Está en la página 1de 48

1

INTRODUO

INTRODUCCIN

Este Manual Tcnico tem como objectivo disponibilizar os


mtodos de clculo e informaes relevantes para o
dimensionamento e aplicao das tubagens AMBIDUR .

Este Manual Tcnico tiene como objetivo principal divulgar los


mtodos de clculo e informaciones relevantes para el
dimensionamiento y aplicacin de Ias tuberas AMBIDUR .

A EMPRESA

LA EMPRESA

A POLITEJO foi fundada em 1987,


dedicando-se
ao
fabrico
e
comercializao
de
tubos
e
acessrios em PVC, PEAD e PP

POLlTEJO fue fundada en 1987, y se


dedica
a
Ia
fabricacin
y
comercializacin de tubos y accesorios
en PVC, PEAD y PP.

Na sequncia da implementao de
um Sistema de Garantia da
Qualidade, que engloba todos os
procedimentos e responsabilidades
que servem de guia na actividade da
empresa, a POLITEJO obteve a
certificao segundo a Norma NP
EN ISO 9002 (Certificado CEP
635/97) atribuda pela APCER (
Associao
Portuguesa
de
Certificao) durante o ano de 1997
e o Registo de Empresa (ER0166/2/98)
pela
AENOR
(Associao
Espanhola
de
Normalizao e Certificao).

A consecuencia de Ia implementacin
de un Sistema de Garanta de Calidad,
que engloba todos los procedimientos y
responsabilidades que sirven de gua y
actividad a Ia empresa, POLlTEJO
obtiene Ia certificacin segn Ia Norma
NP EN ISO 9002 (Certificado CEP
635/97)
atribuda
por
APCER
(Asociacin
Portuguesa
de
Certificacin) durante el ano 1997 y el
Registro de Empresa (ER -0166/2/98)
por AENOR (Asociacin Espanola de
Normalizacin y Certificacin).
Complementando su gama de tuberas
con los accesorios HIDRA, POLITEJO
es actualmente lder de mercado en
Portugal, presentando un sistema
completo y fiable.

Complementando a sua gama de


tubagens com os acessrios HIDRA,
a POLITEJO actualmente lder de
mercado em Portugal, apresentando
um sistema completo e fivel.

De acuerdo con una estrategia de


expansin e internacionalizacin, el
Grupo POLITEJO viene a incrementar
su posicin en el mercado externo,
habiendo inaugurado una fbrica en el
Norte de Espana (HIDRACINCA) en
1995 y en Mozambique (POLITEJO
MOZAMBIQUE) durante el ano 1998.

De acordo com uma estratgia de


expanso e internacionalizao, o
Grupo POLITEJO tam vindo a
cimentar a sua posio no mercado
externo, tendo inaugurado uma
fbrica no Norte de Espanha
(HIDRACINCA) em 1995 e em
Moambique
(POLITEJO
MOAMBIQUE) durante o ano de
1998.

INDICE
I.1
I.2
I.3
I.4
II
III
III.1
III.2
III.3
IV
V
VI
VI.1
VI.2
VI.3
VI.4
VI.5
VI.6
VI.7
VII
VII.1
VII.2
VII.3
VII.4
VII.5
VII.6
A.I
A.II
A.III
A.IV
A.V

INDICE

PRODUTO
SISTEMA DE UNIO
CR
APLICAO
PRODUO
ESPECIFICAES DO PRODUTO
PROPRIEDADES DO MATERIAL
DIMENSES DA TUBAGENS
RESISTNCIA QUMICA
CONTROLO DA QUALIDADE
VANTAGENS DAS TUBAGENS AMBIDUR
DIMENSIONAMENTO DAS CONDUTAS
DETERMINAO DE CARGAS ESTTICAS
DETERMINAO DAS CARGAS DE TRFEGO
CLCULO DA RIGIDEZ ANELAR DO TUBO
DETERMINAO DAS CONDIES DE ENCHIMENTO
CLCULO DA DEFORMAO VERTICAL
EXEMPLOS DE CLCULO
PERDAS DE CARGA
UTILIZAO E INSTALAO
INSTALAO DE TUBAGENS ENTERRADAS
ACESSRIOS
MONTAGEM - RECOMENDAES
UNIO A OUTRO TIPO DE TUBAGENS
LIGAO A CAIXAS DE VISITA
UTILIZAO DE TUBAGENS AMBIDUR EM RELINING
ANEXOS
BACOS - PERDAS DE CARGA
TABELAS - PERDAS DE CARGA
TERMINOLOGIA E UNIDADES DE MEDIDA UTILIZADAS
ACESSRIOS
ELEMENTOS DE CONSULTA

I.1
I.2
I.3
I.4
II
III
III.1
III.2
III.3
IV
V
VI
VI.1
VI.2
VI.3
VI.4
VI.5
VI.6
VI.7
VII
VII.1
VII.2
VII.3
VII.4
VII.5
VII.6
A.I
A.II
A.III
A.IV
A.V

PRODUCTO
SISTEMA DE UNIN
COLOR
APLICACIN
PRODUCCIN
ESPECIFICACIONES DEL PRODUCTO
PROPIEDADES DEL MATERIAL
DIMENSIONES DE LAS TUBERAS
RESISTENCIA QUMICA
CONTROL DE CALIDAD
VENTAJAS DE LAS TUBERAS AMBIDUR
DIMENSIONAMENTO DE LAS CONDUCCIONES
DETERMINACIN DE CARGAS ESTTICAS
DETERMINACIN DE LAS CARGAS DE TRFICO
CLCULO DE LA RIGIDEZ ANULAR DEL TUBO
DETERMINACIN DE LAS CONDICIONES DE RELLENO
CLCULO DE LA DEFORMACIN VERTICAL
EJEMPLO DE CLCULO
PRDIDAS DE CARGA
UTILIZACIN E INSTALACIN
INSTALACIN DE TUBERAS ENTERRADAS
ACCESORIOS
MONTAGEM - RECOMENDACIONES
UNIN A OTROS TIPOS DE TUBERA
LIGACIN A CAJAS DE INSPECTION
UTILIZACIN DE TUBERAS AMBIDUR EN RELINING
ANEXOS
BACOS - PRDIDAS DE CARGA
TABLAS DE PRDIDAS DE CARGA
TERMINOLOGA Y UNIDADES DE MEDIDA UTILIZADAS
ACCESORIOS
ELEMENTOS DE CONSULTA

I.1

PRODUTO

PRODUCTO

Os tubos AMBIDUR so fabricados em Polipropileno e


apresentam uma dupla parede, corrugada externamente e lisa no
seu interior, permitindo oferecer um vasto conjunto de vantagens
tcnicas e econmicas.

Los tubos AMBIDUR son fabricados en Polipropileno y


presentan una doble pared, corrugada externamente y lisa en su
interior, que permiten ofrecer un amplio conjunto de ventajas
tcnicas y econmicas.

I.2

SISTEMA DE UNIO

SISTEMA DE UNIN

O sistema de unio da gama AMBIDUR faz parte integrante da


tubagem, permitindo a juno extremidade de outro tubo /
acessrio de forma simples e eficaz.

El sistema de unin de Ia gama AMBIDUR es parte integrante


de Ia tubera, permitiendo Ia unin con un extremo de otro tubo /
accesorio de forma simple y eficaz.

A estanquidade da unio assegurada pela junta elstica que vai


ficar alojada entre o perfil e a parede da boca.

La estanqueidad de Ia unin es asegurada por Ia junta elstica


que queda alojada entre el perfil y Ia pared de Ia boca.

I.3

COR

COLOR

Camada Externa - Negra


Camada Interna - Branca

Superficie Externa Negra


Superficie Interna -Blanca
I.4

APLICAO

APLICACIN

Os tubos AMBIDUR destinam-se a sistemas de saneamento,


drenagem e cablagem.

Los tubos AMBIDUR se destinan a sistemas de saneamiento,


drenaje y cableado.

II

PRODUO

PRODUCCIN

Os tubos AMBIDUR so fabricados por co-extruso,


recorrendo a equipamentos de elevada tecnologia e preciso.

Los tubos AMBIDUR son fabricados por co-extrusin, recurriendo


a equipamientos de elevada tecnologia y precisin.

O material juntamente com o corante adequado alimentado a


cada uma das extrusoras e posteriormente cabea de coextruso.

EI material junto con el colorante adecuado es alimentado a cada


una de las extrusoras y posteriormente a la cabeza de co-extrusin .

No corrugador, o vcuo vai moldar a camada externa no perfil


pretendido, dando-se ao mesmo tempo a soldadura entre as
duas camadas.

En el corrugador, el vacio va a moldear Ia superfcie externa en el


perfil pretendido, producindose al mismo tiempo Ia unin entre Ias
dos superfcies.

O abocardo da tubagem igualmente fabricado no interior do


corrugador, atravs de um molde adequado para o efeito.

EI abocardado de Ia ruberia es igualmente fabricado en el interior


del corrugador, a travs de un molde adecuado para elefecto.

A sincronizao e o controle dos parmetros dos


equipamentos envolvidos na produo da tubagem
AMBIDUR assegurado por um sistema automtico,
garantindo assim a qualidade e fiabilidade do produto final.

La sincronizacin y el control de los parmetros de los


equipamientos envueltos en Ia produccin de Ia tuberia
AMBIDUR esasegurado por un sistema automtico, que
garantiza, as mismo, Ia calidad y fiabilidad del producto final.

III

ESPECIFICAES DO PRODUTO

ESPECIFICACIONES DEL PRODUCTO

As tubagens AMBIDUR so fabricadas segundo o projecto de


Norma Europeu prEN 13476.

