Está en la página 1de 252
RODOLFO OROZ Distro Fee (Unineiad de Leip, Por de eae ys ioge Cana oe be Unni de Che GRAMATICA LATINA ON NoTAS LINGOISTIOAS EDITORIAL NASCIMENTO SANTIAGO 1953 CHILE oy PREracto hin pire ei en dn a presente imadamente el ata pemitivo. Teoemoe monuments eat- renter de mayor extnsiénw6lo deeds el tiempo de las gueras nica Aigunas cnn ineipiones, dens cuales las ms Autguas remoatan al igo VI a J.C no evel las talon ‘macones que a auido el lata durante lou te sigan de ba pee proteraia Por intersantee que san, ests testimonae uo nos ensetan tino elguone earsctrstica formlee 0 extrione de Ia leogan Inting; deconoeemos, ea cumbio, cas por completo ma vids ae tevor, eu mation de expen, cecimiento en ol period pre rai. En todo ao, gy que poner un inten desurolo Tags para xa dpe, ore imple hecho de que Ia lengua eerara de los romaoe fu eronda por poos hombre yen muy pote desi ‘Mares el comieno de Ia lengua teria Like Andréleo (240 0.4.0), 4 quien sguen Nevi, Pato y Beal, Mientras (@ Hn eto de Bi. ad " qe loa don primera na se seven del antigua vermin Iucionl, serous Saris, Enno introduce ol beakaetro de lew iegoe yeren al mao tempo, ln Kagan de le poe ‘atin, ‘Comins Igo Ia imitaci rede as fran aries, y nutiedowe con demenioe extras, pincipalmente con ble- ‘lames, Ia agus latina cambia ot Seouoma, coniridedoee ico & poeo en un mio apropndo parm asim I cata Tlie, ero al eleva latina ango de una Kegs era stié un prfundo alamo enre I engus exeita—forma nda ‘incipient por ls persons eltaey le del publ. ate contra iba neatuindow ends vor x por, tndo el emp de ls raatios gig, ln poeta ain (Ennio, Acca) se empearon en regularza, ast todo, a ot faa, Sus eqpertce tvieron us noble eleto en el modo de ‘ronunciar Was persons Tarn ‘A fn, Jllo César logeé erat una lengun seca eee uate a a ver, libre de extaneime Y Iuego ln penons- Tide aotrliente de Clerén y poeta como Virgie y Hom clo y ott Hevaroa I lngun latina aun grado de pure 1 perfec que no pado superane (Epoca de oro de lk Herat Ito. Ta evolaién conduce en guide In deadeneay Uegos 1s @poca smada de plata, eupo principal rprematante ‘Séocea” (patil). Come earsteration de ex rato. pence etal Ios elementos pottioos que entra en lpr algu- ‘os rebuseamientos que tenden mers efocte exterior. Por el sige Id. 3. C. aparece une corieateareaimate. Vuelven = extar de mods Ine bras del perido arco; 7 Inureduen de nuevo palsbras ya completamente olvidndan. A esr de so, kn rte no deyprecan eementon nieve J tendencne moderna, tale cro seta afciée a la Hine y 00 eto pempono yale, Ale Iegua del pueblo, aia vulgar, se habis prestado oce atenefa: hats em tea, y fuera de Is exes inser donee muraes de Pompeys yl novela de Pron tevemce ‘oven totimonioe de wa exten. "Pero una vet realisder lon caumion en el orden sca, el seme vulpris oplebejan urgi6cipidamente La iguadad de Aerechoe que concdis Cimoto sls provincia eon repecto & Hala, ecodujo ln burbinciée del imperio y «In nivel de lon contratesHngiioon Cotribuyé notblemente ele ‘movimiento evolutivo In labor del evslanlamo nainte, qe o srs del lnguaje vulgar para propegar lr nuevos dogmas. Ta Kitertura papas, sin embarg, siqi6 exstiondo y senmrranda lor aotquoe modson clasioe y tevo un bev Impala en la época de lo caaigion Pero de repent so Dalle lado de bs Inga terra le divers lengua del osbl: ae Fenguas romances, que son el verdadero latin v= ‘que haa do evolorionando iseomblemente La sm Tree eprom Ing de a iterates. El sera plbeje, latin vulgar, fu Uevio por ls enka y olonos romann8 ‘lat province conqutaday, donde se trator sega In idecneaia lige picolgin de cad pucbo, Tne ivenae lenguar vedstinat 0 rumicsar; expel, atl, ptapués, francés, provera, italiane, ward, rumano, rela- ‘amano, dalmftieo gus sn in ima etapa de la evolu del Tat, 7 lain teario contaus slendo wn Moma. vivo hasta fins de ln End Metin pero los gue lo wsban no > tenn servimente las mods lanes, vino que lo majaban con ‘butante libertad. Camb conserablemente ete etado. de coat con ol gran_ movimiento Inmado Himaniamo que pre- ‘lb I tan fly exart de lon ators de la pes de ro (Geteaes, Bove, et), i latin hs sido en todas ee sigs, x cotinin vendo, mrmeoucass » dios de a ies eaten, y, aunque erucién sti (ete latin eocceroniaoo ae ha manenld en a lene 7 Ia fecsehanan ex muchos pats earpeon. lata werd sempre objeto de rtuilo en pales do ata caltur, yo perdert munch ai mportancs, poet not pe tate peoetrar en el eplta dels grandes obras del iteeture romana, ule decr'de une parte eeodasima del mundo signs, GRAMATICA BL Imperie Romane en tempo de os mayor cenin tert, toe Trane FONETICA ALPABETO 4 1--Low algae dl alfaeto latino en In Gen de Cera fae 21; ABC DEF GHI KLM NoP QRS TVX. [A flor ne agogaon en tiempon de Auto Ie letes YY y Z, que we wmban en voces lomudan del grlego: Sylaba=nAtad aba; Cyseut Kein 1a I mvie de woes! y consonant, lo miamo que i ¥. Para ef sonido Kaban los romanes, en" un principio, tae ditnton signee ye a3 smpleando ante a; € ante 6 It sq ante u, 0, La tendencn de simplieal him que we Hmitara uo de q Is combinacda qu; de ks uaus pocus palabra, (elated 8) v. gr. Mealedae, primer dls de mex; y que € aoe are par fn deme eso ‘A princi, faltaba un sign expecal pars el oven base en mga la etree. De abt las abreviturasC y Ca. (Waase § 2. {os romanos no empleaban sino letras maytecalas, que ‘hoy din slo srven para loa sembres propio y wos dei don, sdjtivos y adverbin: Rome, ROm&nus; Caesar Greece, Tamtita sue werbinee con leew iil mayer ala In primera palabra deepude de pusto Saal. Fra en el allabeto ative uses nr 4 2-—Abreiataras A Nombre AL Autos L. Locus Ser. =Serviue ‘App. =Aprius ML = Maras Sex, “Sextus Cr Gas ML Misiuw Sp. =Sparin Co. Gone P. =Pablne TT. Than D. =Decimes —@. “Quistas Ti. Tib.=Tberon 1B. Abveintaras asin: om moto SPQR =e populangoe Roesoos vee esaaulle suse, sab arb condita 4, =fiiue dp. malate det plorimam ‘Kal. =Kaleodse Thane Noo.-Nouo ad. ante dem, 48 Clasdeacién de la Sones, 1. Yocaes, 8) Simpl: 0, (lo oo halla on palabras made a rng) ) Diptongs: aan, emo ©) Semivoeles (0 veriocneot) i (od); a (wat. $4. Prommeinisn ye ee (9 a) ae enc eta; he 9a Tb peng wpa bn dor dees: (i afew ic “Sh mmc ys Ma dito dete vate Sonn nnd fn en En grt ele abo 8 ‘indie co sya Ta ton dem vor de Kl ah ee 12 tmp sl ron st od ot i wl eer cnman vane conver oo pak ete vost ase ar 9 » sopotre once sm ante commonante velar (Cf) se hiso velar 9: longus, snguin ‘Ea el grupo Tl woasban ls dos oles eeparadss the: ater proountinds igual ante toda lan vocals, inlao 1a Mone eguda de otra vera” etiam. a el grupo qu soabe sempre In (emleensnant). La m Goal seGalabe oo tion nanldad de In voeal an terior. alan lo fnezas dl capa que repeeentmoe om It eas b,j ll ta — Par prc dae: 2807 op $ 5-—Cantded y seenunci lugar del acento, en ats eldion, et en eter m= Inc go a canta do lat aban. Hay diferencia entre le canidad de as sab y Ia de las ocaes.Diviianse le ‘us igual quo Ine vocals, en lrg y Breve: una lrg era igual a dos boves: I slabs quo puodo promuciarse nrg © breve oe lama coma o indifereate (anceps) "En gecera, larga ua abe: 1* Canedo ln vorale args, cused contiene un diptongy (anon nrg por natures); ¥. gk: mS-ter; canes ‘2° Cuando aos voeal breve balla sate dow conamoates (esab larg po pose); vo voeper, 4x I grupo que cots de eeusva (explora) y 20 forms atewsriamente poscsa (positio debilii): ¥ & tba obrae (Vea ub f 24, vote 3) cen DCDM re mee to aay ep roxtnes a |) 6a regan grmeraen de ln sent ltina vo las ‘leslie 1. Bo las palabras de dor sab, ol aconto cae sempre sete Ie primers, cualquier que ea scant, ‘2. Balas pois, el soto w cobea et a pening, conn ta es Tags, y ox I antopendza, cuando I pent {ins es breve En atin mo hay palabras agodas a sobreendr tla, HL: métor @; pater Romdous @; doeere @ pero: t&bala; wcetplo; Latium otaton ota ge, re, 26) Iaen qu nate fom nis inant de Ia "fin gue ees HK4-ave $7 Diviln de oad Cuando & une vod! sigue una wis consonant, da debe nferrae a vooa siguiente. Deere, por, dit I plabrn nor en an whber ager. Pero conndo una vol sguen dos 0 més consonants jnta la peer con i vos! precedente y Ine otra con 8 se teste, sempre que pueden pela diecifn: hospen, mon-trs, Ts combinucanes de ocaia y liquide 90 divide, referen sempre ala vod! que dgue: tem plum; art: 2 sonore once ‘caaios FoxEricos (*) 1. vocaLiss $ 8—Debiicéa de voeles canada por Is prinitva ‘catenin (. § 298) 1 TS) ydcpa alin pastor Speer phate ie eet mies wists