Está en la página 1de 9

16/1/2017

Lecturas:EducacinFsicayDeportes,RevistaDigital

Lecturas:EducacinFsicayDeportes
RevistaDigital
http://www.efdeportes.com/

CARACTERISTICASDELASSOLUCIONESHIDROELECTROLITICAS
YSUAPLICACIONDURANTELAACTIVIDADFISICA.
UNAREVISONBIBLIOGRAFICA
AlbertoMerchantGarca

inicio
Lacomposicindeestetipodebebidasdespiertapocointers,considerandomsimportantelaaplicacin
adecuada.Lacomposicindelasbebidascomercialesestsupeditadasaquesirvaparaunavariedadgrandede
deportes,noadaptndoseadecuadamenteasujetosespecficos.(Burke,L.yLeer,R.,1993)

Bebida

Osmolaridad CHOg/l. TipoCHO Na+mEq/l. K+mEq/l. ClmEq/l.

Isostar

296

73

24

12

Gatorade

349

62

23

14

LucozadeSport

280

69

23

PrippsEnergy

260

75

13

http://www.efdeportes.com/efd14/hidro1.htm

1/9

16/1/2017

PrippsEnergy

260

75

CocaCola

650

WHOORS

Lecturas:EducacinFsicayDeportes,RevistaDigital

13

105

331

20

90

20

80

Dioralyte

240

16

60

20

60

Aquasport

80

39

BodyFuel450

45

MD

16

Chance

80

MD,F,S

26

Exceed

70

MD,F

10

GooklnaldERG

50

16

10

Max

75

MD,F

Recharge

76

F,G

10

Cuadro7:Caractersticasdebebidascomerciales.(Leibar,X.yTerrados,N.,1994)

Soloencontramosunosautoresqueindiquenlatemperaturaadecuadaalaquesedebeningestarestas
soluciones,considerandode5a10Clomseficaz.(Gisolfi,C.yDuchman,S.,1992).
http://www.efdeportes.com/efd14/hidro1.htm

2/9

16/1/2017

Lecturas:EducacinFsicayDeportes,RevistaDigital

Unaspectodiferentequehemosencontradoentrelosestudiosnosllevaaconsiderarlaimportanciadelas
caractersticasdelasbebidasdereposicinenrelacinconlasaluddentaldelossujetos.As,Milosevic,U.,
Kelly,M.yMcLean,U.(1997)determinaquetraselanlisisdebebidascomerciales,teniendoencuentaelPh,
acidez,laconcentracindecalcio,fsforoyflorylaviscosidad,sellegaalaconclusinqueestetipode
bebidassonpotencialmenteerosivasparalosdientes,debiendotenerloencuentaalahoradesuutilizacin.En
estemismosentido,Milosevic,U.(1997),proponelascaractersticasadecuadasparareducirestepotencial
erosivo,conphmsalto,acidezdemsbaja,concentracionesmsaltasdecalcio,fosfatosyfluoruro.

Conclusiones
Aceptandoqueesnecesarialatomadelquidosenciertascircunstanciasdeportivasdebemosadentrarnosen
otrospuntos.Intentaremosobtenerlasconclusionesmsinteresantesdelarevisinrealizadaparadeportesde
largaduracin,dandolaspautasmsadecuadasparasuaplicacin.
Paraempezar,comentaremosquelacomposicindeestasbebidasesuntemaaunabiertoconmultitudde
trabajo,conimportantesinteresescomerciales,tantoencomponentesyconcentraciones.
LosHCconloscomponentescalricosmsimportantesdeestassoluciones,siendosubstanciasosmticamente
activas,debiendocontrolarlascantidadesparaevitarosmolaridadesaltas.Debiendoutilizarlos
independientementedeladuracindelaprueba,yaque,enlascantidadesaconsejadasnotendr
consecuenciasnegativas.Sepuedenaceptarconcentracionesdesde40hasta100gr./l.,perolacapacidadde
oxidacincompletanoslimitaraaunmximode5060gr.,conunasolucindel6al8%deCHOenelagua.
EncuantoaltipodeCHOincluido,sehanpropuestodiferentesazucaresporsuosmolaridadendiceglucmico,
comolafructosa,glucosa,maltodextrina.DetodoselloselmsinteresanteeslaMaltodextrosa,yaquesu
absorcinesmejorqueenlosdems,nollegandoacrearhipoglucemiaenelcasodeunaingestaelevada,
comoocurriraconlatomadeglucosa.Elprincipalproblemaresideenadquirirla,porladificultaddeencontrarla
ysuprecio,aligualqueocurreconlafructosa.Porello,seriarecomendablelautilizacindelazcar
convencional,formadoporsacarosa,esdecir,fructosayglucosa,apartesiguales,siendosuutilizacinms
fcilybarata.
Lainclusindeelectrolitosyvitaminasesuntemamuydiscutido,aunqueelusodevitaminas,segnlos
autores,espocoefectivo.
http://www.efdeportes.com/efd14/hidro1.htm