El tubo AMBIDUR se fabrica segn el proyecto de Norma


Europea prEN 13476.
III.1

PROPRIEDADES DO MATERIAL

PROPIEDADES DO MATERIAL

De acordo com o projecto de Norma prEN 13476, o material


utilizado no fabrico das tubagens AMBIDUR produzidas pela
POLITEJO devem apresentar as propriedades contidas nas
tabelas seguintes:

De acuerdo con el proyecto de Norma prEN 13476, el material


utilizado en Ia fabricacin del tubo AMBIDUR producido por
POLITEJO debe presentar Ias propiedades contenidas en Ias
tablas siguientes:

PROPRIEDADES DAS TUBAGENS CORRUGADAS FABRICADAS EM PP


PROPIEDADES DE TUBO CORRUGADO FABRICADO CON PP
PROPRIEDADES
PROPIEDADES

VALOR UNIDADE

Mdulo Elasticidade
Mdulo de Elasticidad

(E(1

Densidade Mdia
Densidad Media

im))

1250

MPa

0.9

g / cm3

Coeficiente Mdio de Expanso Trmica Linear


0.14 mm / mK
Coeficiente Medio de Expansin Trmica Lineal
Condutividade Trmica
Condutividad Trmica

0.2

WK-1 m-1

III.2

DIMENSES DAS TUBAGENS

DIMENSIONES DE LAS TUBERAS

DIMETRO NOMINAL
DIMETRO NOMINAL
(mm)

CLASSE DE RIGIDEZ
CLASE DE RIGIDEZ
(kN/m2)

DIMETRO INTERIOR
DIMETRO INTERIOR
(DI) (mm)

125

108,6

160

139,6

200

175,1

200

174,4

250

219,1

250

218,4

315

275,8

315

274,8

400

350,4

400

348,6

500

439,6

500

437,2

630

551,4

630

549,4

800*

697,0

800*

692,6

* - Consultar
O comprimento til das tubagens AMBIDUR de 6 m.

La longitud til del tubo AMBIDUR es de 6 m.

III.3

RESISTNCIA QUMICA

RESISTENCIA QUMICA

A resistncia qumica do PP bastante elevada, o que permite


a utilizao de tubagens fabricadas com estes materiais numa
grande variedade de aplicaes.

La resistencia qumica del PP es bastante elevada, lo que permite


Ia utilizacin de tubos fabricadas con estos materiales en una
granvariedad de aplcaciones.

Tal como o estabelecido no projecto de Norma Europeu prEN


13476, as tubagens fabricadas em PP so resistentes
corroso provocada pela gua numa gama larga de valores de
pH, incluindo as guas residuais, guas pluviais, guas de
superfcie e subterrneas.

Tal y como establece el proyecto de Norma Europea prEN 13476,


Ias tuberas fabricadas en PP y PE son resistentes a Ia corrosin
provocada por el agua en una amplia gama de valores de pH,
incluyendo Ias aguas residuales, aguas pluviales, aguas de
superfcie ysubterraneas.

Caso se pretenda aplicar as tubagens AMBIDUR em guas


residuais contaminadas quimicamente, tais como as resultantes
de descargas industriais, deve considerar-se a resistncia
qumica dos materiais.

Si se pretende aplicar Ias tuberas AMBIDUR en aguas


residuales contaminadas quimicamente, tales como Ias resultantes
de desagesindustriales, debe considerarse Ia resistencia qumica
de los materiales.

No caso de aplicaes a temperaturas elevadas, recomenda-se


o uso de tubagens fabricadas em Polipropileno.

En caso de aplicaciones a temperaturas elevadas, se recomienda


el uso de tuberas fabricadas en Polipropileno.

Para uma informao mais detalhada da resistncia dos tubos


AMBIDUR a produtos qumicos especficos, deve consultarse a Norma ISO/TR 10358.

Para una informacin mas detallada de Ia resistencia de los tubos


AMBIDUR a productos qumicos especficos, debe consultarse
Ia NormaISO/TR 10358.

IV

CONTROLO DE QUALIDADE

CONTROL DE CALIDAD

A qualidade dos tubos AMBIDUR assegurada pelo


laboratrio da POLITEJO, atravs do cumprimento do Plano de
Inspeces e Ensaios ao Produto Acabado no mbito do Sistema
de Garantia da Qualidade de acordo com a Norma NP EN ISO
9002.

La calidad de los tubos AMBIDUR es asegurada por el


laboratorio de POLITEJO, a travs del cumplimiento del Plan de
Inspeccin y Ensayo del Producto Acabado en el mbito del
Sistema de Garantia de Calidad de acuerdo con Ia Norma NP EN
ISO 9002.

VANTAGENS DAS TUBAGENS AMBIDUR

VANTAGENS DAS TUBAGENS AMBIDUR

Elevada resistncia compresso diametral permitindo a


utilizao em situaes adversas e a profundidades
elevadas.

Elevada resistencia en la compresin diametral


permitiendo la utilizacin en situaciones adversas y a
profundidades elevadas.

Elevada resistncia ao impacto.

Elevada resistencia al impacto.

Menor preo.

Menor precio.

A lisura da parede interna permite obter perdas de carga


desprezveis.

La superficie de la pared interna permite obtener


prdidas de carga despreciables.

A parede externa de cor negra garante uma maior


estabilidade luz podendo a tubagem ser armazenada
no exterior durante um largo perodo de tempo sem
variao significativa das caractersticas fsicomecnicas.

La pared externa de color negro garantiza una mayor


estabilidad a la luz permitiendo almacenar la tubera en el
exterior durante un largo perodo de tiempo sin variacin
significativa de las caractersticas fsico-mecnicas.
La pared de color blanca permite la realizacin de
inspecciones-vdeo en el interior de la conduccin para
garantizar un funcionamiento perfecto de la misma.

A parede de cor branca permite a realizao de


inspeces vdeo no interior da conduta por forma a
garantir um funcionamento perfeito da mesma.

Sistema de unin por junta elstica alojada en el perfil, lo


que va a evitar su desplazamiento durante la instalacin.

Sistema de unio por junta elstica, estando esta alojada


no perfil, o que vai evitar o seu deslocamento durante a
instalao.

Ligeras y de elevada elasticidad, facilitando su


almacenamiento, movimiento e instalacin.

Leves e de elevada elasticidade, facilitando o seu


armazenamento, movimento e instalao.

10

VI

DIMENSIONAMENTO DAS CONDUTAS

DIMENSIONAMIENTO DE LAS CONDUTAS

Um dos aspectos mais relevantes no dimensionamento de


tubagens o seu comportamento perante as cargas exteriores,
j todos nos deparmos com situaes em que encontramos
troos de estrada abatidos devido ao colapso das tubagens.

Uno de los aspectos ms relevantes en el dimensionado de


tuberas es su comportamiento frente a cargas exteriores; todos
hemos percibido situaciones en que encontramos tramos de calles
derrumbados debido al colapso de Ias tuberas.

A nova gama de tubo corrugado em polipropileno POLITEJO,


denominada AMBIDUR , visa solucionar esses problemas.
Com classes de rigidez circunferencial de 6 e 8kN/m2 (PVC Saneamento em PN4 apresenta um valor de 2kN/m2) esta nova
tubagem resiste a situaes onde antes seria impensvel colocar
tubo de saneamento em PVC.

La nueva gama de tubo corrugado en polietileno y polipropileno


POLITEJO, denominada AMBIDUR , prevee solucionar esos
problemas. Con clases de rigidez circunferencial de 4, 6.3 y
8kN/m2 (PVC- Saneamiento actualmente presenta 4kN/m2) esta
nueva tubera resiste a situaciones donde antes no seria posible
colocar tubo de saneamiento en PVC.

11

VI.1

DETERMINAO DE CARGAS ESTTICAS

DETERMINACIN DE CARGAS ESTTICAS

A experincia demonstra que a carga vertical que actua sobre


um tubo, colocado numa vala, inferior ao peso do material de
enchimento. Os clculos que se apresentam em seguida
baseiam-se nas normas Alems ATV 127.

La experiencia demuestra que Ia carga vertical que acta sobre un


tubo, colocado en una zanja, es inferior al peso del material de
Ilenado. Los clculos que a continuacin se presentan se basan en
Ia formulacin desarrollada por Ias normas Alemanas A TV 127.

As cargas actuantes na tubagem podem ser determinadas


atravs da seguinte frmula, que deriva da teoria de Silo,
onde'SC' representa um factor corrector da carga de solo
originado pela auto-sustentao do terreno.

Las cargas que actuan sobre Ia tubera pueden determinarse por


Ia siguiente frmula, que deriva de Ia teora de Silo, donde 'SC'
representa un factor corrector de Ia carga del suelo originado por
Ia autosustentacin del terreno.

Ps = SC..H
Onde:

Donde:

Ps - Carga vertical do solo (Ton/m2)

Ps - Carga vertical del suelo (Ton/m2)

- Peso especfico do material de enchimento (Ton/m3)

- Peso especfico del material de Ilenado (Ton/m3)

H - Profundidade da vala medida at geratriz superior do tubo


(m)

H - Profundidad de Ia zanja medida hasta Ia generatriz superior del


tubo (m)

SC - Coeficiente de correco da carga do solo (para valas de


parede vertical ou aproximadamente vertical)

SC - Coeficiente de correcin de Ia carga del suelo (para zanjas de


paredes verticales o aproximadamente verticales)

O valor de 'SC' obtido atravs da seguinte expresso:

El valor de 'SC' se obtiene a travs de Ia siguiente expresin

12

Onde:

Donde:

K1- Relao entre os esforos horizontais e verticais existentes no


material de enchimento da vala (ver tabela)

K1- Relacin entre Ias fuerzas horizontales y verticales existentes


en el material de relleno de la zanja (ver tabla)

- ngulo de frico efectivo entre as terras de enchimento e a


parede da vala (graus)

- Angulo de friccin efectivo entre Ias tierras de Ilenado y Ia


pared de Ia zanja (grados).

Nota: quando = 0 considera-se SC = 1

Nota: cuando = 0 se considera SC = 1

B - Largura da vala (m)

B - Anchura de Ia zanja (m)

A qualidade do compactado mede-se atravs da Densidade


Proctor (Dp), que representa a relao entre a densidade do
material de enchimento e o solo natural.

La calidad de Ia compactacin se mide a travs de Ia densidad


Proctor (Dp) que representa Ia relacin entre Ia densidad del
material deIlenado y el suelo natural.

Recomenda-se que o grau de compactao Proctor seja superior


a 95% tanto para solos no coesivos como para soloscoesivos.

Se recomienda que el grado de compactacin Proctor sea


superior al 90% tanto para suelos cohesivos como para no
cohesivos.

Os parmetros 'K1' e '' dependem da qualidade de execuo do


enchimento, podendo os seus valores ser retirados daseguinte
tabela:

Los parmetros 'K1' e '' dependen de Ia calidad de ejecucin del


relleno, y se pueden extraer los valores de Ia siguiente tabla:

CONDIES DE RECOBRIMENTO
CONDICIONES DE RECUBRIMIENTO
CONDIES DE RECOBRIMENTO
CONDICIONES DE RECUBRIMIENTO

K1

A1

0,5

= 2/3

A2

0,5

= 1/3

A3

0,5

= 0

A4

0,5

- Angulo de frico interna do material de enchimento (ver

- ngulo de friccin interna del material de relleno (ver tablas

tabelas seguintes)

siguientes).