int a ‘Sprain diane dla camm per ivoeaane ther, ape cm tener een en any sr ott, Spar te a § 23s adjetives de a primera y dela segunda. declnaisa EL géero mura lento se detian por banana ec, el emsenino por Esper, 1) Muculino: bonus “bueno”; fom: bona; neato: bonum ese Pont N. boos, bing, baoum ON. bons, hinae, bana G ont, bouae, bunt G. bondeem, bonarum, D. bond, bonae, tond —D. bone tants, ont Ac. bopum,bopam.bavam Ar band, bonds, ond Ve bond, bond, bowam —Y- bont, hone, bons AML bond, bon, bond AbL bon bon ay bo 64 2) law adjetivosen er: 4) decline come pve XN. her, Mera, eran Werf, Mera, — bers G thers, eras, itert Her deum,Iberarum, Werarum D. hero, era, teed hers, ers, er Ac. Mersin Mera, erwin eros, hers era Vi er, bers, "liberwin her, Kiera, Bers ADL ier, Wher ice © bess, erty iw te Dretinane come Ither, Hime: aspen, aapers, ae perum, ape; prospen, prospers, prosperum, Drip; miser, mixers, miverum, degrada, tener, Tenera, tenerum, tery; también: satan, satura, satura, bart, lapis formas con fer ype pestifer, pestifera, pestiferim, permis at mages, aemigera, ermigerum, que Uva armas 1) Desinsecomo ae N. poleber ples pac lo» G.pulcet puter pulebt paleo prac pees Ac. palin paler —pulehram Ve puleber palm” album AL puke lees paleo NN. pukhet—pulehme ples G.lchrorum pulerum lero D. pales plein pln ‘Ac. pukhrds pues plein ‘AML pucheis —Tlehs—— pkrie De la mina manera detnan Ruber, rubra, rubram, mje: saeer, sacra sacrum, syrado; seer, aegea, aegrum, color, niger, migra, nigrum, nego; ereber, erebra, ‘Tombila algunas adjtivor pronominal se dein ceo bonus, oan a dive diferencia de que forman egeitivo de Singular ea Tus ye dtivo en para ls te eros e onotro enor Uns, uno, Seesie . Gnu, ons, onom. G. anins ADL td, ts, co, nl plum! comp bonus, sin voatve, Del mien ma a deci oe unt allus, alla, altum, algun atlas, nalia, adltam, — siaguso. flue sala, eolum, sol. totus, tote, totum, todo enter), ater, utes, uiram, ‘ull de los dos node los dos, ‘alter, alters, alteram, lot (etre do), ‘tergue, atrique, wtrumgue, uno y ob; ge. utriusque ‘Aste grupo pertense tambida alius, alia, aliad, stew (entre ari), que, con cxrepein del esti de singe larvaltertur, sdedina como Grus Bjpmplaegeitivo ding aaius ennty de an ato (tivo >: t9t1 Galfiae, a toda a Gaia, § 25a 3 deanna 1) Temas cumsnsnie pxpyez |. Mascainos: 8) Sin desinensin cual one pominaivo de single: Semis Pant Sethe Pa dele “doe” dol 26 sem “logue ser 02 b Golgete dolorum emdats” aermonum Golrrdalletbusmmmoar — semontbus dolorem doldeés ommonom — srmonés dor dolores smo. momonee dolge® —dolietbax sermons sermontbus 1) Desinensia cual del nominativo- s: Sear Pol N. rex ny” rig te G. rts eum D. net a Tous Ac Reem tise Vo we ne 6 Ab re ne ibus nate iba rite 6 smite 62 ‘ait bas so00tre ont onrotocin Pont Sar Pa 1B. Neatroa: NX. lbs “oy liges vet Qe“srtad” ire te ee sy G. legis gum Sn dtis vieatum a Di gs lagibus seats vi dttbus 1 maré “mae” mart anal “ais” sea Ac ligem ges Vidtem —vinates G. marta martum aoimilts —ssimaltum Voge ges wire vie ates D. mari martbus animal! srimalrbne AbLlge gibue vinats vin attbus Ac mars mari animal snimanis Vo meré mariS animal sain A118 Nestea ADL mart martbus animslt—animalibus EL ominativ eae ds deinen esa: ‘See Pont Sear Pant No nomen “nom ndmink —teayp Os “ame tompar & G. som ine fiee” namin temp sets (po temp Sum D. simint atmintbas tempor! temportbun Ae. nomen gmt empas temp ara ¥. nomen mn temps emp Sra AiL.veminé — aomintbas wapaes —— vamportbus 2) Tomas oni A. Masculin y Femeninoy: Soeise Pont No turris “orm” turds © tunis D. tarry Ae. rtm a0) Vo torrie Ab tut Ge) WN. civts “ciudad” civ @ Gris avian D. avr Srtcbus A clvem vee ervte) Xo vie cee AbLavelery) —— deibus B, Femeninon: Seer Pll Sar Pa AL urbe “cio wxbas lids “pls id 8 G. bts [ded arb Tam ledi-s fa" ladi-um Dub! ubrbes oad oudi-boe Ac ubem — wh&(urbi)elad-em elds) Vo ube ube didts cides Abbe ubi-bus aid. aidi-bus 8) Temas en: ‘Soe (em vt) Pla. (ma in) SN. viattuess” viras G virdum Do vird-bus | seein te Ae vie vires | aw mists AuL vt virdbus 8) Temas on: 0 N. 20-8 puro! hace of dats a par suibusy subus 8) Teme en Sa N. bow “bury, sacs" hov-ts Suppiter “Iipiter” @ bovis boum Joris babes | joe tabus Jovem Suppiter, koh tore | sore La fr indore.) ela, at; ls i vette auc ung "dem 9 Yor. “84 ‘bat Vornve Voda mnie apts) “Ajou x pater (a. ip Tad tp) sss a fama. a-paer> dupiven mia te (Sted tn Sa 8h det Diese Delain nis vie ita ds; deus, don; dives van, § 25-Obeerrcione 1a 2+ dina repreeataproplamente dos dein 1) La de nombres con tema en contonante 2) La de nombres con tems ea ved 1a dectnain de oe tras en cosa eo como par= tiered ol aca og. Ia dsnenein: em, abl sng: =, fen pz-um y leaom. 9 acts. pleut 4 os tema en veal, ‘en cal, haven el acts sing. ems m, abl. og. en: 4, nom. acu. pl pete enh en ens tum De la mein de ertar doa clase result una dctinaion smite, qe tiene aanaedesinensae propia de le delnai do Tas tems en vocal, y otras que prtenecn Inde Tos ems en consonants Et sean ig em, abl sing: pas do lon tomas fn eomonante s Is dreinsrin de le temas en vocal; fda. Sip ibe sb dee dectingetn de To tras vedios 8 Ise re tera consonant ‘2A ln decinaeiGn de le temas en conosantepetonecen casi enelosvamente temas de eta lube, y algunos sstntvor ‘te formaron el nom, ein el modelo de Toe temas en vocal, Weg: Juvenin, joven, del tama juven; de abi el abl ting: juvéne, 7 el gem plurs Juvenum; canis, pero, y Senex (por wenee-), gon. sen-is, ancane. (en. pion canum; #8num) "Tambien en Tras, faade; mus, rata; sees, ae, ee, sl paaen ge. laren am Hacen el gon. plate Som: pendten dows lane; optimates, le pacpales; Samnltee, ke amnies; Quirttes, lo ques "Ainiten el ge. platen sam yen ium: e1vitis, ciudad, etado; parents, lot padres ‘3a dovtiasin de Jos tmss en Yoel (i) aparece ine 2 os a isin ed tan Set pat ite upni {pen ppp im (em) puppie)fbando feist. tar tein tt ver fweta vim ‘ cif Yacht erm seep eat ben) feb. febre feet abt en, at fue tame faertm om) tart) eb D) Yow ate enya ya Nom ne Siang Nteh Gapt fnimal “eninol™ seins? auial ial am (ep east simsn) ealear “sports” eaeart —calaeia ealariom (6p. east elev) ©) ae noraies propa owe ine, AML ag. Neapolis Népoes —Netgolim —Neipol Tiberias Ther Tilerim Tier? Hispatis Srila Migplim —Higalt (op. nat: issn) 4A In cate mixta pertenece la mayen de os tens en veg, hostis, carmig (op. cath: bitiDsabl sing. ho ste, fp, hostium; elddes, pli, derota; pars, pa” fe, aes, fortes, sors, mete (ep eat: mrtg), ee (Oba AM gn pea py oe xin ct lent interdicere alleay mpusemunod waddle) te ies Ses gah creme rans aa Torro eee 10S TEMAS EN CONSONANTE 1) 21--Obeervacioes acren de los divers casos ate ea Socern > gues fal nto to mae TEES ie asain a ‘neonate nal dl toad tay oan I eal prod ‘Hrstl, sus rex merkoms, hone 1 in tema terme came pe mani 11 Nom i eo) ‘amber et) Coan toma rin atu «6 s+ trom ot al Nam 9 "Gon! rep ist tans ens mpts>nee > 28x et me) 1) Ua tema soda (ed) montis Gant Cieiiatiey bans elwitaey carts, cam ob ‘Gin: ladies tomes Lauds oi He>tame> tae ep et asta) 2) Canin» mene ot Nom ing vel rd Geet princhp-iy feateal Noa. princes (peat pr bua artitteias feat al Nem. artiter ects sii. Ga tein: ete al Nom mile (ope ia, in eo a una 2 «pique no hlib o b ni ci pu cm foc St sie Se sma sree 7 ‘he Tsar commste tinge princeps caps capers, SMinewictaes Tarere GRMN ayo (2 Agu Na. una-e cts dean pili el ame a: inden jadeny come Gre Tadtcta jadtetns umm: dies: deere 7 rem aes i) oe see oI rtgraio beau mete godt ela paar» nano Nom, on epi 3 ‘antec ) Pea do somone Gl del tema ‘untn del md peeate se reen hows. ‘Gens hemmin'ie tome: Domi. ut. emia ped n-ne Nom sng atin, eo emo une sonpaeaia tn lat taal Nom. pomsy Gan worn ime ‘Sent i daca sa Adnmde mwa te el qe tie dra tod eas Bominin “boma. iy smn lee tameneo pater, mates, Fraser uate apf sa lerdab et doUosia caaes pater copater Ce Sai) ene pat ee nese is see tos pts tue soy ose a + a Vo (55 psy soar sa ma tien, 8 ara ata (i ‘= exp por infirain dt lon eos sliioa (comp. bomor junto.» *, “eae aaa caret de sain el Nom a apr elem iesmte is hte a). ra (ne tre Vast ah Cpe Pah icon eae! too eourotace 1 ese den pre - /-- (hn; pe ate dad sons om Sin bcs cats cy fy rim emo ‘Sen, rin vamgo ep at on 1 Ee tng mamta mae omen termine le partys eur pve de-2) Te ee Moe %) No» Ae den nt alo lara termi 53 HL ya por ora ama tomate LOS TEMAS EN 28 1—fetcn nto et 7 dni et Neg 1 al a te to ct ua ie ran xpi dla eon os Pow oa Nom ars mowed