3/9

16/1/2017

Lecturas:EducacinFsicayDeportes,RevistaDigital

Encuantoaloselectrolitos,debemosdepartirdelaideaquelosdeportistasrealizanunadietaadecuada,en
lasqueelaportedesodio,principalmente,eselsuficiente.Enestecasonoesdemasiadoeficientelaingestade
estosminerales.Creandoproblemasdedeshidratacinenelcasodeunaingestaexcesiva,alaumentarla
presinosmticaenlasclulas.Adems,elentrenamientocontinuadoproducelaadaptacinenelsujeto,por
laquelasperdidasdeSodiosevendisminuidas,porloqueproblemascomolahiponatremiasondifcilesde
observar.
Lainclusindeionesdesodio,severaavalada,porlaayudaalvaciadogstrico,absorcinintestinaly
mantieneelvolumendeliquidoextracelularestable.Tambinpodamosconsiderarlocomopreventivo,en
pruebasdemsde3horas,conunaactividadfsicaintensayenunambientemuycaluroso,dondeseperdern
ciertascantidades,aunquepocoimportantes.Enestoscasoslascantidadesnoexcedernde10a25mmol./l.
ElrestodeelectrolitoscomoKyMg,quesepierdenenmayoromenormedida,noresultanimprescindibles.
Lascondicionesdeosmolaridaddelabebidadebensersimilaraladelorganismo,convirtindoleenuna
aspectofundamental,yaquesiestafuesesuperiorprovocaraelsecuestrodeaguadesdetodoelorganismo
haciaeltubodigestivo,paradiluirelpreparado,hastallegaralaisosmolaridadyabsolversealacirculacin.Por
tanto,laosmolaridadestamuyrelacionadaconeltiempodeabsorcin,aspectomuyimportanteenlas
actividadesfsicas.Laosmolaridaddependerdelasconcentracionesdelasolucin,concomponentescomoHC
yelectrolitos,encontrndonosdentrodeloslimitesadecuadossicumplimosconlasrecomendacionesde
concentracinhemosrealizadoanteriormente.
Lascaractersticasrecomendadasdebemodificarlassegnaspectoscomolascondicionesclimatolgicas,la
intensidaddelejercicio,oelprincipalobjetivoaconseguirconlaingesta.
Deestaforma,amayortemperaturaambiental,lasolucinsedebedesviarhaciaunmayoraportedeagua,
haciendolasolucinmsdiluida,sinembargo,amsintensidaddeejerciciomayorconcentracin,dentrodelos
limitesfisiolgicos.Porultimo,siqueremoshidratarprincipalmente,laconcentracinsermenor,quesiel
objetivoesaportarnutrientes,dondelaaportacindeCHOsermayor,siendolaconcentracinmsalta.
Paradeterminarlacantidaddereposicinidneadebemostenerencuentaelcontenidodelestomagoquepasa
alintestinovariaentre10y15ml/Kg./hloquesuponeunvaciadogstricode600a1000ml/h.estacantidad
nosdebeorientarsobrelacuantadelareposicinqueevidentementenopodrestarporencimadelvaciado.
Tambin,enestesentido,debemostenerencuentaquelaingestadeliquidodebersermayoralasposibles
http://www.efdeportes.com/efd14/hidro1.htm

