moneytalk

3,2
miljoen

Belgen sparen voor

hun aanvullend
pensioen via hun
werkgever.

AANVULLEND
PENSIOEN
De Belgen sparen
voor hun bedrijfspensioen via
120.000 verschillende plannen.

VIER OPLOSSINGEN OM HET RENDEMENT OP UW BEDRIJFSPENSIOEN TE VERHOGEN

WE MOETEN TOCH MINSTENS

DE KOOPKRACHT BEWAREN
Door de lage rente dreigt het aanvullend pensioen dat u krijgt van uw werkgever
lager uit te vallen dan verwacht. Meer risicos, alternatieve beleggingen en minder
kosten kunnen het rendement op uw bedrijfspensioen opkrikken. Maar we
moeten ook realistisch zijn. JASPER VEKEMAN

moneytalk pensioendossier

ver beleidsnotas van

ministers wordt doorgaans weinig gepraat. De
jongste schrijfsels van
minister van Pensioenen
Daniel Bacquelaine (MR) over de hervorming van de tweede pensioenpijler
daarentegen veroorzaakten heel wat
beroering. Dat hoeft niet te verbazen.
Volgens recente cijfers sparen zowat
3,2miljoen Belgen voor een aanvullend
pensioen via hun werkgever.
De zenuwen in het pensioendossier
staan strak gespannen, vooral door de
aanhoudend lage rente. Er staat heel
wat op het spel. Werknemers vrezen
lage rendementen, waardoor hun zorgeloze oude dag in het gedrang komt.
Werkgevers zijn beducht voor de beloftes die in het verleden zijn gemaakt en
vrezen dat ze moeten opdraaien voor
de kosten. De problemen zijn legio.
Maar zijn er ook oplossingen?

De verwachtingen
bijstellen

De meest voor de hand liggende

oplossing is ook de meest pijnlijke: de
rente is wat ze is en dus moeten we de
verwachtingen bijstellen. We moeten
realistisch zijn, zegt Wim Vermeir, het
hoofd beleggingen van AG Insurance,
de grootste levens- en pensioenverzekeraar in ons land met meer dan 70miljard euro onder beheer. In het verleden was er 2 procent groei en 2 procent
inatie, en dus haalden we gemakkelijk
rendementen van 4 procent. Nu zijn de
groei en de inatie veel lager. Bovendien doen de centrale banken er alles
aan om de rente laag te houden.
Werknemers zullen niet zomaar aanvaarden dat ze geen rendement krijgen
op hun aanvullend pensioen, beseft ook
Philip Neyt, de voorzitter van PensioPlus, de vereniging van pensioenfondsen in ons land. Je kunt de mensen
niet vragen te sparen als ze aan het
einde van de rit minder kunnen kopen.
Dan zullen ze hun geld liever nu uitgeven. Op lange termijn moet je minstens
de koopkracht vrijwaren. Dat betekent
dat het rendement gelijke tred moet
138 17 NOVEMBER 2016 WWW.TRENDS.BE

gehaald, moeten zij volgens de wet het

verschil bijpassen. Die dreigende kosten maken dat vooral heel wat kleinere
bedrijven hun werknemers geen aanvullend pensioen aanbieden.
Wie zijn verwachtingen bijstelt en
toch hetzelfde pensioen wil overhouden, zal meer moeten sparen. De passage uit de nota van Bacquelaine die
de meeste ophef veroorzaakte, stelde
daarom voor werknemers meer vrijheid te geven, bijvoorbeeld om een
loonsverhoging om te zetten in extra
aanvullend pensioen. De kritiek was
dat daarmee het collectieve karakter
van het bedrijfspensioen werd ondergraven. Ook PensioPlus is niet gewonnen voor dat idee, omdat zo de grens
vervaagt tussen de tweede en de derde
pijler, het individuele pensioensparen.
DANIEL BACQUELAINE
Wil werknemers de vrijheid geven
om een loonsverhoging om te zetten
in extra aanvullend pensioen.