teut{iey Om morta; park bere oe tpt parc, Komt eg focal rue) a7 Gon aves nc iat ltt is 3 Agno stro na ne No "Obras nrc det demi east: 2) den tenant tonnan roel tg eosin cde out ln efi replace a, lv ab nome 2 novotr9 ono 3 ee clad (42529), pala dei es acne ane ‘Sma somal ec om aan" pediem de tped my do 3) aoa A pr, min a bass he th-bo a ng te modem fom. emits (oe wa depts, homin oben 3) ne laren nmr trl sn asap le ris doesn (“ay tp. fae taseiaschenttoy Per Ib BL GENERO DE LO$ NOMBRES DE LA TERCERA DECUINACION § 29 Maeatinos son: 1) Yow temas termine on -00 Galvo tn), y 3 Lattous, la lengua latina (tana: seme) ep (est. seno6n, featernus, amor fstemal (fms ami) Teeuscostmbye antigua (ean: ir); feast: oral eatidus, ——cenian cllonte (tenn: einer) op. [eat cnéw. pulvis ates, petro more ms: palver) ert [eet pve Pero wm neutros iter y ver ver jaeundom, primavera sgrable (ena: ver) iter longum sje Leo (lena: iver); . Tener 1) Lon temas teminadon en ds 481 y #1 matutinuy sol matutino (ema: st) sal albus, sal Baoen (ema: sl), 30 Son femeninos 1 ae temas en consonante expleira que tomn em el Now, Sieg. = plebs urbana, getedela ciudad (oma: pb); ep. Teast plete, arbs nostra, ructra add (ema: tb); [rast ure, suburb, pax dubia, az dado (tena pa); op eat Irate, vax manna, oe alta (ema: vee): ear (ea les Sante, Ie ot (mast); ep. eas gl Tue jaeunds, ——slabaom grata (ima! laud); ep. Tnadabe fraue impia fexnle pio, tema feani)s ep (owt = ruled sess Longe, larg via (mm! ata) merees merits, rmpensa merce (tomas mer Ive) ep. eat, ern. quite seterns, —teangulidd etm (ema: ait) ep cu quieted. virtas Romina, —vitud romana (ema: vet} Tale pablica, isms pico (ema: elt); op. rut: mtacin, mene sia, sents ra ent) ap east imental eupellas régia, —mnnje rat (ema: upaliee) Per som mancain: 2 dens fonm mons, pone dens acdtus —— diente agua tmasdent) sp. eat: enter, fons fetgidue, fuente fla (me: font); ep. est: Hoots, mone altus ‘monte sho (aa: ont) ep. Ionian, pone aublictus, —puente de der (ema: pont); ep Teast: pout. 2) cam cambio de yal en el Nom Himes Romanus, mito romano (ome: nit); ep Test. initio vertex nadus, calc (ema: sete); op. wt Ivete, verti parige alts used alle (tome: pret hs op fest: pital, pes nadus, i declan (Coma: pe); ep est: Ire. 3) grex y lapis rex mixous, —mbato rane (oma: gr); ep leas: erin, inden presi (ems lap): ep Test: id. pis pretigeus 1) Ta abst terinndonen 8 8 (tema ny): eonewttado mats, contumbre mala (tema: constr di); ep cart. cansuetudinano imagen Berens (toms: image) Tepe: agian a dca gin (emu: legion) ep et. legions igual (ama: oration) Tep cut: orator, go puleh: Pero masculine: 01 40 lam somaoral (ema: ono) {ep eat. onal onda senstorius Ihioms y caro: Invern ero (et: hema. ‘ron venado (ep. est: o> Ici, cara. hiems gelida, care feriny, ©) Lo temas em i com desieaia 2 on ol Nom. loud cra lems: na) eae: mil reo grande (ema: ela). ‘dota geinde (es < “ths; feat dota clades magne, Gor magna, Pero mm maselios: 1) Tasos os ome panis cottidisnus, puncotiian (op. cast: pala) toltis arduus, ‘lia carp (ole eli) Ea e robur, fuera pl. robora: robur magnum, fers gran; 2) mbnsis, Ensis, orbis, piseis: fs, minel,cobre pl aera: aes alignaro, deus: Ss, bee, pl. oFm dheemboradune; Os parvum, boc mensie catida see lide, cairo (op. ea eww; lee). jos, derecho pL jaea: jas pablicum, deecbo publi; onsie aentuy, pod fd (ep. cat: as, campo pl rOra: FGs pateroum, campo psteron. (form). totus orbis tereérum, tad eborbe (pene. os). Piseis mata ex mado (ep ear pn). 8) Imber y veater: imber magnus, venter plenus, via tocol viene leno (ep, casi: vente ato. § 1Son neutros: 2) Ts temas en (gue proven de i: mare, mae ph maria mare nosteum, Petro mae (a, aires), YY low nombres devas de adjtves en -, a, ave erica Ia'se Boal: animal, ph animalia: animal arvam, animal pequeto; exemplar, pl exemplar Ha: exemplar egregiuin, efemplar exlete 1) ae temas ns indesign expr en el Nom, cay oe conven entre voles onus, pfoe pl genera: genus mascultnum, g& ero masclinn (6p. east: geno). tempus, tiempo pl tempora: tempus aestivam, tiempo del eto (ep. cut. temo) ©) Loe temas enor marmor, miemol pl marmora; marmor Parium, rire do Pros (ep, cast: mire) sequon Isnurs marpl acquora: acquor plack dum, mar tranquil, 8) tem termine em don cones, de a uss Ia ger ne pend en et Now. cor, corssin, Gen, cordis: cor hamsnum, eomain ‘mano met, mil, Gen, meltiss met egreginm, mirleseate os, hur, Gen, ovate: ox drum, haro dare Es, vabo,Gen, Vaasie: vie eureum, vas de oo ©) caput, caer, pl capita: caput mégoum, ceabean grande (ep est eabo, eat, y sus eompurstn ‘cepa, colada (ep. eat oodpuco, exist Sinetput, ln mitad do le cabess 8 Las grein pobma, -ktis, poems (ep. cast: poamdt). dogma, -$tis, dogma crencia (th fem. ep est: dogma (em epigrdmma, itis eperama (6. cat eigen). enigma, “Atle, engme (ep. ct: enigneti). 108 ADIETIVOS DE. LA 5+ DECLINACIO 6 32--Formacin de géero Se ditinguen tro grupo 1+ Adjtivos de te trminslonce-+ Nom. sing. mse. en -er,fem.en-tin ratoven fe: celeber, catebris, cate bre, odebre; weer, actin, sere, smi, fers, celen, eeleris, celere, lig (ep. east: scent. 22° Adjetivon de dow terminacones: Nom. ing. ase. y fem. en ia, natro on -; brevis, breve, bree, coro; facilig, facile; ll 38> Adptivos de ana terminaién: Nom, sng. dls tes séoeron igual: wud waders F610, fi Bjoplos Leas cele ber, agar ete. Dolor brevis, daoe corte, Urbs cole ris cudad ofee. Vite bre via, vila co Nomen celebre, noubre edebre. Biictam breve, ito Deve Vie audas, hombre andr. Femina e udas, mujer aude. (Con aude, onsjo ands apyox Tema: £116 @)- pxreex ston ‘ace fit face face fei sae, sera erinm Serbs rior ers, Sens, sre, Jenbos Seritor Mae tscite faim fais facts facie fais ‘te faa fairs fase facie faci facie face tlie tebe ‘atta ‘se ‘alse facto Aeron, servos kei Aeiios fell feels facia face ‘set fein ‘etm ses fas felis « 000040 onc (beet mis ma hacen AB desig etl Gem de a 9 tm deen aati, on “Tunis ton ot Fer en lA die Naming, suing, mantis, mata, D. smwet, ant, amautius, aman, A. amntem, ams, ant, armani, bl omante, ——amunte,—ammnttbue, satus, Las partiiios do presente en -nsy ge. ats, hacen BL sing! em oe, ctan ae cmplon como sisantves © om forms verake como ativan, va cambio, haren el al sapien vrs por un hombre eo A apiete por an eabio presente populd estado presente el pueblo inpeveal preorall en of peligre presente Algona sev de un sla tering (temo cons ante) nen ADL sing. en oe Gen, pr tm pauper, tis, pobre pauper pauper um Giver, sis, Bo awite divitum vetus, eis, eo selene seer prineepsiiy, principal primero prinipe prinipwm partieepsiie, purisgsnte partie partp um roapes, ty tao soapite sompit um arbiter, iets (pop. meta): ar Vifiet mand con me tami at atts, iets vigils (pp stant) vga, ude tame ome stp on pont $e epee ‘eat pet: wi, § 34—Obserraiones ay pce tivo eno ine ot Ban cnr In Aside rn en nem Loe mae sna an pauper et ‘etn nee te de x tbl cama tt “ut mips de devs ont emma de oe ‘Vor ir dit net inden de os eae“. ‘se pre aan Ins a em el aus y ci ce (Gaetan pot Nm de ete To ens Ans Ys i aii ee 0 oe ata a een gon embarrass tan ( coomeate iy en eh i Taner tema ot maui an a teri, texte el asain Ya fein ena ts gu ‘Tiep mari omar: bey bo z bee ewes avn een mre Ne ing eo lee epi ea rs a i Satin aban okay haber nebo goesmce Fatah me oe len gn te ‘Srinosmnaot Nam goer (-bus; sate labial infer ‘dlr tema on} peo algun comervaron ta nia deinet a en ubus, probablemente para ditingsine demas hori niger: arcubus, de areus, ato, (ep. aretbus de sr3) forma potelisis, lo mimo que quercubus de quer Pun, voting; artubus de artus, country (op. a tibus de ars) Incubus de Iacus, lag: speeubus, de epecus, euwe; tribubue, de tribes, tabs 119 feavenino domus “ona”, pad, ca pure, sn ae: ‘nd desinarin oman dom orum (omy wm) domi bus om 0 (dom as) om oe domibus zspeee Note: dant “en eas (antigu leatve) (sd) ‘i de cose {ie dnd?) ‘men “aca” dendet) § ATL 5 decline Medel, ‘Tomar dite N dise“day dias @ aa dare Dy ai diebus a diem die ¥, dite ase aw dtbus Nhe “cam” ree a ret rerum Dorr rebus a rem rae v tee ree a rebue § 88 Obeerraiones 1) Tras consonante Is -t en el gen. dt. sng 8 bre; Ae abi: r85 fy conn: gen. ¥ dt. sng, FB ‘Orare el gym angen ten: tribanws plebi (ie plebes, plebei) tibuso dela phbe; plebieettum, Alert del pueblo, pista 2) De oe nombres desta devas slo dibs “a” y 1s "com", tienen el paral completo; las nombres de mis de lor aban tienen eel pra same lee rane i. ¥ ot 8) Lesnomtnesde I