Está en la página 1de 9

12/9/2016

1.6"CLCULODEINSTALACIONESDOMICILIARRIASDEAGUAPOTABLE"

Acontinuacinseestablecenlosprocedimientosbsicosparaeldiseoyclculodelasinstalaciones
domiciliariasdeaguapotable.
Todaslasradiosdebenestarinstaladasdentrodeloslmitesdecadapredio.
Eldimetroenlascaerasdeaguafradebesercomomnimode20mmhastaelpenltimoartefacto
inclusive,esdecir,sloelltimoartefactopuedeiralimentadoporunacaeradedimetro13mm.
Asimismo,lacaeraquellegaalcalefondebeserde20mm,aligualquelallavedepasodeentrada
aste.

1.6.1DimensionamientodelaTubera

1.6.1.1Caudales
LoscaudalesogastosinstaladosparacadatipodeartefactoquesemuestranenlatablaN9:

TIPOARTEFACTO
InodoroCorriente
BaoLLuvia
BaoTina

AguaFria
10
10
15

GASTO(L/min)
AguaCaliente

10
15

http://descom.jmc.utfsm.cl/sgeywitz/subpaginas/Piping/AguaPotable/1_6ap.htm

1/9

12/9/2016

Lavatorio

Bidet
UrinarioCorriente

6
6

Lavaplatos

12

12

Lavadero

15

15

Lavacopas

12

12

Bebedero
LlaveRiego13mm

5
20

LlaveRiego19mm

50

TablaN9

Losgastosprobablesparacadatramodelainstalacin,sedeterminanmediantedosformas,la
primeraesporlafrmulaqueseindicaacontinuacin:
(13)
Enque:
QMP:GastoMximoProbable(l/min)
QI:GastoInstalado(l/min)
Estafrmulaesentregaresultadosmsexactosqueelmtodoqueseexplicaacontinuacin.
Lasegundaesmedianteelsiguientegrfico,conelquesedeterminaelQMP.
ElejehorizontalrepresentaelQMPyelejeverticalelQI.AmbosvaloresestnexpresadosenLt/min.
Elgrficosloentregavaloresaproximados.
Delarectaprincipalpodemosdeducirlosvaloresquerepresentanalosramalessinvlvulaautomtica
ylasecundariaalosramalesconvlvulaautomtica.
CUADROdelGASTOMXIMOPROBABLEyGASTOINSTALADOenINSTALACIONES
DOMICILIARIASdeAGUAPOTABLE
Lasvelocidadesparacadatramonodebenexcederde2,5m/s.
Laspresionesdestinadasadimensionarunainstalacindeaguapotable,debencomenzarconla
presindelamatrizpublica,sinosedisponeestedato,lapresininicialaconsiderarenelproyecto
debeser15mca(MetrosColumnadeAgua)enlaconexinconlaredpblica.
Lasdimensionesdebernsertales,queelltimoartefactoinstaladocuenteconunapresinmnima
de4mca.

1.6.1.2Tuberas
Paraelclculodelasprdidasdecargaentuberas,seusalasiguientefrmula,laquefue
desarrolladaparalosdimetrosusualesenlasinstalacionesdomiciliarias,entuberasdesuperficie
lisacomoelcobreymaterialesplsticospoliclorurodevinilo(PVC)ypolipropileno(PP),entreotros:
a)AguaFra
http://descom.jmc.utfsm.cl/sgeywitz/subpaginas/Piping/AguaPotable/1_6ap.htm

2/9

12/9/2016

(14)

b)AguaCaliente

(15)
Donde
J=PrdidadeCarga(m/m)
Q=Caudal(l/min)
D=DimetrointeriorReal(mm)
Comoalternativasepuedeutilizarelbaco(losotrosbacossemuestranenelanexoA)quea
continuacinsemuestra,elqueentregavaloresaproximados,siendolasfrmulasmsexactas:

CUADROdeCLCULOdeCAERAparaAGUAPOTABLEenTUBOSdeCOBRE

1.6.1.3CotasdeAltura
Comoenunainstalacinnoslosepierdepresinporroce,sinotambinporcambiosenlaalturaala
quedebesubirelaguaporlacaera,hayquedeterminarladiferenciadecotasdealturaenlos
artefactos,respectoalaalturadelmedidor.
Acontinuacinsesealanlascotascaractersticasdelosartefactosmscomunes:

Artefacto

Cota(m)