A1 - Enchimento compactado por camadas contra o solo natural,


sem prova da qualidade da compactao.

A1 - Relleno compactado por superficies contra el suelo natural,


sin prueba de calidad de compactacin.

A2 - Enchimento em valas escoradas verticalmente.


Enchimento sem compactao.

A2 - Relleno en zanjas verticales. Relleno sin compactacin.

13

A3 - Valas construdas verticalmente, suportadas por placas de


madeira ou outro tipo de equipamento de conteno.

A3 - Zanjas construidas verticalmente, soportadas por placas de


madera u otro tipo de equipamiento de contencin.

A4 - Enchimento compactado por camadas contra o solo natural,


com verificao do grau de compactao.

A4 - Relleno compactado por capas contra el suelo natural, con


verificacin del grado de compactacin.

TERRENOS NO COESIVOS
TERRENOS NO COHESIVOS
TIPO DE TERRENO

PESO ESPECFICO () (Ton/m3)

NGULO DE FRICO INTERNA () ()


ANGULO DE FRICCIN INTERNA

Areia Solta
Arena Suelta

1,9

30

Areia Semi-densa
Arena Semi-Densa

32,5

Areia Densa
Arena Densa

2,1

35

Cascalho
Grava

35

Cascalho-Areia
Grava-Arena

2,1

35

Escombro
Escombros

1,7

35

TERRENOS COESIVOS
TERRENOS COHESIVOS
TIPO DE TERRENO

PESO ESPECFICO () (Ton/m3)

NGULO DE FRICO INTERNA () ()


ANGULO DE FRICCIN INTERNA

Argila Semi-slida
Arcilla Semi-slida

2,1

15

Argila Rgida
Arcilla Rgida

15

Argila Mole
Arcilla Blanda

1,8

15

Argila Arenosa Rgida


Arcilla Arenosa Rgida

2,2

22,5

Argila Arenosa Mole


Arcilla Arenosa Blanda

2,1

22,5

Lodo Rgido ou Slido


Lodo Rgido o Slido

22,5

Lodo Mole
Lodo Blanda

1,9

22,5

Argila e Calcrio Orgnicos


Arcilla y Cal Orgnicos

1,7

10

Turfa
Turba

1,1

15

14

VI.2

DETERMINAO DAS CARGAS DE TRFEGO

DETERMINACIN DE LAS CARGAS DE TRFICO

Estas cargas produzem-se na superfcie do terreno e


transmitem-se ao subsolo. Os esforos que actuam no plano
tangente geratriz superior do tubo podem ser determinados
atravs da seguinte frmula:

Estas cargas se producen en Ia superficie del terreno y se


transmiten por el subsuelo. Los esfuerzos que actan en el plano
tangente a Ia generatriz del tubo pueden ser determinados a travs
de Ia siguiente frmula:

T - Carga de trfego esperada (Toneladas) (ver tabela)


x - Distncia relativamente ao eixo do tubo, onde a carga de
trfego vai incidir (m) (ver figura)
H -Profundidade da vala medida at geratriz superior do tubo
(m)
Desta equao facilmente se depreende que, para valas pouco
profundas, os esforos Pt, atingem valores muito elevados.
Como tal, para valores de H < 0,5 m, esta frmula no
aplicvel.

T - Carga de trfico esperada (toneladas) (ver tabla)


x - Distancia relativa al eje del tubo, donde Ia carga de trfico va a
incidir (m) (ver figura)
H -Profundidad de Ia zanja medida hasta Ia generatriz superior dei
tubo (m)
De esta ecuacin facilmente se desprende que, para zanjas poco
profundas, los esfuerzos Pt, contienen valores muy elevados. Por
tanto, para valores de H <0,5 m, sta formula no es aplicable.

CARGAS DE TRFEGO
CARGAS DE TRFICO
CARGA TOTAL (kN)

CARGA POR RODA (kN)


CARGA POR RUEDA

TRFEGO PESADO
TRFICO PESADO

600

100

TRFEGO MDIO
TRFICO MEDIO

300

50

TRFEGO LIGEIRO
TRFICO LIGERO

120

TIPO DE TRFEGO
TIPO DE TRFICO

40 NAS RODAS TRASEIRAS


EN LA RUEDA TRASERA

20 NAS RODAS DIANTEIRAS


EN LA RUEDA DELANTERA

A carga total exercido no tubo resulta da seguinte expresso:

La carga total ejercida en el tubo resulta de Ia seguiente expresin:

Q = Ps + Pt

15

VI.3
CLCULO DA RIGIDEZ
ANELAR DO TUBO

CLCULO DE LA RIGIDEZ
ANELAR DEL TUBO

Rt - Rigidez anelar do tubo (Kg/cm2)

Rt - Rigidez anelar del tubo (Kg/cm2)

E - Mdulo de elasticidade do material a utilizar

E - Mdulo de elasticidad del material a utilizar

I - Momento de inrcia (cm4/cm)

I - Momento de inercia (cm4/cm)

r - Raio do tubo (cm)

r - Radio del tubo (cm)

e - Expessura equivalente do tubo (cm)

e - Espesor equivalente del tubo (cm)

No caso do tubo corrugado Politejo da srie AMBIDUR , foram


determinadas e testadas, atravs de ensaios laboratoriais
exaustivos, as diferentes classes de rigidez circunferencial
especfica das tubagens em causa.

Las diferentes clases de rigidez circunferencial especfica de los


tubos corrugados POLITEJO de Ia serie AMBIDUR , han sido
determinadas y verificadas a travs de ensayos exhaustivos de
laboratorio.

Os clculos associados a estes ensaios baseiam-se na frmula


de rigidez circunferencial calculada sobre o dimetro.

Los clculos asociados a estos ensayos se basan en Ia frmula de


rigidez circunferencial calculada sobre el dimetro.

Daqui se conclui que os valores de rigidez anelar/circunterencial


calculados sobre o dimetro apresentam valores oito vezes
inferiores aos calculados sobre o raio. Um tubo da srie
AMBIDUR com classe de rigidez 8, apresenta um valor de
rigidez anelar calculado sobre o raio de 64 kN/m2.

De aqu se concluye, que los valores de rigidez


anular/circunferencial calculados sobre el dimetro presentan
valores ocho veces inferioresa los calculados sobre el radio. Un
tubo de Ia serie AMBIDUR con clase de rigidez 8, presenta un
valor de rigidez anular calculado sobre elradio de 64 kN/m2.

Tambm atravs desta frmula se conseguem determinar os


valores de espessura que um tubo compacto, do mesmo
material, teria de ter para atingir um valor de rigidez
circunferencial especfica semelhante do tubo corrugado.

A travs de sta frmula, tambin se puede Ilegar a calcular los


valores de espesor que debera tener un tubo compacto del
mismo material, para obtener un valor de rigidez circunferencial
especfica semejante al del tubo corrugado.

16

Desta forma consegue determinar-se uma espessura


equivalente para cada um dos dimetros e respectivas classes
de rigidez do tubo corrugado AMBIDUR . Os valores obtidos
apresentam-se na tabela seguinte:

De esta forma se consigue determinar un espesor equivalente


para cada uno de los dimetros y respectivas clases de rigidez del
tubo corrugado AMBIDUR . Los valores obtenidos se presentan
en Ia tabla siguiente:

ESPESSURAS EQUIVALENTES DO TUBO AMBIDUR


ESPESORES EQUIVALENTES DEL TUBO AMBIDUR

DIMETRO (mm)
DIMETRO

ESPESSURA MDIA EQUIV. ESTIMADA (cm)


ESPESOR MEDIA EQUIV. ESTIMADO
AMBIDUR RCE 8
TUBO COMPACTO PP

AMBIDUR RCE 6
TUBO COMPACTO PP

125

0,617

160

0,789

200

0,986

0,896

250

1,233

1,120

315

1,554

1,412

400

1,973

1,793

500

2,466

2,241

630

3,107

2,823

710

3,502

3,182

800

3,946

3,585

VI.4
DETERMINAO DAS
CONDIES DE ENCHIMENTO

DETERMINACIN DE LAS
CONDICIONES DE RELLENO

As condies de execuo do enchimento, mais concretamente


o grau de compactao e as propriedades do solo, so de
fundamental importncia para o bom comportamento da
tubagem perante as cargas a que est sujeita.

Las condiciones de ejecucin del relleno, ms concretamente el


grado de compactacin y Ias propiedades del suelo, son
defundamental importancia para el buen comportamiento de Ia
tubera frente a Ias cargas a que est sometida.

MDULOS DE RIGIDEZ DO MATERIAL DE ENCHIMENTO


MDULOS DE RIGIDEZ DE MATERIAL DE RELLENO
Mdulos de rigidez ER, em N/mm2 em funo da densidade Proctor
Mdulos de rigidez ER, em N/mm2 en funcin de la densidad Proctor
GRUPO DE SOLO
Dp = 85% Dp = 90% Dp = 92% Dp = 95% Dp = 97% Dp = 100%
GRUPO DEL SUELO
1

16

23

40

1,2

11

20

0,8

13

0,6

1,5

10

17

Grupo 1
Solos no coesivos (GE, GW, GI, SE, SW, SI)

Grupo 1
Suelos no cohesivos (GE, GW, GI, SE, SW, SI)

Grupo 2
Solos ligeiramente coesivos (GU, GT, SU, ST)

Grupo 2
Suelos ligeramente cohesivos (GU, GT, SU, ST)

Grupo 3
Solos coesivos com misturas
(areia coesiva e cascalho)
(GU,GT, SU,ST, UL, UM)

Grupo 3
Suelos cohesivos con mezclas
(arena cohesiva y grava)
(GU,GT, SU,ST, UL, UM)

Grupo 4
Solos coesivos
(TL, TM, TA, OU, OT, OH, OK)

Grupo 4
Suelos cohesivos
(TL, TM, TA, OU, OT, OH, OK)

(Os smbolos entre parntesis esto de acordo com a norma DIN


18196)

(Los smbolos entre parntesis estn de acuerdo con Ia norma


DIN
18196)

VI.5
CLCULO DA DEFORMAO VERTICAL

CLCULO DA DEFORMAO VERTICAL

As variaes verticais do dimetro determinam-se atravs da


frmula conhecida como equao de Spangler modificada:

Las variaciones verticales de dimetro se determinan a travs


de Ia frmula conocida como ecuacin de Spangler modificada:

ER - Mdulo de rigidez do terreno (kN/m2) (ver tabela anterior)

ER - Mdulo de rigidez del terreno (kN/m2) (ver tabla)

RCE - Rigidez circunferencial especfica calculada sobre o dimetro


(kN/m2)

RCE - Rigidez circunferencial especfica calculada sobre el


dimetro (kN/m2)

c - Factor de autocompactao (1,5 para compactaes


moderadas, 2 para compactaes moderadas com baixa altura de
recobrimento)

c - Factor de autocompactacin (1,5 para compactaciones


moderadas, 2 para compactaciones con baa altura de
recubrimiento)

Pt - Carga de trfego (kN/m2)

Pt - Carga de trfico (kN/m2)

Ps - Carga do terreno (kN/m2)

Ps - Carga del terreno (kN/m2)

b1 - Factor de distribuio de carga (dependente do ngulo de


apoio) (ver tabela seguinte) .

b1 - Factor de distribuicin de carga (en funcin del ngulo de


apoyo) (ver tabla siguiente) .