quntadeclnaiéa son femenino', cexcopto digs y mertdite (én paral “edo dl,” que son tmaculin: dies hodiernus, “el dia de bos", Digs se ‘es com femtrinn, endo significa tiempo en gene: quod eat digs allatara “lo que ol tempo tment fuando designs un plaze oun da jo: certs digs (in determina 4 39. Deena elon untantivostomados del ego Por rela gee los surtantivesgrigor se deetiann com Jos nombres atin Dectnain: 1 pom, latina en ex ma uta que el griegoen-e: *) en pombe de are: #hatoriea, masica, phy- sien (lambiés physics, Oren), ay 8 1b) eo nombre propio: Adromacha, Helens, ‘Cr¥ta, Tambien en nombre de varones en -e ceure el Philoetota al lado de Philoctétea, 2 Delinal6a: 1) Orpheus y al vee. Ophea son biaboy Ine tends fore 00 wislbicws: Oephet, Orphes, Orphe- um. Ad Prométhous, Piraecgis, ee, 2) Daloy baer l aoe, Delve 8° Decincin: 1) Muchos nombres propio do la + dedi ariogn tran en latin Ie fesioes de I 3% desinacin: Miltindéy 2) Alganos nombres peopioe pion en -e forma et gon. de sng em (coe a lado dein: Neoelt y Nevelis. Peo Anchisés gen: Anchtane, '3) Loe parlaon on in haven lacus enim, ea, en Ae poRsis. pola, poesim, pot 4) Bn ol neu de sing. cere también al lado des m, ‘spwciainente on nombres de lagu: Marathona do Ma Fathon: Salamina de Salmis; S1d904 de 81400, 8) Fl cus de @r, aie, ce ders; de aes, ter ethers 8) HL gen, de plur termina en -umm: Gigantum de Gigante, signe 1) Bs freuento ol usux do plu, eo -aw: Cyeltda de Cyeltdes (lem), las Clee; partalumente en 20 bros do pacblow: MaeedSnar de Muctdo, Onis smacedonio, ') En lon temas volo wus enol sous. desinencin sringn a arbi (tune sone t Saleem pe) | a B Tin tema encontrar ora om eon con 3 soni gon ses whe (ppm =pelen) pedens >pedse ‘certo somo of en commas: 4, § 2-cRabos De companscton (Grsdas_comparttes) EL ajc eaieatvo ata en wu iicacin tes = positive, comparative y nuperiativo | compsrsidn pueden presentare tes relaions 1a do igual, la inferoridad y ln de supeirad 1 La rca de iguana de infeririad s expronn smodiateadvertoeantepast al aetivo: Tam doctus sum quam ¢0, wy tan stbio como 6 Minus doctus sum quam C0, soy mena mbio que tt 2° La relacién de superioridad (compartivo y supers iv) se expen 8) Mediate mos expels (65 42 y 3, AE) 1) Madiantesdverioe (445 7) 1Pormacién regular FL comparativo y el miperativo se forman mendante ‘joe que se agrgan alterna del poitivo. Los tran en -0 (226 deal) y en (=3 dee) pede eta oo asl hoo del comparative ea: or pare ol mune. yo fm, Sine pars el peatro EL sufjo ms comin dl upeatvo es; isis, Patron Conprivo altus, io aie alt-ion, alt-ius, mis ao Fortin, facts fori fortion, forty alts, fein felto() faltedos, feltedue aapitns, sbio spent saplentior, sapientiue Sipeang sltdssimas, 2, um, alsine 2-Detineia de los comparativn y suprativon os wuperativos en mum se decian come ln ajo tives atu (rao bonus, -t,-am) ‘Las compatvos we declinna yor In 3. dain de low texan ca orsomante (vlae dol1) ‘Seer Prat IN.V. alton alton alin tints ore atora Galea ale aluiisaliram sisram D, ite) aloe ales alietbor airbus altos ‘A. attr sire aus alr alien "alt Ai tte aire sre ln alee wba 6 43-—Alpenaspartinardaden Ara ajivs en forman el upelativo en rims (< teri Patiry Comparative Mier temattbero- bern UNber-riman pulter > puler pulehrior pale her-rimue oaper Dauperior pau per-rimus ‘aldbricowlater —tltbeinr al aber-rimue Cp. eat Iden, pulquerino,sederino,pauperin, ae abi Tambige vetws, veterin, antiga, bi ol sapere EL comparativo reemplasa por vetustior (de vee tustus) De matarus, mudaro, pronto, se usa en gece nto matareimus, Boles ajelivs faeilie, ell, difficile lil; 3k ‘milis, smeunte; dissimilis, dfeate; humilis, hoe mile; gracilis, dead, formao eb uperitivo ex -imas ( Loe diatibativee epee: ') Con lo nombres que elo seus en plural (PLaralia tantum): binae litterae, dos cartas (uae litte rae, don kms), Pe on vee de singull y ternal o twa dat (=1) y tetas (=3): ane, bing, trina cor ‘awun campemento, ds exmpamontes tor Singula castea, cde ver un campamento; terna castra, cada er tres campamestn. 1) Re le ultipleacde: 2x24 bis biae sunt quattuor; deciés ceatena milianun milla (~ hoe vooes cin si). Néwwe: S4ndtmidia pars; W9=tertia pare mptex piteis simple duplex ‘able triplex ‘ple 2h be wemel we hala te ‘sePrimua sextun wietsimus we mpetaina, SoSecundas cesta de vequ, ymca popamente ln opt we [Dae yambs (Nom y Ast) praatinel te de atigne dees dul ue pr ain Le eral neo do rine a rv de carl Quintes ‘choventginte 7 06 ‘ih dndecim (2 lt, signe do psi onic, ae fa ‘Sein Teun be “Ln oom pret pan sr moron por Ia paraa setae es, ts exome, noemeh uns fia A ade de 00 bale vo, la sedopean co By Gal ee 8t stot ® : on Acta teen ta 5 Beste to a $502 Loe pronomirsperios (rnin, pres) —Oterracones sobre ls provombes 1+ Los prosombret peonalr 20 tenen torminsionss ‘specs pars el femenino y sea; son de uaa termina 2+ Lon pronombres de Is 1 y dela 2° persons. tienen en 4 Gen, par. dos formas: nostri, vest, nostrum, ‘vestrum. Halas lima s» onun mo geitivos partitves, Yee! nme vestrum, inguno de vost, multi nostram, mucha de nostra: lmbiés: omnivm noe trum (vite); feta a emor nostrl, amor prope; miserére nostri, ten campaign de sacra. Seer per. mous, a fo, ela 2spom tuys 9 um ta, tuyo, ye Soper. sus, a um 0, suyo, saya (fej) cin (90 rea) Ltper noster, tea, tram moeto, metre Bepem venter, tra, trom yortr, yur Bspem suas, a um (eteio) forum,’ exrum, eOrum (eoretejo) sion“ eo tee 0 pe fed pa ermine 2 ecto ca weraed 4 51.—Observaciones — 1 Bats pron pss den tlos mg Koy te sn st a one & Mawm, run, bo Felcher, sehre siren _ Beste uae Gagan dh mens o@ mi: al A Me ute mt 2+ Bl pronbe sus. slow un ca td mj; es por fo dems, ve euple ol posesivo dela 3. perso po el ea tivo de ia, ea, id: ejuy eorum, egrum Pe arena at $523, Los pronombres demoszativos (@rsoomina densest) 1. Me ae, hoemeete, Sata os objets mée préximce gue babi Bj Tle anit, Vino te. Hic homo vénit, Vino eto bombe, ‘Spe Nig haeey hae ©. injas jor has D. ie ale ae (ad) G-eajague, ete 8. anusquiaque, tnaqunoq,doumquque (ert) cada uno ‘oouquinqe,dnaguneque, Unumguodgy (.) G. tnhsajonque D. eateugue ‘Acaumquemque, Qnamguamque, tnumgidque ee ‘inamquodgue (a) 10. quiet, quash, qiditet (st) ceuaiguier, ‘lied, quiet, quodlibet (a) G.eajaiber A.quamibet, quamlibet,quiibet ete ‘vcdibet (ai) 7 * 1, gr quae quid (ast) cualiers un cue te) uv 2 gum, quan, gu te ‘so adh) 1 68--Las conagcones Nota Senisio rani iad om lo ronobine Indien gen eon agus oy sam (Dell la § 2), gu ea “dram (Dena nef) ace ded audntus, eum, eufato,cule tAatus-a,-um, tanto ‘grande (en magitod) quai, o, cull ncaldad) ‘quot, cutotos (en ndmero) \dectinble) ‘Los Interogativn puden servis de rdatvs. De los compuetos nant: quoteumaue, quotgu t, cum sumerces stiquet, alum” (en amet). (Cp ea. allecs), sLiquant g alguno (en meguited). (Cp crt. aleuan ta) (Comp, los edverbin proominles crativos § 117 Dee el tempo de fos antiques graméticos ee ditngnen catro conjugaciones, c= decir quo las verbos que murtran Git parulanda nn forma me iden em cane cltemace time, dmiSjoce-bl y ln deccocin man: Lat Alesinenelas sow iquales ls cunt conjogacane, los js, in embarg, que eatran en la formaciéa de log empor {¥ modo eambian en parte La elaicaindelosverbos ot hace sein fone fine al tema de presente, Forman In L* cnjugain lon veros cayo tema trina Forman Ia 2* cojugncién los vb euyo tems termina cua: dele Formas In 4. conupslda oa rerio uyo tem termina ‘od Ta 2+ conjugtebo os uns clase mixts que comprende: 5) Las veboseuyo tema termina en e8 ') Lon verbos cuyo toma termine en comtonante © en le semivaeal ¥(9)"" legs volt mint in ada conjgacin bay ten temas principales sobre Ls cals se forman Toe tempo. Faas formas fundamentals we | — ws = = = 1 Stas yeah «) Pre pr 7 fed aie ance tetne leanne inalive te hae y ater soo TF Hao : L——r~rm Pet ome “2° Adjetivos verbales: s) Participics de presente y de fu- ane ane aniev, Lr —— me ee cate poe a ae pee eta—Al oma de rte econo i ee accién que se ste desarrollaade o us erado dimer; tema de Perfecto designs ura seein torminada oun tao ‘Sewansdo, Las formas derivadss del primer tema eoneutuyen Josep ipefete(duatv), scr le tmposperetos (Gereetive). En ea un de eten dan lass 2 dite: preente, pando y futur, Los tempos inperfecios ve Uaea recente (prases), predate pero Ganperfextu), futuro Imperato (foram 1); le perteto: preérito perfecto (pet fectun), pretzito phuscuunpereets_(plosjexmperectan), fe ‘tro pefeta (fatram I ofaturum exacim, ‘Del