Rosliny Obcego Pochodzenia W PL Poprawione PDF

Roliny obcego pochodzenia w Polsce
ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych
Barbara Tokarska-Guzik, Zygmunt Dajdok, Maria Zajc, Adam Zajc,

Alina Urbisz, Wadysaw Danielewicz, Czesaw Hodyski
2012

Roliny obcego pochodzenia wPolsce

ze szczeglnym uwzgldnieniem
gatunkw inwazyjnych
Warszawa 2012
Roliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych

Autorzy:
Barbara Tokarska-Guzik1, Zygmunt Dajdok2, Maria Zajc3, Adam Zajc3, Alina Urbisz1, Wadysaw Danielewicz4,
Czesaw Hodyski5
1 Zakad Botaniki Systematycznej, Uniwersytet lski w Katowicach, ul. Jagielloska 28; 40-032 Katowice
2 Katedra Biornorodnoci i Ochrony Szaty Rolinnej Uniwersytetu Wrocawskiego, ul. Kanonia 6/8; 50-328 Wrocaw
3 Instytut Botaniki Uniwersytetu Jagielloskiego, ul. Kopernika 27; 31-501 Krakw
4 Katedra Przyrodniczych Podstaw Lenictwa Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, ul. Wojska Polskiego 71 D; 60-625 Pozna
5 Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody, Wydzia Biologii i Biotechnologii, Uniwersytet Warmisko-Mazurski, Plac dzki 1; 10-727 Olsztyn
Recenzenci:
Prof. dr hab. Jadwiga Anio-Kwiatkowska
Prof. dr hab. Zbigniew Mirek
Korekta anglojzyczna:
Ian C. Trueman, Uniwersytet Wolverhampton, Wielka Brytania
Niniejsza publikacja nie stanowi rda prawa, dlatego informacje w niej zawarte nie maj charakteru wicego.
Publikacja ma charakter wycznie naukowy. Za tre publikacji odpowiadaj Autorzy.
Opracowanie wspfinansowane z grantw MNiSW Nr N 305 052434 i Nr N N305 384738 oraz rodkw na badania
statutowe Zakadu Botaniki Systematycznej Uniwersytetu lskiego.
Druk publikacji finansowany ze rodkw Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki

Wodnej.
Wydawca:
Generalna Dyrekcja Ochrony rodowiska
ul. Wawelska 52/54
00-922 Warszawa
www.gdos.gov.pl
Opracowanie graficzno-techniczne
Druk i oprawa
Wydzia Wydawnictw i Poligrafii
02-903 Warszawa, ul. Powsiska 69/71
e-mail: wydawnictwa@cuw.gov.pl
www.cuw.gov.pl
ISBN: 978-83-62940-34-9
EGZEMPLARZ BEZPATNY
Roliny obcego pochodzenia wPolsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych
Spis treci
Autorzy:
Barbara Tokarska-Guzik1, Zygmunt Dajdok2, Maria Zajc3, Adam Zajc3, Alina Urbisz1, Wadysaw Danielewicz4,
Czesaw Hodyski5
Sowo wstpne ............................................................................................................................................... 5
1 Zakad Botaniki Systematycznej, Uniwersytet lski wKatowicach, ul. Jagielloska 28; 40-032 Katowice
1. Wprowadzenie ...................................................................................................................................... 7
3 Instytut Botaniki Uniwersytetu Jagielloskiego, ul. Kopernika 27; 31-501 Krakw
2. Definicje zzakresu ekologii inwazji, terminologia iklasyfikacje rolin obcego pochodzenia .................. 18
5 Katedra Botaniki iOchrony Przyrody, Wydzia Biologii iBiotechnologii, Uniwersytet Warmisko-Mazurski, Plac dzki 1; 10-727 Olsztyn
3. Katalog Obce gatunki rolin wPolsce kryteria selekcji gatunkw wraz zkomentarzem
do ich charakterystyki ........................................................................................................................... 23
2 Katedra Biornorodnoci iOchrony Szaty Rolinnej Uniwersytetu Wrocawskiego, ul. Kanonia 6/8; 50-328 Wrocaw
4 Katedra Przyrodniczych Podstaw Lenictwa Uniwersytetu Przyrodniczego wPoznaniu, ul. Wojska Polskiego 71 D; 60-625 Pozna
Recenzenci:
Prof. dr hab. Jadwiga Anio-Kwiatkowska
Prof. dr hab. Zbigniew Mirek
3.1. Kryteria selekcji gatunkw ............................................................................................................. 24
3.2. Pochodzenie iczas przybycia na teren Polski ................................................................................. 25
3.3. Kryteria podziau kolonizowanych zbiorowisk rolinnych .............................................................. 25
Korekta anglojzyczna:
Ian C. Trueman, Uniwersytet Wolverhampton, Wielka Brytania
3.4. Kryteria identyfikacji statusu gatunku ........................................................................................... 26
Niniejsza publikacja nie stanowi rda prawa, dlatego informacje wniej zawarte nie maj charakteru wicego.
Publikacja ma charakter wycznie naukowy. Za tre publikacji odpowiadaj Autorzy.
Opracowanie wspfinansowane zgrantw MNiSW NrN 305 052434 iNrN N305 384738 oraz rodkw na badania
statutowe Zakadu Botaniki Systematycznej Uniwersytetu lskiego.
4. Katalog Obce roliny inwazyjne wPolsce kryteria identyfikacji wraz zkomentarzem

do ich charakterystyki ........................................................................................................................... 35
5. Katalog Obce drzewa ikrzewy, ktre wprzypadku zadomowienia na obszarach
cennych przyrodniczo mog zagraa rnorodnoci biologicznej ....................................................... 37
6. Oglna charakterystyka rolin obcego pochodzenia we florze Polski ..................................................... 47

6.1. Obce gatunki rolin wPolsce: udzia we florze kraju ...................................................................... 47
6.2. Obce roliny inwazyjne wPolsce: udzia we florze kraju iocena zagroenia ................................... 59
6.3. Chwasty segetalne jako gatunki inwazyjne ................................................................................... 62
6.4. Roliny obce geograficznie potencjalnie inwazyjne wPolsce ......................................................... 65
Wydawca:
Generalna Dyrekcja Ochrony rodowiska
ul. Wawelska 52/54
00-922 Warszawa
www.gdos.gov.pl
6.5. Roliny energetyczne jako gatunki inwazyjne ................................................................................ 65
6.6. Drzewa ikrzewy obcego pochodzenia uprawiane iczciej dziczejce: ocena zagroenia .............. 66
7.1. Oddziaywanie ekonomiczne ......................................................................................................... 69
Opracowanie graficzno-techniczne
Druk i oprawa
7.2. Oddziaywanie socjologiczne (zdrowotne) ..................................................................................... 71
7.3. Oddziaywanie ekologiczne ........................................................................................................... 73
7.4. Oglne uwagi dotyczce zwalczania gatunkw inwazyjnych ......................................................... 79
7.5. Kierunki niezbdnych dziaa na skal regionaln ikrajow .......................................................... 86
Druk publikacji finansowany ze rodkw Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska iGospodarki

Wodnej.
Wydzia Wydawnictw i Poligrafii

02-903 Warszawa, ul. Powsiska 69/71
e-mail: wydawnictwa@cuw.gov.pl
www.cuw.gov.pl
ISBN: 978-83-62940-33-2
EGZEMPLARZ BEZPATNY
7. Oddziaywanie gatunkw inwazyjnych imoliwoci przeciwdziaania .................................................. 69
8. Pimiennictwo ...................................................................................................................................... 88
9. Streszczenie wjzyku angielskim .......................................................................................................... 93
10. Indeks nazw gatunkw wjzyku polskim ............................................................................................. 95
Sowo wstpne
Inwazyjne gatunki obce negatywnie wpywaj na rodowisko przyrodnicze, m.in.poprzez przeobraanie siedlisk przyrodniczych, wypieranie gatunkw rodzimych na skutek konkurencji lub
ograniczania bazy pokarmowej. Gatunki te nierzadko powoduj rwnie szkody gospodarcze, ktre
wUnii Europejskiej szacuje si na 12 mld euro rocznie, aniektre znich mog stanowi nawet
zagroenie dla zdrowia czowieka.
Problem zwizany zrozprzestrzenianiem si obcych gatunkw jest na tyle istotny, e zostay
podjte dziaania wskali wiatowej jak iEuropy zmierzajce do ograniczenia tego zjawiska. Strategiczny Plan na rzecz Rnorodnoci Biologicznej na lata 20112020 Konwencji oRnorodnoci
Biologicznej zawiera m.in. cel okrelajcy, e do 2020r. inwazyjne gatunki obce idrogi ich rozprzestrzeniania si zostan zidentyfikowane iskategoryzowane, agatunki priorytetowe bd kontrolowane lub usunite. Zostan rwnie podjte dziaania dotyczce zarzdzania rdami ich rozprzestrzeniania si, tak aby zapobiec ich wprowadzaniu do rodowiska przyrodniczego izadomawianiusi.
Dla osignicia powyszego celu wUnijnej Strategii ochrony rnorodnoci biologicznej na
okres do 2020r. przewidziano m.in. ustanowienie specjalnego instrumentu prawnego dotyczcego inwazyjnych gatunkw obcych wcelu stworzenia kompleksowych ram prawnych dla Unii
Europejskiej.
Winicjatyw t wpisuj si dziaania podejmowane na poziomie krajowym, m.in. ustaw zdnia
16 kwietnia 2004r. oochronie przyrody zostay wprowadzone regulacje dotyczce gatunkw
obcych, arozporzdzeniem Ministra rodowiska zdnia 9 wrzenia 2011r., wsprawie rolin izwierzt
gatunkw obcych, ktre wprzypadku uwolnienia do rodowiska przyrodniczego mog zagrozi
gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym, okrelone zostay gatunki, ktre podlegaj
zakazom zwizanym zich przetrzymywaniem iobrotem handlowym.
Dziaania zapobiegajce negatywnym skutkom introdukcji gatunkw obcych do rodowiska
przyrodniczego Polski, aby byy skuteczne, powinny by podejmowane na podstawie moliwie
najszerszej wiedzy oprocesie inwazji oraz oposzczeglnych gatunkach obcych. Niniejsze opracowanie, jako pewnego rodzaju przewodnik po obcych gatunkach rolin we florze polskiej, niewtpliwie przyczyni si do poszerzenia izaktualizowania wiedzy wtym zakresie. Za cenne naley uzna
podjcie po raz pierwszy prby kompleksowej oceny stopnia inwazyjnoci obcych gatunkw rolin
wystpujcych wPolsce. Wzwizku zpowyszym opracowanie to moe stanowi doskona
podstaw do inicjowania dalszych dziaa, majcych na celu przeciwdziaanie rozprzestrzenianiu
si wrodowisku przyrodniczym gatunkw inwazyjnych, zarwno wzakresie dalszych bada,
edukacji spoeczestwa, jak te wdziaaniach praktycznych iwprawodawstwie.
Mam gbok nadziej, e publikacja ta przyczyni si do jeszcze lepszej ochrony przyrody
wPolsce.
Generalny Dyrektor Ochrony rodowiska

Micha Kiesznia
1.Wprowadzenie
Oglne omwienie zjawiska rozprzestrzeniania si
gatunkw obcego pochodzenia
Przeksztacenia rodowiska naturalnego spowodowane dziaalnoci czowieka, nasilajce si
wostatnich dziesicioleciach, przybieraj dramatyczne rozmiary. Zjednej strony, na skutek zmian
warunkw siedliskowych, zanikaj cae grupy organizmw wsko wyspecjalizowanych, azdrugiej rozprzestrzeniaj si, czsto masowo, organizmy oszerokiej skali ekologicznej, ktrym wkolonizowaniu
nowych obszarw przeksztacenia te wrcz sprzyjaj
(Tokarska-Guzik iin. 2011b). Tendencje te dobrze
odzwierciedla definicja procesu synantropizacji,
zaproponowana p wieku temu przez J. B. Faliskiego (1966, 1972) wodniesieniu do przeobrae
szaty rolinnej: Synantropizacja szaty rolinnej jest
czci kierunkowych zmian, jakie zachodz na kuli
ziemskiej pod wpywem dziaalnoci czowieka, aobjawiajcych si jako zastpowanie skadnikw swoistych,
czyli endemicznych przez nieswoiste, czyli kosmopolityczne, zastpowanie skadnikw rodzimych, czyli autochtonicznych przez przybyszw, czyli elementy allochtoniczne, zastpowanie skadnikw stenotopowych
przez eurytopowe. Wefekcie oznacza to zastpienie
ukadw pierwotnych uwarunkowanych wspdziaaniem czynnikw endogenicznych iegzogenicznych
przez ukady wtrne, uwarunkowane dziaaniem czynnikw gwnie egzogenicznych.
Procesy kolonizowania nowych rejonw ipowikszania obszarw ju zajmowanych (inaczej: poszerzanie zasigu geograficznego) s czci strategii rnych organizmw zasiedlajcych Ziemi. Naturalne
procesy rozprzestrzeniania si gatunkw, tak rolin
jak izwierzt, zawsze zachodziy pod wpywem
zmian warunkw siedliskowych, czsto wpowizaniu
ze zmianami klimatycznymi. Obecnie rwnie je
obserwujemy, przykadowo podczas sukcesji, czyli
procesu kierunkowych przemian rolinnoci wczasie,
na nowo powstaych siedliskach, chociaby po erupcjach wulkanw, czy te ustpowaniu lodowcw.
Rozwj cywilizacji przyczyni si do wzrostu roli czowieka wrozprzestrzenianiu gatunkw pochodzcych
niejednokrotnie zodlegych geograficznie regionw.
Cz gatunkw trafia na nowe obszary jako efekt
celowych zabiegw czowieka wprowadzona do
uprawy jako roliny uytkowe, wtym spoywcze,
lecznicze, ozdobne, barwierskie, miododajne, kosmetyczne, itp. inne zostay wprowadzone mimo woli,
najczciej jako materia zawleczony (nasiona, owoce,
fragmenty wegetatywne zdolne do wzrostu) ztransportem innych towarw imateriaw (np.zmateriaem siewnym, pasz, karm dla ptakw, balastem,
drewnem, sadzonkami rolin ozdobnych, itp.).
Przekraczanie barier geograficznych nazywane
jest ekspansj geograficzn lub chorologiczn,
wodrnieniu od ekspansji ekologicznej, oznaczajcej rozprzestrzenianie si gatunku na siedliska
antropogeniczne wobrbie naturalnego zasigu
(Jackowiak 1999; Faliski 2004). Relacje pomidzy
naturalnym iantropogenicznym poszerzaniem
zasigu przedstawi m.in. J. B. Faliski (2004), ktry
wyrni: i) powoln penetracj, rozchodzenie si
(ang. diffusion) rozszerzanie zasigu wkorzystnych
warunkach rodowiska, ktre obejmuje czas trwania
wielu pokole; przykadem jest poszerzanie zasigw
gatunkw zajmujcych tereny uwalniane przez topniejce lodowce; ii) stopniowe przesuwanie si
(ang. secular dispersal) odbywajce si na przestrzeni wielu tysicy lat, wczasie mierzonym tempem
przemian ewolucyjnych, ktrym podlega rozprzestrzeniajcy si gatunek, iii) inwazj masowe, gwatowne wkraczanie gatunku na niezdobyte stanowiska
inowe terytoria. Ztym e inwazje, wodrnieniu od
procesw naturalnych, najczciej s efektem wiadomego lub przypadkowego przenoszenia gatunku,
najczciej jego diaspor, przez czowieka.
Wnowszych opracowaniach (np.Wilson iin. 2009),
wrd rnych rodzajw rozprzestrzeniania si
gatunkw, oddziela si rozprzestrzenianie brzene
zachodzce poprzez powolne zwikszanie zajmowanego areau od skokowego, zachodzcego na
due odlegoci ibdcego zwykle efektem uprawy,
atake wykorzystania korytarzy migracyjnych utworzonych poprzez fizyczne poczenie odpowiednich
dla danego gatunku siedlisk np.inwazje organizmw morskich wwyniku budowy kanaw
Sueskiego iPanamskiego, atake poczenia zlewni
rnych mrz sieci kanaw eglugi rdldowej. Dla
przykadu wPolsce wystpuje ju wiele organizmw
wodnych, m.in. ryb (Gowaciski iin. 2008), ktre
przedostay si zbasenu Morza Czarnego tzw. korytarzem centralnym jednym zczterech korytarzy
inwazyjnych wyrnianych wobrbie europejskich
drg wodnych. Korytarz ten obejmuje: rzeki Dniepr,

Prype, kana Bug Prype, nastpnie koryta Bugu
iWisy, kana Wisa Odra, koryta Warty iOdry, adalej
wkierunku zachodnim kana Havela Odra (Panov
iin. 2010).
Sam proces zadomawiania si gatunku na nowym
terytorium przez niektrych badaczy jest obrazowo
porwnywany do pokonywania schodw. Dotyczy to
przede wszystkim etapw inwazji zapocztkowanych imigracj danego gatunku na nowy dla niego
obszar, anastpnie obejmuje niezalene od czowieka
rozmnaanie, wzrost populacji, po zwikszanie zajmowanego areau (Heger, Trepl 2003; Theoharides,
Dukes 2007). Odpowiednie etapy wyrnia si te
wzadomawianiu si obcych gatunkw rolin wzbiorowiskach ornym stopniu zoonoci struktury
ibogactwa gatunkowego. Wedug wielu autorw
(m.in. Korna 1990, 1996) kierunek ten wiedzie zazwyczaj od prostych, zaburzonych ukadw synantropijnych po niezaburzone, zoone, zbiorowiska pnaturalne inaturalne. Chocia cz gatunkw moe trafi
bezporednio na siedliska ocharakterze naturalnym.
Dobrym przykadem jest wtym przypadku rozprzestrzenianie si gatunkw obcych np.moczarki kanadyjskiej Elodea canadensis wwodach rdldowych.
Proces inwazji jest czsto ilustrowany wykresem
oprzebiegu krzywej zblionej do krzywej Gaussa,
nazywanej krzyw inwazji. Krzywa ta odzwierciedla
poszczeglne fazy zwikszania liczebnoci iwielkoci
zajmowanego obszaru, ajej ksztat zaley od tempa
kolonizacji obszaru przez dany gatunek, awic
porednio od jego biologii, moliwoci adaptacji
izdolnoci do konkurencji zinnymi rolinami. Istotn
czci procesu kolonizacji jest okres adaptacji
gatunku do warunkw zastanych na nowym terytorium. Wjego obrbie wyrnia si tzw. minimalny
czas pobytu na danym terenie (ang. minimum residence time MRT) oraz faz oczekiwania lub utajenia (ang. lag phase), czyli czas opnienia pomidzy
pocztkiem inwazji itypow faz wzrostu wykadniczego (Hobbs, Humpheries 1995; Richardson, Pyek
2006). Warto doda, e cay proces rozprzestrzeniania
si gatunku na nowym obszarze rzadko przebiega
rwnomiernie. Urnych gatunkw faza oczekiwania
moe obejmowa rne odcinki czasu szacuje si,
e dla obcych gatunkw drzew zadomowionych
wEuropie rednio trwa ona ok. 150 lat, awprzypadku
rolin zielnych ok. 180 lat (Kowarik 1995). Nastpujca jednak po tym okresie faza wzrostu wykadniczego moe przebiega gwatownie ina masow
skal.
Roliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych9
Poszczeglne gatunki wykorzystuj najrniejsze

sposoby rozsiewania nasion, zarodnikw lub utworw generatywnych, nazywanych generalnie diasporami lub propagulami. Do najbardziej rozpowszechnionych naley wyposaanie owocw wrnego
rodzaju elementy stanowice swego rodzaju przystosowanie do rozsiewania przez czynniki
zewntrzne, czyli obcosiewnoci (= allochorii). Wjej
obrbie wyrnia si m.in. rozsiewanie nasion przez
wiatr anemochori, wod hydrochori, przez
zwierzta zoochori oraz przez czowieka antropochori. Wprzypadku rozsiewania diaspor zwykorzystaniem wasnych si rolin, czyli samosiewnoci
(=autochorii), np.wwyniku gwatownego pkania
owocw wyrnia si ballochori (Podbielkowski
1995). Pod wzgldem zasigu docierania diaspor, do
najbardziej efektywnych sposobw nale: anemoihydrochoria (Soons 2006). Std te obecno licznych gatunkw inwazyjnych wsiedliskach dolin
rzecznych, gdzie nonik diaspor, jakim jest woda
sprawia, e s to swoiste korytarze migracyjne, nie
tylko gatunkw rodzimych, ale take obcych geograficznie (Dajdok, Tokarska-Guzik 2009).
A czeremcha amerykaska Padus

serotina przykad gatunku rozpowszechnionego na niu, nadal rzadkiego wKarpatach
B klon jesionolistny Acer negundo

przykad gatunku czstego wwielu
rejonach Polski niowej, szczeglnie
wdolinach rzecznych; wKarpatach
gatunek rozprzestrzenia si na terenach zurbanizowanych iwzdu rzek
Zadomawianie si gatunkw rolin obcego

pochodzenia prognozy iplanowane dziaania
Zpunktu widzenia ochrony przyrody istotne znaczenie ma wniosek pyncy zwielu bada, dotyczcy
zadomawiania si gatunkw obcych wzalenoci od
stopnia przeksztacenia siedlisk im bardziej nasila
si antropopresja idaleko idce przeksztacenia rodowiska przyrodniczego, tym wicej gatunkw jest
notowanych (m.in. Hulme 2007; Chytry iin. 2009).
Wprzypadku Polski zaleno t ilustruj kartogramy
rozmieszczenia gatunkw iich grup na obszarze
caego kraju (Zajc A, Zajc M. (red.) 2001; Tokarska-Guzik 2005a), jak te wybranych rejonw (Zajc A.,
Zajc M. (red.) 2001; Dajdok, Kcki 2003) (Ryc. 1).
Wwikszej skali kontynentu europejskiego pozytywne korelacje uzyskano pomidzy stopniem rozwoju gospodarczego, czy inaczej aktywnoci gospodarczej wdanym regionie, aliczb zadomowionych
na jego obszarze neofitw1 (Pyek iin. 2010). Std te
wobliczu prognozowanego nasilania si zjawiska
inwazji wraz ze zmianami klimatycznymi iprzeksztaceniem siedlisk wprzyszoci (Bradley iin. 2010),
1
Wyjanienia terminw wrozdziale 2. Definicje zzakresu ekologii inwazji, terminologia iklasyfikacje rolin obcego pochodzenia.
C niecierpek drobnokwiatowy Impatiens parviflora przykad gatunku rozpowszechnionego na niu (szczeglnie

wczci poudniowej) oraz wwielu
rejonach Karpat (zwyjtkiem wyszych
pooe grskich)
D niecierpek gruczoowaty Impatiens

glandulifera gatunek rozpowszechniony na niu, jak te wKarpatach, tu
gwnie wdolinach rzecznych
(rda: Zajc A., Zajc M. (red.) 2001

idane oryginalne autorw; Fot. B. Tokarska-Guzik)
Ryc. 1. Rozmieszczenie wybranych gatunkw obcych wrnych skalach przestrzennych krajowej iregionalnej wKarpatach
drg wodnych. Korytarz ten obejmuje: rzeki Dniepr,

Prype, kana Bug Prype, nastpnie koryta Bugu
iWisy, kana Wisa Odra, koryta Warty iOdry, adalej
wkierunku zachodnim kana Havela Odra (Panov
iin. 2010).
Sam proces zadomawiania si gatunku na nowym
terytorium przez niektrych badaczy jest obrazowo
porwnywany do pokonywania schodw. Dotyczy to
przede wszystkim etapw inwazji zapocztkowanych imigracj danego gatunku na nowy dla niego
obszar, anastpnie obejmuje niezalene od czowieka
rozmnaanie, wzrost populacji, po zwikszanie zajmowanego areau (Heger, Trepl 2003; Theoharides,
Dukes 2007). Odpowiednie etapy wyrnia si te
wzadomawianiu si obcych gatunkw rolin wzbiorowiskach ornym stopniu zoonoci struktury
ibogactwa gatunkowego. Wedug wielu autorw
(m.in. Korna 1990, 1996) kierunek ten wiedzie zazwyczaj od prostych, zaburzonych ukadw synantropijnych po niezaburzone, zoone, zbiorowiska pnaturalne inaturalne. Chocia cz gatunkw moe trafi
bezporednio na siedliska ocharakterze naturalnym.
Dobrym przykadem jest wtym przypadku rozprzestrzenianie si gatunkw obcych np.moczarki kanadyjskiej Elodea canadensis wwodach rdldowych.
Proces inwazji jest czsto ilustrowany wykresem
oprzebiegu krzywej zblionej do krzywej Gaussa,
nazywanej krzyw inwazji. Krzywa ta odzwierciedla
poszczeglne fazy zwikszania liczebnoci iwielkoci
zajmowanego obszaru, ajej ksztat zaley od tempa
kolonizacji obszaru przez dany gatunek, awic
porednio od jego biologii, moliwoci adaptacji
izdolnoci do konkurencji zinnymi rolinami. Istotn
czci procesu kolonizacji jest okres adaptacji
gatunku do warunkw zastanych na nowym terytorium. Wjego obrbie wyrnia si tzw. minimalny
czas pobytu na danym terenie (ang. minimum residence time MRT) oraz faz oczekiwania lub utajenia (ang. lag phase), czyli czas opnienia pomidzy
pocztkiem inwazji itypow faz wzrostu wykadniczego (Hobbs, Humpheries 1995; Richardson, Pyek
2006). Warto doda, e cay proces rozprzestrzeniania
si gatunku na nowym obszarze rzadko przebiega
rwnomiernie. Urnych gatunkw faza oczekiwania
moe obejmowa rne odcinki czasu szacuje si,
e dla obcych gatunkw drzew zadomowionych
wEuropie rednio trwa ona ok. 150 lat, awprzypadku
rolin zielnych ok. 180 lat (Kowarik 1995). Nastpujca jednak po tym okresie faza wzrostu wykadniczego moe przebiega gwatownie ina masow
skal.
Poszczeglne gatunki wykorzystuj najrniejsze

sposoby rozsiewania nasion, zarodnikw lub utworw generatywnych, nazywanych generalnie diasporami lub propagulami. Do najbardziej rozpowszechnionych naley wyposaanie owocw wrnego
rodzaju elementy stanowice swego rodzaju przystosowanie do rozsiewania przez czynniki
zewntrzne, czyli obcosiewnoci (= allochorii). Wjej
obrbie wyrnia si m.in. rozsiewanie nasion przez
wiatr anemochori, wod hydrochori, przez
zwierzta zoochori oraz przez czowieka antropochori. Wprzypadku rozsiewania diaspor zwykorzystaniem wasnych si rolin, czyli samosiewnoci
(=autochorii), np.wwyniku gwatownego pkania
owocw wyrnia si ballochori (Podbielkowski
1995). Pod wzgldem zasigu docierania diaspor, do
najbardziej efektywnych sposobw nale: anemoihydrochoria (Soons 2006). Std te obecno licznych gatunkw inwazyjnych wsiedliskach dolin
rzecznych, gdzie nonik diaspor, jakim jest woda
sprawia, e s to swoiste korytarze migracyjne, nie
tylko gatunkw rodzimych, ale take obcych geograficznie (Dajdok, Tokarska-Guzik 2009).
A czeremcha amerykaska Padus

serotina przykad gatunku rozpowszechnionego na niu, nadal rzadkiego wKarpatach
B klon jesionolistny Acer negundo

przykad gatunku czstego wwielu
rejonach Polski niowej, szczeglnie
wdolinach rzecznych; wKarpatach
gatunek rozprzestrzenia si na terenach zurbanizowanych iwzdu rzek
Zadomawianie si gatunkw rolin obcego

pochodzenia prognozy iplanowane dziaania
Zpunktu widzenia ochrony przyrody istotne znaczenie ma wniosek pyncy zwielu bada, dotyczcy
zadomawiania si gatunkw obcych wzalenoci od
stopnia przeksztacenia siedlisk im bardziej nasila
si antropopresja idaleko idce przeksztacenia rodowiska przyrodniczego, tym wicej gatunkw jest
notowanych (m.in. Hulme 2007; Chytry iin. 2009).
Wprzypadku Polski zaleno t ilustruj kartogramy
rozmieszczenia gatunkw iich grup na obszarze
caego kraju (Zajc A, Zajc M. (red.) 2001; Tokarska-Guzik 2005a), jak te wybranych rejonw (Zajc A.,
Zajc M. (red.) 2001; Dajdok, Kcki 2003) (Ryc. 1).
Wwikszej skali kontynentu europejskiego pozytywne korelacje uzyskano pomidzy stopniem rozwoju gospodarczego, czy inaczej aktywnoci gospodarczej wdanym regionie, aliczb zadomowionych
na jego obszarze neofitw1 (Pyek iin. 2010). Std te
wobliczu prognozowanego nasilania si zjawiska
inwazji wraz ze zmianami klimatycznymi iprzeksztaceniem siedlisk wprzyszoci (Bradley iin. 2010),
1
Wyjanienia terminw wrozdziale 2. Definicje zzakresu ekologii inwazji, terminologia iklasyfikacje rolin obcego pochodzenia.
C niecierpek drobnokwiatowy Impatiens parviflora przykad gatunku rozpowszechnionego na niu (szczeglnie

wczci poudniowej) oraz wwielu
rejonach Karpat (zwyjtkiem wyszych
pooe grskich)
D niecierpek gruczoowaty Impatiens

glandulifera gatunek rozpowszechniony na niu, jak te wKarpatach, tu
gwnie wdolinach rzecznych
(rda: Zajc A., Zajc M. (red.) 2001

idane oryginalne autorw; Fot. B. Tokarska-Guzik)
Ryc. 1. Rozmieszczenie wybranych gatunkw obcych wrnych skalach przestrzennych krajowej iregionalnej wKarpatach
10
rozsdne wydaje si koncentrowanie wysikw na

zachowaniu siedlisk przyrodniczych wjak najlepszej
kondycji (tzn. przeksztaconych wmoliwie najmniejszym stopniu). Porednio pozwala to zmniejsza
prawdopodobiestwo opanowania danego obszaru
przez obce gatunki inwazyjne.
Wedug prognoz dotyczcych zagroe rnorodnoci biologicznej, wnajbliszych dekadach grozi
nam dalsza jej utrata wwyniku postpujcej degradacji rodowiska naturalnego wskali globalnej. Jednym zprocesw towarzyszcych tym zmianom ma
by nasilenie si inwazji biologicznych (Tokarska-Guzik iin. 2011b). Zjawisko to jest trudne do opanowania wodniesieniu do organizmw, ktre ju zwikszaj liczebno swoich populacji poza granicami
naturalnego zasigu. Jednak nie ustaj prby
powstrzymania przypadkowego lub celowego przenoszenia kolejnych gatunkw na nowe dla nich
obszary. Wspczenie szczegln uwag zwraca si
na efekty inwazji, prowadzce do zmian wszacie
rolinnej ifaunie oraz strat gospodarczych2 (np.Mack
iin. 2000; Pimental (red.) 2011; Hulme iin. 2009).
Jednym zdziaa prowadzonych aktualnie wUnii
Europejskiej jest przygotowanie specjalnego instrumentu prawnego dotyczcego inwazyjnych gatunkw obcych. Do jego wdroenia Polska, jako pastwo
czonkowskie, bdzie wkrtce rwnie zobowizana.
Przeciwdziaanie inwazji gatunkw obcych jest jednoczenie jednym z6 kluczowych celw Unijnej Strategii ochrony rnorodnoci biologicznej na okres do
2020r. (EU biodiversity strategy to 2020).
Zagroenia zwizane zrozprzestrzenianiem si
obcych gatunkw rolin, skala zjawiska oraz zadania
stawiane przed Polsk, wynikajce zczonkostwa
Patrz niej rozdz. 2. Definicje zzakresu ekologii inwazji, terminologia iklasyfikacje rolin obcego pochodzenia oraz rozdz. 4.
Obce roliny inwazyjne wPolsce: kryteria identyfikacji wraz zkomentarzem do ich charakterystyki.
wUnii Europejskiej, stwarzaj piln potrzeb wprowadzenia stosownych regulacji prawnych jak iopracowania materiaw rdowych, ktre znajd zastosowanie zarwno wdalszych badaniach jak
iwpraktycznych dziaaniach zmierzajcych do ograniczenia tego procesu.
Istotnym elementem podejmowanych dziaa jest
identyfikacja gatunkw obcego pochodzenia dla
okrelonego obszaru iich klasyfikacja. Opracowania
takie zostay ju opublikowane wwielu krajach europejskich. WPolsce nadal brakuje analogicznych rde. Czciow informacj zawiera dostpna wInternecie baza danych Gatunki Obce wPolsce
opracowana przez Instytut Ochrony Przyrody PAN
wKrakowie oraz publikacje naukowe dotyczce
poszczeglnych grup antropofitw3.
Podjcie odpowiednich dziaa zaradczych
wymaga zebrania wiedzy ogatunkach obcego pochodzenia wskali poszczeglnych regionw, wtym identyfikacji ikategoryzacji gatunkw stwarzajcych
zagroenie. Wodniesieniu do rolin, wrd planowanych dziaa prewencyjnych, duy nacisk planuje si
pooy na monitoring gatunkw obcych wposzczeglnych regionach. Podstaw podejmowanych dziaa ma by rozrnienie gatunkw pod wzgldem
stopnia ich zadomowienia, moliwoci rozprzestrzeniania ipotencjalnego negatywnego oddziaywania
na inne organizmy isiedliska. Wstpne koncepcje
zakadaj tworzenie list gatunkw obcych wrelacji do
wywoywanego zagroenia. By listy te mogy by
wykorzystane wdziaaniach praktycznych konieczna
jest rzetelna wiedza obiologii iaktualnej chorologii
antropofitw4 znanych zobszaru caego kraju (Genovesi, Scalera 2007; Tokarska-Guzik iin.2011b).
Fot. 1. Wiele gatunkw rolin obcego pochodzenia zostao wprowadzonych do Polski wefekcie celowej dziaalnoci czowieka. Boodrzew
gruczoowaty Ailanthus altissima sadzony by wparkach ze wzgldu na walory dekoracyjne (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Porwnaj przywoane rda wrozdz. 2.

terminw wrozdziale 2. Definicje zzakresu
ekologii inwazji, terminologia iklasyfikacje rolin obcego pochodzenia.
4 Wyjanienia
Fot. 2. Wspczenie nadal wykorzystywane s cechy ozdobne rolin pochodzcych zrnych regionw geograficznych. Pnocnoamerykaskie nawocie irudbekie na bylinowych klombach wparku przypaacowym wacucie (Fot. B. Tokarska-Guzik)
10
rozsdne wydaje si koncentrowanie wysikw na

zachowaniu siedlisk przyrodniczych wjak najlepszej
kondycji (tzn. przeksztaconych wmoliwie najmniejszym stopniu). Porednio pozwala to zmniejsza
prawdopodobiestwo opanowania danego obszaru
przez obce gatunki inwazyjne.
Wedug prognoz dotyczcych zagroe rnorodnoci biologicznej, wnajbliszych dekadach grozi
nam dalsza jej utrata wwyniku postpujcej degradacji rodowiska naturalnego wskali globalnej. Jednym zprocesw towarzyszcych tym zmianom ma
by nasilenie si inwazji biologicznych (Tokarska-Guzik iin. 2011b). Zjawisko to jest trudne do opanowania wodniesieniu do organizmw, ktre ju zwikszaj liczebno swoich populacji poza granicami
naturalnego zasigu. Jednak nie ustaj prby
powstrzymania przypadkowego lub celowego przenoszenia kolejnych gatunkw na nowe dla nich
obszary. Wspczenie szczegln uwag zwraca si
na efekty inwazji, prowadzce do zmian wszacie
rolinnej ifaunie oraz strat gospodarczych2 (np.Mack
iin. 2000; Pimental (red.) 2011; Hulme iin. 2009).
Jednym zdziaa prowadzonych aktualnie wUnii
Europejskiej jest przygotowanie specjalnego instrumentu prawnego dotyczcego inwazyjnych gatunkw obcych. Do jego wdroenia Polska, jako pastwo
czonkowskie, bdzie wkrtce rwnie zobowizana.
Przeciwdziaanie inwazji gatunkw obcych jest jednoczenie jednym z6 kluczowych celw Unijnej Strategii ochrony rnorodnoci biologicznej na okres do
2020r. (EU biodiversity strategy to 2020).
Zagroenia zwizane zrozprzestrzenianiem si
obcych gatunkw rolin, skala zjawiska oraz zadania
stawiane przed Polsk, wynikajce zczonkostwa
Patrz niej rozdz. 2. Definicje zzakresu ekologii inwazji, terminologia iklasyfikacje rolin obcego pochodzenia oraz rozdz. 4.
Obce roliny inwazyjne wPolsce: kryteria identyfikacji wraz zkomentarzem do ich charakterystyki.
wUnii Europejskiej, stwarzaj piln potrzeb wprowadzenia stosownych regulacji prawnych jak iopracowania materiaw rdowych, ktre znajd zastosowanie zarwno wdalszych badaniach jak
iwpraktycznych dziaaniach zmierzajcych do ograniczenia tego procesu.
Istotnym elementem podejmowanych dziaa jest
identyfikacja gatunkw obcego pochodzenia dla
okrelonego obszaru iich klasyfikacja. Opracowania
takie zostay ju opublikowane wwielu krajach europejskich. WPolsce nadal brakuje analogicznych rde. Czciow informacj zawiera dostpna wInternecie baza danych Gatunki Obce wPolsce
opracowana przez Instytut Ochrony Przyrody PAN
wKrakowie oraz publikacje naukowe dotyczce
poszczeglnych grup antropofitw3.
Podjcie odpowiednich dziaa zaradczych
wymaga zebrania wiedzy ogatunkach obcego pochodzenia wskali poszczeglnych regionw, wtym identyfikacji ikategoryzacji gatunkw stwarzajcych
zagroenie. Wodniesieniu do rolin, wrd planowanych dziaa prewencyjnych, duy nacisk planuje si
pooy na monitoring gatunkw obcych wposzczeglnych regionach. Podstaw podejmowanych dziaa ma by rozrnienie gatunkw pod wzgldem
stopnia ich zadomowienia, moliwoci rozprzestrzeniania ipotencjalnego negatywnego oddziaywania
na inne organizmy isiedliska. Wstpne koncepcje
zakadaj tworzenie list gatunkw obcych wrelacji do
wywoywanego zagroenia. By listy te mogy by
wykorzystane wdziaaniach praktycznych konieczna
jest rzetelna wiedza obiologii iaktualnej chorologii
antropofitw4 znanych zobszaru caego kraju (Genovesi, Scalera 2007; Tokarska-Guzik iin.2011b).
Fot. 1. Wiele gatunkw rolin obcego pochodzenia zostao wprowadzonych do Polski wefekcie celowej dziaalnoci czowieka. Boodrzew
gruczoowaty Ailanthus altissima sadzony by wparkach ze wzgldu na walory dekoracyjne (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Porwnaj przywoane rda wrozdz. 2.

terminw wrozdziale 2. Definicje zzakresu
ekologii inwazji, terminologia iklasyfikacje rolin obcego pochodzenia.
4 Wyjanienia
Fot. 2. Wspczenie nadal wykorzystywane s cechy ozdobne rolin pochodzcych zrnych regionw geograficznych. Pnocnoamerykaskie nawocie irudbekie na bylinowych klombach wparku przypaacowym wacucie (Fot. B. Tokarska-Guzik)
12
Fot. 3 i4. Inne gatunki trafiy do kolekcji ogrodw botanicznych iarboretw Cymbalaria bluszczykowata Cymbalaria muralis wogrodzie
botanicznym we Wrocawiu (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 9. Sonecznik bulwiasty (topinambur) Helianthus tuberosus (agg.) dawniej uprawiany wcelach spoywczych iozdobnych, obecnie
wykorzystywany na poletkach owieckich irozprzestrzeniajcy si wdolinach rzecznych (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 5 i6. Niektre gatunki obce chtnie stosowane s wogrodach przydomowych, jak kolczurka klapowana Echinocystis lobata (po
lewej) czy nawo olbrzymia Solidago gigantea iniecierpek gruczoowaty Impatiens glandulifera (po prawej) (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 7 i8. Tatarak zwyczajny Acorus calamus, zadomowiony wPolsce od kilku stuleci na siedliskach nadwodnych ipodmokych, zosta
zawleczony lub wprowadzony celowo, jako rolina lecznicza oraz spoywcza (kandyzowane odygi ikcza) (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 10 i11. Przegorzan kulisty Echinops sphaerocephalus (z lewej) i rdestowiec ostrokoczysty Reynoutria japonica (z prawej) gatunki
wprowadzone jako roliny miododajne (Fot. B. Tokarska-Guzik)
12
Fot. 3 i4. Inne gatunki trafiy do kolekcji ogrodw botanicznych iarboretw Cymbalaria bluszczykowata Cymbalaria muralis wogrodzie
botanicznym we Wrocawiu (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 9. Sonecznik bulwiasty (topinambur) Helianthus tuberosus (agg.) dawniej uprawiany wcelach spoywczych iozdobnych, obecnie
wykorzystywany na poletkach owieckich irozprzestrzeniajcy si wdolinach rzecznych (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 5 i6. Niektre gatunki obce chtnie stosowane s wogrodach przydomowych, jak kolczurka klapowana Echinocystis lobata (po
lewej) czy nawo olbrzymia Solidago gigantea iniecierpek gruczoowaty Impatiens glandulifera (po prawej) (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 7 i8. Tatarak zwyczajny Acorus calamus, zadomowiony wPolsce od kilku stuleci na siedliskach nadwodnych ipodmokych, zosta
zawleczony lub wprowadzony celowo, jako rolina lecznicza oraz spoywcza (kandyzowane odygi ikcza) (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 10 i11. Przegorzan kulisty Echinops sphaerocephalus (z lewej) i rdestowiec ostrokoczysty Reynoutria japonica (z prawej) gatunki
wprowadzone jako roliny miododajne (Fot. B. Tokarska-Guzik)
14
Fot. 12 i 13. Gatunki rolin zawleczone mimo woli czowieka, najczciej z transportem. Na zdjciach: mika drobna Eragrostis minor
i ambrozja bylicolistna Ambrosia artemisiifolia (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 14. Karma dla ptakw take bywa rdem

diaspor gatunkw obcych (Fot. T. Nowak)
Fot. 15 i 16. Ostropest i sorgo (po lewej) i ambrozja (z prawej) zawleczone wraz
z karm dla ptakw na rabacie w Koszalinie (Fot. T. Nowak)
Fot. 17 i 18. Poszczeglne gatunki wykorzystuj najrniejsze sposoby rozsiewania nasion, owocw, zarodnikw lub organw wegetatywnych, nazywanych diasporami lub propagulami.
Owoce wielu przedstawicieli rodziny astrowatych Asteraceae wyposaone s w aparat lotny, sprzyjajcy wiatrosiewnoci. Po lewej
kwiatostan nawoci kanadyjskiej Solidago canadensis z prawej: erechtites jastrzbcowaty Erechtites hieracifolia, ktrych owoce (nieupki)
opatrzone s puchem (Fot. B. Tokarska-Guzik)
14
Fot. 12 i13. Gatunki rolin zawleczone mimo woli czowieka, najczciej ztransportem. Na zdjciach: mika drobna Eragrostis minor
iambrozja bylicolistna Ambrosia artemisiifolia (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 19. W torebce kolczurki klapowanej Echinocystis lobata, pokrytej mikkimi kolcami, znajduj si 4 brzowe lub czarne nasiona. Cz
nasion wypada zowocu po wyschniciu, inne mog by roznoszone wraz zowocem. Misiste cianki owocu wypenione powietrzem
iwod pozwalaj na jego unoszenie si na powierzchni wody (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 14. Karma dla ptakw take bywa rdem

diaspor gatunkw obcych (Fot. T. Nowak)
Fot. 15 i16. Ostropest isorgo (po lewej) iambrozja (zprawej) zawleczone wraz
zkarm dla ptakw na rabacie wKoszalinie (Fot. T. Nowak)
Fot. 17 i18. Poszczeglne gatunki wykorzystuj najrniejsze sposoby rozsiewania nasion, owocw, zarodnikw lub organw wegetatywnych, nazywanych diasporami lub propagulami.
Owoce wielu przedstawicieli rodziny astrowatych Asteraceae wyposaone s waparat lotny, sprzyjajcy wiatrosiewnoci. Po prawej
kwiatostan nawoci kanadyjskiej Solidago canadensis zlewej: erechtites jastrzbcolistny Erechtites hieracifoliia, ktrych owoce (nieupki)
opatrzone s puchem (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 20 i21. Gatunki zrodzaju niecierpek Impatiens rozsiewaj swoje nasiona na odlego nawet kilku metrw, wwyniku gwatownego
pkania owocw. To tzw. ballochoria (Fot. B. Tokarska-Guzik)
16
Fot. 23. Woda transportuje zarwno nasiona, owoce jak izdolne do wzrostu fragmenty wegetatywne rolin. Wten sposb wdruj
dolinami rzecznymi rdestowce (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 22. Rozprzestrzenianiu sprzyja take transport kolejowy. A szczaw omszony Rumex confertus; B boodrzew gruczoowaty Ailanthus altissima; C ambrozja bylicolistna Ambrosia artemisiifolia (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 24 i25. Moczarka kanadyjska Elodea canadensis jest ju od XIX wieku staym elementem wd rdldowych (Fot. B. Tokarska-Guzik)
16
Fot. 23. Woda transportuje zarwno nasiona, owoce jak izdolne do wzrostu fragmenty wegetatywne rolin. Wten sposb wdruj
dolinami rzecznymi rdestowce (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 22. Rozprzestrzenianiu sprzyja take transport kolejowy. A szczaw omszony Rumex confertus; B boodrzew gruczoowaty Ailanthus altissima; C ambrozja bylicolistna Ambrosia artemisiifolia (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 24 i25. Moczarka kanadyjska Elodea canadensis jest ju od XIX wieku staym elementem wd rdldowych (Fot. B. Tokarska-Guzik)
18
2.Definicje zzakresu ekologii inwazji, terminologia iklasyfikacje rolin

obcego pochodzenia
Wrd rolin powikszajcych dziki czowiekowi
swj obszar wystpowania, nazywanych rolinami
synantropijnymi, mog by zarwno gatunki rodzime,
jak iobcy przybysze, ktrzy znaleli si na okrelonym
obszarze za porednictwem czowieka (Korna,
Medwecka-Korna 2002). Roliny synantropijne
klasyfikuje si na podstawie rnych kryteriw, najczciej uwzgldniajc: pochodzenie gatunku, czas
przybycia na dany obszar oraz stopie zadomowienia
(Tokarska-Guzik iin. 2011b).
Klasyfikacja rolin synantropijnych stosowana
wliteraturze polskiej zostaa zaproponowana przez
Kornasia (1977a, b; 1981). Podstawowym kryterium
wewntrznego podziau tej grupy jest pochodzenie
rolin synantropijnych, prowadzce do wydzielenia:
rodzimych rolin synantropijnych nazywanych apofitami,
obcych rolin synantropijnych nazywanych
antropofitami.
Przy czym roliny obce to gatunki pochodzce
zobszarw innych ni ten, na ktrym zostay stwierdzone. Gatunki te znalazy si na nowych siedliskach
wwyniku wiadomego lub niewiadomego porednictwa czowieka (Korna 1977a, b, 1981). Inaczej
mwic s to gatunki obce naturalnej florze danego
terenu (Sudnik-Wjcikowska, Koniewska 1988).
Zapisy Konwencji oRnorodnoci Biologicznej
definiuj rolin obcego pochodzenia (ang. alien
plant, alien plant species) jako gatunek, podgatunek
lub takson niszej rangi, introdukowany (wprowadzony) poza swym naturalnym zasigiem (definicja
ta obejmuje nasiona, propagule wegetatywne iczci rolin zdolne do przetrwania ireprodukcji).
Ustawa oochronie przyrody zdnia 16 kwietnia
2004r. (Dz.U. 2009, Nr151, poz.1220, zpn. zm.),
przyjmuje analogiczn definicj gatunku obcego,
jako: gatunek wystpujcy poza swoim naturalnym zasigiem wpostaci osobnikw lub zdolnych
do przeycia: gamet, zarodnikw, nasion, jaj lub
czci osobnikw, dziki ktrym mog one si rozmnaa.
Na kolejnym poziomach podziau hierarchicznego
antropofitw, bierze si pod uwag czas przybycia
istopie zadomowienia poszczeglnych gatunkw,
wydzielajc odpowiednio grupy:
niezadomowione trwale na okrelonym terenie tzw. diafity,
trwale zadomowione skadniki flory tzw.

metafity,
awobrbie metafitw:
dawnych przybyszw synantropijnych tzw.
archeofity, czyli gatunki przybye przed kocem
XVwieku,
nowych przybyszw synantropijnych tzw.
kenofity, czyli gatunki przybye od pocztku ery
nowoytnej; umownie po odkryciu Ameryki.
Wrd gatunkw, ktre nie weszy na stae wskad
flory rodzimej dla danego regionu lecz pojawiajcych
si tylko przejciowo, jako roliny zawlekane, wydziela
si przybyszw efemerycznych tzw. efemerofity
igatunki dziczejce zupraw tzw. ergazjofigofity
(Korna 1977a; Podbielkowski 1995). Natomiast grupa
trwale zadomowionych nowych przybyszw synantropijnych, czyli kenofitw, jest dzielona na trzy podgrupy, wzalenoci od typu siedlisk izbiorowisk
rolinnych, do jakich wnikaj nalece do niej gatunki.
s to:
epekofity spotykane na siedliskach antropogenicznych (ruderalnych isegetalnych),
hemiagriofity wkraczajce do zbiorowisk
pnaturalnych,
holoagriofity wkraczajce do zbiorowisk
naturalnych (Sudnik-Wjcikowska, Koniewska 1988)
(Ryc. 2).
Dla ostatniej zwymienionych grup, najsilniej
zadomowionej, Faliski (1998) zaproponowa nazw
neofity. To do niej, naley najwicej gatunkw, ktre
okrelamy mianem inwazyjnych.
Przedstawiona wyej klasyfikacja rolin synantropijnych nie we wszystkich krajach europejskich jest
obecnie stosowana. Jej zoono, atake wtpliwoci, m.in. odnonie do granic pomidzy typami siedlisk naturalnych ipnaturalnych, aco za tym idzie
aktualnego statusu gatunku wdanym regionie, sprawiy, e klasyfikacj t wielokrotnie modyfikowano.
Autorzy nowszych publikacji, zwaszcza anglojzycznych, powiconych uporzdkowaniu terminologii
inwazyjnej, zaproponowali klasyfikacj, wktrej
status gatunku okrelany jest na podstawie gwnych
barier, ktre musi pokona wprocesie zasiedlania
nowego terytorium.
Richardson iin. (2000) oraz Pyek iin. (2004) wrd
rolin obcego pochodzenia wyrnili:
1. roliny uprawiane
Ryc. 2. Podzia rolin obcego pochodzenia wklasyfikacji geograficzno-historycznej przyjtej wPolsce (Korna 1977a, b, 1981; Sudnik-Wjcikowska, Koniewska 1988; Sudnik-Wjcikowska 2011), ze wskazaniem grupy, do ktrej zalicza si gatunki inwazyjne (Faliski 1998).
Uwaga: wujciach proponowanych przez wielu autorw (wtym zachodnioeuropejskich) termin gatunku inwazyjnego utosamianego
wokrelonych sytuacjach zterminem neofit jest obecnie rozumiany szerzej, jako odpowiednik kenofita (por. tekst iryc. 3)
2. roliny poza upraw

2.1. roliny niezadomowione (tzw. efemerofity)
2.2. roliny zadomowione

2.2.1.roliny nieinwazyjne
2.2.2.
roliny inwazyjne

2.2.2.1. niepowodujce szkd

2.2.2.2.powodujce zmiany wrodowisku (tzw. transformers)

2.2.2.3. chwasty (Ryc. 3).
Zdaniem wymienionych autorw roliny inwazyjne to gatunki obcego pochodzenia, zadomowione
na obszarze pierwotnie obcym, wytwarzajce
ywotne potomstwo, czsto wogromnej iloci, rozprzestrzeniajce si na znaczn odlego od rolin
macierzystych.
Wwielu przypadkach termin obce gatunki inwazyjne Invasive Alien Species (IAS) traktowany jest
obszerniej: m.in. na potrzeby programu GISP (Global
Invasive Species Programme) zaproponowano definicj traktujc IAS jako nie-rodzime organizmy wywoujce lub charakteryzujce si potencjalnymi moliwociami wywoania szkd wrodowisku, strat
ekonomicznych lub stwarzajce zagroenie dla zdrowia
ludzkiego (Tokarska-Guzik 2002). Aktualnie, na podstawie zapisw przyjtych wramach Konwencji

oRnorodnoci Biologicznej oraz IUCN (International
Union for Conservation of Nature Midzynarodowa
Unia Ochrony Przyrody), obce gatunki inwazyjne definiuje si jako te spord gatunkw obcego pochodzenia, ktre zagraaj rnorodnoci biologicznej
i/lub funkcjonowaniu ekosystemw.
Jak wynika zprzytoczonych wyej definicji problem inwazji gatunkw najczciej odnoszony jest
do gatunkw obcych geograficznie dla konkretnego
obszaru. Naley jednak pamita, e niektrzy autorzy termin ten rozumiej znacznie szerzej ido grupy
gatunkw inwazyjnych wczaj rwnie gatunki
rodzime (np.Valry iin. 2008, 2009a, b; Zajc M.,
ZajcA. 2009a).
Zprzyrodniczego punktu widzenia szczeglnym
zagroeniem dla rodzimej szaty rolinnej okrelonego rejonu wiata s roliny obcego pochodzenia
wkraczajce do zbiorowisk naturalnych: agriofity
sensu Korna (1968); neofity sensu Thellung (1918
1919), anastpnie take Faliski (1969, 1998). Dla tej
grupy rolin inwazyjnych, zmieniajcych charakter,
struktur ekosystemw Richardson iin. (2000) zapro-
18
2.Definicje zzakresu ekologii inwazji, terminologia iklasyfikacje rolin

obcego pochodzenia
Wrd rolin powikszajcych dziki czowiekowi
swj obszar wystpowania, nazywanych rolinami
synantropijnymi, mog by zarwno gatunki rodzime,
jak iobcy przybysze, ktrzy znaleli si na okrelonym
obszarze za porednictwem czowieka (Korna,
Medwecka-Korna 2002). Roliny synantropijne
klasyfikuje si na podstawie rnych kryteriw, najczciej uwzgldniajc: pochodzenie gatunku, czas
przybycia na dany obszar oraz stopie zadomowienia
(Tokarska-Guzik iin. 2011b).
Klasyfikacja rolin synantropijnych stosowana
wliteraturze polskiej zostaa zaproponowana przez
Kornasia (1977a, b; 1981). Podstawowym kryterium
wewntrznego podziau tej grupy jest pochodzenie
rolin synantropijnych, prowadzce do wydzielenia:
rodzimych rolin synantropijnych nazywanych apofitami,
obcych rolin synantropijnych nazywanych
antropofitami.
Przy czym roliny obce to gatunki pochodzce
zobszarw innych ni ten, na ktrym zostay stwierdzone. Gatunki te znalazy si na nowych siedliskach
wwyniku wiadomego lub niewiadomego porednictwa czowieka (Korna 1977a, b, 1981). Inaczej
mwic s to gatunki obce naturalnej florze danego
terenu (Sudnik-Wjcikowska, Koniewska 1988).
Zapisy Konwencji oRnorodnoci Biologicznej
definiuj rolin obcego pochodzenia (ang. alien
plant, alien plant species) jako gatunek, podgatunek
lub takson niszej rangi, introdukowany (wprowadzony) poza swym naturalnym zasigiem (definicja
ta obejmuje nasiona, propagule wegetatywne iczci rolin zdolne do przetrwania ireprodukcji).
Ustawa oochronie przyrody zdnia 16 kwietnia
2004r. (Dz.U. 2009, Nr151, poz.1220, zpn. zm.),
przyjmuje analogiczn definicj gatunku obcego,
jako: gatunek wystpujcy poza swoim naturalnym zasigiem wpostaci osobnikw lub zdolnych
do przeycia: gamet, zarodnikw, nasion, jaj lub
czci osobnikw, dziki ktrym mog one si rozmnaa.
Na kolejnym poziomach podziau hierarchicznego
antropofitw, bierze si pod uwag czas przybycia
istopie zadomowienia poszczeglnych gatunkw,
wydzielajc odpowiednio grupy:
niezadomowione trwale na okrelonym terenie tzw. diafity,
trwale zadomowione skadniki flory tzw.

metafity,
awobrbie metafitw:
dawnych przybyszw synantropijnych tzw.
archeofity, czyli gatunki przybye przed kocem
XVwieku,
nowych przybyszw synantropijnych tzw.
kenofity, czyli gatunki przybye od pocztku ery
nowoytnej; umownie po odkryciu Ameryki.
Wrd gatunkw, ktre nie weszy na stae wskad
flory rodzimej dla danego regionu lecz pojawiajcych
si tylko przejciowo, jako roliny zawlekane, wydziela
si przybyszw efemerycznych tzw. efemerofity
igatunki dziczejce zupraw tzw. ergazjofigofity
(Korna 1977a; Podbielkowski 1995). Natomiast grupa
trwale zadomowionych nowych przybyszw synantropijnych, czyli kenofitw, jest dzielona na trzy podgrupy, wzalenoci od typu siedlisk izbiorowisk
rolinnych, do jakich wnikaj nalece do niej gatunki.
s to:
epekofity spotykane na siedliskach antropogenicznych (ruderalnych isegetalnych),
hemiagriofity wkraczajce do zbiorowisk
pnaturalnych,
holoagriofity wkraczajce do zbiorowisk
naturalnych (Sudnik-Wjcikowska, Koniewska 1988)
(Ryc. 2).
Dla ostatniej zwymienionych grup, najsilniej
zadomowionej, Faliski (1998) zaproponowa nazw
neofity. To do niej, naley najwicej gatunkw, ktre
okrelamy mianem inwazyjnych.
Przedstawiona wyej klasyfikacja rolin synantropijnych nie we wszystkich krajach europejskich jest
obecnie stosowana. Jej zoono, atake wtpliwoci, m.in. odnonie do granic pomidzy typami siedlisk naturalnych ipnaturalnych, aco za tym idzie
aktualnego statusu gatunku wdanym regionie, sprawiy, e klasyfikacj t wielokrotnie modyfikowano.
Autorzy nowszych publikacji, zwaszcza anglojzycznych, powiconych uporzdkowaniu terminologii
inwazyjnej, zaproponowali klasyfikacj, wktrej
status gatunku okrelany jest na podstawie gwnych
barier, ktre musi pokona wprocesie zasiedlania
nowego terytorium.
Richardson iin. (2000) oraz Pyek iin. (2004) wrd
rolin obcego pochodzenia wyrnili:
1. roliny uprawiane
Ryc. 2. Podzia rolin obcego pochodzenia wklasyfikacji geograficzno-historycznej przyjtej wPolsce (Korna 1977a, b, 1981; Sudnik-Wjcikowska, Koniewska 1988; Sudnik-Wjcikowska 2011), ze wskazaniem grupy, do ktrej zalicza si gatunki inwazyjne (Faliski 1998).
Uwaga: wujciach proponowanych przez wielu autorw (wtym zachodnioeuropejskich) termin gatunku inwazyjnego utosamianego
wokrelonych sytuacjach zterminem neofit jest obecnie rozumiany szerzej, jako odpowiednik kenofita (por. tekst iryc. 3)
2. roliny poza upraw

2.1. roliny niezadomowione (tzw. efemerofity)
2.2. roliny zadomowione

2.2.1.roliny nieinwazyjne
2.2.2.
roliny inwazyjne

2.2.2.1. niepowodujce szkd

2.2.2.2.powodujce zmiany wrodowisku (tzw. transformers)

2.2.2.3. chwasty (Ryc. 3).
Zdaniem wymienionych autorw roliny inwazyjne to gatunki obcego pochodzenia, zadomowione
na obszarze pierwotnie obcym, wytwarzajce
ywotne potomstwo, czsto wogromnej iloci, rozprzestrzeniajce si na znaczn odlego od rolin
macierzystych.
Wwielu przypadkach termin obce gatunki inwazyjne Invasive Alien Species (IAS) traktowany jest
obszerniej: m.in. na potrzeby programu GISP (Global
Invasive Species Programme) zaproponowano definicj traktujc IAS jako nie-rodzime organizmy wywoujce lub charakteryzujce si potencjalnymi moliwociami wywoania szkd wrodowisku, strat
ekonomicznych lub stwarzajce zagroenie dla zdrowia
ludzkiego (Tokarska-Guzik 2002). Aktualnie, na podstawie zapisw przyjtych wramach Konwencji

oRnorodnoci Biologicznej oraz IUCN (International
Union for Conservation of Nature Midzynarodowa
Unia Ochrony Przyrody), obce gatunki inwazyjne definiuje si jako te spord gatunkw obcego pochodzenia, ktre zagraaj rnorodnoci biologicznej
i/lub funkcjonowaniu ekosystemw.
Jak wynika zprzytoczonych wyej definicji problem inwazji gatunkw najczciej odnoszony jest
do gatunkw obcych geograficznie dla konkretnego
obszaru. Naley jednak pamita, e niektrzy autorzy termin ten rozumiej znacznie szerzej ido grupy
gatunkw inwazyjnych wczaj rwnie gatunki
rodzime (np.Valry iin. 2008, 2009a, b; Zajc M.,
ZajcA. 2009a).
Zprzyrodniczego punktu widzenia szczeglnym
zagroeniem dla rodzimej szaty rolinnej okrelonego rejonu wiata s roliny obcego pochodzenia
wkraczajce do zbiorowisk naturalnych: agriofity
sensu Korna (1968); neofity sensu Thellung (1918
1919), anastpnie take Faliski (1969, 1998). Dla tej
grupy rolin inwazyjnych, zmieniajcych charakter,
struktur ekosystemw Richardson iin. (2000) zapro-
20
Tabela 1. Porwnanie terminw zzakresu ekologii inwazji stosowanych wliteraturze zachodnioeuropejskiej ipolskiej
Termin przyjty wEuropie
wjzyku polskim
iangielskim
gatunek obcy
alien species
Definicja
wraz ze rdem
Gatunek, podgatunek lub

takson niszej rangi
introdukowany poza swym
naturalnym zasigiem;
obejmuje nasiona,
propagule wegetatywne
iczci rolin zdolne do
przetrwania ireprodukcji
(CBD/IUCN)
Czciej stosowane synonimy:

gatunek nie-rodzimy, allochtoniczny, gatunek egzotyczny
non-native, non-indigenous
species, exotic species
Ryc. 3. Zestawienie grup rolin wyrnianych wklasyfikacji geograficzno-historycznej gatunkw trwale zadomowionych (metafitw)
iwe wspczesnej literaturze zachodniej.
ponowali wprowadzenie nazwy transformers (termin ten, utworzony od angielskiego transform przeksztaca, zmienia, jak dotd nie ma polskiego
odpowiednika). Naley doda, e we wspczesnej
literaturze zzakresu synantropizacji szaty rolinnej,
coraz czciej termin neofity jest stosowany wznaczeniu innym ni wyej podano, amianowicie jako
synonim kenofitw. Wzwizku ztym wniektrych
opracowaniach spotka czytelnik taki podzia gatunkw obcych geograficznie (antropofitw), wktrym
archeofity s przeciwstawiane neofitom.
Wostatniej dekadzie wskali Europy podejmowane s dziaania zmierzajce do stworzenia systemu
wymiany informacji ogatunkach obcych iinwazyjnych (Towards an early warning and information system
for invasive alien species (IAS) threatening biodiversity
in Europe), ktrego strategicznymi celami s prewencja isystem szybkiego reagowania (ang. rapid
response) idocelowo wdroenie odpowiednich regulacji prawnych oraz praktycznych programw ograniczajcych ich rozprzestrzenianie si. Priorytetowo
powinny by traktowane te gatunki obce, ktre
zagraaj lub stwarzaj potencjalnie zagroenie dla
rodzimej rnorodnoci biologicznej ifunkcjonowania ekosystemw wkrajach UE. Inicjatywy te wymagaj dalszego ujednolicenia terminologii (nadal rnej wposzczeglnych krajach), wtym szczeglnie
kryteriw identyfikacji ikategoryzacji gatunkw

inwazyjnych (Tokarska-Guzik iin. 2011b).
Niezbdne jest te wypracowanie midzynarodowych standardw, ktre pozwol na waciw selekcj gatunkw iocen ryzyka dla biornorodnoci,
funkcjonowania ekosystemw, zdrowia ludzi oraz
gospodarki.
Jednoczenie wskazania wymagaj ekosystemy
owysokich walorach przyrodniczych, szczeglnie
zagroone inwazjami. Obecnie ju s do nich zaliczane:
izolowane ekosystemy zudziaem gatunkw
endemicznych,
wyspy,
rodowiska wodne, wtym sodkowodne, morskie, ujcia rzek isonorola,
mokrada.
Przyjta wopracowaniu terminologia, bazujc na
klasyfikacji stosowanej wPolsce, odwouje si do definicji zaproponowanych przez Konwencj oRnorodnoci Biologicznej (http://www.cbd.int/invasive/
terms.shtml) oraz Europejskiej irdziemnomorskiej
Organizacji Ochrony Rolin (European and Mediterranean Plant Protection Organisation EPPO) (http://
www.eppo.org/QUARANTINE/ISPM05_2008_E.pdf),
atake zawartych wnajnowszych publikacjach (Shine
iin. 2010).
Termin przyjty
wPolsce
gatunek obcy
Definicja wraz ze rdem
Gatunek obcy naturalnej florze danego

terenu
(Sudnik-Wjcikowska, Koniewska 1988;
Korna, Medwecka-Korna 2002)
Gatunek wystpujcy poza swoim naturalnym zasigiem wpostaci osobnikw
lub zdolnych do przeycia: gamet,
zarodnikw, nasion, jaj lub czci
osobnikw, dziki ktrym mog one
rozmnaa si
(Ustawa oochronie przyrody
Dz.U.2009, Nr151, poz.1220)
Czciej stosowane
synonimy:
antropofit,
gatunek nie-rodzimy
gatunek adwentywny
Gatunek obcy spontanicznie utrzymujcy si na
nowym siedlisku, produkujcy ywotne potomstwo
(CBD/IUCN)
metafit/gatunek
zadomowiony
Gatunek trwale zadomowiony

archeofit
archaeophyte
Gatunek obcy od dawna

zadomowiony, introdukowany przed 1500r. n.e.
(Preston iin. 2004)
archeofit
tzw. dawny przybysz
synantropijny
Gatunek obcy przybyy przed 1500r.

n.e.
neofit
neophyte
Gatunek obcy introdukowany po 1500r. n.e. (po

odkryciu Ameryki)
(Richardson iin.2000; Pyek
iin. 2004)
kenofit
tzw. nowy przybysz
synantropijny
Gatunek obcy przybyy wczasach

nowszych, tj. po 1500r. n.e. (po odkryciu
Ameryki)
gatunek niezadomowiony
casual species
Gatunek obcy, ktry moe

kwitn inawet okazjonalnie owocowa na nowym
obszarze, ale nie jest
wstanie tworzy samo-utrzymujcych si
populacji; warunkiem
utrzymania si gatunku s
wielokrotne/powtarzajce
si introdukcje
(McNeely iin. 2001; Shine
iin. 2010)
diafit/gatunek
niezadomowiony
Gatunek niezadomowiony trwale

efemerofit
Gatunek przejciowo zawlekany
ergasjofigofit,
ergazjofit
Gatunek przejciowo dziczejcy

zuprawy
gatunek zadomowiony
established species

gatunek naturalizowany
naturalised species

non-established alien species
Tabela 1. Porwnanie terminw z zakresu ekologii inwazji stosowanych w literaturze zachodnioeuropejskiej i polskiej
Termin przyjty w Europie
w jzyku polskim
i angielskim
gatunek obcy
alien species
Definicja
wraz ze rdem
Gatunek, podgatunek lub

takson niszej rangi
introdukowany poza swym
naturalnym zasigiem;
obejmuje nasiona,
propagule wegetatywne
i czci rolin zdolne do
przetrwania i reprodukcji
(CBD/IUCN)
Termin przyjty
w Polsce
gatunek obcy
Definicja wraz ze rdem
Gatunek obcy naturalnej florze danego

terenu
Gatunek wystpujcy poza swoim naturalnym zasigiem w postaci osobnikw
lub zdolnych do przeycia: gamet,
zarodnikw, nasion, jaj lub czci
osobnikw, dziki ktrym mog one
rozmnaa si
(Ustawa o ochronie przyrody
Dz. U. 2009, Nr 151, poz. 1220)
Czciej stosowane
synonimy:
antropofit,
gatunek nierodzimy
gatunek adwentywny

gatunek nierodzimy, allochto niczny, gatunek egzotyczny
non-native, non-indigenous
species, exotic species
Gatunek obcy spontanicznie utrzymujcy si na
nowym siedlisku, produkujcy ywotne potomstwo
(CBD/IUCN)
metafit/gatunek
zadomowiony
Gatunek trwale zadomowiony

archeofit
archaeophyte
Gatunek obcy od dawna

zadomowiony, introdukowany przed 1500 r. n.e.
(Preston i in. 2004)
archeofit
tzw. dawny przybysz
synantropijny
Gatunek obcy przybyy przed 1500 r.

n.e.
neofit
neophyte
Gatunek obcy introdukowany po 1500 r. n.e. (po

odkryciu Ameryki)
(Richardson i in.2000; Pyek
i in. 2004)
kenofit
tzw. nowy przybysz
synantropijny
Gatunek obcy przybyy w czasach

nowszych, tj. po 1500 r. n.e. (po odkryciu
Ameryki)
gatunek niezadomowiony
casual species
Gatunek obcy, ktry moe

kwitn i nawet okazjonalnie owocowa na nowym
obszarze, ale nie jest
w stanie tworzy samo-utrzymujcych si
populacji; warunkiem
utrzymania si gatunku s
wielokrotne/powtarzajce
si introdukcje
(McNeely i in. 2001; Shine
i in. 2010)
diafit/gatunek
niezadomowiony
Gatunek niezadomowiony trwale

efemerofit
Gatunek przejciowo zawlekany
ergasjofigofit,
ergazjofit
Gatunek przejciowo dziczejcy

z uprawy
gatunek zadomowiony
established species

gatunek naturalizowany
naturalised species

non-established alien species
22
obcy gatunek inwazyjny

invasive alien species
Gatunek obcy, ktrego

introdukcja i/lub rozprzestrzenianie zagraaj
rnorodnoci biologicznej
i/lub funkcjonowaniu
ekosystemw (ecosystem
services) (CBD/IUCN)
Gatunek obcego pochodzenia, zadomowiony na
obszarze pierwotnie
obcym, wytwarzajcy
ywotne potomstwo,
czsto wogromnej iloci,
rozprzestrzeniajcy si na
znaczn odlego od rolin
macierzystych
(Richardson iin. 2000;
Pyek iin. 2004)
obcy gatunek
inwazyjny
Gatunek obcy, ktrego wprowadzenie

czy zawleczenie wywouje zagroenia
dla lokalnej rnorodnoci biologicznej
i/lub gospodarki czowieka.
(por. take definicje wtreci rozdziau)
Introdukcja (ang. introduction): spowodowane bezporednim lub porednim udziaem czowieka, celowe lub przypadkowe przemieszczenie lub/iwprowadzenie do rodowiska przyrodniczego gatunku obcego, poza zasig, wktrym wsposb naturalny wystpuje lub
wystpowa wprzeszoci.
3.Katalog Obce gatunki rolin wPolsce kryteria selekcji gatunkw wraz

zkomentarzem do ich charakterystyki
Obce gatunki rolin wPolsce to katalog wformie
tabelarycznej (Zacznik 1), zawierajcy nastpujce
informacje ogatunkach, ktre uporzdkowane s
alfabetycznie:
1.nazwa aciska
zgodna znomenklatur przyjt wopracowaniu Flowering plants and pteridophytes of Poland.
Achecklist Krytyczna lista rolin naczyniowych
Polski (Mirek iin. 2002), wraz zczstszymi synonimami.
2. nazwa polska
Nazwy nie podano wprzypadku gatunkw
przede wszystkim niezadomowionych
ktre dotd nie maj polskiego odpowiednika.
3. rodzina botaniczna (systematyczna)
4. forma yciowa
czyli morfologiczny typ roliny bdcy wyrazem przystosowania do warunkw ekologicznych: rolina roczna, dwuletnia, bylina, krzewinka, krzew, drzewo. Dodatkowo wyrniono
pncza iroliny wodne oraz pasoyty.
5.pochodzenie
obszar geograficzny, wktrym gatunek wystpuje naturalnie (jest dla niego rodzimy);
? oznacza przypuszczenie co do obszaru
pochodzenia lub brak danych.
6. czas przybycia na teren Polski
podano dokadn dat (rok) lub przybliony
okres (wiek) dla gatunkw orozpoznanej lub
udokumentowanej historii; dla gatunkw
celowo wprowadzonych/introdukowanych
take dat introdukcji [I]; wniektrych przypadkach podano kilka dat (na podstawie
dostpnych rde).
Dla gatunkw od dawna zadomowionych we

florze Polski (przed kocem XV w.) tzw. archeofitw (Ar) nie podano precyzyjnego okresu
przybycia; wwielu przypadkach informacja ta
wymaga dalszych bada, wtym archeobotanicznych.
7.rodzaj kolonizowanych zbiorowisk rolinnych
A gatunki wnikajce do zbiorowisk rolinnych
rozwijajcych si na siedliskach antropogenicznych, tj. stworzonych przez czowieka;
S gatunki wnikajce do zbiorowisk seminaturalnych (tj. pnaturalnych; zbiorowisk siedlisk
czciowo przeobraonych);
N gatunki wnikajce do zbiorowisk ocharakterze naturalnym.
Kryteria podziau omwiono wdalszej czci
rozdziau.
8. grupa geograficzno-historyczna
wyrniono podstawowe grupy gatunkw,
zgodnie zterminologi stosowan wPolsce
(Korna, Medwecka-Korna 2002; Sudnik-Wjcikowska, Koniewska 1988; Sudnik-Wjcikowska 2011; por. take rozdz. 2):
Ar gatunek obcy naturalnej florze danego
terenu, ktry znalaz si na nim itrwale zadomowi przed kocem XV w. (wczasach przedhistorycznych, wstaroytnoci lub redniowieczu);
Kn gatunek obcy naturalnej florze danego
terenu, ktry znalaz si na nim itrwale zadomowi po XV w., poczwszy od okresu wielkich
odkry geograficznych (umownie od daty
odkrycia Ameryki);
Ef gatunek przejciowo zawlekany, niezadomawiajcy si trwale, eliminowany gwnie
przez czynniki klimatyczne.
Nie uwzgldniono innych grup geograficzno-historycznych wyrnionych wklasyfikacji
przyjtej wPolsce, kierujc si zaoeniami
wyjanionymi wdalszej czci rozdziau.
9.status
okrela przede wszystkim stopie zadomowienia gatunku wPolsce;
22
obcy gatunek inwazyjny

invasive alien species
Gatunek obcy, ktrego

introdukcja i/lub rozprzestrzenianie zagraaj
rnorodnoci biologicznej
i/lub funkcjonowaniu
ekosystemw (ecosystem
services) (CBD/IUCN)
Gatunek obcego pochodzenia, zadomowiony na
obszarze pierwotnie
obcym, wytwarzajcy
ywotne potomstwo,
czsto wogromnej iloci,
rozprzestrzeniajcy si na
znaczn odlego od rolin
macierzystych
(Richardson iin. 2000;
Pyek iin. 2004)
obcy gatunek
inwazyjny
Gatunek obcy, ktrego wprowadzenie

czy zawleczenie wywouje zagroenia
dla lokalnej rnorodnoci biologicznej
i/lub gospodarki czowieka.
(por. take definicje wtreci rozdziau)
Introdukcja (ang. introduction): spowodowane bezporednim lub porednim udziaem czowieka, celowe lub przypadkowe przemieszczenie lub/iwprowadzenie do rodowiska przyrodniczego gatunku obcego, poza zasig, wktrym wsposb naturalny wystpuje lub
wystpowa wprzeszoci.
3.Katalog Obce gatunki rolin wPolsce kryteria selekcji gatunkw wraz

zkomentarzem do ich charakterystyki
Obce gatunki rolin wPolsce to katalog wformie
tabelarycznej (Zacznik 1), zawierajcy nastpujce
informacje ogatunkach, ktre uporzdkowane s
alfabetycznie:
1.nazwa aciska
2. nazwa polska
Nazwy nie podano wprzypadku gatunkw
przede wszystkim niezadomowionych
ktre dotd nie maj polskiego odpowiednika.
3. rodzina botaniczna (systematyczna)
4. forma yciowa
czyli morfologiczny typ roliny bdcy wyrazem przystosowania do warunkw ekologicznych: rolina roczna, dwuletnia, bylina, krzewinka, krzew, drzewo. Dodatkowo wyrniono
pncza iroliny wodne oraz pasoyty.
5.pochodzenie
obszar geograficzny, wktrym gatunek wystpuje naturalnie (jest dla niego rodzimy);
? oznacza przypuszczenie co do obszaru
pochodzenia lub brak danych.
6. czas przybycia na teren Polski
podano dokadn dat (rok) lub przybliony
okres (wiek) dla gatunkw orozpoznanej lub
udokumentowanej historii; dla gatunkw
celowo wprowadzonych/introdukowanych
take dat introdukcji [I]; wniektrych przypadkach podano kilka dat (na podstawie
dostpnych rde).
Dla gatunkw od dawna zadomowionych we

florze Polski (przed kocem XV w.) tzw. archeofitw (Ar) nie podano precyzyjnego okresu
przybycia; wwielu przypadkach informacja ta
wymaga dalszych bada, wtym archeobotanicznych.
7.rodzaj kolonizowanych zbiorowisk rolinnych
A gatunki wnikajce do zbiorowisk rolinnych
rozwijajcych si na siedliskach antropogenicznych, tj. stworzonych przez czowieka;
S gatunki wnikajce do zbiorowisk seminaturalnych (tj. pnaturalnych; zbiorowisk siedlisk
czciowo przeobraonych);
Kryteria podziau omwiono wdalszej czci
rozdziau.
8. grupa geograficzno-historyczna
wyrniono podstawowe grupy gatunkw,
zgodnie zterminologi stosowan wPolsce
(Korna, Medwecka-Korna 2002; Sudnik-Wjcikowska, Koniewska 1988; Sudnik-Wjcikowska 2011; por. take rozdz. 2):
Ar gatunek obcy naturalnej florze danego
terenu, ktry znalaz si na nim itrwale zadomowi przed kocem XV w. (wczasach przedhistorycznych, wstaroytnoci lub redniowieczu);
Kn gatunek obcy naturalnej florze danego
terenu, ktry znalaz si na nim itrwale zadomowi po XV w., poczwszy od okresu wielkich
odkry geograficznych (umownie od daty
odkrycia Ameryki);
Ef gatunek przejciowo zawlekany, niezadomawiajcy si trwale, eliminowany gwnie
przez czynniki klimatyczne.
Nie uwzgldniono innych grup geograficzno-historycznych wyrnionych wklasyfikacji
przyjtej wPolsce, kierujc si zaoeniami
wyjanionymi wdalszej czci rozdziau.
9.status
24
wyrniono tu grupy gatunkw na podstawie

aktualnej wiedzy orozmieszczeniu itendencjach zmian wrozmieszczeniu:
niezadomowiony
zadomowiony, wtym:
zadomowiony lokalnie
inwazyjny
potencjalnie inwazyjny
ustpujcy
wymary
Kryteria identyfikacji ipodziau omwiono
wdalszej czci rozdziau.
3.1. Kryteria selekcji gatunkw

Postpujce przeobraenia flory rolin naczyniowych wPolsce, nowe wyniki bada nad antropofitami, jak rwnie wzgldy praktyczne, stworzyy
potrzeb opracowania oryginalnego, aktualnego
katalogu (listy) obcych gatunkw rolin wystpujcych wPolsce.
Gatunki zamieszczone wopracowaniu zostay
wyselekcjonowane znastpujcych podstawowych
rde:
Flowering plants and pteridophytes of Poland.
Achecklist (Mirek iin. 2002);
Prowizoryczna lista nowszych przybyszw
synantropijnych (kenofitw) zadomowionych wPolsce
(Korna 1968, 1981);
Pochodzenie archeofitw wystpujcych wPolsce (Zajc A. 1979);
Alfabetyczny wykaz efemerofitw Polski
(Rostaski, Sowa 1986-1987);
Kenophytes in the flora of Poland: list, status and
origin (Zajc iin. 1998);
The establishment and spread of alien plant species (kenophytes) in the flora of Poland (Tokarska-Guzik 2005a);
Occurrence of temporarily-introduced alien
plant species (ephemerophytes) in Poland scale and
assessment of the phenomenon (Urbisz Al. 2011).
Znaczco uzupeniy list informacje zawarte
wopracowaniach regionalnych iwasne dane autorw. Wstpnie wyselekcjonowana lista rolin zostaa
poddana krytycznej analizie, szczeglnie wkontekcie aktualnego statusu gatunku we florze Polski.
Owczeniu gatunku do prezentowanej listy decydoway przyjte zaoenia:
gatunek jest obcy dla caego obszaru Polski
(jeli posiada na terytorium kraju nawet pojedyncze
stanowisko uznawane za naturalne nie jest rozpatrywany jako obcy);

gatunek posiadajcy swj naturalny zasig
poza terytorium Polski, zosta odnotowany przynajmniej raz na terenie kraju;
mieszace powstae ze skrzyowania gatunku
rodzimego zgatunkiem obcego pochodzenia traktowano jako taksony obce iwczono do listy.
Przykadowo, wprezentowanej licie nie uwzgldniono nastpujcych gatunkw zrodzaju wiesioek
Oenothera: w. wydmowy Oe. ammophila Focke iw.
czerwonoodygowy Oe. rubricaulis Kleb., przyjmujc
za Rostaskim (1998, 2003), i s one wPolsce
(iwEuropie) znane od dawna, anie stwierdzono ich
dotd wAmeryce Pnocnej. Analogicznie postpiono wprzypadku wiesioka ostrolistnego Oe. acutifolia, ktry jest przypuszczalnym mieszacem Oe.
rubricaulis Oe. ammophila gatunkw traktowanych jako rodzime (Rostaski iin. 2010).
do listy wczono gatunki, ktrych status jest

na tym etapie wiedzy niejasny: s to bd gatunki
rodzime lub tzw. starsi przybysze archeofity;
wyczono gatunki rolin uprawianych, przejciowo dziczejcych.
Przyjmujc powysze zaoenia, wlicie nie
uwzgldniono blisko 100 gatunkw zamieszczonych wFlowering plants and pteridophytes of
Poland. Achecklist (Mirek iin. 2002) wstatusie efemerofita, ktre s jednak wwikszoci uprawiane
idziczejce.
Nie uwzgldniono ponadto 20 gatunkw owtpliwym statusie, np.kokornak powojnikowy Aristolochia clematitis, pyleniec pospolity Berteroa incana,
stokosa bezostna Bromus inermis, ligustr pospolity
Ligustrum vulgare, wprzypadku ktrych zduym
prawdopodobiestwem mona przypuszcza, e s
rodzimymi skadnikami flory Polski, atake czci
taksonw, ktrych pozycja taksonomiczna wymaga
dalszych bada (np.owies poredni Avena vilis
por.take rozdz. 6.3.).
Naley rwnie podkreli, e opracowanie dotyczy rolin naczyniowych nie analizowalimy wnim
inwazji biologicznych zachodzcych take winnych
grupach organizmw jak grzyby (Mirek (red.) 2010)
czy mszaki (np.Fudali 2007, Fudali iin. 2009). Obecna
lista stanowi swego rodzaju podsumowanie wiedzy
na okrelonym etapie. Jednak dane na temat gatunkw obcych wymagaj staej aktualizacji. wiadczy
otym m.in. fakt, e ju po zamkniciu zestawienia
wprzygotowaniu do druku byy kolejne doniesienia
onowych dla flory Polski gatunkach, jak kabomba
karoliska Cabomba caroliniana stwierdzona na Grnym lsku (Krajewski, wdruku) czy przytulia tauryska Galium taurinum odnaleziona na Dolnym lsku
(Malicki iin. 2012).
Wodrbnej tabeli (Zacznik 3) uwzgldniono,
wraz zdrzewami ikrzewami zadomowionymi irozprzestrzeniajcymi si, take drzewiaste roliny uprawiane, wykazujce tendencje do dziczenia, wniektrych rejonach kraju uznawane za zadomowione;
jednak na tym etapie wiedzy otrudnych do przewidzenia dalszych losach.
3.2. Pochodzenie iczas przybycia na teren Polski

Dla wikszoci gatunkw podano kontynent(-y)
zktrego(-ych) pochodz lub jak wprzypadku niektrych archeofitw rejon pochodzenia.
Czas przybycia gatunku ustalono na podstawie
dostpnych rde. Wniektrych przypadkach
podano kilka dat i/lub okresw (wiek lub jego
poowa). Sytuacja taka dotyczy szczeglnie gatunkw, dla ktrych trudno ustali najstarsz dat, rozumian jako pierwsze notowanie na stanowisku, na
ktrym pojawi si spontanicznie. Przykadowo dla
tataraku zwyczajnego Acorus calamus podano cztery
daty: XVI; 1613; 1652 oraz 1824. Trzy pierwsze daty
odnotowuj obecno gatunku na obszarze dzisiejszej Polski, jednak nie precyzuj czy gatunek by
wtym czasie uprawiany czy wystpowa dziko. Jako
czas introdukcji gatunku do Europy dostpne rda
podaj XVI w. lub rok 1557 (Tokarska-Guzik 2005a
icytowana tam literatura).
3.3. Kryteria podziau kolonizowanych zbiorowisk

rolinnych
Dla celw niniejszego opracowania gatunki obce
geograficznie, pojawiajce si lub zadomowione na
obszarze Polski, podzielono na trzy zasadnicze grupy,
wzalenoci od rodzaju zbiorowisk rolinnych, do
ktrych wnikaj:
Agatunki wnikajce do zbiorowisk rolinnych
rozwijajcych si na siedliskach antropogenicznych, tj. stworzonych przez czowieka.
Wrd siedlisk tych wyrnia si dwie zasadnicze grupy: siedliska ruderalne isegetalne.
Do pierwszej kategorii nale tereny zajmowane przez roliny na obszarach zabudowanych, zarwno miast, jak te obszarw wiej-
skich, na obszarach przemysowych, wzdu

drg iszlakw kolejowych, wssiedztwie
miejsc przeadunku oraz magazynowania
surowcw itowarw portw, dworcw,
elewatorw iinnych magazynw; siedliska
powstajce wwyniku eksploatacji rnych
surowcw, wtym kamienioomy, atake
hady grnicze, skadowiska odpadw idzikie wysypiska mieci. Natomiast do siedlisk
segetalnych zalicza si powierzchnie pl
uprawnych;
S gatunki wnikajce do zbiorowisk seminaturalnych (tj. pnaturalnych; zbiorowisk na
siedliskach czciowo przeobraonych),
ktre wydziela si gwnie na podstawie
rodzimego skadu flory, przy niezbyt silnym,
najczciej okresowym (cyklicznym lub sporadycznym) wpywie dziaalnoci czowieka;
maj one charakter poredni pomidzy
zbiorowiskami naturalnymi azbiorowiskami
synantropijnymi (Sudnik-Wjcikowska, Koniewska 1988; Sudnik-Wjcikowska 2011). Do
zaliczanych tu zbiorowisk nale ki
ipastwiska, atake wwikszoci murawy
kserotermiczne, naskalne ipiaskowe.
Wspln cech, warunkujc trwanie zbiorowisk tego typu, jest dziaalno polegajca na niedopuszczeniu do wytworzenia
si, wwyniku sukcesji, zbiorowisk klimaksowych, jakimi wnaszych warunkach s zbiorowiska lene (ocharakterze zalenym m.in.
od warunkw wilgotnociowych itroficznych);
N gatunki wnikajce do zbiorowisk ocharakterze naturalnym; wnaszych warunkach zbiorowiska takie s spotykane stosunkowo
rzadko, stanowi je zbiorowiska, ktre ulegy
wpywom gospodarki czowieka, ale zachoway swj pierwotny skad florystyczny; s
one zbudowane gwnie zgatunkw rodzimych, nie nosz ladw degeneracji lub lady
te s wywoane dziaalnoci czowieka
ocharakterze zblionym do degeneracji spowodowanej czynnikami naturalnymi (Faliski
1969; Sudnik-Wjcikowska, Koniewska 1988).
Do zbiorowisk naturalnych zalicza si dobrze
zachowane torfowiska, wody iich obrzea
oraz lasy ocharakterze szaty rolinnej odpowiadajcej warunkom glebowym, wodnym
itroficznym, wktrych prowadzi si niezbyt
intensywn gospodark len.
24
wyrniono tu grupy gatunkw na podstawie

aktualnej wiedzy orozmieszczeniu itendencjach zmian wrozmieszczeniu:
niezadomowiony
zadomowiony, wtym:
inwazyjny
ustpujcy
wymary
Kryteria identyfikacji ipodziau omwiono
wdalszej czci rozdziau.
3.1. Kryteria selekcji gatunkw

Postpujce przeobraenia flory rolin naczyniowych wPolsce, nowe wyniki bada nad antropofitami, jak rwnie wzgldy praktyczne, stworzyy
potrzeb opracowania oryginalnego, aktualnego
katalogu (listy) obcych gatunkw rolin wystpujcych wPolsce.
Gatunki zamieszczone wopracowaniu zostay
wyselekcjonowane znastpujcych podstawowych
rde:
Flowering plants and pteridophytes of Poland.
Achecklist (Mirek iin. 2002);
Prowizoryczna lista nowszych przybyszw
synantropijnych (kenofitw) zadomowionych wPolsce
(Korna 1968, 1981);
Pochodzenie archeofitw wystpujcych wPolsce (Zajc A. 1979);
Alfabetyczny wykaz efemerofitw Polski
(Rostaski, Sowa 1986-1987);
Kenophytes in the flora of Poland: list, status and
origin (Zajc iin. 1998);
The establishment and spread of alien plant species (kenophytes) in the flora of Poland (Tokarska-Guzik 2005a);
Occurrence of temporarily-introduced alien
plant species (ephemerophytes) in Poland scale and
assessment of the phenomenon (Urbisz Al. 2011).
Znaczco uzupeniy list informacje zawarte
wopracowaniach regionalnych iwasne dane autorw. Wstpnie wyselekcjonowana lista rolin zostaa
poddana krytycznej analizie, szczeglnie wkontekcie aktualnego statusu gatunku we florze Polski.
Owczeniu gatunku do prezentowanej listy decydoway przyjte zaoenia:
gatunek jest obcy dla caego obszaru Polski
(jeli posiada na terytorium kraju nawet pojedyncze
stanowisko uznawane za naturalne nie jest rozpatrywany jako obcy);

gatunek posiadajcy swj naturalny zasig
poza terytorium Polski, zosta odnotowany przynajmniej raz na terenie kraju;
mieszace powstae ze skrzyowania gatunku
rodzimego zgatunkiem obcego pochodzenia traktowano jako taksony obce iwczono do listy.
Przykadowo, wprezentowanej licie nie uwzgldniono nastpujcych gatunkw zrodzaju wiesioek
Oenothera: w. wydmowy Oe. ammophila Focke iw.
czerwonoodygowy Oe. rubricaulis Kleb., przyjmujc
za Rostaskim (1998, 2003), i s one wPolsce
(iwEuropie) znane od dawna, anie stwierdzono ich
dotd wAmeryce Pnocnej. Analogicznie postpiono wprzypadku wiesioka ostrolistnego Oe. acutifolia, ktry jest przypuszczalnym mieszacem Oe.
rubricaulis Oe. ammophila gatunkw traktowanych jako rodzime (Rostaski iin. 2010).
do listy wczono gatunki, ktrych status jest

na tym etapie wiedzy niejasny: s to bd gatunki
rodzime lub tzw. starsi przybysze archeofity;
wyczono gatunki rolin uprawianych, przejciowo dziczejcych.
Przyjmujc powysze zaoenia, wlicie nie
uwzgldniono blisko 100 gatunkw zamieszczonych wFlowering plants and pteridophytes of
Poland. Achecklist (Mirek iin. 2002) wstatusie efemerofita, ktre s jednak wwikszoci uprawiane
idziczejce.
Nie uwzgldniono ponadto 20 gatunkw owtpliwym statusie, np.kokornak powojnikowy Aristolochia clematitis, pyleniec pospolity Berteroa incana,
stokosa bezostna Bromus inermis, ligustr pospolity
Ligustrum vulgare, wprzypadku ktrych zduym
prawdopodobiestwem mona przypuszcza, e s
rodzimymi skadnikami flory Polski, atake czci
taksonw, ktrych pozycja taksonomiczna wymaga
dalszych bada (np.owies poredni Avena vilis
por.take rozdz. 6.3.).
Naley rwnie podkreli, e opracowanie dotyczy rolin naczyniowych nie analizowalimy wnim
inwazji biologicznych zachodzcych take winnych
grupach organizmw jak grzyby (Mirek (red.) 2010)
czy mszaki (np.Fudali 2007, Fudali iin. 2009). Obecna
lista stanowi swego rodzaju podsumowanie wiedzy
na okrelonym etapie. Jednak dane na temat gatunkw obcych wymagaj staej aktualizacji. wiadczy
otym m.in. fakt, e ju po zamkniciu zestawienia
wprzygotowaniu do druku byy kolejne doniesienia
onowych dla flory Polski gatunkach, jak kabomba
karoliska Cabomba caroliniana stwierdzona na Grnym lsku (Krajewski, wdruku) czy przytulia tauryska Galium taurinum odnaleziona na Dolnym lsku
(Malicki iin. 2012).
Wodrbnej tabeli (Zacznik 3) uwzgldniono,
wraz zdrzewami ikrzewami zadomowionymi irozprzestrzeniajcymi si, take drzewiaste roliny uprawiane, wykazujce tendencje do dziczenia, wniektrych rejonach kraju uznawane za zadomowione;
jednak na tym etapie wiedzy otrudnych do przewidzenia dalszych losach.
3.2. Pochodzenie iczas przybycia na teren Polski

Dla wikszoci gatunkw podano kontynent(-y)
zktrego(-ych) pochodz lub jak wprzypadku niektrych archeofitw rejon pochodzenia.
Czas przybycia gatunku ustalono na podstawie
dostpnych rde. Wniektrych przypadkach
podano kilka dat i/lub okresw (wiek lub jego
poowa). Sytuacja taka dotyczy szczeglnie gatunkw, dla ktrych trudno ustali najstarsz dat, rozumian jako pierwsze notowanie na stanowisku, na
ktrym pojawi si spontanicznie. Przykadowo dla
tataraku zwyczajnego Acorus calamus podano cztery
daty: XVI; 1613; 1652 oraz 1824. Trzy pierwsze daty
odnotowuj obecno gatunku na obszarze dzisiejszej Polski, jednak nie precyzuj czy gatunek by
wtym czasie uprawiany czy wystpowa dziko. Jako
czas introdukcji gatunku do Europy dostpne rda
podaj XVI w. lub rok 1557 (Tokarska-Guzik 2005a
icytowana tam literatura).
3.3. Kryteria podziau kolonizowanych zbiorowisk

rolinnych
Dla celw niniejszego opracowania gatunki obce
geograficznie, pojawiajce si lub zadomowione na
obszarze Polski, podzielono na trzy zasadnicze grupy,
wzalenoci od rodzaju zbiorowisk rolinnych, do
ktrych wnikaj:
Agatunki wnikajce do zbiorowisk rolinnych
rozwijajcych si na siedliskach antropogenicznych, tj. stworzonych przez czowieka.
Wrd siedlisk tych wyrnia si dwie zasadnicze grupy: siedliska ruderalne isegetalne.
Do pierwszej kategorii nale tereny zajmowane przez roliny na obszarach zabudowanych, zarwno miast, jak te obszarw wiej-
skich, na obszarach przemysowych, wzdu

drg iszlakw kolejowych, wssiedztwie
miejsc przeadunku oraz magazynowania
surowcw itowarw portw, dworcw,
elewatorw iinnych magazynw; siedliska
powstajce wwyniku eksploatacji rnych
surowcw, wtym kamienioomy, atake
hady grnicze, skadowiska odpadw idzikie wysypiska mieci. Natomiast do siedlisk
segetalnych zalicza si powierzchnie pl
uprawnych;
S gatunki wnikajce do zbiorowisk seminaturalnych (tj. pnaturalnych; zbiorowisk na
siedliskach czciowo przeobraonych),
ktre wydziela si gwnie na podstawie
rodzimego skadu flory, przy niezbyt silnym,
najczciej okresowym (cyklicznym lub sporadycznym) wpywie dziaalnoci czowieka;
maj one charakter poredni pomidzy
zbiorowiskami naturalnymi azbiorowiskami
synantropijnymi (Sudnik-Wjcikowska, Koniewska 1988; Sudnik-Wjcikowska 2011). Do
zaliczanych tu zbiorowisk nale ki
ipastwiska, atake wwikszoci murawy
kserotermiczne, naskalne ipiaskowe.
Wspln cech, warunkujc trwanie zbiorowisk tego typu, jest dziaalno polegajca na niedopuszczeniu do wytworzenia
si, wwyniku sukcesji, zbiorowisk klimaksowych, jakimi wnaszych warunkach s zbiorowiska lene (ocharakterze zalenym m.in.
od warunkw wilgotnociowych itroficznych);
N gatunki wnikajce do zbiorowisk ocharakterze naturalnym; wnaszych warunkach zbiorowiska takie s spotykane stosunkowo
rzadko, stanowi je zbiorowiska, ktre ulegy
wpywom gospodarki czowieka, ale zachoway swj pierwotny skad florystyczny; s
one zbudowane gwnie zgatunkw rodzimych, nie nosz ladw degeneracji lub lady
te s wywoane dziaalnoci czowieka
ocharakterze zblionym do degeneracji spowodowanej czynnikami naturalnymi (Faliski
1969; Sudnik-Wjcikowska, Koniewska 1988).
Do zbiorowisk naturalnych zalicza si dobrze
zachowane torfowiska, wody iich obrzea
oraz lasy ocharakterze szaty rolinnej odpowiadajcej warunkom glebowym, wodnym
itroficznym, wktrych prowadzi si niezbyt
intensywn gospodark len.
26
Podzia zbiorowisk rolinnych, wktrych zadomawiaj si gatunki obce geograficznie, na trzy wymienione kategorie jest podziaem uproszczonym nie
wszystkie zbiorowiska itypy siedlisk mona prosto
posegregowa5.
Pierwsze przyczki gatunkw wkraczajcych
na dany teren najczciej stanowi siedliska ruderalne. Zazwyczaj s to miejsca przynajmniej okresowo pozbawione rolinnoci, atym samym konkurencji gatunkw miejscowych, utrudniajcych
zadomowienie si iwytworzenie nasion, zapocztkowujcych rozwj kolejnego pokolenia. Do niedawna przyjmowano, e typowy schemat zadomawiania si konkretnego gatunku obcego na danym
obszarze wiedzie od siedlisk ruderalnych, poprzez
pnaturalne, po naturalne. Jednak nie wszystkie
gatunki, ktre odniosy ewidentny sukces wnowej
ojczynie speniaj kryteria takiego schematu. Poza
tym modelem mieszcz si roliny wodne, ktre trafiy bezporednio do wd.
Dla przykadu typem, ktry odbiega od tego schematu s

doliny rzeczne, odgrywajce rol korytarza migracyjnego, nie
tylko dla gatunkw rodzimych, lecz take rolin obcego pochodzenia. Wielu autorw wskazuje na to, e im bardziej przeksztacony jest konkretny odcinek doliny, tym wicej gatunkw obcych
mona wnim znale iodwrotnie im lepiej zachowany, tym
uboszy wroliny obce (wtym inwazyjne). Wrzeczywistoci
jednak wobecnych realiach naszego kraju trudno wskaza rzeki,
ktre na caej dugoci przebiegaj przez obszary ojednolitym
charakterze. Wspczesne doliny to mozaika odcinkw dobrze
zachowanych iwrnym stopniu zmienionych przez czowieka.
Dodatkowo sytuacj wdolinach rzecznych komplikuje fakt, e
woda, obok wiatru izwierzt, jest doskonaym rodkiem transportu diaspor, co tym samym prowadzi do ujednolicania flor na
dugich odcinkach brzegw ciekw.
Ze specyficzn sytuacj pod wzgldem udziau gatunkw
obcych wrodzimej florze mamy do czynienia na terenie lasw
ointensywnej gospodarce lenej. Zabiegi zwizane zpromowaniem gatunkw preferowanych wdanym okresie przez przemys
drzewny, prby wprowadzania bardziej efektywnych pod wzgldem tempa przyrostu gatunkw, czy te poprawianie warunkw
siedliskowych poprzez wprowadzanie domieszek biocenotycznych na bazie rolin obcych geograficznie, najczciej prowadzi
do otwarcia tzw. okna inwazji.
Biorc pod uwag m.in. zaoenia hipotezy zaburze (Hiero
iin. 2005) mona stwierdzi, e wlasach gospodarczych, podobnie jak wprzypadku innych siedlisk, obowizuje zasada, e im
mniejszy stopie ich przeksztacenia (mniejsza ingerencja wuzalenione od warunkw siedliskowych, skad istruktur zbiorowisk), tym wiksza odporno na wnikanie gatunkw obcych.
Wyjtek mog stanowi nadrzeczne lasy gowe, gdzie przenikanie obcych rolin wefekcie roznoszenia nasion iczci wegetatywnych przez wod (hydrochoria) jest niezalene od zabiegw
prowadzonych wramach gospodarki lenej.
3.4. Kryteria identyfikacji statusu gatunku

Status6 kadego gatunku obcego pochodzenia,
wystpujcego wPolsce, poddano krytycznej ocenie,
biorc za podstaw dostpne historyczne flory oraz
opracowania wspczesne, powicone problematyce synantropizacji.
Do grupy gatunkw niezadomowionych wczono przede wszystkim efemerofity, za ktre uznano
gatunki obcego pochodzenia niezadomowione
trwale na terenie Polski (zreguy utrzymujce si
tylko 1 sezon wegetacyjny, jeeli duej, to tylko ze
wzgldu na stay dopyw nowych diaspor), zawlekane ze znacznych odlegoci (daleko poza naturaln
granic zasigu) ibez wiadomego (celowego)
udziau czowieka oraz nie uprawiane wPolsce.
Do grupy tej nie wczono gatunkw uprawianych
idziczejcych (tzw. ergazjofigofitw). Ta stale powikszajca si ze wzgldu na wprowadzanie do uprawy
nowych, gwnie ozdobnych rolin grupa gatunkw
wymaga odrbnej analizy.
Dla gatunkw zadomowionych (definiowanych
jako trwae elementy flory regionu lub kraju), na podstawie danych dotyczcych aktualnego rozmieszczenia oraz tendencji dynamicznych (powikszanie/
ubywanie liczby stanowisk), podano dodatkow
informacj:
zadomowiony lokalnie wprzypadku
potwierdzonych danych olokalnych stanowiskach,
na ktrych gatunek utrzymuje si wduszym okresie
izamyka peny cykl yciowy;
inwazyjny gatunek zajmuje nowe stanowiska i/lub kolonizuje nowe typy siedlisk (Uwaga! Dla
tak wyrnionej grupy gatunkw przeprowadzono
dalsz kategoryzacj por. rozdz. 5 iZacznik 2);
potencjalnie inwazyjny gatunek notowany
jako inwazyjny winnych rejonach Europy iwiata
(por. Zacznik 2);
ustpujcy gatunek, wprzypadku ktrego
odnotowano wokresie ostatnich 20 lat zmniejszajc
si liczb stanowisk;
wymary gatunek, wprzypadku ktrego
wokresie ostatnich 20 lat nie potwierdzono istniejcych stanowisk.
Dla gatunkw ustpujcych, uwzgldnionych
wPolskiej Czerwonej Ksidze Rolin (Kamiercza-
kowa, Zarzycki (red.) 2001), podano symbol kategorii

zagroenia (por. Zacznik 1).
Wyrniono ponadto gatunki, ktrych status na
podstawie wspczesnej wiedzy jest wtpliwy.
Wprzypadku niektrych taksonw ich dotychczasowy status uleg zmianie. Itak wczeniej jako
kenofity, klasyfikowane byy gatunki takie jak: laz
zygmarek Malva alcea czy hyzop lekarski Hyssopus
officinalis.S to gatunki, ktre na podstawie ostatnich bada naley uzna za archeofity (Celka 1998;
Tokarska-Guzik 2005a). Jeden zpodgatunkw dziewanny austriackiej Verbascum chaixii Vill. subsp.
orientale Hayek wczeniej uwzgldniony wlicie
kenofitw (Zajc A. iin. 1998), ostatnio zosta zaklasyfikowany do grupy gatunkw niezadomowionych
(Mirek iin. 2002). Jako inne przykady gatunkw
ozmienionym statusie mona wskaza poziewnika
wskolistnego Galeopsis angustifolia do niedawna
uwaanego za gatunek rodzimy (Mirek iin. 2002),
jednak ze wzgldu na jego obecno wycznie na
siedliskach antropogenicznych, wczonego
wniniejszym opracowaniu do grupy kenofitw
(Zajc M., Zajc A. 2009b), atake poziewnika pia-
skowego Galeopsis segetum do niedawna zaliczanego do efemerofitw, aod duszego czasu obserwowanego wBorach Dolnolskich (W.Bena mat.
npbl.), dlatego najprawdopodobniej naley go ju
zalicza do kenofitw. Podobnie manna prkowana
Glyceria striata zaliczona ostatnio przez Piwowarskiego iBartoszka (2012) do agriofitw przypuszczalnie powinna zosta wczona nawet do gatunkw rodzimych, co wymaga dalszych bada.
Jednak wniektrych przypadkach praktyczne
stosowanie kryteriw przyjtych przez rnych autorw napotyka na powane trudnoci. Sytuacja ta
odnosi si zarwno do gatunkw, wprzypadku ktrych, na obecnym etapie wiedzy oich pochodzeniu,
nie mona jednoznacznie zdecydowa czy s gatunkami rodzimymi czy obcymi we florze Polski, jak rwnie do niewtpliwych przybyszw, wstosunku do
ktrych istniej wtpliwoci zwizane zczasem przybycia istopniem zadomowienia (np.rukiewnik
wschodni Bunias orientalis na podstawie najnowszych znalezisk archeologicznych mona przypuszcza, e moe by starszym przybyszem we florze
Polski Celka 2011).
6Status wniniejszym opracowaniu rozumiany jest jako przy-
naleno do grupy geograficzno-historycznej na podstawie

kryteriw: czasu przybycia istopnia zadomowienia, zuwzgldnieniem tendencji dynamicznych.
Fot. 26. Boodrzew gruczoowaty Ailanthus altissima gatunek wpeni zadomowiony wwarunkach miejskich, m.in. we Wrocawiu (Fot.
Z. Dajdok)
26
Podzia zbiorowisk rolinnych, wktrych zadomawiaj si gatunki obce geograficznie, na trzy wymienione kategorie jest podziaem uproszczonym nie
wszystkie zbiorowiska itypy siedlisk mona prosto
posegregowa5.
Pierwsze przyczki gatunkw wkraczajcych
na dany teren najczciej stanowi siedliska ruderalne. Zazwyczaj s to miejsca przynajmniej okresowo pozbawione rolinnoci, atym samym konkurencji gatunkw miejscowych, utrudniajcych
zadomowienie si iwytworzenie nasion, zapocztkowujcych rozwj kolejnego pokolenia. Do niedawna przyjmowano, e typowy schemat zadomawiania si konkretnego gatunku obcego na danym
obszarze wiedzie od siedlisk ruderalnych, poprzez
pnaturalne, po naturalne. Jednak nie wszystkie
gatunki, ktre odniosy ewidentny sukces wnowej
ojczynie speniaj kryteria takiego schematu. Poza
tym modelem mieszcz si roliny wodne, ktre trafiy bezporednio do wd.
Dla przykadu typem, ktry odbiega od tego schematu s

doliny rzeczne, odgrywajce rol korytarza migracyjnego, nie
tylko dla gatunkw rodzimych, lecz take rolin obcego pochodzenia. Wielu autorw wskazuje na to, e im bardziej przeksztacony jest konkretny odcinek doliny, tym wicej gatunkw obcych
mona wnim znale iodwrotnie im lepiej zachowany, tym
uboszy wroliny obce (wtym inwazyjne). Wrzeczywistoci
jednak wobecnych realiach naszego kraju trudno wskaza rzeki,
ktre na caej dugoci przebiegaj przez obszary ojednolitym
charakterze. Wspczesne doliny to mozaika odcinkw dobrze
zachowanych iwrnym stopniu zmienionych przez czowieka.
Dodatkowo sytuacj wdolinach rzecznych komplikuje fakt, e
woda, obok wiatru izwierzt, jest doskonaym rodkiem transportu diaspor, co tym samym prowadzi do ujednolicania flor na
dugich odcinkach brzegw ciekw.
Ze specyficzn sytuacj pod wzgldem udziau gatunkw
obcych wrodzimej florze mamy do czynienia na terenie lasw
ointensywnej gospodarce lenej. Zabiegi zwizane zpromowaniem gatunkw preferowanych wdanym okresie przez przemys
drzewny, prby wprowadzania bardziej efektywnych pod wzgldem tempa przyrostu gatunkw, czy te poprawianie warunkw
siedliskowych poprzez wprowadzanie domieszek biocenotycznych na bazie rolin obcych geograficznie, najczciej prowadzi
do otwarcia tzw. okna inwazji.
Biorc pod uwag m.in. zaoenia hipotezy zaburze (Hiero
iin. 2005) mona stwierdzi, e wlasach gospodarczych, podobnie jak wprzypadku innych siedlisk, obowizuje zasada, e im
mniejszy stopie ich przeksztacenia (mniejsza ingerencja wuzalenione od warunkw siedliskowych, skad istruktur zbiorowisk), tym wiksza odporno na wnikanie gatunkw obcych.
Wyjtek mog stanowi nadrzeczne lasy gowe, gdzie przenikanie obcych rolin wefekcie roznoszenia nasion iczci wegetatywnych przez wod (hydrochoria) jest niezalene od zabiegw
prowadzonych wramach gospodarki lenej.
3.4. Kryteria identyfikacji statusu gatunku