18

Segundo a norma Alem A TV 127, a deformao das tubagens


de material termoplstico no deve ultrapassar os 6% do
dimetro exterior das mesmas. No entanto, existe uma tendncia
generalizada para uniformizar o valor da deformao mxima no
patamar dos 5%.

Segn Ia norma Alemana A TV 127, Ia deformacin de Ias


tuberas de material termoplstico no debe sobrepasar el 6% del
dimetro exterior de Ias mismas. No obstante, existe una
tendencia generalizada para uniformizar el valor de Ia
deformacin mxima inferior al 5%.

No caso das tubagens POLITEJO, e no seguimento de uma


poltica de rigor e qualidade, podemos garantir que, em
condies
de
instalao
segundo
os
procedimentos
recomendados, a deformao vertical da tubagem no
ultrapassar os 5%.

En el caso de Ias tuberas POLITEJO, y seguiendo una poltica de


rigor e calidad, podemos garantizar que, en condiciones
deinstalacin segn los procedimientos recomendados, Ia
deformacin vertical de tubera no sobrepasar el 5%.

FACTOR DE DISTRIBUIO DE CARGA EM FUNO DO NGULO DE APOIO


FACTOR DE DISTRIBUICIN DE CARGA EN FUNCIN DEL NGULO DE APOYO
NGULO DE APOIO
NGULO DE APOIO (2)

60

90

120

180

Factor de distribuio de carga


Factor de distribuicin de carga
(b1)

0,1053

0,0966

0,0893

0,0833

VI.6
EXEMPLO DE CLCULO
- Tubagem AMBIDUR de dimetro 500 RCE 8 (PP)
- Largura da vala: 1 m
- Altura de terreno sobre a geratriz superior do tubo: 4 m
- Leito para a tubagem base de areia com cascalho com
Dp = 90%
- Enchimento com solo do Grupo 2, = 2,1 Ton/m3, = 35
- Zona sujeita circulao de veculos pesados
- ngulo de apoio da tubagem no leito: 60

EXEMPLO DE CLCULO
- Tubera AMBIDUR de dimetro 500 RCE 8 (PP)
- Anchura de Ia zanja: 1 m
- Altura de terreno sobre Ia geratriz superior del tubo: 4m
- Lecho para Ia tubera a base de arena con grava con Dp=90%
- Relleno con suelo del Grupo 2, = 2,1 Ton/m3, = 35
- Zona sujeta a circulacin de vehculos pesados
- ngulo de apoyo de Ia tubera en el lecho: 60

1 Determinao das cargas do solo


Ps = S1. .H
= 2,1 Ton/m3
H=4m

1 Determinacin de las cargas del suelo


Ps = S1..H
= 2,1 Ton/m3
H=4m

19

Da tabela:
Condies de Recobrimento
A1:K1 = 0,5; =2/3
S1 = 0,476
Ps = 4,001 Ton/m2

De la tabla:
Condiciones de Recubrimiento
A1:K1 = 0,5; =2/3
S1 = 0,476
Ps = 4,001 Ton/m2

2 Determinao das cargas de trfego

T = 10 Ton = 100 kN
H=4m
x = 0 (situao mais desfavorvel, quando a carga de trfego
incide directamente sobre o tubo)
Pt = 2, 984 Ton/m2

2 Determinacin de las cargas de trfico

T = 10 Ton = 100 kN
H=4m
x = 0 (situacin ms desfavorable, cuando la carga de trfico
incide directamente sobre el tubo)
Pt = 2, 984 Ton/m2

3 Determinao da carga Total

3 Determinacin de la carga Total

Q = Ps + Pt
Q = 4,001 + 0,298 = 4,299 Ton/m2 = 42,997 kN/m2

Q = Ps + Pt
Q = 4,001 + 0,298 = 4,299 Ton/m2 = 42,997 kN/m2

4 Rigidez Anelar do Tubo

4 Rigidez Anular del Tubo

Tubagem em Polipropileno da classe 8

Tubera en Polipropileno de la clase 8

RCE = 0,8 Kg/cm2= 8 kN/m2

RCE = 0,8 Kg/cm2= 8 kN/m2

5 Clculo da deformao vertical


sofrida pelo tubo

c = 1,5
Ps = 40,0189 kN/m2
Pt = 2,894 kN/m2
Er = 3000 kN/m2
b1 = 0,1053 (tabela)
RCE = 8kN/m2

5 Clculo de la deformacin vertical


sufrida por el tubo

c = 1,5
Ps = 40,0189 kN/m2
Pt = 2,894 kN/m2
Er = 3000 kN/m2
b1 = 0,1053 (tabla)
RCE = 8kN/m2

20

Como anteriormente foi referido, um dos aspectos mais


relevantes para um bom comportamento da tubagem, o mdulo
de rigidez do solo de enchimento que por sua vez funo do
grau de compactao. Nos grficos seguintes apresenta-se o
valor da deformao, tendo em conta os pressupostos do
exemplo anterior, da tubagem AMBIDUR , classes 6 e 8, face
ao mdulo de rigidez do terreno.

Como anteriormente se ha comentado, uno de los aspectos ms


relevantes para un buen comportamiento de Ia tubera, es el
mdulo derigidez del suelo de relleno que a su vez es funcin del
grado de compactacin. En los grficos siguientes se presenta el
valor de Ia deformacin, teniendo en cuenta Ias condiciones del
ejemplo anterior, de Ia tuberia AMBIDUR , clases 6 y 8, frente al
mdulo de rigidez del terreno.

Deformao versus Mdulo de Rigidez do terreno


Deformacin frente al Mdulo de Rigidez del terreno
Deformao da tubagem AMBIDUR
Deformacin de la tuberia AMBIDUR

Deformao da tubagem AMBIDUR


Deformacin de la tuberia AMBIDUR

21

Comparao de deformaes
Comparacin de deformaciones

Atravs da anlise do grfico conclui-se que a diferena de


comportamento relativamente deformao se acentua para os
valores mais baixos de rigidez do solo, como esta propriedade
est directamente ligada ao grau de compactao, pode
depreender-se que o tubo corrugado especialmente adequado
para situaes onde as condies de execuo da vala e de
instalao da tubagem no sejam alvo de grande cuidado.

A travs del anlisis del grfico se concluye que Ia diferencia del


comportamiento en relacin a Ia deformacin, se acentapara los
valores ms bajos de rigidez del suelo, y como esta propiedad
est directamente unida al grado de compactacin, sepuede
deducir que el tubo corrugado es especialmente adecuado para
situaciones donde Ias condiciones de ejecucin de Iazanja y de
instalacin del tubo son desfavorables.

VI.7
PERDAS DE CARGA

PRDIDAS DE CARGA

Os processos industriais empregues na produo de tubos e


acessrios em materiais termoplsticos permitem obter uma
superfcie interior extremamente lisa caracterizada por uma
rugosidade muito baixa das paredes do tubo.

Los procesos industriales empleados en Ia produccin de tubos y


accesorios en materiales termoplsticos permiten obtener una
superficie interior extremamente lisa caracterizada por una
rugosidad muy baja de Ia paredes del tubo.

O comportamento hidrulico dos fludos transportados em


condutas termoplsticas por isso comparvel ao fluxo de fludos
em condutas polidas, e as capacidades evidenciadas no se
alteram com o passar dos anos, devido alta resistncia e
estabilidade qumica deste tipo de materiais.

EI comportamiento hidrulico de los fluidos transportados en


conductos termoplsticas es por ello comparable al flujo de fluidos
en conducciones pulidas y Ias condiciones iniciales no se alteran
con el paso de anos, debido a Ia alta resistencia y estabilidad
qumica de este tipo de materiales.

Assim, com a utilizao de tubagens em materiais termoplsticos,


as perdas de carga so independentes do tempo e o
sobredimensionamento de condutas pode ser evitado.

Por tanto, con Ia utilizacin de tubera en materiales


termoplsticos, Ias prdidas de carga son independientes del
tiempo y se puede evitar el sobredimensionamiento de conductos.

22

O nmero de Reynolds uma grandeza dimensional fruto da


combinao de diferentes variveis e pode ser considerado
como sendo uma relao das foras dinmicas da massa do
fludo com a resistncia superficial devida viscosidade do
mesmo fludo. O conhecimento deste valor numrico permite
determinar a natureza do fluxo na conduta.

EI nmero de Reynolds es un parmetro dimensional fruto de Ia


combinacin de diferentes variables y puede ser considerado
como una relacin de Ias fuerzas dinmicas de masa de fluido con
Ia resistencia superficial debida a Ia viscosidad del mismo fluido.
EI conocimiento de este valor numrico permite determinar Ia
naturaleza del flujo en Ia conduccin.

v - velocidade instantnea do fludo (m/s)

v - velocidad instantnea del fludo

D -dimetro da tubagem (m)

D - dimetro de Ia tubera

- viscosidade cinemtica do fludo(a gua apresenta valores de


1,52 x 10-6m2/s (a 5C) a 0,661 x 10-6m2/s (a 40C))
Tipicamente, considera-se que para um nmero de Reynolds
inferior a 2000 se est perante um escoamento laminar e que
para um valor superior a 4000 se entra em regime turbulento,
representando a zona entre os 2000 e os 4000 uma fase de
transio do regime laminar para o turbulento.

- viscosidad cinemtica del fluido (el agua presenta valores de


l,52x 10-6m2/s (a 5C) a 0,661x10-6m2/s (a 40C))

A gua, apresenta valores de viscosidade suficientemente baixos


para que o seu escoamento em condutas e canais ocorra
sempre em regime turbulento, na maior parte das aplicaes
prticas.