tema participa! len le pricnin de foto acti. de perfecto pasivo, el ftaro de initio parvo ye ie ino Se dtinguen dos vores, la sein y la pasiva (geome verbisActivom et Pasir, Tas formas que indice una person determined soTlaman {sta (verbum ftom); las formas sin pereons determina, Infinit (verbum insite) "as formas tae teen ten modoe (noi): Tndeativo Gani, abjeive Catv, Iapeave Cie Tas formas infinite (wombree verbal) comprenden: 1 on ar a ee wore | ates aire ours [cot ‘uer| or od ou mae | ine Soar ae compat, 06 einer pewmpos Comp | —pumwos tae tu | "mg Eee sree cree | Crete) sere cera nome ‘were = eres a] ebpatay p06 anasiem mesmp oc era | sawunok apres AS ‘erie | rm isi moet ‘rom | ye vo — nome mee om ec) caves "pat 38 ena sw ay ‘ORLLYSTGNI = SOLSERIGART BOUNHL — VAY WOR (samy mngey)— 410 94m NOLDVOANOO V14a S01RG0K—e ina me ed ‘ee eat iar ‘mre tg) papa coymm 20) (ye cream yee gee 5 mame moose mun pes ge & dn eyo © SON g| wourotoc somes ms ve a come ee moet “0 can econ | wet) pen ae ei ae war) termes oa oe srt sears oo ewes owe cata) rest sone ‘came me ot arene are aon eye oc cee me eh vente vom oer "ree im aire comtate =e ren) ie ny mms om 0 ee om 06 om i —— er ray Ox pean op eb ae pants | op a op yond ap emo ay ™ +o comet pear ae op my un mite | ep me op ag env | ona coro | rere my = ‘emer ee sow atest | cong pron a = cm ot | sem aoe pms) p macy op i |ppt om op om ooh n't ta = sma mg a oe wee EE] eee | |== we EE] SR] amd oumorng = | carta en ~4 i He i ij thik i ai i il Had Aue) lie dp E qi i ie! |i sre gill ii i Q Ale lio de ut ieee |i ildalt 4 m4 sononte ono wonrorace bs ironed fine psi de oe on de a1 2+ ea ‘st ane eames ny dulart sudiet Legh, tap. Drga pants rman rane 0a: 8ediee (ir I'ma) pos ety domveuer (ay, A i, 7) ate 4 64a formalin del tema del Presente sag StS mente mde mr awa rate a 2. Podellear we refuers® (in) qu onde anata r mud orn finer connie Se ele oan tee ‘Seder fir "a -ted, le rage geen ARE Story ner8 mabey por ony de miss taney pts nmin sia) 4 €8 wate peace BA (tines, trey S) Conia fete, hte de juedoe-em, & ye: ‘cant inge Se Gectpers, trea) Tikta bean ae 1) Cin te nal mii opened Grek epee, dcr cera ipa ‘ertrt caret nee ma be pnd toma de pret pingOspie sh» tonite al ton te mune!" Jungo-}unse Fete eset planes hasta, ee 1 pits diaea, spade nose, cms ‘tet count; Bears, bg, as wr decays lar bem) aia aie : sate con mi (et) to inte” age "ace ae fy de avun 0m aby pany metus, ( eve Pah Wt anbae rc onotve oto La mayata de npr sn ear, be tad saci mine Port de so pau i a ‘on fontioa: ‘en 1a womens st at sans shan pe tpcvecan rotor rte 2 4 do geste ty gr ele tyes toque wl Lt eae Shades vin a eivere ameanene tee bet se i oa on aba Re a ‘a eal a 3 ate 1 0 se lon wtn om Ae Line)» re (can oe yr patie vire st open iy Wak ad a estas Gedieas, 7 bor ane lamb: eupriae (ene pe fteoe Gati qaaesicas nua ae, (Gea, ost» toa Robt goa aie froin sin» wi oson de Faget {77a formas deivadas del prtcpio de prt. pas 1 dl rat de ete ysve pens 10 "T mete pete phe Haroun fee vert ate a ern i eo ep ti ean: {°F pad ar sete n ht mae 080) SE sep amavm w'8t0 Lorne al mpi oe os i nate ea 00 ot), ne tm Font ooo (de See ew tao eran) o ane. 45°F ir inv uo atm Baer ake (oun ria sop del pi a9 pao itera § 78.—Conjagscin persica La conjonatio pertphen PGs forma gis wien varie tne o lan, gona pre ust pr mt In, ws “Tnsditarus sum, be dear, oy sala, oy dein stor aie ref. taudastras (woh einsem icp. Te dasrun (0rd, yo bit de ber ato ator gua de connie piri ra laudendes sass ote ey ade. Camo prin de foto p, de ee aia, ‘coven set neve! de mrt, snp pte, Simin tin tno os pre ee ala, (9 Comp te va rie pa inh am going to Ene ker mpm thi "Teudn dum et yo tng on sin (oeh tau oe 283) = 1 79.—Verbordeponentes es re mice ap sents in aarp dear nv pene tad am gue d ini ce saree et rn, 4 80-—Formacién regular perfecto y det PRIMERA C Lista de fon verbor mAs importantes, ordenados segin la formaclin del pretérito Pret pers en Fi Lon verboe de a. 1.* congas hacen, por rela gone el pet pe. em -v 1 y el spine en stm, com: 5 81—Anomaias 1. Prep en a = w (ups amt ane mat at soja somaya Saqg9op dp) amansp szoq sa ump ep RP am.) sp: ump: pap op-mnans one amg ibgp ap ugpae (@) means ae aap sap ame ae copast smppednpes o0o ynd “pg “ase eww (crwesdarmomid 49) seomye uwunsep yp AGHA ORES wm pep up OP emp ap) 04 sends sae oon — anda asm oun, od one angus oxtage ‘mde des fermen gman 165 Cwowpane pers 40) 8p smpena cor (Gomido ‘apm 4p) ade explo ummatddo ysouldo omusdo ‘iam ane ‘oan o) ame "sol ()snmad ado Ceomodr ody 10) sito sooes icine eta pide dee lee Se pana tmapnan ‘opamp 2 ano ep 99m spy wR 190 gp em OR we ore smpen (©) opm swipeos gp sponomqs opus paid opand sinpps: (@) oprat eps ope impae ope ‘mist ope rps (0 ap 169) 168 (amps nbyat ‘oper dp) seuopange ‘sfop axnbayer (6) omayat bya (eed ‘ompagd ‘pind 65) seen ete ‘ned Sond anand ones ape] ‘exspe P49) (ova © oIyE wPO) ENED aT Me PRY OBE 4 smaqumese see nope ggno¥ ‘MO; “oI PAD) i mime: > ouydas DEH (2 1 -onooTRP OEP “EETED dp) se Mba anbaIPR thi H in : ory om 3 ‘m9 outnfuo a wpeRfaeD nD ep sosRA fo 9p oHNE sake wT | Fhe ad aag—96 § § NolovparNoo WiAIva9 7 J ousdoe 4g) ssoaggorss ——aggiadne — ageing (29 do) se “0g uy == oaying £ oped op ema ory angopme ——()oprar sms: © oudos p 20eH 8 gout a ee ies wea 08) ams oadas fs 28H “9 (9s ogres 89) seat ore casos soe m2 oudae p OE“ (e9ormat oynyat edo) sa venue | cosmo aot we [Orne _ [come wmepen 4) ne vom | “Goma anna 9p cong couenn (oqomoned dp) stmt (@ vent (emp 45) see rad 00 oq te 0 ‘apm ‘aoopedmos ee a) "eo, ae a ‘oan 2am» omdne yo m2EH-¥—TOF orovoarnoo vannoas (mat ser fo) sues ue we mne som, (een dp) seem vege ee a one ‘imwog ume werruoy pie jon wtvntoco waned wep ened vegas Ho PA, NOIOVONENOD VeREBERIA ‘saLNaNogaa SomuaA— 01 § roamdae 9p was 0 mt w> oxydns (> NOEL “Y—M01 § 2 NOTOVDAENOO VHROWRL vom ‘uP " {aoe ml ‘ae mat {as ana sogtore a neice @ erm romacd if ee i I seapta op soemgn rome pe nEAHD HSOPIOHHED 99PET (1) onaouodop ge 9344—U0t § — ps0 (eamexom ‘emasue 45) apo eet 3 (oma £9) ane smsoe0 Seal ee A eee Gaeta ae wa on ad manent mad |) eet meee | _epped aot emer weet — od conta oming | | | pea apodeme ped at” sr oom ewig eee 7 meee Eo monl omen a) cremate onde — ae omer ‘peasant sm [opecneReN af es | “md 195 ee yoo a2 OP Ys AEE Fe oem a “opoenne Spe) MP. ra fas (onpe ines) enn 'me ed | m0 (ogame suppres ou) ome ona € a | spent, cod Tove | eon ong | sonnet Comm oe ems care | emda rsosee (em) (en e008) ie coe ” ane canoer a ip PETE $115. —Verbow defectivon Cara de tama do prosnte (vebat protein) 1 coeps, coopissebaber comrade Pro eet: eoept=yo he comearado, comenst; coep ram, coeperd, coeperim, ceepinsem Pat. per pet: coeptus=comensde, EL Pn, Prot imp y Put. inp. 20 mplen con ineip ia 2. ody, Odiseemodise Prot pee:0di=yoodin; oderam, aera, oderim, ddinsem Ta tempos de cte verbo so perfecto tl en forma 1 dealscaiin ouivalen omGemente fn corpondientes Imperfects exten ‘Par fut att: ge0ruemel que de odie. 3.meminl, meminiseenreonlar, scondane, ba- tame acoriado: emia =m eevodo, tengo prete; m © mineram, meminerd, meminerim, meminie ‘Nota: Imperatvo:2.pem. mement8, memento te Eb el dao imgemtivo que se devi dol tema del pret. ee '& inguitwaie Se cola desats do ls palabra palbras oon que Sieve de L* per el primitive ubjutivo inguam, digo, repito 1, Prom 2°p inguis, Sp. inquit-plsep. im quiuat carota ao Fut. imp. og. 2p. ingui Prep ag Sp. inquie 5. njo, dip 2. Pree eg. a}6, atm nit—pl ajamt, Notese! ain? alan qué dies? ide vera? Pre imp. ajabam, et Pret pal 3p. ag alt 6. quacso, rego 9). Praag quacté—pl quacsumus (mpsmi) Bp. inquiet PARTICULAS $16. Loe adverbion ‘os sdverbin lation 0 son derivado 0 cmpuaton 1 Desivadon Dervis de eas de nombres 8) Ablecing. : 08, con segue 1) AbL phe. : forts, alums gratis (> resin Couttdis Caesar Hacduox framentum, quod essent pollicits, fagitabat, Céar piié {odes oe dias oe lot el tego que le habian prometide Pacem {® poscimus omnes, Todo te pelinos 1a pas 1) Las vers que sgnifoan pedis, roe: guatar y alivertir, recordar: Interrogare,roare, ere, (ad) mon eee ot contryen Jguulmeate ean dos acuativos, cuando el complement de oma (Objeto interne) «¢ un procembre en gfe neato: Hoe 8 roge (inter 0), te prgusto (jr) oto an vor paiva: hoe rogos, me praguntan eto. Multa te moned, te nevedo morhas cm Hlud mg peaveldre adondaes, muy bin me vires aqua [tee la oes del longue pltio: liquem sem tentiam rogsre, prouatar « alguien por a opaisa (cxel wenn). En otts ean: rogare aliquem, quid sentiat ‘Cuando el complement de nes no oun pronomb, ets ‘vos levan sto aeuativo de perons, la con se pone ce : er ws sblative con a pepoicsn 8, om expr, como en catallan, ‘malinte une propoceén sboniinads, introduce por ut (0 28). Bgo t8 dé indem rébus interroga. Tepe ‘unto por lat mlmas one Ore te, ut certiorem me f informs. Te veg me Nea abot ple 9 rp vn le rare ea meted pana aaa soa ah portuttre sign a agus acraee. Sa sg acter quacrit ex Liseo #010 ea, quac in conventa. dizerat, Clas pregunta Lisw s sla lo ue habia dicho en a rani. Athenisasde auxiliom & Lacedaemonite pettverunt, Lae ateienes idiroo att « lot laude. 