Lavadero

1,001,20

Lavatorio

0,80

Lavaplatos

0,80

Llavejardn

0,60

Inodoro

0,40

Bid

0,40

Baolluvia

1,802,00

Calefon

1,101,40

TablaN10

http://descom.jmc.utfsm.cl/sgeywitz/subpaginas/Piping/AguaPotable/1_6ap.htm

3/9

12/9/2016

1.6.1.4Piezasespeciales
Paraelclculodelasprdidasdecargaenpiezasespeciales,sepuedenusarlossiguientes
procedimientos:
a)ProcedimientoA:MtodoExacto
Eldimetrosecalculaenbasealvalorcorrespondientealaprdidadecargalocalosingular
producidaporunaccesoriodeterminado,pormediodelasiguienteexpresin,enquetalprdidaest
evaluadaenfuncindela"AlturadeVelocidad"correspondientealescurrimiento.

(16)

Enque:
PS:PerdidaSingular(mca)
V:VelocidaddeEscurrimiento(m/s)
g:AceleracindeGravedad(9,81m/s)
K:Coeficientequedependedeltipodeaccesorio,quesemuestraacontinuacin.
V2/2g:AlturadeVelocidad

CoeficientedePrdidadeCargaSingular"K"
TipodeAccesorio

Coeficiente"K"

AmpliacinGradual

0.30

Codode90

0.90

Codode45

0.60

Curvade90

0.40

Curvade45

0.20

Curvade2230

0.10

Confluencia

0.40

EntradaNormalenTubo

0.50

EntradaenBorda

1.00

Vlvulaenngulo,Abierta

5.00

VlvulaCompuerta,Abierta

0.20

VlvulaTipoGlobo,Abierta

10.00

TeePasoDirecto

0.40

TeeSalidaLateral

1.30

TeeSalidaBilateral

1.80

VlvuladePi

1.75

VlvuladeRetencin

2.50

http://descom.jmc.utfsm.cl/sgeywitz/subpaginas/Piping/AguaPotable/1_6ap.htm

4/9

12/9/2016

TablaN11

Conloanterior,tablayfrmula,sedesarrollaelsiguientecuadrodeclculo:

ClculoporMtodoExacto.

Gastos

Tramo
QMI

QMP

mm

V.

m/s

Valor
L.R.

Prdidade
Carga

Perdidas

Presin

Altura

Carga
Disponible

H
K

P.U.

P.S.

P.R.

P.T.

P.I.

PF

C.D.
+/

TablaN12

Secomienzaacompletardelasiguienteforma:
TramoSeindicanlostramosdelatuberadelainstalacin.
QMIGastoMximoInstalado,eslasumadetodoslosgastosdelosartefactosquehaydesdeel
comienzodeltramohastaelfinaldelainstalacin.Amedidaqueseavanzaenelcuadro,hacia
abajo,selevarestandoelgastoinstaladodelosartefactosdelostramosanteriores,ya
calculados,paraconocerelgastoinstaladoslodelosartefactosquequedansinalimentar.
QMPGastoMximoProbable,sedeterminaapartirdelQMI,ubicadoenlacolumnaanterior.
Paraesto,sepuedeutilizarelgrficoolafrmula.
DDimetroenmilmetrosdelatuberadeltramo,estaeleccininicialesporensayoypor
"tanteo".Poreso,laexperienciadeldiseadoresfundamentalparaqueelprocesoseacorrecto.
VVelocidadexpresadaenmetros/segundos,laquesededucedelafrmula:21.22x
(QMP/D2).Lavelocidadvaraencadatramo,yaquedependedirectamentedelGastoMximo
Probable,siendolamnima0,5m/s.ylamximade2,5m/s.
LRLongitudRealdelTramo,staseindicaenmetros,yvadesdeelprincipiohastaelfinalde
cadatramo.
KValoraproximadodelasPrdidasdeCargasLocales,estevalorseobtienedelasumadelos
valoresobtenidosenlatabladelaspiezasespecialesqueseencuentrenencadatramo.
P.U.PrdidadeCargaUnitaria,,esdecir,prdidadecargapor1mdecaera.Seobtienedel
GrficoN1.Secalculatambin,porlafrmula676,745x(QMP1,751/D4,753).
P.S.PrdidadeCargaSingular,secalculamediantelafrmula:Kx(V2/2g).
P.R.PrdidadeCargaporRoce,estaprdidasucedeporelrocequeseproduceentreelaguay
lasparedesinterioresdelacaera.SedeterminaporlamultiplicacindeP.U.yL.R.
P.T.PrdidaTotal,eslasumatoriaentreP.S.yP.R.,esdecir,laprdidatotalqueseproduceenel
tramo.
P.I.PresinInicial,aquseindicalapresindisponibleconquesecuentaaliniciodeltramo.En
elcasodelprimertramo,seanotalapresinentregadaporlacompaamenoslaprdidade
cargaocasionadaporelmedidor.Paraestedatosedebetomarencuenta,queelltimo
artefactodeberecibircomopresinmnima4mca.
P.F.PresinFinal,esconlapresindisponibleconquecuentaelfindecadatramo,
considerandolasprdidasdecargasocurridashastaesepunto.SeobtienedelarestadeP.I.y
P.T.
H.Altura,aquseindicanlascotasconsussignoscorrespondientes,sisonmsaltasquelacota
0,sesumanalasprdidasdecarga,ysisonmsbajas,serestanalasprdidasdecarga.
C.D.CargaDisponible,eslacargaresultantedelarestaentreP.F.yH.