houden met de inatie. Vandaag

bedraagt die in ons land 1,8 procent.
Eigenlijk zijn de verwachtingen nu al
bijgesteld. Na moeizame onderhandelingen bereikten de sociale partners
vorig jaar een akkoord over het gegarandeerde rendement op het bedrijfspensioen. Tot dan bedroeg die garantie
3,25 procent op de bijdrage van de
werkgever en zelfs 3,75 procent op die
van de werknemer. De garantie is sinds
vorig jaar een variabele rente die is
gekoppeld aan de marktrente, met een
minimum van 1,75 procent.
Volgens de werkgever is dat percentage nog altijd onrealistisch hoog, aangezien de Belgische rente 0,4 procent
bedraagt. Als het rendement niet wordt

risicos
nemen
Meer

De lage rente heeft de regels van het

spel drastisch gewijzigd. Zogenaamd
veilige beleggingen zoals overheidsobligaties, die traditioneel het overgrote deel van de pensioenportefeuilles
uitmaken, brengen simpelweg niets
meer op. Duits overheidspapier geeft
een veilig gevoel, maar het is een
slechte belegging, zegt Neyt. Er is
geen rendement, en de rente zal wellicht stijgen. Een rentestijging betekent dat de obligatiekoersen dalen.
Volgens Vermeir zijn er alternatieven
voor de traditionele veilige havens die
niet noodzakelijk veel meer risicos
inhouden. Hij denkt bijvoorbeeld aan
leningen aan overheden en overheidsinstellingen, die in tegenstelling tot
klassieke overheidsobligaties niet door
de Europese Centrale Bank worden
gekocht. Die bieden wat extra rendement, maar ze zijn moeilijker verhandelbaar een risico dat alleen verant-

De pensioenfondsen willen meer in infrastructuur

investeren, in de hoop dat ze daarmee stabiele
inkomsten genereren.

Federale Verzekering, Stoofstraat 12, 1000 Brussel, www.federale.be. Vereniging van Onderlinge Levensverzekeringen. Financieel rekeningnummer BIC: BBRUBEBB - IBAN: BE64 3100 7685 9452 - RPR Brussel BTW BE 0408.183.324

Zij kozen vandaag

al voor een hoger
pensioen. En u?

Wilt u zoals hen een hoger pensioen? Denk misschien aan Federale Verzekering!
Hoe vroeger u begint met het sparen voor uw pensioen, hoe groter uw gespaard kapitaal zal zijn op het einde
van de rit ! Wenst u nog meer, kies voor de hoge rendementen van Federale Verzekering. Ze behoren tot de
hoogste op de markt.

Ontdek waarom onze rendementen

tot de hoogste op de markt behoren
op mijnhogerpensioen.be

b3o0nus*

start

www.federale.be
Rendementen uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst. De restornos en winstdeelnames evolueren met de tijd in functie van
de resultaten van de onderneming en de economische conjunctuur. Ze zijn niet gewaarborgd in de toekomst en variren voor elk product. De
regels inzake de toekenning van de winstdeelnames of restornos zijn vastgelegd in de statuten van elkeen van de ondernemingen van de groep
Federale Verzekering. U kunt deze statuten raadplegen op www.federale.be. *De actievoorwaarden vindt u op www.mijnhogerpensioen.be.

De verzekeraar die zijn winst met u deelt.

moneytalk pensioendossier

woord is als je ook in staat bent die obligaties bij te houden tot de vervaldag.
Ook minder liquide bedrijfsobligaties
kunnen kansen bieden.
Volgens Neyt is het niet verstandig
veel meer risico te nemen op korte termijn. Het heeft geen zin ergens nog
snel 20 basispunten extra rente te zoeken. Het is beter te beleggen op plaatsen waar er wel groei en inatie is. Wat
concreet betekent dat aandelen en de
groeilanden aan belang winnen.
Ook bij de verzekeraars zijn aandelen
in opmars. Die bieden een aantrekkelijk dividendrendement. Eigenlijk
kopen we nu aandelen voor de coupon,
terwijl de prijzen van obligaties bijna
voortdurend stijgen. Dat is de wereld
op zijn kop, merkt Vermeir op. Een
typische verzekeringsportefeuille
bestaat nog altijd voor ruim de helft uit
overheidsobligaties en maar voor een
heel beperkt deel uit aandelen. Toch is
het risicoproel toegenomen. Pakweg
tien jaar geleden zaten er veel minder
bedrijfsobligaties in onze portefeuille,
en vandaag maken ze bijna een kwart
uit.

