Está en la página 1de 11

De

Waarheid over Luc De Vos


Tuur Demeester, december 2014

De Waarheid over Luc De Vos


Het waarom van zijn waanzinnige ruimtevlucht, en van zijn tragische crash

Tijdens mijn tienerjaren was de muziek van Gorki overal om me heen,


gedragen door de radiogolven van Studio Brussel en op cds die
kameraden meebrachten op kamp. De Vos melodien waren sober en
pakkend, zijn teksten briljant en tijdloos. Qua kippenvelgehalte, de
kunst van het raken van diepe emoties met tekst en melodie, was Luc
De Vos in Belgi en Nederland niet alleen een baanbreker, maar wat
mij betreft ook de absolute meester.
En hij werkte hard. Tien jaar songs schrijven in de obscuriteit, negen
albums, meer dan duizend optredens. En ook nog eens honderden
columns en acht boeken. Terwijl hij een kwarteeuw korter leefde dan
de gemiddelde Vlaming.


Luc De Vos, 1962-2014

Toen men hem vroeg wat hij op zijn grafsteen wilde zien staan, moest
het volgens De Vos blijven bij een somber God knows, I tried.
Waarom was Luc De Vos, ondanks zijn succes in de muziek en
daarbuiten, fundamenteel ongelukkig?1 Waarom slaagde hij
er niet van om te genieten van het feit dat hij zijn
jongensdroom waar had gemaakt, en waarom kende hij in
plaats daarvan een tragische dood, in een waas van alcohol,
alleen in een appartementje?

Misschien is het verleden wel


belangrijker dan wat ik nu doe.
Interview, 1996

En toch ben ik
fundamenteel ongelukkig.
Interview, 2010

Op deze belangrijke vragen probeer ik in deze tekst een antwoord op


te krijgen. Dat is de reden waarom ik hem De Waarheid heb getiteld:
ik ben op zoek naar echte antwoorden op de vragen die niemand stelt.

Deel 1: het Leven en de Dood van Luc De Vos


Zijn eerste levensjaren
Luc De Vos wordt geboren in 1962, in het dorpje Wippelgem aan het
kanaal Gent-Terneuzen. Hij was de jongste van zeven kinderen, met
broers en zussen die tot 17 jaar ouder zijn dan hemzelf. Bij zijn
geboorte is zijn moeder 45 jaar, en zijn vader 50.
Lucs moeder is dominant aanwezig in zijn leven. Uit de interacties
waar hij over vertelt, komt ze over als een koude persoon met weinig
interesse in het welzijn of de passies van haar zoon.
Als haar zoon haar vraagt hoe kinderen op de wereld komen,
antwoordt ze kort: Da komt allemale vanzels. 2 Uit een andere


Luc De Vos als vijfjarige jongen.


1 Bron http://www.standaard.be/cnt/g9932gu4p
2 Bron http://www.standaard.be/cnt/ve2reqfb
2 Bron http://www.standaard.be/cnt/ve2reqfb

De Waarheid over Luc De Vos


Tuur Demeester, december 2014

anekdote blijkt volstrekte ontkenning van wat Luc zelf van zijn leven
gemaakt heeft: Mijn moeder denkt nog altijd dat ik later een 'echt'
beroep ga uitoefenen. Toen ik haar vertelde dat we 'Plan B,' de nieuwe
cd van Gorki afgewerkt hadden in de legendarische Londense Abbey
Road Studio van The Beatles, was het eerste en enige wat ze vroeg 'Je
hebt toch je haar gekamd voor je binnenging?'"3

Zonder hoop en zonder eten,


stuurde jij me weer naar bed. Want ik
ben stout en de stoute kind'ren, die
moeten altijd vroeg naar bed.
Uit Anja

Lucs vader werkt als arbeider in de Sadaci, een van de


chemiefabrieken in de buurt, en heeft daarnaast een paar koeien en
varkens. Vader Robert was bijzonder onbereikbaar en afstandelijk
voor de kleine jongen. Later vertelt De Vos in een interview: Het
beeld dat ik heb van mijn vader, is dat van een oudere, al versleten
fabrieksarbeider die s avonds en in het weekend keuterboerde.4 De tijd
die zijn vader na het werk overhad, brengt hij niet door met zijn
kinderen, maar, in de beleving van jonge Luc, met voor het raam naar
de autos te zitten kijken. De man die hij was toen ik hem kende, heb ik
later nooit gemist, zegt De Vos later.
Over zijn ouders vertelt Luc: Ik heb mijn moeder ooit eens gevraagd of
ik echt niet van de melkboer was. Ik zie niets van mezelf in mijn
moeder en al helemaal niet in mijn vader. Geen enkele creatieve nood,
geen zoekende geesten, geen twijfelaars. Naast de katholieke
zekerheid die zijn ouders zich toegeigend hebben, spreekt uit De
Vos ervaring een enorm gevoel van isolement: ik kende bij wijze van
spreken twee mensen, vertelt hij, mijn moeder en mijn nonkel.
Voor de kleine Luc maken zijn ouders weinig plaats, hij wordt
grotendeels opgevoed door zijn toen al stokoude5 grootoudershet
beeld van een breiende grootmoeder voor de kachel bekleef. De zorg
voor hun jongste kind geven ze dus door aan mensen die grotendeels
in de 19e eeuw geleefd hadden en al met een been in het graf staan.
Latere liedjesteksten doen vermoeden dat Luc als kind al met
alcoholisme wordt geconfronteerd: ik vond een caf vol dronken,
oude mensen, zijn bloeddoorlopen ogen (uit 93) en wie zal er later
voor opa zorgen, wie houdt nu voor hem de fles verborgen (uit 98).
In 1969 wordt de eerste editie van de Gentse feesten georganiseerd,
en Irma besluit dat ze ook wel eens die hippies wilde bekijken, die ze
eerder al op de Nederlandse televisie hadden gezien. Met de
zevenjarige Luc aan de hand gaat ze met de bus de stad in. De Vos zegt
dat zijn moeder het walgelijk vindt, maar ik heb toen gezegd: ik wil
ook hippie worden.

