos exames, respondo primeiro
as preguntas que mellor sei.
13. Saco mais nota da que espero.

Corrección:
sempre/case sempre:
7 puntos, moitas veces: 4 puntos, algunha vez: 2 puntos, nunca/case nunca: 0 puntos.
Interpretación puntuacións:
De 75 a 100 puntos: estalo a facer moi ben¡, de 55 a 74 puntos: non está mal, pero debes mellorar en
algunhas cousas, menos de 55 puntos: vamos a traballar xuntos (coa mestra) para facelo cada vez mellor,
Ánimo¡¡¡.
 AUTOAVALIACIÓN DA PRÁCTICA DOCENTE
OBSERVACIÓNS E
INDICADORES VALORACIÓN PROPOSTAS DE
MELLORA

DA FASE DE Indique do 1 ao 4 a súa

PREPARACIÓN DA valoración sendo:
PRÁCTICA
DOCENTE 1. En ningún caso.
2. Ás veces.
3. Case Sempre.
4. En todos os casos.

1 Realizo a programación da miña actividade educativa tendo

como referencia o Proxecto Curricular de Etapa.

2 Formulo os obxectivos didácticos de forma que expresan

claramente as competencias clave que os meus alumnos/as
deben conseguir.

3. Selecciono e secuencio os contidos da miña programación

cunha distribución adecuada ás características do grupo de
 alumnos/as.

4. Adopto estratexias e programo actividades en función dos

obxectivos que dan cumprimento ás competencias clave e
estándares de aprendizaxe previstas.

5. Establezo de modo explícito os criterios e instrumentos de

avaliación.

6. Planifico a miña actividade educativa de forma coordinada

co resto do profesorado do ciclo e /ou nivel.

DA FASE DE
REALIZACIÓN

Motivación inicial

1. Presento e propoño un plan de traballo antes de cada

unidade ou proxecto.

2. Prantexo situacións introdutorias previas ao tema que se vai

tratar.

Motivación no
proceso

3. Manteño o interese do alumnado partindo das súas

experiencias.
4. Comunico a finalidade das aprendizaxes, da súa finalidade
e aplicación real.

5. Dou información dos progresos conseguidos así como das

dificultades atopadas.

Presentación dos
contidos

6. Relaciono os contidos e actividades cos intereses e

coñecementos previos dos meus alumnos/as.

7. Estruturo e organizo os contidos dando unha visión xeral de

cada tema (mapas conceptuais, esquemas…).

Actividades na
aula

8. Prantexo actividades que aseguran a adquisición das

competencias clave previstas (obxectivos, habilidades e
técnicas instrumentais correspondentes).

9. Propoño aos meus alumnos/as actividades variadas (de

introdución, de motivación, de síntese, de consolidación, de
recuperación, de ampliación e de avaliación).

10. Nas actividades que propoño existe equilibrio entre as

actividades individuais e os traballos en grupo.

Recursos e
organización da
 aula

11. Distribúo o tempo adecuadamente (breve tempo de

exposición e o resto para as actividades que os alumnos
realizan na clase).

12. Adopto distintos agrupamentos en función do momento, da

tarefa a realizar, dos recursos, etc.

13. Utilizo recursos didácticos variados.

Instruccións,
aclaracións e
tarefas dos
alumnos/as

14. Comprobo, de diferentes xeitos, que os alumnos/as

comprenderon a tarefa que teñen que realizar.

15. Facilito estratexias de aprendizaxe: solicitar axuda, buscar

fontes de información, pasos para resolver cuestións,
problemas, ánimos, participación…

16. Controlo frecuentemente o traballo dos alumnos/as:

explicacións adicionais, dando pistas, feedback…

Clima da aula

17. As relacións que establezo cos meus alumnos/as dentro da

aula e as que estos establecen entre si, son correctas,
fluidas e desde perspectivas non discriminatorias.
18. Favorezo a elaboración de normas de convivencia coa
aportación de todos e reacciono de forma ecuánime ante
situacións conflitivas.

19. Fomento o respecto e a colaboración entre os alumnos/as e

acepto suxerencias e aportacións.

Seguimento/contro
l do proceso de
ensino-
aprendizaxe.

20. Reviso e corrixo frecuentemente os contidos e actividades

propostas.

21. Proporciono información ao alumno sobre a execución das

tarefas e como pode melloralas, favorecendo os procesos
de autoavaliación.