4/9

16/1/2017

Lecturas:EducacinFsicayDeportes,RevistaDigital

perdidas,obligandoacumplirlo,intentandoevitarlaposibledeshidratacinporinhibicindelos
osmoreceptores,loquenopermitiraalsujetosentirsed.Porotrolado,lacantidadnodebesermuyporencima
delasnecesidadesparaevitarelefectocontrario.
Lafrecuenciadeingestaidneaesalta,yaqueserecomiendatomarlquidosenpequeascantidades.Su
ingestadeberarealizarsecada1520min.Esteaspectoestarmuyrelacionadoconlaosmolaridaddela
concentracin,aspectotratadoanteriormente.
Losmejoresvaciadosgstricosseproducenparalquidoscontemperaturasentre10y15C,porloquelos
lquidosdebernestarentreestoslmites.
Debemostenerclaroquelospreparadosquerealicemosdebenestaradaptadosaunsujetodeterminado,ya
quedependedecadaunolasperdidasynecesidadesdeingesta.Deestaforma,lomsrecomendableesla
experimentacinconestetipodesolucionesdurantelosentrenamientos,realizandoevaluacionesde
entrenamientopercibido,ysifuesenposiblecontrolesdepesoparadeterminarlasnecesidadespersonales.
Lospreparadoscomerciales,sinosinclinamosporsuaplicacin,presentanunascaractersticasdeterminadas.
Destacandosuselevadascondicionesdeosmolaridad,debidoalavariedadycantidadesdecomponentes,por
loqueseraconvenientediluirlasantesdesuingesta.Suusoespocorecomendable,yaquesuscaractersticas
estnmuycondicionadasporlosaspectoscomerciales,dirigindolasalmayornumeroposiblededeportistas.
Parafinalizar,comoresumendetodoloanteriormenteexpuestorecomendamos,concarctergeneral,la
ingestadelquidosdurantelaprueba.Podemosproponer,facilitandosuelaboracinpropia,unasolucinde
azcar,al2,5%(25gr./l.)enagua,aadiendounapequeacantidaddebicarbonatosdicoydelimn,
intentandoconseguirmejorsaboryelaportedemineralymantenimientodePh.

Necesidadesdehidratacinendeportesdeequipo.Perspectivasfuturasde
investigacin
Comodecamosanteriormentelainmensamayoradelosartculosrevisadosinvestigabaneltemadesdeel
puntodevistaybajolascondicionesdelosdeportesindividuales,generalmenteconunaduracinelevada.Es
desuponerqueenestosdeportes,comolamaratn,ciclismo,...esteaspectopuederesultarfundamental,
perosuaplicacinendeportesdeequipo,conunascaractersticasdiferentesalasexpuestas,puedeser
interesante,sobretodo,alahorademantenerunrendimientodeportivoconstantealolargodelacompeticin.
http://www.efdeportes.com/efd14/hidro1.htm

5/9

16/1/2017

Lecturas:EducacinFsicayDeportes,RevistaDigital

Essobreestosdeportesenloquequeremosreflexionarsusnecesidadesyproponer,comolneade
investigacinfutura,lascaractersticasdeloslquidosaemplear.
EntrelosautoresquetrataneltemadesdeelpuntodevistadeestosdeportesencontramosaBurke,L.y
Hawley,J.(1997),quienesconsideranquelasaccionesprincipalessecaracterizanpornecesitardeesfuerzos
mximosconintervalosdemenorintensidad.Cadaunodeestosdeportesestasociadosaunasperdidas,ypor
tanto,aunimpactofsicoymentaldiferentes.Estetipodeactividadposeeunascaractersticasmuydiferentes
alosdeportesindividuales.Debemostenerencuentaqueeltrabajorealizadoesintermitente,portanto,muy
impredecible.Adems,cadaequipoposeediferentescaractersticas,haciendoqueelgradodevariabilidadentre
equipos,incluso,entrelosjugadoresdeunmismoequiposeamuyalto.Estosetraducir,enunamayor
dificultadenanticiparlasperdidasencadadeportista.Porotrolado,losdeportesdeequipofavorecenla
rehidratacin,yaquedanmayornumerodeoportunidadesdeingerirvolmenesadecuadosdelquidos.Ryan,
M.(1997),comprobqueelusodesolucioneshidroelectrolticasconcarbohidratosesinteresanteenestas
actividadesdeesfuerzosintermitentes,decarctermoderadoaaltasintensidades.
Burke,L.(1997),siguiendodentrodelaideaanterior,exponeaspectosinteresantes,dentrodelascondiciones
ambientales,alahoradeconsiderarlaposibledeshidratacinendeportescomoelbaloncesto.Nosindicaque
estetipodeactividadesserealizanenambientescalurosos,contemperaturassuperioresalos25C.,en
ocasiones,yhumedaddel60%.Esteaspectopuedeagravarseporeltipodeuniformesdeportivosquese
suelenusar.
Laprincipalvadesolucinaesteproblema,Burke,L.(1997),ladirigehaciaunacomprensinporpartedelos
deportistasdesusnecesidadesderehidratacin,sugirindoleslaspautasnecesarias,teniendoencuentaque
tantoenlosentrenamientos,comoenlacompeticin,laingestadebeadaptarseacadaindividuo.
Broad,E.,Burke,L.,Cox,G.yotros(1996),midieronlasperdidasdepesoenelbaloncestodelite,ascomo
controlaronlaingestadelquidosdurantelaprueba.Lasperdidasnofuerontanaltascomosepodaesperaren
pruebasenrecintoscerrados,comoeraelcaso.Lascausasquedeterminaronfueronelusoindividualde
botellasdeliquido,enalgunoscasosingestaronvarias,loscambiosqueserealizanenestedeporteentre
jugadores,permitiendoeldescanso,laduracinynumerodeparadasduranteeljuegoylaspropias
caractersticasdelosindividuos.Todoellomuyatenerencuentaparasuaplicacin.
Encuantoalascaractersticasdelassolucionesaemplear,pensamos,quenodebendiferirmuchodelas
propuestaanteriormenteparalaaplicacinendeportesdelargaduracin.Siendolacomposicinlamisma,
http://www.efdeportes.com/efd14/hidro1.htm

