2014 NR 24

BO TABATA SA?
Algun dato importante relashon
ku nos Statt ku riba 15 desmber
2014 ta kumpli eksaktamente 60
aa.
.8 mart 1954 - Gobirnu di
Antia Ulandes, Regeringsraad,
ofishalmente ta bai di akuerdo ku
e teksto di e ontwerp-statuut.
.16 yli 1954 - Tweede Kamer di
Ulanda ta aprob e teksto di
Statt dunando asina komo e
prom pais den Reino, inisio di
un proseso ku mester yega na
outonomia den Reino.
.26 ougsts 1954 - Staten di
Antia Ulandes ta bai di akuerdo
ku e Statt ku voto general (19
vota na fabor i sero kontra,
mintras tres miembro no tabata
presente na e reunion).
.9 sptmber 1954- Staten di
Srnam ta bai di akuerdo ku e
teksto di Statt ku 20 voto pro i
un voto blanku.
.9 desmber 1954 - Tweede
Kamer di Ulanda ta bai di
akuerdo (71 miembro na fabor i
19 miembro kontra) ku e wet op
de souvereiniteitsoverdracht, e
ltimo piesa pa yega na
outonomia.
.15 desmber 1954 Statt ta
keda firm den Ridderzaal na
Ulanda. Pa Krsou ta firma
Efraim Jonckheer.
.29
desmber
1954
Gobernad Struyken den un
seshon speshal di Staten di Antia
Ulandes ta anunsi ku Statt a
drenta na vigor.

QUOTABLE:
Responsibility is the price of
freedom Elbert Hubbard US
writer and philosopher (18561915)

Un rgano di komunikashon di partido PAIS

DESEMBER 2014

STATT TA KUMPLI 60 AA
Riba 15 di desmber 2014, Statt ta
kumpli 60 aa. Eksaktamente 60 aa
pas a pone firma bou di e dokumento aki ku a nifik nos outonomia
interno i pa semper a kambia e
relashonnan den Reino. Asertadamente Moises Frumencio da Costa
Gomez (Dktor) den un diskurso na
final di e Konferensha di Mesa Rond
di Statt, a bisa: Ik zie in het Statuut
veel meer dan een staatkundig
compromis. Het is m.i. het middel dat
ons in staat stelt politieke rust en een
grote welvaart te verkrijgen.

Pakiko Statt no a logra trese e

bienestar ku Dktor a ambishon? E
tin ke ber ku nos mes akshonnan. Pa
Ulanda Statt no tabata tantu un
modelo pa desaroyo sino mas bien un
manera di sali for di posibel problema
ku Nashonnan Un di keda tild komo
kolonisad. Presidente di Tweede
Kamer, Sr. Kortenhorst na 1954 riba
petishon di algun parlamentario pa
mas tempu pa studia e teksto di
Statt
a
ninga
kontestando:
Nederland mag niet het verwijt uit
de Verenigde Naties horen dat het
getalmd heeft met het nieuwe
Statuut. Na otro banda, nos a trata e
Statt muchu komo simplemente un
dokumento di nos derechinan.
Muchu poko nos (t)a mira Statt
komo un Magna Charta di nos
obligashon. No obligashon na
Ulanda, sino na nos suidadanonan pa
yega na mas bienestar hasiendo uso
di e posibilidatnan di koperashon ku
ta eksist. Statt no ta un instrumento

pa semper. E ta un instrumento bibu

ku mester perfekshon, semper ku e
pensamentu pa drecha kalidat di bida
di nos suidadanonan. Ku Statt no a
logra kumpli ku e espektativanan
haltu, ta un hecho. Tambe ta un
hecho segun nos ku esaki no ta
pasombra e lter di Statt a faya sino
ku nos no a logra kumpli ku e
espritu di e dokumento. Nos no ta
bisa ku no mester adapt e teksto.
Lokual nos ta bisa ta ku si no tin
konfiansa i rspt mutuo, si nos no
realis ku outonomia kier men
responsabilidat, i si nos no realis e
importansia di garantia di libertat,
derechinan fundamental i gobernashon slido, ningun Statt ni
struktura estatal lo kondus na
bienestar i adelanto.
No por ninga ku Statt tabata e obra di
bida di Dktor da Costa Gomez.
Sinembaro e mes pa asuntunan di
poltika no por a firm. Wak e diferensia
den e karanan di Jonckheer i da Costa
Gomez na yegada na Hato despues di
firmamentu di Statt.

WWW.PARTIDOPAIS.COM WWW. FACEBOOK.COM/PAIS09

2014 NR 24

LEI BIENESTAR BESTIA

PAIS lo present un lei di inisiativa pa
promov bienestar di animal. Ku esaki
PAIS ke ankra den lei e deber di nos
pa ku nutrishon, kuido, protekshon di
nos animalnan kontra di angustia,
maltrato fsiko i tambe fisiolgiko.
Ounke ku tin avanse pa loke ta trata e
kantidat di kachnan deskuid riba
kaya, esaki komo konsekuensia di
akshonnan eksitoso di sterilisashon,
nos tin ainda hopi trabou pa hasi. Nos
mester ta hopi mas konsiente ku nos
no mester maltrat nos bestianan i ku
nos mester proteh i duna nan un bon
kuido. Partido PAIS ta den kontakto
ku tur stakeholder pa asina krea un
konsientisashon komun. Riba e
pregunta ku semper nos ta hasi, esta
den ki tipo di pais nos ke biba, e
kontesta den e konteksto aki ta: den
un pais ku su suidadanonan ta trata
su bestianan bon.

