Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
ParteIII|Editores
Inicio BUSCAR
Inicio
AccesoaParteI|AccesoaParteII
Enlaprimeraysegundapartedeestanotaanalizamoslosconceptosbsicosdeunmotorysusdiferentesmtodosdearranque.
Enestaltimaentreganosenfocaremosdellenoenelarrancadorsuave,susposiblesconexiones,parametrizacinycoordinacin.
Conexinenlnea
Eslaformamscomnmenteutilizadayeslamssencillaparaconectarunarrancadorsuave.
Todosloselementosseconectanenserieensustresfasespasandoporelcontactordelnea,elreldesobrecargaexterno(encasodequeelsoftstarternolotenga
incorporado),elarrancadorpropiamentedichoyelmotor.Adicionalmente,siseutilizaunseccionadorfusibleconfusiblesultrarrpidosparaproteccincontracortocircuitos
tambinseconectaenserieyseubicaraaliniciodetodaestacadenadeelementos.
Todosloselementosinvolucradosdebenserseleccionadosdeacuerdoalacorrientenominaldelmotor,aexcepcindelosfusiblesultrarrpidosqueseseleccionanpor
energapasante.
Porejemplo,paraunmotorde100Adeberemosseleccionarunsoftstarterde100A,uncontactorde100A,etc.
Conexindentrodeltringulo
Esidealparareemplazararranquesestrellatringulo,dondelosmotorestienenaccesoalosseisbornesyel
cableadoyaestrealizado.
Estemtodopermitecolocaralarrancadorsuavedentrodeltringulodelmotor,ydeestemodoreduciral58%(1/
3)elcalibredelmismo.Siguiendoelmismocriteriosepuedereducirelcalibredelosdemselementos
involucradosobteniendounasolucinmseconmica.
Porejemplo,elmismomotorde100Aanalizadoanteriormentepuedeahorasercontroladoporunarrancador
suavede58A.Delamismamanera,elcontactordelnea,reldesobrecarga,etc.puedensertambinde58A,de
estemodosehaceunasolucinmuchomseficienteencuantoacostos.
Todalafuncionalidaddelarranquesuavepermaneceinalteradayaseaqueseconecteenlneaodentrodel
tringulo.Loquesedebetenerencuentaesqueparapoderaprovecharlaconexindentrodeltringulo,el
softstarterdebesercontroladoentresfasesyelmotordebeteneraccesoalosseisbornesdelosbobinados.
Muchasveces,silasdistanciassonlargaselexcesivocableadohacequeestetipodeconexindejedeser
econmicayconvengaunaconexinenlnea.
Cabeaclararquesiserequieretenerunaaislacincompletadelsoftstarter,elcontactordelneadebecolocarseenlnea,fueradeltringulocomoseindicaenlafiguraB.
Enesecasodeberseraptoparamanejarlos100Anominalesdelmotor.
Contactordelneaycontactordebypass
Elcontactordelneanoesnecesarioensmismoparaelcorrectofuncionamientodelarrancadorsuave.Generalmenteseutilizacomoelementodemaniobraypara
aislacin.
Porejemplo,cuandoelsoftstarteracusaunafallaporsobrecarga,lostiristoresdejarndeconduciryelmotorsedetendr,peroenbornessuperioresdelarrancadorvamos
aseguirteniendotensin.Estosesolucionainstalandouncontactordelneaaguasarribadelarrancadorsuaveyselohaceabrirencasodefalla.Estopuedehacersemuy
fcilmenteutilizandoloscontactosdefalladelarrancadorsuavecomandandolabobinadelcontactoratravsdeunrelauxiliarsifueranecesario.
http://www.editoressrl.com.ar/revistas/ie/298/caputo_motores_conceptos_basicos 1/4
20/4/2017 Notatcnica|Motores,conceptosbsicosymtodosdearranque.ParteIII|Editores
Enestecaso,elcontactordelneadebeserseleccionadoparaunacategoradeempleoAC3yaquedebe
manejarlacorrientedearranquedelmotoryabrirlasifueranecesarioencasodeemergencia.
Elcontactordebypass,porelcontrario,seseleccionaparaunacategoraAC1yaquenovaamanejarla
corrientedearranquedelmotorsinoquevaaentrarenfuncionamientounavezqueelmotoralcanceelrgimen
permanenteylacorrientesealanominal.
