ARRIGORRIAGA UGAO

GALDAKAO ZARATAMO
BASAURI HEGO URIBE
HERRI KOMUNIKABIDEA
DOAN | GEURIA.EUS | #034
2017ko AZAROAren 2a

NOR DA XABIER MINA? BI URTE TORONTON

Gerrillari nafarrari buruzko bi liburu NAIARA AMOR BASAURIARRAREN
kaleratu berri ditu Kepa Larrea
idazle eta historialariak 4 12 BIZIPENAK KANADAN4 2

Udalak Basauri osoan jarriko du

martxan bosgarren edukiontzia
BASAURI Hilaren 13tik aurrera banatuko Era berean, urte luzez izoztuta eduki ostean,
dituzte birziklatzeko ontzi eta poltsak. 3.000 hilean bi euro igo du Udalak zarama jasotzeagatik
familiak sisteman parte hartzea da helburua herritarrek ordaindu behar duten tasa 4 7

EGUZKIE GEZURAGA
Gure Esku Dago Galdakao

Argi geneukan
erronka potolo
bat, suspergarri
bat behar genuela
aurrera egiteko

GALDAKAO 4 16

AZAROAK 5 GURE ESKU DAGO

HERRITARREK BOZKA EMATEKO ORDUA
BERBAZ 2 IRITZIAK 4 BASAURI 5 BERBAZ 12 GALDAKAO 14 ARRIGORRIAGA 18 UGAO 20 ZARATAMO 22 SAKONEAN 24 AISIA 26 AGENDA 30 KOMUNITATEA 31 KONTRA 32

UGAO 4 20

Rafa Rueda, Maite Idirin,

Igor Arzuaga eta Mushkum,
Ganbarako igande musikatuetan
Hileko azken igandetan formatu txikiko kontzertuak
eskainiko ditu maiatzera arte iraungo duen zikloak

ARRIGORRIAGA 4 18 ZARATAMO 4 22

Txikon, Torreiro, Urrutikoetxea

Marquinez, Wielicki 4ko finalerdietan
eta Boo, Mendi da, ligaxkako hiru
Astean partidak irabazita
Berbaz
2 GEURIA #034
ELKARRIZKETA
2017ko azaroaren 2a
Kanpoan bizitzeak ematen
dizun anonimatua dut gustuko
Azkenengo bi urteak Toronton (Kanada) eman ditu Naiara Amor basauriarrak. Esperientzia
zoragarria eta aberasgarria izan dela aitortu digu. Halako bizipena opari bat da
testua
SARA LAVADO
Gehiegi pentsatu barik abiatu zen Naiara
Amor (Basauri, 1984), bere bikotearekin
batera, Kanadako Toronto hirira. Sentsa-
zio eta egoera berri askori aurre egin behar
izan die eta horri esker bere burua hobeto
ezagutzen du orain. Motxilan gauza posi-
tiboak baino ez ditu ekarri eta, nahitaez,
buruan eta bihotzean betirako izango du
Toronto, bertan bere altxorrik preziatuena
jaio baitzen.
Zergatik joan zinen Torontora?
Nire bikoteari bertan lan egiteko eskaintza
egin zioten eta bi aste alde onak eta txa-
rrak aztertzen eman eta gero, baiezkoa
eman genuen. Nire enpresa enplegu-erre-
gulazioko espediente batean murgilduta
zegoen eta eskaintza, beraz, unerik ego-
kienean iritsi zen. Giroz aldatzeko eta es-
perientzia berri bat bizitzeko abagunetzat
hartu genuen.
Zaila izan zen erabakia hartzea?
Familia, lagunak eta herria atzean uztea
beti da zaila, baina behin-behineko agu-
BASAURI
NAIARA AMOR BASAURIARRA
rra zen. Bi urterako eskaintza izatea izan
zen gehien motibatu gintuena. Beharrezko
guztia eskura jarri ziguten, zaila zen ezetz
esatea.
Nola baloratuko zenuke esperientzia?
Zoragarria. Aberasgarria da benetan zurea
ez den beste hiri batean bizitzea, ohitura
berriak ezagutzea eta barneratzen saia-
tzea. Leku ezberdinetako lagunak egin di-
tugu, lagun onak, eta despedida gogorra
izan zen. Hala ere, halako bizipena opa-
ri bat da. Mundu guztiari gomendatuko
nioke denboraldi batez kanpoan bizitzea,
denbora laburrez bada ere, esperientzia
abesgarria da oso.
Nolakoak dira kanadarrak, hemengoe-
kin alderatuta?
Gu hiriaren erdigunean bizi ginen eta ber-
tan zaila da jatorriz kanadarrak diren lagu-
nak topatzea. Gehienak europarrak, he-
goamerikarrak eta asiarrak dira. Gu, batez
ere, portugaldar eta hegoamerikarrekin
egon gara harremanetan. Benetako kana-
darrak serioak eta ongi hezitakoak dira, eta
barkatu eta eskerrik asko hitzak behin eta
berriro errepikatzen dituzte.
AIPUAK Zeintzuk dira euren ohiturak?
Usadioak eguraldiarekin lotuta daude.
Elurretara joatea dute gustuko eta Gabo-
nak eta Halloween eguna modu berezian
Supermerkatura joan bizi dituzte. Tenperatura baxuen ondo-
rioz denbora pilo bat ematen dute merka-
nintzen aurrenekoan taritza-zentroetan, erosketak egiten edo
arraroa egin zitzaidan egun-pasan. Negu gorrian desatsegina da
janariarekin batera kalean egotea eta, horregatik, Toronto er-
digunea leku batetik bestera ia kalera atera
garagardoak edota ardoa gabe joateko prestatuta dago.
erosi ezin izatea
Gu baino hobeto bizi dira? Gu baino zo-
riontsuagoak ote dira?
Guk baino eskubide gehiago dituzte eta
horrek askeago bihurtzen ditu. Familiaz
Familiaz eta aisiaz eta aisiaz guk baino gehiago disfrutatzen
dute, beraz, bai, zoriontsuagoak direla
guk baino gehiago esatera ausartuko nintzateke. Bizi kalita-
disfrutatzen dute, tea altuagoa da, zalantza barik.
beraz, bai, gu baino
Ba al dakite Euskal Herria non dagoen
zoriontsuagoak direla edota euskara zer den?
esango nuke Ez, Toronton behintzat ez. Aurpegi arraroa
jartzen ziguten Bilbokoak ginela esaten
genuen bakoitzean. Bartzelona eta Madril
hitzak, ordea, ezagunak egiten zaizkie,
futbol taldeengatik batez ere.

Ezkerrean, Torontoko negu gorriek euren alde xamurra ere badutenaren adierazle diren argazkiak. Goian, Naiara Amor Simpson familiarekin / Utzitakoak
Familiaz aparte, zer bota zenuen faltan?
Hemengo giroa batik bat. Kalean lagune-
kin geratzea, pintxoak jatea, poteatzea...
eta baita hemen eskura ditugun hainbat
elikagai ere. Oliba olioa, esaterako, nahiko
zaila da Kanadan topatzea. Dietan ahalik
eta aldaketa gutxien egitea zen gure hel-
burua eta bertan bizi diren portugaldarrei
esker lortu genuen. Guretzat hain ohikoak
diren produktuak eurek sartzen dituzte
Kanadan.
Zer zailtasun topatu zenituen?
Abantailaz jokatu nuen, nire mutila ni bai-
no lehenago heldu zelako Torontora eta
horrek gauzak erraztu zituelako. Heldu
nintzenerako ia dena prest zegoen. Dena
den, aurreneko traba, eta garrantzitsuena,
hizkuntza izan zen. Gure ingeles maila ez
zen oso ona eta, hasieran, medikuarekin
edota bankuko langilearekin elkar ulertzea
kostatu egin zitzaigun. Hilabeteek aurrera
egin ahala, berriz, hasierako lotsa hori gal-
du eta beharrezkoak dituzun hitzak kontu-
ratu barik ateratzen dira. Bestalde, egural-
dia ere astun egin zitzaigun denborarekin.
Aurreneko hilabeteetan nobedadea izan
zen hainbeste elur ikustea eta muturreko
hotzari aurre egiteko arropa janztea, baina
berehala aspertu ginen.
Zer da gehien gustatu zaizuna? Eta gu-
txien?
Gutxien negua, sei hilabete inguruko negu
hotza luzeegia egiten delako. Ezin duzu
terraza batean ezer hartu, parkean paseo
lasai bat eman, hots, hotzak aisia muga-
tzen dizu eta nekagarri bihurtzen da. Buel-
tan ekarri ditudan gauza positiboak, ordea,
asko dira: zure herritik kanpo bizitzeak
ematen dizun anonimatua, ohitura ezber-
dinak dituen jendea ezagutzea, Kanadan
eta AEBetan bidaiatzeko izan dugun auke-
ra eta, batez ere, neure burua hobeto uler-
tu eta ezagutzea.
Zerk harritu zintuen?
Supermerkatura joan nintzen aurrenekoan
Berbaz
3 GEURIA #034
ELKARRIZKETA
2017ko azaroaren 2a
AIPUAK eta erdira dagoelako. Kanadako hainbat
hiritan ere egon gara eta Las Vegas, Chica-
go, Washington, Philadelphia, New York, GEHIGARRIA
Kuba eta Mexiko bisitatu ditugu. Nire bizi-
Toronto eta tza osoan baino gehiago mugitu naiz azke-
Basauriartean
aukeratu beharko banu
nengo bi urteetan.
Torontoko
bigarrenarekin geratuko
nintzateke
Zure ingeles maila hobetzeko baliatu
duzu?
Bai, erabat. Bizirauteko ingeles maila nuen
klima
eta hasieran mugikorreko itzultzailea izan KANADA. Kanadako beste hiriekin al-
nuen lagunik onena. Nire mailak hobera deratuta, klima nahiko atsegina du
egin du nabarmenki eta egun elkarrizketa Torontok. Urtarrila eta otsaila dira hi-
Sei hilabete inguruko bat arazo barik ulertu eta izateko gai naiz. labeterik hotzenak. Tenperaturek ez
dute 0 graduko marka gainditzen eta
negu gorria luzeegia Ingelesa ikasteko beharra nuen, ez zegoen
hotz-boladetan normala da zero az-
aitzakiarik ezta beste irtenbiderik ere.
egiten da pitik 15 edota 20 gradutara jaistea.
Ama izan zinen bertan. Gogorra da etxe- Aldi horretan, dena dela, argitsuak
tik urrun halako esperientzia bat bizi- izan ohi dira egunak. Inklinazioaren
tzea? ondorioz, Ontario lakuan islatzen da
Las Vegas, Chicago, Ez, erraza eta ederra izan zen. Nire gura- eguzkia eta horrek argitasuna ema-
soak jaiotzaren egunean eta ondorengo ten dio hiriari. Haize bortitzak, ordea,
Philadelphia, New York, asteetan bertan egon ziren, eta ondoren hotz sentsazioa areagotu egiten du.
Kuba, Mexiko.... nire nire aita-amaginarrebak etorri ziren, be- Elurra, batez ere, urtarrilean botatzen
du baina apirilaren hasierara arte lu-
bizitzan osoan baino raz, ez ginen une zail eta hunkigarrienetan
zatu daitezke elurteak.
bakarrik egon. Nire ginekologoa, gainera,
gehiago mugitu naiz argentinarra zen eta horrek bidea erraztu Uda, ostera, beroa da oso: ba-
azken bi urteoan zuen. Haurdunaldian zehar zalantza pilo tezbesteko tenperatura 25 gradukoa
bat sortzen da eta hormonak dantzan ibil- da, baina 40koa izatera irits daiteke.
tzen dira. Gure arteko harremana gaztela- Udaberria eta udazkena oso antze-
niaz izateak lasaitasuna eman zidan. koak dira.
Behin bidaiatzen
Aukera izatekotan, Toronton biziko zi-
hasten zarenean zaila nateke betirako?
da amaiera jartzea Betirako ez, baina bolada batez berriro
itzultzeko asmoa dugu, nire alabak bere
jaioterria ezagutu dezan.
arraroa egin zitzaidan janariarekin batera
garagardoak edota ardoa erosi ezin izatea. Toronto edo Basauri?
Alkohola likore-dendan baino ez dute sal- Basauri nire herria da, hazi eta hezi naizen
tzen. Orain atzera begiratu eta barre egiten herria, eta Toronto urrunegi dago. Aukera-
dut, baina momentuan horrek asko harritu tu beharko banu Basauri esango nuke.
ninduen.
Basaurira itzuliko zara?
Bidaiatzearena aipatu duzu. Non ibili za- Ez dakit noiz, baina bueltatuko gara. Bitar-
rete bueltaka? tean, unea heldu arte, munduan barrena
Toronto inguruan gehien bisitatzen den jarraituko dugu. Behin bidaiatzen hasten
lekua Niagara ur-jauziak dira, autoz ordu zarenean zaila da amaiera jartzea.
Iritziak
GEURIA #034
IRITZIAK
2017ko azaroaren 2a
4
BIDALI ZURE IRITZIA
info@geuria.eus

