LESVOORBEREIDING thema:

de voorleeswandeling, Fatima Tas, cijfers tot 50, wensen en noden

verwoorden in de klas.

Lesgever: Sofie Van Rensbergen

Data: maandag 12 december
Klas(sen): Alfa Mondeling 2 Breakthrough persoonlijk (13
cursisten)

School + gemeente: Leerpunt Centrum voor

Basiseducatie Gent-Meetjesland-Leieland
Kolveniersgang 133, 9000 Gent
(Vak)mentor: Dirk Eggermont

Vak/module: Alfa NT2

Begeleider: Joke Janssens

Beginsituatie

Leerlingen/ leerlingengroepen

Voorkennis en voorervaring van leerlingen: Vorige les waren 5 cursisten afwezig. Zij hebben de info
over de voorleeswandeling nog niet gekregen, waardoor ik genoodzaakt ben om dit zeker voor hen te herhalen.

Leerlingen met specifieke aandachtspunten: nvt.

Klasgroep: Het is een startende groep. De cursisten kennen elkaar allemaal en vormen echt een groep. De groep is heel divers:
er zijn een aantal sterke cursisten, en cursisten die traag leren. Differentiren is daarom belangrijk.

Onderwijsomgeving: krijtbord, mimio-bord, computer en speakers.

Het Perspectief

Lesvoorbereidingsformulier SLO LIO

1/14

specifieke aandachtspunten -

voor jezelf:

voor de leerlingen:
Respect voor elkaar en voor het materiaal.
Durven Nederlands spreken in een veilige leeromgeving.
Op tijd komen in de les en na de pauze.
Durven om verduidelijking vragen a.d.h.v. aangeleerde hulpvragen.

Ook individueel werken met cursisten: Ik mag nog meer cursisten individueel
aanspreken en hen aan bod laten komen. In de groep zijn er cursisten die altijd willen
antwoorden, waardoor ik niet altijd iedereen hoor. Ik wil er voor zorgen dat alle cursisten
aan bod komen, en dat ik ook individueel feedback geef wanneer een cursist aan bod
komt.

o Na een lesobservatie bij een collega heb ik gemerkt hoe goed uitbeelden en acteren
werkt. Door zelf meer uit te beelden en steeds dezelfde beweging te gebruiken voor een
woord, help je de cursisten om woorden te begrijpen en onthouden. En door nadien de
cursisten te laten uitbeelden en herhalen, helpt dit hen om zo beter te onthouden.
Hier wil ik meer op letten: meer uitbeelden en cursisten laten uitbeelden.

Het Perspectief

Lesvoorbereidingsformulier SLO LIO

2/14

THEMA: de voorleeswandeling, Fatima Tas, cijfers tot 50, wensen en noden verwoorden in de klas.

Situering in het leerplan: Vlaams Ondersteuningscentrum voor het Volwassenenonderwijs, NT2 Alfa
Mondeling Richtgraad 1 en Schriftelijke Richtgraad 1.1, Modulair, AO BE 040
(http://www.stuurgroepvo.be/doc/curriculum/LeerplannenBE/LP%20NT2%20Alfa%20-%20Mondeling%20richtgraad%201%20en
%20schriftelijk%20richtgraad%201.1%20-%20Modulair%20AO%20BE%20040%20-%20Code201612806D.pdf)

Leerplandoelen:

Luisteren
relevante gegevens begrijpen wanneer een spreker zijn beleving verwoordt BE 040 BC057
relevante gegevens begrijpen in een afspraak BE 040 BC060

Spreken
zijn beleving verwoorden BE 040 BC043
een afspraak maken BE 040 BC045

Het Perspectief

Lesvoorbereidingsformulier SLO LIO

3/14

Lesdoelen

Leerinhouden

Onderwijsleeractiviteiten:

Media

Werkvormen
Organisatie

Csn. kunnen de dag en de

datum verwoorden.
Csn. begrijpen een vraag naar
de dag en de datum.
Csn. herkennen de
woordbeelden van de dagen
van de week door ze aan te
duiden.
Csn. kunnen aantonen welk
weer het is aan de hand van
een foto.
Csn. kunnen mondelinge
informatie uit een uitnodiging
herhalen.
Csn. kunnen informatie geven
over hun eigen leefomgeving.

Dagen van de week

mondeling en
visueel herkennen
Datum
structuur datum
lezen van datum
Het weer
mooi weer, het
regent, het is
koud/warm

Een
uitnodiging/afspraak
begrijpen
- Wanneer, hoe laat,
waar?
- Wat gaan we
doen?
- Wie gaat mee?