Bsicamente, se considera que para un nmero de Reynolds


inferior a 2000 nos encontramos en un rgimen laminar y que para
un valor superior a 4000 se entra en un rgimen turbulento, siendo
Ia zona entre los 2000 y los 4000 una fase de transicin del
rgimen laminar hacia el turbulento.
EI agua, presenta valores de viscosidad suficientemente bajos
para que su canalizado en conducciones y canales sea siempre en
rgimen turbulento, en Ia mayor parte de Ias aplicaciones
prcticas.

No estudo de uma instalao em que se escoe gua e que, pela


sua importncia, exija uma avaliao das perdas de carga, to
rigorosa quanto possvel, deve utilizar-se o mtodo de
Colebrook-White.

En el estudio de una instalacin de canalizacin de agua que exija


una evaluacin de Ias prdidas de carga, tan rigurosa como sea
posible, se debe utilizar el mtodo de Colebrook-White.

Quando se no exige esse rigor, podem empregar-se frmulas


empricas de validade geral (como a frmula de Chzy ou a de
Gauckler-Manning-Strickler), ou de validade particular em funo
da natureza do material da conduta.

Cuando no se exige ese rigor, podemos utilizar frmulas empricas


de validez general (como Ia frmula de Chzy o Ia deGaucklerManning-Strickler), o de validez particular en funcin de Ia
naturaleza del material de Ia conduccin.

23

No caso da POLITEJO, optamos por apresentar bacos e


tabelas de perda de carga construdas com base na formulao
desenvolvida por Colebrook-White e com os seguintes
pressupostos:

En el caso de POLITEJO, optamos por presentar bacos y tablas


de prdida de carga construdas basndonos en Ia formulacin
desarrollado por Colebrook-White y con los siguientes
condiciones:

k - coeficiente de rugosidade do polietileno e polipropileno (0,007


mm)

k - coeficiente de rugosidad del polietileno y polipropileno (0,007


mm)

v - viscosidade cinemtica da gua a 15C (1,142x10-6m2/s)

v - viscosidad cinemtica del agua 15C (1,142x10-6m2/s)

Nota: Os valores lidos nos bacos de perda de carga, para


qualquer designao de dimetro da tubagem, referem-se ao
seu dimetro inferior, no havendo necessidade de clculos
adicionais.

Nota: Los valores dados en los bacos de prdida de carga,


para cualquier designacin de dimetro de Ia tubera,
serefieren a su dimetro interior, no siendo necesario realizar
clculos adicionales.

24

UTILIZAO E INSTALAO

VII

UTILIZACIN E INSTALACIN

VII.1
INSTALAO DE TUBAGENS ENTERRADAS

INSTALACIN DE TUBERAS ENTERRADAS

Forma da Vala:

Forma de Ia zanja:

Sempre que a natureza do terreno e os meios de escavao o


permitam, as paredes da vala devem ser verticais (ver figura)
por razes econmicas, de distribuio do peso das terras e das
cargas de trfego.
Devem afastar-se as terras escavadas dos limites da vala para
evitar eventuais desabamentos.

Siempre que Ia naturaleza del terreno y los medios de excavacin


lo permitan, Ias paredes de Ia zanja deben ser verticales (ver
figura) porrazones econmicas, de distribucin de peso de Ias
tierras y de Ias cargas de trfico.
Se deben alejar Ias tierras excavadas de los lmites de Ia zanja
para evitar eventuales derrumbamientos.

Quando no for possvel executar uma vala de parede vertical


ou com pequenos taludes, recomenda-se uma construo do
gnero da figura seguinte, tendo sempre em conta que a geratriz
superior do tubo dever estar contida dentro da seco de
paredes verticais.

Cuando no es posible ejecutar una zanja de pared vertical o con


pequenos taludes, se recomienda una construccin como Ia de Ia
figura siguiente, teniendo siempre en cuenta que Ia generatriz
superior del tubo deber estar contenida dentro de Ia seccin de
paredes verticales.

Dimenses da vala:

Dimensiones de Ia zanja:

A largura da vala depende dos meios mecnicos disponveis, da


profundidade da vala, da segurana dos operrios e do dimetro
da tubagem.
Em funo de todos estes conceitos e sempre que se realize a
montagem no fundo da vala, a largura B dever determinar-se
atravs da seguinte frmula:

La anchura de Ia zanja depende de los medios mecnicos


disponibles, de Ia profundidad de Ia zanja, de Ia seguridad de los
operarios y del dimetro de Ia tubera.
En funcin de todos estas variables y siempre que se realice el
montaje en el fondo de Ia zanja, Ia anchura B se deber determinar
a travs de Ia siguiente frmula:

25

B = DN + 500 mm, com um mnimo de 600 mm

B = DN + 500 mm, con un mnimo de 600 mm

Onde DN representa o dimetro nominal, expresso em


milmetros.

Donde DN representa el dimetro nominal, expresado en milmetros.

A profundidade da vala funo das cargas fixas e mveis,


caso existam, da proteco da tubagem face a temperaturas
ambientais extremas, do seu dimetro e de condies
particulares da obra.
A profundidade dever ser, no mnimo, de 0,8 m medidos a
partir da geratriz superior do tubo at linha de rasante do
terreno. No caso de existncia de cargas mveis e sempre que
no existam outras especificaes no projecto, deve recorrerse norma UNE 53-331.
Na execuo do leito dever ter-se o cuidado de retirar todas
as pedras ou materiais que pela sua geometria sejam
susceptveis de danificar as tubagens. Estas no devero
apoiar-se directamente sobre o fundo da vala, mas sim sobre
um leito de terra seleccionada ou de areia, com um mnimo de
100 mm de altura, cuidadosamente compactada e com
inclinao uniforme.

La profundidad de Ia zanja es funcin de Ias cargas fijas y mviles si


existen, de Ia proteccin de Ia tubera frente a temperaturas
ambientales extremas, de su dimetro y de condiciones particulares
de Ia obra.
La profundidad deber ser, como mnimo, de 0,8 m medidos a partir
de Ia generatriz superior del tubo, hasta Ia lnea derasante del
terreno. En caso de existencia de cargas mviles y siempre que no
existan otras especificaciones en el proyecto,se debe recurrir a Ia
norma UNE 53-331.
En Ia ejecucin del lecho se debe tener Ia precaucin de retirar Ias
piedras y los materiales que por su geometra sean susceptibles de
danar Ias tuberas. Estas no debern apoyarse directamente sobre
el fondo de Ia zanja, sino sobre un lecho de tierra seleccionada o de
arena, con un mnimo de 100 mm de altura, cuidadosamente
compactada y con inclinacin uniforme.

VII.2
ACESSRIOS

ACCESORIOS

A POLITEJO disponibiliza ainda vasto conjunto de acessrios


por forma a apresentar um sistema completo e verstil.

POLITEJO dispone tambin de un amplio conjunto de accesorios de


forma que presenta un sistema completo y verstil.

Os acessrios listados no anexo 4 so injectados ou


fabricados a partir da tubagem atravs de um processo de
soldadura, garantindo a estanquidade das ligaes e uma
elevada resistncia s cargas externas.

Los accesorios que aparecen en el anexo 4 son inyectados


fabricados a partir de tuberas a travs de un proceso de
soldadura,garantizando Ia estanqueidad de Ias uniones y una
elevada resistencia a Ias cargas externas.

Caso seja necessria a utilizao de acessrios especiais no


listados neste manual, os servios Tcnico-Comerciais da
POLITEJO analisaro a viabilidade do seu fabrico.

En caso que sea necesaria Ia utilizacin de acessorios especiales


que no aparecen listados en este manual, los serviciosTcnicoComerciales de POLITEJO analizarn Ia viabilidad de su
fabricacin.

26

VII.3
MONTAGEM / RECOMENDAES

MONTAGEM / RECOMENDACIONES

Antes de inserir a junta de estanquidade no perfil da


tubagem, limpar a boca e o prprio anel, por forma a eliminar
areias e outras substncias que possam prejudicar a
instalao.

Antes de insertar Ia junta de estanqueidad en el perfil de Ia tuberia,


limpiar Ia boca y el anil lo donde va a ser alojada Ia junta, para poder
eliminar arena y otras sustancias que puedan perjudicar Ia instalacin.

Os lbios da junta de estanquidade devem ser colocados de


modo a favorecer a introduo do tubo, tal como se encotra
representado nas figuras seguintes.

Los labios de Ia junta de estanqueidad se deben colocar de forma que


se favorezca Ia introduccin dei tubo, tal y como se presenta en Ias
figuras siguientes.

Antes de proceder montagem dos tubos, deve untar-se a


junta de estanquidade com um lubrificante adequado.
Durante o encaixe, caso seja necessrio fazer presso sobre
a boca da tubagem, recomenda-se a colocao prvia de um
troo de tubo no seu interior.

Antes de proceder ai montaje de los tubos, se debe impregnar Ia junta


de estanqueidad con ellubricante adecuado.
Durante el encaje, en caso de que sea necesario hacer presin sobre
Ia boca de Ia tuberia, se recomienda Ia colocacin previa de un trozo
de tubo en su interior.

Na montagem das tubagens AMBIDUR necessrio


tomar em considerao diversos factores, nomeadamente:
- Profundidade e largura mnima das valas
- Regularizao do leito de assentamento -Alinhamento da

En el montaje de los tubos AMBIDUR es


necesario tomar en consideracin diversos factores, como son:
- Profundidad y anchura mnima de Ias zanlas
- Regularizacin dellecho de asentamiento -Alineamiento de Ia

27

conduta
- Tapamento das valas e compactao adequada dos
terrenos.

conduccin
- Cerrado de Ias zanjas y compactacin adecuada de los terrenos.

VII.4
UNIO A OUTROS TIPOS DE TUBAGENS

UNIN A OTROS TIPOS DE TUBERA

As tubagens AMBIDUR podem unir-se a qualquer tipo de


tubagem, atravs do uso de peas especiais de transio ou
caixas de visita adequadas.

Las tuberas AMBIDUR pueden unirse a cualquier tipo de


tuberas, a travs del uso de piezas especiales de transicin o
cajas de inspeccin adecuadas.

VII.5
LIGAO A CAIXAS DE VISITA

UNIN A CAJAS DE INSPECCIN

O sistema AMBIDUR permitem a ligao a caixas de visita


construdas em beto atravs de um acessrio especial
(ligador/passa muros) que se introduz na parede da caixa
durante a sua construo.

El sistema AMBIDUR permite la unin a cajas de inspeccin


construdas en hormign a travs de un acessorio especial
(unin/pasa-muros) que se introduce en la pared de la caja
durante su construccin.

