Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
com
CHAPTER 7
INTEGRALS
POINTS TO REMEMBER
Let
d
F x f x then we write
dx
f x dx F x c .
STANDARD FORMULAE
1.
2.
x n 1
c
x dx n 1
log x c
n
n 1
n 1
ax b n 1
c
a
n
1
ax b dx
1
log ax b c
a
3.
sin x dx
5.
tan x . dx
4.
cos x c .
n 1
n 1
cos x dx
sin x c .
61
XII Maths
6.
cot x dx
8.
cosec x . dx
log sin x c .
cot x c .
sec
9.
sec x . tan x . dx
10.
cosec x cot x dx
11.
sec x dx
12.
13.
x
x
e dx e c .
15.
16.
1 x
17.
18.
19.
20.
1 x
1
x
dx
log
x c , x 1.
1
a
a x
c.
a x
log
2a
dx
x
a dx
x c.
2a
dx
c.
x c, x 1 .
XII Maths
14.
dx sec
cosec x c .
dx sin
1
x
x . dx tan x c .
dx tan
7.
tan
x a
c.
x a
1
c.
62
ax
c
log a
sec x c .
21.
22.
23.
1
a
1
2
a x
1
x
dx sin
c.
dx log x
a x
dx log x
a x dx
25.
a x dx
x
a
24.
26.
a x
a dx
sin
a x
c.
c.
c.
log x
a x
log x
c.
c.
RULES OF INTEGRATION
1.
k .f x dx k f x dx .
2.
k f x g x dx k f x dx k g x dx .
INTEGRATION BY SUBSTITUTION
1.
2.
f x
f x dx
log f x c .
n
f x f x dx
f x n 1
c.
n 1
63
XII Maths
3.
f x
f x
f x n 1
dx
c.
n 1
INTEGRATION BY PARTS
f x . g x dx
f x . g x dx
f x . g x dx dx .
DEFINITE INTEGRALS
b
f x dx
F b F a , where F x
f x dx .
f x dx
a
where
f a f a h f a 2h
lim h
..... f a n 1 h
h0
b a
or
f x dx lim h
f a rh
h0
r 1
1.
f x dx
f t dt .
a
f x dx f x dx f x dx .
a
4.
2.
3.
f x dx f x dx .
(i)
XII Maths
f x dx
f a b x dx .
(ii)
64
f x dx
f a x dx .
0
5.
f x 0; if f x is odd function.
a
6.
f x dx 20 f x dx ,
2a
7.
2a f x dx , if f 2a x f x
f x dx 0
0,
if f 2a x f x
1.
3.
1
sin
x cos
x dx .
2.
dx .
1 sin2 x dx .
x8
6.
5.
99
cos4 x dx .
7.
4 3 sin x
log
dx .
4 3 cos x
8.
9.
cos 2x 2sin2 x
dx .
cos 2 x
10.
11.
c x dx .
8 x
dx .
x 8
4.
a log x
e x log a dx .
2
7
sin
x dx .
12.
65
d
f x dx .
dx
XII Maths
13.
sin2 x cos2 x dx .
15.
log e
dx .
e
17.
e x dx .
dx .
2
19.
x 1
21.
cos
23.
dx .
14.
16.
ex
a x dx .
18.
x x 1
x
x 1
e
dx .
dx .
dx .
20.
22.
x cos 1 dx .
24.
cos x sin dx .
26.
x 2 dx .
28.
x cos x dx .
30.
32.
ax ax dx .
25.
cot x .logsin x dx .
27.
x 2 3 log x dx .
29.
1 cos x
dx .
sin x
x 1
33.
34.
0 x dx
x e 1 e x 1
dx .
xe ex
2
x log x dx .
31.
1 sin x
cos x dx .
XII Maths
66
35.
2
2
0 x dx
f x
36.
a f x f a b x dx .
38.
1x x dx .
39.
If
40.
a f x dx b f x dx .
37.
2 x dx .
0 1 x 2
41.
(i)
x cosec
tan1x 2
1 x
dx .
(ii)
x 1
x 1
x 1
x 1
cos x a
(iii)
sin x a sin x b dx .