9139, ‘eran dos complements en aeastiv, uno de objeto (que tala es) y ol preetivo (que expres el red de a ssi) lw verbo que signfan erat, baer, ei, salar, ‘nombre, mar, delarar, Jung, considera, mostra 1. ce, legit, nombrar: fac, effi, rede, rte, aig, ite, cere. ‘Conlon aliqvem fa cere fom aliquen reddere (efcer). Reddere se os preferentenente eon adtivon regen aqua ereare Alek aliquem deere Be sonotse eect Nive: aliquem certiorem factre d8 alk qu r8 (elicujus red, laformar a seus, 2 llamar, obra, dclarar: nominke, apelie, dere lara, jee Bhlosptum alquem pomingre, gem alquem appellire (lker), Sosalem aiguem d8elsesre boston algiem jadiesre. 3. mosrare: 9 pro, 8 prea (ete limo soem seid loi). superbum +8 praebare jadicem s@ pracstare 4, considers, jingar: pure dace, exsinge, jade, biti fartem aiguom oxistimare, ee 5 tener: babe smteum allquem hebsre, tee a algsien por amigo. Cate Valerium Flacoum in consulate babuit collégam Calén tavo por clogs en su eonsulado & Valerio Flan Nites habeo £6 pro amteo, yo to conden ome ig 10M BL ewan exeamativo 1 acaativo exdamtivo india In persona o exon que jet del setinieatn Ofallgcem hominum spemt (Ob vana caperansn eon hombres ‘A menudo sin intrjoedia: M& miserum! Deg ado de mit : Z \ — bs En esto ewos pucde mbremtendene un verbo enmo di eo (me miserum) o vide videte NetuConp ng Op 1. B1 neasavo de extension 1. Bepaco: El oombre quo denota Ie extendin 0 dnen- ‘én de un objeto vn en acai Agger Iatus pedés trocontas, altus podss ‘octaginta, Un traps de 300 pis de enc y 80 pea de to, Va en souativo (oem ablativo sin prepa) lore que denote In tania Caesar milia passuam trie ab Holvetio. um castris castes poauit, César pun mcampe "ipento a una ditanla do 3,000 pase del de oe bev, 2. Tempo (duracn). rigitS aunss vixit Vieié 30 atos Le edad ot expresa por tus ean acute Cats ands quingue et octoginta antue 8 VIC exeeseit, Calin murs de nchenta ¥ neo ate. ets Comp. nal: Un homme tgé de treate sae Nets 2a asa inh ei ln ative ti ' une utente don epost om er OW eat mare te aerators suis ego Be eied Taat 26 owouro ete 3 El eau de relaci, a ponda ye la prom postlisca, eo eomtruyen com n= sstvoparipie de nretiito pave ajelivos. Fa un ‘spore de atti de exten, ps dnota Ia parte als que ‘ rtre 0 mie bien exenie ol conapto dal veto 0 del nom- bre al cual pertenee On humerdeque dea similis Ba roto y tale senjante un doe (En fo foeante al otto yal tall seme jante tn di; I wemejanth ee extiende a rst y a tlle) Ee lapow ss e mplen el ADL:oFe humerieque. Deaarolne eta conszueeién bajo le intuecia greg, de ht tami ef nombeo do eusaiv rigo: Kphass © ve, Crease genus, mujer cretense on cuanto‘ so orien. vers sede mle z pie. I acuta de algunos sstantivor y princpnlmonte el aro de lo prosombres st us cai adverblalent "Noten ls gis siguiente: Ha temporie doe gmc, id aetatia ost enti coum odd mulsum, mucho; ceterum, porle dents; p18ram que, en genera quid? por qué? ‘aibil, ands de ninguas manors, tignam parton, on gran pars summum, lo samo Decracs eto us del antetivo de objeto interno DEL GENITIVO Et enitivo dooota soméameate peteneneia y 6¢ um co combinscién eon nombres verbs y turin ern ay De estas funconee a més importante ce In ad nominal (© sxale de srvir do emplemento « un nombre (autaniv, Ajetvo)s ln nd verbal i een qu el geitivo deempeta e ape de omplemento de un verb, eg sin embarg, ls mis satgua y della deriv In aden BL genio en combiaacin com un nombre ‘A. Con mtanivor 168.21 gent pons Dea pertenenia: 1) Atrbuivo: dom us regis, Ia ose ral, del ray Calor sols, al calor war (que view dtm, 1) Proictivo: domus est regis, ver § 100. se. eltivo de cuaidad Indice las enatidades permaneates dealin ser; va sepre scompnfad den atibto (mediate) Vir magoae auetoritstis, varinde gran autre dat. Puer decem sandrum, mushacho de dies aton Net—Conp, ah: The Seven Yours? Wa hr ins a iin nd a aa "Fret inter Lebieoem et besten: fomen diBeill le ea lp a weap {14521 Geatve de comteido 1. El geniiv expiativo: Prov ol conten conceptual una denonincion goer Virtas jatitiae, La vitad de a justin, Poéioo: Urbs Patavit, La ciudad de Paes Paris tghTRe town of ti aperser The BL genio de materia: Indice Ja materia o sbstancia Ae ona eon BL genio de eantidad: Con sstativos que epean astidad o meida: copis, numerus, multitade; modins Stellarom cat maxima multitada tay ‘won gean canted de xtra 1) gentvo paiva: Sota el todo de que «parte eh ein etbordnnte Dimidium peednine, le mitad dl dine, Pare avium, una parte dole navn Quis mortaliam? :Quién de tos mortals? Omniom Gallsrum fortiesimi sunt Bok site. De todos lr ga, los mds vanes son ls Belg icone ex (net): For Galo.) Loe me vacate de oe gaan brace Tin Yr pti ear 1 Gar ana seul alaivosan ex 9 48 (alae mame rasp anus ex multin ante d¢ multin sot de monin; (eae eateg as ale me pete pene eantikecon den mando © osoaina y tec Guid hoe morbt set (Gul alee? ent wahoo yobjcivg LTimor popult (=popuine tine, tenor ‘el pueblo tiene. a 2. Timer popolt (mpypuhim tintmu), ot teaor ‘que #¢ tiene al pueblo. Be En dprowr cao ol psn skins #3 jg tivo aoe cored a mt de aa pron peg, ieganio, eb jetivo, ter eomapendrd jae gee Sno Aa ue omane yn sors 94 een Statin maior nmin lo esa interests (pianos mn A ‘afectos del alma). me ‘Amor det, desta el anor de Do ht hm (De su) 04 anor gue enon» Dw (Dean ee eet imeate odjum improborum, metus hectien ee feo! metus mortis, om ciyemerton ene Edueia victoriag l cuban iicose ct ei sh apie mredirnina Sisyceatmecoate eae tomate ere v1, ee al amor que otro me tiene. oo Teh adversun cc) Hevereatia savertur bem? ‘oruim Pos tn tan sie or i pre oo. ‘Odium te fa peas Bacar gine human. Nett—Conp. fae: L'amour de Dies, (ath y 8h) trots alge’ God's protection (em a} she bate or the King (om ob B. Con adietivon § 141-—Geative ponesivo Rigen, coméamente, gentivo lo adjetior proprins, propio, pelt; comm Onis, comda; sacer, comma, Variet&s proprie cst fortauae Ia income tancin eso eurdeer propio del fortuna erat Bate cote nai de a ambi tei: i, primivan, grew al totative ie scm, For tte de deer ps le nn femplum det sere unplo meno die Stemplan sacrum dey dang simagnde ao, 2Commania se comtrape «ys cn date, pa 1 citi le is conpamet sition ea Qe eon ay hie . §18.—Genitvo de materia ‘Se uncon ls adjtvoe que denotan partipai, ease: y abundancia: Plénue Meo; mops, pobre: inane, vad Particops parcipe; expers, fall de que no Dar: ina ‘compos, que poste Expers rationis, falto derasén Compos rationis, dotado do miso Nem come te iy $19 —Genitivo objeto 8) Con ton adjtivos que denstan: desea: cupidua, studiosus, avidus; teeuedo: memer: olde: ten memor; enc: peritus, gnarus, 0 ignoranda: Studionus audiends, deo de cit Memor benefieis, agrdedo, que ge acuela del Dene. ) Con partisinie de presente adjetivads, exam sgn an une coal peraaaeate AppetEns gloring, codiinn de gloria Parigns laboram, milo en by trbajon, 8 patriae, parson, ©) Coa similis, semejante, precio y diesisnitis, esemejante Vert similis, eda Met tut, sul nostrs, vontrt (dis) similia Empl el datvo con similis nde signin seme jms sproximada; en cambio: patria dmilin dw retato del padre, Pa enoure otoe a ws mney anziua {428i (Ovid, gue tome bs; HIberd 15021. Genitvoposesivo Ta eon enne 7 unin smi cone ga tide poreeién: Jam mé Pompei! totum e feta, mbes que yo my todo de Pompey, Omnia, quae mulieris fueruat, virt Hunt "Todo lo que fue de a mujer legs sr propiedad del maid, Orrin Nm: cone com el dative, cumdnce sve pone nu ea pea ‘Tomus cot pt neun seep, pro: patel ect dome, pa or ah A mondo el geitivo con esa (eto viet) india pe. teneasia moral, inounbenca; ubentendindose en eta cone trussién an mstantve camo res, mos, offciam a pera que debe © quien fea" er algo ¥a en go- sitivas Em etllano tenemos Interpret: c de prueb, setal,deber de, corejonde 2, se requer, se