CUESTIONARIO DE CIENCIAS SOCIALES 2 CURSO ESO

UNIDADE 10
1. Estaba formado por comerciantes, banqueiros ricos e dirixentes dos
gremios:patriciado urbano
2. Asi se chamaban os habitantes das cidades: burgueses
3. Que eran as xuderas: parte da cidade onde vivian os xudios ((barrios xudios))
4. Centros comerciais mis importantes da Europa medieval: No mediterraneo :
Venecia, Xnova, Florencia e Pisa. No norte de Europa : Gante e Bruxas. Na ruta
terrestre: Champaa
5. Obxetivo das Cruzadas : o seu obxectivo inicial era reconquistarlles aos
musulmns Xerusaln, o Santo Sepulcro e a terra palestina onde vivira Xess.
Co tempo, unronse os intereses politicos dos reis e os seores feudais; os
intereses econmicos de Venecia e doutras cidades italianas, que desexaban
dominar o comercio mediterrneo; e os intereses dos cabaleiros mozos dos
niveis baixos e medios da aristrocracia guerreira, que buscaban a aventura
milirar e a riqueza.
6. Principais Cruzadas e datas : A primeira cruzada: (1096 1099),na que tras a
conquista de Xerusaln (1099) se fundan os Estados latinos de Edesa, Antioquia
e Trpoli, e o Reino de Xerusaln ; e a Terceira Cruzada (1189- 1192) .
7. Causas da crise do S. XVI: malas colleitas debidas a anomalas climticas; as
guerras,Francia e Inglaterra enforntronse nun longo vonflicto de nominado
aguerra dos Cen Anos; a epidemia de peste negra;
8. Explica que foi a crise demografica: a poboacin europea descendeu, entre
1300 e 1400 , de 80 a 45 millns de persoas.
9. Transmisin e contaxio da Peste negra: A peste xurdiu nas estepas de Asia
oriental, Difundiuse cara ao oeste no sitio dos exrcitos momgois colonia
xenovesa de Kaffa, en Crimea, cando tiraron para o seu interior cadveres
infectados. Desde al, a peste propagouse por Europa a travs dos barcos
comericiais, A orixe desta enfermidade unha bacteria, que infecta as ratas e se
transmite aos humanos pola picadura das pulgas procedentes de ratas infectadas.
Na Idade Media considerbase un castigo divino, e deu lugar a grupos de
penitentes que se azoutaban para pedir perdn polos pecados.

UNIDADE 11
1. Unin de Castela e Len: data e novas incorporacins: Castela e Len unronse
definitivamente en 1230, con Fernando III, despois de pasar por diversos
momentos de union e separacin.Incorporou o territorio situado entre os vales
do Douro e o Guadalquivir. No sculo XI chegouse ao Texo; no sculo XII
alcanzouse Serra Morena. No sculo XIII incorporouse case todo o val do
Guadalquivir.
2. Reino de Aragn: formacin e incorporacins : . Formouse en 1137, tras o
matrimonio de Petronila , herdeira de Aragn , con Ramon Berenguer IV, conde
de Barcelona. Durante os seculos XII e XIII o territorio catalano.aragons,
estendeuse en tres direccins: No norte dos Pirineos, conquistronse algns