Het Perspectief

Klassikaal
De dagen van de week worden
mondeling overlopen.
Welke dag is het vandaag? Waar
hangt maandag?
Welke datum is het vandaag? Hoe
schrijf je dat?
Lg. herhaalt de structuur van een
datum (dag/maand/jaar).

Aan het bord:

kaartjes dagen van de

week

fotos het weer

Welk weer is het vandaag?

Klassikaal: herhaling
Lg. deelt opnieuw de infobrochures
van de voorleeswandeling uit aan
de csn., en toont de website van de
cursistenactiviteiten.

website cursistenactiviteiten
infobrochure voor cursisten

De lg. herhaalt de belangrijke info

voor de voorleeswandeling. Lg.
hangt de vraagwoorden wanneer,
wat en wie aan het bord en laat
sterke csn. antwoorden:
Wanneer is de voorleeswandeling?
Wat is dat wandelen? (uitbeelden)
Wat is voorlezen? (uitbeelden)

Lesvoorbereidingsformulier SLO LIO

4/14

Hoe laat begint de

voorleeswandeling?
Tot hoe laat is de wandeling?
Wie gaat mee?
Lg. toont nadien een aantal
fragmenten uit het filmpje van de
voorleeswandeling van vorig
schooljaar, zodat ook voor de
nieuwe cursisten duidelijk is wat
we donderdag zullen doen.
Csn. kunnen de aangeleerde
personalia-vragen
beantwoorden.

Samenwerkend leren: duo-oefening

In deze module ligt de nadruk op het

beantwoorden van personalia vragen. Het
stellen van vragen komt pas later.
Ik wil dit goed oefenen met de cursisten
zodat ze gesterkt zijn om donderdag andere
cursisten aan te spreken tijdens de
voorleeswandeling.

Personalia
Ik ben ...
Ik woon in ...
Ik spreek ...
Ik ben geboren in ...
Ik heb ... kinderen.
Ik ben geboren op ...
Ik ben ... jaar

Spreekblad met pictozinnen

Spreeklbad met slechts n foto

De lg. maakt duos in de klas. De

cursisten krijgen een spreekblad.
Dit blad is een steun voor hen
tijdens het spreken.
De pictozinnen worden eerst
klassikaal herhaald. Als dit goed
gaat, oefenen de cursisten per
twee. De lesgever controleert bij de
duos of ze samenwerken en naar
elkaar luisteren, elkaar op een
goede manier corrigeren.
Voor de cursisten die vlot kunnen
omgaan met de pictozinnen, is er
een spreekblad met slechts n foto
ter ondersteuning.

Het Perspectief

Lesvoorbereidingsformulier SLO LIO

5/14

De lg. geeft dit wanneer ze ziet dat

cursisten het eerste blad niet meer
nodig hebben.
Csn. begrijpen een instructie in
de les door de handeling correct
uit te voeren.

Instructies in de les
begrijpen
correct uitvoeren

Csn. kunnen een boek hanteren

door de juiste pagina te vinden.

TPR (herhaling)
De boekjes van Fatima Tas worden
uitgedeeld.
Lg. geeft instructies. De instructies
worden eerst klassikaal gegeven, en
daarna aan duos of aan n cst.

boekjes Fatima Tas

doe je boek open

doe je boek dicht
zoek pagina ... (nummers t.e.m. 30
herhalen)
zoek pagina ... en toon oefening ...
neem je boek op pagina ...
neem de eerste / de laatste pagina

Csn. begrijpen een vraag naar

personalia.
Csn. kunnen antwoorden op een
vraag naar personalia.

Klassikaal herhalen
Personalia
hij / zij
Hoe heet jij?
Ben jij getrouwd?
Heb jij kinderen?
Zonen/dochters?

Csn. kunnen auditief het aantal

woorden in een zin
onderscheiden door telkens een

Het Perspectief

Picto: hij en zij

De vorige les waren een aantal csn. afwezig.

Het is daarom goed om de verhaallijn te
herhalen. De personalia vragen en
antwoorden worden ook opnieuw
ingeslepen.

vraagwoorden

Lg. stelt een vraag naar informatie

over Fatima en vraagt aan een cst.
om te antwoorden.

Voorspellend lezen en luisteren

1. Verhaal voorspellen:
Csn. kijken naar de foto in hun

Lesvoorbereidingsformulier SLO LIO

boekjes Fatima Tas

Vraagwoorden aan het bord:
wat, wie, waar

6/14

kaartje neer te leggen.

Csn. kunnen een foto
beschrijven aan de hand van
gerichte vragen.

wie, wat, waar,

wanneer

2. Luisteren (vertraagd):
aantal woorden tellen met
kaartjes.

Samenwerken leren: in duos:

Wat is jouw
telefoonnummer?