Status6 kadego gatunku obcego pochodzenia,
wystpujcego wPolsce, poddano krytycznej ocenie,
biorc za podstaw dostpne historyczne flory oraz
opracowania wspczesne, powicone problematyce synantropizacji.
Do grupy gatunkw niezadomowionych wczono przede wszystkim efemerofity, za ktre uznano
gatunki obcego pochodzenia niezadomowione
trwale na terenie Polski (zreguy utrzymujce si
tylko 1 sezon wegetacyjny, jeeli duej, to tylko ze
wzgldu na stay dopyw nowych diaspor), zawlekane ze znacznych odlegoci (daleko poza naturaln
granic zasigu) ibez wiadomego (celowego)
udziau czowieka oraz nie uprawiane wPolsce.
Do grupy tej nie wczono gatunkw uprawianych
idziczejcych (tzw. ergazjofigofitw). Ta stale powikszajca si ze wzgldu na wprowadzanie do uprawy
nowych, gwnie ozdobnych rolin grupa gatunkw
wymaga odrbnej analizy.
Dla gatunkw zadomowionych (definiowanych
jako trwae elementy flory regionu lub kraju), na podstawie danych dotyczcych aktualnego rozmieszczenia oraz tendencji dynamicznych (powikszanie/
ubywanie liczby stanowisk), podano dodatkow
informacj:
zadomowiony lokalnie wprzypadku
potwierdzonych danych olokalnych stanowiskach,
na ktrych gatunek utrzymuje si wduszym okresie
izamyka peny cykl yciowy;
inwazyjny gatunek zajmuje nowe stanowiska i/lub kolonizuje nowe typy siedlisk (Uwaga! Dla
tak wyrnionej grupy gatunkw przeprowadzono
dalsz kategoryzacj por. rozdz. 5 iZacznik 2);
potencjalnie inwazyjny gatunek notowany
jako inwazyjny winnych rejonach Europy iwiata
(por. Zacznik 2);
ustpujcy gatunek, wprzypadku ktrego
odnotowano wokresie ostatnich 20 lat zmniejszajc
si liczb stanowisk;
wymary gatunek, wprzypadku ktrego
wokresie ostatnich 20 lat nie potwierdzono istniejcych stanowisk.
Dla gatunkw ustpujcych, uwzgldnionych
wPolskiej Czerwonej Ksidze Rolin (Kamiercza-
kowa, Zarzycki (red.) 2001), podano symbol kategorii

zagroenia (por. Zacznik 1).
Wyrniono ponadto gatunki, ktrych status na
podstawie wspczesnej wiedzy jest wtpliwy.
Wprzypadku niektrych taksonw ich dotychczasowy status uleg zmianie. Itak wczeniej jako
kenofity, klasyfikowane byy gatunki takie jak: laz
zygmarek Malva alcea czy hyzop lekarski Hyssopus
officinalis.S to gatunki, ktre na podstawie ostatnich bada naley uzna za archeofity (Celka 1998;
Tokarska-Guzik 2005a). Jeden zpodgatunkw dziewanny austriackiej Verbascum chaixii Vill. subsp.
orientale Hayek wczeniej uwzgldniony wlicie
kenofitw (Zajc A. iin. 1998), ostatnio zosta zaklasyfikowany do grupy gatunkw niezadomowionych
(Mirek iin. 2002). Jako inne przykady gatunkw
ozmienionym statusie mona wskaza poziewnika
wskolistnego Galeopsis angustifolia do niedawna
uwaanego za gatunek rodzimy (Mirek iin. 2002),
jednak ze wzgldu na jego obecno wycznie na
siedliskach antropogenicznych, wczonego
wniniejszym opracowaniu do grupy kenofitw
(Zajc M., Zajc A. 2009b), atake poziewnika pia-
skowego Galeopsis segetum do niedawna zaliczanego do efemerofitw, aod duszego czasu obserwowanego wBorach Dolnolskich (W.Bena mat.
npbl.), dlatego najprawdopodobniej naley go ju
zalicza do kenofitw. Podobnie manna prkowana
Glyceria striata zaliczona ostatnio przez Piwowarskiego iBartoszka (2012) do agriofitw przypuszczalnie powinna zosta wczona nawet do gatunkw rodzimych, co wymaga dalszych bada.
Jednak wniektrych przypadkach praktyczne
stosowanie kryteriw przyjtych przez rnych autorw napotyka na powane trudnoci. Sytuacja ta
odnosi si zarwno do gatunkw, wprzypadku ktrych, na obecnym etapie wiedzy oich pochodzeniu,
nie mona jednoznacznie zdecydowa czy s gatunkami rodzimymi czy obcymi we florze Polski, jak rwnie do niewtpliwych przybyszw, wstosunku do
ktrych istniej wtpliwoci zwizane zczasem przybycia istopniem zadomowienia (np.rukiewnik
wschodni Bunias orientalis na podstawie najnowszych znalezisk archeologicznych mona przypuszcza, e moe by starszym przybyszem we florze
Polski Celka 2011).
6Status wniniejszym opracowaniu rozumiany jest jako przy-
naleno do grupy geograficzno-historycznej na podstawie

kryteriw: czasu przybycia istopnia zadomowienia, zuwzgldnieniem tendencji dynamicznych.
Fot. 26. Boodrzew gruczoowaty Ailanthus altissima gatunek wpeni zadomowiony wwarunkach miejskich, m.in. we Wrocawiu (Fot.
Z. Dajdok)
28
Fot. 27. Niecierpek gruczoowaty Impatiens glandulifera ikolczurka klapowana Echinocystis lobata na poboczach drogi wdolinie Wisoka
poniej Krosna (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 30. Rdestowiec ostrokoczysty Reynoutria japonica tworzy zwarte paty wdolinach rzecznych (por. rozdz. 3) ina terenach przemysowych m.in. na nasypach kolejowych; na zdjciu Wrocaw-Fabryczna (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 28 i29. Robinia akacjowa Robinia pseudoacacia czsto zajmuje siedliska wzdu szlakw kolejowych (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 31. Przetacznik nitkowaty Veronica filiformis rozprzestrzenia si gwnie na trawnikach ipastwiskach wpoudniowej czci kraju (Fot.
Z. Dajdok)
28
Fot. 27. Niecierpek gruczoowaty Impatiens glandulifera ikolczurka klapowana Echinocystis lobata na poboczach drogi wdolinie Wisoka
poniej Krosna (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 30. Rdestowiec ostrokoczysty Reynoutria japonica tworzy zwarte paty wdolinach rzecznych (por. rozdz. 3) ina terenach przemysowych m.in. na nasypach kolejowych; na zdjciu Wrocaw-Fabryczna (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 28 i29. Robinia akacjowa Robinia pseudoacacia czsto zajmuje siedliska wzdu szlakw kolejowych (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 31. Przetacznik nitkowaty Veronica filiformis rozprzestrzenia si gwnie na trawnikach ipastwiskach wpoudniowej czci kraju (Fot.
Z. Dajdok)
30
Fot. 34 i35. Rzepie woski Xanthium albinum wkracza do zbiorowisk rolinnych na terenach zalewowych. Na zdjciu po lewej egzemplarze gatunku wParku Narodowym Ujcie Warty, po prawej brzeg Wisy poniej Krakowa (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 32. ubin trway Lupinus polyphyllus moe miejscami zdominowa rolinno kow na zdjciu okolice schroniska Andrzejwka
wGrach Suchych (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 33. Barszcz Sosnowskiego Heracleum sosnowskyi wkraczajcy m.in. do zbiorowisk podmokych k na zdjciu okolice yc wGrach
Stoowych (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 36. Kolczurka klapowana Echinocystis lobata rolina chtnie uprawiana wcelach ozdobnych, dziczejca izadomawiajca si na
brzegach zarwno wd pyncych, jak te stojcych na zdjciu brzegi Bystrzycy we Wrocawiu (Fot. Z. Dajdok)
30
Fot. 34 i35. Rzepie woski Xanthium albinum wkracza do zbiorowisk rolinnych na terenach zalewowych. Na zdjciu po lewej egzemplarze gatunku wParku Narodowym Ujcie Warty, po prawej brzeg Wisy poniej Krakowa (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 32. ubin trway Lupinus polyphyllus moe miejscami zdominowa rolinno kow na zdjciu okolice schroniska Andrzejwka
wGrach Suchych (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 33. Barszcz Sosnowskiego Heracleum sosnowskyi wkraczajcy m.in. do zbiorowisk podmokych k na zdjciu okolice yc wGrach
Stoowych (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 36. Kolczurka klapowana Echinocystis lobata rolina chtnie uprawiana wcelach ozdobnych, dziczejca izadomawiajca si na
brzegach zarwno wd pyncych, jak te stojcych na zdjciu brzegi Bystrzycy we Wrocawiu (Fot. Z. Dajdok)
32
Fot. 37. Brzegi Wisy poniej Krakowa poronite przez kolczurk klapowan Echinocystis lobata (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 39 i40. Nawocie Solidago spp. gatunki dominujce wniektrych zbiorowiskach rolinnych np. wzioorolach na brzegach rzek
(zdjcie wyej Wisok pod Rzeszowem) lub na nieuytkowanych kach (zdjcie niej dawne ki wokolicach Karowic na Opolszczynie) (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 38. Jeden znajtrudniejszych wzwalczaniu gatunkw obcych we florze Polski tawua kutnerowata Spiraea tomentosa na zdjciu
okolice Bielawy Dolnej wBorach Dolnolskich (Fot. Z. Dajdok)
32
Fot. 37. Brzegi Wisy poniej Krakowa poronite przez kolczurk klapowan Echinocystis lobata (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 39 i40. Nawocie Solidago spp. gatunki dominujce wniektrych zbiorowiskach rolinnych np. wzioorolach na brzegach rzek
(zdjcie wyej Wisok pod Rzeszowem) lub na nieuytkowanych kach (zdjcie niej dawne ki wokolicach Karowic na Opolszczynie) (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 38. Jeden znajtrudniejszych wzwalczaniu gatunkw obcych we florze Polski tawua kutnerowata Spiraea tomentosa na zdjciu
okolice Bielawy Dolnej wBorach Dolnolskich (Fot. Z. Dajdok)
34
4.Katalog Obce roliny inwazyjne wPolsce kryteria identyfikacji

wraz zkomentarzem do ich charakterystyki
Fot. 41. Aster nowobelgijski Aster novi-belgii gatunek rozprzestrzeniajcy si wdolinach rzecznych na zdjciu brzegi Kanau Powodziowego we Wrocawiu (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 42. Przetacznik obcy Veronica peregrina gatunek jednoroczny zdolny do kolonizowania tzw. namulisk (Fot. Z. Dajdok)
Zlisty gatunkw obcych wPolsce wyodrbniono

grup gatunkw inwazyjnych (Zacznik 2). Ich wykaz
zawiera dodatkowe informacje, nieuwzgldnione
woglnym katalogu:
rodzaj zagroenia (przyrodnicze, ekonomiczne, spoeczne),
identyfikacja zagroenia (siedliska zagroone),
skala zjawiska (lokalna, regionalna, krajowa).
Inwazyjny gatunek obcy (ang. invasive alien species, IAS) to gatunek, ktrego introdukcja i/lub rozprzestrzenianie si zagraa rnorodnoci biologicznej. Ze wzgldw praktycznych, do grupy tej
zaliczono rwnie takie gatunki obce, ktrych introdukcja i/lub rozprzestrzenianie si zagraa gospodarce i/lub zdrowiu czowieka (por. rozdz. 3).
Kryteria identyfikacji statusu gatunkw przyjto
za opracowaniem zespou ekspertw Europejskiej
irdziemnomorskiej Organizacji Ochrony Rolin
(ang. European and Mediterranean Plant Protection
Organization wskrcie EPPO) (Brunel iin. 2010)
zaproponowane wcelu przyjcia wsplnej, porwnywalnej metody postpowania, uzupeniajc je
okryteria autorskie. Kategoryzacj poszczeglnych
gatunkw przeprowadzono wsposb opisowy
ipunktowy, wykorzystujc metod bonitacyjn,
polegajc na przyjciu dla kadego zzaproponowanych kryteriw skali punktowej. Poszczeglne kryteria oceny gatunkw wyceniono, przyznajc proporcjonaln liczb punktw wposzczeglnych
kategoriach. Dziki temu moliwe byo sumowanie
punktw ina tej podstawie okrelenie aktualnej sytuacji gatunku wnaszym kraju.
Wstpnej selekcji idalszej kategoryzacji gatunkw
obcych dokonano na podstawie dostpnych informacji:
A.Gatunek wystpuje wPolsce, status gatunku
potwierdzony (zadomowiony), przynajmniej
cz danych ozasigu, sposobie wystpowania irodzaju zagroe dostpna
podlega ocenie czy spenia kryteria gatunku
inwazyjnego
1.Z asig wPolsce okrelony na podstawie
liczby stanowisk (jednostek kartogramu
ATPOL7) imap rozmieszczenia
7
ATPOL Atlas Rozmieszczenia Rolin Naczyniowych wPolsce (Zajc A., Zajc M. (red.). 2001)
lokalny (wjednym regionie/wojewdztwie)

1
regionalny (wdwch kilku regionach/
wojewdztwach) 2
krajowy (na przewaajcym obszarze kraju)
3
2. Wielko populacji
gatunek wystpuje wniewielkiej liczbie
osobnikw na jednym lub kilku stanowiskach 1
gatunek wystpuje wniewielkiej liczebnoci osobnikw na wielu stanowiskach lub
wduej liczbie osobnikw na jednym lub
kilku stanowiskach 2
na przewaajcym obszarze znanych jest
wiele rozproszonych stanowisk oumiarkowanej liczbie osobnikw gatunku lub dua
liczba stanowisk ocharakterze wikszych
skupie 3
na przewaajcym obszarze dominuj stanowiska zdu liczb osobnikw gatunku
lub te ich due skupienia 4
gatunek wystpuje na caym obszarze,
przewanie wduej liczbie osobnikw, tworzc rozlege any 5
3.Typy kolonizowanych siedlisk/zbiorowisk
rolinnych
wycznie antropogeniczne 1
przede wszystkim antropogeniczne zmoliwoci kolonizowania siedlisk ocharakterze pnaturalnym inaturalnym 2
przede wszystkim siedliska pnaturalne
inaturalne 3
4. Tendencje dynamiczne
liczba stanowisk zmniejsza si wokresie
ostatnich 20 lat 0
brak danych 1
utrzymuje si na dotychczasowych stanowiskach 2

s topniowo zajmuje nowe stanowiska
3
wszybkim tempie zwiksza liczb stanowisk 4
5. Rodzaj zagroenia
nie powoduje zagroe lub wymaga oceny
0
34
4.Katalog Obce roliny inwazyjne wPolsce kryteria identyfikacji

wraz zkomentarzem do ich charakterystyki
Fot. 41. Aster nowobelgijski Aster novi-belgii gatunek rozprzestrzeniajcy si wdolinach rzecznych na zdjciu brzegi Kanau Powodziowego we Wrocawiu (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 42. Przetacznik obcy Veronica peregrina gatunek jednoroczny zdolny do kolonizowania tzw. namulisk (Fot. Z. Dajdok)
Zlisty gatunkw obcych wPolsce wyodrbniono

grup gatunkw inwazyjnych (Zacznik 2). Ich wykaz
zawiera dodatkowe informacje, nieuwzgldnione
woglnym katalogu:
rodzaj zagroenia (przyrodnicze, ekonomiczne, spoeczne),
identyfikacja zagroenia (siedliska zagroone),
skala zjawiska (lokalna, regionalna, krajowa).
Inwazyjny gatunek obcy (ang. invasive alien species, IAS) to gatunek, ktrego introdukcja i/lub rozprzestrzenianie si zagraa rnorodnoci biologicznej. Ze wzgldw praktycznych, do grupy tej
zaliczono rwnie takie gatunki obce, ktrych introdukcja i/lub rozprzestrzenianie si zagraa gospodarce i/lub zdrowiu czowieka (por. rozdz. 3).
Kryteria identyfikacji statusu gatunkw przyjto
za opracowaniem zespou ekspertw Europejskiej
irdziemnomorskiej Organizacji Ochrony Rolin
(ang. European and Mediterranean Plant Protection
Organization wskrcie EPPO) (Brunel iin. 2010)
zaproponowane wcelu przyjcia wsplnej, porwnywalnej metody postpowania, uzupeniajc je
okryteria autorskie. Kategoryzacj poszczeglnych
gatunkw przeprowadzono wsposb opisowy
ipunktowy, wykorzystujc metod bonitacyjn,
polegajc na przyjciu dla kadego zzaproponowanych kryteriw skali punktowej. Poszczeglne kryteria oceny gatunkw wyceniono, przyznajc proporcjonaln liczb punktw wposzczeglnych
kategoriach. Dziki temu moliwe byo sumowanie
punktw ina tej podstawie okrelenie aktualnej sytuacji gatunku wnaszym kraju.
Wstpnej selekcji idalszej kategoryzacji gatunkw
obcych dokonano na podstawie dostpnych informacji:
A.Gatunek wystpuje wPolsce, status gatunku
potwierdzony (zadomowiony), przynajmniej
cz danych ozasigu, sposobie wystpowania irodzaju zagroe dostpna
podlega ocenie czy spenia kryteria gatunku
inwazyjnego
1.Z asig wPolsce okrelony na podstawie
liczby stanowisk (jednostek kartogramu
ATPOL7) imap rozmieszczenia
7
lokalny (wjednym regionie/wojewdztwie)

1
regionalny (wdwch kilku regionach/
wojewdztwach) 2
krajowy (na przewaajcym obszarze kraju)
3
2. Wielko populacji
gatunek wystpuje wniewielkiej liczbie
osobnikw na jednym lub kilku stanowiskach 1
gatunek wystpuje wniewielkiej liczebnoci osobnikw na wielu stanowiskach lub
wduej liczbie osobnikw na jednym lub
kilku stanowiskach 2
na przewaajcym obszarze znanych jest
wiele rozproszonych stanowisk oumiarkowanej liczbie osobnikw gatunku lub dua
liczba stanowisk ocharakterze wikszych
skupie 3
na przewaajcym obszarze dominuj stanowiska zdu liczb osobnikw gatunku
lub te ich due skupienia 4
gatunek wystpuje na caym obszarze,
przewanie wduej liczbie osobnikw, tworzc rozlege any 5
3.Typy kolonizowanych siedlisk/zbiorowisk
rolinnych
wycznie antropogeniczne 1
przede wszystkim antropogeniczne zmoliwoci kolonizowania siedlisk ocharakterze pnaturalnym inaturalnym 2
przede wszystkim siedliska pnaturalne
inaturalne 3
4. Tendencje dynamiczne
liczba stanowisk zmniejsza si wokresie
ostatnich 20 lat 0
brak danych 1
utrzymuje si na dotychczasowych stanowiskach 2

s topniowo zajmuje nowe stanowiska
3
wszybkim tempie zwiksza liczb stanowisk 4
5. Rodzaj zagroenia
nie powoduje zagroe lub wymaga oceny
0
36
ekologiczne:
zauwaalne 1; bardzo istotne 2
spoeczne:
ekonomiczne:
Moliwa maksymalna liczba punktw: 21
B. Gatunek niepotwierdzony dotd z Polski (lub
notowany dotd na pojedynczych stanowiskach), posiada status gatunku inwazyjnego
w innych regionach Europy
potencjalnie inwazyjny, wymaga monitorowania watch list
Na podstawie zsumowanej liczby punktw wyoniono kategorie gatunkw inwazyjnych w Polsce:
kategoria I 10 i mniej (kolor zielony) chwasty segetalne lub ruderalne, mogce
wystpowa z du ilociowoci,
gwnie na siedliskach antropogenicznych lub te gatunki potencjalnie inwazyjne, obecnie zajmujce
niewielki area lub majce niewielk
liczb stanowisk w kraju lub
w poszczeglnych regionach;
kategoria II 11-12 (kolor ty) gatunki, ktre
ju ujawniy waciwoci inwazyjne
w niektrych regionach, zwikszaj
zajmowany area bd liczb stanowisk lub cechuj si duym potencjaem inwazyjnym znanym z innych
krajw;
kategoria III 13-14 (kolor pomaraczowy)

gatunki, ktre wystpuj na niewielu stanowiskach z du ilociowoci lub w rozproszeniu na wielu
stanowiskach, wprawdzie z niewielk liczebnoci osobnikw lecz
o znanym znaczcym zagroeniu
ekologicznym, ekonomicznym lub
spoecznym;
kategoria IV 15 i wicej (kolor czerwony)
gatunki, ktrych wystpowanie
na obszarze Polski ma bardzo
istotne znaczenie znana jest
zarwno dua liczba ich stanowisk,
jak rwnie dua liczebno osobnikw w patach; wikszo nadal
zwiksza liczb stanowisk lub zajmowany obszar.
Oprcz przytoczonej informacji, przy poszczeglnych gatunkach podano typy siedlisk przyrodniczych, do ktrych gatunki te wnikaj. W identyfikacji
siedlisk zastosowano kody zgodnie z klasyfikacj
przyjt w podrcznikach ochrony siedlisk Natura
2000 (Herbich (red.) 2004 t. 15). Siedliska, w ktrych
obce gatunki stanowi szczeglny problem, lub
w ktrych znajduje si optimum ich wystpowania
w Polsce zaznaczono wytuszczon czcionk. W przypadkach, kiedy gatunek przewanie jest spotykany
w zbiorowiskach ruderalnych, segetalnych lub
w uprawach lenych, a tylko sporadycznie pojawia
si na siedliskach podlegajcych ochronie, kodu siedliska nie wytuszczano lub w ogle nie przyporzdkowano.
36
ekologiczne:
spoeczne:
ekonomiczne:
Moliwa maksymalna liczba punktw: 21
B.Gatunek niepotwierdzony dotd zPolski (lub
notowany dotd na pojedynczych stanowiskach), posiada status gatunku inwazyjnego
winnych regionach Europy
potencjalnie inwazyjny, wymaga monitorowania watch list
Na podstawie zsumowanej liczby punktw wyoniono kategorie gatunkw inwazyjnych wPolsce:
kategoria I 10 imniej (kolor zielony) chwasty segetalne lub ruderalne, mogce
wystpowa zdu ilociowoci,
gwnie na siedliskach antropogenicznych lub te gatunki potencjalnie inwazyjne, obecnie zajmujce
niewielki area lub majce niewielk
liczb stanowisk wkraju lub
wposzczeglnych regionach;
kategoria II11-12 (kolor ty) gatunki, ktre
ju ujawniy waciwoci inwazyjne
wniektrych regionach, zwikszaj
zajmowany area bd liczb stanowisk lub cechuj si duym potencjaem inwazyjnym znanym zinnych
krajw;
kategoria III13-14 (kolor pomaraczowy)

gatunki, ktre wystpuj na niewielu stanowiskach zdu ilociowoci lub wrozproszeniu na wielu
stanowiskach, wprawdzie zniewielk liczebnoci osobnikw lecz
oznanym znaczcym zagroeniu
ekologicznym, ekonomicznym lub
spoecznym;
kategoria IV 15 iwicej (kolor czerwony)
gatunki, ktrych wystpowanie
na obszarze Polski ma bardzo
istotne znaczenie znana jest
zarwno dua liczba ich stanowisk,
jak rwnie dua liczebno osobnikw wpatach; wikszo nadal
zwiksza liczb stanowisk lub zajmowany obszar.
Oprcz przytoczonej informacji, przy poszczeglnych gatunkach podano typy siedlisk przyrodniczych, do ktrych gatunki te wnikaj. Widentyfikacji
siedlisk zastosowano kody zgodnie zklasyfikacji
przyjt wpodrcznikach ochrony siedlisk Natura
2000 (Herbich (red.) 2004 t. 15). Siedliska, wktrych
obce gatunki stanowi szczeglny problem, lub
wktrych znajduje si optimum ich wystpowania
wPolsce zaznaczono wytuszczon czcionk. Wprzypadkach, kiedy gatunek przewanie jest spotykany
wzbiorowiskach ruderalnych, segetalnych lub
wuprawach lenych, atylko sporadycznie pojawia
si na siedliskach podlegajcych ochronie, kodu siedliska nie wytuszczano lub wogle nie przyporzdkowano.
5.Obce drzewa ikrzewy, ktre wprzypadku zadomowienia na obszarach

cennych przyrodniczo mog zagraa rnorodnoci biologicznej
Do najwaniejszych rde zagroenia rnorodnoci biologicznej nale introdukcje obcych gatunkw rolin, ktre po wprowadzaniu do wolnej przyrody ujawniaj zdolno do trwaego zadomowienia
ispontanicznego opanowywania oraz przeksztacania zbiorowisk rolinnych. Szczeglne znaczenie pod
tym wzgldem maj introdukcje drzew ikrzeww,
albowiem mog one prowadzi do dugotrwaych
przeobrae skadu florystycznego oraz struktury
fitocenoz lenych izarolowych, zwaszcza jeli s
prowadzone od dawna, wielokrotnie ina duych
obszarach.
Zpunktu widzenia ochrony rnorodnoci lokalnej lub regionalnej, gatunek obcy jest zawsze realnym lub potencjalnym zagroeniem dla gatunkw
miejscowych: wprowadza nowe interakcje wekosystemach, zajmuje siedliska, czsto dziaa redukujco
na gatunki rodzime, przy czym zwykle trudno zgry
przewidzie stopie agresywnoci izdolnoci do wnikania gatunku obcego do naturalnych lub pnaturalnych ukadw ekologicznych (Olaczek 2000). Nie
bez znaczenia s, zwykle mniej dostrzegalne goym
okiem, zaburzenia genetyczne powodowane przez
introdukcj obcych gatunkw spokrewnionych
zgatunkami rodzimymi, czego przykadem jest
antropohybrydyzacja wywoana przez upraw
modrzewia japoskiego, ktry krzyuje si zmodrzewiem europejskim czy topoli euroamerykaskich
tworzcych mieszace zkrajow topol czarn
(Danielewicz, Maliski 2003).
Zainteresowanie wprowadzaniem drzew ikrzeww obcego pochodzenia do rodkowej Europy ma
kilkusetletni histori. Pocztkowo sprowadzano
przede wszystkim gatunki drzew owocowych, aod
koca XV w. drzewa ikrzewy ozdobne zprzeznaczeniem do uprawy wogrodach iparkach. Od drugiej
poowy XIX wieku, awic ju we wczesnym okresie
planowej gospodarki lenej, rozwijaa si koncepcja
wprowadzania obcych rolin drzewiastych do lasw,
ktrej naczelnym zamysem bya intensyfikacja produkcji oraz wzbogacenie asortymentu surowca
drzewnego. Zczasem pojawiay si inne motywy
introdukcji drzew ikrzeww obcego pochodzenia do
rodowiska lenego, zwizane midzy innymi
zpolepszaniem waciwoci ubogich lub zdegradowanych siedlisk, biocenotycznym urozmaicaniem
monokultur drzew iglastych, pozyskiwaniem uyt-
kw niedrzewnych, atake zochron lasu przed gradacjami owadw izanieczyszczeniami chemicznymi

powietrza oraz gleby. Obce drzewa ikrzewy wykorzystywano na szerok skal do zakadania zadrzewie, zktrych cz lokalizowano na terenach
lenych (np.przy orodkach turystyczno-wypoczynkowych) lub wich ssiedztwie, przy szlakach komunikacyjnych przebiegajcych przez lasy albo wzdu
linii brzegowych ciekw iwd stojcych. Ostatnio,
zpunktu widzenia rozpatrywanej tu problematyki,
coraz wikszego znaczenia nabiera uprawa gatunkw
obcych wogrodach osiedli dynamicznie rozwijajcych si poza miastami, nierzadko na terenach chronionych, takich jak parki krajobrazowe czy obszary
chronionego krajobrazu.
Obecnie na terenie Polski jest uprawianych ponad
2500 gatunkw (bez odmian) drzew ikrzeww, co
stanowi liczb okoo 10-krotnie wiksz od liczby
rodzimych gatunkw drzewiastych. Stosunkowo niewiele znich ujawnio dotychczas zdolno do trwaego zadomowienia, lecz nie da si wykluczy, e inne
wprzyszoci wyka tak waciwo, albowiem
wprzypadku wymienionej grupy rolin moe si ona
wyksztaci dopiero po kilku dziesicioleciach od
momentu introdukcji8.
Najwiksze zagroenie dla rodzimej rnorodnoci biologicznej stanowi introdukcje drzew ikrzeww do rodowiska przyrodniczego obiektw chronionych, takich jak parki narodowe irezerwaty
przyrody, obszary Natura 2000 iparki krajobrazowe,
poniewa maj one kluczowe znaczenie dla zachowania rodzimej flory irolinnoci. Ju kilkadziesit lat
temu postulowano cakowite wyczenie zuprawy
obcych gatunkw wlasach ocharakterze naturalnym
(Bellon iin. 1977), adzi kwesti t czciowo okrelaj przepisy prawa zzakresu ochrony przyrody. Nie
oznacza to jednak, e mniej naraone na utrat rnorodnoci wskutek introdukcji s ekosystemy formalnie niechronione. Dotyczy to gwnie ukadw
szczeglnie podatnych na wnikanie iekspansj antropofitw, jakimi s np.lasy izarola wdolinach rzecznych czy zbiorowiska powstajce na terenach przemysowych lub pokopalnianych ozniszczonej
rolinnoci naturalnej, atake lasw gospodarczych,
zwaszcza silnie znieksztaconych przez dawn
8
Por. take rozdz. 1.
38
gospodark len. Wyrazem troski ozachowanie

naturalnych walorw lasw gospodarczych jest midzy innymi nastpujcy zapis wnajnowszych Zasadach hodowli lasu (2012): Jednym zwanych celw
hodowli lasu jest racjonalne uytkowanie ibiece
odnawianie zasobw lenych zzachowaniem ich
naturalnej rnorodnoci biologicznej.
Na podstawie przeprowadzonych dotd analiz
waciwoci gatunkw drzewiastych zadomowionych
wwolnej przyrodzie mona stwierdzi, e nie stanowi one jednolitej grupy dajcej si wyodrbni ze
wzgldu na cechy biologiczne, ekologiczne czy strategie yciowe. Jest to zrozumiae, albowiem rne
gatunki ulegaj naturalizacji wrozmaitych warunkach, wmniej lub bardziej zaburzonych albo ustabilizowanych zbiorowiskach rolinnych, na rnych
etapach przebiegu takich procesw, jak: degeneracja
iregeneracja fitocenoz oraz sukcesja pierwotna isukcesja wtrna. S wrd nich nie tylko typowi pionierzy itzw. generalici, lecz take gatunki owskich
skalach wymaga siedliskowych (Danielewicz 2006),
aniekiedy rwnie obardzo maych zasigach naturalnych (Danielewicz, Maliski 2004).
Przedstawiona tu lista obcych gatunkw drzew
ikrzeww, ktre wprzypadku zadomowienia na
obszarach cennych przyrodniczo mog zagraa rnorodnoci biologicznej (Zacznik 3), zostaa sporzdzona na podstawie informacji zaczerpnitych zlicznych publikacji naukow ych trak tujc ych
otendencjach dynamicznych obcych gatunkw
drzew ikrzeww wPolsce, zktrych wikszo, jakie
ukazay si do 2003 roku, zacytowano wopracowaniu
Danielewicza iMaliskiego (2003). Wykorzystano te
nowsze prace (np.Tokarska-Guzik 2005 aib; Seneta,
Dolatowski 2011), atake wasne materiay niepubli-
kowane oraz wiadomoci uzyskane od specjalistw

zajmujcych si t problematyk. Wykaz obejmuje
najbardziej znane istosunkowo najczciej uprawiane gatunki; pominito wnim te drzewa ikrzewy,
ktre wprawdzie s unas zaliczane do zadomowionych, lecz notowane dotd sporadycznie na stanowiskach wtrnych ibez tendencji do ekspansji.
Uwzgldnione na wspomnianej licie gatunki
mona podzieli na trzy grupy. Wpierwszej znalazy
si te drzewa ikrzewy, ktrych zdolnoci do ekspansji,
opanowywania iprzeksztacania zbiorowisk rolinnych wskali caego kraju byy wielokrotnie dokumentowane, wzwizku zczym s one zaliczane do rolin
inwazyjnych. Do drugiej grupy nale gatunki wykazujce takie same waciwoci, zt rnic, e przejawy ich inwazji obserwowano wskali regionalnej lub
lokalnej. Trzecia grupa obejmuje nieinwazyjne drzewa
ikrzewy, wprawdzie zdolne do spontanicznego przemieszczania si iwnikania do naturalnych oraz pnaturalnych zbiorowisk rolinnych, lecz bez skonnoci,
przynajmniej dotychczas, przeobraania ich struktury.
Pominito obce taksony sporadycznie spotykane
wwolnej przyrodzie oraz owtpliwym zadomowieniu, atake te spord zadomowionych unas rolin
drzewiastych, ktre s bardzo rzadko uprawiane lub
trudne do identyfikacji przez niespecjalistw.
Ze wzgldu na konwencj tego opracowania,
wktrym do antropofitw zaliczono roliny niewystpujce dziko na terenie Polski, pominito problematyk gatunkw rodzimych wjednym lub kilku
regionach kraju, lecz obcych na pozostaym obszarze
(np.takie drzewa lene, jak: wierk pospolity,
modrzew europejski, buk pospolity czy lipa szerokolistna), atake tych, ktre maj dyskusyjny status
wnaszej florze (np.db omszony czy jarzb szwedzki).
Fot. 43. Spontaniczny drzewostan klonu jesionolistnego Acer negundo nad Wart wPoznaniu (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 44. Zdziczaa aronia Aronia x prunifolia na torfowisku wwielkopolskim Chlebowie (Fot. W. Danielewicz)
38
gospodark len. Wyrazem troski ozachowanie

naturalnych walorw lasw gospodarczych jest midzy innymi nastpujcy zapis wnajnowszych Zasadach hodowli lasu (2012): Jednym zwanych celw
hodowli lasu jest racjonalne uytkowanie ibiece
odnawianie zasobw lenych zzachowaniem ich
naturalnej rnorodnoci biologicznej.
Na podstawie przeprowadzonych dotd analiz
waciwoci gatunkw drzewiastych zadomowionych
wwolnej przyrodzie mona stwierdzi, e nie stanowi one jednolitej grupy dajcej si wyodrbni ze
wzgldu na cechy biologiczne, ekologiczne czy strategie yciowe. Jest to zrozumiae, albowiem rne
gatunki ulegaj naturalizacji wrozmaitych warunkach, wmniej lub bardziej zaburzonych albo ustabilizowanych zbiorowiskach rolinnych, na rnych
etapach przebiegu takich procesw, jak: degeneracja
iregeneracja fitocenoz oraz sukcesja pierwotna isukcesja wtrna. S wrd nich nie tylko typowi pionierzy itzw. generalici, lecz take gatunki owskich
skalach wymaga siedliskowych (Danielewicz 2006),
aniekiedy rwnie obardzo maych zasigach naturalnych (Danielewicz, Maliski 2004).
Przedstawiona tu lista obcych gatunkw drzew
ikrzeww, ktre wprzypadku zadomowienia na
obszarach cennych przyrodniczo mog zagraa rnorodnoci biologicznej (Zacznik 3), zostaa sporzdzona na podstawie informacji zaczerpnitych zlicznych publikacji naukow ych trak tujc ych
otendencjach dynamicznych obcych gatunkw
drzew ikrzeww wPolsce, zktrych wikszo, jakie
ukazay si do 2003 roku, zacytowano wopracowaniu
Danielewicza iMaliskiego (2003). Wykorzystano te
nowsze prace (np.Tokarska-Guzik 2005 aib; Seneta,
Dolatowski 2011), atake wasne materiay niepubli-
kowane oraz wiadomoci uzyskane od specjalistw

zajmujcych si t problematyk. Wykaz obejmuje
najbardziej znane istosunkowo najczciej uprawiane gatunki; pominito wnim te drzewa ikrzewy,
ktre wprawdzie s unas zaliczane do zadomowionych, lecz notowane dotd sporadycznie na stanowiskach wtrnych ibez tendencji do ekspansji.
Uwzgldnione na wspomnianej licie gatunki
mona podzieli na trzy grupy. Wpierwszej znalazy
si te drzewa ikrzewy, ktrych zdolnoci do ekspansji,
opanowywania iprzeksztacania zbiorowisk rolinnych wskali caego kraju byy wielokrotnie dokumentowane, wzwizku zczym s one zaliczane do rolin
inwazyjnych. Do drugiej grupy nale gatunki wykazujce takie same waciwoci, zt rnic, e przejawy ich inwazji obserwowano wskali regionalnej lub
lokalnej. Trzecia grupa obejmuje nieinwazyjne drzewa
ikrzewy, wprawdzie zdolne do spontanicznego przemieszczania si iwnikania do naturalnych oraz pnaturalnych zbiorowisk rolinnych, lecz bez skonnoci,
przynajmniej dotychczas, przeobraania ich struktury.
Pominito obce taksony sporadycznie spotykane
wwolnej przyrodzie oraz owtpliwym zadomowieniu, atake te spord zadomowionych unas rolin
drzewiastych, ktre s bardzo rzadko uprawiane lub
trudne do identyfikacji przez niespecjalistw.
Ze wzgldu na konwencj tego opracowania,
wktrym do antropofitw zaliczono roliny niewystpujce dziko na terenie Polski, pominito problematyk gatunkw rodzimych wjednym lub kilku
regionach kraju, lecz obcych na pozostaym obszarze
(np.takie drzewa lene, jak: wierk pospolity,
modrzew europejski, buk pospolity czy lipa szerokolistna), atake tych, ktre maj dyskusyjny status
wnaszej florze (np.db omszony czy jarzb szwedzki).
Fot. 43. Spontaniczny drzewostan klonu jesionolistnego Acer negundo nad Wart wPoznaniu (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 44. Zdziczaa aronia Aronia x prunifolia na torfowisku wwielkopolskim Chlebowie (Fot. W. Danielewicz)
40
Fot. 45. Masowe wystpowanie widoliwy kosowej Amelanchier spicata pod lini wysokiego napicia wlasach koo Wierzonki (okolice
Poznania) (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 47 i48. Dere rozogowy Cornus sericea nad Jeziorem Strzeszyskim (Wielkopolska) (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 49 i50. Irga byszczca Cotoneaster lucidus na skraju lasu wWielkopolskim Parku Narodowym (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 46. widoliwa Lamarcka Amelanchier lamarckii (Fot. W. Danielewicz)
40
Fot. 45. Masowe wystpowanie widoliwy kosowej Amelanchier spicata pod lini wysokiego napicia wlasach koo Wierzonki (okolice
Poznania) (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 47 i48. Dere rozogowy Cornus sericea nad Jeziorem Strzeszyskim (Wielkopolska) (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 49 i50. Irga byszczca Cotoneaster lucidus na skraju lasu wWielkopolskim Parku Narodowym (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 46. widoliwa Lamarcka Amelanchier lamarckii (Fot. W. Danielewicz)
42
Fot. 54. Zotokap pospolity Laburnum anagyroides wWielkopolskim Parku Narodowym (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 51. Db czerwony Quercus rubra wlasach komunalnych wPoznaniu (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 52 i53. Spontaniczne odnowienie dbu czerwonego Quercus rubra pod drzewostanem sosnowym wNadlenictwie Ruszw
(Fot.W.Danielewicz)
Fot. 55. Fragment drzewostanu orzesznika piciolistkowego Carya ovata znaturalnym odnowieniem tego gatunku wNadlenictwie
Oawa (Fot. W. Danielewicz)
42
Fot. 54. Zotokap pospolity Laburnum anagyroides wWielkopolskim Parku Narodowym (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 51. Db czerwony Quercus rubra wlasach komunalnych wPoznaniu (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 52 i53. Spontaniczne odnowienie dbu czerwonego Quercus rubra pod drzewostanem sosnowym wNadlenictwie Ruszw
(Fot.W.Danielewicz)
Fot. 55. Fragment drzewostanu orzesznika piciolistkowego Carya ovata znaturalnym odnowieniem tego gatunku wNadlenictwie
Oawa (Fot. W. Danielewicz)
44
Fot. 56 i57. Zarola wierzby amerykanki Salix eriocephala wdolinie Odry koo miejscowoci Kopanie izblienie szczytu pdu
(Fot.W.Danielewicz)
Fot. 60. Winobluszcz zarolowy Parthenocissus inserta wgu jesionowo-olszowym wdolinie Bogdanki wPoznaniu (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 58 i59. Zarola robinii lepkiej Robinia viscosa na skraju lasu wBiernatkach koo Krnika (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 61 i62. oraz wgu nad Odr Graniczny meander Odry; obszar Natura 2000 (Fot. B. Tokarska-Guzik)
44
Fot. 56 i57. Zarola wierzby amerykanki Salix eriocephala wdolinie Odry koo miejscowoci Kopanie izblienie szczytu pdu
(Fot.W.Danielewicz)
Fot. 60. Winobluszcz zarolowy Parthenocissus inserta wgu jesionowo-olszowym wdolinie Bogdanki wPoznaniu (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 58 i59. Zarola robinii lepkiej Robinia viscosa na skraju lasu wBiernatkach koo Krnika (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 61 i62. oraz wgu nad Odr Graniczny meander Odry; obszar Natura 2000 (Fot. B. Tokarska-Guzik)
46
6.Oglna charakterystyka rolin obcego pochodzenia we florze Polski

6.1. Obce gatunki rolin wPolsce: udzia we florze
kraju
Fot. 63 i64. Ra wielokwiatowa Rosa multiflora na granicy lasu iwilgotnej ki wdolinie Bogdanki wPoznaniu (Fot. W. Danielewicz)
Wskad flory Polski, liczcej blisko 3500 taksonw,

wchodzi aktualnie 939 gatunkw obcego pochodzenia, co stanowi 27% jej skadu (Tabela 2).
Wrd gatunkw obcych wyrniamy: archeofity,
czyli starszych przybyszw (stanowi one ok. 17%
wszystkich gatunkw obcych i4,5% flory cakowitej)
inowszych przybyszw (81%), zpodziaem na kenofity roliny trwale zadomowione (odpowiednio 39%
i10,6%) iefemerofity gatunki niezadomowione
(stanowi 42% i11,4%). (Ryc. 4).
Tabela 2. Skad flory rolin naczyniowych Polski
Grupy gatunkw
Liczba gatunkw na
podstawie Mirek iin.
2002
idanych autorskich
25371
Rodzime
Obce
939
efemerofity
394
zadomowione
527
archeofity
157
kenofity
370
Gatunki owtpliwym statusie
18
Razem
3476
1 rdo Mirek iin. 2002 oraz wasne dane. Uwzgldniono

gatunki wymare iprzypuszczalnie wymare. Nie uwzgldniono
kilkuset gatunkw ztego opracowania, wspczenie uprawianych iprzejciowo dziczejcych.
Gatunki
o wtpliwym
statusie
2%
Archeoty
17%
N = 939
Efemeroty
42%
Fot. 65. Zarola jeyny kaukaskiej Rubus americanus we wntrzu niedokoczonego domu wPoznaniu (Fot. W. Danielewicz)
Kenoty
39%
Ryc. 4. Skad geograficzno-historyczny gatunkw obcego pochodzenia wystpujcych wPolsce.
Waktualnym katalogu gatunkw obcego pochodzenia znalazy si gatunki nowe:

dodane do listy wstatusie:
Efemerofita (8): konopie dzikie Cannabis sativa
var. spontanea, Oenothera indecora, zaraza berberysowa Orobanche lucorum, Roemeria hybrida, wymord pierzasty Scorzonera laciniata, Sigesbeckia cordifolia, sorgo cukrowe Sorgum bicolor, tragus
groniasty Tragus racemosus
Kenofita (21; wtym 14 lokalnie zadomowionych):
czosnek wonny Allium ramosum (lok.), cibora jadalna
Cyperus esculentus (lok.), moczarka delikatna Elodea
nuttallii (lok.), mika poabska Eragrostis albensis, ewodia Daniela Euodia daniellii (lok.), rzsa drobna Lemna
minuta (lok.), suchodrzew Bella Lonicera bella (lok.),
s.kaukaski L. caucasica (lok.), L. minutiflora (lok.),
Macrosciadium alatum, Mahonia decumbens (lok.),
wiesioek koronkowy Oenothera coronifera, w. nagi
Oe. nuda, w. owosiony Oe. villosa, jaminowiec Philadelphus sp. (lok.), rdest wielokosowy Polygonum polystachyum, liwa winiowa odmiana Pissarda Prunus
cerasifera Pissardi (lok.), rowiec biay Rhodotypos
scandens (lok.), tawua biaa Spirea alba (lok.),
t.Douglasa S. douglasii (lok.), t. kutnerowata S. tomentosa
Archeofita: wyka wskolistna Vicia angustifolia
var. segetalis
Wtpliwy status: wiesioek dwuletni Oenothera
biennis
Gatunki, ktrych status uleg zmianie:
Zgatunku uprawianego na lokalnie zadomowiony (Kn) 41
np.: widoliwa olcholistna Amelanchier alnifolia, . Lamarcka A. lamarckii, amorfa krzewiasta
Amorpha fruticosa, aronia czarna Aronia melanocrpa, a. liwolistna A. prunifolia, bylica Boe
drzewko Artemisia abrotanum, budleja Davida
Buddleya davidii, kasztan jadalny Castanea
sativa, dere rozogowy Cornus seriacea,
poziomkwka indyjska Duchesnea indica, oliwnik wskolistny Elaeagnus angustifolia, orzech
szary Juglans cinerea, o. czarny J. nigra, zotokap
pospolity Laburnum anagyroides, mahonia
6.1. Obce gatunki rolin w Polsce: udzia we florze

kraju
W skad flory Polski, liczcej blisko 3500 taksonw,
wchodzi aktualnie 939 gatunkw obcego pochodzenia, co stanowi 27% jej skadu (Tabela 2).
Wrd gatunkw obcych wyrniamy: archeofity,
czyli starszych przybyszw (stanowi one ok. 17%
wszystkich gatunkw obcych i 4,5% flory cakowitej)
i nowszych przybyszw (81%), z podziaem na kenofity roliny trwale zadomowione (odpowiednio 39%
i 10,6%) i efemerofity gatunki niezadomowione
(stanowi 42% i 11,4%). (Ryc. 4).
Tabela 2. Skad flory rolin naczyniowych Polski
Grupy gatunkw
Liczba gatunkw na
podstawie M IREK i in.
2002
i danych autorskich
25371
Rodzime
Obce
939
efemerofity
zadomowione
394
527
archeofity
157
kenofity
370
Gatunki o wtpliwym statusie
18
Razem
3476
1 rdo Mirek i in. 2002 oraz wasne dane. Uwzgldniono

gatunki wymare i przypuszczalnie wymare. Nie uwzgldniono
kilkuset gatunkw z tego opracowania, wspczenie uprawianych i przejciowo dziczejcych.
Ryc. 4. Skad geograficzno-historyczny gatunkw obcego pochodzenia wystpujcych w Polsce.
W aktualnym katalogu gatunkw obcego pochodzenia znalazy si gatunki nowe:

dodane do listy w statusie:
Efemerofita (8): konopie dzikie Cannabis sativa
var. spontanea, Oenothera indecora, zaraza berberysowa Orobanche lucorum, Roemeria hybrida, wymord pierzasty Scorzonera laciniata, Sigesbeckia cordifolia, sorgo cukrowe Sorgum bicolor, tragus
groniasty Tragus racemosus
Kenofita (21; w tym 14 lokalnie zadomowionych):
czosnek wonny Allium ramosum (lok.), cibora jadalna
Cyperus esculentus (lok.), moczarka delikatna Elodea
nuttallii (lok.), mika poabska Eragrostis albensis, ewodia Daniela Euodia daniellii (lok.), rzsa malutka Lemna
minuta (lok.), suchodrzew Bella Lonicera bella (lok.),
s. kaukaski L. caucasica (lok.), L. minutiflora (lok.),
Macrosciadium alatum, Mahonia decumbens (lok.),
wiesioek koronkowy Oenothera coronifera, w. nagi
Oe. nuda, w. owosiony Oe. villosa, jaminowiec Philadelphus sp. (lok.), rdest wielokosowy Polygonum polystachyum, liwa winiowa odmiana Pissarda Prunus
cerasifera Pissardi (lok.), rowiec biay Rhodotypos
scandens (lok.), tawua biaa Spirea alba (lok.),
t. Douglasa S. douglasii (lok.), t. kutnerowata S. tomentosa
Archeofita: wyka wskolistna Vicia angustifolia
var. segetalis
Wtpliwy status: wiesioek dwuletni Oenothera
biennis
Gatunki, ktrych status uleg zmianie:
Z gatunku uprawianego na lokalnie zadomowiony (Kn) 41
np.: widoliwa olcholistna Amelanchier alnifolia, . Lamarcka A. lamarckii, amorfa krzewiasta
Amorpha fruticosa, aronia czarna Aronia melanocrpa, a. liwolistna A. prunifolia, bylica Boe
drzewko Artemisia abrotanum, budleja Davida
Buddleya davidii, kasztan jadalny Castanea
sativa, dere rozogowy Cornus sericea,
poziomkwka indyjska Duchesnea indica, oliwnik wskolistny Elaeagnus angustifolia, orzech
szary Juglans cinerea, o. czarny J. nigra, zotokap
pospolity Laburnum anagyroides, mahonia
48
pospolita Mahonia aquifolium, wierk kaukaski

Picea orientalis, ywotnik wschodni Thuja occidentalis, . olbrzymi Th. plicata, choina kanadyjska Tsuga canadensis
zefemerofita na lokalnie zadomowiony (Kn)
22
np.zalaz pospolity Abutilon theofrasti, egilops
cylindryczny Aegilops cylindrica, bylica dwuletnia Artemisia biennis, azolla paprotkowa Azolla
filiculoides, dzwonek rapunku Campanula
rapunculus, komosa australijska Chenopodium
pumilio, poziewnik piaskowy Galeopsis segetum, Lathyrus aphaca, starzec nierwnozbny
Ryc. 5. Liczba gatunkw obcych

wystpujcych wPolsce wnajliczniej
reprezentowanych rodzinach.
Uwaga: nie uwzgldniono rodzin
reprezentowanych przez 12 gatunki.
Senecio inaequidens, paka drobna Typha

minima, nurzaniec rubowy Vallisneria spiralis
zkenofita na archeofit 2
hyzop lekarski Hyssopus officinalis, laz zygmarek Malva alcea
zrodzimego na archeofit 2
farbownik (krzywoszyj) polny Anchusa arvensis,
pasternak zwyczajny Pastinaca sativa
zrodzimego na kenofit 2
poziewnik wskolistny Galeopsis angustifolia,
zaraza drobnokwiatowa Orobanche minor
zgatunku owtpliwym statusie na archeofit 4
f arbownik lekarski Anchusa officinalis, palusznik

nitkowaty Digitaria ischaemum, bniec biay
Melandrium album, roszpunka (roszponka) mieszana Valerianella mixta
zgatunku owtpliwym statusie na kenofit 8
krwawnik szlachetny Achillea nobilis (lok.), uczep
lski Bidens radiata, cyklamen purpurowy Cyclamen purpurascens, wilczomlecz (ostromlecz)
pstry Euphorbia epithymoides, oczyga porednia
Lapsana intermedia, lnica janowcowata Linaria
genistifolia, zaraza gazista Orobanche ramosa,
smotrawa okazaa Telekia speciosa
Grupy taksonomiczne
Gatunki rolin obcego pochodzenia wystpujce
wPolsce nale do 85 rodzin (zcznej liczby 188
rodzin we florze krajowej) (Ryc. 5) oraz 282 rodzajw.
Przewaaj wrd nich taksony reprezentowane przez
Aceraceae
Amaranthaceae
p
Apiaceae
Asteraceae
Balsaminaceae
BBoraginaceae
i
Brassicaceae
Campanulaceae
Caprifoliaceae
Caryophyllaceae
Chenopodiaceae
Cucurbitaceae
Cuscutaceae
Cyperaceae
Euphorbiaceae
Fabaceae
Fagaceae
Fumariaceae
Geraniaceae
Juglandaceae
Lamiaceae
Liliaceae
Malvaceae
Onagraceae
Orobanchaceae
Oxalidaceae
Papaveraceae
Pinaceae
Plantaginaceae
Poaceae
Polygonaceae
Portulacaceae
Primulaceae
Ranunculaceae
Resedaceae
Rosaceae
Rubiaceae
S li
Salicaceae
Scrophulariaceae
Solanaceae
Urticaceae
Valerianaceae
Vitaceae
ma liczb gatunkw, amianowicie: zjednym gatunkiem, dwoma czy trzema gatunkami. Natomiast do
rodzajw znajwiksz liczb odnotowanych gatunkw (taksonw) zaliczy naley: wiesioek Oenothera
30, komosa Chenopodium 22, stokosa Bromus 20,
wyka Vicia 15, szarat Amaranthus 14oraz chaber
Centaurea ira Rosa po 11 gatunkw.
We florze Polski rodziny najbogatsze wgatunki to
jednoczenie rodziny charakteryzujce si duym
udziaem gatunkw obcych, amianowicie: astrowate
(zoone) Asteraceae 132 gatunki, wiechlinowate
(trawy) Poaceae 106, bobowate (motylkowate) Fabaceae 70, kapustowate (krzyowe) Brassicaceae 69
(Tab. 3; Ryc. 5). Najliczniejsza wPolsce rodzina zoonych Asteraceae obejmuje, oprcz kenofitw rwnie
liczne archeofity iefemerofity. Przykadowo, liczna
wgatunki rodzina Amaranthaceae ma wPolsce jedynie swoich obcych reprezentantw.
Tabela 3. Rodziny najbogatsze wgatunki obcego pochodzenia

Liczba
gatunkw
Liczba
archeofitw
Liczba
kenofitw
Liczba
efemerofitw
Asteraceae Astrowate (Zoone)
132
15
55
62
Poaceae Wiechlinowate (Trawy)
106
19
18
69
Fabaceae Bobowate (Motylkowate)
70
21
42
Brassicaceae Kapustowate (Krzyowe)
69
16
23
30
Rosaceae Rowate
56
50
Chenopodiaceae Komosowate
44
20
15
Scrophulariaceae Trdownikowate
34
12
11
11
Lamiaceae Jasnotowate (Wargowe)
32
12
10
10
Onagraceae Wiesiokowate
31
30
Caryophyllaceae Godzikowate
27
14
Apiaceae Selerowate (Baldaszkowate)
25
14
Boraginaceae Ogrecznikowate (Szorstkolistne)
18
13
Polygonaceae Rdestowate
17
Amaranthaceae Szaratowate
15
Geraniaceae Bodziszkowate
15
Solanaceae Psiankowate
15
Malvaceae lazowate (Malwowate)
13
Euphorbiaceae Wilczomleczowate
10
Fumariaceae Dymnicowate
10
Rubiaceae Marzanowate
10
Rodzina
20
40
60
80
LLiczba
czba gatunkw
100
120
140
48
pospolita Mahonia aquifolium, wierk kaukaski

Picea orientalis, ywotnik wschodni Thuja occidentalis, . olbrzymi Th. plicata, choina kanadyjska Tsuga canadensis
zefemerofita na lokalnie zadomowiony (Kn)
22
np.zalaz pospolity Abutilon theofrasti, egilops
cylindryczny Aegilops cylindrica, bylica dwuletnia Artemisia biennis, azolla paprotkowa Azolla
filiculoides, dzwonek rapunku Campanula
rapunculus, komosa australijska Chenopodium
pumilio, poziewnik piaskowy Galeopsis segetum, Lathyrus aphaca, starzec nierwnozbny
Ryc. 5. Liczba gatunkw obcych

wystpujcych wPolsce wnajliczniej
reprezentowanych rodzinach.
Uwaga: nie uwzgldniono rodzin
reprezentowanych przez 12 gatunki.
Senecio inaequidens, paka drobna Typha

minima, nurzaniec rubowy Vallisneria spiralis
zkenofita na archeofit 2
hyzop lekarski Hyssopus officinalis, laz zygmarek Malva alcea
zrodzimego na archeofit 2
farbownik (krzywoszyj) polny Anchusa arvensis,
pasternak zwyczajny Pastinaca sativa
zrodzimego na kenofit 2
poziewnik wskolistny Galeopsis angustifolia,
zaraza drobnokwiatowa Orobanche minor
zgatunku owtpliwym statusie na archeofit 4
f arbownik lekarski Anchusa officinalis, palusznik

nitkowaty Digitaria ischaemum, bniec biay
Melandrium album, roszpunka (roszponka) mieszana Valerianella mixta
zgatunku owtpliwym statusie na kenofit 8
krwawnik szlachetny Achillea nobilis (lok.), uczep
lski Bidens radiata, cyklamen purpurowy Cyclamen purpurascens, wilczomlecz (ostromlecz)
pstry Euphorbia epithymoides, oczyga porednia
Lapsana intermedia, lnica janowcowata Linaria
genistifolia, zaraza gazista Orobanche ramosa,
smotrawa okazaa Telekia speciosa
Grupy taksonomiczne
Gatunki rolin obcego pochodzenia wystpujce
wPolsce nale do 85 rodzin (zcznej liczby 188
rodzin we florze krajowej) (Ryc. 5) oraz 282 rodzajw.
Przewaaj wrd nich taksony reprezentowane przez
Aceraceae
Amaranthaceae
p
Apiaceae
Asteraceae
Balsaminaceae
BBoraginaceae
i
Brassicaceae
Campanulaceae
Caprifoliaceae
Caryophyllaceae
Chenopodiaceae
Cucurbitaceae
Cuscutaceae
Cyperaceae
Euphorbiaceae
Fabaceae
Fagaceae
Fumariaceae
Geraniaceae
Juglandaceae
Lamiaceae
Liliaceae
Malvaceae
Onagraceae
Orobanchaceae
Oxalidaceae
Papaveraceae
Pinaceae
Plantaginaceae
Poaceae
Polygonaceae
Portulacaceae
Primulaceae
Ranunculaceae
Resedaceae
Rosaceae
Rubiaceae
S li
Salicaceae
Scrophulariaceae
Solanaceae
Urticaceae
Valerianaceae
Vitaceae
ma liczb gatunkw, amianowicie: zjednym gatunkiem, dwoma czy trzema gatunkami. Natomiast do
rodzajw znajwiksz liczb odnotowanych gatunkw (taksonw) zaliczy naley: wiesioek Oenothera
30, komosa Chenopodium 22, stokosa Bromus 20,
wyka Vicia 15, szarat Amaranthus 14oraz chaber
Centaurea ira Rosa po 11 gatunkw.
We florze Polski rodziny najbogatsze wgatunki to
jednoczenie rodziny charakteryzujce si duym
udziaem gatunkw obcych, amianowicie: astrowate
(zoone) Asteraceae 132 gatunki, wiechlinowate
(trawy) Poaceae 106, bobowate (motylkowate) Fabaceae 70, kapustowate (krzyowe) Brassicaceae 69
(Tab. 3; Ryc. 5). Najliczniejsza wPolsce rodzina zoonych Asteraceae obejmuje, oprcz kenofitw rwnie
liczne archeofity iefemerofity. Przykadowo, liczna
wgatunki rodzina Amaranthaceae ma wPolsce jedynie swoich obcych reprezentantw.
Tabela 3. Rodziny najbogatsze wgatunki obcego pochodzenia

Liczba
gatunkw
Liczba
archeofitw
Liczba
kenofitw
Liczba
efemerofitw
Asteraceae Astrowate (Zoone)
132
15
55
62
Poaceae Wiechlinowate (Trawy)
106
19
18
69
Fabaceae Bobowate (Motylkowate)
70
21
42
Brassicaceae Kapustowate (Krzyowe)
69
16
23
30
Rosaceae Rowate
56
50
Chenopodiaceae Komosowate
44
20
15
Scrophulariaceae Trdownikowate
34
12
11
11
Lamiaceae Jasnotowate (Wargowe)
32
12
10
10
Onagraceae Wiesiokowate
31
30
Caryophyllaceae Godzikowate
27
14
Apiaceae Selerowate (Baldaszkowate)
25
14
Boraginaceae Ogrecznikowate (Szorstkolistne)
18
13
Polygonaceae Rdestowate
17
Amaranthaceae Szaratowate
15
Geraniaceae Bodziszkowate
15
Solanaceae Psiankowate
15
Malvaceae lazowate (Malwowate)
13
Euphorbiaceae Wilczomleczowate
10
Fumariaceae Dymnicowate
10
Rubiaceae Marzanowate
10
Rodzina
20
40
60
80
LLiczba
czba gatunkw
100
120
140
50
Grupy form yciowych

Dominujc form yciow wrd antropofitw
s roliny krtkotrwae (tzw. terofity). Stanowi one
blisko 70% wszystkich archeofitw wystpujcych
wPolsce, 60% efemerofitw iponad 25% kenofitw,
podczas gdy we florze rodzimej jest ich okoo 8%.
Byliny (tzw.hemikryptofity), ktre dominuj we florze rodzimej (ponad 60%), maj rwnie wysoki
udzia wrd antropofitw istanowi okoo 30%
kenofitw, 30% efemerofitw iponad 20% archeofitw. Wrd kenofitw wyrniajc iznaczc
grup stanowi roliny drzewiaste (Ryc. 6). Podsumowujc naley podkreli znaczn odmienno
flory rodzimej wrozkadzie frekwencji form yciowych wporwnaniu zantropofitami.
Pochodzenie
Gatunki obce wystpujce wPolsce pochodz
zszeciu kontynentw (Ryc. 7). Przewaaj gatunki
wywodzce si zrnych regionw Europy. Stosunkowo wysoki udzia wojczystej florze maj take
gatunki pochodzce zrnych obszarw Azji czy
szerzej Eurazji. Reprezentatywn grup, jednak
wycznie wrd nowszych przybyszw, maj gatunki
pnocnoamerykaskie, wywodzce si zobszaru
owyranie zblionych warunkach klimatycznych.
Czas przybycia
Gatunki obce docieray na terytorium Polski wrnych okresach historycznych poczynajc od neolitu.
Znajomo historii archeofitw opiera si przede
wszystkim na wynikach bada archeobotanicznych
(Korna, Medwecka-Korna 2002) iwymaga dalszych
studiw (okresy pierwszych znalezisk znane s tylko
dla czci gatunkw ztej grupy). Nowsi przybysze,
czyli kenofity, pojawiali si od koca XV wieku, jednak
dokumentacja rejestrujca ich pierwsze stanowiska
odnosi si przede wszystkim do okresu ostatnich 200
lat. Najstarsi przybysze wtej grupie osignli wiek
ponad 400 lat, s jednak nieliczni. Wikszo kenofitw wzbogacia flor Polski wXIX wieku, sprowadzona przez czowieka intencjonalnie, lub zawleczona bez jego wiadomego udziau (Tokarska-Guzik
2005a). Analogicznie, informacja zgromadzona dla
efemerofitw nie jest pena. Szczegowe daty pierwszych rejestracji znamy dla ok. 60 gatunkw; wwikszoci daty te s przyblione (Urbisz Al. 2011). Dwie
trzecie gatunkw ztej grupy to gatunki odnotowane
we florze Polski wXX iXXI wieku.
Typy kolonizowanych zbiorowisk rolinnych
Zgodnie zpotwierdzanymi modelami, gatunki
obce przede wszystkim kolonizuj antropogeniczne
zbiorowiska rolinne, rozwijajce si na siedliskach

zaburzonych lub stworzonych wefekcie dziaalnoci
czowieka. Model ten odnosi si przede wszystkim do
archeofitw. Efemerofity, ktrych pierwsze stanowiska
rejestrowane s gwnie wzbiorowiskach antropoge-
nicznych, przejawiaj jednak tendencj do kolonizowania zbiorowisk seminaturalnych. Pene spektrum

reprezentuj kenofity, ktre tym samym naley traktowa jako grup gatunkw stwarzajcych najwiksze
zagroenie dla rodzimej rnorodnoci (Ryc. 8).
Afryka
Archeoty
Ameryka Pd
Kenotyy
Ameryka Pd i Australia
Efemeroty
Ameryka Pd i Pn
Ameryka Pd i r
Ameryka Pd. r. Pn
Ameryka Pn
Ameryka Pn i Azja
Ameryka Pn i Pd
Ameryka, Azja i Europa
Antropog.
Australia, Nowa Zelandia
Azja
Azja i Afryka
Europa
Europa i Afryka
Europa i Azja
Europa, Azja i Afryka pn
Europa, Azja, Afryka pn i Australia
Tropiki
?
0
600
50
100
150
200
250
300
350
Liczba gatunkw
Efemeroty
500
Kenoty
Ryc. 7. Charakterystyka geograficzna gatunkw obcego pochodzenia wystpujcych wPolsce
Archeoty
450
Archeoty
400
Kenoty
300
350
Efemeroty
300
Liczba gatunkw
unkw
Liczba gatunkw
400
200
100
250
200
150
100
0
rolina
rolina
krtkotrwaa krtkotrwaa
lub bylina
bylina
pkrzew
rolina
drzewiasta
Ryc. 6. Reprezentacja form yciowych wposzczeglnych grupach gatunkw obcych

Uwaga: Do grupy rolin krtkotrwaych zaliczono roliny roczne i/lub dwuletnie; do rolin drzewiastych: drzewa, krzewy ikrzewinki.
50
0
AS
ASN
AN
SN
Ryc. 8. Typy kolonizowanych zbiorowisk rolinnych przez gatunki wyrnionych grup obcego pochodzenia
A zbiorowiska antropogeniczne; S zbiorowiska seminaturalne; N zbiorowiska naturalne; por. take objanienia wrozdz. 4.
50
Grupy form yciowych

Dominujc form yciow wrd antropofitw
s roliny krtkotrwae (tzw. terofity). Stanowi one
blisko 70% wszystkich archeofitw wystpujcych
wPolsce, 60% efemerofitw iponad 25% kenofitw,
podczas gdy we florze rodzimej jest ich okoo 8%.
Byliny (tzw.hemikryptofity), ktre dominuj we florze rodzimej (ponad 60%), maj rwnie wysoki
udzia wrd antropofitw istanowi okoo 30%
kenofitw, 30% efemerofitw iponad 20% archeofitw. Wrd kenofitw wyrniajc iznaczc
grup stanowi roliny drzewiaste (Ryc. 6). Podsumowujc naley podkreli znaczn odmienno
flory rodzimej wrozkadzie frekwencji form yciowych wporwnaniu zantropofitami.
Pochodzenie
Gatunki obce wystpujce wPolsce pochodz
zszeciu kontynentw (Ryc. 7). Przewaaj gatunki
wywodzce si zrnych regionw Europy. Stosunkowo wysoki udzia wojczystej florze maj take
gatunki pochodzce zrnych obszarw Azji czy
szerzej Eurazji. Reprezentatywn grup, jednak
wycznie wrd nowszych przybyszw, maj gatunki
pnocnoamerykaskie, wywodzce si zobszaru
owyranie zblionych warunkach klimatycznych.
Czas przybycia
Gatunki obce docieray na terytorium Polski wrnych okresach historycznych poczynajc od neolitu.
Znajomo historii archeofitw opiera si przede
wszystkim na wynikach bada archeobotanicznych
(Korna, Medwecka-Korna 2002) iwymaga dalszych
studiw (okresy pierwszych znalezisk znane s tylko
dla czci gatunkw ztej grupy). Nowsi przybysze,
czyli kenofity, pojawiali si od koca XV wieku, jednak
dokumentacja rejestrujca ich pierwsze stanowiska
odnosi si przede wszystkim do okresu ostatnich 200
lat. Najstarsi przybysze wtej grupie osignli wiek
ponad 400 lat, s jednak nieliczni. Wikszo kenofitw wzbogacia flor Polski wXIX wieku, sprowadzona przez czowieka intencjonalnie, lub zawleczona bez jego wiadomego udziau (Tokarska-Guzik
2005a). Analogicznie, informacja zgromadzona dla
efemerofitw nie jest pena. Szczegowe daty pierwszych rejestracji znamy dla ok. 60 gatunkw; wwikszoci daty te s przyblione (Urbisz Al. 2011). Dwie
trzecie gatunkw ztej grupy to gatunki odnotowane
we florze Polski wXX iXXI wieku.
Typy kolonizowanych zbiorowisk rolinnych
Zgodnie zpotwierdzanymi modelami, gatunki
obce przede wszystkim kolonizuj antropogeniczne
zbiorowiska rolinne, rozwijajce si na siedliskach

zaburzonych lub stworzonych wefekcie dziaalnoci
czowieka. Model ten odnosi si przede wszystkim do
archeofitw. Efemerofity, ktrych pierwsze stanowiska
rejestrowane s gwnie wzbiorowiskach antropoge-
nicznych, przejawiaj jednak tendencj do kolonizowania zbiorowisk seminaturalnych. Pene spektrum

reprezentuj kenofity, ktre tym samym naley traktowa jako grup gatunkw stwarzajcych najwiksze
zagroenie dla rodzimej rnorodnoci (Ryc. 8).
Afryka
Archeoty
Ameryka Pd
Kenotyy
Ameryka Pd i Australia
Efemeroty
Ameryka Pd i Pn
Ameryka Pd i r
Ameryka Pd. r. Pn
Ameryka Pn
Ameryka Pn i Azja
Ameryka Pn i Pd
Ameryka, Azja i Europa
Antropog.
Australia, Nowa Zelandia
Azja
Azja i Afryka
Europa
Europa i Afryka
Europa i Azja
Europa, Azja i Afryka pn
Europa, Azja, Afryka pn i Australia
Tropiki
?
0
600
50
100
150
200
250
300
350
Liczba gatunkw
Efemeroty
500
Kenoty
Ryc. 7. Charakterystyka geograficzna gatunkw obcego pochodzenia wystpujcych wPolsce
Archeoty
450
Archeoty
400
Kenoty
300
350
Efemeroty
300
Liczba gatunkw
unkw
Liczba gatunkw
400
200
100
250
200
150
100
0
rolina
rolina
krtkotrwaa krtkotrwaa
lub bylina
bylina
pkrzew
rolina
drzewiasta
Ryc. 6. Reprezentacja form yciowych wposzczeglnych grupach gatunkw obcych

Uwaga: Do grupy rolin krtkotrwaych zaliczono roliny roczne i/lub dwuletnie; do rolin drzewiastych: drzewa, krzewy ikrzewinki.
50
0
AS
ASN
AN
SN
Ryc. 8. Typy kolonizowanych zbiorowisk rolinnych przez gatunki wyrnionych grup obcego pochodzenia
A zbiorowiska antropogeniczne; S zbiorowiska seminaturalne; N zbiorowiska naturalne; por. take objanienia wrozdz. 4.
52
Status antropofitw we florze krajowej

Ponowna weryfikacja statusu gatunkw rolin
obcych wystpujcych wPolsce, wyrnionych na
podstawie wspczesnych zasigw i/lub liczby
stanowisk, wskazuje na znaczcy udzia we florze
gatunkw obcych zadomowionych (437) ilokalnie
zadomowionych (108) (cznie 545). Ta ostatnia
grupa obejmuje wwikszoci gatunki nowe,
dodane do katalogu, arekrutujce si spord
dotychczasowych efemerofitw igatunkw uprawianych. Dla ponad 16% gatunkw obcych (154
gatunki) mona okreli tendencje dynamiczne.

Wrd gatunkw zadomowionych 69 (15,7% i7,3%
oglnej liczby antropofitw) naley do wspczenie ustpujcych (s to gwnie archeofity). Porwnywaln grup tworz zadomowione gatunki ostatusie inwazyjnych (odpowiednio: 15,4% i7,2%).
Grup gatunkw inwazyjnych powikszaj gatunki
przejawiajce t cech wskali lokalnej oraz gatunki
potencjalnie inwazyjne wywodzce si ze wszystkich wyrnionych grup na podstawie kryterium
stopnia zadomowienia (Ryc. 9).
Fot. 66. Poziomkwk indyjsk Duchesnea indica naley uzna za gatunek zadomowiony we florze Polski. Gatunek zmieni status zuprawianego na lokalnie zadomowiony (Fot. B. Tokarska-Guzik)
437
zadomowio
mowiony
n
inwazyjny
lokalnie zadomowiony
ony
107
niezadomowio
mowiony
n
394
SStatus
ustpujcy
Fot. 67. analogicznie zalaz pospolity Abutilon theofrasti. Gatunek zmieni status zefemerofita na lokalnie zadomowiony (Fot. B. Tokarska-Guzik)
inwazyjny
10
20
30
40
50
Liczba gatunkw
Ryc. 9. Status gatunkw rolin obcego pochodzenia wystpujcych wPolsce
60
70
80
Fot. 68 i69. Najstarsi przybysze,

tzw. archeofity zwizani s
przede wszystkim zpolami
uprawnymi, chocia niektrych
mona spotka take na
siedliskach ruderalnych
(Fot. B. Tokarska-Guzik)
52
Status antropofitw we florze krajowej

Ponowna weryfikacja statusu gatunkw rolin
obcych wystpujcych wPolsce, wyrnionych na
podstawie wspczesnych zasigw i/lub liczby
stanowisk, wskazuje na znaczcy udzia we florze
gatunkw obcych zadomowionych (437) ilokalnie
zadomowionych (108) (cznie 545). Ta ostatnia
grupa obejmuje wwikszoci gatunki nowe,
dodane do katalogu, arekrutujce si spord
dotychczasowych efemerofitw igatunkw uprawianych. Dla ponad 16% gatunkw obcych (154
gatunki) mona okreli tendencje dynamiczne.

Wrd gatunkw zadomowionych 69 (15,7% i7,3%
oglnej liczby antropofitw) naley do wspczenie ustpujcych (s to gwnie archeofity). Porwnywaln grup tworz zadomowione gatunki ostatusie inwazyjnych (odpowiednio: 15,4% i7,2%).
Grup gatunkw inwazyjnych powikszaj gatunki
przejawiajce t cech wskali lokalnej oraz gatunki
potencjalnie inwazyjne wywodzce si ze wszystkich wyrnionych grup na podstawie kryterium
stopnia zadomowienia (Ryc. 9).
Fot. 66. Poziomkwk indyjsk Duchesnea indica naley uzna za gatunek zadomowiony we florze Polski. Gatunek zmieni status zuprawianego na lokalnie zadomowiony (Fot. B. Tokarska-Guzik)
437
zadomowio
mowiony
n
inwazyjny
ony
107
niezadomowio
mowiony
n
394
SStatus
ustpujcy
Fot. 67. analogicznie zalaz pospolity Abutilon theofrasti. Gatunek zmieni status zefemerofita na lokalnie zadomowiony (Fot. B. Tokarska-Guzik)
inwazyjny
10
20
30
40
50
Liczba gatunkw
Ryc. 9. Status gatunkw rolin obcego pochodzenia wystpujcych wPolsce
60
70
80
Fot. 68 i69. Najstarsi przybysze,

tzw. archeofity zwizani s
przede wszystkim zpolami
uprawnymi, chocia niektrych
mona spotka take na
siedliskach ruderalnych
54
Fot. 70-73. Pola uprawne i miedze to siedliska archeofitw. Na zdjciach kolejno: 70 kurzylad polny Anagallis arvensis; 71-72 chaber
bawatek Centaurea cyanus, mak polny Papaver rhoeas oraz trawa miota zboowa Apera spica-venti; 73 laz zygmarek Malva alcea
Fot. 74. Wyka brudnota Vicia grandiflora przybysz

z obszaru poudniowo-wschodniej Europy (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 75. Przymiotno (konyza) kanadyjskie Conyza canadensis najczciej

spotykana w Polsce rolina obcego pochodzenia (Fot. B. Tokarska-Guzik)
54
Fot. 70-73. Pola uprawne i miedze to siedliska archeofitw. Na zdjciach kolejno: 70 kurzylad polny Anagallis arvensis; 71-72 chaber
bawatek Centaurea cyanus, mak polny Papaver rhoeas oraz trawa miota zboowa Apera spica-venti; 73 laz zygmarek Malva alcea
(Fot.B.Tokarska-Guzik)
Fot. 76 i77. Niecierpek drobnokwiatowy Impatiens parviflora gatunek stwierdzany wnajwikszej liczbie chronionych typw siedlisk
przyrodniczych (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 74. Wyka pannoska Vicia pannonica przybysz

zobszaru poudniowo-wschodniej Europy (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 75. Przymiotno (konyza) kanadyjskie Conyza canadensis najczciej

spotykana wPolsce rolina obcego pochodzenia (Fot. B. Tokarska-Guzik)
56
Fot. 78 i79. Niecierpek gruczoowaty Impatiens glandulifera przykad gatunku azjatyckiego sprowadzonego wcelach ozdobnych,
rozprzestrzeniajcego si wzbiorowiskach zioorolowych iszuwarowych (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 82. Naparstnica purpurowa Digitalis purpurea w zbiorowisku lenym wKarkonoszach (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 80 i81. Niecierpek pomaraczowy Impatiens capensis gatunek amerykaski obecnie wPolsce znany jedynie zPomorza Zachodniego,
potencjalnie inwazyjny take winnych regionach (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 83 i84.. iwBeskidzie lskim (Fot. B. Tokarska-Guzik)
56
Fot. 78 i79. Niecierpek gruczoowaty Impatiens glandulifera przykad gatunku azjatyckiego sprowadzonego wcelach ozdobnych,
rozprzestrzeniajcego si wzbiorowiskach zioorolowych iszuwarowych (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 82. Naparstnica purpurowa Digitalis purpurea w zbiorowisku lenym wKarkonoszach (Fot. W. Danielewicz)
Fot. 80 i81. Niecierpek pomaraczowy Impatiens capensis gatunek amerykaski obecnie wPolsce znany jedynie zPomorza Zachodniego,
potencjalnie inwazyjny take winnych regionach (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 83 i84.. iwBeskidzie lskim (Fot. B. Tokarska-Guzik)
58
6.2. Obce roliny inwazyjne wPolsce: udzia we

florze kraju iocena zagroenia
Fot. 85. Zocie polny Chrysanthemum segetum przykad gatunku zaliczanego wniektrych regionach (np. na Dolnym lsku) do rolin
zagroonych, awinnych (np. na Pomorzu Zachodnim) do zwikszajcych zajmowany area. Na zdjciu fragment zbiorowiska zudziaem
gatunku pod Zgorzelcem (Fot. W. Bena)
dotychczasowej wiedzy w13typach siedlisk przyrodniczych, robinia akacjowa Robinia pseudoacacia

w10, oraz czeremcha amerykaska Padus serotina,
nawo pna Solidago gigantea itawua kutnerowata
Spiraea tomentosa, ktre notowano w8 typach siedlisk chronionych (Zacznik 4).
Zkolei porwnanie poszczeglnych typw siedlisk
pod wzgldem liczby odnotowanych wich obrbie
gatunkw inwazyjnych wskazuje, e czoowe miejsca
zajmuj Zioorola grskie izioorola nadrzeczne (kod
6430) 23 gatunki, Murawy kserotermiczne (6210)
18 gatunkw, gi wierzbowe topolowe olszowe
ijesionowe (91E0) 16 oraz Niowe igrskie wiee ki
uytkowane ekstensywnie (6510) 12 gatunkw.
Stwierdzenia te maj istotne znaczenie zpunktu
widzenia ochrony przyrody, gdy zjednej strony
potwierdzaj dotychczasowe przypuszczenia przyrodnikw odnonie do rodowisk najbardziej podatnych na wnikanie gatunkw obcych, ajednoczenie
wskazuj ktre spord nich wymagaj najwikszej
uwagi ze wzgldu na zagroenie wyraone liczb
wystpujcych wnich gatunkw. Warto wtym miejscu doda, e niektrzy badacze (np.Catford 2009)
sugeruj, e wobec braku moliwoci sprawdzenia
iporwnania wszystkich gatunkw obcych dla
danego regionu pod wzgldem moliwoci inwazji,
ocenie ryzyka naley podda ekosystemy ku inwazji.
Nastpnie wyznaczy spord nich te najbardziej
podatne na osiedlanie si gatunkw obcych ina tej
podstawie przygotowa tzw. mapy centrw inwazyjnoci (ang. Invasion hotspots maps).
Na podstawie przyjtych kryteriw wyrniono

kilka kategorii gatunkw inwazyjnych:
wskali kraju 35
wskali regionalnej 28
wskali lokalnej 9
oraz 12 gatunkw, ktre naley uzna za potencjalnie inwazyjne (Zacznik 2).
Wyrnione kategorie gatunkw inwazyjnych
pozwalaj na wskazanie grup, dla ktrych moliwe
jest podjcie dziaa kontrolnych izwalczania. S to
przede wszystkim gatunki zgrup oznaczonych kolorem pomaraczowym itym (Ryc. 10).
Jeli generalnie wzi pod uwag powizanie
gatunkw inwazyjnych ztypami siedlisk przyrodniczych, do ktrych wnikaj ina ktrych biornorodno oddziauj, to wrd chronionych siedlisk przyrodniczych (Herbich 2004 t. 1-5) wskazano 38 typw,
wktrych dotychczas zaobserwowano osobniki
przynajmniej jednego zwyrnionych gatunkw
inwazyjnych. Natomiast spord 88 gatunkw inwazyjnych lub potencjalnie inwazyjnych wPolsce (bez
gatunkw dotychczas nie notowanych wPolsce),
zestawionych wZaczniku 2, a 71 (ponad 80%)
pojawia si przynajmniej wjednym chronionym siedlisku przyrodniczym. Pod wzgldem najwikszej
liczby siedlisk, do ktrych wnika ten sam gatunek,
czoowe miejsce zajmuj: niecierpek drobnokwiatowy Impatiens parviflora notowany, wedug
18
16
14
8
6
4
krajowy
regionalny
lokalny
I
Fot. 86. Poziewnik piaskowy Galeopsis segetum na stanowisku pod witoszowem wBorach Dolnolskich (Fot. W. Bena)
II
III
Liczba gatunkw
12
10
IV
Ryc. 10. Liczebno poszczeglnych kategorii gatunkw zadomowionych, wedug przedziaw wyrnionych na podstawie obliczonej
punktacji dla gatunkw inwazyjnych, na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym (wzestawieniu nie uwzgldniono gatunkw
potencjalnie inwazyjnych)
58
6.2. Obce roliny inwazyjne wPolsce: udzia we

florze kraju iocena zagroenia
Fot. 85. Zocie polny Chrysanthemum segetum przykad gatunku zaliczanego wniektrych regionach (np. na Dolnym lsku) do rolin
zagroonych, awinnych (np. na Pomorzu Zachodnim) do zwikszajcych zajmowany area. Na zdjciu fragment zbiorowiska zudziaem
gatunku pod Zgorzelcem (Fot. W. Bena)
dotychczasowej wiedzy w13typach siedlisk przyrodniczych, robinia akacjowa Robinia pseudoacacia

w10, oraz czeremcha amerykaska Padus serotina,
nawo pna Solidago gigantea itawua kutnerowata
Spiraea tomentosa, ktre notowano w8 typach siedlisk chronionych (Zacznik 4).
Zkolei porwnanie poszczeglnych typw siedlisk
pod wzgldem liczby odnotowanych wich obrbie
gatunkw inwazyjnych wskazuje, e czoowe miejsca
zajmuj Zioorola grskie izioorola nadrzeczne (kod
6430) 23 gatunki, Murawy kserotermiczne (6210)
18 gatunkw, gi wierzbowe topolowe olszowe
ijesionowe (91E0) 16 oraz Niowe igrskie wiee ki
uytkowane ekstensywnie (6510) 12 gatunkw.
Stwierdzenia te maj istotne znaczenie zpunktu
widzenia ochrony przyrody, gdy zjednej strony
potwierdzaj dotychczasowe przypuszczenia przyrodnikw odnonie do rodowisk najbardziej podatnych na wnikanie gatunkw obcych, ajednoczenie
wskazuj ktre spord nich wymagaj najwikszej
uwagi ze wzgldu na zagroenie wyraone liczb
wystpujcych wnich gatunkw. Warto wtym miejscu doda, e niektrzy badacze (np.Catford 2009)
sugeruj, e wobec braku moliwoci sprawdzenia
iporwnania wszystkich gatunkw obcych dla
danego regionu pod wzgldem moliwoci inwazji,
ocenie ryzyka naley podda ekosystemy ku inwazji.
Nastpnie wyznaczy spord nich te najbardziej
podatne na osiedlanie si gatunkw obcych ina tej
podstawie przygotowa tzw. mapy centrw inwazyjnoci (ang. Invasion hotspots maps).
Na podstawie przyjtych kryteriw wyrniono

kilka kategorii gatunkw inwazyjnych:
wskali kraju 35
wskali regionalnej 28
wskali lokalnej 9
oraz 12 gatunkw, ktre naley uzna za potencjalnie inwazyjne (Zacznik 2).
Wyrnione kategorie gatunkw inwazyjnych
pozwalaj na wskazanie grup, dla ktrych moliwe
jest podjcie dziaa kontrolnych izwalczania. S to
przede wszystkim gatunki zgrup oznaczonych kolorem pomaraczowym itym (Ryc. 10).
Jeli generalnie wzi pod uwag powizanie
gatunkw inwazyjnych ztypami siedlisk przyrodniczych, do ktrych wnikaj ina ktrych biornorodno oddziauj, to wrd chronionych siedlisk przyrodniczych (Herbich 2004 t. 1-5) wskazano 38 typw,
wktrych dotychczas zaobserwowano osobniki
przynajmniej jednego zwyrnionych gatunkw
inwazyjnych. Natomiast spord 88 gatunkw inwazyjnych lub potencjalnie inwazyjnych wPolsce (bez
gatunkw dotychczas nie notowanych wPolsce),
zestawionych wZaczniku 2, a 71 (ponad 80%)
pojawia si przynajmniej wjednym chronionym siedlisku przyrodniczym. Pod wzgldem najwikszej
liczby siedlisk, do ktrych wnika ten sam gatunek,
czoowe miejsce zajmuj: niecierpek drobnokwiatowy Impatiens parviflora notowany, wedug
18
16
14
8
6
4
krajowy
regionalny
lokalny
I
Fot. 86. Poziewnik piaskowy Galeopsis segetum na stanowisku pod witoszowem wBorach Dolnolskich (Fot. W. Bena)
II
III
Liczba gatunkw
12
10
IV
Ryc. 10. Liczebno poszczeglnych kategorii gatunkw zadomowionych, wedug przedziaw wyrnionych na podstawie obliczonej
punktacji dla gatunkw inwazyjnych, na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym (wzestawieniu nie uwzgldniono gatunkw
potencjalnie inwazyjnych)
60
Fot. 87. Priorytetowo powinny by traktowane te gatunki obce, ktre zagraaj lub potencjalnie stwarzaj zagroenie dla rodzimej
rnorodnoci biologicznej ifunkcjonowania ekosystemw. Rdestowiec ostrokoczysty Reynoutria japonica opanowuje doliny rzeczne
wpoudniowej Polsce, tworzc zwarte, jednogatunkowe paty. Na zdjciu nad rzek Bia wrejonie Czechowic-Dziedzic (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 89. Pnocnoamerykaskie nawocie Solidago, widoczne s wkrajobrazie, szczeglnie wporze kwitnienia. Na zdjciu na odogowanych polach isuchych kach na Wyynie Krakowsko-Wieluskiej (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 88. Rudbekia naga Rudbeckia laciniata iniecierpek gruczoowaty Impatiens glandulifera wniektrych rejonach mog dominowa
wrunie lasw gowych na zdjciu fragment doliny Budkowiczanki pod Karowicami, woj. opolskie (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 90. Wniektrych rejonach Polski roliny inwazyjne stwarzaj zagroenie dla obszarw chronionych. Na zdjciu tablica informacyjna
na trasie cieki dydaktycznej na terenie obszaru Natura 2000 Graniczny meander Odry wgstwinie pdw rdestowca (Fot. B. Tokarska-Guzik)
60
Fot. 87. Priorytetowo powinny by traktowane te gatunki obce, ktre zagraaj lub potencjalnie stwarzaj zagroenie dla rodzimej
rnorodnoci biologicznej ifunkcjonowania ekosystemw. Rdestowiec ostrokoczysty Reynoutria japonica opanowuje doliny rzeczne
wpoudniowej Polsce, tworzc zwarte, jednogatunkowe paty. Na zdjciu nad rzek Bia wrejonie Czechowic-Dziedzic (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 89. Pnocnoamerykaskie nawocie Solidago, widoczne s wkrajobrazie, szczeglnie wporze kwitnienia. Na zdjciu na odogowanych polach isuchych kach na Wyynie Krakowsko-Wieluskiej (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 88. Rudbekia naga Rudbeckia laciniata iniecierpek gruczoowaty Impatiens glandulifera wniektrych rejonach mog dominowa
wrunie lasw gowych na zdjciu fragment doliny Budkowiczanki pod Karowicami, woj. opolskie (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 90. Wniektrych rejonach Polski roliny inwazyjne stwarzaj zagroenie dla obszarw chronionych. Na zdjciu tablica informacyjna
na trasie cieki dydaktycznej na terenie obszaru Natura 2000 Graniczny meander Odry wgstwinie pdw rdestowca (Fot. B. Tokarska-Guzik)
62
6.3. Chwasty segetalne jako gatunki inwazyjne

Wgrupie gatunkw inwazyjnych wskali kraju lub
regionalnie znajduje si 10 taksonw wystpujcych
przede wszystkim na polach uprawnych, acz
znich np.szarat szorstki Amaranthus retroflexus, wonica sina Setaria pumila, tlica drobnokwiatowa
Galinsoga parviflora, spotyka si rwnie czsto na
siedliskach ruderalnych. Wtradycyjnej terminologii
gatunki towarzyszce uprawom nazywa si chwastami segetalnymi. S to: wyczyniec polny Alopecurus
myosuroides, szarat szorstki Amaranthus retroflexus,
tomka ocista Anthoxanthum aristatum, owies guchy
Avena fatua, chwastnica jednostronna Echinochloa
crus-galli, tlica owosiona Galinsoga ciliata, tlica
drobnokwiatowa G.parviflora, wonica sina Setaria
pumila, wonica zielona S. viridis, przetacznik perski
Veronica persica.
Grupa ta jest stosunkowo nieliczna, poniewa termin chwasty inwazyjne nie moe by utosamiany
zmasowym niekiedy wystpowaniem jakiegokolwiek gatunku wuprawach polowych iogrodowych,
spowodowany niewaciw agrotechnik. Ograniczanie masowego wystpowania chwastw wrolinach
uprawnych (zwyczajowo nazywane zwalczaniem
chwastw) jest staym elementem agrotechniki. Poza
stosowaniem przyrodniczych imechanicznych
metod ograniczania zachwaszczenia, do akceptowalnych iniemal powszechnych metod naley zaliczy
stosowanie herbicydw. Zwalczanie chemiczne,
wpraktyce powinno by stosowane jako interwencyjne wprzypadku potencjalnego lub rzeczywistego
przekroczenia tzw. progw szkodliwoci, skutkujcych gwatownym spadkiem plonowania rolin
uprawnych lub pogorszeniem ich jakoci.
Wszystkie chwasty inwazyjne to roliny jednoroczne owysokim potencjale reprodukcji generatywnej. Posiadaj du zdolno do dyspersji wycznie
za pomoc diaspor generatywnych, ktr zawdziczaj wysokiej plennoci, bardzo niskiej masie 1000
nasion/ziarniakw (z wyjtkiem owsa guchego) oraz
anemochorycznym iantropochorycznym przystosowaniom do rozsiewania. Diaspory wszystkich wymienionych wyej gatunkw dojrzewaj ispontanicznie
wysiewaj si na polu przed zbiorem rolin uprawnych, wktrych wystpuj, tworzc tym samym
trway glebowy bank nasion, ktry jest trudny do
ograniczenia.
Wgrupie chwastw inwazyjnych poow stanowi
archeofity nalece do rodziny traw (chwastnica jednostronna, owies guchy, wonica zielona isina,
wyczyniec polny). Wystpuj na polach od czasw

historycznych, ale jeszcze wlatach 50 i60. ubiegego
wieku byy wfazie utajenia (oczekiwania). Obecnie,
zwyjtkiem wyczyca polnego, s wfazie stabilizacji.
Populacje tych gatunkw, wzalenoci od wymaga
siedliskowych, wystpuj wcaej Polsce, astosunki
ilociowe (stopie zachwaszczenia upraw) zale
przede wszystkim od jakoci agrotechniki wrolinach
uprawnych, wtym stosowania wysoce wyspecjalizowanych graminicydw. Wyczyniec polny posiadajcy wPolsce status archeofita obecnie jest wfazie
wzrostu inaley spodziewa si, e na optymalnych
dla tego gatunku yznych glebach ilastych igliniastych, czarnych ziemiach, osignie sukces jak wyej
wymienione trawy. Inwazji sprzyja import iwymiana
materiau siewnego zEuropy oraz zrejonw (plantacji), gdzie niekiedy masowo wystpuje (np.uawy,
Rwnina Spopolska, Kujawy, Nizina lska). Pozostae
gatunki to kenofity, spord ktrych jedynie tlica
drobnokwiatowa osigna ju faz stabilizacji, natomiast tlica owosiona, szarat szorstki, tomka ocista
iprzetacznik perski na optymalnych isuboptymalnych siedliskach zdaj si by jeszcze wfazie geograficznego iekologicznego rozprzestrzeniania si.
Wtabeli 5 podana jest charakterystyka wymaga
siedliskowych omawianych gatunkw oraz ich moliwoci inwazyjnego zasiedlania rolin uytkowych.
Wymienione wyej gatunki najczciej nie sprawiaj jakichkolwiek trudnoci zwizanych zich identyfikacj. Pewnym problemem moe by oznaczenie
owsa guchego. Jeeli przyjmiemy za Autorami
powszechnie znanego wPolsce klucza do oznaczania rolin (Szafer iin. 1986) gwne cechy wyrniajce Avena fatua od pozostaych gatunkw rodzaju
Avena to znaczna cz oznaczanego materiau nie
zawsze odpowiada podstawowym cechom tego
gatunku. Niekiedy wic, mylnie mona oznaczy
mutacyjne formy owsa siewnego przejawiajce
cechy dzikoci, tzw. fatuoidy, jako takson pochodzenia mieszacowego Avena fatua A. sativa, lub
wrcz, jako Avena strigosa owies szorstki czy owies
mieszacowy Avena hybrida Peterm. Wynika to
zwewntrzgatunkowego zrnicowania Avena fatua,
ktre wpodstawowej postaci za Malzewem (1930)
iinnymi, np.Hegi (1965) oraz Korniakiem (1985)
mona sprowadzi do czterech zasadniczych odmian
wystpujcych wPolsce:
Avena fatua var. fatua (= pilosissima S.F. Gray)
Avena fatua var. intermedia (Lestib.) Lej. et Court.
Avena fatua var. glabrata Peterm.
Avena fatua var. vilis (Wallr.) Hauskn.
Tabela 5. Charakterystyka wymaga siedliskowych gatunkw inwazyjnych oraz ich moliwoci zasiedlania upraw rolin uytkowych
Lp.
Gatunek
Optymalne warunki glebowe,

w ktrych wystpuje
Roliny uprawne,
w ktrych moliwe s inwazje
Potencjalne
rodowiska
inwazji
1.
Alopecurus myosoruides
wyczyniec polny
cikie, wilgotne gleby ilaste

igliniaste oodczynie zblionym do
obojtnego; mady, czarne ziemie
zboa jare, zboa ozime, rzepak
pola ugorowane,
cierniska,
siedliska
ruderalne
2.
Amaranthus retroflexus
szarat szorstki
jak wyej
buraki cukrowe ipastewne,

kukurydza, przerzedzone
uprawy zb irzepaku, uprawy
warzyw, sady
siedliska
ruderalne
3.
Anthoxanthum aristatum
tomka ocista
gleby lekkie, piaszczyste oodczynie

kwanym
kukurydza, ziemniaki, zboa jare
cierniska, pola
ugorowane,
murawy
napiaskowe
4.
Avena fatua s.l.

owies guchy
yzne, alkaliczne oraz zblione do

obojtnych gleby gliniaste, iy, piaski
gliniaste mocne, mady
zboa ozime ijare, rzadziej

rzepak, uprawy okopowe
uprawy okopowe
5.
Echinochloa crus-galli
chwastnica jednostronna
wszystkie rodzaje itypy gleb

zwyjtkiem bardzo yznych glin
iiw ipiaskw lunych, zdu
tolerancj na odczyn, masowemu
wystpowaniu sprzyjaj wysokie opady atmosferyczne lub wysoki poziom
wd wmaju
kukurydza, uprawy okopowe,

przerzedzone uprawy zb,
uprawy warzywne
pola ugorowane,
piaski nadrzeczne,
siedliska
ruderalne,
zalewane muliste
brzegi rzek lub
osuszone dna
zbiornikw
wodnych
6.
Galinsoga ciliata
tlica owosiona
uprawy ogrodowe iwarzywne,

ziemniaki
7.
Galinsoga parviflora
tlica drobnokwiatowa
gleby przepuszczalne, rednio

zwize owysokiej zawartoci
prchnicy
siedliska
ruderalne,
przydomowe
uprawy zb
jarych, cierniska
8.
Setaria viridis
wonica zielona
kukurydza, ziemniaki, przerzedzone zboa jare
9.
Setaria pumila
wonica sina
gleby lekkie, przewiewne, oskadzie

granulometrycznym piaskw, odczyn
kwany irednio kwany
cierniska, pola
ugorowane,
miejsca ruderalne,
murawy
napiaskowe
10.
Veronica persica
przetacznik perski
yzne, zwize irednio-zwize gleby

oodczynie zblionym do obojtnego,
wwysokiej kulturze rolniczej
zboa ozime, uprawy okopowe

iuprawy warzywne
sady
Tzw. kluczowe cechy gatunku (Szafer iin. 1986)

wpeni odnosz si tylko do A. fatua var. fatua. Pozostae odmiany rni si zabarwieniem plewek, du-
goci iintensywnoci (gstoci) owosienia plewek

oraz dugoci kpki woskw unasady plewek
(Korniak 1985).
62
6.3. Chwasty segetalne jako gatunki inwazyjne

Wgrupie gatunkw inwazyjnych wskali kraju lub
regionalnie znajduje si 10 taksonw wystpujcych
przede wszystkim na polach uprawnych, acz
znich np.szarat szorstki Amaranthus retroflexus, wonica sina Setaria pumila, tlica drobnokwiatowa
Galinsoga parviflora, spotyka si rwnie czsto na
siedliskach ruderalnych. Wtradycyjnej terminologii
gatunki towarzyszce uprawom nazywa si chwastami segetalnymi. S to: wyczyniec polny Alopecurus
myosuroides, szarat szorstki Amaranthus retroflexus,
tomka ocista Anthoxanthum aristatum, owies guchy
Avena fatua, chwastnica jednostronna Echinochloa
crus-galli, tlica owosiona Galinsoga ciliata, tlica
drobnokwiatowa G.parviflora, wonica sina Setaria
pumila, wonica zielona S. viridis, przetacznik perski
Veronica persica.
Grupa ta jest stosunkowo nieliczna, poniewa termin chwasty inwazyjne nie moe by utosamiany
zmasowym niekiedy wystpowaniem jakiegokolwiek gatunku wuprawach polowych iogrodowych,
spowodowany niewaciw agrotechnik. Ograniczanie masowego wystpowania chwastw wrolinach
uprawnych (zwyczajowo nazywane zwalczaniem
chwastw) jest staym elementem agrotechniki. Poza
stosowaniem przyrodniczych imechanicznych
metod ograniczania zachwaszczenia, do akceptowalnych iniemal powszechnych metod naley zaliczy
stosowanie herbicydw. Zwalczanie chemiczne,
wpraktyce powinno by stosowane jako interwencyjne wprzypadku potencjalnego lub rzeczywistego
przekroczenia tzw. progw szkodliwoci, skutkujcych gwatownym spadkiem plonowania rolin
uprawnych lub pogorszeniem ich jakoci.
Wszystkie chwasty inwazyjne to roliny jednoroczne owysokim potencjale reprodukcji generatywnej. Posiadaj du zdolno do dyspersji wycznie
za pomoc diaspor generatywnych, ktr zawdziczaj wysokiej plennoci, bardzo niskiej masie 1000
nasion/ziarniakw (z wyjtkiem owsa guchego) oraz
anemochorycznym iantropochorycznym przystosowaniom do rozsiewania. Diaspory wszystkich wymienionych wyej gatunkw dojrzewaj ispontanicznie
wysiewaj si na polu przed zbiorem rolin uprawnych, wktrych wystpuj, tworzc tym samym
trway glebowy bank nasion, ktry jest trudny do
ograniczenia.
Wgrupie chwastw inwazyjnych poow stanowi
archeofity nalece do rodziny traw (chwastnica jednostronna, owies guchy, wonica zielona isina,
wyczyniec polny). Wystpuj na polach od czasw

historycznych, ale jeszcze wlatach 50 i60. ubiegego
wieku byy wfazie utajenia (oczekiwania). Obecnie,
zwyjtkiem wyczyca polnego, s wfazie stabilizacji.
Populacje tych gatunkw, wzalenoci od wymaga
siedliskowych, wystpuj wcaej Polsce, astosunki
ilociowe (stopie zachwaszczenia upraw) zale
przede wszystkim od jakoci agrotechniki wrolinach
uprawnych, wtym stosowania wysoce wyspecjalizowanych graminicydw. Wyczyniec polny posiadajcy wPolsce status archeofita obecnie jest wfazie
wzrostu inaley spodziewa si, e na optymalnych
dla tego gatunku yznych glebach ilastych igliniastych, czarnych ziemiach, osignie sukces jak wyej
wymienione trawy. Inwazji sprzyja import iwymiana
materiau siewnego zEuropy oraz zrejonw (plantacji), gdzie niekiedy masowo wystpuje (np.uawy,
Rwnina Spopolska, Kujawy, Nizina lska). Pozostae
gatunki to kenofity, spord ktrych jedynie tlica
drobnokwiatowa osigna ju faz stabilizacji, natomiast tlica owosiona, szarat szorstki, tomka ocista
iprzetacznik perski na optymalnych isuboptymalnych siedliskach zdaj si by jeszcze wfazie geograficznego iekologicznego rozprzestrzeniania si.
Wtabeli 5 podana jest charakterystyka wymaga
siedliskowych omawianych gatunkw oraz ich moliwoci inwazyjnego zasiedlania rolin uytkowych.
Wymienione wyej gatunki najczciej nie sprawiaj jakichkolwiek trudnoci zwizanych zich identyfikacj. Pewnym problemem moe by oznaczenie
owsa guchego. Jeeli przyjmiemy za Autorami
powszechnie znanego wPolsce klucza do oznaczania rolin (Szafer iin. 1986) gwne cechy wyrniajce Avena fatua od pozostaych gatunkw rodzaju
Avena to znaczna cz oznaczanego materiau nie
zawsze odpowiada podstawowym cechom tego
gatunku. Niekiedy wic, mylnie mona oznaczy
mutacyjne formy owsa siewnego przejawiajce
cechy dzikoci, tzw. fatuoidy, jako takson pochodzenia mieszacowego Avena fatua A. sativa, lub
wrcz, jako Avena strigosa owies szorstki czy owies
mieszacowy Avena hybrida Peterm. Wynika to
zwewntrzgatunkowego zrnicowania Avena fatua,
ktre wpodstawowej postaci za Malzewem (1930)
iinnymi, np.Hegi (1965) oraz Korniakiem (1985)
mona sprowadzi do czterech zasadniczych odmian
wystpujcych wPolsce:
Avena fatua var. fatua (= pilosissima S.F. Gray)
Avena fatua var. intermedia (Lestib.) Lej. et Court.
Avena fatua var. glabrata Peterm.
Avena fatua var. vilis (Wallr.) Hauskn.
Tabela 5. Charakterystyka wymaga siedliskowych gatunkw inwazyjnych oraz ich moliwoci zasiedlania upraw rolin uytkowych
Lp.
Gatunek
Optymalne warunki glebowe,

w ktrych wystpuje
Roliny uprawne,
w ktrych moliwe s inwazje
Potencjalne
rodowiska
inwazji
1.
Alopecurus myosoruides
wyczyniec polny
cikie, wilgotne gleby ilaste

igliniaste oodczynie zblionym do
obojtnego; mady, czarne ziemie
zboa jare, zboa ozime, rzepak
pola ugorowane,
cierniska,
siedliska
ruderalne
2.
szarat szorstki
jak wyej
buraki cukrowe ipastewne,

kukurydza, przerzedzone
uprawy zb irzepaku, uprawy
warzyw, sady
siedliska
ruderalne
3.
tomka ocista
gleby lekkie, piaszczyste oodczynie

kwanym
kukurydza, ziemniaki, zboa jare
cierniska, pola
ugorowane,
murawy
napiaskowe
4.
Avena fatua s.l.

owies guchy
yzne, alkaliczne oraz zblione do

obojtnych gleby gliniaste, iy, piaski
gliniaste mocne, mady
zboa ozime ijare, rzadziej

rzepak, uprawy okopowe
uprawy okopowe
5.
chwastnica jednostronna
wszystkie rodzaje itypy gleb

zwyjtkiem bardzo yznych glin
iiw ipiaskw lunych, zdu
tolerancj na odczyn, masowemu
wystpowaniu sprzyjaj wysokie opady atmosferyczne lub wysoki poziom
wd wmaju
kukurydza, uprawy okopowe,

przerzedzone uprawy zb,
uprawy warzywne
pola ugorowane,
piaski nadrzeczne,
siedliska
ruderalne,
zalewane muliste
brzegi rzek lub
osuszone dna
zbiornikw
wodnych
6.
Galinsoga ciliata
tlica owosiona
uprawy ogrodowe iwarzywne,

ziemniaki
7.
gleby przepuszczalne, rednio

zwize owysokiej zawartoci
prchnicy
siedliska
ruderalne,
przydomowe
uprawy zb
jarych, cierniska
8.
Setaria viridis
wonica zielona
kukurydza, ziemniaki, przerzedzone zboa jare
9.
Setaria pumila
wonica sina
gleby lekkie, przewiewne, oskadzie

granulometrycznym piaskw, odczyn
kwany irednio kwany
cierniska, pola
ugorowane,
miejsca ruderalne,
murawy
napiaskowe
10.
Veronica persica
przetacznik perski
yzne, zwize irednio-zwize gleby

oodczynie zblionym do obojtnego,
wwysokiej kulturze rolniczej
zboa ozime, uprawy okopowe

iuprawy warzywne
sady
Tzw. kluczowe cechy gatunku (Szafer iin. 1986)

wpeni odnosz si tylko do A. fatua var. fatua. Pozostae odmiany rni si zabarwieniem plewek, du-
goci iintensywnoci (gstoci) owosienia plewek

oraz dugoci kpki woskw unasady plewek
(Korniak 1985).
64
6.4. Roliny obce geograficznie potencjalnie

inwazyjne wPolsce
Fot. 91. Wyczyniec polny Alopecurus myosuroides gatunek rozprzestrzeniajcy si gwnie wuprawach zb (Fot. Z. Dajdok)
Strategia Europejska dotyczca postpowania

zgatunkami inwazyjnymi, jak te postulaty formuowane wostatnim czasie wnaszym kraju (np.Tokarska-Guzik iin. 2011b) kad nacisk na dziaania prewencyjne, wtym monitoring przyrodniczy na wzr
monitoringu gatunkw gincych. Wiele zestawie
isymulacji zakada bowiem cigy wzrost nie tylko
areau zajmowanego przez niektre gatunki obce ju
zadomowione wEuropie, ale take pojawianie si
nowych przybyszw. Prognozowane zmiany klimatyczne zpewnoci bd sprzyjay niektrym gatunkom, obecnie jeszcze stosunkowo rzadko notowanym
wPolsce, lecz przejawiajcym waciwoci inwazyjne
unaszych poudniowych lub zachodnich ssiadw.
Spord rolin ju wystpujcych spontanicznie poza
upraw, do gatunkw tych nale m.in.: azolla paprotkowa Azolla filiculoides, niecierpek pomaraczowy
Impatiens capensis, troje amerykaska Asclepias
syriaca, budleja Dawida Buddleja davidii, chmiel japoski Humulus scandens, rzsa turionowa Lemna turionifera, mahonia pospolita Mahonia aquifolium, rdest
wielokosowy Polygonum polystachyum czy urawina
wielkoowocowa Oxycoccus macrocarpos.
Wprezentowanym zestawieniu (Zacznik 2)
uwzgldniono take gatunki dotychczas nie stwierdzone wPolsce, ktre znalazy si wrd 16 rolin
wymienionych wRozporzdzeniu Ministra rodowiska
zdn. 9. 09. 2011r. wsprawie listy rolin izwierzt gatunkw obcych, ktre wprzypadku uwolnienia do rodowiska przyrodniczego mog zagrozi gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym (Dz.U. Nr210,
poz.1260). Nale do nich Spartina anglica (rolina nie
ma polskiej nazwy), grubosz Helmsa Crassula helmsii
itulejnik amerykaski Lysichiton americanus.Wgrupie
tej uwzgldniono take, niewymienion wRozporzdzeniu lecz rozprzestrzeniajc si za nasz zachodni
granic, wkrot jaskrowat Hydrocotyle ranunculoides.
6.5. Roliny energetyczne jako gatunki inwazyjne

Rosnce ceny paliw kopalnych, ochrona klimatu
oraz bezpieczestwo energetyczne to podstawowe
powody, dla ktrych poszukuje si odnawialnych rde energii, wtym energii uzyskiwanej zfitomasy
rolin zielnych uprawianych wgospodarstwach rolnych. Jest ona wykorzystywana do bezporedniego
spalania wspecjalistycznych, czsto technologicznie
zaawansowanych inowoczesnych ciepowniach lub
do produkcji biogazu. Sprzyja temu system wsparcia
finansowego energetyki odnawialnej wUnii Europejskiej oraz poszukiwanie przez rolnictwo alternatywnych rolin uprawnych. Poza biomas drzewn
(wierzba, topole) oraz rodzimymi gatunkami zielnymi,
prowadzi si liczne dowiadczenia zwykorzystaniem
wysoko produktywnych bylin obcego pochodzenia.
Wykaz tych gatunkw przedstawia tabela 6.
Tabela 6. Gatunki obcego pochodzenia wykorzystywane wPolsce jako odnawialne rda energii
Gatunek
Fot. 92. Chwastnica jednostronna Echinochloa crus-galli najczciej spotykana wuprawach rolin okopowych (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Rodzina
Trwao
biologiczna
Pochodzenie
Miskant olbrzymi Miscanthus giganteus
Poaceae
bylina
Japonia, Chiny, Rosja, Tajwan, Tajlandia,