http://descom.jmc.utfsm.cl/sgeywitz/subpaginas/Piping/AguaPotable/1_6ap.htm

5/9

12/9/2016

b)ProcedimientoBMtodoFittingEquivalente.
Elcalculoserealizacomparandolaperdidadecargalocalcorrespondienteaunaccesorio
determinado,aunaprdidaporfrotamientoproducidoporuna"LongitudEquivalente"detuberadel
mismodimetro.
AcontinuacinsepresentaunatablaconlosvaloresdelasLongitudesEquivalentesenmetros,para
cadatipodeaccesorioycadadimetro.

LongitudesEquivalentesaPrdidasdeCargaLocalesExpresadasenMetrosdeCaera.
Dimetro

Codos

Tee

Entrada

Vlvula

Pulg

mm.

95R.L.

95
R.C.

45

P.
Directo

S.
Lateral

S.
Bilat.

Norm.

De
Borda

Comp.
Abierta

Globo
Abierta*

ngulo
Abierta

Reten.

DePi.

1
1
1
2
2
3
4
5
6
8
10
12
14
16

13
19
25
32
38
50
63
75
100
125
150
200
250
300
350
400

0.20
0.29
0.40
0.55
0.67
0.95
1.16
1.52
2.10
2.77
3.44
4.85
6.00
7.89
8.60
10.27

0.36
0.55
0.73
1.06
1.28
1.74
2.16
2.83
3.96
5.21
6.46
9.05
11.25
14.78
16.15
19.29

0.18
0.26
0.37
0.52
0.61
0.85
1.04
1.37
1.89
2.50
3.11
4.36
5.39
7.10
7.74
9.26

0.20
0.29
0.40
0.55
0.67
0.95
1.16
1.52
2.10
2.77
3.44
4.85
6.00
7.89
8.60
10.27

0.76
1.09
1.52
2.16
2.62
3.57
4.45
5.82
8.11
10.70
13.26
18.55
23.01
30.33
32.92
39.62

0.55
0.76
1.07
1.52
1.83
2.50
3.11
4.08
5.70
7.50
9.33
13.01
16.12
21.24
23.20
27.74

0.26
0.37
0.52
0.73
0.88
1.18
1.49
1.95
2.71
3.60
4.45
6.22
7.71
10.15
11.09
13.25

0.40
0.58
0.80
1.13
1.37
1.89
2.35
3.05
4.30
5.64
7.01
9.78
12.13
16.00
17.43
20.85

0.06
0.09
0.12
0.17
0.20
0.28
0.34
0.46
0.64
0.82
1.04
1.46
1.80
2.37
2.59
3.08

3.44
4.91
6.77
9.60
11.70
15.94
19.81
25.91
36.27
47.55
59.13
82.91
102.70
135.00
147.20
176.10

1.31
1.86
2.56
3.63
4.42
6.04
7.50
9.81
13.72
18.11
22.43
31.39
39.01
51.21
55.78
66.75

0.73
1.04
1.43
2.04
2.47
3.38
4.21
5.49
7.68
10.12
12.53
17.53
21.73
28.62
31.09
37.49

7.53
10.76
14.84
21.00
25.57
34.74
43.28
56.69
79.25
104.50
129.50
18.10
224.90
295.60
322.70
38.55