INSECTICIDEN EN BIJEN
De laatste dertig jaar is er een nieuwe
klasse van insecticiden ontwikkeld
gebaseerd op neonicotinoiden, stoffen
die chemisch lijken op nicotine. Het
voordeel van deze insecticiden is dat
ze in vergelijking met bijvoorbeeld
organofosfaten, veel minder toxisch
zijn voor zoogdieren (waaronder
mensen) en vogels, maar een sterke
werking hebben op het zenuwstelsel
van insecten. Sindsdien is deze klasse
van insecticiden enthousiast ingezet
in de landbouw en met succes. Maar
wel wat teveel succes. Behalve het
doden van schadelijk insecten, doden
zij op grote schaal nuttige insecten en
worden zij verantwoordelijk gesteld
voor de aanzienlijk achteruitgang van
met name bijen. Bijen zijn essentile
bestuivers in de fruitteelt en zonder
bijen is de tuinbouw niet mogelijk.
Maar ook zal de rest van de natuur
ernstig beschadigd worden. Vaak zijn
er onvoldoende insecten over voor
vogels, maar vooral ook zijn veel
planten met gekleurde bloemen
afhankelijk van bijen en andere
insecten voor de bestuiving en dus
voor vruchtvorming. Granen maken
gebruik van de wind voor de bestui-

DESEMBER 2014

ving en enkele planten zoals cactussen

gebruiken vleermuizen. Bijen overleven een eerste contact met
neonicotinoiden, maar brengen dit
ook over naar hun korf, waarna een
heel bijenvolk gedood kan worden.

In de V.S. bestaat geen wettelijk

beperking voor het gebruik van
neonicotinoiden. Maar in de E.U.
is dit gedeeltelijk het geval, m.n. voor
planten die aantrekkelijk kunnen zijn
voor bijen. Nu is er een voorstel om
alle neonicotinoiden te verbieden.
Binnenkort is hier een debat over in
de Tweede Kamer van Nederland.
Anderzijds is er natuurlijk ook een
lobby vanuit de chemische industrie.
Voor Curaao zou het van belang zijn
om een goede registratie van alle
bestrijdingsmiddelen te hebben en
een professioneel advies aan alle
landbouwers over het gebruik.

MANEHO PAIS KOMISARIADO

PAIS ta e niko partido ku regularmente ta publik ken ta su
komisariadonan den e diferente
entidatnan pbliko. Banda di ta
transparente, nos ke kompart den e
edishon aki algun punto di nos
maneho pa ku komisariadonan. Nos
ta skohe kandidatonan kalifik ku no
nesesariamente ta di PAIS. Nos por
bisa ku orguyo ku kasi 50% di nos
komisarionan
no
ta
di
nos
organisashon. Nos ta buska prinsipalmente kandidatonan hben i ku ta un
refleho di un pais di nos tur. Final di
kuenta nos ke komisario ku ta biba e
punto di salida di PAIS, esta ku un
entidat priv mester drai manera un
entidat priv.

NOTISIA KRTIKU
Fundraising PAIS
Partido PAIS ta anunsi ku riba 3
yanari 2015 e lo tin un fundraising dinner. Despues di esaki lo
sigui un diskurso di Alexander
Pechtold, lider poltiko di D66. Sr.
Pechtold lo duna su punto di bista
riba dunamentu di kontenido na
Reino. E aktividat aki ta tuma
lug na Santa Barbara Resort di
8 pa 11 pm. Si bo tin interes pa
partisip, laga nos sa.

Alexander Pechtold (r) huntu ku Alex

Rosaria (d) durante un almuerso den Plasa
Bieu algun luna pas

Redevelopment Refineria Isla

Despues ku a bin algun pregunta
riba refineria Isla bas riba un
artkulo den Paisahe nr. 23, nos ke
splika ku a lanta un ekipo
multidisiplinario pa investig dos
trayekto pa ku futuro di isla. Tin e
parti di modernisashon ku tin na
kabes Aubert Wiels di PS i e parti
di redevelopment ku Vernon Daal
di PAIS ta lider. Sr. Wiels ta na
kabes
tambe
di
e
ekipo
multidisiplinario. Konsientemente
PAIS a skohe pa e parti di
redevelopment.
Reunion riba GreenTown
PAIS huntu ku e miembro
independiente den Staten, Sra.
Omayra Leeflang, a pidi un
reunion pa laga ekspertonan di
GreenTown splika nan proyekto
ku ta un di e posibilidatnan di
redevelopment di refineria Isla.
Esaki lo ta un reunion di
Komishon Sentral.