territorios. En Al- andalus , no sculo XII, reconquistronselles aos musulmans

Tortosa (1148) e Lleida (1149); no sculo XIII, Mallorca (1229) e Valencia
(1238).
3. Reino de Navarra : a sa evolucin ; Tras separarse de Aragn, sufriu as
preseins anexionistas de Castela e Aragn e quedou sen fronteira cos
musulmns, polo que non puido ampliar o seu territorio. Desde o sculo XIII,
estivo vinculada a Francia mediante alianzas matrimoniais.
4. Caracteristicas da monarqua medieval: a Monarquia foi a institucin principal
dos reinos peninsulares , e os seus reis tiveron mais poder ca os dos outros
territorios europeos. Os monarcas consideraron que este poder procedia de Deus
e exercian numerosas funcins: ditaban as leis, administraban a xustiza, dirixan
o exrcito, controlaban a uaxe de moeda e nomeaban os funcionarios. Con
todo, existiron diferenzas na institucin monrquica entre Castela e a coroa de
Aragn.
5. As cortes medievais : composicin e funcins: as Corte estaban formadas por
representantes dos tres estamentos ((nobreza, clero e xentes do comn)) e a sua
funcin principal era aprobar as axudas solicitadas polo rei e votar novos
impostos. Co nacementos das Cortes, a funcion de aconsellar ao rei pasou a ser
desempeada por outros organismos , denominados Consellos.
6. En que consitiiu a Repoboacin concellil ou municioal utilizouse na zona
comprendida entre os rios Douro e Texo e no val de Ebro. Nestas zonas, com
poboacion e nucleos urbanos importantes, o territorio reconquistado dividuse en
concellos ou municipios, formados por unha vila ou cidade amurallada e un
termo municipal ou alfoz.
7. E a repoboacin polas Ordes Militares. Seguiuse na zona comprendida entre o
Texo e Serra Morena e nos altos vales dos rios Turia eXquer. Nestas zonas ,
fronteirizas e perigosas e con escasa poboacin, a repoboacin encomendouse a
diversas ordes militares, que recibiron extensos seoros, chamados mestrados.
A cambio, deban defender as terras e fomentar o seu poboamento.
8. Cales foron aquela Ordes Militares
(((estaban formadas por monxes.
Guerreiros, que vivan en mosteriros fortaleza. Como monxes , estaban
sometidos a unha regra, e como guerreiros, combatan aos musulmans)))
9. A repoboacin por repartimiento utilizouse no val do Guadalquivil, Murcia a
fachada levantina e as illas Baleares. Nestas zonas, o territorio repartiuse entre
os que participaran na reconquista segundo os seu mritos; os nobres recibiron
grandes extensions de terreo, e as xentes do comun obtiveron pequenos lotes de
terra. En territorios onde se renderon sen loitar, permituselles aos musulmasn
permanecer nos arrablades ou no campo; en cambio, nos territorios onde se
resistiron conquista, os vencidos perderon as sas propiedades.
10. Que foi o Honrado Concello da Mesta: unha poderosa asociacin recoecida e
privilexiada por Alfonso X. ((1273 os gandeiros)))
11. Nome dos tres estamentos privilexiados: os estamentos privilexiados : nobreza
e clero; o estamento non privilixiado : o terceiro estado
12. Cales eran os estamentos privilexiados eran a nobreza e co clero. Gozaban de
privilexios, como non pagar impostos; posuian seorios territoriais, recibidos
como pagamento polos seus servizos na reconquista e na repoboacin; tian
dereiro de mando sobre certos territorios, denominados seoros xurisdicionais,
e desempeaban cargos na corte e na admnistracin.

13. E os non privilexiados : o campesiado era o grupo social mis numeroso do

estamento popular. Dentro del diferenciabanse os propietarios libre e os
campesios dependentes, que traballaban nos seoros.
14. Explica brevemente que o Estilo Mudxar; o mudexar un estilo
arquitectonico orixinal da Pensinsula Ibrica. Desenvolveuse entre os sculos
XII e XVI, en el mestranse influencias cristis, romncias e goticas, con
influencias musulmans.
15. Cita algns exemplos dese estilo: os edificios masi importantes foron igrexas,
moitas con destacadas torres campanarios, sinagogas, palacios e fortalezas.
16. Define brevemente o Foro: conjunto solemne establecido por escrito entre o
propietario da terra e vivendas e a persoa que os iba ocupar . Este contrato tia
unha duracin moi longa, case indefinida
17. Cronoloxia das guerras irmandias entre 1467 e 1469 estendeuse por toda
Galicia A Gran Guerra Irmandia.
18. As sas causas: revolta dun exercito formado por campesios e burgueses contra
os seores. Os nobres aumentaron a presin sobre os campesios, e como
consecuencia producironse numeros conflictos.
19. Quen participuo nelas na revolta participaron fundamentalmente campesios e
grupos urbanos de burgueses e fidalgos. Se ben o grupo mais numeroso foi o dos
campesios, a organizacin e direccin do movemento partiu das cidades.
20. Organizacin das Irmandades : as Irmandades reunanse por comarcas, vilas e
cidades, elixindo alcaldes, deputados e cuadrilleiros. O alcalde asuma o poder e
administraba a xustiza. Os cuadrilleiros estaban fronte dos grupos armados,
mentres os deputados representaban a cada zona nas Xuntas de Irmandade, onde
se tomaban as decisins.
21. Como acaba a revolta : Na primaveira de 1469 retronaron e impuxronse polas
armas aos irmandios, sofocando a revolta.
UNIDADE 12
1. Cronoloxia da Idade Moderna : 1453
2. Cal o obxectivo das monarquias autoritarias: o rei reforzou o seu poder sobre o
conxunto do reino.
3. Libro de instruccins para os gobernantes : ttulo e autor : O Principe de
Maquiavelo (( 1469-1527))
4. Cadro sinoptico: os instrumentos do poder monrquico: - Unificaron o territorio dos seus antigos reinos e seorios mediante
guerras ou alianzas matrimoniais
- Someteron todos os poderes autoridade do rei.
- Melloraron a administracin. A corte real fixouse en certas cidades, que
se converteron nas capitais dos estados.
- Implantaron un exercito permanente en substitucin das mesnadaos ou
tropas nobiliarias medievais.
- Organizaron as relacins internacionais a travs da diplomacia.
5. Caracterisiticas do Comercio mediterraneo : centrado nas cidades italianas,
intercambiaba productos entre Oriente e Occidente. Foi perdendo imprtancia
ante a ameaza turca no Mediterraneo e a crecente importancia doutras rutas
comerciais.