TablaN13

Abreviaciones
Codos
R.L.:RadioLargo
R.C.:RadioCorto
Tee
P.:Paso
S.:Salida
S.Bilat.:SalidaBilateral
Entrada
Norm.:Normal
Vlvula
Comp.:Compuerta
Reten.:Retencin
*LosvaloresdelasVlvulasTipoGlobo,seaplicantambinallavesdejardnyvlvulasollavesde
salida.
http://descom.jmc.utfsm.cl/sgeywitz/subpaginas/Piping/AguaPotable/1_6ap.htm

6/9

12/9/2016

Conestosdatossecompletalasiguientetabla:

ClculoporFittingEquivalente.
Gastos
Tramo
QMI

QMP

D
mm

V.
m/s

Longitud

Prdida

Presin

E
L.R.

L.C.

P.U

P.A.

P.I.

PF

AlturaH
+/

Carga
Disponible
C.D.

TablaN14

Secomienzaacompletardelasiguienteforma:
TramoSeindicanlostramosdelatuberadelainstalacin.
QMIGastoMximoInstalado,eslasumadetodoslosgastosdelosartefactosquehaydesdeel
comienzodeltramohastaelfinaldelainstalacin.Amedidaqueseavanzaenelcuadro,hacia
abajo,selevarestandoelgastoinstaladodelosartefactosdelostramosanteriores,ya
calculados,paraconocerelgastoinstaladoslodelosartefactosquequedansinalimentar.
QMPGastoMximoProbable,sedeterminaapartirdelQMI,ubicadoenlacolumnaanterior.
Paraesto,sepuedeutilizarelgrficoolafrmula.
DDimetroenmilmetrosdelatuberadeltramo,estaeleccininicialesporensayoypor
"tanteo".Poreso,laexperienciadeldiseadoresfundamentalparaqueelprocesoseacorrecto.
VVelocidadexpresadaenmetros/segundos,laquesededucedelafrmula:21.22x
(QMP/D2).Lavelocidadvaraencadatramo,yaquedependedirectamentedelGastoMximo
Probable,siendolamnima2,5m/s.
LRLongitudRealdelTramo,staseindicaenmetros,yvadesdeelprincipiohastaelfinalde
cadatramo.
EValorFittingEquivalente,eslasumadelosvaloresobtenidosenlatabla13detodoslosfitting
incluidoseneltramodetrabajo.
L.C.LongitudCompensada,eslaqueseobtienedelamultiplicacindelL.R.yelfactorE
obtenidodelatabla.
P.U.PrdidadeCargaUnitaria,,esdecir,prdidadecargapor1mdecaera.Seobtienedel
grficoN1.Secalculatambin,porlafrmula676,745x(QMP1,751/D4,753).
P.A.Eslaprdidaqueseobtienealolargodeltramo,seobtienemultiplicandoL.C.yP.U.
P.I.PresinInicial,aquseindicalapresindisponibleconquesecuentaaliniciodeltramo.En
elcasodelprimertramo,seanotalapresinentregadaporlacompaamenoslaprdidade
cargaocasionadaporelmedidor.Paraestedatosedebetomarencuenta,queelltimo
artefactodeberecibircomopresinmnima4mca.
P.F.PresinFinal,esconlapresindisponibleconquecuentaelfindecadatramo,
considerandolasprdidasdecargasocurridashastaesepunto.SeobtienedelarestadeP.I.y
P.T.
H.Altura,aquseindicanlascotasconsussignoscorrespondientes,sisonmsaltasquelacota
0,sesumanalasprdidasdecarga,ysisonmsbajas,serestanalasprdidasdecarga.
C.D.CargaDisponible,eslacargaresultantedelarestaentreP.F.yH.

c)ProcedimientoCMtodoLongitudEquivalenteoSimplificado
Esunasimplificacindelmtodoanterior,yaqueconsideraunalongitudequivalentedetuberadel
mismodimetro,conladiferenciaque,enestecaso,esevalorseestimacomounporcentajedela
longitudrealdeltramo.
Alhacerelclculodelosdimetros,lasprdidasdepresinseestimandeacuerdoalalongituddel
tramodelacaera,agregandounporcentajefijodeun50%deestalongitud,paraaquellasprdidas
depresinocasionadasporlosaccesoriosincluidoseneltramo.
http://descom.jmc.utfsm.cl/sgeywitz/subpaginas/Piping/AguaPotable/1_6ap.htm

7/9

12/9/2016

Conestosdatos,secompletalasiguientetabla:

ClculoporLongitudEquivalente.
Gastos
Tramo
QMI

QMP

D
mm

V.
m/s

Longitud

Prdida

Presin

E
L.R.