6/9

16/1/2017

Lecturas:EducacinFsicayDeportes,RevistaDigital

pudindosevariarlascantidades,yporsupuesto,adaptadaacadasujeto,rompiendoconelusodeunamisma
botellaparatodoelequipo,sincontroldelaingestadecadasujeto.
Bibliografa
BACHARACH,D.,VONDUVILLARD,S.,RUNDELL,K.,MENG,J.,CRING,M.,SZMEDRA,L.yCASTLE,J.
(1994).Carbohydratedrinksandcyclingperformance.
,
Junio,34.Turin.
BERGERON,M.(1996).Heatcrampsduringtennis:acasereport.
,
Marzo,6.Champaign.
BERGERON,M.,ARMSTRONG,L.yMARESH,C.(1995).Fluidandelectrolytelossesduringtennisinthe
heat.
,Enero,14
BROAD,E.,BURKE,L.,COX,G.,HEELEY,P.yRILEY,M.(1996).Bodyweightchangesandvoluntaryfluids
intakesduringtrainingandcompetitionsessionsinteamsports.
,6,
Septiembre.Champaign.
BURKE,L.(1997).Fluidbalanceduringteamsports.
,Junio,15.Londres.
BURKE,L.yHAWLEY,J.(1997).Fluidbalanceinteamsports.Guidelinesforoptimalpractices.
.Julio,24.Auckland(N.Z.).
BURKE,L.yREAD,R.(1993).Dietarysupplementsinsport.
.Enero,15.Auckland(N.Z.).
BURSTEIN,R.,SEIDMAN,D.,ALTER,J.,MORAM,D.,SHPILBERG,O.,SHEMER,J.,WIENER,M.yPSTEIN,
Y.(1994).Glucosepolymeringestineffectonfluidbalanceandglycemicstateduringa4dMarzo.
,Marzo,26.Indianapolis.
COYLE,E.yMONTAIN,S.(1992).Benefitsoffluidreplacementwithcarbohydrateduringexercise.
,Septiembre,24.Indianapolis.
CRAPLET,C.,CRAPLET,PyCRAPLETMEUNIER,J.(1988).
.Ed.
HispanoEuropea.Buenosaires.
GONZALEZ,E.(1986).
.Ed.Marban.
GISOLFI,C.yDUCHMAN,S.(1992).Guidelinesforoptimalreplacementbeveragesfordifferentathletic
events.
.Junio,24.Indianapolis.
GUYTON,A.(1987).
.Ed.interamericana.
HAWLEY,J.,DENNIS,S.yNOAKES,T.(1994).Carbohydrate,fluid,andelectrolyterequirementsofthe
soccerplayer:areview.
,Septiembre,4.Champaign.

JournalofSportsMedicineandPhysicalFitness
InternationalJournalofSportNutrition

ClinicalSportsMedicine

Medicine

MedicineandScienceinSportsandExercise
MedicineandScienceinSportsandExercise

InternationalJournalofsportnutrition
JournalofSportsScience
Sports
SportsMedicine
Alimentacinynutricindeldeportista

Alimentacindeldeportista
MedicineandScienceinSportsandExercise
Fisiologahumana
InternationalJournalofSportNutrition

http://www.efdeportes.com/efd14/hidro1.htm

7/9

16/1/2017

Lecturas:EducacinFsicayDeportes,RevistaDigital

HICKEY,M.,COSTILL,D.yTRAPPE,S.(1994).Drinkingbehaviorandexercisethermalstress:roleofdrink
carbonation.
,Marzo,4.Champaign.
HOUTKOOPER,L.(1992).Foodselectionforendurancesports.
.Septiembre,24.Indianapolis.
KONOPKA,P.(1988).
.Ed.Mart&icutenezRoca.
LEIBAR,X.yTERRADOS,N.(1994).
.
MasterenAltoRendimientoDeportivo.Centroolmpicodeestudiossuperiores.ComitOlmpicoEspaol.
LOPEZ,L.,WITTIGDEPENNA,E.,BUNGER,A.,FUENZALIDA,R.,GIACCHERO,C.ySANTANA,R.(1994).
Developmentandoptimizationofanisotonicsportsdrink.
.
Diciembre,44.Guatemala.
MAEDA,S.,MIYAUCHI,T.,WAKU,T.,KODA,Y.,KONO,I.,GOTO,K.yMATSUDA,M.(1996).Plasma
endothelin1levelinathletesafterexerciseinahotenvironment:exerciseinduceddehydrationcontributes
toincreasesinplasmaendothelin1.
.58
MAUGHAN,R.yNOAKES,T.(1991).Fluidreplacementandexercisestress.Abriefreviewofstudieson
fluidreplacementandsomeguidelinesfortheathlete.
.Julio,12.Auckland(N.Z.).
MAUGHAN,R.yLEIPER,J.(1994).Fluidreplacementrequirementsinsoccer.
,
Verano,12.Londres.
MAUGHAN,R.,LEIPER,J.ySHIRREFFS,S.(1997).Factorsinfluencingtherestorationoffluidand
electrolytebalanceafterexerciseintheheat.
.Septiembre,31
MILOSEVIC,A.(1997).Sportsdrinkshazardtoteeth.
.Marzo,31
MILOSEVIC,A.,KELLY,M.yMCLEAN,A.(1997).Sportssupplementdrinksanddentalhealthin
competitiveswimmersandcyclists.
.Abril,26
MUDAMBO,K.,LEESE,G.yRENNIE,M.(1997).Dehydrationinsoldiersduringwalking/runningexercisein
theheatandtheeffectsoffluidingestinduringandafterexercise.
,76.Berlin.
NEWMARK,S.,TOPPO,F.yADAMS,G.(1991).Fluidandelectrolytereplacementintheultramarathon
runner.
.JulioAgosto,19
NICHOLAS,C.,WILLIAMS,C.,LAKOMY,H.,PHILLIPS,G.yNOWITZ,A.(1995).Influenceofingestinga
carbohydrateelectrolytesolutiononendurancecapacityduringintermittent,highintensityshuttlerunning.
,Agosto,13.Londres.
ODRIOZOLA,J.M.(1988).Nutricinydeporte.Ed.Eudema,Actualidad.
ROGERS,G.,GOODMAN,C.yROSEN,C.(1997).Waterbudgetduringultraenduranceexercise.
.Noviembre,29.Indianapolis.

Exercise

InternationalJournalofSportNutrition

MedicineandScienceinSportsand

Laalimentacindeldeportista
Aspectosespecficosdenutricin.Ayudasergognicasnutricionales
ArchivosLatinoamericanosdeNutricin

LifeScience

SportsMedicine

JournalofSportsScience

BrJournalofSportsMedicine
BrJournalofSportsMedicine
BrDentalJournal
EuropenJournalofApplication

Physiology
AmericanJournalofSportsMedicine
JournalofSportsScience

andScienceinSportsandExercise
http://www.efdeportes.com/efd14/hidro1.htm

Medicine

8/9

16/1/2017

Lecturas:EducacinFsicayDeportes,RevistaDigital

Journal

RYAN,M.(1997).Sportsdrinks:researchasksforreevaluationofcurrentrecommendations.
.Octubre,97
SPEEDY,D.,FARIS,J.,HAMLIN,M.,GALLAGHER,P.yCAMPBELL,R.(1997).Hyponatremiaandweight
changesinanultradistancetriathlon.
.Julio,7
TSINTZAS,O.,WILLIAMS,C.,WILSON,W.yBURRIN,J.(1996).Influenceofcarbohydrate
supplementationearlyinexerciseonendurancerunningcapacity.
.Noviembre,28.Indianapolis.
WALSH,R.,NOAKES,T.,HAWLEY,J.yDENNIS,S.(1994).Impairedhighintensitycyclingperformance
timeatlowlevelsofdehydration.
.Octubre,15.Stuttgart.

AmericanDietAssociation
Exercise

ClinicalJournalofSportMedicine
MedicineandScienceinSportsand

InternationalJournalofSportsMedicine

inicio
Lecturas:EducacinFsicayDeportes
RevistaDigital
http://www.efdeportes.com/
Ao4.N14.BuenosAires,Junio1999

http://www.efdeportes.com/efd14/hidro1.htm

9/9

También podría gustarte