GUTUNA SEXU KONTSULTA

MUNDUAZ BLAI
elkartea

SAIOA HERNANDEZ

Te bat sexologa

basamortuan Basauriko Sexu Informaziorako Bulegoa

946124106 / 900.101.709
sexune@gmail.com

E lkar ikusten dugun hurrengo aldia

gure etxean izan dadila. Buruan eta
bihotzean grabatutako esaldi gordin
horrek Saharako errefuxiatu kanpamen-
tuetako hormak hausten ditu ipar hemis-
ferioko kontzientzietara heldu nahian.
Tatuatutako hitz horiek Saharar herriaren
egunerokotasuna islatzen dute.
Berrogei urte dira teek eguneko erru-
tina markatzen dutela basamortuan. 40.
Haboubek eta Moninak hasiera eman diote
gaur arratsaldeko tearen erritualari. Irriba-
rretsu beren jaimako ateak ireki dizkigute
Sukaina txikiak, kalean, sua pizten duen
bitartean; lurrean eseri gara bata bestearen
ondoan borobil bat sortuz han-hemengo
bizipen eta anekdotak ezpainetan ditugula.
Badator lehenengo tea. Bizitza bezain
garratza. Inposatutako egoerak bihurtu du
beren errutina garratz. Urteak daramatza-
te dunen artean exiliatuta, haien etxeeta-
tik urrun. Bere lurretatik kanpo. Garratza
da ezpainetan geratzen den zaporea herri
baten kausa ahaztuta, zokoratuta eta za-
palduta geratzen denean. Espainiak eta
Marokok ikusezin bihurtu eta nazioarteko
Maitasuna da nagusi
beraien artean. Baldintzarik
txarrenetan komunitate
indartsua bilakatu dira
isilean
erakundeek apal batean ahaztu zituzten
basamortuko jendearen eskubideak. Azu-
krea behar da hau irensteko.
Moninak bigarren tea prestatu du da-
goeneko. Honako hau maitasuna bezain
gozoa da. Begietan nekea nabaritzen zaien
arren, eguzkiak, hareak eta haizeak jotako
aurpegi horietan irribarrea da nagusi. Mai-
tasuna da nagusi beraien artean. Baldin-
tzarik txarrenetan komunitate indartsua
bilakatu dira isilean.
Malkoak begietan eta
eztarria handituta bukatu da
tearen errituala. Hitzik gabe.
Hunkituta, elkarri begiratu
diogu
Azkenik, hemen dago hirugarren tea.
Hau ez da garratza, aurrekoa baino go-
zoagoa da. Lo harrapatzen zaituen herio-
tza bezalakoa. Jaio eta hil da bizitza. Baina
zer da bizitzea etxetik kanpo basamortuan
isolatuta? Errefuxiatu jaio, errefuxiatu hil-
tzeko. Begietara begira tinko aitortzen
dute beren bizia emango luketela hurren-
go tea haien lurraldean edan ahal izateko.
Malkoak begietan eta eztarria handitu-
ta bukatu da tearen errituala. Hitzik gabe.
Hunkituta, elkarri begiratu diogu, buruan
eta bihotzean tatuatuta dauzkagu ostean
datozen hitzak.
ALAIN Nire zakilaren punta oso
handia da, onddo forma du eta bi-
kotearekin ezin dut sexua egin. Zer
egin dezakegu?
Kaixo Alain, sexua egin esaten du-
zunean imajinatzen dut praktika ero-
tikoez hitz egin nahi duzula, eta se-
guruenik praktika edo jolas erotiko
zehatz bateez, zakilaren sarketa. Ez
ahaztu sexua identitateari egiten dio-
la erreferentzia, bakoitzak garenari
eta ez praktika erotikoei.
Bestalde zure zakila oso handia
esaten duzunean zerekin konpara-
tu duzu? Zuen interesa bagina edo
uzki sarketa praktikatzea bada zein
izan beharko da zuen erreferentzia?
Bikoteetan gertatzen diren kontuak
bikoteen ezaugarriak kontutan hartu
behar ditu. Ez dakit zure bikotea nes-
ka edo mutila den, ezta bere genitale-
kin duen ezagupena edo esperientzia.
Seguruenik zailtasuna gaindituko
duzue bagina edo uzkia hobeto eza-
gutzen duzuenen, aldi berea kitzika-
tzeko eta erlaxatzeko gaitasuna bai-
tute eta beraiek barneratuko dutelako
zakila gozamen momentua heltzera-
koan.
SUSANA/ 15 URTE Nire lehengusua
gustoko dut eta egun batean liatu
ginen. Normala da?
Kaixo Susana logikoa, zentzuzkoa,
ulergarria, bidezkoa eta aldi berean
apartekoa edo berezia izaten dira
lehengusuen arteko desirak. Sen-
tipen hori berez ez da ez ona ez tza-
rra, harreman horri bide ematea ala
ez zure eta zure lehengusuaren esku
dago, ez zaudete ezer a-normala
edo gaizki egiten ari.
Nire inguruan egon badaude ez-
kondutako lehengusuak, agian zure
inguruan ere eta orain arte ez duzu
jakin. Dena den, zuen senideak ez ba-
dute ulertzen edo kezkatzen badira,
pazientzia izan beharko duzue, hel-
duak beti ez dute sexualitate kontue-
tan ondo jokatzen.
BIDALI ZURE SEXU KONTSULTA
INFO@GEURIA.EUS EMAILERA
Basauri
Pozokoetxeko trenbide multzoa kentzeak auzoa modu zuzenean herriko erdigunearekin lotuko luke / Geuria
A17an erabakiko dute basauriarrek
hirigintza planarekin arre edo so egitea
Udalbatzak emaitza aintzat hartuko du betiere herritarren %20ak parte hartzen badu,
gutxienez, eta baiezko eta ezezko bozken arteko aldea %5ekoa edo handiagoa bada
testua JON VILLAPUN
Basaurik lehen herri-kontsulta hartuko du
abenduaren 17an, igandez. Iaz epaitegiek
gelditu zuten San Fausto, Bidebieta eta Po-
zokoetxe inguruko eremua eraberritu ahal
izateko herri galdeketa, baina uztailean,
Ministro Kontseiluak berau burutzeko bai-
mena eman zuen, Udalak hala eskatu os-
tean.
Galdera ondorengoa izango da: Ados
zaude San Fausto-Bidebieta-Pozokoetxen
hiri-berrikuntzako proiektu hau egitea-
rekin?. Kontsulta politikoki loteslea izan
dadin, udalbatzak horrela onartu baitu,
biztanleen %20ak hartu beharko du par-
te, gutxienez, eta gehiengo kalifikatua
lortu beharko du, hau da, proiektuaren
aldeko edo kontrako botoen diferentzia-
lak, gutxienez, %5ekoa izan beharko du.
Iaz egitekoa zen galdeketan parte-hartzea
%30ean zehaztuta zegoen, Euskadiko
hauteskundeekin batera ospatzekoa zelako
eta parte hartzea egun horretan handiagoa
izango zelako, azaldu du Andoni Busquet
alkateak. Aurten, basauriarrek bestelako
bozketarik ez dutenez, parte-hartzea %20
ra jaistea erabaki dute.
Herri-galdeketako mahaietan basau-
riarrak ariko dira ikuskatzaile lanetan eta
bertan parte hartu nahi dutenek hilaren 9a
baino lehen eman behar dute izena uda-
letxean. 32 ikuskatzaile eta horien ordez-
koak izango diren beste 32 aukeratuko ditu
Udalak zozketa bidez, lehentasuna izango
dute langabezian daudenek eta ikasleek,
eta 75 euro ordainduko zaizkie lana egitea-
gatik.
Hamasei hautetsontzi jarriko dira bo-
zak egin ohi diren hamaika hauteslekue-
tan: CIPEB zena, Sofia Taramona, Arizko
Dorretxea, Basozelai ikastetxea, Ibaigane
Kultur Etxea, Udal Euskaltegia, Pozokoe-
txe, Musika Eskola, San Jose, Kareaga eta
Ohiko bozken antzera, herri
galdeketak kanpainaren
hasiera (abenduak 1), bukaera
(15) eta gogoeta-eguna (16)
izango ditu
Smart TBetan ikusgai, YouTube bidez
Bizkotxalde ikastetxeetan. Horiek guztiak
goizeko 9:00etan ireki eta arratsaldeko
20:00etan itxiko dira.
Hauteskunde-kanpaina
Herri-galdeketa bada ere, ohiko bozken
funtzionamendua izango du. Hala, hau-
teskunde-kanpainak hasiera eta bukaera
izango ditu: abenduaren 1eko 00:00etan
hasi eta 15eko 24:00etan amaitu. Aben-
duaren 16a, larunbata, gogoeta-eguna
izango da, eta, beraz, debekatuta egongo
da kanpaina-ekitaldiak egitea.
Galdeketa iazko irailean egitekoa ze-
nez, afera ez da berria alderdi politikoen-
tzat. EH Bilduk, esaterako, herritarrei esan
die bakoitzak bere botoa emateko, izan
ere, alderdiak hirigintza proiektuaren al-
deko eta kontrako argudioak ditu; Basauri
Bai alderdiak, ostera, kontrako botoa es-
katzen du, euren ustetan, plana ez delako
ekonomikoki bideragarria. Esperotzekoa
da datozen egunetan gainontzeko alderdi
politikoek euren jarrera jakinaraztea, bai-
ta zenbait herri eragileek ere euren iritzia
ematea.
Geuriako bideo guztiak
Jaiak - Albisteak - Ekitaldiak
HARPIDETU
Geuria
GEURIA #034
BASAURI
2017ko azaroaren 2a
5
LABURREAN
Soria, Marquinez, Anda
eta Bilbao Mendi Film,
Baskoniako mendi
jardunaldietan
KIROLA. Azaroan zehar helduko die
Basaurik Mendi Jardunaldiei eta joan
den urteko egitarauari eutsiko diote:
ikus-entzunezkoak eta emanaldi ba-
koitzaren ondoren, solasaldia. Aurten-
go programa honakoa izango da: Carlos
Soria azaroaren 7an -70 urte bete on-
doren, igo dituen mendien ibilbidea es-
kainiko du-, Gerardo Marquinez hilaren
14an -Etiopiako mendien inguruan ariko
da-, Bilbao Mendi Film Festibala azaroa-
ren 21ean, eta Irati Anda azaroaren 28an
-Psicobloc: ur sakonetako bakardadea-.
Emanaldi guztiak 19:30ean izango dira
Ibaigane Kultur Etxean, sarrera doan.
Aipatzea aurten ere Bilbao Mendi
Film Festibala Basaurira ekarriko duela
Baskonia Mendi Taldeak. Hilaren 21ean
mundu mailan mendiarekin lotura du-
ten irudi ederrenetakoak ikusgai izango
dira.
BAT Ahots-Musika
jaialdiak aurrera darrai
azaroan beste lau
emanaldirekin
MUSIKA. Urriaren 21ean eman zioten
hasiera XLIV. Basauriko Ahots-Musika
Topaketari. Iraganean bezala, aurtengo
edizioak nazioarteko bi abesbatza har-
tu ditu: Ingalaterrako Camerata Cham-
ber Choir (urriak 22) eta Alemaniako
Collegium Vocal Hannover (azaroak 4,
20:00). Gainera, Basauriko Soinu Bidea
(azaroak 5, 19:30), Santanderreko Ars
Poliphonica (azaroak 10, 20:00) eta to-
paketako antolatzaile den Basauri Koral
Elkartea (azaroak 11, 20:30) ariko dira.
Datozen emanaldiak San Pedro eli-
zan izango dira, sarrera doan, Basauri
Koral Elkartearen emanaldia izan ezik.
Hori Social Antzokian izango da (sarre-
rak 6 euroan salgai). Aurten, Moceda-
des-El Consorcio taldearen erreper-
torio oso bat abestuko du Basauri Koral
Elkarteak, 50 urteko ibilbideari ome-
naldi originala eta berritzailea egiteko,
diote.
6 HERRIAK
BASAURI
Txandakako aparkalekuak ibilgailuen
errotazioa ahalbidetu du erdigunean
Aparkalekua doakoa da bi orduz, ezarritako ordutegiaren barruan. Larunbat arratsaldetan
eta igandetan librea da aparkatzea. Udalak ez du aurreikusi TAOa udalerrian jartzerik
testua MAIDER IBAEZ
Urriaren 23an zabaldu zuten Solobarria
plaza eta anbulatorio ondoko txandakako
aparkalekua. Gehienez ere, bi orduz apar-
katu daiteke ibilgailua, astelehenetik la-
runbatera bitartean: 09:00etatik 13:30era
eta 16:00etatik 22:00etara astelehenetik
ostiralera eta 09:00etatik 13:30era larun-
batetan. Hau da, zapatu arratsaldetan eta
igandetan bertan aparkatzea librea da.
Denbora-tartea kontrolatzeko, txarte-
la atera beharko du gidariak aparkalekuan
bertan dagoen makinan. Txartela ibilgai-
luaren barruan sartu behar dute bertan
aparkatzen dutenek.
Bi orduko epea gainditu eta ibilgailua
mugitzen ez duenak zehapena jasoko du,
Udaltzainen eskutik. Bestetik, aipatutako
denbora-tartea behin igarota, erabiltzai-
leak ezingo du hurrengo bi orduetan berri-
Gazteen emantzipazioa errazteko diru-laguntzak
ezartzea proposatu du Basauriko EH Bilduk
Alokairurako laguntzen finantzaketa udal aurrekontuetako errekurtsoak erabiliz
finantzatzea proposatzen dute Basauriko EH Bilduko zinegotziek
ERREDAKZIOA. EH Bildu udal taldeak Gaz-
teria Batzordean eztabaidatua izateko or-
denantza proposamena egin du. Hain zuzen
ere, herriko gazteek etxebizitzen alokai-
ruari aurre egiteko diru-laguntzak erregu-
latzeko ordenantza proposatu du urriaren
30ean izandako Gazteria Batzordean. Pro-
posamen honen helburua gazteen eman-
tzipazio prozesuan eta bizi proiektu propio
baten hastapenean laguntzea da. Horre-
USURBIL
TOKIKOM
KAZETARITZA SARIAK
argazkia TOKIKOM / data 2017.10.27
ro ere aparkatu.
Erabiltzaileak txandakako aparkaleku
sistemara ohitu daitezen, azaroaren 22ra
bitartean ezarritako zehapenak ez dituz-
te kobratuko. Ohartarazpena bidaliko du
Udalak arau-hauslearen bizilekura, baina
ez du isunik kobratuko.
Aparkalekuentzako sistema berri ho-
nen helburua da ibilgailuen errotazioa lor-
tzea. Txandakako parkinga ireki dutene-
tik aparkatzeko leku gehiago dago bertan,
behintzat ezarrita dagoen ordutegiaren ba-
rruan. Lehen asteburuan ere plaza hutsak
izan dira anbulatorio ondoko aparkaleku
Hilaren 22ra bitartean
ezarritako izunak ez
dituztela kobratuko
jakinarazi du Udalak
tarako, alokairu erregimenean etxebizitza-
rako sarbidea sustatzea bilatuko litzateke,
diote koalizioko zinegotziek.
Alokairurako laguntzen finantzaketa
udal aurrekontuetako errekurtsoak erabi-
liz finantzatzea proposatzen du Basauriko
udal taldeak: Eta EH Bilduko zinegotziok
espero dugu errekurtso horiek Basauriko
gazteen beharrei behar bezala aurre egite-
ko bezain beste izatea, diote.
horretan, dio herritar batek.
Iazko abenduan Solobarriatik gertu,
Uribarri auzoan, doako aparkalekua zabal-
du zuen Udalak. Guztira, aparkatzeko 83
toki gehiago irabazi ditu udalerriak erdigu-
nean, Uribarriko parking horri esker.
TAOrik ez
2013ko uztailean Estudio K enpresak, Uda-
lak kontratatuta, Hiri Antolamendurako
Plan Orokorrari (HAPO) buruzko diagnos-
tikoa burutu zuen. Analisi horren arabe-
ra, enpresako teknikoek proposatu zuten
aparkaldi mugatuaren ordenantza (TAO)
Basaurin ezartzea, aparkalekuen arazoa
ekiditeko asmoarekin. Hala ere, udal go-
bernuak orduan adierazi zuen ez zuela ho-
rrelakorik aurreikusten, eta oraingoan ere
iritzi bera mantendu dute: Oraindik ere ez
dugu aurreikusten udalerrian TAOrik ezar-
tzea, diote udal ordezkariek.
Begi bistakoa da, Jaurlaritzako Enplegu
eta politika sozialen sailak 2015ean eginda-
ko gazteriaren emantzipazioaren inguruko
ikerketak edo 2017an Gazteriaren egoera-
ren Diagnostikoa bezalako txostenek adie-
razten duten moduan, euskal gazteriaren
gehiengoak lan arloko prekarietate egoe-
ra, etorkizunen perspektiben falta eta bizi
proiektu independente bat aurrera erama-
teko zailtasun itzelak dituela, salatu dute.
GEURIA #034
2017ko azaroaren 2a
LABURREAN
Open Rubik txapelketa
ospatuko da Basaurin
azaroaren 11n eta 12an
AISIA. Bederatzigarren urtez helduko da
Basaurira Open Rubik txapelketa. Aza-
roaren 11n eta 12an izango da lehiaketa
Basozelai Gizarte Etxean. Larunbateko
zein igandeko jardunaldiak egun oso-
koak izango dira, 10:00etatik 20:45era
larunbatean, eta 10:00etatik 19:00etara
igandean. 2x2x2, 3x3x3, esku bakarrez,
itsu-itsuan, mugimendu gutxitan, oi-
nekin, 4x4x4, Pyraminx, Megaminx,
Skewb eta Square-1 kategoriak izan-
go dira. 30 lagunetik gora daude izena
emanda: gehienak estatukoak dira, bai-
na Estatu Batuetatik, Errusiatik, Fran-
tziatik eta Kanadatik inskribatu denik
ere bada. Oraindik ere izena emateko
aukera badago World Cube Association
elkartearen webgunean. Kuota orokorra
10 eurokoa da; Espainiako Rubik Elkar-
teko kideek 8 euro ordainduko dituzte
eta Euskal Rubik Elkartekoek ez dute
kuotarik ordainduko.
Asiako liztorrak Kareagan
agertu direla salatu du
auzo elkarteak
GIZARTEA. Kareaga Auzo Elkarteak es-
kaera egin dio Basauriko Udalari bis-
taratu duten azken Asiako liztorraren
habia ken dezan. Ibaizabaleko ibarrean
habia berria agertu dela salatu dute,
Arratiako tranbia zaharraren eremuan.
Zentzu horretan, eremu hori birgaitze-
ko eskaera egin diete berriro ere udal
ordezkariei. Asiako liztorraren lehenen-
go habiak 2015ean agertu ziren auzoan:
zortzi hain zuzen ere, eta horietatik sei
kendu zituen Udalak. Iaz lau habia azal-
du ziren eta lauak kendu zituzten. Eta
aurten bi agertu dira: irailean Kareaga
Goikoa ikastetxean eta urrian Arratiako
tranbiaren eremuan. Eskolakoa dagoe-
neko kendu dute.
ARGAZKITIK
Geuriaren Trena gertu
dugunean lana Tokikom
Sarietan finalista izan da
GEURIA. Iazko urrian kaleratutako Tre-
na gertu dugunean erreportajea hiru fi-
nalistetako bat izan da aurtengo Toki-
kom Kazetaritza Sarietan. Sari banaketa
urriaren 27an egin zen Usurbilgo Sutegi
auditorioan. Durangaldeko Anboto eta La-
sarte-Oriako Karkara komunikabideekin
batera, Geuriako lana ere egon da Eduki
onenari saria kategorian finalista moduan.
Anbotoren Martxoak 31 monografikoak
irabazi du saria. Maider Ibaez kazetari
basauriarrak idatzitako Trena gertu dugu-
nean erreportajeari buruz honakoa esan du
epaimahaiak: Arazo orokor bat bertoko
errealitatera ekartzeko ahalegin ederra:
ikuspuntu ezberdinen lanketa, elementu
informatiboak grafikoki era berritzailean
txertatzeko modua, besteak beste. Mai-
la bereko tren pasabideak aztertzen ditu
erreportajeak. 2007tik zortzi ezbehar izan
dira eskualdean, azkena, iaz, Arrigorria-
gako neska baten heriotza ekarri zuena
Laudioko tren geltokian.
GEURIA #034
2017ko azaroaren 2a
5. edukiontzia herri osora dator
Edukiontzi marroia erabiltzeko materiala hilaren 13tik aurrera banatuko dute. Herriko
familien %25ak organikoa birziklatzea da kanpainaren helburua, hau da, 3.022 familiak
Ezkerrean kalean jarriko duten edukiontzia eta, eskuman, etxean edukitzeko kubo txikia / Geuria
testua JON VILLAPUN
Pozokoetxen eta San Migelen izan duen
harrera ona ikusita, materia organikoa
biltzeko bosgarren edukiontzia udalerri
osora hedatuko du Udalak hilabete hone-
tan. Herritarrak informatzeko kanpaina
eta materialaren banaketa martxan jarri-
ko ditu azaroaren 13an. Guztira, 70 edu-
kiontzi berri jarriko dituzte. Udal ardura-
dunen asmoa da herriko familien %25ak
bat egitea kanpainarekin. Modu horretan,
sisteman alta emango luketen familiak
3.022 lirateke. Gaur egun 700 familia in-
guruk gai organikoak birziklatzen dituzte
Pozokoetxen eta San Migelen. Ekoizten
dugun zaborraren %36a organikoa da.
Arrutiren banda liburu berria aurkeztuko
du Arretxek azaroaren 30ean Ibaiganen
Idazle basauriarraren
azken nobela Basauriko
jaietan, sanfaustoetan,
dago kokatuta. Azaroan
kalean izango da euskarazko
bertsioa
ERREDAKZIOA. Joan den hilabetean aurre-
ratu zuen Jon Arretxe idazle basauriarrak
nobela berria kaleratuko zuela laster. Aza-
roan, hain zuzen. Arretxeren liburu berria
Basaurin bertan dago kokatuta, sanfaus-
toetan alegia. Arrutiren banda da nobelan
berri horren behin behineko titulua eta
azaroaren 30ean, ostegunez, aurkeztuko du
Basaurin, bere sorterrian. Liburuaren aur-
kezpena Ibaigane Kultur Etxeko nagusien
liburutegian izango da, 19:30etik aurrera.
Arretxeren nobela berriari buruzko kontuak
idazlearen ahotik bertatik bertara entzun
ahal izango dira azaroko azken egunean.
Hilabete honetan liburu berriaren euska-
razko bertsioa egongo da saltokietan, eta
gaztelaniazko bertsioa prestatzen ari dira.
Maria Moliner saria
Basauriko liburutegiek Maria Moliner txa-
pelketako sarietako bat irabazi dute, ha-
maikagarren urtez. Lehiaketa honek
50.000 biztanle baino gutxiago dituzten
udalerrietan irakurzaletasuna adin txiki-
Egunero 15 tona inguru. Hortaz, materia
hori guztia berreskuratzea oso garrantzi-
tsua da, diote Sagarrak Talde Ekologista-
tik, Udalarekin batera lankidetzan dihar-
duen elkartetik.
Tasak eta hobariak
Joan den hileko udalbatzan, herritarrek or-
daindu beharreko zergak %2 igotzea onar-
tu zuten alderdi politikoek, tartean, zarama
jasotzeagatik ordaindu beharrekoa: horrek
hilero bi euro egin du gora. Birziklapena
bultzatze aldera, tartean bosgarren edu-
kiontziaren erabilera handitzeko asmoz,
Basauri Bai alderdiak proposatu zuen bir-
ziklatzen duten herritarrei hobari fiskalak
eskaintzea. Udal-taldeak azaldu duenez,
Tourren azken nobelaren aurkezpenean, Ibaigane Kultur Etxeko liburutegian / Geuria
Azaroan euskarazko
bertsioa kaleratuko
da; gaztelaniazkoa ere
martxan da
koen artean sustatzen duten proiektuak
saritzen ditu. Modu horretan, Kulturako
Estatuko Idazkaritzak 1.706 euro emango
dizkio Basauriri, liburu berriak erosteko
helburuarekin.
700 familiak darabilte
organikoaren edukiontzia
Pozokoetxe eta San Migelen.
Herri osoan 3.000 familiak
erabiltzea da helburua
Aldundiari dagokio halako erabakiak har-
tzea eta ez Udalari.
Bosgarren edukiontzia ezartze-
ko 80.000 euroko diru-laguntza jaso du
Udalak Aldundiaren eskutik. Era berean,
Espainiako Nekazaritza, Arrantza, Elika-
dura eta Ingurumen Ministerioak 26.446
euro eman dizkio Basauriri, Ingurumena
Sustatzeko Planaren kontura.
1.706 euro jasoko ditu
Udalak liburu berriak
erosteko, Maria Moliner
saria irabazteagatik
1998. urteaz geroztik irabazi dute Ba-
sauriko liburutegiek Maria Moliner saria.
Horiei esker, liburu berriak sartu ahal izan
ditugu Liburutegien funtsera, dio Nora
Pereda Kultur zinegotziak.
HERRIAK
BASAURI 7
LABURREAN
Raust! basauriarrak eta
Akabu galdakoztarrak
Banden Lehiako finalean
MUSIKA. Banden Lehia musika txapel-
ketak bederatzigarren edizioa ospatu-
ko du aurten. Euskal musika sustatzen
duen lehiaketa da eta banda amateurrik
onena saritzen dute. Helburua da to-
kiko taldeak ezagutzera ematea, eta
bide batez, euskal musika sarean ere
zabaltzea, diote antolatzaileek. Azkue
Fundazioak antolatzen du lehiaketa.
Final nagusia azaroaren 24an, ostira-
lez, ospatuko da Bilborock aretoan eta
talde hauek ariko dira: Raust! (Basauri),
Aneguria (Bilbo), Azken Trena (Bera)
eta Akabu (Galdakao).
Irailaren 22tik urriaren 22ra bitar-
tean zabalik egon da lehiaketan parte
hartzeko izena emateko epea. Guztira
15 taldek eman dute izena. Euskal He-
rriko txoko ezberdinetako taldeek har-
tu dute parte lehiaketan. Gehienak Biz-
kaiko eta Gipuzkoako musikariak diren
arren, Nafarroako talde bat ere badago
aurten, Berakoa, hain zuzen ere, diote
antolatzaileek.
Izena eman duten taldeek www.
bandenlehiaketa.eus webgunean bo-
toak jasotzeko aukera izan dute. Boto
gehien eskuratu dituen taldea fina-
lerako sailkatu da automatikoki, eta
hori izan da Galdakaoko Akabu taldea,
10.612 boto eskuratu ondoren. Epai-
mahaiak beste hiru taldeak aukeratu
ditu. Ritxi Aizpuruk (musika editore
eta Baga Biga diskoetxeko arduradu-
na), Xabi Hook (Enkore taldeko abes-
laria), Maia Muruagak (Euskal Irratiko
kazetari eta esataria) eta Aritz Gonza-
lezek (Last Tour International) osatu
dute epaimahaia.
Publikoaren laguntza, finalean
Raust!, Akabu, Aneguria eta Azken
Trena taldeek 20 minutuko zuzeneko
emanaldia eskainiko dute azaroaren
24an (kanta guztiak euskaraz izan-
go dira). Oraingoan ere taldeek publi-
koaren laguntza eta botoak beharko
dituzte finalean. Publikoak zuzenean
bozkatuko du eta honen emaitza era-
bakiaren %40a izango da; beste %60a
epaimahaiaren iritzia kontutan hartuta
erabakiko da.
Garaile irtengo den taldeak hona-
ko sariak irabaziko ditu: Baga-Biga dis-
koetxearekin disko bat ekoiztea, 2018ko
Bilbao BBK Live jaialdian jotzeko aukera,
2018ko Bartzelonako Euskal Herria Sona
jaialdian jotzea eta aurtengo lehiaketa-
ko disko bilduma oroigarria. Beste hiru
talde finalistek ere Banden Lehia 2017ko
parte-hartzearen CD bilduma oroigarria
jasoko dute.
Truke azoka eta Ekoazoka
izango dira azaroaren
18an eta 19an Solobarrian
GIZARTEA. Zortzigarren urtea da Truke
azoka eta Ekoazoka antolatuko direna
Basaurin, Kontsumo arduratsu eta eral-
datzailerako kanpainaren barruan. Truke
azoka azaroaren 18an, larunbatez, izan-
go da 11:00etatik 21:00etara, eta Ekoa-
zoka hilaren 19an, igandez, 11:00tatik
14:30era. Sagarrak, Dorretxea eta Ekolo-
gistak Martxan elkarteek antolatzen di-
tuzte ekimen hauek, Basauriko Udalaren
laguntzarekin.
8 HERRIAK
BASAURI
GEURIA #034
2017ko azaroaren 2a