Aps a introduo da tubagem AMBIDUR no ligador/passa


muros, a estanquidade assegurada pela junta de borracha
introduzida entre o perfil do tubo e a parede interna do acessrio.

Una vez introducida la tubera AMBIDUR en la unin/pasamuros, la estanqueidad est asegurada por la junta de goma
introducida entre el perfil del tubo y la pared interna del accesorio.

O sistema AMBIDUR permite ainda o acopulamento a caixas


de visita fabricadas a partir de tubo corrugado.

EI sistema AMBIDUR permite incluso el acoplamiento a cajas


de inspeccin fabricadas a partir del tubo corrugado.

VII.6
UTILIZAO DE TUBAGENS AMBIDUR EM RELINING

UTILIZAO DE TUBAGENS AMBIDUR EM RELINING

As tubagens AMBIDUR , devido s caractersticas indicadas


anteriormente, so indicadas para a reabilitao de tubagens
degradadas atravs de tcnicas de Relining.

Las tuberas AMBIDUR , debido a Ias caractersticas indicadas


anteriormente, son indicadas para Ia rehabiiitacin de tuberas
degradadas a travs de tcnicas de Relining.

28

ANEXO

I.1
BACO ACE 6

ABACO ACE 6

29

ANEXO

I.1
BACO
PERDAS DE CARGA
AMBIDUR (RCE 6)

ABACO
PRDIDA DE CARGA
AMBIDUR (RCE 6)

30

ANEXO

I.2
BACO ACE 8

ABACO ACE 8

31

ANEXO

I.2
BACO
PERDAS DE CARGA
AMBIDUR (RCE 8)

BACO
PRDIDA DE CARGA
AMBIDUR (RCE 8)

32

ANEXO

II
TABELAS DE PERDA DE CARGA

TABLAS DE PRDIDA DE CARGA

33

125 RCE 8
Caudal

(I/s)

(m3/h)

Velocidade
(m/s)

4,0
5,0
6,0
7,0
8,0
9,0
10,0
11,0
12,0
13,0
14,0
15,0
16,0
17,0
18,0
19,0
20,0
21,0
22,0
23,0
24,0
25,0
26,0
27,0
28,0
29,0
30,0
31,0
32,0
33,0
34,0
35,0
36,0
37,0
38,0
39,0
40,0
41,0
42,0
43,0
44,0
45,0

14,4
18,0
21,8
25,2
28,8
32,4
36,0
39,6
43,2
46,8
50,4
54,0
57,6
61,2
64,8
68,4
72,0
75,6
79,2
82,8
86,4
90,0
93,6
97,2
100,8
104,4
108,0
111,6
115,2
118,8
122,4
126,0
129,6
133,2
136,8
140,4
144,0
147,6
151,2
154,8
158,4
162,0

0,432
0,540
0,648
0,758
0,864
0,972
1,080
1,188
1,245
1,403
1,511
1,619
1,727
1,830
1,943
2,051
2,159
2,267
2,375
2,483
2,591
2,699
2,807
2,915
3,023
3,131

J
Perdas
de Carga
(m/100m)
0,1930
0,2872
0,3980
0,5247
0,6671
0,8248
0,9976
1,1852
1,3875
1,6043
1,8354
2,0808
2,3402
2,6136
2,9009
3,2021
3,5169
3,8454
4,1875
4,5431
4,9122
5,2946
5,6904
6,0995
6,5219
6,9575

34

160 RCE 8
v
Velocidade
(m/s)

0,3920
0,4570
0,5230
0,5880
0,6530
0,7190
0,7840
0,8490
0,9150
0,9800
1,0450
1,1110
1,1780
1,2410
1,3070
1,3720
1,4370
1,5030
1,5680
1,6330
1,6990
1,7640
1,8290
1,8950
1,9600
2,0250
2,0910
2,1560
2,2210
2,2870
2,3520
2,4170
2,4830
2,5480
2,6130
2,6790
2,7440
2,8090
2,8750
2,9400

J
Perdas
de Carga
(m/100m)

0,1193
0,1571
0,1995
0,2463
0,2976
0,3533
0,4132
0,4773
0,5456
0,6181
0,6946
0,7752
0,8598
0,9484
1,0410
1,1375
1,2380
1,3423
1,4505
1,5625
1,6784
1,7981
1,9216
2,0489
2,1800
2,3148
2,4533
2,5956
2,7416
2,8913
3,0447
3,2018
3,3626
3,5270
3,6951
3,8668
4,0422
4,2212
4,4038
4,5900

200 RCE 6
Caudal

(I/s)

(m3/h)

Velocidade
(m/s)

9,00
10,50
12,00
13,50
15,00
16,50
18,00
19,50
21,00
22,50
24,00
25,50
27,00
28,50
30,00
31,50
33,00
34,50
36,00
37,50
39,00
40,50
42,00
43,50
45,00
46,50
48,00
49,50
51,00
52,50
54,00
55,50
57,00
58,50
60,00
61,50
63,00
64,50
66,00
67,50
69,00
70,50
72,00
73,50

32,40
37,80
43,20
48,60
54,00
59,40
64,80
70,20
75,60
81,00
86,40
91,80
97,20
102,60
108,00
113,40
118,80
124,20
129,60
135,00
140,40
145,80
151,20
156,60
162,00
167,40
172,80
178,20
183,60
189,00
194,40
199,80
205,20
210,60
216,00
221,40
226,80
232,20
237,60
243,00
248,40
253,80
259,20
264,60

0,374
0,436
0,498
0,561
0,623
0;685
0,747
0,810
0,872
0,934
0,997
1,059
1,121
1,184
1,246
1,308
1,370
1,433
1,495
1,557
1,620
1,682
1,744
1,806
1,869
1,931
1,993
2,056
2,118
2,180
2,242
2,305
2,367
2;429
2,492
2,554
2,616
2,679
2,741
2,803
2,865
2;928
2,990
3,052

J
Perdas
de Carga
(m/100m)
0,0830
1,0940
0,1390
0,1717
0,2075
0,2463
0,2882
0,3330
0,3807
0,4314
0,4848
0,5412
0,6003
0,6622
0,7270
0,7945
0,8647
0,9376
1,0133
1,0915
1,1727
1,2564
1,3428
1,4318
1,5234
1,6177
1,7146
1,8141
1,9163
2;0210
2,1283
2,2381
2,3506
2,4956
2,5832
2,7033
2,8260
2,9512
3,0789
3,2092
3,3420
3,4773
3,6151
3,7554

35

200 RCE 8
v
Velocidade
(m/s)
0,377
0,440
0,502
0,565
0,628
0,691
0,754
0,816
0,879
0,942
1,055
1,067
1,130
1,193
1,256
1,319
1,381
1,444
1,507
1,570
1,633
1,695
1,758
1,821
1,884
1,947
2,009
2,072
2,135
2,198
2,261
2,323
2,386
2,449
2,512
2,574
2,673
2,700
2,763
2,826
2,888
2,951
3,014
3,077

J
Perdas
de Carga
(m/100m)
0,0847
0,1115
0,1417
0,1750
0,2116
0,2511
0,2938
0,3395
0,3882
0,4398
0,4943
0,5517
0,6121
0,6752
0,7412
0,8100
0,8816
0,9560
1,0332
1,1130
1,1957
1,2810
1,3691
1,4599
1,5534
1,6495
1,7483
1,8498
1,9540
2,0607
2,1702
2,2822
2,3969
2,5142
2,6341
2,7566
2,8817
3,0094
3,1396
3,2725
3,4079
3,5459
3,6865
3,8296

250 RCE 6
Caudal

(I/s)

(m3/h)

Velocidade
(m/s)

15,0
17,5
20,0
22,5
25,0
27,5
30,0
32,5
35,0
37,5
40,0
42,5
45,0
47,5
50,0
52,5
55,0
57,5
60,0
62,5
65,0
67,5
70,0
72,5
75,0
77,5
80,0
82,5
85,0
87,5
90,0
92,5
95,0
97,5
100,0
102,5
105,0
107,5
110,0
112,5
115,0
117,5
120,0
122,5

54,0
63,0
72,0
81,0
90,0
990,0
108,0
117,0
126,0
135,0
144,0
153,0
162,0
171,0
180,0
189,0
198,0
207,0
216,0
225,0
234,0
243,0
252,0
261,0
270,0
279,0
288,0
297,0
306,0
315,0
324,0
333,0
342,0
351,0
360,0
369,0
378,0
387,0
396,0
405,0
414,0
423,0
432,0
441,0

0,398
0,464
0,530
0,597
0,663
0.729
0,796
0,862
0,928
0,995
1,061
1,127
1,194
1,260
1,326
1,392
1,459
1,525
1,591
1,658
1,724
1,790
1,857
1,923
1,989
2,056
2,122
2,188
2,254
2,321
2,387
2,453
2,520
2,586
2,652
2,719
2,785
2,851
2,918
2,984
3,050
3,116
3,183
3,249

J
Perdas
de Carga
(m/100m)
0,0707
0,0932
0,1185
0,1464
0,1771
2,1040
0,2462
0,2846
0,3255
0,3690
0,4149
0,4632
0,5140
0,5672
0,6228
0,6807
0,7411
0,8038
0,8688
0,9362
1,0059
1,0779
1,1522
1,2288
1,3077
1,3888
1,4722
1,5579
1,6458
1,7360
1,8284
1,9230
2,0199
2,1190
2,2203
2,3238
2,4295
2,5374
2,6476
2,7599
2,8744
2,9910
3,1099
3,2309

36

250 RCE 8
v
Velocidade
(m/s)
0,400
0,467
0,534
0,601
0,667
0,734
0,801
0,868
0,934
1,001
1,068
1,134
1,201
1,268
1,335
1,401
1,468
1,535
1,602
1,668
1,735
1,802
1,869
1,935
2,002
2,069
2,135
2,202
2,269
2,336
2,402
2,469
2,536
2,603
2,669
2,736
2,803
2,870
2,936
3,003
3,070
3,136
3,203
3,270

J
Perdas
de Carga
(m/100m)
0,0718
0,0946
0,1203
0,1487
0,1798
0,2136
0,2500
0,2890
0,3307
0,3747
0,4213
0,4704
0,5220
0,5760
0,6325
0,6914
0,7527
0,8164
0,8824
0,9508
1,0216
1,0948
1,1702
1,2480
1,3282
1,4106
1,4953
1,5823
1,6717
1,7633
1,8571
1,9533
2,0517
2,1523
2,2552
2,3604
2,4678
2,5774
2,6892
2,8033
2,9196
3,0382
3,1589
3,2818