22. No caso de obxectivos insuficientemente alcanzados,

propoño novas actividades que faciliten a súa adquisición.

23. En caso de obxectivos suficientemente acadados en curto

espazo de tempo propoño novas actividades que faciliten
un maior grao de adquisición.

Diversidade

24. Teño en conta o nivel de habilidades dos alumnos, os seus

ritmos de aprendizaxe, as posibilidades de atención, etc, e,
en función deles, adapto os distintos momentos do proceso
 de ensino-aprendizaxe.

25. Coordínome con outros profesionais (PT, A.L.,

Orientador…) para modificar e/ou adaptar contidos,
actividades, metodoloxía, recursos… aos diferentes ritmos e
posibilidades de aprendizaxe.

DA FASE DE
AVALIACIÓN
1. Aplico criterios de avaliación en cada un dos temas de
acordo co Proxecto Curricular e coas programacións de
área.

2. Realizo unha avaliación inicial a principio de curso para

axustar a programación na que teño en conta o informe final
do titor anterior, o de outros profesores, o do Equipo de
Orientación Educativa.

3. Contemplo outros momentos de avaliación inicial: a

comezos dun tema, de novos bloques de contidos…

4. Utilizo suficientes criterios de avaliación que atendan de

xeito equilibrado a avaliación dos diferentes contidos
(conceptuais, procedimentais e actitudinais).

5. Corrixo e explico sistemáticamente os traballos e

actividades dos alumnos/as e dou pautas para a mellora
das súas aprendizaxes.
6. Utilizo diferentes técnicas de avaliación en función da
diversidade do alumnado, das diferentes áreas, dos
temas…

7. Utilizo diferentes medios para informar a pais, profesores e

alumnos (sesións de avaliación, boletín de información,
reunións colectivas, entrevistas individuais, asambleas de
clase…) dos resultados da avaliación.
MEMORIA INFANTIL
CICLO: CURSO: 201_-201_

Marcar

cun X

INTRODUCCIÓN Ámbitos que abrangue

Obxectivos da programación

Profesorado

Accións realizadas

Análise de resultados e de dificultades

Propostas de solucións para o vindeiro curso

Plan de revisión das programacións

Avaliación da práctica docente (ciclos)

 Contexto

Número de alumnos/as:

Alumnos/as repetidores

Alumnado de orixe estranxeiro

Alumnado de etnia xitana

Nivel socioeconómico das familias:

Nivel de implicación educativa das familias

Número de profesoras e profesores

De 0 a 5

DIFICULTADES RESUL-
OBXECTIVOS ACCIÓNS MODIFICACIÓNS SOLUCIÓNS
ATOPADAS TADOS

1. Mellorar a
coordinación de ciclo. • • •

2. Incrementar a
coordinación • • •
interciclos e
interetapa.

3. Participar na vida
colectiva do centro. • • • •

4. Realizar actividades
complementarias que
• • • •
completen o currículo.

5. Desenvolvemento
das competencias
• • • •
clave.

6. Incrementar a
relación coas familias. • • •

7. Afondar na
igualdade entre nenos
• • • •
e nenas.

8. Fomentar a lectura.
• • • •
(Plan Lector e BE)

9. Normalizar o uso da
lingua galega. • • •

10. Mellorar a
inclusión dos nenos
• • • •
con NEAE
11. Mellorar a eficacia
da Biblioteca do
• • • •
colexio.

12. Incrementar o
traballo de aula coas
• • • •
TICs.

GRAO DE
CUMPRIMENTO PROPOSTAS PARA O
ÁREAS MODIFICACIÓNS
PRÓXIMO CURSO ESCOLAR
(De 1 a 5)

REVISIÓN DAS
PROGRAMACIÓNS

• L. Galega • • •

• L. Castelá • • •

• L. Inglesa • • •

• Matemáticas • • •

• CCSS • • •

• CCNN • • •

• E. Física • • •
 • E. Plástica • • •

• E. Musical • • •
• E. Relixiosa
•
católica
• Alternativa a
Relixión •
Católica

OUTROS
ASPECTOS DE
INTERESE
Alumnado repetidor
•
Reforzo Educativo
•
Adaptación Curricular
•

AVALIACIÓN DA
PRÁCTICA SI/NON

DOCENTE
 SI/NON

PRINCIPAIS
CONCLUSIÓNS •

•
MEMORIA ED. PRIMARIA.
NIVEL: CURSO: 201_-201_

Marcar

cun X

INTRODUCCIÓN Ámbitos que abrangue

Obxectivos da programación

Profesorado

Accións realizadas

Análise de resultados e de dificultades

Propostas de solucións para o vindeiro curso

 Plan de revisión das programacións

Avaliación da práctica docente (nivel)