Sufuncinesmuydistinta.Eselencargadodedesconectaralostiristoresunavezqueestoshanconcluidosu
trabajo,esdecir,unavezquefinalizlarampadearranque.Enelmomentoenquesealcanzaeltopederampa
secierrauncontactodenominadoTOR(topoframp)queserquienmepermitadarsealdecierrealcontactorde
bypass.
Deestemodoseobtienenvariosbeneficios.
Lostiristores,encadacruceporcerodelasenoide,sedisparangenerandoruidoelctrico.Aldesconectarlosa
travsdelbypassesteinconvenientedesaparece.Otraventajaimportanteesquesereducedrsticamentela
disipacindeenerga.Comosabemos,todoslossemiconductoresgeneranmuchocalorylostiristoresnosonla
excepcin,demodoquealdesconectarlosduranteelfuncionamientonormaldelmotorestamosreduciendoal
mnimolapotenciadisipadadentrodeltablero,bajandolatemperaturayposiblementeestonospermiteprescindir
deunaventilacinforzada.
Adicionalmente,estonosdarlaposibilidadderealizarunmayornmerodearranquesporhoraydadoquelostiristoresestndesconectadosduranteelfuncionamiento
delmotorsuvidatilyporconsiguienteladelarrancadorsuavesermuchomayor.
Esimportanteaclararquesibienlostiristoressondesconectadoselsoftstartersiguemonitorizandolacorrienteytodaslasproteccionesdelmotorcontinanfuncionando
normalmente.
Aldarsealdeparadaalarrancadorsuaveelbypasssedesconectaylostiristoresvuelvenarealizarsutrabajo,peroestavezcontrolandolarampadedetencindel
motor.
Enlafiguraanteriorseventodosloselementosinvolucradosenunasalidaamotorconarrancadorsuave,yaseaqueseutiliceunaconexinenlneaounaconexin
dentrodeltringulo.
Actualmentemuchosbypasstienenincorporadosvariosdeestoselementos.
Porejemplo,losarrancadoresABBPSE,PSTyPSTBcuentanconunrelelectrnicodesobrecargaincorporado,porlocual,enestediagramanoseranecesarioelrel
desobrecargaexterno.
Porotraparte,losarrancadoresABBPSR,PSEyPSTBcuentanconuncontactordebypassincorporado,porlocualnoesnecesarioagregaruncontactordebypass
externo.
Parametrizacindeunarrancadorsuave
Acontinuacinharemosunabrevedescripcindelosparmetrosmsimportantesquese
debenajustarenunarrancadorsuave.Notodoslosparmetrosmencionadosestndisponibles
entodoslosarrancadoresyalgunosotrosparmetrosnomencionadospuedenencontrarse
segneltipo,marcaymodelodearrancador.Losajustespuedenrealizarsemediante
potencimetros,dipswitches,tecladoovasoftware.
Rampadearranque
Enesteparmetroloqueseajustaeseltiempoqueduradicharampadearranque,esdecir,el
tiempoquetranscurremientraslostiristoresaplicanlatensininicialalmotorylaincrementan
hastaalcanzarlatensinnominal.Larampadearranquenodebesermuylargayaqueesto
generauncalentamientoinnecesariodelmotoryunriesgodedisparodelreldesobrecarga.
Unerrormuycomnespensarqueesteparmetroajustaeltiempodearranquedelmotor.El
tiempodearranquedelmotoreseltiempoquedemoraenalcanzarlavelocidadnominal.Siel
motorestmuycargadoprobablementeeltiempodearranquesermayoraltiempoderampa,
esdecir,unavezaplicadalatensinnominalelmotorcontinuaracelerandohastaalcanzarla
velocidaddergimen,mientrasquesielmotorseencuentradescargadomuyprobablemente
alcancelavelocidadnominalantesdefinalizarlarampadearranque,conlocualeltiempode
rampaseramayorqueeltiempodearranque.
Rampadeparada
Seusaespecialmentecuandosenecesitaunadetencinsuavedelmotor,porejemplo,enunabombaocintatransportadoracargadadeobjetosfrgiles.
Enesteparmetroloqueseajustaeseltiempoquetardanlostiristoresenreducirlatensinnominalaplicadaalmotorhastaunvalordetensinfinalpreestablecido.Siel
tiempoderampaseajustaaceroseobtieneunaparadalibre,sincontrol.
Tensininicial
Eselvalordetensindesdeelcualcomienzalarampadearranque.Estedependerdelacargaqueseintentearrancar.Unacargamuypesadarequerirunvalorde
tensininicialbastanteelevado,mientrasqueenunacargaliviananosernecesario.
Essabidoqueeltorquedependecuadrticamentedelatensin,entoncessiajustamoselvalordetensininicialenun20%,elvalordeltorquecaeraun4%yelmotorno
arrancar(0,2x0,2=0,04).
Esmuyimportanteregularestevalordetensininicialadecuadamenteparanogenerarcalentamientosindeseadosenelmotormientrasintentaarrancar.
http://www.editoressrl.com.ar/revistas/ie/298/caputo_motores_conceptos_basicos 2/4
20/4/2017 Notatcnica|Motores,conceptosbsicosymtodosdearranque.ParteIII|Editores
Tensinfinal
Eselvalordetensinenelcualfinalizalarampadeparadaysecortalaalimentacinalmotor.
Corrientenominal
Esteparmetropermiteajustarlacorrientenominaldelarrancadoralarealconsumidaporelmotor.
Esteparmetrovaaafectaraotrosrelacionadosconlacorrientecomo,porejemplo,elvalordedisparodelreldesobrecarga,lacorrientelmiteparaelarranqueyla
corrientederotorbloqueado.
Controldetorque
Esunafuncinquevaacontrolareltorquedelmotorenlugardecontrolarlatensinaplicada.Esespecialmentetilparadetenerbombasevitandoelgolpedearieteque
segeneraenunaparadalibreytambin,aunqueenmenormedida,enunaparadasuavecontroladaportensin.Losarrancadoresqueposeencontroldetorquepermiten
seleccionarelmododerampadetensinorampadetorque,tantoenelarranquecomoenlaparada.
Lmitedecorriente
Esteparmetroseutilizaenaplicacionesenquela
corrientedearranquenodebesuperarunvalor
preestablecido,otambinenarranquespesadosenlos
quesehacemuydifcilobtenerunbuenresultado
controlandonicamentelatensininicialyeltiempode
rampadearranque.
Larampadearranqueseinicianormalmente
incrementandolatensinylacorriente,perocuandola
corrientealcanzaelvalorlmitelatensindejade
incrementarseporuntiempohastaquelacorrientese
reduzcaydeestemodocontinalarampadetensinsin
sobrepasarellmitedecorriente.
Comolacorrientemxima(arranquedirecto)sevareduciendoamedidaqueaumentalavelocidaddelmotor,esposibleirincrementandolatensingradualmentesin
superarlacorrientelmite.
Enlafiguraanteriorseobservacmolarampadetensinquedasegmentadaentrespartes.Unainicial,endondeseincrementalatensinunasegundaetapa,endonde
latensinpermanececonstanteeneltiempoafindenoexcederellmitedecorriente,yunaterceraparteenquelarampadetensincontinaincrementndosehasta
alcanzarlatensinnominal.
Abajopodemosobservarelcomportamientodelacorrientequecomenzarincrementndosehastaquealllegaralvalorlmitesemantendrconstante,yfinalmentecaer
alvalordecorrientenominalunavezfinalizadoelarranquecuandoelmotorhayaalcanzadolavelocidaddergimen.
Coordinacin
Cuandohablamosdecoordinacinenunasalidaamotornosreferimosaun
conjuntodeaparatoselctricosqueutilizadosenconjuntogarantizanla
proteccindelaspersonasylosmismosaparatoselctricos,inclusoante
fallas.
Elconjuntodeelementoscoordinadosdebecumplirconcuatrofunciones
bsicasquesedetallanacontinuacin:
Proteccincontrasobrecargas
Controldelmotor
Proteccincontracortocircuitos
Aislacin
Laproteccincontrasobrecargasesresponsabledeprotegermotorycables
contrasobrecalentamientosgeneradosporcualquiercorrientecomprendida
entrelanominalylacorrientederotorbloqueado.Estedispositivodeber
enviarunasealdedisparoaunelementocapazdedesconectaralmotor
delared.Normalmenteparaelloseutilizaalcontactordelnea.
Elcontroldelmotorserefierealaconexinydesconexindelmismoy
normalmentequienseencargadeestafuncineselcontactordelnea.
Laproteccincontracortocircuitoserresponsablededisipartodaslascorrientesqueseencuentrenporencimadelacorrientederotorbloqueado,porejemplocorrientes
http://www.editoressrl.com.ar/revistas/ie/298/caputo_motores_conceptos_basicos 3/4
20/4/2017 Notatcnica|Motores,conceptosbsicosymtodosdearranque.ParteIII|Editores
decortocircuito.
Cuandomencionamosaislacinnosreferimosaquedebeexistirunelementoquegaranticeunaaislacinenaireparaseguridaddelpersonaloperador.
LanormaIEC6094742definedostiposdecoordinacindeacuerdoalniveldecontinuidaddeservicioesperado:
Coordinacintipo1:Lacoordinacintipo1establecequebajounacondicindecortocircuitonosedebengenerardaosalaspersonasnialainstalacin,perolos
dispositivosdemaniobraafectadosdebernserreparadosoreemplazadosparavolveraprestarservicio.
Coordinacintipo2:Lacoordinacintipo2establecequebajounacondicindecortocircuitonosedebengenerardaosalaspersonasnialainstalacin,perolos
elementoscoordinadosdebenseguirfuncionandocorrectamentegarantizandoaslacontinuidaddelservicio.
AcontinuacinunesquemadesalidaamotorconarranquesuaverecomendadoporABBparagarantizarcoordinacintipo2.
Parapodergarantizarunacoordinacintipo2debenutilizarsefusiblesultrarrpidos,yaquesonlosnicoselementoscapacesdeprotegeralsoftstarteranteun
cortocircuito.Elarrancadorsuavetieneinternamentetiristoresquesonsemiconductoresylavelocidaddeaperturadeuninterruptoresdemasiadolentaparaprotegerlos.
Lomismosucedeconunfusiblecomn.Noeslosuficientementerpidoparaabrirelcortocircuitoantesdequesedestruyanlostiristoresdelarrancadorsuave.
LascoordinacionesgarantizadasporABBsebasanenensayosrealizadosenlaboratorioylosfusiblesqueseindicanenlastablasdecoordinacinestncalculadospara
limitarlaenergapasante(I2t)queeslanicaformadegarantizarlaproteccindelarrancador.
Acontinuacinpodemosverlasdistintascurvasdeloselementosdeproteccinmsutilizados.
Alolargodeestastresentregashemosrepasadoalgunosconceptosbsicosdemotores,diferentesmtodosdearranqueyparticularidadesdelosarrancadoressuaves.
Esteltimomtodovienecreciendogradualmenteenbaseinstaladaylatendenciaindicaqueprontoserelmsutilizadoenelmercado.
ABBestpreparadaparaenfrentarestedesafoconsustreslneasactuales(PSR,PSEyPST)ycrearunnuevoconceptoenarranquessuavespresentandolanueva
familiaPSTXconlacapacidadtecnolgicaeinnovacindealtacalidadquelacaracteriza.
Contacto:rafael.caputo@ar.abb.com
?subject=Consulta%20desde%20www.editoressrl.com.ar">RafaelCaputo
Promedio:
Suvoto:NingunoPromedio:5(2votos)
RevistaIngenieraElctrica 298 Mayo 2015 Notatcnica ABB Ing.RafaelCaputo arrancadorsuave conexindel
motor mtodosdearranque motores parametrizacin
PALABRA CLAVE
ahorrodeenergaalumbradopblico automatizacinbielcablescapacitacinCONEXPOconsumoelctricocontroleficienciaenergtica
energaelctricaenergaelicaenergasrenovablesgeneracinelctricailuminacininterruptoresledluminariasseguridadelctrica
transformadores
mas
EditoresS.R.L.|Av.LaPlata1080|C1250AAN|CiudadAutnomadeBuenosAires|Argentina|+541149213001
http://www.editoressrl.com.ar/revistas/ie/298/caputo_motores_conceptos_basicos 4/4