315 RCE 6
Caudal

(I/s)

(m3/h)

Velocidade
(m/s)

25,0
29,0
33,0
37,0
41,0
45,0
49,0
53,0
57,0
61,0
65,0
69,0
73,0
77,0
81,0
85,0
89,0
93,0
97,0
101,0
105,0
109,0
113,0
117,0
121,0
125,0
129,0
133,0
137,0
141,0
145,0
149,0
153,0
157,0
161,0
165,0
169,0
173,0
177,0
181,0
185,0
189,0
193,0
197,0

90,0
104,4
118,8
133,2
147,6
162,0
176,4
190,8
205,2
219,6
234,0
248,4
262,8
277,2
291,6
306,0
320,4
334,8
349,2
363,6
378,0
392,4
406,8
421,2
435,6
450,0
464,4
478,8
493,2
507,6
522,0
536,4
550,8
565,2
579,6
594,0
608,4
622,8
637,2
651,6
666,0
680,4
694,8
709,2

0,418
0,485
0,552
0,619
0,686
0,753
0,820
0,887
0,954
1,201
1,088
1,195
1,222
1,289
1,356
1,423
1,490
1,557
1,624
1,691
1,758
1,825
1,891
1,958
2,025
2,092
2,159
2,226
2,293
2,360
2,427
2,494
2,561
2,628
2,695
2,762
2,829
2,896
2,963
3,030
3,097
3,164
3,231
3,298

J
Perdas
de Carga
(m/100m)
0,0585
0,0765
0,0965
0,1187
0,1429
0,1691
0,1973
0,2275
0,2597
0,2938
0,3298
0,3677
0,4075
0,4492
0,4927
0,5381
0,5853
0,6344
0,6853
0,7380
0,7924
0,8487
0,9068
0,9667
1,0283
1,0917
1,1568
1,2238
1,2924
1,3628
1,4350
1,5089
1,5845
1,6618
1,7409
1,8217
1,9042
1,9884
2,0743
2,1620
2,2513
2,3423
2,4351
2,5295

37

315 RCE 8
v
Velocidade
(m/s)
0,422
0,489
0,556
0,624
0,691
0,759
0,826
0,894
0,961
1,029
1,096
1,163
1,231
1,298
1,366
1,433
1,501
1,568
1,635
1,703
1,770
1,838
1,905
1,973
2,040
2,108
2,175
2,242
2,310
2,377
2,445
2,512
2,580
2,647
2,715
2,782
2,849
2,917
2,984
3,052
3,119
3,187
3,254
3,322

J
Perdas
de Carga
(m/100m)
0,0596
0,0778
0,0982
0,1207
0,1454
0,1728
0,2008
0,2315
0,2643
0,2990
0,3356
0,3742
0,4147
0,4572
0,5015
0,5477
0,5957
0,6457
0,6975
0,7511
0,8066
0,8638
0,9230
0,9839
1,0466
1,1112
1,1775
1,2456
1,3155
1,3872
1,4606
1,5359
1,6128
1,6916
1,7720
1,8543
1,9383
2,0240
2,1115
2,2007
2,2917
2,3843
2,4787
2,5748

400 RCE 6
Caudal

(I/s)

(m3/h)

Velocidade
(m/s)

40,0
46,0
52,0
58,0
64,0
70,0
76,0
82,0
88,0
94,0
100,0
106,0
112,0
118,0
124,0
130,0
136,0
142,0
148,0
154,0
160,0
166,0
172,0
178,0
184,0
190,0
196,0
202,0
208,0
214,0
220,0
226,0
232,0
238,0
244,0
250,0
256,0
262,0
268,0
274,0
280,0
286,0
292,0
298,0

144,0
165,6
187,2
208,8
230,4
252,0
273,6
295,2
316,8
338,4
360,0
381,6
403,2
424,8
446,4
468,0
489,6
511,2
532,8
554,4
576,0
597,6
619,2
640,8
662,4
684,0
705,6
727,2
748,8
770,4
792,0
813,6
835,2
856,8
878,4
900,0
921,6
934,2
964,8
986,4
1.008,0
1.029,6
1.051,2
1.072,8

0,415
0,477
0,539
0,601
0,664
0,726
0,788
0,000
0,913
0,975
1,037
1,099
1,161
1,224
1,286
1,348
1,410
1,473
1,535
1,597
1,659
1,721
1,784
1,846
1,908
1,970
2,033
2,095
2,157
2,219
2,281
2,344
2,406
2,468
2,530
2,593
2,655
2,717
2,779
2,841
2,904
2,966
3,028
3,090

J
Perdas
de Carga
(m/100m)
0,0431
0,0555
0,0693
0,8440
0,1009
0,1187
0,1378
0,1582
0,1799
0,2029
0,2271
0,2526
0,2793
0,3072
0,3364
0,3668
0,3984
0,4312
0,4652
0,5003
0,5367
0,5743
0,6130
0,6529
0,6939
0,7361
0,7795
0,8240
0,8697
0,9565
0,9645
1,0136
1,0639
1,1153
1,1678
1,2214
1,2762
1,3321
1,3891
1,4473
1,5065
1,5669
1,6284
1,6910

38

400 RCE 8
v
Velocidade
(m/s)
0,419
0,482
0,545
0,608
0,671
0,733
0,796
0,859
0,922
0,985
1,048
1,111
1,173
1,236
1,299
1,362
1,425
1,488
1,551
1,614
1,676
1,739
1,802
1,865
1,928
1,991
2,054
2,116
2,179
2,242
2,305
2,368
2,431
2,494
2,556
2,619
2,682
2,745
2,808
2,871
2,934
2,997
3,059
3,122

J
Perdas
de Carga
(m/100m)
0,0442
0,0569
0,0710
0,0865
0,1034
0,1217
0,1413
0,1622
0,1845
0,2080
0,2328
0,2590
0,2864
0,3150
0,3449
0,3761
0,4085
0,4421
0,4769
0,5130
0,5503
0,5888
0,6285
0,6694
0,7115
0,7548
0,7993
0,8450
0,8918
0,9398
0,9890
1,0394
1,0909
1,1436
1,1975
1,2525
1,3087
1,3660
1,4245
1,4841
1,5449
1,6069
1,6699
1,7341

500 RCE 6
Caudal

(I/s)

(m3/h)

Velocidade
(m/s)

60,0
70,0
80,0
90,0
100,0
110,0
120,0
130,0
140,0
150,0
160,0
170,0
180,0
190,0
200,0
210,0
220,0
230,0
240,0
250,0
260,0
270,0
280,0
290,0
300,0
310,0
320,0
330,0
340,0
350,0
360,0
370,0
380,0
390,0
400,0
410,0
420,0
430,0
440,0
450,0
460,0
470,0
480,0
490,0

216,0
252,0
288,0
324,0
360,0
396,0
432,0
468,0
504,0
540,0
576,0
612,0
648,0
684,0
720,0
756,0
792,0
828,0
864,0
900,0
936,0
972,0
1.008,0
1.044,0
1.080,0
1.116,0
1.152,0
1.188,0
1.224,0
1.260,0
1.296,0
1.332,0
1.368,0
1.404,0
1.440,0
1.476,0
1.512,0
1.548,0
1.584,0
1.620,0
1.656,0
1.692,0
1.728,0
1.764,0

0,395
0,461
0,527
0,593
0,659
0,725
0,791
0,857
0,922
0,988
1,054
1,120
1,186
1,252
1,318
1,384
1,449
1,515
1,581
1,647
1,713
1,779
1,845
1,911
1,977
2,042
2,108
2,174
2,240
2,366
2,372
2,438
2,504
2,570
2,635
2,701
2,767
2,833
2,899
2,965
3,031
3,097
3,163
3,228

J
Perdas
de Carga
(m/100m)
0,0301
0,0398
0,0507
0,0627
0,0759
9,0903
0,1058
0,1224
0,1401
0,1588
0,1787
0,1997
0,2217
0,2447
0,2688
0,2940
0,3202
0,3474
0,3757
0,4950
0,4352
0,4666
0,4989
0,5322
0,5665
0,6018
0,6381
0,6754
0,7137
0,7530
0,7932
0,8344
0,8766
0,9198
0,9640
1,0091
1,0552
1,1022
1,1502
1,1992
1,2492
1,3001
1,3519
1,4047

39

500 RCE 8
v
Velocidade
(m/s)
0,400
0,466
0,533
0,600
0,666
0,733
0,799
0,866
0,933
0,999
1,066
1,132
1,199
1,266
1,332
1,399
1,465
1,532
1,599
1,665
1,732
1,799
1,865
1,93Z
1,998
2,065
2,132
2,198
2,265
2,331
2,398
2,465
2,531
2,598
2,664
2,731
2,798
2,864
2,931
2,998
3,064
3,311
3,197
3,264

J
Perdas
de Carga
(m/100m)
0,0309
0,0408
0,0520
0,0644
0,0779
0,0927
0,1086
0,1256
0,1438
0,1631
0,1835
0,2050
0,2276
0,2513
0,2761
0,3019
0,3288
0,3568
0,3858
0,4159
0,4470
0,4791
0,5123
0,5465
0,5818
0,6181
0,6554
0,6937
0,7330
0,7733
0,8147
0,8570
0,9004
0,9447
0,9901
1,0364
1,0838
1,1321
1,1814
1,2317
1,2830
1,3353
1,3886
1,4428

630 RCE 6
Caudal

(I/s)

(m3/h)

Velocidade
(m/s)

100,0
115,0
130,0
145,0
160,0
175,0
190,0
205,0
220,0
235,0
250,0
265,0
280,0
295,0
310,0
325,0
340,0
355,0
370,0
385,0
400,0
415,0
430,0
445,0
460,0
475,0
490,0
505,0
520,0
535,0
550,0
565,0
580,0
595,0
610,0
625,0
640,0
655,0
670,0
685,0
700,0
715,0
730,0
745,0

360,0
414,0
468,0
522,0
576,0
630,0
684,0
738,0
792,0
846,0
900,0
954,0
1.008,0
1.062,0
1.116,0
1.170,0
1.224,0
1.278,0
1.332,0
1.386,0
1.440,0
1.494,0
1.548,0
1.602,0
1.656,0
1.710,0
1.764,0
1.818,0
1.872,0
1.926,0
1.980,0
2.034,0
2.088,0
2.142,0
2.196,0
2.250,0
2.304,0
2.358,0
2.412,0
2.466,0
2.520,0
2.574,0
2.628,0
2.682,0