L.C.

P.U

P.A.

P.I.

PF

AlturaH
+/

Carga
Disponible
C.D.

TablaN15

Secomienzaacompletardelasiguienteforma:
TramoSeindicanlostramosdelatuberadelainstalacin.
QMIGastoMximoInstalado,eslasumadetodoslosgastosdelosartefactosquehaydesdeel
comienzodeltramohastaelfinaldelainstalacin.Amedidaqueseavanzaenelcuadro,hacia
abajo,selevarestandoelgastoinstaladodelosartefactosdelostramosanteriores,ya
calculados,paraconocerelgastoinstaladoslodelosartefactosquequedansinalimentar.
QMPGastoMximoProbable,sedeterminaapartirdelQMI,ubicadoenlacolumnaanterior.
Paraesto,sepuedeutilizarelgrficoolafrmula.
DDimetroenmilmetrosdelatuberadeltramo,estaeleccininicialesporensayoypor
"tanteo".Poreso,laexperienciadeldiseadoresfundamentalparaqueelprocesoseacorrecto.
VVelocidadexpresadaenmetros/segundos,laquesededucedelafrmula:21.22x
(QMP/D2).Lavelocidadvaraencadatramo,yaquedependedirectamentedelGastoMximo
Probable,siendolamnima2,5m/s.
LRLongitudRealdelTramo,staseindicaenmetros,yvadesdeelprincipiohastaelfinalde
cadatramo.
ELongitudEquivalente,seconsideraun50%adicionaldelalongitudrealdeltramo,queeslo
mismoquemultiplicarlalongitudpor1,5,paratomarencuentacargasocasionadasporlosfitting
ollaves,tambinllamadasprdidassingulares.
L.C.LongitudCompensada,eslaqueseobtienedelamultiplicacindelL.R.yelfactorE
obtenidodelatabla.
P.U.PrdidadeCargaUnitaria,esdecir,prdidadecargapor1mdecaera.Seobtienedel
grficoN1.Secalculatambin,porlafrmula676,745x(QMP1,751/D4,753).
P.A.Eslaprdidaqueseobtienealolargodeltramo,seobtienemultiplicandoL.C.yP.U.
P.I.PresinInicial,aquseindicalapresindisponibleconquesecuentaaliniciodeltramo.En
elcasodelprimertramo,seanotalapresinentregadaporlacompaamenoslaprdidade
cargaocasionadaporelmedidor.Paraestedatosedebetomarencuenta,queelltimo
artefactodeberecibircomopresinmnima4mca.
P.F.PresinFinal,esconlapresindisponibleconquecuentaelfindecadatramo,
considerandolasprdidasdecargasocurridashastaesepunto.SeobtienedelarestadeP.I.y
P.T.
H.Altura,aquseindicanlascotasconsussignoscorrespondientes,sisonmsaltasquelacota
0,sesumanalasprdidasdecarga,ysisonmsbajas,serestanalasprdidasdecarga.
C.D.CargaDisponible,eslacargaresultantedelarestaentreP.F.yH.

1.6.2EvaluacindePresin
http://descom.jmc.utfsm.cl/sgeywitz/subpaginas/Piping/AguaPotable/1_6ap.htm

8/9

12/9/2016

Deacuerdoaloestablecidoenelreglamento,lapresinmnimaenelartefactomsdesfavorable,es
4mca,demaneraquesielresultadoobtenidoesmayoroigualaestevalor,entonceslosclculo
realizadosporlosmtodosantesdescritos,paracadaunodelostramosdelacaeradelainstalacin
sonsuficienteparagarantizarelcorrectofuncionamientodetodoslosartefactosdelamisma.
Delocontrario,siesmenora4mca,elinstaladordebecorregirlosdimetrosdecaerasdealgunos
tramosdelainstalacinyvolverarealizarlosclculos,hastaquealcanceelvalordeseado.

http://descom.jmc.utfsm.cl/sgeywitz/subpaginas/Piping/AguaPotable/1_6ap.htm

9/9

También podría gustarte