T. ENZIMAS.

1.Definicin e modo de actuacin

Protenas globulares de elevadas masas moleculares que actan como biocatalizadores acelerando e
posibilitando as reaccins do metabolismo que chegan a ser casi instantneas. Sen enzimas non seran
posibles. Todas as reaccins biolxicas estn catalizadas por enzimas, constiten o noso grupo mis amplo
de protenas. Lembra: todas as enzimas son protenas.
Como acta un catalizador?
Substratosproductos
Para que a reaccin tea lugar os substratos necesita unha cantidade de enerxa chamada enerxa de
activacin. Os enzimas (os catalizadores en xeral) reducen as necesidades enerxticas dos reactivos para
convertilos en productos, rebaixan a enerxa de activacin, conseguen un estado de transicin de menor
enerxa (estado de transicin igual a punto mis alto das grficas)
No estado de transicin, as posibilidades de que se formen ou rompan enlaces elevada , barreira
enerxtica que deben sobrepasar os reactivos ou substratos para que a reaccin suceda.

2.Natureza qumica dos enzimas:

Hai enzimas estrictamente proteicas
Hai Holoenzimas que teen unha parte proteica chamada apoenzima e outra parte non proteica ou
cofactor que pode ser:
1. Un in inorgnico (in metlico) como Fe++ ou Mg++
2. Unha molcula orgnica como NAD (nicotn adenin dinucletido), FAD que son coenzimas
non se unen covalentemente parte proteica do enzima.
Algunhas vitaminas (B3 e B2 por exemplo) forman parte de coenzimas. Que pasa se falta algunha destas
vitaminas? Non se forma o coenzima nin o enzima correspondente polo que certa ou certas reaccins
biolxicas non se producirn=problemas

Moitos coenzimas (NAD, NADP, FAD) conteen na sa molcula algunha vitamina hidrosoluble
Lembra: existen vitaminas liposolubles (D, E, K, A) de orixe lipdico, o seu exceso acumlase no fgado e no
tecido adiposo, difciles de eliminar (pdese producir hiperavitaminose).
A vitamina C e as do grupo B son vitaminas hidrosolubles con formulas complexas. O seu exceso elimnase
pola urina.
Avitaminose= dficit o carencia dunha vitamina= problemas, ex, escorbuto (falta de vit C).
3.Centro activo dunha enzima,
Pequena parte da molcula de enzima (sempre proteica) que se une co substrato ou reactivo. As unins
son altamente especficas e dbiles. No centro activo ou sitio activo pode haber aas moi prximos no
espazo pero moi alonxados na estructura primaria do enzima.
No centro activo diferncianse aminocidos de fixacin, aminocidos catalticos e aminocidos estructurais
relacionados, estos ltimos, coa forma do enzima.
O enzima E nese co substrato S, frmase
o complexo enzima-substrato ES e
finalmente obtense o producto P e o
enzima E.

O enzima , polo xeral, mis grande cs substratos

O centro activo nese ao substrato (enlaces dbiles) formando o complexo enzima-substrato (ES).
Existe unha complementariedade entre o centro activo e a molcula do substrato.

4.Dous modelos sobre a unin enzima substrato:

Modelo chave-pechadura
Modelo do axuste inducido

O modelo chave-pechadura supn que substrato e centro activo do enzima teen formas complementarias
encaixando como unha chave na sa pechadura. Modelo algo rxido. No modelo do axuste inducido o
centro activo do enzima e o substrato xntanse e sofren unha lixeira distorsin ata encaixar, e un modelo
mis flexible (modelo luva-man, unha luva de ciruxano adaptase a mans gordas e flacas)

5. Propiedades dos enzimas (as de protenas, desnaturalizacin, solubilidade)

Aumentan a velocidade das reaccins biolxicas posibilitndoas.

Non alteran as reaccins bioqumicas, e dicir, non reaccinan nin con reactivos nin con productos.
Necestanse en pequeas cantidades porque non se consomen senn que se recuperan ao
finalizar a reaccin. Non se modifican qumicamente no transcurso da reaccin
Son moi eficientes, unha molcula de enzima pode catalizar a transformacin de moitas molculas
de substrato por minuto
Son sintetizadas polas propias clulas en funcin das sas necesidades.
Non alteran o equilibrio qumico para obter mis producto senn que permiten obter mis
producto en menos tempo
Os enzimas son altamente especficas. Cada enzima cataliza un ou varios tipos de reaccins moi
concretos. Exemplo a sacarasa cataliza a hidrlise da sacarosa, as oxidoreductasas son un grupo de
enzimas que catalizan reaccins de oxidacin reducin onde hai cesin/captacin de electrns.
Actan a pH e T corporais. Cada enzima ten unha T e un pH ptimo de actuacin para os cales a
sa actividade mxima, ademis existen uns mrxenes mximo e mnimo de pH e T entre os que
poden actuar os enzimas.

6.Cintica enzimtica: curva de saturacin, conceptos de Vmax e Km

Como infle a concentracin de substrato na velocidade das reaccins catalizadas por enzimas? Nunha
reaccin enzimtica onde a concentracin de enzima permanece constante, a medida que aumenta a
concentracin de substrato vai aumentando a velocidade da reaccin ata alcanzar unha velocidade
mxima (Vmax) a partir da cal a velocidade da reaccin permanece constante ainda que aumente a
concentracin de substrato. Alcnzase a Vmax cando todas as molculas de enzima estn ocupadas por
molculas de substrato formando complexos enzima-substrato. Falamos de saturacin da enzima
A representacin grfica do descrito sera unha curva de saturacin, sempre hai menos molculas de
enzima (por ex. 50) que de substrato (p.exemplo 200). Se as 50 molculas de enzima estn unidas a 50 de
substrato, os demis substratos teen que esperar su turno segn se vaian desocupando as enzimas.