0,419
0,482
0,544
0,607
0,670
0,733
0,796
0,858
0,921
0,984
1,047
1,110
1,173
1,235
1,298
1,316
1,424
1,487
1,549
1,612
1,675
1,738
1,801
1,864
1,926
1,989
2,052
2,115
2,178
2,240
2,303
2,366
2,429
2,492
2,555
2,617
2,680
2,743
2,806
2,869
2,931
2,994
3,057
3,120

J
Perdas
de Carga
(m/100m)
0,0255
0,0328
0,0410
0,0500
0,0597
0,0703
0,0817
0,0939
0,1068
0,1205
0,1349
0,1501
0,1660
0,1827
0,2001
0,2182
0,2371
0,2567
0,2770
0,2980
0,3197
0,3422
0,3653
0,3892
0,4137
0,4389
0,4649
0,4915
0,5189
0,5469
0,5756
0,6050
0,6350
0,6658
0,6972
0,7294
0,7621
0,7956
0,8298
0,8646
0,9001
0,9362
0,9731
1,0106

40

630 RCE 8
v
Velocidade
(m/s)
0,422
0,485
0,548
0,612
0,675
0,738
0,801
0,865
0,928
0,991
1,055
1,118
1,181
1,244
1,308
1,371
1,434
1,497
1,561
1,624
1,687
1,751
1,814
1,877
1,940
2,004
2,067
2,130
2,193
2,257
2,320
2,383
2,447
2,510
2,573
2,636
2,700
2,763
2,826
2,890
2,953
3,016
3,079
3,143

J
Perdas
de Carga
(m/100m)
0,0259
0,0334
0,0417
0,0508
0,0608
0,0716
0,0832
0,0955
0,1087
0,1226
0,1373
0,1528
0,1690
0,1859
0,2037
0,2221
0,2413
0,2613
0,2819
0,3033
0,3254
0,3483
0,3718
0,3961
0,4211
0,4468
0,4732
0,5003
0,5281
0,5566
0,5859
0,6158
0,6464
0,6777
0,7097
0,7424
0,7758
0,8099
0,8446
0,8801
0,9162
0,9530
0,9906
1,0287

800 RCE 6
Caudal

(I/s)

(m3/h)

Velocidade
(m/s)

150,0
175,0
200,0
225,0
250,0
275,0
300,0
325,0
350,0
375,0
400,0
425,0
450,0
475,0
500,0
525,0
550,0
575,0
600,0
625,0
650,0
615,0
700,0
725,0
750,0
775,0
800,0
825,0
850,0
875,0
900,0
925,0
950,0
975,0
1000,0
1025,0
1050,0
1075,0
1100,0
1125,0
1150,0
1175,0
1200,0
1225,0

540,0
630,0
720,0
810,0
900,0
990,0
1.080,0
1.170,0
1.260,0
1.350,0
1.440,0
1.530,0
1.620,0
1.710,0
1.800,0
1.890,0
1.980,0
2.070,0
2.160,0
2.250,0
2.340,0
2.430,0
2.520,0
2.610,0
2.700,0
2.790,0
2.880,0
2.970,0
3.060,0
3.150,0
3.240,0
3.330,0
3.420,0
3.510,0
3.600,0
3.690,0
3.780,0
3.870,0
3.960,0
4.050,0
4.140,0
4.230,0
4.320,0
4.410,0

0,393
0,459
0,524
0,590
0,655
0,721
0,786
0,852
0,917
0,983
1,048
1,114
1,179
1,245
1,310
1,376
1,441
1,507
1,573
1,638
1,704
1,769
1,835
1,900
1,966
2,031
2,097
2,162
2,228
2,293
2,359
2,424
2,490
2,555
2,621
2,686
2,752
2,817
2,883
2,948
3,014
3,080
3,145
3,211

J
Perdas
de Carga
(m/100m)
0,0172
0,0227
0,0289
0,0358
0,0434
0,0517
0,0606
0,0701
0,0803
0,0911
0,1025
0,1146
0,1273
0,1406
0,1544
0,1689
0,1840
0,1997
0,2160
0,2330
0,2504
0,2685
0,2871
0,3063
0,3261
0,3465
0,3675
0,3890
0,4112
0,4338
0,4570
0,4809
0,5052
0,5302
0,5557
0,5818
0,6084
0,6356
0,6633
0,6917
0,7205
0,7499
0,7799
0,8104

41

800 RCE 8
v
Velocidade
(m/s)
0,398
0,464
0,538
0,597
0,664
0,730
0,796
0,863
0,929
0,995
1,062
1,128
1,194
1,261
1,327
1,393
1,460
1,526
1,593
1,659
1,725
1,792
1,858
1,924
1,991
2,057
2,123
2,190
2,256
2,322
2,389
2,455
2,522
2,588
2,654
2,721
2,787
2,853
2,920
2,986
3,052
3,119
3,185
3,251

J
Perdas
de Carga
(m/100m)
0,0177
0,0234
0,0298
0,0370
0,0448
0,0533
0,0625
0,0723
0,0828
0,0940
0,1157
0,1182
0,1312
0,1449
0,1593
0,1742
0,1898
0,2060
0,2228
0,2402
0,2582
0,2769
0,2961
0,3160
0,3363
0,3574
0,3790
0,4012
0,4240
0,4474
0,4714
0,4960
0,5211
0,5468
0,5731
9,6000
0,6275
0,6556
0,6842
0,7134
0,7432
0,7735
0,8045
0,8359

TERMINOLOGIA E UNIDADES DE MEDIDA


UTILIZADAS

ANEXO

III

TERMINOLOGIA Y UNIDADES DE MEDIDA


UTILIZADAS

SMB.

DESCRIO - DESCRIPCIN

UNID.MEDIDA

Larguera da vala
Anchura de la zanja

D, DN

Dimetro
Dimetro

mm, cm

Mdulo de elasticidade
Mdulo de elasticidad

N/mm2

ER

Mdulo de rigidez do material do leito


Mdulo de rigidez

N/mm2

Acelerao da gravidade
Aceleracin de la gravedad

m/s2

Profundidade da vala
Profundidad de la zanja

Momento de inrcia
Momento de Inercia

cm4/cm

Perdas de carga
Prdidas de carga

K1

Relao entre os esforos horiz. e vert. do material


Relacin entre los esfuerzos horiz. y vert. del material

PS

Presso causada pelo solo


Presin causada por el suelo

Ton/m2, Kg/m2

P1

Presso causada pelas cargas de trfego


Presin causada por las cargas de trfico

Ton/m2, Kg/m2

Presso total ecxercida na tubagem


Presin total ejercida en la tuberia

Kg/cm2

Raio do tubo
Radio del tubo

cm

Rt

Rigidez anelar do tubo


Rigidez anular del tubo

Kg/cm2/kN/m2

SC

Coeficiente de correco da carga do solo


Coeficiente de correccin de la carga del suelo

Carga de trfego esperada


Carga de trfico esperada

Ton, Kg

Velocidade instantnea do fluido


Velocidad instantnea del fluido

m/s

ngulo de frico
ngulo de friccin

graus

Peso especfico
Peso especfico

Ton/m3, Kg/m3

Viscosidade cinemtica do fluido


Viscosidad cinemtica del fluido

m2/s

ngulo de frico interna do material de enchimento


ngulo de friccin interna del material de relleno

graus

42

ACESSRIOS

ANEXO

IV

ACCESORIOS

Curva a 90
DN (mm)
160
200
250
315
400
500
630

Curva a 45
DN (mm)
160
200
250
315
400
500
630

T a 90 - Te a 90

DN (mm)
160
200
250
315
400
500
630

DN (mm)
160x125
160x160
200x125
200x160
200x200
250x125
250x160
250x200
250x250
315x125
315x160
315x200
315x250

Forquilha a 45 - Injerto a 45

43

DN (mm)
315x315
400x125
400x160
400x200
400x250
400x315
400x400
500x125
500x160
500x200
500x500
630x630

ACESSRIOS

ANEXO

IV

ACCESORIOS

Forquilha de Transio para tubos compactos


Injerto de Transicin para tubos compactos
DN (mm)
200x125
200x160
200x200
250x125
250x160
250x200

DN (mm)
315x125
315x160
315x200
400x125
400x160
400x200

Unio de Transio para tubos compactos


Unin de Transicin para tubos compactos
DN (mm)
160 / 160
200 / 200
250 / 250
315 / 315
400 / 400
500 / 500
630 / 630

Unio Telescpica - Unin Telescpica

DN (mm)
125
160
200
250
315
400

Unio Dupla - Unin Doble

DN (mm)
125
160
200
250
315
400

44

ACESSRIOS

ANEXO

IV

ACCESORIOS

Tampo - Tapn
DN (mm)
160
200
250
315
400

Reduo - Reduccin
DN (mm)
200 / 160
250 / 200
315 / 200
315 / 250
400 / 315

Reduo de Transio para tubos compactos


Reduccin de Transicin para tubos compactos
DN (mm)
250 / 200
315 / 200
315 / 250
400 / 315

Ligador / Passa Muros - Unin / Pasa . Muros


DN (mm)
200
250
315
400
500
630

Junta de Estanquidade - Junta de Estanqueidad


DN (mm)
125
160
200
250
315
400
500
630

45

ANEXO

ELEMENTOS DE CONSULTA

ELEMENTOS DE CONSULTA

ATV 127 (1988)


STANDARDS FOR THE STRUCTURAL
CALCULATION OF DRAINS AND SEWERS
DIN 19961 (1989)
THERMOPLASTIC PIPES AND FITTINGS WITH
PROFILED OUTER AND SMOOTH INNER
SURFACES
DIN 19566 (1996)
ROHRE UND FORMSTUECKE AUS
THERMOPLASTISCHEN KUNSTSTOFFEN MIT
PROFILIERTER WANDUNG UND GLATTER
ROHRINNERFLAECHE
ISO / EN 9969 (1994)
THERMOPLASTIC PIPES -DETERMINATION OF
RING STIFFNESS
prEN 13476-1 (1999)
THERMOPLASTICS PIPING SYSTEMS FOR NONPRESSURE UNDERGROUND DRAINAGE AND
SEWERAGE
"PLASTIC PIPES FOR WATER SUPPLY AND
SEWAGE DISPOSAL"
LARS -ERIC JANSON, BOREALIS
"HIDRULICA"
A. QUINTELA, F. C. GULBENKIAN

46

47

48

También podría gustarte