BASAURI

SANFAUSTOAK
argazkiak GARIKOITZ GRIJALBO / MAIDER IBAEZ / JON VILLAPUN
bilduma GEURIA.EUS / data 2017.10.07-15
GEURIA #034
2017ko azaroaren 2a
Peto Lezameta: Herri askotan bizi izan naiz eta
badakit zer den atzerrian eskuzabalik hartua izatea
Hilaren 12an basauriar familiak eta herrian bizi diren atzerrikoak batuko ditu Bizilagunak proiektuak g Peto Lezameta eta
Cristina Horno basauriarrekin eta Iris Prez boliviarrarekin berba egin dugu esperientzia gertutik ezagutzeko asmoz
testua JON VILLAPUN
Bizilagunak-aldameneko familia ekime-
na azaroaren 12an bueltatuko da Basaurira,
bosgarren urtez jarraian. Basaurikoak di-
renak eta bertan bizi baina jatorriz atzerri-
koak diren familiak edota norbanakoak bil-
duko dira mahai baten inguruan elkarrekin
bazkaltzeko. Europa osoan egiten den eki-
mena da Bizilagunak eta hainbat herrialde-
tan antolatuko da une berean, baita Euska-
diko udalerri askotan ere (Bilbo, Donostia,
Gasteiz, Getxo eta Barakaldo).
Basauriko Udalak eta SOS Arrazakeria
erakundeak antolatzen dute ekimena, Zas!
(Zurrumurruen Aurkako Sarea) eta Eusko
Jaurlaritzaren laguntzarekin. Parte hartu
nahi dutenek hiru aukera izango dituzte:
anfitrioi izan, gonbidatu izan edo dinami-
zatzaile izan.
PETO LEZAMETA CRISTINA HORNO
Basauri (Bizkaia) Bilbao (Bizkaia)
1945 1950
Gai hauek oso
gertukoak egiten
zaizkit nire familiaren
historia erbesteak
markatu zuelako
Peto Lezametak (Basauri, 1945) energia
nuklearreko enpresetan egin duen lanak
munduko toki askotara eraman ditu bera
eta bere emaztea, Cristina Horno (Bil-
bo, 1950). Badakite zer den etxetik urrun
egotea, baita beste kultura batera egiten
saiatzea zer den ere, eta Basaurira urrun-
dik datozenei euren laguntza eskaini nahi
diete. Orain bi urte Bizilagunak proiek-
tuan hartu zuten parte, eta aurten errepi-
katzera doaz.
Zerk bultzatu zintuzten Bizilagunak egi-
tasmoan parte hartzera?
Cristina:ideia zoragarria iruditu zitzaigun,
oso esperientzia polita. Kanpoan bizitzea
tokatu baldin bazaizu, guri bezala, herrian
besoak zabalik hartzea asko eskertzen da.
Peto:Gai hauek oso gertukoak egiten zaiz-
kit, komunikabideetan ikusten ditudan
gauzengatik eta nire familiaren historia
erbesteak markatu zuelako. Nik ez nituen
nire arrebak ezagutu 12 urte bete nituen
arte. Gerratik erbestera joan ziren oso txi-
kiak zirela, Errusiara. Hogei urte pasatu
ziren arte ezin izan zuten berriro euren fa-
miliarekin elkartu. Gainera, lan kontuen-
BIZILAGUNAK ALDAMENEKO FAMILIA
Iris Prez boliviarra basauriar familia batekin bazkaltzen Bizilagunak egitasmoak antolatzen dituen topaketa batean / Utzitakoa
gatik toki askotan bizi izan gara eta bada-
kit zer nolako garrantzia duen toki batean
ondo hartua izateak.
Nolakoa izan zen esperientzia?
Cristina:Boliviako sendi batekin elkartu-
ko ginela esan ziguten eta, kasualitatez,
gure alaba txikia Bolivian egona zen mu-
sikako klaseak ematen. Hala, bere sena-
rrarekin batera herrialde hartako abestiak
prestatu zituen, bazkaria girotzeko.
Peto: Uste dut oso positiboa dela eurek he-
mengo jendearekin gauzak konpartitzea.
Azkenean, guztiok helburu bera dugu,
gure familiak aurrera ateratzea; ez dago
zureei jaten emateko ahal duzun guztia
egitea baino gauza zintzoagorik. Horre-
gatik, entzuten ditudan zenbait kontuk
amorru handia ematen didate: guri lana
kentzera datozela, medikuarenera asko-
tan joaten direla... Astakeriak!
Zer esango zeniekete basauriarrei Bizi-
lagunak proiektuan parte har dezaten?
Cristina: Beste kultura batzuetatik dato-
zenek pentsatzeko eta jarduteko duten
modua ikustea oso aberasgarria dela esan-
go nieke.
Peto:Egin behar dute! Eta luzeagoa iza-
tea gustatuko litzaidake, hau da, egun bat
baino gehiago iraun dezala eta harremana
mantentzeko modua izan dezagula. Eta
ederra litzaidake euren herrira joaten di-
renean Basaurin zein jatorrak garen esan-
go balute.
AIPUAK
Zenbait kontuk
amorru handia ematen
didate: guri lana
kentzera datozela
edo medikuarenera
askotan joaten direla
bezalakoak
IRIS PEREZ
La Paz (Bolivia), 1992
Lau hilabete eskas
neramatzan Basaurin.
Amak animatu
ninduen parte
hartzera
Iris Prez La Pazen (Bolivia) jaio zen
1992an eta orain urte eta erdi eskas iritsi
zen Basaurira bere amarekin eta ahizpa-
rekin. Handik gutxira Bizilagunak pro-
graman izena eman zuen eta lehen espe-
rientzia hura oso aberasgarria iruditu
zitzaionez, aurten berriz eman du izena
eta hilaren 12an familia basauriar batekin
bazkaltzen izango da.
Zergatik erabaki zenuen Bizilagunak
egitasmoan parte hartzea?
Nire amak azaldu zidan proiektua zertan
zetzan, eta berak animatu ninduen izena
eman nezan. Nik lau hilabete eskas nera-
matzan Basaurin eta basauriarrak gertutik
ezagutzeko ideia bikaina zela iruditu zi-
tzaidan.
Nolakoa izan zen topaketaren eguna?
Oso dibertigarria! Ama-semeek osatuta-
ko familia zen, eta arroza marinel-erara
eta sekula dastatu gabeak nituen beste jaki
batzuk prestatu zizkiguten. Erreparoak
nituen janariarekin, baina guztia izugarri
gustatu zitzaidan. Zoriontsu irten ginen
ama, ahizpa eta hirurok.
HERRIAK
BASAURI 9
Atzerriko ezagunen bat egitasmoan par-
te hartzera animatu al duzu?
Noski baietz! Bati baino gehiagori aipa-
tu diet eta batzuek badute aurten izena
emateko asmoa. Beti esaten diet niri asko
lagundu zidala basauriarrak gertutik eza-
gutzen. Nola jaten duten ikasi nuen, nola
hitz egiten duten, zein gain interesatzen
zaizkien... Aurten ere izena eman dut, eta
eguna iristeko irrikatan nago.
Orokorrean, Basaurin zer moduzko ha-
rrera egin dizu jendeak?
Oso ona. Jende gaztearekin eta adinekoe-
kin ez dut batere arazorik izaten, behar-
bada adin ertainekoak dira mesfidantza
gehien dutenak. Baina orokorrean jendea
jakin-mina izaten du Boliviako bizimo-
duari buruz, eta gauza asko galdetzen di-
date. Gainera, arin egin dut lagun taldea,
eta bertara egina sentitzen naiz.
AIPUAK
Jende gaztearekin
eta adinekoekin ez
dut batere arazorik
izaten, beharbada
adin ertainekoak dira
mesfidantza gehien
dutenak
Boliviako bizimoduari
buruz gauza asko
galdetzen didate. Arin
egin dut lagun taldea,
eta bertara egina
sentitzen naiz
10 HERRIAK
BASAURI
GEURIA #034
2017ko azaroaren 2a

ARGAZKITIK

200 berbalagun euskara

praktikan jartzeko prest
Basaurin eta Galdakaon
EUSKARA. Hamabigarren ikasturtea hasi
du Galdakaoko Berbalagun egitasmoak
eta zazpigarrena Basaurikoak. Aurten 200
berbalagun inguru ari dira, 24 taldetan ba-
natuta: tabernetako taldeak, mendi tal-
dea, jostun taldea, euskal dantza taldea,
txalaparta taldea edota bizkaiera lantze-
ko taldea. Hego Uribeko Berbalagun egi-
tasmoak ikasturte honetako aurkezpen
jaiakiragarri ditu:azaroaren 2an Galda-
kaon, 19:00etan Topa tabernan; eta aza-
roaren 10ean Basaurin, 20:00etan Bonboi
tabernan.
Era berean, lehen hiruhilekoko eus-
BASAURI kararen agendaren berri ere eman dute:
abenduaren 4an Mintzodromoaizango

BERBALAGUNAK MARTXAN!
argazkia MAIDER IBAEZ / data 2017.10.24
da Galdakaoko Torrezabal Kultur Etxean
10:30etik aurrera, eta abenduaren 15ean
Baskot Gauaospatuko dute Basauriko ka-
leetan zehar.

6.470 euro solidario

bildu dituzte aurtengo
sanfaustoetan kuadrillek
ONGINTZA. Basauriko jaietan hamaika
ekintza solidario antolatzen dituzte Herri-
ko Taldeakeko kuadrillek udalerrian lagun-
tza ekonomikoa behar dutenentzat. Aurten
Gaizka Hernandez (Angelman sindromea)
eta Laia Arteaga (West sindromea) umeen-
tzangana bideratu dute jasotako dirua.
Hain zuzen, 6.470 euro bildu dituzte guzti-
ra: 1.032 euro Hauspoakek antolatzen duen
BASAURI
elkartasun azokan, Gaizka Hernandezen-

ANGELMAN ETA
tzat; eta 5.438 euro Laia Arteagarentzat,
ondorengo ekintzetan: Txistorra-jan so-
lidarioa (Aldatxa), Bingo solidarioa (Zigo-

WEST SINDROMEEN
rrak), Txanpi solidarioa (Mozkorrak), Sar-
dina-jan solidarioa (Zoroak), Odoloste-jan
solidarioa (Itsaslapurrak), Pintxo-pote so-

IKERKUNTZARAKO
lidarioa (Urbiko Lagunak), Hirugihar-jan
solidarioa (Ontzak), Sandwich-jan solida-
rioa (Ogeta Bat), Txokolate-jan solidarioa
(Txano Gorritxu) eta 25. urteurreneko jai
argazkia HERRIKO TALDEAK / data 2017.10.15 solidarioa (Basajaunak).

Basaurin Be Bagarako
sorkuntza proiektuaren
erakusketa, Pozokoetxen
ERAKUSKETA. Orain dela bi urte hainbat
lagunek auzolanean jositako piezak har-
tu eta Ixone Palenciak eta Bego Saratxa-
gak sortutako artelan koloretsua aurkeztu
zuen Basaurin Be Bagarak 2015eko azaro-
ko jaian. Oraingoan, sorkuntza-lan horren
inguruko Alez ale, elez ele erakuske-
ta izango da Pozokoetxeko Kultur Etxean
azaroaren 6tik abenduaren 7ra bitartean,
astelehenetik ostiralera, 11:30etik 13:15era
eta 16:30etik 20:15era.
Sorkuntza proiektuan honako hauek
parte hartu zuten: Ixone Palencia, Bego
Saratxaga, Ludi Viguera, Amaia Aurre-
koetxea, Puri del Rincon, Miren Barrios,
Inma Etxebarria, Loli Bados, Naiara Galle-
go, Mari Sanchez, Dunixe Clemente, Etxe
Maitia egoitza, Alai egoitza, Al detalle tai-
ler-denda, Ate Zabalik, Yoli Manupach,
Lolaka, Basauriko Alargunen Elkartea eta
BASAURI Basauriko ikastetxeak

ALEZ ALE, ELEZ ELE

GEURIA #034
2017ko azaroaren 2a
HERRIAK
BASAURI 11

BASAURI

BIZKAIKO
KANTARIEN
TOPAKETA
argazkiak JON VILLAPUN / bilduma GEURIA.EUS / data 2017.10.28
 Berbaz
12 GEURIA #034
KEPA LARREA
2017ko azaroaren 2a
BASAURI
Xabier Minaz ahaztu eta Simon
Bolivar goraipatu dugu euskaldunok
Kepa Larrea basauriarrak bi liburu eskaini dizkio Xabier Mina gerrillari nafarrari. Mina edo libertatea! lanean
Minaren biografia jaso du; eta Biba Mina! kontuak eta kantuak izenekoan askatzaile honen inguruko istorio,
kopla eta abestiak bildu ditu. Pamiela etxearekin plazaratu berri ditu
testua eta argazkia
AMAIA GOIKOETXEA
Bi etsai nagusi izan zituen Xabier Minak:
Jose Bonaparte eta Fernando VII.a. Biei au-
rre egin zien. Biak saiatu ziren Mina eros-
ten, eta biak bidali zituen bueltan etxera.
Gazte nafar askorentzat heroia zen Xabier
Mina, Ir a Mina! zioten. Mexikoren in-
dependentzian parte-hartze erabakigarria
izan zuen. Eta euskalduna zen, baina eus-
kaldunok ez dugu ia ezagutu ere egiten.
Kepa Larreak (Basauri, Lapatza, 1956) Xa-
bier Minari buruz kaleratu berri dituen bi
liburuak aukera bikaina dira aparteko ge-
rrillari hau ezagutzeko; baina Minaren his-
toria nafarra, euskalduna egiteko dagoela
dio, eta beharrezkoa dela.
Azaroaren 11n 200 urte beteko dira Xa-
bier Mina hil zutela. Euskaldunok zerga-
tik dakigu hain gutxi halako pertsonaia
bati buruz?
Pertsonaia ahaztua eta ahantzarazia izan da.
Duela 200 urte bere ideiak ez ziren hainba-
ten gustukoak, boterean zeuden hainbaten
gustukoak, eta gaur egun ere ez dira. Nahi-
ta saiatu dira pertsonaia hau ezkutatzen.
KEPA LARREA IDAZLEA ETA HISTORIALARIA
Oso garrantzitsua izan zen Frantzestadan
Iberiar Penintsulako Gerra edo Espainiako
Independentzia Gerra bezala ere ezagutua.
Berak sortu zuen Nafarroako Corso terres-
tre (Lehorreko Korsoa) delakoa, Nafarroa-
ko gerrillari talderik handiena, eta bera izan
zen horko komandante nagusia. Bai orduan
eta bai geroago, Ameriketara joan zenean
edo Europan egon zenean, beti bere ideiak
defendatu zituen: Errepublika, Indepen-
dentzia eta Askatasuna.
Gaur egun oraindik ere Xabier Minaren
ideiak hainbaten oso gustukoak ez direla
aipatu duzu.
200 urte ez dira alferrik pasatu, eta bes-
te testuinguru batean gaude. Baina gaur
egun Minaren ideiak definitzen dituzten
hiru hitz horiek batzuentzat ez dira batere
atseginak: Errepublika bera; Askatasuna,
egotekotan oso debaluatua; eta Indepen-
dentzia, zer esanik ez. Beraz, 200 urtetan
gauzak aldatu dira, baina oinarri filosofiko
eta politiko askok bere horretan jarraitzen
dute.
Xabier Mina Ameriketara joan zenean
Simon Bolivarrekin elkartu zen. Liber-
AIPUAK
tatearen alde borrokatzea erabaki zuten
biek, batak Venezuelan eta besteak Me-
xikon. Simon Bolivar oso ezaguna da gu-
Gaur egun ere retzat; ez, ordea, Xabier Mina. Zergatik
gertatu da hori?
hainbatentzat ez dira Bolivarri buruz gauza asko entzun ditugu.
batere gustukoak Bera ez zen Bolibarkoa, bere birraitona-edo
omen zen hangoa; baina gurean goraipatua
Minaren ideiak: izan da, museoa ere badu. Xabier Mina, be-
Errepublika, rriz, hemen jaioa zen, euskalduna zen, bere
Askatasuna eta ama hizkuntza euskara zuen, lagunartean
ere hala egiten zuen, frantsesa, ingelesa
Independentzia eta gaztelania ere bazekizkien arren. Oso
pertsona ilustratua zen, baserri bateko se-
mea izan arren. Bolivarren borrokaren eta
Minaren borrokaren artean ez dago alde-
rik: borroka bera zen, libertatearen alde.
Beraz, oso galdera interesgarria da egin di-
Simon Bolivarren dazun hori: zergatik guk, euskaldunok, go-
eta Xabier Minaren raipatu dugu hainbeste Simon Bolivar eta
borroken artean ez ez Xabier Mina? Nik uste dut, neurri handi
batean gure kalterako, espainiarren histo-
dago alderik; baina guk riografia geure egin dugula, eta Espainiako
lehena goraipatu dugu historiografiaren hainbat mito, beldur eta
gezur neurri handi batean geure egin di-
eta bigarrena, ahaztu tugula; batez ere XIX. eta XX. mendeetako
gertakarien ingurukoak. Uste dut hori gure
kalterako dela, ez baitugu ezagutzen gure
GEURIA #034
2017ko azaroaren 2a
AIPUAK
Nire iritzia da
azkeneko 2000
urteetan gizakiok oso
gutxi eboluzionatu
dugula oinarrizko
jokabideetan
Xabier Minak erabat
markatu zuen Mexikoko
independentzia
historia. Xabier Mina pertsonaia nafarra
da jaiotzez, baina pertsonaia unibertsala
da, bere borroka Europan eta Ameriketan
eraman baitzuen aurrera. Hortaz, nafarra
eta unibertsala den neurrian, beharko luke
historia nafarra eta unibertsala, eta hori
momentu honetan egin gabe dago. Saiatu
naiz, baina gauza askoz gehiago egin behar
dira.
Zerk eraman zintuen pertsonaia honen-
gana?
Ameriketan egondako euskaldunei buruz-
ko erreferentziak bilatzen hasi nintzen,
eta halako batean honekin egin nuen topo,
baina hasiera batean ez nion garrantzirik
eman. Gainera, ez zen ezaguna. Gero Es-
poz y Mina izenaz gogoratu nintzen, eta
konturatu nintzen datuak ez zetozela bat:
esaterako, Espoz ez zen sekula Amerike-
tan egon eta Xabier Mina, bai. Hasi nin-
tzen ikertzen eta topatu nuen, batez ere
Mexiko aldean, material ugari; eta, egia
esan, espero ez nuen pertsonaia bat to-
patu nuen, oso erakargarria, eta zenbat
gehiago ezagutu are eta gehiago erakar-
tzen ninduena.
Zein izan dira zure informazio iturriak?
Mexikokoak izan ziren hasieran eta gero,
hemengoak ere bai. Alde batetik, Manuel
Ortuoren tesia aipatu eta goraipatu behar
da, tesiarekin batera beste gauza batzuk
publikatu baitzituen, tartean Minaren es-
kutitz asko, baita bere inguruan egondako
beste dokumentu batzuk eta berari buruz
XIX. mendeko hainbat pertsonaiek idatzi-
tako hainbat testu ere. Horiek oso lagun-
garriak izan ziren. Gero, badira hainbat
dokumentu, Mexikoko unibertsitatean
batez ere baina baita Espainiako artxiba-
tegietan ere, Mexikon bere kontra egin-
dako borrokaz, alegia, Espainiako erre-
gezaleek Apodaca erregeordeak aurrera
eramandako borrokaz bera preso hartzeko
eta hiltzeko. Horrez gain, XIX. mendeko
eta aurreko urteetako egunkari gehienak
digitalizatuta daude, eta Mexikoko uni-
bertsitatean zein Espainiakoa artxiba-
tegietan berreskura daitezke. Eta, egian
esan, Xabier Minaren izena oso goiz has-
ten da agertzen: gerrilletan hasi eta han-
dik gutxira agertzen da, bai josefinoen
prentsan Jose Bonaparteren aldekoan,
alegia, bai aurkakoenean, eta baita Ca-
racas eta Mexikoko prentsan ere, egiten
zituen balentriekin etab. Dena dela, datu
horiek ez dira oso fidagarriak, prentsa po-
litikoa baita, eta badakizu Fermin Irigaraik
zer zioen: Gerla urte, gezur urte. Badakigu
zer gertatzen den prentsan, eta zentzu
horretan ere errepika dezakegu gauzak ez
direla aldatu 200 urtetan. Egoerak desber-
dinak dira, baina jokaerek oso antzekoak
izaten jarraitzen dute. Nire iritzia da az-
keneko 2000 urteetan gizakiok oso gu-
txi eboluzionatu dugula oinarrizko joka-
bideetan. Teknologian eta beste hainbat
arlotan aurrerapauso itzelak eman dira,
baina pertsonetan, izaeran eta jokatzeko
moldeetan, oso gutxi.
Espoz y Mina aipatu duzu lehentxeago.
Liburua irakurtzen duenak ikusiko duen
moduan, Espozek Xabier Minaren bizkar
eratu zuen bere irudia.
Espoz y Mina lurperatuta dago Irueko ka-
tedralean, eta Xabier Minak kale bat baino
ez dauka Noain herrian, kale berri bat, az-
ken urteotan jarritakoa. Espoz Xabier Mi-
naren hirugarren graduko osaba zen, eta
ez zeukan Mina abizenik: Francisco Espoz
Ilundain zen, baina lapurtu egin zion Mina
abizena eta haren lepotik egin zuen karre-
ra. Xabier Minaren guztiz kontrakoa zen:
apenas zekien irakurtzen eta idazten, bere
biografo guztiek aipatzen dute krudela zela
gerretan, eta krudelkeria horretan oinarri-
tuta lortu zuen agintea, ez besterik. Xabier
Mina espetxean sartu zutenean Espozek
gerrillen buru izatea lortu zuen inguruko
guztiak garbitu zituelako, edo preso hartu.
Jarrera mafiosoa zuen. Xabier Mina ikasia
zen, unibertsitatean ibilitakoa, eta Parisen
preso egon bitartean Napoleonen sagar us-
teldu guztiekin egon zen, hau da, goi mai-
lako militarrekin, golpistekin, beste estilo
bateko liberalekin eta militarrekin, eta lau
urte haietan asko ikasi zuen. Gainera, gerra
egiteko bere moduak gutxi zuen krudelke-
riatik.
Hain zuzen ere, gerrilletan aritu zenean
bere etsaien artean izen ona lortu omen
zuen gerra egiteko zeukan moduagatik.
Nolakoa zen modu hori?
Gerrilletan saiatu zen gerra beste modu
batez egiten. Garai hartan oso krudelak zi-
ren gerrak; tira, gerra guztiak dira krude-
lak, oraingoak ez baitira gutxiago. Xabier
Mina beste modu batez gerra egiten saiatu
zen, gizatasunez jokatzen. Presoak ez zi-
tuen fusilatzen, baizik eta Leridako bilte-
gira, espetxe moduko batera eramaten zi-
tuen, eta zaurituak artatu ondoren Iruera
bidaltzen zituen. Onartzen zuen batzuek
ohorez borrokatzen zutela eta bizirik uz-
tea merezi zutela. Horrek, halabeharrez,
etsaien artean izen ona eman zion, eta ho-
rrela aitortzen dute frantsesek. Mexikon
ere berdin jokatu zuen kasu bakar batean
izan ezik. El Sombreroko fuertea insurjen-
teen esku zegoen errealistak sartu zirenean
eta den-denak fusilatu zituzten: emaku-
meak, umeak, zaurituak. Handik gutxira,
nik uste erantzun moduan, Xabier Minak
bere menpe eroritako hainbat soldadu fu-
silarazi zituen. Baina hori da kasu bakarra.
MINA EDO LIBERTATEA!
Idazlea: Kepa Larrea
Argitaletxea: Pamiela
Urtea: 2017
Hilketek ez daukate justifikaziorik, bai-
na testuinguru horretan nik uste dut az-
tertu behar dela.
Mexikora joan zenean erraz onartu al
zioten buru edo lider izaera hori?
Bai, baina ez guztiek. Hor ere batzuek
mesfidantzaz ikusten zuten, eta hori
gero islatu da garai hartako historia-
gileetan ere. Onartu dute heroia zela,
baina beti esaten zuten Mina Mexiko-
ra joan zela Espainiako konstituzioaren
alde borrokatzera. Noski, baieztapen
horrek ez du funtsik, behin ere ez baitu
aipatzen aldarrikapen hori. Errebindi-
katzen duena libertatea da. Baina uler-
tzen dut mexikarrentzat oso gogorra
dela askatasuna, euren independentzia
lortzea neurri batean penintsular bati
esker. Horregatik, mugak jarri dizkio-
te heroi figura horri. Bestetik, insur-
jenteen artean baziren apaizak, milita-
rrak..., eta horiek mesfidantzaz ikusten
zuten Xabier Mina, pertsona prestua eta
gerra egiten zekiena izaki, boterea ken-
duko zietela pentsatzen baitzuten.
Baina esan al liteke Xabier Minari es-
ker lortu zuela Mexikok independen-
tzia?
Ez, ezin da; baina markatu zuela, bai.
Mexikoko independentziak hiru une
ditu: hasierakoa 1810. urtea da eta
amaierakoa 1821ekoa, independentzia
lortzen dutenean. Azken zati horretan
sortu zen El Ejrcito Trigarante bezala
ezagutzen dena. Hasierako eta amaie-
rako zati horien artean hutsune bat
dago, eta hutsune hori Xabier Minak
bete zuen, harekin borrokan arituta-
ko batzuk, bizirik geratu ziren apurrak,
El Ejrcito Trigarante deituriko horretan
sartu baitziren. Une biak lotu zituen zu-
bia izan zela esan liteke, nolabait. Beraz,
erabateko errekonozimendua zor zaio,
noski, berari esker jarraitu ahal izan
baitzuen independentziaren aldeko bo-
rrokak; bestela, seguru asko desagertu
egingo zatekeen. Bada kontuan hartu
beharreko beste faktore bat, gure his-
toriografian gutxi aipatzen dena. Me-
xikoko Independentzia Gerra 1810ean
hasi zen, baina aurretik egon ziren mu-
gimendu batzuk, eta horietan Hidal-
go apaiza eta harekin batera egondako
militar batzuk ageri zaizkigu; militar
horien artean garrantzitsuenak jatorri
euskaldunekoak ziren, Mexikon jaioak
baina guraso euskaldunak zituztenak,
lehenengo belaunaldiko mexikarrak.
kontrakoa esaten badute Mina Ingalaterrara
dut uste.
BIBA MINA! KONTUAK ETA KANTUAK
Idazlea: Kepa Larrea
Argitaletxea: Pamiela
Urtea: 2017
BERBAZ
KEPA LARREA 13
GEHIGARRIA
Juan Zelaia
sariaren irabazle
BASAURI. 1956an Lapatza auzoan jaioa,
Euskal Filologian lizentziatua eta Geo-
grafia eta Historian doktorea da Kepa
Larrea Muxika. Irakaskuntzan hasi au-
rretik bestelako lanak egin ditu, hala
nola delineatzailea, administraria eta
itzultzailea. Arrigorriagako Udal Eus-
kaltegian aritu ondoren, egun EHUko
irakaslea da Hizkuntza eta Literaturaren
Didaktikaren Sailean.
Argitaratu dituen lanen inguruan,
2011n kaleratu zuen Itzalak harturik az-
pimarra genezake, aurreko urteko Juan
Zelaia Saiakera Saria eman ziona. Nola
atera EGA euskara jakin gabe liburu eza-
guna ere berak idatzia da. Oso ondo pa-
satu nuen liburu hura idazten, gogora-
tu du barre artean.
BIBLIOGRAFIA.
Nola atera EGA euskara jakin gabe
(Likiniano, 2003)
Euskalduntzearen atakan
(Erein, 2005)
Itzalak harturik
(Pamiela, 2011. Juan Zelaia Saria - 2010)
Mina edo libertatea!
(Pamiela, 2017)
Biba Mina! Kantuak eta kontuak
(Pamiela, 2017)
Ignacio Allenderen aita Gordexolakoa zen,
Juan Aldamarena Okondokoa. Beraz, pentsa-
tu behar dugu zer nolako harremanak zeuden
jatorri euskalduneko mexikarren eta euskal-
dunen artean.
Izan ere, halakorik ez balitz, baten batek
pentsa lezake Xabier Minak zer motibazio
zeukan Mexikora gerra egitera joateko.
Noski. Mexikora joandako familiak ziren,
baina Euskal Herriarekiko lokarria apurtu ez
zutenak. Horien artean aipagarriena Fagoa-
ga familia da, Errenteriakoa; fagoagatarrek
diruz finantzatu zuen Minaren espedizioa.
Beraz, pentsatzekoa da Xabier Mina Mexi-
kora joan aurretik bazegoela hartu-emana.
Nik uste dut eta sentitzen dut mexikarrek
joan zenean oso garbi zeukala handik Ame-
riketara joan behar zuela. Izan ere, 1815eko
maiatzean heldu zen Mina Ingalaterrara, eta
handik hilabetera badira informeak Mina
Ameriketarako espedizioa prestatzen ari zela
diotenak. Mexikarren bertsioa da Fray Ser-
vando apaizak konbentzitu zuela Xabier Mina
Mexikora joateko. Beste gauza batzuetarako
akaso konbentzituko zuen, baina horretan ez
Libertadoretzat jo genezake Xabier Mina,
ezta?
Dudarik gabe. Zenbaiten artean mesfidan-
tza sortzen bazuen ere, Xabier Mina heroia
da Mexikon. Hango kongresuan bere izena
urrezko letretan idatzita dago, hainbat mo-
numentu ditu, hainbat herrik bere izena da-
ramate, eta bere errautsak beste askatzaile
batzuenekin batera lurperatuta daude Inde-
pendentziaren Monumentuan. Libertadore
bat zen, bai. Pablo Nerudak Los libertadores
poema idatzi zuen, eta Xabier Mina aipatzen
du bertan.
Galdakao
Aurten lehen aldiz banatu dira Galdakaon Berditasun sariak / Geuria
Emakumeek historian zehar izan duten papera
ikustaraztea, Berdintasun Jardunaldien helburua
Historia zelan eta nortzuk idazten duten hausnartuko dute aurten Berdintasun
Jardunaldietan, hilaren 14an eta 15ean Torrezabal Kultur Etxean
testua MAIDER IBAEZ
Berdintasun Jardunaldiak Galdakaora itzu-
liko dira azaroaren 14an eta 15ean. Aur-
tengoa hamahirugarren edizioa izango da
eta ardatz izango du Emakumeen memoria
historikoa eta kolektiboa berreskuratuz gaia.
Torrezabal Kultur Etxean izango dira jar-
dunaldiak, doan.
Lan egingo dugu emakumeok histo-
rian zehar bete duten paper garrantzitsua
ikustarazteko. Izan ere, gizartearen erdia
bagara ere, ezezagun edo ahanzturan ge-
ratu gara, dio Begoa Ormaetxe Berdin-
tasun arloko zinegotziak: Historia zelan
idazten den eta nortzuk idazten duten
hausnartzea eta aztertzea da jardunaldien
Galdakaoko hainbat auzotan berrikuntzak
egiteko 1,4 milioi euro inbertituko ditu Udalak
Aperribai, Urreta, Olabarri, Iturritxu eta Bengoetxe auzoetan hobekuntzak egingo ditu
Udalak. Era berean, udal frontoietan eta zenbait ikastetxetan obrak egingo dituzte
ERREDAKZIOA. Galdakaoko Udalbatzak
urriko Osoko Bilkuran 1.400.000 euro-
ko inbertsio-multzoa onartu du. Besteak
beste, ondoko jarduketa hauek burutuko
dituzte epe laburrean: aireko pasabideak
eraikitzea Aperribai, Urreta eta Olaba-
rri auzoetan; obrak egitea Aperribain eta
Iturritxun 215.000 euroko zenbatekoa-
rekin; hobekuntzak egitea Galdakaoko
udal pilotalekuetan; ludotekak handitzea
Bengoetxe eta Urreta auzoetan 60.000
euroan; zaintza-radarra jartzea 28.500 eu-
roko zenbatekoaz; eta Aperribai eta Un-
asmoa. Aurreko edizioekin alderatuta,
aurten nobedade bat izango dute jardu-
naldiek: Streaming bidez emango dituzte
jardunaldiak, hain zuzen ere, Youtubeko
kanalaren bitartez.
Berdintasun Jardunaldietan parte har-
tzeko izena emateko epea dagoeneko za-
balik dago, doan, hilaren 10era arte. Inte-
resdunek Torrezabal Kultur Etxean bertan
eman dezakete izena, baita 944 010 528 te-
lefonoan, Udalaren webgunean (galdakao.
eus), edo galdakoztarrek etxean jaso duten
buletina udaletxeko Berdintasun Arlora
bidaliz. Iaz 110 partaide inguru izan zituz-
ten jardunaldiek, eta iaz bezala, aurten ere
parte-hartze handia espero dute: Azken
batean, parte hartuko dutenek momen-
kina-Meatzeta herri-ikastetxeetan obrak
egitea.
Aurrekontuan aldaketa
Galdakaoko Udalbatzak aurtengo aurrekon-
tuan aldaketa bat onetsi du, EAJ eta PSE udal
taldeek proposatuta: Ongi Etorri Errefuxia-
tuak Galdakao (2.000 euro), Binke aldizka-
ria (16.000 euro), Pea Santa Cruz (12.000
euro), Zizpa Gazte Konpartsaren 20. urteu-
rrena (4.000 euro), kirol eta elkarte ezberdi-
nak -CD Galdakao, Mozoilo Triathlon, U113,
Galdakao Atletismo Taldea (3.600 euro) eta
Emakumeok
historian bete dugun
paper garrantzitsua
ikustarazteko asmoz lan
egingo dugu
Begoa Ormaetxe
tu historikoak berreraikitzea gura dugu,
emakumeei ahotsa eta protagonismoa
emanez. Iruditzen zaigu oso garrantzitsua
dela historia birkontatzea eta emakumeak
isiltasunaren zulotik ateratzea, dio Or-
maetxeak.
Eliza Katolikoari Santa Maria elizako erretau-
la konpontzeko (13.915 euro).
Diru-laguntza hauek bloke batean boz-
katu behar izan dituztela salatu du EH Bildu
Galdakaok: Gure taldetik ezin dugu ulertu
erakunde publiko batek, Galdakaoko Udalak
kasu honetan, Eliza katolikoari dirua ema-
tea. Elizaren kudeaketa zuzena apezpikutza-
ren menpe behar luke, are gehiago onurak
dituen erakunde ez-publiko bat izanda (ez
dute Ondasunen Higiezinen Zerga (IBI) or-
daintzen, adibidez). Beraz, gure bozkaezez-
koa izanda, argudiatu dute.
GEURIA #034
GALDAKAO
2017ko azaroaren 2a
14
LABURREAN
Mugikorretarako app
berria sortu du Udalak
GIZARTEA. Galdakaoko Udalak mugi-
korretarako aplikazio propioa sortu du.
Besteak beste, larrialdi baterako hurbi-
len dagoen guardiako farmazia, autobus
-geralekuetako itxaronaldiak edota kul-
tura agenda biltzen ditu app berriak. Era
berean, aukera ematen du agenda kultu-
raleko sarrerak mugikorretatik bertatik
erosteko, kexak edo iradokizunak bidal-
tzeko eta tramiteak egiteko. Aplikazioa
eskuragarri dago Play Storen zein Apple
Storen. Aukera zabala eta interesgarria
eskaintzen du aplikazioak, dena herri-
tarren eskura, galdakoztarren poltsi-
koan, dio Ruben Seoane zinegotziak.
Perretxikoen 1.000
kromo-bilduma banatu
dituzte dagoeneko
KULTURA. Jardunaldi Mikologikoen 50.
urteurrenaren markoan, perretxikoen
inguruko kromo-bilduma argitaratu
dute. Bizkaian aitzindaria da ekimen hau
eta entretenimendua eta didaktika uztar-
tzen ditu ikasleek perretxikoen inguruan
ikas dezaten. Urriaren amaieran herriko
ikastetxe guztietan banatu dituzte doan
kromo-bildumak, 1.000 inguru. Gainera,
udalerritik kanpo ikasten dutenei ere ba-
natuko dizkiete Esan bulegoan. Bilduma
KromoBil enpresa galdakoztarrak egin
du, Fungipedia elkartearen laguntzaz,
Antton Irustaren testuekin eta Enrique
Morenteren irudiekin.
Ander Deunaren jaiak
azaroaren 24tik 26ra
bitartean, Usansolon
JAIAK. Usansoloko jaiak ospatuko dira
azaroaren 24tik 26ra bitartean. Bes-
teak beste, umeentzako tailerrak, dis-
ko festa, tortilla, indaba eta arroz pas-
tel txapelketak, eskolarteko saskibaloi
partiduak, esku-pilota, euskal dantzen
alardea Arratia-Nerbioi eskualdeko tal-
deekin eta herri bazkaria antolatu ditu
Ujaba Jai Batzordeak. Musika kontzer-
tuei dagokienez, Batek Daki, Koiu eta
Ilargi Beltza taldeak ariko dira. Jaiak
bukatuta, abenduaren 2an eta 3an he-
rri krosa izango da: larunbatean esko-
lartekoa (11:00), eta igandean nagusien
txanda izango da (10:00).
Txikon eta Linaza, Mendi
Astean, Usansolon
KIROLA. Hamabosgarren edizioa bete-
ko dute aurten Galdakaoko eta Usan-
soloko Mendi Asteek. Ganguren Mendi
Taldeak antolatzen dituen jardunaldiak
hilaren 8an eta 9an izango dira eta Burto-
tza Mendi Taldearenak, berriz, azaroaren
13tik 19ra. Usansolon, hilaren 16an Alex
Txikon alpinistak Everest Invernal hitzal-
dia eskainiko du, eta 17an Andoni Lina-
za Burtotza Taldeko kideak Kyrgistaneko
mendiez berba egingo du. Hitzaldiak Txa-
pelena Baserrian izango dira 19:30ean.
GEURIA #034
2017ko azaroaren 2a
Ongi Etorri Errefuxiatuak mugimendua
martxan da Galdakaon eta Usansolon
Familia errefuxiatuak hartuko dituen zortzi euskal udalerrietako bat da Galdakao g Taldea
ezagutzeko topaketa antolatu dute hilaren 10ean Gandasegiko areto nagusian
testua MAIDER IBAEZ
Galdakaoko talde bat Ongi Etorri Errefu-
xiatuak plataformara atxiki da aurten eta
herri mailako mugimendua sortu dute.
Hain zuzen, urtarrilean hasi ziren ba-
tzen Galdakaoko eta Usansoloko herrita-
rrak, pertsona errefuxiatuen inguruan
sentsibilizatzeko eta biztanleria gero eta
solidarioagoa sortzeko helburuarekin,
konpromiso pertsonal eta kolektibo des-
berdinetan inplikatuz, diote herri mugi-
menduko kideek.
Urte hasieran taldea eratu ondoren,
apirilean Ongi Etorri Errefuxiatuak-Biz-
kaia plataformak deitu zuen ekintzarekin
bat egin zuen Galdakaoko taldeak: Gernika
2017. Aurten 80. urteurrena bete da tropa
faxistek Gernika eta beste udalerri batzuk
bonbardatu zituztela. Abuztuan modu ofi-
zialean jakinarazi zieten Galdakao familia
errefuxiatuak hartuko dituen zortzi euskal
udalerrietako bat dela.
Aurkezpen ofiziala
Ongi Etorri Errefuxiatuak Galdakao taldea
ezagutzeko xedearekin, azaroaren 10ean,
ostiralez, topaketa antolatu dute Gandase-
gi eskolako areto nagusian, 19:00etatik au-
rrera. Bertan, mugimendu hau herri mailan
zelan eratu den azalduko dute. Talde era-
gile honetatik pentsatzen ari garen ekintza
desberdinen artean, lehentasunezkotzat
jotzen dugu herriarekin elkartzeko gune
Topaketara joateak
ez dakar inolako
konpromisorik hartzeko
beharrik
OEE Galdakao / Usansolo
bat sortzea, gure burua ezagutzera ema-
teaz gain, errefuxiatu askok gaur egun bizi
duten egoera eta gatazka honen kudeaketa
azaldu ahal izateko, diote.
Herri mugimenduko kideek diotenez,
topaketa honetara etortzeak ez du tal-
dean parte hartzeko inongo konpromiso-
rik hartzeko beharrik ekarriko. Era berean,
garrantzitsua da argitzea parte hartzea
informazioaren zabalpenean laguntze-
tik, ardatz izango den taldean parte hartze
aktiboago batera joan daitekeela, aldizka-
ko parte hartzetik igaroz. Zentzu honetan
emandako laguntza guztiak ongi etorriak
izango dira. Taldearekin harremane-
tan jartzeko ongietorrierrefuxiatuakgd-
ko@gmail.com helbide elektronikoa sortu
dute.
Eta eskualdean
Iazko maiatzean -hilaren 9an, Europaren
Egunean, alegia- Ongi Etorri Errefuxia-
tuak Basauri plataforma herrikoia aurkeztu
zuten hainbat herritarrek. Aurretik, iazko
otsailean, Ongi Etorri Errefuxiatuak Biz-
argazkiak MAIDER IBAEZ / data 2017.10.28
argazkiak AITZOL ZL / data 2017.10.27
teko ikasleei dago zuzenduta lehiaketa.
OEE plataformako kideak / Utzitakoa
kaia plataforma eratu zen. Arrigorriagan,
Orozkon, Zeberion, Zaratamon eta Arran-
kudiagan bai Bizkaiko, bai auzoko herrie-
tako plataformaren aldeko herritarrak ere
badaude.
MUSIKA BIZIAN
HERRIAK
GALDAKAO 15
LABURREAN
Booktube lehiaketaren
sari banaketa abenduaren
20an, Galdakaon
KULTURA. Booktube fenomenoa Galda-
kaora bueltatuko da hirugarren urtez.
Bengoetxe eta Elexalde eskoletako eta
Eguzkibegi Ikastolako 12 eta 16 urte ar-
Lanak bidaltzeko epea zabalik dago aza-
roaren 24ra arte. Sari banaketa aben-
duaren 20an izango da, Galdakaho ahoz
ahoko azokaren baitan. Iaz 200 ikasle
inguruk hartu zuen parte eta azkenean
lehiaketara 47 lan aurkeztu zituzten.
Galdakaoko Udaleko Euskara Zerbi-
tzuak eta Galtzagorri Elkarteak antola-
tzen dute lehiaketa. Ekimena aitzinda-
ria izan da, euskarazko lehen Booktube
lehiaketa sortu zutelako orain dela bi
urte, non eta Galdakaon.
Burning-ek kontzertua
eskainiko du abenduaren
16an Torrezabalen
MUSIKA. 2015ean Basauriko MAZ jaial-
dian izan ondoren, Burning taldea es-
kualdera itzuliko da. Hain zuzen, Gal-
dakaon ariko dira abenduaren 16an,
21:00etatik aurrera. Talde madrildarrak
jo aurretik Bohemian Soul eta Jona Ex-
posito galdakoztarrek joko dute To-
rrezabalen. Sarrerak dagoeneko sal-
gai daude 10 euroan Torrezabal Kultur
Etxeko salmenta-puntuan eta udal
webgunean. Kontzertuaren egunean
12 euroan egongo dira eskura sarrerak,
Torrezabaleko txarteldegian.
GALDAKAO
16 HERRIAK
GALDAKAO
EGUZKIE GEZURAGA GURE ESKU DAGO GALDAKAO
Noizbait amaituko da Gure Esku Dagoren lana, eta
orduan politikariek hartu beharko lukete lekukoa
Euskal Herri independente bateko herritarra izan gura dozu? galderari erantzungo diote galdakoztarrek azaroaren 5ean
g Eguzkie Gezuraga Galdakaoko Gure Esku Dago taldeko kidearekin berba egin dugu
testua MAIDER IBAEZ
Azaroaren 5ean herri galdeketa egingo
dute Galdakaon, erabakitzeko eskubidea-
ren alde. Ekainaren bukaeran iragarri zuen
Galdakaoko Gure Esku Dago (GED) taldeak
eta urrian galdera zein izango den aurkeztu
zuten: Euskal Herri independente bate-
ko herritarra izan gura dozu?. Galdeketa-
ren egunean 100 boluntario baino gehiago
ariko direla lanean adierazi du Eguzkie
Gezuraga GED Galdakaoko kideak. Aza-
roaren 5ean jaia antolatuko dugu herrian.
Besteak beste, txistulariak, udal musika
banda, Andra Mari Dantza Taldea, txos-
nak, zozketak, emakumeen herri kirolak
eta erromeria izango dira, dio Gezuragak.
Gaueko ekitaldira Gure Esku Dagoko boze-
ramaileak etorriko dira, baita Kataluniako
begiraleak ere.
Hiru egun barru, herri galdeketa egingo
duzue Galdakaon...
Hala da, azaroaren 5ean erabakitzeko es-
kubidearen aldeko kontsulta egingo dugu
Galdakaon. 16 urtetik gorako 20.000 he-
rritar inguru daude deituta galdeketara. Ar-
gitu beharra dago Usansolotarrek ez dutela
A5ean bozkatuko.
Zergatik, bada, hori?
Ez dakit gurea bezalako beste kasurik ba
ote den. Galdakaon Gure Esku Dago 2013an
sortu zenetik, bi batzorde egon dira: bat
Galdakaon eta bestea Usansolon. Galde-
ketaren prozesu honi hasiera eman genio-
nean, pentsatu genuen onena izango zela
Galdakaok eta Usansolok prozesua elkarre-
kin egitea. Usansoloko batzordekoekin hitz
egin genuen, oso harreman ona baitugu
eurekin, baina beste prozesu batean sartuta
daudenez Usansolo herri bihurtzeko pro-
zesu horretan, hain zuzen, erabaki zuten
herri kontsulta bateratuan parte ez hartzea.
Horregatik ez dute oraingoz Gure Esku Da-
goren galdeketa honetan parte hartuko.
Azaldu azaroaren 5eko galdeketara hel-
tzeko prozesua zein izan den.
Euskal Herrian dagoeneko ehunka dira gal-
deketa egin duten udalerriak. Prozesua
Galdakaon duela urtebete hasi zen, aurre-
ko ikasturtearen hasieran. Oporren ostean,
hasi ginen hausnartzen 2016-2017 ikastur-
tean zer egingo genuen, eta argi geneukan
erronka potoloa behar genuela, suspergarri
bat behar genuela aurrera egiteko. Denok
geneukan buruan galdeketaren gaia, baina
egia esan, ikaratu egiten du galdeketa anto-
latzeak. Izan ere, lan handia da, ikusi dugu
inguruan antolatu dituzten herrietan zelan
ibili diren. Gero, oro har, oso emaitza onak
lortu dituzte, baina noski, lan handia egin
behar da. Eta, ikusten genuen horrelako
erronka bati ekiteko lehenengo eta behin
egin behar genuena zela taldea indartzea.
Horretan geundela, Bizkaiko egituratik pro-
posatu ziguten, zuek zergatik ez? Getxo
dabil hor bero-bero, Leioa eta Erandion....
Hori izan zen bultzada eman ziguna.
Zelan antolatu duzue galdeketa?
Urtarrilean asanblada bat egin genuen
Gandasegiko eskolan. Jende dezente elkar-
tu ginen, baina ez genuen guztiz erabaki
EGUZKIE GEZURAGA
Gure Esku Dago Galdakao
Argi geneukan
erronka potolo bat,
suspergarri bat behar
genuela aurrera
egiteko
galdeketa egingo genuenik. Galdeketa bat
egiteko prozedura prestatzea adostu ge-
nuen. Besteak beste, sinadura bilketa.
Eta, 3.000tik gora sinadura bildu zeni-
tuzten.
Bai. Apirilaren amaieratik ekainaren bu-
kaerara bitartean egin genuen sinadura bil-
keta. Eta, gure harridurarako, 3.000 sina-
dura baino gehiago jaso genituen: zehazki,
3.323. Egia da herriak beti asko babestu
gaituela eta beti emaitza onak lortu ditu-
gula herritarrengandik, baina ez genuen
horrelako erantzunik espero sinadura bil-
ketan. Hala, Bizkaiko egituratik proposatu
zigutenaz gain, sinadura bilketak eta herri-
tarren nahiak galdeketa egiteko behar ge-
nuen bultzada eman ziguten.
Zein izan dira hurrengo pausoak?
Sinadura bilketa eta gero buru-belarri sar-
tu gara galdeketaren beraren antolaketan.
Herri askotan dagoeneko kontsultak egin
dituztenez, Gure Esku Dagok protokolo oso
zehatza eta serioa du galdeketak aurrera
eramateko.
Datari dagokionez, azaroaren 5a ez ze-
goen hasieratik finkatuta. Udazkenean
gauzatuko genuela bagenekien, baina ez
zein egunetan. Orduan, Getxok proposa-
tu zuen azaroaren 5ean egitea, bi arrazoi
hauengatik: alde batetik bosta Gure Esku
Dagoren irudia, sinboloa delako, eta bes-
tetik, azaroaren 5ean delako emakumeok
Urriaren 1ean galdera zein izango den aurkeztu zuten jendaurrean / Geuria
botoa lehen aldiz eman genueneko urteu-
rrena. Benetan oso ideia polita iruditu zi-
tzaigun batzorde ezberdinetako kideoi. Eta,
amaitzeko, galdera zein izango den adostu
behar zen. Horretarako prozesu parte-har-
tzailea jarri genuen abian irailean.
Herritarren erantzuna zein izan da gal-
deketarekiko?
Argi dago galdakoztarrek bozkatu nahi du-
tela eta dugula. Jendea pozik dago, bada-
kielako bozkatu egingo duela. Sinadura bil-
ketan partaidetza handia lortu genuen eta
galdera zein izango den erabakitzerakoan
ere parte-hartzea handia izan da. Gainera,
botoa emateko nahiaz gain, jendea prest
agertu da antolaketa lanetan laguntzeko,
bai boluntario lanetan laguntzeko, kartelak
jartzeko edota bozkalekuetan egoteko.
Zein izango dira bozkalekuak?
Saiatu gara herria bere osotasunean har-
tzen. Galdakao oso zabala da eta ez genuen
nahi erdialdera bakarrik mugatu. Gune na-
gusia Iturriondo plaza izango da eta bertan
bozkatzeko bi mahai egongo dira. Araba
kalean bozkaleku bat egongo da, eta Urre-
ta auzoan beste bat. Herritarrek utzita-
ko lokalak dira azken horiek, gure egoitza
AIPUAK
Emakumeok
lehenengoz 1933ko
azaroaren 5ean bozkatu
genuen. 84 urteren
ostean, guk erabaki
egingo dugu
Zail ikusten dut
epe laburrean
erreferenduma egitea
Euskal Herrian
GEURIA #034
2017ko azaroaren 2a
nagusia bezala, Zamakoa kalean. Ezer es-
katu barik utzi dizkigute lokal horiek. Era
berean, Aperribain ere beste bozkaleku bat
egongo da, auzo elkartearen lokalean.
Galdeketa babesten duten elkarteez gal-
detuko banizu...
Asko dira galdeketari babesa erakutsi dio-
ten elkarte zein erakundeak. Ezingo niz-
kizuke zerrenda batean denak esan, baten
bat ahaztu egingo baitzait, baina asko dira.
Bestetik, alderdi politiko ia guztiekin ere
harremana izan dugu, PPrekin izan ezik, ez
baikintuen hartu. Eta sindikatuek ere bat
egingo dute galdeketarekin.
Eskualdean Arrankudiagan eta Arrigo-
rriagan egin dituzte dagoeneko galdeke-
tak; Galdakao baino txikiagoak dira herri
biak. Zelan ikusten duzu parte-hartzea-
ren kontua zuenean?
Kontuan hartuta sinadura bilketa %15aren
inguruan ibili zela, espero dut zifra hori
gaindituko dugula. Galdakao bezalako herri
batean herritarrek euren kabuz antolatu-
tako ekimen batean %15eko parte-hartzea
izateak jada arrakasta suposatzen due-
la esango nuke. Hortik gora, gero eta poz
handiagoa!
Azkenaldian puri-purian dagoen gaia da
Kataluniako erreferenduma. Zure ustez,
Euskal Herriak lortuko al du noizbait
erreferenduma egitea?
Kataluniakoa aipatzen duzula, nabarmendu
nahi nuke hango begirale batzuk etorriko di-
rela gurera hilaren 5ean, besteak beste, Par-
lamenteko kide bat eta alkate bat. Saiatzen
ari gara CUPeko begirale bat ere ekartzen.
Eta zure galderari erantzunez, zail ikus-
ten dut epe laburrean erreferenduma Eus-
kal Herrian egitea. Gauza asko aldatu behar
dira horretarako. Momentuz testuinguru
bat, oinarri bat sortzen ari gara Gure Esku
Dagoko kideok. Argi dago Gure Esku Da-
gok noizbait bere lana amaituko duela, eta
hori gertatzen denean beste norbaitek har-
tu beharko duela lekuko hori. Nik uste dut
politikarien txanda izan behar duela mo-
mentu horrek, eta eurek jakin behar dute
benetan norantz jarraitu nahi duten.
GEURIA #034
2017ko azaroaren 2a
HERRIAK
PUBLIZITATEA 17

a k a o z u re
Gald
l t s i ko a n !
po
a ko f a r m a zia?
ardi
Zein da gu o a u t o busa?
hurr e n g
Noz dator i n n e i kez?
anak e g
Zelango pl

Galdakaori buruzko
informazio garrantzitsu guztia

DOAKO
APP
BARRIAN
Deskargatu ORAIN!

Informazio gehiago: www.galdakao.eus

DISPONIBLE EN

Disponible en
Arrigorriaga
GEURIA #034
ARRIGORRIAGA
2017ko azaroaren 2a
18

Hamaika langabetu kontratatuko ditu LABURREAN

Udalak azarotik ekainera bitartean Txikon, Torreiro,

Kale-altzariak berritzea, udal-dokumentazioan laguntzea eta herri-altzariak geografikoki
informatizatzea izango dira kontratatuako beharginek egin beharreko lanak
ERREDAKZIOA. Arratia-Nerbioi eskualde-
ko Enplegu Planaren baitan, Arrigorriagako
Udalak 11 pertsona kontratatuko ditu azaro-
tik ekainera bitartean. Horretarako, 130.000
euro bideratuko ditu eskualdeko planak
(guztira, Arratia-Nerbioiko Enplegu Planak
210.000 euro baino gehiagoko kontratazioak
eragingo ditu).
Aurrekoetan bezala, Lanbidek lan-mun-
duan txertatzeko zailtasun gehien dutenen
hautagai-zerrenda igorri du, hau da, langa-
bezian luzaroan egon direnak, DSBE jaso-
tzen dutenak, 55 urtetik gorakoak eta gizarte
-bazterketako arriskuan daudenak. Gauzak
horrela, lau pertsonako lehen taldea kontra-
tatuko dute Arrigorriagan eta asmoa da iaz
bezala emakumeek osatutako taldea egitea
hiri-altzariak eraberritzeko proiekturako.
Lau hilabeteko iraupena izango luke, lanaldi
osoan. Hura amaitutakoan, lau pertsonako
beste talde bat kontratatuko dute proiektu
bererako.
Bestetik, Udal-dokumentazioa artxi-
batu, digitalizatu eta kudeatzea izeneko
proiekturako administrari laguntzaile bat
laneratuko dute, lau hilabetez eta %90eko
Kontratu guztiek lau
hilabeteko iraupena
izango dute eta Lanbide
bidez bideratuko dira
lanaldian. Amaitzeko, bi deniatzaile kon-
tratatuko dituzte Udaleko hiri-altzariak
informatizatzea informazio geografiko-
ko sistemaren bidez proiektu berrirako.
Lau hilabetekoa izango da proiektu hau eta
%80ko arduraldian.
Marquinez, Wielicki eta
Boo, Mendi Astean
KIROLA. Azaroaren 8an hasi eta hilaren
16ra bitartean luzatuko da Arrigorria-
gako Mendi Astea. Aurten bost hitzal-
di antolatu ditu Padura Mendi Taldeak:
azaroaren 8an, asteazkenez, Gerardo
Marquinez Annapurna mendiguneaz
ariko da; 10ean Javier Torreiroren txan-
da izango da eta Kaukaso mendikatea
izango du hizpide; hilaren 13an Alex
Txikon Padurako ohorezko bazkidea
Everest mendiaren inguruan mintza-
tuko da; 14an jardunaldiek nazioarteko
joera izango dute, izan ere, Krzysztof
Wielickialpinista poloniarrak Arrigo-
rriaga bisitatuko du; eta, Mendi Asteari
amaiera emateko, Jose Luis Book Acon-
cagua mendiari buruzko hitzaldia eskai-
niko du. Hitzaldi guztiak Lonbo aretoan
izango dira 20:00etan, sarrera doan.

Fatima Sorado: Gizarte bazterketari buruzko

diagnosia burutzen lagunduko dut praktiketan
Gizarte Langintzako laugarren mailan dabil Laudioko ikaslea, Euskal Herriko
Unibertsitatean. 2018ko apirilera arte Udaleko Gizarte Zerbitzuetan ari da praktiketan
testua MAIDER IBAEZ
Fatima Sorado laudioarra Gizarte Langin-
tzako ikaslea da Euskal Herriko Unibertsi-
tatean (EHU) eta bere ikasketen laugarren
eta azken urtean dago. Ikasketak amaitu
aurretik praktikak egiten dabil Arrigorria-
gako Udaleko Gizarte Zerbitzuetan, apiri-
lera bitartean. Ikasketen laugarren eta az-
kenengo ikasturtean derrigorrezkoak dira
praktikak, dio Soradok: Unibertsitateak
zerrenda bat du praktikak non egin daitez-
keen jakiteko, eta kalifikazioen arabera eta
plaza libreen arabera, zentro edo enpresa
bat aukeratu behar dugu ikasleok. Nire ka-
suan, Arrigorriaga aukeratu nuen, Laudio-
tik hurbil dagoelako, dio.
Urriaren 10ean hasi zen praktiketan.
Guztira 320 ordu egingo ditu, astero 15
ordutan banatuta. Egun gutxi daramat
praktiketan. Hasieran Cristina Molinuevo
Herriguneko Gizarte langilea eta arduradu-
narekin nabil, zer egin behar den ikasten.
Laster, gizarte bazterketari buruzko diag-
nostikoa egiten hasiko gara, dio Soradok.
Ikasketez eta praktikez galdetuta dio
erabateko zerikusia dutela bai teoriak
bai praktikak: Eskoletan ikasitakoa prak-
tikan jartzea oso garrantzitsua da. Errea-
litatearekin aurrez aurre egiten duzu topo
eta horrek gogo gehiagorekin jartzen zai-
tu, dio Soradok.
Euskal Herriko Unibertsitatearekin
2011ko azaroan sinatutako hezkuntza lan-
kidetzarako hitzarmenaren barruan ko-
katzen dira praktikak. Zerbitzuko gizarte
langileak praktika aldiko ikuskari eta la-
guntzaile gisa arituko dira.
Anari eta Highlights
euskal taldeak ariko dira
Udazkeneko kontzertuetan
KULTURA. Udazkeneko kontzertuak fo-
ru-programari hasiera emango diote
Arrigorriagan azaroaren 3an Gala Liri-
koarekin: Ana Otxoa sopranoa, Alberto
Numez tenorea eta Itziar Barredo pia-
no-jolea izango dira Lonbon 20:00eta-
tik aurrera. Sarrera 9 euroan egongo da
salgai. Bigarren kontzertua hilaren 5ean
12:30ean izango da eta haurrentzako We
love music musikal didaktikoa eskainiko
dute. Haurrek 5 euro ordaindu beharko
dituzte eta helduek 7 euro.
FATIMA SORADO Azaroaren 17an Anari euskal kan-
Gizarte Langintzako ikaslea tautorearen txanda izango da eta hilaren
18an Highlights talde arrigorriagarrak
joko du. Bi kontzertu hauek 20:00etan
izango dira Lonbon eta sarrerak salgai
Ikasketek eta egongo dira 5 euroan. Musika ziklo honi
praktikek erabateko amaiera emateko, 24an 20:00etan Ez
dok hiru. Euskal musikaren benetako isto-
zerikusia dute rioa antzezlana antolatu dute. Sarrerak
salgai daude 9 euroan.

ARGAZKITIK

Agirre Lehendakariaren
parkeko jolas-gunea,
herritarren eskura
GIZARTEA. Agirre Lehendakariaren parke-
ko jolastokia estaltzeko obrak behin ha-
sita, Udalak herritarrek parte har dezaten
inkesta zabaldu du udal webgunean, berta-
ko jolas-parkea diseinatzeko eta jolas-eki-
pamendu berriak aukera ditzaten. Besteak
beste, adin-tarteaz, joko-mota ezberdinez
(parte-hartze indibiduala edo kolektiboa
sustatzeko jokoak) eta jolasguneaz (asko-
tariko joko txikiak, joko handiak eta txikiak
konbinatzea edo kirolgune txikia egitea)
galdetzen dute udal ordezkariek. Inkestan
lortutako emaitzak baloratuko ditu Udalak.
Hala ere, ekarpen gehiago egiteko tailerra
antolatuko dute. Eskolako Gure Magalean
Gurasoen Elkarteko kideek ere inkesta jaso
dute.
Parkea estaltzeko obrak / Geuria
GEURIA #034
2017ko azaroaren 2a
HERRIAK
ARRIGORRIAGA 19

ARRIGORRIAGA

ZUZTARLUZE FINALA
argazkiak MAIDER IBAEZ / bilduma GEURIA.EUS / data 2017.10.20
Ugao
Energia aurrezteko proiektua abian
jarri dute Ugaoko eskolan
Aurreztutakoaren %50a ikastetxeari itzuliko zaio, finantza-ordainketaren edo konpentsazio-
neurrien bidez. Gainerako %50a Udalaren fakturazio energetikoan igarriko da
Ugaoko Leitoki ikastetxea / Geuria
ERREDAKZIOA. Udaltalde 21 Nerbioi-Ibai-
zabal Jasangarritasun Bulegoak jakinarazi
duenez, eskualdeko Haur eta Lehen Hez-
kuntzako hiru ikastetxeetan Euronet 50/50
Max proiektua jarri dute martxan. Horien
artean, Ugaoko eskolan. Proiektuak ikaste-
txeetan energia aurreztea du helburu. Ho-
rretarako, pizgarri ekonomiko bat emango
da helburua gauzatzeko. Hau da, ikasleek,
irakasleek eta irakasleak ez diren langileek
energia aurrezteko hartutako neurriei esker,
aurreztutakoaren %50a hezkuntza-zen-
troari itzuliko zaio, finantza-ordainketaren
edo konpentsazio-neurrien bidez. Gainera-
ko %50a Udalaren fakturazio ekonomikoan
igarriko da, Udalak berak ordaintzen baititu
fakturak. Laguntza teknikoa emateko xe-
dearekin, Galemys S.L. enpresa kontratatu
du Udaltalde 21ek.
50/50 metodologiak bederatzi pau-
so planteatzen ditu. Horien bitartez, era-
Sukaldaritza mikologiko tailerra eta mendi
irteera, Ugaoko Jardunaldi Mikologikoetan
Historia Ezagutzeko Zentroak Gabonetako otzara bat zozketatuko du pintxoak dastatu,
argazkiak egin eta Facebookera igotzen dituztenen artean
ERREDAKZIOA. Jardunaldi Mikologikoen
hamahirugarren edizioa ospatuko da aza-
roaren 9tik 12ra Ugaon. Jardunaldiak ire-
kitzeko sukaldaritza mikologiko eta perre-
txikoen maridajea eta ardoak dastatzeko
tailerra izango da azaroaren 9an, ostegunez,
18:00etatik 21:00etara. Interesdunek izena
eman behar dute eta 10 euro ordaindu.
Azaroaren 11n, larunbatez, mendi irtee-
ra antolatu dute 08:00etan. Mendi irteera
egingo dugu, mota ezberdinetako perre-
txikoak jasotzeko, diote antolatzaileek.
Gero, arratsaldean, goizean jasotakoa-
ren sailkapena egingo dute Jane Jauregian.
Mikologia jardunaldiei amaiera emateko,
biltzaileek energia kudeatzeko prozesuan
modu aktiboan parte har dezaten lortu
nahi da, baita ingurumenarekiko errespe-
tuzko jarrera izan dezaten ere. Hauek dira
bederatzi puntuak: talde energetikoa sor-
tzea; aurretiko ibilbide energetikoa egitea;
ikasleen ezagutza handitzea eta sentsibi-
lizatzea; ibilbide energetikoa; datu ener-
getikoak eta inkestako datuak lortzea; es-
kolaren ekintza plana egitea; informazio
kanpaina abiatzea; inbertsio txikia eska-
tzen duten neurriei buruzko txostena egi-
tea; eta arrakastak eta aurreztutako dirua
komunikatzea.
Proiektua 2017-2018 ikasturtean ga-
ratuko da Nerbioi-Ibaizabal eskualdean,
Ugaoko, Zaratamoko eta Etxebarriko ikas-
tetxeetan, eta emaitzak 2018ko abenduan
jakinaraziko dituzte. Proiektua zabalik
egongo da, hurrengo ikasturteetan eskola
gehiagok parte har dezaten.
azaroaren 12an 11:00etatik 14:00etara bi-
tartean perretxikoen erakusketa izango
da herriaren enparantzan. Tailerrean eta
mendi irteeran parte hartu nahi dutenek
izena eman behar dute azaroaren 8a bai-
no lehen Jane Jauregian. Era berean, www.
ugao-miraballes-museoa.org webgunea,
ugao-miraballes-museo@ortzadar.es hel-
bide elektronikoa eta 946 480 704 telefo-
no zenbakia herritarren eskura jarri dituzte
informazio gehiago jasotzeko.
Pintxoaren ibilbidea
Antolatu dituzten jarduera horiez gain,
Ugao-Miraballes mikologia pintxoaren
Erabiltzaileek energia
kudeatzeko prozesuan
modu aktiboan parte
hartzea da helburua
Europar Batasunetik
Euronet 50/50 Max proiektua Europar Ba-
tasunak sustatzen du, Europarentzako
Energia Adimendua programaren barruan.
Programa Alemanian jarri zuten abian eta
ondoren beste 13 herrialdetara hedatu dute.
Bizkaiko Foru Aldundiak ekimena susta-
tu du, eta Bizkairako Energia Iraunkorreko
Estrategia 2020 markoaren barruan sartu
du. Orain arte, Euronet 50/50 Max proiek-
tuari esker, energia aurreztea eta CO2 emi-
sioak murriztea lortu da, 500 eskola baino
gehiagotan jokamoldea aldatzeko ekintza
zehatzen bidez.
ibilbidea egingo da larunbatean eta igan-
dean. Aker, Anaiak Berri, Berezi, Beti Alai,
Kabia, Dorretxea, Gure Etxea, Guria, Lour-
des, Massi, Patxi, Uresandi eta Bixak taber-
nek parte hartuko dute.
Historia Ezagutzeko Zentroak Gabone-
tako otzara bat zozketatuko du, pintxoak
dastatu, argazkiak egin eta euren Face-
bookeko tabloian eskegitzen dituztenen
artean. Jardunaldi Mikologikoak Udalak
antolatzen ditu, Historia Ezagutzeko Zen-
troaren, Ugao Mendi Taldearen eta Fun-
gipedia elkartearen laguntzarekin. Azken
hauek Galdakaoko Perretxiko Astearen an-
tolakuntzan ere hartu dute parte.
GEURIA #034
UGAO
2017ko azaroaren 2a
20
LABURREAN
Rafa Rueda, azaroko
Ganbarako igande
musikatuak zikloan
MUSIKA. Urriaren 22an hasiera eman
zioten ikasturte berriko Ganbarako
igande musikatuak zikloari. Maria Ri-
vero musikariaren proiektu berria, Kin-
tsukoroi, aurkeztu zuten lehendabiziko
emanaldian. Egitasmo hau urrian hasi
eta maiatzera arte luzatuko da, hilabe-
teko azken igandetan Jane Jauregian.
Azaroaren 26an Rafa Rueda abeslariak
bere disko berria aurkeztuko du, eta
ekarriko dituzten beste batzuen artean
daude: Josu Bergara, Mushkum, Iker
Lauroba, Igor Arzuaga eta Maite Idirin.
Egitasmo honen helburua da for-
matu txikiko kontzertuak antolatzea,
gehienetan akustikoak eta euskaraz,
diote antolatzaileek. Sarea Sound Sys-
tem Ugaoko musikazaleen elkarteak an-
tolatzen du programa hau, Udalaren eta
tabernarien laguntzarekin. Emanaldiak
Jane Jauregiko ganbaran izango dira.
Lau herritar kontratatuko
dituzte Ugaon, eskualdeko
Enplegu Planaren baitan
LANA. Hiri-altzarien eta herrigunea-
ren balorizazio lanetarako bi peoi eta bi
administrari laguntzaile aldi baterako
kontratatuko dituzte Ugaon, Nerbioi-I-
baizabaleko Enplegu Planak kontrata-
ziorako ematen dituen diru-laguntzen
bitartez. Hautaketa prozesua Lanbidek
egingo du azaroan eta, aurreikuspenen
arabera, abenduan hasiko dira lanean,
sei hilabeteko epean. Hautaketa proze-
suari dagokionez, lan-esperientzia, lan-
postuarekin lotutako prestakuntza aka-
demikoa eta egoera soziolaborala zein
familiarra baloratuko dute. Enplegu Plan
honetan parte hartzeko ezinbestekoa
izango da Lanbiden izena emanda ego-
tea eta Ugaon erroldatuta egotea gutxie-
nez sei hilabeteko antzinatasunarekin.
Imanol Casan piano-jole
ugaotarraren taldearen
kontzertua azaroaren 11n
KULTURA. Piano eta kamara-musika
kontzertua antolatu dute hilaren 11n
San Bartolome elizan. Trio Jacob taldeak
eskainiko du emanaldia eta bertako
kide da Imanol Casan piano-jole ugao-
tarra. Berarekin batera taldea osatzen
dute Carla Pea biolontxelo-joleak eta
Asier Merino biolin-joleak. Kontzertua
20:00etan hasiko da, sarrera doan.
Ostiralero antzerkiarekin
bat programaren baitan
hiru antzezlan azaroan
KULTURA. Jane Jauregiak azaroaren
10etik aurrera Ostiralero antzerkiarekin
bat kultur-egitaraua ren baitan progra-
matu dituen antzezlanen berri eman
du: hilaren 24an euskarazko Morbus
operandi eskainiko dute 20:00etan, sa-
rrera doan.
GEURIA #034
2017ko azaroaren 2a
HERRIAK
UGAO 21

UGAO

HAURREN DANTZA TOPAKETA

argazkiak MAIDER IBAEZ / bilduma GEURIA.EUS / data 2017.10.21
Zaratamo
Eskualdeko Jasangarritasun Bulegoa,
finalista Ekintza Eraldatzailea sarietan
Udaltalde 21 Nerbioi-Ibaizabal osatzen duten hamaika herrietako bat da Zaratamo. Lau
finalisten artean irabazlea nor izango den hilaren 22an emango dute jakitera
ERREDAKZIOA. Jasangarritasunaren al-
deko tokiko gobernuen Europako Sareak
-ICLEIk, alegia- Udaltalde 21 Nerbioi-I-
baizabal eskualdeko Jasangarritasun Bu-
legoa hautatu du eurek aurreneko aldiz
sustatu duten Ekintza Eraldatzailea sari
europarreko lau finalisten artean. Eskual-
deko Jasangarritasun Bulegoarekin batera
honako ekintza hauek izan dira finalis-
ta: Zaragozako 100ideiaZGZ, Alemaniako
Mannheim hiria, eta Turkiako Nilfer hi-
ria. Talde baten arrakasta erakusten du
hautagaitza honek, pertsona eta Udal as-
kok egindako lan luzearen emaitza, ale-
gia, diote Udaltalde 21 Nerbioi-Ibaizaba-
letik.
Eraldaketa soziokulturala, sozioeko-
nomikoa eta teknologikoa aintzat hartzen
dituzten ekimenak aitortzen ditu sari ho-
Bengoetxeari irabaziz gero, hilaren 19ko finalean egongo da Urruti / Asegarce
Urrutikoetxea 4ko txapelketako finalerdietan
da, ligaxkako hiru partidak irabazi ondoren
Azaroaren 5ean jokatuko du zaratamoztarrak finalaurrekoa Bengoetxea VI.aren kontra.
Irabaziz gero, finala jokatuko du azaroaren 19an
ERREDAKZIOA. Final laurdenetako ligax-
ka behin bukatuta, Lau Terdiko Eusko
Label txapelketako finalerdiak jokatuko
dira azaroaren 4an eta 5ean, Iruean eta
Logroon. Bertan parte hartuko du Mikel
Urrutikoetxea pilotari zaratamoztarrak,
ligaxkako hiru partidak lasai irabazita. Hi-
laren 5ean, igandez, jokatuko du finalerdia
Zaratamokoak, Oinatz Bengoetxea leitza-
rraren aurka Adarraga pilotalekuan, Lo-
groon, 17:00etatik aurrera. Beste finaler-
dian Aimar Olaizola eta Jokin Altuna izango
dira nor baino nor, Labrit pilotalekuan.Bi
partidetako irabazleek Lau Terdiko txapel-
ketako finala jokatuko dute azaroaren 19an
nek. Era berean, Eusko Jaurlaritzaren eta
Aalborg (Danimarka) hiriaren babesa dau-
ka sariak.
Lehen edizio honen irabazlea Eskual-
deen Batzordean jakinaraziko dute, aza-
roaren 22an Bruselan (Belgika) egingo den
ekitaldian. Epaimahaia honakoek osatuko
dute: Arantza Acha Unesco Etxeko zuzen-
daria, Thomas Kastrup-Larsen Aalborgeko
alkatea, Wolfgang Teubner ICLEIko Euro-
pako Idazkaritzako eskaldeko zuzendaria,
eta Cor Lamers Schiedameko (Holanda) al-
katea eta eskualdeen Europako ENVE ko-
misioko presidentea.
Irabazleak hainbat gauza jasoko ditu:
garaikur bat, 2017ko Ekintza Eraldatzai-
letzat izendatua izateko eta bere ikonoa
euskarri digitaletan erabiltzeko eskubidea,
sustapen-bideo bat, 2019ko Hiri Jasanga-
Bilboko Bizkaia frontoian. Hirugarren eta
laugarren postuetako partida hilaren 11n
izango da (oraindik erabakitzeke dago zein
pilotalekuan jokatuko den).
Urrutikoetxea B taldean aritu da final JAIA. Abenduaren 3an ospatzen da Eus-
laurdenetako ligaxkan eta hiru partidak
Altuna, Ezkurdia eta
Artola estutasunik
pasatu gabe hartu
zituen mendean final
laurdenetan
Talde baten
arrakasta erakusten
du hautagaitzak, lan
luzearen emaitza
rriei buruzko Europako Konferentziarako
doako sarrera eta bertan parte hartzeko
aukera, Hiri Jasangarrien plataforman sar-
tzea, eta ICLEIren webgunean eta garapen
jasangarriari buruzko beste argitalpen ba-
tzuetan agertzea.
Arakaldo, Arrankudiaga-Zollo, Arrigo-
rriaga, Basauri, Etxebarri, Galdakao, Ur-
dua, Orozko, Ugao-Miraballes, Zaratamo
eta Zeberio udalerriek osatzen dute Udal-
talde 21 Nerbioi-Ibaizabal Jasangarritasun
Bulegoa.
irabazi ditu: Altunaren kontra urriaren 12an
Lekunberrin (22-12), Ezkurdiaren aurka
urriaren 21ean Bilbon (22-14) eta Artolaren
kontra urriaren 27an Balmasedan (22-13).
Elezkano, kanporatua
Zaratamoko beste pilotariak, Danel Elez-
kanok, A taldean jokatu du final laurde-
netako ligaxka. Horren aurretik, final zor-
tzirenak jokatu behar izan zituen Biriatun
urriaren 6an eta Retegi Bi mendean hartu
zuen (15-22). Ligaxkan Victor, Bengoetxea
eta Olaizola pilotarien aurka jokatu du, bai-
na hiru partidak galdu ditu (18-22, 22-21
eta 22-5, hurrenez hurren).
GEURIA #034
ZARATAMO
2017ko azaroaren 2a
22
LABURREAN
Duo Lincontro bikotearen
harpa eta oboe kontzertua,
Elexalde Kultur Etxean
MUSIKA. Zaratamok kontzertu klasikoa
hartuko du azaroaren 11n, Elexaldeko
Kultur Etxean. Duo Lincontro bikoteak
eskainiko du kontzertua eta harpa eta
oboea izango dira protagonistak. Tal-
dea Francesca Romana Di Nicola harpa
-jotzaileak eta Itziar Lujanbio Ernabide
oboe-jotzaileak osatzen dute. Biek Il
Salotto Barocco kontzertua eskainiko
dute. Emanaldia 19:00etan izango da eta
Johann Sebastian Bach, Georg Friedrich
Hndel, Georg Philipp Telemann, Anto-
nio Vivaldi eta Luigi Boccherini konpo-
sitoreen lana erakutsiko dute.
Donostia protagonista
duen Kalebegiak, azaroko
Zineforumean
ZINEMA. Zineforumak Kalebegiak filma
ekarriko du azaroaren 18an, larunbatez,
Elexaldeko Kultur Etxera 19:00etatik
aurrera, sarrera doan. Kalebegiak peli-
kula (2016) 12 film laburrez osatuta dago
eta Donostiako hiria du ardatz, hamabi
begiradaren bitartez. Errealizadore os-
petsuek, ibilbide handiko profesionalek
eta hasiberriek parte hartu dute produk-
zioan. Zuzendarien artean nabarmen-
tzekoak dira Asier Altuna, Daniel Car-
parsoro, Borja Cobeaga, Julio Medem,
Gracia Querejeta edo Imanol Uribe, eta
aktore lanetan Ramon Agirre, Marta
Etura, Barbara Goenaga, Kandido Uran-
ga, Nagore Aranburu edota Xabier Peru-
rena.
Txalaparta, txistulariak eta
Zaratamoko abesbatza,
kontzertuan
GIZARTEA. Azaroaren 25ean, larunbatez,
txalaparta, txistulariak eta Zaratamoko
abesbatzaren emanaldia izango da Ar-
kotxako elizan. Kontzertua 19:00etan
hasiko da, sarrera doan. Ildo beretik,
Elexaldeko Kultur Etxeak alde batetik
txalaparta eta perkusio ikastaroa, eta
bestetik dultzaina ikastaroa eskaintzen
ditu, bakoitzean gutxieneko lau partaide
daudelarik.
Euskararen Eguna
abenduaren 2ean
ospatuko dute Eskolan
kararen Nazioarteko Eguna, baina Za-
ratamoko eskolan aurreratu egingo dira
eta hilaren 1ean, ostiralez, ospatuko
dute. Eskolako umeentzako antzerkia
antolatu dute Elexaldeko Kultur Etxean
11:00etatik aurrera. OraIndik ere an-
tzezlana zein izango den zehaztu barik
dago. Era berean, ekintza ezberdinak
burutuko dituzte eskolan bertan egu-
nean zehar.
GEURIA #034
2017ko azaroaren 2a
HERRIAK
ZARATAMO 23

ZARATAMO

RAP GUDUA
argazkiak MAIDER IBAEZ/ non ARKOTXA / data 2017.10.28

Utzi hitz politak eta doan harpidetu

geuria.eus/harpidetza

alde, albo
Ni ere euskararen al

HEGO URIBEKO HERRI KOMUNIKABIDEA GEURIA.EUS

Sakonean
24 GEURIA #034
ELIKAGAIEN BANAKETA
2017ko azaroaren 2a
Elikagaien banaketa,
Basauritik Bizkaira
Bizkaiko Elikagaien Bankuak Basaurin du egoitza. Bizkaiko 35.000 pertsonari
ematen dio zerbitzu. Abenduan bilketa handia egingo dute supermerkatuetan
testua eta argazkia
MAIDER IBAEZ
Orain dela 22 urte sortu zen Bizkaiko Eli-
kagaien Bankua (BEB). Hain zuzen ere,
1995. urtean hamar lagun inguruko bo-
luntario talde batek eratu zuen ongintza-
ko fundazio hau. Hastapen urte haietan
eskutik eskura banatzen zituzten bolun-
tarioek elikagaiak, behar zituztenentzat.
Irabazi asmorik gabeko erakundea eratu
zuten hamar lagun inguruk, denak erre-
tiratuak, 65 urtetik gorakoak. Horrega-
tik hasiera batean Jubilatuen Elikagaien
Bankua izena jarri zioten erakundeari,
dio Cayetana Lopez-Tapia Bizkaiko Eli-
kagaien Bankuko biltegiaren sailkapene-
rako arduradunak: Ofizina txiki batean
lan egiten zuen musu-truk talde horrek,
biltegirik gabe. Hasiera hartan elikagaiak
biltzen zituzten eta behar zituztenen ar-
tean banatzen zituzten, eskutik eskura.
Gaur egun, 140 langile ditu bere gain
Bizkaiko Elikagaien Bankuak, arlo desber-
dinetan banatuta: gizarte saila, biltegiak,
eskaerak, garraioa, logistika, idazkaritza,
komunikazioa, diruzaintza, instalazioak,
giza baliabideak edota elikagai-bilketa.
Langile finkoez gain, hainbat bolunta-
riok laguntza eskaintzen digute. Gehie-
nak Basaurikoak dira, baita Galdakao edo
Arrigorriagakoak ere. Biltegia ondoan iza-
teak inguruko boluntario gehiago hurbil-
tzen ditu gurera, dio Lopez-Tapiak.
Gizartearen beharrak handituz joan
dira, eskaerek ere gora egin dute eta bir-
HEGO URIBE
sortu eta berregituratu behar izan dugu
guk ere, dio Lopez-Tapiak: Erakundea
asko hazi da. Batik bat 2012tik aurrera,
Espainiako Elikagaien Bankuak Adiskide-
tasunaren Asturiasko Printzea saria esku-
ratu zuenez geroztik. Gizartean argia izan
zuen horrek eta ezagutarazteko bidea izan
zen.
Bizkaiko Elikagaien Bankuak Basau-
rin du egoitza: Biltegi nagusia Cervantes
etorbidean dugu eta Mercabilbaon bilte-
girik ez dugun arren, ofizina txikia badu-
gu, dio Lopez-Tapiak. Elikagaien Bankua
egunero zabaltzen dute, astelehenetik
ostiralera 07:30etik 13:00etara. Bilte-
gian lanean daudenek hornidura iturrie-
tatik jasotzen duguna biltegiratzen dute,
eta egunean bertan banatu egiten dute.
Mercabilbaon egiten dugun funtziona-
menduari dagokionez, saltzen ez dutena
biltegira ekarri edo gurekin elkarlanean
dabilen txikizkako elkarte bati ematen
diote (gehienbat, frutak eta barazkiak),
egunean bertan ere bana dezaten, dio
Lopez-Tapiak.
Espainiako Elikagaien Bankuko Fede-
razioa (FESBAL) 1996. urtean eratu zen
eta guztira 56 Elikagaien Bankuk osatzen
dute sarea, gutxienez bat probintzia ba-
koitzeko. FESBALek Elikagaien Banku
guztiak kudeatzen ditu, baina probintzia
bakoitzak bere autonomia du koordina-
tzerako orduan. Euskal Autonomia Er-
kidegoan hiru Elikagaien Banku ditugu:
Araban, Gipuzkoan eta Bizkaian. Gure
kasuan, Bizkaian, zuzendaritza batzorde
propioa dugu eta honakoek osatzen dute:
Miguel Angel Fernandino presidentea,
Javier Extremo eta Luis Crovetto lehen-
dakari ordeak, Jesus Adan idazkaria, Jose
Luis Novelle diruzaina eta Victoria Arrue,
Maria Teresa Carranza, Maximiliano Ce-
ballos, Nicomedes Charterina, Alberto
Garai, Jesus Javier Isasi, Patxi Mugika,
Nicolas Palacios eta Luis Enrique Uriarte
bokalak.
CAYETANA LOPEZ-TAPIA
biltegiaren sailkapenerako Elikagai xahuketari ez
arduraduna Elikagaien Bankuko lema argia da: Eli-
kagaiak alferrik galtzeari ez. Zentzu ho-
rretan, elikagai bilketak egiten dituzte.
Abenduaren 1ean eta Batik bat jendeak elikagai bilketa han-
diengatik ezagutzen gaitu, baina egia esa-
2an elikagaien urteko teko, beste hainbat gauza burutzen ditu-
bilketa handia izango da gu. Elikagaien Bankuak barneko eta hain
Bizkaiko udalerrietan ezagunak ez diren beste proiektu batzuk
ditu, elikagai bilketak bezain garrantzi-
tsuak edo are garrantzitsuagoak direnak,
dio Lopez-Tapiak. Besteak beste, proiek-
100 instituziorekin lan tu horiek dira: elikagai xahuketaren eta
hurbilen dugun gosearen aurkako borro-
egiten dugu eta gutxi ka; elikagaiak doan jaso eta doan bana-
gorabehera 35.000 tzea; bidezko banaketaren ziurtasuna on-
pertsonari ematen gintzako erakunde homologatuen bidez
egitea; eta koordinazioa eta kudeaketa
diogu zerbitzua boluntarioen esku uztea.
Erakundearen funtzionamenduari da-
gokionez, ardatz nagusia elikagaiak bil-
tzea da hornidura iturri hauen bitartez:
Iaz 4.065 tona sartu elikagaien enpresek eta banaketa-enpre-
ziren Basauriko sek emandakoak; Eusko Jaurlaritzaren eta
Estatuko Gobernuaren nekazaritza sai-
biltegira, 2015ean lek kudeatutako kanpainen soberakinak;
baino %13 gehiago Mercabilbaoko handizkako saltzaileen

Lehoi kalean jarri dute hozkailu solidarioa / Geuria
eta nekazaritza kooperatiben soberaki-
nak; saltoki handietan eta ikastetxeetan
egindako aldi bateko kanpainak; Europar
Batasunetik datozen eta Nekazaritza Ber-
mearen Espainiako Funtsaren (NBEF) bi-
dez egindako ekarpenak; eta, herritarrek
dohaintzan ematen dituzten elikagaiak.
Lopez-Tapiak dioenez, argi dago
hornidura iturri nagusiez gain, herritarrek
ematen duten guztiarekin gure biltegiak
betetzen ditugula. Esate baterako, iazko
balantzeari dagokionez, bilketa handia-
ren bitartez 866.291 kilo jaso genituen
(%21,6), Nekazarien kooperatibek eman-
dakoaren atzetik (1.020.052 kilo, %25,4).
Zentzu horretan, abenduaren 1ean eta
2an elikagaien urteko bilketa handia
egingo du Bizkaiko Elikagaien Bankuak.
Elikagai bilketa lurraldeko saltoki guz-
tietan egingo dugu, baita herri txikiene-
tan ere. Gure helburua da, hain zuzen,
Bizkaiko udalerri guztietara heltzea, dio
Lopez-Tapiak (biltegiaren sailkapenerako
arduraduna izateaz gain, abenduko bilke-
ta koordinatzen dabil). Gutxi gorabehera,
Bizkaiko 260-280 supermerkatutan gau-
zatuko dute elikagai bilketa: Kanpaina
horretan 5.000 boluntario inguru ariko
dira, Elikagaien Bankuan lanean ari diren
140 langileez aparte.
Elikagaien banaketari dagokionez,
Bankuak berak ez du erabakitzen nori
eman. Cayetana Lopez-Tapiak azaldu
duenez, Elikagaien Bankutik institu-
zioetara bidaltzen ditugu elikagaiak. Hala
nola, gizarte zentroak, behartsuentzako
jantokiak, drogazaleak artatzeko zen-
troak, abegi elkarteak, pertsona ezinduen
zentroak, egoitzak, erakunde erlijiosoak,
etorkinentzako zentroak, ikastetxeak eta
udalekuak, eta beste elikagaien banku ba-
tzuk. Gizarte sailak kudeatzen ditu bidal-
ketak, udaletxeetako gizarte-langileen
laguntzarekin. Gero instituzio bakoitza
arduratzen da behar dutenen artean eli-
kagaiak banatzeaz.
Bestetik, erakundeak Europar Batasu-
na arloa du bere barne. Erakunde euro-
parrak berak urtean lau banaketa egiten
du kontinente osoan, soberan geratu di-
ren elikagaiekin. Europako banaketa hau
ez da Bizkaiko Elikagaien Bankukoare-
narekin osagarria, beraz, norbaitek Eu-
ropar Batasunetik elikagaiak jasotzen
baditu, hilabete horretan ez du Bizkaiko
Elikagaien Bankuko elikagairik jasoko.
Hitz gutxitan, ez dugu inoiz banaketa bi-
koizten, dio Lopez-Tapiak. Bizkaiko Eli-
kagaien Bankuak 100 instituziorekin lan
egiten du eta gutxi gorabehera 35.000
pertsonari ematen dio zerbitzua.
5 milioi kilo elikagai
Bizkaiko Elikagaien Bankuak, orain dela
22 urte sortu zenetik gaur egunera arte,
hazkunde nabaria izan du janari bilketari
dagokionez. Espainiako enpresarik han-
dienek ere ez dute inoiz horrelako bila-
kaerarik izan! Jakina, behar sozial baten
arrazoiagatik hazi da hainbeste, argitu
du Bizkaiko Elikagaien Bankuko biltegia-
ren sailkapenerako arduradunak.
Krisi ekonomikoaren eraginez, azken
hamar urteak eskandalagarrienak izan
dira. Eta, ni Elikagaien Bankuan lanean
nabilenetik orain dela bost urte hasi nin-
tzen lanean hirukoiztu egin dugu gure
ahalmena. Aurten, gaur egunera arte mila
kilo elikagai inguru jaso ditugu. Urtean,
5 milioi kilora iristen gara (Espainian 22
milioi elikagai kilo batu zituzten iaz), dio
Lopez-Tapiak.
Bizkaiko Elikagaien Bankuko iazko
memoriari erreparatuta, 2016an 4.065
tona sartu ziren Basauriko biltegira,
2015ean baino %13 gehiago. Elikagaien
jatorriari dagokionez, nekazarien koo-
peratiben bitartez 1.020.052 kilo sartu
ziren (%25,4), bilketetatik 866.291 kilo
(%21,6), Europar Batasunetik 774.264
kilo (%19,3), Mercabilbaotik 417.911 kilo
(%10,4), bestelako dendetatik 223.294
kilo (%5,6), elikagaien saltokietatik
217.570 kilo (%5,4), elikagaien sobe-
rakinetatik 149.278 kilo (%3,7), bilte-
giko inbentarioa gaurkotzetik 124.782
kilo (%3,1), ikastetxeetatik 113.226 kilo
(%2,8), beste probintzietako Elikagaien
GEHIGARRIA
Hamazazpigarrena Basaurin
ELKARTASUNA. Galdakaoko Bolunta-
rioen Gizarte Elkarteak (GBGE) hama-
zazpigarren Hozkailu Solidarioa ireki
berri du. Oraingoan ekimena ez da oso
urrutira joan. Izan ere, Basaurin ber-
tan zabaldu dute hozkailu solidarioa.
Inaugurazio ofiziala urriaren 28an izan
da eta bertan izan dira: Asier Iragorri
Basauriko Udaleko Gizarte-politikako
zinegotzia;lvaro Saiz, Ainhoa Cres-
po eta Raul Vallejo Hozkailu Solidarioa
ekimeneko kideak; eta Itxaso Uriona-
barrenetxea Gurutze Gorriko Gizarte
Esku-hartzeko eskualdeko arduradu-
na. Hiru erakunde hauek sustatu dute
egitasmoa.
Ekimen honen helburua da egoe-
ra onean dauden elikagaiak alferrik ez
galtzea eta behar dituzten pertsonen
eskura jartzea.Basauriko hozkailu so-
lidarioa Leoi kaleko 3. zenbakian egu-
neko 24 orduetan egongo da erabilgarri
eta herritarrek aukera izango dute so-
beran dituzten elikagaiak bertan uzte-
ko, beste batzuek kontsumitu ditzaten.
Sustatzaileek esan dutenez, egitasmoa
irekita dago edonorentzako, par-
te-hartzaileen egoera sozioekonomi-
koa edozein dela ere.
Pobreziaren estigmatizazioarekin
hautsi nahi du Hozkailu Solidarioa eki-
menaren filosofiak. Benetan beharrik
ez duen norbaitek hozkailutik zerbait
hartzen badu ere, hori ona da, esan
nahi duelako agian kontzientziatua da-
Bankuetatik 62.784 kilo (%1,6), eta eli-
kagai enpresak ez direnetatik 42.856 kilo
(%1,1).
300 bazkide inguru
Elikagai Bankuaren xedea ez da dirua
biltzea, hala ere, bere helburuei heltze-
ko gutxieneko finantziazioa behar du,
edozein erakundek dituen gastuak kita-
tzeko. Besteak beste, garraioa, biltegien
ekipamendua, hozkailuak eta bulegoa.
Halaber, energia elektrikoa, mantenua,
komunikazioak, aseguruak eta tanke-
ra horretako beste gastu batzuei ere egin
GEURIA
ELKARRIZKETA 25
Sakonean
25 GEURIA #034
ELIKAGAIEN BANAKETA
2017ko azaroaren 2a
goela, elikagaiak xahutzeari dagokio-
nez. Horrela, gainera, benetan beharra
duena ez da estigmatizatua sentituko
hozkailua erabiltzeagatik, diote sus-
tatzaileek.
Hozkailua erabiltzeko funtziona-
menduari dagokionez, kozinatutako
produktuek prestatze-data eta osagaiak
jasotzen dituen etiketa izan beharko
dute; eta elikagai batzuk -arrain gor-
dina eta itsaski gordinak bezalakoak-
ezingo dira hozkailuan utzi. Bizkaiko
Gurutze Gorriko boluntario talde bat
arduratuko da hozkailua kudeatzeaz eta
garbitzeaz.
Sarea hedatzen
Lehenengo Hozkailu Solidarioa Gal-
dakaon ezarri zuten GBGE elkarteak
eta Udalak 2015eko apirilaren 29an eta
erantzun bikaina izan zuen herrita-
rren artean. Zehazki, 200 kilo elika-
gai zabor-edukiontzira botatzea ekidin
zen, diote GBGE elkartetik.Ekimenak
arrakasta eta ospe handia lortu ditu ha-
rrez geroztik eta hainbat hiritan Hoz-
kailu Solidarioaren sarea lau haizeetara
zabaldu da: Galdakaon (2), Euskal He-
rriko Unibertsitateko Leioako kanpu-
sean, Plentzian, Gasteizen, Donostian,
Lasarten, Zaragozan, Bartzelonan (2),
Santiago de Compostelan, Madrilen,
Toledon, Valentzian, Sevillan, Lleidan
eta azkena eta hamazazpigarrena, Ba-
saurin.
behar diegu aurre, dio Lopez-Tapiak.
Bizkaiko Elikagaien Bankuari egiten zaiz-
kion ekarpenak -dirutan, espezietan edo
ekipamenduan direla-, Pertsona Fisikoen
Errentaren gaineko Zergan eta Sozieta-
teen Zergan aringarri dira.
Bizkaiko Elikagaien Bankuak baz-
kideak ditu eta hilero, hiru hilabetero,
urtean bitan edo urtean behin diru-e-
karpenak egiten dituzte. Gaur egun, 300
bazkide inguru izango ditu Bankuak. Ho-
rietatik asko bertako langileak gara. Dirua
ematea boluntarioa denez, ez dugu kan-
painarik egiten, dio Lopez-Tapiak.
 Aisia
GEURIA #034
AISIA
2017ko azaroaren 2a
26

HITZ GEZIDUNAK HITZ GEZIDUNAK BASAURIKO DANTZA TALDEA SUDOKUA

Amerikakoa Tolosaldeko Faltsuak

herria
Neona
Armiarma- Petatxua Arrisku
sare handiko

*
Izena

Grabatu

Algara,
karkaila

Bakez Ez emea Erreka

bete handiak

Golko
Lantegia Erradiazioa
txikiak SUDOKUA
Musika
estilo

Azkeneko

Limak Kontso-
nantea

Mugarrituak Urrea

Titanioa Guztiz
garbitua

Hitzez Harrapa
adierazia ezan!

Kontso-
Einstenioa nantea

Bokal Kontso-
biribila nantea
SUDOKUA
Ukazioa, Etekina,
ukapena probetxua

v Basauriko dantza taldea HITZ GURUTZATUAK

HITZ GURUTZATUAK KEKRUZ
1 2 3 4 5 6 7 SUDOKUAK
Ezker-eskuma
1 1.- Erabaki. 2.- Zarama,
Ezker-eskuin
Gogoan har ezazu: 1etik 9ra arteko zenbaki guztiek agerizaborra. 3.- errenkada, zutabe eta 3x3 lauki guztietan
behar dute
Marka. Odolean
1.- Erabaki. daramagu.
2.- Zarama, 4.- Gure
zaborra. 3.- Marka.
2 eskualdeko ibaia. 5.- 4.-
Bokala.
GureGor-
Sudoku oso erraza Odolean daramagu. Sudoku erraza
putzeko arteria nagusia. 6.- Orka-
ibaia. 5.- Bokala. Gorputzeko arteria
eskualdeko Sudoku zaila
tilatik belaunera doan zango zatia.
3 nagusia. 6.- 7.- Orkatilatik
Nuke. belaunera doan
zango zatia. 7.- Nuke.
Goitik behera
4 1.- Ezinik. 2.-Goitik
Patxada.behera
Herri hizke-
ran, zer. 3.- Akuran jarri, alokatu.
5 1.- Pluralean,
4.- Ezinik. 2.- ibaietako
Patxada. Herri
arrain hizkeran,
mota. zer.
5.-
3.- Praseodimioa
Akuran jarri,balio du. Uhartea.
alokatu. 4.- Pluralean,
6.- Boluak,arrain
ibaietako eiherak. 7.- Gura,
mota. apeta,
5.- Praseodimioa
6 balio du. Uhartea. irrika. 6.- Boluak, eiherak. KeKruz jolasaren azalpena: Errepikatu barik, 1etik
8rako zenbakiekin bete hamar laukizuzenak eta,
7.- Gura, apeta, irrika.
aldi berean, lerro horizontalak, bertikalak eta dia-
7 gonalak. Javier Oruek egindako denborapasa.

Sudoku zaila Sudoku erraza Sudoku oso erraza

R A U O N O A
probetxua
K U ukapena E K A K U E N
Etekina, Ukazioa,

R nantea
Kontso-
S E biribila
Bokal
N D A A E S
nantea

E B A Z P E N
Einstenioa

U A
Kontso-

T A Z A R I T A L A T Z A
HITZ GURUTZATUAK

ezan! adierazia
Harrapa Hitzez

garbitua
Guztiz Titanioa

A K U I T A R R D Z E A T R O A E
HITZ GEZIDUNAK

R Urrea K K A R R A A KMugarrituak
EMAITZAK

Z A K A R R A
nantea
Kontso- Limak

K A S A
Azkeneko R I K B F A I O I B R E N
estilo
Musika

A K I B A A I Erradiazioa txikiak
Golko
B Lantegia
SUDOKUA
SUDOKUA

SUDOKUA

I R A R I R
handiak
Erreka Ez emea bete
Bakez H R R U K I
KEKRUZ

karkaila
Algara,

I K U R R H
R E R D U E Grabatu
A R R A K A Z
* Izena

U N A A R A M
Z handiko
Arrisku
I Petatxua A sare
Armiarma-
N E P Z A B E
Neona

N E R B I O I
herria
Faltsuak Tolosaldeko Amerikakoa

E A O R T A
7
7.- Gura, apeta, irrika.
balio du. Uhartea. 6.- Boluak, eiherak.
ibaietako arrain mota. 5.- Praseodimioa
6

A Z T A L A
3.- Akuran jarri, alokatu. 4.- Pluralean,
1.- Ezinik. 2.- Patxada. Herri hizkeran, zer. 5
Goitik behera
4

N E U K A K E
zango zatia. 7.- Nuke.
nagusia. 6.- Orkatilatik belaunera doan 3
 GEURIA #034
ZUZTARLUZE
2017ko azaroaren 2a
27

Ohitura

Otordua Laurogeita hiruan uragaz

Berriro
Arrigorriaga joan zen itsaso
Oso ondo
Osterabe ondo esanda dago euskal
Baldarra
Txata ura ta sua beti belaunetik
Tantaia

Ederto ertzera batera arabera behera

Sudurra
esakera barrura partera aldera
Usadioa Ederra

eraikina Alamena parajea

eraikina Jaga parajea

Leia eraikina Olabarri parajea

Gorputza arantzaz beterik daukan ugaztun txikia
Eguena eraikina Kareaga parajea

Martitzena eraikina Txopotxueta parajea

Izozturiko ura
Kilima eraikina Muguru parajea

Kirikolatza eraikina Ibaizabal parajea

Txarri-odol egosiari gehigarri batzuk nahasturik
egiten dan hestebetea eraikina Antxubi parajea
Odolberoa

Zuia
Astearen bigarren eguna
Odolostea

EBAZPENAK

KALEKUMEAK BERBALAPIKOAK ZER DA BA

Antxubi Odolostea Ohitura Usadioa Sudurra Txata

Astearen bigarren eguna
Ibaizabal Oso ondo Ederto Berriro Osterabe
Zuia

Muguru Odolberoa nahasturik egiten dan hestebetea

Txopotxueta Txarri-odol egosiari gehigarri batzuk
Kirikolatza
KANTUKE KONTUKE
Kareaga Kilima
Izozturiko ura ura ta sua beti belaunetik
Olabarri Martitzena
ondo esanda dago euskal

Jaga Eguena txikia Arrigorriaga joan zen itsaso

Alamena Gorputza arantzaz beterik daukan ugaztun

Leia Laurogeita hiruan uragaz
Geuriatxiki
GEURIA #034
GEURIA TXIKI
2017ko azaroaren 2a
28
 ..........................................................................................................................
Zein da zein
1-P 2-J 3-F
4-D 5-I 6-L
7-N 8-A 9-C
10-H 11-M
12-B 13-E
14-K 15-O
16-G
Geuria txiki
2017ko azaroaren 2a
GEURIA #034

EMAITZAK

(Aiurri)
Garbie Ubeda
29

plazanbazan.eus
Joko gehiago
Egilea
Agenda
RAFA RUEDA, GANBARAKO
IGANDE MUSIKATUETAN
ERAKUSKETAK
23 URR - 12 AZA / BASAURI
BOSTEKO 2017
Arizko dorretxea
2-17 AZA / BASAURI
ROCK&ROSES, UNAI EMENDAO.
EMAKUMEAK ROCKAREN MUNDUAN
Taberna Nagusia
2 AZA - 29 ABE / BASAURI
LES MUSES, OLGA LUCIA GONZALEZ
(LUGA AKUARELAK)
Marienea
8-29 AZA / ARRIGORRIAGA
ARRANTZA TALDEAREN ARGAZKIAK
Abusu Zentro Soziokulturala
13-27 AZA / BASAURI
ERTIBIL BIZKAIA 2017
Arizko dorretxea
13 AZA - 1 ABE / GALDAKAO
PINTURA ERAKUSKETA, AITOR RENTERIA
Torrezabal Kultur Etxea
MUSIKA
3 AZA / ARRIGORRIAGA
MUSIKA ASTEAK: GALA LIRIKOA
20:00 Lonbo aretoa
4-11 AZA / BASAURI
XLIV. BASAURIKO AHOTS-MUSIKA TOPAKETA
Informazio gehiago: geuria.eus
5 AZA / ARRIGORRIAGA
MUSIKA ASTEAK: MUSIKAL DIDAKTIKOA
13:30 Lonbo aretoa
15 AZA / BASAURI
MUSIKA GERTU: JORGE DA ROCHA
20:30 Social Antzokia
17 AZA / ARRIGORRIAGA
MUSIKA ASTEAK: ANARI
20:00 Lonbo aretoa
18 AZA / ARRIGORRIAGA
MUSIKA ASTEAK: HIGHLIGHTS
20:00 Lonbo aretoa
26 AZA / UGAO
GANBARAKO IGANDE MUSIKATUAK:
RAFA RUEDA
19:00 Jane Jauregia
GEURIA #034
AGENDA
2017ko azaroaren 2a
30
KIROLA
4 AZA / ARRIGORRIAGA
BTT IRTEERA
Padura Mendi Taldea
4 AZA / BASAURI
KUKURRUSTU KIROL KLUBAREN
AURKEZPEN-EKITALDIAK
17:00-20:00 Artunduaga kiroldegia
5 AZA / BASAURI
MENDI IRTEERA HAURRENTZAKO:
PORTUPEKOLEZE, URBASA
Baskonia Mendi Taldea
5 AZA / BASAURI
XXXVIII HERRI KROSA
11:00 Artunduaga kiroldegia
5 AZA / GALDAKAO-USANSOLO
MENDI IRTEERA: LEKANDA (1.309 M)
Burtotza Mendi Taldea
UGAO JANE JAUREGIA | AZAROAK 26 5 AZA / GALDAKAO
MENDI IRTEERA: GALDAKAO-GASTEIZ/
KATADIANO-OTEROS-MONTEVITE
Ganguren Mendi Taldea
12 AZA / ARRIGORRIAGA
ARRANTZA EGUNA
10:00 Santa Isabel plaza (Abusu)
18-19 AZA / ARRIGORRIAGA
MENDI IRTEERA: ORREAGA-ORBAIZETA-IRATI
// Padura Mendi Taldea
TAILERRAK ANABASA 19 AZA / BASAURI
MENDI IRTEERA: ARALARRERA ITZULIA:
3-4 AZA / BASAURI 2 AZA / GALDAKAO BETELU-UZTEGI-AZKARATE-AMEZKETA
MENDIAN ORIENTATZEN IKASTEKO TAILERRA BERBALAGUN AURKEZPEN JAIA Baskonia Mendi Taldea
Marienea // 3: 17:00-20:30 // 4: 09:00-14:30 19:30 Topa taberna
19 AZA / BASAURI
4 + 11 AZA / BASAURI 3 AZA / ARRIGORRIAGA XVIII. X-TREME FINAGA
LANDARE TAILERRA UMEENTZAKO PARKEA, TAILERRAK, JOKOAK 12:00 Arizgoiti plaza
4: 18:00-20:00 Basozelai Gaztegunea ETA IPUIN-KONTAKETA (4-14 URTE)
11: 18:00-20:00 San Migel Gaztegunea 16:30-19:30 Abusu Zentro Soziokulturala 26 AZA / BASAURI
MENDI IRTEERA: AUTZA MENDILERROA,
4 + 18 AZA / BASAURI 30 URR - 4 AZA / GALDAKAO NAFARROA // Baskonia Mendi Taldea
KUIAZKO BIZKOTXO TAILERRA ZIZPA GAZTE KONPARTSAK 20 URTE
4: 18:00-20:00 San Migel Gaztegunea Kontsultatu egitaraua: geuria.eus 2-3 ABE / USANSOLO
18: 18:00-20:00 Basozelai Gaztegunea
ANDER DEUNAREN KROSA
8-9 AZA / GALDAKAO Unkina kiroldegia - 2: 11:00 // 3: 10:00
11 + 19 AZA / BASAURI XV. MENDI ASTEA
EZPAINETAKO KAKAO TAILERRA Ganguren Mendi Taldea
11: 18:00-20:00 Basozelai Gaztegunea
19: 18:00-20:00 San Migel Gaztegunea 8-16 AZA / ARRIGORRIAGA ANTZERKIA
MENDI ASTEA
12 AZA / ARRIGORRIAGA 20:00 Lonbo aretoa 4 AZA / GALDAKAO
GOZOKI-TARTA TAILERRA ALIZIA LURRALDE MIRESGARRIAN
18:00-20:00 Gaztegunea 10 AZA / BASAURI 18:00 Torrezabal Kultur Etxea
BERBALAGUN AURKEZPEN JAIA
17 + 24 AZA / ARRIGORRIAGA 20:00 Bonboi taberna 18 AZA / GALDAKAO
MASKULINITATE BERRIAK LOO. TXIKI TXIKI TXIKIA JAIALDIA
18:00-20:00 Gaztegunea 12 AZA / BASAURI 17:00 + 18:30 Torrezabal Kultur Etxea
FINAGAKO SAN MARTIN
11:30 Finaga 19 AZA / BASAURI
ZINEA LOO. TXIKI TXIKI TXIKIA JAIALDIA
13-19 AZA / USANSOLO 17:00 + 18:30 Social Antzokia
18 AZA / ZARATAMO XV. MENDI ASTEA
KALEBEGIAK Burtotza Mendi Taldea 24 AZA / ARRIGORRIAGA
19:00 Elexaldeko Kultur Etxea ASIER KIDAM MAGOA: IMAGINE
15 AZA / GALDAKAO 18:00 Abusu Zentro Soziokulturala
3-8 AZA / BASAURI MUGIMENDU FEMINISTA: GATAZKAK, BAKE
HANDIA PROZESUA ETA MEMORIA HISTORIKOA 24 AZA / ARRIGORRIAGA
19:00 + 22:00 Social Antzokia 10:15 Torrezabal EZ DOK HIRU.
EUSKAL MUSIKAREN BENETAKO ISTORIOA
19 AZA / ARRIGORRIAGA 19 AZA / ARRIGORRIAGA 20:00 Lonbo aretoa
ZIKOINAK FUTBOLIN TOPAKETA
12:30 Lonbo aretoa 18:00-20:00 Gaztegunea 24 AZA / UGAO
MORBUS OPERANDI
19 AZA / GALDAKAO 24-26 AZA / USANSOLO 20:00 Jane Jauregia
NUR ETA HERENSUGEAREN TENPLUA ANDER DEUNA JAIAK
17:00 Torrezabal Kontsultatu egitaraua: geuria.eus 26 AZA / BASAURI
ALIZIA LURRALDE MIRESGARRIAN
25 AZA / HEGO URIBE 12:30 Social Antzokia
LITERATURA EMAKUMEENGANAKO INDARKERIAREN
AURKAKO NAZIOARTEKO EGUNA
16 AZA / ARRIGORRIAGA
IRAKURKETA FAMILIAN 25 AZA / ARRIGORRIAGA
BELDUR BARIK SARI BANAKETA LOKALA
BIDALI ZURE EKITALDIA
17:30-18:30 Abusuko liburutegia
19:00 Abusu Zentro Soziokulturala info@geuria.eus
30 AZA / BASAURI Ekitaldi gehienak argitaratze aldera,
ARRUTIREN BANDA: JON ARRETXEREN 30 AZA / BASAURI GEURIAk idatziak laburtuko ditu luzee-
LIBURU BERRIAREN AURKEZPENA IZENA ETA IZANA EZBAIAN giak badira n
19:30 Ibaigane Kultur Etxeko liburutegia HITZALDI-TAILERRA // 18:00 Marienea
Komunitatea
GEURIA #034
KOMUNITATEA
2017ko azaroaren 2a
31

LANTALDE BILERAK ALE BEREZIA EDUKIEN EPEAK

AZAROAK 8 ASTEAZKENA GEURIA #35 GEURIA #036
19:00 AEK Bolintxu 1937. 80 urte bete dira Hego Uribe eskual- Edukiak bidaltzeko epea: azaroak 23
Solobarria plaza / Arkupeak dean izandako bonbardaketetatik. Ale Inprentara: azaroak 28
Basauri (Bizkaia) bereziko ardatz izango da gaia Argitaratze eta banaketa eguna: azaroak 30

BANAKETA PUNTUAK 256 HARPIDEDUNAK 484 ALEAK 7.000

BASAURI Basozelai-Gaztelu Rte. Petit Komit Ayensa jatetxea El Jaro kiroldegia
Jose Etxegarai Aretxondo jatetxea El Clandestino Cafe Bar Osasun-Zentroa
MERKATARIAK Kareaga Goikoa Eklipse bar caf Mississipi Cafe Bar
Bonboi kafetegia Bizkotxalde Elexalde sagardotegia Arrigorriagako Batzokia
Bai Horixe Sofia Taramona Alai Aldapa Taberna ZARATAMO
Plaza Soloarte ikastetxea Andra Mari Jatetxea Elizondo Taberna
Company by Plaza La Providencia Bizkarra Bar Txistu MERKATARIAK
Baietz Gastropub Kooperatiba Jazz Caf Giroa Caf Coyote Zaharra caf bar
Ezetz Gastropub San Jose ikastetxea Sorgie Y qu? Cafetera Zugasti jatetxea
Zehatza taberna Uribarri Institutua Hamaiketako Arco kioskoa Txoko taberna
Basauriko batzokia Urbi Institutua Edurmendi Niko kioskoa La Bodeguita taberna
Thomas Bidebieta Institutua Estanco Muro
Bananas Heziketa Profesionala HEZIKETA ZENTROAK Cervecera Mendikosolo HEZIKETA ZENTROAK
Kakarraldo Denon eskola Gandasegi ikastetxea Restaurante Poli Zaratamo HLHI
Urdua Behargintza Unkina ikastetxea Pinpilinpauxa
Apolo XII AEK Bolintxu euskaltegia Urreta ikastetxea ZENTRO PUBLIKOAK
Arume Udal Euskaltegia Aperribai ikastetxea ZENTRO PUBLIKOAK Elexalde Kultur Etxea
Otsoaberri Hizkuntz eskola Elexalde BHI Arrigorriagako Udala Arkotxako Kultur Etxea
4 de Azkue Musika Eskola Andra Mari BHI Abusu Zentro Soziokulturala Zaratamoko Udala
La Zona taberna Bengoetxe BHI Lonbo aretoa Moioirdingo Liburutegia
Naia Lua teteria ZENTRO PUBLIKOAK Ostalaritza BHI Arrigorriagako Kultur Etxea Berritzegunea
Isla de Izaro Basauriko Udala Helduentzako Heziketa Gaztegunea / Gaztetxokoa
Anboto taberna Euskara zerbitzua Eguzkibegi Ikastola Udal Kiroldegia
Boxes taberna Marienea Bizkai haurreskola Osasun Zentroa ETXEBARRI
Dafne taberna Basauri Kirolak Katamar haurreskola
Kafe Basoa Urbi kiroldegia Obaba haurreskola HEZIKETA ZENTROAK MERKATARIAK
Garai kafetegia Social Antzokia AEK Euskaltegia Haurreskola Etxebarri cafetera
Alberto kafetegia Ibaigane Kultur Etxea Santamae gaina Elkartea Arrigorriaga HLHI Arkupe
Beitia Zaharra San Miguel Kultur Etxea Maximo Moreno Musika Eskola Arrigorriaga BHI Irudi kafe
Krunch Taberna Mayor Udal Euskaltegia Lehen Hezkuntzako Institutua Ortzi kafe restaurante
Armie hotela Pozokoetxe Kultur Etxea Bihotz HEPR Batzokia
El rincn de Soloarte Arizko dorretxea ZENTRO PUBLIKOAK Udal Euskaltegia Udal Frontoia
Xuroi taberna Basozelai Gizarte Etxea Galdakaoko Udala AEK Batzordea Beliforanos jatetxea
5 estrellas taberna Kareaga Gizarte Etxea Torrezabal Kultur Etxea True Color
Erretoki Arin Basauri-Ariz anbulatorioa Txapelena Baserria Burger Freddy
Pozokoetxe kafetegia San Migel kontsultegia Gorosibaiko Herritar-Etxea Alo taberna
Artunduaga jatetxea Kareaga Osasun Zentroa Bekeako Herritar-Etxea UGAO Ye Olde Tavern
Taboada taberna Indarra Herritar-Etxea El Bosque Asador
Hodei jatetxea Urtebietako Herritar-Etxea MERKATARIAK Etxebarriko Batzokia
Gimnasio Nagusia GALDAKAO Aperribaiko liburutegia Kabia kafetegia Auzoa
Las Boleras Usansoloko liburutegia Patxi jatetxea Big Friend
Haize Barri MERKATARIAK Usansoloko ludoteka Lurdes taberna
Taurino Pea Egunkariak kioskoa Unkinako kiroldegia Guria jatetxea
El taller de Juliet Urki kafea Elexaldeko kiroldegia Bixak HEZIKETA ZENTROAK
La lula Galdakaoko batzokia Urretako kiroldegia Beti Alai taberna Haurreskola-Bekosolo
Urbi 3 On Kafe Zuhatzuko kirolgunea Uresandi taberna Haurreskola-Zintururi
Restaurante Politena Bar Eskuba Kurtzea frontoia Massi jatetxea Kukulluga HLHI
Izarra Berri Haizea Aperribai frontoia Anaiak taberna Etxebarri BHI
Cuerpos Gym Fit Topa jatetxea Galdakaoko anbulatorioa Helduen Hezkuntza
Aztarna Pizzeria Bai Bai HEZIKETA ZENTROAK
Dog & Fox Haurreskola ZENTRO PUBLIKOAK
ESKUZKO BANAKETA Bar Ibiltoki ARRIGORRIAGA Ugao HLHI / Ugaoko Institutua Cime
7:30-9:45 Goiz Argi kafetegia Helduen Hezkuntza Bekosolo liburutegia
Metro Ariz (Nagusia) Ganguren taberna MERKATARIAK Ikasleen Gurasoen Elkartea San Antonio liburutegia
Metro Basauri (Basozelai) New Pakaber caf Museo El Barco Untzigain Mugarri Gazte-Etxea
Olimpia bar An Mari ZENTRO PUBLIKOAK Talka gaztegunea
HEZIKETA ZENTROAK Caf teatro William IV Ugari Bar Ugaoko Udala / Jane Jauregia Udal Kiroldegia
Arizko Ikastola Tartalo jatetxea Panaderia kioskoa Udal liburutegia Etxebarriko Udala

ETXEAN JASO GURA DOZU?

Sartu geuria.eus/harpidetza webgune ZURE DENDAN GEURIA GURA DOZU?
helbidean, galdetegia bete eta Idatzi info@geuria.eus helbidera edo deitu
hilero etxean jasoko duzu 94 440 66 92 telefono zenbakira eta
jarri gurekin harremanetan

HEGO URIBEKO HERRI KOMUNIKABIDEA GEURIA.EUS

 GEURIA #034 | KONTRA | 2017ko azaroaren 2a 32

HALAPORAI! Arkaito Dani Maiz AZAL ILUSTRATUA IRITZIA

KARMELO AIESTA
ingeniaria

Aix no

HEGO
HEGO URIBEKO
URIBEKO HERRI
HERRI KOMUNIKABIDEA
KOMUNIKABIDEA DOAKO
DOAKO HARPIDETZA
HARPIDETZA GEURIA.EUS
GEURIA.EUS 2017
2017 AZAROA#034
IRAILA #032
H iztegiak dio nork bere buruarekiko
errespetua izatea dela duintasuna.
Norberak erakusten du eta norberak
galtzen du duintasuna eguneroko egine-
tan. Galdu daiteke, esate baterako, euskaraz
hitz egiteko gogoa izan arren, eta solaski-
deak euskara ulertu arren, erdarara jotzen
dugunean, aurrean dagoenari gure hizkun-
tza okerreko zulotik sartu zaiolako. Hau
da, besteen oilarkerien aurrean men egiten
dugunean hizkuntza kontuetan.
Duintasuna praktikan zer den Garita-
no entrenatzaileak erakutsi zigun. Alme-
rian, Eibarren aurkako partida galdu osteko
prentsaurrekoan, euskaraz eginiko galdera
bati euskaraz erantzuten ari zela, birritan
protestatu zuten kazetari batzuek. Pasa
algo, o qu bota zien Garitanok eta, pro-
testaren arrazoia euskara erabiltzea zela
ikusita, altxatu eta alde egin zuen. #MilaEs-
kerGaritano idatzita zuen elastikoa erosi
nuen orduan, entrenatzailearen duinta-
sun-irakaspena eskertzeko.
Nire azken hizkuntz super-heroia ka-
talana da. Duela gutxi, diskurtso bat bota
zuen hamaika komunikabideren aurrean,
Felipe VI Espainiako erregeari erantzute-
ko. Diskurtsoa katalanez hasi zuen, eta,
Espainiako hiritarrei hitz egiteko unean,
hizkuntzaz aldatu zuen: Por eso quiero di-
rigirme a los ciudadanos espaoles.... Sarri
egin ditu antzekoak, ingelesa eta frantsesa
erabili ohi ditu nazioarteko komunitatea-
ri hitz egiteko. Horraino ustekaberik ez.
Ezustekoa etorri zen Espainiako erregea-
ri hitz egiteko momentua heldu zitzaio-
nean: Voldria adrear-me directament a
Sa Majestat en la llengua que s que entn,
coneix i parla. Horrelako sarrerarekin, eta
aurretik Espainiako herritarrei gazteleraz
egin ziela jakinda, ziur nengoen gazteleraz
jarraituko zuena, baina ez! Aix no bota
zion Espainiako erregeari eta katalanez ja-
rraitu zuen erregeren diskurtsoaren gaineko
gaitzespena. Batzuetan, hizkuntz hautuak
adierazten ditu gauza gehiago diskurtsoaren
edukiak baino. Aix no. Zaila da bi hitzetan
duintasuna zer den argiago azaltzea. #Mi-
ilustrazioa Eraso sexistei stop laEskerPresident.

Helbidea: Basozelai kalea 11, -3 48970 Basauri (Bizkaia)
Bidalketak: 42 Posta Kutxa 48970 Basauri (Bizkaia)
Kontaktua: 94 440 66 92 info@geuria.eus
LG: BI-1366-2014 ISSN: 2529-9042 Aleak: 7.000
Koordinatzailea: Jon Villapun - jon@geuria.eus
Administrazioa: Ibai Villapun
Erredakzioa eta webgunea: Maider Ibaez
maider@geuria.eus eta Joseba Vegas - info@geuria.eus
Publizitatea: German Castaeda - info@geuria.eus
Ale honetan lagun izan ditugu: Amaia Goikoetxea, Sara Lavado,
Dani Maiz, IvanPer, Arkaito, Saioa Hernandez, Karmelo Aiesta,
Naiara Amor, Kepa Larrea, Eguzkie Gezuraga, Gure Esku Gal-
dakao, Goio Ramos, Fatima Sorado, Herriko Taldeak, Ongi Etorri
Errefuxiatuak Galdakao / Usansolo, Munduaz Blai...
Diseinua: Hopper Ink | Maketazioa: Geuria
Inprenta: BEPSA | Banatzailea: Zarata + Geuria
Argitaratzailea: Ameba Kultur Elkartea
Edukiak: Creative Commons BY-SA

Erakunde laguntzaileak Udal erakunde laguntzaileak Hedabidearen bazkidetza

Toki Komunikabideen
Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura Sailak Aldizkari honek Bizkaiko Foru Aldundiaren Arrigorriagako Basauriko Galdakaoko Ugaoko Zaratamoko Bateragunearen bazkide da
(Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak) diruz lagundua laguntza jaso du Udala Udala Udala Udala Udala hedabide hau