(iv)
cos x a dx .
(v)
(vi)
cos
(viii)
cot
(vii)
sin
(ix)
x cos x dx .
sin x cos x
2
dx .
(x)
a sin x b cos x
6
(xi)
sin x cos x
2
dx .
(xii)
sin x cos x
67
dx .
x dx .
x cosec
x dx .
dx .
cos x cos x a
sin x cos x
dx .
sin 2x
XII Maths
42.
Evaluate :
(i)
x
4
dx .
*(ii)
x 6 log x
(iii)
1 x x
(v)
(vii)
(ix)
(xi)
43.
dx
7 log x 2
(iv)
x a x b
5x 2
2
dx .
3x
1
2
dx .
dx .
(viii)
2x 1
x 2
4x x
(x)
dx .
3x 2
x 1 dx .
Evaluate :
dx
(i)
x x
(ii)
1 cos x 2 3 cos x dx .
(iii)
cos
XII Maths
(vi)
sin x
sin cos
2
d .
cos 2
68
(xii)
x
x
1
9 8x x
sin x
dx .
sin x
x
2
dx .
dx .
6x 12
2
1 x x dx .
sec x 1 dx .
(iv)
(v)
(vii)
(ix)
(xi)
44.
x 1
x 1 x 2 x 3 dx .
x
x 2
x 2 x 1
dx .
(vi)
(viii)
dx
2x 1 x
sin x
sin 4x
(x)
dx .
(xii)
tan x dx .
x 2 1 x 2 2
x 3 3 x 2 4 dx .
dx
sin x 1 2 cos x .
x
x
4
dx .
1
dx .
81
Evaluate :
(i)
(iii)
ax
(v)
sin x dx .
cos bx c dx .
cos
x dx .
1 sin 2x
dx .
1 cos 2x
(vii)
2x
(ix)
2ax x dx .
(xi)
(xii)
(ii)
sec
(iv)
sin
(vi)
(viii)
(x)
x dx .
6x
1 9x
tan
dx .
x dx .
x 1
dx .
2
2x
x 2
x 12
dx .
2 sin 2x
dx .
1 cos 2x
1
dx .
69
XII Maths
45.
(xiii)
6x 5
(xiv)
x 2
(xv)
2x 5
(xvi)
6 x x dx .
x 3
dx .
x 3
4x 3 dx .
4x 8 dx .
(i)
sin x cos x
9 16 sin 2x
dx .
(ii)
(iii)
x
0
1 x
1 x
1 2
2
2
(iv)
dx .
sin
1 x 2 3 2
dx .
(v)
sin
0
sin 2x
4
dx .
(vi)
x cos x
5x
2
dx .
4x 3
(vii)
x sin x
1 cos x dx .
0
46.
Evaluate :
3
(i)
x 1 x 2 x 3 dx . (ii)
XII Maths
70
1 sin x dx .
(iii)
log 1 tan x dx .
log sin x dx .
(iv)
(v)
x sin x
1 cos
dx .
x
2x x
3
f x dx where f x x 3 x 2
3x 2
when 2 x 1
(vi)
when 1 x 1
when 1 x 2.
(vii)
x sin x cos x
sin
0
(viii)
x
2
47.
dx .
x cos x
dx .
cos x b sin x
(i)
(iii)
(v)
dx
1
(ii)
tan x
1 sin x
log
dx .
1 sin x
x tan x
sec x cosec x
sin
(iv)
e
0
dx .
(iv)
71
2x
dx .
2
1 x
e
cos x
cos x
a x
cos x
dx .
dx .
a x
XII Maths
48.
2x dx
0
log x log sin x
49.
51.
sin2x dx .
dx .
sin x
52.
sin x sin2x dx .
b
53.
log x 1 log x
50.
sin x dx .
54.
dx .
f x dx f a b x dx .
55.
1
sec x tan x dx .
56.
sin2 x
1 cos x dx .
57.
1 tan x
1 tan x dx .
58.
ax b x
c x dx .
59.
Evaluate
sin1 x cos 1 x
dx , x 0, 1
(i)
sin
(ii)
x 2 1 log x 2 1 2 log x
dx
x4
(iii)
(iv)
(v)
XII Maths
x cos 1 x
dx
x2
x sin x cos x
sin
dx
x
dx
a x
(vi)
72
sin x cos x
sin 2x
dx
(vii)
sin
x cos x dx
(viii)
dx ,
3
2
(ix)
x sin x dx .
(i)
(iii)
5
5
dx .
(ii)
x
2x
dx
x 1 x
x 1 x 3
dx
(iv)
dx
dx
16
(v)
cot x dx .
tan x
(vi)
(vii)
1 x
0
61.
x tan
2 2
dx .
dx .
(i)
2x 1 dx .
(ii)
3 dx .
73
XII Maths
2
3x
(iii)
2x 4 dx .
3x
(iv)
2x
dx .
(v)
3x dx .
62.
Evaluate
1
cot
(i)
x x 2 dx
dx
(ii)
(iii)
log 1 x
1 x2
63.
1
sin x sin2x dx .
65.
sec
x dx .
dx
2 log sin x
(iv)
log sin 2x dx .
3 sin 2 cos
64.
5 cos2 4 sin d .
66.
2x
cos 3x dx .
ANSWERS
1.
x c.
2.
2e 2
2
3.
tan x + c.
4.
8x
x9
x2
8log x
c.
log8 9
16
5.
6.
XII Maths
74
8.
x a 1
ax
c
a 1 log a
7.
9.
tan x + c
10.
11.
x c 1 c x
c
c 1 log c
12.
f(x) + c
13.
tan x cot x + c
14.
2 32 2
32
x x 1 c
3
3
15.
log |x| + c
16.
e
a
17.
2x e x
c
log 2e
18.
2
x 13 2 2 x 11 2 c .
3
19.
log x 1
20.
2e
21.
x cos2 + c
22.
log x cos 1
c.
cos
23.
24.
25.
logsin x 2 c
26.
x4
1
3x 2
2
3 log x c.
4 2x
2
1
c.
x 1
log e a c
27.
1
log 2 3log x c .
3
28.
log |x + cos x| c
29.
30.
1
log x e e x c .
e
75
XII Maths
31.
x log x 2 c
32.
33.
34.
35.
36.
b a
2
37.
38.
39.
40.
41.
2 1
x 2 log ax
2x c .
2
a
(i)
1
1
(ii)
1 2
1
x x x 2 1 log x x 2 1 c .
2
2
1
(iii)
(iv)
sin a b
sin x a
sin x b
1
(v)
log
48
2
sin x
(vi)
sin x
(vii)
1
1
1
1
(viii)
4
cot6 x
cot x
c.
6
4
sin x c .
(ix)
a2
c.
a sin x b cos x
76
(x)
42.
(xi)
tan x cot x 3x + c.
(xii)
(i)
tan
3
(ii)
(iii)
log
2x 2
2 log x 1
1
c.
[Hint : put x2 = t]
3 log x 2
1
log
5 1 2x
5 1 2x
(iv)
x 4
sin1
c.
5
(v)
2 log
x a
x b c
(vi)
cos sin
cos x
Hint :
5
(vii)
(viii)
(ix)
log 3 x 2x 1
sin x
sin x
11
tan
3 2
2
4 sin
2
2
sin x sin
sin x
3 x 1
c
2
x 3 log x 6 x 12 2 3 tan
4x x
sin x sin c
x 3
c
3
x 2
c
2
77
XII Maths
(x)
1 x x
3
2 2
2x 1 1 x x 2
sin
16
x 2
(xii)
log cos x
x 1
2
x x x 1
7
2
c
1
2
2 3
x x 1
log x
2
8
3
2
(xi)
2x 1
c
5
cos x cos x c
43.
(i)
log
7
(ii)
(iii)
x
x
c
1
1 cos x
log
2 3 cos x
2
log cos 2
3
(iv)
(v)
log 1 cos c .
3
log x 3
10
log x 2
15
x 4 log
x 2 2
x 1 c
x 1
(vi)
2
3
tan
x
1 x
3 tan c
3
2
[Hint : put x2 = t]
(vii)
XII Maths
2
17
log 2x 1
log x
17
1
34
78
tan
x
2
sec x 1 ]
(viii)
log 1 cos x
log 1 cos x
log 1 2 cos x c
(ix)
1 sin x
log
(x)
1 sin x
log
(xi)
x
x
tan
44.
(i)
2 sin x
2 sin x
1
tan x
tan x 1
log
2 tan x
2 2
tan x
3 2
x 1
tan
log
4 2
x 1
(xii)
2 tan x 1
2 tan x 1
x2 9
c
3 2
1 3
3
3
x cos x sin x c
3
1
(iii)
ax
a b
(iv)
2x tan
a cos bx
3x
c b sin bx c c1
log 1 9x
3
(v)
(vi)
2 x sin x cos x c
3
x 4 1
x
x
1
tan
x
c.
4
12
4
79
XII Maths
1
(vii)
(ix)
(x)
2x
tan x c .
2
x a
2ax x
(viii)
sin
c.
2x
x a
c
a
x x 1
e
c.
x 1
(xi)
ex tan x + c.
(xii)
x log log x
log x
(xiii)
2 6 x x
2 32
25
2x 1
2
1 2x 1
8
6 x x
sin
c
5
8
4
(xiv)
(xv)
x 2 x 2 9 3 log x
9 c
4x 3
3
1
log x 2
x 2
2
x
4x 3
4x 3 c
(xvi)
x 2
1
45.
(i)
XII Maths
4x 8 2 log x 2
log 3.
(ii)
20
80
4x 8 c
(iii)
(v)
46.
[Hint : put x2 = t]
(vii)
/2.
(vi)
15
(viii)
47.
(i)
(iii)
log 2.
25
6
log .
5
2
x
sin x
Hint :
dx .
1 cos x
1 cos x
8.
(ii)
log 2.
(iv)
log 2.
4
95/12.
Hint :
(vii)
1
(v)
5 10 log
(iii)
(vi)
(i)
(iv)
f x dx
f x dx
f x dx
f x dx
16
Hint : Use
2ab
(ii)
12
0.
(iv)
81
f x
f a x
log 2.
2
/2.
XII Maths
(v)
(vi)
48.
1
2
49.
x cos x + sin x + c.
50.
x + log x + c.
51.
1
log sec x tan x c .
2
52.
1 sin3x
sin x
2
3
53.
2 2
54.
55.
log |1 + sin x| + c
56.
x sin x + c
57.
58.
a c x b c x C.
log a c log b c
59.
a.
(i)
2 2x 1
2 x x2
sin1 x
x c
(ii)
2 1 x cos 1 x
(iii)
XII Maths
1
1
1 2
3
x
3 2
x x2 c
1
2
log 1 2 c
3
x
82
(iv)
sin x x cos x
c
x sin x cos x
(v)
x a tan1 x ax c
(vi)
2 sin1
(vii)
(viii)
(ix)
60.
(i)
3 1
2
3 5
3
1
2 .
x 4 log x
log x 1
log x 1
log x
tan
x c.
2
1
log
(ii)
(iii)
x 1
x 1
log x 1
2x
(vi)
log x
81
log x 3
8
x 2
tan
x 2
2
4
tan
10
log x 1
log
x log
10
(v)
(iv)
tan
c.
1
1
x
c .
2
27
2 x 3
c.
x
c .
2
2.
1
2 2
tan
x2
1
2x
1
4 2
83
log
x
x
2
2
2x 1
2x 1
XII Maths
(vii)
/8.
(i)
14.
(iii)
26.
(iv)
26
61.
(ii)
127 e
62.
2
141
(v)
(i)
log 2
2
(ii)
(iii)
log 2.
8
(iv)
1
log .
2
2
1
tan x x
log
c
5
2 tan x 1
63.
1
1
2
log 1 cos x log 1 cos x log 1 2cos x c .
6
2
3
64.
3log 2 sin
65.
1
1
sec x tan x log sec x tan x c .
2
2
66.
e 2x
2cos 3x 3 sin3x c .
13
XII Maths
4
c.
2 sin
84
www.4ono.com