Km (constante de Michaelis-Menten) a concentracin de substrato na que a velocidade da reaccin

catalizada por unha enzima a metade da velocidade mxima (Vmax). Mide a afinidade do enzima polo
substrato.
A menor Km, maior afinidade do enzima polo substrato (antes se alcanzar Vmax)
Km caracterstico de cada enzima, hai enzimas mis eficientes ca outros e cada reaccin
enzimtica ten a sa curva de saturacin

7.Factores que afectan actividade enzimtica

Que factores inflen na velocidade dunha reaccin catalizada por un enzima?
A concentracin de substrato segn a curva de saturacin
A temperatura e o PH ( ver en propiedades dos enzimas). Lembra que os enzimas son protenas e
poden desnaturalizarse se se someten a pH e temperaturas extremos, cada enzima funciona dentro
duns intervalos de T e pH e ten uns optimos de actuacin.
A presenza de inhibidores
8.Inhibidores enzimticos
Molculas diferentes do substrato que se unen co enzima diminuindo ou anulando a sa actividade
(diminen a velocidade ou frenan as reaccins atalizadas por enzimas)
a) Inhibidores irreversibles: nense de forma permanente (covalentemente) ao centro activo do
enzima inutilizandoo. ( o substrato non pode unirse co enzima porque ten unido o inhibidor).
Moitos insecticidas son inhibidores irreversibles que se unen de xeito permanente con algn
enzima que cataliza algunha reaccin vital. velenos enzimticos/moitos antibiticos inhiben as
enzimas que regulan a sntese da parede bacteriana.
b) Inhibidores reversibles: a unin enzima inhibidor temporal (non permanente/ non covalente)
Competitivos. Substrato e inhibidor parcense competindo por unirse ao centro activo do
enzima, a reaccin vai mis lenta/ se aumenta a cantidade de substrato pode solucionarse este
tipo de inhibicin.
Non competitivos. O inhibidor nese ao enzima por un sitio diferente do centro activo, frmase
un complexo Enzima-substrato-inhibidor inactivo.

9.Modulacin alostrica da actividade enzimtica

Que son enzimas alostricas?
Constan de varias subunidades ou protmeros.
4

teen un ou varios centros reguladores para outras molculas

Ademis dos centros activos teen
moduladoras que poden ser activadoras ou inhibidoras da sa actividade
Poden adoptar das conformacins
onformacins (das formas) interconvertibles, unha mis activa con gran
afinidade polo substrato (forma R ou relaxada que cataliza a reaccin a elevada velocidade)
velocidade e
outra menos activa e con menor afinidade polo substrato (forma T ou tensa que cataliza a
reaccin a menor velocidade).
Existe un efecto cooperativo entre as subunidades, o cambio de forma dunha delas transmtese s
outras.
A sa cintica enzimtica diferente da do resto dos enzimas (non seguen a curva de saturacin)
Catalizan reacciones metablicas
ablicas importantes, normalente actan no primeiro paso dunha ruta
metablica ou nos puntos de ramificacin

Para que serven?

As rutas metablicas son reaccins en cascada e estn catalizadas por grupos de enzimas que actan
secuencialmente, de tal maneira que o producto da primeira reaccin acta como substrato da segunda
segun
reaccin e as sucesivamente ata chegar ao P final.
Nestas rutas xeralmente o primeiro enzima controla a velocidade de toda a ruta, trtase dun enzima
alostrico.
SABCDP
ABCDP Ruta metablica onde cada paso est catalizado por un enzima (E1, E2, E3, E4, E5)
Como acta unha enzima alostrica?
Supoamos que clula intersalle frenar a secuencia de reaccins porque ten suficiente P (producto
final).
O propio P acta como modulador negativo (inhibidor) unndose aos centros reguladores do Enzima 1 (E1)
Que pasa da forma relaxada forma tensa co que a velocidade da ruta metablica dimine e baixa a
produccin de P. Falamos de regulacin por retroinhibicin ou feed-back.
Debes saber que: s clulas lles sae mis rentable enerxticamente manter as rutas metablicas (como se
foran cadeas de montaxe) a baixa velocidade cando non as necesitan e aceleralas
aceleralas cando lles son
necesarias que montalas e desmontalas segn as necesiten ou non.
EXERCICIOS

1.- Concepto e forma de actuacin das enzimas.

enzimas. Cal a natureza qumica dunha enzima?
2.- Para realizar a sa actividade cataltica, algunhas enzimas requiren
require un cofactor.. Que un cofactor?
3.- Que o centro activo dunha enzima?,
enzima? que o complexo enzima-substrato?
4.- Que dous modelos explican a unin enzima substrato?
5.- Cita 5 propiedades dos enzimas
6.-Na
Na seguinte reaccin enzimtica: (selec 2009)
(E+S ES E+P)
a) Indica o significado de E, S, ES e P b) Como vara a velocidade dunha reaccin enzimtica segn
aumenta a concentracin de substrato? b) Fai unha representacin grfica sinalando
nalando as constantes
cinticas. Define Km
c) Como afecta a temperatura, o pH e os inhibidores actividade enzimtica? d) Qu caractersticas ten un
enzima alostrico e cal a sa funcin?
5

d) que unha inhibicin competitiva?, como se pode superar?