nica Cujusvie hominis at errize. De hombres sol err, Regum est imperdee A les reyes comesponde (toca) andar. wei i ve bln aso stsltum ext dicere 2s had i dl potctie pral 9 on pre tee pom ances meum ata me tr conan Coe te cet vertrum ext obecdira a wassur gam weds, Nat —Comp. th eng: The earth ix the Lord ss. Tntrst y r8fert, inter, imports, pen en genic tivo el nombre de a persons a qlee interns» import Interest omnivm reets facere. Ineria s ted obrar bien. Tilbram r8fert, es importa sel, 8 oop o on samt tn, wae on Aa vonsrem nottram intereri. Ineromsmare how ager at ges de poms pom mp po seine a oon et se de gue ls fens mk Vereen impor lomme: tak north vested poss omar tn novtrum intorest) os lratinivor mek #24 te. see (ee ‘raters eo al nce Tnmgenie meu retort te mu cige de mek ren fort sn tt) ote tnigey rte fere> etter op ita-tactite> eiffel Nea0)Srestert 7 ae ts anata sre inten pre nd 7 Caio demeks eo wet ase (gp diecree>ai-eus) 2-0 go dint os xr madi leva de rio oaret (Geant) o mediate exec ae 2a ue atm 0 inert ad maine 2B nS pmtve auid Tega Boe a eapenioe 1 Sen oon ei SEED 6a ner re be rd sonoure ator 4) Uae propel iterate inte “eprom ltd de tae 4 152F1 Goalie de precio 0 esimacin ‘Loe vebos que signican etina,repatar: aestim re, fuctre, dacere, putsre y vale: esse, fers, he Derr ae contrayen con ogni de adjtivorsustantivadoe qu indian en sentido general la cimacién ue ee hace do magnt, mucho; plaris, més; plorims, lo mia Parvl, poco; mimoris, mevos; minim, wuy poo. tamtt tani; quantt, cuanto; nihilt, muy poo Divitige magat aestimére stultr est Bs propo de un hombre nei prediar en mueko ol diner. ‘Tanti est puede sigifeartamtide, vale I pena Sis inion el povo' valor oon ens pri, a une sbativo de pee: Ba lis quinquagiats talentis acstimgta ‘ont, Bos pleito sean en 50 tleton ‘Lan ecpesiones genres maxno, parvo (ape pltrimo, minimo) se emplean con lt verbor que ini fiean comprar (em 8); vender (vende re); eater (sts, eonstire), pero también ls genitive: plaria, mind. Fig, tants, quant ‘Note: pro aihile putara Ghabsre, dacers) stiar nna. PEO nihilO e5e0, m0 vler made, wren us 43. ‘Constrdyeas con genitive los vrbor que exponan Is He de reeerdo arid: memininas, reminivet: scondarse obltvisel: olvidar Vivorum memint, see temen Epicart 1h cot obliviset ‘Me aeurdo de Ios viv, pero no hay que oviarwe do iar. En Inga del geitvo pune unre ol acasativo Cinnam memint, Sullam vidi Me aovendo de Cina, ve Sie ‘Anlogueate so onseajen tambia con pesitivy ofan ‘palabras o frases que cavuelvan Is idea de reeuedo: mihi ta mentem vénit (meni): Vanit mibi Platonis in mentem, mescieno de Plats, ero sempre illud mii in mentem venit, me aoueno de nucle, ‘Recordar! leva acustvo de cous o un ablativo con 48 de penons; tambico meminisee y reminisce! puslea regi abntvo con dt: Recordor coneilia tua, ‘ecuedo ts contjon Pero sempre we dio: Recordor ae amicts, {ritelbus, ee, Nota—Comp. ale: 46 rourenir de 45 154.—Laeverboeimpersvaas ‘Me pig, pode, pent, tte y miseret pen on gai- tivo el nombre del objeto que cata ls compas, rerguens, 1 oli © arepentiniento: Me sovoure eto sorte w ms piget alieujus ret, me pean, me tig, me eo fate, ims pudet alicw me da vertex, teogo verrens, ‘me pacnitet alicujus res, estoy armpeatide, me ‘caus arepentininto, ms tucdet alicujus rei, me caus tao, estoy canmdo, ‘mE miseret alicujus ret, me compadeno, tengo ‘Quod’ngy penitent, to ay an qe hn tat argentina’ 4 185-Los vrbos jails Se canstrayen can el guitivo del nome del dit 0 do a pena: proditionis accdssre sliguem, acura.uno el deito de tion, Proditionir convinetre sliquem, conven suo dl delto de tii, proditioais damaare aliquem, condeaar a ‘uno como culpable del elite de tel proditionis absolvére al so» del sito de tin Miltindos proditionis accasst vom, bearer « ent Mi malare, sour; arcesstre, clara juido; arguére, coargusee, ar i redwir, postal soma, demandat wuno a ji. Everio poatulnre se construe oon ln propria 8: postulire sliquem d@ majeatate, scwara um del erimen de lm majetad, ‘Tamtida ve emple la prepeiion den acedsire aliquem d@ vt, acwar a agien or el Aina de voli, aceUsdre aliquem dé ambite, aur a agen 4 ssboro, Aecdssre aliquem da repetundis (@ re Petundirum, seisira alguien do peels. "Hl nombre genérco erimen (sous, cage) sa ona nomen, va stmpre em ablavo in preposeiée, ‘Accsire nomine avariting, sar de avarice 1 ombre que sgnfen la pens pone en abaiv (tae mental: morte, pecdnis multare Epamiagadés 4 Thebsate morte mults Los taaone eondeaaoen mute Epminneda, ‘Noten espesaimente oe girs: capitis scodssre, scuar de un cimen capital capitis damages, condoms le pam de mucre (th eapite) capitis absolvarg, abzlver dela pena do muerte DEL DATIVo I dative sting eel: 1 Bl completo mato; 2° Ln penonaintewaeo con que intervie en ania; 3° Bn oles de uaa asia, 8, sowotre ator {1581 dative como complements i dativo spureee como complanento (wedito) 8) De verbos transitiv Tneute vim venti Ds forrm a los vest, B) De verbor intransitivos: Oboedire alieui, sbuleer aguse; noeare, peudica,dasar; piacere sgrader, te Natirse omnes parémus, Todos obadeemor nature ©) Conersens tabi oon datvo fy verbs compuesto dee prepoisnaes ad, ante, cum (com), ia, Inter, ob, prae, aub, super: Antepoaite amieitiam omnibus, Antepnd a amit to, Adesso miserts, ayudar alos desmsiatos Pracetire omnibus, suber tol in var gis linc coresponde al complemento miso, ex cartlao, un complet eeunsani ‘A tribaats militum equos cumit Germi ateque distribuit, Elton eabaloe de le tans y bee epare entre fos Gomamce 1ST.—E1 dative de inter (atvuseympateton) A.Dativus commodi et incommodi. Hide tivo indies aqell que ree et dato provoia dels soi m0 sujeto agete do won ain a ete punto diferen,nataraente, lo divers eertors; In permoigenin ce feeuate, por mapurso, en poe m. rowotro oto sora 2 Ba ta construeisn pasre, I sci se sitén eno priner plano, donde adquere mayor rive; el sajeto agent, em eam io, pede en importancay hasta puede despareer completa. mente: quoniam vivitar non cum perfectis ho minibus, ya que no e vive con gente perf tur, vay en potsa; mune tertia vivitar ety hora vive Ia teroerageneaiéa (mes I 3. gener i que estoy Vivien, =que represents mi vids. La constrcsin pasva eomeponde major a a mentaliad tos romano, quiets preieren remit varios woaos ena tela imagen de tal modo que todo titers quede sncetead nel antntoprinpal, mints que los sess do meaor i ies pasa «segundo Urmin, Reemplace de divers manera I vor pasiva de que curt se ln verbs deponente (y 01, ei) a pr com trans formas 1) por sstantives prtverbals y e=e AdmIrationy, odi0,usui esse ver admirado, ola, cad nadmirstions, in odis, in serchjete do admire wed case ‘iba de oo, de no Magna est admtratio dicentis, setione gran ade ‘nisin porel order Non eat admirations Gna arbor, vos simiraun tel srl Difficile est dicts, quanto in odie simue apud exterds pationss endif desreutato os odin Ia acon extra ena. 2) por mstantives verbales y_habére: Eloqueatia magnam habet admiratio. ‘nem, mucho o alii la docaeaeia ‘ae veriow que earcea de vor paiva: factre, reddro, baer, salen la vor paiva con fiert docere, easiar, on disctre(o erudir! aliqua r8) perdtre, aminar, com perire vendsre, vender, oo vente 2-108 TIEMPOS LATINOS nfs tempos del vrbo latino hay que distin, om en catalan, use ble signs, puss indica 1) al momento ola en que oeurze un odko (presets, parado, fata)» 2) lela, o sak manera obmo se deseo hohe, presctGndolo camo. raisin er, imperferlo—en ns exmienm> fen ea trannurn-o ema sobado > perfet, ite sesndo wast oem mucho ess, presi el feafmean anompntante primitivo del verbo, make dive que sl valor nora Peden dings, pue, eo In ein verbal onde en sin vlan altmpo, te fate evlutivs: lade wt 00> rmicazo, la dem proceso o duracién y lade a Fin o perfeceién, Sobre ln rls de ota rs fase con la expresin det \emapo em qu oaure Ia nei nfonaa ol cuuro gun a sonotre ator 1s Bewmiam | 2a dean |3° Lapeer cu nate) | (wn din) | (ee emi ‘elmeerea a) (rateton pe peceamprtcte Jrmcampetee a [Pate perce rare | ctuom | cetera 1 Leteagen dee duracisn sie mera fe simelte. neidad'y la repeticion inirminie Toe uompo drs pertecolen armen pra 1 2 Homa in tinge ne termina» parce de 0 ermine do ide np pen ema” eee Yio prt seen 2s § 21821. Presente EL Prasente latino we emplea: 1, Para designs et comienzo de la saxin preeate (Pras ingreenivem: ‘Lego, to, comin a ler arm indvar una sesiGn intentada (=socin incipient) (@racnens do consta) Stuter dum vit t