Polinezja, USA
Miskant cukrowy Miscanthus sacchariflorus
Poaceae
bylina

Polinezja, USA
lazowiec pensylwaski Sida hermaphrodita
Malvaceae
bylina
Ameryka Pnocna
Sonecznik bulwiasty Helianthus tuberosus
Asteraceae
bylina
Ameryka Pnocna
Spartina preriowa
Spartina pectinata
Poaceae
bylina
Ameryka Pnocna
Ra wielokwiatowa
Rosa multiflora
Rosaceae
krzew
Azja wschodnia
Palczatka Gerarda Andropogon gerardii
Poaceae
bylina
Ameryka Pnocna
Rdestowiec sachaliski Reynoutria sachalinensis
Polygonaceae
bylina
Azja wschodnia
Rdestowiec ostrokoczysty
Reynoutria japonica
Polygonaceae
bylina
Azja wschodnia
ubin wskolistny
Lupinus angustifolius
Fabaceae
bylina
obszar basenu Morza rdziemnego
Ronik przeronity Silphium perfoliatum
Asteraceae
bylina
Ameryka Pnocna
Perz wyduony Agropyron elongatum
Poaceae
bylina
Poudniowa Azja, Azja Mniejsza
64
6.4. Roliny obce geograficznie potencjalnie

inwazyjne wPolsce
Fot. 91. Wyczyniec polny Alopecurus myosuroides gatunek rozprzestrzeniajcy si gwnie wuprawach zb (Fot. Z. Dajdok)
Strategia Europejska dotyczca postpowania

zgatunkami inwazyjnymi, jak te postulaty formuowane wostatnim czasie wnaszym kraju (np.Tokarska-Guzik iin. 2011b) kad nacisk na dziaania prewencyjne, wtym monitoring przyrodniczy na wzr
monitoringu gatunkw gincych. Wiele zestawie
isymulacji zakada bowiem cigy wzrost nie tylko
areau zajmowanego przez niektre gatunki obce ju
zadomowione wEuropie, ale take pojawianie si
nowych przybyszw. Prognozowane zmiany klimatyczne zpewnoci bd sprzyjay niektrym gatunkom, obecnie jeszcze stosunkowo rzadko notowanym
wPolsce, lecz przejawiajcym waciwoci inwazyjne
unaszych poudniowych lub zachodnich ssiadw.
Spord rolin ju wystpujcych spontanicznie poza
upraw, do gatunkw tych nale m.in.: azolla paprotkowa Azolla filiculoides, niecierpek pomaraczowy
Impatiens capensis, troje amerykaska Asclepias
syriaca, budleja Dawida Buddleja davidii, chmiel japoski Humulus scandens, rzsa turionowa Lemna turionifera, mahonia pospolita Mahonia aquifolium, rdest
wielokosowy Polygonum polystachyum czy urawina
wielkoowocowa Oxycoccus macrocarpos.
Wprezentowanym zestawieniu (Zacznik 2)
uwzgldniono take gatunki dotychczas nie stwierdzone wPolsce, ktre znalazy si wrd 16 rolin
wymienionych wRozporzdzeniu Ministra rodowiska
zdn. 9. 09. 2011r. wsprawie listy rolin izwierzt gatunkw obcych, ktre wprzypadku uwolnienia do rodowiska przyrodniczego mog zagrozi gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym (Dz.U. Nr210,
poz.1260). Nale do nich Spartina anglica (rolina nie
ma polskiej nazwy), grubosz Helmsa Crassula helmsii
itulejnik amerykaski Lysichiton americanus.Wgrupie
tej uwzgldniono take, niewymienion wRozporzdzeniu lecz rozprzestrzeniajc si za nasz zachodni
granic, wkrot jaskrowat Hydrocotyle ranunculoides.
6.5. Roliny energetyczne jako gatunki inwazyjne

Rosnce ceny paliw kopalnych, ochrona klimatu
oraz bezpieczestwo energetyczne to podstawowe
powody, dla ktrych poszukuje si odnawialnych rde energii, wtym energii uzyskiwanej zfitomasy
rolin zielnych uprawianych wgospodarstwach rolnych. Jest ona wykorzystywana do bezporedniego
spalania wspecjalistycznych, czsto technologicznie
zaawansowanych inowoczesnych ciepowniach lub
do produkcji biogazu. Sprzyja temu system wsparcia
finansowego energetyki odnawialnej wUnii Europejskiej oraz poszukiwanie przez rolnictwo alternatywnych rolin uprawnych. Poza biomas drzewn
(wierzba, topole) oraz rodzimymi gatunkami zielnymi,
prowadzi si liczne dowiadczenia zwykorzystaniem
wysoko produktywnych bylin obcego pochodzenia.
Wykaz tych gatunkw przedstawia tabela 6.
Tabela 6. Gatunki obcego pochodzenia wykorzystywane wPolsce jako odnawialne rda energii
Gatunek
Fot. 92. Chwastnica jednostronna Echinochloa crus-galli najczciej spotykana wuprawach rolin okopowych (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Rodzina
Trwao
biologiczna
Pochodzenie
Miskant olbrzymi Miscanthus giganteus
Poaceae
bylina

Polinezja, USA
Miskant cukrowy Miscanthus sacchariflorus
Poaceae
bylina

Polinezja, USA
lazowiec pensylwaski Sida hermaphrodita
Malvaceae
bylina
Ameryka Pnocna
Sonecznik bulwiasty Helianthus tuberosus
Asteraceae
bylina
Ameryka Pnocna
Spartina preriowa
Spartina pectinata
Poaceae
bylina
Ameryka Pnocna
Ra wielokwiatowa
Rosa multiflora
Rosaceae
krzew
Azja wschodnia
Palczatka Gerarda Andropogon gerardii
Poaceae
bylina
Ameryka Pnocna
Rdestowiec sachaliski Reynoutria sachalinensis
Polygonaceae
bylina
Azja wschodnia
Reynoutria japonica
Polygonaceae
bylina
Azja wschodnia
ubin wskolistny
Lupinus angustifolius
Fabaceae
bylina
obszar basenu Morza rdziemnego
Ronik przeronity Silphium perfoliatum
Asteraceae
bylina
Ameryka Pnocna
Perz wyduony Agropyron elongatum
Poaceae
bylina
Poudniowa Azja, Azja Mniejsza
66
Na licie tej znajduj si gatunki, ktre ju teraz

zaliczone s do rolin inwazyjnych, tj. sonecznik bulwiasty Helianthus tuberosus, rdestowiec sachaliski
Reynoutria sachalinensis irdestowiec ostrokoczysty
Reynoutria japonica. Ich uprawa jako rolin energetycznych, sprzyja bdzie rozprzestrzenianiu do ekosystemw seminaturalnych inaturalnych. Jest wysoce
prawdopodobne, e niektre obce byliny wymienione wtabeli 6, zplantacji energetycznych bd
przenika spontanicznie do innych ekosystemw.
Obecnie wwikszoci przypadkw s one na etapie
dowiadcze produkcyjnych, wwielu orodkach
naukowych wPolsce zajmujcych si badaniami
iwdroeniami dla energetyki odnawialnej. Spord
tych gatunkw najbardziej prawdopodobna jest
ucieczka zupraw lazowca pensylwaskiego Sida
hermaphrodita, poniewa posiada on zdolno do
reprodukcji generatywnej ispontanicznej dyspersji
diaspor. Najmniej prawdopodobna jest zdolno do
inwazji ubinu wskolistnego Lupinus angustifolius
poniewa od dawna jest on uprawiany wPolsce
idotd nie wykaza takich cech. Wprzypadku pozostaych gatunkw, zuwagi na krtki okres wprowadzenia do dowiadcze, rokowania co do ich inwazyjnoci s na tym etapie mao przewidywalne
(Anio-Kwiatkowska, liwiski 2009).
6.6. Drzewa ikrzewy obcego pochodzenia

uprawiane iczciej dziczejce: ocena zagroenia
Zpowszechnie znanych unas obcych gatunkw
drzewiastych wykazujcych cechy rolin inwazyjnych
wwolnej przyrodzie, gwnie wlasach, przewanie
s wymieniane nastpujce drzewa: czeremcha amerykaska Padus serotina, db czerwony Quercus rubra,
robinia akacjowa Robinia pseudoacacia, klon jesionolistny Acer negundo ijesion pensylwaski Fraxinus
pennsylvanica. Pierwsze trzy zwymienionych nale
do najczciej wprowadzanych gatunkw obcego
pochodzenia na terenach lenych wPolsce. Kady
znich wystpuje dzi na powierzchni co najmniej
kilku tysicy hektarw (Pacyniak 1981; Krl 2000).
Gwny, pierwotny cel ich introdukcji by zwizany
zoczekiwaniami uzyskania wysokiej jakoci cennego
surowca drzewnego, jednak zczasem okazao si, e
nadzieje lenikw na osignicie spodziewanych
wynikw produkcyjnych nie zostay spenione. Prby
wykorzystania czeremchy amerykaskiej jako
gatunku ofunkcji fitomelioracyjnej ibiocenotycznej
na najuboszych glebach lenych nie przyniosy
pozytywnego rezultatu. Dodatkowym argumentem

przemawiajcym za zaniechaniem uprawy, zwaszcza
robinii akacjowej iczeremchy amerykaskiej, stay si
trudnoci wodnawianiu lasu po wyciciu drzewostanw robiniowych oraz podszytowych zaroli czeremchowych. Obecnie wspomniane gatunki nie maj
znaczenia gospodarczego wlenictwie inie powinny
by sadzone nie tylko wlasach, lecz take wzadrzewieniach zakadanych wpobliu kompleksw lenych.
Dwa inne gatunki klon jesionolistny ijesion pensylwaski, rzadko byy wprowadzane do lasw, jednak ze wzgldu na atwo uprawy oraz szybki
wzrost, czsto znajdoway zastosowanie wzadrzewieniach, skd za pomoc obficie produkowanych
owocw, przenoszonych przez wiatr iwod, rozprzestrzeniy si do wolnej przyrody, przede wszystkim
do zbiorowisk zaroli ilasw nadrzecznych, nierzadko
obejmujc rol dominanta wdrzewostanie lub warstwie krzeww (Danielewicz 1993, 2008).
Mona zaryzykowa stwierdzenie, e gdyby wtak
duej skali przestrzennej, jak wymienione ju gatunki
obcych drzew, uprawiano inne drzewa oraz krzewy
obcego pochodzenia, lista rolin inwazyjnych notowanych wcaym kraju byaby znacznie bogatsza.
Dowodz tego spektakularne przypadki opanowywania lasw izaroli przez gatunki obce na pojedynczych stanowiskach lub wjednym albo kilku regionach. Znielicznych miejsc wlasach zachodniej Polski
znane s spontaniczne, powstae zsamosiewu, jednolite izwarte modniki, anawet starsze drzewostany,
introdukowanych gatunkw iglastych, np.sosny wejmutki Pinus strobus, ywotnika olbrzymiego Thuja
plicata ichoiny kanadyjskiej Tsuga canadensis.Jednym
znajbardziej inwazyjnych gatunkw krzeww okazaa
si tawua kutnerowata Spirea tomentosa, ktrej liczne
stanowiska wtrne notowano wBorach Dolnolskich, wBorach Niemodliskich oraz na Pojezierzu
Drawskim. Stanowi tam nie tylko obcy element flory,
oddziaujcy redukcyjnie na zbiorowiska rolinne, lecz
staa si bardzo uciliw rolin dla gospodarki lenej,
utrudniajc odnawianie drzewostanw na siedliskach wilgotnych ibagiennych. Podobny problem,
lecz wmniejszej skali terytorialnej, stwarza na
bagnach aronia liwolistna Aronia prunifolia, ana
siedliskach wieych borw mieszanych ilasw liciastych pnocnoamerykaskie widoliwy kosowa
Amelanchier spicata iLamarcka A. lamarckii, midzy
innymi wlasach Wielkopolski, Kujaw iPuszczy Bolimowskiej. Zdolno do spontanicznego opanowywania rnych warstw zbiorowisk lenych ujawniy take
takie gatunki, jak: dere rozogowy Cornus sericea,
zotokap pospolity Laburnum anagyroides, irga byszczca Cotoneaster lucidus, wiciokrzew przewiercie
Lonicera caprifolium, winobluszcz zarolowy Parthenocissus inserta, powojnik pncy Clematis vitalba, dawisz okrgolistny Celastrus orbiculatus, czeremcha
wirginijska Padus virginiana idb burgundzki Quercus
cerris.Przeksztacanie zbiorowisk zarolowych mog
powodowa midzy innymi: wierzba amerykanka
Salix eriocephala, wizowiec zachodni Celtis occidentalis, tawua nibywierzbolistna Spirea pseudosalicifolia, liwa aycza Prunus cerasifera, winia wonna Cerasus
mahaleb, ra wielokwiatowa Rosa multiflora ijeyna
kaukaska Rubus armeniacus.
Grupa gatunkw obcych drzew ikrzeww, ktre
s unas zadomowione, lecz dotychczasowy stan dynamiczny ich wtrnych populacji wskazuje, e wpywaj
tylko na przeksztacenie skadu florystycznego zbiorowisk, bez zasadniczych zakce ich struktury moe
budzi najwiksze wtpliwoci zpowodu, nie zawsze
udowodnionego, aczsto domniemanego, ich negatywnego wpywu na rnorodno biologiczn. Przy
doborze takich rolin kierowano si intencj minimalizacji ryzyka zagroenia rodzimej flory izbiorowisk
rolinnych przez introdukcje, ktrych konsekwencje
powinny by przedmiotem dalszych bada.
Mona dzi zaoy, e wostatnich latach nastpio zasadnicze przewartociowanie pogldw na
temat wprowadzania obcych gatunkw drzewiastych
bezporednio do wolnej przyrody, jednak zagadnieniem dyskusyjnym wci pozostaje zakres iuwarunkowania uprawy tych rolin wmiejscach, zktrych
mogyby one spontanicznie przemieszcza si do
ukadw przyrodniczych stanowicych ostoj rodzimej flory izbiorowisk rolinnych. Dobitnym argumentem wiadczcym ozagroeniu rnorodnoci biologicznej introdukcjami obcych drzew ikrzeww na
tereny przylegajce do obszarw chronionych s
wyniki bada prowadzonych wPuszczy Biaowieskiej
(Adamowski iin. 2002) oraz wWielkopolskim Parku
Narodowym (Danielewicz, Maliski 1997; Purcel
2009). Autorzy pierwszego zcytowanych opracowa
stwierdzili midzy innymi, e parki iziele przy osadach oraz leniczwkach s bardzo efektywnymi
rdami inwazji, anajwiksze bogactwo obcej flory
drzewiastej inajwiksz liczebno populacji na stanowiskach obserwowano wtych fragmentach lasu,
ktre ssiaduj zterenami nielenymi lub osadami
oraz wzdu starych szlakw komunikacyjnych. Ze
wzgldu na specyficzne pooenie Wielkopolskiego
Parku Narodowego, wbliskim ssiedztwie aglomeracji poznaskiej, na obszarze zgst sieci szlakw
komunikacyjnych oraz zabudow typu miejskiego
iletniskowego, obiekt ten jest szczeglnie intensywnie penetrowany przez gatunki obce, uprawiane
wogrodach oraz wprowadzane do rnego typu
zadrzewie uytkw rolnych, terenw komunikacyjnych, przywodnych, terenw wiejskich iurzdze
turystyczno-wypoczynkowych. Miejscami ucieczek
introdukowanych drzew ikrzeww do pobliskich
lasw s take szkki oraz kolekcje dendrologiczne,
co udokumentowano wynikami bada prowadzonych wLenym Zakadzie Dowiadczalnym SGGW
wRogowie (Obidziski iin. 2003; Banaszczak, Tumiowicz 2009).
Fot. 93 i94. Troje amerykaska Asclepias syriaca rolina inwazyjna wEuropie rodkowej (np. na Wgrzech), wPolsce wystpuje na
rozproszonych stanowiskach. Na zdjciu na Wyynie Krakowsko-Wieluskiej (Fot. B. Tokarska-Guzik)
66
Na licie tej znajduj si gatunki, ktre ju teraz

zaliczone s do rolin inwazyjnych, tj. sonecznik bulwiasty Helianthus tuberosus, rdestowiec sachaliski
Reynoutria sachalinensis irdestowiec ostrokoczysty
Reynoutria japonica. Ich uprawa jako rolin energetycznych, sprzyja bdzie rozprzestrzenianiu do ekosystemw seminaturalnych inaturalnych. Jest wysoce
prawdopodobne, e niektre obce byliny wymienione wtabeli 6, zplantacji energetycznych bd
przenika spontanicznie do innych ekosystemw.
Obecnie wwikszoci przypadkw s one na etapie
dowiadcze produkcyjnych, wwielu orodkach
naukowych wPolsce zajmujcych si badaniami
iwdroeniami dla energetyki odnawialnej. Spord
tych gatunkw najbardziej prawdopodobna jest
ucieczka zupraw lazowca pensylwaskiego Sida
hermaphrodita, poniewa posiada on zdolno do
reprodukcji generatywnej ispontanicznej dyspersji
diaspor. Najmniej prawdopodobna jest zdolno do
inwazji ubinu wskolistnego Lupinus angustifolius
poniewa od dawna jest on uprawiany wPolsce
idotd nie wykaza takich cech. Wprzypadku pozostaych gatunkw, zuwagi na krtki okres wprowadzenia do dowiadcze, rokowania co do ich inwazyjnoci s na tym etapie mao przewidywalne
(Anio-Kwiatkowska, liwiski 2009).
6.6. Drzewa ikrzewy obcego pochodzenia

uprawiane iczciej dziczejce: ocena zagroenia
Zpowszechnie znanych unas obcych gatunkw
drzewiastych wykazujcych cechy rolin inwazyjnych
wwolnej przyrodzie, gwnie wlasach, przewanie
s wymieniane nastpujce drzewa: czeremcha amerykaska Padus serotina, db czerwony Quercus rubra,
robinia akacjowa Robinia pseudoacacia, klon jesionolistny Acer negundo ijesion pensylwaski Fraxinus
pennsylvanica. Pierwsze trzy zwymienionych nale
do najczciej wprowadzanych gatunkw obcego
pochodzenia na terenach lenych wPolsce. Kady
znich wystpuje dzi na powierzchni co najmniej
kilku tysicy hektarw (Pacyniak 1981; Krl 2000).
Gwny, pierwotny cel ich introdukcji by zwizany
zoczekiwaniami uzyskania wysokiej jakoci cennego
surowca drzewnego, jednak zczasem okazao si, e
nadzieje lenikw na osignicie spodziewanych
wynikw produkcyjnych nie zostay spenione. Prby
wykorzystania czeremchy amerykaskiej jako
gatunku ofunkcji fitomelioracyjnej ibiocenotycznej
na najuboszych glebach lenych nie przyniosy
pozytywnego rezultatu. Dodatkowym argumentem

przemawiajcym za zaniechaniem uprawy, zwaszcza
robinii akacjowej iczeremchy amerykaskiej, stay si
trudnoci wodnawianiu lasu po wyciciu drzewostanw robiniowych oraz podszytowych zaroli czeremchowych. Obecnie wspomniane gatunki nie maj
znaczenia gospodarczego wlenictwie inie powinny
by sadzone nie tylko wlasach, lecz take wzadrzewieniach zakadanych wpobliu kompleksw lenych.
Dwa inne gatunki klon jesionolistny ijesion pensylwaski, rzadko byy wprowadzane do lasw, jednak ze wzgldu na atwo uprawy oraz szybki
wzrost, czsto znajdoway zastosowanie wzadrzewieniach, skd za pomoc obficie produkowanych
owocw, przenoszonych przez wiatr iwod, rozprzestrzeniy si do wolnej przyrody, przede wszystkim
do zbiorowisk zaroli ilasw nadrzecznych, nierzadko
obejmujc rol dominanta wdrzewostanie lub warstwie krzeww (Danielewicz 1993, 2008).
Mona zaryzykowa stwierdzenie, e gdyby wtak
duej skali przestrzennej, jak wymienione ju gatunki
obcych drzew, uprawiano inne drzewa oraz krzewy
obcego pochodzenia, lista rolin inwazyjnych notowanych wcaym kraju byaby znacznie bogatsza.
Dowodz tego spektakularne przypadki opanowywania lasw izaroli przez gatunki obce na pojedynczych stanowiskach lub wjednym albo kilku regionach. Znielicznych miejsc wlasach zachodniej Polski
znane s spontaniczne, powstae zsamosiewu, jednolite izwarte modniki, anawet starsze drzewostany,
introdukowanych gatunkw iglastych, np.sosny wejmutki Pinus strobus, ywotnika olbrzymiego Thuja
plicata ichoiny kanadyjskiej Tsuga canadensis.Jednym
znajbardziej inwazyjnych gatunkw krzeww okazaa
si tawua kutnerowata Spirea tomentosa, ktrej liczne
stanowiska wtrne notowano wBorach Dolnolskich, wBorach Niemodliskich oraz na Pojezierzu
Drawskim. Stanowi tam nie tylko obcy element flory,
oddziaujcy redukcyjnie na zbiorowiska rolinne, lecz
staa si bardzo uciliw rolin dla gospodarki lenej,
utrudniajc odnawianie drzewostanw na siedliskach wilgotnych ibagiennych. Podobny problem,
lecz wmniejszej skali terytorialnej, stwarza na
bagnach aronia liwolistna Aronia prunifolia, ana
siedliskach wieych borw mieszanych ilasw liciastych pnocnoamerykaskie widoliwy kosowa
Amelanchier spicata iLamarcka A. lamarckii, midzy
innymi wlasach Wielkopolski, Kujaw iPuszczy Bolimowskiej. Zdolno do spontanicznego opanowywania rnych warstw zbiorowisk lenych ujawniy take
takie gatunki, jak: dere rozogowy Cornus sericea,
zotokap pospolity Laburnum anagyroides, irga byszczca Cotoneaster lucidus, wiciokrzew przewiercie
Lonicera caprifolium, winobluszcz zarolowy Parthenocissus inserta, powojnik pncy Clematis vitalba, dawisz okrgolistny Celastrus orbiculatus, czeremcha
wirginijska Padus virginiana idb burgundzki Quercus
cerris.Przeksztacanie zbiorowisk zarolowych mog
powodowa midzy innymi: wierzba amerykanka
Salix eriocephala, wizowiec zachodni Celtis occidentalis, tawua nibywierzbolistna Spirea pseudosalicifolia, liwa aycza Prunus cerasifera, winia wonna Cerasus
mahaleb, ra wielokwiatowa Rosa multiflora ijeyna
kaukaska Rubus armeniacus.
Grupa gatunkw obcych drzew ikrzeww, ktre
s unas zadomowione, lecz dotychczasowy stan dynamiczny ich wtrnych populacji wskazuje, e wpywaj
tylko na przeksztacenie skadu florystycznego zbiorowisk, bez zasadniczych zakce ich struktury moe
budzi najwiksze wtpliwoci zpowodu, nie zawsze
udowodnionego, aczsto domniemanego, ich negatywnego wpywu na rnorodno biologiczn. Przy
doborze takich rolin kierowano si intencj minimalizacji ryzyka zagroenia rodzimej flory izbiorowisk
rolinnych przez introdukcje, ktrych konsekwencje
powinny by przedmiotem dalszych bada.
Mona dzi zaoy, e wostatnich latach nastpio zasadnicze przewartociowanie pogldw na
temat wprowadzania obcych gatunkw drzewiastych
bezporednio do wolnej przyrody, jednak zagadnieniem dyskusyjnym wci pozostaje zakres iuwarunkowania uprawy tych rolin wmiejscach, zktrych
mogyby one spontanicznie przemieszcza si do
ukadw przyrodniczych stanowicych ostoj rodzimej flory izbiorowisk rolinnych. Dobitnym argumentem wiadczcym ozagroeniu rnorodnoci biologicznej introdukcjami obcych drzew ikrzeww na
tereny przylegajce do obszarw chronionych s
wyniki bada prowadzonych wPuszczy Biaowieskiej
(Adamowski iin. 2002) oraz wWielkopolskim Parku
Narodowym (Danielewicz, Maliski 1997; Purcel
2009). Autorzy pierwszego zcytowanych opracowa
stwierdzili midzy innymi, e parki iziele przy osadach oraz leniczwkach s bardzo efektywnymi
rdami inwazji, anajwiksze bogactwo obcej flory
drzewiastej inajwiksz liczebno populacji na stanowiskach obserwowano wtych fragmentach lasu,
ktre ssiaduj zterenami nielenymi lub osadami
oraz wzdu starych szlakw komunikacyjnych. Ze
wzgldu na specyficzne pooenie Wielkopolskiego
Parku Narodowego, wbliskim ssiedztwie aglomeracji poznaskiej, na obszarze zgst sieci szlakw
komunikacyjnych oraz zabudow typu miejskiego
iletniskowego, obiekt ten jest szczeglnie intensywnie penetrowany przez gatunki obce, uprawiane
wogrodach oraz wprowadzane do rnego typu
zadrzewie uytkw rolnych, terenw komunikacyjnych, przywodnych, terenw wiejskich iurzdze
turystyczno-wypoczynkowych. Miejscami ucieczek
introdukowanych drzew ikrzeww do pobliskich
lasw s take szkki oraz kolekcje dendrologiczne,
co udokumentowano wynikami bada prowadzonych wLenym Zakadzie Dowiadczalnym SGGW
wRogowie (Obidziski iin. 2003; Banaszczak, Tumiowicz 2009).
Fot. 93 i94. Troje amerykaska Asclepias syriaca rolina inwazyjna wEuropie rodkowej (np. na Wgrzech), wPolsce wystpuje na
rozproszonych stanowiskach. Na zdjciu na Wyynie Krakowsko-Wieluskiej (Fot. B. Tokarska-Guzik)
68
7.Oddziaywanie gatunkw inwazyjnych imoliwoci przeciwdziaania

7.1. Oddziaywanie ekonomiczne
Fot. 95 i96. Chmiel japoski Humulus scandens ma wPolsce status gatunku niezadomowionego (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 97. Tulejnik amerykaski Lysichiton americanus gatunek dotd nie notowany wPolsce, inwazyjny winnych rejonach Europy. Walia,
Wielka Brytania. (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Rozprzestrzenianie si wielu rolin naczyniowych

poza obszarem ich naturalnego wystpowania przynosi wymierne straty ekonomiczne wskali globalnej.
Do sztandarowych przykadw naley eichhornia
gruboogonkowa czyli hiacynt wodny Eichhornia crassipes, pochodzcy ztropikalnych rejonw Ameryki
Poudniowej, aprzeniesiony na inne kontynenty
(m.in. do Ameryki Pnocnej) jako rolina ozdobna.
Wsprzyjajcych warunkach siedliskowych rolina ta
moe wszybkim tempie zwiksza zajmowany area,
aprodukcja ogromnej iloci biomasy do 200 ton/
akr (= ok. 0,4 ha) powoduje blokowanie rzek oraz
utrudnianie, awniektrych przypadkach wrcz uniemoliwianie eglugi. Spektakularnym przykadem
moliwoci tej roliny jest sytuacja wJeziorze Wiktorii najwikszym jeziorze Afryki, gdzie gatunek wprowadzono pod koniec lat 80. XX w., aju wlatach 90.
powodowa tam problemy wynikajce ze zmniejsze-
nia populacji niektrych ryb. Rolina zwana jest

chwastem miliona dolarw, ze wzgldu na milionowe koszty ponoszone na jej zwalczanie.
WPolsce do gatunkw powodujcych bezporednie straty ekonomiczne nale gatunki zrodzaju rdestowiec Reynoutria (= Fallopia), znane zduej siy
wzrostu pdw wyrastajcych zkczy wokresie
wiosennym. Pdy te mog przerasta nawierzchnie
wyoone kostk brukow, anawet pokryte asfaltem.
Ze wzgldu na trudnoci wusuwaniu kczy, wynikajce zgbokoci (do 2m), na jak wrastaj, wWielkiej
Brytanii przeznaczone do sprzeday dziaki, na ktrych wystpuj rdestowce, s tasze od gruntw
wolnych od tych rolin, co wynika zkosztownych
zabiegw zwizanych z ich usuwaniem.
WPolsce do tej pory brak szczegowych analiz
strat ekonomicznych wynikajcych zrozprzestrzeniania si obcych gatunkw rolin. Wyceny kosztw ogranicza si najczciej do przygotowania szacunkw
zwalczania niektrych gatunkw. Dla przykadu
Fot. 98. Pochodzce zKaukazu gatunki zrodzaju barszcz Heracleum stwarzaj powane zagroenie dla zdrowia ludzi, szczeglnie wrejonach intensywnie wykorzystywanych wcelach turystycznych irekreacyjnych. Na zdjciu barszcz Mantegazziego H. mantegazzianum
wBeskidzie lskim (Fot. B. Tokarska-Guzik).
68
7.Oddziaywanie gatunkw inwazyjnych imoliwoci przeciwdziaania

7.1. Oddziaywanie ekonomiczne
Fot. 95 i96. Chmiel japoski Humulus scandens ma wPolsce status gatunku niezadomowionego (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 97. Tulejnik amerykaski Lysichiton americanus gatunek dotd nie notowany wPolsce, inwazyjny winnych rejonach Europy. Walia,
Wielka Brytania. (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Rozprzestrzenianie si wielu rolin naczyniowych

poza obszarem ich naturalnego wystpowania przynosi wymierne straty ekonomiczne wskali globalnej.
Do sztandarowych przykadw naley eichhornia
gruboogonkowa czyli hiacynt wodny Eichhornia crassipes, pochodzcy ztropikalnych rejonw Ameryki
Poudniowej, aprzeniesiony na inne kontynenty
(m.in. do Ameryki Pnocnej) jako rolina ozdobna.
Wsprzyjajcych warunkach siedliskowych rolina ta
moe wszybkim tempie zwiksza zajmowany area,
aprodukcja ogromnej iloci biomasy do 200 ton/
akr (= ok. 0,4 ha) powoduje blokowanie rzek oraz
utrudnianie, awniektrych przypadkach wrcz uniemoliwianie eglugi. Spektakularnym przykadem
moliwoci tej roliny jest sytuacja wJeziorze Wiktorii najwikszym jeziorze Afryki, gdzie gatunek wprowadzono pod koniec lat 80. XX w., aju wlatach 90.
powodowa tam problemy wynikajce ze zmniejsze-
nia populacji niektrych ryb. Rolina zwana jest

chwastem miliona dolarw, ze wzgldu na milionowe koszty ponoszone na jej zwalczanie.
WPolsce do gatunkw powodujcych bezporednie straty ekonomiczne nale gatunki zrodzaju rdestowiec Reynoutria (= Fallopia), znane zduej siy
wzrostu pdw wyrastajcych zkczy wokresie
wiosennym. Pdy te mog przerasta nawierzchnie
wyoone kostk brukow, anawet pokryte asfaltem.
Ze wzgldu na trudnoci wusuwaniu kczy, wynikajce zgbokoci (do 2m), na jak wrastaj, wWielkiej
Brytanii przeznaczone do sprzeday dziaki, na ktrych wystpuj rdestowce, s tasze od gruntw
wolnych od tych rolin, co wynika zkosztownych
zabiegw zwizanych z ich usuwaniem.
WPolsce do tej pory brak szczegowych analiz
strat ekonomicznych wynikajcych zrozprzestrzeniania si obcych gatunkw rolin. Wyceny kosztw ogranicza si najczciej do przygotowania szacunkw
zwalczania niektrych gatunkw. Dla przykadu
Fot. 98. Pochodzce zKaukazu gatunki zrodzaju barszcz Heracleum stwarzaj powane zagroenie dla zdrowia ludzi, szczeglnie wrejonach intensywnie wykorzystywanych wcelach turystycznych irekreacyjnych. Na zdjciu barszcz Mantegazziego H. mantegazzianum
wBeskidzie lskim (Fot. B. Tokarska-Guzik).
70
Fot. 99. Zagroenie zdrowotne, jakie stwarzaj azjatyckie barszcze przyczynia si do podejmowania prb ich eliminowania (Fot. B. Tokarska-Guzik).
Fot. 100. Wymierne straty ekonomiczne powoduj rwnie gatunki zadomawiajce si w lasach gospodarczych. widoliwa kosowa
Amelanchier spicata w sprzyjajcych warunkach moe zupenie zdominowa warstw podszytu na zdjciu okolice Krapkowic w woj.
opolskim (Fot. Z. Dajdok)
70
zabiegi mechanicznego usuwania okazw barszczu

Sosnowskiego (wykopywanie ikoszenie) na
powierzchni ok. 30ha wrejonie yc, wotulinie Parku
Narodowego Gr Stoowych, wyceniono w2012r. na
ponad 400tys.z/rok (M. Motas, mat. npbl.).
Wrd innych rolin zestawionych wZaczniku 2,
ktrych rozprzestrzenianie moe przynosi wymierne
straty ekonomiczne naley wymieni rwnie gatunki
zadomawiajce si wlasach gospodarczych. Ich

zwarte paty zazwyczaj utrudniaj, anawet uniemoliwiaj prowadzenie odnowie. Wzwizku zczym
konieczne jest ponoszenie kosztw na dodatkowe
zabiegi. Do rolin tych nale m.in.: widoliwa kosowa Amelanchier spicata, czeremcha amerykaska
Padus serotina, robinia akacjowa Robinia pseudoacacia
czy tawua kutnerowata Spiraea tomentosa.
Fot. 99. Zagroenie zdrowotne, jakie stwarzaj azjatyckie barszcze przyczynia si do podejmowania prb ich eliminowania (Fot.B.Tokarska-Guzik).
Fot. 101 i102. Czeremcha amerykaska Padus serotina (Fot. Z. Dajdok).
7.2. Oddziaywanie socjologiczne (zdrowotne)
Fot. 100. Wymierne straty ekonomiczne powoduj rwnie gatunki zadomawiajce si wlasach gospodarczych. widoliwa kosowa
Amelanchier spicata wsprzyjajcych warunkach moe zupenie zdominowa warstw podrostu na zdjciu okolice Krapkowic wwoj.
opolskim (Fot. Z. Dajdok)
Do najwaniejszych oddziaywa zaliczanych do

grupy tzw. socjologicznych nale skutki zwizane
zpowodowaniem dolegliwoci zdrowotnych, wtym
alergie na pyek niektrych gatunkw lub poparzenia
wwyniku kontaktu zsokiem niektrych rolin. Do
pierwszej grupy gatunkw naley m.in. ambrozja bylicolistna Ambrosia artemisiifolia rolina pochodzca
zAmeryki Pnocnej szeroko rozprzestrzeniona
unaszych ssiadw za poudniow iwschodni granic np.na Ukrainie, wpoudniowych rejonach Sowacji iRepubliki Czeskiej czy na Wgrzech. Gatunek
ten wPolsce jest obecny gwnie wczci poudniowej. Do niedawna jego stanowiska byy rozproszone
iniezbyt liczne, jednak wostatnich latach liczba jego
notowa stopniowo wzrasta, zwaszcza na Grnym
lsku (Chopek iin. 2011; Tokarska-Guzik iin. 2011a).
Do rolin, ktrych niemal kadego lata dotycz
doniesienia prasowe opisujce przypadki poparze
nale barszcze Mantegazziego Heracleum mantegazzianum iSosnowskiego H. sosnowskyi. Efekt fotodynamiczny do jakiego dochodzi po kontakcie skry
zsokiem tych rolin powoduje bolesne, dugo gojce

si poparzenia. Dlatego te gatunki te nale do najczciej zwalczanych wPolsce, np.na Podhalu (Walusiak 2005), wPieniskim Parku Narodowym (Wrbel
2008), czy wWigierskim Parku Narodowym (Krzysztofiak 2009). Koszty zwalczania tych gatunkw s
ogromne jak na polskie warunki, lecz odkadanie
wczasie odpowiednich zabiegw powoduje, e wzrasta zagroenie, zwaszcza wmiejscach licznie odwiedzanych przez dzieci (kolonie, zielone szkoy), turystw
czy kuracjuszy uzdrowisk. Ostatnia zwymienionych
grup jest naraona na wzrastajcy udzia barszczy m.
in. we florze Kotliny Kodzkiej, gdzie nasiona rozprzestrzeniane s zyc, zwodami Kamiennego Potoku
iBystrzycy Dusznickiej wkierunku takich kurortw, jak
Duszniki Zdrj czy Polanica Zdrj.
Poza oddziaywaniem na zdrowie, roliny inwazyjne mog utrudnia rekreacj czy wdkarstwo,
ograniczajc jak wprzypadku rdestowcw dostp
do brzegw wd. Wodniesieniu do niektrych
gatunkw mona wskazywa take na obnianie
walorw estetycznych krajobrazu (zwaszcza wokresie zimowym).
72
Fot. 106. Wpoudniowej czci Europy prowadzi si akcje zwalczania tego gatunku (Fot. B. Tokarska-Guzik).
Fot. 103. Pyek ambrozji bylicolistnej Ambrosia artemisiifolia roliny pochodzcej zAmeryki Pnocnej moe powodowa uwielu osb
pykowic (Fot. B. Tokarska-Guzik).
7.3. Oddziaywanie ekologiczne
Fot. 104 i105. Ambrozja bylicolistna Ambrosia artemisiifolia gatunek rozpowszechniony m.in. unaszych ssiadw za poudniow granic
np. na Sowacji, wCzechach czy na Wgrzech icoraz czstszy na poudniu Polski (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Oddziaywanie ekologiczne obcych rolin inwazyjnych najczciej jest pojmowane jako zaguszanie
lub wypieranie przedstawicieli flory rodzimej poprzez
zajmowanie tych samych nisz ekologicznych. Naley
jednak pamita, e rezultat tego typu to zaledwie
jeden zetapw zmian przypominajcych efekt
domina, adotyczcych rnych elementw caego
ekosystemu. Wodniesieniu do rolin udokumentowane efekty oddziaywania na gatunki rodzime
zobszaru Polski zawiera m.in. praca Tokarskiej-Guzik
iin. 2006. Efekt ten polega przede wszystkim na
redukcji liczby gatunkw pierwotnie wystpujcych
na terenie stopniowo opanowywanym przez gatunki
obce (wopisywanym przypadku przez rdestowce
Reynoutria). Wodniesieniu do gatunkw rodzimych
(jak np.pokrzywa zwyczajna Urtica dioica, jeyna
popielica Rubus caesius, mozga trzcinowata Phalaris
arundinacea czy kielisznik zarolowy Calystegia
sepium), ktre wpocztkowych stadiach rozwoju patw rdestowcw jeszcze si utrzymuj, zczasem
notuje si zmniejszenie ich udziau ilociowego, a
do ich cakowitego zaniku. Przedstawicielom rodzaju
Reynoutra powica si duo uwagi nie tylko wPolsce, ale te zmiany przyrodnicze przez nie powodowane nie maj sobie rwnych wwiecie rolin. Zwarte
paty, jakie tworz rdestowce, wduszej perspekty-
wie czasowej, praktycznie nie daj szans skadnikom

dawnych fitocenoz, do ktrych zaczy przenika te
obce elementy flory. WEuropie rodkowej zjawisko
to dotyczy przede wszystkim brzegw rzek isiedliska
przyrodniczego, jakim s zioorola grskie izioorola nadrzeczne (kod 6430) chronione na mocy Dyrektywy Siedliskowej. Wodniesieniu do tego siedliska
podobne oddziaywanie mog mie zwarte paty
tworzone take przez inne gatunki zodlegych regionw geograficznych. Naley do niech pnocnoamerykaska rudbekia naga Rudbeckia laciniata, rozprzestrzeniajca si na du skal m.in. wzdu rzek
Bieszczadzkich, atake pochodzcy ztego samego
kontynentu sonecznik topinambur Helianthus tuberosus, rozprzestrzeniajcy si na wiksz skal m.in.
nad Odr czy Nys uyck. Do opisywanej grupy
gatunkw nale rwnie popularne wuprawie kolczurka klapowana Echinocystis lobata iniecierpek
gruczoowaty Impatiens glandulifera. Wprzypadku
ostatniego zwymienionych gatunkw zdania na
temat zdecydowanego wpywu na rnorodno
zbiorowisk rolinnych, do ktrych wnika, s podzielone: niektrzy autorzy twierdz, e to oddziaywanie
jest bardzo istotne (Hulme, Bremmer 2005), inni
dowodz, e niecierpek gruczoowaty nie powoduje
drastycznego zmniejszenia rnorodnoci biologicznej patw rolinnoci, ajego oddziaywanie wduej
mierze zaley od zagszczenia populacji (Hejda,
72
Fot. 106. Wpoudniowej czci Europy prowadzi si akcje zwalczania tego gatunku (Fot. B. Tokarska-Guzik).
Fot. 103. Pyek ambrozji bylicolistnej Ambrosia artemisiifolia roliny pochodzcej zAmeryki Pnocnej moe powodowa uwielu osb
pykowic (Fot. B. Tokarska-Guzik).
7.3. Oddziaywanie ekologiczne
Fot. 104 i105. Ambrozja bylicolistna Ambrosia artemisiifolia gatunek rozpowszechniony m.in. unaszych ssiadw za poudniow granic
np. na Sowacji, wCzechach czy na Wgrzech icoraz czstszy na poudniu Polski (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Oddziaywanie ekologiczne obcych rolin inwazyjnych najczciej jest pojmowane jako zaguszanie
lub wypieranie przedstawicieli flory rodzimej poprzez
zajmowanie tych samych nisz ekologicznych. Naley
jednak pamita, e rezultat tego typu to zaledwie
jeden zetapw zmian przypominajcych efekt
domina, adotyczcych rnych elementw caego
ekosystemu. Wodniesieniu do rolin udokumentowane efekty oddziaywania na gatunki rodzime
zobszaru Polski zawiera m.in. praca Tokarskiej-Guzik
iin. 2006. Efekt ten polega przede wszystkim na
redukcji liczby gatunkw pierwotnie wystpujcych
na terenie stopniowo opanowywanym przez gatunki
obce (wopisywanym przypadku przez rdestowce
Reynoutria). Wodniesieniu do gatunkw rodzimych
(jak np.pokrzywa zwyczajna Urtica dioica, jeyna
popielica Rubus caesius, mozga trzcinowata Phalaris
arundinacea czy kielisznik zarolowy Calystegia
sepium), ktre wpocztkowych stadiach rozwoju patw rdestowcw jeszcze si utrzymuj, zczasem
notuje si zmniejszenie ich udziau ilociowego, a
do ich cakowitego zaniku. Przedstawicielom rodzaju
Reynoutra powica si duo uwagi nie tylko wPolsce, ale te zmiany przyrodnicze przez nie powodowane nie maj sobie rwnych wwiecie rolin. Zwarte
paty, jakie tworz rdestowce, wduszej perspekty-
wie czasowej, praktycznie nie daj szans skadnikom

dawnych fitocenoz, do ktrych zaczy przenika te
obce elementy flory. WEuropie rodkowej zjawisko
to dotyczy przede wszystkim brzegw rzek isiedliska
przyrodniczego, jakim s zioorola grskie izioorola nadrzeczne (kod 6430) chronione na mocy Dyrektywy Siedliskowej. Wodniesieniu do tego siedliska
podobne oddziaywanie mog mie zwarte paty
tworzone take przez inne gatunki zodlegych regionw geograficznych. Naley do niech pnocnoamerykaska rudbekia naga Rudbeckia laciniata, rozprzestrzeniajca si na du skal m.in. wzdu rzek
Bieszczadzkich, atake pochodzcy ztego samego
kontynentu sonecznik topinambur Helianthus tuberosus, rozprzestrzeniajcy si na wiksz skal m.in.
nad Odr czy Nys uyck. Do opisywanej grupy
gatunkw nale rwnie popularne wuprawie kolczurka klapowana Echinocystis lobata iniecierpek
gruczoowaty Impatiens glandulifera. Wprzypadku
ostatniego zwymienionych gatunkw zdania na
temat zdecydowanego wpywu na rnorodno
zbiorowisk rolinnych, do ktrych wnika, s podzielone: niektrzy autorzy twierdz, e to oddziaywanie
jest bardzo istotne (Hulme, Bremmer 2005), inni
dowodz, e niecierpek gruczoowaty nie powoduje
drastycznego zmniejszenia rnorodnoci biologicznej patw rolinnoci, ajego oddziaywanie wduej
mierze zaley od zagszczenia populacji (Hejda,
74
Pyek 2006). W ostatnich latach podkrela si, e

negatywny wpyw gatunkw obcych, w tym niecierpka gruczoowatego, oprcz konkurencji z gatunkami rodzimymi, moe si przejawia poprzez skuteczniejsze przywabianie zapylaczy, przez co gatunki
rodzime zawizuj mniej nasion. W przypadku niecierpka gruczoowatego efektywne zwabianie owadw ma miejsce dziki kwiatom produkujcym nektar
obficiej w porwnaniu z kwiatami jakiegokolwiek
europejskiego gatunku (Tanner 2008).
Dla siedlisk o charakterze kowym, jak np. zmiennowilgotne ki trzlicowe (zwizek Molinion) kod
6410; niowe i grskie wiee ki uytkowane ekstensywnie (zwizek Arrhenatherion elatioris) kod
6510, czy te ki selernicowe (Cnidion dubii) kod
6440 powanym zagroeniem s rozwijajce si na
powierzchniach, gdzie zaprzestano koszenia, nawocie pna Solidago gigantea, rzadziej kanadyjska
S. canadensis, a w Polsce poudniowej take nawo
wskolistna S. graminifolia. Gatunki te powoduj drastyczne spadek rnorodnoci fitocenoz kowych
(Nowak, Kcki 2009; Moro i in. 2009).
Siedliskami do niedawna postrzeganymi jako do
stabilne, odnonie skadu szaty rolinnej, byy torfowiska wysokie i przejciowe. Obecnie w zachodniej
czci Polski wymienione siedliska, a zwaszcza te ich
fragmenty, ktre zostay najsilniej zmienione w wyniku
zabiegw odwadniania, s zagroone rozprzestrzenianiem si tawuy kutnerowatej Spiraea tomentosa.
Problemy powodowane przez ten gatunek s najbardziej widoczne w Borach Dolnolskich, Puszczy Niemodliskiej oraz w Puszczy Drawskiej (Kujawa-Pawlaczyk 2009; Dajdok i in. 2011). Zwarte any, jakie tworzy
ten gatunek zasadniczo zmieniaj warunki fitoceno-
tyczne w obrbie takich siedlisk przyrodniczych, jak:

torfowiska przejciowe i trzsawiska (kod 7140), torfowiska wysokie zdegradowane, zdolne do naturalnej
i stymulowanej regeneracji (kod 7120), obnienia na
podou torfowym z rolinnoci ze zwizku Rhynchosporion (kod 7150) oraz w podmokych fragmentach
borw, na groblach staww, a take w patach wrzosowisk, k i muraw bliniczkowych.
Istotny wpyw na warunki biocenotyczne zbiorowisk lenych maj drzewa i krzewy. Spord nich na
pierwszym miejscu wrd gatunkw obcych, ju
zadomowionych w Polsce, naley wymieni klon
jesionolistny Acer negundo, ktry przyczynia si bezporednio do zmiany charakteru lasw gowych
z udziaem wierzb i topl (siedlisko 91E0).
Gatunki o waciwociach miododajnych, jak
nawo pna, nawo kanadyjska czy barszcze
Sosnowskiego i Mantegazziego, na niektrych stanowiskach pojawiy si po wysianiu przez pszczelarzy. Efekt obecnoci tych gatunkw, a zwaszcza
nawoci, mona rozpatrywa jako pozytywny, jeli
wemie si pod uwag okres ich kwitnienia koniec
sezonu wegetacyjnego oraz produkcj duej iloci
pyku i nektaru. Jednak efekt ten jest widoczny gwnie w przypadku pszczoy miodnej, przylatujcej na
takie powierzchnie nawet z miejsc odlegych o kilka
kilometrw. W odniesieniu do owadw bezporednio
zwizanych z powierzchniami stopniowo opanowywanymi przez nawocie, efekt jest zdecydowanie
niekorzystny. Jak wykazay badania przeprowadzone
w Polsce (Moro i in. 2009), redukcja rnorodnoci
rolin kowych, m.in. w wyniku allelopatii, przekada
si na bogactwo wielu grup owadw. Dotyczy to
gwnie tych gatunkw, ktrych przynajmniej cz
Fot. 107 i 108. Runo gu bez i po skolonizowaniu przez rdestowce (Fot. B. Tokarska-Guzik)
74
Pyek 2006). Wostatnich latach podkrela si, e

negatywny wpyw gatunkw obcych, wtym niecierpka gruczoowatego, oprcz konkurencji zgatunkami rodzimymi, moe si przejawia poprzez skuteczniejsze przywabianie zapylaczy, przez co gatunki
rodzime zawizuj mniej nasion. Wprzypadku niecierpka gruczoowatego efektywne zwabianie owadw ma miejsce dziki kwiatom produkujcym cukier
obficiej wporwnaniu zkwiatami jakiegokolwiek
europejskiego gatunku (Tanner 2008).
Dla siedlisk ocharakterze kowym, jak np.zmiennowilgotne ki trzlicowe (zwizek Molinion) kod
6410; niowe igrskie wiee ki uytkowane ekstensywnie (zwizek Arrhenatherion elatioris) kod
6510, czy te ki selernicowe (Cnidion dubii) kod
6440 powanym zagroeniem s rozwijajce si na
powierzchniach, gdzie zaprzestano koszenia, nawocie pna Solidago gigantea, rzadziej kanadyjska
S.canadensis, awPolsce poudniowej take nawo
wskolistna S. graminifolia. Gatunki te powoduj drastyczne spadek rnorodnoci fitocenoz kowych
(Nowak, Kcki 2009; Moro iin. 2009).
Siedliskami do niedawna postrzeganymi jako do
stabilne, odnonie skadu szaty rolinnej, byy torfowiska wysokie iprzejciowe. Obecnie wzachodniej
czci Polski wymienione siedliska, azwaszcza te ich
fragmenty, ktre zostay najsilniej zmienione wwyniku
zabiegw odwadniania, s zagroone rozprzestrzenianiem si tawuy kutnerowatej Spiraea tomentosa.
Problemy powodowane przez ten gatunek s najbardziej widoczne wBorach Dolnolskich, Puszczy Niemodliskiej oraz wPuszczy Drawskiej (Kujawa-Pawlaczyk 2009; Dajdok iin. 2011). Zwarte any, jakie tworzy
ten gatunek zasadniczo zmieniaj warunki fitoceno-
tyczne wobrbie takich siedlisk przyrodniczych, jak:

torfowiska przejciowe itrzsawiska (kod 7140), torfowiska wysokie zdegradowane, zdolne do naturalnej
istymulowanej regeneracji (kod 7120), obnienia na
podou torfowym zrolinnoci ze zwizku Rhynchosporion (kod 7150) oraz wpodmokych fragmentach
borw, na groblach staww, atake wpatach wrzosowisk, k imuraw bliniczkowych.
Istotny wpyw na warunki biocenotyczne zbiorowisk lenych maj drzewa ikrzewy. Spord nich na
pierwszym miejscu wrd gatunkw obcych, ju
zadomowionych wPolsce, naley wymieni klon
jesionolistny Acer negundo, ktry przyczynia si bezporednio do zmiany charakteru lasw gowych
zudziaem wierzb itopl (siedlisko 91E0).
Gatunki owaciwociach miododajnych, jak
nawo pna, nawo kanadyjska czy barszcze
Sosnowskiego iMantegazziego, na niektrych stanowiskach pojawiy si po wysianiu przez pszczelarzy. Efekt obecnoci tych gatunkw, azwaszcza
nawoci, mona rozpatrywa jako pozytywny, jeli
wemie si pod uwag okres ich kwitnienia koniec
sezonu wegetacyjnego oraz produkcj duej iloci
pyku inektaru. Jednak efekt ten jest widoczny gwnie wprzypadku pszczoy miodnej, przylatujcej na
takie powierzchnie nawet zmiejsc odlegych okilka
kilometrw. Wodniesieniu do owadw bezporednio
zwizanych zpowierzchniami stopniowo opanowywanymi przez nawocie, efekt jest zdecydowanie
niekorzystny. Jak wykazay badania przeprowadzone
wPolsce (Moro iin. 2009), redukcja rnorodnoci
rolin kowych, m.in. wwyniku allelopatii, przekada
si na bogactwo wielu grup owadw. Dotyczy to
gwnie tych gatunkw, ktrych przynajmniej cz
Fot. 107 i108. Runo gu bez ipo skolonizowaniu przez rdestowce (Fot. B. Tokarska-Guzik)
cyklu rozwojowego jest cile zwizana zkonkretnym

gatunkiem roliny. Wefekcie uboenia rnorodnoci
rolin kowych na powierzchniach opanowanych
przez nawocie spada rwnie oglna rnorodno
owadw wstosunku do powierzchni odobrze zachowanej strukturze iskadzie gatunkowym. Podobny
efekt odnotowano wprzypadku ptakw wystpujcych na kach opanowanych przez nawocie wpoudniowej Polsce, gdzie stwierdzono zarwno mniejsze
bogactwo gatunkowe, jak te mniejsz liczb gniedcych si par wporwnaniu do k bez udziau
nawoci (Skrka iin. 2010).
Fot. 109 i110. Zwarte paty, jakie tworz rdestowce, wduszej perspektywie czasowej, praktycznie nie daj szans skadnikom dawnych
fitocenoz (Fot. B. Tokarska-Guzik)
76
Fot. 111. Rudbekia naga Rudbeckia laciniata gatunek sprowadzony wcelach ozdobnych, obecnie masowo rozprzestrzeniajcy si
m.in.wBieszczadach na zdjciu okolice Woosatego (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 113. Ra pomarszczona Rosa rugosa najwiksze zagroenie dla rodzimej flory stwarza na siedliskach muraw napiaskowych ina
wydmach nadmorskich (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 114 i115. Klon jesionolistny Acer negundo stanowi powane zagroenie dla ekosystemw lenych wdolinach duych rzek Polski na
zdjciu Wisa poniej Wocawka (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 112. .inad So (Beskid lski) (Fot. B. Tokarska-Guzik)
76
Fot. 111. Rudbekia naga Rudbeckia laciniata gatunek sprowadzony wcelach ozdobnych, obecnie masowo rozprzestrzeniajcy si
m.in.wBieszczadach na zdjciu okolice Woosatego (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 113. Ra pomarszczona Rosa rugosa najwiksze zagroenie dla rodzimej flory stwarza na siedliskach muraw napiaskowych ina
wydmach nadmorskich (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 114 i115. Klon jesionolistny Acer negundo stanowi powane zagroenie dla ekosystemw lenych wdolinach duych rzek Polski na
zdjciu Wisa poniej Wocawka (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 112. .inad So (Beskid lski) (Fot. B. Tokarska-Guzik)
78
Fot. 116 i 117. Stokosa spaszczona Bromus carinatus w ostatnich latach szybko zwiksza liczb zajmowanych stanowisk, wkraczajc
m.in. do zbiorowisk zioorolowych (zdj. po lewej) oraz na pobocza drg polnych (zdj. po prawej) (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 118 i 119. Rukiewnik wschodni Bunias orientalis rolina rozprzestrzeniajca si ze wschodu w kierunku zachodnim, gwnie wzdu
szlakw komunikacyjnych (Fot. Z. Dajdok, z lewej), wkraczajca na odogowane pola, nieuytki i suche murawy; Wyyna Krakowsko-Wieluska, arki (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 120 i 121. Rukiewnik podobnie jak wiele innych rolin obcych we florze Polski konkuruje z rolinami miejscowymi o zapylaczy
78
7.4. Oglne uwagi dotyczce zwalczania

gatunkw inwazyjnych
Fot. 116 i117. Stokosa spaszczona Bromus carinatus wostatnich latach szybko zwiksza liczb zajmowanych stanowisk, wkraczajc
m.in. do zbiorowisk zioorolowych (zdj. po lewej) oraz na pobocza drg polnych (zdj. oprawej) (Fot. Z. Dajdok)
Fot. 118 i119. Rukiewnik wschodni Bunias orientalis rolina rozprzestrzeniajca si ze wschodu wkierunku zachodnim, gwnie wzdu
szlakw komunikacyjnych (Fot. Z. Dajdok, zlewej), wkraczajca na odogowane pola, nieuytki isuche murawy; Wyyna Krakowsko-Wieluska, arki (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 120 i121. Rukiewnik podobnie jak wiele innych rolin obcych we florze Polski konkuruje zrolinami miejscowymi ozapylaczy
Zwalczanie obcych geograficznie rolin inwazyjnych odbywa si na wiele sposobw: od chemicznych, poprzez mechaniczne, mieszane, po tzw. biologiczne. Wzalenoci od formy yciowej gatunku
przeznaczonego do zwalczania wybiera si bardziej
lub mniej czaso-, koszto- ipracochonne metody.
Dotychczas wPolsce wykonywano zabiegi zwalczania biorc po uwag przede wszystkim szybki
efekt std te najczciej wybierano metody chemiczne. Zalecano je m.in. woficjalnych materiaach
dotyczcych zwalczania barszczu Sosnowskiego
wydanych przez Instytut Uprawy iNawoenia Gleby
(urek 2002). Dzi kwestionuje si bezpieczne dla
rodowiska stosowanie rodkw chemicznych,
nawet tych uwaanych do niedawna za biodegradowalne. Dlatego trudno uzasadnia ich uycie
ratowaniem przyrody, kiedy wimi ochrony jednych organizmw zatruwa si siedliska innych. Std
te zamiast rozpylania pojawiaj si metody selekcyjne, jak np.mazaki czy aplikacje dopdowe za
pomoc specjalnych pistoletw do nastrzykiwania
(Tokarska-Guzik 2009).
Metody biologiczne polegaj na uwolnieniu do
rodowiska tzw. naturalnych wrogw zwalczanego
gatunku (patogenw lub owadw erujcych na
nim), najczciej sprowadzonych zobszaru naturalnego wystpowania zwalczanej roliny. Metody te
wwielu przypadkach byy skuteczne. Jednym znajbardziej znanych przypadkw jest wspomniany
wyej hiacynt wodny, ktrego populacje wAmeryce
Pnocnej iwAfryce udao si ograniczy dziki
uwolnieniu dwch gatunkw chrzszczy: Neochetina eichhorniae iNeochetina bruchi zrodziny ryjkowcw (ryjkowcowatych).
Jednak znane s te przypadki szkd wyrzdzanych na niektrych obszarach przez owady pasoytujce na gatunkach inwazyjnych winnych regionach. Dla przykadu Cactoblastis cactorum gatunek
nocnego motyla zrodziny omacnicowatych (Pyralidae) uwolniono wcelu ograniczenia populacji
gatunkw zrodzaju opuncja Opuntia spp. masowo
rozprzestrzeniajcych si wAustralii. Opuncje sprowadzono do Australii wcelach dekoracyjnych, wykorzystywano je take do formowania ywopotw,
atake produkcji czerwonego barwnika znanego
pod nazw kwas karminowy (koszenila, karmina). Na
przeomie XIX iXX w. area opanowany przez opuncje
przekracza ju 20 mln ha, co zmusio wadze do podjcia radykalnych krokw. Wobec braku pozytywnych efektw stosowania metod mechanicznych
ichemicznych w1925r. zdecydowano si na wprowadzenie Cactoblastis cactorum, pochodzcego
zAmeryki Poudniowej (Argentyna iBrazylia). Jego
gsienice yj ieruj na opuncjach, skutecznie ograniczajc ich populacje. Uwolnienie Cactoblastis cactorum szybko przynioso pozytywny efekt iwcigu
10 lat pozwolio odzyska obszary rolne opanowane
wczeniej przez kaktusy. Jednak przeniesienie owada
m.in. na Hawaje ina Wyspy Kanaryjskie, anastpnie
przypadkowe zawleczenie go na Floryd spowodowao jego niekontrolowane rozprzestrzenianie si
wpoudniowo-wschodniej czci USA, gdzie obecnie
zagraa gincym oraz uprawianym gatunkom
zrodzaju Opuntia. Biorc pod uwag opisane przykady naley podkreli, e istotnym warunkiem stosowania metod biologicznych powinien by dobr
sprawdzonego organizmu, wprzypadku owadw
monofaga erujcego tylko na interesujcym nas
gatunku roliny.
Moliwo utraty kontroli (przynajmniej teoretyczna) nad przenoszonymi naturalnymi wrogami
gatunkw inwazyjnych wokrelonym rejonie wiata,
powoduje, e cho kosztochonne, to najbardziej bezpieczne dla rodowiska, s metody mechaniczne.
Planujc ich wprowadzenie trzeba bra pod uwag
co najmniej kilkuletni okres na ich powtarzanie.
Wprzypadku takich rolin jak nawocie skutecznym
zabiegiem jest koszenie kilka razy wsezonie, przez
okres kilku lat. Wprzypadku innych gatunkw
np.barszczy Sosnowskiego iMantegazziego,
atake rdestowcw, konieczne jest wykopywanie
czci podziemnych. We wszystkich przypadkach
powstaje problem biomasy, dlatego konieczno jej
utylizacji naley rwnie bra pod uwag planujc
zwalczanie. Istotnym czynnikiem warunkujcym sukces wpozbyciu si gatunkw inwazyjnych jest rwnie bank nasion wglebie. Jego trwao naley bra
pod uwag nawet wwczas, gdy wpierwszym roku
zwalczania uda si usun wszystkie egzemplarze
gatunku, ktry by obecny iowocowa wdanym miejscu przez kilka lat.
Generalny wniosek pyncy zzawartych wyej
informacji wskazuje na zdecydowanie wiksze szanse
powodzenia dziaa podejmowanych wpierwszych
stadiach rozprzestrzeniania si gatunku na danym
obszarze. Im duszy czas dzieli nas od zasiedlenia
danego obszaru przez okrelony gatunek tym dziaania te bd bardziej kosztowne idugotrwae.
80
Wychodzc ztakiego zaoenia naley rwnie

stwierdzi, e niektrych populacji, np.rdestowcw
obejmujcych wielokilometrowe odcinki brzegw
rzek, na obecnym etapie inwazji iprzy obecnych moliwociach technicznych, nie da si wpeni zwalczy.
Jedyne, na czym mona si wtakich przypadkach
koncentrowa to ograniczanie moliwoci dalszego

rozprzestrzeniania izajmowania obszarw ssiednich. Podjcie zwalczania naley take rozwaa
niezalenie od ewentualnych kosztw na obszarach cennych ze wzgldw przyrodniczych, wtym
chronionych.
Fot. 125 i126. Obszar Natura 2000 Graniczny meander Odry powierzchnia po wycince rdestowca (po lewej); odbijajcy zpodziemnych
kczy rdestowiec (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 122 i123. Wycinka rczna imechaniczna rdestowca (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 127. Regeneracja rdestowca po wiosennym incydencie wypalania (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 124. Wycinka rdestowcw nad potokiem Wapienica wBeskidzie lskim (Fot. B. Tokarska-Guzik)
80
Wychodzc ztakiego zaoenia naley rwnie

stwierdzi, e niektrych populacji, np.rdestowcw
obejmujcych wielokilometrowe odcinki brzegw
rzek, na obecnym etapie inwazji iprzy obecnych moliwociach technicznych, nie da si wpeni zwalczy.
Jedyne, na czym mona si wtakich przypadkach
koncentrowa to ograniczanie moliwoci dalszego

rozprzestrzeniania izajmowania obszarw ssiednich. Podjcie zwalczania naley take rozwaa
niezalenie od ewentualnych kosztw na obszarach cennych ze wzgldw przyrodniczych, wtym
chronionych.
Fot. 125 i126. Obszar Natura 2000 Graniczny meander Odry powierzchnia po wycince rdestowca (po lewej); odbijajcy zpodziemnych
kczy rdestowiec (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 122 i123. Wycinka rczna imechaniczna rdestowca (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 127. Regeneracja rdestowca po wiosennym incydencie wypalania (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 124. Wycinka rdestowcw nad potokiem Wapienica wBeskidzie lskim (Fot. B. Tokarska-Guzik)
82
Fot. 128. Zwalczanie chemiczne stwarza dodatkowe obcienie dla rodowiska izagroenie dla ludzi. Konieczne jest informowanie
spoecznoci lokalnych oprowadzonych zabiegach. Na zdjciu miejsce zwalczania rdestowca wKornwalii, Wielka Brytania (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 129. Po wycince rdestowca pozostaje problem biomasy (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 130-132. Zagroenie zwizane ze stosowaniem rodkw chemicznych wwolnej przyrodzie stwarza potrzeb stosowania specjalnych
aplikatorw dopdowych. Zabieg ten jest czasochonny wymaga nastrzyknicia kadego(!) pdu. Eksperymentalna eliminacja rdestowcw na staych powierzchniach wdolinach potokw wpoudniowej Polsce (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 133. Reakcja rdestowca na zabieg chemicznego zwalczania (Fot. B. Tokarska-Guzik)
82
Fot. 128. Zwalczanie chemiczne stwarza dodatkowe obcienie dla rodowiska izagroenie dla ludzi. Konieczne jest informowanie
spoecznoci lokalnych oprowadzonych zabiegach. Na zdjciu miejsce zwalczania rdestowca wKornwalii, Wielka Brytania (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 129. Po wycince rdestowca pozostaje problem biomasy (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 130-132. Zagroenie zwizane ze stosowaniem rodkw chemicznych wwolnej przyrodzie stwarza potrzeb stosowania specjalnych
aplikatorw dopdowych. Zabieg ten jest czasochonny wymaga nastrzyknicia kadego(!) pdu. Eksperymentalna eliminacja rdestowcw na staych powierzchniach wdolinach potokw wpoudniowej Polsce (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 133. Reakcja rdestowca na zabieg chemicznego zwalczania (Fot. B. Tokarska-Guzik)
84
Fot. 135-136. Zagroeniem dla chronionej wrezerwacie Gipsowa Gra rolinnoci stepowej jest barszcz Sosnowskiego irobinia akacjowa
Fot. 137. Eliminujc roliny inwazyjne naley pamita ozdeponowanym wglebie banku nasion (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 138 i139. Usuwanie robinii ibarszczu wrezerwacie przyrody Gra Gipsowa na Opolszczynie (Fot. B. Tokarska-Guzik)
84
Fot. 135-136. Zagroeniem dla chronionej wrezerwacie Gipsowa Gra rolinnoci stepowej jest barszcz Sosnowskiego irobinia akacjowa
Fot. 137. Eliminujc roliny inwazyjne naley pamita ozdeponowanym wglebie banku nasion (Fot. B. Tokarska-Guzik)
Fot. 138 i139. Usuwanie robinii ibarszczu wrezerwacie przyrody Gra Gipsowa na Opolszczynie (Fot. B. Tokarska-Guzik)
86
7.5. Kierunki niezbdnych dziaa na skal

regionaln ikrajow
Wrd dziaa, ktre powinny zosta objte szczegln kontrol naley uwzgldni wprowadzanie do
uprawy wcelach ozdobnych gatunkw ojeszcze nieznanych waciwociach pod wzgldem moliwoci
zadomawiania si. Dotyczy to zarwno punktw
sprzeday rolin dla celw hobbystycznych, architektury krajobrazu oraz kolekcjonerskich np.wogrodach
botanicznych, ktre wEuropie rodkowej odegray
szczegln rol jako pierwsze przyczki wielu
celowo sprowadzonych gatunkw (Galera, Sudnik-Wjcikowska 2010). Oduym znaczeniu tej drogi
przenikania do rodowiska gatunkw obcych wiadczy m.in. Kodeks postpowania wzakresie ogrodnictwa
iinwazyjnych rolin obcych przygotowany przez Rad
Europy (Heywood, Brunell 2008), przetumaczony
m.in. na jzyk polski idostpny na stronach Generalnej Dyrekcji Ochrony rodowiska.
Szczegln grup wrd rolin obcego pochodzenia tworz formy drzewiaste, ktrych przenikanie do rodzimych ukadw moe prowadzi do ich
znaczcej przebudowy.
Obecnie najwaniejszym sposobem gwarantujcym ochron rnorodnoci biologicznej, zpunktu
widzenia omawianej tu problematyki, jest zaniechanie introdukcji obcych drzew ikrzeww wszdzie
tam, gdzie istnieje due prawdopodobiestwo
zagroenia ich ekspansj do wolnej przyrody. Innym,
wanym zagadnieniem jest zwalczanie gatunkw
inwazyjnych wmiejscach, gdzie ju doszo do inwazji ito takimi sposobami, ktre nie powodowayby
dodatkowych strat wrodowisku przyrodniczym.
Ze wzgldu na charakter niniejszego opracowania,
ograniczono tu si do sformuowania postulatw
owymowie prewencyjnej.
Oglnym zaleceniem dotyczcym uprawy
obcych rolin drzewiastych powinno by ich cakowite wyczenie zintrodukcji na terenach chronionych, atake niepodlegajcych ochronie, lecz czsto
nie mniej wanych ze wzgldu na zachowanie naturalnych waciwoci rodowiska przyrodniczego
(np.lasy ochronne glebochronne, chronice
zasoby wodne oraz ostoje dzikiej fauny iflory itp.,
aponadto lasy gospodarcze, dla ktrych przewiduje

si stopniowe osiganie stanw rwnowagi dynamicznej wekosystemach, awszczeglnoci zgodnoci biocenoz zwarunkami biotopw). Wprowadzanie obcych, nieinwazyjnych gatunkw drzew
powinno by ograniczone do upraw plantacyjnych,
jeli s zlokalizowane poza kompleksami lenymi
ina siedliskach mao cennych dla ochrony przyrody.
Dobory takich gatunkw naleaoby dostosowa do
lokalnych warunkw krajobrazowych.
Odrbnego potraktowania wymagaj skady
gatunkowe zadrzewie. Zwielu bada (np.Szwed
iin. 1999 oraz cytowana tam literatura) wynika, e
funkcje rodowiskowe najlepiej speniaj zadrzewienia zoone zgatunkw rodzimych, zwaszcza
jeli maj swobodn, nieschematyczn struktur
zmoliwoci spontanicznego wyksztacania si
towarzyszcych im zbiorowisk oszyjkowych iokrajkowych. Wdoborach do zadrzewie zakadanych
wkrajobrazach lenych irolniczo-lenych oraz rolniczych powinno si rezygnowa zgatunkw
obcych.
Dowiadczenia zupraw drzew ikrzeww na
gruntach zdegradowanych niejednokrotnie dowiody, e najbardziej trwae efekty wregeneracji rolinnoci daje zastosowanie gatunkw rodzimych, bez
koniecznoci korzystania zgatunkw obcych
(Rostaski 2006).
Na terenach osadniczych pooonych na obszarach przyrodniczo cennych lub wich pobliu zawsze
warto rozwaa wprowadzanie do uprawy przede
wszystkim takich gatunkw, oktrych wiadomo, e
nie stanowi zagroenia dla rnorodnoci biologicznej. Istotn rol wksztatowaniu wiedzy na ten
temat mogyby stanowi lokalne lub regionalne listy
drzew ikrzeww ozdobnych zalecanych do sadzenia
wogrodach, parkach, na skwerach icmentarzach
oraz przy ulicach idrogach.
Generalne konkluzje wypywajce zoceny zagroenia jakie stwarzaj inwazje obcych gatunkw
rolin odwouj si do nastpujcych aspektw:
bada podstawowych (opracowanie materiaw rdowych, uzupenienie iuporzdkowanie
wiedzy);
dziaa praktycznych (opracowanie/wskazanie
grup gatunkw docelowych iwaciwych metod eli-
minujcych lub ograniczajcych ich populacje; zwalczanie i/lub kontrola);

monitoringu (m.in. poprzez rozwj bazy krajowej Instytutu Ochrony Przyrody PAN oraz tworzenie
regionalnych baz danych9 isystemw wczesnego
ostrzegania);
regulacji prawnych (m.in. okrelenie podmiotw odpowiedzialnych za regionaln polityk
9 Przykadowo Uniwersytet lski wpartnerstwie zWojewdztwem lskim realizuje projekt pt. Oglnodostpna baza
danych bio- igeornorodnoci wojewdztwa lskiego integralna cz Otwartego Regionalnego Systemu Informacji Przestrzennej, BIOGEO-Silesia ORSIP, ktrej elementem ma by baza
tematyczna powicona gatunkom inwazyjnym (http://biogeo.
us.edu.pl/). Projekt jest wspfinansowany przez Uni Europejsk
zEuropejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wramach
Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewdztwa lskiego
na lata 20072013.
wzakresie prewencji iusuwania skutkw inwazji biologicznych);

edukacji (dotarcie zinformacjami nt. znaczenia, zagroe imoliwoci przeciwdziaania zjawiskom opisanym wopracowaniu do rnych grup
zawodowych majcych bezporedni zwizek zwprowadzaniem rolin do nasadze).
86
7.5. Kierunki niezbdnych dziaa na skal

regionaln ikrajow
Wrd dziaa, ktre powinny zosta objte szczegln kontrol naley uwzgldni wprowadzanie do
uprawy wcelach ozdobnych gatunkw ojeszcze nieznanych waciwociach pod wzgldem moliwoci
zadomawiania si. Dotyczy to zarwno punktw
sprzeday rolin dla celw hobbystycznych, architektury krajobrazu oraz kolekcjonerskich np.wogrodach
botanicznych, ktre wEuropie rodkowej odegray
szczegln rol jako pierwsze przyczki wielu
celowo sprowadzonych gatunkw (Galera, Sudnik-Wjcikowska 2010). Oduym znaczeniu tej drogi
przenikania do rodowiska gatunkw obcych wiadczy m.in. Kodeks postpowania wzakresie ogrodnictwa
iinwazyjnych rolin obcych przygotowany przez Rad
Europy (Heywood, Brunell 2008), przetumaczony
m.in. na jzyk polski idostpny na stronach Generalnej Dyrekcji Ochrony rodowiska.
Szczegln grup wrd rolin obcego pochodzenia tworz formy drzewiaste, ktrych przenikanie do rodzimych ukadw moe prowadzi do ich
znaczcej przebudowy.
Obecnie najwaniejszym sposobem gwarantujcym ochron rnorodnoci biologicznej, zpunktu
widzenia omawianej tu problematyki, jest zaniechanie introdukcji obcych drzew ikrzeww wszdzie
tam, gdzie istnieje due prawdopodobiestwo
zagroenia ich ekspansj do wolnej przyrody. Innym,
wanym zagadnieniem jest zwalczanie gatunkw
inwazyjnych wmiejscach, gdzie ju doszo do inwazji ito takimi sposobami, ktre nie powodowayby
dodatkowych strat wrodowisku przyrodniczym.
Ze wzgldu na charakter niniejszego opracowania,
ograniczono tu si do sformuowania postulatw
owymowie prewencyjnej.
Oglnym zaleceniem dotyczcym uprawy
obcych rolin drzewiastych powinno by ich cakowite wyczenie zintrodukcji na terenach chronionych, atake niepodlegajcych ochronie, lecz czsto
nie mniej wanych ze wzgldu na zachowanie naturalnych waciwoci rodowiska przyrodniczego
(np.lasy ochronne glebochronne, chronice
zasoby wodne oraz ostoje dzikiej fauny iflory itp.,
aponadto lasy gospodarcze, dla ktrych przewiduje

si stopniowe osiganie stanw rwnowagi dynamicznej wekosystemach, awszczeglnoci zgodnoci biocenoz zwarunkami biotopw). Wprowadzanie obcych, nieinwazyjnych gatunkw drzew
powinno by ograniczone do upraw plantacyjnych,
jeli s zlokalizowane poza kompleksami lenymi
ina siedliskach mao cennych dla ochrony przyrody.
Dobory takich gatunkw naleaoby dostosowa do
lokalnych warunkw krajobrazowych.
Odrbnego potraktowania wymagaj skady
gatunkowe zadrzewie. Zwielu bada (np.Szwed
iin. 1999 oraz cytowana tam literatura) wynika, e
funkcje rodowiskowe najlepiej speniaj zadrzewienia zoone zgatunkw rodzimych, zwaszcza
jeli maj swobodn, nieschematyczn struktur
zmoliwoci spontanicznego wyksztacania si
towarzyszcych im zbiorowisk oszyjkowych iokrajkowych. Wdoborach do zadrzewie zakadanych
wkrajobrazach lenych irolniczo-lenych oraz rolniczych powinno si rezygnowa zgatunkw
obcych.
Dowiadczenia zupraw drzew ikrzeww na
gruntach zdegradowanych niejednokrotnie dowiody, e najbardziej trwae efekty wregeneracji rolinnoci daje zastosowanie gatunkw rodzimych, bez
koniecznoci korzystania zgatunkw obcych
(Rostaski 2006).
Na terenach osadniczych pooonych na obszarach przyrodniczo cennych lub wich pobliu zawsze
warto rozwaa wprowadzanie do uprawy przede
wszystkim takich gatunkw, oktrych wiadomo, e
nie stanowi zagroenia dla rnorodnoci biologicznej. Istotn rol wksztatowaniu wiedzy na ten
temat mogyby stanowi lokalne lub regionalne listy
drzew ikrzeww ozdobnych zalecanych do sadzenia
wogrodach, parkach, na skwerach icmentarzach
oraz przy ulicach idrogach.
Generalne konkluzje wypywajce zoceny zagroenia jakie stwarzaj inwazje obcych gatunkw
rolin odwouj si do nastpujcych aspektw:
bada podstawowych (opracowanie materiaw rdowych, uzupenienie iuporzdkowanie
wiedzy);
dziaa praktycznych (opracowanie/wskazanie
grup gatunkw docelowych iwaciwych metod eli-
minujcych lub ograniczajcych ich populacje; zwalczanie i/lub kontrola);

monitoringu (m.in. poprzez rozwj bazy krajowej Instytutu Ochrony Przyrody PAN oraz tworzenie
regionalnych baz danych9 isystemw wczesnego
ostrzegania);
regulacji prawnych (m.in. okrelenie podmiotw odpowiedzialnych za regionaln polityk
9 Przykadowo Uniwersytet lski wpartnerstwie zWojewdztwem lskim realizuje projekt pt. Oglnodostpna baza
danych bio- igeornorodnoci wojewdztwa lskiego integralna cz Otwartego Regionalnego Systemu Informacji Przestrzennej, BIOGEO-Silesia ORSIP, ktrej elementem ma by baza
tematyczna powicona gatunkom inwazyjnym (http://biogeo.
us.edu.pl/). Projekt jest wspfinansowany przez Uni Europejsk
zEuropejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wramach
Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewdztwa lskiego
na lata 20072013.
wzakresie prewencji iusuwania skutkw inwazji biologicznych);

edukacji (dotarcie zinformacjami nt. znaczenia, zagroe imoliwoci przeciwdziaania zjawiskom opisanym wopracowaniu do rnych grup
zawodowych majcych bezporedni zwizek zwprowadzaniem rolin do nasadze).
88
8. Pimiennictwo (wybrane)
Adamowski W., Dvorak L., Ramanjuk I. 2002. Atlas
of alien woody species of the Biaowiea Forest. Phytocoenosis 14 (N.S.), Suppl. Cartogr. Geobot. 14: 1-303.
Anio-Kwiatkowska J., liwiski M. 2009. Obce
roliny energetyczne zagroenie dla flory Polski.
Pamitnik Puawski 150: 35-44.
Banaszczak P., Tumiowicz J. 2009. Natural regeneration of alien trees and shrubs at Rogw Arboretum
of Warsaw University of Life Sciences.Rocz. Dendrol.
57: 33-35.
Bellon S., Tumiowicz J., Krl S. 1977. Obce gatunki
drzew wgospodarstwie lenym. PWRiL, Warszawa
Bradley B. A., Blumenthal D., Wilcove D., Ziska
L.H. 2010. Predicting plant invasions in an era of
global change. Trends in Ecology and Evolution
25(5): 310-318.
Brunel S., Branquart E., Fried G., van Valkenburg J.,
Brundu G., Starfinger U., Buholzer S., Uludag A., Joseffson M., Baker R. 2010. The EPPO prioritization for
invasive alien plants.OEPP/EPPO Bulletin 40: 407-422.
Catford J. 2009. Ageneral theory of invasions.Drawing up an invasion hotspot map. Decision Point, 32.
Celka Z. 1998. Malva alcea L. as arelic of prehistoric and mediaeval cultivation. Phytocoenosis 10 (N.S).
Suppl. Cartogr. Geobot. 9: 155-162.
Celka Z. 2011. Relics of cultivation in the vascular
flora of medieval West Slavic settlements and
castles.Biodiv. Res.Conserv. 22: 1-110.
Chopek K., Dbrowska-Zapart K., Tokarska-Guzik
B. 2011. An assessment of the Ambrosia L. pollen
threat at aregional scale using the example of the
town of Sosnowiec (Silesian Uplands, Poland). Acta
Agrobotanica 64 (2): 51-62.
Chytry M., Pyek P., Wild J., Pino J., Maskell L.C., Vil
M. 2009. European map of alien plant invasions based
on the quantitative assessment across habitats.Diversity and Distribution 15: 98-107.
Dajdok Z., Kcki Z. 2003. Kenophytes of the Odra
riversides, W: A. Zajc, M. Zajc, B. Zemanek (red.),
Phytogeographical Problems of Synanthropic Plants,
s.131-136. Institute of Botany Jagiellonian University,
Cracow
Dajdok Z., Nowak A., Danielewicz W., Kujawa-Pawlaczyk J., Bena W. 2011. NOBANIS Invasive Alien Species Fact Sheet Spiraea tomentosa. Online Database
of the North European and Baltic Network on Invasive
Alien Species NOBANIS www.nobanis.org. Date of
access 04/05/2012.
Dajdok Z., Tokarska-Guzik B. 2009. Doliny rzeczne

iwody stojce jako siedliska gatunkw inwazyjnych,
W: Z. Dajdok, P. Pawlaczyk (red.), Inwazyjne gatunki
rolin ekosystemw mokradowych Polski. s.24-30.
Wyd. Klubu Przyrodnikw, wiebodzin
Danielewicz W. 1993. Obce gatunki drzew ikrzeww wdolinie Warty. Cz. I. Klon jesionolistny (Acer
negundo L.). PTPN, Prace Kom. Nauk Rol. Le. 76: 31-37.
Danielewicz W. 2006. Obce gatunki drzew ikrzeww we florze Polski Zachodniej. W: W. Danielewicz
(red.), Bogactwo, rnorodno oraz ochrona dendroflory wparkach ilasach zachodniej Polski, s.39-50.
Materiay Zjazdu Sekcji Dendrologicznej Polskiego
Towarzystwa Botanicznego, Zielona Gra
Danielewicz W. 2008. Ekologiczne uwarunkowania
zasigw drzew ikrzeww na aluwialnych obszarach
doliny Odry. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego, Pozna
Danielewicz W., Maliski T. 1997. Drzewa ikrzewy
obcego pochodzenia wlasach Wielkopolskiego Parku
Narodowego. Rocz. Dendrol. 45: 65-81.
Danielewicz W., Maliski T. 2003. Alien tree and
shrubs species in Poland regenerating by self-sowing.
Rocz. Dendrol. 51: 205-236.
Danielewicz W., Maliski T. 2004. Naturalization of
Cotoneaster lucidus Schltdl. in Wielkopolski National
Park. Rocz. Dendrol. 52: 197-214.
Faliski J. B. 1966. Antropogeniczna rolinno
Puszczy Biaowieskiej jako wynik synantropizacji
naturalnego kompleksu lenego. Rozpr. Uniw. Warsz.,
13: 1-256.
Faliski J. B. 1969. Zbiorowiska autogeniczne
iantropogeniczne. Prba okrelenia iklasyfikacji.
Dyskusje fitosocjologiczne (4). Ekol. Pol., Ser. B 15(2):
173-182.
Faliski J. B. 1972. Synantropizacja szaty rolinnej
prba okrelenia istoty procesu igwnych kierunkw bada. Phytocoenosis 1(3): 157-170.
Faliski J. B. 1998. Invasive alien plants and vegetation dynamics.W: U. Starfinger, K. Edwards, I. Kowarik, M. Williamson (red.), Plant Invasions: Ecological
Mechanisms and Human Responses, ss.3-21. Backhuys Publishers, Leiden
Faliski J. B. 2004. Inwazje wwiecie rolin: mechanizmy, zagroenia, projekt bada. Phytocoenosis 10
(N. S.) Seminarium Geobotanicum 16: 3-31.
Fudali E. 2007. Zjawiska ekspansji chorologicznej
iekologicznej wrd mszakw. Annales Silesiae 35: 21-30.
Fudali E., Szczepaski M., Rusiska A., RosadziskiS., Wolski G. 2009. The current distribution in
Poland of some European neophytic bryophytes with
supposed invasive tendencies.Acta Soc. Bot. Pol.
78(1): 73-80.
Galera H, Sudnik-Wjcikowska B. 2010. Central
European botanic gardens as centres of dispersal of
alien plants.Acta Soc. Bot. Pol. 79(2): 147-156.
Genovesi P., Scalera R. 2007. Toward ablack list of
invasive alien species entering Europe through trade,
and proposed responses.Council of Europe T-PVS/
INF (2007)9.
Genovesi P., Shine C. 2004. European Strategy on
Invasive Alien Species.Convention on the Conservation of European Wildlife and Habitats (Bern Convention) Nature and Environment, No. 137.
Gowaciski Z., Okarma H., Pawowski J., Solarz W.
(red.) 2008. Ksiga gatunkw obcych inwazyjnych
wfaunie Polski. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Krakw
Heger T., Trepl L. 2003. Predicting biological invasions.Biological Invasions 5: 313321.
Hegi G. 1965. Avena L. W: Illustrierte Flora von
Mittel-Europa 1., s.340-351. Carl Hanser Verl.,
Munchen
Hejda M., Pyek P. 2006. What is the impact of
Impatiens glandulifera on species diversity of invaded
riparian vegetation? Biological Conservation 132: 143152.
Herbich J. (red.). 2004. Siedliska morskie iprzybrzene, nadmorskie irdldowe solniska iwydmy.
Poradniki ochrony siedlisk igatunkw Natura
2000-podrcznik metodyczny. T. 1. Min. rodowiska,
Warszawa, ss.218.
Herbich J. (red.). 2004. Wody sodkie itorfowiska.
Warszawa, ss.220.
Herbich J. (red.). 2004. Murawy, ki, zioorola,
wrzosowiska, zarola. Poradniki ochrony siedlisk
igatunkw Natura 2000 podrcznik metodyczny.
T. 3. Min. rodowiska, Warszawa, ss.101.
Herbich J. (red.) 2004. ciany, piargi, rumowiska
skalne ijaskinie. Poradniki ochrony siedlisk igatunkw Natura 2000 podrcznik metodyczny. T. 4. Min.
rodowiska, Warszawa, ss.101.
Herbich J. (red.). 2004. Lasy ibory. Poradniki
ochrony siedlisk igatunkw Natura 2000 podrcznik metodyczny. T. 5. Min. rodowiska, Warszawa,
ss.344.
Heywood V., Brunel S. 2008. Kodeks postpowania
wzakresie ogrodnictwa iinwazyjnych rolin obcych
(Code of conduct on horticulture and invasive alien

plants). Publikacje Rady Europy, Przyroda irodowisko nr155, ss.52.
Hiero J., Maron J., Callaway R. 2005. Abiogeographical approach to plant invasions: the importance of studying exotics in their introduced and
native range. Journal of Ecology 93: 5-15.
Hobbs R.J., Humpheris S.E. 1995. An integrated
approach to the ecology and management of plant
invasions.Conservation Biology 9: 761-770.
Hulme P. E. 2007. Biological invasions in Europe:
drivers, pressures, states, impacts and responses.W:
R. Hester, R. M. Harrison (red.), Biodiversity Under
Threat, Issues in Environmental Science and Technology. Royal Society of Chemistry, Cambridge, 25:
56-80.
Hulme P.E., Bremmer E.T. 2005. Assessing the
impact of Impatiens glandulifera on riparian habitats:
partitioning diversity components following species
removal. J. Appl. Ecol. 43: 43-50.
Hulme P. E., Pyek P., Nentwig W., Vil M. 2009. Will
threat of biological invasions unite the European
Union? Science 324: 40-41.
Jackowiak B. 1999. Modele ekspansji rolin synantropijnych itransgenicznych. Phytocoenosis 11 (N.S.),
Seminarium Geobotanicum 6: 3-16.
Kamierczakowa R., Zarzycki K. (red.). 2001. Polska
Czerwona Ksiga Rolin, wyd. 2. Pteridophytes and
Flowering Plants.Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Krakw, ss.664.
Korna J. 1968. Geograficzno-historyczna klasyfikacja rolin synantropijnych. W: J. B. Faliski (red.)
Synantropizacja szaty rolinnej. I. Neofityzm iapofityzm wszacie rolinnej Polski. Mater. Zak. Fitosoc.
Stos.Uniw. Warsz., Warszawa-Biaowiea 25: 33-41.
Korna J. 1977a. Wpyw czowieka ijego gospodarki na szat rolinn Polski flora synantropijna. W:
W. Szafer, K. Zarzycki (red.), Szata rolinna Polski. T. 1.,
s.95-128. PWN, Warszawa
Korna J. 1977b. Analiza flor synantropijnych.
Wiad. Bot. 21(4): 85-91.
Korna J. 1981. Oddziaywanie czowieka na flor:
mechanizmy ikonsekwencje. Wiad. Bot. 25(3): 165-182.
Korna J. 1990. Plant invasions in Central Europe:
historical and ecological aspects.W: F. de Castri,
A.J.Hansen, M. Debussche (red.), Invasions in Europe
and the Mediterranean Basin, ss.19-36. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht
Korna J. 1996. Pi wiekw wymiany flor synantropijnych midzy Starym iNowym wiatem. Wiad.
Bot. 40: 11-19.
88
8. Pimiennictwo (wybrane)
Adamowski W., Dvorak L., Ramanjuk I. 2002. Atlas
of alien woody species of the Biaowiea Forest. Phytocoenosis 14 (N.S.), Suppl. Cartogr. Geobot. 14: 1-303.
Anio-Kwiatkowska J., liwiski M. 2009. Obce
roliny energetyczne zagroenie dla flory Polski.
Pamitnik Puawski 150: 35-44.
Banaszczak P., Tumiowicz J. 2009. Natural regeneration of alien trees and shrubs at Rogw Arboretum
of Warsaw University of Life Sciences.Rocz. Dendrol.
57: 33-35.
Bellon S., Tumiowicz J., Krl S. 1977. Obce gatunki
drzew wgospodarstwie lenym. PWRiL, Warszawa
Bradley B. A., Blumenthal D., Wilcove D., Ziska
L.H. 2010. Predicting plant invasions in an era of
global change. Trends in Ecology and Evolution
25(5): 310-318.
Brunel S., Branquart E., Fried G., van Valkenburg J.,
Brundu G., Starfinger U., Buholzer S., Uludag A., Joseffson M., Baker R. 2010. The EPPO prioritization for
invasive alien plants.OEPP/EPPO Bulletin 40: 407-422.
Catford J. 2009. Ageneral theory of invasions.Drawing up an invasion hotspot map. Decision Point, 32.
Celka Z. 1998. Malva alcea L. as arelic of prehistoric and mediaeval cultivation. Phytocoenosis 10 (N.S).
Suppl. Cartogr. Geobot. 9: 155-162.
Celka Z. 2011. Relics of cultivation in the vascular
flora of medieval West Slavic settlements and
castles.Biodiv. Res.Conserv. 22: 1-110.
Chopek K., Dbrowska-Zapart K., Tokarska-Guzik
B. 2011. An assessment of the Ambrosia L. pollen
threat at aregional scale using the example of the
town of Sosnowiec (Silesian Uplands, Poland). Acta
Agrobotanica 64 (2): 51-62.
Chytry M., Pyek P., Wild J., Pino J., Maskell L.C., Vil
M. 2009. European map of alien plant invasions based
on the quantitative assessment across habitats.Diversity and Distribution 15: 98-107.
Dajdok Z., Kcki Z. 2003. Kenophytes of the Odra
riversides, W: A. Zajc, M. Zajc, B. Zemanek (red.),
Phytogeographical Problems of Synanthropic Plants,
s.131-136. Institute of Botany Jagiellonian University,
Cracow
Dajdok Z., Nowak A., Danielewicz W., Kujawa-Pawlaczyk J., Bena W. 2011. NOBANIS Invasive Alien Species Fact Sheet Spiraea tomentosa. Online Database
of the North European and Baltic Network on Invasive
Alien Species NOBANIS www.nobanis.org. Date of
access 04/05/2012.
Dajdok Z., Tokarska-Guzik B. 2009. Doliny rzeczne

iwody stojce jako siedliska gatunkw inwazyjnych,
W: Z. Dajdok, P. Pawlaczyk (red.), Inwazyjne gatunki
rolin ekosystemw mokradowych Polski. s.24-30.
Wyd. Klubu Przyrodnikw, wiebodzin
Danielewicz W. 1993. Obce gatunki drzew ikrzeww wdolinie Warty. Cz. I. Klon jesionolistny (Acer
negundo L.). PTPN, Prace Kom. Nauk Rol. Le. 76: 31-37.
Danielewicz W. 2006. Obce gatunki drzew ikrzeww we florze Polski Zachodniej. W: W. Danielewicz
(red.), Bogactwo, rnorodno oraz ochrona dendroflory wparkach ilasach zachodniej Polski, s.39-50.
Materiay Zjazdu Sekcji Dendrologicznej Polskiego
Towarzystwa Botanicznego, Zielona Gra
Danielewicz W. 2008. Ekologiczne uwarunkowania
zasigw drzew ikrzeww na aluwialnych obszarach
doliny Odry. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego, Pozna
Danielewicz W., Maliski T. 1997. Drzewa ikrzewy
obcego pochodzenia wlasach Wielkopolskiego Parku
Narodowego. Rocz. Dendrol. 45: 65-81.
Danielewicz W., Maliski T. 2003. Alien tree and
shrubs species in Poland regenerating by self-sowing.
Rocz. Dendrol. 51: 205-236.
Danielewicz W., Maliski T. 2004. Naturalization of
Cotoneaster lucidus Schltdl. in Wielkopolski National
Park. Rocz. Dendrol. 52: 197-214.
Faliski J. B. 1966. Antropogeniczna rolinno
Puszczy Biaowieskiej jako wynik synantropizacji
naturalnego kompleksu lenego. Rozpr. Uniw. Warsz.,
13: 1-256.
Faliski J. B. 1969. Zbiorowiska autogeniczne
iantropogeniczne. Prba okrelenia iklasyfikacji.
Dyskusje fitosocjologiczne (4). Ekol. Pol., Ser. B 15(2):
173-182.
Faliski J. B. 1972. Synantropizacja szaty rolinnej
prba okrelenia istoty procesu igwnych kierunkw bada. Phytocoenosis 1(3): 157-170.
Faliski J. B. 1998. Invasive alien plants and vegetation dynamics.W: U. Starfinger, K. Edwards, I. Kowarik, M. Williamson (red.), Plant Invasions: Ecological
Mechanisms and Human Responses, ss.3-21. Backhuys Publishers, Leiden
Faliski J. B. 2004. Inwazje wwiecie rolin: mechanizmy, zagroenia, projekt bada. Phytocoenosis 10
(N. S.) Seminarium Geobotanicum 16: 3-31.
Fudali E. 2007. Zjawiska ekspansji chorologicznej
iekologicznej wrd mszakw. Annales Silesiae 35: 21-30.
Fudali E., Szczepaski M., Rusiska A., RosadziskiS., Wolski G. 2009. The current distribution in
Poland of some European neophytic bryophytes with
supposed invasive tendencies.Acta Soc. Bot. Pol.
78(1): 73-80.
Galera H, Sudnik-Wjcikowska B. 2010. Central
European botanic gardens as centres of dispersal of
alien plants.Acta Soc. Bot. Pol. 79(2): 147-156.
Genovesi P., Scalera R. 2007. Toward ablack list of
invasive alien species entering Europe through trade,
and proposed responses.Council of Europe T-PVS/
INF (2007)9.
Genovesi P., Shine C. 2004. European Strategy on
Invasive Alien Species.Convention on the Conservation of European Wildlife and Habitats (Bern Convention) Nature and Environment, No. 137.
Gowaciski Z., Okarma H., Pawowski J., Solarz W.
(red.) 2008. Ksiga gatunkw obcych inwazyjnych
wfaunie Polski. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Krakw
Heger T., Trepl L. 2003. Predicting biological invasions.Biological Invasions 5: 313321.
Hegi G. 1965. Avena L. W: Illustrierte Flora von
Mittel-Europa 1., s.340-351. Carl Hanser Verl.,
Munchen
Hejda M., Pyek P. 2006. What is the impact of
Impatiens glandulifera on species diversity of invaded
riparian vegetation? Biological Conservation 132: 143152.
Herbich J. (red.). 2004. Siedliska morskie iprzybrzene, nadmorskie irdldowe solniska iwydmy.
Warszawa, ss.218.
Herbich J. (red.). 2004. Wody sodkie itorfowiska.
Warszawa, ss.220.
Herbich J. (red.). 2004. Murawy, ki, zioorola,
wrzosowiska, zarola. Poradniki ochrony siedlisk
igatunkw Natura 2000 podrcznik metodyczny.
T. 3. Min. rodowiska, Warszawa, ss.101.
Herbich J. (red.) 2004. ciany, piargi, rumowiska
skalne ijaskinie. Poradniki ochrony siedlisk igatunkw Natura 2000 podrcznik metodyczny. T. 4. Min.
rodowiska, Warszawa, ss.101.
Herbich J. (red.). 2004. Lasy ibory. Poradniki
ochrony siedlisk igatunkw Natura 2000 podrcznik metodyczny. T. 5. Min. rodowiska, Warszawa,
ss.344.
Heywood V., Brunel S. 2008. Kodeks postpowania
wzakresie ogrodnictwa iinwazyjnych rolin obcych
(Code of conduct on horticulture and invasive alien

plants). Publikacje Rady Europy, Przyroda irodowisko nr155, ss.52.
Hiero J., Maron J., Callaway R. 2005. Abiogeographical approach to plant invasions: the importance of studying exotics in their introduced and
native range. Journal of Ecology 93: 5-15.
Hobbs R.J., Humpheris S.E. 1995. An integrated
approach to the ecology and management of plant
invasions.Conservation Biology 9: 761-770.
Hulme P. E. 2007. Biological invasions in Europe:
drivers, pressures, states, impacts and responses.W:
R. Hester, R. M. Harrison (red.), Biodiversity Under
Threat, Issues in Environmental Science and Technology. Royal Society of Chemistry, Cambridge, 25:
56-80.
Hulme P.E., Bremmer E.T. 2005. Assessing the
impact of Impatiens glandulifera on riparian habitats:
partitioning diversity components following species
removal. J. Appl. Ecol. 43: 43-50.
Hulme P. E., Pyek P., Nentwig W., Vil M. 2009. Will
threat of biological invasions unite the European
Union? Science 324: 40-41.
Jackowiak B. 1999. Modele ekspansji rolin synantropijnych itransgenicznych. Phytocoenosis 11 (N.S.),
Seminarium Geobotanicum 6: 3-16.
Kamierczakowa R., Zarzycki K. (red.). 2001. Polska
Czerwona Ksiga Rolin, wyd. 2. Pteridophytes and
Flowering Plants.Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Krakw, ss.664.
Korna J. 1968. Geograficzno-historyczna klasyfikacja rolin synantropijnych. W: J. B. Faliski (red.)
Synantropizacja szaty rolinnej. I. Neofityzm iapofityzm wszacie rolinnej Polski. Mater. Zak. Fitosoc.
Stos.Uniw. Warsz., Warszawa-Biaowiea 25: 33-41.
Korna J. 1977a. Wpyw czowieka ijego gospodarki na szat rolinn Polski flora synantropijna. W:
W. Szafer, K. Zarzycki (red.), Szata rolinna Polski. T. 1.,
s.95-128. PWN, Warszawa
Korna J. 1977b. Analiza flor synantropijnych.
Wiad. Bot. 21(4): 85-91.
Korna J. 1981. Oddziaywanie czowieka na flor:
mechanizmy ikonsekwencje. Wiad. Bot. 25(3): 165-182.
Korna J. 1990. Plant invasions in Central Europe:
historical and ecological aspects.W: F. de Castri,
A.J.Hansen, M. Debussche (red.), Invasions in Europe
and the Mediterranean Basin, ss.19-36. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht
Korna J. 1996. Pi wiekw wymiany flor synantropijnych midzy Starym iNowym wiatem. Wiad.
Bot. 40: 11-19.
90
Korna J., Medwecka-Korna A. 2002. Geografia

rolin. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, ss.634.
Korniak T. 1985. Zmienno owsa guchego (Avena
fatua L.) wPolsce pnocno-wschodniej. Acta Agrobotanica 38(2): 181-189.
Kowarik I. 1995. Time lags in biological invasions
with regard to the success and failure of alien species.W: P. Pyek, K. Prach, M. Rejmnek, P. M. Wade
(red.), Plant invasions general aspects and special
problems, s.15-38. SPB Academic Publishing, Amsterdam
Krajewski . Cabomba caroliniana (Cabombaceae)
nowy gatunek flory Wyyny lsko-Krakowskiej
iPolski. Natura Silesiae Superioris (wdruku).
Krl S. 2000. Problemy synantropizacji lasw
apenetracja antropofitw dendroflory. W: T. Bojarczuk, W. Bugaa (red.), Biornorodno asynantropizacja zbiorowisk lenych, s.15-31. Materiay Zjazdu
Sekcji Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego referaty, doniesienia, postery, Wirty
Krzysztofiak L. 2009. Zwalczanie barszczu
Sosnowskiego na Suwalszczynie. W: Z. Dajdok, P.
Pawlaczyk (red.), Inwazyjne gatunki rolin mokrade
Polski, s.138-142. Wyd. Klubu Przyrodnikw, wiebodzin
Kujawa-Pawlaczyk J. 2009. Tawua kutnerowata
Spiraea tomentosa L. W: Z. Dajdok, P. Pawlaczyk
(red.), Inwazyjne gatunki rolin mokrade Polski,
s.105-113. Wyd. Klubu Przyrodnikw, wiebodzin
Mack R.N., Simberloff D., Lonsdale W.M., Evans H.,
Clout M., Bazzaz F. A. 2000. Biotic invasions: causes,
epidemiology, global consequences, and control.
Ecol. Appl. 10: 689-710.
Malicki M., Pielech R., Szczniak E. 2012. Przytulia
turyska Galium taurinum (L.) Scop. (Rubiaceae)
nowy antropofit we florze Polski. Acta Botanica Silesiaca (wdruku).
Malzew A.I. 1930. Wild and Cultivated Oats.Sectio
Euauena GRISEB. Bulletin of Appl. Botan. Genet. Plant
Breeding, Suppl. 38.
McNeely J.A., Mooney H.A., Neville L.E., Schei P.,
Waage J.K. 2001. AGlobal Strategy on Invasive Alien
Species.IUCN Gland, Switzerland and Cambridge, UK,
x + 50 pp.
Mirek Z. (red.). 2010. Biological Invasions in Poland.
Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Krakw, 1:1-71.
Mirek Z., Piko-Mirkowa H., Zajc A., Zajc M.
2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland
achecklist. W: Z. Mirek (red.), Biodiversity of Poland.
1. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of
Sciences, Krakw, ss.442.
Moro D., Lenda M., Skrka P., Szentgyorgyi H.,

Settele J., Wojciechowski M. 2009. Wild pollinator
communities are negatively affected by invasion of
alien goldenrods in grassland landscapes.Biological
Conservation 142: 1322-1332.
Nowak A., Kcki Z. 2009. Gatunki zrodzaju nawo
Solidago spp. W: Z. Dajdok, P. Pawlaczyk (red.), Inwazyjne gatunki rolin mokrade Polski, s.80-86. Wyd.
Klubu Przyrodnikw, wiebodzin
Obidziski A., Paluszek D., Dugocki W., Kuberski
. 2003. Ekspansja obcych gatunkw rolin drzewiastych zArboretum SGGW wRogowie. Rocz. Dendrol.
51: 89-97.
Olaczek R. 2000. Rnorodno biologiczna aproblem introdukcji obcych gatunkw. W: T. Bojarczuk,
W. Bugaa (red.), Biornorodno asynantropizacja
zbiorowisk lenych, s.7-13. Materiay Zjazdu Sekcji
Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego referaty, doniesienia, postery, Wirty
Pacyniak C. 1981. Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) wwarunkach rodowiska lenego Polski.
Rocz. AR. Pozn. 111: 1-83.
Panov V., Alexandrov B., Arbaciauskas K., Binimelis
R., Copp G. H., Grabowski M., Lucy F., Leuven R. S. E.
W., Nehring S., Paunovi M., Semenchenko V., Son M.
O. 2010. Risk assesment of Aquatic Invasive Species
Introductions via European Inland Waterways, W:
J.Settele, L. Penev, T. Georgiev, R. Grabaum, V. Grobelnik, V. Hammen, S. Klotz, M. Kotarac, I. Khn (red.)
Atlas of Biodiversity Risk. Pensoft Publishers, Sofia-Moscow, ss.280.
Pimental D. (red.) 2011. Biological Invasion: Economic and Environmental Costs of Alien Plant, Animal and Microbe Species, Second Edition. CRC Press,
Taylor & Francis Group, Boca Raton-London-New York
Piwowarski B., Bartoszek W. 2012. The occurrence
of Glyceria striata (Lam.) Hitchc. in Europe and the new
localities of the species in Poland. Acta Soc. Bot. Pol.
81(2): 109-118.
Podbielkowski Z. 1995. Wdrwki rolin. Wyd.
Szkolne iPedagogiczne, Warszawa, ss.239.
Preston, C.D., Pearman D.A., Allan R.H. 2004.
Archaeophytes in Britain. Botanical Journal of the
Linnaean Society 145: 257-294.
Purcel A. 2009. Obce gatunki drzew ikrzeww
wWielkopolskim Parku Narodowym ich wystpowanie irola wbiocenozach Parku. Morena 14: 35-191.
Pyek P., Jaroik V., Hulme P., Khn I., Wild J., Arianoutsou M., Bacher S., Chiron F., Didiulis V., Essl F.,
Genovesi P., Gherardi F., Hejda M., Kark S., Lambdon
P.W., Desprez-Loustau M. L., Nenwig W., Pergl J.,
Poboljaj K., Rabitsh W., Roques A., Roy D.B., Shirley

S., Solarz W., Vila M., Winter M. 2010. Disentangling
the role of environmental and human pressures on
biological invasions across Europe. PNAS 107 (27):
12157-12162.
Pyek, P., Richardson, D.M., Rejmnek, M., Webster,
G.L., Williamson, M., Kirschner, J. 2004. Alien plants in
checklists and floras: towards better communication
between taxonomists and ecologists.Taxon 53(1):
131-143.
Richardson D.M., Pyek P. 2006. Plant invasions:
merging the concept of species invasiveness and community invisibility. Progr. Phys.Geogr. 30: 409-431.
Richardson D.M., Pyek P., Rejmnek M., Barbour
M.G., Panetta F.D., West C.J. 2000. Naturalization and
invasion of alien plants: concepts and definitions.Diversity and Distributions 6: 93-107.
Rostaski A. 2006. Spontaniczne ksztatowanie si
pokrywy rolinnej na zwaowiskach po grnictwie
wgla kamiennego na Grnym lsku. Wydawnictwo
Uniwersytetu lskiego, Katowice
Rostaski K. 1998. Oenothera II. W: R. Wisskirchen,
H. Haeupler, Standartliste der Farn- und Bltenpflanzen Deutschlands.ss.334-340. Verl. Eugen Ulmer,
Stuttgart
Rostaski K. 2003. The provenience of evening
primrose Oenothera in Europe and its present
distribution. W: A. Zajc M. Zajc, B. Zemanek (red.),
Phytogeographical problems of synanthropic
plants.ss.63-66. Institute of Botany, Jagiellonian University, Krakw
Rostaski K., Rostaski A., Gerold-mietaska I.,
Wsowicz P. 2010. Evening-Primroses (Oenothera)
occurring in Europe. Wiesioki (Oenothera) wystpujce wEuropie. W. Szafer Institute of Botany, Polish
Academy of Sciences, Krakw, ss.157.
Rostaski K., Sowa R. 1986-1987. Alfabetyczny
wykaz efemerofitw Polski. Fragm Flor. Geobot. 31-32
(1-2): 151-205.
Seneta W., Dolatowski J. 2011. Dendrologia. Wyd.
Nauk. PWN, Warszawa
Shine C., Kettunen M., Genovesi P., Essl F., Gollasch
S., Rabitsch W., Scalera R., Starfinger U., ten Brink, P.
2010. Assessment to support continued development
of the EU Strategy to combat invasive alien species.Final report for the European Commission. Institute for European Environmental Policy (IEEO), Brussels, Belgium
Soons M. B. 2006. Wind dispersal in freshwater
wetlands: knowledge for conservation and restoration. App. Veg. Scien. 9: 271-278.
Skrka P., Lenda M., Tryjanowski P. 2010. Invasive

alien goldenrods negatively affect grassland bird
communities in Eastern Europe. Biological Conservation 143: 856-861.
Sudnik-Wjcikowska B., Koniewska B. 1988. Sownik zzakresu synantropizacji szaty rolinnej. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa,
ss.93.
Sudnik-Wjcikowska B. 2011. Flora Polski. Roliny
synantropijne. Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa, ss.336.
Szafer W., Kulczyski S., Pawowski B. 1986. Roliny
polskie. Opisy iklucze do oznaczania wszystkich
gatunkw rolin naczyniowych rosncych wPolsce
bd dziko, bd te zdziczaych lub czciej hodowanych. PWN, Warszawa, ss.1019.
Szwed W., Ratyska H., Danielewicz W., Mizgajski
A. 1999. Przyrodnicze podstawy ksztatowania marginesw ekologicznych wWielkopolsce. Prace Katedry Botaniki Lenej AR wPoznaniu, 1: 1-144.
Tanner R.A. 2008. Areview on the potential for the
biological control of the invasive weed, Impatiens
glandulifera in Europe. W: B. Tokarska-Guzik, J.H.
Brock, G. Brundu, L. Child, C.C. Daehler, P. Pyek (red.),
Plant Invasions: Human perception, ecological
impacts and management, s.343-354. Backhuys
Publishers, Leiden, The Netherlands
Thellung A. 1918-1919. Zur Terminologie der
Adventiv- und Ruderalflora. Allg. Bot. Zeitsch. Syst.
Karlsruhe 24: 36-42.
Theoharides K.A., Dukes J.S. 2007. Plant invasions
across space and time: factors affecting nonindigenous species success during four stages of invasion.
New Phytologist 176: 256-273.
Tokarska-Guzik B. 2002. Zielone Widmo
iNatrtny Mongo czyli oprzybyszach iprzybdach we florze. W: M. Nakonieczny, P. Migula (red.),
Problemy rodowiska ijego ochrony. Centrum Studiw nad Czowiekiem irodowiskiem, Uniwersytet
lski, Katowice, 10: 101-127.
Tokarska-Guzik B. 2005a. The establishment and
spread of alien plant species (kenophytes) in the flora
of Poland. Wydawnictwo Ul, Katowice, ss.192.
Tokarska-Guzik B. 2005b. Invasive ability of kenophytes occurring in Poland: atentative assessment.
W: W. Nentwig, Bacher S., Cock M., Dietz H.J., Gigon
A., Wittenberg R. (red.), Biological Invasions From
Ecology to Control. Neobiota 6: 47-65.
Tokarska-Guzik B. 2009. Metody zwalczania rolin
inwazyjnych obcego pochodzenia, W: Z. Dajdok,
P.Pawlaczyk (red.), Inwazyjne gatunki rolin mokra-
90
Korna J., Medwecka-Korna A. 2002. Geografia

rolin. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, ss.634.
Korniak T. 1985. Zmienno owsa guchego (Avena
fatua L.) wPolsce pnocno-wschodniej. Acta Agrobotanica 38(2): 181-189.
Kowarik I. 1995. Time lags in biological invasions
with regard to the success and failure of alien species.W: P. Pyek, K. Prach, M. Rejmnek, P. M. Wade
(red.), Plant invasions general aspects and special
problems, s.15-38. SPB Academic Publishing, Amsterdam
Krajewski . Cabomba caroliniana (Cabombaceae)
nowy gatunek flory Wyyny lsko-Krakowskiej
iPolski. Natura Silesiae Superioris (wdruku).
Krl S. 2000. Problemy synantropizacji lasw
apenetracja antropofitw dendroflory. W: T. Bojarczuk, W. Bugaa (red.), Biornorodno asynantropizacja zbiorowisk lenych, s.15-31. Materiay Zjazdu
Sekcji Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego referaty, doniesienia, postery, Wirty
Krzysztofiak L. 2009. Zwalczanie barszczu
Sosnowskiego na Suwalszczynie. W: Z. Dajdok, P.
Pawlaczyk (red.), Inwazyjne gatunki rolin mokrade
Polski, s.138-142. Wyd. Klubu Przyrodnikw, wiebodzin
Kujawa-Pawlaczyk J. 2009. Tawua kutnerowata
Spiraea tomentosa L. W: Z. Dajdok, P. Pawlaczyk
(red.), Inwazyjne gatunki rolin mokrade Polski,
s.105-113. Wyd. Klubu Przyrodnikw, wiebodzin
Mack R.N., Simberloff D., Lonsdale W.M., Evans H.,
Clout M., Bazzaz F. A. 2000. Biotic invasions: causes,
epidemiology, global consequences, and control.
Ecol. Appl. 10: 689-710.
Malicki M., Pielech R., Szczniak E. 2012. Przytulia
turyska Galium taurinum (L.) Scop. (Rubiaceae)
nowy antropofit we florze Polski. Acta Botanica Silesiaca (wdruku).
Malzew A.I. 1930. Wild and Cultivated Oats.Sectio
Euauena GRISEB. Bulletin of Appl. Botan. Genet. Plant
Breeding, Suppl. 38.
McNeely J.A., Mooney H.A., Neville L.E., Schei P.,
Waage J.K. 2001. AGlobal Strategy on Invasive Alien
Species.IUCN Gland, Switzerland and Cambridge, UK,
x + 50 pp.
Mirek Z. (red.). 2010. Biological Invasions in Poland.
Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Krakw, 1:1-71.
Mirek Z., Piko-Mirkowa H., Zajc A., Zajc M.
2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland
achecklist. W: Z. Mirek (red.), Biodiversity of Poland.
1. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of
Sciences, Krakw, ss.442.
Moro D., Lenda M., Skrka P., Szentgyorgyi H.,

Settele J., Wojciechowski M. 2009. Wild pollinator
communities are negatively affected by invasion of
alien goldenrods in grassland landscapes.Biological
Conservation 142: 1322-1332.
Nowak A., Kcki Z. 2009. Gatunki zrodzaju nawo
Solidago spp. W: Z. Dajdok, P. Pawlaczyk (red.), Inwazyjne gatunki rolin mokrade Polski, s.80-86. Wyd.
Klubu Przyrodnikw, wiebodzin
Obidziski A., Paluszek D., Dugocki W., Kuberski
. 2003. Ekspansja obcych gatunkw rolin drzewiastych zArboretum SGGW wRogowie. Rocz. Dendrol.
51: 89-97.
Olaczek R. 2000. Rnorodno biologiczna aproblem introdukcji obcych gatunkw. W: T. Bojarczuk,
W. Bugaa (red.), Biornorodno asynantropizacja
zbiorowisk lenych, s.7-13. Materiay Zjazdu Sekcji
Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego referaty, doniesienia, postery, Wirty
Pacyniak C. 1981. Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) wwarunkach rodowiska lenego Polski.
Rocz. AR. Pozn. 111: 1-83.
Panov V., Alexandrov B., Arbaciauskas K., Binimelis
R., Copp G. H., Grabowski M., Lucy F., Leuven R. S. E.
W., Nehring S., Paunovi M., Semenchenko V., Son M.
O. 2010. Risk assesment of Aquatic Invasive Species
Introductions via European Inland Waterways, W:
J.Settele, L. Penev, T. Georgiev, R. Grabaum, V. Grobelnik, V. Hammen, S. Klotz, M. Kotarac, I. Khn (red.)
Atlas of Biodiversity Risk. Pensoft Publishers, Sofia-Moscow, ss.280.
Pimental D. (red.) 2011. Biological Invasion: Economic and Environmental Costs of Alien Plant, Animal and Microbe Species, Second Edition. CRC Press,
Taylor & Francis Group, Boca Raton-London-New York
Piwowarski B., Bartoszek W. 2012. The occurrence
of Glyceria striata (Lam.) Hitchc. in Europe and the new
localities of the species in Poland. Acta Soc. Bot. Pol.
81(2): 109-118.
Podbielkowski Z. 1995. Wdrwki rolin. Wyd.
Szkolne iPedagogiczne, Warszawa, ss.239.
Preston, C.D., Pearman D.A., Allan R.H. 2004.
Archaeophytes in Britain. Botanical Journal of the
Linnaean Society 145: 257-294.
Purcel A. 2009. Obce gatunki drzew ikrzeww
wWielkopolskim Parku Narodowym ich wystpowanie irola wbiocenozach Parku. Morena 14: 35-191.
Pyek P., Jaroik V., Hulme P., Khn I., Wild J., Arianoutsou M., Bacher S., Chiron F., Didiulis V., Essl F.,
Genovesi P., Gherardi F., Hejda M., Kark S., Lambdon
P.W., Desprez-Loustau M. L., Nenwig W., Pergl J.,
Poboljaj K., Rabitsh W., Roques A., Roy D.B., Shirley

S., Solarz W., Vila M., Winter M. 2010. Disentangling
the role of environmental and human pressures on
biological invasions across Europe. PNAS 107 (27):
12157-12162.
Pyek, P., Richardson, D.M., Rejmnek, M., Webster,
G.L., Williamson, M., Kirschner, J. 2004. Alien plants in
checklists and floras: towards better communication
between taxonomists and ecologists.Taxon 53(1):
131-143.
Richardson D.M., Pyek P. 2006. Plant invasions:
merging the concept of species invasiveness and community invisibility. Progr. Phys.Geogr. 30: 409-431.
Richardson D.M., Pyek P., Rejmnek M., Barbour
M.G., Panetta F.D., West C.J. 2000. Naturalization and
invasion of alien plants: concepts and definitions.Diversity and Distributions 6: 93-107.
Rostaski A. 2006. Spontaniczne ksztatowanie si
pokrywy rolinnej na zwaowiskach po grnictwie
wgla kamiennego na Grnym lsku. Wydawnictwo
Uniwersytetu lskiego, Katowice
Rostaski K. 1998. Oenothera II. W: R. Wisskirchen,
H. Haeupler, Standartliste der Farn- und Bltenpflanzen Deutschlands.ss.334-340. Verl. Eugen Ulmer,
Stuttgart
Rostaski K. 2003. The provenience of evening
primrose Oenothera in Europe and its present
distribution. W: A. Zajc M. Zajc, B. Zemanek (red.),
Phytogeographical problems of synanthropic
plants.ss.63-66. Institute of Botany, Jagiellonian University, Krakw
Rostaski K., Rostaski A., Gerold-mietaska I.,
Wsowicz P. 2010. Evening-Primroses (Oenothera)
occurring in Europe. Wiesioki (Oenothera) wystpujce wEuropie. W. Szafer Institute of Botany, Polish
Academy of Sciences, Krakw, ss.157.
Rostaski K., Sowa R. 1986-1987. Alfabetyczny
wykaz efemerofitw Polski. Fragm Flor. Geobot. 31-32
(1-2): 151-205.
Seneta W., Dolatowski J. 2011. Dendrologia. Wyd.
Nauk. PWN, Warszawa
Shine C., Kettunen M., Genovesi P., Essl F., Gollasch
S., Rabitsch W., Scalera R., Starfinger U., ten Brink, P.
2010. Assessment to support continued development
of the EU Strategy to combat invasive alien species.Final report for the European Commission. Institute for European Environmental Policy (IEEO), Brussels, Belgium
Soons M. B. 2006. Wind dispersal in freshwater
wetlands: knowledge for conservation and restoration. App. Veg. Scien. 9: 271-278.
Skrka P., Lenda M., Tryjanowski P. 2010. Invasive

alien goldenrods negatively affect grassland bird
communities in Eastern Europe. Biological Conservation 143: 856-861.
Sudnik-Wjcikowska B., Koniewska B. 1988. Sownik zzakresu synantropizacji szaty rolinnej. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa,
ss.93.
Sudnik-Wjcikowska B. 2011. Flora Polski. Roliny
synantropijne. Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa, ss.336.
Szafer W., Kulczyski S., Pawowski B. 1986. Roliny
polskie. Opisy iklucze do oznaczania wszystkich
gatunkw rolin naczyniowych rosncych wPolsce
bd dziko, bd te zdziczaych lub czciej hodowanych. PWN, Warszawa, ss.1019.
Szwed W., Ratyska H., Danielewicz W., Mizgajski
A. 1999. Przyrodnicze podstawy ksztatowania marginesw ekologicznych wWielkopolsce. Prace Katedry Botaniki Lenej AR wPoznaniu, 1: 1-144.
Tanner R.A. 2008. Areview on the potential for the
biological control of the invasive weed, Impatiens
glandulifera in Europe. W: B. Tokarska-Guzik, J.H.
Brock, G. Brundu, L. Child, C.C. Daehler, P. Pyek (red.),
Plant Invasions: Human perception, ecological
impacts and management, s.343-354. Backhuys
Publishers, Leiden, The Netherlands
Thellung A. 1918-1919. Zur Terminologie der
Adventiv- und Ruderalflora. Allg. Bot. Zeitsch. Syst.
Karlsruhe 24: 36-42.
Theoharides K.A., Dukes J.S. 2007. Plant invasions
across space and time: factors affecting nonindigenous species success during four stages of invasion.
New Phytologist 176: 256-273.
Tokarska-Guzik B. 2002. Zielone Widmo
iNatrtny Mongo czyli oprzybyszach iprzybdach we florze. W: M. Nakonieczny, P. Migula (red.),
Problemy rodowiska ijego ochrony. Centrum Studiw nad Czowiekiem irodowiskiem, Uniwersytet
lski, Katowice, 10: 101-127.
Tokarska-Guzik B. 2005a. The establishment and
spread of alien plant species (kenophytes) in the flora
of Poland. Wydawnictwo Ul, Katowice, ss.192.
Tokarska-Guzik B. 2005b. Invasive ability of kenophytes occurring in Poland: atentative assessment.
W: W. Nentwig, Bacher S., Cock M., Dietz H.J., Gigon
A., Wittenberg R. (red.), Biological Invasions From
Ecology to Control. Neobiota 6: 47-65.
Tokarska-Guzik B. 2009. Metody zwalczania rolin
inwazyjnych obcego pochodzenia, W: Z. Dajdok,
P.Pawlaczyk (red.), Inwazyjne gatunki rolin mokra-
92
de Polski, s. 124-131. Wyd. Klubu Przyrodnikw,

wiebodzin
Tokarska-Guzik B., Bzdga K., Knapik D., Jenczaa G. 2006. Changes in plant species richeness in
some riparian plant communities as a result of their
colonisation by taxa of Reynoutria (Fallopia). Biodiv.
Res. Cons. 1-2: 122-130.
Tokarska-Guzik B., Bzdga K., Koszela K., abiska I., Krzu B., Sajan M., Sendek A. 2011a. Allergenic
invasive plant Ambrosia artemisiifolia L. in Poland:
threat and selected aspects of biology. Biodiv.
Res. Conserv. 21: 39-48.
Tokarska-Guzik B., Dajdok Z. Urbisz Al., Zajc M.,
Danielewicz W. 2011b. Identyfikacja i kategoryzacja
rolin obcego pochodzenia jako podstawa dziaa
praktycznych. Acta Botanica Silesiaca 6: 23-53.
Urbisz Al. 2011. Occurrence of temporarily-introduced alien plant species (ephemerophytes) in
Poland scale and assessment of the phenomenon.
Wyd. Uniw. lskiego, Katowice, ss. 199.
Walusiak E. 2005. Heracleum sosnowskyi Manden
and Heracleum mantegazzianum Sommier and Levier
in the area of Sub Tatra Trough (Southern Poland). 8th
International Conference on the Ecology and Management of Alien Plants Invasions, Abstracts book,
s. 54. Uniw. lski, Katowice.
Wilson J. R. U., Dormontt E. E., Prentis P. J., Lowe
A. J., Richardson D. M. 2009. Something in the way
you move: dispersal pathways affect invasion success. Trends in Ecology and Evolution 24: 136-144.
Wrbel I. 2008. Barszcz Sosnowskiego (Heracleum
Sosnowskyi Manden.) w Pieninach. Pieniny Przyroda
i Czowiek 10: 37-43.
Valry L., Fritz H., Lefeure J., Simberloff D. 2008.
In search of a real definition of the biological invasion
phenomenon itself. Biol. Invasions 10: 1345-1351.
Valry L., Fritz H., Lefeure J., Simberloff D. 2009a.