6. ID. Comercio Atlantico : centrouse nos portos do mar do Norte, en Lisboa e

Sevilla, e alcanzou un gran desenvolvemento a partir da cracin dos imperios
coloniais portuges e casteln.
7. Vestimenta dos nobles no sculo XVI ((homes e mulleres)): Os homes vestian
xibns con gola rizada, perneiras con pregaduzas, calzas , capa curta, espada,
sombreiro con plumas e zapatos de punta romana. As mulleres levaban traxes
con gola e mangas amplas, sobresaias, corpios, capas ou mantos e sombreiro.
8. Define reforma :
9. Causas desta crise : O desprestixo do clero (((os papas ocupbanse mais das suas
ambicins terreais que de cumprir o seu papel como cabeza da cristiandade)))
os vicios da Igrexa (( entre eles estaban o favoritismo do alto clero polos sues
familiares para ocupar os cargos eclesisticos))))
10. Que a xustificacin pola fe : as persoas non se salvan ni se condenan polas
suas boas ou malas obras, senn soamente pola fe, que un don gratuito de
Deus.
11. Sacramentos que admiten os protestantes : O Bautismo e a Ecucaristia; o
sacerdocio universal, a supresion do culto Virxe e aso santos.
12. Paises por onde se propaga o protestantismo : Dinamarca, Suecia, Noruega,
Inglaterra e os Paises Baixos.
13. Explica a reforma anglicana. Xurdiu en Inglaterra, onde o rei Henrique VIII
rexeitou a obediencia ao Papa por negarse a concederle o divorcio da sa esposa,
Catalina de Aragn, Henrique proclamouse cabeza da Igrexa de Inglaterra e
confiscou os bens dos mosteiros.
14. Explica brevemente a Reforma Catlica ou contrarreforma: A igrexa catlica
abordou a sa propia reforma. A igrexa catlia reforzou a Inquisicin e elaborou
un ndice de libros prohibidos.
15. Fala da Compaa de Xexus o Xexuitas : fundada polo espaol San Igancio de
Loyola en 1540, foi un importante apoio da Contrarreforma, pois os seus
membros facan un voto especial de obediencia ao papa, tian unha solida
formacin teolxica e intelectual, e dedicronse a predecacin e a educacin.
16. Trazos bsicos do Humanismo:
- A Antigedade clsica tomouse como modelo.
- O ser humano colocuse como centro do mundo
17. Breve historia da imprenta: A imprenta un medio mecnico de reproducin de
textos en serio. Foi creada por Johannes Guterberg, un ourive alemn que
perfeccionou as atnigas tcnica chinesas de impresin ao utilizar pezas mbiles
de metal, unha para cada letra, que as se podan volver utilizar.
18. Explica por que os renacentistas se inspiraron na Antigidade grecorromana :
As obras filosficas , literarias , cientificas e artisticas grecolatinas estudronse,
difundronse e adoptronse como modelo de liberdade e de creacin intelectual.
19. Define mecenas: ricos (normalmente familias) que pagaban a los artistas para
hacer sus obras. ((Patricinadores))
20. Arquitectos e obras mis importantes do Renacemento italiano : Brunelleschi,
autor da cpula da catedral de Florencia e do palacio Pitti; Alberti, que realizou a
fachada da igrexa de Santa Maria Novella e o palacio Runecelli.Bramante a
baslica de San Pedro do Vaticano; Miguel Anxo a realizacin da cpula da
baslica.
21. Escultores e obras mais importantes da escultura renacentista italiana: no sculo
XV: Ghiberti, autor das Portas do Pariso da catedral de Florencia, Donatello,

por esuclturas como David, San Xurxo e a estatua do Condottiero Gattamelata;

