Está en la página 1de 17
Indu 14 La cuerda vibrante 14.1 Introduccién En este capitulo nos proponemos ampliar el estudio de las vibraciones de la cuerda discreta, que ofrecimos en el capftulo 15, examinando cules son las con- secuencias de hacer que el nimero de particulas de la niisma tienda a infinito (mientras que Ia densidad lineal se mantiene consiante), lo que constituye la forma de pasat al caso de la euerda continua, Veremos como todas les conclusiones de importancia relativas a esta tiltima pueden obtenerse a través de este paso al Ifmite; y, en esto, se incluye también la deduccién de la importantisima ecuacién de onda, En lo que tratemos, llegaremos a las distintas conclusiones resolviendo explici- tamente una ecuacién de movimiento, Uno de los resultados de mayor importancia, como es a pulsacién del modo de oscilacién fundamental, puede obtenerse con tuna exactitud sorprendentemente buena a partir de consideraciones energéticas timicamente, sin necesidad de resolver la ecuacién de movimiento. Este procedi- miento, conocido como método de Rayleigh, resulta de gran aplicacién a aquellos casos en que es dificil (0 imposible) resolver exactamente Ia ecuacién de movi- miento, Este método se ilustraré con varios ejemplos relativos a cuerdas vibrantes, cn los cuales pueda comprobarse su grado de aproximacién utilizando la solucién exacta, 515 earal ey) sp Luosco'np [Te - =" 1 sop (La4 (eset) xp eimescosyh [T= 9" sowxpuasgo tig Za xp 1 uae rv) ig Em xp Tous ues | eo[spUIOUOB IN UpIopjAr Bf ap Osn 49924 Ses “7 =x EISEY O=X apsop opuBssE) oy2[dw09 sod opeoy “jpodso se{op vied (/ se] 2p seumeurBeut 2 sejeeu sowed se) sequesuoa 9p opues8 ‘]uaueytuyUr oxsWIpU uN Le[n9[e9 OLTWSSDAU ysas ‘AIDOp $A “oo = wISeY T=4 apsap upiopusixa 26 cp] K yp] 9p souns se] X sajouss0N sopout ap sojun{uod soMuyUE pagoy onb of od ‘onuyu: sa sejnoped ap oxaunu Jo “Boy ‘u=s BIEeY | =4 ApSop apuonxa os UNS e| (Z'pI UDO) COFET Ua ‘OTe sod ‘seonsyayoeIe9 sou “Copsesind w & sojvuiiou sopout w ‘ojus} Jd ‘opuanstxe ‘peiioqi{ 2p sopex8 u auat) ojustuAcU! [9 ‘Sejnomued w 30d BpeuLlo} wiazostp epiono wUR op ose [a UA, 2s ‘equegiA epiano ey (rp hus wae! Gab ‘vas ¢ oe oes n= i096 1 & x sojqeizea se| ap enuNUOD UproUny doey 96 (1) ‘sand ‘jsy “enupuos eprono e] ap of%e] o| & BiouEisIp e] ex0yE uRoyToodso x= pl A 7, Pew, 1M cm z pee te sauod soutopod apuop (cn ee = {)uosaye ws 89 ‘Sorel UnBog { : opus = yep ‘gem T=) puss ge p ‘meu sowespuay ‘s9ou01 -eprono oj 9p Jeauly pepisuop v] swuoutestooid so dap/u anb wiuano uo soured “apy. “srubysuoo ozouvutted p/ui squoto0o fp anb ews} Ye) 2p orad ‘(O«-p K O«-i4) oreo w urpuay seus se] aniua upfoeredes m & soinapued seq ap gun epe® 2p outs vj an suatuais cou anb someSey ‘of? weg “enupUOD epianD eun Aue Sowonuosus sou pepyay uo anb ruuOs 2p “Onuyut B epueN seseu! ap ozounME Jp onb s2ocy eioy sowrouodosd son “epuond aun 9p o8se] of B aruouIEINBox sep ‘joedsd sojenqund seseur 2p ojun{uoo un sowerapfsuos sopaue ofmydeo fo wy ‘wax9sqp B] ap aHWY] OF#9 oWIOD ENUTUOD epIIND eT ZFT “oquauouojue sour owios @ zwyjuns eu] ap souoIequnyrod se] ap oporpul 2 OpusINs|s PXDAjOSAI 28 (aipanory-uuinig ap upioenca) euis}ts P| ap soUO}9eIqLA Se| AquDsop oNb upIoENDa wy SULOJIUN OU EpsaND B] ap UoWeXe UN UCD Equoe ofMydes aIse ‘sjUAUNjoULY aquesgia epsano ey ots 520 La cuerda vibrante 14.3 Energia de una cuerda vibrante Una vez hecha la hipétesis de que no hay presentes fuerzas de rozamiento, es evidente que la energia total de una cuerda vibrante debe permanecer constante. ‘Vamos a demostrarlo explicitamente ahora y, también, que la energia de la cuerda puede expresarse en forma de suma de las contribuciones individuales de cada tuno de los modos normales. Segin 14.4, el desplazamiento de la cuerda viene dado por a, 0 LaOsen (14.12) dondes las coordenadas normales son mt) = B, elt (14.13) Como siempre, las f, son cantidades complejas, obteniéndose las coordenadas nor- males fisicamente significativas tomando la parte real de 14.13. La energia cinética de la cuerda se obtiene calculando la correspondiente @ un elemento de longitud de la misma, 4(pdx)d* e integrando a continuacién a lo largo de toda ella. Entonces, 1 6 (aq\* rol, GB) & aay © sea, utilizando 14.12, 1 5 rex)? Tool. [ZirsentG"] ax (14.15) FT eundeado det sumatora puede expresare como sum dable, can to ext nos aseguraremos que todos los términos productos de dos factores distintos estén adecuadamente incluidos: L + IRX Sx SoD | son sen ax 14. T zed inte | Fe sen (14.16) Esta integral es la misma que 14.7, con lo cual ol Tate yy, TDi bn Daas ey (4.7) La cuerda vibrante 521 Al calcular 1a energia cinética debemos tener cuidedo pare que los productos que tomemos sean de cantidades reales. Por consiguiznte, es preciso calcular el cuadrado de la parte real de 1%: (nein? = (Reto, + myer + eno) 0,1, Se, — 0, ¥, 608 0,1)? (14.18) Por consiguiente, la energfa ci de la cuerda seré Fu, Seno, + ¥, COS Wt)? (14.19) La energfa potencial de la cuerda puede calcularse fécilmente escribiendo la expresién correspondiente a la cuerda discreta y efectuando un paso al limite sobre la misma, (Recuérdese que suponemos que la energta potencial se debe tni- camente a la energia eldstica de Ia cuerda.) En el caso de la cuerda discret te U=F5EG ana iy (14.20) Multiplicando y dividiendo por d, o=5e5(# 7 ‘Cuanao se hace el paso al limite, d ~ 0, el término dal paréntesis se convierte en Ia derivada parcial de q(x, t) respecto de x y la summa (el factor d incluido) se transforma en una integral: veel @y ax (42 SEAL Fn cose (14.22) por fo cual 1 max]? vail [EZn,cos P| de (14.23) [eu [Rp Pua10=) Jap wIpUENd2sUOD oWOD URINE esIOUEIgO ePeNd UpIENIoUO wis “sayeusiou sopour so] ap oun epeo e sepiqep souoronqiauoo se] op soumns safduiis uos <7) owos <7) ojuey anb so X sopeutsow sepetapioos ap oajduio jap eqjnsa1 anb ugioroyyduns BNO Gz'bL A Bz"pl U9 UPI sure) sowaarosqQ “opeyjnsou 2389 ap vioue}ioduu B{ SoUIAraA oTUaINBYS Uolooes By Uy Coren) = <1) +pipaut yojouayod mxBsoua ns yonBt 80 anuoiqia vpiono Dun ap Dipoul ponguyo vyBsoua vj anb ep Uo!snfouos ayueriodut ef & soUTeOI “eIUaINB|sUoD 204 (wn) do 7 = (ae mto% s- K_(0ouss “4 — 1/0 509M)» 40 as =(n> _ue]lwls 1o]ea un sowauaygo yeroustod eySious by ap oIpant soqeA Jo wIeg 7 es «ew these = (4 gntoR B= a> sourarptay ‘sojntt uos s/nso9 yas so1anpo1d SO] ap OFPoUt 3OIeA [2 spupe X ‘0189 vas anb eroynbjen ‘souadns ooquouuze un ap [2 S909A op oueIua ‘ouounu un asdwiops pues [ewUaurepuny uoroerqia Bj 2p opoyed jo onb oysond ‘ZZ ‘anb ua sin.s0o & ymjuas 2p O89 [9 UD oUUstUL of & ‘Fe sapendy soquIe Uos ojeA “29qU OWpIp Ua jH9,$09 9p { sH9,u9s ap soIpou SBI0qeA SOI OWN) “seoUCIUG “I°/4Z Codwoy 9p ofeasoqut ja uo o1paut sojea yo weyuasaudas sopedsos sisoiugied soj 2puop (en Ko 3004 + vowas-n)y 0 = iw ez oqesqia piano ey cpap sq “(1 -uawrepuny upipeaqa e] ap or2|duio9 opoysed un e a1ueqpuodsaxi09 yesodusay B{ seulo) “82s 0) sajpsodio} Sospau sasojoa sns xB[n9j29 pepl|NN ap saDaA v so esneo eno 10d ‘odutay fo woo Bun wpeo uvjZeA [e1oud}od K eongUID sejRIOUD Se ‘a[PuLJOU Sopour soj ap OunN EPED sp satloYangis}uoD se] ap euINs Bf rod YPEp oUdIA ‘spurape ‘K odwan [2 woo aumsuo asoueuiiod [eI0} ejBiou9 e[ anb eZoUEKI op . gio 7 (exz~0) wlio $5 =3 ‘eos 0 7 “na bso 2. oer) a+ ORT at+LeT :pepfun e] uep anb opespeno [e sourug) so] asopupm ‘ns £ onupsip onBup ap seoqsruouosin souoiouny ap soronpoid wos onb sours 439] so] ssopuyjnue “cz"p] K GIFT OpuEMNs exOYE YxpUaIgO 28 [e101 EyBIOUS eT 4ouas ‘’ — 10 809") 20% ern ei’ u2s 4 — 110 30030 2 = 9 “squaumeuy sourospuay “lap ear ized e] 9p opespend [2 opuejnaje> ‘fap uo!ouny lua opeynses jo avsaidxa vied vous] euIN[N e] US [1% OpezttN soway epuop (were) 7 ia xp 2 200 1 s00 “fun 2 TRE = 9 sowaipuar sousso9 soj vied UpIqUIE epHPA so L"p] voINpUOUOSIN uo!oefex wy] anb oysend ‘& alqgop euins ap euLioy ua asiiquiosa apand opespend |e oUTWAP) Jo ‘se1ue OWOD aqueiqiA epsano ey aes 524 La cuerda vibrante 14.4 Principio de Rayleigh Los sistemas vibratorios en que el modo fundamental de oscilacién es de in- terés predominante son muy numerosos. Con esto no queremos dejar implicito el hecho de que los arménicos superiores carezcan de importancia (Ia gran mayoria de los instrumentos musicales, por ejemplo, dependen de los arménicos para pro- ducir el tipo de sonido que los caracteriza), sino Gnicamente que la mayor inten sidad est4 asociada generalmente al modo fundamental. En el método expuesto anteriormente para determinar la pulsacién fundamental de un sistema vibratorio es necesario resolver la ecuacién de movimiento, por lo cual resulta dificil (e in- cluso imposible) obtener Ia solucién exacta del problema en muchos casos. Para hhacer frente a esta dificultad, Lord Rayleigh ideé un procedimiento que permite la obtencién de un valor bastante exacto de la pulsacién fundamental conociendo Gnicamente un valor groseramente aproximado del mismo. El principio de Rayleigh se enuncia como sigue: En el modo fundamental de oscilacién de un sistema vibratorio, las energias cinética y potencial de un sistema se distribuyen de tal forma que la pulsacién (y, por ello, la energfa total) es mi- nima.* Por los resultados de la seccién anterior sabemos que la energ(a cinética ‘media es igual a la energfa potencial media cuando para el célculo se utiliza 1a solucién exacta q(x, 1). Por lo tanto, si barruntamos (0 lo hemos establecido por tun procedimiento sistemético cualquiera) una solucién aproximada para el modo fundamental y luego igualamos las energias medias cinética y potencial calculadas, obtendremos un valor de la pulsacin fundamental que no sera inferior a la ver dadera, Pueden efectuarse las aproximaciones sucesivas que se deseen para llegar tan cerca como se quiera al resultado auténtico.** Para utilizar el método de Rayleigh, debemos obtener primeramente expresio- nes adecuadas de las energias cinética y potencial medias. La expresién exacta del modo fundamental de una cuerda vibrante es a1) = m(dsen 430) Sustituyamos ahora la funcién espacial sen(xx/L) por una funcién arbitraria g(x), cuya expresin serd nuestro propésito adivinar o elegir adecuadamente en cada si, pues, ax, 1) = mg) 04.32) * No vamos a ofrecer aqut la demostracién de este enunciado [véase, p. ¢ TEMPLE y Brexuey (Te56, cap. 3)]. ** Este procedimiento esté {ntimamente relacionado con el método variacional que se utiliza en mecénica cudntica para determinar el estado fundamental de un sistema mediante funciones de onda ensayadas. La cuerda vibrante 525 Segin 14.14, la energia cinética seré 1 *(aq\? f(z) & Lotte 5 [iio de (1433) Para obtener <7") sélo es necesario que hallemos el valor medio de #7 a T= GHD 50 f 9 dx (04.34) 2°), Si empleamos el mismo procedimiento que seguimos en la seccién anterior para determinar valores medios, resultard GHD = 40H? (04.35) © sea, sustituyendo el factor de amplitud |6,/? por la constante A*, 1 ot [2 <1) = jpAtat je dx (14.36) Andlogamente, en el caso de Ia energia potencial, que de nuevo suponemos que procede tinicamente de la energia elistica de la cuerda, “ =f mig’? dx 437) donde g’ = dg/dx. Entonces, al tomar el valor medio tendremos uy=aidArf'ote «Uy = Gnd “5 fg? dx Lig fy? Sr (14.38) {CLL “Bp “1 TOR “Hoey HOnTMY pIOT o8U9A « “¢ ugisaxdxa aj tod vpep 9] v 10yedns S004 oxen ugjsjooid eun eyuasosdas anb A % C1" uN ua oonUpIAR JoeA Je soLadns so nb © rr s9H1'e= 9 upyoesind wy anb of 20d ®) Leet = (1+ 9A) ied sen] ouop ‘ 9p owas 20feA 1g © mie oy 2 marae syjnso1 ‘oprooiqeso 0} woo opzanse ap uptoesind opuejnoqey (‘1 upisence ef anb ewsim | $9 (x)8 9p Uo[soudxs miso ‘Z=w opueng) “epzano Uj ap oniuao fo apsap asupou ap ey x uonsena uo onoupied 2 so u apuop oO 7 sopugtioso onouipred [2 quod -toout yBloyiey ‘ayuosaid ose |p ua -Tewuowpuny upfoesied o| ¥ wud spul “ous sod *K Buys eBoy ae t» anb wuiog 2p mutes 2oet 26 anb sn[e op onumpzed un cnuoyuseze|dsop worsuny e] uo syjout uo aisisuoD aisg “opennses [> seiofou eed OU ‘uot ovuatupssoud un gop! wBlysny “epewprosde owsiuezeydsop uo!ouny o| UsIG afiya 26 ou 1s asanuasar apand uotesind o| 9p o[noe> To va uoIsoaid vy Wo "ab OF [PP WH9s J0LD Jo "es © 1 “oIUD} 104, Les ‘91UeIg/A epiono &7 ® 0 ojoex9 opeynsas fa anb sezitoqus © ‘seouowuo @ sp (4 Tt e709) fo wert Ty Df ‘nypsor GE-P1 Ua opuainipens & 86 9 opespeNd ye opuEADTE, ! ow ee T= (6 zowueydbop upyany nw aiqevorer woempsorde feun edmpsuos vjoqgied eum anb anyumpe sourapod ‘aiuamnf|suos 10g “onue9 Jo ue | ein. auan omuorureze|dsap oumnxpun ye anb earasqo 2s ‘alqisod vfeq spur uproesind tI woo eIgeA open K soll upIs9 wpiana Bf ap soumrxa oq ‘anBls ow elzEp0qe Soureyspod “aqueaqea epiond x] ap eula|qord ye uoTOnfos ef ¥K souTEsgIs0UCD CU Is soyoqered uopemposdy (yt o1dmsla © jnbad Anus gi08 eoqugine upioesind e[ uoo BIouaIayIp e] eonUsINE (OF e] e vUKOLd syUTUID]GeU ‘oze1 USIOUN] vuN opeZ||NA ey 36 1S o1ed “eonupiNE yeruaWepURy uorESINd e Dyuatpuodsazion ja anb 20Keur ayuowI[ear 19s 6E"b1 10d Ope uproEs|nd Bw] ap IOeA jp ‘eonupine uornjos Bf ap eiaysp anb euL0y Te 9p (x)F opwBoye ekoy 2s opuEND xp 65d : wap * | jeyouepuny opous jap uotsesind vf wied ssa sou “<9) & <2 opuerensy ‘sy (eet) aqueigiA epiano eT 928 528 La cuerda vibrante @ Ejemplo 14.4(b) Vibraciones de una cuerda con una masa suspendida Supongamos una cuerda de masa m, longitud Ly densidad e=m/L, en cuyo centro se encuentra fija una masa M. Si M es pequefia comparada con m, la funcién desplazamiento seré aproximadamente Ia correspondiente a M=0, la cual sabemos que es 0) = a Con esta expresién, podemos calcular mediante 14.56 la energia cinética media de fa cuerda a la cual deberemos afiadir la energia cinética media de le masa: asd PaO fisem(Z) ae @ Entonces, como la masa M se mueve de acuerdo con aut) = A.c0s ot ® de forma que la energia cinética media es Tas) = UCR) = IMdot ® la energia cinética media total ser4, por tanto, y , obtenemos “1-7 1GetM ingen att TF MIM co Evidentemente, esta f6rmula nos da el resultado corresto en el limite M=0 (ya que fen este caso hemos tomado para g(x) la solucién exactal. En la tabla 14.1 se relacio- rnan las pulsaciones para distintos valores de M/m que pueden compararse con las exactas. Tabla 14.1 rar irr — Mim winl7ot* —euaolo pore orcentual ° 31416 514160 O1 238679 «28577036 02 © 21655226277 1,05 OS 22252154212 1 18138 14,7198 5,47 5 0.9375 08657829 La precisién que ofrece Ia solucién aproximada s6lo es aceptable para valores pequefios de M/m, puesto que cuando M aumenta, la forma de la cuerda se separa otablemente de la senoide correspondiente 2 M=0. 145° Ecuacién de onda Hasta aqui nos hemos ocupado de la descripcién del movimiento de una cuerda continua como caso limite de la cuerda discreta, para la cual poseemos una solu- eién completa; no obstante, atin no hemos escrito la ecuacién fundamental de mo- vimiento para el caso continuo. Esto lo conseguiremos volviendo al caso de la cuerda discreta para utilizar de nuevo el paso al limite; pero ahora en Ta ecuacién de movimiento en lugar de hacerlo en Ia solucién. La ecuacién 13.81 puede es- cribirse ‘(ua1=4) - s(t 4a RLS ‘Os81 9p 8pe99P | sp Pens v1 sioey souoroena seis9 ap uotonfosax e] worRBNsOALT (ssBI-COBT) NENTS sIODURy, fopiny sonboe[ £ (2991-6081) aFuAnar'] ydsso[ “ayyanovTwunig 2p veupBoWoy uoReN>> fouio2 a00U09 98 SOLpL PUNO} ¥] ofeg “0159 sO OU OLquIOH opunis ja ‘e1OUDB ud ‘eoNpUL ‘ove voip 9p soiied seiupsip ua vlauenoayy o> soarede ssuojsonoe ap od aI Jun asony epiono Bf 1g “eidord upjoesynd eurps3-s | 4» opueyuasoidas “te!suouodx> ewoj ud ‘siquinsca ap owioa ‘opesaxdxa vy 9s [e1oduioy vyouspuodap ¥] 2puop (red sop)'n = (1X96 eunsoy 8] 2p BS CHP] UpIIEND v] ap soxe]NoNZed sauOIONIOs sey ap eUN anb souesuodng ‘PepLeUoBo}I0 2p sauoro{puoD se] Jadajqarsa wXEd SAIOAIUE SAUOISEDO 5e210 us opezijsin oporgu [2 asopusin8is ‘sapouoFo}10 souojounf d\uerpaut upseyfoxresop 38 souojonjos se7] “seuojseqantied $0] ap oporgur zeoya Je OAANLE op sOUIazIAIOA ‘oyja 20d “A opeunxoide owuayuuypaooad un sezqn oLesaoou pros “seTTOUGS seuLOS uueua} anb ¢yrp1 woloenda | ap s9[ei0us8 sauoronjos uoqstxa ou onb oped “S21 -ueigys sepion9 ® Sopei{nsaa So] uanbyde 2s zea exer opuend une epelteap UoLon| 0591 ns uo aquejepe soures|soid anb oralqo ap gra0aze9 ou ‘erouanasuoD Ug “ONL -uyno vougoou ap seuiaiqoad soysnur vied syuauuemnonzed ‘ajqesoprsuoo spzoruY un ‘aqumisqo ou ‘auan (cpp1) eiuaseadar of anb ugtoensa Pf ‘epentuny uolq syut vonogad woueyodun eun ap sa awiojlun ow eprond e] ap eurargord yo worg IS seyjous souojouny od sepesosdxa sauojonjos Jouago ajqisod so souenonzed seuo} sepeuruoiap uaiainbpe ¢ + opuono aiuaumectun texambsojeno soUOID ung uos J £ z opueno ody) ays9 ap sauotsensa se] ap Uofonfosax ap yex9Ua8 oporzt tun aysixo oN “odwan, jop ou oiad x ap sauorouny 498 uapand owod + oe opuOP AQ XQ \ xo tae Ge) aa) 0 “eepeot|duoo Spur euLi0s Bj eo} oseD 2}s9 v ajuaIpuodsaiz09 wpuo ap UoJDENDA BI ‘Tend o} Woo (ee ‘OF'PE Uo}oenoe e] ap oaquiatar opunsas Jo uo arpLNN 1 osed Ja s208y ye ‘s1qqioso souaiagap ‘o1usInBIsuos Jog “(x)!=4 :x ap upIoUny Les 9que1q!A piano 27 pique ysos upisuay vy s2ouoqta “(x}/=d anb euntoy ap ‘auoytun s9 ou wpzaN9 B] {8 “Bueysqo ON “aqURIsUCD eI 4 UOISUD) ¥] anb 9p uoToIsodns ey eNoydu gpanb ‘epuo ap ugfsense wy sowyinpep smuoparaid UpIo09s By uo opuENd souopseqimued se] op woot & sapeuo$o130 sauojoung “suuOHUN Ou ¥PIIND OFT “upfoensa 1s 2p seuofonjos Se] op soworeyen ajuamnSis ojnydeo Jo ug “|euo|suoupouoW npuo ap up}oonve wy so anb rv) 43-2 (ren) 2 2 un w)to" bo, my z- 3305 OFFI ugjoende e| ap oxquioNUE ystoo 30a °Z/P—X uo epealop P| so anb opun3es jop ayuuy] J2 wo JOyeA yo ‘aqUaN ure we Pe be (x) (P sowiouoy Op'p] UpIseNDe Bop OUTULID ONO Jo Bed °Z/P-+* UO BpEALtep | SO onb ines) x9 @ 7 Bo @exb—@E souous) ‘oreo B 2puan p open aqueigiA epiano e7 oss 532 La cuerda vibrante forme, u,(x) seria simplemente sen(rex/L), como en 14.5. La funcién u(x) es la llamada résima funcién de onda (0 résima funcién propia o résimo modo nor- ‘mal) del sistema, Entonces, Ia ecuacién 14.45 se hard d {_du, (8H) + pots, 0 14.459) ala) ie ‘Asimismo, para la s-ésima pulsacién propia, podemos escribir a ( ca (14.450) (2) + potu, =0 5m) mismo método eon gue anteriormente demostramos 1a ortogoneli- 21257, 13.58 0 las 13.107 y siguientes), asta x=L y 14.456 por Siguiendo el f dad (véase, por ejemplo, las expresione multipliquemos 14.452 por u, € integremos desde tu, € integremos. Restando los resultados, tenemos ax ax) “ax ax i el au) Z( *)] dx + (08 — of) fins de =0 (14.46) El primer término puede integrarse por partes, con el resultado —(@?-0}) Fons. dx=0 de Jas condiciones de contorno im- Bl término entre corchetes se anula a la vista n i4(L), ¥ como el segundo término es puestas a las funciones de onda, up(0) evidentemente nulo, tendremos (o? 08) f‘pu,u,adx=0 (4a, Entonces, cuando las pulsaciones propias sean diferentes, 0 sea r7s, la integral de 14,47 debe set nula y, dado que la integral es indeterminada en el caso r=s, La cuerda vibrante 533 podemos imponer la condicién de que la misma sea igual a la unidad. De aqu{ re- sulta la condicién de ortonormalidad, fried = by 14s) que corresponde a la determinada anteriormente para las funciones senoidales (15.108) y a Ia condicién impuesta a las a, (13.63). ‘Ahora, podrfamos escribir la solucién general como sigue 4%, =F Byte (1449) y proceder, como antes, a calcular las partes reales ¢ imaginarias de las 2, en funcién de las condiciones iniciales. No obstante, este procedimiento no es espe- cialmente eficaz, puesto que las funciones u(x) no son ndimeros, como lo eran las ir, ¥, por tanto, sus cocientes no son expresiones senvillas. Podemos obtener una solucién general aplicando el método de las perturbaciones y simplificaremos el problema suponiendo que p varfa lentamente en funcién de la coordenada x y que la tensi6n + es constante.* Por consiguiente, expresaremos p en forma de serie de potencias de un pardmetro de perturbacién 2, As) =p) + Apa) +p) + +++ qo donde p es una constante y A una cantidad peqvefia y todas las funciones (x) son independientes de A. Ahora, si le cuerda tuviese una densidad p=", existifa entonces un conjunto de funciones de onda x) y pulsaciones propias oque satisfarfan 1a ecuacién eu dx* Si la densidad de Ja cuerda no difiere aprecisblemente de p® (es decir, si A es realmente una cantidad pequefia), las funciones v,(x) y las pulsaciones w'serén muy proximas** a las funciones u(x) y a las pulsaciones propias verdaderas Podremos entonces desarrollar u,(x) yo, en potencias de A: + (oF pu casi) {0% + AN) » HUME) + 4 u(x) 0, = of + 20h! +2 (14.52) * La complicacién adicional que representa una tensién variable se puede tratar de forma paralela a todo el desarrollo que sigue (véase problema 14-17). ‘* Recuérdese, no obstante, la advertencia hecha en la scecidn 55 con relacién a estas afirmaciones, LVL wpe eu ATOR OFA. au AP iahten? f= SW ‘upyoqugep sod ‘soumesep or 0 [SP ainebtardsf lO+2P cctots| her] f+ 27 Ineo | Ls) ehohoO'9.S souraupuay tepiano pj ap o8:0] o| & souuBoyUT 2 ;g)n 30d ug}oenoa w3s9 wioYe sowonbydn | get) CoML ah? + oFrSC 05 + coFMorFLelo5”) ~ LoIMMI"D & sowiazpuargo ‘L¢"F1 Uo! -enoa P| © (09'p1 K Be"Pt) epunas epeaap ns & fa ap oTforEsap 9 SOUIEAATT IS (ov Mob lio" B- = EE ad to euzojsuen 2s ‘16-91 2p osm opaajzey ‘amb Puy eP. (6s"p1) aps np (oie? oie? sowisua) “siusInfisuoo Jog ‘4eUIML ~rerep anb Aey anb (y 9p sovuoypuadapur ugtquies) sajuszoyzoa wos “9 se] epuop Gs ino f= an ‘soouowug “219 gf“ 'souoyouny sey seqjoxzes0p ezed sepezran 49s opustpnd ‘opeuorousur f2 owod owuniuo> un upzimynsuOD “e1o=d exed Bpuo 9p Ugfoena9 e] 2p SOUOIANOS UOS aft Se] OUIOD ‘A so[euOS\O}0 sauOFoUNY 2p oYo]duIoD ‘uiaisis un 9p upfouny wo asxeyjouresap apand ‘eas anb exognbyens “uorouny epoy, ses ‘quesqiA epiano oy * Pao xP, SPE) O= Morb eCcl™) + oH er Fela) + (on PIMOIE + we Uuos uapao sould ap sour 491 sor] "0120 9328 Buns ns anb o] Zod “1g"p] wa|dwino (y ayus{oyo09 uN ap usar “#9 anb soy ‘e2s 0) 0129 wapi0 ap SOUTUIID) S07] “ojnU Bas serOU}od se] Bp BUN wPED ap atuar24y209 Jo anb o1resooau p98 ‘QG'hE eBeystes y ep JOqwA soMbjeno anb wed (osr1) OD + IML HIME HIM) Go + Ie + OE + 0D oP P,P + lO + hoe + GIO 4 FEE ee Pag 2 acacia CP GMP” oieP sowospuaigo “# & (x)¢ ‘(x)'n ap Sojfouesap so] upfoense wise ue opuaknansng sndjoe 2 (ss) 0 pos (xyn set ooesHes anb upoena9 BL & Too - sen Tmtat hs (gin H(L"pI “J0) 498 aqap ‘sepenaape souoFoIpuod sey BuNOT upfoezteuiou vf anb ap ojalgo Te “(T/x2s)u2s souo;Suny sB{ UoKNIoUL,x{n SP] OID esr 9 = xP (MaiteS panyjnsax ‘seojjugine epuo ap souorauny sey e ayueIpuodsazr 09 uoforpuoo vj souryfnpap anb euLO] BuIsIUE BI 2p 0129 UepIO ap EPO ep soUOID sunj sej vied pepyyeuo8ov10 ap uploejar wun s999{geisa soutapod ‘auawaiuaprag, ‘19 ‘Dpto ap upjounf v] v uap10 opunBes ap up}s094109 B] $2 ¢ Sup}oDspnd py ap uapio seuutad ap uUp}2oou09 epeLUeT| 8] 59,,fo OUTULIOL |x| “SUpeUIULIDIOP 305, ap wey & y ap sojuatpuadapuy uos er sapepmues sey & (x),ip S2uoyoUN§ se] 9puOP aqueiqia epseno e7 ves 536 La cuerda vibrante y hagamos uso asimismo de la condicién de ortogonalidad (14.55) para escribir la zouacién 14.62 como sigue LF CallolY? = (0!) Dy + of[2045,, + wFOMI] =O (14.64) Efectuando la suma indicada en el primer término, se obtiene Cal(O!? — (OP ] + L204, + FIP] = 0 (14.65) ty rt, Primera. Evidentemente, tenemos ahora que considerar dos casos, ‘mente, para el caso r=t, el primer término se anula, y of? 2 40M? (14.66) que nos da la correcci6n de primer orden de la pulsacién. Si escribimos 0} = [os + 2af? +P y retenemos Gnicamente Tos términos hasta primer orden en A, tenemos 0)? + 220{%af” (14.67) que, a la vista de 14.66, se hace of & (of)PU ~ AMI] coin [ a fomreury dx] (14.68) Ahora, de 14.54, tenemos (cc sen™ uP ec sent por lo cual Ia correccién de primer orden de la pulsacién (14.66) variaré en Ia forma fe force dx ax [o%sent ax La cuerda vibrante 537 En consecuencia, vemos que si la perturbacién en densidad se encuentra concen- trada en los nodos en el caso de los modos r (es decir, en aquellos puntos en los cuales sen(rrx/L)=0), la correccién seré nula para esta pulsacién propia particu- lar. Por otra parte, la correccién seré maxima cuando p esté concentrada en los vientres. Volviendo a la igualdad 14.65 y considerando el caso rt, encontramos que el primer término det segundo corchete se anula, de forma que CoM? Co GF OP ret (14.69) Por lo tanto, la correccién de primer orden a la funcién de onda es u(x) =F Ca uf?” ne lame (47 donde el acento en el simbolo sumatorio indica que & excluye el sumando r=s. El sumatorio de la igualdad 14.70 se extiende a los valores s= 1, 2,..., 09, no siendo asi posible calculer Ia suma por completo. Ahora bien, dada la forma del denominador, tinicamente aquellos términos para los cuales!®) = o{'darén con- tribuciones apreciables y, por lo tanto, el valor de la suma, de infinitos suman- dos, puede ser obtenido con gran aproximacién considsrando sélo unos pocos tér- minos, Precisamente es este hecho Io que hace que el desarrollo por el método de las perturbaciones constituya un procedimiento de aproximacién eficaz. @ Ejemplo 14.6 Cuerda de densidad lincal variable Consideremos una cuerda no uniforme cuya densidad venga dada por Phx) = pot dx o donde pp es una constante y \ una cantidad pequefia, tal que X sano 2p LOgt 2p ofeqen [> ‘sqUEsqO ON "wom;UOUOEN a12s euN oIuETPanr as1e1 Usaidar apand ‘omumjuodsip upiaun} wuN OsNIpUI ‘oypaY ap “A Buzinbjona upiouny wun and ost ue g[euas uoinb (o¢gT-2921) Ystunay ydoso{ aisndeg weal uozeq ye nj & sozejnon Sea soses 8 uouariyss 98 80159 010g “s2}4a,>y909 So] ap safesBaUy seuo|soudxo se] sIoNpap UD Siowbd p uring & seopuouoden soliae zezqAN us oroUMd [P nj TTTNOSAI [UEC (e06"P1) apxssoos fF Hf eisey a — apsop opuesayul 2 x5 $09 aod zg'p1 opuvaydnjnu * sowusroys0s soy avjnoqeo sowspod ‘oye, o| 40g (eyousraAu0d P| ‘o8onj apsep ‘vysondns opuepanb) x 9p ezainbjeno upjouny wun zwyjouresap wied aezyyIn sourapod anb o1ajdwod yeu “o80}10 eUIaIsIs uN aqUD_NEsUO9 Zod UaKMNsUOD “Zg"PI UD Z/% 40d operuasardas Gyumrsuoo ous) Un uoo orun{ “°° w1>ey aBrBAUOD LaLINOY ap A108 e] ¢x=x pepmnupuoosyp ap ond un ua anb osyesowep apang “soyj> 2p oun pea ap osjuop OnuAUOD was (x)f aonb sope) soyeAzayUTGns Ua OTeALoVUT [2 OpUDIPEA ap osiefoueus apond uofouny vf ‘ose oys2 ug “z>x>2— ojeataruy Jop onuap sei uy sopepinupuoasip op oxfuy ozsumnu un Jod epsuoy 12ySa opusrpnd “x ap enue “quoo ugfounj eun squoweess90u 198 aqap ou (x)f anb eseUpLApy "19" U9 epItr -aigo any ek anb upysaadxa *,J94nog op alias B] ap seryurey spur opdusafa ja sa o19y ens equesqiA epiano e7 ole (sv) (xsuas’g + x1500'0) C4 1x4 was & x4 909 sayeu08 -ouio souozsuny se] 10d wisanduioo wotniguouc8isy aysos eun oqueypam «> x>*— oyparoruy Jo wo (x)f uofauNy eu op upreUassudar v] wIOYR SOUIDTEPISUOD “seoqn glow Lon souorouny se] owtoo se “019 ‘ ayuna}Y 9p SortMoUjod so] ‘]as50q 9P souo!D “ny so “a1puo80"] ap sojuiouyjod sof sopinjour upiso sea u> A sajeuoHouo souo|o “unj 9p niojnbjono oya|dwso> euiays}s un ‘oysandns sod ‘uos (xY4 sauoyouny Sey ose) ap(ayacas” {eyes =e pamynsot “ono o oo Geo voloX= spconarsye” [' Kes erooor! | sowsrpusigo ‘pepyjeuosoro ap uplerpuco e| soureoride weumns & uoyoex8oqu! e] sopearpur uyiso anb us uapzo Je souesquIeduoyU 1S (er) spoyoayorog "f= xpeyoes” f sopuesBoruy 9 (x)% 30d peprendt wise opueandinjnee (ae'tt) (2 ap onfouesap yop #2 saquatoyoo> sof seujuiaIap sowrapod “ezOyy r= xp AGO] f ‘ugioezyjouou 2p agjorpuoo e] swwauepeniqze owsondusy asopugiqry “x 2p souojoun] wos «soueauN sazoroea» somisantt onb ek uoyoexBoyuy eum oqe & Z0Ad]] OHESa20U $9 eIOR OPP (sri) Vom xp (xracnyo f equeigiA epsano e7 zs 944 La cuerda vibrante y anélogamente en el caso de las by: ** aysensx die see) Caleulando el valor medio de j(x) en el intervalo —m: 1 TO- x [soa can) onde pondremos el desarrollo en serie 14.87 de f(x), resultando que la integral de cada uno de los términos en seno y coseno es nula puesto que los valores medios de cos rx y de sen rx en el intervalo [x,+ 2] es cero cuando r es entero. Unicamente el término que contiene a a es distinto de cero Entonces, I) cy (14.92) represotendo el primer tamino de Ia serie el valor medio deta fanelén en o intervalo considerado, La expresién completa del desarrollo es I) Hl fodder +25. [> rx J" sexeos re’ dx fee 7 (14.93) st senrs [°"fx)senrs’ a’) Observemos que cos rx es una funcién par, mientras que sen rx es una fun- cién impar, 0 sea, cos rx = cos (x) | (14.94) sen rx = —sen r(x) La cuerda vibrante 545 Entonces, cuando f(x) sea funcién par, la integral J Sesen re dx se anularé y f(x) estaré representada por una serie de cosenos (més el primer téemino constante). De igual forma, cuando f(x) sea funcién impar, s6lo quedaré la parte de la serie que contenga a los senos (anuléadose el término constante). Hasta aqu{ Gnicamente hemos considerado la representacién de 1a funcién f(z) en el intervalo —x x/L y encontraremos soaz] in ede +E [oo my * ‘Hx)cos ax’ ent fee ae] G99 ‘Adomiés, si f(x) es funci6n impar en —L & semnoyized se] 9p eun upeo ered <1) opuvuruioyap oynoyyo ye sopacod & oiustureze[dsap uoiouny owoo vjogpied pun sewOY, “TeIuaUepuny ug!oes|nd B| op epeunxoude uoisoudxo vun s9uaiqo “yBio[hey 2p oporpu [2 OpuEZHNA “(IT-€1 Bt -n8y P| tw oulod) + upysuaI BUN B EpHowIOs ‘7 pmaiBuoy ap (Osed Us) epsan9 euR sazejnSon sojearerut © ueyains 2s “fy eseUE ap wUN EpED ‘senonAEd SOL “LI-bT “sar -n8uen © sajeproues souciouny op s08n| ua voloqezed owuomuezerdsep u!ouny fun rewo} ap svfeiu9a se] 2p vole seuoZRE “SOqna[p TONIVe}o WIS “2IqoUOZeE ‘180 59 gnb od swoydey “po saloqea wred sostzaid sopeyins ‘on euorsuoderd ugroeunxoide vyso anb sensowiog “seyMBue ewI0} op oTwoRWEZ -ejdsop uoiouny wun opurwior (q)p'p1 o[duafa jap eure]qoud J2 FOAIOSON “OI-bT “PPT opcuala pp 9 & £ “s sauorsoidxa so] souayqo ered souesaoou sojnayg9 so] JeMI09}a “G-FE “sopeyynsai So] JEIUOWOD d=p/u ap K + 9p selojeA sowsqur so] uoo enunuos eun ap [p ua X sejnoyed ot & 6 “¢ ap ewsondwioo vior9sip epiano eun op oseo [9 uo J opow 9p or9UNU Top LUpIoUnJ Uo “* seoqstiaige12 souorDesind so] zesedu0D ‘oayyss UN OPUO!EH “B-FT “sojeuz08 sopou so] 9p upiouny uo sauorpeiqiA se] asuarpnisy “PmysuoT oUUSIUE ey ayuOKNe) “oex9 OLTENUCD OpNuds UD EAN 28 OUIONXD Oxo [9p L/7TE eUEISIP CUR e open “is ound un ap anb sexiuayu ¥ plourisip eun vjopupredas epiond wun ap aquaK “jeu9ye] ea 98 oulaNxa un 9p L/TE wiouRIsIP uN v opens|s oIUN UN UA “EFT ‘lersurepuns [2p ofeqap snd oxaaim £ opundes sootugumse so| upzeyso jaqyoap solupN? {'219 ‘OABIOO “OLNEND SoDTUUE sol $21 cuasne uenuonoua 95 gnb 10g? “epiano ef ap a1uainftsqns oyuatuuAOU Jo xeUIUNIE, “aq ‘aiuauerotur opeginjiod wyjnsox ou T5x52/T 070M Ja £ Z/T=% wo k O=* ua 0100 eysey aiuoweauN opualsaisap $/T=x ua sokeW s2 [eID PEPIOOT OA By ‘owoHxe un 2p $/7x RUNSTP eUN e opemMis ound un uD vjopuyed o8 eprono cun ojwalwtnow ua auod 2s s5ynduely of[pieM uN UD “ST squeyinsar ouortarAous fe 11q}9s0C{-ea [PLOIWL PEpIOOIoA wun esqo> epiand ap ugpouod eis “omua0 ns ap owioy ua sz BIauEISIP BUN 9p O8:e] of oped ua adjo8 uN opuaigises o1woyturaour uo ouod 28 [eIOIuT oWWauIEze|dsep UIs wpIaND LUN “S-HL “opout oumsp-u Jap pnigjdure oy awjnoqeo & seapsqrarsereo souoroesind se] seuUDIOG, Ls aquesqia epiano 67 0-0) teTIe— Ty = (0'x)E uww0s sejepoquy souoyoypuoa se] opuend epiono wun sp oIweRMEAoUI {9 JeIPMISE “ppt ‘opopiad 9p 8/1 ap soyeaioray epzona B] 9p smI0§ BI e{nquC “¢ peprensy vf sod vpeyuasaidar o4198 v| 9p sourta -ip) soraumd san So] 40d opeyuasaidar uatg eponb epiono e| ap [epoyul owwoyurez -ajdsap Jp anb oouguinu ojnsy> sod sensoup ‘Z'p1 ojdudlo fe voIsefeL UE “pL “soppyutiod sopous so} ap ezajeanyeu oy aso) -uguiop “omanxa un ap ¢/7 ejouesip wun 8 asjuanous as esynd 2s apuop ound y> anb 9p ose jo uo Z'p1 o\duislo jop wulolqoud [9 sjusWEAINU asEAIINSDY “Z-p) so[etLioU Sopot sns_u2 uoianjos wp sexedag “(7/xx¢)u0s y=(Q'x)b & 9=(0'x)b ueas soppioqu solloyorpuod seq opens enuNuOD epraNs UN op C}UDIHASWL [> AeIPTASA “}-pT spwelqoig (9 “dea) soqeaqia seprano ej & sauoypzoqde sns & (¢ “de9) s0p:n0g 9p souns se] “(z deo) sejouofon0 sauorouny se} ayjaap ued uoo eIpnisa 3s apuop ‘(gorq) stAvq ap pp 4 [Hp a1uawpe!rodes owsspour opsren up “(¢ “deD ‘9pId) saaig & (1 ‘deo ‘ZG0y) AVIS “(HHD) THHOEDD “(pL “deo ‘Qo1y) SKY 2s19h uapand ‘ojdwafa 10d ‘yeiaue8 ud sayeuoou0 souc}ouny se] ap. A s9UNEY ‘2p S408 36] 9p ©1103} e| ap wR 26 SoaNpuIDyeM so}xa) ap pepsuEA uel# AUN Ug (Zi “deo “994$) Nomag 10d ‘ojdusle sod “epezynin 9 sauojsequnyisd se] 2p ejio3) ey “s2|gelsen pepisuap £ upisua} 2p sepsano 2p souorpesqia se] usyesi (91 “deo ‘cgeq) SsaNosnvi & (OF “deD “zpIS) ava A waLYTS “uf -key 9p oidiound yop squowepeneyep usyeny (9621) AaTHOI & AANA, “ooIsHI9 ‘opuars wpunucs (9 ‘deo “yGey) HOITTAYY p10 ep a1UTIqIA upion> | ap oIpms9 1a (a “de “Z918) waves wauvas £ (BFW) aswow “(G1 “489 “ycog) waxoag ssorpsuo> ‘erpedso ug “sepiond se] 2p soUoI9 -RIgHA So] 9p wIEN a5 C1 o|MdeD Jo UD Sepouo!oOpE soIouaLD}s1 se] 9p vHOKEUE eT UT sepupuomooss seyousi9}y, epeidosde spur ¥] pias sopep 3gisod sejso ap wiyo n wun ‘seouRIsuNdU}D se] UNZag ‘soUDsCD ap BUN op OOD sou2s 9p ajz0s wun ap uorouny Ua oIUE) 2sz9984 Gpod O[JoLIESEP [> “T>x>7— equesgin epsano 27 ors 548 La cuerda vibrante de la misma masa, pero de densidad uniforme, Comparat el resultado con el de primer orden obtenido en dicho ejemplo, 14-14. Obténgase la correccién de segundo orden de Ja pulsacién para una cuerda de densidad p(x)=po-+Ax. 14-15, Sea una cuerda de densidad p(x) =po+A sen(xx/L). Determinar los elemen- tos del tensor {m} y demostrar que existe acoplamiento entre todos los modos impares y entre todos los modos pares, (Entonces, todas las componentes mye del tensor se anularén a menos que j yk sean ambos pares o ambos impares.) 14-16. Mediante el método de las perturbaciones efectuar el estudio de la cuerda del problema anterior y obtener las correcciones de primer y segundo orden de Ia pulsacién. 14-17. Considérese el caso de la cuerda continua de densidad constante, cuya tensién sea una funcién que varie lentamente con la distancia a lo largo de la cuerda, Desarrollar r en serie de potencias y calcular la correccién de primer orden de la pulsacién para este caso. 14-18. Con relacién a la cuerda del ejemplo 14.6 cuya densidad es p(x)=potAx determinar la correccién de primer orden a las funciones de onda (véase 14.70) para los tres primeros modos de vibracién (0 sea, r=1, 2, 3). Examinar los valores absolutos de los términos sucesivos que van apareciendo en cada aproximecién y retener sélo los términos mayores que aparezcan en los primeros lugares. 14.19, Hallar Ja serie de senos y la de cosenos de que represente @ la funcién f@=e, Oex

También podría gustarte