Csn. kunnen antwoorden op een

vraag naar een
telefoonnummer.

Lg. deelt de groep in duos en zorgt

er voor dat sterke en trage
cursisten samenzitten. En cursist
krijgt een kaartje met een
telefoonnummer, de tweede cursist
krijgt een blad papier. Deze cst.
vraagt het telefoonnummer aan zijn
buur. De buur dicteert zijn
telefoonnummer (op het kaartje)
aan zijn collega.

Csn. kunnen de cijfers tot 10

schrijven.

cijfers tot 10:

lezen en schrijven

Wat is jouw
telefoonnummer?

Het Perspectief

hoorkaartjes (8 per cursist)

3. Toepassen van gehoorde

taalhandelingen:

Csn. kunnen een

telefoonnummer luidop lezen.

Csn. kunnen antwoorden op de

vraag hoe oud ze zijn.
Csn. kunnen aan de hand van
pictos een woordvolgorde
onthouden.

boek. Lg. stelt vragen.

Wie zie je op de foto? Waar is
Fatima? Wat zie je op de foto?

Pictozin:
Wat is jouw telefoonnummer?
Mijn telefoonnummer is...
Kladpapier

Pictozin:
Hoe oud ben jij?
Ik ben ... jaar.

klassikaal met pictos:

Hoe oud ben jij?
Lg. brengt de nieuwe vraag aan het bord en
slijpt in met de pictos:

Lg. hangt de pictos n voor n

aan het bord en benoemt iedere
picto: hoe oud ben jij
ik - ben - 26 - jaar

Lesvoorbereidingsformulier SLO LIO

7/14

Lg. vraagt aan een sterke cst.: Hoe

oud ben jij?
Wanneer de cst. antwoordt, hangt
de lg. de pictos fout aan het bord.
Is dit goed?
Wie kan met de fotos een goede
zin maken?
(dit wordt aantal keer herhaald)

Gynzy:
verschillende fotos van
voorwerpen/mensen.

klassikaal met Gynzy

Heb jij?
Lg. hangt de twee pictos heb en
jij aan het bord.
Welke 2 woorden hang ik aan het
bord?

Csn. kunnen informatie geven

over hun eigen leefomgeving.

Hoe oud ben jij?

Ik ben ... jaar (oud)

Lg. toont via Gynzy verschillende

fotos. Lg. wijst naar een foto op
Gynzy en vraagt aan een cst.: Heb
jij een kat?
De cst. mag antwoorden met ja of
nee.
Sterke csn. antwoorden in een zin:
Nee, ik heb geen kat / Ja, ik heb
een kat.

+ cijfers tot 50

Het Perspectief

Lesvoorbereidingsformulier SLO LIO

8/14

Heb jij ... ?

- begrijpen van de
vraag

Het Perspectief

Lesvoorbereidingsformulier SLO LIO

9/14

- kort antwoorden
(ja/nee)

Csn. kunnen tellen tot 50

cijfers tot 50

Csn. kunnen cijfers op een

getallenlijn plaatsen.
Csn. kunnen een getallenlijn
aanvullen.

Het Perspectief

cijfers tot 50

Klassikaal
o Herhaling:
Lg. herhaalt het systeem om te
tellen van 20 tot 50.
o Individueel aanspreken: lg.
wijst een cijfer aan en laat
een cst. luidop lezen.
-> Extra aandacht voor uitspraak
(g, -ig)
Interactieve oefeningen met
Gynzy
Lg. toont een getallenlijn
via Gyzny en deelt
magneetcijfers (tientallen)
uit aan een aantal

Lesvoorbereidingsformulier SLO LIO

magneetcijfers aan het bord

Gynzy: getallenlijn

10/14

cursisten. Zij komen n

voor n aan bod en
hangen hun cijfer op de
juiste plaats.

Gynzy: welke cijfers ontbreken

in de rij?

Lg. toont via Gynzy een rij

cijfers. Een aantal cijfers
uit de rij ontbreken.
En cursist komt naar voor en
schrijft de cijfers op de
ontbrekende plaatsen.
Csn. kunnen vragen naar een
voorwerpen door gebruik te
maken van de juiste
taalhandeling.
Csn. kunnen tellen tot 50

Mag ik ... ?

Cijfers tot 50

Csn. kunnen vragen naar een

voorwerpen door gebruik te
maken van de juiste
taalhandeling.

Mag ik ... ?

Csn. herkennen auditief de

cijfers tot 50 door het juiste
cijfer aan te tonen.