vitia, in cont no ontario I Par denotare process ota daraisn de la sein cao presente (Pracsent durativam); Lego, lo, ey lnyendo Drak tambiga en Is ncin epetia yen verdes goer fos, proverine, deinen. (Pras citaervam) Bn ete ino eam, precave design Io que vale o euele errr ea todo tempo por consent también eo It setae Tidad—oomo wn hedho habitual Fortte fortana adjuwat. LaJfortna aruda alot valent Frigora nocent fragibus. Los fro perjudcan oe frat. ‘Omnse homiage mortal ombecs som mortals. pF pn neet HL, Precindiendo de Tas repreentcines temporal, are cacualisr> uns aciga pateda (Praesens histor riewny. Adiit extemplo ad ads; salatat; reson demas. Al momento op sores a moots; sla; nostro ‘ontario. unt Todor ba 26. seaoiro eae sie "Golda deseabee Amérien cp 1402 (Gi'y Camm ‘Gomes oy 1; Ac Almmsy Penge, Ga 1913 iaterte. are tla mane 1. Bo ol Jngusje popular, y partclarmente no ata sexi, par expr tm hecho veer (@ menudo con uh a- ‘verio que indie futurad: eras, brevi, mox, iam): Remamae venio aa blo maned am Arpi pum fugiam? did a Roms o me queio agi! © bain « Hh algunos verbs, pra dvgnss uns actin eyo eee: te perduraen ef momento ea que se abla aereiadose all ‘borden perfecto (Praesens porfeetum) ‘Terra aére cireumdatie, la tea etd rodeada ae ie ‘Mons nive tegitur,¢ monte eld eabierto deere, {§ 204-BI Perfecto BL Poreto latino rene ena forma doe Gimp ndorar- es, el perfecto y el svn Hata fin ref ambien 2 to, poe 2 enplee: I emo Perfecto presente (Peveetun prandes) pare denofar una secién terminada respect del presate: Dixt. He disho (die ol orador al termier eu isu). Exog! monumentum. Mebe ego un mosimen- to (ice Hora eel tino pena de at «Carman. seers ww ute mismo temo expres, ¢ memo, un ead exitente como efecto do ura asin pad Nom intellext. No entiendo, Na feet Laaave até equip, armate era 1-0 no on vals pre a itn pt Bork cmace ed ahem, abe eniar ucds — eSeuzre mo se ptr dette Cea an, tee angina I ada aide bo 2: oon mayor frsencia ome Pretérite perfecto (Peete pasoricum) para cevignat cl sceder en x 0 ‘emienzo de uns ain en el puso Bs el tiempo dela narrcin, x como tal Uamodo tabi “Pat hietirioo 0 sotto Ven, vid, viet Ving, vi y vend been 1-H canis de esi on a lo de, © ‘eltaie aifligimus Socata odo nostra afta § 205.21 Prete impertecto EL Pre, inert. ino com stempus durativums expres 1a sci tein que sets realinndo en el paso, te tae grande empleo en: 298 owotre ota 14 La deserpeién de etadoey crcansancias Gimp ort deseriptivany: Tham forte vid waeed Ib exeualncat por le vis ance 20 Ta ei reitorad: Romae quotannis bint consults crew ‘bantur, En Rema se ombraban todo le fe dow earl, Ut beri diesbam. Como dea ayer. {3° La ani intent, que logs Haaia (im po 40 contta) Fae id, quod jam tus ponte faciebse. Har lo queya tratabasdebacer dot propa volun Neches, Salta cuande Megs ae her tl ipe dtr we ennnte > or air tis permancre Lor muuo an ronan (030 rape rte it) sa an ar pera (orate) ea i ‘uaa ofan panesn “inf vaitil de narratio (80 amccton trl pero desu eb cone #0 28, ‘de atoe—AI ser eo cre fy rotons radian ‘anal tt or eh daar de alo Far ‘Soya erro pad Baplaan, uy pet ap oe ‘toot mance opty pena dade mn vin tel Te dete 4206. Plascaampertecto ‘I Plocuumperfeco latin expres inal queen catalan, x goer una sein pada antrioe a orn Pausanige cddem loco sepultus ext, abi vitam posuerat, Passnis fol sepultado en ef lgar ood haba cro até con ef imprfecto en Is misma relain que epee con el proente, de abi: nGveram-=conocty rb m1 mineram=reoniaha. Thamistoclés ndmina omsium etvium pereeperat Tombodes sabia (habia spreadido de ‘menori) ls nombres de todo oe ciudad, § 207 Lae tear BL future Ginpertcto) donta una scisn que perdura comienen no foro ') independiente de ealqie ofr acsin Cras Romam profictecar Matane parti « Roma; 1) x ela com ot: Natcram si sequémur ducem, aunquem Aberrsbimus. Si tomamos por guia sl nturlesn, nunca ‘Aparce come ator de mandate: Ta hodis spud me cenabis, Cenarke hoy en mi cece 0 como futuro de probaidal> (enerimente on ls alidin de forsitan, fortasee, opine?) Hoe fortasse vidbitur culquam dariue sto parecer talves« almien demasiado dure. Neta0% fe it Pace 00, a ifaaro I (efecto, exa etm) eel futuro doa ae sim temninda; j¢ tratcano temino eoinlden eo ofa tury; en genera, expres In cca venidra anterior otra taeda eaiens: Ut stmentem feooris, ita meter, Como fuer a siembra, tl er In coer. Ta accion futura inminente so exprea co lati, en In 02 ava, por le conjugacion perifede. tien (conjugatio periphrastis activ) Sertptarua sum. Etny a panto de embi, tengo 1s intesi de exit, me propongo eit. trenton: eortbam, ensbir ie algun ve en el futuro. Seribere volo, quer axebi, ie ahora 4 208.-DE Los Mops Valor de os medos.—I! odo es la forma que inden ol punta de vista mbjetivo ante la apn expremada Por el verb. Para eas del India y Subjantvo hy que few en to. siguiente: 1 8 la ain se conser erno alo real y objetivo, En ‘te aso co ua ldo indletve modo do la edad bje- 2. Sila sein se coniera como algo imaginado (potencil o ire). Bn esto cao te sae modo sjantve = odo de la remenntain bjetiva Tas eundaconer deelarativas e intorrogeth ‘yap se consdoran una yes como Fale y ota woes como Imaginedsr; las op tativay o doaidrtis oreen ni criamente sey imagine, deca "Bimperativ ce modo que dora I an en forma de mandate queda lmitalo sun determina grupo de enue done optativas sera san | 202.—Uso de los modes: Indieatvo 1, El Indicatvo sew, cn poo exceeiones, come en at tetas. "Néteos Jos siuientes eno especiales en qu el ndeatie latino eonerponde en catalina al bjuntiv: ') En oraciones aon prosombs 0 advertivereltvesindo- fon Quiaquis ext cualguien que wa. Ubicumque toretrum eat donde quer que enh, Quaqus modo 06 res babel, sea como qulera (co rap quira ae ello far). 1) Flintieaivo latino comeponde « menndo a rivets forma potenciler ria ols eojuatives era, ght Eee ralmente no Genes equvaleniaiieatvn en lta Quis patsvit? ;Quita hobier erido? Nunquam putsvi Nunca hubirs ero {Lo mismo oeareexando pried coniene un conepto aque eovuve la idea de pombildad,neesdad © conveaiena: Possum mults exempin afferrs, Yo poi sitar mucha empl, (0 peo hase fetivamente pero plo ago). ‘ConvEnit, Habla sido convenient Longum est omnia snumerire Seda muy largo eoumerar td. Paene dixk Cai bubiers dt, § 210—Sabjantive Bt subjuntivo potencial (Conjunctiv potentiais) dear 1a ae como posible aunque nce) y we usa prnlplnente ') a proposconescondsonae(¢. § 257. Bi hoe faciss, pects (o presvery). Si hcoas ato, comers fle. 302, sonotro ator 1) Independientemente, como expreiin de Is posbiidd de unm afin In cual 0 quer dar un tomo de dod Ireoluise © modi; pla: 1 BI presente © pret. par. de subjuntive por el pre. sonte (con lovedoe dicere, confirmare, nenare, oxtatimire, putare, dubiture ela Ity 3 per sn sing): Dieam, se are a dei Dixerit quispiam, pusle ae que algun dis, gun di. Hoe cOmSrmaverim, oa afimar eto, 1 mismo en. propaiione interoalirae Quis dubiter? :Quido puede dulat Nots:-Conp, ts: Je ae ache pas que; Je voudrale 2" Paral thempo pasado seve como potodal el eet. np 's) Bo propossionsasovertivas ato la 2 por. de ing, de sterninados verbor mo “dicerés, cermerds, ord ders, discernerts: Dicerés=oe pola haber ico. Credereemte poiias haber fuado. Macst Romaat—eraderés victas—rede unt in cestra, Lov okiaie volves tse a los canna ‘meatos—polise haber ero que eran for vento. ') Antlogamenta, en preguntas rtrcas de 3 perona, qe exprecan dda: Quis putaret? Qui puede haber rtdo? BL Sabjantvo irra! (Cosjactivs irra) expren una re presenta que no corresponde la reaidad; va sempre wai do aune conden realy pertente, yo consguent, al repo {elas propossioaes condiciones Uae pore presente ies prt. imperty por ef pando ial el pret plussampereto ‘Si vacem habéréa nullus prior Ales fo- et. Si tuviste vor, naguna ave te aventura (pero 20 In tienes. Contentus nostris st fuissds stdibus, nds illam expertus essa contumeliam. Si te uber content con nurs morada, no habras euro ‘ee iguminia (pero no te ba cotentade) a. Bl subjuntivoeptatve (Conjncivusoptativas) ee emplen tare denotar on det. Ditiaguense doe sane 1 Si existe In putida ce relia eldest (Geno po- tend), so un: ol presente de subjantvo, cuando 4 trata de fom presente, ¥ el pido perfecto de wah, cuando de eos parade 2° Si ce imposible la reaisuisn dal deco (ese irre), se el prelcito impart. de wabjy tratindowe de com pre ‘oe dewos reliable (potencies) van generinentescom- patades de u¢inam (

También podría gustarte