Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
Njabootgi ak lekkolbi oo bokk di ligeey ci yaru xaleyi. Dina am solo lool ngeen xam yenn
ci suu aaday lekkoolbi.
1. Naka la lekkoolbiy doxe.
2. naka yaw ak sa njaboot mn jankoontee ak jangalekatyi.
3. Naka lauy mn dimbalee seen doomyi bau am yar bu baax.
1.- DOXALINU LEKKOOLBI
Lan lau bgg un jangalekatyi? Lan la Lekkoolbi bgg?
un epp iy liggeey ci lekkoolbi liu bgg mooy:
. dimbali tuut tankyi bau mn nekk nit yu baax.
. dimbalileen bau mn am ndam ci seen njang.
. animar a todos nuestros alumnos/as a que continen sus estudios.
Nit u bari ooy ligeey ci sunu lekkoolyi ngir mbir yi mana nekk, kenn kunekk ci nit yooyu danga
am say ndombay tank:
Jwri ji (Director): mooy kiy jiite lekkoolbi.
Wey jokkoji ak wajuurji (tutor) : moy nit kiiy jite benn mboolowu xale. Mooy tamit kiiy
jokko ak wajuuri xale yi uko denk.
Claustro wala mboloo bu janglekatyi: Moy dajale janglekatu lekkool bi. Wey jokkoo ak
waajuryi tamit ak jangalekat yi u denk yen fann yi (musik, angle, espoor) ci lau...
Ligeeykat yi dul janglekat: oy nit yiy ligeey ci lekkool bi te duu jangle. Seeni wareef
ooy: lekkukaybi, topatoo lekkool bi, taxawu laagoyi...
2.- JOKKOOY WAJUURI NDONGOLI AK JANGLEKATYI
Dauy faral di woote ci yenn ndajeyi waajur yepp, ci yeneenyi fami bucinekk. Soxal naulool
ngeen teew ndax noonu rek lauy mn jokkoo te ligeeyndoo.
Ndajey mbooloo-kalaasbi. Ndaje jangalekat biy selbe xaleyi ak waajur yepp
Daoleen di faral di def su lekkool dooree.ci lauy waxe ligeey biuy def ak xaleyi te ci la uy
leerla leeral ni mbooloo yi ak lekkool bi doxe.
Yenn saay dauy wootw ndaje mbootaay ak waajuryi su amee lenn lu dul faral di am: gene yen
besyi, yeete ci yenn mbiryi...
Su xaleyi di jangsi bes bu nekk ci la uy tamm joxalante ak seeni moroom y ci lauy gene
jange. Su uy faral di aka teew duu manadef ligeeyu kalaas bi te dafay jafe tamit u
mn jokkoo ak seen moroomyi.
Noonu la xaleyi di tamme xam luy seen warugar ak am jom: N maki di deme liggeyi
noonula xaleyi di wara jang. ari yf yepp dauy laja coono. Jangni jfjl ax teedd.
Dem lekkol day farata ci xale yi am dignte 6 ba los 16 at, mooy firnde ni xaleyiy jang ci
reewu baskyi mnuoo akka dem lekkool.
Diggnte 2 ba 6 at dau digle uy dem lekkool ndax mooy diir bi uy tek ndank ndank liy
jur ndam ci njangmi ak ci duggante ak seeni moroom. Saa suu bindoo daoo wara teew.
Buu akee teew yu akk galankoor ci ludul feebar wala leneen lu am solo, diir bi njkk ci
weerwune danau yonnee aka teew yi kilifa yiiy yor njangmi ci goxbi. Kilifa yi danau
yonnee bataxal wajuuryi, meeri bi ak iiy taxawu askanwi etc. Loolu Mennaa jur yaxteef ci
ndimblyi, burs yi...
Jangsi dafa laaj sonn, yen saay xaleyi dauy baa jangsi: danau wax ni seen bopp, seen biir day
met, seen moroomyi dau leen di door, jangalekatbi du leen faale, lekkgi baaxul, waxtu lekk
day bari jaxasoo,...
Wajuur yi WARUU LEEN NA BAYYI CI KRGI SAA SUUKO LAAJEE NDAX DAY JUR:
-
Am naxar ngir duu mn topp njangu seeni moromyi. Loo gen aka teewe mu gene
jafe.
Yen saay loolu mooy yaxx jang wala mooy tax xaleyi di reduble.
Jokkoo diggnte wajuuryi ak janglekatyi dumna neex. Jangalekat dafa leena soxal lool
xaleyi .
Jeemlena yee dileen wan ngneeli dem lekkool, waxtaan, xool leen bu baax, te dilen yobbu
lekkool, te buleen soxale mn ngeen na wax ak wey jokkoji ak waajuur yi ngir
leral.
Aksi waxtu
Lekkoolbi dafa am waxtu dugg ak gene buepp wara toppr. Soxal au lool ngeen indi xaleyi ci
waxtu te jlsileen tamit ci waxtu.
2.- Jumtukaayu jangyi
Lekkoolbi dana ygle teere jang yi u soxla ak fan ngeenleen mne jnde. Ci ndaje
mbootaayyi, dau faral wax jumtukaayyi jangaan bunnek wara indi..
nau ci liy yee xalayi. Su xuloo wala xwwx amee ci dingante xaleyi, li uy def mooy dimbalileen
bau mn faj seen mer, dauy jeem jangal leen ci dara.
Su fekkee amna lenn luleen jaaxal yeen waajuryi li gn mooy wax ko ak jangalekatyi.
8. Li uy yaakar ci li: di ci xaar lu bari
Warngeen na mn japale xaleyi u wey ci seen jang ngir mn nekk ay doctor, jangalekat wala
sep lu leen neex.
Su fekke bg ngeen seen domo sori ci seen jang te oomit u nekkcadi nau wane jom. Noonu
lauy mn sorici jang.
Jappaleenleen u mn jotci ndimbl yi am. Ci lekkool bunnek amna bunt te buleen am benn
kersa ci laja jwriji luci seen domo mn am.