Contexto

Número de alumnos/as:

Alumnos/as repetidores

Alumnado de orixe estranxeiro

Alumnado de etnia xitana

Nivel socioeconómico das familias:

Nivel de implicación educativa das familias

Número de profesoras e profesores

De 0 a 5

DIFICULTADES RESUL-
OBXECTIVOS ACCIÓNS MODIFICACIÓNS SOLUCIÓNS
ATOPADAS TADOS

1. Mellorar a
coordinación. • • •
2. Incrementar a
coordinación
• • •
interciclos e internivel.

3. Participar na vida
colectiva do centro. • • • •

4. Realizar actividades
complementarias que
• • • •
completen o currículo.

5. Desenvolvemento
das competencias
• • • •
clave.

6. Incrementar a
relación coas familias. • • •

7. Afondar na
igualdade entre nenos
• • • •
e nenas.

8. Fomentar a lectura.
• • • •
(Plan Lector e BE)

9. Normalizar o uso da
lingua galega. • • •

10. Mellorar a • • • •
inclusión dos nenos
con NEAE

11. Mellorar a eficacia

da Biblioteca do
• • • •
colexio.

12. Incrementar o
traballo de aula coas
• • • •
TICs.

GRAO DE
CUMPRIMENTO PROPOSTAS PARA O
ÁREAS MODIFICACIÓNS
PRÓXIMO CURSO ESCOLAR
(De 1 a 5)

REVISIÓN DAS
PROGRAMACIÓNS

• L. Galega • • •

• L. Castelá • • •

• L. Inglesa • • •

• Matemáticas • • •

• CCSS • • •
 • CCNN • • •

• E. Física • • •

• E. Plástica • • •

• E. Musical • • •
• E. Relixiosa
•
católica
• Valores
Sociais e •
Cívicos

OUTROS
ASPECTOS DE
INTERESE
Alumnado repetidor
•
Reforzo Educativo
•
Adaptación Curricular
•

AVALIACIÓN DA SI/NON
PRÁCTICA
DOCENTE
SI/NON

PRINCIPAIS
•
CONCLUSIÓNS

•
 Enquisa Satisfacción da Data da
DOCENTE __ ao __ de ____ 201_
Función Docente enquisa:

Dentro do marco de actuación do equipo directivo, está a mellora e avaliación da súa labor, para
isto é fundamental a opinión do claustro de mestres que o compoñen, coma liña prioritaria do noso
equipo directivo.

Para contestar risca cunha cruz o número que se corresponda coa túa valoración nunha escala de
0 a 10, na que o 0 indica que non estás "nada" satisfeito/a e o 10 que estás "moi" satisfeito/a.
Por último, lembra que para que poidas contestar en liberdade e coa máxima sinceridade, a
enquisa é anónima, polo que non debes poñe-lo teu nome nin sinais de identificación.
Unha vez cumprimentada a enquisa, por favor, deposítaa na urna da sala de mestres

Gracias pola túa colaboración.

nada
moit
o

0. En xeral, estás satisfeito/a no centro  ns

/nc

Satisfacción con aspectos concretos:

1. O proxecto do centro  ns

/nc

2. O labor do equipo directivo  ns

/nc
Abril de 2017

- Director:  ns
/nc

- Xefe de Estudos:  ns

/nc

- Secretario:  ns
/nc

3.Equipos de coordinación  ns

/nc

4. As responsabilidades que tes asignadas  ns

/nc

5. Os resultados do teu traballo  ns

/nc

6. O ambiente e a colaboración entre

compañeiros/as  ns
/nc
 7.O tempo adicado as reunións (Biblioteca,
Niveis ,CCP,…)  ns
/nc

8. A relación cos alumnos/as  ns

/nc

9. O labor da inspección educativa  ns

/nc

10. O equipamento, as instalacións e os

recursos  ns
/nc

11. A imaxe que ten o centro  ns

/nc

12.O Departamento de Orientación  ns

/nc

Observacións que desexas realizar para mellora-lo servicio, no que fai referencia a:

Director:
Abril de 2017

Secretaria:
 Departamento de orientación:

Coordinadores de equipos:
Abril de 2017

Ti mesmo/a:
Abril de 2017

Outras: