Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
Ministerstwo
Infrastruktury
Polski Komitet
Geotechniki
Zwizek Mostowcw
Rzeczypospolitej
Polskiej
Polskie Stowarzyszenie
Technologii
Bezwykopowych
izator: o
wsporgan dsibiorstw
Miejskie Prze analizacji
wiK
Wodocig
k a Akc yjna
Sp
w Krakow ie
Polskie Zrzeszenie
Wykonawcw
Fundamentw Specjalnych
l / ko n fe re n cja
www.i-b.p Izba Gospodarcza
Wodocigi Polskie
nominacje
nominacje
TYTANY 2008
TYTANY 2008
Nominacje do nagrd branowych kwartalnika
Geoinynieria drogi mosty tunele
Budownictwo mostowe
BUDIMEX-DROMEX za wykonawstwo wiaduktw czcych Tras Siekierkowsk z Powieck Projekt Budowa Trasy Sie-
kierkowskiej
Freyssinet Polska sp. z o.o. za: koncepcj wykonania robt, projekt technologiczny oraz projekty urzdze pomocniczych
i podpr tymczasowych, nasuwanie konstrukcji, spranie konstrukcji (wzdune i poprzeczne), podwieszanie konstrukcji
przy budowie Mostu przez Wart w Koninie
Konsorcjum Przedsibiorstwa Robt Mostowych Mosty-d i Pockiego Przedsibiorstwa Robt Mostowych Mosty-Pock,
obecnie stanowicego Oddzia Mostowy Bilfinger Berger Polska za budow Mostu Solidarnoci przez rzek Wis w Pocku
SKANSKA SA za generalne wykonawstwo estakady ukowej nad dolin rzeki Kameszniczanka w Milwce na trasie drogi
ekspresowej S-69 prowadzcej do granicy ze Sowacj
WARBUD SA za generalne wykonawstwo obiektw mostowych na Trasie Kwiatkowskiego w Gdyni (cao Trasy)
Budownictwo podziemne
HERRENKNECHT AG za produkcj wielkogabarytowych gowic wierccych TBM oraz wkad w rozwj technologii tunelo-
wania na wiecie
KOPEX Przedsibiorstwo Budowy Szybw SA za przebudow szybu Zygmunt dla Katowickiego Holdingu Wglowego SA
Kopalni Wgla Kamiennego Murcki
MC-Bauchemie sp. z o.o. za technologi MC-Injekt GL-95 system strukturalnego uszczelniania cian szczelinowych na
przykadzie realizacji budowy przejcia podziemnego pod rondem Regana we Wrocawiu
Przedsibiorstwo Budowy Kopal PeBeKa SA za projekt i technologi gbokiego zamraania grotworu dla gbienia szybu
SW-4 kopalni Polkowice - Sieroszowice
ViaCon Polska sp. z o. o. za produkcj stalowych przepustw z blachy falistej
Geoinynieria
ArcelorMittal Commercial Long Polska sp. z o.o. za produkcj grodzic stalowych oraz promocj technologii cianek
szczelnych
Atlas Copco Polska sp. z o.o. za system SYMETRIX przeznaczony do wiercenia otworw z ich jednoczesnym rurowaniem
Menard Polska sp. z o.o. za kompleksowe rozwizania w zakresie fundamentowania specjalnego oraz wzmocnienia podoa
od projektu do realizacji
SOLETANCHE POLSKA sp. z o.o. za wykonawstwo fundamentw gbokich nowatorskimi metodami oraz techniki wzmac-
niania podoa
Zakad Inynieryjny GEOREM sp. z o.o. za wykonawstwo w brany geologii inynierskiej, geoinynierii oraz fundamen-
towania specjalnego
w numerze
Od redakcji.................................................................................................................. 4
From the editor, Kalendarium ............................................................................... 5
In the issue .................................................................................................................. 6
Wydarzenia ................................................................................................................ 7
Aktualnoci ...............................................................................................................10
Inynierowie i mosty przyszoci ........................................................................14
Rozmowa z prof. dr hab. in. Kazimierzem Furtakiem
Od gbokich wykopw po tunele ....................................................................16 OD GBOKICH WYKOPW PO TUNELE
Jakub Sierant
Jakub Sierant
Artyku opisuje prace przy budowie drogi ekspre-
Wpyw polizgu w zamkach grodzic typu U na ich nono.......................20 sowej S69, majcej poczy Bielsko-Bia z polsko-
Jarosaw Rybak, Pawe Kwarciski sowack granic pastwa w Zwardoniu. Budowa
Stateczno skarp i zboczy w ujciu Eurokodu 7 ...........................................26 drogi ekspresowej o charakterze grskim sprawia,
Halina Konderla e inwestycja nabiera cech zadania cile inynier-
skiego, z uwagi na ilo i zoono obiektw (gbo-
Ekrany gruntowe ....................................................................................................30 kie wykopy, tunele, mosty, estakady), ktre drodze
Mieczysaw Chalfen, Tadeusz Molski towarzysz.
Pale w dnie Horseshoe Bay ................................................................................. 34
Wanda Wright
Stabilizacja skarp i nasypw drogowych ........................................................36
Szymon Koodziejczyk
CSM Cutter Soil Mixing.......................................................................................38
Dariusz Mikulski
Wciskarka do larsenw..........................................................................................42
Dariusz Mazur
Najmniejszy plac budowy ....................................................................................44
Joanna Pieczyska
Krakowskie inwestycje drogowe .......................................................................46
WPYW POLIZGU W ZAMKACH GRODZIC
Wojciech Ciejka
TYPU U NA ICH NONO
Pena mobilizacja sprztu rozbudowa Galerii Sfera...................................50 Jarosaw Rybak, Pawe Kwarciski
Artur Jaro Artyku dotyczy projektowania cianek szczelnych
Drogowe inwestycje cz. 3 .....................................................................................54 zabezpieczajcych gbokie wykopy. Te odksztacal-
Agata Sumara ne konstrukcje oporowe stosowane s w budownic-
twie hydrotechnicznym oraz jako tymczasowe lub
Most w Puawach ...................................................................................................66 stae elementy obudowy gbokich wykopw.
Jolanta Augustyska
Wpyw zmiany stanu gruntw na nono pali wierconych CFA...............67
Jerzy Domski
Geomix i Trenchmix............................................................................................68
Mariusz Hoffmann
Wavin kompletne systemy dla drogownictwa ............................................74
Maria Bogacz-Rygas
HOBAS funkcjonalno, trwao, estetyka................................................76
Robert Struyski
Iniekcja cinieniowa ...............................................................................................80
Krzysztof Wrblewski
KRAKOWSKIE INWESTYCJE DROGOWE
Most Kotlarski, Most Siekierkowski ..................................................................82 Wojciech Ciejka
Agata Sumara
Autor artykuu opisuje wielopoziomowy wze dro-
Podcinieniowa konsolidacja podoa gruntowego ....................................84 gowy (tzw. Wze Radzikowskiego), zlokalizowany
Krystian Binder na skrzyowaniu drg krajowych nr 7 i 79 w Modl-
niczce k. Krakowa.
4 years in the EU
Poland has been a member of European Union for four years. Many of those who had been skeptical towards our join-
ing the EU have changed their attitude since. Polish products have entered the European markets, the unemployment rate
has decreased and an undeniable economical growth has been observed. For the last four years the Polish economy has
been steadily growing by 6% annually. Entering the EU enabled us to make most of a number of development supporting
programs. In the years 2004 2006 thanks to European funds nearly 100 billion zloty was spent on new investments. Last
year, in December, the European Commission has ratified the Operation Program Infrastructure and Environment for the
years 2007 2013. The EUs contribution to the program amounts to 28 billion euro, 19,4 billion of which is designated
for roads construction.
Unfortunately, large amount of potential funds has been wasted due to the flaws of the current legal system. One of the
major obstacles in the road construction ventures is the inability of the administration to lead the road routes correctly,
verify the documentation smoothly, buy off all the grounds without lingering and keep all the procedures simple. Which
brings us to the conclusion that rather than obtaining the funds we should focus on the right ways to make most of them at
the timeframe given, which means updating our regulations and their prompt bringing to life.
In the current issue of the magazine youll find the text by dr Mieczysaw Chalfen and dr eng. Tadeusz Molski Ground screens.
The article describes the function of anti-filtering screen on dehydrated slope as one of the elements of anti-flood dyke.
The article by dr eng. Halina Konderla is also worth recommendation. The author gives us the general rules for analyzing
slope and slides stability with a number of examples and various approaches.
The time flies and we are only a couple of weeks away from the 6th International Conference, Exhibition and Technology
Shows ENGINEERING 2008 to which I warmly invite you. I am convinced that this annual event, present in the industry
calendar since 2003, has established its importance among the annual business meetings. The novelty to this years confer-
ence will be product presentations to be held directly on construction sites. For many of the participants the most significant
moment of the conference is awarding the TYTAN prizes. In the current issue of the magazine, youll find the list of the
companies nominated for the award along with all the detailed information about the conference in Tomaszowice.
kalendarium
INYNIERIA 2008 Konferencja Wystawa DNI BETONU 2008 WYROBY I SYSTEMY DO NAPRAW I OCHRONY
i Pokazy Technologii Wisa, 2008-10-13 do 2008-10-15 BETONU
Tomaszowice, 2008-06-17 do 2008-06-19 Wisa Hotel GOBIEWSKI Warszawa, 2008-11-03 do 2008-11-07
organizator: Inynieria Bezwykopowa sp. z o.o. organizator: Stowarzyszenie Producentw Cementu organizator: Instytut Badawczy Drg i Mostw
adres: 31-305 Krakw ul. Radzikowskiego 1 adres: 30-003 Krakw, ul. Lubelska 29 adres: 03-301 Warszawa, ul. Jagielloska 80
tel.: +48 12 351 10 90-3 tel.: +48 12 423 33 55 tel.: +48 22 814 13 06
fax: +48 12 393 18 93 fax: +48 12 423 33 45 fax: +48 22 811 17 92
e-mail: biuro@i-b.pl e-mail: dnibetonu@polskicement.pl e-mail: ibdim@ibdim.edu.pl
www.i-b.pl www.dnibetonu.pl www. ibdim.edu.pl
The article describes the construction of the express road S69, linking Bielsko-Biaa with the Polish-Slovak
border in Zwadro. The road runs mostly through mountain area which made is construction a strictly engi-
neering challenge, parts of which are deep excavations, tunnels, bridges and overpasses .
TITAN POLSKA is the provider of geotechnical solutions including deep excavation reinforcement, slope and
landslip stabilization and tunneling. They have participated in the construction process from the beginning
and supported the designers and contractors of road and all its challenging elements.
THE INFLUENCE OF SKID ON THE BEARING CAPACITY OF U TYPE SHEET PILE LOCKS ..................20
Jarosaw Rybak, Pawe Kwarciski
The article concerns designing sheet piles for deep excavation enhancement. Sheet piles are widely used
in hydrotechnical construction and they also serve role of temporary or solid supporting elements for deep
excavation. In the case of construction sites in the urban area, the safety of local buildings and under-
ground assets is of utmost importance to the investor. The development within the sheet piles technology,
made it possible to eliminate their major disadvantages such as their negative influence on the environ-
ment during the installation process.
The shot characteristic of Eurocode 7 have been presented in the paper. General rules of the stability slopes
analysis according to European Standard are presented. A influence different design approaches on the overall
factor safety and an auxiliary factor ware considered in the numerical examples. Numerical calculations by own
computer program FILAR were done. The Janbus method was applied.
An anti flood screen on inner slope may be an important part of earthwork dike. Groundwater level fall,
decrease of groundwater flow through aquifer and local increase of water velocity around screen are ad-
ditional results of screen work. Such screen will effectively decrease water flow when its thickness and
permeability is optimal to specific cross section. In the paper an influence of screen parameters on seepage
conditions is investigated using a mathematical model. A linear relationship between flow characteristic
and screen parameters was confirmed. The necessary conditions for effective work of earth screen is its
workmanship according to projected parameters.
The author of the article focuses on the construction of road junction Wze Radzikowskiego located on
the crossings of the roads no. 7 and 79 in Modlniczka near Krakw. The contract within which this facility
was built, distinguishes itself compared to other such realizations in Poland. What makes it special, arent
just the esthetic values or the short construction time, but also the unusual installation of the longest com-
pressing cables for one stage. All that makes the new junction a unique construction in Poland and on the
global scale.
W Krynicy w dniach 914 marca prognozowanie i zwalczenie zagro- cyfika dziaalnoci zwizana jest bezpo-
2008 r. odbya si XXXI Zimowa Szkoa e naturalnych w grnictwie i geo- rednio z tematyk konferencji. Swoje
Mechaniki Grotworu i Geoinynierii. technice; wystpienia mieli przedstawiciele firm:
Konferencja bya zorganizowana przez stateczno skarp i zboczy. Geostandard, Geotim, Titan, Menard
Katedr Geomechaniki, Budownic- Tegoroczn konferencj rozpocz oraz BASF.
twa i Geotechniki Wydziau Grnictwa swym wystpieniem prof. dr hab. in. W przedostatnim dniu imprezy or-
i Geoinynierii Akademii Grniczo-Hut- J. Walaszczyk, nastpnie swj referat ganizatorzy przygotowali dla uczestni-
niczej w Krakowie, Instytut Geotech- wygosi prof. dr hab. in. K. Gwizda- kw wizyt na barierze odamkowej na
niki i Hydrotechniki Politechniki Wro- a, ktry omawia temat bada dyna- drodze DW971 w rejonie egiestowa.
cawskiej, KGHM CUPRUM Centrum micznych nonoci pali. Referat Radon Gocie mieli moliwo przyjrzenia si
Badawczo-Rozwojowe, Polski Komitet spoeczny problem w geoinynierii wykonanym przez firm Geobrugg za-
Geotechniki oraz Polskie Towarzystwo przedstawi prof. dr hab. in. W. Brz- bezpieczeniom ciany skalnej chroni-
Mechaniki Ska. Nasz kwartalnik obj kaa. Prof. dr hab. in. St. Lasocki om- cym przed odamkami.
zaszczytn rol patrona medialnego nad wi szczegow prognoz wielkoci Organizatorzy ZSMGiG zadbali rw-
ca imprez. ZSMGiG ju od ponad drga powierzchni wywoanych wstrz- nie o cz rozrywkow spotkania.
30 lat umoliwia wymian pogldw sami grniczymi zastosowanie dla Oprcz sesji naukowych nie zabrako
pomidzy rodowiskami naukowymi skadowiska elazny Most, natomiast rwnie atrakcji takich jak grillowanie,
i przemysem. Konferencja pozwala rw- prof. dr hab. in. J. Piniska skupia si piewanie czy biesiadowanie. Ponad-
nie na lepsze poznanie i zrozumienie na waciwociach geomechanicznych to zorganizowano turniej pikarzy sto-
zagadnie zwizanych z problematyk opok. Modelowanie zjawisk gazoge- owych, ping-ponga oraz turniej dar-
geotechniki, geomechaniki, budownic- odynamicznych w pokadach jedno- ta, w czasie ktrych uczestnicy mogli
twa specjalnego, czy te w szerszym rodnych z uskokiem przedstawi prof. zdoby atrakcyjne nagrody. W zmaga-
rozumieniu geoinynierii. Znana od dr hab. in. A. Kidybiski. Z kolei prof. niach pikarskich najlepszymi okazali
wielu lat konferencja przyciga coraz dr hab. in. J. Butra wraz z K. Mroz- si przedstawiciele krakowskiej firmy
wiksze grono zainteresowanych, co ma kiem i T. Osadczukiem omwili aktual- TITAN. Podczas biesiady staropolskiej
odzwierciedlenie w liczbie zgoszonych ny stan zagroenia tpaniami w kopal- firma Geobrugg zorganizowaa konku-
referatw, jak rwnie w iloci uczestni- niach KGHM Polska Mied SA, a prof. rencj polegajc na giciu drutu zbro-
kw kilkudniowego spotkania. dr hab. in. M. Kwaniewski rozprawia jeniowego, ktra to dyscyplina zapew-
Dla uporzdkowania obrad organiza- na temat wytrzymaoci granicznej ska nia nie tylko uczestnikom, ale i widzom
torzy podzielili spotkanie na sesje zwi- w warunkach trjosiowego ciskania. bardzo udan i weso zabaw.
zane z geotechnik oraz geomechani- Dr in. M. Caa wraz z M. Kowalskim Niemal tygodniowa sesja szkole-
k. W trakcie kilkudniowej konferencji skupili si na analizie skarp z gruntu niowa, w ktrej uczestniczyo ok. 200
obyway si wykady monograficzne, zbrojonego. osb, zakoczya si zaproszeniem do
referaty naukowe, prezentacje firm Ponadto zaprezentowano kilkadzie- udziau w przyszorocznej, XXXII edycji
branowych oraz zajcia praktyczne sit wykadw powiconych m.in. ZSMGiG.
w terenie. Tematyka tej edycji ZSMGiG zagadnieniom analizy statecznoci pio-
skupiaa si wok kilku kluczowych nowej szczeliny w gruncie, skuteczno-
zagadnie, jakimi byy: ci odwodnienia wgbnego metod
dowiadczenia w zakresie rozwiza wiertnicz przy stabilizacji osuwisk,
inynierskich w geotechnice i geo- zabezpieczeniom i monitoringowi osu-
mechanice; wisk, stosowaniu kotew gruntowych
nowe techniki i technologie w geoin- do zabezpiecze wykopu w rejonie
ynierii; osuwiska i wielu innym interesujcym
stateczno wyrobisk grniczych tematom.
oraz budowli geotechnicznych; Obok wykadw oraz dyskusji pane-
mechanika grotworu w badaniach lowych nie zabrako rwnie miejsca
laboratoryjnych; na prezentacje kilku firm, ktrych spe-
A N Y E
C I O W
Organizowana corocznie przez Fir- Bazujc na wieloletnim dowiad- y ELIN
Z
SZC
m ZPB Kaczmarek uroczysto wi- czeniu na rynku prefabrykacji betonu
ta Klienta zbiega si tym razem z Jubi- oraz wychodzc naprzeciw zapotrze-
leuszem 25-lecia istnienia firmy. Z tej bowaniu na nowe produkty, w czerw-
okazji zorganizowano Uroczyst Gal, cu 2007 r. otwarto trzeci zakad
W E
ktra odbya si 10 kwietnia 2008 r. produkcyjny w Prusicach pod Wro-
E R O
w hotelu MARIA w Dbnie Polskim. cawiem, gdzie produkuje si dennice Z
Y W
Swoj dziaalno firma rozpocza i studnie szczelne, wykorzystywane
A N
w 1983 r. i na przestrzeni 25 lat prze- przy budowie kanalizacji deszczo-
ST YNK
BUD
sza kilka etapw technologicznych wych i sanitarnych. W skad asorty-
w produkcji, od prostych narzdzi mentu produkowanego w Prusicach
i urzdze do zautomatyzowanych, wchodz rwnie krgi, zwki i inne
sterowanych komputerowo linii pro- elementy potrzebne do zmontowania
dukcyjnych o wysokiej wydajnoci. kompletnych studni kanalizacyjnych.
Zakady produkcyjne firmy znajduj Sukcesem ZPB Kaczmarek jest to, i
2/"/49 &5.$!-%.4/7%
si w Rawiczu i Zielonej Grze. Firma jest on pierwszym producentem w Eu-
zaopatruje rynek galanterii ulicznej ropie rodkowowschodniej, a trzecim
i drogowej, dysponujc asortymentem na wiecie, ktry oferuje wyroby pro- "5$/7,% ).9.)%29*.%
w iloci ponad 300 sztuk. dukowane w oparciu o najnowocze-
Za swoj dziaalno firma zosta- niejszy system produkcji PERFECT. "5$/7,% (9$2/4%#(.)#:.%
a wielokrotnie wyrniona presti- Podczas uroczystej gali w czasie
owymi nagrodami. Otrzymaa m.in. odchodw 25-lecia firmy ZPB Kacz- 2/"/49 0!,/7% 0/$ "5$/7.)#47/
Polskie Godo Promocyjne Teraz marek tradycyjnie doceniono najwik- $2/'/7/
-/34/7%
Polska, Krysztaowy Puchar Wielko- szych i najsolidniejszych partnerw
polski, przyznawany najlepszym fir- biznesowych. W tym roku przedsta-
&5.$!-%.4/7!.)% 30%#*!,.%
mom w Polsce, czy Certyfikat Najlep- wicielom trzech firm wrczono za-
sza Polska Jako. W 2007 r. dziennik projektowane i wykonane specjal- $,! "5$/7.)#47!
Puls Biznesu uhonorowa ZPB Kacz- nie na t okazj statuetki Zotego %.%2'%49#:.%'/
marek w kategorii Gazele Biznesu Partnera za rok 2007. Otrzymay je
2007, co plasuje firm wrd najdy- firmy: Materiay Budowlane WE-
namiczniej rozwijajcych si przedsi- SOEK sp. z o.o., Przedsibiorstwo
biorstw. Ponadto firma zdobya zoty Budowlane CEZBED sp. z o.o. oraz
medal na XIII Midzynarodowych Tar- Maldrobud Sp. j. Wiesawa i Edward
gach Budownictwa Drogowego Auto- Malinowicz.
strada Polska w Kielcach. Oprcz tych wyrnie przyznano
take nagrody za wzorow wsppra-
c, nagrody Fair Play. Prezes Zarzdu,
Krzysztof Kaczmarek, nagrodami do-
ceni rwnie pracownikw z najdu-
szym staem pracy w firmie.
Pena fotorelacja na www.i-b.pl/fotogalerie
W W W H Y D R O B U D O W A C O M P L
GEOINYNIERIA drogi mosty tunele 02/2008 (17) 9
aktualnoci
aktualnoci aktualnoci
aktualnoci
aktualnoci
Konsorcjum Polimeksu wykona dro- dla strefy jako takiej, lecz dla poszczegl- Zagubione autostrady
gi do nowego mostu w Pocku nych rzdw, ktre nie zajy si swoimi Dlaczego budowa autostrad idzie jak po
Konsorcjum piciu spek, ktrego liderem sabociami. grudzie? Bo to trudne i ogromne zadanie. Za
jest warszawski Polimex- Mostostal, wybuduje Wskaniki nastrojw w gospodarce poda- due i za trudne jak na moliwoci polskich
do maja 2009 roku za 60 mln z 4,5-kilometro- ne we rod przez Komisj Europejsk byy wadz. Historia budowy autostrad to studium
w drog czc tras dojazdow do nowego nisze od oczekiwanych, tymczasem infla- niewydolnoci systemu zarzdzania pa-
mostu przez Wis w Pocku z dzielnic mia- cja pozostaje wysoka. Aprecjacja euro osi- stwem. Wiele rzeczy po 1989 r. nam si udao,
sta, Gry i drog krajow nr 60. Jak poinformo- gna zawrotne poziomy. Komisja obniya ale akurat nie autostrady. Wedle pierwszych
wa PAP we wtorkowym komunikacie pocki swoj prognoz wzrostu dla strefy euro na planw z pocztkw lat 90. caa sie miaa by
Urzd Miasta, wykonawca inwestycji zosta biecy rok do 1,7 proc. Midzynarodo- gotowa w 2005 r. Jak jest wiadomo.
wybrany w drugim etapie przetargu, w kt- wy Fundusz Walutowy szacuje go jeszcze Mamy pienidze z Unii Europejskiej i pikar-
rym decydowaa cena. Drugi podmiot ktry niej na 1,4 proc. skie mistrzostwa Euro 2012 w perspektywie.
zoy ofert Budimex Dromex przedstawi Nisze prognozy nie powinny zaskakiwa. Tymczasem do 2012 r., jeli dobrze pjdzie,
koszt inwestycji o 22 mln z wyszy. Przejcie problemw z dostpem do kredytu powstanie raptem kilka odcinkw. W sumie
Roboty przy budowie drogi wykona, oprcz z USA do Europy byo niemal natychmiasto- moe 200-300 km. Ale sieci nie bdzie. Nic tu
warszawskiego Polimexu- Mostostal, sowac- we, a europejskie banki znalazy si w gronie nie pomog unijne pienidze ani chiscy ro-
ki Doprastav, a take lokalne spki: pockie najbardziej dotknitych. Pomys, e strefa euro botnicy. Budowa zrbw systemu nowocze-
Przedsibiorstwo Robt Drogowych i Przed- moe odci si od USA nie jest zbyt podny. snej infrastruktury drogowej (tej, ktra miaa
sibiorstwo Instalacyjno- Usugowe Weresz- Europa ucierpi w takim stopniu, w jakim jest istnie ju w 2005 r.) zakoczy si po 2020 r.
czyski, a take gostyniskie Przedsibior- bezporednio lub porednio zangaowana I to chyba raczej bliej 2030 r.
stwo Robt Drogowo-Budowlanych. w relacje handlowe i finansowe z Ameryk. Zimna wojna drogowa
Droga ma poczy na lewym brzegu Wisy Pozostaje pytanie, jak daleko mog je zrw- Najwiksz autostradow barier jest poli-
tras dojazdow do nowego mostu z dro- noway inne rda popytu np. szybko roz- tyka. Kada partia ma tu wasn koncepcj
g krajow nr 60, co pozwoli na wycofanie wijajca si Europa rodkowo-wschodnia oraz i chce zacz wszystko od pocztku. Wie,
cikiego tranzytowego transportu samo- wydatki na konsumpcj w Niemczech. dlaczego poprzednikom si nie udawao
chodowego z drugiej przeprawy w miecie, Jeszcze nie odczulimy w peni zych skut- i dlaczego jej si powiedzie. Rzd Leszka
wysuonego mostu drogowo-kolejowego. kw mocnego euro. Kurs tej waluty do dolara Millera przyczyn poraki programu autostra-
Obecnie z mostu tego korzystaj samochody wydaje si za wysoki w stosunku do jej siy dowego upatrywa w nieudolnoci rzdw
ciarowe i autocysterny przejedajce tran- nabywczej. Ale pozycja handlowa strefy euro AWS. Ogosi wasny program Infrastruktura
zytem drogami krajowymi nr 62 w kierunku w caoci jest bliska rwnowagi. Wyszy kurs klucz do rozwoju i zreorganizowa (zda-
Warszawy i Wocawka oraz nr 60 w kierunku wymiany moe pomc Niemcom, ktre wci niem wielu zdezorganizowa) administracj
odzi i Ciechanowa. maj wysokie nadwyki na rachunku bie- drogow. Niewiele to pomogo, cho w okre-
Oddanie przeprawy odwlekano m.in. ze cym, przesun punkt cikoci w gospodar- sie rzdw Marka Belki powsta najszybciej
wzgldu na opnienia z rozpoczciem bu- ce w stron wikszej konsumpcji. i najtaniej zbudowany odcinek autostrady A2
dowy drg dojazdowych, spowodowane Jeli porwnamy nadwyk na rachunku Konin Strykw.
podobnie jak obecnie bdami urzdni- biecym Niemiec, z deficytem w Hiszpanii, Firmy wykonawcze kochaj pastwowego in-
kw w procedurach przetargowych. Ostatni to dostrzeemy prawdziwy problem strefy westora. Jest mikkim negocjatorem, atwiej
z zakadanych terminw musia zosta take euro. Podobnie jak w USA pewne obszary, np. si z nim targowa, jest wypacalny, cho
przesunity m.in. z uwagi na konieczno do- Hiszpania z jej bak mieszkaniow i Wochy czasem na pienidze trzeba poczeka (w la-
koczenia niektrych prac porzdkowych na ze zbyt wysokimi kosztami pracy ucierpi tach 2005 06 zalegoci doszy do 1 mld z).
ulicach przy trasie dojazdowej do przeprawy znacznie bardziej ni inne podczas tego spo- Dlatego w administracji drogowej trwa dzi
oraz napraw wykrytych usterek i niezbdn wolnienia. lobbing przeciw prywatnym inwestorom. Nic
wymian asfaltu na jednej z estakad. Ale w przeciwiestwie do USA, regionalne dziwnego, bo midzy administracj a firma-
PAP 2008-05-06 dodano dnia: 2008-05-07 rnice we wzrocie stanowi znaczny pro- mi budowlanymi trwa nieustajcy przepyw
blem polityczny, za ekonomiczne mecha- pracownikw, wic interesy si schodz. Efekt
nizmy majce je zagodzi dziaaj kiepsko. tego zamieszania jest taki, e w centrum Pol-
Strefa euro jest silna, ale nie cakiem Hiszpania przynajmniej osigaa nadwyki ski, gdzie najbardziej potrzeba autostrad,
uodporniona budetowe, aby zrwnoway boom na ryn- mamy wielk bia plam. Dwie najbardziej
Ktokolwiek sdzi, e gospodarka strefy euro ku nieruchomoci. Wochy tymczasem nie zatoczone trasy z odzi do Katowic i do
moe spokojnie i do przodu nie ogldajc wprowadziy wystarczajcych reform, aby Warszawy maj by budowane przez pry-
si na kryzys kredytowy i niemal pewn re- poprawi wydajno. Niektrzy przywdcy, watne konsorcja. W 2005 r. zacz si konkurs,
cesj w USA, ten si rozczarowa. Najnowsze w szczeglnoci Silbio Berlusconi i Nicolas Sar- by je wyoni, i do dzi si nie skoczy. Na
dane prowadz do wniosku, e stref euro kozy mog wic naciska na Europejski Bank odcinek do Warszawy ostatecznie zgosio si
czeka spowolnienie oraz powane problemy Centralny, aby obniy stopy, cho strefa euro tylko dwch chtnych, inni si wycofali. Ilu
z wywaeniem potrzeb gospodarek tak r- jako cao nadal prosperuje. Naley zignoro- zgosi si na odcinek do Katowic, okae si
nych jak niemiecka i hiszpaska. wa ich proby. w czerwcu. Jest obawa, e nikt.
Ale to nie jest problem makroekonomiczny The Financial Times 2008-05-01 POLITYKA 2008-05-03
10 GEOINYNIERIA drogi mosty tunele 02/2008 (17) GEOINYNIERIA drogi mosty tunele 02/2008 (17) 10
aktualnoci
aktualnoci
aktualnoci
Kolejny odcinek DT wzdu trasy oraz zjazdw na drogi boczne. Dusza lista inwestycji Euro 2012
Ju pod koniec maja tego roku do uytku zo- Ponadto Skanska wykona zatoki autobuso- 71 nowych inwestycji znalazo si w projekcie
stanie oddany kolejny odcinek Drogowej Tra- we, ustawi wiaty przystankowe oraz zrealizuje rozporzdzenia Rady Ministrw rozszerzaj-
sy rednicowej. Nie wiadomo jeszcze kiedy stanowisko do waenia pojazdw. W ramach cym wykaz przedsiwzi Euro 2012. Cztery
wybrane w drodze przetargu konsorcjum b- projektu przebudowanych zostanie take stadiony maj kosztowa przeszo 2,9 mld z.
dzie mogo przystpi do budowy kolejnego 12 przepustw pod drog gwn, kanalizacja W tej chwili lista takich przedsiwzi liczy
etapu drogi. deszczowa oraz owietlenie drogowe. osiem pozycji. Jest na niej sze stadionw (w
Odcinek DT przebiegajcy przez Rud lsk Termin oddania zamwienia zosta wyznaczo- Warszawie, Gdasku, Poznaniu, we Wrocawiu,
zostanie oddany do uytku przed planowanym ny na 18 sierpnia biecego roku. w Krakowie i Chorzowie), most pieszo-rowe-
terminem. Droga o dugoci 3,2 km kosztowaa www.skanska.pl 2008-04-28 rowy przez Wis w Warszawie i centrum han-
189 mln z. Dwujezdniowa szosa z trzema pa- dlowe dla kupcw, ktrzy do niedawna han-
sami ruchu w obu kierunkach biegnie od ist- dlowali na Stadionie Dziesiciolecia (rwnie
niejcego odcinka DT-ki w Rudzie lskiej a Estakad pojedziemy dopiero w stolicy).
do granicy z Zabrzem. w czerwcu Wkrtce do tej listy dopisane maj by kolejne
Mimo e wykonawca kolejnego odcinka zo- Prace przy najwikszej inwestycji drogowej inwestycje zgoszone przez miasta organizuj-
sta ju wytypowany, nie moe przystpi do w Gdyni Estakadzie Kwiatkowskiego zako- ce rozgrywki w czasie Euro 2012 i PKP.
realizacji zamwienia. Najpierw prezes Urzdu czono 30 marca. Kierowcy jednak cigle musz W projekcie rozporzdzenia Rady Ministrw s
Zamwie Publicznych skontroluje procedury sta w korkach i przez tzw. procedury odbio- budowy i przebudowy ulic, skrzyowa, w-
przetargowe. Istnieje te ryzyko, e przegra- rowe postoj jeszcze ponad miesic zw komunikacyjnych. S parkingi podziem-
ne firmy zo protesty. Warto kontraktu To dwa miesice pniej, ni to wynikao ze ne i wielopoziomowe. Projekt obejmuje te
na budow 4,7 km odcinka DT w Zabrzu wczeniejszych nieoficjalnych informacji. budow nowych dworcw kolejowych Gdy-
wynosi 272 mln z. 30 marca, zgodnie z terminem, wykonawca, nia Gwna, Warszawa Wschodnia i Katowice
Cay zabrzaski odcinek ma mie dugo firma Warbud, zakoczya prace budowlane oraz rozbudow dworcw Wrocaw Gwny,
7,6 km. Zapowiadany termin oddania drogi mwi rzecznik Gdyni, Joanna Grajter. Od Warszawa Centralna i Krakw Gwny. Poza
to rok 2011. Jednak realizacja drugiego etapu tego momentu trwaj odbiory techniczne. tym jest w nim rozbudowa portw lotniczych
trasy bdzie moliwa dopiero wtedy, gdy rzd To dugotrwaa procedura, dlatego zapla- w Gdasku, Poznaniu i we Wrocawiu. Do tego
podpisze kolejn umow kredytow z Europej- nowalimy otwarcie Trasy Kwiatkowskiego rozbudowa hali widowiskowo-sportowej Are-
skim Bankiem Inwestycyjnym. Nie wiadomo na 12 czerwca. na w Poznaniu, budowa kompleksu rekreacyj-
jednak kiedy to nastpi. Dla kierowcw ulga bdzie podwjna tydzie no-sportowego Termy Maltaskie (rwnie
Zgodnie z zapowiedziami DT z Katowic do Gli- wczeniej otwarty ma zosta remontowany w stolicy Wielkopolski), zintegrowane systemy
wic bdzie mona pojecha ju w 2012 roku. wiadukt na ul. Janka Winiewskiego (obecnie zarzdzania ruchem, nowe trasy tramwajowe...
Gazeta Wyborcza Katowice 2008-04-29 ruch prowadzony jest drugim wiaduktem, po Gazeta Wyborcza 2008-04-24
jednym pasie w kadym kierunku). Obie in-
westycje s powizane wiadukt znajduje si
Remont DK nr 20 przy wle ul. Janka Winiewskiego z Estakad. Chiny ukoczyy tunel drogowy
Gdaski oddzia Generalnej Dyrekcji Drg Od 12 czerwca obie drogi bd najprawdopo- pod rzek Jancy
Krajowych i Autostrad podpisa w zeszym dobniej najatwiejszym sposobem na wydo- Tunel pod rzek Jangy powsta w miecie Wu-
tygodniu kontrakt z firm Skanska dotyczcy stanie si z Gdyni w kierunku obwodnicy. han. Jest to pierwszy tego typu projekt na naj-
remontu 10,4 km nawierzchni drogi krajowej Budowa Trasy Sucharskiego ruszya w sierpniu wiekszej chiskiej rzece.
nr 20 na trasie Kobuczyno Egiertowo. Koszt 2006 roku. czny koszt inwestycji to 231 mln Tunel o dugoci ponad 3.6 km skrci czas po-
inwestycji to ponad 21 mln z. zotych, z czego 173 miliony pochodz z fun- dry pomidzy biznesowym centrum miasta
Poza modernizacj nawierzchni wykonaw- duszy unijnych. a dzielnic uniwersyteck z trzydziestu do sied-
ca zobowizany jest do budowy chodnikw Gazeta Wyborcza Trjmiasto 2008-04-28 miu minut. Tunel, ktry zostanie przekazany do
uytku do koca 2008 roku bdzie odporny Via Baltica to nie S-8 cjum zwyciyo w postpowaniu o udzielenie
na trzsienie ziemi o sile do 6 stopni w skali Rzecznik Ministerstwa Infrastruktury M. Karpi- zamwienia publicznego w trybie dialogu
Richtera. ski poinformowa o planach poprowadzenia konkurencyjnego. Przetarg ogosia Generalna
Reuters 2008-04-20 trasy Via Baltica. Zdaniem resortu jej korytarz Dyrekcja Drg Krajowych i Autostrad.
nie musi by jednoczenie drog ekspresow PULS BIZNESU 2008-04-03
S8. Dokadny przebieg wci nie jest znany.
Rok po przyznaniu Euro 2012: Propozycja poprowadzenia trasy Via Baltica ko-
25 km autostrad, 97 km drg eks- rytarzem drogi ekspresowej S8 zostaa przed- W Gdasku ruszya budowa stadio-
presowych stawiona podczas Konferencji Ministrw Trans- nu na Euro 2012
W cigu roku po otrzymaniu przez Polsk portu Europy w 1994 roku. Ustalenia te zostay Gdy w stolicy dopiero ksztatuje si koncepcja
i Ukrain prawa do organizacji Euro 2012, do zapisane w Traktacie Akcesyjnym. Jednak ze Stadionu Narodowego, w Gdasku ruszyy ju
uytku oddano 25 km autostrad i 97 km drg wzgldu na unijn dyrektyw dotyczc analiz prace przygotowawcze pod budow Baltic
ekspresowych, ktre docelowo maj poczy wielokryterialnych oraz zaoenia Konwencji Areny. Na terenie byych ogrdkw dziako-
miasta mistrzostw podaje Generalna Dyrek- Berneskiej (w sprawie midzynarodowego wych, pen par pracuj koparki i spychacze.
cja Drg Krajowych i Autostrad (GDDKiA). porozumienia o ochronnie zwierzt i ich sie- To si musi uda. Mamy czas do wrzenia, aby
Do roku 2012 GDDKiA ma jeszcze odda do dlisk) Generalna Dyrekcja Drg Krajowych ten teren by gotowy mwi inwestor.
uytku 1120 km autostrad i 2722 km drg eks- i Autostrad zobowizana bya do podania kilku Baltic Arena, na ktrej maj zosta rozegrane
presowych. W roku 2008 rozpoczn si prace moliwoci poprowadzenia drogi. mecze grupowe i jeden wierfina EURO 2012,
na 625 km autostrad i 515 km drg ekspreso- GDDKiA ju 3 lata temu zlecia firmie Scott Wil- ma mie pojemno 44 tys. widzw. Koszt bu-
wych. Odcinek autostrady oddany w ubiegym son przygotowanie kilku wariantw przepro- dowy ma wynie ponad 670 mln zotych i in-
roku to 25-kilometrowy fragment A1 Rusocin wadzenia drogi. Wymogiem byo zaoenie, formuje TVN24.
Swaroyn, budowany w systemie koncesyj- e Via Baltica musi mieci si w pasie 150 km TVN24 2008-04-02
nym przez spk GTC. W kwietniu 2007 roku od najkrtszej linii pomidzy Warszaw a Bu-
ruszya budowa autostrady A4 do granicy dziskiem na granicy polsko-litewskiej. Ze spo-
zachodniej na odcinku Zgorzelec Krzyo- rzdzonych 60 wariantw wybrane zostay 3. Koszt 1 km autostrady wyniesie
wa (50 km) oraz budowa 20- kilometrowego Czwart alternatyw, o ktr zabiegaa GDD- 15 mln euro
odcinka autostrady A4 Krakw Szarw. Tak- KiA, byo poprowadzenie trasy korytarzem Wzrost cen materiaw budowlanych, roboci-
e w 2007 roku rozpocza si budowa pou- drogi ekspresowej S8. zny oraz paliwa w przecigu ostatnich dwch
dniowego odcinka autostrady A1 wierklany Ministerstwo musi teraz oceni wybrane wa- lat sprawiy, e koszt budowy 1 km autostrady
Gorzyczki (18,3 km). Odcinek Sonica Bek rianty pod wzgldem ekonomicznym, spo- wynosi obecnie 10 mln euro. Zdaniem specja-
(15,5 km) nadal jest w budowie. ecznym oraz rodowiskowym. Pod wzgldem listw taka tendencja si utrzyma.
PAP 2008-04-19 przyrodniczym najkorzystniejsza jest droga Jedn z najtaszych budowanych obecnie au-
poprowadzona tras Budzisko Suwaki tostrad jest A1 na odcinku Gdask Grudzidz.
Raczki Ek Szczuczyn Stawiski oma Koszt wybudowania jednego kilometra wyno-
Mamy najadniejsz stacj metra Ostrw Mazowiecka Wyszkw Radzymin si tam 5,67 mln euro, jednak tylko dlatego, i
na wiecie Warszawa. Ostateczna decyzja jednak jeszcze umowa z wykonawc zostaa podpisana 3 lata
Nagrod wrczono na zakoczonej wanie nie zapada. Ma ona zosta podjta do koca temu.
kilkudniowej konferencji Metrorail w Ko- biecego roku. Stawka za budow kolejnego odcinka A1 na
penhadze powiconej rozwojowi metra Gdyby propozycja poczenia korytarza S8 trasie z Grudzidza do Torunia bdzie ju dwu-
w miastach. oraz polskiego odcinka unijnego korytarza krotnie wysza. Podobnie wyglda sytuacja
Do stolicy Danii zjechali specjalici zajmujcy transportowego nie zostaa przyjta, droga w przypadku autostrady A2 z Nowego Tomyla
si jego budow i eksploatacj na caym wie- ekspresowa mimo wszystko poczy Warszaw do wiecka (gdzie szacowany koszt budowy
cie. oliborska stacja otwarta w 2005 r. zostaa z Biaymstokiem do 2013 roku. Prace nad jej 1 kilometra drogi signie 9,7 mln euro) czy
uznana za funkcjonaln, ale przede wszyst- budow s ju bowiem do zaawansowane. autostrady A4 na odcinku Krakw Szarw
kim za najadniejsz spord zbudowanych Jeszcze w tym roku GDDKiA odda do uytku (10,5 mln euro/ 1 km).
w ostatnich latach. obwodnic Wyszkowa i ponad 20 km drogi Jednak stawka w wysokoci 10 mln euro za
Ciesz si, e zostalimy docenieni. Cho ekspresowej w stron Radzymina. 1 km drogi obowizuje jedynie na obszarach
w Warszawie istnieje jedna z najkrtszych linii Gazeta Wyborcza Biaystok 2008-04-07 niezabudowanych. Na terenach zabudowa-
metra na wiecie, to jednak potrafimy zdo- nych cena wzrasta nawet dwu trzykrotnie,
bywa w tej dziedzinie nagrody cieszy si czego przykadem moe by 10-kilometro-
Andrzej Chodzyski, projektant stacji Plac Wil- Polimex wjedzie na A2 wy odcinek drogi ekspresowej S8 Konotopa
sona, ktry jest te wspautorem koncepcji Oferta zoona przez konsorcjum budowlanych Powzkowska w Warszawie, na ktry trze-
drugiej linii (budowa jej centralnego odcinka firm: Polimex-Mostostal, Stalexport Autostrada ba wyda blisko 2 mld z, czyli 57 mln euro
planowana jest na lata 2009-2012). Dolnolska i Autostrade Per IItalia wygraa za kilometr.
oliborska stacja zostaa wyrniona ju kilka- przetarg na zaprojektowanie a nastpnie wy- Wzrost kosztw budowy zawdziczamy wci
krotnie m.in. dwa lata temu w Meksyku pod- konanie dostosowania autostrady A2 na od- rosncym cenom betonu (60 proc. w ci-
czas konkursu promujcego budowle, ktrych cinku midzy Koninem a Strykowem do stan- gu dwch lat), asfaltu (40 proc.), cementu
gwnym materiaem architektonicznym jest dardw autostrady patnej i do poboru opat. (30 proc.), paliwa (20 proc.) oraz robocizny
beton. Niestety, kiedy j oddawano nie udao Cena netto oferty zoonej przez konsorcjum (30 proc.). Zdaniem ekspertw ta tendencja
si unikn opnie. Przez niedocignicia, to 294,65 mln z. Giedowy Polimex-Mostostal ma si utrzyma, co oznacza, e do poowy
ktre m.in. znalaza stra poarna, stacj odda- poinformowa, e jego udzia w zakresie prac biecego roku budowa 1 km drogi moe by
no z ponad trzymiesicznym polizgiem. do wykonania oraz w wynagrodzeniu konsor- drosza jeszcze o 40 50 proc.
Gazeta Wyborcza 2008-04-08 cjum stanowi ma 75 proc. caoci. Konsor- Dziennik 2008-03-19
12 GEOINYNIERIA drogi mosty tunele 02/2008 (17) GEOINYNIERIA drogi mosty tunele 02/2008 (17) 12
aktualnoci
aktualnoci
aktualnoci
0 9 .0 8 P
15 MIESI E CY 5.800 M WYDRAZONEGO TUNELU,
18.300 UOZO NYCH TUBINGW ZELBETOWYC H .
6 marca 2008, po wydrazeniu tunelu o dugosci 5,8 km, gowica Herrenknecht S-333
osiagnea swj cel w szybie koncowym. Ta jedna maszyna TBM (srednica 11.835 mm), w
ciagu zaledwie 15 miesiecy, wydrazya dwa blizniacze tunele pod nowy odcinek autostrady
A41 w Mont Sion w Alpach Francuskich. Zesp operatorw, z wysoka wydajnoscia do 180 m
na tydzien, przeprowadzi bezpiecznie gowice Herrenknecht przez trudne geologicznie
gry.
Zarwno sam projekt jak i przeznaczony na jego realizacje czas by wielkim wyzwa-
niem i wymaga znaczaco duzej wydajnosci drazenia.
Dlatego tez wybrano rme Herrenknecht, ktra dostarczya na plac budowy kompletny
system tunelowy zaprojektowany specjalnie dla tego przedsiewziecia. Zawiera on miedzy
innymi w peni zautomatyzowana wytwrnie tubingw zelbetowych. 90 tubingw dziennie
i wyprodukowanie acznie 18.300 segmentw to doskonae referencje Formwork Techno-
logy GmbH nowego oddziau Herrenknecht AG.
S A I N T B L A I S E | F R A N CJ A
D A N E PR OJEKTU WYK ONAWCA
S-333 Bouygues Travaux
Tarcza TBM z pojedynczym Public
paszczem GFC Construction
Srednica: 11.835 mm DTP Terrassement
Moc zanmionowa: 2.560 kW Colas
Dugosc tunelu: 2x 2.900 m Losinger
Warunki gruntowe: Construction
skaa molasa
Inynierowie i mosty
przyszoci
Rozmowa z Jego Magnificencj Rektorem-elektem Politechniki Krakowskiej
prof. dr hab. in. Kazimierzem Furtakiem
Pawe Komider: Rozpoczynajc nasz rozmow pragn technicznego na wyszych uczelniach w Polsce oraz jaki
raz jeszcze w imieniu caej redakcji pogratulowa Panu wy- poziom i dowiadczenie prezentuje nasza kadra inynier-
granej w wyborach na rektora Politechniki Krakowskiej. ska?
ycz powodzenia w zmaganiu si z wyzwaniami przy Tym pytaniem dotyka Pan sedna toczcej si dyskusji na temat
sprawowaniu tak wanej funkcji oraz wytrwaoci w re- wspczesnego szkolnictwa wyszego w Polsce, w tym rwnie
alizacji zamierzonych celw. Prosz pokrtce przedstawi w odniesieniu do szkolnictwa wyszego w krajach Unii Europej-
Czytelnikom, jak drog dosz ed Pan do obecnego miejsca skiej. Poza tym pytanie to mona rozpatrywa w szerokim kon-
w swojej karierze naukowej. tekcie od programw nauczania i przygotowania kandydatw
Kazimierz Furtak: Na swojej drodze edukacyjnego ycia na studia do jakoci budownictwa w Polsce jako produktu na-
miaem duo szczcia. W podstawwce w rodzinnym Boraty- szych inynierw. Ze wzgldu na zawsze ograniczon objto
nie oraz w liceum w Jarosawiu uczyli mnie jak to si wwczas skupi si tylko na wybranych zagadnieniach; wanych, ale nie
mwio przedwojenni nauczyciele, zaangaowani, szanujcy koniecznie pretendujcych do najwaniejszych.
swj zawd i traktujcy go jako penienie niezwykle wanej Stan szkolnictwa technicznego na wyszych uczelniach w Pol-
spoecznie misji oraz odpowiedzialnoci. Dlatego bez kopotw sce oceniam pozytywnie. Jednak jest to zasuga przede wszyst-
dostaem si najpierw do liceum, a pniej na studia, na Wy- kim kadry nauczajcej i powanego podejcia do studiowania
dzia wwczas Budownictwa Ldowego, ktry pniej przyj zdecydowanej wikszoci studentw. Dotacje pastwowe s
obecn nazw Inynierii Ldowej. relatywnie coraz nisze. Znacznie mniej rodkw finansowych
Studia ukoczyem w terminie, z bardzo dobrym wynikiem, przeznacza si z budetu na badania naukowe ni w zdecydo-
pomimo e uprawiaem czynnie sport oraz dziaaem najpierw wanej wikszoci krajw Unii Europejskiej.
w Radzie Wydziaowej, a pniej (na czwartym i pitym roku) O wysokiej ocenie naszej kadry inynierskiej wiadcz jej suk-
w Radzie Uczelnianej ZSP. Wydzia nasz, dziki Profesorom cesy zawodowe w kraju i poza jego granicami. Dobre przygoto-
na nim pracujcym, stwarza dobry klimat do nauki, a przede wanie do zawodu potwierdzaj te badania rynku i losy naszych
wszystkim do rzetelnej pracy, ktrej efektem byo zdobywanie absolwentw analizowane przez Biuro Karier dziaajce ju od
wiedzy na wysokim poziomie. Ten klimat mona nawet po- kilkunastu lat w Politechnice Krakowskiej.
wiedzie etos studiowania to nie bya przecie moja zasuga.
Jeeli ju byo co mojego, to tylko umiejtno patrzenia i ko- Jakie dziaania przyjmuje Pan za priorytetowe do reali-
rzystania z tego co byo w zasigu rki. To samo odnosi si do zacji po objciu funkcji rektora? Czy kadra naukowa oraz
pracy zawodowej po ukoczeniu studiw. obecni i przyszli studenci powinni spodziewa si rewolu-
W kontekcie Pana pytania okres pracy na uczelni mona po- cji na uczelni, czy bd to raczej stopniowe zmiany i kon-
dzieli na dwie czci; przed habilitacj i po habilitacji. W pierw- tynuacja dotychczasowej strategii?
szym okresie funkcjonowanie uczelni poznaem poprzez dziaal- Wedug mnie adna rewolucja w dziejach ludzkoci nie bya
no w latach siedemdziesitych XX wieku w Radzie Uczelnianej do koca udana. Czowiek ze swojej natury jest lepiej przystoso-
ZNP, do ktrego naleao wwczas ponad 90 % pracownikw wany do zmian ewolucyjnych. Nigdy nie byem rewolucjonist
uczelni. Okres drugi to penienie funkcji administracyjnych. Naj- i nie zamierzam nim by. Nie mona jednak nie zauwaa zmian,
pierw wicedyrektora Instytutu Materiaw i Konstrukcji Budow- ktre wok nas zachodz. Generuj one uwarunkowania, ktre
lanych, a pniej przez dwie kadencje prodziekana Wydziau naley wzi pod uwag opracowujc program dziaania. Tymi
Inynierii Ldowej. Kolejnych sze lat 1996 2002 to funk- uwarunkowaniami s miedzy innymi:
cja dziekana Wydziau, a sze dalszych to funkcja prorektora; czonkostwo Polski w Unii Europejskiej i umidzynarodowie-
w poprzedniej kadencji ds. rozwoju, a w tej ds. nauki. Rwnole- nie szkolnictwa wyszego,
gle byem wiceprzewodniczcym, a obecnie przewodniczcym rosnca konkurencja szk publicznych i niepublicznych, aka-
Zwizku Mostowcw Rzeczypospolitej Polskiej. Z tego pobie- demickich i wyszych zawodowych oraz nadchodzcy ni de-
nego zestawienia wynika, e praca mnie lubi. Ale nie jest dla mograficzny,
mnie ciarem. Czerpanie satysfakcji, a nawet radoci, ze sue- zmniejszanie dotacji dydaktycznej i na badania wasne oraz
nia (byem te ministrantem) innym, wyniesione z rodzinnego zmniejszenie dochodw z odpatnoci za studia niestacjonarne,
domu i pniej obserwowane na kolejnych etapach edukacji a take konieczno korzystania z nowych rde finansowa-
od podstawwki do ukoczenia studiw jest z jednej strony nia, bardzo trudnych i nie gwarantujcych cigego dopywu
najlepsz zapat, a z drugiej napdem do dalszej dziaalnoci na pienidzy.
rzecz rodowiska, w ktrym si znajduj. Nie mona udawa czy nie widzie, e przy tak duej dynamice
zmian oraz uwarunkowa zewntrznych, nie wystpi potrzeba
Jak, z perspektywy wieloletnich dowiadcze w pracy dokonywania zmian strukturalnych na uczelni. Jednak zmiany te
na Politechnice Krakowskiej, ocenia Pan stan szkolnictwa powinny by dokonywane przy zaangaowaniu caej spoeczno-
ci akademickiej: jednostek centralnych, Wydziaw i ich Jedno- przede wszystkim domknicia trzeciej obwodnicy (trzeba rw-
stek, Zwizkw Zawodowych, Samorzdu Studenckiego, Samo- nie intensywnie pracowa nad domkniciem czwartej obwod-
rzdu Doktorantw, AZS-u i innych organizacji funkcjonujcych nicy) oraz pocze midzydzielnicowych. Na przykad od ulicy
na Uczelni. Nie mona ich zatem nazywa rewolucyjnymi. Bd Nowohuckiej do Alei 29 Listopada moemy jecha dwujez-
to zmiany wynikajce z potrzeby dostosowania si do wspcze- dniowymi ulicami. Co z tego, kiedy i tak midzy Politechnik
snych wymogw, z kontynuacj i zachowaniem tego wszystkie- i Cmentarzem Rakowickim musimy dalej jecha Alej 29 Listopa-
go co dobre i aktualne, co wynika z tradycji i dotychczasowego da. Na przeduenie ulicy Wita Stwosza now ulic Cz. Miosza
dorobku Politechniki Krakowskiej. w kierunku ul. dr Twardego czekamy ju par lat., a ta inwe-
stycja jak wynika z przeprowadzonych analiz odciyaby
Bdc Przewodniczcym Zwizku Mostowcw Rzeczy- Alej Sowackiego; zwaszcza newralgiczne skrzyowanie Aleja
pospolitej Polskiej najlepiej zna Pan kondycj naszego mo- Sowackiego Duga Prdnicka.
stownictwa. Prosz nam przybliy, jaki obecnie jest stan
eksploatowanych w Polsce mostw? Czy s one bezpiecz- Jakie tendencje w mostownictwie wiatowym s obecnie
ne w uytkowaniu, czy raczej cz z nich powinna zosta najbardziej powszechne?
zastpiona nowymi konstrukcjami? Najwaniejsze trendy obserwowane w mostownictwie wia-
Przygotowujc z Profesorem Wojciechem Radomskim pod- towym to:
rcznik Obiekty mostowe naprawy i remonty, ktry ukaza wzrost granicznych rozpitoci przse we wszystkich pod-
si w 2006 roku (Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej) prze- stawowych ukadach konstrukcyjnych, z wyjtkiem kratownico-
prowadzilimy analiz dotyczc stanu technicznego mostw wych,
w kilku krajach wiata. Okazuje si, e stan techniczny obiektw wprowadzanie nowych, niekonwencjonalnych materiaw
mostowych w Polsce nie odbiega in minus od stanu technicz- konstrukcyjnych do budowy napraw i wzmocnienia obiektw,
nego mostw w takich na przykad krajach jak Stany Zjedno- indywidualizacja form architektonicznych oraz due znacze-
czone czy Szwecja. W Polsce obowizuje ju od kilkunastu lat nie estetyki mostw,
system oceny stanu technicznego obiektw mostowych. Biorc racjonalne wykorzystanie waciwoci wytrzymaociowych
to wszystko pod uwag mona stwierdzi, e polskie mosty s materiaw
bezpieczne, a ich wymiana wynika z koniecznoci zwikszenia denie do zwikszenia trwaoci konstrukcji,
nonoci ze wzgldu na zmian znaczenia drogi, w cigu ktrej doskonalenie znanych i poszukiwanie nowych rozwiza
si znajduj. technologicznych,
Warto przy tym doda, e od wielu ju lat jako wykonaw- rozpatrywanie zagadnie kosztw inwestycyjnych i kosztw
stwa mostowego w Polsce nie odbiega od poziomu wiatowe- eksploatacyjnych w szerokim kontekcie ekonomicznym, spo-
go. W ostatnich latach pojawio si wiele konstrukcji mostowych ecznym i kulturowym.
ciekawych pod wzgldem architektonicznym. Stosujemy wsp- Warto doda, e wymienione tendencje wiatowego mostow-
czesne, niekonwencjonalne materiay (do budowy i napraw oraz nictwa charakteryzuj take wspczesne mostownictwo polskie.
wzmocnie). To czego nam brakuje i bdzie brakowa to rekor-
dowe rozpitoci. Ale ku temu nie mamy warunkw i mie nie Jeli miaby Pan wymieni najciekawsz konstrukcj
bdziemy, chyba e bdziemy czy mostem Gdask z Helem. mostow na wiecie i Polsce, to ktre byy by to budowle
i dlaczego?
Jak, wedug Pana oceny, wyglda kwestia niedoboru bu- Musz uchyli si od odpowiedzi na to pytanie; przynajmniej
dowli mostowych w naszym kraju? Ktre najwaniejsze z dwch powodw. Sam jestem projektantem i dlatego nie po-
konstrukcje czekaj na realizacj i powinny si pojawi winienem si na ten temat wypowiada. Znacznie waniejszy
w najbliszych latach, aby uatwi przedostawanie si na jest drugi powd. Tylko w Polsce jest w sumie okoo 50 tysicy
drugi brzeg, zwaszcza mieszkacom wielkich, zakorkowa- obiektw, a na wiecie miliony. Znamy tylko te o ktrych pi-
nych miast? sze prasa, mona je oglda w Internecie. S to na og mosty
W Polsce przede wszystkim brakuje drg. To jest powany o rekordowych rozpitociach przse lub wykonane z niekon-
problem gospodarczy i spoeczny. Najwaniejsze obiekty mo- wencjonalnych materiaw, a take takie przy budowie ktrych
stowe pojawi si w cigu autostrad oraz ulic podstawowego zastosowano niekonwencjonalne rozwizania konstrukcyjne lub
ukadu komunikacyjnego miast. Potrzeby s zinwentaryzowa- technologiczne. To wcale nie oznacza, e wrd nich jest most
ne i znane. Z realizacj jest gorzej. Brak rodkw finansowych najciekawszy. Jestem przekonany, e nie. Dlatego nie chcc
nie sprzyja budowie infrastruktury komunikacyjnej. Ale chyba krzywdzi rzeczywicie najciekawszego mostu, gdy jestem
jeszcze dotkliwsza jest ociao postpowa administracyj- przekonany, e go nie miaem okazji jeszcze pozna, nie mog
nych wynikajca z przepisw. Nie jestem specjalist od zagad- odpowiedzie na Pana pytanie.
nie prawnych, ale jako projektant wiem ile czasu pochaniaj Zmieniajc temat. Od ponad roku nie ustaj dywagacje
problemy pozatechniczne. Zreszt kiedy popatrzymy na tempo na temat planw w drogownictwie, jakie naley wykona,
zaatwiania spraw formalnych przy projektowaniu i budowie by w 2012 r. Polska bya przygotowana do organizacji wiel-
przecie priorytetowych autostrady, atwo zorientujemy si ja- kich wydarze sportowych. Jak Pan ocenia dotychczasowe
kim zawalidrog moe by ze prawo. dziaania i jakie widzi szanse na sprostanie wszystkim za-
mierzeniom?
W Krakowie jest obecnie 15 mostw przez Wis. Ja- Wiara czyni cuda. Ale jak wida od wielu lat w Polsce nie
kie przeprawy s jeszcze konieczne, by ruch by bardziej dotyczy to budowy autostrad.
drony? Dzikuj za rozmow i jeszcze raz ycz powodzenia
Podstawowym problemem w Krakowie nie s mosty przez i sukcesw w penieniu funkcji Rektora Politechniki Kra-
Wis; chocia bd potrzebne nastpne. Te najbardziej ocze- kowskiej
kiwane to Most Pychowicki, most w cigu Trasy Ciepowniczej Pawe Komider
oraz most w cigu Trasy Nowohuckiej. W Krakowie brakuje
Fot. 1. Gwodziowany portal poudniowy i kalota tunelu droga ekspresowa S69, odcinek C2
O
d kilku lat trwaj prace przy budowie drogi ekspre- W przypadku drogi S69 jak i w ogle, drg budowanych
sowej S69, majcej poczy Bielsko-Bia z polsko- w rejonie Polski poudniowej analiza konstrukcji i sposobu za-
sowack granic pastwa w Zwardoniu. Pierwszy bezpieczania gbokich wykopw, w warunkach silnie niejed-
etap budowy drogi obejmujcy fragment od Zwardonia do norodnego orodka skalnego stanowia (i czsto wci stanowi)
ywca, podzielono na osiem odcinkw, z ktrych ukoczo- spory problem. Jeden z fundamentalnych problemw wynika
nych zostao pi. Budowa drogi ekspresowej o charakterze z faktu, i wszystkie stosowane obecnie metody oblicze sta-
grskim sprawia, e inwestycja nabiera cech zadania cile in- tecznoci bazuj na modelu gruntowym Coulomba-Mohra, do
ynierskiego, z uwagi na ilo i zoono obiektw (gbokie wykonania oblicze niezbdna jest wic znajomo wartoci
wykopy, tunele, mosty, estakady), ktre drodze towarzysz. kohezji i kta tarcia wewntrznego rwnie dla gruntw ska-
W przypadku S69 spraw dodatkowo komplikuj zoone wa- listych. W dokumentacjach geologiczno-inynierskich jest to
runki geologiczno-inynierskie, wynikajce z jej lokalizacji. informacja bardzo rzadko spotykana, gdy podstawowym pa-
Cay odcinek drogi ywiecZwardo przebiega przez urozma- rametrem opisujcym grunty skaliste jest wytrzymao na jed-
icony morfologicznie rejon Beskidu ywieckiego, uformowa- noosiowe ciskanie Rc. Parametr ten, praktycznie nie znajduje
nego z utworw fliszowych, tzw. fliszu karpackiego. Z uwagi zastosowania przy analizach statecznoci, gdy w przypadku
na przebiegajc w tym rejonie stref graniczn dwch pasz- gruntw skalistych o wytrzymaoci masywu decyduje w mniej-
czowin, utwory fliszowe charakteryzuj si silnie zaangao- szym stopniu litologia (a Rc opisuje wanie wytrzymao na
wan tektonik i mikrotektonik, co w poczeniu z silnym
stopniem zwietrzenia oraz facj litologiczn (przewaga w pro-
filu muowcw i iowcw nad piaskowcami) sprawia, e wa-
runki do budowy obiektw inynierskich s niezwykle trudne.
Firma TITAN POLSKA jako dostawca rozwiza geotechnicz-
nych obejmujcych m.in. zabezpieczanie gbokich wykopw,
stabilizacj skarp i osuwisk oraz tunelowanie jest obecna na
budowie praktycznie od pocztku caego kontraktu, wspiera-
jc projektantw i wykonawcw w realizacji wspomnianych
obiektw inynierskich. Zgodnie z filozofi firmy, TITAN POL-
SKA jest nie tylko dostawc technologii, lecz przede wszyst-
kim kompetentnym partnerem z silnym zapleczem naukowo-
obliczeniowym z zakresu geotechniki, co umoliwia sprawn
i rzeteln pomoc na kadym etapie inwestycyjnym, od projek-
tu do wsparcia technologicznego w fazie wykonawczej. Fot. 2. ciany gwodziowane, odcinek D2
Fot. 4. Portal poudniowy tunelu na odcinku C2 z widocznym zarysem kaloty tunelu ewakuacyjnego
N
iniejszy artyku dotyczy projektowania cianek pomija jednak drugi, rwnie istotny, wniosek wypywajcy
szczelnych zabezpieczajcych gbokie wykopy. Te z jego bada moliwe znaczne (do 80%) zwikszenie siy
odksztacalne konstrukcje oporowe stosowane s w zakotwieniu lub rozporze. Jest to wynikiem znacznego
w budownictwie hydrotechnicznym oraz jako tymczasowe lub wzrostu par na odcinku cianki powyej poziomu zako-
stae elementy obudowy gbokich wykopw. W przypadku twienia wywoanego deformacj samej cianki i, co istotne,
inwestycji w warunkach miejskich, czsto w zabytkowej za- efektem przesklepienia w poziomie zakotwienia oraz, co
budowie, priorytetowe znaczenie dla inwestorw ma bezpie- w warunkach miejskich zdaje si by kluczowe, przejciem
czestwo ssiednich budynkw i instalacji podziemnych. Po- przez kotw (rozpor) znacznej czci parcia od obcie-
stp technologiczny, wymuszony konkurencj ze strony cian nia na naziomie.
szczelinowych, pozwoli na wyeliminowanie gwnej wady Lepszy obraz wsppracy z orodkiem daj metody nume-
cianek szczelnych niekorzystnego oddziaywania na ro- ryczne. Ju pierwsze programy komputerowe, oparte na roz-
dowisko w trakcie ich wbijania lub wwibrowywania. Dziki wizaniach belek na podporach sprystych, day moliwo
zastosowaniu motw bezrezonansowych i urzdze do sta- szacowania poziomych przemieszcze cianek. W dalszym
tycznego wprowadzania w grunt elementw cianek szczel- etapie, wprowadzenie specjalistycznego oprogramowania geo-
nych (grodzic) znacznie rozszerzyo si pole ich zastosowa technicznego, opartego na Metodzie Elementw Skoczonych
na inwestycje realizowane w zabudowie miejskiej. (MES) oraz innych (MEB, MRS), pozwolio na pen analiz
Liczne zastosowania cianek szczelnych nakadaj jednak deformacji obudowy wykopu i bardziej ekonomiczne projek-
szczeglnie due wymagania na wiarygodno metod ich pro- towanie. Moliwo modelowania sztywnoci cinki szczelnej
jektowania w aspekcie ich nonoci i moliwych deformacji, pozwala take na analiz deformacji powierzchni terenu za
jakim s poddawane na skutek obcienia parciami gruntu cian oporow.
i wody gruntowej. Powstaj pytania: czy i na ile metody ob- Z rnych powodw nie byy to dotychczas metody po-
liczeniowe, te wspczesne i te stosowane od kilkudziesiciu wszechnie stosowane w projektowaniu, m.in. dlatego, e
lat, s niezawodne i rwnoczenie ekonomiczne? zaawansowana procedura obliczeniowa nie daje wynikw
o wyszym stopniu wiarygodnoci ni uyte dane. Jednak po-
Metody oblicze jawne i ukryte zapasy bezpie- pularno tych metod, do ktrych na dodatek coraz czciej
czestwa wprowadza si dane z coraz dokadniejszych rozpozna wa-
Obliczanie cianek szczelnych sprowadza si do wyzna- runkw gruntowych, ronie i jest wtpliwym, aby proces ten
czenia niezbdnej gbokoci wbicia, wyznaczenia maksy- uleg zatrzymaniu. Projektanci przy przejciu z dotychczas sto-
malnego momentu zginajcego (tj. doboru odpowiedniego sowanych metod projektowania cianek szczelnych na meto-
profilu grodzicy stalowej i gatunku stali, z ktrego ma by dy numeryczne musz pamita, e im dokadniejsza jest me-
wykonana) i obliczenia si w zakotwieniu lub rozporze, toda obliczeniowa i im blisze rzeczywistoci s wprowadzane
o ile one wystpuj. W projektowaniu konstrukcji ze cia- do programu komputerowego parametry gruntowe, tym do-
nek szczelnych metodami tradycyjnymi nie analizuje si kadniej naley przeanalizowa zachowanie si grodzicy pod-
zazwyczaj ich deformacji, co prowadzi do przeszacowa- danej obcieniu. Ch przypomnienia tego faktu oraz ch
nia momentw zginajcych ciank. Pewnym mankamen- dokadniejszego opisania zachowania si grodzic poddanych
tem prowadzenia oblicze metodami opartymi na parciach obcieniu s gwnymi czynnikami motywujcym autorw
granicznych (Bluma, ew. wersjami zmodyfikowanymi) jest artykuu do jego napisania.
zawsze stosunkowo dua dokadno prowadzonych ob- Polizg w zamkach grodzic typu U, ktremu bdzie po-
licze w stosunku do przyjtych zaoe i danych. Wyni- wicona dalsza cz artykuu, jest wanie jednym z gw-
ki uzyskane w badaniach wielkoskalowych (Czebotariow) nych czynnikw, ktre naley uwzgldnia przy bezpiecznym
i modelowych (Rowe, [9]) pozwoliy na pewne modyfi- i ekonomicznym projektowaniu cianek szczelnych. Problem
kacje rozwizania klasycznego. Nie mona jednak pod- polizgu w zamkach jest niezauwaalny, gdy stosujemy meto-
chodzi do nich bezkrytycznie. Metoda Rowea pozwala dy obliczania i wyniki rozpoznania geotechnicznego, w ktre
na uwzgldnienie w obliczeniach dugoci i sztywnoci wpisane s due zapasy bezpieczestwa. Stosowanie dokad-
cianki. Polega ona na przyjmowaniu do oblicze wytrzy- nych i bardziej ekonomicznych metod obliczania si we-
maociowych momentw zginajcych, uzyskanych przez wntrznych w elementach obudowy wykopu moe paradok-
redukcj wielkoci otrzymanych z rozwizania klasyczne- salnie doprowadzi do sytuacji, w ktrej ujawni si w penej
go i jest szeroko cytowana, wraz z odpowiednimi nomo- skali wpyw polizgu w zamkach grodzic U na ich nono,
gramami. Korzystanie z metody Rowea pozwala na dobr co z kolei moe nawet doprowadzi do zniszczenia konstruk-
cianki szczelnej o wskaniku nawet do 70% mniejszym ni cji. Problem polizgu w zamkach nie dotyczy grodzic typu Z,
uzyskany z rozwizania wg metody Bluma czy jej pniej- ktre maj, w przeciwiestwie do grodzic typu U, zamki na
szych modyfikacji. Wikszo autorw cytujcych Rowea zewntrz przekroju (rys. 1).
Rys. 2. Rozkad napre w przekroju w zalenoci od si tarcia w zamku (WI wskanik wytrzymaoci pojedynczej grodzicy, T tarcie w zamkach, Tmax sia
cinajca wywoana momentem zginajcym przy zaoeniu braku przesuwu w zamkach)
Rys. 5. Wpyw tarcia pomidzy gruntem, a grodzic podwjn na jej zdolno do obrotu
przechyla w paszczynie przegrody i przesuwa si w zam- typu U na podniesienie efektywnej wytrzymao i sztyw-
kach wzgldem ssiednich par grodzic. Nietrudno si do- noci cianki.
myli, e utrudnienie wystpienia powyej opisanych ob- Gwnym motywem napisania tego artykuu bya ch
rotw i przemieszcze zwikszy nono cianki. Poniej rozpoczcia dyskusji na poruszony w nim temat. Mamy
wymieniono najwaniejsze czynniki wpywajce na no- nadziej, e przyczyni si on do bardziej ekonomicznego
no cianki z podwjnych grodzic U: i bezpiecznego projektowania.
polizg w zamkach pomidzy ssiednimi parami grodzic. W jednym z kolejnych wyda Geoinynierii autorzy ar-
Czynniki wpywajce na wielko si tarcia w zamkach s tykuu postaraj si przedstawi Czytelnikom, jakie warto-
identyczne do tych opisanych powyej dla grodzic poje- ci przyjmuj parametry w zacznikach krajowych Euro-
dynczych; kodu w niektrych krajach i od jakich parametrw s one
konkretnego profilu grodzicy [6]. Sparowane grodzice z uzalenione.
konkretnego profilu maj inn o dewiacji i, co za tym
idzie, mog obraca si z mniejszym lub wikszym mo- LITERATURA
mentem dewiacji ni sparowane grodzice z innych profili; [1] PN-EN 12063:2001 cianki szczelne. Wykonawstwo specjal-
ilo poziomw podpar [4, 6, 7]. Kleszcze montowane nych robt geotechnicznych.
na ciankach, ktre s elementem systemu kotwienia lub [2] PN-EN 1993-5:2007 Eurokod 3 Projektowanie konstrukcji
rozpierania cianki utrudniaj obrt grodzic; stalowych Cz 5: Palowanie i grodze.
waciwoci podpieranego orodka [6, 7]. Przechylaniu [3] prEN 1993-5: Eurocode 3 Design of steel structures Part
si grodzic w paszczynie cianki przeciwdziaaj siy 5: Piling; padziernik 1997.
tarcia powstajce pomidzy paszczyznami czoowymi [4] Byfield M. P., Crawford R. J., Oblique bending in U-shaped
grodzic a orodkiem gruntowym (rys. 5). Tarcie to jest steel sheet piles. Proccedings of the Institution of Civil En-
zalene od rodzaju gruntu i jego parametrw. W przy- gineers, Structures & Buildings 156, strony 255-261, sierpie
padku, gdy grodzica podtrzymuje wod lub, gdy grodzi- 2003.
ca zostaa pogrona w rozwierconym, w celu uatwienia [5] Hckel S., Grodze. Warszawa, Arkady, 1959.
pogrania, orodku gruntowym, to wpyw tego czynni- [6] Kort D. A., Steel sheet pile walls in soft soils. Delft, Delft
ka jest pomijany; University Press, 2002.
dodatkowych elementw montowanych na ciance przed [7] Schmitt A., Bending behaviour of double U-sheet piles. In-
i w trakcie pogbiania wykopu, w celu utrudnienia ob- ternational Sheet Piling Company, ProfilARBED, Luxembo-
rotu grodzic [6, 7]. Takim elementem jest oczep elbe- urg, 1998.
towy lub przyspawywane do zewntrznych powierzchni [8] Williams S. G. O., Little J. A., Structural behaviour of steel
brusw belki stalowe; piles interlocked at the center of gravity of the combined
grunt u podstawy grodzicy [7]. Jeeli podstawa grodzicy section. Proccedings of the Institution of Civil Engineers,
zostaa pogrona w podoe skalne to obrt grodzicy Structures & Buildings 94, strony 229-238, maj 1992.
u jej podstawy bdzie utrudniony. [9] Rowe D.P., (1955) Theoretical and experimental investiga-
tion. Journ. Inst. Civ. Eng. London, Jan. 32.
Zalecane przez prenorm Eurokodu 3 cze 5 [3] war-
toci parametrw b dla cianek z grodzic podwjnych
U mieciy si w zakresie od 0,8 do 1,0, a parametrw d
wynosiy od 0,7 do 1,0. Porwnujc te wartoci z zakresami
wspczynnikw zalecanymi dla grodzic pojedynczych
autor dr in. Jarosaw Rybak
Politechnika Wrocawska
mgr in. Pawe Kwarciski
ArcelorMittal Commercial Long Polska sp. z o.o.
mona zauway, jak duy wpyw ma parowanie grodzic
Cz bada geotechnicznych, szczeglnie polowych, nie po- wspczynnika statecznoci. W nowoczesnych metodach nume-
zwala bezporednio okrela parametrw geotechnicznych, np. rycznych, na przykad w metodzie rnic skoczonych, wsp-
dotyczcych wytrzymaoci. W tej sytuacji wartoci parametrw czynnik statecznoci F wyznacza si metod redukcji parametrw
musz by wyprowadzone przy uyciu korelacji teoretycznych wytrzymaociowych gruntu [1]. Wspczynnik pomocniczy otrzy-
lub dowiadczalnych. Wartoci wyprowadzone parametru geo- muje si z rwnania: ODF = F/GR;e , gdzie G wspczynnik
technicznego s wic podstaw do wyznaczenia jego wartoci czciowy do oddziaywania staego z tablicy A.3, R;e wsp-
charakterystycznej. W zrozumieniu roli jak odgrywa warto wy- czynnik czciowy oporu gruntu z tablicy A.14 [2]. Gdy ODF>1
prowadzona pomocny moe by rys. 1 [3]. Wynika z niego, e tzn., e zapas bezpieczestwa dla statecznoci oglnej jest wikszy
wymagania dotyczce pomiarw waciwoci gruntw, jak i ich od wymaganego i skarpa jest przeprojektowana, ODF = 1 zapas
wartoci wyprowadzonych, zawarte s w Czci 2 [3]. Natomiast bezpieczestwa jest wystarczajcy i skarpa jest stateczna, ODF<1
wyznaczanie wartoci charakterystycznych i obliczeniowych re- oznacza, e bezpieczestwo skarpy nie jest zapewnione.
guluje Cz 1. Z ankiety przeprowadzonej w krajach CEN w 2006 r., dotycz-
cej wdraania EC 7-1 wynika, e:
Projektowanie skarp i zboczy wedug Eurokodu 7 prawie wszystkie te kraje (oprcz Hiszpanii) przyjmuj do
W zestawie nowych poj wprowadzonych przez EC 7-1 znaj- sprawdzania statecznoci skarp i zboczy trzecie podejcie ob-
duj si oddziaywania geotechniczne. Oddziaywania uwzgld- liczeniowe, ale aden kraj nie akceptowa w peni wspczyn-
niane przy ocenie statecznoci skarp i zboczy mona podzieli na nikw z Zacznika A. Na przykad Niemcy bd je stosowali
bezporednie (obcienia) i porednie (wymuszone przez zmia- tylko do parametrw geotechnicznych [7].
ny warunkw w gruncie). Za oddziaywania bezporednie przyj- wszystkie kraje przyjy zalecan w tablicy A.4 [2] warto
muje si ciar gruntu i wody, parcie gruntu, cinienie spywowe, wspczynnika do ciaru objtociowego = 1,0 uznan za
obcienie naziomu, siy kotwienia. Do oddziaywa porednich najbardziej racjonaln i praktyczn.
zalicza si: pcznienie i skurcz, przemieszczenia zwizane z pe- Norma EC 7 wymienia cztery metody projektowania:
zaniem lub osiadaniem gruntu, przyspieszenia wywoane trzsie- 1) na podstawie oblicze analitycznych oraz modeli numerycz-
niami ziemi. nych (najczciej stosowana),
W przypadku skarp i zboczy naley sprawdzi ich stateczno 2) przy zastosowaniu wymaga przepisw,
ogln ze wzgldu na stany graniczne nonoci GEO i STR, w kt- 3) z uyciem prbnych obcie i bada na modelach,
rych wytrzymao gruntu podczas zniszczenia lub nadmiernego 4) w oparciu o metod obserwacyjn.
odksztacenia ma decydujce znaczenie. Jedn z istotnych zmian Metody obserwacyjne s wan nowoci w EN 1997-1. Zale-
w projektowaniu skarp i zboczy s wprowadzone w omawia- ca si je w sytuacjach, gdy zachowanie budowli jest trudne do
nej normie podejcia obliczeniowe. Rni si one sposobem przewidzenia i s szczeglnie przydatne do duych obiektw.
rozkadu wspczynnikw czciowych pomidzy oddziaywa- Na przykad metody obserwacyjne s stosowane do kontroli wy-
nia, parametry wytrzymaociowe i opory gruntu. Wspczynniki robiska grniczego dla BOT KWB Bechatw [6]. W powizaniu
czciowe podzielono na trzy grupy A, M i R. W grupie pierwszej z obliczeniami statecznoci metodami numerycznymi stanowi
(A) wyrniono wspczynniki od obcie konstrukcji (A1) i od one efektywny sposb projektowania wyrobisk w zoonych wa-
oddziaywa geotechnicznych (A2). Zestaw drugi dotyczy para- runkach geologiczno-inynierskich.
metrw gruntowych. M1 odnosi si do wartoci charakterystycz-
nych a M2 do obliczeniowych. Grupa trzecia R przypisana jest do
oporw lub nonoci.
W normie sformuowano trzy podejcia obliczeniowe (ozna-
czane dalej jako PO), w ktrych naley uwzgldni nastpujce
kombinacje wspczynnikw czciowych:
Podejcie obliczeniowe 1 (PO 1)
kombinacja 1: A1+M1+R1 (ozn. K1)
kombinacja 2: A2+M2+R1 (ozn. K2),
Podejcie obliczeniowe 2 (PO 2)
kombinacja 1: A1+M1+R2, Rys. 2. Schemat obliczeniowy
Podejcie obliczeniowe 3 (PO 3)
kombinacja 1: A2+M2+R3. Przykad liczbowy
Wartoci powyszych wspczynnikw podaje norma [2] w ta- W ramach dyskusji nad Zacznikiem Krajowym, dotyczcej
blicach A.3, A.4 i A.14. Wynika z nich, e w podejciu 1 kom- wyboru podejcia obliczeniowego i czciowych wspczynni-
binacja 1, wartoci obliczeniowe parametrw gruntu s rwne kw bezpieczestwa, przeprowadzono obliczenia oglnej sta-
wartociom charakterystycznym a w kombinacji 2 wspczynniki tecznoci skarpy gbokiego wyrobiska kopalni odkrywkowej.
czciowe s stosowane na pocztku oblicze do wartoci cha- Wymiary geometryczne skarpy oraz jej budow geologiczn
rakterystycznych parametrw wytrzymaociowych. Przy czym przedstawia rys. 2.
kombinacja 2 jest zalecana przy sprawdzaniu statecznoci skarp Grotwr zbudowany jest z nastpujcych warstw grunto-
i zboczy [4]. W podejciu 2 wykorzystuje si wspczynniki cz- wych: WB wgiel brunatny, Im iy midzywglowe, Izw i
ciowe do oporw gruntu, a w podejciu 3 do parametrw wy- zawglony, Z zwietrzelina [5]. Wartoci charakterystyczne i ob-
trzymaociowych i caa analiza jest prowadzona z uyciem warto- liczeniowe oddziaywa oraz parametrw wytrzymaociowych
ci obliczeniowych. Stateczno ogln mona opisa za pomoc zestawiono w tab. 1. Przy ustalaniu schematu obliczeniowego
wspczynnika statecznoci oglnej (F) i pomocniczego (ODF). uwzgldniono budow geologiczn grotworu. Rozpatrzono
W metodach klasycznych, np. rwnowagi granicznej wspczyn- dwie powierzchnie polizgu ABC i ABDEF. Ocen oglnej sta-
nik F jest uzyskiwany bezporednio z oblicze, a wspczynnik tecznoci wykonano metod Janbu za pomoc autorskiego pro-
ODF = F/Fdop, gdzie Fdop jest minimaln wymagan wartoci gramu o nazwie FILAR. Przy sprawdzaniu statecznoci uwzgld-
Podejcie obliczeniowe
Oddziaywania i parametry Seria gruntowa
PO 1 K2 PO 2 PO 3 Klasyczne
Warto charakterystyczna WB 13,00 13,00 13,00 13,00
ciaru objtociowego gruntu Im 19,20 19,20 19,20 19,20
Izw 15,50 15,50 15,50 15,50
Wspczynnik czciowy do WB
oddziaywa (do ciaru gruntu), G Im 1,00 1,35 1,00 1,00
Izw
Warto obliczeniowa WB 13,00 13,00 13,00 13,00
ciaru objtociowego Im 19,20 19,20 19,20 19,20
gruntu [kN/m3] Izw 15,50 15,50 15,50 15,50
Warto charakterystyczna WB 12 12 12 12
efektywnego kta tarcia Im 6 6 6 6
wewntrznego, [] Izw 4 4 4 4
Warto charakterystyczna WB 68 68 68 68
efektywnej spjnoci, Im 146 146 146 146
c [kPa] Izw 35 35 35 35
Wspczynnik czciowy do WB
parametrw wytrzymaociowych gruntu, G Im 1,25 1,00 1,25 0,90
Izw
Warto obliczeniowa WB 10 12 10 11
efektywnego kta tarcia Im 5 6 5 5
wewntrznego, [] Izw 3 4 3 4
Warto obliczeniowa WB 54 68 54 61
efektywnej spjnoci, Im 117 146 117 131
c [kPa] Izw 28 35 28 32
Wspczynnik czciowy dooporu gruntu, R;e 1,00 1,10 1,00 1,00
Tab. 1. Wartoci charakterystyczne i obliczeniowe oddziaywa oraz parametrw wytrzymaociowych gruntu
Ekrany gruntowe
Wpyw parametrw ekranu gruntowego na warunki filtracji w ziemnych budowlach hydrotechnicznych
B
ezpieczestwo eksploatacji ziemnych budowli hydro-
technicznych w duym stopniu zaley od warunkw
filtracji wody przez budowl oraz jej podoe. Dla po-
prawy warunkw filtracji stosowane s dodatkowe elementy
konstrukcyjne, midzy innymi ekran gruntowy na skarpie od-
wodnej [2, 3, 10]. Ocena prognozowanej skutecznoci ekranu
gruntowego o rnych parametrach na warunki filtracji wyko-
nana zostaa poprzez badania na matematycznych modelach
projektowanego ziemnego wau przeciwpowodziowego rz.
Odry dla ochrony osiedla Kozanw we Wrocawiu (rys. 1).
Warunki hydrogeologiczne
Teren bada pod wzgldem geograficznym zlokalizowany
jest w pradolinie Odry na Rwninie Wrocawskiej, nalecej do
makroregionu Niziny lskiej. Obejmuje fragment lewobrze-
nej terasy zalewowej rzeki Odry, a wzdu przebiegu wau (d.
1,033 km) charakteryzuje si rzeb terenu o deniwelacjach rz-
du 4,0 m. Z geomorfologicznego punktu widzenia rozpatrywa-
ny teren stanowi fragment dolin rzecznych rzeki lzy i Odry.
Pod warstw gleby i lokalnie niekontrolowanych nasypw
mineralnych lub mineralno-gruzowych o miszoci ok. 1,5 m
znajduj si czwartorzdowe osady madowe i gliniaste terasw
zalewowych wyszych, piaski i wiry z wkadkami glin terasu Rys.1. Plan sytuacyjny
zalewowego wyszego i terasu nadzalewowego oraz gliny zwa-
owe. Pod czwartorzdem zalegaj trzeciorzdowe iy i muki. Obliczenia komputerowe
Trasa projektowanego wau przebiega w obrbie jednej jednost- W obliczeniach wpywu parametrw ekranu sabo-
ki hydrograficznej zlewni rzeki Odry z dopywem rzeki lzy. i cakowicie nieprzepuszczalnego na warunki filtracji
Pierwszy poziom wd podziemnych o zwierciadle swobodnym w korpusie i podou zapory ziemnej wykorzystano trzy
znajduje si w podou terenu zbudowanego z zaglinionych charakterystyczne przekroje przez projektowany wa prze-
piaszczysto-wirowych utworw, w zalenoci od zalegania sp- ciwpowodziowy dla osiedla Kozanw [7, 9], oznaczone
gu, na gbokoci od 2,2 do 6,5 m. [1, 6]. jako P10, P11 i P17. We wszystkich przekrojach badano
wpyw zmiennej przepuszczalnoci materiau, z ktrego
Matematyczny model filtracji przez ziemny wa planuje si wykona ekran przecifiltracyjny, oraz wpyw
przeciwpowodziowy zmiennej gruboci ekranu na cakowity przepyw przez
Do opisu zjawiska filtracji nieustalonej przy swobodnym rei- warstw wodonon, wielkoci uskoku zwierciada swo-
mie przepywu w paskim, pionowym przekroju przez korpus bodnego na ekranie oraz dugoci maksymalnego wektora
i podoe zapory ziemnej (wau przeciwpowodziowego) wyko- prdkoci przepywu wody u podna ekranu. Wielkoci
rzystano rwnanie Richardsa [5, 8]: te maj istotne znaczenie dla bezpieczestwa budowli [2,
9, 10, 11]. Przyjmowano, e wspczynnik filtracji materiau
h
(C + S S ) = ( K ( p )hx ) x + ( K ( p )hz ) z + S (1) przeznaczonego do wykonania ekranu waha si w prze-
t dziale od 0,0 do 0,1 m/d. Grubo ekranu przyjmowano
h
Dla warunkw ruchu ustalonego przyjto, e t = 0 . Przy do- w przedziale od 0,25 do 1,0 m. Dla wykorzystanych w ana-
datkowym zaoeniu, e w analizowanym obszarze filtracji nie lizie przekrojw przyjto wspczynnik filtracji w podou
ma zewntrznych rde poboru wody, tzn. S = 0, rwnanie (1) rwny 1,0 m/d, w korpusie 10,0 m/d. Poziom wody na
redukuje si do postaci tarasie zalewowym i na skarpie odwodnej przyjto jak dla
przepywu kontrolnego. Jako element odwadniajcy pod-
( K ( p )hx ) x + ( K ( p )hz ) z = 0 (2) oe wau przyjto dren usytuowany u podna skarpy
odpowietrznej, na gbokoci okrelonej w projekcie [7].
Funkcje przewodnoci hydraulicznej przyjto wg propozycji Zaoono, e dren cakowicie odprowadza wod z warstwy
van Keulena i Wolfa [8]. Rwnanie (2) uzupenione warunkami wodononej, co pozwala opisa go poprzez wewntrzny
brzegowymi Dirichleta lub Neumana rozwizano metod ele- warunek brzegowy h = z. Obliczenia we wszystkich wa-
mentw skoczonych. Powierzchni swobodnego zwierciada riantach prowadzono do chwili ustabilizowania si prze-
wd gruntowych opisan przez warunek p = 0 wyznaczono pywu, co nastpowao, w zalenoci od przyjtego sche-
z rwnania h = z. W obliczeniach wykorzystano autorski pro- matu obliczeniowego i zaoonej przepuszczalnoci oraz
gram FIZ (Filtracja i Zanieczyszczenia) [4]. gruboci ekranu, po okresie od 30 do 60 dni.
gdzie:
ke wspczynnik filtracji ekranu,
Ue uskok powierzchni swobodnej na ekranie,
vmax maksymalna dugo wektora prdkoci poniej ekranu, Rys. 3. Liniowa zaleno ilorazu U/U(ke = 0), v/v(ke = 0) oraz q/q(ke = 0) od
wspczynnika ke.
q cakowity przepyw przez warstw wodonon.
Rys. 2. Hydroizohipsy dla przekroju P10, grubo ekranu de = 1 m, ke = 0 oraz 0,1 m/d;
Linia czerwona powierzchnia wd gruntowych h = z, czyli p = 0; Linie niebieskie hydroizohipsy
Przekrj ke [m/d] de [m] U e [m] vmax [m/d] q [m2/d] Ue(de=0,25)/ vmax(de=0,25)/ q(de=0,25)/
Przekrj ke [m/d]
P10 0,0 1,00 2,42 1,01 0,45 Ue(de=1) vmax(de=1) q(de=1)
Rys. 4. Powierzchnia swobodna dla przekroju P10. Grubo ekranu 1,00 oraz 0,25 m, ke=0
2. Cakowity przepyw przez warstw oraz uskok na ekranie [6] Dokumentacja geotechniczna (techniczne badania podoa
uszczelniajcym zale liniowo od gruboci ekranu. Natomiast gruntowego) dla terenu wau przeciwpowodziowego na osie-
maksymalny wektor przepywu pod ekranem takiej zalenoci dlu Kozanw we Wrocawiu od mostu Malickiego, wzdu
nie potwierdza. ulic: Nadrzecznej, Gwareckiej i Ignuta do siedziby Policji przy
3. W zakresie zmiennoci gruboci i przepuszczalnoci ekranu ul. Pobina. Przedsibiorstwo Geologiczno-Geotechniczne
analizowanych w artykule mona stwierdzi, e wartoci cha- i Budowlane. Wrocaw, grudzie 2006 r.
rakterystycznych parametrw przepywu mog si podwoi, [7] Projekt wau m. Wrocaw (WWW nr 14) projekt budowlany.
a nawet potroi w stosunku do wartoci uzyskanych w wa- Zakad Usug i Robt Wodnych sp. z o.o. ul. Oswalda Matei 4,
riantach z ekranem nieprzepuszczalnym o gruboci 1 m. 45-403 Opole, wrzesie 2007 r.
4. Dotrzymanie, na etapie wykonawstwa, parametrw ekranu [8] Reinhard A.: 1992. Ruch wody glebowej i gruntowej w strefach
zgodnie z projektem, ma istotny wpyw na charakterystyki prze- saturacji i aeracji wywoanych dziaaniem drenu w rnych wa-
pywu i bezpieczestwo projektowanej budowli ziemnej. runkach atmosferycznych. Zesz. Nauk. AR Wroc. Rozp. nr 103.
[9] Rozporzdzenie Ministra Ochrony rodowiska, Zasobw Na-
Literatura turalnych i Lenictwa z dn. 20.12.1996 r. w sprawie warunkw
[1] Atlas geologiczny Wrocawia w skali 1:25 000, Pastwowy In- technicznych jakim powinny odpowiada obiekty budowlane go-
stytut Geologiczny, Warszawa, 1974 r. spodarki wodnej i ich usytuowanie Dz.U. Nr 21/1997, p. 111.
[2] Borys M., Mosiej K., Wytyczne wykonywania ocen stanu tech- [10] Way przeciwpowodziowe wytyczne instruktaowe projek-
nicznego i bezpieczestwa waw przeciwpowodziowych, towania Melioracje Wodne biuletyn informacyjny nr 23,
Wydawnictwo IMUZ, Falenty, 2005. Wydzia Melioracji Wodnych i SGGW AR, IV-IX. 1982 r.
[3] Borys M., Okrelenie parametrw tarcia na styku geosyn- [11] Zaradny H., Seminarium: Nowe podejcie do zagadnie
tetykw i gruntw pod ktem budowy ekranw przeciwfil- ochrony przeciwpowodziowej, IBW PAN, 2004.
tracyjnych w waach przeciwpowodziowych, III Konferencja
Naukowa Woda rodowisko Obszary wiejskie, IMUZ Fa- Referat zaprezentowany w trakcie XXXI Szkoy Mechaniki G-
lenty 2007, s. 4142. rotworu i Geoinynierii Geotechnika w budownictwie podziem-
[4] Chalfen M., Opis programu FIZ Filtracja i Zanieczyszczenia. nym oraz w kwartalniku Grnictwo i geoinynieria.
XXXIII Seminarium Zastosowa Matematyki w Kobylej Grze,
s. 3740, 2003.
[5] Chalfen M., Molski T., Wpyw przesony przeciwfiltracyjnej na
warunki filtracji ziemnych budowli hydrotechnicznych, XXX
ZSMGG, Prace Nauk. Inst. Geo. i Hydro. 76, seria Konferencje
autor dr Mieczysaw Chalfen
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocawiu
dr in. Tadeusz Molski
UniwersytetPrzyrodniczy we Wrocawiu
42, s. 131143, 2007.
H
orseshoe Bay jest malownicz miejscowoci tury- Kontrakt na wykonawstwo wygraa lokalna firma Vanco-
styczn na pnocnym wybrzeu Vancouver w Ka- uver Pile Driving Ltd., ktr uznano za najlepiej przygotowa-
nadzie. Jest rwnie rajem dla wdkarzy. Dlatego n do tego zadania ze wzgldu na dowiadczenia zdobyte
gdy pojawia si tam firma wiertnicza, aby osadzi stalowe w tym rejonie. Umowa okrelaa wykonanie 39 pali osadzo-
pale wzdu linii brzegowej, miejscowe wadze wyday spe- nych w dnie zatoki. Pale miay by wwiercone na 4 m w skal-
cjalna dyrektyw majc na celu ochron lokalnego rodo- ne podoe po uprzednim przewierceniu nadkadu osadw
wiska naturalnego. dennych zatoki o duej miszoci.
Spokojne i zaciszne wody zatoki Horseshoe zapewniaj do- Barka z zainstalowanym urawiem gsienicowym zosta-
skonae warunki do ycia wielu gatunkom ryb, chronic je a zakotwiczona kilka metrw od nabrzea. uraw zosta
od niebezpieczestw otwartego morza. Bogate ycie morskie przygotowany do wiercenia przez zamontowanie 36-calowej
w zatoce istnieje od niepamitnych czasw, a awice rno- prowadnicy z gowic hydrauliczn Multi-Power Products,
rodnych ryb s istotn atrakcj turystyczn tej miejscowoci, na ktrej zainstalowano przewd wiertniczy.
podobnie jak nastrojowe kawiarnie, restauracje, sklepy i butiki Na czas procesu wiercenia okrelone zostay nastpujce
wzdu nabrzea. Turystw przyciga rwnie terminal pro- priorytety rodowiskowe:
mw Horseshoe Bay, czcych stay ld z wysp Vancouver utrzyma minimalne turbulencje wody, aby nie zniszczy
oraz z dwoma miejscowociami uzalenionymi od transportu ekosystemu zatoki;
wodnego. Dziennie przewozi si tu ponad 25 000 pasaerw. uniemoliwi powrt zwiercin do wd zatoki, aby nie zasy-
Gdy zdecydowano, e zatoka potrzebuje bariery chronicej pa nimi jej dna. Zwierciny wydmuchiwane z otworu maj
j przed falami oceanu oraz ruchami wody spowodowanymi by magazynowane w kontenerze na barce, ktry systema-
przez przepywajce promy oraz inne jednostki pywajce, tycznie trzeba odholowywa i oprnia na ldzie;
nie byo zaskoczeniem, e ochrona rodowiska bdzie gw- unikn wszelkich utrudnie w ruchu jednostek pywaj-
nym priorytetem. Bariera miaaby rwnie suy jako baza cych oraz pieszych na nabrzeu.
do rozbudowy terminalu Berth 1 oraz Berth 2 dla promw Kady pal musia by od gry uszczelniony gowic od-
Super C. prowadzajc zwierciny oraz wod z otworu do kontenera,
gdzie ma by ona oczyszczana. Do procesu wiercenia uyto w jaki miay by przeprowadzane wiercenia. Byy one zaan-
olejw ulegajcych biodegradacji. gaowane we wszystko, co dotyczyo oceanu. Ich zadaniem
bya ochrona ekosystemu zatoki. Jeli chodzi o sprzt, to
Odpowiedni wybr mielimy pocztkowo komplikacje z gowic odprowadzaj-
Vancouver Pile Driving Ltd. mia due dowiadczenie przy c zwierciny z otworu do kontenera. Dostpno lokalnego
wierceniach w podobnych warunkach i od wielu lat wsp- serwisu Atlas Copco bya istotnym czynnikiem, ktry po-
pracowa z armatorem British Columbia Ferry Services Inc. zwoli na zakoczenie projektu sukcesem.
Dodatkowo wykonawca posiada wyspecjalizowany sprzt tumaczenie Artur Mako
wyprodukowany przez Atlas Copco, ktry spenia wymaga-
nia ochrony rodowiska postawione przez inwestora.
John Zuk, kierownik wierce, relacjonuje przygotowania
do prac: Po przeanalizowaniu wielu dostpnych systemw
wierccych pale zdecydowalimy, e Symmetrix Atlas Copco
autor Wanda Wright
Atlas Copco Kanada
Wiercenie w akwarium
John Zuk przyznaje, e praca pod baczn obserwacj in-
westora oraz tysicy pasaerw przepywajcych promw
bya jak wiercenie w wielkim akwarium morskim. Instytucje
nadzorujce prace obserwoway kady nasz ruch od same-
go pocztku rozpoczcia projektu i kontroloway sposb, Fot. 4. Wiercenie pali metod SYMMETRIX
AGATA Hydroseeding
Kuczki Kolonia 11
26-634 Gzd k. Radomia
tel/fax. 048 320-22-70
Fot.1. Erozja wodna i wietrzna Fot. 2. Hydrosiew przy drodze nr 12 koo www.hydrosiew.pl
Puaw (fot. Lolson Zawadzki)
F
irma Bauer Maschinen GmbH w 2003 r. opracowaa od szybkoci pogrania narzdzia;
technik CSM na bazie sprawdzonej i z sukcesem w trakcie wycigania narzdzia pompuje si precyzyjnie
stosowanej metody wykonywania cian szczelino- finaln ilo zawiesiny niezbdnej do wykonania projek-
wych za pomoc hydrofrezw, a nastpnie zacza j stoso- towanej konstrukcji;
wa do wykonywania przeson i cian oporowych. System cig cian uzyskuje si poprzez wykonywanie po-
CSM diametralnie rni si od innych tradycyjnych technik jedynczych sekcji pierwotnych i nacinajcych je sekcji
soil-mixingu (w ktrych grunt jest mieszany metod in-situ wtrnych (w odpowiedniej kolejnoci). Sekcje wtrne
z tejc zawiesin za pomoc urzdzenia obracajcego mog by wykonane natychmiast po zakoczeniu sekcji
si w osi pionowej) tym, e uywane jest narzdzie miesza- pierwotnych technik soft-into-soft. Technologia fre-
jce, ktre obraca si w osi poziomej (fot.1). zowania pozwala rwnie na wykonywanie sekcji wtr-
nych midzy ju staymi sekcjami pierwotnymi. Jest to
Zasada wykonania tzw. soft-into-hard;
Grunt jest mieszany z zawiesin samotejc, ktra jest aby uzyska strukturaln cian oporow, wzmacnia si
pompowana w sposb cigy tak, aby utworzy budulec j poprzez wprowadzenie stalowych kolumn (H-beam)
speniajcy rol przesony lub strukturalnej ciany oporowej. w wie konstrukcj.
Poszczeglne fazy wykonywania przeson/cian CSM s
nastpujce: Narzdzia robocze w technice CSM
wykonanie niewielkiego wykopu pocztkowego, w kt- Rozmiar wykonywanej konstrukcji jest uzaleniony od
rym rozpoczyna si pogranie narzdziem CSM; ponad- wielkoci narzdzia, jakim dysponujemy. Wykonywane
to suy on do zbierania nadmiaru zawiesiny; sekcje mog mie nastpujce wymiary: dugo od 2,2 do
upynnianie gruntu w trakcie penetracji narzdzia CSM 2,8 m i grubo od 0,5 do 1,0 m.
do danej gbokoci poprzez cige pompowanie za- Najwaniejszym elementem gowicy frezujcej CSM s
wiesiny. W zalenoci od projektu pompuje si zawiesi- przekadnie obrotowe, napdzane za pomoc silnikw hy-
n bentonitow lub cementow. Jej ilo jest uzaleniona draulicznych zlokalizowanych w szczelnej (wodoodpornej)
Rys. 1. Rne typy k i zbw tncych Fot. 2. Gowica CSM prowadzona na erdzi na maszynie RG Wochy
Fot. 3. Gowica CSM zawieszona na linach Niemcy Fot. 4. Jednostka CSM na palownicy BG Fot. 5. ciana oporowa wykonana technik
Belgia CSM Holandia
obudowie. Dla efektywnego rozdrabniania i mieszania nie czystych i pewnych pocze nawet pomidzy sekcjami
rnego rodzaju gruntu opracowano kilka typw k fre- o rnym okresie wykonania, np. po przerwie weekendo-
zujcych. Wybr waciwych k i zbw skrawajcych wej lub po przestoju na budowie. Twarde formacje mog
jest jednym z najwaniejszych czynnikw dla skutecznej by stosunkowo atwo penetrowane dziki specjalnym ko-
i ekonomicznej pracy, minimalnego zuycia sprztu oraz om i zbom tncym w narzdziu miksujcym. To samo
otrzymania jednorodnej mieszaniny gruntu i zawiesiny urzdzenie (maszyna bazowa i narzdzie miksujce) moe
(rys. 1). Zawiesina jest pompowana do gruntu bezpored- by wykorzystywane do wykonania ciany oporowej wy-
nio midzy koami frezujcymi. W trakcie pracy obracaj- kopu, a potem do wykonania elementw fundamentowych
ce si w odwrotnym kierunku wzgldem siebie i pionowo (np. barety).
zamocowane koa frezujce dziaaj w identyczny sposb
jak rotor miksera. Narzdzie miksujce (gowica) jest pro- Typowe projekty
wadzone przy pomocy erdzi sztywnej lub zawieszonej na Po zdobyciu dowiadczenia w roku 2004, wiele p-
linie ramy wyposaonej w specjalne urzdzenie sterujce. niejszych projektw zostao wykonanych ju przy uyciu
Standardowe rozwizanie, tzn. sztywna erd, moe osi- techniki CSM. Ich koncentracja nastpia w krajach Be-
ga gboko do 35 m (fot. 2). Narzdzia prowadzone neluxu, we Woszech i w pastwie typowym dla technik
na linach stosuje si do gbokich konstrukcji. Aktualnie soil-mixingu, tj. w Japonii. Tu wanie powstay najbardziej
najgbsze przesony, jakie z sukcesem zostay wykonane, rnorodne projekty CSM, a klienci firmy Bauer okazali si
maj 55 m. (fot. 3). W obu wersjach funkcjonuje system najbardziej kreatywni. Poza klasycznym zastosowaniem do
nadzoru jakoci pracy, ktry zapewnia kontrol prawido- przeson i cian oporowych technika CSM znalaza rwnie
wego wykonywania zadania. Wszystkie charakterystyczne zastosowanie do wykonywania konstrukcji fundamento-
parametry pracy s wizualizowane w poszczeglnych fa- wych:
zach i zapisywane w pamici, aby mona byo pniej od- cianki oporowe na budowach o ograniczonym obszarze;
tworzy dokumentacj pracy. szczeglnie duy rynek dla tego typu projektw otworzy
si w krajach Beneluxu, gdzie bardzo typowe jest uycie
Porwnanie z innymi technikami metody CSM dla cianek do gbokoci 1015 m. Jest to
CSM ma znaczce zalety w porwnaniu do konwencjo- idealne zastosowanie przy maych, kompaktowych no-
nalnych technik wykonywania przeson i cian. Przede nikach bazowych (fot. 4, fot. 5);
wszystkim istniejcy grunt jest wykorzystany jako materia gboki CSM do wykonywania szybw w Niemczech. Po
budowlany. W trakcie pracy generuje si bardzo mao od- wielu prbach uycia narzdzia CSM na duych gbo-
padw, co powoduje, e ta technika jest szczeglnie ko- kociach, jakie przeprowadzono w Niemczech i Japonii,
rzystna w terenie skaonym. CSM jest idealn alternatyw wykonano szyb dla dziau kontroli jakoci naszej firmy
do tzw. cianki berliskiej z wysokim poziomem wd tj. Bauer Maschinen. W szybie zainstalowano urzdzenia
gruntowych lub do stalowej cianki oporowej w forma- do kontroli jakoci erdzi wiertniczych uywanych w tra-
cjach niekorzystnych dla pogrania profili bd te w bez- dycyjnych palownicach BG. W tym celu wykonano pro-
porednim ssiedztwie obiektw wraliwych na wibracje. stoktny szyb do gbokoci 55 m, ktry zosta nastpnie
ciany do gbokoci ok. 25 m z dzienn wydajnoci ok. odwiercony do gbokoci 50 m (fot. 6);
200 m2 mog by wykonane przy uyciu stosunkowo maej CSM i przesona szczelna w Wenecji.
maszyny bazowej: 7090 t ciar roboczy i moc ca 260
300 kW. Stosunkowo wysoki stopie pionowoci ciany W Wenecji opracowano projekt MOSE, ktry ma chro-
uzyskuje si dziki przeciwnym obrotom k tncych. Taka ni zabudowania miasta przed przypywami morza od stro-
zasada dziaania narzdzia frezujcego pozwala na uzyska- ny laguny. Projekt przewiduje utworzenie szeregu barier,
Fot. 6. ciany szybu formowanego w sekcjach CSM Niemcy Fot. 7. Odkopany, osuszony dok w przesonie
szczelnej CSM Wenecja, projekt MOSE
ktre zostan zainstalowane w trzech wejciach do laguny, 28 m do nieprzepuszczalnych warstw gliny. Zleceniodawcy
dziki czemu powstrzymaj napyw wody zalewajcej mia- chcieli, aby przesona speniaa dwa podstawowe kryteria:
sto. Sercem tego projektu s mobilne bariery, ktre skadaj miaa przepuszczalno lepsz ni 10-6 cm/sek. i sztywno
si z 79 elementw, kady o gruboci 5 m, szerokoci 20 m lepsz ni 500 kPa. Majc okrelon gboko, wybralimy
i dugoci 30 m. Bariery zostan zamocowane w kanaach do tej pracy maszyn BG28 i zawieszon linow gowic
wejciowych i bd w stanie powstrzyma 2-metrow r- CSM (fot. 8), po czym przeprowadzilimy wiele testw la-
nic poziomw midzy morzem i lagun. boratoryjnych mieszanek zawiesin i gruntu, wykonujc kil-
Jeden z maych portw w Lido zosta zamieniony w dok ka sekcji, aby zoptymalizowa proces produkcji i uzyskane
do produkcji kesonw, ktre uformuj podstaw dla barier parametry. Po tych prbach zdecydowano si na system
ochronnych. Aby dok odwodni i uszczelni, przewidziano dwufazowy. Wybr ten zdeterminowao to, e po dojciu
wykonanie przesony szczelnej, po czym dok pogbiono do do kocowej gbokoci mieszanina powyej gowicy CSM
musi pozosta wystarczajco pynna, aby umoliwi wy-
cignicie narzdzia. W niektrych miejscach tej budowy
zawarto soli w gruncie bya na tyle dua, e uycie meto-
dy jednofazowej powodowao tak szybk utrat pynnoci
mieszaniny gruntu i cementu, e uniemoliwiao to podno-
szenie gowicy frezujcej. Metoda dwufazowa gwarantowa-
a zwikszenie wydajnoci oraz dobre wymieszanie grun-
tu i cementu bd bentonitu oraz stworzenie jednorodnej
mieszaniny (fot. 7).
Innym wanym elementem byo utrzymanie pionowoci,
co miao zapewni cigo przesony na caej gbokoci
i dugoci. Aby zminimalizowa ryzyko rozejcia si sek-
cji, zdecydowalimy si na nacinanie sekcji pierwotnych
o 300 mm. Odchyki od pionu odczytane na monitorze
operatora byy jednak znacznie mniejsze i wynosiy ok.
0,3%, tzn. 84 mm w osi X i ok. 0,2% tzn. 50 mm w osi Y.
W celu uzyskania wikszej iloci informacji o urzdze-
niach CSM oraz o innych maszynach grupy BAUER zapra-
szamy do odwiedzenia nas na Targach MASZBUD w Kiel-
cach w dniach 1416 maja 2008 r. lub prosimy o kontakt
z naszym Przedstawicielstwem.
F
irma KDM Dariusz Mazur rozpocza dziaalno na wana do pogra-
rynku budowlanym w 1998 r. Zajmuje si przede nia i wycigania
wszystkim wprowadzaniem nowych technologii oraz grodzic typu U.
nowoczesnych maszyn wykorzystywanych w dziaaniach Przy pracy
zwizanych ze specjalistycznymi pracami z zakresu hydrotech- w normalnych
niki, gbokiego fundamentowania oraz drogownictwa. Obok warunkach, ci-
sprzeday fabrycznie nowych urzdze i sprztu uywanego nienie opera-
firma wynajmuje i serwisuje specjalistyczne urzdzenia oraz cyjne ustawia
prowadzi fachowe doradztwo. si standardowo
Ostatnio firma wprowadzia na rynek wciskark PVE holen- na 320 barw.
derskiej marki Dieseko. Wciskarka przeznaczona jest do pracy Kady siownik
oraz, co najistotniejsze, do penej wsppracy z palownic bd pogra lub wyci-
kafarem i moe by zamontowana na dowolnej prowadnicy. ga jedn grodzic,
Jest urzdzeniem, ktre moe wciska (lub wyciga) czte- dysponujc przy
ry identyczne grodzice w podoe. Wciskarka typu PVE 4240 tym cinieniu moc
w poczeniu z palownic funkcjonuje opty- odpowiednio 80 t Wciskarka PVE 4240- Z
malnie dziki zdolnoci pokonywania (wciskanie) lub 50 t (wyciganie) w kolejnoci okrelonej
duego oporu podoa. przez system lub operatora, zgodnie z okolicznociami i wa-
Dlatego te do- runkami pracy oraz ich postpem. W wyjtkowo trudnych
stpne cinie- warunkach operacyjnych PVE 4240 Z lub U moe pracowa
nie jest w peni trzema siownikami naraz przy maksymalnym cinieniu ope-
wykorzystane, racyjnym wynoszcym 525 barw. Siy wciskajco-wyciaga-
a momenty na- jce s w tym momencie rwne 240 t. Siowniki oraz kon-
pre oraz strukcja urzdzenia PVE 4240 Z lub U s zaprojektowane do
siy wciskajce przenoszenia takich si. Wszystkie wyej opisane parametry
na profilach lar- i moliwoci potwierdzaj, e wciskarka PVE 4240 jest naj-
senw i dwigu mocniejsz maszyn ze wszystkich obecnie dostpnych na
s cakowicie rynku urzdze tego typu.
zcentralizowane. W biecym roku na nasz rynek dotara pierwsza wciskarka
PVE 4240 jest Dieseko PVE, ktrej odbiorc jest jedna z czoowych polskich
skonstruowa- firm z brany hydrotechnicznej z rejonu pomorskiego. Jej pre-
na moduowo. Jej Wciskarka PVE 4240-U mierowy pokaz odbdzie si na na targach Autostrada/Maszbud
podstaw jest rama, ktra jest odpowiednia dla bardzo szero- 2008 (stoisko Z 124), na ktr zapraszaj firmy: Dieseko PVE,
kiego zakresu grodzic, ze standardowymi czterema siownika- KDM Dariusz Mazur oraz uytkownik sprztu.
mi wciskajco-wycigajcymi.
Standardowa wciskarka PVE 4240-Z moe z powodzeniem KDM Dariusz Mazur
pogra i wyciga larseny o szerokoci od 580 do 700 mm, www.kdm.net.pl
rwnoznaczne z grodzicami typu Z model 18, 19, 25, 26, 28, e-mail: kdm@kdm.net.pl
46, 48 i 50. Natomiast wciskarka PVE 4240-U jest zaprojekto- tel.: 022 4994680
Fot. 1. Docelowy rozpierany wykop zabezpieczony cian szczelinow oraz kolumnad Soilcrete
B
udowa obiektu mieszkalnego z czci usugow oraz
dwupoziomowym garaem podziemnym przy ulicy
Ksicia Witolda we Wrocawiu stanowia nie lada wy-
zwanie dla wykonawstwa. Obszar o powierzchni okoo 700 m2
sta si frontem jednoczesnej pracy wielu potnych maszyn oraz
walki o kady cenny centymetr powierzchni. Pooenie obiektu
w bezporednim ssiedztwie istniejcych budynkw, jak rw-
nie usytuowanie budowy na wyspie, otoczonej z kadej strony
rzek Odr, byo kolejnym trudnym problemem, z jakim musieli
zmierzy si inwestorzy. Dla zabezpieczenia wykopu pod bu-
dow garau pierwotny projekt zakada wykonanie palisady,
a nastpnie elbetowej ciany konstrukcyjnej. Jednak oferta Kel-
ler Polska, pozwalajca jednoczenie wykona zabezpieczenie
wykopu oraz cian konstrukcyjn czci podziemnej, spotkaa
si z duym zainteresowaniem inwestora. Fot. 2. Dwig z chwytakiem do gbienia ciany
Geologia w rejonie prowadzonych robt wykazaa zaleganie
do gbokoci 4 m nasypw niebudowlanych, bdcych pozo-
staoci po wczeniejszej zabudowie. Poniej wystpoway pia-
ski rednie przechodzce w pospki i wiry z kamieniami. Na
poziomie ok. 16 m pojawiay si pokady gliny piaszczystej zwi-
zej w stanie twardoplastycznym. Zwierciado wd gruntowych
znajdowao si na wysokoci 5 m poniej poziomu terenu.
Projektanci firmy Keller Polska zaoyli wykonanie ciany do
poziomu gruntw spoistych, tj. na gboko ok. 16 m, tak aby
ograniczy napyw wd gruntowych do wykopu. ciana pier-
wotnie zostaa zaprojektowana po obwodzie wykopu. Stan tech-
niczny jednego z ssiadujcych budynkw spowodowa zmian
koncepcji projektowej i dodatkowe wykorzystanie do zabezpie-
czenia fundamentw technologii SOILCRETE. Ponadto w rejo-
nie ssiedniego budynku wykonano rzd kolumn zakoczonych
w warstwie gruntw spoistych, uszczelniajcych wykop. Po- Fot. 3. Plac budowy w trakcie wykonywania ciany szczelinowej
W
okresie od maja 2003 r. do lipca 2004 r. w ramach korednicowych. S to obiekty nowoczesne i zgodne z duchem
budowy wielopoziomowego wza drogowego zlo- obecnych czasw, tj. w tendencji konstrukcyjnej zapewniajcej
kalizowanego na skrzyowaniu drg krajowych nr 7 ich cigo na caej dugoci.
i 79 w Modlniczce koo Krakowa (tzw. Wze Radzikowskiego) Pomimo wraenia wystpujcych podobiestw obiekty mosto-
zostay wybudowane dwa due obiekty inynierskie. Pierwszym we wybudowane na Wle Radzikowskiego rni si od innych
z nich jest estakada relacji Krakw-Balice, natomiast drugi obiekt realizacji tego typu nie tylko w Krakowie, nie tylko w Polsce, ale
to estakada relacji Zabierzw-Krakw. Kontrakt zosta zrealizo- i na wiecie. Wyrnia je:
wany przez konsorcjum firm budowlanych Krakowskie Przedsi- 1. Geometria obiektw
biorstwo Robt Drogowych SA oraz Przedsibiorstwo Budowy O rnicach obu estakad na tle innych obiektw budownictwa
Mostw sp. z o.o. z Lubartowa jako Inwestycja GDDKiA Oddzia drogowego stanowi ich ksztat i geometria, co przedstawione
Poudniowo-Wschodni w Krakowie. jest na zdjciach (2, 3, 4, 5, 6, 7). Znajdziemy w ich budowie
Byo by mona zapyta, co w tym szczeglnego? Przecie to ty- wszystkie ksztaty stosowane w projektowaniu drg takie jak:
powy kontrakt drogowo-mostowy spord kilku, jakie zostay re- prosta, uk poziomy, klotoida, uk pionowy. Wikszo obiektw
alizowane w Krakowie w latach 20012005, jak chociaby Wze inynierskich na naszych drogach jest w swych zaoeniach pro-
Wielicki w Krakowie, Wze agiewnicki, wiadukt w cigu ul. Tu- sta, bez zbdnych krzywizn poziomych i pionowych. Wynika to
rowicza czy estakada nad ul. Wielick w Krakowie. Zrealizowane przede wszystkim z tego, e projektowanie mostw i wiaduktw
na tych kontraktach obiekty mostowe s bardzo podobne do ma na celu dobranie moliwie najprostszej metody i najkrtszego
siebie pod wzgldem zastosowanej konstrukcji. Kady z nich po- sposobu pokonania przeszkody. Przewanie odbywa si to po
siada ustrj nony elbetowy, sprony kablami wewntrznymi. linii prostej. Wyjtkami od tego s m.in. omawiane estakady, kt-
Ich docelowa konstrukcja nona jest ciga, oparta na podporach re zostay zaprojektowane na podstawie koncepcji wza drogo-
elbetowych, a dalej posadowiona na wierconych palach wiel- wego w terenie o ograniczonych moliwociach przestrzennych.
Fot. 5. Estakady
F
irma Chrobok w poowie ubiegego roku przystpia do prac
inynieryjnych w Bielsku-Biaej na zlecenie Bielsko Business
Center 2 sp. z o.o. Zadanie skadao si z dwch etapw.
Etap I obejmowa remont istniejcego muru oporowego od strony
rzeki Biaki. Etap II to docelowe zabezpieczenie gbokiego wy-
kopu na caym obwodzie wraz z wykorzystaniem czci obudowy
wykopu z grodzic stalowych uytych w I etapie. Prace zwizane
z II faz rozpoczto w grudniu 2007 r. Nowo budowana cz Ga-
lerii Sfera znajdzie si na terenach dawnej fabryki wkienniczej
wzdu rz. Biaki oraz przy ulicach: Mostowej, Waowej i Cechowej.
Koncepcja architektoniczna nowego obiektu zakada poczenie
starszej czci Galerii z dopiero budowan poprzez cznik nad
ul. Mostow. Powstan te nowe kadki dla pieszych nad rz. Bia-
k, zachowana zostanie take fasada zabytkowej kamienicy przy
ul. Cechowej. Now cz Galerii zaprojektowano z myl o pod-
ziemnym parkingu dla ok. 1400 samochodw. Projekt konstrukcji Fot. 1. Zabezpieczenie wykopu wzdu rzeki Biaki
zabezpieczenia obudow ze cianki z grodzic stalowych wykona-
o Przedsibiorstwo Inynieryjno-Konstrukcyjne (PiK) z Tych.
Ze wzgldu na rozbudowan infrastruktur podziemn i dro-
gow, ssiedztwo budynkw kubaturowych, a take rzeki od
wschodu, powstaa potrzeba zabezpieczenia wykopu. Rzdna dna
wykopu to 302 m n.p.m., natomiast rzdna terenu istniejcego
przed rozpoczciem robt ziemnych wynosia rednio ok. 309 m
n.p.m. Rzdna rz. Biaki w okresie suchym wynosia ok. 305 m
n.p.m. By to najtrudniejszy odcinek zabezpieczenia (fot. 1 i 7). Po
szczegowej analizie problemu Firma Chrobok wraz z PiK zapro-
ponowaa wykonanie obudowy z grodzic stalowych GU16-400
(G62). Ze wzgldu na due wartoci parcia, spowodowane wyso-
kim naziomem, zaistniaa potrzeba wykonania podparcia pored-
niego w postaci systemowych kotew erdziowych Gonar R51N.
W porozumieniu z Inwestorem wyznaczono odcinki zabezpie-
czenia, na ktrych istniaa moliwo przesunicia linii wbijania Fot. 2. Przygotowanie placu budowy dla prac fundamentowych
GDDKiA WARSZAWA
Generalna Dyrekcja Drg Krajowych i Autostrad Oddzia
w Warszawie zarzdza sieci drg krajowych w granicach woj.
mazowieckiego o dugoci 2176 km. Warszawa jako stolica kra-
ju oraz woj. mazowieckiego stanowi wany wze w europej-
skim systemie drogowym. Dla usprawnienia pocze komuni-
kacyjnych stolicy z najwikszymi orodkami Europy niezbdne
jest przebudowanie wikszoci drg krajowych woj. mazo-
wieckiego oraz ich szybkie uzupenianie o nowe elementy.
Dc do maksymalnego wykorzystania rodkw finanso-
wych przyznanych na drogi krajowe z programu operacyjnego
Infrastruktura i rodowisko oraz uwzgldniajc fakt koniecz-
noci odpowiedniego przygotowania sieci drg krajowych na
Mazowszu do przyjcia ruchu w zwizku z organizacj mi- Fot. 3. Most nad Narwi w Zegrzu
GDDKiA D
Podsumowujc waniejszych prace remontowe i moder-
nizacyjne przeprowadzone na drogach krajowych w woj.
dzkiem w 2007 r. naley wymieni:
rozbudow DK1 Gdask Cieszyn (granica woj. kujaw-
sko-pomorskiego Kroniewice) na odcinku d. 8,3 km,
wymian nawierzchni, popraw stanu urzdze odpo-
wiedzialnych za bezpieczestwo;
fot. GDDKiA Bydgoszcz
fot. GDDKiA d
fot. GDDKiA d
rozbudow drogi Kutno Bedlno (DK2) na odcinku d. odnowa DK12 na odcinkach: Grabowiec Czechy i Piotr-
15,8 km; kw Trybunalski Sulejw;
rozbudow drogi z owicza do granic woj. mazowieckiego odnowa odc. DK14 m. Pabianice;
na odcinku d. 13,1 km; odnowa odc. DK48 m. Spala;
rozbudow drogi Bedlno owicz na odcinku d. 22,7 km odnowa odc. DK71 Aleksandrw dzki Konstantynw
(kontynuacja prac w roku 2008) dzki wraz z przejciem przez Konstantynw;
odnow DK8 na odcinkach: Wielu Sieniec, Rusiec odnowa DK72 m. Aleksandrw dzki oraz na odcinku gra-
Korablew (12,5 km) oraz Emilianw Rawa Mazowiecka nica woj. wielkopolskiego Uniejw;
(12,1 km; obie jezdnie); odnowa odc. DK74 m. Parady;
odnow nawierzchni na DK14 na trasie d owicz budowa ronda DK14 m. owicz.
(38 km);
odnow konstrukcji drogi, poboczy i roww odwadnia- W ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodo-
jcych na odcinku d. 14 km w cigu DK42 (Jdrzejw wisko planuje si przeprowadzenie na terenie woj. dzkiego
Przedbrz, Przydanki granica woj. witokrzyskiego); w latach 20082013 nastpujcych projektw:
odnow drogi z Wielunia do granicy woj. opolskiego na budow autostrady A1, odcinek wze Kowal wze
odcinku d. 15 km (DK43); Strykw I;
odnow nawierzchni i poboczy oraz remont dwch mo- budow S8, odcinek wze Walichnowy d (A1);
stw (w owiczu i Mysakowie) na 9 km trasie z owicza przebudow drogi krajowej do parametrw S8, odcinek
do Arkadii (DK70); Piotrkw Trybunalski granica woj. mazowieckiego;
odnow nawierzchni, chodnikw, popraw odwodnienia przebudow drogi krajowej nr 12/74 do parametrw dro-
i odtworzenie zjazdw na odcinku 41,5 km DK72 (d gi ekspresowej, odcinek Piotrkw Trybunalski Opoczno
Rawa Mazowiecka). (projekt rezerwowy).
Ponadto wyremontowano i wybudowano osiem obiektw W latach 20092013 przewidywana jest realizacja m.in. na-
inynierskich: stpujcych inwestycji:
most na rzece Pausznicy w Przygoniu; budowa S14 (Zachodnia Obwodnica odzi);
most na rzece Grabi w asku; budowa obwodnic: Wielunia, Bechatowa, Baszek, Opocz-
most na rzece Kalinwce w Domaniewicach (2007 na, Pabianic, Powitne, Poddbic, Brzezin, Srocka, Roz-
2008); przy, Kamieska i Radomska.
most na rzece Uchance w Jamnie;
most na rzece Widawce w Kolonii Dobryszyce; W zakresie wzmocnienia i rozbudowy planowane jest:
most na rzece Jeziorce w Dbrwce; wzmocnienie DK1 w: m. czycy i m. Zgierza oraz rozbudo-
kadka nad drog w Woli Krzysztoporskiej; w odcinkw: Sierpw Emilia i Tuszyn Guchw;
most na rzece Widawce we Fryszerce. na DK8 rozbudowa odcinkw: Sokolniki Walichnowy
Wielu, Wielu Szczercw, Szczercw Bechatw oraz
W ramach prac przygotowawczych przeprowadzono bada- Bechatw Mzurki;
nia archeologiczne pod przysz autostrad A2 i na obwod- na DK12 wzmocnienie odcinkw: granica woj. wielkopolskie-
nicy Wielunia. go Somkw Mokry, Somkw Mokry Sieradz, Zduska
Realizujc program Drogi zaufania bezpieczna sem- Wola Okup, Okup ask, Wadlew Piotrkw Trybunalski
ka na dzkim odcinku DK8 wprowadzono liczne zmiany oraz rozbudow odcinkw: ask Wadlew, Piotrkw Trybu-
i modernizacje suce poprawie bezpieczestwa. nalski Sulejw, Opoczno granica woj. mazowieckiego;
W roku 2008 realizowane bd nastpujce zadania: na DK14 wzmocnienie odcinkw: Walichnowy Zoczew,
budowa A2 wze Strykw II wze Strykw I wraz Zoczew Sieradz, ask Kolumna, Dobro Pabianice,
z cznikiem do DK14; a take rozbudowa odcinkw d Strykw i Strykw
budowa obwodnicy Kroniewic (DK1 i DK2); Gowno i Gowno owicz;
rozbudowa DK1 od granic woj. kujawsko-pomorskiego do na DK45 wzmocnienie odcinka od granic woj. opolskiego
Kroniewic i z czycy do Sierpowa; do Wielunia i rozbudow drogi z Czarnoy do Zoczewa;
rozbudowa DK2 na odcinkach: Kutno owicz oraz o- na DK48 rozbudow odcinka Inowdz granica woj. ma-
wicz granica woj. mazowieckiego; zowieckiego.
GDDKiA RZESZW odnowa o cznej d. ok. 170 km na caej sieci drg woj. podkar-
Na sieci drg krajowych woj. podkarpackiego w 2007 r. prze- packiego tj. na DK4, DK9, DK19, DK28, DK73, DK77, DK84.
prowadzono m.in. nastpujce prace:
zadania z zakresu odnw o cznej d. 36,9 km na DK9, DK19, Wszystkie powysze zadania maj na celu utworzenie spjnej
DK28, DK73, DK77; sieci drogowej umoliwiajcej transport drogowy zwizany z mi-
zakoczenie budowy obwodowej Stalowej Woli tzw. Trasy strzostwami Euro 2012. Budowa obwodnic bdzie suy popra-
Podskarpowej na DK77 o d. 5,3 km; wieniu przejazdu przez wskie garda na DK4, ktra jest drog
przebudowa mostu w m. Nagnajw przez rzek Wisa na DK9; alternatywn dla autostrady A4.
przebudowa mostu w m. Jaworze Grne przez rzek Wisoka Ponadto rzeszowski oddzia planuje rozpoczcie budowy:
na DK73. S19 na odcinku o d. 48 km Nisko Stobierna (20102013);
ok. 70 km S74 na odcinku Opatw Nisko (20102015) (obec-
Na lata 20082012 rzeszowski oddzia GDDKiA ma w planach nie opracowywane jest przez Politechnik Warszawsk studium
zrealizowanie m.in. takich inwestycji, jak: przebiegu drg szybkiego ruchu w Polsce, ktre moe wskazy-
autostrada A4 o cznej d. 163 km; wa na potrzeb budowy S74 o innym przebiegu);
odcinek Krzy (woj. maopolskie) Rzeszw Wschd obwodnicy Niska d. 6,5 km (20122013).
(20092011);
odcinek Rzeszw Wschd Korczowa (gr. pastwa) (2010 Dla wikszoci zada prowadzone s prace przygotowawcze
2011); tj. sporzdzanie dokumentacji, prace archeologiczne, wykupy
S19 o cznej d. 113 km na odcinkach: Stobierna Rzeszw gruntw. Problemy, z jakimi boryka si oddzia rzeszowski, to
Wschd (20092011), Rzeszw Zachd Lutory (20092011) w gwnej mierze dugi okres oczekiwania na wydanie przez
oraz Lutory Barwinek(20102011); Wojewod decyzji o rodowiskowych uwarunkowa zgody na
budowa DK19 czcej m. Rzeszw z A4 i S19 (20092010); realizacj przedsiwzicia, a to ogranicza i spowalnia moliwo
budow obwodnic: Ropczyc na d. 4,5 km (20082009), Jarosa- pynnego prowadzenia prac projektowych. Specyfik wojewdz-
wia na d. 11,2 km (20092011), acuta na d. 5,8 km (2009 twa podkarpackiego jest te due rozdrobnienie struktury agrar-
2010) i Leajska na d. 4,2 km (20102011); nej, ktra wymaga wykupu ogromnej iloci dziaek (ponad 10 tys.
przebudowa DK4 na odcinku Machowa acut na d. 54,9 km na obecnie przygotowywanych inwestycjach), z czego ponad 30%
(20082010); ma nieuregulowany stan prawny. Ponadto, wygrowane dania
przebudowa DK4 na odcinku Guchw Radymno o d. wacicieli dot. odszkodowa, powoduj konieczno skadania
24,5 km (20092011); do Urzdu Wojewdzkiego wnioskw wywaszczeniowych.
przebudowa DK28 na odcinku Przemyl Medyka (2010
2011); GDDKiA SZCZECIN
Rok 2007 by rokiem przeomowym w zakresie inwestycji na
terenie woj. zachodniopomorskiego. Rozpoczta zostaa budowa
S3 od Szczecina do Gorzowa Wielkopolskiego, czyli poczenia
podszczeciskiej autostrady A6 z ju funkcjonujc gorzowsk
obwodnic. S3 jest najwiksz inwestycj drogow w historii te-
go wojewdztwa. Budowa ponad 81 km dwujezdniowej drogi
ekspresowej pochonie prawie 2 mld z. W ramach budowy wy-
konane zostan 4 wzy drogowe, 2 obwody utrzymania drogi, 4
pary MOP-w. Ponadto w 2007 r. oddano do uytkowania:
zmodernizowan autostrad A6 na odcinku wze Gryfino
wze Kijewo, o cznej dugoci 7,7 km;
obwodnic m. Kobylanka, Morzyczyn i Zieleniewo w cigu
fot. GDDKiA Rzeszw
Fot. 11. Jaso - obwodnica w cigu DK28 Fot. 12. Obwodnica Kobylanki Morzyczyna i Zieleniewa
Fot. 13. Budowa kanalizacji deszczowej w rejonie km 44+500 Fot. 14. Budowa Obwodnicy Nowej Soli
W latach 20082012 na terenie zarzdzanym przez szczeciski skrzyowania drg nr 2 i nr 3 na rondo w m. wiebodzin oraz
oddzia GDDKiA planowane jest wykonanie nastpujcych inwe- budowa przejcia podziemnego na drodze nr 22 w m. Dugie to
stycji: prace, ktre zakoczone zostan roku biecym.
budowa wza Midzyzdroje w cigu DK3; Z planw inwestycyjnych na lata 20082012 przypadaj nast-
budowa S3 na odcinku Szczecin Gorzw Wlkp. o d. pujce realizacje:
81,6 km; obwodnica knicy o d. 3,43 km na drodze nr 12;
budowa obwodnicy m. Stargard Szczeciski w cigu DK10 wykonanie dwch jezdni od granic woj. lubuskiego do Gorzo-
droga klasy S o d. 13,5 km; wa Wielkopolskiego na odcinku d. 16 km;
budowa obwodnicy Troszyna, Parwka i Ostromic wraz z bu- II etap budowy autostrady A18 o d. 70,9 km;
dow drogi S3 Wolin Troszyn droga klasy S o d. 11,7 km; autostrada A2 na odcinku d. 105,5 km;
budowa obwodnicy m. Brzozowo w cigu DK3; wykonanie dwch jezdni na odcinku Gorzw Wielkopolski
budowa obwodnicy Nowogardu w cigu DK6 droga klasy S Midzyrzecz o d. 45 km oraz Midzyrzecz Sulechw na od-
o d. 9,5 km; cinku d. 43 km w cigu drogi nr 3;
budowa obwodnicy Wacza w cigu DK10 droga klasy S o d. obwodnica Kargowej o d. 7,5 km (droga nr 3);
16,4 km;
budowa obwodnicy Mikowa w cigu DK3;
budowa obwodnicy m. Wgorzyno w cigu DK20;
budowa obwodnicy m. Mylibrz w cigu DK26;
zaprojektowanie i budowa jezdni pnocnej obwodnicy Ko-
bylanki, Moyczyn i Zieleniowa w cigu DK10 wraz z drog
wspomagajc odcinek Niedwied Zdunowo (zadanie to
bdzie realizowane w pilotaowym programie Zaprojektuj
i zbuduj);
przebudowa autostrady A6 na odcinku w. Kijewo w. Rz- Oferujemy usugi w zakresie:
nica.
bada geologicznych dotyczcych
Ponadto GDDKiA w Szczecinie planuje w tym okresie odnowi
ustalania przydatnoci gruntw
nawierzchnie drg krajowych na odcinkach o cznej dugoci ok.
dla potrzeb budownictwa
400 km jak rwnie wyremontowa, wzmocni lub przebudowa
26 obiektw mostowych. otworw wiertniczych
do gbokoci 30 m
GDDKiA ZIELONA GRA
nadzorw geologicznych
W roku ubiegym zielonogrski oddzia GDDKiA zajmowa si
m.in.
nad budowami
budow obwodnicy Gorzowa Wielkopolskiego na drodze S3; ekspertyz geotechnicznych
budow autostrady A18 Olszyna Golnice;
budow obwodnicy Midzyrzecza na drodze S3; poszukiwania wirw i piaskw
odnow wiaduktu nad PKP w m. Sulechw; opracowa hydrogeologicznych
wzmocnieniem mostu przez rz. Racza Struga w miejscowoci oraz wykonania studzien
Grzyca; gbinowych.
odnow odcinka DK31 (m. Kostrzyn Grzyca);
odnow DK3 w m. Gocikowo; siedziba:
przebudow skrzyowania na drodze nr 27 w m. Nowogrd Zakad Geologiczny GEOL
Bobrzaski; mgr Stanisaw Guz
przebudow skrzyowania na drodze nr 32 w m. Dbie. 10-424 Olsztyn
ul. Budowlana 3/204
Przebudowa DK29 na odcinku Urad Osiecznica, przebudowa tel./fax +48 89 539 18 93
+48 89 534 17 74
geol@geol.pl
Fot. 16. Most przez rzek upaw w Poganicach przy DK6 Fot. 17. Budowa obwodnicy Chojnic
GEOD
URZDZENIA NARZDZIA OSPRZT WIERTNICZY
2008/2007
B wielozadaniowe
V do wierce pionowych
VEG do wierce geotermalnych
GiK do wierce w tunelach
Gowice i wiertarki
Gowice obrotowe
Wiertarki udarowo - obrotowe
Zestawy wiercce dwugowicowe
Gowice do palownic
Osprzt wiertniczy
Rury puczkowe
widry: gryzowe, skrawajce diamentowe
Rury okadzinowe
Motki dolne z osprztem
Systemy wierce z rurowaniem
Zestawy do wierce rdzeniowych
Zestawy do jetgroutingu
Ul. Skona 12 30-383 Krakw t: 012 2922075 f: 012 292175 www.geod.pl biuro@geod.pl
GEOINYNIERIA drogi mosty tunele 02/2008 (17) 65
mosty
mosty
Most w Puawach
P
ierwszy most w Puawach wybudowany zosta przez
wojska rosyjskie w 1915 r. By to most drewniany na
palach, ktry jednak po krtkiej eksploatacji zosta spa-
lony. W 1916 r. okupacyjne wojska austro-wgierskie wybudo-
way most pstay. W kocu w tym miejscu powsta most stay,
a jego budowa zakoczya si 20 padziernika 1934 r.
Pocztki miasta sigaj XVI w. Przez Puawy prowadzi szlak
handlowy ze Lwowa i Lublina do Wrocawia i Poznania. Tutaj
znajdowaa si te dawna siedziba ksit Czartoryskich. Rzeka
stanowia w tym miejscu szlak wodny, ktrym spawiano zbo-
e i materiay, a swobodny dostp do jej koryta zadecydowa
o wyborze na miejsce przeadunku, co miao odciy przepraw
Fot. 1. Przed montaem konstrukcji stalowej mostu
w Kazimierzu.
Budow mostu staego przez Wis w Puawach rozpoczto
w 1931 r. Betonowe, masywne podpory posadowiono na keso-
nach. Zewntrzne powierzchnie podpr oblicowano kamieniem
granitowym na caej ich wysokoci. Prace przy budowie prowa-
dzio Towarzystwo K. Rudzki i S-ka w Misku Mazowieckim
oraz Huta Krlewska w Chorzowie. Zakoczono je 20 padzier-
nika 1934 r. Wwczas obiekt zosta przekazany do uytku. Most
otrzyma imi Prezydenta Ignacego Mocickiego, a tablica upa-
mitniajca to wydarzenie zostaa zamontowana na ryglu bramy
wjazdowej od strony Puaw. Koleje jego losu skomplikoway si
wraz z wybuchem wojny w 1939 r. W nocy z 10 na 11 wrzenia
uszkodzone zostao podparcie przsa nad filarem od strony Pu- Fot. 2. Zmontowana konstrukcja stalowa
aw. Wojska niemieckie dokonay tymczasowej naprawy i most
funkcjonowa jeszcze we wrzeniu 1939 r. Po przejciu frontu
Niemcy skierowali ruch na wybudowany most tymczasowy.
Lipiec 1944 r. okaza si dla mostu w Puawach nieszczliwy.
Wtedy zosta on zniszczony przez wycofujce si wojska niemiec-
kie, ktre wysadziy adunkami wybuchowymi grne czci fila-
rw nurtowych. Dla potrzeb ruchu ponownie wybudowano most
tymczasowy. Do odbudowy staego mostu przystpiono w 1946 r.,
a ostatecznie przywrcono go do uytku 29 czerwca 1949 r.
Most przez Wis w Puawach od zawsze stanowi i stanowi
wane ogniwo w sieci drg Lubelszczyzny. Dua odlego naj-
bliszej przeprawy w kierunku grnego biegu rzeki (most w An-
Fot. 3. Technologia budowy mostw lat 30-tych XX w. - rzeka przegrodzona
nopolu) dodatkowo podkrela jego warto, a bogata historia
drewnianymi rusztowaniami pomocniczymi
przekonuje, e nie jest on tylko kolejnym, zwykym mostem.
Wprawdzie jego znaczenie komunikacyjne zmaleje, ale wci
pozostanie niekwestionowanym symbolem miasta.
Zdjcia pochodz z albumu Budowa mostu staego w Pua-
wach z lat 1932 - 1934
autor mgr Jolanta Augustyska
GDDKiA o/Lublin
Ksika niezwyka i ekscytujca. David J. Brown opisa 100 najwaniejszych mostw wiata, od
kamiennych konstrukcji z czasw cesarstwa rzymskiego i piknych drewnianych mostw japo-
skich a po smuke obiekty wznoszone obecnie.Przedstawi sylwetki projektantw mostw i opisa
trudnoci, z jakimi borykali si podczas ich budowy, omwi zastosowane rozwizania, a take
zwrci uwag na niedostatki projektw, w wyniku ktrych dochodzio niejednokrotnie do katastrof.
Opisywane obiekty, stanowice wspaniae osignicia techniczne, s ilustrowane doskonaymi
zdjciami.
GEOMIX i TRENCHMIX
Innowacyjne technologie wgbnego mieszania gruntu firmy Soletanche Polska
T
echnologia mieszania gruntw in-situ powstaa
w latach 50. XX w. w USA, ale jej intensywny roz-
wj nastpi w latach 70. i 80. ubiegego stulecia,
szczeglnie w Japonii i krajach skandynawskich. W chwili
obecnej metoda ta jest powszechnie stosowana i akcepto-
wana przy gbokim fundamentowaniu na wiecie. W Pol-
sce na szersz skal wykorzystanie mieszania gruntu datuje
si na pocztek XXI w. (Topolnicki, 2004) i podlega ona
dalszemu rozwojowi.
W uproszczeniu metoda mieszania gruntw in-situ po-
lega na zniszczeniu istniejcej struktury gruntu, a nastp-
nie wymieszaniu jej z mokrym (zawiesina twardniejca)
lub suchym (mieszanka wapna z cementem) materiaem
wicym. Materia powstajcy w wyniku takiego procesu
(gruntobeton) charakteryzuje si korzystniejszymi parame-
Fot. 1. Colmix Fot. 2. Frez CSM
trami (wytrzymao, nieprzepuszczalno) od gruntu wyj-
ciowego. Istnieje szereg klasyfikacji tej metody, biorcych
za podstaw rne czynniki (Topolnicki, 2004; Larsson,
2005):
gboko mieszania (wgbne mieszanie gruntu DMM,
DSM i powierzchniowe mieszanie gruntu SSM);
rodzaj materiau wicego (metoda mokra lub sucha);
technologia mieszania (mechaniczna lub strumie zawie-
siny pod wysokim cinieniem).
Szczeglnie szerokie zastosowanie ma technologia
wgbnego mieszania gruntu na mokro (DMM deep mi-
xing metod, DSM deep soil mixing) mona wydzieli
5 podstawowych zastosowa tej metody (Bruce, 2001):
1. Przegrody przeciwfiltracyjne (ekrany zamykajce lub
ograniczajce filtracj wody w obrbie i pod budowlami
hydrotechnicznymi (way przeciwpowodziowe, zapory),
izolacja odciekw ze skadowisk odpadw, izolacja g-
bokich wykopw fundamentowych).
2. ciany oporowe (tymczasowe obudowy gbokich wyko-
pw), ktre mog by zbrojone elementami stalowymi.
Mog zastpowa obudowy typu cianki berliskie. Spe-
niaj jednoczenie rol przegrd przeciwfiltracyjnych.
3. Wzmocnienie gruntu (pojedyncze elementy kolumny,
grupy kolumn, panele) jako wzmocnienie podoa.
4. Stabilizacja i zeskalanie gruntu (procesowi mieszania
poddawane s znaczne objtociowo iloci gruntu lub
szkodliwych odpadw przemysowych; metoda stosowa-
na gwnie w ochronie rodowiska).
5. Przeciwdziaanie upynnianiu gruntu (powizane struk-
tury przestrzenne zapobiegajce przemieszczaniu si
upynnionego gruntu). Fot. 3. Frez CSM na Liebher 852
Przy wykorzystaniu technologii DMM metod mokr po-
wszechnie stosuje si sprzt oparty o widry mieszajce.
Stosowane s pojedynczo lub w zestawach z rnym uo-
eniem widrw (por. Colmix). Przy odpowiedniej iloci
obrotw zapewniaj one waciwe wymieszanie gruntu.
Niemniej jednak przy konstrukcji przegrd przeciwfiltracyj-
nych i cian oporowych gwnym problemem, szczeglnie
na wikszych gbokociach, jest konieczno zachodzenia
na siebie poszczeglnych kolumn i ryzyko powstania tzw. Rys. 1. Zasada pracy systemu Geomix
Proces GEOMIX
Geomix stanowi innowacyjny sposb wykonywania cian
oporowych i przegrd wodoszczelnych w technologii wgb-
nego mieszania gruntu (DMM, DSM). Polega na wykonywaniu
prostoktnych paneli, ktre zachodzc na siebie tworz
cig nieprzepuszczaln cian. W metodzie CSM wykony-
wane s prostoktne panele o wymiarach od 2,4 m0,5 m do
2,8 m1,2 m i maksymalnej gbokoci 30 m. Panele te mog
by zbrojone elementami stalowymi. W chwili obecnej Sole-
tanche Polska dysponuje sprztem umoliwiajcym wykony-
wanie paneli o wymiarach 2,80 m0,50 m i gbokoci 16 m.
Panele wykonywane s przy pomocy specjalistycznego Rys. 3. Przykadowe wyniki bada wytrzymaoci
sprztu frezu CSM (cutter soil mixing). CSM projektu So-
letanche-Bachy zosta skonstruowany na podstawie techno-
logii pochodzcej z Hydrofrezu urzdzenia stosowanego
do wykonywania cian szczelinowych. Frezy skrawajce,
napdzane silnikami hydraulicznymi zainstalowanymi bez-
porednio w bbnach frezu, usytuowane s prostopadle do
powierzchni gruntu w jednej paszczynie na sztywnej erdzi
prowadzcej. erd zapewnia precyzj w prowadzeniu frezu
i pionowo formowania wykonywanych paneli. Pomidzy
bbnami frezu znajduje si dysza, przez ktr dostarczana
jest zawiesina twardniejca.
Fot. 4. Odsonity fragment przegrody Geomix Fot. 5. Instalacja zbrojenia
Bbny skrawajce zapewniaj wysok efektywno zarw-
no w fazie drenia, jak i podczas mieszania gruntu z iniek- W przypadku frezowania twardego gruntu lub dreniu na
tem, gwarantujc powstanie gruntobetonu wysokiej jakoci. znaczne gbokoci korzystne jest zastosowanie dwch ty-
Frez CSM moe by instalowany na rnego typu nonikach: pw iniektu: przy dreniu zastosowanie puczki bentonito-
wiertnicach palowych, dwigach i koparkach. W zalenoci wej, a w fazie mieszania zawiesiny cementowej. W zale-
od potrzeby, frez moe by pozycjonowany poprzecznie lub noci od rodzaju gruntu i gbokoci wykonywanych paneli
rwnolegle do ruchu nonika. Umoliwia to z jednej strony mog by one wykonane naprzemiennie (jak w przypadku
wykonywanie paneli w bezporednim ssiedztwie istniej- cian szczelinowych) lub w sposb cigy, zachodzc na
cych przeszkd (np. budynkw), a z drugiej zapewnia wyso- siebie (jak w przypadku slurry trench). Wybr metody jest
k efektywno przy wykonywaniu przegrd. W zalenoci owocem technicznej i ekonomicznej optymalizacji, uwzgld-
od mocy silnika hydraulicznego CSM moe by napdzany niajcej parametry gruntu, wymagania technologiczne ciany
przez nonik bd dodatkowy agregat hydrauliczny. Stero- i ograniczenia zwizane z ochron rodowiska.
wanie systemem i zapisywanie danych ma miejsce przy za- Ostateczny wynik zastosowania technologii CSM jest wy-
stosowaniu zintegrowanego systemu komputerowego. padkow rnych czynnikw:
Pojedynczy panel wykonywany jest poprzez wycinanie parametry gruntu: geneza, zrnicowanie, twardo, po-
frezem szczeliny w gruncie z jednoczesnym iniektowaniem cztkowa przepuszczalno, granulometria, poziom wody
zawiesiny twardniejcej cementowo-bentonitowej. Po osi- gruntowej.
gniciu projektowanej gbokoci frez jest podnoszony, przy parametry zwizane z technologi: rodzaj oraz ilo zawie-
jednoczesnym kontynuowaniu iniekcji i mieszaniu gruntu. siny twardniejcej, szybko rotacji, tempo gbienia.
Zastosowanie
Technologia CSM moe by stosowana z najwiksz sku-
tecznoci w gruntach piaszczystych, wirowych i glinia-
stych. Przewag nad innymi metodami mieszania gruntu
(np. przy pomocy widrw) stanowi zdolno do penetro-
wania nawet mikkich gruntw skalistych (margle, iowce,
kreda piszca, piaskowce ilaste).
ciany wykonywane w technologii CSM mog mie sze-
rokie i rnorodne zastosowanie w gbokim fundamen-
towaniu:
pojedyncze panele w formie baret mog zastpowa pale
lub kolumny cementogruntowe;
tymczasowe ciany oporowe dla gbokich wykopw.
ciany te mog by zbrojone elementami stalowymi;
przegrody przeciwfiltracyjne stosowane zarwno do izo-
lacji przeciwwodnej jak i w ochronie rodowiska do izo- Fot. 6. Trencher
lacji odciekw.
Trenchmix
Metoda TRENCHMIX CDMM (continuous deep mixing
method) jest rezultatem wsppracy firm Soletanche-Bachy Rys. 4. Zasada dziaania trenchera
i Mastenbroek, wiatowego producenta sprztu melioracyj-
nego. W metodzie tej wgbne mieszanie gruntu wykony-
wane jest przez specjalistyczny trencher. Zbudowany jest
on z gsienicowego nonika z przytwierdzonym ruchomym
frezem dziaajcym na zasadzie piy acuchowej.
Przytwierdzone do acucha ostrza niszcz istniejc
struktur gruntu, a nastpnie mieszaj grunt z materia-
em wicym. Sprzt pozwala na wykonywanie przegrd
przeciwfiltracyjnych o gruboci 40 cm i gbokoci do 10 m
metod bezspoinow. Znaczna moc silnika hydrauliczne-
go i wysoka prdko przesuwu acucha skrawajco-mie-
szajcego (4,8 m/s) zapewniaj zarwno wysokie tempo
produkcji (800 m2/12 h), jak i moliwo pracy w twar-
dym gruncie z niewielkimi przeszkodami (gazie, gruz).
Wysoka jako mieszania gruntu i powstaego gruntobeto-
nu zapewniona jest poprzez automatyczne, elektronicznie
sterowane dostosowanie tempa poruszania si trenchera,
prdkoci przesuwu i iloci dostarczanego materiau wi-
Fot. 7. System rejestrujcy Lutz
cego. Zastosowany sprzt pozwala na efektywne wyko-
nywanie obiektw i konstrukcji liniowych (np. ekranw
wodoszczelnych), ponadto jest pozbawiony wad przegrd
DSM wykonywanych przy pomocy tradycyjnych widrw.
Zastosowanie
W technologii TRENCHMIX wykonano szereg projektw
przegrd wodoszczelnych w Europie i Polsce. Osignite
rezultaty, podobnie jak w przypadku innych technologii
DMM, zale zarwno od rodzaju gruntu i zastosowanych
mieszanek. Metoda ta jest szczeglnie efektywna przy
wykonywaniu przegrd przeciwfiltracyjnych w gruntach
piaszczystych i pylastych.
Materia wicy
W technologiach DMM stosowane s materiay oparte
z reguy na wodnych zawiesinach cementu portlandzkiego
i ulowego, aktywnym mielonym ulu hutniczym, popio-
ach i bentonicie. Ich dobr jakociowy i ilociowy zaley
od podanych parametrw gruntobetonu, ktry pragnie-
my uzyska (por. Porbaha 2000). Czynnikami takimi s:
fizykochemiczne wasnoci gruntu uziarnienie, mine-
ralogia, zawarto wody i materii organicznej, pH i inne.
Np. grunty spoiste ilaste i pylaste znacznie trudniej
od sypkich ulegaj wymieszaniu z zawiesin wic,
co w znacznym stopniu hamuje proces wizania. Zawar-
to duej iloci materii organicznej moe to wizanie
cakowicie zatrzyma.
jako i ilo materiau wicego materia wicy
powinien by dobierany w zalenoci od celu zastoso-
Fot. 9. Odsonity fragment przesony wykonany w technologii
wania (wzmacnianie lub uszczelnianie). Podstawowym
TRENCHMIX
parametrem jest wspczynnik cementu (cement factor),
ktry okrela wag suchej masy materiau wicego za- Firma Soletanche Polska proponuje rwnie metod
stosowanego do uzyskania danej objtoci gruntobetonu GEOMIX jako sposb wzmacniania podoa i poprawy wa-
w kg/m3. Kolejnym parametrem jest stosunek objtoci runkw posadowienia obiektw kubaturowych, przemy-
(volume ratio), okrelajcy stosunek objtociowy inie- sowych i w budownictwie drogowym.
kowanej zawiesiny do powstaej objtoci gruntobetonu
(por. Bruce 2001). Literatura:
czas i warunki wizania gruntobetonu poprawa pa- [1] Bruce D.A.; (2001) Practitioners guide to the deep mixing
rametrw gruntobetonu nastpuje w cigu stosunkowo method. Ground improvement 5, 95100.
dugiego czasu po wykonaniu wgbnego mieszania. [2] Kamon M.; (2000) Remediation techniques by use of gro-
Zmiany mog zachodzi w trakcie kilku miesicy. und improvement. ASCE. Geotechnical Special Publication
rodzaj zastosowanego sprztu i czas mieszania jako No. 112, 374387.
gruntobetonu zaley od sposobu mieszania (czas, ilo [3] Khono I.; (1984) Special issue. Soil cement work method.
obrotw, stopie rozdrobnienia gruntu pierwotnego). Stirring impellar, auger system. SBW work method, simulta-
neous stirring mechanism in horizontal and vertical direction.
W technologiach GEOMIX i TRENCHMIX stosowane s Kisoko (Foundation Engineering and Equipment), 12, 4853.
materiay wice analogiczne z uywanymi w innych tech- [4] Larsson S., M.; (2005) State of Practice Report Execution,
nologiach DMM. S to zawiesiny wodne cementu i bentoni- monitoring and quality control. International Conference on
tu lub gotowe mieszanki. W zalenoci od rodzaju gruntu, Deep Mixing, 732785.
wspczynnik cementu wynosi od 100 do 500 kg/m3, a sto- [5] Porbaha A., Shibuya S., Kishida T., (2000) State of the art in
sunek objtociowy 200 do 400 l. deep mixing technology. Part III: geomaterial characteriza-
tion. Ground improvement, 3, 91110.
Wnioski [6] Porbaha A., Raybaut J-L., Nicholson P., (2001) State of the
Dowiadczenia zdobyte przy wprowadzaniu i stosowa- art in construction aspects of deep mixing technology. Gro-
niu technologii GEOMIX i TRENCHMIX wskazuj na ich und improvement, 5(3), 123140.
wysok efektywno i jako w stosunku do innych tech- [7] Topolnicki M.; (2005) In situ soil mixing. Chapter 9 in Gro-
nologii wgbnego mieszania gruntu. und Improvement, 2nd Edn. Spon Press, Oxon, 331428.
Brak wad typowych dla systemw opartych na widrach
predestynuje je zwaszcza do zastosowania przy wykony-
waniu przegrd przeciwfiltracyjnych i tymczasowych cian
oporowych.
autor mgr Mariusz Hoffmann
Soletanche Polska sp z o.o.
HOBAS funkcjonalno,
trwao, estetyka
O
becnie coraz wikszy nacisk kadzie si nie tylko okresie odwodnienia byy traktowane marginalnie zarwno
na funkcjonalno obiektu, ale rwnie na jego es- pod wzgldem rozwiza projektowych, jak rwnie jakoci
tetyk zarwno wykonania, jak i wpisywania si materiaw z jakich byy one wykonywane. Obecna tendencja
w krajobraz, w ktrym zosta zaprojektowany i gdzie w przy- dbaoci o szczegy wymusza tak na projektantach, jak i na
szoci powstanie. W rodowisku mostowcw coraz go- producentach stosowanie innowacyjnych, kompleksowych
niej podnoszone s kwestie korelacji projektowanego systemw o duej trwaoci i jakoci. Aby powysze cele zo-
(modernizowanego) obiektu z bezporednim otoczeniem. stay osignite, potrzebny jest potencja ludzki wykorzystu-
Oczywicie najwiksze znaczenie ma tutaj forma zastosowa- jcy wszelk dostpn wiedz w celu uzyskania jak najlep-
nego rozwizania oraz oglna kolorystyka obiektu, jednake szych rezultatw pod wzgldem technicznym, jak i wieloletnie
niewaciwe dobrane szczegy mog zniweczy osignicie dowiadczenie w instalowaniu i eksploatowaniu systemu, co
zamierzonego efektu. Pewne jest, e musi on wywoywa reak- powinno si przekada na nowe rozwizania. Oba te atuty
cje i odczucia najlepiej, aby byy one pozytywne. Caociowe posiada grupa HOBAS.
potraktowanie tematu, a wic dobr odpowiedniego wyposa-
enia mostw i wiaduktw, ma niebagatelne znaczenie. Cho
odwodnienie stanowi tylko niewielk cz procesu budowy
obiektu mostowego, ywotno jego konstrukcji w duej mie-
rze zaley wanie od tego procesu. Odwodnienie zalicza si
do tych kategorii robt, ktre w duej mierze rzutuj na sta-
o i trwao budowli drogowych. Wiele uszkodze korpusu
drogowego i pogorszenie warunkw bezpieczestwa ruchu jest
wynikiem braku lub le dziaajcego odwodnienia.*
Jednake odprowadzenie wd deszczowych z obiektw
mostowych ma na celu nie tylko zapewnienie bezpiecznego
ich uytkowania czy eliminacj zagroe chociaby dla kon-
strukcji pyncych z braku ujcia wd, ale rwnie zachowa-
nie wzgldw ekologicznych (istnieje moliwo podczysz-
czania deszczwki przed ponownym wprowadzeniem ich do
rodowiska) oraz socjologicznych. Odpowiednio dobrany sys-
tem odwodnienia tworzy jednolit cao z obiektem: wsp-
gra z nim nie tylko na paszczynie uytkowej, ale rwnie
estetycznej. Mona zaryzykowa stwierdzenie, e w pewnym
* Strycharz B., Basiski T.: Wpyw odwodnienia na trwao na-
wierzchni drogowych. VIII Midzynarodowa Konferencja Trwae
i bezpieczne nawierzchnie drogowe Kielce 7-8.05.2002 r., s. 401-409. Fot. 2. Obwodnica Puaw most przez rzek Wis
5
4 warstwa nona itd. Standardowo zalecany jest rozstaw mocowania co 3,0 m,
6 (piasek, ywica poliestrowa, wkna
7
8 szklane)
w odlegociach 1,5 m od kocw rury. Przy rednicach rury
5 warstwa przejciowa (jak 3) powyej 400 mm dopuszczalne jest zwikszenie rozstawu do
6 warstwa wewntrzna wzmacniajca
(jak 2)
4,0 m. Tak duy rozstaw podpr jest moliwy dziki duej
7 warswa zaporowa sztywnoci i wytrzymaoci rur z ywic poliestrowych zbrojo-
8 wewntrzna warstwa o duej
zawartoci ywicy
nych wknem szklanym. Podpory stae powinny by umiesz-
czane przy wpustach, kompensatorach i innych elementach,
przy ktrych niedopuszczalne s odksztacenia rurocigu.
Rury i ksztatki HOBAS Bridge Line posiadaj Aprobat
Techniczn nr AT/2007-03-2208 wydan przez Instytut Ba-
dawczy Drg i Mostw jako oddzielny system niezalenie od
Aprobat i certyfikatw wydanych dla produktw HOBAS.
Rury systemu HOBAS Bridge Line dostarczane s w odcin-
kach prostych, o dugociach handlowych wynoszcych 6 m.
Na specjalne yczenie klienta rury mog zosta dostarczone
w odcinkach o danej dugoci. Z uwagi na technologi wy-
twarzania rur i ksztatek HOBAS, pozwalajc na indywidu-
alne podejcie do kadego tematu, ksztatki s wykonywane
na konkretne zamwienie. Istnieje moliwo wyprodukowa-
nia niestandardowych ksztatek na specjalne yczenie klienta,
zaprojektowanych przez pracownikw HOBAS, a nastp-
nie potwierdzonych przez klienta. Obecnie wprowadzane
Rys. 1. Budowa cianki rur i ksztatek HOBAS s na rynek ksztatki trzeciej generacji, ktre w porwnaniu
z ksztatkami drugiej generacji zmniejszyy swoje gabaryty, jak
Rury HOBAS produkowane s metod odlewania odrod- rwnie wag. Pozostae parametry pozostay na niezmien-
kowego i skadaj si z kilku warstw (rys. 1). Proces odlewa- nym wysokim poziomie.
nia odrodkowego zapewnia bardzo cise powizanie warstw,
usunicie pcherzykw powietrza oraz otrzymanie dokadnie Przykadowe projekty
koowego przekroju. Na szczegln uwag zasuguje odwodnienie obiektw
Poczone rury wraz z ksztatkami HOBAS, zamocowa- w cigu obwodnicy Puaw wraz z nowym mostem przez
ne do konstrukcji obiektu inynierskiego poprzez stalowe rzek Wis, ktre s czci duego zadania inwestycyjne-
elementy mocujce, tworz system odwodnieniowy mostw go, jakim jest budowa drogi ekspresowej nr S12 z Radomia
i wiaduktw HOBAS Bridge Line. do Lublina. Do przeprowadzenia drogi nad Wis suy nowy
Rury i ksztatki HOBAS Bridge Line s odporne na dziaa- most o dugoci cakowitej 1038,2 m i rozpitoci gwnego,
nie promieniowania UV, korozj chemiczn i elektrochemicz- ukowego przsa nurtowego rwnej 212,0 m. Konstrukcja
n (odporno na prdy bdzce), paliwa, oleje i rodki sto- i parametry mostu znacznie przekraczaj dotychczasowe kra-
sowane do odladzania drg, rwnie w stanie odksztacenia.
Ponadto maj niewielk rozszerzalno ciepln, oraz posiadaj
gadk (chropowato k 0,01 mm) i odporn na cieranie
powierzchni zewntrzn i wewntrzn. Zewntrzna warstwa
zapewnia rwnie odporno na zarysowania i jest estetycz-
na. System rur i ksztatek moe pracowa w zakresie wartoci
wspczynnika pH od 1 do 11.
Istnieje moliwo barwienia elementw w masie na do-
wolny kolor z palety kolorw RAL dziki czemu system
HOBAS Bridge Line doskonale wpisuje si w architektur
obiektu, a penic swoj rol, nie wpywa na pogorszenie si
wrae wizualnych. Doskonaym przykadem mog tutaj by
wiadukty na autostradzie A2, w cigu obwodnicy Midzyrze-
cza, obwodnica Garwolina obwodnica Puaw. Dostpne s
rwnie rury o podwyszonej odpornoci ogniowej poprzez
zastosowanie wodorotlenku glinu jako skadnika, dziki cze-
mu posiadaj one szczeglne wasnoci hamujce rozwj po-
mieni w przypadku przepywu przez nie poncych cieczy
palnych. Rury z ywic poliestrowych zbrojonych wknem
szklanym charakteryzuj si maym wspczynnikiem roz-
szerzalnoci liniowej ( 2,5 10-5 mm /mK ), dziki czemu
w wikszoci przypadkw nie ma potrzeby stosowania spe- Fot. 3. Obwodnica Puaw WD10
I
niekcja cinieniowa to jedna z najciekawszych a zara- Jak mona zauway, na obiekcie mostowym znale
zem jedna z trudniejszych pod wzgldem technicznym mona wiele uszkodzonych miejsc, gdzie zastosowanie na-
technologii w budownictwie. Na budowie zawsze budzi praw iniekcyjnych bdzie niezbdne. Niestety wszystkie te
zainteresowanie, a wszyscy obserwatorzy procesu iniekcji defekty s spowodowane bdami wykonawczymi. Aby ich
z doz niepewnoci przypatruj si, jak to si robi. unikn naleaoby ju na etapie projektowania konstruk-
Na pierwszy rzut oka wydaje si technologi niezwykle cji przewidywa moliwo ich pojawienia si i zapobiega
prost. Nic bardziej mylnego. Wystarczy powiedzie, e nie im. Zapobiega nie leczy. W praktyce ze dobranie mie-
mona spotka dwch identycznych elementw do naprawy szanki betonowej, brak odpowiednio zagszczonego gruntu
iniekcyjnej. Kady przypadek jest rozpatrywany oddzielnie pod obiektem, brak pielgnacji betonu, bdy w ukadaniu
i posiada indywidualne rozwizanie. Bedy, popeniane na izolacji oraz brak izolacji czy te brak naleytej uwagi przy
placach budw przez firmy wykonawcze, przyczyniaj si montau profili uszczelniajcych w dylatacji to jedynie kilka
do bardzo dynamicznego rozwoju technologii iniekcyjnych, przyczyn uszkodze, ktre prowadz do iniekcji...
ktrymi moemy rozwizywa coraz trudniejsze problemy
techniczne.
Iniekcja cinieniowa jest systemem naprawczym. To
system, dziki ktremu moemy wypenia rysy i pknicia,
struktur elementw konstrukcji lub struktur gruntu. W za-
lenoci od rodzaju naprawy moemy wzmocni lub uszczel-
ni element konstrukcji.
Najczciej spotykane typy naprawy uszkodze na kon-
strukcjach mostowych, ktre realizuje si w systemie iniekcji
cinieniowej, to:
wypenianie wzmacniajce i sklejajce rysy;
wypenienie monolityzujce i wzmacniajce struktur ele-
mentw elbetowych i murowych;
wypenienie wzmacniajce duych pustek i kawern;
wzmocnienie i stabilizacja gruntu pod konstrukcj;
uszczelnianie rys i pkni;
uszczelnianie szww roboczych na fazach betonowania;
bezwykopowe uszczelnianie dylatacji;
bezwykopowe wytworzenie izolacji na zewntrz konstruk-
cji w gruncie;
uszczelnienie struktury elementw konstrukcji. Fot. 1. Wiadukt kolejowy koo Zgorzelca wzmacnianie rys
Fot. 3. Strop elbetowy w Warszawie wypenianie elastyczne rys Fot. 5. Przyczek mostu we Wrocawiu uszczelnianie rys
Iniekcja cinieniowa to zoony proces naprawy budowlanymi zwizanymi z napraw konstrukcji w techno-
konstrukcji, ktry polega na takim wprowadzeniu rodka logii iniekcji cinieniowej powinien gwarantowa:
iniekcyjnego w element przez pakery pod cinieniem, aby dobranie rodka iniekcyjnego dostosowanego do warun-
wzmocni lub uszczelni konstrukcj. kw danej konstrukcji. Wybr produktu o optymalnej
Doradca techniczny producenta specjalistycznej chemii lepkoci umoliwi prawidow penetracj wypeniajc
budowlanej nie powinien mie kopotw z dobraniem od- w elemencie konstrukcji. Im nisza lepko tym moliwe
powiedniej technologii naprawy na placu budowy. Powinien mniejsze pustki do wypenienia;
jednak otrzyma niezbdne informacje na temat uszkodzenia dobranie techniki wiercenia otworw iniekcyjnych pozwa-
lub, jeli to konieczne, przeprowadzi podstawowe badania. lajcych na wprowadzenie rodka iniekcyjnego bezpored-
Brak dostatecznych iloci danych lub ich zatajenie spowo- nio w miejsce wypenienia. Otwory przy iniekcji wypenia-
duje doradzenie technologii naprawy, ktra moe okaza jcej rysy powinny przebiega pod ktem 45 w kierunku
si nieskuteczna. Element konstrukcji, na ktrym wczeniej rysy tak, aby przecinay pknicie mniej wicej w rodku
byy stosowane nieskutecznie techniki iniekcji cinieniowej, gruboci naprawianego elementu. Minimalna odlego
w wikszoci przypadkw nie nadaje si do naprawy lub otworu od krawdzi rysy to 10 cm;
naprawa jest trudna i bardzo kosztowna. Dlatego te warto przeprowadzenie kontroli przepywu materiau iniekcyjne-
korzysta z wieloletnich dowiadcze zarwno renomowa- go podczas wtaczania. rodek iniekcyjny powinien prze-
nych producentw materiaw budowlanych, jak i autoryzo- chodzi z pakera na paker;
wanych firm wykonawczych, aby zastosowa iniekcj cinie- wyeliminowanie przerw podczas wypeniania iniekcyjnego,
niow raz, a dobrze. braku cigoci w uszczelnieniu czy wytwarzaniu izolacji;
Warto pamita, aby wszystkie prace iniekcyjne byy dobranie rodka iniekcyjnego o odpowiednim czasie wi-
prowadzone przez odpowiednio wyspecjalizowane i pro- zania. Naley pamita, e przy uszczelnieniach czas reak-
fesjonalne firmy wykonawcze z zachowaniem szczegl- cji materiaw iniekcyjnych powinien by moliwie krtki,
nych rodkw ostronoci i warunkw BHP. Dodatkowo, a przy wzmacnianiu moliwie najduszy;
nadzr inynierski producenta materiaw nad robotami dostosowanie optymalnego cinienia podczas iniekcji.
Cinienie robocze powinno by jak najmniejsze, jednak
umoliwiajce wtaczanie materiau w konstrukcje. Praca
na zbyt maych oraz na za wysokich cinieniach nie gwa-
rantuje skutecznoci;
wyeliminowanie tzw. iniekcji grawitacyjnej, czyli wlewanie
materiau iniekcyjnego gwnie na powierzchniach pozio-
mych. Skuteczno tego rozwizania stanowi ok. do 10%
wypenienia elementu. Stosowanie cinienia w iniekcji po-
prawia moliwoci penetracji rodka w konstrukcji.
Most Kotlarski
Usytuowane na brzegach rzeki masywne filary elbetowe,
posadowione na palach o rednicy 1,5 m i d. 17 m, stanowi
odpory mostu.
Przez most, ktrego cakowita szer. wynosi 36,84 m, biegn
dwie jezdnie, po dwa pasy ruchu kada, dwa torowiska tram-
wajowe, wewntrzne i zewntrzne pasy bezpieczestwa, dwie
cieki rowerowe oraz dwa chodniki dla pieszych.
Most Kotlarski to najszerszy most w Krakowie i drugi pod wzgl-
dem szerokoci most na Wile. Zarwno pod wzgldem architek-
tonicznym i konstrukcyjnym, jak rwnie technologii wykonania
poszczeglnych prac oraz uytych materiaw, by on budowl
bardzo nowatorsk w okresie, kiedy zosta zbudowany.
Jego ustrj nony stanowi przestrzenna, wolnopodparta struk-
tura stalowa, skadajca si z czterech (w tym dwch wewntrz-
nych i dwch zewntrznych) soczewkowych dwigarw u-
kowych i ortotropowego pomostu. Dwigary skonstruowane s
Budow Mostu Kotlarskiego rozpoczto w padzierniku 2000 r., z ukw grnych parabolicznych i ukw dolnych koowych
a do uytku oddano go 30 listopada 2001 r. Jest to most stalowy, o rnej wyniosoci. Grne uki dwigarw wewntrznych s
ukowy, o rozpitoci przsa 166,6 m, co czyni go pierwszym wyniesione w rodku rozpitoci nad poziom niwelety jezdni
w Polsce, a 20. na wiecie pod wzgldem rozpitoci mostw jed- na wysoko 13,258 m, natomiast grne uki dwigarw ze-
noprzsowych. Wzniesiony zosta bez filarw w nurcie rzeki. wntrznych na wysoko 10,258 m. uki dolne s opuszczone
Przeprawa zbudowana jest z czterech grnych i czterech w najniszych miejscach odpowiednio na 4,757 i 3,757 m od ni-
dolnych ukw oraz ortotropowego pomostu. Non konstruk- welety jezdni. Cztery podstawowe dwigary ukowe oparto na
cj pomostu stanowi stalowa pyta ortotropowa, skadajca si oyskach soczewkowych (kalotowych), przy czym dwigary
z blachy o gruboci 12 mm, podunych eber korytkowych wewntrzne oparte s na dwch oyskach staych (filar na brze-
i poprzecznych eber dwuteowych opartych na podunych gu prawym) i dwch oyskach jednokierunkowo przesuwnych
belkach gwnych usytuowanych w paszczyznach dwigarw (filar na brzegu lewym) o nonoci 14 MN kade. Dwigary ze-
ukowych. Gwne belki z ukami grnymi poczono wieszaka- wntrzne oparte s na czterech oyskach przesuwnych wielo-
mi, a z ukami dolnymi za pomoc supw dwuteowych. kierunkowo, a ich nono wynosi 8 MN kade.
Most Siekierkowski
M2 to konstrukcja zespolona o schemacie statycznym
5-przsowej belki cigej. Nie ma tu zjazdw i wyjazdw na
obiekt poza wskimi ciekami rowerowymi. W przedueniu
M2 zaprojektowano 600 m estakad. M3 zaprojektowano jako
konstrukcj zespolon stalowo-elbetow. Jest on krtszy od
M2, ale trudniejszy w realizacji ze wzgldu na poszerzenia, ktre
uatwiy rozwizania dojazdowe i zjazdowe z mostu.
M1 jest mostem podwieszonym (wantowym), a rozpito
gwnego przsa wynosi 250 m. T cz mostu stanowi kon-
strukcja 5-przsowa o rozpitociach poszczeglnych przse
rwnych: 48+77+250+77+48 m, co cznie skada si na obiekt
o d. 500 m. Caa konstrukcja mostu jest podwieszona do 2 py-
lonw w ksztacie litery H przy pomocy 56 want.
Ruch na mocie zorganizowano obustronnie 3 pasami ruchu
o cznej szer. 10,5 m. rodkowy pas rozdzielajcy ma szer. 2 m.
Dla pieszych i rowerzystw zbudowano chodniki. Cakowita
Most Siekierkowski z przsem o konstrukcji zespolonej elbe- szeroko mostu nie jest staa i wynosi od 33,38 do 40,38 m.
towo-stalowej jest najduszym mostem podwieszonym w Pol- Most zosta zaprojektowany na klas obcienia A, natomiast
sce. Jego budow rozpoczto w marcu 2000 r., a do uytku od- dopuszczalna prdko pojazdw na mocie to 70 km/h.
dano go 21 wrzenia 2002 r. Most jest elementem 8,5 km Trasy Pomost jest konstrukcj zespolon stalowo-elbetow. Kon-
Siekierkowskiej, prowadzcej od ul. Witosa na Mokotowie do strukcje przse stanowi dwa dwigary stalowe o przekroju
ul. Powickiej na Pradze Poudnie. dwuteowym i wys. ok. 2 m.
Umocowany jest na dwch pylonach o ksztacie litery H, usta- Most Siekierkowski posiada 2 pylony o wysokociach 90
wionych na obu brzegach Wisy. Zbudowano go z trzech roz- i 90,06 m. Maj one ksztat litery H i wymiary u podstawy 6 i 3 m.
dzielonych dylatacjami czci: most M2 o d. 252 m, usytuowany Pylony wykonano prawie w caoci z elbetu. Posiadaj one 2
nad lewobrzenym terenem zalewowym; most M1 o d. 500 m rygle: grny-elbetowy i dolny-sprony, na ktrych za pored-
przekracza gwny nurt rzeki oraz most M3 o d. 77 m, usytu- nictwem oysk oparto pomost. Most zosta podwieszony na 56
owany nad prawobrzenym terenem zalewowym. Cakowita d. linach (wantach). Najdusza wanta ma dugo ok. 131 m i ci-
obiektu wynosi 829 m. ar ok. 12 t. Dugo wszystkich want podwieszenia to 5300 m.
Podcinieniowa konsolidacja
podoa gruntowego
T
echnologia konsolidacji podcinieniowej jest al- klasycznego przecienia nasypem cieka napre efek-
ternatywnym rozwizaniem problemu wzmocnie- tywnych poda w stron kryterium wytrzymaoci gruntu
nia sabego podoa gruntowego w stosunku do na cinanie (punkty AB). Dalsze ukadanie warstw nasypu
klasycznej konsolidacji nasypem wraz z przecieniem prowadzi do awarii i zniszczenia konstrukcji.
i drenami pionowymi. To alternatywne rozwizanie jest
efektywne, szybsze i daje wikszy wspczynnik bezpie-
czestwa ze wzgldu na przemieszczenia poziome i sta-
teczno skarpy.
Konsolidacja ciliwych gruntw poprzez podcinienie
nie jest pomysem nowym, gdy pierwsze prby przepro-
wadzi we wczesnych latach 50. ubiegego wieku dr W.
Kjellman w Szwecji. Nastpne prby zostay przeprowa-
dzone w Chinach oraz USA i, po niezadowalajcych rezul-
tatach zwizanych z duymi problemami praktycznymi, zo-
stay zarzucone. Dopiero przeprowadzona podcinieniowa
konsolidacja gruntw ciliwych przez Menard pod kierow-
nictwem prof. J. M. Cogona w 1980 r. pozwolia opracowa
skuteczn metodologi wykorzystania pomp prniowych
do przypieszenia kompresji gruntw sabych. Rys. 1. Porwnanie klasycznej metody konsolidacji z konsolidacj
podcinieniow (MVC)
Podstawy teoretyczne
Klasyczna metoda konsolidacji podoa nasypem prze-
cieniowym powoduje wzrost napre efektywnych
w orodku gruntowym poprzez wzrost napre cakowi-
tych wynikajcych z przecienia nasypem. Z kolei konso-
lidacja prniowa powoduje wzrost napre efektywnych
w caym orodku gruntowych poprzez spadek cinienia
porowego przy napreniach cakowitych pozostajcych
na niezmienionym poziomie.
Dla klasycznego podejcia obliczeniowego wpyw prze-
cienia nasypem o wysokoci h na naprenia cakowite,
uwzgldniajc cinienie atmosferyczne, wyraa si rwna-
niem:
T = z + f h + Pa = t + Pa wzrost napre cakowitych,
a na cinienie w porach gruntu przy zaoeniu cakowite-
go drenau: uT = w z + Pa = ut + Pa . Rys. 2. Wzrost spjnoci gruntu na skutek podcinienia
Po zsumowaniu otrzymujemy naprenia efektywne w po-
staci wyraenia: ' = T uT = t u t = ' z + f h
1990 DDE Gironde Ambes, Francja Droga CETE Bordeaux/ DOT 21106 m2
1993 A837 Autostrada (faza I), Francja Autostrada LCPC/ ASF 44500 m2
1994 A837 Autostrada (faza II), Francja Autostrada Scetauroute/ ASF 10000 m2
1995 Khimae STP, Korea Poudniowa System kanalizacji KECC/City of Khimae 83580 m2
1996 Khimae PS, Korea Poudniowa Stacja pomp KECC/City of Khimae 20000 m2
1999 Jangyoo STP, Korea Poudniowa Oczyszczalnia ciekw KECC/City of Khimae 70000 m2
2001 EADS Hamburg, Niemcy Fabryka lotnicza IGB - Dr Maybaum/ EADS Airbus 238000 m2
Tab. 1. Projekty w technologii konsolidacji podcinieniowej (MVC) 19882001
Tonnay
Obszar Boutonne Agnet
Charente
Miszo warstwy gruntu
18 do 26 m 4 do 13 m 4 do 20 m
sabego
Niezdrenowana wytrzymao
17 kPa 15,7 kPa 13,5 kPa
na cicie Su
ciliwo Cc 1,24 0,8 1,07
Projektowana wysoko
2m 5 do 8 m 6m
nasypu
Zastosowanie
Podczas ostatnich 17 lat firma Menard wykonaa wie-
le projektw w technologii konsolidacji podcinieniowej Rys. 5. Przebieg osiada w czasie inwestycji
(MVC). Sukcesy przy pierwszych inwestycjach byy mo-
liwe dziki wielkiemu zaangaowaniu grupy specjalistw,
ktrzy bardzo szybko dostrzegli moliwoci drzemice
w tej technologii. Z kad nastpn inwestycj konstru-
owanie stawao si atwiejsze i szybsze, dziki czemu kosz-
ty prac ziemnych i konstrukcyjnych ulegy duemu obnie-
niu. Przy pewnych projektach wycznie uycie technologii
konsolidacji prniowej umoliwio zrealizowanie inwesty-
cji, ktra w innych warunkach byaby bardzo trudna bd
nawet niemoliwa.
Dodatkowo, rozpatrujc aspekt techniczno-ekonomicz-
ny, uycie podcinienia do konsolidacji gruntw ciliwych
prowadzi do rozwiza tanich i bezpiecznych. Obszar za-
stosowania konsolidacji podcinieniowej jest bardzo szero-
ki, poczynajc od drg, autostrad i obszarw pod rnego
rodzaju zbiorniki (paliw, materiaw sypkich) do konstruk-
cji wielkoobszarowych, takich jak terminale lotnicze czy Fot. 1. Instalacja drenw pionowych
terminale portw kontenerowych. W tab. 1 zestawiono nie-
ktre inwestycje. Pompowanie przerwano po 6 miesicach, osigajc za-
kadane przemieszczenia. Od tej chwili prowadzone po-
Konsolidacja podcinieniowa na przykadzie miary nie wykazyway dalszych osiada gruntu. Na fot. 3
inwestycji na autostradzie A 837 (Francja) przedstawiono obszar inwestycji.
sekcja: Saintes Rochefort
Cakowita dugo sekcji wynosia 37,5 km, w tym 10 km Wnioski
przebiegao przez obszar bagienny, gdzie miszo torfu Technologia konsolidacji podcinieniowej (MVC) jest roz-
dochodzia nawet do 26 m (tab. 2). Kubatura gruntu pod- wizaniem efektywnym do wzmocnienia wysoce ciliwych
danego konsolidacji podcinieniowej okoo 1 mln m3. gruntw sabych take przy wysokim zwierciadle wody grun-
Dreny pionowe o rednicy 5 cm zainstalowano w odst- towej. Przy wydajnoci systemu sieci podcinieniowej na po-
pach co 1,5 m (siatka kwadratowa) na obszarze 70 000m2. ziomie 80% praktycznie zastpuje on 4 m klasycznego nasypu
Nie zdecydowano si na uycie nasypu przeciajce- przecieniowego (w warunkach idealnych jest to 5 m). Przy-
go potrzebne naprenie konsolidujce samo wywoao toczone przykady zrealizowanych z powodzeniem projektw
wytworzenie si podcinienia. Konstruowanie waciwego udowadniaj, e teza zawarta we wstpie odnonie efektywno-
korpusu nasypu odbywao si bezporednio na membranie ci, bezpieczestwa i przypieszenia osiada jest prawdziwa.
jeszcze podczas pompowania, a do sumy zakadanej rzd- Korzyci te pyn z charakteru izotropowej konsolidacji w tech-
nej niwelety i spodziewanych osiada. nologii MVC w stosunku do klasycznej konsolidacji nasypem
Na rysunku 5 przedstawiono przebieg osiada w czasie przecieniowym. Izotropowy charakter konsolidacji eliminuje
trwania prac konstrukcyjnych. Pierwsz faz byo wyko- ryzyko wytworzenia si powierzchni polizgu (wspczynnik
nanie nasypu 1,5-metrowego, ktry oprcz spenienia roli statecznoci wzrasta podczas pompowania rys. 2, 3 i 4), co
warstwy drenujcej stanowi stabiln platform dla maszyn umoliwia ukadanie kolejnych warstw nasypu bez przestojw
instalujcych dreny pionowe (rys. 6). W tym czasie zanoto- konsolidacyjnych pozwalajcych na dysypacj cinienia w po-
wano pierwsze osiadania na poziomie 1520 cm. Nastpnie rach gruntu.
wykonano rw odwadniajcy (rys. 7). Dnia 23 lutego roz- Dodatkowym atutem jest eliminacja przemieszcze poziomych,
poczto wytwarzanie podcinienia. Jak mona zauway, przez co notuje si o wiele mniejsze zuycie materiau gruntowe-
od tej chwili prdko osiada znacznie wzrosa. go do wypenienia powstaych osiada. Ma to oczywiste znacze-
Tydzie po rozpoczciu pompowania zaczto wznosi nasyp nie przy redukcji kosztw budowy nasypu drogowego.
na projektowan rzdn, ktr osignito 16 marca i utrzymy- Budowa wysokich nasypw na gruntach wysoce cili-
wano przez cay okres trwania konsolidacji podcinieniowej. wych, nawet z uyciem drenw pionowych, moe trwa la-