alternatieven voor
klassieke beleggingen
Zoek

Naast meer risicovolle obligaties en

aandelen bieden ook alternatieven voor
de klassieke beleggingen een uitweg
voor de lage rente. We lenen nu meer
rechtstreeks, bijvoorbeeld voor de
bouw van sociale woningen of aan
instellingen met een overheidsgarantie
zoals Aquan, zegt Vermeir. Eigenlijk
zijn dat een soort Belgische overheidsobligaties, maar die geven toch een half
procent meer rente.
Volgens Neyt is het vooral zaak de
eigenheid van onze pensioenspaarpot
uit te spelen. Mensen leven langer,
gaan later op pensioen en allerlei uitstapregelingen verdwijnen. De enige
zekerheid is dat we het geld nog langer
bij ons houden. Dat geeft pensioenfondsen het voordeel dat ze per denitie de lange termijn voor ogen houden.
Daardoor kunnen we specieke
risicos nemen, bijvoorbeeld in nauwelijks verhandelbare investeringen. Er is
toch niemand die plots zijn potje kan
komen opvragen.
Zowel de verzekeraars als de pen140 17 NOVEMBER 2016 WWW.TRENDS.BE

sioenfondsen gaven al herhaaldelijk

aan dat ze meer in infrastructuur willen
investeren, in de hoop dat ze daarmee
stabiele inkomsten genereren. Iedereen weet dat Belgi behoefte heeft aan
een investeringsplan, maar het grote
probleem is de fragmentatie van het
beleid. De verschillende niveaus investeren zelfs niet genoeg om de basisinfrastructuur te onderhouden, zucht
Neyt.
Vermeir merkt wel dat infrastructuur
minder interessant is geworden. Door
de besparingen en Europese begrotingsregels komen nog weinig projecten naar de markt, wat de marges onder
druk zet. AG Insurance staat dan ook
niet noodzakelijk bij elk project met
een dikke cheque klaar. Wij blijven
wel een verzekeraar en kunnen dus
enkel investeren in projecten met een
defensief risicoproel. Ik zie vooral
mogelijkheden in energie, transport,
scholen en gevangenissen.

aan
de kosten
Werk

Elders meer rendement zoeken kan

een deel van de oplossing zijn. Even
belangrijk zijn de kosten. Vaak zijn er
veel verborgen kosten, omdat verzekeraars of pensioenfondsen zaken uitbesteden aan bijvoorbeeld vermogensbeheerders. Dat is niet onlogisch. De
3,2miljoen Belgen die voor een aanvullend pensioen sparen doen dat via ruwweg 120.000 verschillende plannen, of

1,75
procent

bedraagt het gegarandeerde

rendement op het bedrijfspensioen minimaal.

n plan per 26 werknemers. Die kunnen uiteraard onmogelijk alles zelf

doen. Neyt vindt het daarom vooral
nodig kosten te delen. Fondsen zijn
geen concurrenten van elkaar, waarom
dan niet samenwerken, ook met verzekeraars.
Er is duidelijk een trend naar schaalvergroting en Belgi probeert daar een
graantje van mee te pikken door panEuropese pensioenfondsen naar ons
land te lokken, onlangs nog met een
vrijstelling van de bedrijfsvoorhefng
voor uitkeringen aan buitenlanders.
Neyt ziet wel brood in die internationalisering: Als het beheer, het toezicht
en de administratie in n land kunnen,
zijn de efcintiewinst en de schaalvoordelen vanzelfsprekend.
Ook de fondsenindustrie heeft zijn
zinnen gezet op het beheer van uw
bedrijfspensioen. Onder meer Amundi,
de grootste Europese vermogensbeheerder, biedt vooral multinationals
aan hun pensioenpot in handen te
nemen. De schaalvoordelen zijn voor
veel bedrijven eigenlijk maar een
tweede argument. Zij willen zich
vooral met hun corebusiness bezighouden, en dus niet met het beheer van een
pensioenfonds, meent Ren Van Leggelo, pensioenspecialist bij Amundi.
Van Leggelo schat dat de schaalvoordelen 40 tot 50 basispunten extra rendement per jaar opleveren. Daarnaast
zijn er nog de administratiekosten. In
plaats van verschillende beheerders in
elk land, die ieder hun marge moeten
hebben, heb je er maar n. Dat is
gemakkelijk 30 procent goedkoper. Als
je dat extra rendement jaar na jaar herbelegt, dikt het spaarpotje exponentieel
aan.
Neyt denkt dat veel bedrijven het
beheer liever in eigen handen houden.
Het gaat tenslotte om geld van de
werknemers. En als er een tekort is,
moet het bedrijf bijpassen. z

Eigenlijk kopen we nu aandelen voor de coupon,

terwijl we op onze obligaties een grote meerwaarde
boeken. Dat is de wereld op zijn kop
Wim Vermeir, AG Insurance