Cijfers tot 50

Picto-vraag: Mag ik ...?

Klassikale herhaling met pictos
Lg. hangt de picto-vraag Mag
ik ... ? aan het bord.
Wat hang ik aan het bord? Wie
kan dit lezen? Wanneer heb je dit
al eens gehoord Mag ik ... ?
(In de eerste module wordt op deze vraag
veel geoefend: Mag ik jouw pen? Mag ik
mijn gom?)

magneetcijfers tot 50 aan het

Vraagspel
Lg. staat bij de magneetcijfers en bord
beeldt uit dat dit haar winkel is
Picto-vraag: Mag ik ... ?
met cijfers.
Een cursist komt naar de winkel
en vraagt een cijfer naar keuze.
Belangrijk is dat de cursisten de
juiste vraag gebruiken (mag ik...)
en het cijfer goed uitspreken.

Na een aantal keer wordt de

plaats van de lesgever
Het Perspectief

Lesvoorbereidingsformulier SLO LIO

11/14

ingenomen door een cursist. De

cursist aan het bord luistert goed
naar het cijfer dat gevraagd
wordt en het geeft dit cijfer
(magneetcijfer) aan zijn collega.
Cst. kan wensen/noden in
verband met de klas
verwoorden.

Mag ik ...?
Mag ik naar het
toilet?
Mag ik iets vragen?
Mag het raam
open/dicht?
Mag de deur
open/dicht?
Mag ik naar huis?

Klassikaal

Fotos via Gynzy

In deze module leren cursisten wensen of

noden in de klas uit te drukken. Dit wordt
vandaag aangebracht.

Picto-vraag: mag ik .... ?

Lg. toont een foto via Gynzy en

schetst een situatie rond de foto:
Ik zit in de klas maar ik voel mij heel
ziek. Ik wil naar huis. Hoe kan ik dit
beleefd vragen?
In de klas besteed ik veel aandacht aan
respectvol omgaan met elkaar.

Lg. beeldt een andere situatie uit:

De telefoon gaat af en de lg. loopt
naar buiten.
Is dit goed? Was dit beleefd? Hoe
kan ik dit beter doen?
De vragen worden herhaald aan de
hand van fotos en situaties.
Lg. laat eerst sterke cursisten de
vraag formuleren, en vraagt nadien
aan trage cursisten om de vraag te
herhalen.

Bordschema indien

Het Perspectief

Ik gebruik het bord voornamelijk om fotos of pictos op te

hangen.

Lesvoorbereidingsformulier SLO LIO

12/14

van toepassing

Het krijtbord gebruik ik om pictos aan op te hangen met vaste

taalhandelingen of ter verduidelijking. Het mimio-bord gebruik
om fotos te tonen of oefeningen te maken met Gynzy.

Bijlagen
De bijlagen heb ik deze keer verwerkt in mijn lesvoorbereiding. Je kunt ze vinden in de rechterkolom bij het gebruikte materiaal.

Bronnen

Website cursistenactiviteiten: http://cursistenactiviteiten.weebly.com/

Das. A.(2005), Een Dag met Fatima Tas. Coutinho, 80p.

Vanderstocken J. (2014). Zwart op Wit: een cursus technisch lezen en schrijven voor anderstalige volwassenen.
Geraadpleegd op 29 december 2015 via https://www.klascement.net/docs/36260/?previous.

Gynzy: www.gynzy.com

Bedenkingen

Het Perspectief

Lesvoorbereidingsformulier SLO LIO

13/14

Ik wou er deze les op letten om meer gebruik te maken van uitbeelden en cursisten zelf te laten uitbeelden. Ik heb dit
opgemerkt bij een collega die dit heel veel gebruikt in haar lessen en hier zeer tevreden over is.
Ik heb dit deze les gebruikt bij het uitleggen van de voorleeswandeling en bij Fatima Tas. Ik laat cursisten altijd op hun
plaats zitten en heb ze nu voornamelijk klassikaal laten uitbeelden. Bijv. bij de voorleeswandeling maakte ik de
woorden wandelen, kijken, luisteren duidelijk via uitbeelden, maar ook vraagwoorden zoals waar kunnen ook
uitgebeeld worden!
Ik merk dat sommige cursisten het nog wat raar vinden maar ik vind het wel zeer effectief en ook interessant voor
mezelf omdat ik zo goed kan nagaan wie bepaalde woorden begrijpt en wie niet.
In de volgende lessen wil ik hier meer aandacht aan besteden en het ook opnemen in mijn lesvoorbereiding.

Het Perspectief

Lesvoorbereidingsformulier SLO LIO

14/14