O animal humano, igual que os demais, est adaptado a certo grao de loita pola

vida, e cando a sa grande riqueza permite a un Homo sapiens satisfacer sen

esforzo todos os seus caprichos, a simple ausencia de esforzo priva sa vida dun
ingrediente imprescindible da felicidade. O home que adquire con facilidade cousas
polas que s sinte un desexo moderado chega conclusin de que a satisfaccin
dos desexos non d a felicidade. [...] Esquece que unha parte indispensable da
felicidade carecer dalgunhas das cousas que se desexan.
Cando a xente fala de loita pola vida, en realidade quere dicir loita polo xito. O
que a xente teme cando se lanza a unha loita non non poder almorzar ma
seguinte, senn non lograr eclipsar s seus vecios. [...] Estou pensando, por
suposto, en homes que andan polos altos camios do poder, homes que xa
dispoen de bos ingresos e que, se quixesen, poderan vivir co que teen. Facer iso
pareceralles vergoento, como desertar do exrcito vista do inimigo.
O aburrimento basicamente un desexo frustrado de que aconteza algo, non
necesariamente agradable [...] : o contrario do aburrimento non o placer, senn a
excitacin. [...] Unha vida chea de excitacin unha vida agotadora, na que se
necesitan continuamente estmulos cada vez mis fortes para obter a excitacin
que se considera como parte esencial do placer. [...] As pois, para levar unha vida
feliz imprescindible unha certa capacidade de aturar o aburrimento. [...] A
capacidade de soportar unha vida mis ou menos montona debera adquirirse na
infancia. Os pais modernos teen moita culpa nese aspecto; proporcionan s seus
fillos demasiadas diversins pasivas, como espectculos e larpeiradas, e non se
decatan da importancia que ten para un neno o feito de que un da sexa igual a
outro, exceptuando, por suposto, as ocasins algo especiais. [...] A excitacin
como unha droga, que cada vez se necesita en maior cantidade.
Consideremos a diferencia entre o amor e a simple atraccin sexual. O amor
unha experiencia na que todo o noso ser se renova e refresca como as plantas
cando chove despois dunha sequa. No acto sexual sen amor non hai nada disto.
Cando o placer momentneo remata, s queda fatiga, desgusto e a sensacin de
que a vida est baleira.
A maiora dos homes e das mulleres son incapaces de controlar os seus
pensamentos. Con isto quero dicir que non poden deixar de pensar en cousas
preocupantes en momentos nos que non se pode facer nada respecto. [...] O sabio
s pensa nos seus problemas cando ten algn sentido facelo; o resto do tempo
pensa noutras cousas ou, se de noite, non pensa en nada. [...] O que facemos non
tan importante como tendemos a supoer; os nosos xitos e fracasos, a fin de
contas, non importan demasiado. Pdese sobrevivir mesmo s grandes penas: as
afliccins que pareca que an poer fin felicidade para toda a vida esvaecen co
paso do tempo ata que resulta case imposible lembrar o intensas que eran. Mais
por enriba destas consideracins egocntricas est o feito de que o ego dunha
persoa unha parte insignificante do mundo.
Todos coecemos a ese tipo de persoa, home ou muller, que, segundo as sas
propias explicacins, vctima constante de ingratitudes, malos tratos e traizns.
[...] a xente experimentada non se fa dos que, segundo eles, son invariablemente
maltratados polo mundo; e coa sa falta de simpata tenden a confirmar a estes
infelices a sa propia opinin de que todo o mundo est contra eles. [...] Moi poucas
persoas resisten a tentacin de dicir cousas maliciosas sobre os seus coecidos, e
s veces mesmo sobre os seus amigos; sen embargo, cando algun se decata de
que dixeron algo contra el, queda totalmente asombrado e indignado. Polo que
parece, a estas persoas nunca se lles pasou pola cabeza que, igual que eles
chismorrean sobre todos os demais, tamn os demais chismorrean sobre eles. [...]
Sabemos que os nosos amigos teen os seus defectos e, sen embargo, en xeral son
xente agradable, que nos gusta. Non obstante, consideramos intolerable que eles
tean a mesma actitude connosco. Queremos que pensen que ns, a diferencia do
resto da humanidade, non temos defectos. Cando nos vemos obrigados a admitir