no sculo XVI, Miguel Anxo ((obras como el David, Moiss)))
22. Define Perspectiva : unha tcnica utilizada polos pintores para producir a
sensacin de profundidade na superficie bidimensional do cadro.
23. Pintores e obras mais importantes do Renacemento italiano:
- no sculo xv: Massacio , a sa obra mis lograda son os frecos da capela
Brancacci. Boticelli, a sas obras mais importantes son A Primavera e o
Nacemento de Venus.
- No sculo xvi: Leonardo da Vinci ((A ltima Cea, A Gioconda e a Virxe
das Rocas, Miguel Anxo ((a parede do altar da Capela Sixtina)) e Rafael
pintou as esceas do papa no Vaticano, con temas como A Escola de
Atenas e o Parnaso.
24. Comenta a obra A escola de Atenas ((pax 213)): mostra unha composicin
monumental, cuxo escenario unha extraordinaria arquitectura renacentista. Os
personaxes centrais representan a Platn e a Aristteles.
25. Comenta oa obra O Xardn das delicias de El bosco: o artista recrea un mundo
imaxinario de seres fantasticos, vez que se caricaturiza a sociedade da poca.

UNIDADE 13
1. Brevisima biografia de Fernando e Isabel, os Reis Catlicos
2. Define con brevidade: unidade territorial: alcanzouse coa incorporacin a
Castela do reino de Granada que puxo fin reconquista; e coa anexin do reino
de Navarra a Castela . Tamn se preparou a unin de Portugal mediante alianzas
matrimoniais.
3. Define brevemente: unidade relixiosa: levouse a cabo tomando medidas contra
os xudeus. Primeiro implantouse o tribunal da Inqusicion e despois expulsronse
os que non aceptrasen a conversin.
4. Cronoloxa de Carlos I e Felipe II . Carlos I ((1516- 1556)) Felipe II ((15561598))
5. Territorio que comprenda o Imperio Espaol no tempo de Carlos I . : Catela,
Navarra,Aragn, Sardea, Sicilia, Napoles, Provincias unidas e Flandes,
Condado Franco, Milanesado, Tirol, Austria, Hungria, Estiria, Carintia,
CArniola
6. Causas dos grandes descubrimentos xeogrficos :
- Polticas: finalizada a sa reconquista, Portugal e Espaa tian novas
ambicins territoriais.
- Econmicas : Desexbase acceder directamente ao ouro de Sudn e
encontrar unha ruta martima para traer as especias e os productos de
luxo da India e da China
- Cientificas e xeogrficas : difundronse libros que sostian que a Terra
era redonda, e mais pequna ca o seu tamao real.
- Ideolxicas e relixioxas: a nova mentalidade da poca promoveu o afn
de aventuras , fama e riqueza , unidas ao desexo de estender a fe por
novos territorios.
- Tcnicas: mellorou a orientacin no mar, coa xeneralizacin do cops e
do astrolabio; progresou a cartografa, co uso de portolanos ou cartas de
navegacin, e construronse novos barcos, como a carbela e a nao.

7. O descubrimento de America: o descubrimento de America debeuse a

Coln.Proxectou chegar India navegando por occidente. Ofreceullelo aos Reis
Catlicos e asinaron con Coln as Capitulacins de Santa FE. Coln partiu do
porto de Palos e tras facer escala en Canarias, chegou o 12 de outubro de 1492
illa de Guanahan (Bahamas) que bautizou como San Salvador. Antes de regresar
descubriu Juana (Cuba) e A Espaola (Republica Dominicana e Haiti). Morreou
en 1506, convencido de que chegara a India. Por iso, os novos territorios se
coeceros como as Indias e os seus habitantes se chamaron indios.
8. Caracteristicas dos estilos:
a) plateresco : carazterizouse porque os edificios mantiveron en moitas ocasins
as formas gticas no interior, pero recubriron tomada a fachada con decoracin
renacentista. Esta inclua medallns, escudos e grutescos, realizados cunha
minuciosidade semelleante ao traballo dun prateiro , de onde provn o nome do
estilo. Os seus principais exemplos son as fachadas da universidade de
Salamanca e do mosteiro de San Marcos en Leon.
b) purista : adpotou os elementos constructivos renacentistas e simplificou e
reduciu o tamao da decoracin. Os principais edificios son o palacio de Carlos
V, en Granada; e o palacio de Monterrey, en Salamanca , e fachada da
universidade de Alcal de Henares.
c) herreriano : tomou o seu nome do seu arquitecto mis famoso, Juan
Herrera.Caracterizouse pola simplicidade das formas, as cubertas exteriores de
lousa, con notableinclinacin , e a nudez decorativa. O edificio mais importante
foi o mosteiro de El Escorial.