Ecosystem-level consequences of invasions by natives species as a way to investigate relationship
between evenness and ecosystem function. Biol.
Invasions 11: 609-617.
Valry L., Fritz H., Lefeuvre J.C., Simberloff D.
2009b. Invasive species can also be native... Trends in
Ecology and Evolution 24(11): 585.
Zajc A. 1979. Origin of archaeophytes occuring in
Poland. Rozpr. habil. UJ, Krakw, 29: 1-213.
Zajc A., Zajc M. (red.). 2001. Atlas rozmieszczenia rolin naczyniowych w Polsce. Pracowania Chorologii Komputerowej Inst. Botaniki UJ, Krakw,
ss. 715.
Zajc A., Zajc M., Tokarska-Guzik B. 1998. Kenophytes in the flora of Poland: list, status and origin.
Phytocenosis 10 (N.S.), Suppl. Cartogr. Geobot. 9: 107116.
Zajc M., Zajc A. 2009a. Apophytes as invasive
plants in the vegetation of Poland. Biodiv. Res. Conserv. 15: 35-40.
Zajc M., Zajc A. 2009b. Elementy geograficzne
rodzimej flory Polski. Instytut Botaniki Uniwersytetu
Jagielloskiego, Krakw, ss. 94.
Zajc M., Zajc A., Tokarska-Guzik B. 2009. Extinct
and endangered archaeophytes and the dynamics of
their diversity in Poland. Biodiv. Res. Conserv. 13:
1724.
Zasady hodowli lasu. 2012. Centrum Informacyjne
Lasw Pastwowych, Warszawa
urek H. 2002. Metoda i technika zwalczania
barszczu Sosnowskiego. Wyd. Inst. Melioracji i Uytkw Zielonych, Falenty, ss. 21.
92
de Polski, s.124-131. Wyd. Klubu Przyrodnikw,

wiebodzin
Tokarska-Guzik B., Bzdga K., Knapik D., JenczaaG. 2006. Changes in plant species richeness in
some riparian plant communities as aresult of their
colonisation by taxa of Reynoutria (Fallopia). Biodiv.
Res.Cons.1-2: 122-130.
Tokarska-Guzik B., Bzdga K., Koszela K., abiskaI., Krzu B., Sajan M., Sendek A. 2011a. Allergenic
invasive plant Ambrosia artemisiifolia L. in Poland:
threat and selected aspects of biology. Biodiv.
Res.Conserv. 21: 39-48.
Tokarska-Guzik B., Dajdok Z. Urbisz Al., Zajc M.,
Danielewicz W. 2011b. Identyfikacja ikategoryzacja
rolin obcego pochodzenia jako podstawa dziaa
praktycznych. Acta Botanica Silesiaca 6: 23-53.
Urbisz Al. 2011. Occurrence of temporarily-introduced alien plant species (ephemerophytes) in
Poland scale and assessment of the phenomenon.
Wyd. Uniw. lskiego, Katowice, ss.199.
Walusiak E. 2005. Heracleum sosnowskyi Manden
and Heracleum mantegazzianum Sommier and Levier
in the area of Sub Tatra Trough (Southern Poland). 8th
International Conference on the Ecology and Management of Alien Plants Invasions, Abstracts book,
s.x. Uniw. lski, Katowice.
Wilson J. R. U., Dormontt E. E., Prentis P. J., Lowe
A.J., Richardson D. M. 2009. Something in the way
you move: dispersal pathways affect invasion success.Trends in Ecology and Evolution 24: 136-144.
Wrbel I. 2008. Barszcz Sosnowskiego (Heracleum
Sosnowskyi Manden.) wPieninach. Pieniny Przyroda
iCzowiek 10: 37-43.
Valry L., Fritz H., Lefeure J., Simberloff D. 2008.
Insearch of areal definition of the biological invasion
phenomenon itself. Biol. Invasions 10: 1345-1351.
Valry L., Fritz H., Lefeure J., Simberloff D. 2009a.

Ecosystem-level consequences of invasions by natives species as away to investigate relationship
between evenness and ecosystem function. Biol.
Invasions 11: 609-617.
Valry L., Fritz H., Lefeuvre J.C., Simberloff D.
2009b. Invasive species can also be native... Trends in
Ecology and Evolution 24(11): 585.
Zajc A. 1979. Origin of archaeophytes occuring in
Poland. Rozpr. habil. UJ, Krakw, 29: 1-213.
Zajc A., Zajc M. (red.). 2001. Atlas rozmieszczenia rolin naczyniowych wPolsce. Pracowania Chorologii Komputerowej Inst. Botaniki UJ, Krakw,
ss.715.
Zajc A., Zajc M., Tokarska-Guzik B. 1998. Kenophytes in the flora of Poland: list, status and origin.
Phytocenosis 10 (N.S.), Suppl. Cartogr. Geobot. 9: 107116.
Zajc M., Zajc A. 2009a. Apophytes as invasive
plants in the vegetation of Poland. Biodiv. Res.Conserv. 15: 35-40.
Zajc M., Zajc A. 2009b. Elementy geograficzne
rodzimej flory Polski. Instytut Botaniki Uniwersytetu
Jagielloskiego, Krakw, ss.94.
Zajc M., Zajc A., Tokarska-Guzik B. 2009. Extinct
and endangered archaeophytes and the dynamics of
their diversity in Poland. Biodiv. Res.Conserv. 13:
1724.
Zasady hodowli lasu. 2012. Centrum Informacyjne
Lasw Pastwowych, Warszawa
urek H. 2002. Metoda itechnika zwalczania
barszczu Sosnowskiego. Wyd. Inst. Melioracji iUytkw Zielonych, Falenty, ss.21.
9.Streszczenie wjzyku angielskim Summary

Alien plants in Poland with particular reference to
invasive species
Barbara Tokarska-Guzik1, Zygmunt Dajdok2, Maria
Zajc3, Adam Zajc3, Alina Urbisz1, Wadysaw Danielewicz4, Czesaw Hodyski5
The study was supported by the Ministry of Science and
Higher Education in Poland (grants: N N 305 052434 and N N 305
384738) and supported by funds for research of Department of
Plant Systematics of the University of Silesia, Katowice. The publication was released by the General Directorate for Environmental Protection and financed by the National Fund of Environmental Protection and Water Management.
It is predicted that during forthcoming decades

the continued degradation of the natural environment at aglobal scale will generate further biodiversity decline. Among the processes associated with
those changes one should expect an increase in the
intensity and frequency of biological invasions.These
invasions are difficult to defeat, once populations of
alien organisms have increased significantly beyond
their natural ranges.Therefore attempts to stop
intentional or unintentional introductions of new species are still being undertaken. International agreements on nature protection (the Convention on Biological Diversity; the Bern Convention) ratified by
Poland and the fact of our countrys accession to the
European Union require the adoption of aadequate
measures to manage invasive alien species.
Presumptions about nature conservation made in
Poland, based on valid legislation, are aimed at limiting the establishment and spread of new alien species posing athreat to native biodiversity. Effective
management of alien species requires their appropriate threat categorization. Furthermore the introduction of adedicated legislative instrument on invasive
alien species for EU will require the compilation of
1 Department of Plant Systematics, Faculty of Biology and
Environmental Protection, University of Silesia, Katowice;
2 Department of Biodiversity and Plant Cover Protection, University of Wroclaw;
3 Institute of Botany, Jagiellonian University, Krakw;
4 Faculty of Biology, University of Szczecin;
5 Department of Forestry Natural Foundation, University of
Life Sciences, Pozna;
6 Faculty of Biology and Biotechnology, University of Warmia
and Mazury in Olsztyn Corresponding author: barbara.tokarskaguzik@us.edu.pl
aseries of lists of alien plants at the national and EU

level according to their influence on the environment,
the economy or health.
Current and verified lists of alien plant species in
Poland have been originated. The work has been
coordinated and published by the General Directorate for Environmental Protection (GDEP). New catalogues of alien plant species for Poland have been
produced which include averified and updated list
of naturalised alien plants together with averified
and updated list of casual alien plants (Appendix 1).
Cultivated trees and shrubs most often escaping from
cultivation are listed separately because of their significance in management of different types of green
areas (Appendix 3). Invasive alien plant species are
similarly distinguished and listed in aclear separate
category because of their importance to the nature
conservation services (Appendix 2).
The study contains ageneral discussion of the
phenomenon of the occurrence and spread of alien
plant species in Poland (chapter 1). Chapter 2 deals
with basic definitions in the field of biological invasions, the terminology and alien plant classifications
applied in Poland and its relationship with the foreign
literature in the English language.
The terminology accepted in the study, based on
the classification accepted in Poland, is cross-referenced with the definitions suggested by the Convention on Biological Diversity (http://www.cbd.int/
invasive/terms.shtml) and the European and Mediterranean Plant Protection Organization (http://www.
eppo.org/QUARANTINE/ISPM05_2008_E.pdf), as well
as developments included in recent publications
(Shine et al. 2010).
In chapter 3 the criteria for species selection are
discussed, together with comments on species characteristics (origin and time of arrival in Poland, types
of plant communities colonized and current status
categories for the species in Poland).
Basic groups of species have been distinguished
using the terminology applied in Poland and determining the degree of their naturalisation in the country, based on up-to-date knowledge about their distribution and tendencies of changes in their
distribution. They are: i) casual species, ii) naturalised
species, divided into naturalised locally, invasive,
potentially invasive, disappearing (decreasing in
number of localities) and extinct.
94
An important part of the monograph is the prioritization of Invasive Alien Plant Species (chapter
4). The criteria for identifying the invasive status of
species have been adopted from those drawn up by
the European and Mediterranean Plant Protection
Organization (EPPO) team of experts (Brunel et al.
2010) and are considered together with studies
undertaken by the present authors concerning:
1)the distribution range in Poland based on the
number of localities (of ATPOL squares Zajc &
Zajc 2001) and distribution maps; 2) the size of the
local populations; 3) the type of habitats colonized;
4) dynamic tendencies; 5) the type of threat. This
chapter contains additional information about
potentially invasive alien plants in Poland and weeds
of cultivation. It also discusses the economic, sociological (health) and ecological influence of invasive
species, along with examples of the possibility of
control.
In the chapter 6 the participation of alien plant
species in the flora of the country is described. The
triggering of threat and the threats caused by trees
and shrubs escaping from cultivation more frequently
are also discussed.
From the list of alien species in Poland (N = 939;
i.e. 27% of the flora of Poland) alist of invasive species
has been identified and based on the criteria adopted,
each has been allocated to one of the following
groups:
invasive at the national scale 35 (including
12weeds of cultivation)
invasive at the regional scale 28
invasive locally9
Additionally, natural habitats threatened with
penetration by the given alien species have been prioritized. Amongst European Union protected natural
habitats, 38 types have been identified so far in which
specimens of at least one invasive species have been
recorded. Out of 88 alien invasive or potentially invasive plants in Poland, as many as 71 (80%) are reported
from at least one protected natural habitat. Substantial amount of habitats penetration is occurring in
Impatiens parviflora, which has been recorded in
13EU habitats, Robinia pseudoacacia in 10, and Padus
serotina, Solidago gigantea and Spiraea tomentosa
in8.
An invasive alien species risk analysis suggests
that the following aspects should be prioritized:
pure research (supplementing and clarifying
knowledge, conducting pilot studies);
practical actions (combating and/or controlling invasions);
monitoring (among others further developing
the existing national database and creating regional
databases and early warning systems);
regulations (among others, identifying the
authorities responsible for the regional policies for preventing and removing the effects of biological invasions);
education (reaching out to all sorts of occupational groups directly linked with introducing species
into cultivation and green areas with information describing the significance of threats caused by invasive alien
species and the possibilities for counteracting invasions).
10.Indeks nazw gatunkw wjzyku polskim

Ajlant wyniosy patrz Boodrzew gruczokowaty
Akroptilon (Gorczak) wschodni = Acroptilon repens
(L.) DC.
Alkanna (Czerwienica) pierwiosnkowata = Alkanna
primuliflora Griseb.
Aycza patrz liwa winiowa
Ambrozja bylicolistna = Ambrosia artemisiifolia L.
Ambrozja trjdzielna = Ambrosia trifida L.
Ambrozja zachodnia = Ambrosia psilostachya DC.
Ametystea bkitna patrz Modratka bkitna
Aminek egipski = Ammi visnaga (L.) Lam.
Aminek wielki = Ammi majus L.
Amorfa krzewiasta (Indygowiec) = Amorpha fruticosaL.
Amsinkia kielichowata patrz Opioek kielichowaty
Anafalis perowy = Anaphalis margaritacea (L.) Benth.
Anoda kdzierzawa = Anoda cristata (L.) Schltr.
Anoda trjktna = Anoda triangularis DC.
Antypka patrz Winia wonna
Arbuz kolokwinta (Kolokwinta, Kolocynta) = Citrullus
colocynthis (L.) Schrad.
Argemon meksykaski = Argemone mexicana L.
Aronia czarna = Aronia melanocarpa (Michx.) Elliot
Aronia czarnoowocowa patrz Aronia czarna
Aronia liwolistna = Aronia prunifolia (Marshall) Rehder
Aster amerykaski patrz Aster nowoangielski
Aster drobnokwiatowy = Aster tradescantii L.
Aster lancetowaty = Aster lanceolatus Willd.
Aster nowoangielski = Aster novae-angliae L.
Aster nowobelgijski = Aster novi-belgii L.
Aster wierzbolistny = Aster salignus Willd.
Aster wirginijski patrz Aster nowobelgijski
Asteriscus wodny patrz Plechotka szkaratowata
Astrowiec orzsiony = Symphyotrichum ciliatum
(Lindl.) Nesom
Azolla drobna patrz Azolla paprotkowa
Azolla karoliska patrz Azolla paprotkowa
Azolla paprotkowa =Azolla filiculoides Lam.
Babka afrykaska patrz Babka pesznik
Babka arktyczna = Plantago lagopus L.
Babka patagoska = Plantago patagonica Jacq.
Babka pesznik = Plantago afra L.
Babka wowa = Plantago serpentina All.
Babka wyniosa = Plantago altissima L.
Barszcz kaukaski patrz Barszcz Mantegazziego
Barszcz mantegazyjski patrz Barszcz Mantegazziego
Barszcz Mantegazziego = Heracleum mantegazzianum Sommier et Levier

Barszcz Sosnowskiego = Heracleum sosnowskyi Manden.
Bekmania robaczkowata = Beckmannia eruciformis
Host
Bertram lekarski = Anacyclus officinarum Hayne
Bertram pinezkowaty = Anacyclus clavatus (Desf.)
Pers.
Bertram promienisty = Anacyclus radiatus Loisel.
Bertram walencki = Anacyclus valentinus L.
Bielu dzidzierzawa = Datura stramonium L.
Blekot pospolity = Aethusa cynapium L. subsp. agrestis
(Wallr.) Dostl
Bniec biay = Melandrium album (Mill.) Garcke
Bniec dwudzielny = Melandrium noctiflorum (L.) Fr.
Bodziszek czeski = Geranium bohemicum L.
Bodziszek drobny = Geranium pusillum Burm. f. ex.L.
Bodziszek kosmaty = Geranium molle L.
Bodziszek lniacy = Geranium lucidum L.
Bodziszek okrgolistny = Geranium rotundifoliumL.
Bodziszek pirenejski = Geranium pyrenaicum Burm.F.
Bodziszek porozcinany = Geranium dissectum L.
Bodziszek rozoysty = Geranium divaricatum Ehrh.
Bodziszek syberyjski = Geranium sibiricum L.
Bodziszek Wilforda = Geranium wilfordii Maxim.
Boodrzew gruczokowaty = Ailanthus altissima (Mill.)
Swingle
Brzoskwinia pospolita = Persica vulgaris Mill.
Budleja Davida = Buddleja davidii Franch.
Buzdyganek lecy patrz Buzdyganek naziemny
Buzdyganek naziemny = Tribulus terrestris L.
Bylica armeska patrz Bylica Tourneforta
Bylica austriacka = Artemisia austriaca Jacq.
Bylica Boe drzewko = Artemisia abrotanum L.
Bylica draganek = Artemisia dracunculus L.
Bylica dwuletnia = Artemisia biennis Willd.
Bylica estragon patrz Bylica draganek
Bylica nadmorska = Artemisia maritima L.
Bylica pioun = Artemisia absinthium L.
Bylica roczna = Artemisia annua L.
Bylica Siversa = Artemisia siversiana Willd.
Bylica Tourneforta = Artemisia tournefortiana Rchb.
Bylica Verlota patrz Bylica werlocka
Bylica werlocka = Artemisia verlotiorum Lamotte
Chaber Bibersteina patrz Chaber drobnokoszyczkowy
Chaber blady = Centaurea ovina Pall. ex Willd.
Chaber bawatek = Centaurea cyanus L.
94
An important part of the monograph is the prioritization of Invasive Alien Plant Species (chapter
4). The criteria for identifying the invasive status of
species have been adopted from those drawn up by
the European and Mediterranean Plant Protection
Organization (EPPO) team of experts (Brunel et al.
2010) and are considered together with studies
undertaken by the present authors concerning:
1)the distribution range in Poland based on the
number of localities (of ATPOL squares Zajc &
Zajc 2001) and distribution maps; 2) the size of the
local populations; 3) the type of habitats colonized;
4) dynamic tendencies; 5) the type of threat. This
chapter contains additional information about
potentially invasive alien plants in Poland and weeds
of cultivation. It also discusses the economic, sociological (health) and ecological influence of invasive
species, along with examples of the possibility of
control.
In the chapter 6 the participation of alien plant
species in the flora of the country is described. The
triggering of threat and the threats caused by trees
and shrubs escaping from cultivation more frequently
are also discussed.
From the list of alien species in Poland (N = 939;
i.e. 27% of the flora of Poland) alist of invasive species
has been identified and based on the criteria adopted,
each has been allocated to one of the following
groups:
invasive at the national scale 35 (including
12weeds of cultivation)
invasive at the regional scale 28
invasive locally9
Additionally, natural habitats threatened with
penetration by the given alien species have been prioritized. Amongst European Union protected natural
habitats, 38 types have been identified so far in which
specimens of at least one invasive species have been
recorded. Out of 88 alien invasive or potentially invasive plants in Poland, as many as 71 (80%) are reported
from at least one protected natural habitat. Substantial amount of habitats penetration is occurring in
Impatiens parviflora, which has been recorded in
13EU habitats, Robinia pseudoacacia in 10, and Padus
serotina, Solidago gigantea and Spiraea tomentosa
in8.
An invasive alien species risk analysis suggests
that the following aspects should be prioritized:
pure research (supplementing and clarifying
knowledge, conducting pilot studies);
practical actions (combating and/or controlling invasions);
monitoring (among others further developing
the existing national database and creating regional
databases and early warning systems);
regulations (among others, identifying the
authorities responsible for the regional policies for preventing and removing the effects of biological invasions);
education (reaching out to all sorts of occupational groups directly linked with introducing species
into cultivation and green areas with information describing the significance of threats caused by invasive alien
species and the possibilities for counteracting invasions).
10.Indeks nazw gatunkw wjzyku polskim

Ajlant wyniosy patrz Boodrzew gruczokowaty
Akroptilon (Gorczak) wschodni = Acroptilon repens
(L.) DC.
Alkanna (Czerwienica) pierwiosnkowata = Alkanna
primuliflora Griseb.
Aycza patrz liwa winiowa
Ambrozja bylicolistna = Ambrosia artemisiifolia L.
Ambrozja trjdzielna = Ambrosia trifida L.
Ambrozja zachodnia = Ambrosia psilostachya DC.
Ametystea bkitna patrz Modratka bkitna
Aminek egipski = Ammi visnaga (L.) Lam.
Aminek wielki = Ammi majus L.
Amorfa krzewiasta (Indygowiec) = Amorpha fruticosaL.
Amsinkia kielichowata patrz Opioek kielichowaty
Anafalis perowy = Anaphalis margaritacea (L.) Benth.
Anoda kdzierzawa = Anoda cristata (L.) Schltr.
Anoda trjktna = Anoda triangularis DC.
Antypka patrz Winia wonna
Arbuz kolokwinta (Kolokwinta, Kolocynta) = Citrullus
colocynthis (L.) Schrad.
Argemon meksykaski = Argemone mexicana L.
Aronia czarna = Aronia melanocarpa (Michx.) Elliot
Aronia czarnoowocowa patrz Aronia czarna
Aronia liwolistna = Aronia prunifolia (Marshall) Rehder
Aster amerykaski patrz Aster nowoangielski
Aster drobnokwiatowy = Aster tradescantii L.
Aster lancetowaty = Aster lanceolatus Willd.
Aster nowoangielski = Aster novae-angliae L.
Aster nowobelgijski = Aster novi-belgii L.
Aster wierzbolistny = Aster salignus Willd.
Aster wirginijski patrz Aster nowobelgijski
Asteriscus wodny patrz Plechotka szkaratowata
Astrowiec orzsiony = Symphyotrichum ciliatum
(Lindl.) Nesom
Azolla drobna patrz Azolla paprotkowa
Azolla karoliska patrz Azolla paprotkowa
Azolla paprotkowa =Azolla filiculoides Lam.
Babka afrykaska patrz Babka pesznik
Babka arktyczna = Plantago lagopus L.
Babka patagoska = Plantago patagonica Jacq.
Babka pesznik = Plantago afra L.
Babka wowa = Plantago serpentina All.
Babka wyniosa = Plantago altissima L.
Barszcz kaukaski patrz Barszcz Mantegazziego
Barszcz mantegazyjski patrz Barszcz Mantegazziego
Barszcz Mantegazziego = Heracleum mantegazzianum Sommier et Levier

Barszcz Sosnowskiego = Heracleum sosnowskyi Manden.
Bekmania robaczkowata = Beckmannia eruciformis
Host
Bertram lekarski = Anacyclus officinarum Hayne
Bertram pinezkowaty = Anacyclus clavatus (Desf.)
Pers.
Bertram promienisty = Anacyclus radiatus Loisel.
Bertram walencki = Anacyclus valentinus L.
Bielu dzidzierzawa = Datura stramonium L.
Blekot pospolity = Aethusa cynapium L. subsp. agrestis
(Wallr.) Dostl
Bniec biay = Melandrium album (Mill.) Garcke
Bniec dwudzielny = Melandrium noctiflorum (L.) Fr.
Bodziszek czeski = Geranium bohemicum L.
Bodziszek drobny = Geranium pusillum Burm. f. ex.L.
Bodziszek kosmaty = Geranium molle L.
Bodziszek lniacy = Geranium lucidum L.
Bodziszek okrgolistny = Geranium rotundifoliumL.
Bodziszek pirenejski = Geranium pyrenaicum Burm.F.
Bodziszek porozcinany = Geranium dissectum L.
Bodziszek rozoysty = Geranium divaricatum Ehrh.
Bodziszek syberyjski = Geranium sibiricum L.
Bodziszek Wilforda = Geranium wilfordii Maxim.
Boodrzew gruczokowaty = Ailanthus altissima (Mill.)
Swingle
Brzoskwinia pospolita = Persica vulgaris Mill.
Budleja Davida = Buddleja davidii Franch.
Buzdyganek lecy patrz Buzdyganek naziemny
Buzdyganek naziemny = Tribulus terrestris L.
Bylica armeska patrz Bylica Tourneforta
Bylica austriacka = Artemisia austriaca Jacq.
Bylica Boe drzewko = Artemisia abrotanum L.
Bylica draganek = Artemisia dracunculus L.
Bylica dwuletnia = Artemisia biennis Willd.
Bylica estragon patrz Bylica draganek
Bylica nadmorska = Artemisia maritima L.
Bylica pioun = Artemisia absinthium L.
Bylica roczna = Artemisia annua L.
Bylica Siversa = Artemisia siversiana Willd.
Bylica Tourneforta = Artemisia tournefortiana Rchb.
Bylica Verlota patrz Bylica werlocka
Bylica werlocka = Artemisia verlotiorum Lamotte
Chaber Bibersteina patrz Chaber drobnokoszyczkowy
Chaber blady = Centaurea ovina Pall. ex Willd.
Chaber bawatek = Centaurea cyanus L.
96
Chaber drobnogwkowy = Centaurea diffusa Lam.

Chaber drobnokoszyczkowy = Centaurea micranthos
S. G. Gmel. ex Hayek
Chaber kolcy = Centaurea calcitrapa L.
Chaber maltaski = Centaurea melitensis L.
Chaber wskokoszyczkowy = Centaurea tenuiflora DC.
Chaber wenisty = Centaurea solstitialis L.
Chaber zaalpejski = Centaurea transalpina Schleich.
ex DC.
Chlorynka rzgowata = Chloris virgata Sw.
Chmiel japoski = Humulus scandens (Lour.) Merr.
Choina kanadyjska = Tsuga canadensis (L.) Carrire
Chrzan pospolity = Armoracia rusticana P. Gaertn., B.
Mey & Schr.
Chrzstkowiec Heuffela = Polycnemum heuffelii Lang
Chrzstkowiec wikszy = Polycnemum majus A. Br.
Chwastnica drobnokosowa = Echinochloa microstachya (Wiegand) Rydb.
Chwastnica jadalna = Echinochloa esculenta (A. Braun)
H. Scholz
Chwastnica jednostronna (Kurze proso) = Echinochloa
crus-galli (L.) P. Beauv.
Cibora Houghtona = Cyperus houghtonii Torr.
Cibora jadalna = Cyperus esculentus L.
Cieciorka skorpionowata = Coronilla scorpioides (L.)
W. D. J. Koch
Ciemiernik zielony = Helleborus viridis L.
Cyklamen europejski patrz Cyklamen purpurowy
Cyklamen purpurowy = Cyclamen purpurascens Mill.
Cykoria endywia = Cichorium endivia L. subsp. divaricatum (Schousb.) P. D. Sell
Cykoria podrnik typowa = Cichorium intybus L.
subsp. intybus
Cymbalaria (Lnica) bluszczykowata = Cymbalaria
muralis P. Gaertn., B. Mey. et Schr.
Cynodon palczasty (Trawa bermudzka) = Cynodon
dactylon (L.) Pers.
Czarnuszka polna = Nigella arvensis L.
Czechrzyca (Trybulka) grzebieniowa = Scandix pecten-veneris L.
Czeremcha amerykaska = Padus serotina (Ehrh.)
Borkh.
Czeremcha wirginijska = Padus virginiana (L.)
M.Roem.
Czerwiec roczny = Scleranthus annuus L.
Czerwienica pierwiosnkowata patrz Alkanna pierwiosnkowata
Czosnek dziwny = Allium paradoxum (Bieb.) G. Don
Czosnek kulisty = Allium rotundum L.
Czosnek wonny = Allium ramosum L.
Czycica lekarska patrz Kalaminta lekarska
Czyciec polny = Stachys arvensis (L.) L.

Czyciec roczny = Stachys annua (L.) L.
Daglezja zielona = Pseudotsuga menziesii (Mirb.)
Franco
Daktylowiec waciwy (Palma daktylowa) = Phoenix
dactylifera L.
Db burgundzki = Quercus cerris L.
Db czerwony = Quercus rubra L.
Dbrwka tokwiatowa = Ajuga chamaepitys (L.)
Schreb.
Dere rozogowy = Cornus sericea L. emend. Murray
Dinebra odgita = Dinebra retroflexa (Vahl) Panz.
Dawisz okrgolistny = Celastrus orbiculatus Thunb.
Drczka mniejsza = Briza minor L.
Dwurzd murowy = Diplotaxis muralis (L.) DC.
Dwurzd rokiettowaty = Diplotaxis erucoides (L.) DC.
Dwurzd wskolistny = Diplotaxis tenuifolia (L.) DC.
Dymnica drobnokwiatowa = Fumaria vaillantii Loisel.
Dymnica gstokwiatowa = Fumaria densiflora DC.
Dymnica murowa = Fumaria muralis Sond.ex W. D. J.
Koch.
Dymnica pnca patrz Dymnica wielkokwiatowa
Dymnica pospolita = Fumaria officinalis L.
Dymnica rowa = Fumaria schleicheri Soy.-Will.
Dymnica szerokodziakowa = Fumaria rostellata Knaf.
Dymnica wskolistna = Fumaria parviflora Lam.
Dymnica wielkokwiatowa = Fumaria capreolata L.
Dzielan (Helenka) jesienny = Helenium autumnaleL.
Dziewanna Chaixa wschodnia = Verbascum chaixii Vill.
subsp. orientale Hayek
Dziewanna olimpska = Verbascum olympicum Boiss.
Dziewanna rzgowata = Verbascum virgatum Stokes
Dziewanna zakrzywiona patrz Dziewanna zatokowa
Dziewanna zatokowa (zakrzywiona) = Verbascum
sinuatum L.
Dzwonek rapunku = Campanula rapunculus L.
Echinocystis klapowany patrz Kolczurka klapowana
Egilops cylindryczny = Aegilops cylindrica Host
Egilops orkiszowaty = Aegilops ligustica Asch. & Graebn.
Elszolcja orzsiona patrz Marzymita grzebieniasta
Endywia patrz Cykoria endywia
Erechtites jastrzbcowaty = Erechtites hieraciifolia (L.)
Raf. ex DC.
Ewodia Daniela = Euodia daniellii (Benn.) Hemsl.
Farbownik (Krzywoszyj) polny = Anchusa arvensis (L.)
M. Bieb.
Farbownik lazurowy = Anchusa azurea Mill.
Farbownik lekarski = Anchusa officinalis L.
Fioek polny = Viola arvensis Murray
Gaudinia krucha = Gaudinia fragilis (L.) P. Beauv.
Gsiwka zwisa = Arabis pendula L.

Gipswka lepka patrz yszczec lepki
Gipswka trjdzielna patrz yszczec trjdzielny
Godek murowy = Draba muralis L.
Gg szypukowy = Crataegus pedicellata Sarg.
Gg wachlarzowaty = Crataegus flabellata (Bosc ex
Spach) K. Koch
Gojnik drobnokwiatowy = Sideritis montana L.
Gorczak wschodni patrz Akroptilon wschodni
Gorczyca biaa patrz Gorczyca jasna
Gorczyca czarna patrz Kapusta czarna
Gorczyca jasna = Sinapis alba L.
Gorczyca polna (Ognicha) = Sinapis arvensis L.
Gorczycznik poredni = Barbarea intermedia Boreau
Gorczycznik wiosenny = Barbarea verna (Mill.) Asch.
Goryczel mijowcowy = Picris echioides L.
Godzicznik aksamitny = Petrorhagia velutina (Guss.)
P. W. Bell ex Heywood
Godzicznik skalny = Petrorhagia saxifraga (L.) Link
Godzik brodaty = Dianthus barbatus L. s.s.
Groch zwyczajny polny = Pisum sativum L. subsp.
arvense (L.) Asch. et Gr.
Grochodrzew patrz Robinia akacjowa
Groszek bulwiasty = Lathyrus tuberosus L.
Groszek drobnokwiatowy = Lathyrus inconspicuus L.
Groszek liciakowaty = Lathyrus nissolia L.
Groszek ochrowy = Lathyrus ochrus (L.) DC.
Groszek pannoski = Lathyrus pannonicus (Jacq.)
Garcke
Groszek siewny patrz Groszek zwyczajny
Groszek zwyczajny (G. siewny) = Lathyrus sativus L.
Grusza pospolita = Pyrus communis L.
Gryka tatarka (Tatarka) = Fagopyrum tataricum (L.)
Gaertn.
Grzebienica najeona = Cynosurus echinatus L.
Harbunik kolczasty = Sicyos angulata L.
Helenka jesienna patrz Dzielan jesienny
Heliotrop europejski patrz Heliotrop zwyczajny
Heliotrop zwyczajny = Heliotropium europaeum L.
Hirschfeldia szara patrz Hirszfeldia szara
Hirszfeldia (Hirschfeldia) szara = Hirschfeldia adpressa
(L.) Lagr.-Foss.
Hyzop lekarski = Hyssopus officinalis L.
Iglica malwowata = Erodium malacoides (L.) LHr.
Iglica pimowa = Erodium moschatum (L.) LHr.
Iglica wcinana = Erodium laciniatum (Cav.) Willd.
Indygowiec patrz Amorfa krzewiasta
Irga byszczca = Cotoneaster lucidus Schltdl.
Irga rozkrzewiona = Cotoneaster divaricatus Rehder &
E. H. Wilson
Iwa rzepieniolistna = Iva xanthiifolia Nutt.
Jabo domowa = Malus domestica Borkh.

Janowczyk (Janowiec) skrzydlaty = Genistella sagittalis (L.) Gams in Hegi
Janowiec angielski = Genista anglica L.
Janowiec skrzydlaty patrz Janowczyk skrzydlaty
Jaskier odogowy patrz Jaskier polny
Jaskier polny = Ranunculus arvensis L.
Jaskier srebrzysty = Ranunculus friesianus Jord.
Jaskierek podolski = Ceratocephala testiculata (Crantz)
Roth
Jasnota biaa = Lamium album L.
Jasnota mieszacowa = Lamium incisum Willd.
Jasnota porednia = Lamium moluccellifolium Fr.
Jasnota purpurowa = Lamium purpureum L.
Jasnota rowa = Lamium amplexicaule L.
Jastrzbiec lepki = Hieracium amplexicaule L.
Jaminowiec - niezidentyfikowane mieszace = Philadelphus sp.
Jedlica Douglasa patrz Daglezja zielona
Jesion pensylwaski = Fraxinus pennsylvanica Marshall
Jeyna alegaska = Rubus allegheniensis Porter
Jeyna kanadyjska = Rubus canadensis L.
Jeyna kaukaska = Rubus armeniacus Focke
Jeyna pachnca = Rubus odoratus L.
Jeyna wcinanolistna = Rubus laciniatus Willd.
Jeyna toowockowa = Rubus xanthocarpus Bureau
& Franch.
Jczmie bulwiasty = Hordeum bulbosum L.
Jczmie grzywiasty = Hordeum jubatum L.
Jczmie nadmorski = Hordeum marinum Huds.
Jczmie ponny = Hordeum murinum L.
Jczmie ytni = Hordeum secalinum Schreb.
Kalaminta (Czycica) lekarska = Calamintha sylvatica
Bromf.
Kalina hordowina = Viburnum lantana L.
Kanianka amerykaska = Cuscuta gronovii Willd. ex
Schult. in Roem. & Schult.
Kanianka koniczynowa = Cuscuta trifolii Bab. & Gibson
Kanianka lnowa = Cuscuta epilinum Weihe ex Boenn.
Kanianka polna = Cuscuta campestris Yunck.
Kanianka poudniowa = Cuscuta australis R. Br.
Kanianka wonna = Cuscuta suaveolens Ser.
Kapusta chrzanolistna = Brassica elongata Ehrh.
subsp. elongata
subsp. integrifolia (Boiss.) Breistr.
Kapusta czarna = Brassica nigra (L.) W. D. J. Koch
Kapusta gorczyca patrz Kapusta czarna
Kapusta sarepska patrz Kapusta sitowata
Kapusta sitowata = Brassica juncea (L.) Czern.
96
Chaber drobnogwkowy = Centaurea diffusa Lam.

Chaber drobnokoszyczkowy = Centaurea micranthos
Chaber kolcy = Centaurea calcitrapa L.
Chaber maltaski = Centaurea melitensis L.
Chaber wskokoszyczkowy = Centaurea tenuiflora DC.
Chaber wenisty = Centaurea solstitialis L.
Chaber zaalpejski = Centaurea transalpina Schleich.
ex DC.
Chlorynka rzgowata = Chloris virgata Sw.
Chmiel japoski = Humulus scandens (Lour.) Merr.
Choina kanadyjska = Tsuga canadensis (L.) Carrire
Chrzan pospolity = Armoracia rusticana P. Gaertn., B.
Mey & Schr.
Chrzstkowiec Heuffela = Polycnemum heuffelii Lang
Chrzstkowiec wikszy = Polycnemum majus A. Br.
Chwastnica drobnokosowa = Echinochloa microstachya (Wiegand) Rydb.
Chwastnica jadalna = Echinochloa esculenta (A. Braun)
H. Scholz
Chwastnica jednostronna (Kurze proso) = Echinochloa
crus-galli (L.) P. Beauv.
Cibora Houghtona = Cyperus houghtonii Torr.
Cibora jadalna = Cyperus esculentus L.
Cieciorka skorpionowata = Coronilla scorpioides (L.)
W. D. J. Koch
Ciemiernik zielony = Helleborus viridis L.
Cyklamen europejski patrz Cyklamen purpurowy
Cyklamen purpurowy = Cyclamen purpurascens Mill.
Cykoria endywia = Cichorium endivia L. subsp. divaricatum (Schousb.) P. D. Sell
Cykoria podrnik typowa = Cichorium intybus L.
subsp. intybus
Cymbalaria (Lnica) bluszczykowata = Cymbalaria
muralis P. Gaertn., B. Mey. et Schr.
Cynodon palczasty (Trawa bermudzka) = Cynodon
dactylon (L.) Pers.
Czarnuszka polna = Nigella arvensis L.
Czechrzyca (Trybulka) grzebieniowa = Scandix pecten-veneris L.
Czeremcha amerykaska = Padus serotina (Ehrh.)
Borkh.
Czeremcha wirginijska = Padus virginiana (L.)
M.Roem.
Czerwiec roczny = Scleranthus annuus L.
Czerwienica pierwiosnkowata patrz Alkanna pierwiosnkowata
Czosnek dziwny = Allium paradoxum (Bieb.) G. Don
Czosnek kulisty = Allium rotundum L.
Czosnek wonny = Allium ramosum L.
Czycica lekarska patrz Kalaminta lekarska
Czyciec polny = Stachys arvensis (L.) L.

Czyciec roczny = Stachys annua (L.) L.
Daglezja zielona = Pseudotsuga menziesii (Mirb.)
Franco
Daktylowiec waciwy (Palma daktylowa) = Phoenix
dactylifera L.
Db burgundzki = Quercus cerris L.
Db czerwony = Quercus rubra L.
Dbrwka tokwiatowa = Ajuga chamaepitys (L.)
Schreb.
Dere rozogowy = Cornus sericea L. emend. Murray
Dinebra odgita = Dinebra retroflexa (Vahl) Panz.
Dawisz okrgolistny = Celastrus orbiculatus Thunb.
Drczka mniejsza = Briza minor L.
Dwurzd murowy = Diplotaxis muralis (L.) DC.
Dwurzd rokiettowaty = Diplotaxis erucoides (L.) DC.
Dwurzd wskolistny = Diplotaxis tenuifolia (L.) DC.
Dymnica drobnokwiatowa = Fumaria vaillantii Loisel.
Dymnica gstokwiatowa = Fumaria densiflora DC.
Dymnica murowa = Fumaria muralis Sond.ex W. D. J.
Koch.
Dymnica pnca patrz Dymnica wielkokwiatowa
Dymnica pospolita = Fumaria officinalis L.
Dymnica rowa = Fumaria schleicheri Soy.-Will.
Dymnica szerokodziakowa = Fumaria rostellata Knaf.
Dymnica wskolistna = Fumaria parviflora Lam.
Dymnica wielkokwiatowa = Fumaria capreolata L.
Dzielan (Helenka) jesienny = Helenium autumnaleL.
Dziewanna Chaixa wschodnia = Verbascum chaixii Vill.
Dziewanna olimpska = Verbascum olympicum Boiss.
Dziewanna rzgowata = Verbascum virgatum Stokes
Dziewanna zakrzywiona patrz Dziewanna zatokowa
Dziewanna zatokowa (zakrzywiona) = Verbascum
sinuatum L.
Dzwonek rapunku = Campanula rapunculus L.
Echinocystis klapowany patrz Kolczurka klapowana
Egilops cylindryczny = Aegilops cylindrica Host
Egilops orkiszowaty = Aegilops ligustica Asch. & Graebn.
Elszolcja orzsiona patrz Marzymita grzebieniasta
Endywia patrz Cykoria endywia
Erechtites jastrzbcowaty = Erechtites hieraciifolia (L.)
Raf. ex DC.
Ewodia Daniela = Euodia daniellii (Benn.) Hemsl.
Farbownik (Krzywoszyj) polny = Anchusa arvensis (L.)
M. Bieb.
Farbownik lazurowy = Anchusa azurea Mill.
Farbownik lekarski = Anchusa officinalis L.
Fioek polny = Viola arvensis Murray
Gaudinia krucha = Gaudinia fragilis (L.) P. Beauv.
Gsiwka zwisa = Arabis pendula L.

Gipswka lepka patrz yszczec lepki
Gipswka trjdzielna patrz yszczec trjdzielny
Godek murowy = Draba muralis L.
Gg szypukowy = Crataegus pedicellata Sarg.
Gg wachlarzowaty = Crataegus flabellata (Bosc ex
Spach) K. Koch
Gojnik drobnokwiatowy = Sideritis montana L.
Gorczak wschodni patrz Akroptilon wschodni
Gorczyca biaa patrz Gorczyca jasna
Gorczyca czarna patrz Kapusta czarna
Gorczyca jasna = Sinapis alba L.
Gorczyca polna (Ognicha) = Sinapis arvensis L.
Gorczycznik poredni = Barbarea intermedia Boreau
Gorczycznik wiosenny = Barbarea verna (Mill.) Asch.
Goryczel mijowcowy = Picris echioides L.
Godzicznik aksamitny = Petrorhagia velutina (Guss.)
P. W. Bell ex Heywood
Godzicznik skalny = Petrorhagia saxifraga (L.) Link
Godzik brodaty = Dianthus barbatus L. s.s.
Groch zwyczajny polny = Pisum sativum L. subsp.
arvense (L.) Asch. et Gr.
Grochodrzew patrz Robinia akacjowa
Groszek bulwiasty = Lathyrus tuberosus L.
Groszek drobnokwiatowy = Lathyrus inconspicuus L.
Groszek liciakowaty = Lathyrus nissolia L.
Groszek ochrowy = Lathyrus ochrus (L.) DC.
Groszek pannoski = Lathyrus pannonicus (Jacq.)
Garcke
Groszek siewny patrz Groszek zwyczajny
Groszek zwyczajny (G. siewny) = Lathyrus sativus L.
Grusza pospolita = Pyrus communis L.
Gryka tatarka (Tatarka) = Fagopyrum tataricum (L.)
Gaertn.
Grzebienica najeona = Cynosurus echinatus L.
Harbunik kolczasty = Sicyos angulata L.
Helenka jesienna patrz Dzielan jesienny
Heliotrop europejski patrz Heliotrop zwyczajny
Heliotrop zwyczajny = Heliotropium europaeum L.
Hirschfeldia szara patrz Hirszfeldia szara
Hirszfeldia (Hirschfeldia) szara = Hirschfeldia adpressa
(L.) Lagr.-Foss.
Hyzop lekarski = Hyssopus officinalis L.
Iglica malwowata = Erodium malacoides (L.) LHr.
Iglica pimowa = Erodium moschatum (L.) LHr.
Iglica wcinana = Erodium laciniatum (Cav.) Willd.
Indygowiec patrz Amorfa krzewiasta
Irga byszczca = Cotoneaster lucidus Schltdl.
Irga rozkrzewiona = Cotoneaster divaricatus Rehder &
E. H. Wilson
Iwa rzepieniolistna = Iva xanthiifolia Nutt.
Jabo domowa = Malus domestica Borkh.

Janowczyk (Janowiec) skrzydlaty = Genistella sagittalis (L.) Gams in Hegi
Janowiec angielski = Genista anglica L.
Janowiec skrzydlaty patrz Janowczyk skrzydlaty
Jaskier odogowy patrz Jaskier polny
Jaskier polny = Ranunculus arvensis L.
Jaskier srebrzysty = Ranunculus friesianus Jord.
Jaskierek podolski = Ceratocephala testiculata (Crantz)
Roth
Jasnota biaa = Lamium album L.
Jasnota mieszacowa = Lamium incisum Willd.
Jasnota porednia = Lamium moluccellifolium Fr.
Jasnota purpurowa = Lamium purpureum L.
Jasnota rowa = Lamium amplexicaule L.
Jastrzbiec lepki = Hieracium amplexicaule L.
Jaminowiec - niezidentyfikowane mieszace = Philadelphus sp.
Jedlica Douglasa patrz Daglezja zielona
Jesion pensylwaski = Fraxinus pennsylvanica Marshall
Jeyna alegaska = Rubus allegheniensis Porter
Jeyna kanadyjska = Rubus canadensis L.
Jeyna kaukaska = Rubus armeniacus Focke
Jeyna pachnca = Rubus odoratus L.
Jeyna wcinanolistna = Rubus laciniatus Willd.
Jeyna toowockowa = Rubus xanthocarpus Bureau
& Franch.
Jczmie bulwiasty = Hordeum bulbosum L.
Jczmie grzywiasty = Hordeum jubatum L.
Jczmie nadmorski = Hordeum marinum Huds.
Jczmie ponny = Hordeum murinum L.
Jczmie ytni = Hordeum secalinum Schreb.
Kalaminta (Czycica) lekarska = Calamintha sylvatica
Bromf.
Kalina hordowina = Viburnum lantana L.
Kanianka amerykaska = Cuscuta gronovii Willd. ex
Schult. in Roem. & Schult.
Kanianka koniczynowa = Cuscuta trifolii Bab. & Gibson
Kanianka lnowa = Cuscuta epilinum Weihe ex Boenn.
Kanianka polna = Cuscuta campestris Yunck.
Kanianka poudniowa = Cuscuta australis R. Br.
Kanianka wonna = Cuscuta suaveolens Ser.
subsp. elongata
subsp. integrifolia (Boiss.) Breistr.
Kapusta czarna = Brassica nigra (L.) W. D. J. Koch
Kapusta gorczyca patrz Kapusta czarna
Kapusta sarepska patrz Kapusta sitowata
Kapusta sitowata = Brassica juncea (L.) Czern.
98
Kapusta waciwa polna = Brassica rapa L. subsp.

sylvestris (Lam.) Janch.
Kapusta waciwa typowa = Brassica rapa L. subsp.
rapa
Kartamus barwierski patrz Krokosz bkitny
Kasztan jadalny = Castanea sativa Mill.
Kasztanowiec biay patrz Kasztanowiec pospolity
Kasztanowiec pospolity = Aesculus hippocastanumL.
Kasztanowiec zwyczajny patrz Kasztanowiec pospolity
Kasztanowiec ty = Aesculus flava Sol. ex Hope
Kkol polny = Agrostemma githago L.
Kielisznik leny = Calystegia sylvatica (Kit.) Griseb.
Kiksja (Lnica) oszczepowata = Kickxia elatine (L.)
Dumort.
Kiksja (Lnica) zgitoostrogowa = Kickxia spuria (L.)
Dumort.
Kilina nocnicowata patrz Ostrobarw rzepieniolistny
Klajtonia przeszyta = Claytonia perfoliata Donn ex
Willd.
Klajtonia wskolistna = Claytonia linearis Douglas
Klon cukrowy = Acer saccharum Marsch
Klon jesionolistny = Acer negundo L.
Klon srebrzysty = Acer saccharinum L.
Kobuczka kolankowata = Torilis nodosa (L.) Gaertn.
Kobuczka polna = Torilis arvensis (Huds.) Link
Kosowiec pokrzywolistny = Agastache urticifolia
(Benth.) Kuntze
Kosownica dwukoskowa = Brachypodium distachyon
(L.) P. Beauv.
Kocimitka waciwa = Nepeta cataria L.
Koincja lakowata = Coincya monensis (L.) Greuter &
Burdet
Kokorycz zocista patrz Kokorycz ta
Kokorycz ta = Corydalis lutea (L.) DC.
Kolcolist zachodni = Ulex europaeus L.
Kolcowj pospolity = Lycium barbarum L.
Kolczatek orzsiony = Cenchrus ciliaris L.
Kolczurka (Echinocystis) klapowana = Echinocystis
lobata (F. Michx.) Torr. et A. Gray
Kolocynta patrz Arbuz kolokwinta
Kolokwinta patrz Arbuz kolokwinta
Komelina niebieska = Commelina coelestis L.
Komelina pospolita = Commelina communis L.
Komosa australijska = Chenopodium pumilio R. Br.
Komosa Berlandiera = Chenopodium berlandieri
Moq.
Komosa ciernista patrz Komosa ocista
Komosa drobnolistna = Chenopodium striatiforme
Murr
Komosa gwkowata = Chenopodium capitatum (L.)

Asch.
Komosa jesienna = Chenopodium ficifolium SM.
Komosa kalinolistna = Chenopodium opulifolium
Schrad. ex W. D. J. Koch & Ziz
Komosa kozia = Chenopodium hircinum Schrad.
Komosa kowa = Chenopodium pratericola Rydb.
Komosa mierzliwa = Chenopodium vulvaria L.
Komosa murowa = Chenopodium murale L.
Komosa olbrzymia = Chenopodium giganteum D.
Don
Komosa ocista = Chenopodium aristatum L.
Komosa pimowa = Chenopodium ambrosioides L.
Komosa prkowana patrz Komosa wzniesiona
Komosa rzgowa = Chenopodium foliosum Asch.
Komosa strzakowata = Chenopodium bonus-henricusL.
Komosa sztywna patrz Komosa wzniesiona
Komosa szypuowa = Chenopodium pedunculare Bertol.
Komosa mierdzca = Chenopodium schraderanum
Schult.
Komosa trjkatna = Chenopodium urbicum L.
Komosa wskolistna patrz Komosa kowa
Komosa wielkolistna = Chenopodium hybridum L.
Komosa wonna = Chenopodium botrys L.
Komosa wzniesiona = Chenopodium strictum Roth
Komosa zielona = Chenopodium suecicum Murr
Koniczyna aleksandryjska = Trifolium alexandrinum L.
Koniczyna gwkowata = Trifolium glomeratum L.
Koniczyna grecka patrz Kozieradka pospolita
Koniczyna gwiazdkowata = Trifolium stellatum L.
Koniczyna konstantynopolitaska = Trifolium echinatum M. Bieb.
Koniczyna kutnerowata = Trifolium tomentosum L.
Koniczyna odstajca = Trifolium patens Schreb.
Koniczyna perska patrz Koniczyna skrcona
Koniczyna skrcona = Trifolium resupinatum L.
Koniczyna wskolistna = Trifolium angustifolium L.
Konikleca czubata = Hippocrepis comosa L.
Konopie dzikie = Cannabis sativa var. spontanea Vavilov
Konyza (Przymiotno) kanadyjska = Conyza canadensis
(L.) Cronquist
Konyza argentyska (Przymiotno buenosaryjskie)
=Conyza bonariensis (L.) Cronquist
Kostrzewa kozia = Festuca rupicarpina (Hack.) A. Kern.
Kotula rumianowata = Cotula anthemoides L.
Kozibrd porolistny (Salsefia) = Tragopogon porrifoliusL.
Kozieradka bkitna = Trigonella caerulea (L.) Ser. in

DC.
Kozieradka pospolita = Trigonella foenum-graecumL.
Kozilistek patrz Wiciokrzew przewiercie
Krokosz bkitny = Carthamus lanatus L.
Krokus (Szafran) wiosenny = Crocus vernus (L.) Hill
Kroplik pimowy = Mimulus moschatus Douglas ex
Lindl.
Kroplik ty = Mimulus guttatus DC.
Krowizi zboowy = Vaccaria hispanica (Mill.) Rauschert
Krupina pospolita = Crupina vulgaris Cass.
Krwawnica sitowata = Lythrum junceum Banks & Sol.
Krwawnik drobnokwiatowy patrz Krwawnik Gerbera
Krwawnik Gerbera = Achillea micrantha Willd.
Krwawnik kowniatkolistny = Achillea crithmifolia
Waldst. & Kit.
Krwawnik szlachetny = Achillea nobilis L.
Krzywoszyj polny patrz Farbownik polny
Kurze proso patrz Chwastnica jednostronna
Kurzylad bkitny = Anagallis foemina Mill.
Kurzylad polny = Anagallis arvensis L.
Kurzylad wty = Anagallis tenella (L.) Murray
L
Leguzja drobna patrz Zwrotnica drobna
Leguzja zwierciado Wenery patrz Zwrotnica zwierciado Wenery
Len austriacki = Linum austriacum L.
Len trway = Linum perenne L.
Lepnica dwudzielna = Silene dichotoma Ehrh.
Lepnica francuska = Silene gallica L.
Lepnica lepka = Silene viscosa (L.) Pers.
Lepnica lnowa = Silene linicola C. C. Gmel.
Lepnica smuka = Silene conica L.
Lepnik obrzeony = Lappula patula (Lehm.) Asch.
Lepnik odgitoowockowy = Lappula deflexa (Wahlenb.) Garcke
Lepnik rnokolcowy = Lappula heteracantha (Ledeb.)
Grke
Lilak pospolity = Syringa vulgaris L.
Liliowiec rdzawy = Hemerocallis fulva L.
Lnica aleppska = Linaria chalepensis (L.) Mill.
Lnica bluszczykowata patrz Cymbalaria bluszczykowata
Lnica janowcowata = Linaria genistifolia (L.) Mill.
Lnica kreskowana = Linaria repens (L.) Mill.
Lnica oszczepowata patrz Kiksja oszczepowata
Lnica pojedyncza = Linaria simplex (Willd.) DC.
Lnica polna = Linaria arvensis (L.) Desf.
Lnica skalna = Linaria saxatilis (L.) Chaz.
Lnica sznurowata = Linaria spartea (L.) Willd.

Lnica zgitoostrogowa patrz Kiksja zgitoostrogowa
Lnicznik drobnoowockowy dyskowaty = Camelina
microcarpa Andrz. subsp. sylvestris (Wallr.) Hittonen
Lnicznik drobnoowockowy typowy = Camelina microcarpa Andrz. subsp. microcarpa
Lnicznik rumelijski = Camelina rumelica Velen.
Lnicznik siewny = Camelina sativa (L.) Crantz
Lnicznik waciwy = Camelina alyssum (Miller) Thell.
Lucerna arabska = Medicago arabica (L.) Huds.
Lucerna igiekowata = Medicago aculeata Gaertn.
Lucerna piaskowa patrz Lucerna porednia
Lucerna porednia (L. piaskowa) = Medicago varia
Martyn
Lucerna siewna = Medicago sativa L.
Lucerna sztywna = Medicago rigidula (L.) All.
Lucerna tarczowata = Medicago scutellata (L.) Mill.
Lucerna wczesna = Medicago praecox DC.
Lucerna zmienna = Medicago polymorpha L.
Lukrecja gadka = Glycyrrhiza glabra L.
Lukrecja najeona = Glycyrrhiza echinata L.
Lulek biay = Hyoscyamus albus L.
Lulek czarny = Hyoscyamus niger L.
oboda byszczca = Atriplex nitens Schkuhr
oboda dugolistna = Atriplex oblongifolia Waldst. &
Kit.
oboda gwiazdkowata = Atriplex rosea L.
oboda ogrodowa = Atriplex hortensis L.
oboda oszczepowata polska = Atriplex prostrata
Boucher ex DC. subsp. polonica (Zapa.) Uotila
oboda poyskujca patrz oboda byszczca
oboda szara = Atriplex tatarica L.
oboda wskolistna patrz oboda dugolistna
oczyca porednia = Lapsana intermedia M. Bieb.
ubin trway = Lupinus polyphyllus Lindl.
yszczec (Gipswka) lepki = Gypsophila viscosa Murray
yszczec (Gipswka) trjdzielny = Gypsophila perfoliata L.
Mahonia pospolita = Mahonia aquifolium (Pursh)
Nutt.
Mak piaskowy = Papaver argemone L.
Mak polny = Papaver rhoeas L.
Mak poredni = Papaver hybridum L.
Mak wtpliwy = Papaver dubium L.
Malkolmia nadmorska = Malcolmia maritima (L.)
L.Br.
Malwa pomarszczona = Alcea rugosa Alef.
Manna prkowana = Glyceria striata (Lam.) Hitch.
Manneczka indyjska = Eleusine indica (L.) Gaertn.
98
Kapusta waciwa polna = Brassica rapa L. subsp.

Kapusta waciwa typowa = Brassica rapa L. subsp.
rapa
Kartamus barwierski patrz Krokosz bkitny
Kasztan jadalny = Castanea sativa Mill.
Kasztanowiec biay patrz Kasztanowiec pospolity
Kasztanowiec pospolity = Aesculus hippocastanumL.
Kasztanowiec zwyczajny patrz Kasztanowiec pospolity
Kasztanowiec ty = Aesculus flava Sol. ex Hope
Kkol polny = Agrostemma githago L.
Kielisznik leny = Calystegia sylvatica (Kit.) Griseb.
Kiksja (Lnica) oszczepowata = Kickxia elatine (L.)
Dumort.
Kiksja (Lnica) zgitoostrogowa = Kickxia spuria (L.)
Dumort.
Kilina nocnicowata patrz Ostrobarw rzepieniolistny
Klajtonia przeszyta = Claytonia perfoliata Donn ex
Willd.
Klajtonia wskolistna = Claytonia linearis Douglas
Klon cukrowy = Acer saccharum Marsch
Klon jesionolistny = Acer negundo L.
Klon srebrzysty = Acer saccharinum L.
Kobuczka kolankowata = Torilis nodosa (L.) Gaertn.
Kobuczka polna = Torilis arvensis (Huds.) Link
Kosowiec pokrzywolistny = Agastache urticifolia
(Benth.) Kuntze
Kosownica dwukoskowa = Brachypodium distachyon
(L.) P. Beauv.
Kocimitka waciwa = Nepeta cataria L.
Koincja lakowata = Coincya monensis (L.) Greuter &
Burdet
Kokorycz zocista patrz Kokorycz ta
Kokorycz ta = Corydalis lutea (L.) DC.
Kolcolist zachodni = Ulex europaeus L.
Kolcowj pospolity = Lycium barbarum L.
Kolczatek orzsiony = Cenchrus ciliaris L.
Kolczurka (Echinocystis) klapowana = Echinocystis
lobata (F. Michx.) Torr. et A. Gray
Kolocynta patrz Arbuz kolokwinta
Kolokwinta patrz Arbuz kolokwinta
Komelina niebieska = Commelina coelestis L.
Komelina pospolita = Commelina communis L.
Komosa australijska = Chenopodium pumilio R. Br.
Komosa Berlandiera = Chenopodium berlandieri
Moq.
Komosa ciernista patrz Komosa ocista
Komosa drobnolistna = Chenopodium striatiforme
Murr
Komosa gwkowata = Chenopodium capitatum (L.)

Asch.
Komosa jesienna = Chenopodium ficifolium SM.
Komosa kalinolistna = Chenopodium opulifolium
Schrad. ex W. D. J. Koch & Ziz
Komosa kozia = Chenopodium hircinum Schrad.
Komosa kowa = Chenopodium pratericola Rydb.
Komosa mierzliwa = Chenopodium vulvaria L.
Komosa murowa = Chenopodium murale L.
Komosa olbrzymia = Chenopodium giganteum D.
Don
Komosa ocista = Chenopodium aristatum L.
Komosa pimowa = Chenopodium ambrosioides L.
Komosa prkowana patrz Komosa wzniesiona
Komosa rzgowa = Chenopodium foliosum Asch.
Komosa strzakowata = Chenopodium bonus-henricusL.
Komosa sztywna patrz Komosa wzniesiona
Komosa szypuowa = Chenopodium pedunculare Bertol.
Komosa mierdzca = Chenopodium schraderanum
Schult.
Komosa trjkatna = Chenopodium urbicum L.
Komosa wskolistna patrz Komosa kowa
Komosa wielkolistna = Chenopodium hybridum L.
Komosa wonna = Chenopodium botrys L.
Komosa wzniesiona = Chenopodium strictum Roth
Komosa zielona = Chenopodium suecicum Murr
Koniczyna aleksandryjska = Trifolium alexandrinum L.
Koniczyna gwkowata = Trifolium glomeratum L.
Koniczyna grecka patrz Kozieradka pospolita
Koniczyna gwiazdkowata = Trifolium stellatum L.
Koniczyna konstantynopolitaska = Trifolium echinatum M. Bieb.
Koniczyna kutnerowata = Trifolium tomentosum L.
Koniczyna odstajca = Trifolium patens Schreb.
Koniczyna perska patrz Koniczyna skrcona
Koniczyna skrcona = Trifolium resupinatum L.
Koniczyna wskolistna = Trifolium angustifolium L.
Konikleca czubata = Hippocrepis comosa L.
Konopie dzikie = Cannabis sativa var. spontanea Vavilov
Konyza (Przymiotno) kanadyjska = Conyza canadensis
(L.) Cronquist
Konyza argentyska (Przymiotno buenosaryjskie)
=Conyza bonariensis (L.) Cronquist
Kostrzewa kozia = Festuca rupicarpina (Hack.) A. Kern.
Kotula rumianowata = Cotula anthemoides L.
Kozibrd porolistny (Salsefia) = Tragopogon porrifoliusL.
Kozieradka bkitna = Trigonella caerulea (L.) Ser. in

DC.
Kozieradka pospolita = Trigonella foenum-graecumL.
Kozilistek patrz Wiciokrzew przewiercie
Krokosz bkitny = Carthamus lanatus L.
Krokus (Szafran) wiosenny = Crocus vernus (L.) Hill
Kroplik pimowy = Mimulus moschatus Douglas ex
Lindl.
Kroplik ty = Mimulus guttatus DC.
Krowizi zboowy = Vaccaria hispanica (Mill.) Rauschert
Krupina pospolita = Crupina vulgaris Cass.
Krwawnica sitowata = Lythrum junceum Banks & Sol.
Krwawnik drobnokwiatowy patrz Krwawnik Gerbera
Krwawnik Gerbera = Achillea micrantha Willd.
Krwawnik kowniatkolistny = Achillea crithmifolia
Waldst. & Kit.
Krwawnik szlachetny = Achillea nobilis L.
Krzywoszyj polny patrz Farbownik polny
Kurze proso patrz Chwastnica jednostronna
Kurzylad bkitny = Anagallis foemina Mill.
Kurzylad polny = Anagallis arvensis L.
Kurzylad wty = Anagallis tenella (L.) Murray
L
Leguzja drobna patrz Zwrotnica drobna
Leguzja zwierciado Wenery patrz Zwrotnica zwierciado Wenery
Len austriacki = Linum austriacum L.
Len trway = Linum perenne L.
Lepnica dwudzielna = Silene dichotoma Ehrh.
Lepnica francuska = Silene gallica L.
Lepnica lepka = Silene viscosa (L.) Pers.
Lepnica lnowa = Silene linicola C. C. Gmel.
Lepnica smuka = Silene conica L.
Lepnik obrzeony = Lappula patula (Lehm.) Asch.
Lepnik odgitoowockowy = Lappula deflexa (Wahlenb.) Garcke
Lepnik rnokolcowy = Lappula heteracantha (Ledeb.)
Grke
Lilak pospolity = Syringa vulgaris L.
Liliowiec rdzawy = Hemerocallis fulva L.
Lnica aleppska = Linaria chalepensis (L.) Mill.
Lnica bluszczykowata patrz Cymbalaria bluszczykowata
Lnica janowcowata = Linaria genistifolia (L.) Mill.
Lnica kreskowana = Linaria repens (L.) Mill.
Lnica oszczepowata patrz Kiksja oszczepowata
Lnica pojedyncza = Linaria simplex (Willd.) DC.
Lnica polna = Linaria arvensis (L.) Desf.
Lnica skalna = Linaria saxatilis (L.) Chaz.
Lnica sznurowata = Linaria spartea (L.) Willd.

Lnica zgitoostrogowa patrz Kiksja zgitoostrogowa
Lnicznik drobnoowockowy dyskowaty = Camelina
microcarpa Andrz. subsp. sylvestris (Wallr.) Hittonen
Lnicznik drobnoowockowy typowy = Camelina microcarpa Andrz. subsp. microcarpa
Lnicznik rumelijski = Camelina rumelica Velen.
Lnicznik siewny = Camelina sativa (L.) Crantz
Lnicznik waciwy = Camelina alyssum (Miller) Thell.
Lucerna arabska = Medicago arabica (L.) Huds.
Lucerna igiekowata = Medicago aculeata Gaertn.
Lucerna piaskowa patrz Lucerna porednia
Lucerna porednia (L. piaskowa) = Medicago varia
Martyn
Lucerna siewna = Medicago sativa L.
Lucerna sztywna = Medicago rigidula (L.) All.
Lucerna tarczowata = Medicago scutellata (L.) Mill.
Lucerna wczesna = Medicago praecox DC.
Lucerna zmienna = Medicago polymorpha L.
Lukrecja gadka = Glycyrrhiza glabra L.
Lukrecja najeona = Glycyrrhiza echinata L.
Lulek biay = Hyoscyamus albus L.
Lulek czarny = Hyoscyamus niger L.
oboda byszczca = Atriplex nitens Schkuhr
oboda dugolistna = Atriplex oblongifolia Waldst. &
Kit.
oboda gwiazdkowata = Atriplex rosea L.
oboda ogrodowa = Atriplex hortensis L.
oboda oszczepowata polska = Atriplex prostrata
Boucher ex DC. subsp. polonica (Zapa.) Uotila
oboda poyskujca patrz oboda byszczca
oboda szara = Atriplex tatarica L.
oboda wskolistna patrz oboda dugolistna
oczyca porednia = Lapsana intermedia M. Bieb.
ubin trway = Lupinus polyphyllus Lindl.
yszczec (Gipswka) lepki = Gypsophila viscosa Murray
yszczec (Gipswka) trjdzielny = Gypsophila perfoliata L.
Mahonia pospolita = Mahonia aquifolium (Pursh)
Nutt.
Mak piaskowy = Papaver argemone L.
Mak polny = Papaver rhoeas L.
Mak poredni = Papaver hybridum L.
Mak wtpliwy = Papaver dubium L.
Malkolmia nadmorska = Malcolmia maritima (L.)
L.Br.
Malwa pomarszczona = Alcea rugosa Alef.
Manna prkowana = Glyceria striata (Lam.) Hitch.
Manneczka indyjska = Eleusine indica (L.) Gaertn.
100
Marchew zota = Daucus aureus Desf.

Marchewnik anyowy = Myrrhis odorata (L.) Scop.
Marchewnik wonny patrz Marchewnik anyowy
Marcinki nowoangielskie patrz Aster nowoangielski
Marcinki wirginijskie patrz Aster nowobelgijski
Maruna nadmorska bezwonna = Matricaria maritima
L. subsp. inodora (L.) Dostl
Marzana (Marzanna) barwierska = Rubia tinctorum L.
Marzanka polna = Asperula arvensis L.
Marzanna barwierska patrz Marzana barwierska
Marzymita grzebieniasta = Elsholtzia ciliata (Thunb.)
Hyl.
Menchia mantejska = Moenchia mantica (L.) Bartl.
Menchia wzniesiona = Moenchia erecta (L.) Gaertn.
Miechunka pomidorowa = Physalis ixocarpa Brot. ex
Hornem.
Miechunka rozdta = Physalis alkekengi L.
Miecznica wskolistna = Sisyrynchium bermudiana L.
emend. Farw.
Mierznica czarna = Ballota nigra L.
Mietelnik akula = Kochia scoparia (L.) Schrad.
Mietlica zboowa patrz Miota zboowa
Mita kosmata = Mentha niliaca (Juss.) ex Jacq.
Mita okrgolistna = Mentha rotundifolia (L.) Huds
Mita pieprzowa owosiona = Mentha citrata Ehrh.
subsp. pubescens (Willd.) Tacik
Mita zielona = Mentha spicata L. emend. L.
Miek letni = Adonis aestivalis L.
Miek szkaratny = Adonis flammea Jacq.
Mika drobna = Eragrostis minor Host
Mika meksykaska = Eragrostis mexicana (Lag.) Link
Mika owosiona = Eragrostis pilosa (L.) P. Beauv.
Mika poabska = Eragrostis albensis Scholz
Mika wielka = Eragrostis cilianensis (All.) F. T. Hubb.
Mika wieloodygowa = Eragrostis multicaulis Steud.
Mika zieleniejca = Eragrostis virescens J. Presl & C.
Presl
Miota (Mietlica) zboowa = Apera spica-venti (L.)
Beauv.
Mlecz kolczasty = Sonchus asper (L.) Hill
Mlecz warzywny patrz Mlecz zwyczajny
Mlecz zwyczajny = Sonchus oleraceus L.
Moczarka delikatna = Elodea nuttallii (Planch.) H. St.
John
Moczarka kanadyjska = Elodea canadensis Michx.
Moczarka nuttalla patrz Moczarka delikatna
Modratka (Ametystea) bkitna = Amethystea coerulea
L.
Modrzew japoski = Larix kaempferi (Lamb.) Carrire
Morwa biaa = Morus alba L.
Mozga bkitnawa = Phalaris coerulescens Desf.

Mozga drobna = Phalaris minor Retz.
Mozga kanaryjska = Phalaris canariensis L.
Mozga krtkokosa = Phalaris brachystachys Link
Mozga osobliwa = Phalaris paradoxa L.
Mozga ucita = Phalaris truncata Guss.ex Bertol.
Nagietek polny = Calendula arvensis L.
Naparstnica purpurowa = Digitalis purpurea L.
Naparstnica rdzawa = Digitalis ferruginea L.
Naradka wyduona = Androsaceae elongata L.
Nawo kanadyjska = Solidago canadensis L.
Nawo olbrzymia patrz Nawo pna
Nawo pna = Solidago gigantea Aiton
Nawo wskolistna = Solidago graminifolia (L.) Elliott
Nawrot polny = Lithospermum arvense L.
Niecierpek drobnokwiatowy = Impatiens parviflora
DC.
Niecierpek gruczoowaty = Impatiens glandulifera
Royle
Niecierpek pomaraczowy = Impatiens capensis
Meerb.
Niecierpek Roylego patrz Niecierpek gruczoowaty
Niezapominajka polna = Myosotis arvensis (L.) Hill
Nostrzyk bruzdkowany = Melilotus sulcata Desf.
Nostrzyk indyjski = Melilotus indica (L.) All.
Nostrzyk messyski = Melilotus messanensis (L.) All.
Nostrzyk woaski = Melilotus wolgica Poir. in Lam.
Nurzaniec rubowy = Vallisneria spiralis L.
Ognicha patrz Gorczyca polna
Oksybafus rzepieniolistny patrz Ostrobarw rzepieniolistny
Olejarka abisyska = Guizotia abyssinica (L. f.) Cass.
Oliwnik srebrzysty = Elaeagnus commutata Bernh. ex
Rydb.
Oliwnik wskolistny = Elaeagnus angustifolia L.
Olsza pomarszczona = Alnus rugosa (Du Roi) Spreng.
Oman wielki = Inula helenium L.
Opioek (Amsinkia) kielichowaty = Amsinckia calycina
(Moris) Chater
Opioek Menziesa = Amsinckia menziesii (Lehm.) A.
Nelson & J. F. Macbr.
Opioek skrzypkoszyj = Amsinckia lycopsoides (Lehm.)
Lehm. ex Fisch. & C. A. Mey.
Orzacha ziemna (Orzech ziemny) = Arachis hypogaea L.
Orzech czarny = Juglans nigra L.
Orzech szary = Juglans cinerea L.
Orzech woski = Juglans regia L.
Orzech ziemny patrz Orzacha ziemna
Orzesznik gorzki = Carya cordiformis (Wangenh.)
Orzesznik piciolistkowy = Carya ovata (Mill.) K. Koch.

Orzesznik siedmiolistkowy = Carya laciniosa (F. Michx.)
Loud.
Oset grubogwkowy = Carduus pycnocephalus L.
Oset haczykowaty = Carduus hamulosus Ehrh.
Oset nastroszony = Carduus acanthoides L.
Oset wskokwiatowy = Carduus tenuiflorus Curtis
Oset zwisy = Carduus nutans L.
Ostrobarw (Oksybafus) rzepieniolistny = Oxybaphus
nyctagineus (Michx.) Sweet
Ostromlecz drobny patrz Wilczomlecz drobny
Ostromlecz obrotny patrz Wilczomlecz obrotny
Ostromlecz ogrodowy patrz Wilczomlecz ogrodowy
Ostromlecz plamisty patrz Wilczomlecz plamisty
Ostromlecz pstry patrz Wilczomlecz pstry
Ostromlecz rozesany patrz Wilczomlecz rozesany
Ostromlecz sierpowaty patrz Wilczomlecz sierpowaty
Ostreczka (Ostrka) polna = Consolida regalis
S.F.Gray
Ostreczka wschodnia = Consolida orientalis (J. Gay)
Schrdinger
Ostrka polna patrz Ostreczka polna
Owies brodaty = Avena barbata Pott ex Link
Owies guchy = Avena fatua L. s.l.
Owies krtki = Avena brevis Roth
Owies owsik patrz Owies szorstki
Owies ponny = Avena sterilis L.
Owies szorstki = Avena strigosa Schreb.
Oanka nierwnozbkowa = Teucrium scorodoniaL.
Odka (Orzdka) groniasta = Neslia paniculata (L.)
Desv.
Odka (Orzdka) koczysta = Neslia apiculata Fisch.,
C. A. Mey. & Av-Lall.
Palma daktylowa patrz Daktylowiec waciwy
Palusznik krwawy = Digitaria sanguinalis (L.) Scop.
Palusznik nitkowaty = Digitaria ischaemum (Schreb.)
H. L. Mhl
Paka drobna = Typha minima Hoppe
Paka wysmuka = Typha laxmannii Lepech.
Parczelina trjlistkowa = Ptelea trifoliata L.
Parietaria (Pomurnik) lekarska = Parietaria officinalis
L.
Parietaria (Pomurnik) pensylwaska = Parietaria pensylvanica Muhl. ex Willd.
Parietaria (Pomurnik) portugalska = Parietaria lusitanica L.
Parolist wschodni = Zygophyllum fabago L.
Partenium (Rolimianek) ambrozjowate = Parthenium
hysterophorus L.
Pasternak zwyczajny = Pastinaca sativa L.

Perwka wyniosa = Melica altissima L. var. atropurpurea Host.
Perz grzebieniasty patrz Perzyk grzebieniasty
Perz kanadyjski = Elymus canadensis L.
Perzyk (Perz) grzebieniasty = Agropyron cristatum (L.)
Gaertn.
Pcherznica kalinolistna = Physocarpus opulifolius (L.)
Maxim.
Ppawa cuchnca = Crepis foetida L. s.str.
Ppawa nicejska = Crepis nicaensis Balb.
Ppawa szczeciniasta = Crepis setosa Haller f.
Ppawa zota = Crepis aurea (L.) Cass.
Pieprzyca gstokwiatowa = Lepidium densiflorum
Schrad.
Pieprzyca gruzowa = Lepidium ruderale L.
Pieprzyca polna = Lepidium campestre (L.) R. Br.
Pieprzyca przerosolistna = Lepidium perfoliatumL.
Pieprzyca rnolistna = Lepidium heterophyllum
Benth.
Pieprzyca strzakowata patrz Pieprzycznik przydrony
Pieprzyca szerokolistna = Lepidium latifolium L.
Pieprzyca wirgiska = Lepidium virginicum L.
Pieprzycznik przydrony = Cardaria draba (L.) Desv.
Pieprzycznik wiosnwkowy patrz Pieprzycznik przydrony
Piciornik dwudzielny = Potentilla bifurca L.
Piciornik grzebieniasty = Potentilla conferta Bunge
Piciornik pensylwaski = Potentilla pensylvanicaL.
Piciornik poredni = Potentilla intermedia L. non
Wahlenb.
Plechotka szkaratowata = Asteriscus aquaticus (L.)
Less.
Pesznik czerwonkowy = Pulicaria dysenterica (L.)
Bernh.
Pokrzywa konopiolistna = Urtica cannabina L.
Pokrzywa kuleczkowata = Urtica pilulifera L.
Pokrzywa pigukowa patrz Pokrzywa kuleczkowata
Pokrzywa egawka = Urtica urens L.
Polikarpon czterolistny = Polycarpon tetraphyllum
(L.)L. f.
Polipogon montpeliaski = Polypogon monspeliensis
(L.) Desf.
Polipogon zielony = Polypogon viridis (Gouan) Breistr.
Poonicznik cuchncy patrz Poonicznik wonny
Poonicznik kosmaty = Herniaria hirsuta L.
Poonicznik siwy = Herniaria incana Lam.
Poonicznik wonny = Herniarnia polygama J. Gay
Pomidor zwyczajny = Lycopersicon esculentum Mill.
Popoch pospolity = Onopordum acanthium L.
100
Marchew zota = Daucus aureus Desf.

Marchewnik anyowy = Myrrhis odorata (L.) Scop.
Marchewnik wonny patrz Marchewnik anyowy
Marcinki nowoangielskie patrz Aster nowoangielski
Marcinki wirginijskie patrz Aster nowobelgijski
Maruna nadmorska bezwonna = Matricaria maritima
L. subsp. inodora (L.) Dostl
Marzana (Marzanna) barwierska = Rubia tinctorum L.
Marzanka polna = Asperula arvensis L.
Marzanna barwierska patrz Marzana barwierska
Marzymita grzebieniasta = Elsholtzia ciliata (Thunb.)
Hyl.
Menchia mantejska = Moenchia mantica (L.) Bartl.
Menchia wzniesiona = Moenchia erecta (L.) Gaertn.
Miechunka pomidorowa = Physalis ixocarpa Brot. ex
Hornem.
Miechunka rozdta = Physalis alkekengi L.
Miecznica wskolistna = Sisyrynchium bermudiana L.
emend. Farw.
Mierznica czarna = Ballota nigra L.
Mietelnik akula = Kochia scoparia (L.) Schrad.
Mietlica zboowa patrz Miota zboowa
Mita kosmata = Mentha niliaca (Juss.) ex Jacq.
Mita okrgolistna = Mentha rotundifolia (L.) Huds
Mita pieprzowa owosiona = Mentha citrata Ehrh.
subsp. pubescens (Willd.) Tacik
Mita zielona = Mentha spicata L. emend. L.
Miek letni = Adonis aestivalis L.
Miek szkaratny = Adonis flammea Jacq.
Mika drobna = Eragrostis minor Host
Mika meksykaska = Eragrostis mexicana (Lag.) Link
Mika owosiona = Eragrostis pilosa (L.) P. Beauv.
Mika poabska = Eragrostis albensis Scholz
Mika wielka = Eragrostis cilianensis (All.) F. T. Hubb.
Mika wieloodygowa = Eragrostis multicaulis Steud.
Mika zieleniejca = Eragrostis virescens J. Presl & C.
Presl
Miota (Mietlica) zboowa = Apera spica-venti (L.)
Beauv.
Mlecz kolczasty = Sonchus asper (L.) Hill
Mlecz warzywny patrz Mlecz zwyczajny
Mlecz zwyczajny = Sonchus oleraceus L.
Moczarka delikatna = Elodea nuttallii (Planch.) H. St.
John
Moczarka kanadyjska = Elodea canadensis Michx.
Moczarka nuttalla patrz Moczarka delikatna
Modratka (Ametystea) bkitna = Amethystea coerulea
L.
Modrzew japoski = Larix kaempferi (Lamb.) Carrire
Morwa biaa = Morus alba L.
Mozga bkitnawa = Phalaris coerulescens Desf.

Mozga drobna = Phalaris minor Retz.
Mozga kanaryjska = Phalaris canariensis L.
Mozga krtkokosa = Phalaris brachystachys Link
Mozga osobliwa = Phalaris paradoxa L.
Mozga ucita = Phalaris truncata Guss.ex Bertol.
Nagietek polny = Calendula arvensis L.
Naparstnica purpurowa = Digitalis purpurea L.
Naparstnica rdzawa = Digitalis ferruginea L.
Naradka wyduona = Androsaceae elongata L.
Nawo kanadyjska = Solidago canadensis L.
Nawo olbrzymia patrz Nawo pna
Nawo pna = Solidago gigantea Aiton
Nawo wskolistna = Solidago graminifolia (L.) Elliott
Nawrot polny = Lithospermum arvense L.
Niecierpek drobnokwiatowy = Impatiens parviflora
DC.
Niecierpek gruczoowaty = Impatiens glandulifera
Royle
Niecierpek pomaraczowy = Impatiens capensis
Meerb.
Niecierpek Roylego patrz Niecierpek gruczoowaty
Niezapominajka polna = Myosotis arvensis (L.) Hill
Nostrzyk bruzdkowany = Melilotus sulcata Desf.
Nostrzyk indyjski = Melilotus indica (L.) All.
Nostrzyk messyski = Melilotus messanensis (L.) All.
Nostrzyk woaski = Melilotus wolgica Poir. in Lam.
Nurzaniec rubowy = Vallisneria spiralis L.
Ognicha patrz Gorczyca polna
Oksybafus rzepieniolistny patrz Ostrobarw rzepieniolistny
Olejarka abisyska = Guizotia abyssinica (L. f.) Cass.
Oliwnik srebrzysty = Elaeagnus commutata Bernh. ex
Rydb.
Oliwnik wskolistny = Elaeagnus angustifolia L.
Olsza pomarszczona = Alnus rugosa (Du Roi) Spreng.
Oman wielki = Inula helenium L.
Opioek (Amsinkia) kielichowaty = Amsinckia calycina
(Moris) Chater
Opioek Menziesa = Amsinckia menziesii (Lehm.) A.
Opioek skrzypkoszyj = Amsinckia lycopsoides (Lehm.)
Lehm. ex Fisch. & C. A. Mey.
Orzacha ziemna (Orzech ziemny) = Arachis hypogaea L.
Orzech czarny = Juglans nigra L.
Orzech szary = Juglans cinerea L.
Orzech woski = Juglans regia L.
Orzech ziemny patrz Orzacha ziemna
Orzesznik gorzki = Carya cordiformis (Wangenh.)
Orzesznik piciolistkowy = Carya ovata (Mill.) K. Koch.

Orzesznik siedmiolistkowy = Carya laciniosa (F. Michx.)
Loud.
Oset grubogwkowy = Carduus pycnocephalus L.
Oset haczykowaty = Carduus hamulosus Ehrh.
Oset nastroszony = Carduus acanthoides L.
Oset wskokwiatowy = Carduus tenuiflorus Curtis
Oset zwisy = Carduus nutans L.
Ostrobarw (Oksybafus) rzepieniolistny = Oxybaphus
nyctagineus (Michx.) Sweet
Ostromlecz drobny patrz Wilczomlecz drobny
Ostromlecz obrotny patrz Wilczomlecz obrotny
Ostromlecz ogrodowy patrz Wilczomlecz ogrodowy
Ostromlecz plamisty patrz Wilczomlecz plamisty
Ostromlecz pstry patrz Wilczomlecz pstry
Ostromlecz rozesany patrz Wilczomlecz rozesany
Ostromlecz sierpowaty patrz Wilczomlecz sierpowaty
Ostreczka (Ostrka) polna = Consolida regalis
S.F.Gray
Ostreczka wschodnia = Consolida orientalis (J. Gay)
Schrdinger
Ostrka polna patrz Ostreczka polna
Owies brodaty = Avena barbata Pott ex Link
Owies guchy = Avena fatua L. s.l.
Owies krtki = Avena brevis Roth
Owies owsik patrz Owies szorstki
Owies ponny = Avena sterilis L.
Owies szorstki = Avena strigosa Schreb.
Oanka nierwnozbkowa = Teucrium scorodoniaL.
Odka (Orzdka) groniasta = Neslia paniculata (L.)
Desv.
Odka (Orzdka) koczysta = Neslia apiculata Fisch.,
C. A. Mey. & Av-Lall.
Palma daktylowa patrz Daktylowiec waciwy
Palusznik krwawy = Digitaria sanguinalis (L.) Scop.
Palusznik nitkowaty = Digitaria ischaemum (Schreb.)
H. L. Mhl
Paka drobna = Typha minima Hoppe
Paka wysmuka = Typha laxmannii Lepech.
Parczelina trjlistkowa = Ptelea trifoliata L.
Parietaria (Pomurnik) lekarska = Parietaria officinalis
L.
Parietaria (Pomurnik) pensylwaska = Parietaria pensylvanica Muhl. ex Willd.
Parietaria (Pomurnik) portugalska = Parietaria lusitanica L.
Parolist wschodni = Zygophyllum fabago L.
Partenium (Rolimianek) ambrozjowate = Parthenium
hysterophorus L.
Pasternak zwyczajny = Pastinaca sativa L.

Perwka wyniosa = Melica altissima L. var. atropurpurea Host.
Perz grzebieniasty patrz Perzyk grzebieniasty
Perz kanadyjski = Elymus canadensis L.
Perzyk (Perz) grzebieniasty = Agropyron cristatum (L.)
Gaertn.
Pcherznica kalinolistna = Physocarpus opulifolius (L.)
Maxim.
Ppawa cuchnca = Crepis foetida L. s.str.
Ppawa nicejska = Crepis nicaensis Balb.
Ppawa szczeciniasta = Crepis setosa Haller f.
Ppawa zota = Crepis aurea (L.) Cass.
Pieprzyca gstokwiatowa = Lepidium densiflorum
Schrad.
Pieprzyca gruzowa = Lepidium ruderale L.
Pieprzyca polna = Lepidium campestre (L.) R. Br.
Pieprzyca przerosolistna = Lepidium perfoliatumL.
Pieprzyca rnolistna = Lepidium heterophyllum
Benth.
Pieprzyca strzakowata patrz Pieprzycznik przydrony
Pieprzyca szerokolistna = Lepidium latifolium L.
Pieprzyca wirgiska = Lepidium virginicum L.
Pieprzycznik przydrony = Cardaria draba (L.) Desv.
Pieprzycznik wiosnwkowy patrz Pieprzycznik przydrony
Piciornik dwudzielny = Potentilla bifurca L.
Piciornik grzebieniasty = Potentilla conferta Bunge
Piciornik pensylwaski = Potentilla pensylvanicaL.
Piciornik poredni = Potentilla intermedia L. non
Wahlenb.
Plechotka szkaratowata = Asteriscus aquaticus (L.)
Less.
Pesznik czerwonkowy = Pulicaria dysenterica (L.)
Bernh.
Pokrzywa konopiolistna = Urtica cannabina L.
Pokrzywa kuleczkowata = Urtica pilulifera L.
Pokrzywa pigukowa patrz Pokrzywa kuleczkowata
Pokrzywa egawka = Urtica urens L.
Polikarpon czterolistny = Polycarpon tetraphyllum
(L.)L. f.
Polipogon montpeliaski = Polypogon monspeliensis
(L.) Desf.
Polipogon zielony = Polypogon viridis (Gouan) Breistr.
Poonicznik cuchncy patrz Poonicznik wonny
Poonicznik kosmaty = Herniaria hirsuta L.
Poonicznik siwy = Herniaria incana Lam.
Poonicznik wonny = Herniarnia polygama J. Gay
Pomidor zwyczajny = Lycopersicon esculentum Mill.
Popoch pospolity = Onopordum acanthium L.
102
Porczak syryjski = Euclidium syriacum (L.) R. Br.

Poronica piaskowa patrz Sporobolus piaskowy
Portulaka pospolita typowa = Portulaca oleracea L.
subsp. oleracea
Porzeczka zwyczajna = Ribes rubrum L.
Powojnik pncy = Clematis vitalba L.
Poziewnik piaskowy = Galeopsis segetum Neck.
Poziewnik wskolistny = Galeopsis angustifolia (Ehrh.)
Hoffm.
Poziewnik wielkokwiatowy patrz Poziewnik piaskowy
Poziomkwka indyjska = Duchesnea indica (Andrews)
Focke
Przegorzan kulisty = Echinops sphaerocephalus L.
Przegorzan wgierski = Echinops exaltatus Schrad.
Przestp biay = Bryonia alba L.
Przestp dwupienny = Bryonia dioica Jacq.
Przetacznik my = Veronica opaca Fr.
Przetacznik goryczkowy = Veronica gentianoides Vahl
Przetacznik lnicy = Veronica polita Fr.
Przetacznik nitkowaty = Veronica filiformis Sm.
Przetacznik obcy = Veronica peregrina L.
Przetacznik perski = Veronica persica Poir.
Przetacznik polny = Veronica arvensis L.
Przetacznik rolny = Veronica agrestis L.
Przetacznik trjlistkowy = Veronica triphyllos L.
Przewiercie okrgolistny = Bupleurum rotundifoliumL.
Przymiotno biae = Erigeron annuus (L.) Pers.
Przymiotno buenosaryjskie patrz Konyza argentyska
Przymiotno gaziste = Erigeron ramosus (Walt.) Brit.,
Ster. et Pogg.
Przymiotno kanadyjskie patrz Konyza kanadyjska
Przymiotno szczeciniste patrz Przymiotno gaziste
Przytulia (Marzanka) sina = Galium glaucum L.
Przytulia cukrowa = Galium saccharatum All.
Przytulia faszywa = Galium spurium L.
Przytulia paryska = Galium parisiense L.
Przytulia trjrna = Galium tricornutum Dandy
Przytulia wielkowockowa = Galium verrucosum Huds.
Przywrotnik mikki = Alchemilla mollis (Buser) Rothm.
Przywrotnik sztywny = Alchemilla rigida Buser
Psianka czarna = Solanum nigrum L. em. Mill.
Psianka dzibkowata = Solanum cornutum Lam.
Psianka kosmata = Solanum luteum Mill.
Psianka pomidor patrz Pomidor zwyczajny
Psianka skrzydlata = Solanum alatum Moench
Psianka stuliszolistna = Solanum sisymbrifolium Lam.
Psianka trjkwiatowa = Solanum triflorum Nutt.
Pszczelnik drobnokwiatowy = Dracocephalum parviflorum Nutt.
Pszczelnik macierzankowy = Dracocephalum thymiflorum L.

Pszczelnik modawski = Dracocephalum moldavicumL.
Pszeniec brodaty = Melampyrum barbatum Waldst. &
Kit. ex Willd.
Pszonacznik wschodni = Conringia orientalis (L.)
Dumort.
Pszonak obczysty = Erysimum repandum L.
Pszonak ppawolistny = Erysimum crepidifolium Rchb.
Pszonak siwy = Erysimum diffusum Ehrh.
Pszonak sztywny = Erysimum marschallianum Andrz.
ex M. Bieb.
Pszonak Wahlenberga = Erysimum wahlenbergii (Asch.
& Engl.) Borbs
Rdest ostrokoczysty patrz Rdestowiec ostrokoczysty
Rdest piaskowy = Polygonum arenarium Waldst. & Kit.
Rdest poredni patrz Rdestowiec poredni
Rdest powojowaty patrz Rdestwka powojowata
Rdest rozoysty = Polygonum patulum M. Bieb.
Rdest sachaliski patrz Rdestowiec sachaliski
Rdest wielokosowy = Polygonum polystachyum Wall.
ex Meissner
Rdestowiec (Rdest) ostrokoczysty = Reynoutria japonica (Houtt.) Ronse Decraene var. japonica
Rdestowiec (Rdest) poredni = Reynoutria bohemica
Chrtek et Chyrtkov
Rdestowiec (Rdest) sachaliski = Reynoutria sachalinensis (F. Schmidt) Nakai
Rdestwka (Rdest) powojowata = Fallopia convolvulus
(L.) . Lve
Reseda biaa = Reseda alba L.
Reseda tawa = Reseda luteola L.
Rezeda bezwonna = Reseda inodora Rchb.
Re krowia = Myagrum perfoliatum L.
Robinia (Grochodrzew) akacjowa = Robinia pseudoacacia L.
Robinia biaa patrz Robinia akacjowa
Robinia lepka = Robinia viscosa Vent.
Robinia nowomeksykaska = Robinia neomexicana
A. Gray
Robinia porednia = Robinia ambigua Poir.
Rolnica polna = Sherardia arvensis L.
Rostraria grzebieniasta = Rostraria cristata (L.) Tzelev
Rostraria szorstka = Rostraria hispida (Savi) Dogan
Roszponka bruzdkowana patrz Roszpunka bruzdkowana
Roszponka koroniasta/koronowa patrz Roszpunka
koroniasta/koronowa
Roszponka mieszana patrz Roszpunka mieszana
Roszponka ostrogrzbiecista patrz Roszpunka ostrogrzbiecista

Roszponka warzywna patrz Roszpunka warzywna
Roszponka zbkowana patrz Roszpunka zbkowana
Roszpunka (Roszponka) bruzdkowana = Valerianella
rimosa Bastard
Roszpunka (Roszponka) koroniasta/koronowa = Valerianalla coronata (L.) DC.
Roszpunka (Roszponka) mieszana = Valerianella mixta
Durf.
Roszpunka (Roszponka) ostrogrzbiecista = Valerianella carinata Loisel.
Roszpunka (Roszponka) warzywna = Valerianella locusta Laterr. em. Betcke
Roszpunka (Roszponka) zbkowana = Valerianella
dentata (L.) Polich
Rozchodnik biay = Sedum album L.
Rozchodnik kaukaski = Sedum spurium M. Bieb.
Rozsobnik delikatny = Chorispora tenella (Pall.) DC.
Roztocznica naga patrz Rudbekia naga
Ra czerwonawa = Rosa glauca Pourr.
Ra dahurska = Rosa davurica Pall.
Ra gstokolczasta = Rosa spinosissima L.
Ra igiekowata = Rosa acicularis Lindl.
Ra karoliska = Rosa carolina L.
Ra labradorska = Rosa blanda Aiton
Ra pomarszczona = Rosa rugosa Thunb.
Ra rosyjska = Rosa gorenkensis Besser
Ra wielokwiatowa = Rosa multiflora Thunb.
Ra wirgiska = Rosa virginiana Herrm.
Ra ta = Rosa foetida Herrm.
Rowiec biay = Rhodotypos scandens (Thunb.)
Makino
Rudbekia (Roztocznica) naga = Rudbeckia laciniataL.
Rudbekia ostra patrz Rudbekia owosiona
Rudbekia owosiona = Rudbeckia hirta L.
Rukiewnik wschodni = Bunias orientalis L.
Rukwilad francuski = Erucastrum gallicum (Willd.) O.
E. Schulz
Rukwilad rukwiolistny patrz Rukwilad rzepicholistny
Rukwilad rzepicholistny = Erucastrum nasturtiifolium
(Poir.) O. E. Schulz
Rumian austriacki = Anthemis austriaca Jacq.
Rumian dwubarwny = Chamaemelum mixtum (L.)
All.
Rumian polny = Anthemis arvensis L.
Rumian poredni patrz Rumian dwubarwny
Rumian psi = Anthemis cotula L.
Rumian ruski = Anthemis ruthenica M. Bieb.
Rumian wyniosy = Anthemis altissima L.
Rumianek bezpromieniowy = Chamomilla suaveolens

(Pursh) Rydb.
Rumianek pospolity = Chamomilla recutita (L.) Rauschert
Rzepa waciwa polna patrz Kapusta waciwa polna
Rzepa waciwa typowa patrz Kapusta waciwa
typowa
Rzepie brzegowy patrz Rzepie woski
Rzepie ciernisty patrz Rzepie kolczasty
Rzepie kolczasty = Xanthium spinosum L.
Rzepie pospolity = Xanthium strumarium L.
Rzepie woski = Xanthium albinum (Widder) H.
Scholz
Rzepnik bulwiasty = Bunium bulbocastanum L.
Rzsa drobna = Lemna minuta Kunth
Rzsa turionowa = Lemna turionifera Landolt
Rzodkiew wirzepa = Raphanus raphanistrum L.
Salsefia patrz Kozibrd porolistny
Saata jadowita = Lactuca virosa L.
Saata kompasowa = Lactuca serriola L.
Saata solna = Lactuca saligna L.
Saata tatarska = Lactuca tatarica (L.) C. A. Mey
Saata trwaa = Lactuca perennis L.
Saata wierzbolistna patrz Saata solna
Seradela spaszczona = Ornithopus compressus L.
Serdecznik pospolity = Leonurus cardiaca L. s.l.
Simsia wonna = Simsia foetida (Cav.) S. F. Blake
Sit chudy = Juncus tenuis Willd.
Siwiec pomaraczowy = Glaucium corniculatum (L.)
Rudolph
Siwiec ty = Glaucium flavum Crantz
Skalnica cienista = Saxifraga umbrosa L.
Skleropoa sztywna = Catapodium rigidum (L.) C. E.
Hubb.
Skrytek drobnoowockowy = Aphanes inexspectata
W.wLippert
Skrytek polny = Aphanes arvensis L.
Skrzydooorzech kaukaski = Pterocarya fraxinifolia
Spach
Sonecznik bulwiasty (Topinambur) = Helianthus tuberosus L.
Sonecznik dziesiciopatkowy = Helianthus decapetalus L.
Sonecznik jaskrawy = Helianthus laetiflorus Pers.
Smagliczka srebrzysta = Alyssum argenteum All.
Smotrawa okazaa = Telekia speciosa (Schreb.) Baumg.
Solanka kolczysta = Salsola kali L. subsp. ruthenica
(Iljin) So
Solanka pagrkowa = Salsola collina Pall.
Solanka sodowa = Salsola soda L.
Sorgo alepskie = Sorghum halepense (L.) Pers.
Roszponka ostrogrzbiecista patrz Roszpunka ostrogrzbiecista

Roszponka warzywna patrz Roszpunka warzywna
Roszponka zbkowana patrz Roszpunka zbkowana
Roszpunka (Roszponka) bruzdkowana = Valerianella
rimosa Bastard
Roszpunka (Roszponka) koroniasta/koronowa = Valerianalla coronata (L.) DC.
Roszpunka (Roszponka) mieszana = Valerianella mixta
Durf.
Roszpunka (Roszponka) ostrogrzbiecista = Valerianella carinata Loisel.
Roszpunka (Roszponka) warzywna = Valerianella locusta Laterr. em. Betcke
Roszpunka (Roszponka) zbkowana = Valerianella
dentata (L.) Polich
Rozchodnik biay = Sedum album L.
Rozchodnik kaukaski = Sedum spurium M. Bieb.
Rozsobnik delikatny = Chorispora tenella (Pall.) DC.
Roztocznica naga patrz Rudbekia naga
Ra czerwonawa = Rosa glauca Pourr.
Ra dahurska = Rosa davurica Pall.
Ra gstokolczasta = Rosa spinosissima L.
Ra igiekowata = Rosa acicularis Lindl.
Ra karoliska = Rosa carolina L.
Ra labradorska = Rosa blanda Aiton
Ra pomarszczona = Rosa rugosa Thunb.
Ra rosyjska = Rosa gorenkensis Besser
Ra wielokwiatowa = Rosa multiflora Thunb.
Ra wirgiska = Rosa virginiana Herrm.
Ra ta = Rosa foetida Herrm.
Rowiec biay = Rhodotypos scandens (Thunb.)
Makino
Rudbekia (Roztocznica) naga = Rudbeckia laciniata L.
Rudbekia ostra patrz Rudbekia owosiona
Rudbekia owosiona = Rudbeckia hirta L.
Rukiewnik wschodni = Bunias orientalis L.
Rukwilad francuski = Erucastrum gallicum (Willd.) O.
E. Schulz
Rukwilad rukwiolistny patrz Rukwilad rzepicholistny
Rukwilad rzepicholistny = Erucastrum nasturtiifolium
(Poir.) O. E. Schulz
Rumian austriacki = Anthemis austriaca Jacq.
Rumian dwubarwny = Chamaemelum mixtum (L.)
All.
Rumian polny = Anthemis arvensis L.
Rumian poredni patrz Rumian dwubarwny
Rumian psi = Anthemis cotula L.
Rumian ruski = Anthemis ruthenica M. Bieb.
Rumian wyniosy = Anthemis altissima L.
Rumianek bezpromieniowy = Chamomilla suaveolens

(Pursh) Rydb.
Rumianek pospolity = Chamomilla recutita (L.) Rauschert
Rzepa waciwa polna patrz Kapusta waciwa polna
Rzepa waciwa typowa patrz Kapusta waciwa
typowa
Rzepie brzegowy patrz Rzepie woski
Rzepie ciernisty patrz Rzepie kolczasty
Rzepie kolczasty = Xanthium spinosum L.
Rzepie pospolity = Xanthium strumarium L.
Rzepie woski = Xanthium albinum (Widder) H.
Scholz
Rzepnik bulwiasty = Bunium bulbocastanum L.
Rzsa malutka = Lemna minuta Kunth
Rzsa turionowa = Lemna turionifera Landolt
Rzodkiew wirzepa = Raphanus raphanistrum L.
Salsefia patrz Kozibrd porolistny
Saata jadowita = Lactuca virosa L.
Saata kompasowa = Lactuca serriola L.
Saata solna = Lactuca saligna L.
Saata tatarska = Lactuca tatarica (L.) C. A. Mey
Saata trwaa = Lactuca perennis L.
Saata wierzbolistna patrz Saata solna
Seradela spaszczona = Ornithopus compressus L.
Serdecznik pospolity = Leonurus cardiaca L. s.l.
Simsia wonna = Simsia foetida (Cav.) S. F. Blake
Sit chudy = Juncus tenuis Willd.
Siwiec pomaraczowy = Glaucium corniculatum (L.)
Rudolph
Siwiec ty = Glaucium flavum Crantz
Skalnica cienista = Saxifraga umbrosa L.
Skleropoa sztywna = Catapodium rigidum (L.) C. E.
Hubb.
Skrytek drobnoowockowy = Aphanes inexspectata
W. wLippert
Skrytek polny = Aphanes arvensis L.
Skrzydooorzech kaukaski = Pterocarya fraxinifolia
Spach
Sonecznik bulwiasty (Topinambur) = Helianthus tuberosus L.
Sonecznik dziesiciopatkowy = Helianthus decapetalus L.
Sonecznik jaskrawy = Helianthus laetiflorus Pers.
Smagliczka srebrzysta = Alyssum argenteum All.
Smotrawa okazaa = Telekia speciosa (Schreb.) Baumg.
Solanka kolczysta = Salsola kali L. subsp. ruthenica
(Iljin) So
Solanka pagrkowa = Salsola collina Pall.
Solanka sodowa = Salsola soda L.
Sorgo alepskie = Sorghum halepense (L.) Pers.
104
Sorgo cukrowe = Sorghum bicolor (L.) Moench

Sosna amerykaska = Pinus strobus L.
Sosna Banksa = Pinus banksiana Lamb.
Sosna czarna = Pinus nigra J. F. Arnold
Sosna rumelijska = Pinus peuce Griseb.
Sosna Weymoutha patrz Sosna amerykaska
Sparceta siewna = Onobrychis viciifolia Scop.
Sporek polny = Spergula arvensis L.
Sporobolus (Poronica) piaskowy = Sporobolus cryptandrus (Torr.) A. Gray
Starzec nierwnozbny = Senecio inaequidens DC.
Starzec wiosenny = Senecio vernalis Waldst. et Kit.
Starzec zwyczajny = Senecio vulgaris L.
Stokosa czerwonawa = Bromus rubens L.
Stokosa dachowa = Bromus tectorum L.
Stokosa delikatna = Bromus lepidus Holmb.
Stokosa dugoocista = Bromus lanceolatus Roth
Stokosa drczkowata = Bromus briziformis Fisch. &
C. A. Mey.
Stokosa japoska = Bromus japonicus Thunb. ex Murr
Stokosa kostrzeba patrz Stokosa ytnia
Stokosa uskowata = Bromus squarrosus L.
Stokosa madrycka = Bromus madritensis L.
Stokosa mieszacowa = Bromus pseudothominii P.
M. Sm.
Stokosa miotowa = Bromus scoparius L.
Stokosa obiedkowata = Bromus willdenowii Kunth
Stokosa ponna = Bromus sterilis L.
Stokosa polna = Bromus arvensis L. subsp. arvensis
Stokosa polna = Bromus arvensis L. subsp. segetalis
H. Scholz
Stokosa porednia = Bromus intermedius Guss.
Stokosa spaszczona = Bromus carinatus Hook. & Arn.
Stokosa sztywna = Bromus rigidus Roth
Stokosa uniolowata patrz Stokosa obiedkowata
Stokosa wielokwiatowa = Bromus grossus Desf. ex DC.
Stokosa ytnia = Bromus secalinus L.
Stulicha psia = Descurainia sophia (L.) Webb ex Prantl
Stulisz austriacki = Sisymbrium austriacum Jacq.
Stulisz gadki = Sisymbrium irio L.
Stulisz lekarski = Sisymbrium officinale (L.) Scop.
Stulisz Loesela = Sisymbrium loeselii L.
Stulisz nadwoaski = Sisymbrium wolgense M. Bieb.
ex E. Fourn.
Stulisz pannoski = Sisymbrium altissimum L.
Stulisz szczotkowaty patrz Stulisz pannoski
Stulisz wschodni = Sisymbrium orientale L.
Suchodrzew = Lonicera minutiflora Zabel.
Suchodrzew Bella = Lonicera bella Zabel
Suchodrzew kaukaski = Lonicera caucasica Pall.
Suchodrzew Morrowa = Lonicera morrowii A. Gray
Suchotraw twardy = Sclerochloa dura (L.) P. Beauv.

Sumak octowiec = Rhus typhina L.
Surmia bignoniowa = Catalpa bignonioides Walt.
Szafran wiosenny patrz Krokus wiosenny
Szawia zarolowa = Salvia dumetorum Andrz.
Szanta obca = Marrubium peregrinum L.
Szanta zwyczajna = Marrubium vulgare L.
Szarat biay = Amaranthus albus L.
Szarat Bouchona = Amaranthus bouchonii Thell.
Szarat delikatny = Amaranthus gracilis Desf. ex Poir.
Szarat Dintera = Amaranthus dinteri Schinz
Szarat kalifornijski = Amaranthus californicus (Moq.)
S. Watson
Szarat komosowaty = Amaranthus blitoides S. Watson
Szarat nagi = Amaranthus angustifolius Lam.
Szarat Palmera = Amaranthus palmeri S. Watson
Szarat pochylony = Amaranthus deflexus L.
Szarat prosty = Amaranthus chlorostachys Willd.
Szarat siny = Amaranthus lividus L.
Szarat Standleya = Amaranthus standleyanus Parodi
ex Covas
Szarat szorstki = Amaranthus retroflexus L.
Szarat trjbarwny = Amaranthus melancholicus L.
Szarat zielony patrz Szarat prosty
Szczaw domowy = Rumex longifolius DC.
Szczaw dziurkowany = Rumex bucephalophorus L.
Szczaw nadobny = Rumex pulcher L.
Szczaw omszony = Rumex confertus Willd.
Szczaw trjktnodziakowy = Rumex triangulivalvis
(Danser) Rech. f.
Szczaw wskolistny = Rumex stenophyllus Ledeb.
Szczaw zbkowany = Rumex obovatus Danser
Szczaw ty = Rumex patientia L.
Szczawik czterolistkowy = Oxalis tetraphylla Cav.
Szczawik Dillena = Oxalis dillenii Jacq.
Szczawik rokowaty = Oxalis corniculata L.
Szczawik ty = Oxalis fontana Bunge
Szczerbak wielki patrz Cykoria endywia
Szczodrzeniec wyduony = Chamaecytisus glaber
(L.f.) Rothm.
Szczw plamisty = Conium maculatum L.
Szczyr roczny = Mercurialis annua L.
Szelnik wikszy = Rhinanthus serotinus (Schnh.)
Oborn subsp. apterus (Fr.) Hyl.
Szelnik wochaty = Rhinanthus alectorolophus
(Scop.) Pollich subsp. buccalis (Wallr.) Schinz &
Thell.
Szparag cienkolistny = Asparagus tenuifolius Lam.
Szparag ostrolistny = Asparagus acutifolius L.
Szyplin piciolistny = Dorycnium pentaphyllum Scop.
s.str.
laz drobnokwiatowy = Malva pusilla Sm.

laz dziki = Malva sylvestris L.
laz kdzierzawy = Malva crispa L.
laz nicejski = Malva nicaeensis All.
laz pimowy = Malva moschata L.
laz zaniedbany = Malva neglecta Wallr.
laz zygmarek = Malva alcea L.
ledzionka skalna = Ceterach officinarum DC.
liwa domowa typowa (Wgierka) = Prunus domestica
L. subsp. domestica
liwa winiowa (Aycza) = Prunus cerasifera Ehrh.
liwa winiowa odmiana Pissarda = Prunus cerasifera
Ehrh. Pissardii
niadek Buchego = Ornithogalum boucheanum
Asch.
nieguliczka biaa = Symphoricarpos albus (L.)
S.F.Blake
nieguliczka biaojagodowa patrz nieguliczka biaa
widoliwa kosowa patrz widoliwka kosowa
widoliwa Lamarcka = Amelanchier lamarckii
F.G.Schroed.
widoliwa olcholistna = Amelanchier alnifolia (Nutt.)
Nutt.
widoliwka (widoliwa) kosowa = Amelanchier spicata (Lam.) K. Koch
wierk kaukaski = Picea orientalis Link
wierk sitkajski = Picea sitchensis (Bong.) Carrire
wierzbek zotawy = Chaerophyllum aureum L.
wirzepa pomarszczona = Rapistrum rugosum (L.) All.
wirzepa trwaa = Rapistrum perenne (L.) All.
T
Tarczyca maa = Scutellaria minor Huds.
Tarczyca wyniosa = Scutellaria altissima L.
Tasznik pospolity = Capsella bursa-pastoris (L.) Medik.
Tatarak zwyczajny = Acorus calamus L.
Tatarka patrz Gryka tatarka
Tawlina jarzbolistna = Sorbaria sorbifolia (L.) A. Braun
Tawua Douglasa = Spiraea douglasii Hook.
Tawua biaa = Spiraea alba Du Roi
Tawua kutnerowata = Spiraea tomentosa L.
Tawua nibywierzbolistna = Spiraea pseudosalicifolia
Silverside
Tawua oankolistna = Spirea chamaedryfolia L. em.
Jacq.
Tawua van Houttea= Spiraea vanhouttei (Briot)
Zabel
Tetragonia (Trtwian) czterorona = Tetragonia tetragonoides (Pall.) Kuntze
Tladianta zwodna patrz Ziemniaczka sercowata
Toboki czosnkowe = Thlaspi alliaceum L.
Toboki polne = Thlaspi arvense L.
Toje kropkowana = Lysimachia punctata L.

Tomka ocista = Anthoxanthum aristatum Boiss.
Topinambur patry Sonecznik bulwiasty
Topola czarna odmiana woska = Populus nigra L. Italica
Topola kanadyjska = Populus canadensis Moench
Tragus groniasty = Tragus racemosus L.
Trawa bermudzka patrz Cynodon palczasty
Trtwian patrz Tetragonia czterorona
Troje amerykaska = Asclepias syriaca L.
Trybula ogrodowa = Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm.
Trybula pospolita = Anthriscus caucalis M. Bieb.
Trybulka grzebieniowa patrz Czechrzyca grzebieniowa
Trzonczak pierzasty = Podospermum laciniatum
(L.)DC.
Trzonczak siwy patrz Wymord siwy
Tulipan dziki = Tulipa sylvestris L.
Turgenia szerokolistna = Turgenia latifolia (L.) Hoffm.
Tymotka halna = Phleum rhaeticum (Humphries) Rauschert
Tymotka piaskowa = Phleum arenarium L.
Tymotka szydlasta = Phleum subulatum (Savi) Asch. &
Graebn.
Uczep amerykaski = Bidens frondosa L.
Uczep owosiony = Bidens pilosa L.
Uczep lski = Bidens radiata Thuill.
Uczep zwodniczy = Bidens connata H. L. Mhl.
Walisneria rubowata patrz Nurzaniec rubowy
Warzucha duska = Cochlearia danica L.
Warzucha lekarska = Cochlearia officinalis L.
Wejmutka patrz Sosna amerykaska
Wentenata zwodnicza = Ventenata dubia (Leers)
F.W.Schultz
Werbena lekarska patrz Werbena pospolita
Werbena pospolita = Verbena officinalis L.
Wgierka patrz liwa domowa typowa
Wymord pierzasty = Scorzonera laciniata L.
Wymord siwy = Scorzonera cana (C. A. Mey)
O.Hoffm.
Wizowiec zachodni = Celtis occidentalis L.
Wiciokrzew (Suchodrzew) Maacka = Lonicera maackii
(Rupr.) Herder
Wiciokrzew (Suchodrzew) tatarski = Lonicera tataricaL.
Wiciokrzew przewiercie (Kozilistek) = Lonicera caprifolium L.
Wieczornik damski = Hesperis matronalis L. subsp.
matronalis
Wierzba amerykanka = Salix eriocephala Michx.
Wierzba gstolistna = Salix cordata Michx.
104
Sorgo cukrowe = Sorghum bicolor (L.) Moench

Sosna amerykaska = Pinus strobus L.
Sosna Banksa = Pinus banksiana Lamb.
Sosna czarna = Pinus nigra J. F. Arnold
Sosna rumelijska = Pinus peuce Griseb.
Sosna Weymoutha patrz Sosna amerykaska
Sparceta siewna = Onobrychis viciifolia Scop.
Sporek polny = Spergula arvensis L.
Sporobolus (Poronica) piaskowy = Sporobolus cryptandrus (Torr.) A. Gray
Starzec nierwnozbny = Senecio inaequidens DC.
Starzec wiosenny = Senecio vernalis Waldst. et Kit.
Starzec zwyczajny = Senecio vulgaris L.
Stokosa czerwonawa = Bromus rubens L.
Stokosa dachowa = Bromus tectorum L.
Stokosa delikatna = Bromus lepidus Holmb.
Stokosa dugoocista = Bromus lanceolatus Roth
Stokosa drczkowata = Bromus briziformis Fisch. &
C. A. Mey.
Stokosa japoska = Bromus japonicus Thunb. ex Murr
Stokosa kostrzeba patrz Stokosa ytnia
Stokosa uskowata = Bromus squarrosus L.
Stokosa madrycka = Bromus madritensis L.
Stokosa mieszacowa = Bromus pseudothominii P.
M. Sm.
Stokosa miotowa = Bromus scoparius L.
Stokosa obiedkowata = Bromus willdenowii Kunth
Stokosa ponna = Bromus sterilis L.
Stokosa polna = Bromus arvensis L. subsp. arvensis
Stokosa polna = Bromus arvensis L. subsp. segetalis
H. Scholz
Stokosa porednia = Bromus intermedius Guss.
Stokosa spaszczona = Bromus carinatus Hook. & Arn.
Stokosa sztywna = Bromus rigidus Roth
Stokosa uniolowata patrz Stokosa obiedkowata
Stokosa wielokwiatowa = Bromus grossus Desf. ex DC.
Stokosa ytnia = Bromus secalinus L.
Stulicha psia = Descurainia sophia (L.) Webb ex Prantl
Stulisz austriacki = Sisymbrium austriacum Jacq.
Stulisz gadki = Sisymbrium irio L.
Stulisz lekarski = Sisymbrium officinale (L.) Scop.
Stulisz Loesela = Sisymbrium loeselii L.
Stulisz nadwoaski = Sisymbrium wolgense M. Bieb.
ex E. Fourn.
Stulisz pannoski = Sisymbrium altissimum L.
Stulisz szczotkowaty patrz Stulisz pannoski
Stulisz wschodni = Sisymbrium orientale L.
Suchodrzew = Lonicera minutiflora Zabel.
Suchodrzew Bella = Lonicera bella Zabel
Suchodrzew kaukaski = Lonicera caucasica Pall.
Suchodrzew Morrowa = Lonicera morrowii A. Gray
Suchotraw twardy = Sclerochloa dura (L.) P. Beauv.

Sumak octowiec = Rhus typhina L.
Surmia bignoniowa = Catalpa bignonioides Walt.
Szafran wiosenny patrz Krokus wiosenny
Szawia zarolowa = Salvia dumetorum Andrz.
Szanta obca = Marrubium peregrinum L.
Szanta zwyczajna = Marrubium vulgare L.
Szarat biay = Amaranthus albus L.
Szarat Bouchona = Amaranthus bouchonii Thell.
Szarat delikatny = Amaranthus gracilis Desf. ex Poir.
Szarat Dintera = Amaranthus dinteri Schinz
Szarat kalifornijski = Amaranthus californicus (Moq.)
S. Watson
Szarat komosowaty = Amaranthus blitoides S. Watson
Szarat nagi = Amaranthus angustifolius Lam.
Szarat Palmera = Amaranthus palmeri S. Watson
Szarat pochylony = Amaranthus deflexus L.
Szarat prosty = Amaranthus chlorostachys Willd.
Szarat siny = Amaranthus lividus L.
Szarat Standleya = Amaranthus standleyanus Parodi
ex Covas
Szarat szorstki = Amaranthus retroflexus L.
Szarat trjbarwny = Amaranthus melancholicus L.
Szarat zielony patrz Szarat prosty
Szczaw domowy = Rumex longifolius DC.
Szczaw dziurkowany = Rumex bucephalophorus L.
Szczaw nadobny = Rumex pulcher L.
Szczaw omszony = Rumex confertus Willd.
Szczaw trjktnodziakowy = Rumex triangulivalvis
(Danser) Rech. f.
Szczaw wskolistny = Rumex stenophyllus Ledeb.
Szczaw zbkowany = Rumex obovatus Danser
Szczaw ty = Rumex patientia L.
Szczawik czterolistkowy = Oxalis tetraphylla Cav.
Szczawik Dillena = Oxalis dillenii Jacq.
Szczawik rokowaty = Oxalis corniculata L.
Szczawik ty = Oxalis fontana Bunge
Szczerbak wielki patrz Cykoria endywia
Szczodrzeniec wyduony = Chamaecytisus glaber
(L.f.) Rothm.
Szczw plamisty = Conium maculatum L.
Szczyr roczny = Mercurialis annua L.
Szelnik wikszy = Rhinanthus serotinus (Schnh.)
Oborn subsp. apterus (Fr.) Hyl.
Szelnik wochaty = Rhinanthus alectorolophus
(Scop.) Pollich subsp. buccalis (Wallr.) Schinz &
Thell.
Szparag cienkolistny = Asparagus tenuifolius Lam.
Szparag ostrolistny = Asparagus acutifolius L.
Szyplin piciolistny = Dorycnium pentaphyllum Scop.
s.str.
laz drobnokwiatowy = Malva pusilla Sm.

laz dziki = Malva sylvestris L.
laz kdzierzawy = Malva crispa L.
laz nicejski = Malva nicaeensis All.
laz pimowy = Malva moschata L.
laz zaniedbany = Malva neglecta Wallr.
laz zygmarek = Malva alcea L.
ledzionka skalna = Ceterach officinarum DC.
liwa domowa typowa (Wgierka) = Prunus domestica
L. subsp. domestica
liwa winiowa (Aycza) = Prunus cerasifera Ehrh.
liwa winiowa odmiana Pissarda = Prunus cerasifera
Ehrh. Pissardii
niadek Buchego = Ornithogalum boucheanum
Asch.
nieguliczka biaa = Symphoricarpos albus (L.)
S.F.Blake
nieguliczka biaojagodowa patrz nieguliczka biaa
widoliwa kosowa patrz widoliwka kosowa
widoliwa Lamarcka = Amelanchier lamarckii
F.G.Schroed.
widoliwa olcholistna = Amelanchier alnifolia (Nutt.)
Nutt.
widoliwka (widoliwa) kosowa = Amelanchier spicata (Lam.) K. Koch
wierk kaukaski = Picea orientalis Link
wierk sitkajski = Picea sitchensis (Bong.) Carrire
wierzbek zotawy = Chaerophyllum aureum L.
wirzepa pomarszczona = Rapistrum rugosum (L.) All.
wirzepa trwaa = Rapistrum perenne (L.) All.
T
Tarczyca maa = Scutellaria minor Huds.
Tarczyca wyniosa = Scutellaria altissima L.
Tasznik pospolity = Capsella bursa-pastoris (L.) Medik.
Tatarak zwyczajny = Acorus calamus L.
Tatarka patrz Gryka tatarka
Tawlina jarzbolistna = Sorbaria sorbifolia (L.) A. Braun
Tawua Douglasa = Spiraea douglasii Hook.
Tawua biaa = Spiraea alba Du Roi
Tawua kutnerowata = Spiraea tomentosa L.
Tawua nibywierzbolistna = Spiraea pseudosalicifolia
Silverside
Tawua oankolistna = Spirea chamaedryfolia L. em.
Jacq.
Tawua van Houttea= Spiraea vanhouttei (Briot)
Zabel
Tetragonia (Trtwian) czterorona = Tetragonia tetragonoides (Pall.) Kuntze
Tladianta zwodna patrz Ziemniaczka sercowata
Toboki czosnkowe = Thlaspi alliaceum L.
Toboki polne = Thlaspi arvense L.
Toje kropkowana = Lysimachia punctata L.

Tomka ocista = Anthoxanthum aristatum Boiss.
Topinambur patry Sonecznik bulwiasty
Topola czarna odmiana woska = Populus nigra L. Italica
Topola kanadyjska = Populus canadensis Moench
Tragus groniasty = Tragus racemosus L.
Trawa bermudzka patrz Cynodon palczasty
Trtwian patrz Tetragonia czterorona
Troje amerykaska = Asclepias syriaca L.
Trybula ogrodowa = Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm.
Trybula pospolita = Anthriscus caucalis M. Bieb.
Trybulka grzebieniowa patrz Czechrzyca grzebieniowa
Trzonczak pierzasty = Podospermum laciniatum
(L.)DC.
Trzonczak siwy patrz Wymord siwy
Tulipan dziki = Tulipa sylvestris L.
Turgenia szerokolistna = Turgenia latifolia (L.) Hoffm.
Tymotka halna = Phleum rhaeticum (Humphries) Rauschert
Tymotka piaskowa = Phleum arenarium L.
Tymotka szydlasta = Phleum subulatum (Savi) Asch. &
Graebn.
Uczep amerykaski = Bidens frondosa L.
Uczep owosiony = Bidens pilosa L.
Uczep lski = Bidens radiata Thuill.
Uczep zwodniczy = Bidens connata H. L. Mhl.
Walisneria rubowata patrz Nurzaniec rubowy
Warzucha duska = Cochlearia danica L.
Warzucha lekarska = Cochlearia officinalis L.
Wejmutka patrz Sosna amerykaska
Wentenata zwodnicza = Ventenata dubia (Leers)
F.W.Schultz
Werbena lekarska patrz Werbena pospolita
Werbena pospolita = Verbena officinalis L.
Wgierka patrz liwa domowa typowa
Wymord pierzasty = Scorzonera laciniata L.
Wymord siwy = Scorzonera cana (C. A. Mey)
O.Hoffm.
Wizowiec zachodni = Celtis occidentalis L.
Wiciokrzew (Suchodrzew) Maacka = Lonicera maackii
(Rupr.) Herder
Wiciokrzew (Suchodrzew) tatarski = Lonicera tataricaL.
Wiciokrzew przewiercie (Kozilistek) = Lonicera caprifolium L.
Wieczornik damski = Hesperis matronalis L. subsp.
matronalis
Wierzba amerykanka = Salix eriocephala Michx.
Wierzba gstolistna = Salix cordata Michx.
106
Wierzba ostrolistna = Salix acutifolia Willd.

Wierzbownica gruczoowata = Epilobium ciliatum Raf.
Wiesioek czerwonokielichowy = Oenothera glazioviana Micheli in Mart.
Wiesioek drobnokwiatowy = Oenothera parviflora L.
Wiesioek dwuletni = Oenothera biennis L.
Wiesioek dziwny = Oenothera paradoxa Hudziok
Wiesioek faszywy = Oenothera pseudochicaginensis
Rostaski
Wiesioek flemingski = Oenothera flaemingina
Hudziok
Wiesioek Hoelschera = Oenothera hoelscheri Renner
ex Rostaski
Wiesioek Isslera = Oenothera issleri Renner ex Rostaski
Wiesioek koronkowy = Oenothera coronifera Renner
Wiesioek krzyowy = Oenothera cruciata Nutt.
Wiesioek mylcy = Oenothera fallax Renner
Wiesioek nagi = Oenothera nuda Renner ex Rostaski
Wiesioek nyski patrz Wiesioek Victorina
Wiesioek owosiony = Oenothera villosa Thunb.
Wiesioek pachncy = Oenothera suaveolens Desf.
ex Pers.
Wiesioek piaskowy = Oenothera oakesiana (A. Gray)
Robbins ex Wats.& Coult.
Wiesioek pnokwitncy = Oenothera pycnocarpa
Atk. et Bartl.
Wiesioek przewony = Oenothera perangusta Gates
Wiesioek punktowany = Oenothera punctulata
Rostaski et Gutte
Wiesioek Rennera = Oenothera canovirens Steele
Wiesioek Royfrasera = Oenothera royfraseri Gates
Wiesioek lski = Oenothera subterminalis Gates
Wiesioek rodkowoniemiecki = Oenothera juterbogensis Hudziok
Wiesioek Tacika = Oenothera tacikii Rostaski
Wiesioek turoszowski patrz Wiesioek Royfrasera
Wiesioek Victorina = Oenothera victorini R. R. Gates
Wiesioek Weina = Oenothera wienii Renner ex Rostaski
Wiesioek wierzbolistny = Oenothera depressa Greene
Wiesioek wrocawski = Oenothera wratislaviensis
Rostaski
Wiesioek zgitoosiowy = Oenothera albipercurva
Renner ex Hudziok
Wiesioek zwaowy = Oenothera acerviphila Rostaski
Wilczomlecz (Ostromlecz) drobny = Euphorbia exiguaL.
Wilczomlecz (Ostromlecz) obrotny = Euphorbia helioscopia L.
Wilczomlecz (Ostromlecz) ogrodowy = Euphorbia

peplus L.
Wilczomlecz (Ostromlecz) plamisty = Euphorbia
maculata L.
Wilczomlecz (Ostromlecz) pstry = Euphorbia epithymoides L.
Wilczomlecz (Ostromlecz) rozesany = Euphorbia
humifusa Willd.
Wilczomlecz (Ostromlecz) sierpowaty = Euphorbia
falcata L.
Wilczomlecz Seguiera = Euphorbia seguierana Neck.
Wilczomlecz turyski = Euphorbia taurinensis All.
Wilczypieprz roczny = Thymelaea passerina (L.) Coss.&
Germ.
Winobluszcz piciolistkowy = Parthenocissus quinquefolia (L.) Planch.
Winobluszcz zarolowy = Parthenocissus inserta
(A.Kern.) Fritsch
Winorol pachnca = Vitis riparia Michx.
Winia pospolita typowa = Cerasus vulgaris Mill.
subsp. vulgaris
Winia wonna (Antypka) = Cerasus mahaleb (L.) Mill.
Woswka kosmata = Eriochloa villosa (Thunb.) Kunth
Woswka wenista patrz Woswka kosmata
Wonica Fabera = Setaria faberi Herrm.
Wonica okkowa = Setaria verticillata (L.) P. Beauv.
Wonica okrgowa patrz Wonica okkowa
Wonica sina = Setaria pumila (Poir.) Roem. et Schult.
Wonica zielona = Setaria viridis (L.) Beauv.
Wczydo polne = Caucalis platycarpos L.
Wolutaria Lippa = Volutaria lippii (L.) Maire
Wrong grzebieniasty = Coronopus squamatus
(Forssk.) Asch.
Wrong podwjny = Coronopus didymus (L.) Sm.
Wrotycz (Zocie) maruna = Tanacetum parthenium
(L.) Sch. Bip.
Wrotycz (Zocie) marunolistny = Tanacetum parthenifolium (Willd.) Sch. Bip.
Wrzosowiec cienkoskrzydekowy = Corispermum leptopterum (Asch.) Iljin
Wrzosowiec hyzopolistny = Corispermum hyssopifolium L.
Wrzosowiec lnicy = Corispermum nitidum Kit. ex
Schult.
Wrzosowiec Marschalla = Corispermum marschallii
Steven
Wrzosowiec poredni = Corispermum intermedium
Schweigg.
Wulpia kolankowata = Vulpia geniculata (L.) Link
Wulpia orzsiona = Vulpia ciliata Dumort.
Wyczyniec polny = Alopecurus myosuroides Huds.
Wyczyniec rozdty = Alopecurus utriculatus (L.) Sol.

Wyka bengalska = Vicia benghalensis L.
Wyka bityska = Vicia bithynica (L.) L.
Wyka brudnota = Vicia grandiflora Scop.
Wyka czonowana patrz Wyka jednokwiatowa
Wyka czteronasienna = Vicia tetrasperma (L.) Schreb.
Wyka delikatna = Vicia tenuissima (M. Bieb.) Schinz &
Thell.
Wyka drobnokwiatowa = Vicia hirsuta (L.) S. F. Gray
Wyka jednokwiatowa = Vicia articulata Hornem
Wyka kosmata = Vicia villosa Roth
Wyka narboska = Vicia narbonensis L.
Wyka pannoska = Vicia pannonica Crantz
Wyka pstra = Vicia dasycarpa Ten.
Wyka siewna = Vicia sativa L. subsp. sativa
Wyka soczewicowata = Vicia ervilla (L.) Willd.
Wyka wskolistna = Vicia angustifolia L. var. segetalis
(Thuill.) Serr.
Wyka ta = Vicia lutea L.
Wylin polny = Misopates orontium (L.) Raf.
Zagorzaek wiosenny = Odontites verna (Bellardi)
Dumort.
Zaraza berberysowa = Orobanche lucorum A. Braun
Zaraza bluszczowa = Orobanche hederae Duby
Zaraza drobnokwiatowa = Orobanche minor Sm.
Zaraza gazista = Orobanche ramosa L.
Zalaz pospolity = Abutilon theophrasti Medik.
Zalaz Teofrasta patrz Zalaz pospolity
Ziemniaczka sercowata = Thladiantha dubia Bunge

Zocie koronowy patrz Zocie wiecowy
Zocie maruna patrz Wrotycz maruna
Zocie marunolistny patrz Wrotycz marunolistny
Zocie polny = Chrysanthemum segetum L.
Zocie wiecowaty patrz Zocie wiecowy
Zocie wiecowy = Chrysanthemum coronarium L.
Zo polna = Gagea arvensis (Pers.) Dumort.
Zotokap pospolity = Laburnum anagyroides Medik.
Zwrotnica (Leguzja) drobna = Legousia hybrida (L.)
Delarbre
Zwrotnica (Leguzja) zwierciado Wenery = Legousia
speculum-veneris (L.) Chaix
ebrzyca kobyla = Seseli hippomarathrum L.
mijowiec babkowaty = Echium plantagineum L.
tlica drobnokwiatowa = Galinsoga parviflora Cav.
tlica owosiona = Galinsoga ciliata (Raf.) S. F. Blake
tlica Wochata patrz tlica owosiona
urawina wielkoowocowa = Oxycoccus macrocarpos
(Aiton) Pursh
ycica lnowa = Lolium remotum Schrank
ycica roczna = Lolium temulentum L.
ycica sztywna = Lolium rigidum Gaudin
ycica szydlasta = Lolium subulatum Vis.
ycica wielokwiatowa = Lolium multiflorum Lam.
ywokost szorstki = Symphytum asperum Lepech.
ywotnik olbrzymi = Thuja plicata Donn ex D. Don
ywotnik wschodni = Thuja occidentalis L.
106
Wierzba ostrolistna = Salix acutifolia Willd.

Wierzbownica gruczoowata = Epilobium ciliatum Raf.
Wiesioek czerwonokielichowy = Oenothera glazioviana Micheli in Mart.
Wiesioek drobnokwiatowy = Oenothera parviflora L.
Wiesioek dwuletni = Oenothera biennis L.
Wiesioek dziwny = Oenothera paradoxa Hudziok
Wiesioek faszywy = Oenothera pseudochicaginensis
Rostaski
Wiesioek flemingski = Oenothera flaemingina
Hudziok
Wiesioek Hoelschera = Oenothera hoelscheri Renner
ex Rostaski
Wiesioek Isslera = Oenothera issleri Renner ex Rostaski
Wiesioek koronkowy = Oenothera coronifera Renner
Wiesioek krzyowy = Oenothera cruciata Nutt.
Wiesioek mylcy = Oenothera fallax Renner
Wiesioek nagi = Oenothera nuda Renner ex Rostaski
Wiesioek nyski patrz Wiesioek Victorina
Wiesioek owosiony = Oenothera villosa Thunb.
Wiesioek pachncy = Oenothera suaveolens Desf.
ex Pers.
Wiesioek piaskowy = Oenothera oakesiana (A. Gray)
Robbins ex Wats.& Coult.
Wiesioek pnokwitncy = Oenothera pycnocarpa
Atk. et Bartl.
Wiesioek przewony = Oenothera perangusta Gates
Wiesioek punktowany = Oenothera punctulata
Rostaski et Gutte
Wiesioek Rennera = Oenothera canovirens Steele
Wiesioek Royfrasera = Oenothera royfraseri Gates
Wiesioek lski = Oenothera subterminalis Gates
Wiesioek rodkowoniemiecki = Oenothera juterbogensis Hudziok
Wiesioek Tacika = Oenothera tacikii Rostaski
Wiesioek turoszowski patrz Wiesioek Royfrasera
Wiesioek Victorina = Oenothera victorini R. R. Gates
Wiesioek Weina = Oenothera wienii Renner ex Rostaski
Wiesioek wierzbolistny = Oenothera depressa Greene
Wiesioek wrocawski = Oenothera wratislaviensis
Rostaski
Wiesioek zgitoosiowy = Oenothera albipercurva
Renner ex Hudziok
Wiesioek zwaowy = Oenothera acerviphila Rostaski
Wilczomlecz (Ostromlecz) drobny = Euphorbia exiguaL.
Wilczomlecz (Ostromlecz) obrotny = Euphorbia helioscopia L.
Wilczomlecz (Ostromlecz) ogrodowy = Euphorbia

peplus L.
Wilczomlecz (Ostromlecz) plamisty = Euphorbia
maculata L.
Wilczomlecz (Ostromlecz) pstry = Euphorbia epithymoides L.
Wilczomlecz (Ostromlecz) rozesany = Euphorbia
humifusa Willd.
Wilczomlecz (Ostromlecz) sierpowaty = Euphorbia
falcata L.
Wilczomlecz Seguiera = Euphorbia seguierana Neck.
Wilczomlecz turyski = Euphorbia taurinensis All.
Wilczypieprz roczny = Thymelaea passerina (L.) Coss.&
Germ.
Winobluszcz piciolistkowy = Parthenocissus quinquefolia (L.) Planch.
Winobluszcz zarolowy = Parthenocissus inserta
(A.Kern.) Fritsch
Winorol pachnca = Vitis riparia Michx.
Winia pospolita typowa = Cerasus vulgaris Mill.
subsp. vulgaris
Winia wonna (Antypka) = Cerasus mahaleb (L.) Mill.
Woswka kosmata = Eriochloa villosa (Thunb.) Kunth
Woswka wenista patrz Woswka kosmata
Wonica Fabera = Setaria faberi Herrm.
Wonica okkowa = Setaria verticillata (L.) P. Beauv.
Wonica okrgowa patrz Wonica okkowa
Wonica sina = Setaria pumila (Poir.) Roem. et Schult.
Wonica zielona = Setaria viridis (L.) Beauv.
Wczydo polne = Caucalis platycarpos L.
Wolutaria Lippa = Volutaria lippii (L.) Maire
Wrong grzebieniasty = Coronopus squamatus
(Forssk.) Asch.
Wrong podwjny = Coronopus didymus (L.) Sm.
Wrotycz (Zocie) maruna = Tanacetum parthenium
(L.) Sch. Bip.
Wrotycz (Zocie) marunolistny = Tanacetum parthenifolium (Willd.) Sch. Bip.
Wrzosowiec cienkoskrzydekowy = Corispermum leptopterum (Asch.) Iljin
Wrzosowiec hyzopolistny = Corispermum hyssopifolium L.
Wrzosowiec lnicy = Corispermum nitidum Kit. ex
Schult.
Wrzosowiec Marschalla = Corispermum marschallii
Steven
Wrzosowiec poredni = Corispermum intermedium
Schweigg.
Wulpia kolankowata = Vulpia geniculata (L.) Link
Wulpia orzsiona = Vulpia ciliata Dumort.
Wyczyniec polny = Alopecurus myosuroides Huds.
Wyczyniec rozdty = Alopecurus utriculatus (L.) Sol.

Wyka bengalska = Vicia benghalensis L.
Wyka bityska = Vicia bithynica (L.) L.
Wyka brudnota = Vicia grandiflora Scop.
Wyka czonowana patrz Wyka jednokwiatowa
Wyka czteronasienna = Vicia tetrasperma (L.) Schreb.
Wyka delikatna = Vicia tenuissima (M. Bieb.) Schinz &
Thell.
Wyka drobnokwiatowa = Vicia hirsuta (L.) S. F. Gray
Wyka jednokwiatowa = Vicia articulata Hornem
Wyka kosmata = Vicia villosa Roth
Wyka narboska = Vicia narbonensis L.
Wyka pannoska = Vicia pannonica Crantz
Wyka pstra = Vicia dasycarpa Ten.
Wyka siewna = Vicia sativa L. subsp. sativa
Wyka soczewicowata = Vicia ervilla (L.) Willd.
Wyka wskolistna = Vicia angustifolia L. var. segetalis
(Thuill.) Serr.
Wyka ta = Vicia lutea L.
Wylin polny = Misopates orontium (L.) Raf.
Zagorzaek wiosenny = Odontites verna (Bellardi)
Dumort.
Zaraza berberysowa = Orobanche lucorum A. Braun
Zaraza bluszczowa = Orobanche hederae Duby
Zaraza drobnokwiatowa = Orobanche minor Sm.
Zaraza gazista = Orobanche ramosa L.
Zalaz pospolity = Abutilon theophrasti Medik.
Zalaz Teofrasta patrz Zalaz pospolity
Ziemniaczka sercowata = Thladiantha dubia Bunge

Zocie koronowy patrz Zocie wiecowy
Zocie maruna patrz Wrotycz maruna
Zocie marunolistny patrz Wrotycz marunolistny
Zocie polny = Chrysanthemum segetum L.
Zocie wiecowaty patrz Zocie wiecowy
Zocie wiecowy = Chrysanthemum coronarium L.
Zo polna = Gagea arvensis (Pers.) Dumort.
Zotokap pospolity = Laburnum anagyroides Medik.
Zwrotnica (Leguzja) drobna = Legousia hybrida (L.)
Delarbre
Zwrotnica (Leguzja) zwierciado Wenery = Legousia
speculum-veneris (L.) Chaix
ebrzyca kobyla = Seseli hippomarathrum L.
mijowiec babkowaty = Echium plantagineum L.
tlica drobnokwiatowa = Galinsoga parviflora Cav.
tlica owosiona = Galinsoga ciliata (Raf.) S. F. Blake
tlica Wochata patrz tlica owosiona
urawina wielkoowocowa = Oxycoccus macrocarpos
(Aiton) Pursh
ycica lnowa = Lolium remotum Schrank
ycica roczna = Lolium temulentum L.
ycica sztywna = Lolium rigidum Gaudin
ycica szydlasta = Lolium subulatum Vis.
ycica wielokwiatowa = Lolium multiflorum Lam.
ywokost szorstki = Symphytum asperum Lepech.
ywotnik olbrzymi = Thuja plicata Donn ex D. Don
ywotnik wschodni = Thuja occidentalis L.
Aceraceae
Aceraceae
Asteraceae
Klon srebrzysty
Klon cukrowy
Krwawnik kowniatkolistny
Krwawnik Gerbera
[= K. drobnokwiatowy]
Krwawnik szlachetny
Tatarak zwyczajny
Akroptilon (Gorczak)
wschodni
Acer saccharinum L.
[= A. dasycarpum
Ehrh.]
Acer saccharum
Marsch
Achillea crithmifolia
Waldst. & Kit.
Achillea micrantha Willd.
[= A. gerberi M. Bieb.]
Achillea nobilis L.
Acorus calamus L.
Acroptilon repens (L.)

DC.
Asteraceae
Araceae
Asteraceae
Asteraceae
Aceraceae
Klon jesionolistny
Acer negundo L.
Malvaceae
3
Zalaz pospolity
[= Z. Teofrasta]
Rodzina
Family
Abutilon theophrasti
Medik.
Nazwa polska
Polish name of species
Nazwa aciska
Latin name of species
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
drzewo
drzewo
drzewo
rolina roczna
Forma
yciowa
Life form
Azja r. & pd.
Azja r. & pd.
Europa pd. ?
Rosja pd.
Europa pd.-wsch.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn.
Azja wsch. [Chiny pn.]
Obszar pochodzenia
Origin native range
XX w
XVI w
1613*
1652
1824
1930
2/2 XX w
1770 [I] ?
2/2 XX w
1807 [I]
XX w
1808 [I] 1873 ?

1899
1881
Czas przybycia
na obszar Polski
Time of arrival
in Poland
SN
AS
ASN
Rodzaj kolo.
zbiorowisk
rolin.
Type of
habitats
colonized
Ef
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Gr.
geogr.-histor.
Geographicalhistorical
group
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony, inwazyjny
Status
Current status
Roliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych Barbara Tokarska-Guzik, Zygmunt Dajdok, Adam Zajc,
Maria Zajc, Wadysaw Danielewicz, Alina Urbisz, Czesaw Hodyski
Catalogue of alien plant species for Poland
Appendix 1.
Obce gatunki rolin w Polsce
Zacznik 1.
Hippocastanaceae
Hippocastanaceae
Apiaceae
Lamiaceae
Poaceae
Caryophyllaceae
Simaroubaceae
Malvaceae
Rosaceae
Boraginaceae
Liliaceae
Kasztanowiec ty
Kasztanowiec pospolity
[= K. zwyczajny, K. biay]
Blekot pospolity
Kosowiec pokrzywolistny
Perzyk (Perz) grzebieniasty

Kkol polny
Boodrzew gruczokowaty
[= Ajlant wyniosy]
Dbrwka tokwiatowa
Malwa pomarszczona
Przywrotnik mikki
Przywrotnik sztywny
Alkanna (Czerwienica)
pierwiosnkowata
Czosnek dziwny
Czosnek wonny
Aesculus flava Sol. ex

Hope
Aesculus hippocastanum L.
Aethusa cynapium L.
subsp. agrestis (Wallr.)
Dostl
Agastache urticifolia
(Benth.) Kuntze
Agropyron cristatum
(L.) Gaertn.
Agrostemma githago L.
Ailanthus altissima
(Mill.) Swingle
[= A. glandulosa Desf.]
Ajuga chamaepitys (L.)
Schreb.
Alcea rugosa Alef.
Alchemilla mollis
(Buser) Rothm.
Alchemilla rigida Buser
Alkanna primuliflora Griseb.
Allium paradoxum
(Bieb.) G. Don
Allium ramosum L.
Poaceae
Wyczyniec polny
Wyczyniec rozdty
Smagliczka srebrzysta
Alopecurus myosuroides Huds.

Alopecurus utriculatus (L.) Sol.
Alyssum argenteum All.
Amaranthaceae
Amaranthaceae
Szarat biay
Szarat nagi
Szarat komosowaty
Amaranthus albus L.
Amaranthus angustifolius
Lam.
Amaranthus blitoides S.
Watson
Szarat siny
Amaranthus lividus L.
[= A. ascendens Loisel.]
Amaranthaceae
Amaranthaceae
Amaranthaceae
Amaranthaceae
Szarat trjbarwny
Szarat Palmera
Szarat szorstki
Szarat Standleya
Amaranthus melancholicus L.
Amaranthus palmeri
S.Watson
Amaranthus retroflexusL.
Amaranthus standleyanus
Parodi ex Covas
Amaranthaceae
Amaranthaceae
Szarat delikatny
Amaranthus gracilis
Desf. ex Poir.
Amaranthaceae
Amaranthaceae
Szarat pochylony
Szarat Dintera
Amaranthus chlorostachys Willd.

[= A. hybridus L.]
Amaranthus dinteri Schinz
Amaranthaceae
Szarat prosty
[= Sz. zielony]
Amaranthus californicus
(Moq.) S. Watson
Amaranthus deflexus L.
Amaranthaceae
Amaranthaceae
Szarat Bouchona
Szarat kalifornijski
Amaranthus bouchonii Thell.
Amaranthaceae
Brassicaceae
Alyssum linifolium Stephan ex

Willd.
Brassicaceae
Poaceae
Betulaceae
Olsza pomarszczona
Alnus rugosa (Du Roi)

Spreng.
3
Czosnek kulisty
Liliaceae
Liliaceae
Rosaceae
Allium rotundum L.
Poaceae
Egilops orkiszowaty
Aegilops ligustica Asch. &

Graebn.
[= A. speltoides Tausch]
Poaceae
Egilops cylindryczny
Aegilops cylindrica
Host
Lamiaceae
Ranunculaceae
Miek szkaratny
3
Ranunculaceae
Adonis flammea Jacq.
2
Miek letni
1
Adonis aestivalis L.
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
drzewo, krzew
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
drzewo
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
drzewo
drzewo
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
Am. Pd.
Am. Pn. & r.
Am. Pn. [pd.]
Azja pd. & wsch.
Europa pd. & Afryka

pn.
Am. Pn. [pd.] & Am.

Pd.
Afryka pd.
Am. Pd.
Am. r. & Pd.
Am. Pn.
Am. Pn. [pd.] & Am. Pd. [pn.]
Am. Pn. [zach.]
Am Pn. ?
Am. Pn. [zach.]
Europa pd.-wsch. [Bakany] &

Azja pd.
Europa pd.-wsch. &

Azja pd.
rdziemn.
rdziemn. & Azja

pd.-zach.
Am. Pn. [wsch.]
Ponto-hirkaski
Azja
Azja zach. & r.

[Kaukaz]
Europa pd.-wsch.
Europa r. [Alpy]
Europa pd.
Europa pd.-wsch.
[Rosja pd., Ukraina]
rdziemn. [zach.]
Azja wsch. [Chiny]
Europa
Europa pd.-wsch. &

Azja
Am. Pn. [zach.]
Antropog.
Europa pd.-wsch.
[Pwysep Bakaski]
Am. Pn. [wsch.]
rdziemn.
Europa pd.-wsch.&
Azja r.
rdziemn.- Iranotur.
Europa & Azja
XX w
1801
1814
XX w
1877
1826
XX w
XIX w
XX w
1872
XX w
XX w
1911
XVIII w
1907
XIX w
1908
XX w
1817 [I]
1/2 XX w?
2/2 XX w
XX w
XX w
XIX w
XX w
1808 [I] 1931
XIX w
XXI w
XVI w [I]
2/2 XX w
1813 [I]
XX w?
XX w
XX w
AS
AS
AN
AS
AS
ASN
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
Kn
Ef
Kn
Ef
Ar
Kn
Ar
Kn
Ef
Kn
Kn
Ef
Ar
Kn
Ar
Kn
Ef
Ar
Kn
Kn
Ef
Kn
Ar
Ar
niezadomowiony
chwast
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
inwazyjny chwast
zadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (CR)
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujacy (CR)
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (CR)
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
110
Hippocastanaceae
Hippocastanaceae
Apiaceae
Lamiaceae
Poaceae
Caryophyllaceae
Simaroubaceae
Malvaceae
Rosaceae
Boraginaceae
Liliaceae
Kasztanowiec ty
Kasztanowiec pospolity
[= K. zwyczajny, K. biay]
Blekot pospolity
Kosowiec pokrzywolistny
Perzyk (Perz) grzebieniasty

Kkol polny
[= Ajlant wyniosy]
Dbrwka tokwiatowa
Malwa pomarszczona
Przywrotnik mikki
Przywrotnik sztywny
Alkanna (Czerwienica)
pierwiosnkowata
Czosnek dziwny
Czosnek wonny
Aesculus flava Sol. ex

Hope
Aesculus hippocastanum L.
Aethusa cynapium L.
subsp. agrestis (Wallr.)
Dostl
Agastache urticifolia
(Benth.) Kuntze
Agropyron cristatum
(L.) Gaertn.
Agrostemma githago L.
Ailanthus altissima
(Mill.) Swingle
[= A. glandulosa Desf.]
Ajuga chamaepitys (L.)
Schreb.
Alcea rugosa Alef.
Alchemilla mollis
(Buser) Rothm.
Alchemilla rigida Buser
Alkanna primuliflora Griseb.
Allium paradoxum
(Bieb.) G. Don
Allium ramosum L.
Poaceae
Wyczyniec polny
Wyczyniec rozdty
Smagliczka srebrzysta
Alopecurus myosuroides Huds.

Alopecurus utriculatus (L.) Sol.
Alyssum argenteum All.
Amaranthaceae
Amaranthaceae
Szarat biay
Szarat nagi
Szarat komosowaty
Amaranthus albus L.
Amaranthus angustifolius
Lam.
Amaranthus blitoides S.
Watson
Szarat siny
Amaranthus lividus L.
[= A. ascendens Loisel.]
Amaranthaceae
Amaranthaceae
Amaranthaceae
Amaranthaceae
Szarat trjbarwny
Szarat Palmera
Szarat szorstki
Szarat Standleya
Amaranthus melancholicus L.
Amaranthus palmeri
S.Watson
Amaranthus retroflexusL.
Amaranthus standleyanus
Parodi ex Covas
Amaranthaceae
Amaranthaceae
Szarat delikatny
Amaranthus gracilis
Desf. ex Poir.
Amaranthaceae
Amaranthaceae
Szarat pochylony
Szarat Dintera
Amaranthus chlorostachys Willd.

[= A. hybridus L.]
Amaranthus dinteri Schinz
Amaranthaceae
Szarat prosty
[= Sz. zielony]
Amaranthus californicus
(Moq.) S. Watson
Amaranthus deflexus L.
Amaranthaceae
Amaranthaceae
Szarat Bouchona
Szarat kalifornijski
Amaranthus bouchonii Thell.
Amaranthaceae
Brassicaceae
Alyssum linifolium Stephan ex

Willd.
Brassicaceae
Poaceae
Betulaceae
Olsza pomarszczona
Alnus rugosa (Du Roi)

Spreng.
3
Czosnek kulisty
Liliaceae
Liliaceae
Rosaceae
Allium rotundum L.
Poaceae
Egilops orkiszowaty
Aegilops ligustica Asch. &

Graebn.
[= A. speltoides Tausch]
Poaceae
Egilops cylindryczny
Aegilops cylindrica
Host
Lamiaceae
Ranunculaceae
Miek szkaratny
3
Ranunculaceae
Adonis flammea Jacq.
2
Miek letni
1
Adonis aestivalis L.
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
drzewo, krzew
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
drzewo
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
drzewo
drzewo
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
Am. Pd.
Am. Pn. & r.
Am. Pn. [pd.]
Azja pd. & wsch.
Europa pd. & Afryka

pn.
Am. Pn. [pd.] & Am.

Pd.
Afryka pd.
Am. Pd.
Am. r. & Pd.
Am. Pn.
Am. Pn. [zach.]
Am Pn. ?
Am. Pn. [zach.]
Europa pd.-wsch. [Bakany] &

Azja pd.
Europa pd.-wsch. &

Azja pd.
rdziemn.
rdziemn. & Azja

pd.-zach.
Am. Pn. [wsch.]
Ponto-hirkaski
Azja
Azja zach. & r.

[Kaukaz]
Europa pd.-wsch.
Europa r. [Alpy]
Europa pd.
Europa pd.-wsch.
[Rosja pd., Ukraina]
rdziemn. [zach.]
Azja wsch. [Chiny]
Europa
Europa pd.-wsch. &

Azja
Am. Pn. [zach.]
Antropog.
Europa pd.-wsch.
[Pwysep Bakaski]
Am. Pn. [wsch.]
rdziemn.
Europa pd.-wsch.&
Azja r.
rdziemn.- Iranotur.
Europa & Azja
XX w
1801
1814
XX w
1877
1826
XX w
XIX w
XX w
1872
XX w
XX w
1911
XVIII w
1907
XIX w
1908
XX w
1817 [I]
1/2 XX w?
2/2 XX w
XX w
XX w
XIX w
XX w
1808 [I] 1931
XIX w
XXI w
XVI w [I]
2/2 XX w
1813 [I]
XX w?
XX w
XX w
AS
AS
AN
AS
AS
ASN
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
Kn
Ef
Kn
Ef
Ar
Kn
Ar
Kn
Ef
Kn
Kn
Ef
Ar
Kn
Ar
Kn
Ef
Ar
Kn
Kn
Ef
Kn
Ar
Ar
niezadomowiony
chwast
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
inwazyjny chwast
zadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (CR)
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujacy (CR)
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (CR)
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
110
Asteraceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Ambrozja trjdzielna
widoliwa olcholistna
widoliwa Lamarcka
widoliwka (widoliwa)
kosowa
Modratka (Ametystea) bkitna
Ambrosia trifida L.
Amelanchier alnifolia
(Nutt.) Nutt.
Amelanchier lamarckii
F. G. Schroed.
Amelanchier spicata
(Lam.) K. Koch
Amethystea coerulea L.
Fabaceae
Boraginaceae
Boraginaceae
Asteraceae
Asteraceae
Amorfa krzewiasta
(Indygowiec)
Opioek (Amsinkia)
kielichowata
Opioek skrzypkoszyj
Opioek Menziesa
Bertram pinezkowaty
Bertram lekarski
Bertram promienisty
Amorpha fruticosa L.
Amsinckia calycina
(Moris) Chater
Amsinckia lycopsoides
(Lehm.) Lehm. ex
Fisch. & C. A. Mey.
Amsinckia menziesii (Lehm.) A.
Anacyclus clavatus (Desf.)
Pers.
Anacyclus officinarum Hayne
Anacyclus radiatus Loisel.
Apiaceae
Ammi visnaga (L.) Lam.
Anafalis perowy
Anaphalis margaritacea (L.) Benth.

[= Gnaphalis
margaritacea L.]
Farbownik lekarski
Anchusa officinalis L.
Malvaceae
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Poaceae
Apiaceae
Apiaceae
Rosaceae
Rosaceae
Anoda kdzierzawa
Anoda trjktna
Rumian wyniosy
Rumian polny
Rumian austriacki
Rumian psi
Rumian ruski
Tomka ocista
Trybula pospolita
Trybula ogrodowa
Miota (Mietlica) zboowa
Skrytek polny
Skrytek drobnoowockowy
Gsiwka zwisa
Anoda cristata (L.)

Schltr.
Anoda triangularis DC.
Anthemis altissima L.
Anthemis arvensis L.
Anthemis austriaca
Jacq.
Anthemis cotula L.
Anthemis ruthenica M.
Bieb.
Anthoxanthum
aristatum Boiss.
[= A. puelii Lecoq &
Lamotte]
Anthriscus caucalis M.
Bieb.
Anthriscus cerefolium
(L.) Hoffm.
Apera spica-venti (L.)
Beauv.
Aphanes arvensis L.
Aphanes inexspectata
W. Lippert
[= A. microcarpa (Boiss.
& Reut.) Rothm.]
Arabis pendula L.
Brassicaceae
Poaceae
Asteraceae
Asteraceae
Malvaceae
Asteraceae
Primulaceae
Boraginaceae
Boraginaceae
Boraginaceae
Boraginaceae
Primulaceae
Andryala integrifolia L.
Androsaceae
elongataL.
Naradka wyduona
Farbownik lazurowy
Anchusa azurea Mill.

Anchusa orientalis (L.) Rchb. F.
[= A. arvensis ssp. orientalis]
Farbownik (Krzywoszyj)
polny
Anchusa arvensis (L.)

M. Bieb.
Asteraceae
Kurzylad wty
Anagallis tenella (L.) Murray
Primulaceae
Kurzylad bkitny
Anagallis foemina Mill.

[= A. coerulea Schreb.]
Primulaceae
Bertram walencki
Kurzylad polny
Anacyclus valentinus L.
Anagallis arvensis L.
Asteraceae
Asteraceae
Boraginaceae
Apiaceae
Aminek wielki
Aminek egipski
Ammi majus L.
Lamiaceae
Asteraceae
Ambrozja zachodnia
Ambrosia psilostachya
DC.
3
Asteraceae
2
Ambrozja bylicolistna
1
Ambrosia artemisiifoliaL.
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna lub

dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna lub

dwuletnia
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
krzew
rolina dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
krzew
krzew, drzewo
krzew, drzewo
rolina roczna
bylina
rolina roczna
Azja & Europa wsch.
rdziemn.-atlantycki
[zach.]
Europa
nieznane
Azja zach. & r., Europa

pd.-wch. & r.
rdziemn.
Europa pd.
Europa
Europa
Europa pd. & Azja

zach.
Europa pd. & wsch.
Europa pd. & Azja zach.
Am. Pd., Am. r. & Am. Pn.

[pd.]
Am. Pd., Am. r. & Am.

Pn. [pd.]
rdziemn.
Europa
Europa pd. & wsch., Azja
Europa & Azja
rdziemn.
rdziemn. [pn.]
Iranoturaski
Am. Pn.
Europa pd. & zach.
Europa
Azja & Afryka
rdziemn.
rdziemn.
rdziemn.
rdziemn.
Am. Pn.
Am. Pn. [pd.] & Am.

Pd.
Am. Pn. [pd.]
Am. Pn. [wsch. &

pd.-wsch.]
rdziemn.
rdziemn.
Azja r.
Am. Pn. [pn.-wsch.]
Am. Pn. [wsch.

Kanada]
Am. Pn. [zach.]
Am. Pn.
Am. Pn. [pd.-wsch.]
Am. Pn. [wsch. &

pd.-wsch.]
XIX w
1866
1869
XX w
XX w
XX w
XX w
XX w
1881
XX w
XX w
XX w
1824
XX w
XIX w
XX w
XX w
XX w
XX w
XX/XXI w
1805 [I]
2/2 XX w
XX w
XIX w
XX w
1820 [I]
XIX w
XIX w
1911 [I] XX w
XX w
1901
1613*
XVIII w
1873
AS
AS
SN
SN
SN
Ef
Ar
Ar
Ar
Ar
Ar
Kn
Kn
Ar
Ef
Ar
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ar
Ef
Ar
Kn
Ef
Ar
Ar
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (DD)
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
chwast
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
112
Asteraceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Ambrozja trjdzielna
widoliwa olcholistna
widoliwa Lamarcka
widoliwka (widoliwa)
kosowa
Modratka (Ametystea) bkitna
Ambrosia trifida L.
Amelanchier alnifolia
(Nutt.) Nutt.
F. G. Schroed.
Amelanchier spicata
(Lam.) K. Koch
Amethystea coerulea L.
Fabaceae
Boraginaceae
Boraginaceae
Asteraceae
Asteraceae
Amorfa krzewiasta
(Indygowiec)
Opioek (Amsinkia)
kielichowata
Opioek skrzypkoszyj
Opioek Menziesa
Bertram pinezkowaty
Bertram lekarski
Bertram promienisty
Amorpha fruticosa L.
Amsinckia calycina
(Moris) Chater
Amsinckia lycopsoides
(Lehm.) Lehm. ex
Fisch. & C. A. Mey.
Amsinckia menziesii (Lehm.) A.
Anacyclus clavatus (Desf.)
Pers.
Anacyclus officinarum Hayne
Anacyclus radiatus Loisel.
Apiaceae
Ammi visnaga (L.) Lam.
Anafalis perowy
Anaphalis margaritacea (L.) Benth.

[= Gnaphalis
margaritacea L.]
Farbownik lekarski
Anchusa officinalis L.
Malvaceae
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Poaceae
Apiaceae
Apiaceae
Rosaceae
Rosaceae
Anoda kdzierzawa
Anoda trjktna
Rumian wyniosy
Rumian polny
Rumian austriacki
Rumian psi
Rumian ruski
Tomka ocista
Trybula pospolita
Trybula ogrodowa
Miota (Mietlica) zboowa
Skrytek polny
Skrytek drobnoowockowy
Gsiwka zwisa
Anoda cristata (L.)

Schltr.
Anoda triangularis DC.
Anthemis altissima L.
Anthemis arvensis L.
Anthemis austriaca
Jacq.
Anthemis cotula L.
Anthemis ruthenica M.
Bieb.
Anthoxanthum
aristatum Boiss.
[= A. puelii Lecoq &
Lamotte]
Anthriscus caucalis M.
Bieb.
Anthriscus cerefolium
(L.) Hoffm.
Apera spica-venti (L.)
Beauv.
Aphanes arvensis L.
Aphanes inexspectata
W. Lippert
[= A. microcarpa (Boiss.
& Reut.) Rothm.]
Arabis pendula L.
Brassicaceae
Poaceae
Asteraceae
Asteraceae
Malvaceae
Asteraceae
Primulaceae
Boraginaceae
Boraginaceae
Boraginaceae
Boraginaceae
Primulaceae
Andryala integrifolia L.
Androsaceae
elongataL.
Naradka wyduona
Farbownik lazurowy
Anchusa azurea Mill.

Anchusa orientalis (L.) Rchb. F.
[= A. arvensis ssp. orientalis]
Farbownik (Krzywoszyj)
polny
Anchusa arvensis (L.)

M. Bieb.
Asteraceae
Kurzylad wty
Anagallis tenella (L.) Murray
Primulaceae
Kurzylad bkitny
Anagallis foemina Mill.

[= A. coerulea Schreb.]
Primulaceae
Bertram walencki
Kurzylad polny
Anacyclus valentinus L.
Anagallis arvensis L.
Asteraceae
Asteraceae
Boraginaceae
Apiaceae
Aminek wielki
Aminek egipski
Ammi majus L.
Lamiaceae
Asteraceae
Ambrozja zachodnia
Ambrosia psilostachya
DC.
3
Asteraceae
2
1
Ambrosia artemisiifoliaL.
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna lub

dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna lub

dwuletnia
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
krzew
rolina dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
krzew
krzew, drzewo
krzew, drzewo
rolina roczna
bylina
rolina roczna
Azja & Europa wsch.
rdziemn.-atlantycki
[zach.]
Europa
nieznane
Azja zach. & r., Europa

pd.-wch. & r.
rdziemn.
Europa pd.
Europa
Europa
Europa pd. & Azja

zach.
Europa pd. & wsch.
Am. Pd., Am. r. & Am. Pn.

[pd.]

Pn. [pd.]
rdziemn.
Europa
Europa & Azja
rdziemn.
rdziemn. [pn.]
Iranoturaski
Am. Pn.
Europa pd. & zach.
Europa
Azja & Afryka
rdziemn.
rdziemn.
rdziemn.
rdziemn.
Am. Pn.
Am. Pn. [pd.] & Am.

Pd.
Am. Pn. [pd.]
Am. Pn. [wsch. &

pd.-wsch.]
rdziemn.
rdziemn.
Azja r.
Am. Pn. [pn.-wsch.]
Am. Pn. [wsch.

Kanada]
Am. Pn. [zach.]
Am. Pn.
Am. Pn. [pd.-wsch.]
Am. Pn. [wsch. &

pd.-wsch.]
XIX w
1866
1869
XX w
XX w
XX w
XX w
XX w
1881
XX w
XX w
XX w
1824
XX w
XIX w
XX w
XX w
XX w
XX w
XX/XXI w
1805 [I]
2/2 XX w
XX w
XIX w
XX w
1820 [I]
XIX w
XIX w
1911 [I] XX w
XX w
1901
1613*
XVIII w
1873
AS
AS
SN
SN
SN
Ef
Ar
Ar
Ar
Ar
Ar
Kn
Kn
Ar
Ef
Ar
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ar
Ef
Ar
Kn
Ef
Ar
Ar
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (DD)
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
chwast
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
112
Brassicaceae
Rosaceae
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Chrzan pospolity
Aronia czarna
[= A. czarnoowocowa]
Aronia liwolistna
Bylica Boe drzewko

Bylica pioun
Bylica roczna
Bylica austriacka
Bylica dwuletnia
Bylica draganek
[= B. estragon]
Aronia melanocarpa
(Michx.) Elliot
Aronia prunifolia
(Marshall) Rehder
[= A. arbutifolia (L.)
Pers. A. melanocarpa
(Michx.) Elliott]
Artemisia abrotanum L.
Artemisia absinthium L.
Artemisia annua L.
Artemisia austriaca
Jacq.
Artemisia biennis Willd.
Artemisia dracunculusL.
Asclepiadaceae
Asparagaceae
Troje amerykaska
Szparag ostrolistny
Szparag cienkolistny
Asclepias syriaca L.
Asparagus acutifolius L.
Asparagus tenuifolius Lam.
Asteraceae
Asteraceae
Aster nowoangielski
[= A. amerykaski,
Marcinki nowoangielskie]
Aster nowobelgijski
[= A. wirginijski, Marcinki
wirginijskie]
Aster wierzbolistny
Aster drobnokwiatowy
Plechotka szkaratowata
[= Asteriscus wodny]
Aster novae-angliae L.
Aster novi-belgii L.
Aster salignus Willd.

[= A. lanceolatus Willd.
A. novi-belgii L.]
Aster tradescantii L.
Asteriscus aquaticus (L.) Less.
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
oboda byszczca
[= . poyskujca]
oboda dugolistna
[= . wskolistna]
oboda oszczepowata
polska
oboda gwiazdkowata
oboda szara
Owies brodaty
Owies krtki
Atriplex nitens Schkuhr

Atriplex oblongifolia
Waldst. & Kit.
[= A. oblongifolium
Waldst. & Kit.]
Atriplex prostrata
Boucher ex DC. subsp.
polonica (Zapa.) Uotila
Atriplex rosea L.
[= A. roseum L.]
Atriplex tatarica L.
[= A. tataricum L.]
Avena barbata Pott ex Link
Avena brevis Roth
Poaceae
Poaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
oboda ogrodowa
Atriplex hortensis L.
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
Chenopodiaceae
Atriplex heterosperma
Bunge
rolina roczna
rolina roczna
Fabaceae
Chenopodiaceae
Atriplex glauca L.
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
krzew
bylina
bylina
rolina roczna
rolina roczna
lub dwuletnia
pkrzew
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
bylina,
pkrzew
rolina roczna
bylina lub
pkrzew
pkrzew
krzew
krzew
bylina
rolina roczna
rolina roczna
Astragalus boticus L.
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Aster lancetowaty
Aster lanceolatus Willd.

[= A. simplex Willd.]
3
Rubiaceae
Marzanka polna
Asperula arvensis L.
Asteraceae
Bylica werlocka
[= B. Verlota]
Artemisia verlotiorum
Lamotte
Asteraceae
Bylica Tourneforta
[= B. armeska]
Artemisia tournefortiana Rchb.
Asparagaceae
Asteraceae
Asteraceae
Bylica nadmorska
Bylica Siversa
Artemisia maritima L.
Artemisia siversiana
Willd.
Asteraceae
Asteraceae
Rosaceae
Papaveraceae
Armoracia rusticana P.
Gaertn., B. Mey & Schr.
Argemon meksykaski
Fabaceae
Argemone mexicana L.
2
Orzacha ziemna (Orzech ziemny)
1
Arachis hypogaea L.
rdziemn.
Azja pd.-zach.
Europa [pd. &

pd.-wsch.] & Azja zach.
Europa & Azja
Europa wsch.
Europa wsch., Azja

zach. & Afryka
Azja
Azja r. [Europa ?]
Azja r. [Rosja pd.,

Ukraina]
rdziemn. [pd.]
rdziemn.
rdziemn. [pd.-zach.]
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [wsch.]
Europa pd. & r., Azja

pd.-zach.
Europa pd. & r.
rdziemn.
Am. Pn. [wsch.]
Azja [Chiny]
Azja
Eurazja
Europa & Azja r.
Am. Pn. & Azja
Am. Pn.
Europa pd.-wsch. &

Azja zach.
Europa pd.-wsch. &

Azja zach.
rdziemn.- Iranotur.
Europa [pd.]
Am. Pn. [pn.-wsch.]
Am. Pn. [pn.-wsch.]
Europa

Pn. [pd.]
Am. Pd. [trop.]
XX w
XX w
1847
1/2 XX w
1882
XVIII w [I]
XIX w
XX w
1864
XIX w
XX w
XIX w
XIX w
XVIII w
XIX/XX w
XIX w
XIX/XX w
XX w
XX w
XVIII w
1872
XX w
XIX w
XX w
XIX w
XVI w [I]
1613*
XVIII w
1850
XX w
1871
1871 [I]
1881
1548
1833 [I]
XX w
1824 [I]
XX w
XX w
XX w
AS
AS
AS
AS
AS
AS
ASN
ASN
ASN
AS
Ef
Ef
Kn
Ar
Kn
Kn
Ar
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Ar
Kn
Kn
Kn
Ar
Ef
Ef
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony, ustpujcy (VU)
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
lokalnie zadomowiony,
inwazyjny
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
114
Brassicaceae
Rosaceae
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Chrzan pospolity
Aronia czarna
Aronia liwolistna
Bylica Boe drzewko

Bylica pioun
Bylica roczna
Bylica austriacka
Bylica dwuletnia
Bylica draganek
[= B. estragon]
Aronia melanocarpa
(Michx.) Elliot
Aronia prunifolia
(Marshall) Rehder
Pers. A. melanocarpa
(Michx.) Elliott]
Artemisia abrotanum L.
Artemisia absinthium L.
Artemisia annua L.
Artemisia austriaca
Jacq.
Artemisia biennis Willd.
Artemisia dracunculusL.
Asclepiadaceae
Asparagaceae
Troje amerykaska
Szparag ostrolistny
Szparag cienkolistny
Asparagus acutifolius L.
Asparagus tenuifolius Lam.
Asteraceae
Asteraceae
Aster nowoangielski
[= A. amerykaski,
Marcinki nowoangielskie]
Aster nowobelgijski
[= A. wirginijski, Marcinki
wirginijskie]
Aster wierzbolistny
Aster drobnokwiatowy
Plechotka szkaratowata
[= Asteriscus wodny]
Aster novae-angliae L.
Aster salignus Willd.

[= A. lanceolatus Willd.
A. novi-belgii L.]
Aster tradescantii L.
Asteriscus aquaticus (L.) Less.
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
oboda byszczca
[= . poyskujca]
oboda dugolistna
[= . wskolistna]
oboda oszczepowata
polska
oboda gwiazdkowata
oboda szara
Owies brodaty
Owies krtki
Atriplex nitens Schkuhr

Atriplex oblongifolia
Waldst. & Kit.
[= A. oblongifolium
Waldst. & Kit.]
Atriplex prostrata
Boucher ex DC. subsp.
polonica (Zapa.) Uotila
Atriplex rosea L.
[= A. roseum L.]
Atriplex tatarica L.
[= A. tataricum L.]
Avena barbata Pott ex Link
Avena brevis Roth
Poaceae
Poaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
oboda ogrodowa
Atriplex hortensis L.
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
Chenopodiaceae
Atriplex heterosperma
Bunge
rolina roczna
rolina roczna
Fabaceae
Chenopodiaceae
Atriplex glauca L.
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
krzew
bylina
bylina
rolina roczna
rolina roczna
lub dwuletnia
pkrzew
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
bylina,
pkrzew
rolina roczna
bylina lub
pkrzew
pkrzew
krzew
krzew
bylina
rolina roczna
rolina roczna
Astragalus boticus L.
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Aster lancetowaty
Aster lanceolatus Willd.

[= A. simplex Willd.]
3
Rubiaceae
Marzanka polna
Asperula arvensis L.
Asteraceae
Bylica werlocka
[= B. Verlota]
Artemisia verlotiorum
Lamotte
Asteraceae
Bylica Tourneforta
[= B. armeska]
Artemisia tournefortiana Rchb.
Asparagaceae
Asteraceae
Asteraceae
Bylica nadmorska
Bylica Siversa
Artemisia maritima L.
Artemisia siversiana
Willd.
Asteraceae
Asteraceae
Rosaceae
Papaveraceae
Armoracia rusticana P.
Gaertn., B. Mey & Schr.
Argemon meksykaski
Fabaceae
Argemone mexicana L.
2
Orzacha ziemna (Orzech ziemny)
1
Arachis hypogaea L.
rdziemn.
Azja pd.-zach.
Europa [pd. &

pd.-wsch.] & Azja zach.
Europa & Azja
Europa wsch.
Europa wsch., Azja

zach. & Afryka
Azja
Azja r. [Europa ?]
Azja r. [Rosja pd.,

Ukraina]
rdziemn. [pd.]
rdziemn.
rdziemn. [pd.-zach.]
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [wsch.]

pd.-zach.
Europa pd. & r.
rdziemn.
Am. Pn. [wsch.]
Azja [Chiny]
Azja
Eurazja
Europa & Azja r.
Am. Pn. & Azja
Am. Pn.
Europa pd.-wsch. &

Azja zach.
Europa pd.-wsch. &

Azja zach.
rdziemn.- Iranotur.
Europa [pd.]
Am. Pn. [pn.-wsch.]
Am. Pn. [pn.-wsch.]
Europa

Pn. [pd.]
Am. Pd. [trop.]
XX w
XX w
1847
1/2 XX w
1882
XVIII w [I]
XIX w
XX w
1864
XIX w
XX w
XIX w
XIX w
XVIII w
XIX/XX w
XIX w
XIX/XX w
XX w
XX w
XVIII w
1872
XX w
XIX w
XX w
XIX w
XVI w [I]
1613*
XVIII w
1850
XX w
1871
1871 [I]
1881
1548
1833 [I]
XX w
1824 [I]
XX w
XX w
XX w
AS
AS
AS
AS
AS
AS
ASN
ASN
ASN
AS
Ef
Ef
Kn
Ar
Kn
Kn
Ar
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Ar
Kn
Kn
Kn
Ar
Ef
Ef
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony, ustpujcy (VU)
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
inwazyjny
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
114
Lamiaceae
Brassicaceae
Mierznica czarna
Gorczycznik poredni
Gorczycznik wiosenny
Ballota nigra L.
Barbarea intermedia
Boreau
Barbarea verna (Mill.)
Asch.
Poaceae
Poaceae
Stokosa drczkowata
Stokosa spaszczona
Stokosa wielokwiatowa
Bromus briziformis Fisch. & C.

A. Mey.
Bromus carinatus
Hook. & Arn.
Bromus grossus Desf. ex DC.
Stokosa delikatna
Stokosa madrycka
Stokosa mieszacowa
Stokosa sztywna
Bromus lepidus Holmb.
Bromus madritensis L.
Bromus pseudothominii P. M. Sm.
[= B. hordaceus L. B.
lepidus Holmb.]
Bromus rigidus Roth
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Stokosa dugoocista
Bromus lanceolatus
Roth
rolina roczna lub

dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
Poaceae
Poaceae
Stokosa porednia
Stokosa japoska
Bromus intermedius Guss.
Bromus japonicus
Thunb. ex Murr
[= B. patulus Mert. & W.
D. J. Koch]
rolina roczna
Poaceae
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
Poaceae
Bromus brachystachys
Hornung
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina
dwuletnia lub
bylina
bylina
bylina
rolina roczna,
wodna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
Poaceae
Brassicaceae
4
rolina roczna
Poaceae
Stokosa polna
Bromus arvensis L.
subsp. segetalis H.
Scholz
Poaceae
Drczka mniejsza
Stokosa polna
Briza minor L.
Kapusta waciwa polna

[= Rzepa waciwa polna]
Brassica rapa L. subsp.

Bromus arvensis L.
subsp. arvensis
Brassicaceae
Kapusta waciwa typowa

[= Rzepa waciwa typowa]

rapa
Brassicaceae
Kapusta czarna
[= K. gorczyca, Gorczyca
czarna]
Brassica nigra (L.) W. D.

J. Koch
Brassicaceae
Kapusta sitowata
[= K. sarepska]
Brassicaceae
Brassica juncea (L.)

Czern.
Kapusta chrzanolistna
Brassica elongata Ehrh.

subsp. integrifolia
(Boiss.) Breistr.

subsp. elongata
Brassicaceae
Poaceae
Kosownica dwukoskowa
Brachypodium distachyon
(L.) P. Beauv.
Asteraceae
Asteraceae
Uczep owosiony
Asteraceae
Uczep lski
Uczep amerykaski
Bidens frondosa L.
[= B. melanocarpus
Wiegland]
Asteraceae
Bidens radiata Thuill.
Uczep zwodniczy
Bidens connata H. L.
Mhl.
[= B. connatus H. L.
Mhl.]
Poaceae
Bidens pilosa L.
Bekmania robaczkowata
Chenopodiaceae
Bassia sedoides (Pall.)

Asch.
Beckmannia eruciformis Host
Chenopodiaceae
Bassia hyssopifolia (Pall.)

Volkens
Brassicaceae
Salviniaceae
Azolla paprotkowa
[= A. drobna, A. karoliska]
Azolla filiculoides Lam.
Poaceae
Chenopodiaceae
Owies szorstki
[= O. owsik]
Avena strigosa Schreb.
Poaceae
Poaceae
Axyris amaranthoides L.
Owies ponny
Avena sterilis L.
2
Owies guchy
1
Avena fatua L. s.l.
rdziemn.
Antropog.
Europa pd. & zach.
Europa pn.-zach.
rdziemn.
Europa pd. & Azja

zach.
rdziemn.
Europa zach. [Belgia]
Am. Pn.
Azja pd. & zach.
Azja zach. & Chiny
Europa r.
rdziemn.
rdziemn.
Europa pd. & Afryka

pn.
Antropog.
Europa pd.-zach. &

zach.
Azja pd.-wsch.
Europa wsch. & Azja

zach.
Europa r. & Azja zach.
rdziemn.
Am Pn.
Am. Pd.
Am. Pn. [pn.]
Am. Pn. [wsch.]
Europa [pd.& wsch.],

Azja zach.
Europa [wsch.]
Europa wsch. & Azja zach.
Europa pd.-zach.
Europa pd. & zach.
Europa

Pn. [zach.]
Azja
Antropog.
rdziemn.
Azja pd.-zach.
XIX/XX w
XX w
XX w
XX w
XX w
1850
XIX w
XIX w
1911
XIX/XX w
XX w
XIX/XX w
XIX w
XIX w?
XVI w
XVI w
XIX w
XIX w ?
XIX w
XX w
XX w
1777
1869
ok.1874
1895
1837
XX w
XX w
1977
1908
1927
XX w
XX w
ASN
AS
ASN
AN
AS
AN
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ar
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Ar
Kn
Ef
Ar
Ef
Ar
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
inwazyjny
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (DD)
niezadomowiony
chwast
116
Lamiaceae
Brassicaceae
Mierznica czarna
Gorczycznik poredni
Gorczycznik wiosenny
Ballota nigra L.
Barbarea intermedia
Boreau
Barbarea verna (Mill.)
Asch.
Poaceae
Poaceae
Stokosa drczkowata
Stokosa spaszczona
Stokosa wielokwiatowa
Bromus briziformis Fisch. & C.

A. Mey.
Bromus carinatus
Hook. & Arn.
Bromus grossus Desf. ex DC.
Stokosa delikatna
Stokosa madrycka
Stokosa mieszacowa
Stokosa sztywna
Bromus lepidus Holmb.
Bromus madritensis L.
Bromus pseudothominii P. M. Sm.
[= B. hordaceus L. B.
lepidus Holmb.]
Bromus rigidus Roth
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Stokosa dugoocista
Bromus lanceolatus
Roth
rolina roczna lub

dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
Poaceae
Poaceae
Stokosa porednia
Stokosa japoska
Bromus intermedius Guss.
Bromus japonicus
Thunb. ex Murr
[= B. patulus Mert. & W.
D. J. Koch]
rolina roczna
Poaceae
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
Poaceae
Bromus brachystachys
Hornung
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina
dwuletnia lub
bylina
bylina
bylina
rolina roczna,
wodna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
Poaceae
Brassicaceae
4
rolina roczna
Poaceae
Stokosa polna
Bromus arvensis L.
subsp. segetalis H.
Scholz
Poaceae
Drczka mniejsza
Stokosa polna
Briza minor L.
Kapusta waciwa polna

[= Rzepa waciwa polna]

Bromus arvensis L.
subsp. arvensis
Brassicaceae
Kapusta waciwa typowa

[= Rzepa waciwa typowa]

rapa
Brassicaceae
Kapusta czarna
[= K. gorczyca, Gorczyca
czarna]
Brassica nigra (L.) W. D.

J. Koch
Brassicaceae
Kapusta sitowata
[= K. sarepska]
Brassicaceae
Brassica juncea (L.)

Czern.

subsp. integrifolia
(Boiss.) Breistr.

subsp. elongata
Brassicaceae
Poaceae
Kosownica dwukoskowa
Brachypodium distachyon
(L.) P. Beauv.
Asteraceae
Asteraceae
Uczep owosiony
Asteraceae
Uczep lski
Uczep amerykaski
Bidens frondosa L.
[= B. melanocarpus
Wiegland]
Asteraceae
Bidens radiata Thuill.
Uczep zwodniczy
Bidens connata H. L.
Mhl.
[= B. connatus H. L.
Mhl.]
Poaceae
Bidens pilosa L.
Bekmania robaczkowata
Chenopodiaceae
Bassia sedoides (Pall.)

Asch.
Beckmannia eruciformis Host
Chenopodiaceae
Bassia hyssopifolia (Pall.)

Volkens
Brassicaceae
Salviniaceae
Azolla paprotkowa
[= A. drobna, A. karoliska]
Azolla filiculoides Lam.
Poaceae
Chenopodiaceae
Owies szorstki
[= O. owsik]
Avena strigosa Schreb.
Poaceae
Poaceae
Axyris amaranthoides L.
Owies ponny
Avena sterilis L.
2
Owies guchy
1
Avena fatua L. s.l.
rdziemn.
Antropog.
Europa pd. & zach.
Europa pn.-zach.
rdziemn.
Europa pd. & Azja

zach.
rdziemn.
Europa zach. [Belgia]
Am. Pn.
Azja pd. & zach.
Azja zach. & Chiny
Europa r.
rdziemn.
rdziemn.
Europa pd. & Afryka

pn.
Antropog.
Europa pd.-zach. &

zach.
Azja pd.-wsch.
Europa wsch. & Azja

zach.
Europa r. & Azja zach.
rdziemn.
Am Pn.
Am. Pd.
Am. Pn. [pn.]
Am. Pn. [wsch.]
Europa [pd.& wsch.],

Azja zach.
Europa [wsch.]
Europa wsch. & Azja zach.
Europa pd.-zach.
Europa pd. & zach.
Europa

Pn. [zach.]
Azja
Antropog.
rdziemn.
Azja pd.-zach.
XIX/XX w
XX w
XX w
XX w
XX w
1850
XIX w
XIX w
1911
XIX/XX w
XX w
XIX/XX w
XIX w
XIX w?
XVI w
XVI w
XIX w
XIX w ?
XIX w
XX w
XX w
1777
1869
ok.1874
1895
1837
XX w
XX w
1977
1908
1927
XX w
XX w
ASN
AS
ASN
AN
AS
AN
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ar
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Ar
Kn
Ef
Ar
Ef
Ar
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
inwazyjny
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (DD)
niezadomowiony
chwast
116
1
Poaceae
Stokosa miotowa
Poaceae
Poaceae
Cucurbitaceae
Buddlejaceae
Stokosa ponna
Stokosa dachowa
Stokosa obiedkowata
[= S. uniolowata]
Przestp biay
Przestp dwupienny
Budleja Davida
Rukiewnik wschodni
Rzepnik bulwiasty
Bromus sterilis L.
Bromus tectorum L.
Bromus willdenowii
Kunth
[= B. unioloides (Willd.)
Humb., Bonpl. &
Kunth]
Bryonia alba L.
Bryonia dioica Jacq.
[= B. cretica L. subsp.
dioica (Jacq.) Tutin]
Buddleja davidii
Franch.
Bunias orientalis L.
Bunium bulbocastanum L.
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
Brassicaceae
Campanulaceae
Cannabaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Lnicznik rumelijski
Lnicznik siewny
Dzwonek rapunku
Konopie dzikie
Tasznik pospolity
Pieprzycznik przydrony
[= P. wiosnwkowy,
Pieprzyca strzakowata]
Oset nastroszony
Oset haczykowaty
Camelina rumelica
Velen.
Camelina sativa (L.)
Crantz
Campanula rapunculusL.
Cannabis sativa var.
spontanea Vavilov
[= C. ruderalis Janisch.]
Capsella bursa-pastoris
(L.) Medik.
Cardamine chelidoniaL.
Cardaria draba (L.)
Desv.
[= Lepidium draba L.]
Carduus acanthoides L.
Carduus hamulosus Ehrh.
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Oset zwisy
Oset grubogwkowy
Oset wskokwiatowy
Carduus nutans L.
Carduus pycnocephalus L.
Cyperaceae
Cyperaceae
Asteraceae
Juglandaceae
Krokosz bkitny
[= Kartamus barwierski]
Orzesznik gorzki
Carex amgunensis F. Schmidt

Carex vulpinoidea Michx.
Carthamus lanatus L.
Carya cordiformis
(Wangenh.)
Carduus tenuiflorus Curtis
Asteraceae
Carduus macrocephalus Desf.
Asteraceae
Asteraceae
drzewo
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina dwuletnia
rolina dwuletnia
bylina
bylina
rolina roczna
rolina
dwuletnia
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
Lnicznik drobnoowockowy Brassicaceae

dyskowaty
Camelina microcarpa
Andrz. subsp. sylvestris
(Wallr.) Hittonen
Brassicaceae
rolina roczna

typowy
Camelina microcarpa
Andrz. subsp.
microcarpa
4
rolina roczna
Brassicaceae
Lnicznik waciwy
bylina, pncze
rolina roczna
bylina
rolina roczna
Camelina alyssum
(Miller) Thell.
Convolvulaceae
Kielisznik leny
Calystegia sylvatica
(Kit.) Griseb.
Asteraceae
Nagietek polny
Calendula arvensis L.
Lamiaceae
Kalaminta (Czycica) lekarska
Calamintha sylvatica Bromf.

[= C. officinalis Moench]
Apiaceae
Przewiercie okrgolistny
rolina roczna
Apiaceae
Bupleurum lancifolium
Hornem.
Bupleurum rotundifolium L.
rolina roczna
Apiaceae
bylina
bylina
krzew
bylina, pncze
bylina, pncze
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
Bupleurum fontanesii Guss. ex

Caruel
Apiaceae
Brassicaceae
Cucurbitaceae
Poaceae
Poaceae
Stokosa uskowata
Bromus squarrosus L.
Stokosa ytnia
[= S. kostrzeba]
Poaceae
Poaceae
2
Stokosa czerwonawa
Bromus secalinus L.
Bromus scoparius L.
Bromus rubens L.
Am. Pn. [wsch.]
Eurazja
Am. Pn.
Rosja wsch.
rdziemn.
rdziemn.
rdziemn. [pn.]
rdziemn.
Europa wsch.
Europa
Europa pd.-wsch. &

Azja pd.-zach.
Europa pd. & Azja
rdziemn.- Iranotur.
Azja
rdziemn. & Azja
Eurazja [Azja zach.]
Europa pd. & wsch.,

Azja pd.-zach.
Europa & Azja
Europa
Antropog.
Europa pd.
Europa pd. & Azja

pd.-zach.
Europa pd.
rdziemn. Iranotur.
rdziemn.
rdziemn.
Europa [pd.-zach.]
Europa pd.-wsch. &

Azja zach.
Azja [Chiny]
Europa pd.& zach.
Europa wsch. & Azja

zach.
Am. Pd.
Europa & Azja
Europa & Azja
Europa pd. & Azja

pd.-zach.
Antropog.
Europa pd.
rdziemn.
1820 [I]
XX w
XX w
XX w
1936
XX w
XX w
XX w
1878
1837
1933
XX w
XIX w
XX w
XIX/XX w
XIX/XX w
XVIII w
XIX w
XX w
XX w
XIX w
1858
1911
1847
XVII w [I]
1824
XX w
1911
1933
XX w
ASN
AS
AS
ASN
AS
ASN
AS
ASN
AS
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ar
Ef
Ef
Ar
Kn
Kn
Ar
Ef
Kn
Ar
Ef
Ar
Ef
Ar
Kn
Kn
Ef
Ar
Ef
Ef
Ef
Kn ?
Kn
Kn
Kn
Kn
Ar
Ar
Kn
Ar
Ef
Ef
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony, wymary
(Ex)
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
118
1
Poaceae
Stokosa miotowa
Poaceae
Poaceae
Cucurbitaceae
Buddlejaceae
Stokosa ponna
Stokosa dachowa
Stokosa obiedkowata
[= S. uniolowata]
Przestp biay
Przestp dwupienny
Budleja Davida
Rukiewnik wschodni
Rzepnik bulwiasty
Bromus sterilis L.
Bromus tectorum L.
Bromus willdenowii
Kunth
[= B. unioloides (Willd.)
Humb., Bonpl. &
Kunth]
Bryonia alba L.
Bryonia dioica Jacq.
[= B. cretica L. subsp.
dioica (Jacq.) Tutin]
Buddleja davidii
Franch.
Bunium bulbocastanum L.
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
Brassicaceae
Campanulaceae
Cannabaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Lnicznik rumelijski
Lnicznik siewny
Dzwonek rapunku
Konopie dzikie
Tasznik pospolity
Pieprzycznik przydrony
[= P. wiosnwkowy,
Pieprzyca strzakowata]
Oset nastroszony
Oset haczykowaty
Camelina rumelica
Velen.
Camelina sativa (L.)
Crantz
Campanula rapunculusL.
Cannabis sativa var.
spontanea Vavilov
[= C. ruderalis Janisch.]
Capsella bursa-pastoris
(L.) Medik.
Cardamine chelidoniaL.
Cardaria draba (L.)
Desv.
[= Lepidium draba L.]
Carduus acanthoides L.
Carduus hamulosus Ehrh.
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Oset zwisy
Oset grubogwkowy
Oset wskokwiatowy
Carduus nutans L.
Carduus pycnocephalus L.
Cyperaceae
Cyperaceae
Asteraceae
Juglandaceae
Krokosz bkitny
[= Kartamus barwierski]
Orzesznik gorzki
Carex amgunensis F. Schmidt

Carex vulpinoidea Michx.
Carthamus lanatus L.
Carya cordiformis
(Wangenh.)
Carduus tenuiflorus Curtis
Asteraceae
Carduus macrocephalus Desf.
Asteraceae
Asteraceae
drzewo
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina dwuletnia
rolina dwuletnia
bylina
bylina
rolina roczna
rolina
dwuletnia
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna

dyskowaty
Camelina microcarpa
Andrz. subsp. sylvestris
(Wallr.) Hittonen
Brassicaceae
rolina roczna

typowy
Camelina microcarpa
Andrz. subsp.
microcarpa
4
rolina roczna
Brassicaceae
Lnicznik waciwy
bylina, pncze
rolina roczna
bylina
rolina roczna
Camelina alyssum
(Miller) Thell.
Convolvulaceae
Kielisznik leny
Calystegia sylvatica
(Kit.) Griseb.
Asteraceae
Nagietek polny
Calendula arvensis L.
Lamiaceae
Kalaminta (Czycica) lekarska
Calamintha sylvatica Bromf.

[= C. officinalis Moench]
Apiaceae
Przewiercie okrgolistny
rolina roczna
Apiaceae
Bupleurum lancifolium
Hornem.
Bupleurum rotundifolium L.
rolina roczna
Apiaceae
bylina
bylina
krzew
bylina, pncze
bylina, pncze
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
Bupleurum fontanesii Guss. ex

Caruel
Apiaceae
Brassicaceae
Cucurbitaceae
Poaceae
Poaceae
Stokosa uskowata
Bromus squarrosus L.
Stokosa ytnia
[= S. kostrzeba]
Poaceae
Poaceae
2
Stokosa czerwonawa
Bromus secalinus L.
Bromus scoparius L.
Bromus rubens L.
Am. Pn. [wsch.]
Eurazja
Am. Pn.
Rosja wsch.
rdziemn.
rdziemn.
rdziemn. [pn.]
rdziemn.
Europa wsch.
Europa
Europa pd.-wsch. &

Azja pd.-zach.
Europa pd. & Azja
rdziemn.- Iranotur.
Azja
rdziemn. & Azja
Eurazja [Azja zach.]
Europa pd. & wsch.,

Azja pd.-zach.
Europa & Azja
Europa
Antropog.
Europa pd.
Europa pd. & Azja

pd.-zach.
Europa pd.
rdziemn. Iranotur.
rdziemn.
rdziemn.
Europa [pd.-zach.]
Europa pd.-wsch. &

Azja zach.
Azja [Chiny]
Europa pd.& zach.
Europa wsch. & Azja

zach.
Am. Pd.
Europa & Azja
Europa & Azja
Europa pd. & Azja

pd.-zach.
Antropog.
Europa pd.
rdziemn.
1820 [I]
XX w
XX w
XX w
1936
XX w
XX w
XX w
1878
1837
1933
XX w
XIX w
XX w
XIX/XX w
XIX/XX w
XVIII w
XIX w
XX w
XX w
XIX w
1858
1911
1847
XVII w [I]
1824
XX w
1911
1933
XX w
ASN
AS
AS
ASN
AS
ASN
AS
ASN
AS
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ar
Ef
Ef
Ar
Kn
Kn
Ar
Ef
Kn
Ar
Ef
Ar
Ef
Ar
Kn
Kn
Ef
Ar
Ef
Ef
Ef
Kn ?
Kn
Kn
Kn
Kn
Ar
Ar
Kn
Ar
Ef
Ef
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony, wymary
(Ex)
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
118
Fagaceae
Bignoniaceae
Apiaceae
Celastraceae
Asteraceae
Asteraceae
Kasztan jadalny
Surmia bignoniowa
Skleropoa sztywna
Wczydo polne
Dawisz okrgolistny
Wizowiec zachodni
Kolczatek orzsiony
Chaber kolcy
Castanea sativa Mill.

Catalpa bignonioides
Walt.
Catapodium rigidum (L.) C. E.
Hubb.
Caucalis platycarpos L.
[= C. daucoides L.]
Celastrus orbiculatus
Thunb.
Celtis occidentalis L.
Cenchrus ciliaris L.
[= Pennisetum
cenchroides Rich., nom.
illeg.]
Centaurea calcitrapa L.
Asteraceae
Chaber drobnokoszyczkowy
[= Ch. Bibersteina]
Chaber blady
Chaber wenisty
Centaurea micranthos
[= C. biebersteinii DC.;
C. stoebe subsp.
micranthos Hayek]
Centaurea ovina Pall.
ex Willd.
Centaurea solstitialis L.
Rosaceae
Rosaceae
Ranunculaceae
Aspleniaceae
Apiaceae
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Winia wonna (Antypka)
Winia pospolita typowa
Jaskierek podolski
ledzionka skalna
wierzbek zotawy
Szczodrzeniec wyduony
Rumian dwubarwny
[= R. poredni]
Rumianek pospolity
Rumianek bezpromieniowy
Komosa pimowa
Komosa ocista
[= K. ciernista]
Komosa Berlandiera
Cerasus mahaleb (L.)

Mill.
[= Prunus mahaleb L.]
Cerasus vulgaris Mill.
subsp. vulgaris
[= Prunus cerasus L.]
Ceratocephala testiculata
(Crantz) Roth
[= Ceratocephalus orthoceras
DC.]
Ceterach officinarum DC.
Chaerophyllum
aureumL.
Chamaecytisus glaber (L. f.)
Rothm.
Chamaemelum mixtum (L.) All.
Chamomilla recutita
(L.) Rauschert
Chamomilla suaveolens (Pursh) Rydb.
[= Matricaria discoidea
DC.]
Chenopodium
ambrosioides L.
Chenopodium
aristatum L.
Chenopodium berlandieri
Moq.
Fabaceae
bylina
Asteraceae
Centaurea trichocephala
M.Bieb. ex Willd.
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
krzewinka
bylina
bylina
rolina roczna
krzew, drzewo
drzewo, krzew
bylina
Asteraceae
Chaber zaalpejski
4
rolina dwuletnia
Centaurea transalpina
Schleich. ex DC.
[= C. nigrescens subsp.
transalpina (Schleicher
ex DC.) Nyman; C.
dubia Suter]
3
Asteraceae
2
Chaber wskokoszyczkowy
rolina roczna
lub dwuletnia
bylina
bylina
Centaurea tenuiflora DC.
Asteraceae
Asteraceae
bylina
rolina roczna lub
dwuletnia
Asteraceae
Asteraceae
Centaurea diluta Aiton

Centaurea melitensis L.
rolina roczna
rolina
dwuletnia
bylina
drzewo
krzew
- pncze
rolina roczna
rolina roczna
drzewo
drzewo
drzewo
rolina roczna
lub dwuletnia
Chaber maltaski
4
drzewo
Asteraceae
Chaber bawatek
Chaber drobnogwkowy
Centaurea cyanus L.
Centaurea diffusa Lam.
Poaceae
Ulmaceae
Poaceae
Juglandaceae
Orzesznik piciolistkowy
3
Juglandaceae
Carya ovata (Mill.) K.

Koch.
2
Orzesznik siedmiolistkowy
1
Carya laciniosa (F.
Michx.) Loud.
Am. Pn.
Europa wsch., Azja r.

& wsch.
Am. Pn. [pd.] & Am.

Pd.
Am. Pn. & Azja wsch.
Europa
rdziemn.
Europa pd.-wsch.
Europa r. & pd.
Europa, Azja pd. & zach.
Europa r. & wsch.
Europa pd.-wsch. &

Azja pd.-zach.,
Antropog.
Europa pd., Azja r. &

Afryka [pn.-zach.]
Europa pd.-wsch.
Europa pd.
Europa pd.-wsch.
rdziemn.
Europa pd.-wsch.
Europa pd.-wsch. & r.
rdziemn.
rdziemn. [zach.]
Europa pd.-wsch. &

Azja pd.-zach.
Europa
rdziemn.
Afryka, Azja pd.-zach.,

Indie, Madagaskar,
Sycylia
Am. Pn.
Azja [Japonia, Chiny,

Korea]
Europa & Azja
rdziemn.
Am. Pn. [pd.-wsch.]
Europa [pd.-wsch.] &

Azja Mn.
Am. Pn. [r. & wsch.]
Am. Pn. [rodk.]
XX w
1941
XX w
XVII w?
1862
XIX w
XX w
1809 ?
1994
1940
XX w
XVIII w [I] ?
XIX w
XIX w
XX w
XIX w
XIX w
XX w
2/2 XX w
XX w
XX w
1878
XIX w
1999
1805 [I]
XX w
1898
XX w
1805
1651 [I]
2/2 XX w
1808 [I]
XX w
1817 [I]
XX w
AN
AS
ASN
AS
ASN
AS
AS
ASN
ASN
Ef
Kn
Ef
Kn
Ar
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn?
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn
Ar
Ef
Ef
Kn
Kn
Ar
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
inwazyjny
zadomowiony,
ustpujcy (CR)
niezadomowiony
120
Fagaceae
Bignoniaceae
Apiaceae
Celastraceae
Asteraceae
Asteraceae
Kasztan jadalny
Surmia bignoniowa
Skleropoa sztywna
Wczydo polne
Dawisz okrgolistny
Wizowiec zachodni
Kolczatek orzsiony
Chaber kolcy
Castanea sativa Mill.

Catalpa bignonioides
Walt.
Catapodium rigidum (L.) C. E.
Hubb.
Caucalis platycarpos L.
[= C. daucoides L.]
Celastrus orbiculatus
Thunb.
Celtis occidentalis L.
Cenchrus ciliaris L.
[= Pennisetum
cenchroides Rich., nom.
illeg.]
Centaurea calcitrapa L.
Asteraceae
Chaber drobnokoszyczkowy
[= Ch. Bibersteina]
Chaber blady
Chaber wenisty
Centaurea micranthos
[= C. biebersteinii DC.;
C. stoebe subsp.
micranthos Hayek]
Centaurea ovina Pall.
ex Willd.
Centaurea solstitialis L.
Rosaceae
Rosaceae
Ranunculaceae
Aspleniaceae
Apiaceae
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Winia wonna (Antypka)
Winia pospolita typowa
Jaskierek podolski
ledzionka skalna
wierzbek zotawy
Szczodrzeniec wyduony
Rumian dwubarwny
[= R. poredni]
Rumianek pospolity
Rumianek bezpromieniowy
Komosa pimowa
Komosa ocista
[= K. ciernista]
Komosa Berlandiera
Cerasus mahaleb (L.)

Mill.
[= Prunus mahaleb L.]
Cerasus vulgaris Mill.
subsp. vulgaris
[= Prunus cerasus L.]
Ceratocephala testiculata
(Crantz) Roth
[= Ceratocephalus orthoceras
DC.]
Ceterach officinarum DC.
Chaerophyllum
aureumL.
Chamaecytisus glaber (L. f.)
Rothm.
Chamaemelum mixtum (L.) All.
Chamomilla recutita
(L.) Rauschert
Chamomilla suaveolens (Pursh) Rydb.
[= Matricaria discoidea
DC.]
Chenopodium
ambrosioides L.
Chenopodium
aristatum L.
Chenopodium berlandieri
Moq.
Fabaceae
bylina
Asteraceae
Centaurea trichocephala
M.Bieb. ex Willd.
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
krzewinka
bylina
bylina
rolina roczna
krzew, drzewo
drzewo, krzew
bylina
Asteraceae
Chaber zaalpejski
4
rolina dwuletnia
Centaurea transalpina
Schleich. ex DC.
[= C. nigrescens subsp.
transalpina (Schleicher
ex DC.) Nyman; C.
dubia Suter]
3
Asteraceae
2
Chaber wskokoszyczkowy
rolina roczna
lub dwuletnia
bylina
bylina
Centaurea tenuiflora DC.
Asteraceae
Asteraceae
bylina
rolina roczna lub
dwuletnia
Asteraceae
Asteraceae
Centaurea diluta Aiton

Centaurea melitensis L.
rolina roczna
rolina
dwuletnia
bylina
drzewo
krzew
- pncze
rolina roczna
rolina roczna
drzewo
drzewo
drzewo
rolina roczna
lub dwuletnia
Chaber maltaski
4
drzewo
Asteraceae
Chaber bawatek
Chaber drobnogwkowy
Centaurea cyanus L.
Centaurea diffusa Lam.
Poaceae
Ulmaceae
Poaceae
Juglandaceae
Orzesznik piciolistkowy
3
Juglandaceae
Carya ovata (Mill.) K.

Koch.
2
Orzesznik siedmiolistkowy
1
Carya laciniosa (F.
Michx.) Loud.
Am. Pn.
Europa wsch., Azja r.

& wsch.
Am. Pn. [pd.] & Am.

Pd.
Europa
rdziemn.
Europa pd.-wsch.
Europa r. & pd.
Europa, Azja pd. & zach.
Europa r. & wsch.
Europa pd.-wsch. &

Azja pd.-zach.,
Antropog.
Europa pd., Azja r. &

Afryka [pn.-zach.]
Europa pd.-wsch.
Europa pd.
Europa pd.-wsch.
rdziemn.
Europa pd.-wsch.
Europa pd.-wsch. & r.
rdziemn.
rdziemn. [zach.]
Europa pd.-wsch. &

Azja pd.-zach.
Europa
rdziemn.
Afryka, Azja pd.-zach.,

Indie, Madagaskar,
Sycylia
Am. Pn.
Azja [Japonia, Chiny,

Korea]
Europa & Azja
rdziemn.
Am. Pn. [pd.-wsch.]
Europa [pd.-wsch.] &

Azja Mn.
Am. Pn. [rodk.]
XX w
1941
XX w
XVII w?
1862
XIX w
XX w
1809 ?
1994
1940
XX w
XVIII w [I] ?
XIX w
XIX w
XX w
XIX w
XIX w
XX w
2/2 XX w
XX w
XX w
1878
XIX w
1999
1805 [I]
XX w
1898
XX w
1805
1651 [I]
2/2 XX w
1808 [I]
XX w
1817 [I]
XX w
AN
AS
ASN
AS
ASN
AS
AS
ASN
ASN
Ef
Kn
Ef
Kn
Ar
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn?
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn
Ar
Ef
Ef
Kn
Kn
Ar
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
inwazyjny
zadomowiony,
ustpujcy (CR)
niezadomowiony
120
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Komosa rzgowa
Komosa olbrzymia
Komosa kozia
Komosa wielkolistna
Komosa murowa
Komosa kalinolistna
Komosa szypuowa
Komosa kowa
[= K. wskolistna]
Komosa australijska
Komosa mierdzca
Komosa drobnolistna
Chenopodium foliosum
Asch.
Chenopodium giganteum D.
Don
Chenopodium hircinum
Schrad.
Chenopodium
hybridum L.
Chenopodium murale
L.
Chenopodium
opulifolium Schrad. ex
W. D. J. Koch & Ziz
Chenopodium
pedunculare Bertol.
Chenopodium pratericola
Rydb.
Chenopodium pumilio
R. Br.
[= Ch. carinatum R. Br.]
Chenopodium
schraderanum Schult.
[= Ch. foetidum
Schrad.]
Chenopodium
striatiforme Murr
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Brassicaceae
Asteraceae
Asteraceae
Cucurbitaceae
Portulacaceae
Portulacaceae
Komosa zielona
Komosa trjkatna
Komosa mierzliwa
Chlorynka rzgowata
Rozsobnik delikatny
Zocie wiecowy
[= Z. wiecowaty, Z.
koronowy]
Zocie polny
Cykoria endywia
[= Endywia, Szczerbak
wielki]
Cykoria podrnik typowa
Arbuz kolokwinta
(Kolokwinta, Kolocynta)
Klajtonia wskolistna
Klajtonia przeszyta
Powojnik pncy
Chenopodium
suecicum Murr
[= Ch. viride auct.]
Chenopodium
urbicumL.
Chenopodium
vulvariaL.
Chloris virgata Sw.
Chorispora tenella (Pall.) DC.
Chrysanthemum
coronarium L.
Chrysanthemum
segetum L.
Cichorium endivia L.
subsp. divaricatum
(Schousb.) P. D. Sell
Cichorium intybus L.
subsp. intybus
Citrullus colocynthis (L.)
Schrad.
Claytonia linearis
Douglas
[= Montia linearis
(Douglas) Greene]
Claytonia perfoliata
Donn ex Willd.
[= Montia perfoliata
(Donn ex Willd.)
Howell
Clematis vitalba L.
Ranunculaceae
Asteraceae
Asteraceae
Poaceae
Chenopodiaceae
Komosa wzniesiona
[= K. sztywna, K. prkowana]
Chenopodium strictum
Roth
[= Ch. album L. subsp.
striatum (Kraan) Murr]
Chenopodiaceae
Komosa jesienna
Chenopodium
ficifolium SM.
rolina roczna
Chenopodiaceae
Komosa gwkowata
krzew
pncze
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
Chenopodium
capitatum (L.) Asch.
Chenopodiaceae
bylina
Komosa wonna
3
Chenopodiaceae
Chenopodium botrys L.
2
Komosa strzakowata
1
Chenopodium
bonus-henricus L.
Europa [zach., r., pd.],

Afryka [pn.-zach.], Azja
[Kaukaz]
Am. Pn.
Am. Pn.
Afryka, Azja
Europa & Azja
rdziemn.
Europa & Afryka
rdziemn.
Europa pd.-wsch. & Azja
Am. Pn. [zach.], Am. r. & Am.

Pd.
Europa & Azja
Europa & Azja
Am. Pn., Europa pn. &

Azja pn.
Azja r.
Europa & Azja
Afryka Pn.
Australia & Nowa

Zelandia
Am. Pn.
Europa
rdziemn.
Europa & Azja
Antropog.
Am. Pd.
Azja [Indie pn.]
Azja & Europa pd.
Azja
Am. Pn.
Azja r.
Europa
1613*
XVIII w
1847
XX w
XX w
XX w
XX w
XX w
XIX w
XIX w
1827
1891
1882
1964
1974
XX w
1874
XX w
XX w
XX w
XIX w
1613*
1829
1837
ASN
AS
AS
AS
Kn
Ef
Ef
Ef
Ar
Ef?
Ar
Ef?
Ef
Ef
Ar
Ar
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Ar
Ar
Ar
Ef
Ef
Ef
Ar
Ef?
Kn
Ar
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
Niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (CR)
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
122
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Komosa rzgowa
Komosa olbrzymia
Komosa kozia
Komosa wielkolistna
Komosa murowa
Komosa kalinolistna
Komosa szypuowa
Komosa kowa
[= K. wskolistna]
Komosa australijska
Komosa mierdzca
Komosa drobnolistna
Chenopodium foliosum
Asch.
Chenopodium giganteum D.
Don
Chenopodium hircinum
Schrad.
Chenopodium
hybridum L.
Chenopodium murale
L.
Chenopodium
opulifolium Schrad. ex
W. D. J. Koch & Ziz
Chenopodium
pedunculare Bertol.
Chenopodium pratericola
Rydb.
Chenopodium pumilio
R. Br.
[= Ch. carinatum R. Br.]
Chenopodium
schraderanum Schult.
[= Ch. foetidum
Schrad.]
Chenopodium
striatiforme Murr
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Brassicaceae
Asteraceae
Asteraceae
Cucurbitaceae
Portulacaceae
Portulacaceae
Komosa zielona
Komosa trjkatna
Komosa mierzliwa
Chlorynka rzgowata
Rozsobnik delikatny
Zocie wiecowy
[= Z. wiecowaty, Z.
koronowy]
Zocie polny
Cykoria endywia
[= Endywia, Szczerbak
wielki]
Cykoria podrnik typowa
Arbuz kolokwinta
(Kolokwinta, Kolocynta)
Klajtonia wskolistna
Klajtonia przeszyta
Powojnik pncy
Chenopodium
suecicum Murr
[= Ch. viride auct.]
Chenopodium
urbicumL.
Chenopodium
vulvariaL.
Chloris virgata Sw.
Chorispora tenella (Pall.) DC.
Chrysanthemum
coronarium L.
Chrysanthemum
segetum L.
Cichorium endivia L.
subsp. divaricatum
(Schousb.) P. D. Sell
Cichorium intybus L.
subsp. intybus
Citrullus colocynthis (L.)
Schrad.
Claytonia linearis
Douglas
[= Montia linearis
(Douglas) Greene]
Claytonia perfoliata
Donn ex Willd.
[= Montia perfoliata
(Donn ex Willd.)
Howell
Clematis vitalba L.
Ranunculaceae
Asteraceae
Asteraceae
Poaceae
Chenopodiaceae
Komosa wzniesiona
[= K. sztywna, K. prkowana]
Chenopodium strictum
Roth
[= Ch. album L. subsp.
striatum (Kraan) Murr]
Chenopodiaceae
Komosa jesienna
Chenopodium
ficifolium SM.
rolina roczna
Chenopodiaceae
Komosa gwkowata
krzew
pncze
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
Chenopodium
capitatum (L.) Asch.
Chenopodiaceae
bylina
Komosa wonna
3
Chenopodiaceae
Chenopodium botrys L.
2
Komosa strzakowata
1
Chenopodium
bonus-henricus L.
Europa [zach., r., pd.],

Afryka [pn.-zach.], Azja
[Kaukaz]
Am. Pn.
Am. Pn.
Afryka, Azja
Europa & Azja
rdziemn.
Europa & Afryka
rdziemn.
Europa pd.-wsch. & Azja
Am. Pn. [zach.], Am. r. & Am.

Pd.
Europa & Azja
Europa & Azja
Am. Pn., Europa pn. &

Azja pn.
Azja r.
Europa & Azja
Afryka Pn.
Australia & Nowa

Zelandia
Am. Pn.
Europa
rdziemn.
Europa & Azja
Antropog.
Am. Pd.
Azja [Indie pn.]
Azja & Europa pd.
Azja
Am. Pn.
Azja r.
Europa
1613*
XVIII w
1847
XX w
XX w
XX w
XX w
XX w
XIX w
XIX w
1827
1891
1882
1964
1974
XX w
1874
XX w
XX w
XX w
XIX w
1613*
1829
1837
ASN
AS
AS
AS
Kn
Ef
Ef
Ef
Ar
Ef?
Ar
Ef?
Ef
Ef
Ar
Ar
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Ar
Ar
Ar
Ef
Ef
Ef
Ar
Ef?
Kn
Ar
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
Niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (CR)
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
122
Commelinaceae
Komelina pospolita
Szczw plamisty
Commelina communis
L.
Conium maculatum L.
Ostreczka wschodnia
Ostreczka (Ostrka)
polna
Konyza argentyska (Przymiotno
buenosaryjskie)
Konyza (Przymiotno)
kanadyjska
Consolida orientalis (J.

Gay) Schrdinger
Consolida regalis S. F.
Gray
Conyza bonariensis (L.)
Cronquist
Conyza canadensis (L.)

Cronquist
[= Erigeron canadensis
L.]
Chenopodiaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Wrzosowiec lnicy
Dere rozogowy
Cieciorka skorpionowata
Wrong podwjny
Wrong grzebieniasty
Corispermum nitidum
Kit. ex Schult.
Cornus sericea L.
emend. Murray [= C.
stolonifera Michx.]
Coronilla scorpioides (L.) W. D.
J. Koch
Coronopus didymus (L.)

Sm.
Coronopus squamatus
(Forssk.) Asch.
[= C. procumbens
Gilib.]
Rosaceae
Rosaceae
Asteraceae
Rosaceae
Rosaceae
Irga rozkrzewiona
Irga byszczca
Kotula rumianowata
Gg wachlarzowaty
Gg szypukowy
Ppawa zota
Ppawa cuchnca
Cotoneaster divaricatus
Rehder & E. H. Wilson
Cotoneaster lucidus
Schltdl.
Cotula anthemoides L.
Crataegus flabellata
(Bosc ex Spach) K.
Koch
Crataegus pedicellata
Sarg.
[= C. coccinea Hort.]
Crepis aurea (L.) Cass.
Crepis foetida L. s. str.
Crepis neglecta L.
Fumariaceae
Kokorycz ta
[= K. zocista]
Corydalis lutea (L.) DC.

[= Pseudofumaria lutea
(L.) Borkh.]
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Fumariaceae
Corydalis claviculata (L.) DC.
Fabaceae
Cornaceae
Chenopodiaceae
Wrzosowiec Marschalla
Corispermum
marschallii Steven
rolina roczna
rolina roczna
bylina
krzew, drzewo
krzew
rolina roczna
krzew
krzew
bylina
rolina roczna,
pnca
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
krzew
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
3
Chenopodiaceae
2
Wrzosowiec cienkoskrzydekowy
1
Corispermum
leptopterum (Asch.)
Iljin
rolina roczna
Chenopodiaceae
Wrzosowiec poredni
Corispermum
intermedium
Schweigg.
rolina roczna
Chenopodiaceae
rolina roczna
Orobanchaceae
Wrzosowiec hyzopolistny
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
Asteraceae
Asteraceae
Ranunculaceae
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
Corispermum
hyssopifolium L.
Cordylanthus
maritimus Nutt.
Brassicaceae
Pszonacznik wschodni
Conringia orientalis (L.)

Dumort.
Brassicaceae
Apiaceae
Conopodium majus (Gouan)

Loret
Apiaceae
Commelinaceae
Komelina niebieska
Commelina coelestis L.
bylina
rolina roczna
Asteraceae
rolina
dwuletnia lub
bylina
Coleostephus myconis (L.)

Rchb.
[= Chrysanthemum myconis L.]
Brassicaceae
4
rolina roczna
rolina roczna
Koincja lakowata
Coincya monensis (L.)

Greuter & Burdet
[= Rhynchosinapsis
cheiranthos (Vill.)
Dandy]
3
Brassicaceae
Brassicaceae
Warzucha lekarska
Cochlearia officinalis L.
2
Warzucha duska
1
Cochlearia danica L.
rdziemn.
Europa pd.
Europa r. [Alpy]
Am. Pn. [pn.-wsch.]
Am. Pn. [pn.-wsch.]
Afryka pn. & Azja pd.-zach.
Azja wsch. [Syberia]
Azja wsch. [Chiny]
Europa r. [Alpy]
Europa zach.
Europa
Am. Pd.
rdziemn.
Am. Pn. [wsch. & r.]
Europa wsch.
Europa pd.
Europa & Azja
Europa pd.-zach.
Europa wsch. & Azja
Am. Pn.
Am. Pn. [pn.]
Am. Pn.
Europa & Azja
rdziemn.
Europa, Azja & Afryka
Europa zach.

pn.
Azja wsch.
Am. Pn. [pd.]
rdziemn.
Europa pd. & zach.
Europa
Europa pd. & zach.
XIX w
XX w
XIX/XX w
1995
1810 [I]
XX w
1928 [I]
2/2 XX w
XIX w
1889 [I] XX w
1925 [I]
XX w
1884
1825
XIX w
XX w
1805 [I]
XX w
1967
1994
1730
1825
1837
1931
XIX/XX w
XX w
XX w
1932
XIX w
XIX w
XIX w
XIX w
ASN
AS
ASN
ASN
ASN
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Ar
Ef
Ef
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Ef
Ar
Ef
Ar
Ef
Ar
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony, wymaga
krytycznej rewizji
zadomowiony
zadomowiony, niejasny
status taksonomiczny,
wymaga krytycznej rewizji
niezadomowiony
chwast
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (CR)
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
124
Commelinaceae
Komelina pospolita
Szczw plamisty
Commelina communis
L.
Conium maculatum L.
Ostreczka wschodnia
Ostreczka (Ostrka)
polna
Konyza argentyska (Przymiotno
buenosaryjskie)
Konyza (Przymiotno)
kanadyjska
Consolida orientalis (J.

Gay) Schrdinger
Consolida regalis S. F.
Gray
Conyza bonariensis (L.)
Cronquist
Conyza canadensis (L.)

Cronquist
[= Erigeron canadensis
L.]
Chenopodiaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Wrzosowiec lnicy
Dere rozogowy
Cieciorka skorpionowata
Wrong podwjny
Wrong grzebieniasty
Corispermum nitidum
Kit. ex Schult.
Cornus sericea L.
emend. Murray [= C.
stolonifera Michx.]
Coronilla scorpioides (L.) W. D.
J. Koch
Coronopus didymus (L.)

Sm.
Coronopus squamatus
(Forssk.) Asch.
[= C. procumbens
Gilib.]
Rosaceae
Rosaceae
Asteraceae
Rosaceae
Rosaceae
Irga rozkrzewiona
Irga byszczca
Kotula rumianowata
Gg wachlarzowaty
Gg szypukowy
Ppawa zota
Ppawa cuchnca
Cotoneaster divaricatus
Rehder & E. H. Wilson
Cotoneaster lucidus
Schltdl.
Cotula anthemoides L.
Crataegus flabellata
(Bosc ex Spach) K.
Koch
Crataegus pedicellata
Sarg.
[= C. coccinea Hort.]
Crepis aurea (L.) Cass.
Crepis foetida L. s. str.
Crepis neglecta L.
Fumariaceae
Kokorycz ta
[= K. zocista]
Corydalis lutea (L.) DC.

[= Pseudofumaria lutea
(L.) Borkh.]
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Fumariaceae
Corydalis claviculata (L.) DC.
Fabaceae
Cornaceae
Chenopodiaceae
Wrzosowiec Marschalla
Corispermum
marschallii Steven
rolina roczna
rolina roczna
bylina
krzew, drzewo
krzew
rolina roczna
krzew
krzew
bylina
rolina roczna,
pnca
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
krzew
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
3
Chenopodiaceae
2
Wrzosowiec cienkoskrzydekowy
1
Corispermum
leptopterum (Asch.)
Iljin
rolina roczna
Chenopodiaceae
Wrzosowiec poredni
Corispermum
intermedium
Schweigg.
rolina roczna
Chenopodiaceae
rolina roczna
Orobanchaceae
Wrzosowiec hyzopolistny
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
Asteraceae
Asteraceae
Ranunculaceae
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
Corispermum
hyssopifolium L.
Cordylanthus
maritimus Nutt.
Brassicaceae
Pszonacznik wschodni
Conringia orientalis (L.)

Dumort.
Brassicaceae
Apiaceae
Conopodium majus (Gouan)

Loret
Apiaceae
Commelinaceae
Komelina niebieska
Commelina coelestis L.
bylina
rolina roczna
Asteraceae
rolina
dwuletnia lub
bylina
Coleostephus myconis (L.)

Rchb.
[= Chrysanthemum myconis L.]
Brassicaceae
4
rolina roczna
rolina roczna
Koincja lakowata
Coincya monensis (L.)

Greuter & Burdet
[= Rhynchosinapsis
cheiranthos (Vill.)
Dandy]
3
Brassicaceae
Brassicaceae
Warzucha lekarska
Cochlearia officinalis L.
2
Warzucha duska
1
Cochlearia danica L.
rdziemn.
Europa pd.
Europa r. [Alpy]
Am. Pn. [pn.-wsch.]
Am. Pn. [pn.-wsch.]
Afryka pn. & Azja pd.-zach.
Azja wsch. [Syberia]
Azja wsch. [Chiny]
Europa r. [Alpy]
Europa zach.
Europa
Am. Pd.
rdziemn.
Europa wsch.
Europa pd.
Europa & Azja
Europa pd.-zach.
Europa wsch. & Azja
Am. Pn.
Am. Pn. [pn.]
Am. Pn.
Europa & Azja
rdziemn.
Europa zach.

pn.
Azja wsch.
Am. Pn. [pd.]
rdziemn.
Europa pd. & zach.
Europa
Europa pd. & zach.
XIX w
XX w
XIX/XX w
1995
1810 [I]
XX w
1928 [I]
2/2 XX w
XIX w
1889 [I] XX w
1925 [I]
XX w
1884
1825
XIX w
XX w
1805 [I]
XX w
1967
1994
1730
1825
1837
1931
XIX/XX w
XX w
XX w
1932
XIX w
XIX w
XIX w
XIX w
ASN
AS
ASN
ASN
ASN
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Ar
Ef
Ef
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Ef
Ar
Ef
Ar
Ef
Ar
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony, wymaga
krytycznej rewizji
zadomowiony
zadomowiony, niejasny
status taksonomiczny,
wymaga krytycznej rewizji
niezadomowiony
chwast
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (CR)
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
124
Cuscutaceae
Cuscutaceae
Cuscutaceae
Primulaceae
Kanianka polna
Kanianka lnowa
Kanianka amerykaska
Kanianka wonna
Kanianka koniczynowa
Cyklamen purpurowy
[= C. europejski]
Cymbalaria (Lnica)
bluszczykowata
Cuscuta campestris
Yunck.
Cuscuta epilinum
Weihe ex Boenn.
Cuscuta gronovii Willd.
ex Schult. in Roem. &
Schult.
Cuscuta suaveolens Ser.
Cuscuta trifolii Bab. &

Gibson
Cyclamen purpurascens
Mill.
[= C. europaeum L.]
Cymbalaria muralis P.
Gaertn., B. Mey. et
Schr.
[= Linaria cymbalaria
(L.) Mill.]
rolina roczna
rolina roczna
Poaceae
Solanaceae
Brassicaceae
Caryophyllaceae
Bielu dzidzierzawa
Marchew zota
Stulicha psia
Godzik brodaty
Naparstnica rdzawa
Dasypyrum villosum (L.) P.

Candargy
[= Haynaldia villosa (L.) Schur
Datura stramonium L.
Daucus aureus Desf.
Descurainia sophia (L.)

Webb ex Prantl
Dianthus barbatus
L.s.s.
Digitalis ferruginea L.
Brassicaceae
Fabaceae
Dwurzd murowy
Dwurzd wskolistny
Szyplin piciolistny
Diplotaxis muralis (L.)

DC.
Diplotaxis tenuifolia (L.)
DC.
Dorycnium pentaphyllum
Scop. s. str.
Poaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Dinebra odgita
Poaceae
Palusznik krwawy
Digitaria sanguinalis
(L.) Scop.
Dwurzd rokiettowaty
Poaceae
Palusznik nitkowaty
Digitaria ischaemum
(Schreb.) H. L. Mhl
Diplotaxis erucoides (L.) DC.
Scrophulariaceae
Naparstnica purpurowa
Digitalis purpurea L.
Dinebra retroflexa (Vahl) Panz.
Scrophulariaceae
Digitalis laevigata Waldst. &

Kit.
Scrophulariaceae
Apiaceae
rolina roczna
bylina lub
pkrzew
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
rolina dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
Poaceae
bylina
Cyperaceae
Cibora Houghtona
3
Cyperaceae
Dactyloctenium
aegypticum (L.) P.
Beauv.
Cyperus houghtonii Torr.
2
Cibora jadalna
Cyperus esculentus L.
bylina
Cyperaceae
Cyperus declinatus Moench

[= C. eragrostis Lam.;
C.vegetus Willd.]
rolina roczna
rolina roczna
Poaceae
Cyperaceae
Cynosurus echinatus L.
Cyperus congestus Vahl
Grzebienica najeona
bylina
Boraginaceae
Cynoglossum microglochin
Benth.
bylina
Poaceae
Cynodon dactylon (L.)

Pers.
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
pasoyt
rolina roczna
pasoyt
rolina roczna
pasoyt
rolina roczna
pasoyt
rolina roczna
pasoyt
rolina roczna
pasoyt
rolina roczna
bylina
rolina dwuletnia
rolina roczna
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Cuscutaceae
Cuscutaceae
4
rolina roczna
Cymbalaria pilosa (Jacq.) L. H.

Bailey
Cynodon palczasty (Trawa

bermudzka)
Cuscutaceae
Kanianka poudniowa
Cuscuta australis R. Br.
Iridaceae
Crupina vulgaris Cass.
Asteraceae
Krokus (Szafran) wiosenny

Krupina pospolita
Crocus vernus (L.) Hill
Asteraceae
Crepis versicaria L.
Asteraceae
Asteraceae
Ppawa szczeciniasta
3
Asteraceae
Crepis setosa Haller f.
Ppawa nicejska
Crepis sancta (L.) Babc.
Crepis nicaensis Balb.
Europa pd.
Europa pd. & zach.,

[Azja & Afryka]
Europa pd. & zach.,

[Afryka]
rdziemn.
Afryka & Azja pd.
Azja
Europa
Europa zach.
Europa pd. & wsch
Europa pd. & wsch.,

Azja zach.
Europa r. & pd.
Azja
rdziemn.
Am. Pn. [pd.-wsch.]
Afryka & Azja pd.
Am. Pn.
Afryka pn., Azja wsch.

& Europa pd.
Am. Pn. & Am. Pd.
Afryka pd.
rdziemn.
Azja r.
Tropiki i subtropiki
rdziemn. [Wochy]
Europa pd.
Europa pd.
Europa pd.
Am. Pn.
Am. Pn.
Europa & Azja
Am. Pn. [zach.]
Europa pd.
Eurazja
Europa r.
Europa pd. & zach.
Europa r. & pd.
rdziemn.
rdziemn.
XX w
1652
1836
1851
XX w
1961
1809 ?
1862
1927
XX w
XVI w?
XX w
1613*
1652
1825
1837
XX w
XIX w
XX w
2003
XX w
XX w
XX w
XX w
XIX w
1936
1837
1/2 XX w
1866
XIX w
XX w
1939
XX w
1891
XIX w
XX w
XIX w
XX w
XIX w
AS
ASN
AS
AS
Ef
Kn
Kn
Ef
Ef
Ar
Ar
Kn
Ef
Ef
Kn
Ar
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Ar
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
wymary (Ex)
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
126
Dinebra odgita
Dwurzd rokiettowaty
Dwurzd murowy
Dwurzd wskolistny
Szyplin piciolistny
Dinebra retroflexa (Vahl) Panz.
Diplotaxis muralis (L.)

DC.
Diplotaxis tenuifolia (L.)

DC.
Dorycnium pentaphyllum
Scop. s. str.
Palusznik krwawy
Digitaria sanguinalis
(L.) Scop.
Diplotaxis erucoides (L.) DC.
Palusznik nitkowaty
Digitaria ischaemum
(Schreb.) H. L. Mhl
Fabaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Digitalis purpurea L.
Naparstnica rdzawa
Digitalis ferruginea L.
Caryophyllaceae
Scrophulariaceae
Godzik brodaty
Dianthus barbatus
L. s. s.
Apiaceae
Brassicaceae
Digitalis laevigata Waldst. &

Kit.
Marchew zota
Stulicha psia
Descurainia sophia (L.)

Webb ex Prantl
Solanaceae
Bielu dzidzierzawa
Datura stramonium L.
Daucus aureus Desf.
Poaceae
Dasypyrum villosum (L.) P.

Candargy
[= Haynaldia villosa (L.) Schur
Cyperaceae
Poaceae
Cibora Houghtona
3
Cyperaceae
Dactyloctenium
aegypticum (L.) P.
Beauv.
Cyperus houghtonii Torr.
Cibora jadalna
Cyperus esculentus L.
bylina lub
pkrzew
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
rolina dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
Europa pd.
Europa pd. & zach.,

[Azja & Afryka]
Europa pd. & zach.,

[Afryka]
rdziemn.
Afryka & Azja pd.
Azja
Europa
Europa zach.
Europa pd. & wsch
Europa pd. & wsch.,

Azja zach.
Europa r. & pd.
Azja
rdziemn.
Am. Pn. [pd.-wsch.]
Afryka & Azja pd.
Am. Pn.
Afryka pn., Azja wsch.

& Europa pd.
XX w
1652
1836
1851
XX w
1961
1809 ?
1862
1927
XX w
XVI w?
XX w
1613*
1652
1825
1837
XX w
XIX w
XX w
2003
AS
ASN
Ef
Kn
Kn
Ef
Ef
Ar
Ar
Kn
Ef
Ef
Kn
Ar
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
Chwastnica jadalna
Chwastnica
drobnokosowa
Kolczurka (Echinocystis)
klapowana
Echinochloa esculenta
(A. Braun) H. Scholz
Echinochloa microstachya (Wiegand) Rydb.
Echinocystis lobata
(F. Michx.) Torr. et A.
Gray
Asteraceae
Przegorzan kulisty
mijowiec babkowaty
Oliwnik wskolistny
Echinops exaltatus
Schrad.
[= E. commutatus Jur.]
Echinops sphaerocephalus L.
Echium plantagineum L.
Elaeagnus angustifolia L.
Eleagnaceae
Boraginaceae
Asteraceae
Apiaceae
Przegorzan wgierski
Echinophora spinosa L.
Cucurbitaceae
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Rosaceae
Chwastnica jednostronna
(Kurze proso)
Poziomkwka indyjska
Duchesnea indica
(Andrews) Focke
Lamiaceae
(L.) P. Beauv.
[= Panicum crus-galli
L.]
Pszczelnik macierzankowy
Dracocephalum
thymiflorum L.
Lamiaceae
Lamiaceae
Poaceae
Pszczelnik
drobnokwiatowy
Dracocephalum
parviflorum Nutt.
3
Brassicaceae
Echinochloa colonum
(L.) Link
[= Panicum colonum L.]
Pszczelnik modawski
Dracocephalum moldavicum L.
Godek murowy
Draba muralis L.
krzew
rolina
dwuletnia
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
pnca
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
Europa pd. & Azja
Europa pd. & zach.
Europa wsch. & Azja

zach.
Europa wsch. & Azja

zach.
rdziemn.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn.
Antropog.
Azja
Azja pd.& pd.-wsch.
Indie & Azja wsch.
Europa wsch. & Azja
Am. Pn.
Azja & Europa
Europa [pd.], Azja

zach., Afryka [pn. &
zach.]
1651 [I]
XX w
XIX
XVI w
1613*
1652
1809
1897
1871
1937
1978
1993
XX w
2/2 XX w
XIX/XX w
XX w
XIX w
XX w
AS
AS
ASN
AS
AS
AS
Kn
Ef
Kn
Kn
Ef
Kn
Ef
Ef
Ar
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
chwast
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
128
rolina roczna
Lamiaceae
Rosaceae
Poaceae
Pszczelnik macierzankowy
Poziomkwka indyjska
Dracocephalum
thymiflorum L.
Duchesnea indica
(Andrews) Focke
Poaceae
Cucurbitaceae
Chwastnica
drobnokosowa
Kolczurka (Echinocystis)
klapowana
Echinochloa microstachya (Wiegand) Rydb.

Echinocystis lobata
(F.Michx.) Torr. et A.
Gray
Eleagnaceae
Oliwnik wskolistny
Elaeagnus angustifoliaL.
Hydrocharitaceae
Hydrocharitaceae
Lamiaceae
Onagraceae
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Asteraceae
Moczarka kanadyjska
Moczarka delikatna [= M.
nuttalla]
Marzymita grzebieniasta
[= Elszolcja orzsiona]
Perz kanadyjski
Wierzbownica
gruczoowata
Mika poabska
Mika wielka
Mika meksykaska
Mika drobna
Mika wieloodygowa
Mika owosiona
Mika zieleniejca
Erechtites jastrzbcowaty
Przymiotno biae
Elodea canadensis
Michx.
Elodea nuttallii
(Planch.) H. St. John
Elsholtzia ciliata
(Thunb.) Hyl.
[= E. patrini (Lepech.)
Garcke]
Elymus canadensis L.
Epilobium ciliatum Raf.
[= E. adenocaulon
Hausskn.]
Eragrostis albensis
Scholz
Eragrostis cilianensis
(All.) F. T. Hubb.
Eragrostis mexicana (Lag.) Link
Eragrostis minor Host

Eragrostis multicaulis
Steud.
Eragrostis pilosa (L.)
P.Beauv.
Eragrostis virescens J.Presl & C.
Presl
Erechtites hieraciifolia
(L.) Raf. ex DC.
Erigeron annuus (L.)
Pers.
Asteraceae
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Manneczka indyjska
Eleusine indica (L.)

Gaertn.
Eleagnaceae
Oliwnik srebrzysty
Elaeagnus commutata
Bernh. ex Rydb.
[= E. argentea Pursh]
Boraginaceae
mijowiec babkowaty
Echium plantagineumL.
Asteraceae
Przegorzan kulisty
Echinops sphaerocephalus L.
Asteraceae
Przegorzan wgierski
Echinops exaltatus
Schrad.
[= E. commutatus Jur.]
Apiaceae
Poaceae
Chwastnica jadalna
Echinochloa esculenta
(A. Braun) H. Scholz
Echinophora spinosa L.
Poaceae
(Kurze proso)
(L.) P. Beauv.
[= Panicum crus-galli
L.]
Echinochloa colonum
(L.) Link
[= Panicum colonum L.]
bylina
Lamiaceae
Pszczelnik
drobnokwiatowy
Dracocephalum
parviflorum Nutt.
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
bylina, wodna
bylina,
wodna
rolina roczna
krzew
krzew
rolina
dwuletnia
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
pnca
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
Lamiaceae
Pszczelnik modawski
4
rolina roczna
Dracocephalum moldavicum L.
3
Brassicaceae
2
Godek murowy
1
Draba muralis L.
Am. Pn. [pn.]
Am. Pn. & Pd. [pn.]
Am. Pn. & Am. Pd.
Eurazja
Azja wsch. & pd.-wsch.
Europa pd.-wsch. &

Azja zach.
Am. Pn. & Am. Pd.
Europa pd. & Afryka
Am. Pn. [pn.]
Am. Pn.
Azja wsch.
Am. Pn.
Am. Pn.
Tropiki i subtropiki
Am. Pn. [wsch.]
Europa pd. & Azja
Europa pd. & zach.
Europa wsch. & Azja

zach.
Europa wsch. & Azja

zach.
rdziemn.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn.
Antropog.
Azja
Azja pd.& pd.-wsch.
Indie & Azja wsch.
Europa wsch. & Azja
Am. Pn.
Azja & Europa
Europa [pd.], Azja

zach., Afryka [pn. &
zach.]
1830
1902
1936
XX w
1879
1838
XX w
XX w
1917
1959
1829 ?
1847
1990
1867
1941
XIX
1651 [I]
XX w
XIX
XVI w
1613*
1652
1809
1897
1871
1937
1978
1993
XX w
2/2 XX w
XIX/XX w
XX w
XIX w
XX w
AS
ASN
AN
ASN
AN
ASN
AN
AS
AS
ASN
AS
AS
AS
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Ef
Kn
Ef
Ef
Ar
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
chwast
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
128
Iglica malwowata
Iglica pimowa
Erodium malacoides (L.) LHr.

Erodium moschatum (L.) LHr.
Euphorbiaceae
Euphorbiaceae
Euphorbiaceae
Euphorbiaceae
Euphorbiaceae
Polygonaceae
Polygonaceae
Poaceae
Oleaceae
Fumariaceae
Fumariaceae
Fumariaceae
Wilczomlecz (Ostromlecz)
obrotny
rozesany
plamisty
ogrodowy
Wilczomlecz Seguiera
Wilczomlecz turyski
Gryka tatarka (Tatarka)
Rdestwka (Rdest)
powojowata
Kostrzewa kozia
Jesion pensylwaski
Dymnica wielkokwiatowa
[= D. pnca]
Dymnica gstokwiatowa
Dymnica murowa
Dymnica pospolita
Dymnica wskolistna
Dymnica
szerokodziakowa
Dymnica rowa
Euphorbia helioscopiaL.
Euphorbia humifusa
Willd.
Euphorbia maculata L.
Euphorbia peplus L.
Euphorbia seguierana
Neck.
Euphorbia taurinensis
All.
Fagopyrum tataricum
(L.) Gaertn.
Fallopia convolvulus
(L.) . Lve
Festuca rupicarpina
(Hack.) A. Kern.
Fraxinus pennsylvanica
Marshall
Fumaria capreolata L.
Fumaria densiflora DC.
Fumaria muralis Sond.ex W. D.
J. Koch.
Fumaria officinalis L.
Fumaria parviflora Lam.
Fumaria rostellata
Knaf.
Fumaria schleicheri
Soy.-Will.
Fumariaceae
Fumariaceae
Fumariaceae
Fumariaceae
Euphorbiaceae
Euphorbiaceae
sierpowaty
3
Euphorbiaceae
Euphorbia falcata L.
2
drobny
Euphorbia exigua L.
Euphorbiaceae
Brassicaceae
pstry
Brassicaceae
Pszonak Wahlenberga
Erysimum wahlenbergii
(Asch. & Engl.) Borbs
Euphorbia epithymoides L.
Brassicaceae
Pszonak obczysty
Erysimum repandum L.
Rutaceae
Brassicaceae
Pszonak sztywny
Erysimum marschallianum Andrz. ex M. Bieb.

[= E. durum J. Presl & C.
Presl]
Porczak syryjski
Brassicaceae
Pszonak siwy
Erysimum diffusum
Ehrh.
Ewodia Daniela
Brassicaceae
Pszonak ppawolistny
Erysimum crepidifolium
Rchb.
Euclidium syriacum (L.) R. Br.
Brassicaceae
Rukwilad rzepicholistny
[= R. rukwiolistny]
Erucastrum nasturtiifolium (Poir.) O. E. Schulz
Euodia daniellii (Benn.)

Hemsl.
Brassicaceae
Rukwilad francuski
Geraniaceae
Geraniaceae
Erucastrum gallicum
(Willd.) O. E. Schulz
Erodium stephanianum Willd.
Geraniaceae
Iglica wcinana
Erodium laciniatum (Cav.)

Willd.
Geraniaceae
Geraniaceae
Poaceae
Asteraceae
Erodium botrys (Cav.)

Bertol.
Woswka kosmata [= W. wenista]
Eriochloa villosa (Thunb.)

Kunth
2
Przymiotno gaziste
[= P. szczeciniste]
1
Erigeron ramosus
(Walt.) Brit., Ster. et
Pogg.
[= E. annuus (L.) Pers.
subsp. strigosus (Muhl.
ex Willd.) Wagenitz]
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
drzewo
bylina
rolina roczna,
pnca
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
drzewo, krzew
rolina roczna
bylina
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna lub

dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
Europa & Azja
Europa
rdziemn.
Europa
Europa zach. & Afryka pn.
Europa & Azja
rdziemn.
Europa r. [Alpy]
Europa & Azja
Antropog.
Europa pd. & Azja r.
Europa pd. & Azja

zach.
Europa
Am. Pn.
Azja wsch.
Europa

pd.-zach., Afryka pn.
Europa
Europa
Azja
[Chiny, Korea]
Europa wsch., Azja pd.& zach.
Europa r. [Karpaty]
Eurazja
Europa pd.-wsch. &

Azja
Europa pd.-wsch.
Europa r. & pd.-zach.
Europa pd.-zach.
Europa pd. & zach.
Azja
Europa pd.-zach.
rdziemn.
rdziemn.
Azja wsch.
Am. Pn. [pn.]
XIX w
XX w
1845
XIX w
1805 [I]
1/2 XIX w
1995
XX w
1843
2/2 XIX w
1846
XIX w
1928 [I]
XX w
XIX w
1974
XIX/XX w
1985
XIX w
XIX w
XX w
1936
XX w
XIX w
XX w
XX w
1967
XX w
1888
ASN
ASN
AS
AS
AS
Ar
Ar
Ef
Ar
Ef
Ef
Ef
Kn
Kn
Ar
Kn
Ef
Ef
Ar
Kn
Kn
Ar
Ar
Ar
Kn
Kn
Ef
Kn
Ar
Kn
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Kn
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony,
ustpujcy (CR)
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
zadomowiony,
ustpujcy
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony ustpujcy
(CR)
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
130
Iglica malwowata
Iglica pimowa
Erodium malacoides (L.) LHr.

Erodium moschatum (L.) LHr.
Euphorbiaceae
Euphorbiaceae
Euphorbiaceae
Euphorbiaceae
Euphorbiaceae
Polygonaceae
Polygonaceae
Poaceae
Oleaceae
Fumariaceae
Fumariaceae
Fumariaceae
obrotny
rozesany
plamisty
ogrodowy
Wilczomlecz Seguiera
Wilczomlecz turyski
Gryka tatarka (Tatarka)
Rdestwka (Rdest)
powojowata
Kostrzewa kozia
Jesion pensylwaski
Dymnica wielkokwiatowa
[= D. pnca]
Dymnica gstokwiatowa
Dymnica murowa
Dymnica pospolita
Dymnica wskolistna
Dymnica
szerokodziakowa
Dymnica rowa
Euphorbia helioscopiaL.
Euphorbia humifusa
Willd.
Euphorbia maculata L.
Euphorbia peplus L.
Euphorbia seguierana
Neck.
Euphorbia taurinensis
All.
Fagopyrum tataricum
(L.) Gaertn.
Fallopia convolvulus
(L.) . Lve
Festuca rupicarpina
(Hack.) A. Kern.
Marshall
Fumaria capreolata L.
Fumaria densiflora DC.
Fumaria muralis Sond.ex W. D.
J. Koch.
Fumaria officinalis L.
Fumaria parviflora Lam.
Fumaria rostellata
Knaf.
Fumaria schleicheri
Soy.-Will.
Fumariaceae
Fumariaceae
Fumariaceae
Fumariaceae
Euphorbiaceae
Euphorbiaceae
sierpowaty
3
Euphorbiaceae
Euphorbia falcata L.
2
drobny
Euphorbia exigua L.
Euphorbiaceae
Brassicaceae
pstry
Brassicaceae
Pszonak Wahlenberga
Erysimum wahlenbergii
(Asch. & Engl.) Borbs
Euphorbia epithymoides L.
Brassicaceae
Pszonak obczysty
Erysimum repandum L.
Rutaceae
Brassicaceae
Pszonak sztywny
Erysimum marschallianum Andrz. ex M. Bieb.

[= E. durum J. Presl & C.
Presl]
Porczak syryjski
Brassicaceae
Pszonak siwy
Erysimum diffusum
Ehrh.
Ewodia Daniela
Brassicaceae
Pszonak ppawolistny
Erysimum crepidifolium
Rchb.
Euclidium syriacum (L.) R. Br.
Brassicaceae
Rukwilad rzepicholistny
[= R. rukwiolistny]
Erucastrum nasturtiifolium (Poir.) O. E. Schulz
Euodia daniellii (Benn.)

Hemsl.
Brassicaceae
Rukwilad francuski
Geraniaceae
Geraniaceae
Erucastrum gallicum
(Willd.) O. E. Schulz
Erodium stephanianum Willd.
Geraniaceae
Iglica wcinana
Erodium laciniatum (Cav.)

Willd.
Geraniaceae
Geraniaceae
Poaceae
Asteraceae
Erodium botrys (Cav.)

Bertol.
Woswka kosmata [= W. wenista]
Eriochloa villosa (Thunb.)

Kunth
2
Przymiotno gaziste
[= P. szczeciniste]
1
Erigeron ramosus
(Walt.) Brit., Ster. et
Pogg.
[= E. annuus (L.) Pers.
subsp. strigosus (Muhl.
ex Willd.) Wagenitz]
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
drzewo
bylina
rolina roczna,
pnca
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
drzewo, krzew
rolina roczna
bylina
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna lub

dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
Europa & Azja
Europa
rdziemn.
Europa
Europa zach. & Afryka pn.
Europa & Azja
rdziemn.
Europa r. [Alpy]
Europa & Azja
Antropog.
Europa pd. & Azja

zach.
Europa
Am. Pn.
Azja wsch.
Europa

pd.-zach., Afryka pn.
Europa
Europa
Azja
[Chiny, Korea]
Europa wsch., Azja pd.& zach.
Europa r. [Karpaty]
Eurazja
Europa pd.-wsch. &

Azja
Europa pd.-wsch.
Europa r. & pd.-zach.
Europa pd.-zach.
Europa pd. & zach.
Azja
Europa pd.-zach.
rdziemn.
rdziemn.
Azja wsch.
Am. Pn. [pn.]
XIX w
XX w
1845
XIX w
1805 [I]
1/2 XIX w
1995
XX w
1843
2/2 XIX w
1846
XIX w
1928 [I]
XX w
XIX w
1974
XIX/XX w
1985
XIX w
XIX w
XX w
1936
XX w
XIX w
XX w
XX w
1967
XX w
1888
ASN
ASN
AS
AS
AS
Ar
Ar
Ef
Ar
Ef
Ef
Ef
Kn
Kn
Ar
Kn
Ef
Ef
Ar
Kn
Kn
Ar
Ar
Ar
Kn
Kn
Ef
Kn
Ar
Kn
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Kn
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony,
ustpujcy (CR)
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
zadomowiony,
ustpujcy
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony ustpujcy
(CR)
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
130
Lamiaceae
Lamiaceae
Asteraceae
Asteraceae
Poziewnik wskolistny
Poziewnik piaskowy
[= P. wielkokwiatowy]
tlica owosiona
[= . wochata]
Przytulia (Marzanka) sina
Galeopsis angustifolia
(Ehrh.) Hoffm.
Galeopsis segetum
Neck.
Galinsoga ciliata (Raf.)
S. F. Blake
[= G. quadriradiata
Ruiz & Pav.]
Cav.
Galium glaucum L.
Bodziszek porozcinany
Geranium dissectum L.
Geraniaceae
Geraniaceae
Bodziszek pirenejski
Bodziszek okrgolistny
Bodziszek syberyjski
Geranium pyrenaicum
Burm. F.
Geranium rotundifolium L.
Geranium sibiricum L.
Asteraceae
Caryophyllaceae
Caryophyllaceae
Manna prkowana
Lukrecja najeona
Lukrecja gadka
Olejarka abisyska
yszczec (Gipswka)
trjdzielny
yszczec (Gipswka) lepki
Glaucium flavum
Crantz
Glyceria striata (Lam.)
Hitch.
Glycyrrhiza echinata L.
Glycyrrhiza glabra L.
Guizotia abyssinica (L. f.) Cass.
Gypsophila perfoliataL.
Gypsophila viscosa
Murray
Poaceae
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Hedypnois cretica (L.) Dum.

Cours.
Hedypnois monspeliensis (L.)
Dum. Cours.
Helenium autumnale L.
Fabaceae
Fabaceae
Hainardia cylindrica (Willd.)

Greuter
Dzielan (Helenka)
jesienny
Papaveraceae
Siwiec ty
Glaucium corniculatum
(L.) Rudolph
Poaceae
Geraniaceae
Papaveraceae
Bodziszek Wilforda
Siwiec pomaraczowy
Geranium wilfordii Maxim.
Geraniaceae
Geraniaceae
Geraniaceae
Bodziszek kosmaty
Bodziszek drobny
Geranium molle L.
Geranium pusillum
Burm. f. ex. L.
Geraniaceae
Bodziszek lniacy
Geranium lucidum L.
Geraniaceae
Bodziszek rozoysty
Geraniaceae
Geranium divaricatum
Ehrh.
Geraniaceae
Bodziszek czeski
Geranium bohemicum
L.
Fabaceae
Janowczyk (Janowiec)
skrzydlaty
Genistella sagittalis (L.)

Gams in Hegi
[= Genista sagittalis L.,
Chamaespartium
sagittale (L.) P. E.
Gibbs]
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
krzewinka
krzewinka
rolina roczna
Poaceae
Genista anglica L.
Fabaceae
Gaudinia krucha
Janowiec angielski
Gaudinia fragilis (L.) P. Beauv.
rolina roczna
Poaceae
Gastridium ventricosum
(Gouan) Schinz & Thell.
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
Przytulia wielkowockowa
Galium verrucosum Huds.
4
rolina roczna
Rubiaceae
Rubiaceae
Przytulia trjrna
Galium tricornutum
Dandy
Rubiaceae
Rubiaceae
Przytulia cukrowa
Przytulia faszywa
Galium saccharatum All.
Galium parisiense L.
Galium spurium L.
Rubiaceae
Rubiaceae
Przytulia paryska
Galium humifusum M. Bieb.
Rubiaceae
Liliaceae
Zo polna
3
Fumariaceae
Gagea arvensis (Pers.)

Dumort.
2
Dymnica drobnokwiatowa
1
Fumaria vaillantii
Loisel.
Am. Pn. [wsch.]
rdziemn.
rdziemn.
rdziemn.
Azja [zach.]
Europa pd.-wsch., Azja

zach. & r.
Afryka wsch.
rdziemn. & Azja

zach.

pd.-zach.
Am. Pn. ?
rdziemn.
rdziemn.
Azja wsch.
Europa wsch., Azja

zach. & wsch.

pn.
Europa pd.
Azja
Europa
Europa r.
Europa pd. & Azja

zach.
Europa
Europa r.
Europa pd. & zach.
Europa zach.
rdziemn.
rdziemn.
Europa pd., Afryka
Europa & Azja
Europa pd.
Europa pd. & zach., Afryka

pn., Azja
Europa pd.-wsch.
Europa
Am. r. & Pd.
Am. r. & Pd.
Europa pd.-zach.
[Anglia]
Europa zach.
Europa & Afryka
Europa & Azja
XX w
XX w
XX w
XX w
1934
XX w
XX w
XX w
XX w
1989
XX w
XIX w
1968
1840
XIX w
1837
XX w
1840
1872
1820 [I] 1929
XXI w
XX w
XX w
XX w
1932
XX w
XX
1807
1863
1876
XX w
XVIII/XIX w
AS
SN
AS
AS
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef?
Ef
Kn? R?
Ef
Ef
Ef
Kn
Ef
Kn
Ar
Ar
Ef
Kn
Ar
Kn
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ar
Ar
Ef
Ef
Ef
Ef
Kn
Kn
Ef?
Kn
Ar
Ar
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
status wtpliwy wymaga

bada, prawdopodobnie
rodzimy
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
chwast
chwast
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
132
Lamiaceae
Lamiaceae
Asteraceae
Asteraceae
Poziewnik wskolistny
Poziewnik piaskowy
[= P. wielkokwiatowy]
tlica owosiona
[= . wochata]
Przytulia (Marzanka) sina
Galeopsis angustifolia
(Ehrh.) Hoffm.
Galeopsis segetum
Neck.
Galinsoga ciliata (Raf.)
S. F. Blake
[= G. quadriradiata
Ruiz & Pav.]
Cav.
Galium glaucum L.
Bodziszek porozcinany
Geranium dissectum L.
Geraniaceae
Geraniaceae
Bodziszek pirenejski
Bodziszek okrgolistny
Bodziszek syberyjski
Geranium pyrenaicum
Burm. F.
Geranium rotundifolium L.
Geranium sibiricum L.
Asteraceae
Caryophyllaceae
Caryophyllaceae
Manna prkowana
Lukrecja najeona
Lukrecja gadka
Olejarka abisyska
yszczec (Gipswka)
trjdzielny
yszczec (Gipswka) lepki
Glaucium flavum
Crantz
Glyceria striata (Lam.)
Hitch.
Glycyrrhiza echinata L.
Glycyrrhiza glabra L.
Guizotia abyssinica (L. f.) Cass.
Gypsophila perfoliataL.
Gypsophila viscosa
Murray
Poaceae
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Hedypnois cretica (L.) Dum.

Cours.
Hedypnois monspeliensis (L.)
Dum. Cours.
Helenium autumnale L.
Fabaceae
Fabaceae
Hainardia cylindrica (Willd.)

Greuter
Dzielan (Helenka)
jesienny
Papaveraceae
Siwiec ty
Glaucium corniculatum
(L.) Rudolph
Poaceae
Geraniaceae
Papaveraceae
Bodziszek Wilforda
Siwiec pomaraczowy
Geranium wilfordii Maxim.
Geraniaceae
Geraniaceae
Geraniaceae
Bodziszek kosmaty
Bodziszek drobny
Geranium molle L.
Geranium pusillum
Burm. f. ex. L.
Geraniaceae
Bodziszek lniacy
Geranium lucidum L.
Geraniaceae
Bodziszek rozoysty
Geraniaceae
Geranium divaricatum
Ehrh.
Geraniaceae
Bodziszek czeski
Geranium bohemicum
L.
Fabaceae
Janowczyk (Janowiec)
skrzydlaty
Genistella sagittalis (L.)

Gams in Hegi
[= Genista sagittalis L.,
Chamaespartium
sagittale (L.) P. E.
Gibbs]
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
krzewinka
krzewinka
rolina roczna
Poaceae
Genista anglica L.
Fabaceae
Gaudinia krucha
Janowiec angielski
Gaudinia fragilis (L.) P. Beauv.
rolina roczna
Poaceae
Gastridium ventricosum
(Gouan) Schinz & Thell.
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
Przytulia wielkowockowa
Galium verrucosum Huds.
4
rolina roczna
Rubiaceae
Rubiaceae
Przytulia trjrna
Galium tricornutum
Dandy
Rubiaceae
Rubiaceae
Przytulia cukrowa
Przytulia faszywa
Galium saccharatum All.
Galium parisiense L.
Galium spurium L.
Rubiaceae
Rubiaceae
Przytulia paryska
Galium humifusum M. Bieb.
Rubiaceae
Liliaceae
Zo polna
3
Fumariaceae
Gagea arvensis (Pers.)

Dumort.
2
Dymnica drobnokwiatowa
1
Fumaria vaillantii
Loisel.
Am. Pn. [wsch.]
rdziemn.
rdziemn.
rdziemn.
Azja [zach.]

zach. & r.
Afryka wsch.
rdziemn. & Azja

zach.

pd.-zach.
Am. Pn. ?
rdziemn.
rdziemn.
Azja wsch.
Europa wsch., Azja

zach. & wsch.

pn.
Europa pd.
Azja
Europa
Europa r.
Europa pd. & Azja

zach.
Europa
Europa r.
Europa pd. & zach.
Europa zach.
rdziemn.
rdziemn.
Europa pd., Afryka
Europa & Azja
Europa pd.
Europa pd. & zach., Afryka

pn., Azja
Europa pd.-wsch.
Europa
Am. r. & Pd.
Am. r. & Pd.
Europa pd.-zach.
[Anglia]
Europa zach.
Europa & Afryka
Europa & Azja
XX w
XX w
XX w
XX w
1934
XX w
XX w
XX w
XX w
1989
XX w
XIX w
1968
1840
XIX w
1837
XX w
1840
1872
1820 [I] 1929
XXI w
XX w
XX w
XX w
1932
XX w
XX
1807
1863
1876
XX w
XVIII/XIX w
AS
SN
AS
AS
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef?
Ef
Kn? R?
Ef
Ef
Ef
Kn
Ef
Kn
Ar
Ar
Ef
Kn
Ar
Kn
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ar
Ar
Ef
Ef
Ef
Ef
Kn
Kn
Ef?
Kn
Ar
Ar
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
status wtpliwy wymaga

bada, prawdopodobnie
rodzimy
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
chwast
chwast
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
132
Liliaceae
Apiaceae
Apiaceae
Brassicaceae
Asteraceae
Poaceae
Poaceae
Heliotrop zwyczajny
[= H. europejski]
Ciemiernik zielony
Liliowiec rdzawy
Barszcz Mantegazziego
[= B. kaukaski, B. mantegazyjski]
Barszcz Sosnowskiego
Poonicznik kosmaty
Poonicznik siwy
Poonicznik wonny
[= P. cuchncy]
Wieczornik damski
Jastrzbiec lepki
Konikleca czubata
Hirszfeldia (Hirschfeldia) szara
Jczmie bulwiasty
Jczmie grzywiasty
Jczmie nadmorski
Heliotropium
europaeum L.
Helleborus viridis L.
Hemerocallis fulva L.
Heracleum mantegazzianum Sommier et
Levier
Heracleum sosnowskyi
Manden.
Herniaria hirsuta L.
Herniaria incana Lam.
Herniarnia polygama J.Gay
Hesperis matronalis L.
subsp. matronalis
Hieracium amplexicaule L.
Hippocrepis comosa L.
Hirschfeldia adpressa (L.)
Lagr.-Foss.
Hordeum bulbosum L.
Hordeum jubatum L.
Hordeum marinum
Huds.
[= H. maritimum
Stokes]
Cannabaceae
Lamiaceae
Balsaminaceae
Balsaminaceae
Balsaminaceae
Chmiel japoski
Lulek biay
Lulek czarny
Hyzop lekarski
Niecierpek pomaraczowy
Niecierpek gruczoowaty
[= N. Roylego]
Niecierpek
drobnokwiatowy
Oman wielki
Iwa rzepieniolistna
Orzech szary
Orzech czarny
Orzech woski
Humulus scandens
(Lour.) Merr.
Hyoscyamus albus L.
Hyoscyamus niger L.
Hyssopus officinalis L.
Impatiens capensis
Meerb.
Impatiens glandulifera
Royle
[= I. roylei Walp.]
Impatiens parviflora
DC.
Inula helenium L.
Iva xanthiifolia Nutt.

Juglans cinerea L.
Juglans nigra L.
Juglans regia L.
Juncaceae
Sit chudy
Kiksja (Lnica)
oszczepowata
Juncus tenuis Willd.

[= J. macer A. Gray]
Kickxia elatine (L.)
Dumort.
Scrophulariaceae
Juncaceae
Juncus planifolius R. Br.
Juglandaceae
Juglandaceae
Juglandaceae
Asteraceae
Asteraceae
Solanaceae
Solanaceae
Poaceae
Jczmie ytni
Hordeum secalinum
Schreb.
[= H. nodosum auct.]
3
Poaceae
Jczmie ponny
Poaceae
Brassicaceae
Fabaceae
Caryophyllaceae
Caryophyllaceae
Caryophyllaceae
Ranunculaceae
Asteraceae
Hordeum murinum L.
Boraginaceae
Sonecznik bulwiasty
(Topinambur)
Helianthus tuberosus L.
Asteraceae
Sonecznik jaskrawy
Helianthus laetiflorus
Pers.
[= H. rigidus
tuberosus]
3
Asteraceae
2
Sonecznik dziesiciopatkowy
1
Helianthus decapetalusL.
rolina roczna
bylina
bylina
drzewo
drzewo
drzewo
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
pkrzew
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna lub

dwuletnia
bylina, pnacze
bylina
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
rolina
dwuletnia lub
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
Europa
Am. Pn.
Am. Pd. & Australia
Azja pd.-zach., r. &

wsch.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn.
Europa wsch., Azja

zach. & r.
Azja r. & wsch.
Azja r. [Himalaje]
Am. Pn.
Europa pd. &

pd.-wsch., Azja
pd.-zach. & r.

pn.
rdziemn.
Azja wsch.
rdziemn.
Europa & Azja
Europa pd. & zach.,

Azja pd.-zach. & Afryka
pn.
rdziemn.
rdziemn.
Europa pd.-zach.
Europa pd.
Europa wsch.
Eurazja
Europa & Azja
Kaukaz i tereny
przylege
Kaukaz i tereny
przylege
Azja
Europa
r. & zach.
rdziemn.
Am. Pn.
Antropog.
Am. Pd.
1862
XX w
XVIII/XIX w [I]
XX w
1806 [I]
XX w
1805 [I]
XX w
1928
XVI w ?
1613*
XVIII w
1837
1850
1857
1890
1991
XVII w [I]
1613*
1859
XIX w
XX w
XIX w
XX w
XX w
XX w
XIX w
XIX w
XX w
XVII w [I]
1613*
1837
XX w
XX w
1980
1973
1868
XIX w
1730 ?
1872
1969
1956
AS
ASN
ASN
ASN
ASN
ASN
ASN
AS
AS
ASN
AS
ASN
ASN
AS
AN
ASN
Ar
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ar
Ar
Ef
Ef?
Ef
Ar
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Kn
Ef
Ef
Ar
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
zadomowiony, ustpujcy
(VU)
zadomowiony,
inwazyjny
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
inwazyjny
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony,
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
134
Liliaceae
Apiaceae
Apiaceae
Brassicaceae
Asteraceae
Poaceae
Poaceae
Heliotrop zwyczajny
[= H. europejski]
Ciemiernik zielony
Liliowiec rdzawy
[= B. kaukaski, B. mantegazyjski]
Poonicznik kosmaty
Poonicznik siwy
Poonicznik wonny
[= P. cuchncy]
Wieczornik damski
Jastrzbiec lepki
Konikleca czubata
Hirszfeldia (Hirschfeldia) szara
Jczmie bulwiasty
Jczmie grzywiasty
Jczmie nadmorski
Heliotropium
europaeum L.
Helleborus viridis L.
Hemerocallis fulva L.
Heracleum mantegazzianum Sommier et
Levier
Manden.
Herniaria hirsuta L.
Herniaria incana Lam.
Herniarnia polygama J.Gay
Hesperis matronalis L.
subsp. matronalis
Hieracium amplexicaule L.
Hippocrepis comosa L.
Hirschfeldia adpressa (L.)
Lagr.-Foss.
Hordeum bulbosum L.
Hordeum jubatum L.
Hordeum marinum
Huds.
[= H. maritimum
Stokes]
Cannabaceae
Lamiaceae
Balsaminaceae
Balsaminaceae
Balsaminaceae
Chmiel japoski
Lulek biay
Lulek czarny
Hyzop lekarski
[= N. Roylego]
Niecierpek
drobnokwiatowy
Oman wielki
Iwa rzepieniolistna
Orzech szary
Orzech czarny
Orzech woski
Humulus scandens
(Lour.) Merr.
Hyoscyamus albus L.
Hyoscyamus niger L.
Hyssopus officinalis L.
Impatiens capensis
Meerb.
Royle
[= I. roylei Walp.]
DC.
Inula helenium L.
Iva xanthiifolia Nutt.

Juglans cinerea L.
Juglans nigra L.
Juglans regia L.
Juncaceae
Sit chudy
Kiksja (Lnica)
oszczepowata
Juncus tenuis Willd.

[= J. macer A. Gray]
Kickxia elatine (L.)
Dumort.
Scrophulariaceae
Juncaceae
Juncus planifolius R. Br.
Juglandaceae
Juglandaceae
Juglandaceae
Asteraceae
Asteraceae
Solanaceae
Solanaceae
Poaceae
Jczmie ytni
Hordeum secalinum
Schreb.
[= H. nodosum auct.]
3
Poaceae
Jczmie ponny
Poaceae
Brassicaceae
Fabaceae
Caryophyllaceae
Caryophyllaceae
Caryophyllaceae
Ranunculaceae
Asteraceae
Hordeum murinum L.
Boraginaceae
Sonecznik bulwiasty
(Topinambur)
Helianthus tuberosus L.
Asteraceae
Sonecznik jaskrawy
Helianthus laetiflorus
Pers.
[= H. rigidus
tuberosus]
3
Asteraceae
2
Sonecznik dziesiciopatkowy
1
Helianthus decapetalusL.
rolina roczna
bylina
bylina
drzewo
drzewo
drzewo
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
pkrzew
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna lub

dwuletnia
bylina, pnacze
bylina
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
rolina
dwuletnia lub
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
Europa
Am. Pn.
Am. Pd. & Australia
Azja pd.-zach., r. &

wsch.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn.
Europa wsch., Azja

zach. & r.
Azja r. & wsch.
Azja r. [Himalaje]
Am. Pn.
Europa pd. &

pd.-wsch., Azja
pd.-zach. & r.

pn.
rdziemn.
Azja wsch.
rdziemn.
Europa & Azja
Europa pd. & zach.,

Azja pd.-zach. & Afryka
pn.
rdziemn.
rdziemn.
Europa pd.-zach.
Europa pd.
Europa wsch.
Eurazja
Europa & Azja
Kaukaz i tereny
przylege
Kaukaz i tereny
przylege
Azja
Europa
r. & zach.
rdziemn.
Am. Pn.
Antropog.
Am. Pd.
1862
XX w
XVIII/XIX w [I]
XX w
1806 [I]
XX w
1805 [I]
XX w
1928
XVI w ?
1613*
XVIII w
1837
1850
1857
1890
1991
XVII w [I]
1613*
1859
XIX w
XX w
XIX w
XX w
XX w
XX w
XIX w
XIX w
XX w
XVII w [I]
1613*
1837
XX w
XX w
1980
1973
1868
XIX w
1730 ?
1872
1969
1956
AS
ASN
ASN
ASN
ASN
ASN
ASN
AS
AS
ASN
AS
ASN
ASN
AS
AN
ASN
Ar
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ar
Ar
Ef
Ef?
Ef
Ar
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Kn
Ef
Ef
Ar
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
(VU)
zadomowiony,
inwazyjny
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
inwazyjny
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony,
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
134
Lamiaceae
Lamiaceae
Lamiaceae
Boraginaceae
Saata jadowita
Jasnota biaa
Jasnota rowa
Jasnota mieszacowa
Jasnota porednia
Jasnota purpurowa
Lepnik odgitoowockowy
Lepnik rnokolcowy
Lepnik obrzeony
Lactuca virosa L.
Lamium album L.
Lamium amplexicauleL.
Lamium incisum Willd.
Lamium moluccellifolium Fr.
[= L. amplexicaule L.
L. purpureum L.; L.
hybridum Vill.]
Lamium purpureum L.
Lappula deflexa
(Wahlenb.) Garcke
Lappula heteracantha (Ledeb.)
Grke
Lappula patula (Lehm.)

Asch.
[= L. marginata (Bieb.)
Grke]
Fabaceae
Fabaceae
Campanulaceae
Campanulaceae
Lemnaceae
Lemnaceae
Lamiaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Groszek ochrowy
Groszek pannoski
Groszek zwyczajny (G.
siewny)
Groszek bulwiasty
Zwrotnica (Leguzja) drobna
Zwrotnica (Leguzja)
zwierciado Wenery
Rzsa drobna
Rzsa turionowa
Serdecznik pospolity
Pieprzyca polna
Pieprzyca gstokwiatowa
Pieprzyca rnolistna
Pieprzyca szerokolistna
Lathyrus ochrus (L.) DC.
Lathyrus pannonicus
(Jacq.) Garcke
Lathyrus sativus L.
Lathyrus tuberosus L.
Legousia hybrida (L.) Delarbre
Legousia speculum-veneris (L.) Chaix

Lemna minuta Kunth
Lemna turionifera
Landolt
Leonurus cardiaca L. s.l.
Lepidium campestre
(L.) R. Br.
Lepidium densiflorum
Schrad.
Lepidium heterophyllum Benth.
Lepidium latifolium L.
Brassicaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Groszek liciakowaty
Lathyrus nissolia L.
Fabaceae
Groszek drobnokwiatowy
Lathyrus inconspicuus
L.
Fabaceae
Lathyrus cicera L.
Pinaceae
Fabaceae
Modrzew japoski
Larix kaempferi (Lamb.)

Carrire [= L. japonica
Carrire; L. leptolepis
(Siebold & Zucc.) Endl.]
Asteraceae
Boraginaceae
Boraginaceae
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Lathyrus aphaca L.
oczyca porednia
Lapsana intermedia M.
Bieb.
Lamiaceae
Saata tatarska
Lactuca tatarica (L.) C.

A. Mey
Lamiaceae
Saata kompasowa
Lactuca serriola L.
Asteraceae
Asteraceae
Saata trwaa
Saata solna
[= S. wierzbolistna]
Lactuca perennis L.
Fabaceae
Zotokap pospolity
Laburnum anagyroides
Medik.
Lactuca saligna L.
Chenopodiaceae
Mietelnik akula
3
Scrophulariaceae
Kochia scoparia (L.)

Schrad.
2
Kiksja (Lnica)
zgitoostrogowa
1
Kickxia spuria (L.)
Dumort.
bylina
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
bylina
bylina, wodna
bylina, wodna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
drzewo
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna lub

dwuletnia
bylina
krzew, drzewo
rolina roczna
rolina roczna
Eurazja
Europa pd.-zach.
Am. Pn.
Europa
Europa & Azja
Am. Pn.
Am. Pn. & Pd.
rdziemn.
rdziemn.
Europa & Azja
nieznane
Europa pd. & Azja
rdziemn.
Europa pd. & zach.
rdziemn. & Azja

pd.-zach.
rdziemn. & Azja

pd.-zach.
Europa pd. & zach.,

Azja & Afryka pn.
Azja zach. [Japonia]
Europa wsch.
Europa wsch., Azja

zach. & r.
Europa [wsch.]
Europa
Europa
Antropog.?
Antropog.?
Europa & Azja
Europa & Azja
rdziemn.
Europa pd.-wsch. &

Azja zach.

pn.
Eurazja
Europa pd.
Europa [pd., rodk.]
Europa wsch. & Azja

zach.
Europa
XX w
XX w
1888
1994
2007
XVIII w
XX w
XIX w
XIX w
1935
1903
1939
XX w
XX w
1818 [I] XIX w ?
XVII w ?
XIX w
XIX w
XIX w
XIX w
1/2 XX w
XIX w
XX w
1805 [I]
XX w
1872
AS
SN
AS
SN
AS
ASN
AS
AS
ASN
Ef
Ef
Kn
Ar
Ar
Kn
Kn
Ef
Ef
Ar
Ef
Kn
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Ef
Ar
Ar
Ar
Ar
Ar
Ef
Kn
Ar
Ef
Ef
Kn
Kn
Ar
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
inwazyjny
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony, traktowany
przez niektrych jako podgatunek
L. sguarros [L. squarrosa ssp.
heteracantha (Ledeb.) ]
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (DD)
(DD)
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
(EN)
136
Rzsa turionowa
Lemna turionifera
Landolt
Pieprzyca szerokolistna
Rzsa malutka
Lemna minuta Kunth
Lepidium latifolium L.
Zwrotnica (Leguzja)
zwierciado Wenery
Legousia speculum-veneris (L.) Chaix
Pieprzyca rnolistna
Zwrotnica (Leguzja) drobna
Legousia hybrida (L.) Delarbre
Lepidium heterophyllum Benth.
Groszek bulwiasty
Lathyrus tuberosus L.
Pieprzyca gstokwiatowa
Groszek zwyczajny (G.

siewny)
Lathyrus sativus L.
Lepidium densiflorum
Schrad.
Groszek pannoski
Lathyrus pannonicus
(Jacq.) Garcke
Serdecznik pospolity
Groszek ochrowy
Lathyrus ochrus (L.) DC.
Pieprzyca polna
Groszek liciakowaty
Lathyrus nissolia L.
Leonurus cardiaca L. s.l.
Fabaceae
Groszek drobnokwiatowy
Lathyrus inconspicuus
L.
Lepidium campestre
(L.) R. Br.
Fabaceae
Lathyrus cicera L.
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Lamiaceae
Lemnaceae
Lemnaceae
Campanulaceae
Campanulaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Pinaceae
Asteraceae
Lathyrus aphaca L.
Modrzew japoski
Larix kaempferi (Lamb.)

Carrire [= L. japonica
Carrire; L. leptolepis
(Siebold & Zucc.) Endl.]
oczyca porednia
Lapsana intermedia M.
Bieb.
bylina
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
bylina
bylina, wodna
bylina, wodna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
drzewo
bylina
Eurazja
Europa pd.-zach.
Am. Pn.
Europa
Europa & Azja
Am. Pn.
Am. Pn. & Pd.
rdziemn.
rdziemn.
Europa & Azja
nieznane
Europa pd. & Azja
rdziemn.
Europa pd. & zach.
rdziemn. & Azja

pd.-zach.
rdziemn. & Azja

pd.-zach.
Europa pd. & zach.,

Azja & Afryka pn.
Azja zach. [Japonia]
Europa wsch.
XX w
XX w
1888
1994
2007
XVIII w
XX w
XIX w
XIX w
1935
1903
1939
XX w
XX w
1818 [I] XIX w ?
XVII w ?
AS
SN
AS
SN
AS
ASN
Ef
Ef
Kn
Ar
Ar
Kn
Kn
Ef
Ef
Ar
Ef
Kn
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
inwazyjny
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Pieprzyca gruzowa
Pieprzyca wirgiska
Lnica polna
Lepidium ruderale L.
Lepidium virginicum L.
Linaria arvensis (L.)
Desf.
Nawrot polny
ycica wielokwiatowa
ycica lnowa
ycica sztywna
Lithospermum
arvenseL.
Lolium multiflorum
Lam.
Lolium remotum
Schrank
Lolium rigidum Gaudin
Caprifoliaceae
Caprifoliaceae
Caprifoliaceae
Fabaceae
Solanaceae
Solanaceae
Primulaceae
Suchodrzew
Suchodrzew Morrowa
Wiciokrzew (Suchodrzew)
tatarski
ubin trway
Kolcowj pospolity
Pomidor zwyczajny
[= Psianka pomidor]
Toje kropkowana
Krwawnica sitowata
Lonicera minutiflora
Zabel.
[= L. morowii A. Gray.
L. xylosteoides
Tausch.]
Lonicera morrowii
A.Gray
Lonicera tatarica L.
Lupinus polyphyllus
Lindl.
Lycium barbarum L.
[= L. halimifolium Mill.]
Lycopersicon
esculentum Mill.
[= Solanum lycopersicum L.]
Lysimachia punctata L.
Lythrum junceum Banks & Sol.
Mahonia decumbens
Stace
[= M. aquifolium
(Pursh) Nutt. M.
repens (Lindl.) G. Don]
Mahonia aquifolium
(Pursh) Nutt.
Mahonia pospolita
Caprifoliaceae
Maacka
Lonicera maackii
(Rupr.) Herder
Macrosciadium alatum
(Bieb.) V. Tichomirov
&Lavrova
[= Athamanta alata
M.Bieb.]
Caprifoliaceae
Suchodrzew kaukaski
Lonicera caucasica Pall.
krzew
krzew
bylina
bylina
rolina roczna
krzew
bylina
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
Apiaceae
Berberidaceae
4
krzew, pnacze
krzew
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina,
czasem
roczna lub
dwuletnia
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
lub dwuletnia
bylina
Berberidaceae
4
rolina roczna
lub dwuletnia
Lythraceae
Caprifoliaceae
2
Wiciokrzew przewiercie
(Kozilistek)
Caprifoliaceae
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Linaceae
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Lonicera caprifolium L.
Suchodrzew Bella
Len trway
Linum perenne L.
Lonicera bella Zabel

[= L. morowii A. Gray
L. tatarica L.]
Len austriacki
Linum austriacum L.
ycica szydlasta
Poaceae
Lnica sznurowata
Linaria spartea (L.)

Willd.
ycica roczna
Poaceae
Lnica pojedyncza
Linaria simplex (Willd.) DC.
Lolium temulentum L.
Boraginaceae
Lnica skalna
Linaria saxatilis (L.) Chaz.
Lolium subulatum Vis.
Linaceae
Lnica kreskowana
Linaria repens (L.) Mill.

[= L. striata Lam. & DC.]
Scrophulariaceae
Lnica aleppska
Lnica janowcowata
Linaria chalepensis (L.) Mill.
Linaria genistifolia (L.)

Mill.
[= L. genistifolia (L.)
Miller subsp.
genistifolia]
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
2
Pieprzyca przerosolistna
1
Lepidium perfoliatum
L.
antropog.
Am. Pn. [zach.]
Azja pd.-zach. [Kaukaz]
rdziemn.
Europa pd.-wsch.
Am. Pd.
Europa pd.-wsch. &

Azja wsch.
Am. Pn. [zach.]
Europa pd.-wsch. &

Azja r.
Azja [Japonia]
Antropog.
Azja [Chiny, Korea,

Japonia]
Azja [Kaukaz]
Europa pd.-wsch. &

Azja zach.
Antropog.
Europa
rdziemn.
rdziemn., Azja pd. & zach.
Antropog.
Europa
pd. & zach., Azja
pd.-zach. & Afryka pn.
Europa & Azja
Europa pd. & wsch.
Europa zach. & r.
rdziemn.
Europa pd.-zach. [Hiszpania,

Portugalia]
Europa zach.
rdziemn.
Europa
Am. Pn. [wsch.]
Azja
Europa pd. &

pd.-wsch., Azja
[I] ? XIX/XX w
1839 [I]
2/2 XX w
2007
XX w
1870
1613*
XVIII w [I]
2/2 XX w
1847 [I]
1862
1877
1813 [I] XVIII w ?
1/2 XX w [I]
2/2 XX w
1/2 XX w [I]
2/2 XX w
1/2 XX w [I]
2/2 XX w
1839 [I] ?
XX w
1613*
XVIII w
XX w
XX w
1837
XX w
XIX w ?
XX w
XIX w
1864
1825
XX
1860
XIX/XX w
ASN
AS
AS
AN
ASN
ASN
AS
AS
AS
AS
AS
ASN
AS
AS
SN
SN
AS
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ar
Ef
Ef
Ar
Kn
Ar
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Kn
Kn
Ef
Ar
Kn
Ar
Ef
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
(VU)
niezadomowiony
niezadomowiony
(CR)
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
138
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Pieprzyca gruzowa
Pieprzyca wirgiska
Lnica polna
Lepidium ruderale L.
Lepidium virginicum L.
Linaria arvensis (L.)
Desf.
Nawrot polny
ycica wielokwiatowa
ycica lnowa
ycica sztywna
Lithospermum
arvenseL.
Lolium multiflorum
Lam.
Lolium remotum
Schrank
Lolium rigidum Gaudin
Caprifoliaceae
Caprifoliaceae
Caprifoliaceae
Fabaceae
Solanaceae
Solanaceae
Primulaceae
Suchodrzew
Suchodrzew Morrowa
tatarski
ubin trway
Kolcowj pospolity
Pomidor zwyczajny
[= Psianka pomidor]
Toje kropkowana
Krwawnica sitowata
Lonicera minutiflora
Zabel.
[= L. morowii A. Gray.
L. xylosteoides
Tausch.]
Lonicera morrowii
A.Gray
Lonicera tatarica L.
Lupinus polyphyllus
Lindl.
Lycium barbarum L.
[= L. halimifolium Mill.]
Lycopersicon
esculentum Mill.
[= Solanum lycopersicum L.]
Lysimachia punctata L.
Lythrum junceum Banks & Sol.
Mahonia decumbens
Stace
[= M. aquifolium
(Pursh) Nutt. M.
repens (Lindl.) G. Don]
Mahonia aquifolium
(Pursh) Nutt.
Mahonia pospolita
Caprifoliaceae
Maacka
Lonicera maackii
(Rupr.) Herder
Macrosciadium alatum
(Bieb.) V. Tichomirov
&Lavrova
[= Athamanta alata
M.Bieb.]
Caprifoliaceae
Suchodrzew kaukaski
Lonicera caucasica Pall.
krzew
krzew
bylina
bylina
rolina roczna
krzew
bylina
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
Apiaceae
Berberidaceae
4
krzew, pnacze
krzew
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina,
czasem
roczna lub
dwuletnia
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
lub dwuletnia
bylina
Berberidaceae
4
rolina roczna
lub dwuletnia
Lythraceae
Caprifoliaceae
2
Wiciokrzew przewiercie
(Kozilistek)
Caprifoliaceae
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Linaceae
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Lonicera caprifolium L.
Suchodrzew Bella
Len trway
Linum perenne L.
Lonicera bella Zabel

[= L. morowii A. Gray
L. tatarica L.]
Len austriacki
Linum austriacum L.
ycica szydlasta
Poaceae
Lnica sznurowata
Linaria spartea (L.)

Willd.
ycica roczna
Poaceae
Lnica pojedyncza
Linaria simplex (Willd.) DC.
Lolium temulentum L.
Boraginaceae
Lnica skalna
Linaria saxatilis (L.) Chaz.
Lolium subulatum Vis.
Linaceae
Lnica kreskowana
Linaria repens (L.) Mill.

[= L. striata Lam. & DC.]
Scrophulariaceae
Lnica aleppska
Lnica janowcowata
Linaria chalepensis (L.) Mill.
Linaria genistifolia (L.)

Mill.
[= L. genistifolia (L.)
Miller subsp.
genistifolia]
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
2
Pieprzyca przerosolistna
1
Lepidium perfoliatum
L.
antropog.
Am. Pn. [zach.]
Azja pd.-zach. [Kaukaz]
rdziemn.
Europa pd.-wsch.
Am. Pd.
Europa pd.-wsch. &

Azja wsch.
Am. Pn. [zach.]
Europa pd.-wsch. &

Azja r.
Azja [Japonia]
Antropog.
Azja [Chiny, Korea,

Japonia]
Azja [Kaukaz]
Europa pd.-wsch. &

Azja zach.
Antropog.
Europa
rdziemn.
Antropog.
Europa
pd. & zach., Azja
Europa & Azja
Europa pd. & wsch.
Europa zach. & r.
rdziemn.
Europa pd.-zach. [Hiszpania,

Portugalia]
Europa zach.
rdziemn.
Europa
Am. Pn. [wsch.]
Azja
Europa pd. &

pd.-wsch., Azja
[I] ? XIX/XX w
1839 [I]
2/2 XX w
2007
XX w
1870
1613*
XVIII w [I]
2/2 XX w
1847 [I]
1862
1877
1813 [I] XVIII w ?
1/2 XX w [I]
2/2 XX w
1/2 XX w [I]
2/2 XX w
1/2 XX w [I]
2/2 XX w
1839 [I] ?
XX w
1613*
XVIII w
XX w
XX w
1837
XX w
XIX w ?
XX w
XIX w
1864
1825
XX
1860
XIX/XX w
ASN
AS
AS
AN
ASN
ASN
AS
AS
AS
AS
AS
ASN
AS
AS
SN
SN
AS
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ar
Ef
Ef
Ar
Kn
Ar
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Kn
Kn
Ef
Ar
Kn
Ar
Ef
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
(VU)
niezadomowiony
niezadomowiony
(CR)
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
138
laz zygmarek
laz kdzierzawy
laz pimowy
laz zaniedbany
laz nicejski
Malva alcea L.
Malva crispa L.
Malva moschata L.
Malva neglecta Wallr.
Malva nicaeensis All.
laz dziki
Malva sylvestris L.
Szanta zwyczajna
Marrubium vulgare L.
Fabaceae
Scrophulariaceae
Caryophyllaceae
Caryophyllaceae
Lucerna sztywna
Lucerna siewna
Lucerna tarczowata
Lucerna porednia (L.

piaskowa)
Pszeniec brodaty
Bniec biay
Bniec dwudzielny
Perwka wyniosa
Nostrzyk indyjski
Nostrzyk messyski
Nostrzyk bruzdkowany
Nostrzyk woaski
Mita pieprzowa
owosiona
Mita kosmata
Mita okrgolistna
Medicago rigidula (L.)

All.
Medicago sativa L.
[= M. sativa L. subsp.
sativa]
Medicago scutellata (L.) Mill.
Medicago varia
Martyn
Melampyrum
barbatum Waldst. &
Kit. ex Willd.
Melandrium album
(Mill.) Garcke
Melandrium noctiflorum (L.) Fr.
Melica altissima L. var.
atropurpurea Host.
Melilotus indica (L.) All.
Melilotus messanensis (L.) All.
Melilotus sulcata Desf.
Melilotus wolgica Poir.

in Lam.
[= M. volgicus Poir.]
Mentha citrata Ehrh.
subsp. pubescens
(Willd.) Tacik
[= M. spicata
aquatica L.]
Mentha niliaca (Juss.)
ex Jacq.
Mentha rotundifolia (L.)
Huds
Lamiaceae
Lamiaceae
Lamiaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Poaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Lucerna wczesna
3
Fabaceae
Medicago praecox DC.
2
Lucerna zmienna
Medicago polymorphaL.
Fabaceae
Medicago intertexta Mill.
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
Fabaceae
Fabaceae
Medicago caerulea
Less. ex Ledeb.
Medicago arabica (L.)

Huds.
rolina roczna
lub bylina
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
rolina
dwuletnia lub
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina
dwuletnia lub
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
drzewo
rolina roczna
Lucerna igiekowata
Lucerna arabska
Medicago aculeata Gaertn.
Asteraceae
Martyniaceae
Lamiaceae
Lamiaceae
Malvaceae
4
rolina roczna
Fabaceae
Maruna nadmorska
bezwonna
Matricaria maritima
L.subsp. inodora (L.)
Dostl
Martynia proboscioidea Gloxin
Szanta obca
Marrubium peregrinumL.
Malvastrum peruvianum (L.) A.

Gray
Malvaceae
laz drobnokwiatowy
Malva pusilla Sm.

Malvaceae
Malvaceae
Malva parviflora L.
Malvaceae
Malvaceae
Malvaceae
Malvaceae
Malvaceae
Rosaceae
Jabo domowa
Malus domestica
Borkh.
[= M. pumila Mill.]
3
Brassicaceae
2
Malkolmia nadmorska
1
Malcolmia maritima
(L.) L. Br.
Europa pd.
Antropog.
Antropog. ?
Europa wsch. & Azja

zach.
rdziemn.
rdziemn.
rdziemn.
Europa r. & pd.-wsch.,

Azja r. & pd.-zach.
Europa pd.-wsch. &

Azja pd.-zach.
Europa
pd.-wsch.
Europa
pd.-wsch. [Bakany]
Antropog.
Europa
pd.-wsch.
Azja
pd.-zach. [Kaukaz]
rdziemn.
Europa pd. & wsch.,

Azja zach.
rdziemn.
Europa pd. & Afryka pn.
Rosja pd. & wsch.

[Kazachstan]
rdziemn.
Europa pd.
Antropog.
Am. Pn. [USA]
Europa pd., Azja

Europa r., pd.& wsch.
Am. Pd.
Europa
Antropog.
rdziemn.
rdziemn.
Azja
Europa zach.
Azja
Europa
Antropog.
rdziemn.
XIX w ?
XIX w ?
XX w ?
1937
XX w
XX w
XX w
XX w
XIX/XX w
1837
XIX w
XVI w ?
1832
1837
XX w
XX w
XIX w
1864
1998
XIX/XX w
XX w
XX
XVI w
1613*
1643
1824
XX w
XX w
XX w
XX w
XVIII w
1885
XIX/XX w
AS
AS
AS
AS
AS
AS
AS
ASN
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Ar
Ar
Ef
Kn
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ar
Ef
Kn
Ef
Ef
Ar
Ar
Ef
Ef
Ar
Kn
Ar
Ar
Kn?
Ef
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
(VU)
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
140
laz zygmarek
laz kdzierzawy
laz pimowy
laz zaniedbany
laz nicejski
Malva alcea L.
Malva crispa L.
Malva moschata L.
Malva neglecta Wallr.
Malva nicaeensis All.
laz dziki
Malva sylvestris L.
Szanta zwyczajna
Marrubium vulgare L.
Fabaceae
Scrophulariaceae
Caryophyllaceae
Caryophyllaceae
Lucerna sztywna
Lucerna siewna
Lucerna tarczowata
Lucerna porednia (L.

piaskowa)
Pszeniec brodaty
Bniec biay
Bniec dwudzielny
Perwka wyniosa
Nostrzyk indyjski
Nostrzyk messyski
Nostrzyk bruzdkowany
Nostrzyk woaski
Mita pieprzowa
owosiona
Mita kosmata
Mita okrgolistna
Medicago rigidula (L.)

All.
Medicago sativa L.
[= M. sativa L. subsp.
sativa]
Medicago scutellata (L.) Mill.
Medicago varia
Martyn
Melampyrum
barbatum Waldst. &
Kit. ex Willd.
Melandrium album
(Mill.) Garcke
Melandrium noctiflorum (L.) Fr.
Melica altissima L. var.
atropurpurea Host.
Melilotus indica (L.) All.
Melilotus messanensis (L.) All.
Melilotus sulcata Desf.
Melilotus wolgica Poir.

in Lam.
[= M. volgicus Poir.]
Mentha citrata Ehrh.
subsp. pubescens
(Willd.) Tacik
[= M. spicata
aquatica L.]
Mentha niliaca (Juss.)
ex Jacq.
Mentha rotundifolia (L.)
Huds
Lamiaceae
Lamiaceae
Lamiaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Poaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Lucerna wczesna
3
Fabaceae
Medicago praecox DC.
2
Lucerna zmienna
Medicago polymorphaL.
Fabaceae
Medicago intertexta Mill.
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
Fabaceae
Fabaceae
Medicago caerulea
Less. ex Ledeb.
Medicago arabica (L.)

Huds.
rolina roczna
lub bylina
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
rolina
dwuletnia lub
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina
dwuletnia lub
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
drzewo
rolina roczna
Lucerna igiekowata
Lucerna arabska
Medicago aculeata Gaertn.
Asteraceae
Martyniaceae
Lamiaceae
Lamiaceae
Malvaceae
4
rolina roczna
Fabaceae
Maruna nadmorska
bezwonna
Matricaria maritima
L.subsp. inodora (L.)
Dostl
Martynia proboscioidea Gloxin
Szanta obca
Marrubium peregrinumL.
Malvastrum peruvianum (L.) A.

Gray
Malvaceae
laz drobnokwiatowy
Malva pusilla Sm.

Malvaceae
Malvaceae
Malva parviflora L.
Malvaceae
Malvaceae
Malvaceae
Malvaceae
Malvaceae
Rosaceae
Jabo domowa
Malus domestica
Borkh.
[= M. pumila Mill.]
3
Brassicaceae
2
Malkolmia nadmorska
1
Malcolmia maritima
(L.) L. Br.
Europa pd.
Antropog.
Antropog. ?
Europa wsch. & Azja

zach.
rdziemn.
rdziemn.
rdziemn.

Azja r. & pd.-zach.
Europa pd.-wsch. &

Azja pd.-zach.
Europa
pd.-wsch.
Europa
pd.-wsch. [Bakany]
Antropog.
Europa
pd.-wsch.
Azja
pd.-zach. [Kaukaz]
rdziemn.
Europa pd. & wsch.,

Azja zach.
rdziemn.
Rosja pd. & wsch.

[Kazachstan]
rdziemn.
Europa pd.
Antropog.
Am. Pn. [USA]
Europa pd., Azja

Europa r., pd.& wsch.
Am. Pd.
Europa
Antropog.
rdziemn.
rdziemn.
Azja
Europa zach.
Azja
Europa
Antropog.
rdziemn.
XIX w ?
XIX w ?
XX w ?
1937
XX w
XX w
XX w
XX w
XIX/XX w
1837
XIX w
XVI w ?
1832
1837
XX w
XX w
XIX w
1864
1998
XIX/XX w
XX w
XX
XVI w
1613*
1643
1824
XX w
XX w
XX w
XX w
XVIII w
1885
XIX/XX w
AS
AS
AS
AS
AS
AS
AS
ASN
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Ar
Ar
Ef
Kn
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ar
Ef
Kn
Ef
Ef
Ar
Ar
Ef
Ef
Ar
Kn
Ar
Ar
Kn?
Ef
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
(VU)
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
140
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Kroplik ty
Kroplik pimowy
Mimulus guttatus DC.

Mimulus moschatus
Douglas ex Lindl.
Moraceae
Brassicaceae
Menchia wzniesiona
Menchia mantejska
Morwa biaa
Re krowia
Niezapominajka polna
Marchewnik anyowy [=
M. wonny]
Kocimitka waciwa
Odka (Orzdka) koczysta
Odka (Orzdka)
groniasta
Czarnuszka polna
Moenchia erecta (L.) Gaertn.

Moenchia mantica (L.) Bartl.
Morus alba L.
Myagrum perfoliatumL.
Myosotis arvensis (L.)
Hill
Myrrhis odorata (L.)
Scop.
Nepeta cataria L.
Neslia apiculata Fisch., C. A.
Mey. & Av-Lall.
Neslia paniculata (L.)

Desv.
Nigella arvensis L.
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Wiesioek zgitoosiowy
Wiesioek dwuletni
Wiesioek Rennera
Wiesioek koronkowy
Wiesioek krzyowy
Wiesioek wierzbolistny
Wiesioek mylcy
Wiesioek flemingski
Oenothera albipercurva Renner ex Hudziok

[= Oe. biennis Oe.
subterminalis lub Oe.
ammophila]
Oenothera biennis L.
Oenothera canovirens
Steele
[= Oe. renneri H.
Scholz]
Oenothera coronifera
Renner
[= Oe. glazoviana Oe.
parviflora (?)]
Oenothera cruciata
Nutt.
Oenothera depressa
Greene
[= Oe. salicifolia Desf.
ex G. Don.]
Oenothera fallax
Renner
[= Oe. glazioviana
Oe. biennis]
Oenothera flaemingina
Hudziok
[= Oe. rubricaulis Oe.
jueterbogensis]
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia lub
roczna
rolina
dwuletnia lub
roczna
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
4
Onagraceae
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
drzewo
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
Wiesioek zwaowy
rolina roczna
bylina
Scrophulariaceae
Boraginaceae
Ranunculaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Lamiaceae
Apiaceae
Boraginaceae
Caryophyllaceae
Oenothera acerviphila
Rostaski [= Oe.
depressa Oe.
ammophila]
Odontites verna
(Bellardi) Dumort.
Zagorzaek wiosenny
Scrophulariaceae
Wylin polny
Misopates orontium (L.)

Raf.
Nonea rosea (M. Bieb.) Link
Nyctaginaceae
Mirabilis hirsuta (Pursh)

Macmill.
Caryophyllaceae
Caryophyllaceae
Minuartia hybrida (Vill.)

Schischk.
Euphorbiaceae
Szczyr roczny
3
Lamiaceae
Mercurialis annua L.
2
Mita zielona
1
Mentha spicata L.
emend. L.
Antropog.
Antropog.
Am. Pn.
Am. Pn. [wsch.]
Antropog.
Am. Pn.
Antropog.?
Antropog.
Antropog.
Kaukaz
Europa
Europa & Azja
rdziemn. & Azja zach.
Europa & Azja
Europa r. [Alpy]

pn.
Europa pd. & Azja

zach.
Azja [Chiny]
Europa
pd. & wsch.
Europa pd., zach. & r.

pn.
Am. Pn.
rdziemn. & Azja

pd.-zach.
Am. Pn. [zach.]
Am. Pn. [zach.]
Europa
pd.-zach.
Antropog.
1994
1958
1894
1905
2/2 XX w
1958
2/2 XX w
1979
XX w
XX w
1837
XIX/XX w
XVII w
XIX w
XIX w
XX w
XIX w
1879
1824
XVI w
1825
XVIII w
AS
AS
ASN
AS
SN
SN
AS
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn?
Kn?
Kn
Ar
Ef
Ar
Ar
Ef
Ar
Kn
Ar
Ef
Kn
Ef
Ef
Ar
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
ustalenie statusu wymaga

dalszych bada

dalszych bada
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
(CR)
(VU)
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
(VU)
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
142
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Kroplik ty
Kroplik pimowy
Mimulus guttatus DC.

Mimulus moschatus
Douglas ex Lindl.
Moraceae
Brassicaceae
Menchia wzniesiona
Menchia mantejska
Morwa biaa
Re krowia
Niezapominajka polna
Marchewnik anyowy [=
M. wonny]
Kocimitka waciwa
Odka (Orzdka) koczysta
Odka (Orzdka)
groniasta
Czarnuszka polna
Moenchia erecta (L.) Gaertn.

Moenchia mantica (L.) Bartl.
Morus alba L.
Myagrum perfoliatumL.
Myosotis arvensis (L.)
Hill
Myrrhis odorata (L.)
Scop.
Nepeta cataria L.
Neslia apiculata Fisch., C. A.
Mey. & Av-Lall.
Neslia paniculata (L.)

Desv.
Nigella arvensis L.
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Wiesioek zgitoosiowy
Wiesioek dwuletni
Wiesioek Rennera
Wiesioek koronkowy
Wiesioek krzyowy
Wiesioek wierzbolistny
Wiesioek mylcy
Wiesioek flemingski
Oenothera albipercurva Renner ex Hudziok

[= Oe. biennis Oe.
subterminalis lub Oe.
ammophila]
Oenothera biennis L.
Oenothera canovirens
Steele
[= Oe. renneri H.
Scholz]
Oenothera coronifera
Renner
[= Oe. glazoviana Oe.
parviflora (?)]
Oenothera cruciata
Nutt.
Oenothera depressa
Greene
[= Oe. salicifolia Desf.
ex G. Don.]
Oenothera fallax
Renner
[= Oe. glazioviana
Oe. biennis]
Oenothera flaemingina
Hudziok
jueterbogensis]
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia lub
roczna
rolina
dwuletnia lub
roczna
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
4
Onagraceae
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
drzewo
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
Wiesioek zwaowy
rolina roczna
bylina
Scrophulariaceae
Boraginaceae
Ranunculaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Lamiaceae
Apiaceae
Boraginaceae
Caryophyllaceae
Oenothera acerviphila
Rostaski [= Oe.
depressa Oe.
ammophila]
Odontites verna
(Bellardi) Dumort.
Zagorzaek wiosenny
Scrophulariaceae
Wylin polny
Misopates orontium (L.)

Raf.
Nonea rosea (M. Bieb.) Link
Nyctaginaceae
Mirabilis hirsuta (Pursh)

Macmill.
Caryophyllaceae
Caryophyllaceae
Minuartia hybrida (Vill.)

Schischk.
Euphorbiaceae
Szczyr roczny
3
Lamiaceae
Mercurialis annua L.
2
Mita zielona
1
Mentha spicata L.
emend. L.
Antropog.
Antropog.
Am. Pn.
Am. Pn. [wsch.]
Antropog.
Am. Pn.
Antropog.?
Antropog.
Antropog.
Kaukaz
Europa
Europa & Azja
Europa & Azja
Europa r. [Alpy]

pn.
Europa pd. & Azja

zach.
Azja [Chiny]
Europa
pd. & wsch.
Europa pd., zach. & r.

pn.
Am. Pn.
rdziemn. & Azja

pd.-zach.
Am. Pn. [zach.]
Am. Pn. [zach.]
Europa
pd.-zach.
Antropog.
1994
1958
1894
1905
2/2 XX w
1958
2/2 XX w
1979
XX w
XX w
1837
XIX/XX w
XVII w
XIX w
XIX w
XX w
XIX w
1879
1824
XVI w
1825
XVIII w
AS
AS
ASN
AS
SN
SN
AS
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn?
Kn?
Kn
Ar
Ef
Ar
Ar
Ef
Ar
Kn
Ar
Ef
Kn
Ef
Ef
Ar
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony

dalszych bada

dalszych bada
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
(CR)
(VU)
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
(VU)
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
142
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Wiesioek dziwny
Wiesioek drobnokwiatowy
Wiesioek przewony
Wiesioek faszywy
Oenothera paradoxa
Hudziok
[= ? Oe. depressa Oe.
subterminalis]
Oenothera parviflora L.
Oenothera perangusta
Gates
Oenothera pseudochicaginensis Rostaski
[= ? Oe. subterminalis
Oe. rubricaulis]
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Fabaceae
Wiesioek punktowany
Wiesioek pnokwitncy
Wiesioek Royfrasera [= W.
turoszowski]
Wiesioek pachncy
Wiesioek lski
Wiesioek Tacika
Wiesioek Victorina
[= W. nyski]
Wiesioek owosiony
Wiesioek Weina
Wiesioek wrocawski
Sparceta siewna
Oenothera punctulata
Rostaski et Gutte
[= Oe. biennis Oe.
pycnocarpa]
Oenothera pycnocarpa
Atk. et Bartl.
[= Oe. chicaginensis
auct.]
Oenothera royfraseri
Gates
[= Oe. turoviensis
Rostaski]
Oenothera suaveolens
Desf. ex Pers.
Oenothera subterminalis Gates
[= Oe. silesiaca Renner]
Oenothera tacikii
Rostaski
[= Oe. suaveolens Oe.
rubricaulis]
Oenothera victorini R.
R. Gates
[= Oe. nissensis
Rostaski]
Oenothera villosa
Thunb.
Oenothera wienii
Renner ex Rostaski
depressa]
Oenothera wratislaviensis Rostaski
[= ? Oe. canovirens
Oe. subterminalis]
Onobrychis viciifolia
Scop.
[= O. viciaefolia Scop.]
Onagraceae
Wiesioek piaskowy
Oenothera oakesiana
(A. Gray) Robbins ex
Wats. & Coult.
Onagraceae
Wiesioek nagi
Oenothera nuda
Renner ex Rostaski
Onagraceae
Wiesioek rodkowoniemiecki
Oenothera juterbogensis Hudziok [= ? Oe.

biennis Oe.?]
Onagraceae
Onagraceae
Wiesioek Isslera
Oenothera issleri
Renner ex Rostaski
[= Oe. biennis Oe.
oakesiana]
Oenothera indecora Cambess.
Onagraceae
Wiesioek Hoelschera
Oenothera hoelscheri
Renner ex Rostaski
depressa lub Oe.
biennis Oe. depressa]
3
Onagraceae
2
Wiesioek czerwonokielichowy
1
Oenothera glazioviana
Micheli in Mart.
[= Oe. lamarckiana
auct. genet. non
Seringe; Oe. erythrosepala Borbs]
bylina
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
Europa pd. &

pd.-wsch.
Antropog.
Antropog.
Am. Pn.
Am. Pn.
Antropog.
Am. Pn.
nieznane
Am. Pn.
Am. Pn.
Antropog.
Antropog.
Am. Pn.
Am. Pn.
Antropog.
Am. Pn.
Am. Pn. ?
Antropog.
Antropog.
Am. Pn.
Antropog.
Am. Pn.
1837
2/2 XX w
1937
XX w ?
1961
1938
1961
1963
1963
1973
1959
XX w
1938
1974
1962
2/2 XX w
1973
1958
1939
1942
1879
ASN
AS
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn?
Kn
Kn?
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony

dalszych bada
zadomowiony

dalszych bada
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
144
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Wiesioek dziwny
Wiesioek drobnokwiatowy
Wiesioek przewony
Wiesioek faszywy
Oenothera paradoxa
Hudziok
[= ? Oe. depressa Oe.
subterminalis]
Oenothera parviflora L.
Oenothera perangusta
Gates
Oenothera pseudochicaginensis Rostaski
[= ? Oe. subterminalis
Oe. rubricaulis]
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Onagraceae
Fabaceae
Wiesioek punktowany
Wiesioek pnokwitncy
Wiesioek Royfrasera [= W.
turoszowski]
Wiesioek pachncy
Wiesioek lski
Wiesioek Tacika
Wiesioek Victorina
[= W. nyski]
Wiesioek owosiony
Wiesioek Weina
Wiesioek wrocawski
Sparceta siewna
Oenothera punctulata
Rostaski et Gutte
[= Oe. biennis Oe.
pycnocarpa]
Oenothera pycnocarpa
Atk. et Bartl.
[= Oe. chicaginensis
auct.]
Oenothera royfraseri
Gates
[= Oe. turoviensis
Rostaski]
Oenothera suaveolens
Desf. ex Pers.
Oenothera subterminalis Gates
[= Oe. silesiaca Renner]
Oenothera tacikii
Rostaski
[= Oe. suaveolens Oe.
rubricaulis]
Oenothera victorini R.
R. Gates
[= Oe. nissensis
Rostaski]
Oenothera villosa
Thunb.
Oenothera wienii
Renner ex Rostaski
depressa]
Oenothera wratislaviensis Rostaski
[= ? Oe. canovirens
Oe. subterminalis]
Scop.
[= O. viciaefolia Scop.]
Onagraceae
Wiesioek piaskowy
Oenothera oakesiana
(A. Gray) Robbins ex
Wats. & Coult.
Onagraceae
Wiesioek nagi
Oenothera nuda
Renner ex Rostaski
Onagraceae
Wiesioek rodkowoniemiecki
Oenothera juterbogensis Hudziok [= ? Oe.

biennis Oe.?]
Onagraceae
Onagraceae
Wiesioek Isslera
Oenothera issleri
Renner ex Rostaski
[= Oe. biennis Oe.
oakesiana]
Oenothera indecora Cambess.
Onagraceae
Wiesioek Hoelschera
Oenothera hoelscheri
Renner ex Rostaski
depressa lub Oe.
biennis Oe. depressa]
3
Onagraceae
2
Wiesioek czerwonokielichowy
1
Oenothera glazioviana
Micheli in Mart.
[= Oe. lamarckiana
auct. genet. non
Seringe; Oe. erythrosepala Borbs]
bylina
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina dwuletnia
rolina
dwuletnia
rolina
dwuletnia
Europa pd. &

pd.-wsch.
Antropog.
Antropog.
Am. Pn.
Am. Pn.
Antropog.
Am. Pn.
nieznane
Am. Pn.
Am. Pn.
Antropog.
Antropog.
Am. Pn.
Am. Pn.
Antropog.
Am. Pn.
Am. Pn. ?
Antropog.
Antropog.
Am. Pn.
Antropog.
Am. Pn.
1837
2/2 XX w
1937
XX w ?
1961
1938
1961
1963
1963
1973
1959
XX w
1938
1974
1962
2/2 XX w
1973
1958
1939
1942
1879
ASN
AS
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn?
Kn
Kn?
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony

dalszych bada
zadomowiony

dalszych bada
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
144
Seradela spaszczona
Zaraza bluszczowa
Zaraza berberysowa
Zaraza drobnokwiatowa
Zaraza gazista
Szczawik rokowaty
Szczawik Dillena
Szczawik ty
Ornithopus compressus L.
Orobanche hederae Duby
Orobanche lucorum A.
Braun
Orobanche minor Sm.
Orobanche ramosa L.
Oxalis corniculata L.
Oxalis dillenii Jacq.
Oxalis fontana Bunge

[= O. stricta L.]
Czeremcha amerykaska
Czeremcha wirginijska
Padus serotina (Ehrh.)

Borkh.
[= Prunus serotina
Ehrh.]
Padus virginiana (L.) M.
Roem.
[= Prunus virginiana L.]
Papaveraceae
Papaveraceae
Papaveraceae
Mak wtpliwy
Mak poredni
Mak polny
Papaver dubium L.
Papaver hybridum L.
Urticaceae
Asteraceae
Vitaceae
Vitaceae
Parietaria (Pomurnik)
pensylwaska
Partenium (Rolimianek)
ambrozjowate
Winobluszcz zarolowy
Winobluszcz
piciolistkowy
Parietaria pensylvanica
Muhl. ex Willd.
Parthenium hysterophorus L.
Parthenocissus inserta
(A. Kern.) Fritsch
[= P. vitacea (Knerr)
Hitchc.]
Parthenocissus
quinquefolia (L.)
Planch.
Rosaceae
Caryophyllaceae
Pasternak zwyczajny
Brzoskwinia pospolita
Godzicznik skalny
Pastinaca sativa L.
Persica vulgaris Mill.
[= Prunus persica (L.)
Batsch]
Petrorhagia saxifraga
(L.) Link
[= Tunica saxifraga (L.)
Scop.]
Apiaceae
Urticaceae
lekarska
Parietaria officinalis L.
Poaceae
Urticaceae
Parietaria (Pomurnik) portugalska
Parietaria lusitanica L.
Paspalum racemosum Lam.
Poaceae
Parapholis incurva (L.) C. E.

Hubb.
Papaver rhoeas L.
Papaveraceae
Mak piaskowy
Papaver argemone L.
bylina
krzew, drzewo
bylina
bylina
krzew, pnacze
krzew, pnacze
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
Poaceae
Panicum implicatum
Scribn. ex Britton
4
rolina roczna
krzew
Poaceae
Rosaceae
drzewo
krzewinka
bylina
Panicum dichotomiflorum Michx.
Ericaceae
urawina wielkoowocowa
Oxycoccus macrocarpos (Aiton) Pursh

Rosaceae
Oxalidaceae
Nyctaginaceae
Szczawik czterolistkowy
Ostrobarw (Oksybafus)
rzepieniolistny
[= Kilina nocnicowata]
Oxalis tetraphylla Cav.
bylina
rolina roczna,
dwuletnia lub
bylina
rolina roczna,
dwuletnia lub
bylina
rolina roczna,
dwuletnia lub
bylina;
pasoyt
rolina roczna,
dwuletnia lub
bylina;
pasoyt
bylina,
pasoyt
bylina, pasoyt
rolina roczna,
dwuletnia lub
bylina
Oxybaphus nyctagineus (Michx.) Sweet
rolina roczna
bylina
bylina
Oxalidaceae
Oxalidaceae
Oxalidaceae
Orobanchaceae
Orobanchaceae
Orobanchaceae
Orobanchaceae
Fabaceae
Liliaceae
niadek Buchego
Ornithogalum
boucheanum Asch.
3
Asteraceae
2
Popoch pospolity
1
Onopordum acanthium
L.
Europa pd. &

pd.-wsch.
Azja [Chiny]
rdziemn.
Am. Pd.
Am. Pn. [pd.-zach., r.,

pn.-wsch.]
Meksyk, Am. r. & Pd.
Am. Pn.
Europa
rdziemn. [Malta ?]
Europa & Azja
rdziemn., Azja pd. &

zach.
Europa & Azja
Europa & Azja
Am. Pn.
Am. Pn. & Am. Pd.
Am. Pn. [zach.]
Am. Pn. [wsch.] & Am.

r. [pn.]
Am. Pn.
Am. Pn. & r.
Am. Pn. [pd.]
Am. Pn.
Am. Pn. [wsch.]
Europa pd. & Azja

pd.-zach., Afryka,
Australia

pn.
rdziemn.
Europa
[Alpy wsch.]
Europa r.& pd., Azja
rdziemn.
Europa pd.-wsch.
Europa & Azja
1859
XX w
1805 [I]
XX w ?
1806 [I]
1884
1938
1991
XIX w
XX w
XX w
XX w
XX w
1813 [I]
XX w ?
1813 [I]
1880 ?
1900
XX w
1911
XX w
1809
1865
1863
1997
XIX/XX w
XIX w
1880
AN
AS
AS
ASN
ASN
ASN
AS
AS
Kn
Kn?
Ar
Ef
Kn
Kn
Ef
Kn
Ar
Ef
Ef
Ar
Ef
Ar
Ar
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Ar
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
(VU)
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
zadomowiony
niezadomowiony
chwast
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
146
Seradela spaszczona
Zaraza bluszczowa
Zaraza berberysowa
Zaraza drobnokwiatowa
Zaraza gazista
Szczawik rokowaty
Szczawik Dillena
Szczawik ty
Ornithopus compressus L.
Orobanche hederae Duby
Orobanche lucorum A.
Braun
Orobanche minor Sm.
Orobanche ramosa L.
Oxalis corniculata L.
Oxalis dillenii Jacq.
Oxalis fontana Bunge

[= O. stricta L.]
Czeremcha wirginijska
Padus serotina (Ehrh.)

Borkh.
[= Prunus serotina
Ehrh.]
Padus virginiana (L.) M.
Roem.
[= Prunus virginiana L.]
Papaveraceae
Papaveraceae
Papaveraceae
Mak wtpliwy
Mak poredni
Mak polny
Papaver dubium L.
Papaver hybridum L.
Urticaceae
Asteraceae
Vitaceae
Vitaceae
pensylwaska
Partenium (Rolimianek)
ambrozjowate
Winobluszcz
piciolistkowy
Parietaria pensylvanica
Muhl. ex Willd.
Parthenium hysterophorus L.
(A. Kern.) Fritsch
[= P. vitacea (Knerr)
Hitchc.]
Parthenocissus
quinquefolia (L.)
Planch.
Rosaceae
Caryophyllaceae
Pasternak zwyczajny
Brzoskwinia pospolita
Godzicznik skalny
Pastinaca sativa L.
Persica vulgaris Mill.
[= Prunus persica (L.)
Batsch]
Petrorhagia saxifraga
(L.) Link
[= Tunica saxifraga (L.)
Scop.]
Apiaceae
Urticaceae
lekarska
Parietaria officinalis L.
Poaceae
Urticaceae
Parietaria (Pomurnik) portugalska
Parietaria lusitanica L.
Paspalum racemosum Lam.
Poaceae
Parapholis incurva (L.) C. E.

Hubb.
Papaver rhoeas L.
Papaveraceae
Mak piaskowy
Papaver argemone L.
bylina
krzew, drzewo
bylina
bylina
krzew, pnacze
krzew, pnacze
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
Poaceae
Panicum implicatum
Scribn. ex Britton
4
rolina roczna
krzew
Poaceae
Rosaceae
drzewo
krzewinka
bylina
Panicum dichotomiflorum Michx.
Ericaceae
Oxycoccus macrocarpos (Aiton) Pursh

Rosaceae
Oxalidaceae
Nyctaginaceae
Szczawik czterolistkowy
Ostrobarw (Oksybafus)
rzepieniolistny
[= Kilina nocnicowata]
Oxalis tetraphylla Cav.
bylina
rolina roczna,
dwuletnia lub
bylina
rolina roczna,
dwuletnia lub
bylina
rolina roczna,
dwuletnia lub
bylina;
pasoyt
rolina roczna,
dwuletnia lub
bylina;
pasoyt
bylina,
pasoyt
bylina, pasoyt
rolina roczna,
dwuletnia lub
bylina
Oxybaphus nyctagineus (Michx.) Sweet
rolina roczna
bylina
bylina
Oxalidaceae
Oxalidaceae
Oxalidaceae
Orobanchaceae
Orobanchaceae
Orobanchaceae
Orobanchaceae
Fabaceae
Liliaceae
niadek Buchego
Ornithogalum
boucheanum Asch.
3
Asteraceae
2
Popoch pospolity
1
Onopordum acanthium
L.
Europa pd. &

pd.-wsch.
Azja [Chiny]
rdziemn.
Am. Pd.
Am. Pn. [pd.-zach., r.,

pn.-wsch.]
Meksyk, Am. r. & Pd.
Am. Pn.
Europa
rdziemn. [Malta ?]
Europa & Azja
rdziemn., Azja pd. &

zach.
Europa & Azja
Europa & Azja
Am. Pn.
Am. Pn. & Am. Pd.
Am. Pn. [zach.]
Am. Pn. [wsch.] & Am.

r. [pn.]
Am. Pn.
Am. Pn. & r.
Am. Pn. [pd.]
Am. Pn.
Am. Pn. [wsch.]
Europa pd. & Azja

pd.-zach., Afryka,
Australia

pn.
rdziemn.
Europa
[Alpy wsch.]
Europa r.& pd., Azja
rdziemn.
Europa pd.-wsch.
Europa & Azja
1859
XX w
1805 [I]
XX w ?
1806 [I]
1884
1938
1991
XIX w
XX w
XX w
XX w
XX w
1813 [I]
XX w ?
1813 [I]
1880 ?
1900
XX w
1911
XX w
1809
1865
1863
1997
XIX/XX w
XIX w
1880
AN
AS
AS
ASN
ASN
ASN
AS
AS
Kn
Kn?
Ar
Ef
Kn
Kn
Ef
Kn
Ar
Ef
Ef
Ar
Ef
Ar
Ar
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Ar
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
(VU)
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
zadomowiony
niezadomowiony
chwast
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
146
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Mozga drobna
Mozga osobliwa
Mozga ucita
Tymotka piaskowa
Tymotka halna
Tymotka szydlasta
Jaminowiec - niezidentyfikowane mieszace
Daktylowiec waciwy
(Palma daktylowa)
Phalaris minor Retz.
Phalaris paradoxa L.
Phalaris truncata Guss. ex
Bertol.
Phleum arenarium L.
Phleum rhaeticum
(Humphries) Rauschert
Phleum subulatum
(Savi) Asch. & Graebn.
Philadelphus sp.
Phoenix dactylifera L.
Poaceae
Rosaceae
Pinaceae
Pcherznica kalinolistna
wierk kaukaski
wierk sitkajski
Physocarpus opulifolius
(L.) Maxim.
Picea orientalis Link
Picea sitchensis (Bong.)
Carrire
Pinaceae
Plantaginaceae
Plantaginaceae
Plantaginaceae
Sosna Banksa
Sosna czarna
Sosna rumelijska
Sosna amerykaska
[= S. Weymoutha,
Wejmutka]
Groch zwyczajny polny
Babka pesznik
[= B. afrykaska]
Babka wyniosa
Pinus banksiana Lamb.

Pinus nigra J. F. Arnold
Pinus peuce Griseb.
Pinus strobus L.
Pisum sativum L.
subsp. arvense (L.)
Asch. et Gr.
Plantago afra L.
[= P. psylium L.]
Plantago altissima L.
[= P. lanceolata L. subsp.
altissima (L.) Simk.
Asteraceae
Caryophyllaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Trzonczak pierzasty
Polikarpon czterolistny
Chrzstkowiec Heuffela
Chrzstkowiec wikszy
Rdest piaskowy
Podospermum
laciniatum (L.) DC.
Polycarpon tetraphyllum (L.)
L.f.
Polycnemum heuffelii
Lang
Polycnemum majus
A.Br.
Polygonum arenarium Waldst.
& Kit.
Polygonum bungeanum Turcz.
Plantaginaceae
Babka wowa
Plantago serpentina
All.
Polygonaceae
Polygonaceae
Plantaginaceae
Babka arktyczna
Babka patagoska
Plantago lagopus L.
Plantago patagonica Jacq.
Fabaceae
Pinaceae
Pinaceae
Pinaceae
Asteraceae
Asteraceae
Picris sprengeryana (L.) Poir.

[= P. sprengeriana Lam.]
Picris echioides L.
[= Helminthia echioides
(L.) Gaertn.; Helminthotheca echioides (L.)
Holub]
Goryczel mijowcowy
Solanaceae
Miechunka pomidorowa
Physalis ixocarpa Brot. ex

Hornem.
Solanaceae
Miechunka rozdta
Physalis alkekengi L.
Pinaceae
rolina roczna
Poaceae
Pholiurus pannonicus
(Host) Trin.
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna lub

dwuletnia
rolina
dwuletnia
bylina
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
drzewo
drzewo
drzewo
drzewo
rolina roczna
rolina roczna
drzewo
drzewo
krzew
rolina roczna
bylina
jednolicienne drzewo
(palma)
krzew
rolina roczna
bylina
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
Arecaceae
Hydrangeaceae
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Mozga kanaryjska
Mozga bkitnawa
Phalaris coerulescens Desf.
Poaceae
Hydrophyllaceae
Caryophyllaceae
Phalaris canariensis L.
Mozga krtkokosa
Godzicznik aksamitny
Phalaris brachystachys
Link
Phacelia congesta Hook.
Petrorhagia velutina
(Guss.) P. W. Bell ex
Heywood
[= Tunica velutina (Guss.)
Fischer et C. A. Meyer]
Azja wsch.
Europa
wsch. & pd.
Europa wsch. &

pd.-wsch.
rdziemn.
rdziemn. & Azja

zach.
Europa r. [Alpy]
Am. Pn. & Am. Pd. [pd.]
rdziemn.
Europa r. & pd.
Europa [pd.-wsch.], Azja

[pd.-zach.] & Afryka Pn.
Europa & Azja
Am. Pn. [pn.-wsch.]
Europa [Bakany]
Europa [pd.], Azja Mn.,

Afryka [pn.]
Am. Pn. [pn.]
rdziemn.
Europa Pd. & Afryka

Pn.
Am. Pn. [zach.]
Azja [Kaukaz, Anatolia]
Am. Pn. [pn.-wsch.]
Am. Pn. [pd]
Europa pd.-wsch. &

Azja pd.-zach.
Afryka pn. & Azja

pd.-wsch.
Antropog.
Europa pd. & Azja

zach.
Europa r. [Alpy]
Europa
zach. & pd.
rdziemn.
rdziemn.
rdziemn.
rdziemn.
rdziemn.
Am. Pn.
Europa pd.
XX w
XIX w
1953
1879
XIX w
XIX w
XIX/XX w
1995
XX w
XX w
XIX w
XX w
ok.
1798 [I]
XX w ?
1858 [I]
XX w ?
1811
1822
XX w
XVIII w
1836
1841 [I]
XX w ?
1808 [I]
XX w ?
1805 [I]
2/2 XX w
XX w
1613*
1866
XX w
XX w
1935
XIX/XX w
1995
XIX w
1931
XX w
XX w
XX w
XIX/XX w
XX w
XX w
1942
ASN
ASN
ASN
ASN
AS
AS
ASN
ASN
ASN
Ef
Ef
Kn
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ar
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony, relikt
dawnych dowiadcze
pasterskich
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
spotykany wycznie
wpostaci siewek
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
148
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Mozga drobna
Mozga osobliwa
Mozga ucita
Tymotka piaskowa
Tymotka halna
Tymotka szydlasta
Jaminowiec - niezidentyfikowane mieszace
Daktylowiec waciwy
(Palma daktylowa)
Phalaris minor Retz.
Phalaris paradoxa L.
Phalaris truncata Guss. ex
Bertol.
Phleum arenarium L.
Phleum rhaeticum
(Humphries) Rauschert
Phleum subulatum
(Savi) Asch. & Graebn.
Philadelphus sp.
Phoenix dactylifera L.
Poaceae
Rosaceae
Pinaceae
Pcherznica kalinolistna
wierk kaukaski
wierk sitkajski
Physocarpus opulifolius
(L.) Maxim.
Picea orientalis Link
Picea sitchensis (Bong.)
Carrire
Pinaceae
Plantaginaceae
Plantaginaceae
Plantaginaceae
Sosna Banksa
Sosna czarna
Sosna rumelijska
Sosna amerykaska
[= S. Weymoutha,
Wejmutka]
Groch zwyczajny polny
Babka pesznik
[= B. afrykaska]
Babka wyniosa
Pinus banksiana Lamb.

Pinus nigra J. F. Arnold
Pinus peuce Griseb.
Pinus strobus L.
Pisum sativum L.
subsp. arvense (L.)
Asch. et Gr.
Plantago afra L.
[= P. psylium L.]
Plantago altissima L.
[= P. lanceolata L. subsp.
altissima (L.) Simk.
Asteraceae
Caryophyllaceae
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Trzonczak pierzasty
Polikarpon czterolistny
Chrzstkowiec Heuffela
Chrzstkowiec wikszy
Rdest piaskowy
Podospermum
laciniatum (L.) DC.
Polycarpon tetraphyllum (L.)
L.f.
Polycnemum heuffelii
Lang
Polycnemum majus
A.Br.
Polygonum arenarium Waldst.
& Kit.
Polygonum bungeanum Turcz.
Plantaginaceae
Babka wowa
Plantago serpentina
All.
Polygonaceae
Polygonaceae
Plantaginaceae
Babka arktyczna
Babka patagoska
Plantago lagopus L.
Plantago patagonica Jacq.
Fabaceae
Pinaceae
Pinaceae
Pinaceae
Asteraceae
Asteraceae
Picris sprengeryana (L.) Poir.

[= P. sprengeriana Lam.]
Picris echioides L.
[= Helminthia echioides
(L.) Gaertn.; Helminthotheca echioides (L.)
Holub]
Goryczel mijowcowy
Solanaceae
Miechunka pomidorowa
Physalis ixocarpa Brot. ex

Hornem.
Solanaceae
Miechunka rozdta
Physalis alkekengi L.
Pinaceae
rolina roczna
Poaceae
Pholiurus pannonicus
(Host) Trin.
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna lub

dwuletnia
rolina
dwuletnia
bylina
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
drzewo
drzewo
drzewo
drzewo
rolina roczna
rolina roczna
drzewo
drzewo
krzew
rolina roczna
bylina
jednolicienne drzewo
(palma)
krzew
rolina roczna
bylina
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
Arecaceae
Hydrangeaceae
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Poaceae
Mozga kanaryjska
Mozga bkitnawa
Phalaris coerulescens Desf.
Poaceae
Hydrophyllaceae
Caryophyllaceae
Phalaris canariensis L.
Mozga krtkokosa
Godzicznik aksamitny
Phalaris brachystachys
Link
Phacelia congesta Hook.
Petrorhagia velutina
(Guss.) P. W. Bell ex
Heywood
[= Tunica velutina (Guss.)
Fischer et C. A. Meyer]
Azja wsch.
Europa
wsch. & pd.
Europa wsch. &

pd.-wsch.
rdziemn.
rdziemn. & Azja

zach.
Europa r. [Alpy]
Am. Pn. & Am. Pd. [pd.]
rdziemn.
Europa r. & pd.
Europa [pd.-wsch.], Azja

[pd.-zach.] & Afryka Pn.
Europa & Azja
Am. Pn. [pn.-wsch.]
Europa [Bakany]
Europa [pd.], Azja Mn.,

Afryka [pn.]
Am. Pn. [pn.]
rdziemn.
Europa Pd. & Afryka

Pn.
Am. Pn. [zach.]
Azja [Kaukaz, Anatolia]
Am. Pn. [pn.-wsch.]
Am. Pn. [pd]
Europa pd.-wsch. &

Azja pd.-zach.
Afryka pn. & Azja

pd.-wsch.
Antropog.
Europa pd. & Azja

zach.
Europa r. [Alpy]
Europa
zach. & pd.
rdziemn.
rdziemn.
rdziemn.
rdziemn.
rdziemn.
Am. Pn.
Europa pd.
XX w
XIX w
1953
1879
XIX w
XIX w
XIX/XX w
1995
XX w
XX w
XIX w
XX w
ok.
1798 [I]
XX w ?
1858 [I]
XX w ?
1811
1822
XX w
XVIII w
1836
1841 [I]
XX w ?
1808 [I]
XX w ?
1805 [I]
2/2 XX w
XX w
1613*
1866
XX w
XX w
1935
XIX/XX w
1995
XIX w
1931
XX w
XX w
XX w
XIX/XX w
XX w
XX w
1942
ASN
ASN
ASN
ASN
AS
AS
ASN
ASN
ASN
Ef
Ef
Kn
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ar
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony, relikt
dawnych dowiadcze
pasterskich
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
spotykany wycznie
wpostaci siewek
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
148
Poaceae
Polipogon montpeliaski
Polipogon zielony
Topola kanadyjska
Topola czarna odmiana

woska
Portulaka pospolita
typowa
Piciornik dwudzielny
Polypogon monspeliensis (L.) Desf.

Polypogon viridis (Gouan)
Breistr.
Populus canadensis
Moench
[= P. euroamericana
(Dode) Guinier; P.
deltoides Marshall s. l.
P. nigra L. s.l.]
Populus nigra L. Italica
Portulaca oleracea L.
subsp. oleracea
Potentilla bifurca L.
Piciornik pensylwaski
liwa winiowa (Aycza)

liwa winiowa odmiana
Pissarda
Potentilla pensylvanica L.
Prunus cerasifera Ehrh.

[= P. divaricata Ledeb.]
Pissardii
Ranunculaceae
Ranunculaceae
Brassicaceae
Db czerwony
Jaskier polny [= J.
odogowy]
Jaskier srebrzysty
Rzodkiew wirzepa
wirzepa trwaa
wirzepa pomarszczona
Quercus rubra L.
Ranunculus arvensis L.
Ranunculus friesianus
Jord.
Raphanus raphanistrum L.
Rapistrum perenne (L.)
All.
Rapistrum rugosum (L.)
All.
Brassicaceae
Brassicaceae
Fagaceae
Fagaceae
Asteraceae
Pesznik czerwonkowy
Pulicaria dysenterica
(L.) Bernh.
Db burgundzki
Juglandaceae
Skrzydooorzech kaukaski
Pterocarya fraxinifolia
Spach
Quercus cerris L.
Rutaceae
Parczelina trjlistkowa
Ptelea trifoliata L.
Rosaceae
Pinaceae
Daglezja zielona
[= Jedlica Douglasa]
Pseudotsuga menziesii
(Mirb.) Franco
[= P. douglasii (Sabine
ex D. Don) Carrire; P.
taxifoila (Poir.) Britton
ex Sudw.]
Pyrus communis L.
Grusza pospolita
[= P. pyraster (L.)
Burgsd. P. eleagrifolia
Pall. P. nivalis Jacq.]
Rosaceae
liwa domowa typowa

(Wgierka)
Rosaceae
Rosaceae
Prunus domestica L.
subsp. domestica
[prawdopod. = P.
cerasifera Ehrh. P.
spinosa L.]
Rosaceae
Piciornik poredni
Potentilla intermedia L.
non Wahlenb.
Rosaceae
Potentilla conferta Bun- Piciornik grzebieniasty

ge
Rosaceae
Rosaceae
Potentilla chrysantha Trevir.
Rosaceae
Portulacaceae
Salicaceae
Salicaceae
Poaceae
Polygonaceae
Rdest wielokosowy
Polygonum polystachyum Wall. ex Meissner

[= Aconogon
polystachyum (Wallich
ex Meisn.) Haraldson]
3
Polygonaceae
2
Rdest rozoysty
1
Polygonum patulum
M.Bieb.
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina
dwuletnia lub
bylina
rolina roczna
bylina
rolina roczna
drzewo
drzewo
drzewo
bylina
drzewo
krzew, drzewo
drzewo
krzew, drzewo
drzewo, krzew
drzewo, krzew
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina,
pkrzew
rolina roczna
drzewo
drzewo
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
Europa
pd.-wsch., Azja r.
Europa
r. & wsch.
Europa & Azja
Europa zach.
Am. Pn. [wsch.]
Europa
pd.-wsch. & Azja zach.
Antropog.
Europa & Azja zach.
Azja [Kaukaz, Iran]
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [pn.-zach.]
Azja
pd.-zach., Antropog.
Europa [Francja, cult.]

pd.-zach. & r.
Am. Pn.
[pn. & zach.]
Europa pn.-wsch. &

Azja pn.
Rosja [Ural]
Europa
wsch. & pd.
Europa wsch. & pd.
Azja pd. & Afryka pn.
Europa [Wochy, cult]
Antropog.
Europa pd.
rdziemn. Azja
pd.& zach.
Azja r. [Himalaje]

Azja zach. & Afryka
pn.
XIX w
XIX w
1806 [I]
1924 ?
1937 ?
1813 [I]
XX w
1805 [I]
1937
1833 [I]
XX w ?
1930
1652 ?
XVIII/XIX w
1841
XX w
XIX w
1930
1613*
XVIII w
1837
XVIII w
XVIII w
XX w
XIX/XX w
1927
XX w
ASN
ASN
ASN
ASN
AS
AS
AS
ASN
AS
Ef
Ef
Ar
Ef?
Ar
Kn
Kn
Kn?
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn?
Kn?
Kn?
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony,
status gatunku wymaga
dalszych bada
(VU)
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony, wymaga
dalszych bada
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
150
Poaceae
Polipogon montpeliaski
Polipogon zielony
Topola kanadyjska
Topola czarna odmiana

woska
Portulaka pospolita
typowa
Piciornik dwudzielny
Polypogon monspeliensis (L.) Desf.

Polypogon viridis (Gouan)
Breistr.
Populus canadensis
Moench
[= P. euroamericana
(Dode) Guinier; P.
deltoides Marshall s. l.
P. nigra L. s.l.]
Populus nigra L. Italica
Portulaca oleracea L.
subsp. oleracea
Potentilla bifurca L.
Piciornik pensylwaski
liwa winiowa (Aycza)

liwa winiowa odmiana
Pissarda
Potentilla pensylvanica L.

[= P. divaricata Ledeb.]
Pissardii
Ranunculaceae
Ranunculaceae
Brassicaceae
Db czerwony
Jaskier polny [= J.
odogowy]
Jaskier srebrzysty
Rzodkiew wirzepa
wirzepa trwaa
wirzepa pomarszczona
Quercus rubra L.
Ranunculus arvensis L.
Ranunculus friesianus
Jord.
Raphanus raphanistrum L.
Rapistrum perenne (L.)
All.
Rapistrum rugosum (L.)
All.
Brassicaceae
Brassicaceae
Fagaceae
Fagaceae
Asteraceae
Pesznik czerwonkowy
Pulicaria dysenterica
(L.) Bernh.
Db burgundzki
Juglandaceae
Skrzydooorzech kaukaski
Pterocarya fraxinifolia
Spach
Quercus cerris L.
Rutaceae
Parczelina trjlistkowa
Ptelea trifoliata L.
Rosaceae
Pinaceae
Daglezja zielona
[= Jedlica Douglasa]
Pseudotsuga menziesii
(Mirb.) Franco
[= P. douglasii (Sabine
ex D. Don) Carrire; P.
taxifoila (Poir.) Britton
ex Sudw.]
Pyrus communis L.
Grusza pospolita
[= P. pyraster (L.)
Burgsd. P. eleagrifolia
Pall. P. nivalis Jacq.]
Rosaceae
liwa domowa typowa

(Wgierka)
Rosaceae
Rosaceae
Prunus domestica L.
subsp. domestica
[prawdopod. = P.
cerasifera Ehrh. P.
spinosa L.]
Rosaceae
Piciornik poredni
Potentilla intermedia L.
non Wahlenb.
Rosaceae
Potentilla conferta Bun- Piciornik grzebieniasty

ge
Rosaceae
Rosaceae
Potentilla chrysantha Trevir.
Rosaceae
Portulacaceae
Salicaceae
Salicaceae
Poaceae
Polygonaceae
Rdest wielokosowy
Polygonum polystachyum Wall. ex Meissner

[= Aconogon
polystachyum (Wallich
ex Meisn.) Haraldson]
3
Polygonaceae
2
Rdest rozoysty
1
Polygonum patulum
M.Bieb.
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina
dwuletnia lub
bylina
rolina roczna
bylina
rolina roczna
drzewo
drzewo
drzewo
bylina
drzewo
krzew, drzewo
drzewo
krzew, drzewo
drzewo, krzew
drzewo, krzew
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina,
pkrzew
rolina roczna
drzewo
drzewo
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
Europa
pd.-wsch., Azja r.
Europa
r. & wsch.
Europa & Azja
Europa zach.
Am. Pn. [wsch.]
Europa
Antropog.
Europa & Azja zach.
Azja [Kaukaz, Iran]
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [pn.-zach.]
Azja
pd.-zach., Antropog.

pd.-zach. & r.
Am. Pn.
[pn. & zach.]
Europa pn.-wsch. &

Azja pn.
Rosja [Ural]
Europa
wsch. & pd.
Europa wsch. & pd.
Azja pd. & Afryka pn.
Europa [Wochy, cult]
Antropog.
Europa pd.
rdziemn. Azja
pd.& zach.
Azja r. [Himalaje]

Azja zach. & Afryka
pn.
XIX w
XIX w
1806 [I]
1924 ?
1937 ?
1813 [I]
XX w
1805 [I]
1937
1833 [I]
XX w ?
1930
1652 ?
XVIII/XIX w
1841
XX w
XIX w
1930
1613*
XVIII w
1837
XVIII w
XVIII w
XX w
XIX/XX w
1927
XX w
ASN
ASN
ASN
ASN
AS
AS
AS
ASN
AS
Ef
Ef
Ar
Ef?
Ar
Kn
Kn
Kn?
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn?
Kn?
Kn?
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony,
status gatunku wymaga
dalszych bada
(VU)
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony, wymaga
dalszych bada
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
150
Polygonaceae
Polygonaceae
Rdestowiec (Rdest)
poredni
Rdestowiec (Rdest)
ostrokoczysty
Rdestowiec (Rdest)
sachaliski
Reynoutria bohemica
Chrtek et Chyrtkov
[= R. japonica Houtt.
var. japonica R.
sachalinensis (F.
Schmidt) Nakai]
Reynoutria japonica
(Houtt.) Ronse
Decraene var. japonica
[= Fallopia japonica
Houtt.]
Reynoutria sachalinensis (F. Schmidt) Nakai
[= Fallopia sachalinesis
(F. Smidt et Maxim)
Ronse Decraene]
Grossulariaceae
Rosaceae
Sumak octowiec
Porzeczka zwyczajna
Rowiec biay
Rhus typhina L.
Ribes rubrum L.
Rhodotypos scandens
(Thunb.) Makino
Fabaceae
Fabaceae
Robinia nowomeksykaska
Robinia (Grochodrzew)
akacjowa [= R. biaa]
Robinia lepka
Robinia neomexicana
A. Gray
Robinia pseudoacacia
L.
Robinia viscosa Vent.
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Poaceae
Ra igiekowata
Ra labradorska
Ra karoliska
Ra dahurska
Ra ta
Ra czerwonawa
Ra rosyjska
Ra wielokwiatowa
Ra pomarszczona
Ra gstokolczasta
Ra wirgiska
Rostraria grzebieniasta
Rosa acicularis Lindl.
Rosa blanda Aiton

Rosa carolina L.
Rosa davurica Pall.
Rosa foetida Herrm.
Rosa glauca Pourr.
[= R. rubrifolia Vill.]
Rosa gorenkensis
Besser
[= R. glabrifolia auct.
non C. A. Mey.]
Rosa multiflora Thunb.
Rosa rugosa Thunb.
Rosa spinosissima L.
[= R. pimpinellifolia L.]
Rosa virginiana Herrm.
Rostraria cristata (L.) Tzelev
[= Lophochloa cristata (L.)
Hyl.]
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Papaveraceae
Roemeria hybrida (L.)

DC.
Rosaceae
Fabaceae
Robinia porednia
Robinia ambigua Poir.

[= R. pseudoacacia L.
R. viscosa Vent.]
Scrophulariaceae
Szelnik wikszy
Rhinanthus serotinus
(Schnh.) Oborn
subsp. apterus (Fr.) Hyl.
Anacardiaceae
Scrophulariaceae
Szelnik wochaty
Asteraceae
Resedaceae
Rhinanthus alectorolophus (Scop.) Pollich

subsp. buccalis (Wallr.)
Schinz & Thell.
Rhagadiolus stellatus (L.)

Gaertn.
Polygonaceae
Reseda tawa
Reseda luteola L.
Resedaceae
Rezeda bezwonna
3
Resedaceae
Reseda inodora Rchb.
2
Reseda biaa
1
Reseda alba L.
rolina roczna
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
rolina roczna
drzewo, krzew
drzewo
drzewo, krzew
drzewo
krzew
krzew
krzew, drzewo
rolina roczna,
ppasoyt
rolina roczna,
ppasoyt
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina lub rolina

dwuletnia
rolina roczna,
dwuletnia lub
bylina
rdziemn., Azja
pd. & zach.
Am. Pn. [pn. & wsch.]
Europa pd. &

pd.-wsch., Azja
pd.-zach. & r.
Azja wsch. [Chiny,

Korea, Japonia]
Azja wsch. [Chiny,

Japonia]
Europa
[Syberia]
Europa
pd.-zach.
Azja r.
Azja [wsch.]
Am. Pn. [wsch. & pd.]
Europa [pn.-wsch.],
Azja [pn., pn.-wsch.],
Am. Pn.
rdziemn., Azja
pd.& zach.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [Nowy

Meksyk]
Am. Pn. [pd.-wsch.]
Azja [Chiny, Japonia]
Europa
[pn.-zach.]
Am. Pn.
[r. & wsch.]
Antropog.
Antropog.
rdziemn.
Azja wsch.
Azja wsch.
Antropog.
Europa pd. & Azja

zach.
Europa
pd.-wsch.
rdziemn.
XX w
1813 [I] 1/2 XIX w
XIX w [I]
2/2 XX w
XIX w ?
1820 [I] 2/2 XX w
2/2 XIX w
1817 [I] 1/2 XX w
1817
1813
1813 [I] 2/2 XX w
1817 [I] 2/2 XX w
XIX w [I]
XX w
1850
1813 [I]
XX w
XVIII w [I]
1806 [I]
1836
1868
XX w ?
XIX w
2/2 XX w
XIX w ?
1806 [I]
1937
XX w
1903
1882
1/2 XX w ?
XVIII w
1825
XX w
XIX w
AS
AS
ASN
AS
AS
AS
AS
AS
ASN
AS
AS
AS
ASN
ASN
AS
AS
ASN
ASN
ASN
ASN
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ar
Ar
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (CR)
zadomowiony, ustpujcy (CR)
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
152
Polygonaceae
Polygonaceae
Rdestowiec (Rdest)
poredni
Rdestowiec (Rdest)
ostrokoczysty
Rdestowiec (Rdest)
sachaliski
Reynoutria bohemica
Chrtek et Chyrtkov
[= R. japonica Houtt.
var. japonica R.
sachalinensis (F.
Schmidt) Nakai]
Reynoutria japonica
(Houtt.) Ronse
Decraene var. japonica
[= Fallopia japonica
Houtt.]
Reynoutria sachalinensis (F. Schmidt) Nakai
[= Fallopia sachalinesis
(F. Smidt et Maxim)
Ronse Decraene]
Grossulariaceae
Rosaceae
Sumak octowiec
Porzeczka zwyczajna
Rowiec biay
Rhus typhina L.
Ribes rubrum L.
Rhodotypos scandens
(Thunb.) Makino
Fabaceae
Fabaceae
Robinia nowomeksykaska
Robinia (Grochodrzew)
akacjowa [= R. biaa]
Robinia lepka
Robinia neomexicana
A. Gray
L.
Robinia viscosa Vent.
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Poaceae
Ra igiekowata
Ra labradorska
Ra karoliska
Ra dahurska
Ra ta
Ra czerwonawa
Ra rosyjska
Ra wielokwiatowa
Ra pomarszczona
Ra gstokolczasta
Ra wirgiska
Rostraria grzebieniasta
Rosa acicularis Lindl.
Rosa blanda Aiton

Rosa carolina L.
Rosa davurica Pall.
Rosa foetida Herrm.
Rosa glauca Pourr.
[= R. rubrifolia Vill.]
Rosa gorenkensis
Besser
[= R. glabrifolia auct.
non C. A. Mey.]
Rosa multiflora Thunb.
Rosa rugosa Thunb.
Rosa spinosissima L.
[= R. pimpinellifolia L.]
Rosa virginiana Herrm.
Rostraria cristata (L.) Tzelev
[= Lophochloa cristata (L.)
Hyl.]
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Papaveraceae
Roemeria hybrida (L.)

DC.
Rosaceae
Fabaceae
Robinia porednia
Robinia ambigua Poir.

[= R. pseudoacacia L.
R. viscosa Vent.]
Scrophulariaceae
Szelnik wikszy
Rhinanthus serotinus
(Schnh.) Oborn
subsp. apterus (Fr.) Hyl.
Anacardiaceae
Scrophulariaceae
Szelnik wochaty
Asteraceae
Resedaceae
Rhinanthus alectorolophus (Scop.) Pollich

subsp. buccalis (Wallr.)
Schinz & Thell.
Rhagadiolus stellatus (L.)

Gaertn.
Polygonaceae
Reseda tawa
Reseda luteola L.
Resedaceae
Rezeda bezwonna
3
Resedaceae
Reseda inodora Rchb.
2
Reseda biaa
1
Reseda alba L.
rolina roczna
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
rolina roczna
drzewo, krzew
drzewo
drzewo, krzew
drzewo
krzew
krzew
krzew, drzewo
rolina roczna,
ppasoyt
rolina roczna,
ppasoyt
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina lub rolina

dwuletnia
rolina roczna,
dwuletnia lub
bylina
rdziemn., Azja
pd. & zach.
Am. Pn. [pn. & wsch.]
Europa pd. &

pd.-wsch., Azja
pd.-zach. & r.
Azja wsch. [Chiny,

Korea, Japonia]
Azja wsch. [Chiny,

Japonia]
Europa
[Syberia]
Europa
pd.-zach.
Azja r.
Azja [wsch.]
Am. Pn. [wsch. & pd.]
Europa [pn.-wsch.],
Azja [pn., pn.-wsch.],
Am. Pn.
rdziemn., Azja
pd.& zach.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [Nowy

Meksyk]
Am. Pn. [pd.-wsch.]
Azja [Chiny, Japonia]
Europa
[pn.-zach.]
Am. Pn.
[r. & wsch.]
Antropog.
Antropog.
rdziemn.
Azja wsch.
Azja wsch.
Antropog.
Europa pd. & Azja

zach.
Europa
pd.-wsch.
rdziemn.
XX w
1813 [I] 1/2 XIX w
XIX w [I]
2/2 XX w
XIX w ?
1820 [I] 2/2 XX w
2/2 XIX w
1817 [I] 1/2 XX w
1817
1813
1813 [I] 2/2 XX w
1817 [I] 2/2 XX w
XIX w [I]
XX w
1850
1813 [I]
XX w
XVIII w [I]
1806 [I]
1836
1868
XX w ?
XIX w
2/2 XX w
XIX w ?
1806 [I]
1937
XX w
1903
1882
1/2 XX w ?
XVIII w
1825
XX w
XIX w
AS
AS
ASN
AS
AS
AS
AS
AS
ASN
AS
AS
AS
ASN
ASN
AS
AS
ASN
ASN
ASN
ASN
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ar
Ar
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (CR)
zadomowiony, ustpujcy (CR)
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
152
Rosaceae
Rosaceae
Polygonaceae
Polygonaceae
Polygonaceae
Polygonaceae
Polygonaceae
Jeyna kanadyjska
Jeyna wcinanolistna
Jeyna pachnca
Jeyna toowockowa
Rudbekia owosiona [= R.
ostra]
Rudbekia (Roztocznica)
naga
Szczaw dziurkowany
Szczaw omszony
Szczaw domowy
Szczaw zbkowany
Szczaw ty
Szczaw nadobny
Szczaw wskolistny
Szczaw trjktnodziakowy
Wierzba ostrolistna
Rubus canadensis L.
Rubus laciniatus Willd.
Rubus odoratus L.
Rubus xanthocarpus
Bureau & Franch.
Rudbeckia hirta L.
Rudbeckia laciniata L.
Rumex bucephalophorus L.
Rumex confertus Willd.

Rumex longifolius DC.
Rumex obovatus
Danser
Rumex patientia L.
Rumex pulcher L.
Rumex stenophyllus
Ledeb.
Rumex triangulivalvis
(Danser) Rech. f.
Salix acutifolia Willd.
bylina
bylina
Chenopodiaceae
Lamiaceae
Rosaceae
Saxifragaceae
Apiaceae
Solanka pagrkowa
Solanka kolczysta
Solanka sodowa
Szawia zarolowa
Skalnica cienista
Czechrzyca (Trybulka)
grzebieniowa
Salsola collina Pall.

Salsola kali L. subsp.
ruthenica (Iljin) So
Salsola soda L.
Salvia dumetorum
Andrz.
Sanguisorba dodecandra L.
Saxifraga umbrosa L.
Scandix pecten-veneris
L.
Suchotraw twardy
Sclerochloa dura (L.) P.

Beauv.
Asteraceae
Wymord pierzasty
Tarczyca wyniosa
Tarczyca maa
Scorzonera laciniata L.
[Podospermum laciniatum (L.)
DC.]
Scutellaria altissima L.
Scutellaria minor Huds.
Lamiaceae
Lamiaceae
Asteraceae
Wymord siwy
[= Trzonczak siwy]
Asteraceae
Scorzonera cana (C. A. Mey) O.
Hoffm.
[= Podospermum canum C.A.
Meyer]
Scolymus hispanicus L.
Caryophyllaceae
Czerwiec roczny
Scleranthus annuus L.
Poaceae
Poaceae
Schismus barbatus (L.)

Thell.
[= S. calycinus (Loefl.
ex L.) Thell.]
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Salicaceae
Wierzba amerykanka
Salix eriocephala
Michx.
bylina
bylina
bylina
bylina
rolina dwuletnia
lub bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
krzew
Salicaceae
krzew
drzewo, krzew
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
bylina
pkrzew
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
bylina
Wierzba gstolistna
Salicaceae
Polygonaceae
Polygonaceae
Polygonaceae
Asteraceae
Asteraceae
Rosaceae
4
rolina roczna
Salix cordata Michx.
Rosaceae
Jeyna kaukaska
Rubus armeniacus
Focke
Rosaceae
Jeyna alegaska
Rubus allegheniensis
Porter
Rosaceae
Rubiaceae
Marzana (Marzanna)
barwierska
Poaceae
Rubia tinctorum L.
2
Rostraria szorstka
1
Rostraria hispida (Savi) Dogan
[= Lophochloa hispida (Savi)
Jonsell]
Europa
pd. & zach.
Europa pd. &

pd.-wsch.
rdziemn., Azja zach.
Eurazja
rdziemn.
Europa & Azja
Europa & Azja
rdziemn. Azja
pd.& zach.
Europa zach. [Pireneje]
Europa pd. [Woskie

Alpy]
Europa
pd.-wsch.
rdziemn.
Europa
pd.-wsch. & Azja r.
Europa wsch. & Azja

pd.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [pn. wsch.]
Europa wsch. &

Azja r.
Am. Pn.
Europa
r.& wsch.
rdziemn.
Europa & Azja
Am. Pd. [Argentyna,

Paragwaj]
Europa
pn.-wsch.
Europa
rdziemn.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn.
Azja wsch. [Chiny]
Am. Pn. [wsch.]
Antropog.
Am. Pn. [wsch.]
Azja
pd.-zach. [Kaukaz]
Am. Pn. [wsch.]
rdziemn. Azja
r. & zach.
rdziemn.
1951
1/2 XX w
1837
XIX w
1932
XX w
1914
XIX w
XX w
XVII w
1643
1730
XX w
2/2 XX w
2/2 XX w
XVIII w
XX w
XX w
XX w
XVIII w [I]
XIX w
XX w
XIX w
1873
XIX w
1787
2/2 XIX w
1991
1806 [I]
1877
1811 [I] 1859

1905
1811 [I]
1967
1833 [I]
1902
1899 [I]
XX w
XIX w
XX w
AS
ASN
AS
ASN
AS
AS
ASN
AS
ASN
ASN
ASN
AS
ASN
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ar
Ar
Ef
Ar
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef ?
Ef
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (CR)
relikt dawnych dowiadcze karskich w grach
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
154
Rosaceae
Rosaceae
Polygonaceae
Polygonaceae
Polygonaceae
Polygonaceae
Polygonaceae
Jeyna kanadyjska
Jeyna wcinanolistna
Jeyna pachnca
Jeyna toowockowa
Rudbekia owosiona [= R.
ostra]
Rudbekia (Roztocznica)
naga
Szczaw dziurkowany
Szczaw omszony
Szczaw domowy
Szczaw zbkowany
Szczaw ty
Szczaw nadobny
Szczaw wskolistny
Szczaw trjktnodziakowy
Wierzba ostrolistna
Rubus canadensis L.
Rubus laciniatus Willd.
Rubus odoratus L.
Rubus xanthocarpus
Bureau & Franch.
Rudbeckia hirta L.
Rudbeckia laciniata L.
Rumex bucephalophorus L.
Rumex confertus Willd.

Rumex longifolius DC.
Rumex obovatus
Danser
Rumex patientia L.
Rumex pulcher L.
Rumex stenophyllus
Ledeb.
Rumex triangulivalvis
(Danser) Rech. f.
Salix acutifolia Willd.
bylina
bylina
Chenopodiaceae
Lamiaceae
Rosaceae
Saxifragaceae
Apiaceae
Solanka pagrkowa
Solanka kolczysta
Solanka sodowa
Szawia zarolowa
Skalnica cienista
Czechrzyca (Trybulka)
grzebieniowa
Salsola collina Pall.

Salsola kali L. subsp.
ruthenica (Iljin) So
Salsola soda L.
Salvia dumetorum
Andrz.
Sanguisorba dodecandra L.
Saxifraga umbrosa L.
Scandix pecten-veneris
L.
Suchotraw twardy
Sclerochloa dura (L.) P.

Beauv.
Asteraceae
Wymord pierzasty
Tarczyca wyniosa
Tarczyca maa
Scorzonera laciniata L.
[Podospermum laciniatum (L.)
DC.]
Scutellaria altissima L.
Scutellaria minor Huds.
Lamiaceae
Lamiaceae
Asteraceae
Wymord siwy
[= Trzonczak siwy]
Asteraceae
Scorzonera cana (C. A. Mey) O.
Hoffm.
[= Podospermum canum C.A.
Meyer]
Scolymus hispanicus L.
Caryophyllaceae
Czerwiec roczny
Scleranthus annuus L.
Poaceae
Poaceae
Schismus barbatus (L.)

Thell.
[= S. calycinus (Loefl.
ex L.) Thell.]
Chenopodiaceae
Chenopodiaceae
Salicaceae
Wierzba amerykanka
Salix eriocephala
Michx.
bylina
bylina
bylina
bylina
rolina dwuletnia
lub bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
krzew
Salicaceae
krzew
drzewo, krzew
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
bylina
pkrzew
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
bylina
Wierzba gstolistna
Salicaceae
Polygonaceae
Polygonaceae
Polygonaceae
Asteraceae
Asteraceae
Rosaceae
4
rolina roczna
Salix cordata Michx.
Rosaceae
Jeyna kaukaska
Rubus armeniacus
Focke
Rosaceae
Jeyna alegaska
Rubus allegheniensis
Porter
Rosaceae
Rubiaceae
Marzana (Marzanna)
barwierska
Poaceae
Rubia tinctorum L.
2
Rostraria szorstka
1
Rostraria hispida (Savi) Dogan
[= Lophochloa hispida (Savi)
Jonsell]
Europa
pd. & zach.
Europa pd. &

pd.-wsch.
rdziemn., Azja zach.
Eurazja
rdziemn.
Europa & Azja
Europa & Azja
rdziemn. Azja
pd.& zach.
Europa zach. [Pireneje]
Europa pd. [Woskie

Alpy]
Europa
pd.-wsch.
rdziemn.
Europa
pd.-wsch. & Azja r.
Europa wsch. & Azja

pd.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [pn. wsch.]
Europa wsch. &

Azja r.
Am. Pn.
Europa
r.& wsch.
rdziemn.
Europa & Azja
Am. Pd. [Argentyna,

Paragwaj]
Europa
pn.-wsch.
Europa
rdziemn.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn.
Azja wsch. [Chiny]
Am. Pn. [wsch.]
Antropog.
Am. Pn. [wsch.]
Azja
pd.-zach. [Kaukaz]
Am. Pn. [wsch.]
rdziemn. Azja
r. & zach.
rdziemn.
1951
1/2 XX w
1837
XIX w
1932
XX w
1914
XIX w
XX w
XVII w
1643
1730
XX w
2/2 XX w
2/2 XX w
XVIII w
XX w
XX w
XX w
XVIII w [I]
XIX w
XX w
XIX w
1873
XIX w
1787
2/2 XIX w
1991
1806 [I]
1877
1811 [I] 1859

1905
1811 [I]
1967
1833 [I]
1902
1899 [I]
XX w
XIX w
XX w
AS
ASN
AS
ASN
AS
AS
ASN
AS
ASN
ASN
ASN
AS
ASN
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ar
Ar
Ef
Ar
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef ?
Ef
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (CR)
relikt dawnych dowiadcze karskich w grach
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
154
Asteraceae
Starzec wiosenny
Starzec zwyczajny
Senecio vernalis
Waldst. et Kit.
Senecio vulgaris L.
Rolnica polna
Harbunik kolczasty
Gojnik drobnokwiatowy
Sherardia arvensis L.
Sicyos angulata L.
Sideritis montana L.
Caryophyllaceae
Silene conica L.
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Iridaceae
Gorczyca polna (Ognicha)

Stulisz pannoski
[= S. szczotkowaty]
Stulisz austriacki
Stulisz gadki
Stulisz Loesela
Stulisz lekarski
Stulisz wschodni
Stulisz nadwoaski
Miecznica wskolistna
Sinapis arvensis L.
Sisymbrium altissimum
L.
Sisymbrium austriacum
Jacq.
Sisymbrium irio L.
Sisymbrium loeselii L.
Sisymbrium officinale
(L.) Scop.
Sisymbrium orientale L.
Sisymbrium wolgense
M. Bieb. ex E. Fourn.
Sisyrynchium
bermudiana L. emend.
Farw.
[= S. angustifolium
Mill.]
Asteraceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Simsia wonna
Gorczyca jasna
[= G. biaa]
Simsia foetida (Cav.) S. F. Blake
Caryophyllaceae
Lepnica lepka
Silene viscosa (L.) Pers.
Sinapis alba L.
Caryophyllaceae
Silene trinervia Sebast. &

Mauri
Caryophyllaceae
Caryophyllaceae
Caryophyllaceae
Lepnica lnowa
Silene linicola C. C. Gmel.
3
Caryophyllaceae
Silene scabrifolia Brot. [= S.

hirsuta Lag.]
Lepnica francuska
Silene gallica L.
2
Lepnica dwudzielna
Silene dichotoma Ehrh.
Caryophyllaceae
Caryophyllaceae
Silene conoidea L.
Silene cserei Baumg.
bylina
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina
dwuletnia lub
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
Asteraceae
Sigesbeckia cordifolia
Kunth.
Lepnica smuka
rolina roczna
rolina roczna,
pnca
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
Lamiaceae
Cucurbitaceae
Rubiaceae
Poaceae
Wonica zielona
Poaceae
Poaceae
Setaria viridis (L.)

Beauv.
Wonica sina
Setaria pumila (Poir.)

Roem. et Schult.
[= S. glauca (L.) P.
Beauv.]
Poaceae
Wonica Fabera
Setaria faberi Herrm.
Apiaceae
Resedaceae
Setaria verticillata (L.) P. Wonica okkowa

Beauv.
[= W. okrgowa]
ebrzyca kobyla
Seseli hippomarathrum
L.
Sesamoides canescens (L.)

Kuntze
Asteraceae
Starzec nierwnozbny
Senecio inaequidens
DC.
Asteraceae
Crassulaceae
Rozchodnik kaukaski
3
Crassulaceae
Sedum spurium M.
Bieb.
2
Rozchodnik biay
1
Sedum album L.
Am. Pn. [wsch.]
Europa
pd.-wsch.
rdziemn. [wsch.]
Europa
Europa
pd.-wsch. & Azja r.
rdziemn.
Europa r., pd. & zach.
Europa
pd.-wsch. & Azja r.
Europa
Europa pd.
Europa
r. & wsch.
Europa pd. [Bakany]
Europa
pd. & zach.
Europa pd. [Wochy]
Europa
Europa pd. &

pd.-wsch., Azja
pd.-zach.
Europa
pd. & wsch.
rdziemn. & Azja
Europa pd. & Azja

pd.-zach.
Am. Pd.
rdziemn. & Azja

pd.-zach.
Am. Pd.
Europa
rdziemn. & Azja

pd.-zach.
Azja
Azja pd. & pd.-wsch.
Azja wsch.
Europa
r.& wsch.
rdziemn. [zach.]
zach.-rdziemnomorsko-atlantycki
Europa
Afryka pd.
Azja
pd.-wsch. [Kaukaz]
Europa
pd. & zach., Azja zach.
& Afryka pn.
1928
1896
XIX w
1654
1824 ?
1847
1856
XX w
XX w
1843
XVII w [I]
1824
XX w
XX w
XX w
XIX w
1909
1877
XX w
XX w
1879
XX w
XIX w
1868
XX w
XIX w
1912
1824
XX w
1880
XVII w [I]
1868
AS
Kn
Kn
Ef
Ar
Kn
Ef
Ef
Kn
Ar
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ar
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn
Ar
Ar
Ar
Ar
Ef
Ef?
Ef
Ar
Kn
Kn
Kn
Kn
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony,, wymary
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
chwast
zadomowiony
chwast
niezadomowiony
niezadomowiony,
status wymaga wyjanienia
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
156
Asteraceae
Starzec wiosenny
Starzec zwyczajny
Senecio vernalis
Waldst. et Kit.
Senecio vulgaris L.
Rolnica polna
Harbunik kolczasty
Gojnik drobnokwiatowy
Sherardia arvensis L.
Sicyos angulata L.
Sideritis montana L.
Caryophyllaceae
Silene conica L.
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Iridaceae
Gorczyca polna (Ognicha)

Stulisz pannoski
[= S. szczotkowaty]
Stulisz austriacki
Stulisz gadki
Stulisz Loesela
Stulisz lekarski
Stulisz wschodni
Stulisz nadwoaski
Miecznica wskolistna
Sinapis arvensis L.
Sisymbrium altissimum
L.
Sisymbrium austriacum
Jacq.
Sisymbrium irio L.
Sisymbrium loeselii L.
Sisymbrium officinale
(L.) Scop.
Sisymbrium orientale L.
Sisymbrium wolgense
M. Bieb. ex E. Fourn.
Sisyrynchium
bermudiana L. emend.
Farw.
[= S. angustifolium
Mill.]
Asteraceae
Brassicaceae
Brassicaceae
Simsia wonna
Gorczyca jasna
[= G. biaa]
Simsia foetida (Cav.) S. F. Blake
Caryophyllaceae
Lepnica lepka
Silene viscosa (L.) Pers.
Sinapis alba L.
Caryophyllaceae
Silene trinervia Sebast. &

Mauri
Caryophyllaceae
Caryophyllaceae
Caryophyllaceae
Lepnica lnowa
Silene linicola C. C. Gmel.
3
Caryophyllaceae
Silene scabrifolia Brot. [= S.

hirsuta Lag.]
Lepnica francuska
Silene gallica L.
2
Lepnica dwudzielna
Silene dichotoma Ehrh.
Caryophyllaceae
Caryophyllaceae
Silene conoidea L.
Silene cserei Baumg.
bylina
bylina
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina
dwuletnia lub
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
Asteraceae
Sigesbeckia cordifolia
Kunth.
Lepnica smuka
rolina roczna
rolina roczna,
pnca
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
Lamiaceae
Cucurbitaceae
Rubiaceae
Poaceae
Wonica zielona
Poaceae
Poaceae

Beauv.
Wonica sina
Setaria pumila (Poir.)

Roem. et Schult.
[= S. glauca (L.) P.
Beauv.]
Poaceae
Wonica Fabera
Setaria faberi Herrm.
Apiaceae
Resedaceae
Setaria verticillata (L.) P. Wonica okkowa

Beauv.
[= W. okrgowa]
ebrzyca kobyla
Seseli hippomarathrum
L.
Sesamoides canescens (L.)

Kuntze
Asteraceae
Starzec nierwnozbny
Senecio inaequidens
DC.
Asteraceae
Crassulaceae
Rozchodnik kaukaski
3
Crassulaceae
Sedum spurium M.
Bieb.
2
Rozchodnik biay
1
Sedum album L.
Am. Pn. [wsch.]
Europa
pd.-wsch.
rdziemn. [wsch.]
Europa
Europa
pd.-wsch. & Azja r.
rdziemn.
Europa r., pd. & zach.
Europa
pd.-wsch. & Azja r.
Europa
Europa pd.
Europa
r. & wsch.
Europa pd. [Bakany]
Europa
pd. & zach.
Europa pd. [Wochy]
Europa
Europa pd. &

pd.-wsch., Azja
pd.-zach.
Europa
pd. & wsch.
rdziemn. & Azja
Europa pd. & Azja

pd.-zach.
Am. Pd.
rdziemn. & Azja

pd.-zach.
Am. Pd.
Europa
rdziemn. & Azja

pd.-zach.
Azja
Azja pd. & pd.-wsch.
Azja wsch.
Europa
r.& wsch.
rdziemn. [zach.]
zach.-rdziemnomorsko-atlantycki
Europa
Afryka pd.
Azja
pd.-wsch. [Kaukaz]
Europa
& Afryka pn.
1928
1896
XIX w
1654
1824 ?
1847
1856
XX w
XX w
1843
XVII w [I]
1824
XX w
XX w
XX w
XIX w
1909
1877
XX w
XX w
1879
XX w
XIX w
1868
XX w
XIX w
1912
1824
XX w
1880
XVII w [I]
1868
AS
Kn
Kn
Ef
Ar
Kn
Ef
Ef
Kn
Ar
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ar
Kn
Ef
Ef
Kn
Ef
Ef
Kn
Ar
Ar
Ar
Ar
Ef
Ef?
Ef
Ar
Kn
Kn
Kn
Kn
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony,, wymary
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
chwast
zadomowiony
chwast
niezadomowiony
niezadomowiony,
status wymaga wyjanienia
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
156
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Poaceae
Caryophyllaceae
Nawo kanadyjska
Nawo pna
[= N. olbrzymia]
Nawo wskolistna
Mlecz kolczasty
Mlecz zwyczajny [= M.
warzywny]
Tawlina jarzbolistna
Sorgo cukrowe
Sorgo alepskie
Sporek polny
Solidago canadensis L.
Solidago gigantea
Aiton
[= S. serotina Aiton]
Solidago graminifolia
(L.) Elliott
Sonchus asper (L.) Hill
Sonchus oleraceus L.
Sorbaria sorbifolia (L.)
A. Braun
Sorghum bicolor (L.)
Moench
[= S. vulgare Pers.]
Sorghum halepense (L.)
Pers.
Rosaceae
Rosaceae
Tawua oankolistna
Tawua Douglasa
Tawua nibywierzbolistna
Tawua kutnerowata
Tawua van Houttea
Spirea chamaedryfolia
L. em. Jacq.
[= S. ulmifoilia Scop.]
Spiraea douglasii
Hook.
Spiraea pseudosalicifolia Silverside
[= S. salicifolia L. S.
douglasii Hook.]
Spiraea tomentosa L.
Spiraea vanhouttei
(Briot) Zabel
[= S. cantoniensis Lour.
S. trilobata L.]
Lamiaceae
Lamiaceae
Caprifoliaceae
Asteraceae
Oleaceae
Asteraceae
Czyciec roczny
Czyciec polny
nieguliczka biaa
[= . biaojagodowa]
Astrowiec orzsiony
ywokost szorstki
Lilak pospolity
Wrotycz (Zocie)
marunolistny
Stachys annua (L.) L.

Stachys arvensis (L.) L.
Symphoricarpos albus
(L.) S. F. Blake
[= S. racemosus Michx.;
S. rivularis Suksd.]
Symphyotrichum
ciliatum (Lindl.) Nesom
[= Brachyactis ciliata
(Ledeb.) Ledeb.]
Symphytum asperum Lepech.
Syringa vulgaris L.
Tanacetum parthenifolium (Willd.) Sch. Bip.
[= Chrysanthemum
parthenifolium (Willd.)
Pers.]
Boraginaceae
Poaceae
Sporobolus cryptandrus Sporobolus (Poronica)

(Torr.) A. Gray
piaskowy
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Tawua biaa
Spiraea alba Du Roi
Asteraceae
Poaceae
Rosaceae
Asteraceae
Spilanthes oleraceus Jacq.
Solanaceae
Asteraceae
Solanaceae
Psianka trjkwiatowa
Solanaceae
bylina
krzew, drzewo
bylina
rolina roczna
krzew
rolina roczna
rolina roczna
bylina
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
krzew
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
rolina roczna
lub bylina
rolina roczna
Solanaceae
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
Solanum triflorum Nutt.
Spergula arvensis L.
4
rolina roczna
Solanaceae
Solanum sodomaeum L.
Solanum sisymbrifolium Lam.
Psianka stuliszolistna
Psianka czarna
Solanum nigrum L. em.

Mill.
Solanum sarrachoides
Sendtn.
Psianka kosmata
Solanum luteum Mill.
Solanaceae
Solanaceae
Psianka dzibkowata
Solanum cornutum
Lam.
3
Solanaceae
2
Psianka skrzydlata
1
Solanum alatum
Moench
Europa wsch., Azja

zach. & r.
Europa
pd.-wsch.
Azja zach.
Am. Pn., Azja Pn. & r.
Am. Pn. [zach.]
Europa & Azja
Am. Pn. & Am. Pd.
Am. Pn. [wsch.]
Antropog.
Am. Pn. [zach.]
Europa
pd.-wsch.,
Azja pn.-wsch. & r.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pd.
Europa
rdziemn.
Afryka [trop.]
Azja
pn. & wsch.
Europa
Europa
Am. Pn. [pn.]
Am. Pn.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn.
Afryka pd.
Am. Pd. [trop.]
Am. Pd.
Europa
Europa
Am. Pn.
nieznane
XVI w [I] ?
XVIII w
XX w
2000
XVIII w ?
1824 [I]
XX w
XX w
XIX w ?
1813 [I] XIX w
XIX w ?
1850 [I]
XX w
1806 [I] XIX w
1817 [I]
XX w
XIX w
XX w
XX w
1806 [I] XIX w
1888
1853
1872
XX w
XX w
XX w
XX w
XIX/XX w
ASN
ASN
AS
ASN
AS
AS
ASN
AS
ASN
ASN
ASN
ASN
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Ar
Ar
Ef
Kn ?
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Ar
Ef
Ef
Kn
Ar
Ar
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ar
Ar
Ef
Ar
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
zadomowiony
zadomowiony, wymary
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (DD)
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (DD)
158
Asteraceae
Asteraceae
Asteraceae
Poaceae
Caryophyllaceae
Nawo kanadyjska
Nawo pna
[= N. olbrzymia]
Nawo wskolistna
Mlecz kolczasty
Mlecz zwyczajny [= M.
warzywny]
Tawlina jarzbolistna
Sorgo cukrowe
Sorgo alepskie
Sporek polny
Solidago canadensis L.
Solidago gigantea
Aiton
[= S. serotina Aiton]
(L.) Elliott
Sonchus asper (L.) Hill
Sonchus oleraceus L.
Sorbaria sorbifolia (L.)
A. Braun
Sorghum bicolor (L.)
Moench
[= S. vulgare Pers.]
Sorghum halepense (L.)
Pers.
Rosaceae
Rosaceae
Tawua oankolistna
Tawua Douglasa
Tawua nibywierzbolistna
Tawua kutnerowata
Tawua van Houttea
Spirea chamaedryfolia
L. em. Jacq.
[= S. ulmifoilia Scop.]
Spiraea douglasii
Hook.
Spiraea pseudosalicifolia Silverside
[= S. salicifolia L. S.
douglasii Hook.]
Spiraea tomentosa L.
Spiraea vanhouttei
(Briot) Zabel
[= S. cantoniensis Lour.
S. trilobata L.]
Lamiaceae
Lamiaceae
Caprifoliaceae
Asteraceae
Oleaceae
Asteraceae
Czyciec roczny
Czyciec polny
nieguliczka biaa
[= . biaojagodowa]
Astrowiec orzsiony
ywokost szorstki
Lilak pospolity
Wrotycz (Zocie)
marunolistny
Stachys annua (L.) L.

Stachys arvensis (L.) L.
Symphoricarpos albus
(L.) S. F. Blake
[= S. racemosus Michx.;
S. rivularis Suksd.]
Symphyotrichum
ciliatum (Lindl.) Nesom
[= Brachyactis ciliata
(Ledeb.) Ledeb.]
Symphytum asperum Lepech.
Syringa vulgaris L.
Tanacetum parthenifolium (Willd.) Sch. Bip.
[= Chrysanthemum
parthenifolium (Willd.)
Pers.]
Boraginaceae
Poaceae
Sporobolus cryptandrus Sporobolus (Poronica)

(Torr.) A. Gray
piaskowy
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Tawua biaa
Spiraea alba Du Roi
Asteraceae
Poaceae
Rosaceae
Asteraceae
Spilanthes oleraceus Jacq.
Solanaceae
Asteraceae
Solanaceae
Psianka trjkwiatowa
Solanaceae
bylina
krzew, drzewo
bylina
rolina roczna
krzew
rolina roczna
rolina roczna
bylina
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
krzew
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
krzew
rolina roczna
lub dwuletnia
rolina roczna
bylina
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
rolina roczna
lub bylina
rolina roczna
Solanaceae
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
Solanum triflorum Nutt.
Spergula arvensis L.
4
rolina roczna
Solanaceae
Solanum sodomaeum L.
Solanum sisymbrifolium Lam.
Psianka stuliszolistna
Psianka czarna
Solanum nigrum L. em.

Mill.
Solanum sarrachoides
Sendtn.
Psianka kosmata
Solanum luteum Mill.
Solanaceae
Solanaceae
Psianka dzibkowata
Solanum cornutum
Lam.
3
Solanaceae
2
Psianka skrzydlata
1
Solanum alatum
Moench
Europa wsch., Azja

zach. & r.
Europa
pd.-wsch.
Azja zach.
Am. Pn., Azja Pn. & r.
Am. Pn. [zach.]
Europa & Azja
Am. Pn. & Am. Pd.
Am. Pn. [wsch.]
Antropog.
Am. Pn. [zach.]
Europa
pd.-wsch.,
Azja pn.-wsch. & r.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pd.
Europa
rdziemn.
Afryka [trop.]
Azja
pn. & wsch.
Europa
Europa
Am. Pn. [pn.]
Am. Pn.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn.
Afryka pd.
Am. Pd. [trop.]
Am. Pd.
Europa
Europa
Am. Pn.
nieznane
XVI w [I] ?
XVIII w
XX w
2000
XVIII w ?
1824 [I]
XX w
XX w
XIX w ?
1813 [I] XIX w
XIX w ?
1850 [I]
XX w
1806 [I] XIX w
1817 [I]
XX w
XIX w
XX w
XX w
1806 [I] XIX w
1888
1853
1872
XX w
XX w
XX w
XX w
XIX/XX w
ASN
ASN
AS
ASN
AS
AS
ASN
AS
ASN
ASN
ASN
ASN
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Ar
Ar
Ef
Kn ?
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Ar
Ef
Ef
Kn
Ar
Ar
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ar
Ar
Ef
Ar
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
zadomowiony
zadomowiony, wymary
zadomowiony,
ustpujcy (VU)
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (DD)
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (DD)
158
Lamiaceae
Cucurbitaceae
Cupressaceae
Thymelaeaceae
Oanka nierwnozbkowa
Ziemniaczka sercowata [=
Tladianta zwodna]
Toboki czosnkowe
Toboki polne
ywotnik wschodni
ywotnik olbrzymi
Wilczypieprz roczny
Kobuczka polna
Kobuczka kolankowata
Teucrium scorodonia L.
Thladiantha dubia
Bunge
Thlaspi alliaceum L.
Thlaspi arvense L.
Thuja occidentalis L.
Thuja plicata Donn
exD. Don
Thymelaea passerina
(L.) Coss. & Germ.
[= Lygia passerina (L.)
Fasano]
Torilis arvensis (Huds.) Link
Torilis nodosa (L.) Gaertn.
Fabaceae
Fabaceae
Koniczyna wskolistna
Koniczyna konstantynopolitaska
Koniczyna gwkowata
Trifolium angustifoliumL.
Trifolium echinatum M. Bieb.
[= T. constantinopolitanum
Ser.]
Trifolium glomeratum L.
Fabaceae
Apiaceae
Typhaceae
Kozieradka bkitna
Kozieradka pospolita
[= Koniczyna grecka]
Choina kanadyjska
Tulipan dziki
Turgenia szerokolistna
Paka wysmuka
Paka drobna
Kolcolist zachodni
Pokrzywa konopiolistna
Pokrzywa kuleczkowata
[= P. pigukowa]
Pokrzywa egawka
Trigonella caerulea (L.) Ser. in

DC.
[= T. melilotus-caerulea (L.) A.
et Gr.
Trigonella foenum-graecum L.
Tsuga canadensis (L.)

Carrire
Tulipa sylvestris L.
Turgenia latifolia (L.)
Hoffm.
Typha laxmannii
Lepech.
Typha minima Hoppe
Ulex europaeus L.
Urtica cannabina L.
Urtica pilulifera L.
Urtica urens L.
Urticaceae
Urticaceae
Urticaceae
Fabaceae
Typhaceae
Liliaceae
Pinaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Koniczyna gwiazdkowata
Koniczyna kutnerowata
Trifolium stellatum L.
Fabaceae
Koniczyna skrcona
[= K. perska]
Trifolium resupinatumL.
Trifolium tomentosumL.
Fabaceae
Koniczyna odstajca
Fabaceae
Fabaceae
Zygophyllaceae
Trifolium patens
Schreb.
Trifolium lappaceum L.
Koniczyna aleksandryjska
Trifolium alexandrinum L.
Fabaceae
Buzdyganek naziemny [= B. lecy]
Tribulus terrestris L.
Poaceae
Tragus groniasty
Tragus racemosus L.
Asteraceae
Kozibrd porolistny
(Salsefia)
Asteraceae
Apiaceae
Apiaceae
Cupressaceae
Brassicaceae
Tragopogon porrifoliusL.
Tragopogon hybridus L.
Aizoaceae
Tetragonia (Trtwian) czterorona
Tetragonia tetragonoides
(Pall.) Kuntze
Brassicaceae
Asteraceae
Smotrawa okazaa
Telekia speciosa
(Schreb.) Baumg.
3
Asteraceae
2
Wrotycz (Zocie) maruna
1
Tanacetum parthenium
(L.) Sch. Bip.
[= Chrysanthemum
parthenium (L.) Bernh.]
rolina roczna
rolina roczna
bylina
krzew
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
drzewo
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina
dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
drzewo
drzewo
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina lub
pkrzew
rolina roczna
bylina
bylina
Europa
rdziemn., Azja pd.
Azja r. & Europa
Europa
Azja
rdziemn. & Azja
Europa
pd.-zach.
Am. Pn. [wsch.]
Europa
pd. & wsch., Azja zach.
rdziemn. [wsch.]
rdziemn.
rdziemn.
Europa
r. & pd.
Azja pd.-zach.
Europa pd.
rdziemn.
rdziemn.
Europa
rdziemn.
rdziemn.
Europa [pd.-wsch.], Azja &

Afryka
rdziemn., Afryka
[subtr. i trop.], Azja
[Chiny]
rdziemn.
rdziemn., Azja pd.-zach.
Europa
pd.-zach.

pn.
Am. Pn. [zach.]
Am. Pn. [pn.-wsch.]
Azja
Europa pd., Azja zach.

& Afryka pn.
Azja wsch.
Europa
Australia, Nowa Zelandia,

Japonia & Am. Pd.
Europa
Europa pd.-wsch. &

Azja pd.-zach.
XIX w
XX w
1806 [I] XIX w
XX w
XIX w
1828
XIX w
XIX w
1937
XX w
1933
XX w
XX w
XX w
XX w
XIX w
XIX w
2005
XIX w
XX w
XX w
XIX w
1824 [I]
XX w
XVII w [I]
XX w
XX w
1917
XX w
XIX w
XVI w ?
1613*
1824
AS
AS
ASN
SN
ASN
AS
ASN
ASN
AS
ASN
ASN
Ar
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn ?
Kn
Ef ?
Ef ?
Ef
Ef
Kn ?
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ar
Kn
Kn
Ar
Ef
Kn
Kn?
Ef
Kn?
R?
Kn
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
niezadomowiony
niezadomowiony.
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony, status
wymaga wyjanienia, by
moe w zach. Polsce
rodzimy
niezadomowiony
status wymaga
wyjanienia
zadomowiony
160
Lamiaceae
Cucurbitaceae
Cupressaceae
Thymelaeaceae
Oanka nierwnozbkowa
Ziemniaczka sercowata [=
Tladianta zwodna]
Toboki czosnkowe
Toboki polne
ywotnik wschodni
ywotnik olbrzymi
Wilczypieprz roczny
Kobuczka polna
Kobuczka kolankowata
Teucrium scorodonia L.
Thladiantha dubia
Bunge
Thlaspi alliaceum L.
Thlaspi arvense L.
Thuja occidentalis L.
Thuja plicata Donn
exD. Don
Thymelaea passerina
(L.) Coss. & Germ.
[= Lygia passerina (L.)
Fasano]
Torilis arvensis (Huds.) Link
Torilis nodosa (L.) Gaertn.
Fabaceae
Fabaceae
Koniczyna wskolistna
Koniczyna konstantynopolitaska
Koniczyna gwkowata
Trifolium angustifoliumL.
Trifolium echinatum M. Bieb.
[= T. constantinopolitanum
Ser.]
Trifolium glomeratum L.
Fabaceae
Apiaceae
Typhaceae
Kozieradka bkitna
Kozieradka pospolita
[= Koniczyna grecka]
Choina kanadyjska
Tulipan dziki
Turgenia szerokolistna
Paka wysmuka
Paka drobna
Kolcolist zachodni
Pokrzywa konopiolistna
Pokrzywa kuleczkowata
[= P. pigukowa]
Pokrzywa egawka
Trigonella caerulea (L.) Ser. in

DC.
[= T. melilotus-caerulea (L.) A.
et Gr.
Trigonella foenum-graecum L.
Tsuga canadensis (L.)

Carrire
Tulipa sylvestris L.
Turgenia latifolia (L.)
Hoffm.
Typha laxmannii
Lepech.
Typha minima Hoppe
Ulex europaeus L.
Urtica cannabina L.
Urtica pilulifera L.
Urtica urens L.
Urticaceae
Urticaceae
Urticaceae
Fabaceae
Typhaceae
Liliaceae
Pinaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Koniczyna gwiazdkowata
Koniczyna kutnerowata
Trifolium stellatum L.
Fabaceae
Koniczyna skrcona
[= K. perska]
Trifolium resupinatumL.
Trifolium tomentosumL.
Fabaceae
Koniczyna odstajca
Fabaceae
Fabaceae
Zygophyllaceae
Trifolium patens
Schreb.
Trifolium lappaceum L.
Koniczyna aleksandryjska
Trifolium alexandrinum L.
Fabaceae
Buzdyganek naziemny [= B. lecy]
Tribulus terrestris L.
Poaceae
Tragus groniasty
Tragus racemosus L.
Asteraceae
Kozibrd porolistny
(Salsefia)
Asteraceae
Apiaceae
Apiaceae
Cupressaceae
Brassicaceae
Tragopogon porrifoliusL.
Tragopogon hybridus L.
Aizoaceae
Tetragonia (Trtwian) czterorona
Tetragonia tetragonoides
(Pall.) Kuntze
Brassicaceae
Asteraceae
Smotrawa okazaa
Telekia speciosa
(Schreb.) Baumg.
3
Asteraceae
2
Wrotycz (Zocie) maruna
1
Tanacetum parthenium
(L.) Sch. Bip.
[= Chrysanthemum
parthenium (L.) Bernh.]
rolina roczna
rolina roczna
bylina
krzew
bylina
bylina
rolina roczna
bylina
drzewo
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina
dwuletnia
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
drzewo
drzewo
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina lub
pkrzew
rolina roczna
bylina
bylina
Europa
rdziemn., Azja pd.
Azja r. & Europa
Europa
Azja
rdziemn. & Azja
Europa
pd.-zach.
Am. Pn. [wsch.]
Europa
pd. & wsch., Azja zach.
rdziemn. [wsch.]
rdziemn.
rdziemn.
Europa
r. & pd.
Azja pd.-zach.
Europa pd.
rdziemn.
rdziemn.
Europa
rdziemn.
rdziemn.
Europa [pd.-wsch.], Azja &

Afryka
rdziemn., Afryka
[subtr. i trop.], Azja
[Chiny]
rdziemn.
rdziemn., Azja pd.-zach.
Europa
pd.-zach.

pn.
Am. Pn. [zach.]
Am. Pn. [pn.-wsch.]
Azja
Europa pd., Azja zach.

& Afryka pn.
Azja wsch.
Europa
Australia, Nowa Zelandia,

Japonia & Am. Pd.
Europa
Europa pd.-wsch. &

Azja pd.-zach.
XIX w
XX w
1806 [I] XIX w
XX w
XIX w
1828
XIX w
XIX w
1937
XX w
1933
XX w
XX w
XX w
XX w
XIX w
XIX w
2005
XIX w
XX w
XX w
XIX w
1824 [I]
XX w
XVII w [I]
XX w
XX w
1917
XX w
XIX w
XVI w ?
1613*
1824
AS
AS
ASN
SN
ASN
AS
ASN
ASN
AS
ASN
ASN
Ar
Ef
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn ?
Kn
Ef ?
Ef ?
Ef
Ef
Kn ?
Kn
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Ar
Kn
Kn
Ar
Ef
Kn
Kn?
Ef
Kn?
R?
Kn
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony,
niezadomowiony
niezadomowiony.
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony,
ustpujcy (EN)
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony, status
wymaga wyjanienia, by
moe w zach. Polsce
rodzimy
niezadomowiony
status wymaga
wyjanienia
zadomowiony
160
Valerianaceae
Roszpunka (Roszponka)
zbkowana
Valerianella dentata
(L.) Polich
Werbena pospolita
[= W. lekarska]
Przetacznik rolny
Przetacznik polny
Przetacznik nitkowaty
Verbena officinalis L.
Veronica agrestis L.
Veronica arvensis L.
Veronica filiformis Sm.
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Wyka wskolistna
Wyka jednokwiatowa [= W.
czonowana]
Wyka bengalska
Wyka bityska
Vicia articulata
Hornem
Vicia benghalensis L.
Vicia bithynica (L.) L.
Fabaceae
Wyka drobnokwiatowa
Wyka ta
Vicia hirsuta (L.) S. F.

Gray
Fabaceae
Wyka narboska
Wyka pannoska
Wyka siewna
Vicia narbonensis L.
Vicia pannonica Crantz
Vicia sativa L. subsp.
sativa
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Vicia melanops Sibth. & Sm.
Vicia lutea L.
Fabaceae
Wyka brudnota
Vicia grandiflora Scop.
Fabaceae
Wyka pstra
Wyka soczewicowata
Vicia dasycarpa Ten.

Vicia ervilla (L.) Willd.
Fabaceae
Caprifoliaceae
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Vicia angustifolia L. var.

segetalis (Thuill.) Serr.
Przetacznik lnicy
Veronica polita Fr.
Scrophulariaceae
Przetacznik trjlistkowy
Przetacznik perski
Veronica persica Poir.
Scrophulariaceae
Kalina hordowina
Przetacznik obcy
Veronica peregrina L.
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Verbenaceae
Scrophulariaceae
Veronica triphyllos L.
Przetacznik my
Veronica opaca Fr.
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Viburnum lantana L.
Przetacznik goryczkowy
Veronica gentianoides
Vahl
Dziewanna rzgowata
Verbascum virgatum Stokes
Dziewanna olimpska
Dziewanna Chaixa
wschodnia
Verbascum chaixii Vill.

Dziewanna zatokowa (zakrzywiona)
Poaceae
Wentenata zwodnicza
Ventenata dubia
(Leers) F. W. Schultz
Verbascum sinuatum L.
Hydrocharitaceae
Nurzaniec rubowy
[= Walisneria rubowata]
Vallisneria spiralis L.
Verbascum olympicum Boiss.
Valerianaceae
bruzdkowana
Valerianella rimosa
Bastard
Scrophulariaceae
Valerianaceae
mieszana
Valerianella mixta Durf.
Valerianaceae
warzywna
Valerianella locusta
Laterr. em. Betcke
Valerianaceae
Valerianaceae
koroniasta/koronowa
Valerianalla coronata (L.) DC.
Valerianella eriocarpa Desv.
Valerianaceae
ostrogrzbiecista
Valerianella carinata
Loisel.
3
Caryophyllaceae
2
Krowizi zboowy
1
Vaccaria hispanica
(Mill.) Rauschert
[= V. pyramidata
Medik.]
rolina roczna
pnca
rolina roczna
rolina roczna
pnca
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
pnca
rolina roczna
pnca
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
roczna
krzew
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna,
dwuletnia lub
bylina
bylina
rolina dwuletnia
bylina
bylina
rolina roczna
bylina wodna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
Antropog.
Europa
pd.-wsch.
rdziemn. & Azja

zach.
Europa
rdziemn.
Europa
Europa pd. & Azja

pd.-zach.
rdziemn.
Europa pd.
rdziemn.
Europa
pd. & zach., Afryka pn.
rdziemn. Europa,
Azja & Afryka
Antropog.
Europa [rodk., pd.],

Afryka [pn.-zach.],
Azja [pd.-zach.]
Antropog.
Europa & Azja
Azja
pd.-zach. [Kaukaz]
Am. Pn.
Europa
Azja
pd.-zach.
Azja
pd.-zach. [Kaukaz]
Europa
Europa
Europa zach.
Europa pd.
Azja zach.
Europa wsch. & pd.
Europa pd., Azja &

Afryka
Azja
Europa & Afryka
nieznane
Europa
rdziemn.

pn.
Eurazja
rdziemn.
Europa
1884
XIX
XX
XX
1907
XX
1898
XIX
XX
XIX
1862
1854
1968
1936
XX w
XX w
XX w
XIX w
1809 ?
XX w (pocz. lat 90)
XX w
XIX w
XIX w
AS
AS
AS
ASN
AS
Ar
Kn
Ef
Ef
Ef
Ar
Kn
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ar
Kn
Ar
Ar
Kn
Kn
Ar
Kn
Kn
Ar
Ar
Ar
Ef
Ef
Ef
Ef
Ef
Kn
Ar
Ar
Ar
Ef
Ar
Ef
Ef
Ar
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
(VU)
zadomowiony
inwazyjny chwast
(EN)
zadomowiony
(VU)
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
(VU)
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
(DD)
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony, wymary
162
Fabaceae
Fabaceae
Wyka wskolistna
Wyka jednokwiatowa [= W.
czonowana]
Wyka bengalska
Wyka bityska
Vicia angustifolia L. var.

segetalis (Thuill.) Serr.
Vicia articulata
Hornem
Vicia benghalensis L.
Vicia bithynica (L.) L.
Fabaceae
Wyka drobnokwiatowa
Wyka ta
Vicia hirsuta (L.) S. F.

Gray
Fabaceae
Wyka narboska
Wyka pannoska
Wyka siewna
Vicia narbonensis L.
Vicia pannonica Crantz
Vicia sativa L. subsp.

sativa
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Vicia melanops Sibth. & Sm.
Vicia lutea L.
Fabaceae
Wyka brudnota
Vicia grandiflora Scop.
Fabaceae
Wyka pstra
Wyka soczewicowata
Vicia dasycarpa Ten.
Vicia ervilla (L.) Willd.
Fabaceae
Fabaceae
Fabaceae
Caprifoliaceae
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Przetacznik trjlistkowy
Przetacznik lnicy
Veronica polita Fr.
Scrophulariaceae
Kalina hordowina
Przetacznik perski
Veronica persica Poir.
Scrophulariaceae
Scrophulariaceae
Veronica triphyllos L.
Przetacznik obcy
Veronica peregrina L.
3
Scrophulariaceae
Viburnum lantana L.
Przetacznik my
Veronica opaca Fr.
Przetacznik goryczkowy
Veronica gentianoides
Vahl
rolina roczna
pnca
rolina roczna
rolina roczna
pnca
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
pnca
rolina roczna
pnca
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
roczna
krzew
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
bylina
Antropog.
Europa
pd.-wsch.
rdziemn. & Azja

zach.
Europa
rdziemn.
Europa
Europa pd. & Azja

pd.-zach.
rdziemn.
Europa pd.
rdziemn.
Europa
pd. & zach., Afryka pn.
rdziemn. Europa,
Azja & Afryka
Antropog.
Europa [rodk., pd.],

Afryka [pn.-zach.],
Azja [pd.-zach.]
Antropog.
Europa & Azja
Azja
pd.-zach. [Kaukaz]
Am. Pn.
Europa
Azja
pd.-zach.
1884
XIX
XX
XX
1907
XX
1898
XIX
XX
XIX
1862
1854
1968
AS
AS
AS
ASN
Ar
Kn
Ef
Ef
Ef
Ar
Kn
Ef
Kn
Ef
Ef
Ef
Ar
Kn
Ar
Ar
Kn
Kn
Ar
Kn
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
(VU)
zadomowiony
inwazyjny chwast
(EN)
Fabaceae
Asteraceae
Poaceae
Wyka kosmata
Fioek polny
Winorol pachnca
Wolutaria Lippa
Vicia villosa Roth

Viola arvensis Murray
Vitis riparia Michx.
Volutaria lippii (L.) Maire
[= Centaurea lippii L.]
Asteraceae
Asteraceae
Rzepie kolczasty
[= Rz. ciernisty]
Rzepie pospolity
Parolist wschodni
Xanthium spinosum L.
Xanthium strumariumL.
Zygophyllum fabago L.
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
krzew, pnacze
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
pnca
rolina roczna
rdziemn.
Europa & Azja [Am.

Pn. ?]
Am. Pd.
Am. Pn. [pd.]
Azja pd.-zach.& Afryka pn.
Am. Pn. [rodk., wsch.]
Europa
Europa
rdziemn.
1873
1613*
1837
1849
1853
1929
1932
XX
1811 [I]
XX w
1885
AS
AS
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Ar
Ar
Ar
Ef
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
botaniczna (systematyczna)
botanical (systematic)
Status


wyrniono tu grupy gatunkw na podstawie aktualnej wiedzy orozmieszczeniu itendencjach zmian wrozmieszczeniu:
niezadomowiony
zadomowiony, wtym:
Grupa geograficzno-historyczna
Ar Archeofit gatunek obcy naturalnej florze danego terenu, ktry znalaz si na nim itrwale zadomowi przed kocem XV w. (wczasach przedhistorycznych,
wstaroytnoci lub redniowieczu);
Kn Kenofit (=Neofit) gatunek obcy naturalnej florze danego terenu, ktry znalaz si na nim itrwale zadomowi po XV w., poczwszy od okresu wielkich odkry
geograficznych (umownie od daty odkrycia Ameryki);
Ef Efemerofit gatunek przejciowo zawlekany, nie zadomawiajcy si trwale, eliminowany gwnie przez czynniki klimatyczne;
Rgatunek rodzimy;
? status wtpliwy, wymaga dalszych bada.
Geographical-historical group
Ar Archaeophyte species alien to the natural flora of agiven area which arrived and became permanently established before the end of the 15th century (in
prehistoric times, in ancient times or during the Middle Ages);
Kn Kenophyte (=Neophyte) species alien to the natural flora of agiven area which arrived and became permanently established after the 15th century, starting from the period of great geographical discoveries (conventionally from the date of the discovery of America);
Ef Ephemerophyte species not permanently established, eliminated mainly by weather conditions;
Rnative species;
? dubious status, requires further research.
Rodzaj kolonizowanych zbiorowisk rolinnych

A gatunki wnikajce do zbiorowisk rolinnych rozwijajcych si na siedliskach antropogenicznych, tj. stworzonych przez czowieka;

S gatunki wnikajce do zbiorowisk seminaturalnych (tj. pnaturalnych; zbiorowisk, siedlisk czciowo przeobraonych);
Type of habitat colonized/invaded
A species penetrating plant communities developing on anthropogenic habitats, i.e. habitats created by humans;
S species penetrating semi-natural communities (communities/habitats partly transformed);
N species penetrating communities of anatural character.
Czas przybycia podano dokadn dat (rok) lub przybliony okres (wiek) dla gatunkw orozpoznanej/udokumentowanej historii; dla gatunkw celowo wprowadzonych/introdukowanych take dat introdukcji [I]; wniektrych przypadkach podano kilka dat (na podstawie dostpnych rde). Dla gatunkw od dawna zadomowionych
we florze Polski (przed kocem XV w.) tzw. archeofitw (Ar) nie podano precyzyjnego okresu przybycia; wwielu przypadkach informacja ta wymaga dalszych
bada, wtym archeobotanicznych (#).
Time of arrival an exact date is given (year) or an approximate period (century or other period of years) for species with arecognised/substantiated history; also for species intentionally introduced the date of introduction [I]. In some cases arange of dates are given (based on available sources). For species anciently-established/naturalised
in the flora of Poland (i.e. before the end of the 15th century), the so-called archaeophytes (Ar), aprecise period of arrival is not given; in many cases this information requires further archaeobotanical research (#).
Obszar pochodzenia obszar geograficzny, wktrym gatunek wystpuje naturalnie (jest dla niego rodzimy); ? oznacza przypuszczenie co do obszaru pochodzenia lub brak danych.
Area of origin geographical area in which the species occurs naturally (native range); ? signifying the presumed area of origin. ? signifies that there is alack of data.
Life form i.e. the morphological type of the plant concerned with its adaptation to ecological conditions: annual plant, biennial plant, perennial plant, dwarf shrub,
shrub, tree. In addition, creepers, water plants and parasites are distinguished.
Forma yciowa czyli morfologiczny typ roliny bdcy wyrazem przystosowania do warunkw ekologicznych: rolina roczna, dwuletnia, bylina, krzewinka, krzew, drzewo.
Dodatkowo wyrniono pncza iroliny wodne oraz pasoyty.
Rodzina
Family
Nazwa aciska zgodna znomenklatur przyjt wopracowaniu Flowering plants and pteridophytes of Poland. Achecklist Krytyczna lista rolin naczyniowych Polski (Mirek iin. 2002),
wraz zczstszymi synonimami.
Latin name of species species names nomenclature according to Flowering plants and pteridophytes of Poland. Achecklist Krytyczna lista rolin naczyniowych Polski (Mirek et al. 2002),
with commoner synonym(s).
Nazwa polska zgodna znomenklatur przyjt wopracowaniu Flowering plants and pteridophytes of Poland. Achecklist Krytyczna lista rolin naczyniowych Polski (Mirek iin. 2002),
wraz zczstszymi synonimami. Nazwy nie podano wprzypadku gatunkw przede wszystkim niezadomowionych ktre dotd nie posiadaj polskiego odpowiednika.
Polish name of species species names nomenclature according to the Flowering plants and pteridophytes of Poland. Achecklist Krytyczna lista rolin naczyniowych Polski (Mirek et al. 2002),
with commoner synonym(s); Where the name is omitted it is usually for insufficiently-established casuals which do not yet have aPolish equivalent.
Objanienia/Explanations:
Asteraceae
Rzepie woski
[= Rz. brzegowy]
Xanthium albinum
(Widder) H. Scholz
[= X. riparium Itzigs. &
Hertsch]
Zygophyllaceae
Poaceae
Wulpia orzsiona
Wulpia kolankowata
Vulpia ciliata Dumort.

Vulpia geniculata (L.) Link
Vitaceae
Violaceae
Fabaceae
Wyka czteronasienna
Fabaceae
Vicia tetrasperma (L.)

Schreb.
2
Wyka delikatna
1
Vicia tenuissima (M. Bieb.)
Schinz & Thell.
164
Fabaceae
Asteraceae
Poaceae
Wyka kosmata
Fioek polny
Winorol pachnca
Wolutaria Lippa
Vicia villosa Roth

Viola arvensis Murray
Vitis riparia Michx.
Volutaria lippii (L.) Maire
[= Centaurea lippii L.]
Asteraceae
Asteraceae
Rzepie kolczasty
[= Rz. ciernisty]
Rzepie pospolity
Parolist wschodni
Xanthium spinosum L.
Xanthium strumariumL.
Zygophyllum fabago L.
bylina
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
krzew, pnacze
rolina roczna
rolina roczna
rolina roczna
pnca
rolina roczna
rdziemn.
Europa & Azja [Am.

Pn. ?]
Am. Pd.
Am. Pn. [pd.]
Azja pd.-zach.& Afryka pn.
Am. Pn. [rodk., wsch.]
Europa
Europa
rdziemn.
1873
1613*
1837
1849
1853
1929
1932
XX
1811 [I]
XX w
1885
AS
AS
Ef
Kn
Kn
Kn
Ef
Ef
Ef
Kn
Ar
Ar
Ar
Ef
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
niezadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
zadomowiony
niezadomowiony
botaniczna (systematyczna)
botanical (systematic)
Status


wyrniono tu grupy gatunkw na podstawie aktualnej wiedzy orozmieszczeniu itendencjach zmian wrozmieszczeniu:
niezadomowiony
zadomowiony, wtym:
Grupa geograficzno-historyczna
Ar Archeofit gatunek obcy naturalnej florze danego terenu, ktry znalaz si na nim itrwale zadomowi przed kocem XV w. (wczasach przedhistorycznych,
wstaroytnoci lub redniowieczu);
Kn Kenofit (=Neofit) gatunek obcy naturalnej florze danego terenu, ktry znalaz si na nim itrwale zadomowi po XV w., poczwszy od okresu wielkich odkry
geograficznych (umownie od daty odkrycia Ameryki);
Ef Efemerofit gatunek przejciowo zawlekany, nie zadomawiajcy si trwale, eliminowany gwnie przez czynniki klimatyczne;
Rgatunek rodzimy;
? status wtpliwy, wymaga dalszych bada.
Ar Archaeophyte species alien to the natural flora of agiven area which arrived and became permanently established before the end of the 15th century (in
prehistoric times, in ancient times or during the Middle Ages);
Kn Kenophyte (=Neophyte) species alien to the natural flora of agiven area which arrived and became permanently established after the 15th century, starting from the period of great geographical discoveries (conventionally from the date of the discovery of America);
Ef Ephemerophyte species not permanently established, eliminated mainly by weather conditions;
Rnative species;
? dubious status, requires further research.
Rodzaj kolonizowanych zbiorowisk rolinnych

A gatunki wnikajce do zbiorowisk rolinnych rozwijajcych si na siedliskach antropogenicznych, tj. stworzonych przez czowieka;

S gatunki wnikajce do zbiorowisk seminaturalnych (tj. pnaturalnych; zbiorowisk, siedlisk czciowo przeobraonych);
Type of habitat colonized/invaded
A species penetrating plant communities developing on anthropogenic habitats, i.e. habitats created by humans;
S species penetrating semi-natural communities (communities/habitats partly transformed);
N species penetrating communities of anatural character.
Czas przybycia podano dokadn dat (rok) lub przybliony okres (wiek) dla gatunkw orozpoznanej/udokumentowanej historii; dla gatunkw celowo wprowadzonych/introdukowanych take dat introdukcji [I]; wniektrych przypadkach podano kilka dat (na podstawie dostpnych rde). Dla gatunkw od dawna zadomowionych
we florze Polski (przed kocem XV w.) tzw. archeofitw (Ar) nie podano precyzyjnego okresu przybycia; wwielu przypadkach informacja ta wymaga dalszych
bada, wtym archeobotanicznych (#).
Time of arrival an exact date is given (year) or an approximate period (century or other period of years) for species with arecognised/substantiated history; also for species intentionally introduced the date of introduction [I]. In some cases arange of dates are given (based on available sources). For species anciently-established/naturalised
in the flora of Poland (i.e. before the end of the 15th century), the so-called archaeophytes (Ar), aprecise period of arrival is not given; in many cases this information requires further archaeobotanical research (#).
Obszar pochodzenia obszar geograficzny, wktrym gatunek wystpuje naturalnie (jest dla niego rodzimy); ? oznacza przypuszczenie co do obszaru pochodzenia lub brak danych.
Area of origin geographical area in which the species occurs naturally (native range); ? signifying the presumed area of origin. ? signifies that there is alack of data.
Life form i.e. the morphological type of the plant concerned with its adaptation to ecological conditions: annual plant, biennial plant, perennial plant, dwarf shrub,
shrub, tree. In addition, creepers, water plants and parasites are distinguished.
Forma yciowa czyli morfologiczny typ roliny bdcy wyrazem przystosowania do warunkw ekologicznych: rolina roczna, dwuletnia, bylina, krzewinka, krzew, drzewo.
Dodatkowo wyrniono pncza iroliny wodne oraz pasoyty.
Rodzina
Family
Nazwa aciska zgodna znomenklatur przyjt wopracowaniu Flowering plants and pteridophytes of Poland. Achecklist Krytyczna lista rolin naczyniowych Polski (Mirek iin. 2002),
wraz zczstszymi synonimami.
Latin name of species species names nomenclature according to Flowering plants and pteridophytes of Poland. Achecklist Krytyczna lista rolin naczyniowych Polski (Mirek et al. 2002),
with commoner synonym(s).
Nazwa polska zgodna znomenklatur przyjt wopracowaniu Flowering plants and pteridophytes of Poland. Achecklist Krytyczna lista rolin naczyniowych Polski (Mirek iin. 2002),
wraz zczstszymi synonimami. Nazwy nie podano wprzypadku gatunkw przede wszystkim niezadomowionych ktre dotd nie posiadaj polskiego odpowiednika.
Polish name of species species names nomenclature according to the Flowering plants and pteridophytes of Poland. Achecklist Krytyczna lista rolin naczyniowych Polski (Mirek et al. 2002),
with commoner synonym(s); Where the name is omitted it is usually for insufficiently-established casuals which do not yet have aPolish equivalent.
Objanienia/Explanations:
Asteraceae
Rzepie woski
[= Rz. brzegowy]
Xanthium albinum
(Widder) H. Scholz
[= X. riparium Itzigs. &
Hertsch]
Zygophyllaceae
Poaceae
Wulpia orzsiona
Wulpia kolankowata
Vulpia ciliata Dumort.

Vulpia geniculata (L.) Link
Vitaceae
Violaceae
Fabaceae
Wyka czteronasienna
Fabaceae
Vicia tetrasperma (L.)

Schreb.
2
Wyka delikatna
1
Vicia tenuissima (M. Bieb.)
Schinz & Thell.
164
Acer negundo L.
Amaranthus
retroflexus L.
Anthoxanthum
aristatum Boiss.
[=A. puelii Lecoq
& Lamotte]
Avena fatua L. s.l.
2.
3.
4.
1
1.
Nazwa aciska
Latin name of
species
Lp.
No
Owies guchy
Tomka ocista
Szarat szorstki
Klon
jesionolistny
Nazwa polska
Polish name of
species
rolina
roczna
rolina
roczna
rolina
roczna
drzewo
Forma
yciowa
Life form
Azja pd.-zach.
Europa pd.
Am. Pn. & r.
Am. Pn.
Grupa geogr.-histor.
Ar
Kn
Kn
Kn
Zasig wPolsce
Current distribution range in Poland
3
Wielko lokalnej populacji

Size of local population
3
Typy kolonizowanych siedlisk

Type of habitats colonized
1
10
11
12
Ekonomiczne
Economical
Rodzaj zagroenia
Type of threat
Ekoloogiczne
Ecological
GATUNKI ZADOMOWIONE INWAZYJNE WSKALI KRAJU
Naturalised species invasive at the national level
Obszar
pochodzenia
Origin native
range
Tendencje dynamiczne
Dynamic tendencies
13
10
10
10
17
14
SUMA
PUNKTW
sum of scores
2330; 6120
6210; 91E0; 91F0
15
Gwne typy siedlisk

przyrodniczych, do ktrych
wnika gatunek, wtym
najbardziej zagroone
(czcionka pogrubiona)
Main natural habitat types
ofEuropean Community interest
into which the species
ispenetrating,with indication
towhich it is posing the most
threat (bold)
Roliny obcego pochodzenia wPolsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych Barbara Tokarska-Guzik, Zygmunt Dajdok, Adam Zajc,
Alien plant species invasive at the national, regional or local levels plus potentially invasive plants
Appendix 2.
Obce roliny inwazyjne wskali kraju, regionw lub lokalnie oraz roliny potencjalnie inwazyjne
Zacznik 2.
Uwaga: Za efemerofity uznano gatunki obcego pochodzenia nie zadomowione trwale na terenie Polski (zreguy utrzymujce si tylko 1 sezon wegetacyjny, jeeli duej, to tylko ze wzgldu na stay dopyw
nowych diaspor), zawlekane ze znacznych odlegoci (daleko poza naturaln granic zasigu) ibez wiadomego (celowego) udziau czowieka oraz nieuprawiane wPolsce. Do efemerofitw nie zaliczono
gatunkw dziczejcych zupraw. Wprzedstawionej licie rolin obcego pochodzenia mniejsz czcionk oznaczono te gatunki zaliczone do efemerofitw, ktre nie byy zawlekane na teren Polski wobecnych
granicach administracyjnych po 1945 roku.
Do listy nie wczono gatunkw uprawianych idziczejcych (tzw. ergazjofigofitw). Ta stale powikszajca si ze wzgldu na wprowadzanie do uprawy nowych, gwnie ozdobnych rolin grupa
gatunkw wymaga odrbnej analizy.
Note: Ephemerophytes are recognized in this work as being species which are not permanently established, as arule persisting for only 1 growing season, (if longer, only on account of the permanent inflow
of new diasporas), brought in from significant distances (far beyond the border of their natural range), without intentional human participation and not planted or cultivated in Poland. Alien species which
are cultivated in Poland and are escaping from cultivation have not been ranked as ephemerophytes. In the presented list of alien plants for Poland, those ephemerophytes given in asmaller font are these
which have not been recorded within the area of Poland with its current administrative boundaries since 1945.
Cultivated alien plant species and those escaping from cultivation (the so-called ergasiophygophytes) have not been included in the list. This group is constantly expanding on account of new,
mainly ornamental plants being taken into cultivation and requires separate analysis.
Kryteria selekcji iklasyfikacji gatunkw, zbiorowisk rolinnych omwiono wrozdziale 3.

Criteria for the selection and classification of species and plant communities are discussed in chapter 3.
Status characterises the degree of establishment / naturalisation in Poland; here groups of species are distinguished based on up-to-date knowledge about their current distribution
and about tendencies for changes in their distribution:
not established (casual)
established/naturalised in Poland
locally established/naturalised
invasive
potentially invasive
contracting / disappearing
extinct
For those contracting (yielding) species (losing numbers of recording records), which are included in the Polish Red Book of Plants (Kamierczakowa, Zarzycki (eds.) 2001), the
code for the category of threat in Poland are given: (Ex) extinct, (CR) critically endangered, (EN) endangered, (VU) vulnerable, (DD) data deficient.
Dla gatunkw ustpujcych, uwzgldnionych wPolskiej Czerwonej Ksidze Rolin (Kamierczakowa, Zarzycki (red.) 2001), podano symbol kategorii zagroenia: (Ex) wymary,
(CR) krytycznie zagroony, (EN) zagroony, (VU) naraony, (DD) brak wystarczajcych danych.
inwazyjny
ustpujcy
wymary
Spoeczne
Social
166
Acer negundo L.
Amaranthus
retroflexus L.
Anthoxanthum
aristatum Boiss.
[=A. puelii Lecoq
& Lamotte]
Avena fatua L. s.l.
2.
3.
4.
1
1.
Nazwa aciska
Latin name of
species
Lp.
No
Owies guchy
Tomka ocista
Szarat szorstki
Klon
jesionolistny
Nazwa polska
Polish name of
species
rolina
roczna
rolina
roczna
rolina
roczna
drzewo
Forma
yciowa
Life form
Azja pd.-zach.
Europa pd.
Am. Pn. & r.
Am. Pn.
Grupa geogr.-histor.
Ar
Kn
Kn
Kn
Zasig wPolsce
Current distribution range in Poland
3
Wielko lokalnej populacji

Size of local population
3
Typy kolonizowanych siedlisk

Type of habitats colonized
1
10
11
12
Ekonomiczne
Economical
Rodzaj zagroenia
Type of threat
Ekoloogiczne
Ecological
GATUNKI ZADOMOWIONE INWAZYJNE WSKALI KRAJU
Obszar
pochodzenia
Origin native
range
Tendencje dynamiczne
Dynamic tendencies
13
10
10
10
17
14
SUMA
PUNKTW
sum of scores
2330; 6120
6210; 91E0; 91F0
15
Gwne typy siedlisk

przyrodniczych, do ktrych
wnika gatunek, wtym
najbardziej zagroone
(czcionka pogrubiona)
Main natural habitat types
ofEuropean Community interest
into which the species
ispenetrating,with indication
towhich it is posing the most
threat (bold)
Roliny obcego pochodzenia wPolsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych Barbara Tokarska-Guzik, Zygmunt Dajdok, Adam Zajc,
Alien plant species invasive at the national, regional or local levels plus potentially invasive plants
Appendix 2.
Obce roliny inwazyjne wskali kraju, regionw lub lokalnie oraz roliny potencjalnie inwazyjne
Zacznik 2.
Uwaga: Za efemerofity uznano gatunki obcego pochodzenia nie zadomowione trwale na terenie Polski (zreguy utrzymujce si tylko 1 sezon wegetacyjny, jeeli duej, to tylko ze wzgldu na stay dopyw
nowych diaspor), zawlekane ze znacznych odlegoci (daleko poza naturaln granic zasigu) ibez wiadomego (celowego) udziau czowieka oraz nieuprawiane wPolsce. Do efemerofitw nie zaliczono
gatunkw dziczejcych zupraw. Wprzedstawionej licie rolin obcego pochodzenia mniejsz czcionk oznaczono te gatunki zaliczone do efemerofitw, ktre nie byy zawlekane na teren Polski wobecnych
granicach administracyjnych po 1945 roku.
Do listy nie wczono gatunkw uprawianych idziczejcych (tzw. ergazjofigofitw). Ta stale powikszajca si ze wzgldu na wprowadzanie do uprawy nowych, gwnie ozdobnych rolin grupa
gatunkw wymaga odrbnej analizy.
Note: Ephemerophytes are recognized in this work as being species which are not permanently established, as arule persisting for only 1 growing season, (if longer, only on account of the permanent inflow
of new diasporas), brought in from significant distances (far beyond the border of their natural range), without intentional human participation and not planted or cultivated in Poland. Alien species which
are cultivated in Poland and are escaping from cultivation have not been ranked as ephemerophytes. In the presented list of alien plants for Poland, those ephemerophytes given in asmaller font are these
which have not been recorded within the area of Poland with its current administrative boundaries since 1945.
Cultivated alien plant species and those escaping from cultivation (the so-called ergasiophygophytes) have not been included in the list. This group is constantly expanding on account of new,
mainly ornamental plants being taken into cultivation and requires separate analysis.
Kryteria selekcji iklasyfikacji gatunkw, zbiorowisk rolinnych omwiono wrozdziale 3.

Criteria for the selection and classification of species and plant communities are discussed in chapter 3.
Status characterises the degree of establishment / naturalisation in Poland; here groups of species are distinguished based on up-to-date knowledge about their current distribution
and about tendencies for changes in their distribution:
not established (casual)
established/naturalised in Poland
locally established/naturalised
invasive
potentially invasive
contracting / disappearing
extinct
For those contracting (yielding) species (losing numbers of recording records), which are included in the Polish Red Book of Plants (Kamierczakowa, Zarzycki (eds.) 2001), the
code for the category of threat in Poland are given: (Ex) extinct, (CR) critically endangered, (EN) endangered, (VU) vulnerable, (DD) data deficient.
Dla gatunkw ustpujcych, uwzgldnionych wPolskiej Czerwonej Ksidze Rolin (Kamierczakowa, Zarzycki (red.) 2001), podano symbol kategorii zagroenia: (Ex) wymary,
(CR) krytycznie zagroony, (EN) zagroony, (VU) naraony, (DD) brak wystarczajcych danych.
inwazyjny
ustpujcy
wymary
Spoeczne
Social
166
Impatiens
parviflora DC.
Juncus tenuis
Willd. [= J. macer
A. Gray]
Lupinus
polyphyllus Lindl.
Oxalis fontana
Bunge [= O. stricta
L.]
Padus serotina
(Ehrh.) Borkh.
[=Prunus serotina
Ehrh.]
Quercus rubra L.
Reynoutria
bohemica Chrtek
et Chyrtkov [= R.
japonica Houtt.
var. japonica R.
sachalinensis (F.
Schmidt) Nakai]
Reynoutria japonica
(Houtt.) Ronse
Decraene var.
japonica [=Fallopia
japonica Houtt.]
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
Helianthus
tuberosus L.
16.
20.
Galinsoga
parviflora Cav.
15.
Impatiens
glandulifera Royle
[= I. roylei Walp.]
Galinsoga ciliata
(Raf.) S. F. Blake
[=G. quadriradiata
Ruiz & Pav.]
14.
19.
Fraxinus
pennsylvanica
Marshall
13.
Heracleum
sosnowskyi
Manden.
Erigeron annuus
(L.) Pers.
12.
18.
Elodea canadensis
Michx.
11.
Echinocystis lobata
(F. Michx.) Torr. et
A. Gray
10.
Heracleum
mantegazzianum
Sommier et Levier
Echinochloa
crus-galli (L.) P.
Beauv. [= Panicum
crus-galli L.]
9.
Conyza canadensis
(L.) Cronquist
[=Erigeron
canadensis L.]
8.
17.
7.
rolina
roczna
drzewo
bylina
bylina,
wodna
rolina
roczna
pnca
rolina
roczna
rolina
roczna
bylina
rolina
roczna lub
dwuletnia
rolina
roczna
Rdestowiec
(Rdest)
ostrokoczysty
Rdestowiec
(Rdest) poredni
Db czerwony
Czeremcha
amerykaska
Szczawik ty
ubin trway
Sit chudy
Niecierpek
drobnokwiatowy
Niecierpek
gruczoowaty
[=N. Roylego]
Barszcz
Sosnowskiego
Barszcz
Mantegazziego
[= B. kaukaski]
mantegazyjski
Sonecznik
bulwiasty
(Topinambur)
bylina
bylina
drzewo
drzewo
rolina
roczna,
dwuletnia
lub bylina
bylina
bylina
rolina
roczna
rolina
roczna
bylina
rolina
dwuletnia
lub bylina
bylina
tlica
rolina
drobnokwiatowa roczna
tlica
owosiona
[=.wochata]
Jesion
pensylwaski
Przymiotno
biae
Moczarka
kanadyjska
Kolczurka
(Echinocystis)
klapowana
Chwastnica
jednostronna
(Kurze proso)
Konyza
(Przymiotno)
kanadyjska
Rukiewnik
wschodni
Stokosa
spaszczona
Bromus carinatus
Hook. & Arn.
6.
Bidens frondosa L. Uczep

[= B. melanocarpus amerykaski
Wiegland]
5.
Kn
Am. r. & Pd.
Azja wsch.
Antropog.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [wsch.]

& Am. r. [pn.]
Am. Pn.
Am. Pn. [zach.]
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Azja r. & wsch.
Am. Pn.
Kn
Kn
Kn
Azja r.
[Himalaje]
Kaukaz itereny
przylege
Kaukaz itereny
przylege
Kn
Kn
Am. r. & Pd.
Am. Pn.
Kn
Kn
Kn
Kn
Ar
Kn
Kn?
Kn
Kn
Am. Pn.
[r. & wsch.]
Am. Pn. [pn.]
Am. Pn.
Am. Pn. [wsch.]
Azja
Am. Pn. [pn.]
Europa
pd.-wsch.
& Azja zach.
Am. Pn.
Am. Pn. [pn.]
10
10
11
11
12
12
13
13
21
21
15
18
10
14
10
15
16
21
18
14
11
10
10
13
12
16
17
10
10
14
15
13
14
15
3240; 6430; 91E0
3240; 6430; 91E0
6210; 9110; 9160; 9170; 9190
2330; 4030; 6120; 91T0; 9160;

9170; 9190; 91I0
6120; 6430; 6510; 6520
6510
3220; 3240; 6430; 8210; 8220;

9110; 9130; 9160; 9170; 9180;
9190; 91E0; 91F0;
3240; 6430; 91E0
6210; 6430; 6510; 6520;
6430; 6510; 6520
6430
91E0; 91F0
3220; 6210
3150; 3260
3270; 6430; 91E0
3130; 3270
2330; 3220; 6210
6210; 6510
6430; 6510
3130; 3270; 6430
15
168
Impatiens
parviflora DC.
Juncus tenuis
Willd. [= J. macer
A. Gray]
Lupinus
polyphyllus Lindl.
Oxalis fontana
Bunge [= O. stricta
L.]
Padus serotina
(Ehrh.) Borkh.
[=Prunus serotina
Ehrh.]
Quercus rubra L.
Reynoutria
bohemica Chrtek
et Chyrtkov [= R.
japonica Houtt.
var. japonica R.
sachalinensis (F.
Schmidt) Nakai]
Reynoutria japonica
(Houtt.) Ronse
Decraene var.
japonica [=Fallopia
japonica Houtt.]
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
Helianthus
tuberosus L.
16.
20.
Galinsoga
parviflora Cav.
15.
Impatiens
glandulifera Royle
[= I. roylei Walp.]
Galinsoga ciliata
(Raf.) S. F. Blake
[=G. quadriradiata
Ruiz & Pav.]
14.
19.
Fraxinus
pennsylvanica
Marshall
13.
Heracleum
sosnowskyi
Manden.
Erigeron annuus
(L.) Pers.
12.
18.
Elodea canadensis
Michx.
11.
Echinocystis lobata
(F. Michx.) Torr. et
A. Gray
10.
Heracleum
mantegazzianum
Sommier et Levier
Echinochloa
crus-galli (L.) P.
Beauv. [= Panicum
crus-galli L.]
9.
Conyza canadensis
(L.) Cronquist
[=Erigeron
canadensis L.]
8.
17.
7.
rolina
roczna
drzewo
bylina
bylina,
wodna
rolina
roczna
pnca
rolina
roczna
rolina
roczna
bylina
rolina
roczna lub
dwuletnia
rolina
roczna
Rdestowiec
(Rdest)
ostrokoczysty
Rdestowiec
(Rdest) poredni
Db czerwony
Czeremcha
amerykaska
Szczawik ty
ubin trway
Sit chudy
Niecierpek
drobnokwiatowy
Niecierpek
gruczoowaty
[=N. Roylego]
Barszcz
Sosnowskiego
Barszcz
Mantegazziego
[= B. kaukaski]
mantegazyjski
Sonecznik
bulwiasty
(Topinambur)
bylina
bylina
drzewo
drzewo
rolina
roczna,
dwuletnia
lub bylina
bylina
bylina
rolina
roczna
rolina
roczna
bylina
rolina
dwuletnia
lub bylina
bylina
tlica
rolina
drobnokwiatowa roczna
tlica
owosiona
[=.wochata]
Jesion
pensylwaski
Przymiotno
biae
Moczarka
kanadyjska
Kolczurka
(Echinocystis)
klapowana
Chwastnica
jednostronna
(Kurze proso)
Konyza
(Przymiotno)
kanadyjska
Rukiewnik
wschodni
Stokosa
spaszczona
Bromus carinatus
Hook. & Arn.
6.
Bidens frondosa L. Uczep

[= B. melanocarpus amerykaski
Wiegland]
5.
Kn
Am. r. & Pd.
Azja wsch.
Antropog.
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [wsch.]

& Am. r. [pn.]
Am. Pn.
Am. Pn. [zach.]
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Azja r. & wsch.
Am. Pn.
Kn
Kn
Kn
Azja r.
[Himalaje]
Kaukaz itereny
przylege
Kaukaz itereny
przylege
Kn
Kn
Am. r. & Pd.
Am. Pn.
Kn
Kn
Kn
Kn
Ar
Kn
Kn?
Kn
Kn
Am. Pn.
[r. & wsch.]
Am. Pn. [pn.]
Am. Pn.
Am. Pn. [wsch.]
Azja
Am. Pn. [pn.]
Europa
pd.-wsch.
& Azja zach.
Am. Pn.
Am. Pn. [pn.]
10
10
11
11
12
12
13
13
21
21
15
18
10
14
10
15
16
21
18
14
11
10
10
13
12
16
17
10
10
14
15
13
14
15
3240; 6430; 91E0
3240; 6430; 91E0
6210; 9110; 9160; 9170; 9190
2330; 4030; 6120; 91T0; 9160;

9170; 9190; 91I0
6120; 6430; 6510; 6520
6510
3220; 3240; 6430; 8210; 8220;

9110; 9130; 9160; 9170; 9180;
9190; 91E0; 91F0;
3240; 6430; 91E0
6210; 6430; 6510; 6520;
6430; 6510; 6520
6430
91E0; 91F0
3220; 6210
3150; 3260
3270; 6430; 91E0
3130; 3270
2330; 3220; 6210
6210; 6510
6430; 6510
3130; 3270; 6430
15
168
Setaria pumila
(Poir.) Roem. et
Schult.
Beauv.
Solidago
canadensis L.
Solidago gigantea
Aiton [= S. serotina
Aiton]
Veronica persica
Poir.
Xanthium albinum
(Widder) H. Scholz
[= X. riparium
Itzigs. & Hertsch]
Ailanthus altissima
(Mill.) Swingle
[=A. glandulosa
Desf.]
Alopecurus
myosuroides Huds.
Ambrosia
artemisiifolia L.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
Amelanchier
spicata (Lam.) K.
Koch
Azolla filiculoides
Lam.
Chaerophyllum
aureum L.
Clematis vitalba L.
Cornus sericea
L.emend. Murray
[=C. stolonifera
Michx.]
Digitalis
purpureaL.
Diplotaxis muralis
(L.) DC.
Epilobium ciliatum
Raf. [= E.
adenocaulon
Hausskn.]
Erechtites
hieraciifolia (L.)
Raf. ex DC.
Hordeum
murinumL.
Juglans regia L.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
Robinia
pseudoacacia L.
29.
2
Reynoutria
sachalinensis (F.
Schmidt) Nakai [=
Fallopia
sachalinesis (F.
Smidt et Maxim)
Ronse Decraene]
1
28.
Orzech woski
Jczmie
ponny
Erechtites
jastrzbcowaty
Wierzbownica
gruczoowata
Dwurzd
murowy
Naparstnica
purpurowa
Dere
rozogowy
Powojnik pncy
wierzbek
zotawy
Azolla
paprotkowa
[=A. drobna,
A.karoliska]
Aster
nowobelgijski
[= A. wirginijski,
Marcinki
wirginijskie]
widoliwka
(widoliwa)
kosowa
Ambrozja
bylicolistna
Wyczyniec
polny
Boodrzew
gruczokowaty
[= Ajlant
wyniosy]
Rzepie woski
[= Rz.
brzegowy]
Przetacznik
perski
Nawo pna
[= N. olbrzymia]
Nawo
kanadyjska
Wonica
zielona
Wonica sina
Robinia
(Grochodrzew)
akacjowa
[=R.biaa]
Rdestowiec
(Rdest)
sachaliski
drzewo
rolina
roczna
rolina
roczna
bylina
rolina
roczna
bylina
krzew
krzew
pncze
bylina
rolina
roczna,
wodna
bylina
krzew
rolina
roczna
rolina
roczna
drzewo
rolina
roczna
rolina
roczna
bylina
bylina
rolina
roczna
rolina
roczna
drzewo
bylina
Kn
Kn
Kn
Kn
Ar
Ar
Kn
Kn
10
11
Azja pd.-zach.,
r. & wsch.
Europa & Azja
Am. Pn. & Pd.

[pn.]
Am. Pn. [pn.]
Europa pd. &

zach., [Afryka]
Europa zach.
Am. Pn. [wsch.

& r.]
Europa [zach.,
rodk., pd.],
Afryka
[pn.-zach.], Azja
[Kaukaz]
Kn
Ar
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Am. Pd., Am. r.

& Am. Pn.
[zach.]
Europa r. & pd.
Kn
Kn
Kn
Ar
Kn
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn.
[pn.-wsch.]
Am. Pn. [wsch.

& pd.-wsch.]
rdziemn. &
Azja pd.-zach.
Azja wsch.
[Chiny]
10
11
GATUNKI ZADOMOWIONE INWAZYJNE REGIONALNIE

Naturalised species invasive at the regional level
Am. Pn. [pd.]
Azja pd.-zach.
[Kaukaz]
Am. Pn.
Am. Pn. [wsch.]
rdziemn.
& Azja pd.-zach.
Azja pd.
& pd.-wsch.
Am. Pn. [wsch.]
Azja wsch.
12
12
13
13
14
11
12
11
11
13
12
10
14
15
15
14
16
10
13
15
10
18
17
10
10
16
19
15
15
9130
9110
3220; 3240; 3270
3220; 9110; 9410
6410; 91E0
6210; 9170; 91F0
3150
6430
9170
3270
6210; 6410; 6430; 6440; 6510;

6520; 8220; 91E0
6210; 6410; 6430; 6510
2330; 3220; 4030; 6120; 6210;

8220; 9160; 9170; 9190; 91I0
3240; 6430; 91E0
170
Setaria pumila
(Poir.) Roem. et
Schult.
Beauv.
Solidago
canadensis L.
Solidago gigantea
Aiton [= S. serotina
Aiton]
Veronica persica
Poir.
Xanthium albinum
(Widder) H. Scholz
[= X. riparium
Itzigs. & Hertsch]
Ailanthus altissima
(Mill.) Swingle
[=A. glandulosa
Desf.]
Alopecurus
myosuroides Huds.
Ambrosia
artemisiifolia L.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
Amelanchier
spicata (Lam.) K.
Koch
Azolla filiculoides
Lam.
Chaerophyllum
aureum L.
Clematis vitalba L.
Cornus sericea
L.emend. Murray
[=C. stolonifera
Michx.]
Digitalis
purpureaL.
Diplotaxis muralis
(L.) DC.
Epilobium ciliatum
Raf. [= E.
adenocaulon
Hausskn.]
Erechtites
hieraciifolia (L.)
Raf. ex DC.
Hordeum
murinumL.
Juglans regia L.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
Robinia
pseudoacacia L.
29.
2
Reynoutria
sachalinensis (F.
Schmidt) Nakai [=
Fallopia
sachalinesis (F.
Smidt et Maxim)
Ronse Decraene]
1
28.
Orzech woski
Jczmie
ponny
Erechtites
jastrzbcowaty
Wierzbownica
gruczoowata
Dwurzd
murowy
Naparstnica
purpurowa
Dere
rozogowy
Powojnik pncy
wierzbek
zotawy
Azolla
paprotkowa
[=A. drobna,
A.karoliska]
Aster
nowobelgijski
[= A. wirginijski,
Marcinki
wirginijskie]
widoliwka
(widoliwa)
kosowa
Ambrozja
bylicolistna
Wyczyniec
polny
Boodrzew
gruczokowaty
[= Ajlant
wyniosy]
Rzepie woski
[= Rz.
brzegowy]
Przetacznik
perski
Nawo pna
[= N. olbrzymia]
Nawo
kanadyjska
Wonica
zielona
Wonica sina
Robinia
(Grochodrzew)
akacjowa
[=R.biaa]
Rdestowiec
(Rdest)
sachaliski
drzewo
rolina
roczna
rolina
roczna
bylina
rolina
roczna
bylina
krzew
krzew
pncze
bylina
rolina
roczna,
wodna
bylina
krzew
rolina
roczna
rolina
roczna
drzewo
rolina
roczna
rolina
roczna
bylina
bylina
rolina
roczna
rolina
roczna
drzewo
bylina
Kn
Kn
Kn
Kn
Ar
Ar
Kn
Kn
10
11
Azja pd.-zach.,
r. & wsch.
Europa & Azja
Am. Pn. & Pd.

[pn.]
Am. Pn. [pn.]
Europa pd. &

zach., [Afryka]
Europa zach.
Am. Pn. [wsch.

& r.]
Europa [zach.,
rodk., pd.],
Afryka
[pn.-zach.], Azja
[Kaukaz]
Kn
Ar
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Am. Pd., Am. r.

& Am. Pn.
[zach.]
Europa r. & pd.
Kn
Kn
Kn
Ar
Kn
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn.
[pn.-wsch.]
Am. Pn. [wsch.

& pd.-wsch.]
rdziemn. &
Azja pd.-zach.
Azja wsch.
[Chiny]
10
11
GATUNKI ZADOMOWIONE INWAZYJNE REGIONALNIE

Am. Pn. [pd.]
Azja pd.-zach.
[Kaukaz]
Am. Pn.
Am. Pn. [wsch.]
rdziemn.
& Azja pd.-zach.
Azja pd.
& pd.-wsch.
Am. Pn. [wsch.]
Azja wsch.
12
12
13
13
14
11
12
11
11
13
12
10
14
15
15
14
16
10
13
15
10
18
17
10
10
16
19
15
15
9130
9110
3220; 3240; 3270
3220; 9110; 9410
6410; 91E0
6210; 9170; 91F0
3150
6430
9170
3270
6210; 6410; 6430; 6440; 6510;

6520; 8220; 91E0
6210; 6410; 6430; 6510
2330; 3220; 4030; 6120; 6210;

8220; 9160; 9170; 9190; 91I0
3240; 6430; 91E0
170
Polygonum
polystachyum
Wall. ex Meissner
[= Aconogon
polystachyum
(Wallich ex Meisn.)
Haraldson]
Rosa rugosa
Thunb.
Rudbeckia
laciniata L.
Rumex confertus
Willd.
Rhus typhina L.
Solidago
graminifolia (L.)
Elliott
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
Spiraea
tomentosaL.
Telekia speciosa
(Schreb.) Baumg.
Veronica filiformis
Sm.
Veronica
peregrinaL.
Vicia grandiflora
Scop.
Amelanchier
lamarckii F. G.
Schroed.
Aronia prunifolia
(Marshall) Rehder
Pers. A.
melanocarpa
(Michx.) Elliott]
Aster salignus
WILLD. [= A.
lanceolatus Willd.
A. novi-belgii L.]
Celtis
occidentalisL.
Eragrostis albensis
Scholz
Impatiens capensis
Meerb.
Lemna turionifera
Landolt
Lysimachia
punctata L.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
71.
72.
73.
74.
Onobrychis
viciifolia Scop.
[= O. viciaefolia
Scop.]
53.
Mimulus
guttatusDC.
Parthenocissus
Winobluszcz
inserta (A. Kern.)
zarolowy
Fritsch [=P.vitacea
(Knerr) Hitchc.]
Rdest
wielokosowy
Lycium
barbarumL. [= L.
halimifolium Mill.]
52.
Toje
kropkowana
Rzsa turionowa
Niecierpek
pomaraczowy
Mika poabska
Wizowiec
zachodni
Aster
wierzbolistny
bylina
bylina,
wodna
rolina
roczna
rolina
roczna
drzewo
bylina
krzew
krzew,
drzewo
widoliwa
Lamarcka
Aronia
liwolistna
rolina
roczna
pnca
rolina
roczna
bylina
bylina
krzew
bylina
krzew,
drzewo
bylina
bylina
krzew
bylina
krzew,
pncze
bylina
bylina
krzew
bylina,
czasem
roczna lub
dwuletnia
Wyka
brudnota
Przetacznik
obcy
Przetacznik
nitkowaty
Smotrawa
okazaa
Tawua
kutnerowata
Nawo
wskolistna
Sumak octowiec
Szczaw
omszony
Rudbekia
(Roztocznica)
naga
Ra
pomarszczona
Sparceta siewna
Kroplik ty
Kolcowj
pospolity
ycica
wielokwiatowa
2
Lolium multiflorum
Lam.
1
51.
Am. Pn.
[pn.-wsch.]
Am. Pn. [wsch.

Kanada]
Europa
pd.-wsch.
Am. Pn.
Am. Pn.
Am. Pn.
Am. Pn.
Kn
Kn
Kn
Kn?
R?
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
10
10
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
GATUNKI ZADOMOWIONE INWAZYJNE LOKALNIE

Naturalised species locally invasive
Europa pd. &

Azja pd.-zach.
Am. Pn.
Azja
pd.-zach.
[Kaukaz]
Europa
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [pn.]
Am. Pn.
[r. & wsch.]
Europa
pd.-wsch.
& Azja zach.
Am. Pn. [wsch.]
Azja wsch.
[Chiny, Korea,
Japonia]
Azja r.
[Himalaje]
Am. Pn.
[pd.-zach,rodk.,
pn.-wsch.]
Europa pd. &

pd.-wsch.
Am. Pn. [zach.]
Europa
pd.-wsch.
& Azja wsch.
Europa pd. &

zach.,
Azja pd.-zach.
& Afryka Pn.
11
11
12
12
13
13
13
14
12
10
11
11
12
11
12
19
14
16
11
11
15
16
12
12
11
14
10
11
14
15
15
6430
3150
91E0
3270
91F0
6430
7120
9170; 91I0
6210
3130
6430
4010; 6410; 6510; 7120; 7140;

7150; 91D0; 91E0
6410; 6510
3270
3220; 3240; 6430; 91E0
2130; 2330; 2180
6430
9170; 91E0; 91F0
6210
3130; 3270
6210
6510
172
Polygonum
polystachyum
Wall. ex Meissner
[= Aconogon
polystachyum
(Wallich ex Meisn.)
Haraldson]
Rosa rugosa
Thunb.
Rudbeckia
laciniata L.
Rumex confertus
Willd.
Rhus typhina L.
Solidago
graminifolia (L.)
Elliott
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
Spiraea
tomentosaL.
Telekia speciosa
(Schreb.) Baumg.
Veronica filiformis
Sm.
Veronica
peregrinaL.
Vicia grandiflora
Scop.
Amelanchier
lamarckii F. G.
Schroed.
Aronia prunifolia
(Marshall) Rehder
Pers. A.
melanocarpa
(Michx.) Elliott]
Aster salignus
WILLD. [= A.
lanceolatus Willd.
A. novi-belgii L.]
Celtis
occidentalisL.
Eragrostis albensis
Scholz
Impatiens capensis
Meerb.
Lemna turionifera
Landolt
Lysimachia
punctata L.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
71.
72.
73.
74.
Onobrychis
viciifolia Scop.
[= O. viciaefolia
Scop.]
53.
Mimulus
guttatusDC.
Parthenocissus
Winobluszcz
inserta (A. Kern.)
zarolowy
Fritsch [=P.vitacea
(Knerr) Hitchc.]
Rdest
wielokosowy
Lycium
barbarumL. [= L.
halimifolium Mill.]
52.
Toje
kropkowana
Rzsa turionowa
Niecierpek
pomaraczowy
Mika poabska
Wizowiec
zachodni
Aster
wierzbolistny
bylina
bylina,
wodna
rolina
roczna
rolina
roczna
drzewo
bylina
krzew
krzew,
drzewo
widoliwa
Lamarcka
Aronia
liwolistna
rolina
roczna
pnca
rolina
roczna
bylina
bylina
krzew
bylina
krzew,
drzewo
bylina
bylina
krzew
bylina
krzew,
pncze
bylina
bylina
krzew
bylina,
czasem
roczna lub
dwuletnia
Wyka
brudnota
Przetacznik
obcy
Przetacznik
nitkowaty
Smotrawa
okazaa
Tawua
kutnerowata
Nawo
wskolistna
Sumak octowiec
Szczaw
omszony
Rudbekia
(Roztocznica)
naga
Ra
pomarszczona
Sparceta siewna
Kroplik ty
Kolcowj
pospolity
ycica
wielokwiatowa
2
Lolium multiflorum
Lam.
1
51.
Am. Pn.
[pn.-wsch.]
Am. Pn. [wsch.

Kanada]
Europa
pd.-wsch.
Am. Pn.
Am. Pn.
Am. Pn.
Am. Pn.
Kn
Kn
Kn
Kn?
R?
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
10
10
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn

Europa pd. &

Azja pd.-zach.
Am. Pn.
Azja
pd.-zach.
[Kaukaz]
Europa
Am. Pn. [wsch.]
Am. Pn. [pn.]
Am. Pn.
[r. & wsch.]
Europa
pd.-wsch.
& Azja zach.
Am. Pn. [wsch.]
Azja wsch.
[Chiny, Korea,
Japonia]
Azja r.
[Himalaje]
Am. Pn.
[pd.-zach,rodk.,
pn.-wsch.]
Europa pd. &

pd.-wsch.
Am. Pn. [zach.]
Europa
pd.-wsch.
& Azja wsch.
Europa pd. &

zach.,
Azja pd.-zach.
& Afryka Pn.
11
11
12
12
13
13
13
14
12
10
11
11
12
11
12
19
14
16
11
11
15
16
12
12
11
14
10
11
14
15
15
6430
3150
91E0
3270
91F0
6430
7120
9170; 91I0
6210
3130
6430
4010; 6410; 6510; 7120; 7140;

7150; 91D0; 91E0
6410; 6510
3270
3220; 3240; 6430; 91E0
2130; 2330; 2180
6430
9170; 91E0; 91F0
6210
3130; 3270
6210
6510
172
Buddleja davidii
Franch.
Cotoneaster
lucidus Schltdl.
Elodea nuttallii
(Planch.) H. St.
John
Humulus scandens
(Lour.) Merr.
Lemna minuta
Kunth
Mahonia
aquifolium (Pursh)
Nutt.
Oxycoccus
macrocarpos
(Aiton) Pursh
Senecio
inaequidens DC.
Symphyotrichum
ciliatum (Lindl.)
Nesom
[= Brachyactis
ciliata (Ledeb.)
Ledeb.]
Typha laxmannii
Lepech.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
Borwka
wysoka [= B.
amerykaska]
Paka wysmuka
Astrowiec
orzsiony
Starzec
nierwnozbny
urawina
wielkoowocowa
Mahonia
pospolita
Rzsa drobna
Chmiel japoski
Moczarka
delikatna
Irga byszczca
Budleja Davida
Troje
amerykaska
Koniczyna
odstajca
Szczawik
rokowaty
krzew
bylina
rolina
roczna
bylina
krzewinka
krzew
bylina,
wodna
bylina,
pnacze
bylina
wodna
krzew
krzew
bylina
bylina
rolina
roczna,
dwuletnia
lub bylina
Am. Pn.
Am. Pn., Azja

pn. & r.
Afryka pd.
Am. Pn.
Am. Pn. [zach.]
Am. Pn. & Pd.
Azja wsch.
Am. Pn
Azja wsch.
[Syberia]
Azja [Chiny]
Am. Pn. [wsch.]
Azja
Kn
Kn
10
11
w
uprawie
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
10
11
GATUNKI POTENCJALNIE INWAZYJNE WYSTPUJCE WPOLSCE

Potentially invasive species occuring in Poland
Europa pd.
Europa pd. &

Azja pd.-zach.,
Afryka, Australia
12
12
13
13
14
11
14
potencjalnie: 7120
15
potencjalnie: 6430
potencjalnie: 6120; 6210
7120
potencjalnie: 2110; 2130; 2170;

2180; 6210; 9170
potencjalnie: 3150
potencjalnie: 91E0; 6430
3130; 3150; 3260
9170
potencjalnie: 6210
6210
6510
15
Hydrocotyle
ranunculoides L.
Lysichiton
americanus Hultn
et H. St. John
Spartina anglica
[=Spartina
townsendii]
90.
91.
92.
Tulejnik
amerykaski
Wkrotka
jaskrowata
Grubosz Helmsa
bylina
bylina
bylina
wodna
ibagienna
bylina
wodna
Europa
--
--
--
--
potencjalnie: 1330
potencjalnie: 91E0; 91F0
potencjalnie: 3130; 3150; 3270;

3260
ATPOL Distribution Atlas of Vascular Plants in Poland (Zajc A., Zajc M. (eds.). 2001)
2. Wielko populacji Size of local population:

gatunek wystpuje wniewielkiej liczbie osobnikw na jednym lub kilku stanowiskach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
the species occurs as asmall number of individuals at one or afew localities
gatunek wystpuje wniewielkiej liczbie osobnikw na wielu stanowiskach lub wduej liczbie osobnikw na jednym lub kilku stanowiskach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
the species occurs as asmall number of individuals at many localities or in large numbers at one or afew localities
na przewaajcym obszarze znanych jest wiele rozproszonych stanowisk oumiarkowanej liczbie osobnikw gatunku lub dua liczba stanowisk
ocharakterze wikszych skupie 3
the species is known from many dispersed localities over the predominate area of the country with arestricted number of individuals or at
alarge number of localities at greater concentrations
na przewaajcym obszarze dominuj stanowiska zdu liczb osobnikw gatunku lub te ich due skupienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
the species occurs across the predominant area of the country, generally with alarge number of individuals or in large concentrations
1.Zasig wPolsce okrelony na podstawie liczby stanowisk (jednostek kartogramu ATPOL1) imap rozmieszczenia
Current distribution range in Poland based on the number of localities (no of ATPOL2 squares) and on distribution maps:
lokalny (wjednym regionie/wojewdztwie) local (present in one region (viovodeship) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
regionalny (wdwch kilku regionach/wojewdztwach) regional (present in two afew regions (viovodeships) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
krajowy (na przewaajcym obszarze kraju) national (present over the predominate area of the country) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
unktacja przyjta wposzczeglnych kryteriach oceny inwazyjnych gatunkw rolin wPolsce wcelu okrelenia ich aktualnej kategorii
P
Scoring system adopted for individual assessment criteria for invasive plants in Poland in determining their current category:
Note: Explanation of the abbreviations and symbols used are given in Appendix I.
Am. Pn. [zach.]
Am. Pn., Sr. &

Pd.
Australia, Nowa
Zelandia
Uwaga:
Objanienia skrtw znajduj si wzaczniku I.
Crassula helmsii A.
Berger
GATUNKI POTENCJALNIE INWAZYJNE DOTYCHCZAS NIE NOTOWANE WPOLSCE, UWZGLDNIONE WROZPORZDZENIU MINISTRA RODOWISKA
WSPRAWIE LISTY GATUNKW OBCYCH LUB ZADOMOWIONE WKRAJACH SSIEDNICH
Potentially invasive species not so far recorded in Poland, included in the regulations of the Ministry of Environment in the list of alien species or naturalised/established in neighbouring countries
Vaccinium
corymbosum L.
89.
88.
Trifolium patens
Schreb.
76.
2
Oxalis corniculata
L.
1
75.
174
Buddleja davidii
Franch.
Cotoneaster
lucidus Schltdl.
Elodea nuttallii
(Planch.) H. St.
John
Humulus scandens
(Lour.) Merr.
Lemna minuta
Kunth
Mahonia
aquifolium (Pursh)
Nutt.
Oxycoccus
macrocarpos
(Aiton) Pursh
Senecio
inaequidens DC.
Symphyotrichum
ciliatum (Lindl.)
Nesom
[= Brachyactis
ciliata (Ledeb.)
Ledeb.]
Typha laxmannii
Lepech.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
Borwka
wysoka [= B.
amerykaska]
Paka wysmuka
Astrowiec
orzsiony
Starzec
nierwnozbny
urawina
wielkoowocowa
Mahonia
pospolita
Rzsa drobna
Chmiel japoski
Moczarka
delikatna
Irga byszczca
Budleja Davida
Troje
amerykaska
Koniczyna
odstajca
Szczawik
rokowaty
krzew
bylina
rolina
roczna
bylina
krzewinka
krzew
bylina,
wodna
bylina,
pnacze
bylina
wodna
krzew
krzew
bylina
bylina
rolina
roczna,
dwuletnia
lub bylina
Am. Pn.
Am. Pn., Azja

pn. & r.
Afryka pd.
Am. Pn.
Am. Pn. [zach.]
Am. Pn. & Pd.
Azja wsch.
Am. Pn
Azja wsch.
[Syberia]
Azja [Chiny]
Am. Pn. [wsch.]
Azja
Kn
Kn
10
11
w
uprawie
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Kn
Ef
Kn
Kn
Kn
Kn
10
11
GATUNKI POTENCJALNIE INWAZYJNE WYSTPUJCE WPOLSCE

Potentially invasive species occuring in Poland
Europa pd.
Europa pd. &

Azja pd.-zach.,
Afryka, Australia
12
12
13
13
14
11
14
potencjalnie: 7120
15
potencjalnie: 6430
7120
potencjalnie: 2110; 2130; 2170;

2180; 6210; 9170
potencjalnie: 3150
potencjalnie: 91E0; 6430
3130; 3150; 3260
9170
potencjalnie: 6210
6210
6510
15
Hydrocotyle
ranunculoides L.
Lysichiton
americanus Hultn
et H. St. John
Spartina anglica
[=Spartina
townsendii]
90.
91.
92.
Tulejnik
amerykaski
Wkrotka
jaskrowata
Grubosz Helmsa
bylina
bylina
bylina
wodna
ibagienna
bylina
wodna
Europa
--
--
--
--
potencjalnie: 1330
potencjalnie: 91E0; 91F0
potencjalnie: 3130; 3150; 3270;

3260
ATPOL Distribution Atlas of Vascular Plants in Poland (Zajc A., Zajc M. (eds.). 2001)
2. Wielko populacji Size of local population:

gatunek wystpuje wniewielkiej liczbie osobnikw na jednym lub kilku stanowiskach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
the species occurs as asmall number of individuals at one or afew localities
gatunek wystpuje wniewielkiej liczbie osobnikw na wielu stanowiskach lub wduej liczbie osobnikw na jednym lub kilku stanowiskach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
the species occurs as asmall number of individuals at many localities or in large numbers at one or afew localities
na przewaajcym obszarze znanych jest wiele rozproszonych stanowisk oumiarkowanej liczbie osobnikw gatunku lub dua liczba stanowisk
ocharakterze wikszych skupie 3
the species is known from many dispersed localities over the predominate area of the country with arestricted number of individuals or at
alarge number of localities at greater concentrations
na przewaajcym obszarze dominuj stanowiska zdu liczb osobnikw gatunku lub te ich due skupienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
the species occurs across the predominant area of the country, generally with alarge number of individuals or in large concentrations
1.Zasig wPolsce okrelony na podstawie liczby stanowisk (jednostek kartogramu ATPOL1) imap rozmieszczenia
Current distribution range in Poland based on the number of localities (no of ATPOL2 squares) and on distribution maps:
lokalny (wjednym regionie/wojewdztwie) local (present in one region (viovodeship) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
regionalny (wdwch kilku regionach/wojewdztwach) regional (present in two afew regions (viovodeships) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
krajowy (na przewaajcym obszarze kraju) national (present over the predominate area of the country) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
unktacja przyjta wposzczeglnych kryteriach oceny inwazyjnych gatunkw rolin wPolsce wcelu okrelenia ich aktualnej kategorii
P
Scoring system adopted for individual assessment criteria for invasive plants in Poland in determining their current category:
Note: Explanation of the abbreviations and symbols used are given in Appendix I.
Am. Pn. [zach.]
Am. Pn., Sr. &

Pd.
Australia, Nowa
Zelandia
Uwaga:
Objanienia skrtw znajduj si wzaczniku I.
Crassula helmsii A.
Berger
GATUNKI POTENCJALNIE INWAZYJNE DOTYCHCZAS NIE NOTOWANE WPOLSCE, UWZGLDNIONE WROZPORZDZENIU MINISTRA RODOWISKA
WSPRAWIE LISTY GATUNKW OBCYCH LUB ZADOMOWIONE WKRAJACH SSIEDNICH
Potentially invasive species not so far recorded in Poland, included in the regulations of the Ministry of Environment in the list of alien species or naturalised/established in neighbouring countries
Vaccinium
corymbosum L.
89.
88.
Trifolium patens
Schreb.
76.
2
Oxalis corniculata
L.
1
75.
174
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
kategoria IV liczba punktw: 15 i wicej gatunki, ktrych wystpowanie na obszarze Polski ma bardzo istotne znaczenie znana jest zarwno dua liczba ich stanowisk, jak rwnie
dua liczebno osobnikw w patach; wikszo nadal zwiksza liczb stanowisk lub zajmowany obszar.
category IV sum of scores 15 and more the significance of the presence of those species in Poland is fundamental both a substantial amount of localities, and large local populations
are known; most are still increasing in number of localities or area of occupancy.
kategoria III liczba punktw: 13-14 gatunki, ktre wystpuj na niewielu stanowiskach z du ilociowoci lub w rozproszeniu na wielu stanowiskach, wprawdzie z niewielk liczebnoci osobnikw lecz o znanym znaczcym zagroeniu ekologicznym, ekonomicznym lub spoecznym;
category III sum of scores 13-14 species which occur in a few localities in large numbers or are scattered over many localities, admittedly in small numbers but with known negative
impact on native species, habitats and ecosystems and/or on the economy and society;
kategoria II liczba punktw: 11-12 gatunki, ktre ju ujawniy waciwoci inwazyjne w niektrych regionach, zwikszaj zajmowany area bd liczb stanowisk lub cechuj si duym
potencjaem inwazyjnym znanym z innych krajw;
category II sum of scores 11-12 species in which invasive properties are already detected in some regions from increasing area of occupancy or number of localities, or which are characterised by previously observed invasive behaviour in other countries;
Kategorie gatunkw inwazyjnych wyrnione na podstawie sumy punktw Categories of invasive species distinguished according to sum of scores:
kategoria I liczba punktw: 10 i mniej chwasty segetalne lub ruderalne, mogce wystpowa z du ilociowoci, gwnie na siedliskach antropogenicznych lub te gatunki potencjalnie inwazyjne, obecnie zajmujce niewielki area lub majce niewielk liczb stanowisk w kraju lub w poszczeglnych regionach;
category I sum of scores 10 or less segetal or ruderal weeds, able to appear in large numbers, mainly on anthropogenic habitats, or potentially invasive species, currently occupying
limited acreage or having a small number of localities in the country or in individual regions;
21
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
0
. bardzo istotne very significant 2
.
.
.
.
.
Moliwa max liczba punktw Possible maximum score:
.
.
.
.
.
.
.
.
.
5. Rodzaj zagroenia Type of threat:

nie powoduje zagroe lub wymaga oceny does not cause threats or requires further evaluation
. . . .
ekologiczne ecological: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zauwaalne detectable 1; .
spoeczne social: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zauwaalne detectable 1; .
ekonomiczne economic: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zauwaalne detectable 1; .
.
.
.
.
.
0
1
2
3
4
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
4. Tendencje dynamiczne Dynamic tendencies of the species:

liczba stanowisk zmniejszya si w okresie ostatnich 20 lat number of localities reducing over the last 20 years .
brak danych no data
. . .
utrzymuje si na dotychczasowych stanowiskach persisting at its previously recorded localities
. . .
stopniowo zajmuje nowe stanowiska gradually occupying new localities
. . .
w szybkim tempie zwiksza liczb stanowisk rapidly increasing the number of its localities
. . .
.
.
.
.
.
1
2
3. Typy kolonizowanych siedlisk/zbiorowisk rolinnych Type of habitats colonised:

wycznie antropogeniczne exclusively anthropogenic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
przede wszystkim antropogeniczne z moliwoci kolonizowania siedlisk o charakterze pnaturalnym i naturalnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
predominantly anthropogenic with the possibility of colonizing habitats of semi-natural and natural character
przede wszystkim siedliska pnaturalne i naturalne predominantly in semi-natural and natural habitats . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
gatunek wystpuje na caym obszarze, przewanie w duej liczbie osobnikw, tworzc rozlege any
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
the species occurs across the whole area, mainly as large numbers of individuals, creating extensive patches
176
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0
bardzo istotne very significant 2
Moliwa max liczba punktw Possible maximum score:21
.
.
.
.
1330Solniska nadmorskie Glauco puccinellietalia cz zbiorowiska nadmorskie

Atlantic salt meadows, Glauco puccinellietalia portion coastal communities
2130Nadmorskie wydmy szare
Fixed coastal dunes with herbaceous vegetation (grey dunes)
2170 Nadmorskie wydmy zzarolami wierzby piaskowej
Dunes with Salix repens
2180 Lasy mieszane ibory na wydmach nadmorskich
Wooded dunes of the Atlantic, Continental and Boreal region
2330 Wydmy rdldowe zmurawami napiaskowymi
Inland dunes with open Corynephorus and Agrostis grasslands
3130 Brzegi lub osuszone dna zbiornikw wodnych ze zbiorowiskami zLittorelletea
iIsoto-Nanojuncetea
Oligotrophic to mesotrophic standing waters with vegetation of Littorelletea and/or
Isoto-Nanojuncetea groups
3150 Starorzecza inaturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami zNympheion,
Potamion
Old river beds and natural eutrophic lakes with Nympheion and Potamion vegetation
type
3220 Pionierska rolinno na kamiecach grskich potokw
Alpine rivers and the herbaceous vegetation along their banks
3240 Zarola wierzbowe na kamiecach iwirowiskach grskich potokw
Alpine rivers and the ligneous vegetation along their banks
3260 Nizinne ipodgrskie rzeki ze zbiorowiskami wosienicznikw
Water courses from the plains to montane levels with Batrachium communities
3270 Zalewane muliste brzegi rzek
Rivers with muddy banks
4010 Wilgotne wrzosowiska zwrzocem bagiennym
Northern Atlantic wet heaths with Erica tetralix
4030Suche wrzosowiska Calluno Genistion, Pohlio Callunion, Calluno- Arctostaphylion
Europaean dry heaths
6120 Ciepolubne rdldowe murawy napiaskowe
Xeric and calcareous grasslands
6210Murawy kserotermiczne
Semi-natural dry grasslands and scrubland facies on calcaerous substrates
6410 Zmiennowilgotne ki trzlicowe
Kody siedlisk Habitat type codes:

Molinia meadows on calcareous, peaty or clayey-silt-laden soils
6430 Zioorola grskie izioorola nadrzeczne
Hydrophilous tall herb fringe communities of plains and of the montane to alpine
levels
6440ki selernicowe
Alluvial meadows of river valleys of the Cnidion dubii association
6510 Niowe igrskie wiee ki uytkowane ekstensywnie
Lowland hay meadows
6520 Grskie ki konietlicowe uytkowane ekstensywnie
Mountain hay meadows
7120 Torfowiska wysokie zdegradowane zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji
Degraded raised bogs still capable of natural regeneration
7140 Torfowiska przejciowe itrzsawiska
Transition mires and quaking bogs
7150 Obnienia na podou torfowym zrolinnoci ze zwizku Rhynchosporion
Depressions on peat substrates of the Rhynchosporion association
8210 Wapienne ciany skalne ze zbiorowniskami Potentilletalia caulescentis
Calcareous rocky slopes with chasmophytic vegetation
8220 ciany skalne irumowiska krzemianowe ze zbiorowiskami zAndrosacetalia vandellii
Siliceous rocky slopes with chasmophytic vegetation
9110Kwane buczyny
Luzulo-Fagetum beech forests
9130yzne buczyny
Asperulo-Fagetum beech forests
9160Grd subatlantycki
Sub-Atlantic and medio-European oak or oak-hornbeam forests of the Carpinion
betuli
9170 Grd rodkowoeuropejski isubkontynentalny
Galio-Carpinetum oak-hornbeam forests
9180 Jaworzyny ilasy klonowo-lipowe na stromych stokach izboczach
Tilio-Acerion forests of slopes, screes and ravines
9190 Pomorski kwany las brzozowo-dbowy
Old acidophilous oak woods with Quercus robur on sandy plains
91D0 Bory ilasy bagienne
Bog woodland
Lista siedlisk, wktrych do tej pory stwierdzono wystpowanie poszczeglnych gatunkw inwazyjnych
List of habitats in which individual invasive species have so far been observed
Siedliska, wktrych gatunek stanowi szczeglny problem lub wktrych znajduje si optimum jego wystpowania wPolsce, zaznaczono czcionk wytuszczon; Wprzypadkach, kiedy gatunek
przewanie jest spotykany wzbiorowiskach ruderalnych, segetalnych, lub wuprawach lenych, atylko sporadycznie pojawia si na siedliskach podlegajcych ochronie, kodu siedliska nie wytuszczano.
Habitats in which the species constitutes aparticular problem or in which it achieves the optimum of its occurrence in Poland, are marked with bold font; in cases where the species is mainly being
met within ruderal or segetal communities or in timber plantations, and it only occasionally appears in protected habitats, the settlement code is not presented in bold.
kategoria IV liczba punktw: 15 iwicej gatunki, ktrych wystpowanie na obszarze Polski ma bardzo istotne znaczenie znana jest zarwno dua liczba ich stanowisk, jak rwnie
dua liczebno osobnikw wpatach; wikszo nadal zwiksza liczb stanowisk lub zajmowany obszar.
category IV sum of scores 15 and more the significance of the presence of those species in Poland is fundamental both asubstantial amount of localities, and large local populations
are known; most are still increasing in number of localities or area of occupancy.
kategoria III liczba punktw: 13-14 gatunki, ktre wystpuj na niewielu stanowiskach zdu ilociowoci lub wrozproszeniu na wielu stanowiskach, wprawdzie zniewielk liczebnoci osobnikw lecz oznanym znaczcym zagroeniu ekologicznym, ekonomicznym lub spoecznym;
category III sum of scores 13-14 species which occur in afew localities in large numbers or are scattered over many localities, admittedly in small numbers but with known negative
impact on native species, habitats and ecosystems and/or on the economy and society;
kategoria II liczba punktw: 11-12 gatunki, ktre ju ujawniy waciwoci inwazyjne wniektrych regionach, zwikszaj zajmowany area bd liczb stanowisk lub cechuj si duym
potencjaem inwazyjnym znanym zinnych krajw;
category II sum of scores 11-12 species in which invasive properties are already detected in some regions from increasing area of occupancy or number of localities, or which are characterised by previously observed invasive behaviour in other countries;
Kategorie gatunkw inwazyjnych wyrnione na podstawie sumy punktw Categories of invasive species distinguished according to sum of scores:
kategoria I liczba punktw: 10 imniej chwasty segetalne lub ruderalne, mogce wystpowa zdu ilociowoci, gwnie na siedliskach antropogenicznych lub te gatunki poten
cjalnie inwazyjne, obecnie zajmujce niewielki area lub majce niewielk liczb stanowisk wkraju lub wposzczeglnych regionach;
category I sum of scores 10 or less segetal or ruderal weeds, able to appear in large numbers, mainly on anthropogenic habitats, or potentially invasive species, currently occupying
limited acreage or having asmall number of localities in the country or in individual regions;
5. Rodzaj zagroenia Type of threat:

nie powoduje zagroe lub wymaga oceny does not cause threats or requires further evaluation
. . . .
ekologiczne ecological: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zauwaalne detectable 1; .
spoeczne social: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zauwaalne detectable 1; .
ekonomiczne economic: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zauwaalne detectable 1; .
4. Tendencje dynamiczne Dynamic tendencies of the species:

liczba stanowisk zmniejszya si wokresie ostatnich 20 lat number of localities reducing over the last 20 years . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0
brak danych no data
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
utrzymuje si na dotychczasowych stanowiskach persisting at its previously recorded localities
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
stopniowo zajmuje nowe stanowiska gradually occupying new localities
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
wszybkim tempie zwiksza liczb stanowisk rapidly increasing the number of its localities
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
3. Typy kolonizowanych siedlisk/zbiorowisk rolinnych Type of habitats colonised:

wycznie antropogeniczne exclusively anthropogenic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
przede wszystkim antropogeniczne zmoliwoci kolonizowania siedlisk ocharakterze pnaturalnym inaturalnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
predominantly anthropogenic with the possibility of colonizing habitats of semi-natural and natural character
przede wszystkim siedliska pnaturalne inaturalne predominantly in semi-natural and natural habitats . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
gatunek wystpuje na caym obszarze, przewanie wduej liczbie osobnikw, tworzc rozlege any
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
the species occurs across the whole area, mainly as large numbers of individuals, creating extensive patches
176
Euro-Siberian steppe woods with Quercus spp.

91T0 rdldowy br chrobotkowy
Central European Scots pine lichen forests
9410 Grskie bory wierkowe
Acidophilous Picea forests of the montane to alpine levels (Vaccinio-Piceetea
Nazwa aciska
Latin name of
species
Acer negundo L.
Fraxinus
pennsylvanica
Marshall
Lp.
No
1.
2.
Jesion
pensylwaski
Klon
jesionolistny
Nazwa polska
Polish name of
species
Powody wprowadzania
do uprawy
Reasons for introduction
(or introducing) into cultivation
Oleaceae
Aceraceae
Lasy izarola na siedliskach gowych oraz siedliska antropogeniczne

zaburzone, obszary chronione
Doliny rzeczne, siedliska

lasw gowych oraz siedliska antropogenicznie
Od dawna iczsto wcaym kraju, zwaszcza wdolinach rzek

oraz na siedliskach ruderalnych
Drzewo tolerancyjne wstosunku do Od kilkudziesiciu lat na liczsiedliska, szybko rosnce, atwe nych stanowiskach wwielu rewuprawie, ozdobne wczasie wcze- gionach
snego przebrania lici, czste wzadrzewieniach alejowych na terenie
miast, wsi oraz wzdu drg. Dawniej wprowadzane do lasw, bez
pozytywnych wynikw produkcyjnych (drewno gorszej jakoci od jesionu wyniosego)
Drzewo ozdobne, atwe wuprawie,

szybko rosnce, wytrzymae na
mrozy isusz, dawniej czsto wprowadzane do zadrzewie
Stwierdzenia
spontanicznego
rozprzestrzeniania si
Factors confirming spontaneous proliferation/spread
GATUNKI INWAZYJNE WSKALI KRAJU Species invasive at the national scale
Rodzina
Family
Miejsca,
wktrych gatunek
moe stwarza
zagroenie
Sites in which the species
can pose athreat
Zalecenia
Recommendations
Zaniechanie uprawy na terenach lenych oraz ograniczenie introdukcji winnych

miejscach
Zaniechanie uprawy wmiejscach zagroenia ekspansj

Barbara Tokarska-Guzik, Zygmunt Dajdok, Adam Zajc, Maria Zajc, Wadysaw Danielewicz, Alina Urbisz, Czesaw Hodyski
Alien trees and shrubs which, in the event of their establishment in areas with value for nature conservation,
can pose a threat to biodiversity
Appendix 3.
Obce drzewa i krzewy, ktre w przypadku zadomowienia na obszarach cennych przyrodniczo

mog zagraa rnorodnoci biologicznej
Zacznik 3.
91E0 gi wierzbowe, topolowe, olszowe ijesionowe

Alluvial forests with Alnus glutinosa and Fraxinus excelsior (Alno-Padion, Alnion incanae, Salicion albae)
91F0 gowe lasy dbowo-wizowo-jesionowe
Riparian mixed forests along the major rivers
91I0
Ciepolubne dbrowy
178

9410 Grskie bory wierkowe
Acidophilous Picea forests of the montane to alpine levels (Vaccinio-Piceetea
Nazwa aciska
Latin name of
species
Acer negundo L.
Fraxinus
pennsylvanica
Marshall
Lp.
No
1.
2.
Jesion
pensylwaski
Klon
jesionolistny
Nazwa polska
Polish name of
species
Powody wprowadzania
do uprawy
Reasons for introduction
(or introducing) into cultivation
Oleaceae
Aceraceae
Lasy izarola na siedliskach gowych oraz siedliska antropogeniczne


lasw gowych oraz siedliska antropogenicznie
Od dawna iczsto wcaym kraju, zwaszcza wdolinach rzek

oraz na siedliskach ruderalnych
Drzewo tolerancyjne wstosunku do Od kilkudziesiciu lat na liczsiedliska, szybko rosnce, atwe nych stanowiskach wwielu rewuprawie, ozdobne wczasie wcze- gionach
snego przebrania lici, czste wzadrzewieniach alejowych na terenie
miast, wsi oraz wzdu drg. Dawniej wprowadzane do lasw, bez
pozytywnych wynikw produkcyjnych (drewno gorszej jakoci od jesionu wyniosego)
Drzewo ozdobne, atwe wuprawie,

szybko rosnce, wytrzymae na
mrozy isusz, dawniej czsto wprowadzane do zadrzewie
Stwierdzenia
spontanicznego
rozprzestrzeniania si
Factors confirming spontaneous proliferation/spread
GATUNKI INWAZYJNE WSKALI KRAJU Species invasive at the national scale
Rodzina
Family
Miejsca,
wktrych gatunek
moe stwarza
zagroenie
Sites in which the species
can pose athreat
Zalecenia
Recommendations
Zaniechanie uprawy na terenach lenych oraz ograniczenie introdukcji winnych

miejscach
Zaniechanie uprawy wmiejscach zagroenia ekspansj

Barbara Tokarska-Guzik, Zygmunt Dajdok, Adam Zajc, Maria Zajc, Wadysaw Danielewicz, Alina Urbisz, Czesaw Hodyski
Alien trees and shrubs which, in the event of their establishment in areas with value for nature conservation,
can pose a threat to biodiversity
Appendix 3.
Obce drzewa i krzewy, ktre w przypadku zadomowienia na obszarach cennych przyrodniczo

mog zagraa rnorodnoci biologicznej
Zacznik 3.

Alluvial forests with Alnus glutinosa and Fraxinus excelsior (Alno-Padion, Alnion incanae, Salicion albae)
91I0
Ciepolubne dbrowy
178
Robinia
pseudoacacia L.
Ailanthus
altissima
(Mill.) Swingle
[= A. glandulosa
Desf.]
5.
6.
Amelanchier
lamarckii
F. G. Schroed.
Amelanchier
spicata
(Lam.) K. Koch
Aronia
prunifolia
(Marshall) Rehder
[= A. arbutifolia
(L.) Pers. A.
melanocarpa
(Michx.) Elliott]
Celtis
occidentalis L.
Clematis vitalba L.
Cornus sericea L.
emend. Murray
[= C. stolonifera
Michx.]
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Quercus rubra L.
4.
2
Padus serotina
(Ehrh.) Borkh.
[= Prunus serotina
Ehrh.]
1
3.
Dere rozogowy
Powojnik pncy
Wizowiec
zachodni
Aronia
liwolistna
widoliwka
(widoliwa)
kosowa
widoliwka
(widoliwa)
Lamarcka
Boodrzew
gruczokowaty
[= Ajlant
wyniosy]
Robinia
(Grochodrzew)
akacjowa
[= R. biaa]
Db czerwony
Czeremcha
amerykaska
Lasy, siedliska antropogenicznie zaburzone, obszary chronione
Lasy, obszary chronione
Cornaceae
Ranunculaceae
Ulmaceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Simaroubaceae
Wartociowy krzew owocowy, od

dawna uprawiany na plantacjach,
rzadziej sadzony wuprawach iprzy
drogach lenych
Krzew ozdobny omaych wymaganiach siedliskowych, dawniej wprowadzany do lasw jako gatunek
oznaczeniu fitomelioracyjnym
ibiocenotycznym
Krzew ozdobny, omaych wymaganiach siedliskowych, dawniej wprowadzany do lasw jako gatunek
ibiocenotycznym
Oryginalny gatunek ozdobny oegzotycznym wygldzie (prkowana

kora, grube pdy, wielkie licie), atwy wuprawie, szybko rosncy,
oniewielkich wymaganiach glebowych, odporny na susz izanieczyszczenia powietrza. Polecany do
sadzenia na obszarach miejskich
Lasy izarola na siedliskach gowych, obszary

chronione
Efektowny, rozoysty, tworzcy

due izwarte kpy krzew, ooryginalnych czerwonych pdach ibiaych owocach, tolerancyjny wstosunku do wiata igleby, odporny na
mrozy. atwy wuprawie
Bujnie iszybko rosnce pncze, wytrzymae na mrozy, ocienienie,

oniewielkich wymaganiach glebowych, polecane opokrywania wysokich ogrodze, pergoli, cian budynkw istarych drzew. atwo
rozmnaa si znasion. Gatunek powszechnie uprawiany
Lasy, mezofilne zarola, Drzewo ozdobne, odporne na susz,

obszary chronione
zanieczyszczanie powietrza, polecane do uprawy na terenach miejskich, dawniej sadzone wparkach,
sporadycznie wlasach
Torfowiska, obszary chronione
Siedliska antropogenicznie zaburzone, obszary

chronione
Od kilkudziesiciu lat, na do
licznych stanowiskach wlasach
wielu regionw
Od kilkudziesiciu lat, na licznych stanowiskach wwielu regionach
Pospolite wuprawie, jedno zpierw- Od dawna, na licznych stanowiszych drzew pnocnoameryka- skach wlasach na terenie praskich sprowadzonych do Europy, wie caej Polski
owielu zaletach uprawowych (szybki
wzrost, mae wymagania siedliskowe,
wytrzymao na skaenia powietrza
igleby, atwe rozmnaanie, szeroki
system korzeniowy), ozdobnych (egzotyczny pokrj, zdrowe ulistnienie,
ozdobne, kwiaty) iuytkowych (cenne drewno, dua wydajno nektarowa kwiatw, zapobieganie erozji itp.).
Dawniej wprowadzane do lasw
Oryginalne drzewo ozdobne (zdrowe, obfite ulistnienie, licie przebarwiajce si jesieni na czerwono),
szybko rosnce, omaych wymaganiach glebowych, wytrzymae na
zanieczyszczenia powietrza. Czsty
gatunek wmiastach iparkach, dawniej protegowany wuprawach lenych
Gatunek oniewielkich wymaganiach siedliskowych, atwy wuprawie, niekiedy sadzony jako drzewo
ozdobne. Dawniej uprawiany wlasach, pocztkowo wcelu produkcji
wartociowego drewna, po niepowodzeniach wtym zakresie wprowadzany powszechnie jako rolina
podszytowa oznaczeniu fitomelioracyjnym ibiocenotycznym
Zaniechanie lub ograniczenie uprawy na terenach lenych
Zaniechanie uprawy na terenach lenych
Od kilkudziesiciu lat na pojedynczych stanowiskach wzachodniej Polsce (Dolny lsk,

Ziemia Lubuska, Wielkopolska)
Od koca XIX w., na licznych stanowiskach wzachodniej irodkowej Polsce
Od kilkudziesiciu lat, m.in. na

Dolnym lsku, Ziemi Lubuskiej
iwWielkopolsce, gwnie wmiastach (Wrocaw, Pozna), niekiedy wdolinach rzek (np. dolina
Odry)
Od kilkudziesiciu lat na pojedynczych stanowiskach wWielkopolsce ina Pomorzu.
Od kilkudziesiciu lat na terenach lenych wrnych regionach, gwnie wzachodniej

Polsce
Od kilkudziesiciu lat na terenach lenych Wielkopolski oraz

wojewdztwa dzkiego imazowieckiego
Wyczenie zuprawy terenw lenych, ograniczenie

introdukcji na obszarach
przylegajcych do lasw

Wyczenie zuprawy terenw lenych
Zaniechanie uprawy na torfowiskach
Od kilkudziesiciu lat, gwnie Zaniechanie uprawy na tewmiastach (np. Warszawa, renach lenych oraz wpod, Wrocaw, Pozna), rzadko bliu wd
na terenach lenych, zwykle na
siedliskach wylesionych isilnie
przeksztaconych (np. ruiny
obiektw militarnych lub gospodarczych)
GATUNKI INWAZYJNE REGIONALNIE ILOKALNIE Species invasive at aregional or local scale
Fabaceae
Fagaceae
Rosaceae
180
Robinia
pseudoacacia L.
Ailanthus
altissima
(Mill.) Swingle
[= A. glandulosa
Desf.]
5.
6.
Amelanchier
lamarckii
F. G. Schroed.
Amelanchier
spicata
(Lam.) K. Koch
Aronia
prunifolia
(Marshall) Rehder
[= A. arbutifolia
(L.) Pers. A.
melanocarpa
(Michx.) Elliott]
Celtis
occidentalis L.
Clematis vitalba L.
Cornus sericea L.
emend. Murray
[= C. stolonifera
Michx.]
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Quercus rubra L.
4.
2
Padus serotina
(Ehrh.) Borkh.
[= Prunus serotina
Ehrh.]
1
3.
Dere rozogowy
Powojnik pncy
Wizowiec
zachodni
Aronia
liwolistna
widoliwka
(widoliwa)
kosowa
widoliwka
(widoliwa)
Lamarcka
Boodrzew
gruczokowaty
[= Ajlant
wyniosy]
Robinia
(Grochodrzew)
akacjowa
[= R. biaa]
Db czerwony
Czeremcha
amerykaska
Lasy, siedliska antropogenicznie zaburzone, obszary chronione
Cornaceae
Ranunculaceae
Ulmaceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Simaroubaceae
Wartociowy krzew owocowy, od

dawna uprawiany na plantacjach,
rzadziej sadzony wuprawach iprzy
drogach lenych
Krzew ozdobny omaych wymaganiach siedliskowych, dawniej wprowadzany do lasw jako gatunek
ibiocenotycznym
ibiocenotycznym
Oryginalny gatunek ozdobny oegzotycznym wygldzie (prkowana

kora, grube pdy, wielkie licie), atwy wuprawie, szybko rosncy,
oniewielkich wymaganiach glebowych, odporny na susz izanieczyszczenia powietrza. Polecany do
sadzenia na obszarach miejskich
Lasy izarola na siedliskach gowych, obszary

chronione
Efektowny, rozoysty, tworzcy

due izwarte kpy krzew, ooryginalnych czerwonych pdach ibiaych owocach, tolerancyjny wstosunku do wiata igleby, odporny na
mrozy. atwy wuprawie
Bujnie iszybko rosnce pncze, wytrzymae na mrozy, ocienienie,

oniewielkich wymaganiach glebowych, polecane opokrywania wysokich ogrodze, pergoli, cian budynkw istarych drzew. atwo
rozmnaa si znasion. Gatunek powszechnie uprawiany
Lasy, mezofilne zarola, Drzewo ozdobne, odporne na susz,

obszary chronione
zanieczyszczanie powietrza, polecane do uprawy na terenach miejskich, dawniej sadzone wparkach,
sporadycznie wlasach
Siedliska antropogenicznie zaburzone, obszary

chronione
Od kilkudziesiciu lat, na do
licznych stanowiskach wlasach
wielu regionw
Od kilkudziesiciu lat, na licznych stanowiskach wwielu regionach
Pospolite wuprawie, jedno zpierw- Od dawna, na licznych stanowiszych drzew pnocnoameryka- skach wlasach na terenie praskich sprowadzonych do Europy, wie caej Polski
owielu zaletach uprawowych (szybki
wzrost, mae wymagania siedliskowe,
wytrzymao na skaenia powietrza
igleby, atwe rozmnaanie, szeroki
system korzeniowy), ozdobnych (egzotyczny pokrj, zdrowe ulistnienie,
ozdobne, kwiaty) iuytkowych (cenne drewno, dua wydajno nektarowa kwiatw, zapobieganie erozji itp.).
Dawniej wprowadzane do lasw
Oryginalne drzewo ozdobne (zdrowe, obfite ulistnienie, licie przebarwiajce si jesieni na czerwono),
szybko rosnce, omaych wymaganiach glebowych, wytrzymae na
zanieczyszczenia powietrza. Czsty
gatunek wmiastach iparkach, dawniej protegowany wuprawach lenych
Gatunek oniewielkich wymaganiach siedliskowych, atwy wuprawie, niekiedy sadzony jako drzewo
ozdobne. Dawniej uprawiany wlasach, pocztkowo wcelu produkcji
wartociowego drewna, po niepowodzeniach wtym zakresie wprowadzany powszechnie jako rolina
podszytowa oznaczeniu fitomelioracyjnym ibiocenotycznym
Zaniechanie lub ograniczenie uprawy na terenach lenych
Od kilkudziesiciu lat na pojedynczych stanowiskach wzachodniej Polsce (Dolny lsk,

Ziemia Lubuska, Wielkopolska)
Od koca XIX w., na licznych stanowiskach wzachodniej irodkowej Polsce
Od kilkudziesiciu lat, m.in. na

Dolnym lsku, Ziemi Lubuskiej
iwWielkopolsce, gwnie wmiastach (Wrocaw, Pozna), niekiedy wdolinach rzek (np. dolina
Odry)
Od kilkudziesiciu lat na pojedynczych stanowiskach wWielkopolsce ina Pomorzu.
Od kilkudziesiciu lat na terenach lenych wrnych regionach, gwnie wzachodniej

Polsce
Od kilkudziesiciu lat na terenach lenych Wielkopolski oraz

wojewdztwa dzkiego imazowieckiego


Zaniechanie uprawy na torfowiskach
Od kilkudziesiciu lat, gwnie Zaniechanie uprawy na tewmiastach (np. Warszawa, renach lenych oraz wpod, Wrocaw, Pozna), rzadko bliu wd
na terenach lenych, zwykle na
siedliskach wylesionych isilnie
przeksztaconych (np. ruiny
obiektw militarnych lub gospodarczych)
GATUNKI INWAZYJNE REGIONALNIE ILOKALNIE Species invasive at aregional or local scale
Fabaceae
Fagaceae
Rosaceae
180
Acer
saccharinum L.
[= A. dasycarpum
Ehrh.]
Aesculus
hippocastanum L.
Alnus rugosa
(Du Roi) Spreng.
Amelanchier
alnifolia
(Nutt.) Nutt.
Aronia
melanocarpa
(Michx.) Elliot
Celastrus
orbiculatus
Thunb.
Cerasus mahaleb
(L.) Mill.
[= Prunus
mahaleb L.]
19.
20.
21.
22.
23.
24.
Spiraea
tomentosa L.
17.
18.
Rosa rugosa
Thunb.
16.
Parthenocissus
inserta
(A. Kern.) Fritsch
[= P. vitacea
(Knerr) Hitchc.]
15.
Lycium
barbarum L.
[= L. halimifolium
Mill.]
14.
2
Juglans regia L.
1
13.
Winia wonna
(Antypka)
Dawisz
okrgolistny
Rosaceae
Rosaceae
Vitaceae
Solanaceae
Juglandaceae
Lasy na siedliskach wilgotnych ibagiennych, torfowiska, obszary chronione
Mezofilne zarola, siedliska antropogenicznie zaburzone, obszary chronione
Lasy imezofilne zarola,

obszary chronione
Mezofilne zarola, obszary

chronione
Co najmniej od kilkudziesiciu
lat iprzynajmniej wkilku regionach, zachodniej irodkowej
Polski
Krzew ozdobny (pno rozwijajce Od kilkudziesiciu lat, wkilku

si, od czerwca do wrzenia, rowe regionach zachodniej Polski
kwiaty wgstych idugich stokowatych wiechach), ospecyficznych
wymaganiach siedliskowych (gleby
torfowe, muowe imurszowe zzaburzeniami stosunkw wodnych).
Ztego wzgldu rzadko uprawiany,
nawet wogrodach botanicznych.
Nadaje si do utrwalania linii brzegowej zbiornikw wodnych
Rosaceae
Celastraceae
Rosaceae
Rosaceae
Betulaceae
Hippocastanaceae
Aceraceae

lasw gowych, obszary
chronione
Od kilkudziesiciu lat na Ziemi

Lubuskiej iwWielkopolsce
Od kilkudziesiciu lat na Pomorzu
Od kilkudziesiciu lat na terenach lenych rodkowej Wielkopolski.
Zaniechanie uprawy na
torfowiskach
Od kilkudziesiciu lat na terenach Zaniechanie uprawy na telenych Polski zachodniej (np. renach lenych
Dolny lsk, Puszcza Notecka,
Sowiski Park Narodowy). Gatunek prawdopodobnie czstszy,
lecz nierozpoznawany
Gatunek ozdobny, atwy wuprawie- Od kilkudziesiciu lat, gwnie Wyczenie zuprawy tere,odporny na susz iznoszcy cie. wzachodniej Polsce
nw lenych, ograniczenie
Nadaje si na formowane ywopoty.
Stosowany jako podkadka do rozprzylegajcych do lasw
mnaania szlachetnych odmian wini
Efektowne, bujnie rosnce pncze,

szczeglnie ozdobne wczasie owocowania. Gatunek oniewielkich wymaganiach siedliskowych, atwy
wuprawie
Wartociowy krzew owocowy, uprawiany na plantacjach, niekiedy sadzony wuprawach iprzy drogach lenych
oznaczeniu fitomelioracyjnym ibiocenotycznym
Gatunek kolekcyjny, uprawiany gwnie wogrodach botanicznych, niekiedy sadzony wlasach wformie przedplonu, zapewne nie odrniany od
rodzimej olszy szarej
Zaniechanie uprawy na terenach lenych oraz wich

ssiedztwie

Od kilkunastu lat, nielicznie, Zaniechanie lub ograniczewkilku miejscach (np. doliny nie uprawy wpobliu cierzek istrumieni wokolicach kw
Warszawy iPoznania)
Gatunek opierwszorzdnych walo- Od kilkudziesiciu lat wrnych
rach dekoracyjnych przez cay okres regionach, lecz na pojedynwegetacyjny, atwy wuprawie, popu- czych stanowiskach
larne drzewo alejowe iparkowe,
wprowadzane te do lasw ze wzgldu na bogate wskrobi nasiona stanowice pokarm dla zwierzyny lenej
Drzewo ozdobne, atwe wuprawie

szybko rosnce, dawniej czsto
wprowadzane do zadrzewie, m.in.
alejowych nad ciekami
8
Ograniczenie uprawy na
terenach lenych
Od II poowy XIX w., na rozpro- Wyczenie zuprawy tereszonych stanowiskach wwielu nw lenych, ograniczenie
regionach
Od dawna przynajmniej wkilku

regionach zachodniej Polski na
pojedynczych stanowiskach.
Zajmuje liczne, nowe stanowiska
Gatunek ozdobny (efektowne, due Od pocztku XX w., na do liczkwiaty iowoce, gste ulistnienie), nych stanowiskach wrnych
wytrzymay na mrozy, susz, zanie- regionach
czyszczenia powietrza oraz omaych wymaganiach glebowych. Czsto sadzony, nadaje si do parkw,
zadrzewie przydronych oraz
umacniania piaszczystych suchych
skarp inasypw. Krzew owocowy
Ozdobne, wysoko wspinajce si

pncze, gsto pokrywajce podpory (ogrodzenia, ciany budynkw,
mury, skay, pnie drzew), jesieni
oefektownie przebarwiajcych si
liciach na kolor czerwony. Gatunek
wytrzymay na mrozy, susz oraz
zanieczyszczenia powietrza iatwy
wuprawie
Bardzo gsty krzew, ooryginalnym

pokroju, odporny na susz, tworzcy nieprzebyte zarola, polecany
do uprawy na siedliskach antropogenicznie zdegradowanych (nasypy, hady). Kwiaty miododajne,
owoce jadalne
Gatunek owocowy, od dawna uprawiany wsadach iogrodach
GATUNKI NIEINWAZYJNE, ZADOMOWIONE WZBIOROWISKACH NATURALNYCH IPNATURANYCH

Non-invasive species, naturalised in natural and semi-natural communities
Aronia czarna
widoliwka
(widoliwa)
olcholistna
Olsza
pomarszczona
Kasztanowiec
pospolity
[= K. zwyczajny,
K. biay]
Klon srebrzysty
Tawua
kutnerowata
Ra
pomarszczona
Winobluszcz
zarolowy
Kolcowj
pospolity
Orzech woski
182
Acer
saccharinum L.
[= A. dasycarpum
Ehrh.]
Aesculus
hippocastanum L.
Alnus rugosa
(Du Roi) Spreng.
Amelanchier
alnifolia
(Nutt.) Nutt.
Aronia
melanocarpa
(Michx.) Elliot
Celastrus
orbiculatus
Thunb.
Cerasus mahaleb
(L.) Mill.
[= Prunus
mahaleb L.]
19.
20.
21.
22.
23.
24.
Spiraea
tomentosa L.
17.
18.
Rosa rugosa
Thunb.
16.
Parthenocissus
inserta
(A. Kern.) Fritsch
[= P. vitacea
(Knerr) Hitchc.]
15.
Lycium
barbarum L.
[= L. halimifolium
Mill.]
14.
2
Juglans regia L.
1
13.
Winia wonna
(Antypka)
Dawisz
okrgolistny
Rosaceae
Rosaceae
Vitaceae
Solanaceae
Juglandaceae
Lasy na siedliskach wilgotnych ibagiennych, torfowiska, obszary chronione
Mezofilne zarola, siedliska antropogenicznie zaburzone, obszary chronione

obszary chronione

chronione
Co najmniej od kilkudziesiciu
lat iprzynajmniej wkilku regionach, zachodniej irodkowej
Polski
Krzew ozdobny (pno rozwijajce Od kilkudziesiciu lat, wkilku

si, od czerwca do wrzenia, rowe regionach zachodniej Polski
kwiaty wgstych idugich stokowatych wiechach), ospecyficznych
wymaganiach siedliskowych (gleby
torfowe, muowe imurszowe zzaburzeniami stosunkw wodnych).
Ztego wzgldu rzadko uprawiany,
nawet wogrodach botanicznych.
Nadaje si do utrwalania linii brzegowej zbiornikw wodnych
Rosaceae
Celastraceae
Rosaceae
Rosaceae
Betulaceae
Hippocastanaceae
Aceraceae

lasw gowych, obszary
chronione
Od kilkudziesiciu lat na Ziemi

Lubuskiej iwWielkopolsce
Od kilkudziesiciu lat na Pomorzu
Od kilkudziesiciu lat na terenach lenych rodkowej Wielkopolski.
Zaniechanie uprawy na
torfowiskach
Od kilkudziesiciu lat na terenach Zaniechanie uprawy na telenych Polski zachodniej (np. renach lenych
Dolny lsk, Puszcza Notecka,
Sowiski Park Narodowy). Gatunek prawdopodobnie czstszy,
lecz nierozpoznawany
Gatunek ozdobny, atwy wuprawie- Od kilkudziesiciu lat, gwnie Wyczenie zuprawy tere,odporny na susz iznoszcy cie. wzachodniej Polsce
nw lenych, ograniczenie
Nadaje si na formowane ywopoty.
Stosowany jako podkadka do rozprzylegajcych do lasw
mnaania szlachetnych odmian wini
Efektowne, bujnie rosnce pncze,

szczeglnie ozdobne wczasie owocowania. Gatunek oniewielkich wymaganiach siedliskowych, atwy
wuprawie
Wartociowy krzew owocowy, uprawiany na plantacjach, niekiedy sadzony wuprawach iprzy drogach lenych
oznaczeniu fitomelioracyjnym ibiocenotycznym
Gatunek kolekcyjny, uprawiany gwnie wogrodach botanicznych, niekiedy sadzony wlasach wformie przedplonu, zapewne nie odrniany od
rodzimej olszy szarej

ssiedztwie

Od kilkunastu lat, nielicznie, Zaniechanie lub ograniczewkilku miejscach (np. doliny nie uprawy wpobliu cierzek istrumieni wokolicach kw
Warszawy iPoznania)
Gatunek opierwszorzdnych walo- Od kilkudziesiciu lat wrnych
rach dekoracyjnych przez cay okres regionach, lecz na pojedynwegetacyjny, atwy wuprawie, popu- czych stanowiskach
larne drzewo alejowe iparkowe,
wprowadzane te do lasw ze wzgldu na bogate wskrobi nasiona stanowice pokarm dla zwierzyny lenej
Drzewo ozdobne, atwe wuprawie

szybko rosnce, dawniej czsto
wprowadzane do zadrzewie, m.in.
alejowych nad ciekami
8
terenach lenych
Od II poowy XIX w., na rozpro- Wyczenie zuprawy tereszonych stanowiskach wwielu nw lenych, ograniczenie
regionach
Od dawna przynajmniej wkilku

regionach zachodniej Polski na
pojedynczych stanowiskach.
Zajmuje liczne, nowe stanowiska
Gatunek ozdobny (efektowne, due Od pocztku XX w., na do liczkwiaty iowoce, gste ulistnienie), nych stanowiskach wrnych
wytrzymay na mrozy, susz, zanie- regionach
czyszczenia powietrza oraz omaych wymaganiach glebowych. Czsto sadzony, nadaje si do parkw,
zadrzewie przydronych oraz
umacniania piaszczystych suchych
skarp inasypw. Krzew owocowy
Ozdobne, wysoko wspinajce si

pncze, gsto pokrywajce podpory (ogrodzenia, ciany budynkw,
mury, skay, pnie drzew), jesieni
oefektownie przebarwiajcych si
liciach na kolor czerwony. Gatunek
wytrzymay na mrozy, susz oraz
zanieczyszczenia powietrza iatwy
wuprawie
Bardzo gsty krzew, ooryginalnym

pokroju, odporny na susz, tworzcy nieprzebyte zarola, polecany
do uprawy na siedliskach antropogenicznie zdegradowanych (nasypy, hady). Kwiaty miododajne,
owoce jadalne
Gatunek owocowy, od dawna uprawiany wsadach iogrodach
GATUNKI NIEINWAZYJNE, ZADOMOWIONE WZBIOROWISKACH NATURALNYCH IPNATURANYCH

Non-invasive species, naturalised in natural and semi-natural communities
Aronia czarna
widoliwka
(widoliwa)
olcholistna
Olsza
pomarszczona
Kasztanowiec
pospolity
[= K. zwyczajny,
K. biay]
Klon srebrzysty
Tawua
kutnerowata
Ra
pomarszczona
Winobluszcz
zarolowy
Kolcowj
pospolity
Orzech woski
182
Laburnum
anagyroides
Medik.
Larix kaempferi
(Lamb.) Carrire
[= L. japonica
Carrire;
L. leptolepis
(Siebold & Zucc.)
Endl.]
Lonicera
caprifolium L.
Lonicera maackii
(Rupr.) Herder
27.
28.
29.
30.
Mahonia
aquifolium
(Pursh) Nutt.
Malus pumila Mill.

[= M. domestica
Borkh.]
Morus alba L.
Philadelphus sp.
Physocarpus
opulifolius (L.)
Maxim
Pinus strobus L.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
Cotoneaster
lucidus
Schltdl.
26.
2
Cerasus vulgaris
Mill. subsp.
vulgaris
[= Prunus
cerasus L.]
1
25.
Sosna
amerykaska
[= S. Weymoutha,
Wejmutka]
Pcherznica
kalinolistna
Jaminowiec
rne
mieszace,
czsto trudne do
identyfikacji
Morwa biaa
Jabo rajska
(J. domowa)
Mahonia
pospolita
Wiciokrzew
(Suchodrzew)
Maacka
Wiciokrzew
przewiercie
(Kozilistek)
Modrzew
japoski
Zotokap
pospolity
Irga byszczca
Winia pospolita
typowa
Pinaceae
Rosaceae
Hydrangeaceae
Moraceae
Rosaceae
Berberidaceae
Caprifoliaceae
Caprifoliaceae
Pinaceae
Fabaceae
Rosaceae
Rosaceae

obszary chronione

obszary chronione

siedliska antropogeniczne

obszary chronione

obszary chronione

obszary chronione

obszary chronione
Zbiorowiska wstrefie granicy lasu, obszary chronione
Przynajmniej od kilkunastu lat,

na nielicznych stanowiskach
wzachodniej Polsce
Od kilkudziesiciu lat wkilku regionach, na nielicznych stanowiskach (Pomorze, Wielkopolska, rejon Kazimierza Dolnego)
Od kilkudziesiciu lat na rozproszonych stanowiskach wkilku

regionach zachodniej irodkowej Polski
Od dawna, na licznych stanowiskach wrnych regionach
Drzewo ozdobne, jedna znajcz- Od kilkudziesiciu lat, na tereciej uprawianych unas obcych so- nach lenych, wkilku regionach
sen, szybko rosnca, wytrzymaa na
mrozy, do odporna na zanieczyszczenia powietrza. Dawniej wprowadzana do lasw jako gatunek produkcyjny, lecz bez zadowalajcych
rezultatw
Gatunek ozdobny, atwy wuprawie, Od kilkudziesiciu lat, przynajmao wymagajcy, wytrzymay na mniej wkilku regionach Polski
mrozy isusz oraz zanieczyszczenia
powietrza igleby, odporny na choroby iszkodniki owadzie, polecany
do rekultywacji had, wysypisk,
umacniania skarp itp.
Jeden najcenniejszych iod dawna Od kilkudziesiciu lat, przynajuprawianych krzeww ozdobnych mniej wkilku regionach zachodomaych wymaganiach glebo- niej Polski
wych, znoszcych niedobr wody,
ocienienie izanieczyszczenia rodowiska
Drzewo ozdobne, omaych wymaganiach siedliskowych, atwe

wuprawie, dawniej czsto sadzone
wmiastach ina wsiach, nadaje si
na formowane ywopoty. Licie pozyskiwano na karm dla jedwabnikw
Wielopostaciowy gatunek owocowy, od dawna uprawiany wsadach

iogrodach






Od kilkudziesiciu lat, gwnie Zaniechanie uprawy na tewzachodniej Polsce

renach lenych
Zimozielony icienioznony krzew, Od kilkudziesiciu lat, na rozoszerokim zastosowaniu jako roli- proszonych stanowiskach
na okrywowa wparkach, ogrodach wrnych regionach
ina cmentarzach. Kwiaty wczesne,
ozdobne, miododajne, owoce jadalne
Bardzo dekoracyjny krzew, oszeroko rozpostartych, dugich gaziach,

ciemnozielonym ulistnieniu zachowujcym si do pnej jesieni, obficie kwitncy oraz dugo utrzymujcy ciemnoczerwone owoce. Jest
odporny na mrozy ima niewielkie
wymagania glebowe
Dekoracyjne pncze, ozdobne ze

wzgldu na obfite ulistnienie iadne, pachnce kwiaty. Jeden znajbardziej popularnych wiciokrzeww
Szybko rosncy iodporny na zanieczyszczenia powietrza oraz omaych wymaganiach glebowych gatunek modrzewia. Do czsto sadzony
wlasach, poza tym wprowadzany do
zadrzewie
Bardzo atrakcyjny gatunek ozdobny, Od kilkudziesiciu lat na pojezwaszcza wczasie kwitnienia. Pole- dynczych stanowiskach wzacany do ogrodw, parkw izieleni chodniej Polsce
miejskiej. Niekiedy wprowadzany
do lasw
Gsty krzew, dekoracyjny ze wzgl- Od kilkudziesiciu lat wWielkodu na wczenie zielone, lnice oraz polsce oraz wPuszczy Biaowieprzebarwiajce si jesieni na czer- skiej
wono ito licie. Cakowicie odporny na mrozy, cienioznony, atwy
wuprawie, polecany do miast m.in.
na formowane ywopoty
Gatunek od dawna uprawiany jako Od kilkudziesiciu lat, przynajdrzewo owocowe, wytrzymay na mniej wkilku regionach zachodsusz, oniewielkich wymaganiach niej Polski
glebowych
184
Laburnum
anagyroides
Medik.
Larix kaempferi
(Lamb.) Carrire
[= L. japonica
Carrire;
L. leptolepis
(Siebold & Zucc.)
Endl.]
Lonicera
caprifolium L.
Lonicera maackii
(Rupr.) Herder
27.
28.
29.
30.
Mahonia
aquifolium
(Pursh) Nutt.
Malus pumila Mill.

[= M. domestica
Borkh.]
Morus alba L.
Philadelphus sp.
Physocarpus
opulifolius (L.)
Maxim
Pinus strobus L.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
Cotoneaster
lucidus
Schltdl.
26.
2
Cerasus vulgaris
Mill. subsp.
vulgaris
[= Prunus
cerasus L.]
1
25.
Sosna
amerykaska
[= S. Weymoutha,
Wejmutka]
Pcherznica
kalinolistna
Jaminowiec
rne
mieszace,
czsto trudne do
identyfikacji
Morwa biaa
Jabo rajska
(J. domowa)
Mahonia
pospolita
Wiciokrzew
(Suchodrzew)
Maacka
Wiciokrzew
przewiercie
(Kozilistek)
Modrzew
japoski
Zotokap
pospolity
Irga byszczca
Winia pospolita
typowa
Pinaceae
Rosaceae
Hydrangeaceae
Moraceae
Rosaceae
Berberidaceae
Caprifoliaceae
Caprifoliaceae
Pinaceae
Fabaceae
Rosaceae
Rosaceae

obszary chronione

obszary chronione

siedliska antropogeniczne

obszary chronione

obszary chronione

obszary chronione

obszary chronione
Zbiorowiska wstrefie granicy lasu, obszary chronione
Przynajmniej od kilkunastu lat,

na nielicznych stanowiskach
wzachodniej Polsce
Od kilkudziesiciu lat wkilku regionach, na nielicznych stanowiskach (Pomorze, Wielkopolska, rejon Kazimierza Dolnego)
Od kilkudziesiciu lat na rozproszonych stanowiskach wkilku

regionach zachodniej irodkowej Polski
Drzewo ozdobne, jedna znajcz- Od kilkudziesiciu lat, na tereciej uprawianych unas obcych so- nach lenych, wkilku regionach
sen, szybko rosnca, wytrzymaa na
mrozy, do odporna na zanieczyszczenia powietrza. Dawniej wprowadzana do lasw jako gatunek produkcyjny, lecz bez zadowalajcych
rezultatw
Gatunek ozdobny, atwy wuprawie, Od kilkudziesiciu lat, przynajmao wymagajcy, wytrzymay na mniej wkilku regionach Polski
mrozy isusz oraz zanieczyszczenia
powietrza igleby, odporny na choroby iszkodniki owadzie, polecany
do rekultywacji had, wysypisk,
umacniania skarp itp.
Jeden najcenniejszych iod dawna Od kilkudziesiciu lat, przynajuprawianych krzeww ozdobnych mniej wkilku regionach zachodomaych wymaganiach glebo- niej Polski
wych, znoszcych niedobr wody,
ocienienie izanieczyszczenia rodowiska
Drzewo ozdobne, omaych wymaganiach siedliskowych, atwe

wuprawie, dawniej czsto sadzone
wmiastach ina wsiach, nadaje si
na formowane ywopoty. Licie pozyskiwano na karm dla jedwabnikw

iogrodach






Od kilkudziesiciu lat, gwnie Zaniechanie uprawy na tewzachodniej Polsce

renach lenych
Zimozielony icienioznony krzew, Od kilkudziesiciu lat, na rozoszerokim zastosowaniu jako roli- proszonych stanowiskach
na okrywowa wparkach, ogrodach wrnych regionach
ina cmentarzach. Kwiaty wczesne,
ozdobne, miododajne, owoce jadalne
Bardzo dekoracyjny krzew, oszeroko rozpostartych, dugich gaziach,

ciemnozielonym ulistnieniu zachowujcym si do pnej jesieni, obficie kwitncy oraz dugo utrzymujcy ciemnoczerwone owoce. Jest
odporny na mrozy ima niewielkie
wymagania glebowe
Dekoracyjne pncze, ozdobne ze

wzgldu na obfite ulistnienie iadne, pachnce kwiaty. Jeden znajbardziej popularnych wiciokrzeww
Szybko rosncy iodporny na zanieczyszczenia powietrza oraz omaych wymaganiach glebowych gatunek modrzewia. Do czsto sadzony
wlasach, poza tym wprowadzany do
zadrzewie
Bardzo atrakcyjny gatunek ozdobny, Od kilkudziesiciu lat na pojezwaszcza wczasie kwitnienia. Pole- dynczych stanowiskach wzacany do ogrodw, parkw izieleni chodniej Polsce
miejskiej. Niekiedy wprowadzany
do lasw
Gsty krzew, dekoracyjny ze wzgl- Od kilkudziesiciu lat wWielkodu na wczenie zielone, lnice oraz polsce oraz wPuszczy Biaowieprzebarwiajce si jesieni na czer- skiej
wono ito licie. Cakowicie odporny na mrozy, cienioznony, atwy
wuprawie, polecany do miast m.in.
na formowane ywopoty
Gatunek od dawna uprawiany jako Od kilkudziesiciu lat, przynajdrzewo owocowe, wytrzymay na mniej wkilku regionach zachodsusz, oniewielkich wymaganiach niej Polski
glebowych
184
1
2
Pyrus communis L.
[= P. pyraster (L.)
Burgsd. P.
eleagrifolia Pall.
P. nivalis Jacq.]
Quercus cerris L.
Ribes rubrum L.
Robinia viscosa
Vent.
Rosa multiflora
Thunb.
39.
40.
41.
42.
43.
Rosa virginiana
Herrm.
Rubus armeniacus
Focke
Salix eriocephala
Michx.
Sorbaria
sorbifolia (L.)
A. Braun
Spiraea
pseudosalicifolia
Silverside
[= S. salicifolia L.
S. douglasii
Hook.]
Spiraea alba
Du Roi
44.
45.
46.
47.
48.
49.
Prunus cerasifera
Ehrh.
[= P. divaricata
Ledeb.]
Tawua biaa
Tawua
nibywierzbolistna
Tawlina
jarzbolistna
Wierzba
amerykanka
Jeyna kaukaska
Ra wirgiska
Ra
wielokwiatowa
Robinia lepka
Porzeczka
zwyczajna
Db burgundzki
Grusza pospolita
liwa winiowa
(Aycza)
Populus
Topola
canadensis
kanadyjska
Moench [= P.
euroamericana
(Dode) Guinier;
P. deltoides Marshall
s.l. P. nigra L.
s.l.]
38.
37.
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Salicaceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Fabaceae
Grossulariaceae
Fagaceae
Rosaceae
Rosaceae
Salicaceae

obszary chronione

obszary chronione

obszary chronione
Zarola na siedliskach wilgotnych, obszary chronione

siedliska antropogenicznie zaburzone, obszary
chronione

obszary chronione

chronione

obszary chronione

obszary chronione
Siedliska lasw gowych

wdolinach rzecznych, obszary chronione
Od dawna, przynajmniej wkilku

regionach, na rozproszonych
stanowiskach
Od kilkudziesiciu lat wrnych

regionach
terenach lenych
Od kilkudziesiciu lat, na nielicznych stanowiskach wWielkopolsce
Od dawna, na licznych stanowiskach, wwielu regionach.

ssiedztwie

ssiedztwie
Od kilkudziesiciu lat, przynajmniej wkilku regionach
Krzew ozdobny (biae kwiaty Od kilkudziesiciu lat, przynajwlunych, szerokich wiechach), mniej wkilku regionach
atwy wuprawie, dawniej sadzony
wparkach, obecnie rzadziej uprawiany
Od kilkudziesiciu lat, na rozpro- Zaniechanie uprawy na teszonych stanowiskach wrnych renach lenych
regionach
Od kilkudziesiciu lat, na rozproszonych stanowiskach na

terenach miejskich, wiejskich
oraz wlasach
Krzew ozdobny (rowe kwiaty Od kilkudziesiciu lat, przynajwgstych, dugich wiechach, rozwi- mniej wkilku regionach
jajce si od czerwca do padziernika), omaych wymaganiach siedliskowych, tworzcy gste zarola,
wykorzystywany niekiedy do umacniania skarp inasypw
Krzew ozdobny (wczenie rozwijajce si licie, puszyste, biae kwiaty wdugich wiechach), wytrzymay na zanieczyszczenia powietrza,
atwy wuprawie, tworzcy gste
zarola, polecany do parkw, zieleni miejskiej, atake do osony nieestetycznych obiektw oraz do
umacniania skarp inasypw. Niekiedy sadzony wlasach, jako gatunek fitomelioracyjny ibiocenotyczny
Jeden zpodstawowych gatunkw

koszykarskich uprawianych na plantacjach wikliniarskich.
Cenny krzew owocowy, bujnie rosncy, atwy wuprawie, nadajcy si

do tworzenia gstych szpalerw
oraz wykorzystywany jako prymitywne pncze
Gatunek ozdobny (czerwone pdy, Od kilkudziesiciu lat, na nieliczrowe kwiaty, spaszczone owoce nych stanowiskach wWielkodugo utrzymujce si na ga- polsce
ziach), mrozoodporny, omaych
wymaganiach glebowych, cienioznony, atwy wuprawie, nie wymaga pielgnacji
Gatunek ozdobny (obfite kwitnie- Od kilkudziesiciu lat, na rozpronie, gste ulistnienie), omaych wy- szonych stanowiskach wWielkomaganiach siedliskowych, szybko polsce
rosncy, wytrzymay na zanieczyszczenia powietrza, cenny dla parkw
wmiastach ina osiedlach, polecany
na zwarte, nieformowane ywopoty, do pokrywania skarp itp.
Gatunek ozdobny ze wzgldu na

oryginalne, rowe kwiaty, rzadko
wprowadzany do zadrzewie na obszarach miejskich iwiejskich
Krzew owocowy, od dawna ipowszechnie uprawiany wsadach
Drzewo ozdobne, sadzone gwnie Od kilkudziesiciu lat, na nielicz- Zaniechanie uprawy na tewparkach, dawniej wprowadzane nych stanowiskach wzachod- renach lenych
do lasw
niej Polsce (Wielkopolska, Dolny
lsk, Ziemia Lubuska)

iogrodach
Gatunek owocowy, atwy wuprawie, szybko rosncy, omaych wymaganiach siedliskowych, wytrzymay na susz, polecany do parkw
oraz zadrzewie przydronych. Stosowany jako podkadka pod liwy,
morele ibrzoskwinie
Liczne odmiany wyhodowane irozpowszechniane ze wzgldu na szybki wzrost i atwo rozmnaania,

oszerokim zastosowaniu wzadrzewieniach oraz wuprawach plantacyjnych
186
1
2
Pyrus communis L.
[= P. pyraster (L.)
Burgsd. P.
eleagrifolia Pall.
P. nivalis Jacq.]
Quercus cerris L.
Ribes rubrum L.
Robinia viscosa
Vent.
Rosa multiflora
Thunb.
39.
40.
41.
42.
43.
Rosa virginiana
Herrm.
Rubus armeniacus
Focke
Salix eriocephala
Michx.
Sorbaria
sorbifolia (L.)
A. Braun
Spiraea
pseudosalicifolia
Silverside
[= S. salicifolia L.
S. douglasii
Hook.]
Spiraea alba
Du Roi
44.
45.
46.
47.
48.
49.
Prunus cerasifera
Ehrh.
[= P. divaricata
Ledeb.]
Tawua biaa
Tawua
nibywierzbolistna
Tawlina
jarzbolistna
Wierzba
amerykanka
Jeyna kaukaska
Ra wirgiska
Ra
wielokwiatowa
Robinia lepka
Porzeczka
zwyczajna
Db burgundzki
Grusza pospolita
liwa winiowa
(Aycza)
Populus
Topola
canadensis
kanadyjska
Moench [= P.
euroamericana
(Dode) Guinier;
P. deltoides Marshall
s.l. P. nigra L.
s.l.]
38.
37.
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Salicaceae
Rosaceae
Rosaceae
Rosaceae
Fabaceae
Grossulariaceae
Fagaceae
Rosaceae
Rosaceae
Salicaceae

obszary chronione

obszary chronione

obszary chronione
Zarola na siedliskach wilgotnych, obszary chronione

siedliska antropogenicznie zaburzone, obszary
chronione

obszary chronione

chronione

obszary chronione

obszary chronione
Siedliska lasw gowych

wdolinach rzecznych, obszary chronione
Od dawna, przynajmniej wkilku

regionach, na rozproszonych
stanowiskach
Od kilkudziesiciu lat wrnych

regionach
terenach lenych
Od kilkudziesiciu lat, na nielicznych stanowiskach wWielkopolsce
Od dawna, na licznych stanowiskach, wwielu regionach.

ssiedztwie

ssiedztwie
Krzew ozdobny (biae kwiaty Od kilkudziesiciu lat, przynajwlunych, szerokich wiechach), mniej wkilku regionach
atwy wuprawie, dawniej sadzony
wparkach, obecnie rzadziej uprawiany
Od kilkudziesiciu lat, na rozpro- Zaniechanie uprawy na teszonych stanowiskach wrnych renach lenych
regionach
Od kilkudziesiciu lat, na rozproszonych stanowiskach na

terenach miejskich, wiejskich
oraz wlasach
Krzew ozdobny (rowe kwiaty Od kilkudziesiciu lat, przynajwgstych, dugich wiechach, rozwi- mniej wkilku regionach
jajce si od czerwca do padziernika), omaych wymaganiach siedliskowych, tworzcy gste zarola,
wykorzystywany niekiedy do umacniania skarp inasypw
Krzew ozdobny (wczenie rozwijajce si licie, puszyste, biae kwiaty wdugich wiechach), wytrzymay na zanieczyszczenia powietrza,
atwy wuprawie, tworzcy gste
zarola, polecany do parkw, zieleni miejskiej, atake do osony nieestetycznych obiektw oraz do
umacniania skarp inasypw. Niekiedy sadzony wlasach, jako gatunek fitomelioracyjny ibiocenotyczny
Jeden zpodstawowych gatunkw

koszykarskich uprawianych na plantacjach wikliniarskich.
Cenny krzew owocowy, bujnie rosncy, atwy wuprawie, nadajcy si

do tworzenia gstych szpalerw
oraz wykorzystywany jako prymitywne pncze
Gatunek ozdobny (czerwone pdy, Od kilkudziesiciu lat, na nieliczrowe kwiaty, spaszczone owoce nych stanowiskach wWielkodugo utrzymujce si na ga- polsce
ziach), mrozoodporny, omaych
wymaganiach glebowych, cienioznony, atwy wuprawie, nie wymaga pielgnacji
Gatunek ozdobny (obfite kwitnie- Od kilkudziesiciu lat, na rozpronie, gste ulistnienie), omaych wy- szonych stanowiskach wWielkomaganiach siedliskowych, szybko polsce
rosncy, wytrzymay na zanieczyszczenia powietrza, cenny dla parkw
wmiastach ina osiedlach, polecany
na zwarte, nieformowane ywopoty, do pokrywania skarp itp.
Gatunek ozdobny ze wzgldu na

oryginalne, rowe kwiaty, rzadko
wprowadzany do zadrzewie na obszarach miejskich iwiejskich
Krzew owocowy, od dawna ipowszechnie uprawiany wsadach
Drzewo ozdobne, sadzone gwnie Od kilkudziesiciu lat, na nielicz- Zaniechanie uprawy na tewparkach, dawniej wprowadzane nych stanowiskach wzachod- renach lenych
do lasw
niej Polsce (Wielkopolska, Dolny
lsk, Ziemia Lubuska)

iogrodach
Gatunek owocowy, atwy wuprawie, szybko rosncy, omaych wymaganiach siedliskowych, wytrzymay na susz, polecany do parkw
oraz zadrzewie przydronych. Stosowany jako podkadka pod liwy,
morele ibrzoskwinie
Liczne odmiany wyhodowane irozpowszechniane ze wzgldu na szybki wzrost i atwo rozmnaania,

oszerokim zastosowaniu wzadrzewieniach oraz wuprawach plantacyjnych
186
Winorol
pachnca
Vitaceae
Caprifoliaceae
3
Kalina hordowina
Fabaceae
Pinaceae
Cupressaceae
Oleaceae
Caprifoliaceae
Rosaceae
Kolcolist
zachodni
Choina
kanadysjka
ywotnik
olbrzymi
Lilak pospolity
nieguliczka
biaa
[= . biaojagodowa]
Tawua
oankolistna

obszary chronione
Ciepolubne murawy izarola, obszary chronione
Lasy
Lasy
Zarola mezofilne, obszary chronione

obszary chronione

obszary chronione
7
Od kilkudziesiciu lat, na nielicznych stanowiskach wlasach zachodniej Polski
Dekoracyjne pncze (silny wzrost, obfite ulistnienie isilnie pachnce kwiaty), wytrzymae na mrozy isusz,
omaych wymaganiach glebowych.
Najczciej uprawiana winorol
ozdobna
Od kilkudziesiciu lat, na nielicznych, rozproszonych stanowiskach wrodkowej i zachodniej

Polsce
Krzew ozdobny (regularny pokrj, Od kilkudziesiciu lat, na nieliczobfite ulistnienie, efektowne, nych stanowiskach wrodkowej
czarne lub czerwone owoce), wy- i zachodniej Polsce
trzymay na susz izanieczyszczenia powietrza. Jeden zpodstawowych gatunkw dla duych parkw
izieleni osiedlowej. Nadaje si
do umacniania suchych zboczy
iskarp
Krzew ozdobny, rzadko uprawiany

wterenach zieleni, dawniej wprowadzany do lasw na pasz dla
zwierzt lub celem zapobieenia
erozji na glebach piaszczystych
Drzewo ozdobne (malownicze, szerokie, rozoyste korony), sadzone

gwnie wparkach. Rzadko wprowadzane do lasw
Drzewo ozdobne (zimotrwae, gste, Od kilkudziesiciu lat na nieliczciemnozielone ulistnienie, regularne nych stanowiskach wlasach zastokowate korony oegzotycznym chodniej Polski
wygldzie) szybko rosnce, popularne, od dawna uprawiane wparkach,
ogrodach ina cmentarzach. Dawniej
sadzone wlasach na powierzchniach
dowiadczalnych
Krzew ozdobny (dekoracyjne kwiaty Od dawna, wwielu regionach

osilnym, przyjemnym zapachu),
omaych wymaganiach glebowych,
wytrzymay na susz izanieczyszczenia powietrza. Od dawna powszechnie sadzony wparkach, ogrodach,
wotoczeniu zabudowa wiejskich
oraz na cmentarzach. Polecany do
utrwalania suchych skarp izboczy
Krzew ozdobny, dekoracyjny zwasz- Od kilkudziesiciu lat, przynajcza wczasie owocowania, wytrzy- mniej wkilku regionach
may na mrozy, susz, ocienienie
izanieczyszczania powietrza, omaych wymaganiach glebowych. Od
dawna powszechnie uprawiany
wparkach, czsto wformie podszytu
pod koronami drzew, na cmentarzach iwwiejskich ogrodach. Cenna
rolina miododajna
Krzew ozdobny, obficie kwitncy,

tworzcy zawarte zarola, wytrzymay na susz imrozy, atwy wuprawie, polecany do zieleni osiedlowej
oraz zadrzewie rekultywacyjnych
Zaniechanie uprawy wlasach, na siedliskach zbiorowisk ciepolubnych oraz

wich pobliu
terenach lenych
Note: The table does not include Russian-vine Fallopia baldschuanica (Regel) Holub [incl. F. aubertii (L. Henry) Holub an Asian species], a fast-growing creeper,
rapidly covering buildings and high fences. It is being recommended particularly as a protective plant, giving shelter from the noise in urban agglomerations, by
major roads and as a plant for cultivation in large flowerpots and boxes on terraces and balconies. Until now cases of invasion by this plant have not been described.
However it hybridizes in Poland and elsewhere in Europe with taxa of the Reynoutria (= Fallopia) genus, particularly with the male-sterile Japanese knotweed
Reynoutria (Fallopia) japonica.
Uwaga: W tabeli nie uwzgldniono rdestwki bucharskiej Fallopia baldschuanica (Regel) Holub [incl. F. aubertii (L. Henry) Holub gatunki azjatyckie], szybko
rosncego pncza, chtnie stosowanego do obsadzania budynkw i wysokich ogrodze. Zalecane jest szczeglnie jako rolina osonowa, chronica przed haasem
w aglomeracjach miejskich i przy drogach oraz jako rolina do uprawy w duych donicach i skrzyniach na tarasach i balkonach. Nie stwierdzono dotd przypadkw
inwazji. Rolina ta jednak krzyuje si z inwazyjnymi w Polsce i Europie taksonami z rodzaju Reynoutria (Fallopia), szczeglnie z mskosterylnym klonem R. japonica.
Vitis riparia
Michx.
Ulex europaeus L.
55.
57.
Tsuga
canadensis (L.)
Carrire
54.
Thuja plicata
Donn ex D. Don
53.
Viburnum
lantana L.
Syringa vulgaris L.
52.
Symphoricarpos
albus (L.)
S. F. Blake
[= S. racemosus
Michx.; S. rivularis
Suksd.]
51.
56.
2
Spirea
chamaedryfolia L.
em. Jacq.
[= S. ulmifoilia
Scop.]
1
50.
188
Winorol
pachnca
Vitaceae
Caprifoliaceae
3
Kalina hordowina
Fabaceae
Pinaceae
Cupressaceae
Oleaceae
Caprifoliaceae
Rosaceae
Kolcolist
zachodni
Choina
kanadysjka
ywotnik
olbrzymi
Lilak pospolity
nieguliczka
biaa
[= . biaojagodowa]
Tawua
oankolistna

obszary chronione
Ciepolubne murawy izarola, obszary chronione
Lasy
Lasy
Zarola mezofilne, obszary chronione

obszary chronione

obszary chronione
7
Dekoracyjne pncze (silny wzrost, obfite ulistnienie isilnie pachnce kwiaty), wytrzymae na mrozy isusz,
omaych wymaganiach glebowych.
Najczciej uprawiana winorol
ozdobna
Od kilkudziesiciu lat, na nielicznych, rozproszonych stanowiskach wrodkowej i zachodniej

Polsce
Krzew ozdobny (regularny pokrj, Od kilkudziesiciu lat, na nieliczobfite ulistnienie, efektowne, nych stanowiskach wrodkowej
czarne lub czerwone owoce), wy- i zachodniej Polsce
trzymay na susz izanieczyszczenia powietrza. Jeden zpodstawowych gatunkw dla duych parkw
izieleni osiedlowej. Nadaje si
do umacniania suchych zboczy
iskarp
Krzew ozdobny, rzadko uprawiany

wterenach zieleni, dawniej wprowadzany do lasw na pasz dla
zwierzt lub celem zapobieenia
erozji na glebach piaszczystych
Drzewo ozdobne (malownicze, szerokie, rozoyste korony), sadzone

gwnie wparkach. Rzadko wprowadzane do lasw
Drzewo ozdobne (zimotrwae, gste, Od kilkudziesiciu lat na nieliczciemnozielone ulistnienie, regularne nych stanowiskach wlasach zastokowate korony oegzotycznym chodniej Polski
wygldzie) szybko rosnce, popularne, od dawna uprawiane wparkach,
ogrodach ina cmentarzach. Dawniej
sadzone wlasach na powierzchniach
dowiadczalnych
Krzew ozdobny (dekoracyjne kwiaty Od dawna, wwielu regionach

osilnym, przyjemnym zapachu),
omaych wymaganiach glebowych,
wytrzymay na susz izanieczyszczenia powietrza. Od dawna powszechnie sadzony wparkach, ogrodach,
wotoczeniu zabudowa wiejskich
oraz na cmentarzach. Polecany do
utrwalania suchych skarp izboczy
Krzew ozdobny, dekoracyjny zwasz- Od kilkudziesiciu lat, przynajcza wczasie owocowania, wytrzy- mniej wkilku regionach
may na mrozy, susz, ocienienie
izanieczyszczania powietrza, omaych wymaganiach glebowych. Od
dawna powszechnie uprawiany
wparkach, czsto wformie podszytu
pod koronami drzew, na cmentarzach iwwiejskich ogrodach. Cenna
rolina miododajna
Krzew ozdobny, obficie kwitncy,

tworzcy zawarte zarola, wytrzymay na susz imrozy, atwy wuprawie, polecany do zieleni osiedlowej
oraz zadrzewie rekultywacyjnych
Zaniechanie uprawy wlasach, na siedliskach zbiorowisk ciepolubnych oraz

wich pobliu
terenach lenych
Note: The table does not include Russian-vine Fallopia baldschuanica (Regel) Holub [incl. F. aubertii (L. Henry) Holub an Asian species], a fast-growing creeper,
rapidly covering buildings and high fences. It is being recommended particularly as a protective plant, giving shelter from the noise in urban agglomerations, by
major roads and as a plant for cultivation in large flowerpots and boxes on terraces and balconies. Until now cases of invasion by this plant have not been described.
However it hybridizes in Poland and elsewhere in Europe with taxa of the Reynoutria (= Fallopia) genus, particularly with the male-sterile Japanese knotweed
Reynoutria (Fallopia) japonica.
Uwaga: W tabeli nie uwzgldniono rdestwki bucharskiej Fallopia baldschuanica (Regel) Holub [incl. F. aubertii (L. Henry) Holub gatunki azjatyckie], szybko
rosncego pncza, chtnie stosowanego do obsadzania budynkw i wysokich ogrodze. Zalecane jest szczeglnie jako rolina osonowa, chronica przed haasem
w aglomeracjach miejskich i przy drogach oraz jako rolina do uprawy w duych donicach i skrzyniach na tarasach i balkonach. Nie stwierdzono dotd przypadkw
inwazji. Rolina ta jednak krzyuje si z inwazyjnymi w Polsce i Europie taksonami z rodzaju Reynoutria (Fallopia), szczeglnie z mskosterylnym klonem R. japonica.
Vitis riparia
Michx.
Ulex europaeus L.
55.
57.
Tsuga
canadensis (L.)
Carrire
54.
Thuja plicata
Donn ex D. Don
53.
Viburnum
lantana L.
Syringa vulgaris L.
52.
Symphoricarpos
albus (L.)
S. F. Blake
[= S. racemosus
Michx.; S. rivularis
Suksd.]
51.
56.
2
Spirea
chamaedryfolia L.
em. Jacq.
[= S. ulmifoilia
Scop.]
1
50.
188
Rzepie woski
Xanthium albinum
Rukiewnik wschodni
Bunias orientalis
Robinia akacjowa
Rdestowiec sachaliski
Reynoutria sachalinensis
Rdestowiec poredni
Reynoutria bohemica
Reynoutria japonica
Przymiotno biae
Erigeron annuus
Przetacznik perski
Veronica persica
Owies guchy
Avena fatua
Niecierpek drobnokwiatowy
Nawo pna
Solidago gigantea
Nawo kanadyjska
Solidago canadensis
Moczarka kanadyjska
Elodea canadensis
ubin trway
Lupinus polyphyllus
Konyza kanadyjska
Conyza canadensis
Kolczurka klapowana
Echinocystis lobata
Klon jesionolistny
Acer negundo
Jesion pensylwaski
Db czerwony
Quercus rubra
Padus serotina
Heracleum mantegazzianum
1330
2110
2130
3
2330
4
2170
5
2180
6
3130
7
3150
8
3220
3240
10
3260
11
3270
12
4010
13
4030
14
6120
15
6210
16
6410
17
6430
18
6440
19
6510
20
6520
21
22
7120
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
GATUNKI ZADOMOWIONE INWAZYJNE W SKALI KRAJU

7140
23
23
7150
24
24
8210
25
25
8220
26
26
9110
27
27
9130
28
28
9160
29
29
9170
30
30
31
31
9180
(Blanks of the spreadsheet corresponding with natural habitats into which the species is penetrating
on the territory of Poland are marked with grey color and those to which it is posing a threat are marked with black)
32
32
9190
(komrki tabeli odpowiadajce siedliskom, do ktrych gatunek wnika na terenie Polski zaznaczono szarym wypenieniem,
natomiast te, w ktrych stanowi istotny problem wypenieniem czarnym);
33
33
91D0
Occurrence of invasive species in the Natura 2000 natural habitat types of European Community interest
Appendix 4.
Wystpowanie gatunkw inwazyjnych w obrbie siedlisk przyrodniczych Natura 2000

bdcych przedmiotem zainteresowania Wsplnoty
Zacznik 4.
91E0
34
34
91F0
35
35
91I0
36
36
91T0
37
37
9410
38
38
190
Rzepie woski
Xanthium albinum
Rukiewnik wschodni
Bunias orientalis
Robinia akacjowa
Rdestowiec sachaliski
Reynoutria sachalinensis
Rdestowiec poredni
Reynoutria bohemica
Reynoutria japonica
Przymiotno biae
Erigeron annuus
Przetacznik perski
Veronica persica
Owies guchy
Avena fatua
Niecierpek drobnokwiatowy
Nawo pna
Solidago gigantea
Nawo kanadyjska
Solidago canadensis
Moczarka kanadyjska
Elodea canadensis
ubin trway
Lupinus polyphyllus
Konyza kanadyjska
Conyza canadensis
Kolczurka klapowana
Echinocystis lobata
Klon jesionolistny
Acer negundo
Jesion pensylwaski
Db czerwony
Quercus rubra
Padus serotina
Heracleum mantegazzianum
1330
2110
2130
3
2330
4
2170
5
2180
6
3130
7
3150
8
3220
3240
10
3260
11
3270
12
4010
13
4030
14
6120
15
6210
16
6410
17
6430
18
6440
19
6510
20
6520
21
22
7120
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
GATUNKI ZADOMOWIONE INWAZYJNE W SKALI KRAJU

7140
23
23
7150
24
24
8210
25
25
8220
26
26
9110
27
27
9130
28
28
9160
29
29
9170
30
30
31
31
9180
(Blanks of the spreadsheet corresponding with natural habitats into which the species is penetrating
on the territory of Poland are marked with grey color and those to which it is posing a threat are marked with black)
32
32
9190
(komrki tabeli odpowiadajce siedliskom, do ktrych gatunek wnika na terenie Polski zaznaczono szarym wypenieniem,
natomiast te, w ktrych stanowi istotny problem wypenieniem czarnym);
33
33
91D0
Occurrence of invasive species in the Natura 2000 natural habitat types of European Community interest
Appendix 4.
Wystpowanie gatunkw inwazyjnych w obrbie siedlisk przyrodniczych Natura 2000

bdcych przedmiotem zainteresowania Wsplnoty
Zacznik 4.
91E0
34
34
91F0
35
35
91I0
36
36
91T0
37
37
9410
38
38
190
widoliwka kosowa
Amelanchier spicata
Szczaw omszony
Rumex confertus
Rudbekia naga
Rudbeckia laciniata
Ra pomarszczona
Rosa rugosa
Rdest wielokosowy
Polygonum polystachyum
Przetacznik obcy
Veronica peregrina
Veronica filiformis
Powojnik pncy
Clematis vitalba
Orzech woski
Juglans regia
Nawo wskolistna
Digitalis purpurea
Kroplik ty
Mimulus guttatus
Kolcowj pospolity
Lycium barbarum
Jczmie ponny
Hordeum murinum
Dwurzd murowy
Diplotaxis muralis
Dere rozogowy
Cornus sericea
Ailanthus altissima
Azolla paprotkowa
Azolla filiculoides
Aster nowobelgijski
Aster novi-belgii
Ambrosia artemisiifolia
tlica owosiona
Galinsoga ciliata
Wonica zielona
Setaria viridis
Wonica sina
Setaria pumila
Uczep amerykaski
Bidens frondosa
Tomka ocista
Szczawik ty
Oxalis fontana
Szarat szorstki
Stokosa spaszczona
Bromus carinatus
Sonecznik bulwiasty
Helianthus tuberosus
Sit chudy
Juncus tenuis
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
GATUNKI ZADOMOWIONE, INWAZYJNE REGIONALNIE

23
23
24
24
25
25
26
26
27
27
28
28
29
29
30
30
31
31
32
32
33
33
34
34
35
35
36
36
37
37
38
38
192
widoliwka kosowa
Amelanchier spicata
Szczaw omszony
Rumex confertus
Rudbekia naga
Rudbeckia laciniata
Ra pomarszczona
Rosa rugosa
Rdest wielokosowy
Polygonum polystachyum
Przetacznik obcy
Veronica peregrina
Veronica filiformis
Powojnik pncy
Clematis vitalba
Orzech woski
Juglans regia
Nawo wskolistna
Digitalis purpurea
Kroplik ty
Mimulus guttatus
Kolcowj pospolity
Lycium barbarum
Jczmie ponny
Hordeum murinum
Dwurzd murowy
Diplotaxis muralis
Dere rozogowy
Cornus sericea
Ailanthus altissima
Azolla paprotkowa
Azolla filiculoides
Aster nowobelgijski
Aster novi-belgii
Ambrosia artemisiifolia
tlica owosiona
Galinsoga ciliata
Wonica zielona
Setaria viridis
Wonica sina
Setaria pumila
Uczep amerykaski
Bidens frondosa
Tomka ocista
Szczawik ty
Oxalis fontana
Szarat szorstki
Stokosa spaszczona
Bromus carinatus
Sonecznik bulwiasty
Helianthus tuberosus
Sit chudy
Juncus tenuis
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
GATUNKI ZADOMOWIONE, INWAZYJNE REGIONALNIE

23
23
24
24
25
25
26
26
27
27
28
28
29
29
30
30
31
31
32
32
33
33
34
34
35
35
36
36
37
37
38
38
192
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22

10
23
23
24
24
25
25
26
26
27
27
28
28
29
29
30
30
31
31
Rzsa drobna
Lemna minuta
GATUNKI POTENCJALNIE INWAZYJNE, WYSTPUJCE OBECNIE W POLSCE ORAZ GATUNKI NIENOTOWANE JESZCZE W KRAJU *
Potentially invasive species occuring in Poland and species not so far recorded in the country *
Paka wysmuka
Typha laxmannii
Moczarka delikatna
Elodea nuttalii
Mahonia pospolita
Mahonia aquifolium
Irga byszczca
Cotoneaster lucidus
Grubosz Helmsa
Crassula helmsii*
Chmiel japoski
Humulus scandens
Budleja Davida
Buddleja davidii
Borwka wysoka
Vaccinium corymbosum
Astrowiec orzsiony
Symphyotrichum ciliatum
Spartina anglica*
Wizowiec zachodni
Celtis occidentalis
Toje kropkowana
Lysimachia punctata
widoliwa Lamarcka
Szczawik rokowaty
Oxalis corniculata
Impatiens capensis
Mika poabska
Eragrostis albensis
Koniczyna odstajca
Trifolium patens
Aster wierzbolistny
Aster salignus
Aronia liwolistna
Aronia prunifolia
ycica wielokwiatowa
Lolium multiflorum
Wyka brudnota
Vicia grandiflora
Wyczyniec polny
Alopecurus myosuroides
Wierzbownica gruczoowata
Epilobium ciliatum
Tawua kutnerowata
Spiraea tomentosa
Sumak octowiec
Rhus typhina
Sparceta siewna
Smotrawa okazaa
Telekia speciosa
wierzbek zotawy
Chaerophyllum aureum
32
32
33
33
34
34
35
35
36
36
37
37
38
38
194
Rzsa malutka
Lemna minuta
Paka wysmuka
Typha laxmannii
Moczarka delikatna
Elodea nuttalii
Mahonia pospolita
Mahonia aquifolium
Irga byszczca
Cotoneaster lucidus
Grubosz Helmsa
Crassula helmsii*
Chmiel japoski
Humulus scandens
Budleja Davida
Buddleja davidii
Borwka wysoka
Vaccinium corymbosum
Astrowiec orzsiony
Symphyotrichum ciliatum
Spartina anglica*
Wizowiec zachodni
Celtis occidentalis
Toje kropkowana
Lysimachia punctata
widoliwa Lamarcka
Szczawik rokowaty
Oxalis corniculata
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
GATUNKI POTENCJALNIE INWAZYJNE, WYSTPUJCE OBECNIE W POLSCE ORAZ GATUNKI NIENOTOWANE JESZCZE W KRAJU *
Potentially invasive species occuring in Poland and species not so far recorded in the country *
32
33
34
35
36
37
38
Tulejnik amerykaski
Lysichiton americanus*
Wkrotka jaskrowata
Hydrocotyle ranunculoides*
Oxycoccus macrocarpos
10
11
10
12
13
14
15

4030 Suche wrzosowiska Calluno Genistion, Pohlio Callunion, Calluno-Arctostaphylion
6210 M
urawy kserotermiczne
Hydrophilous tall herb fringe communities of plains and of the montane to alpine levels
6440 ki selernicowe
Lowland hay meadows
1330 Solniska nadmorskie Glauco puccinellietalia cz zbiorowiska nadmorskie

2130 Nadmorskie wydmy szare
2330 Wydmy rdldowe zmurawami napiaskowymi;
3130 Brzegi lub osuszone dna zbiornikw wodnych ze zbiorowiskami zLittorelletea iIsoto-Nanojuncetea
* gatunki nie notowane jeszcze w kraju
Troje amerykaska
Asclepias syriaca
Starzec nierwnozbny
Senecio inaequidens
Liczba gatunkw w poszczeglnych typach siedlisk przyrodniczych

Number of species in individual
habitat type
Rzsa turionowa
Lemna turionifera
18
16
23
18
19
12
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
10
30
31
32
33
16
34
35
36
37
38

9110 Kwane buczyny
9130 yzne buczyny
9160 Grd subatlantycki
Sub-Atlantic and medio-European oak or oak-hornbeam forests of the
Carpinion betuli
9170 G
rd rodkowoeuropejski isubkontynentalny
91D0 B
ory ilasy bagienne
Bog woodland
Alluvial forests with Alnus glutinosa and Fraxinus excelsior (Alno-Padion,
Alnion incanae, Salicion albae)
91I0 C
iepolubne dbrowy
9410 G
rskie bory wierkowe
Acidophilous Picea forests of the montane to alpine levels (VaccinioPiceetea)
Oligotrophic to mesotrophic standing waters with vegetation of Littorelletea and/or Isoto-Nanojuncetea groups
3150 Starorzecza inaturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami
zNympheion, Potamion
Old river beds and natural eutrophic lakes with Nympheion and Potamion vegetation type
Water courses from the plains to montane levels with Batrachium
communities
17
196
Tulejnik amerykaski
Lysichiton americanus*
Wkrotka jaskrowata
Hydrocotyle ranunculoides*
Oxycoccus macrocarpos
10
11
10
12
13
14
15

4030 Suche wrzosowiska Calluno Genistion, Pohlio Callunion, Calluno-Arctostaphylion
6210 M
urawy kserotermiczne
Hydrophilous tall herb fringe communities of plains and of the montane to alpine levels
6440 ki selernicowe
Lowland hay meadows
1330 Solniska nadmorskie Glauco puccinellietalia cz zbiorowiska nadmorskie

2130 Nadmorskie wydmy szare
2330 Wydmy rdldowe zmurawami napiaskowymi;
3130 Brzegi lub osuszone dna zbiornikw wodnych ze zbiorowiskami zLittorelletea iIsoto-Nanojuncetea
* gatunki nie notowane jeszcze w kraju
Troje amerykaska
Asclepias syriaca
Starzec nierwnozbny
Senecio inaequidens
Liczba gatunkw w poszczeglnych typach siedlisk przyrodniczych

Number of species in individual
habitat type
Rzsa turionowa
Lemna turionifera
18
16
23
18
19
12
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
10
30
31
32
33
16
34
35
36
37
38

9110 Kwane buczyny
9130 yzne buczyny
9160 Grd subatlantycki
Sub-Atlantic and medio-European oak or oak-hornbeam forests of the
Carpinion betuli
9170 G
rd rodkowoeuropejski isubkontynentalny
91D0 B
ory ilasy bagienne
Bog woodland
Alluvial forests with Alnus glutinosa and Fraxinus excelsior (Alno-Padion,
Alnion incanae, Salicion albae)
91I0 C
iepolubne dbrowy
9410 G
rskie bory wierkowe
Acidophilous Picea forests of the montane to alpine levels (VaccinioPiceetea)
Oligotrophic to mesotrophic standing waters with vegetation of Littorelletea and/or Isoto-Nanojuncetea groups
3150 Starorzecza inaturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami
zNympheion, Potamion
Old river beds and natural eutrophic lakes with Nympheion and Potamion vegetation type
Water courses from the plains to montane levels with Batrachium
communities
17
196

2012

Rosliny Obcego Pochodzenia W PL Poprawione PDF

Cargado por

Información del documento

Título original

Derechos de autor

Formatos disponibles

Compartir este documento

Compartir o incrustar documentos

Opciones para compartir

¿Le pareció útil este documento?

¿Este contenido es inapropiado?

Copyright:

Formatos disponibles

Rosliny Obcego Pochodzenia W PL Poprawione PDF

Cargado por

Copyright:

Formatos disponibles

Roliny obcego pochodzenia w Polsce

ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych

ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych

Roliny obcego pochodzenia w Polsce

Barbara Tokarska-Guzik, Zygmunt Dajdok, Maria Zajc, Adam Zajc,

Barbara Tokarska-Guzik, Zygmunt Dajdok, Maria Zajc, Adam Zajc,

Roliny obcego pochodzenia wPolsce

Roliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych

Druk publikacji finansowany ze rodkw Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki

Roliny obcego pochodzenia wPolsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych

Sowo wstpne ............................................................................................................................................... 5

3 Instytut Botaniki Uniwersytetu Jagielloskiego, ul. Kopernika 27; 31-501 Krakw

3.1. Kryteria selekcji gatunkw ............................................................................................................. 24

3.2. Pochodzenie iczas przybycia na teren Polski ................................................................................. 25

3.3. Kryteria podziau kolonizowanych zbiorowisk rolinnych .............................................................. 25

3.4. Kryteria identyfikacji statusu gatunku ........................................................................................... 26

4. Katalog Obce roliny inwazyjne wPolsce kryteria identyfikacji wraz zkomentarzem

6.1. Obce gatunki rolin wPolsce: udzia we florze kraju ...................................................................... 47

6.3. Chwasty segetalne jako gatunki inwazyjne ................................................................................... 62

6.4. Roliny obce geograficznie potencjalnie inwazyjne wPolsce ......................................................... 65

6.5. Roliny energetyczne jako gatunki inwazyjne ................................................................................ 65

7.1. Oddziaywanie ekonomiczne ......................................................................................................... 69

7.2. Oddziaywanie socjologiczne (zdrowotne) ..................................................................................... 71

7.3. Oddziaywanie ekologiczne ........................................................................................................... 73

7.4. Oglne uwagi dotyczce zwalczania gatunkw inwazyjnych ......................................................... 79

7.5. Kierunki niezbdnych dziaa na skal regionaln ikrajow .......................................................... 86

Druk publikacji finansowany ze rodkw Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska iGospodarki

Wydzia Wydawnictw i Poligrafii

7. Oddziaywanie gatunkw inwazyjnych imoliwoci przeciwdziaania .................................................. 69

Generalny Dyrektor Ochrony rodowiska

drg wodnych. Korytarz ten obejmuje: rzeki Dniepr,

Roliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych9

Poszczeglne gatunki wykorzystuj najrniejsze

A czeremcha amerykaska Padus

B klon jesionolistny Acer negundo

Zadomawianie si gatunkw rolin obcego

C niecierpek drobnokwiatowy Impatiens parviflora przykad gatunku rozpowszechnionego na niu (szczeglnie

D niecierpek gruczoowaty Impatiens

(rda: Zajc A., Zajc M. (red.) 2001

drg wodnych. Korytarz ten obejmuje: rzeki Dniepr,

Roliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych9

Poszczeglne gatunki wykorzystuj najrniejsze

A czeremcha amerykaska Padus

B klon jesionolistny Acer negundo

Zadomawianie si gatunkw rolin obcego

C niecierpek drobnokwiatowy Impatiens parviflora przykad gatunku rozpowszechnionego na niu (szczeglnie

D niecierpek gruczoowaty Impatiens

(rda: Zajc A., Zajc M. (red.) 2001

Roliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych11

rozsdne wydaje si koncentrowanie wysikw na

Porwnaj przywoane rda wrozdz. 2.

Roliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych11

rozsdne wydaje si koncentrowanie wysikw na

Porwnaj przywoane rda wrozdz. 2.

Roliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych13

Roliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych13

Fot. 14. Karma dla ptakw take bywa rdem

Roliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych15

Fot. 14. Karma dla ptakw take bywa rdem

Roliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych17

Roliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych17

Roliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczeglnym uwzgldnieniem gatunkw inwazyjnych19

2.Definicje zzakresu ekologii inwazji, terminologia iklasyfikacje rolin

2.Definicje zzakresu ekologii inwazji, terminologia iklasyfikacje rolin

2.Definicje zzakresu ekologii inwazji, terminologia iklasyfikacje rolin

3.Katalog Obce gatunki rolin wPolsce kryteria selekcji gatunkw wraz

3.Katalog Obce gatunki rolin wPolsce kryteria selekcji gatunkw wraz