que temos defectos, tomamos demasiado en serio un feito tan evidente. Ningun
debera crerse perfecto, nin preocuparse demasiado polo feito de non selo.
Hai que atopar algn xeito de reducir ou eludir a tirana da opinin pblica [...]. En
moitsimos casos, unha timidez inxustificada agrava o problema mis do necesario.
A opinin pblica sempre , obviamente, mis tirnica cos que a temen que cos que
se amosan indiferentes a ela. Os cans ladran mis forte e estn mis dispostos a
morder s persoas que lles teen medo que s que os tratan con desprezo, e o
rebao humano moi semellante neste aspecto. Se notan que lles tes medo,
estaslles prometendo unha boa cacera, pero se te amosas indiferente empezan a
dubidar da sa propia forza e polo tanto tenden a deixarte en paz.
Para un grande nmero de persoas, crer nunha causa unha fonte de felicidade.
Non estou pensando s nos revolucionarios, socialistas, nacionalistas de pases
oprimidos e similares; penso tamn noutras moitas crenzas de tipo mis humilde.
[...] Non moi diferente da devocin por causas menores deixarse absorber por
unha aficin. [...] Existe algo anlogo amistade no tipo de interese que un xelogo
sinte polas rocas ou un arquelogo polas runas, e este interese debera formar
parte da nosa actitude cara os individuos e as sociedades. [...] A persoa capaz de
esquecer as sas preocupacins gracias a un interese autntico por, digamos, o
Concilio de Trento ou o ciclo vital das estrelas, descubrir que regresar da sa
excursin mundo impersoal, adquiriu unha seguridade en si mesma e unha calma
que lle permiten afrontar os seus problemas da mellor maneira, e mentres tanto
ter experimentado unha felicidade real, anda que pasaxeira. O segredo da
felicidade este: que os teus intereses sexan o mis amplos posible e que as tas
reaccins s cousas e persoas que che interesan sexan, na medida do posible,
amistosas e non hosts.
Todos somos propensos enfermidade do introvertido, que ver despregarse
diante del os mltiples espectculos do mundo, desva a mirada e s se fixa no seu
baleiro interior. [...] O home que dirixe a sa atencin cara dentro non atopa nada
digno do seu interese, mentres que o que dirixe a sa atencin cara fra pode
atopar no seu interior, nos raros momentos nos que un examina a sa propia alma,
os ingredientes mis variados e interesantes, desmontndose e recombinndose en
patrns fermosos ou instructivos.
O mellor tipo de afecto reciprocamente revitalizador; cada un recibe amor con
alegra e o da sen esforzo, e os dous atopan mis interesante o mundo como
consecuencia desta felicidade recproca. [...] xente cstalle traballo dar amor, por
medo a que a persoa amada ou un mundo hostil lles fagan sufrir. Fomntase a
cautela [...], e o resultado que se procura evitar a xenerosidade e o espritu
aventureiro en cuestins afectivas.
Pode que non estea moi claro se o traballo debera clasificarse entre as causas de
felicidade ou entre as causas de infelicidade. Desde logo, hai moitos traballos que
son sumamente desagradables, e un exceso de traballo sempre moi penoso. Creo,
sen embargo, que se o traballo non excesivo, para a maior parte da xente ata a
tarefa mis aburrida mellor que non facer nada.
preferible pouco traballo con bo resultado a moito traballo con mal resultado,
anda que non opinen as os apstolos da vida hiperactiva. [...] Un dos defectos da
educacin superior moderna que se converteu nun simple adestramento para
adquirir certas habilidades e cada vez se preocupa menos de ensanchar a mente e
o corazn mediante o exame imparcial do mundo.

(RUSSELL, Bertrand; A conquista da felicidade)