De dood van zijn vader


Toen Luc negen jaar was, wordt zijn vader dodelijk ziek, maar zijn
familie verzwijgt het voor hem. In de zomer sturen zijn ouders hem op
kamp aan zee met de ziekenbond. Hij huilt er naar eigen zeggen tien
dagen lang. Op de laatste dag mag hij niet mee met de bus terug naar


Nederlandse zangeres Anja, wiens
muziek De Vos in 1969 al op de radio
hoorde.

En in gedachten liep ik door Alaska,
doorheen de bergen en de ijzeren
wind. Ik vond een caf vol dronken,
oude mensen. Ze zeiden, wees
welkom in ons berenhol.
Uit Berenjager


Wie zal er voor de kinderen zorgen,
wie smeedt voor hen het plan van
morgen. Die kleine bengels blijven
janken, want in de kast zit het
monster van Frankenstein. En de
ratten kruipen achter de muren
hoelang nog zal dit onrecht duren?
Uit Wie zal er voor de kinderen zorgen


De Vos had een
liefde/haat-
verhouding met
oude gezichten en
communisme.
Brezhnev op de cover van Plan B.


3 Bron Het Laatste Nieuws 22/04/2004.

4 Bron http://www.standaard.be/cnt/ve2reqfb
5 Bron http://www.humo.be/actua/311597/luc-de-vos-overleden

De Waarheid over Luc De Vos


Tuur Demeester, december 2014

huis, en in plaats daarvan vertelt een aalmoezenier hem: je vader is


twee dagen geleden plots heel erg ziek was geworden, hij is gestorven.
Vervolgens stappen ze in de auto, waar ze samen een weesgegroetje
doen. De Vos vader Robert stierf aan kanker.6
Een bijzonder traumatische gebeurtenis moet dat geweest zijn voor de
jonge Luc, want over emoties werd thuis niet gesproken en de
confrontatie met gevoelens werd uit de weg gegaan.7
Inderdaad, hoe groot het taboe was op emoties, en hoe weinig
rekening er met het welzijn van de jongste zoon werd gehouden, bleek
uit de manier waarop zijn familie hem verraade: toen het duidelijk
werd dat vader Robert het niet meer lang zou maken, liet men Luc
daarover in het duister en stuurde men hem makkelijkheidshalve op
kamp. De jongen voelde aan dat er iets ernstigs op til was, en was
daarom gedurende tien dagen extreem angstig en hulpeloos, tot hij
uiteindelijk het nieuws te horen kreegmet twee dagen vertraging.


In de kortfilm Tata, die over enkele
maanden in de bioscoop komt, draaft
Luc De Vos op als Servische zwerver.
Hij sluit vriendschap met een
zevenjarig meisje dat in zijn armen
steun vindt na de dood van haar
vader.
De Standaard, april 2010

De Vos vertelt later: ik weende toen mijn vader stierf en toen mijn
zoontje werd geboren. Daar ligt 30 jaar tussen.8 Zeker zullen we het
nooit weten, maar het lijkt erop dat voor de kleine Luc de pijn van het
nonchalant weggegumd worden door zijn familie zo groot was, dat hij
toen besloot om die kennis voor zichzelf verborgen te houden: hij zou
zich voortaan niet meer van zon kwetsbare kant laten zien, en
gaandeweg richtte hij zijn verlangen om zorg en liefde niet meer op
zijn familie maar op de buitenwereld, de grote wereld.

Het leven in het dorp


Vanaf zijn tiende begint Luc te dromen van een bestaan als zanger. 9
Hij kruipt van het schuurtje op het dak en schrijft daar liedjesteksten.
Ook geeft hij fictieve interviews met een tennisracket voor de spiegel.
In die tijd gaat Luc De Vos naar school in het Gemeenteschooltje van
Wippelgem. Er is n leraar voor alle studiejaren bij elkaar, en
lijfstraffen zijn niet van de wind. Buiten wordt het ruwe tikspel dikke
Berta gespeeld. Luc is niet gelukkig op school: Ik stoorde de les,
verveelde me snel en kreeg bijna elke dag straf of vloog buiten.
De aandacht en zorg die hij thuis niet krijgt, probeert Luc in de school
en in het dorp te vinden. Een buurvrouw herinnert zich later hoe hij
een portemonnee op straat legde met een fijn draadje aan. Toen ze die
wou oprapen, trok hij hem weg.10


Luc De Vos als kind

Het gaat over, als je niet beweegt.
Als je stil blijft, gaat het over
Uit Wie zal er voor de kinderen zorgen


Als kinderen waren we constant
gewond.
Luc in Man Bijt Hond, grappend over
de schaafwonden die Dikke Berta op
het schoolplein opleverde, 2003

Leven als jonge puber


Vanaf zijn twaalfde eindigt het dorpse leven voor De Vos, en hij wordt
door zijn moeder naar het Sint-Lievenscollege in Gent gestuurd. Hij


6 Bron http://www.demorgen.be/muziek/luc-de-vos-de-wereld-nu-dat-is-een-grote-speelplaats-a2136467/

7 Bron http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=G1Q1KJCI3
8 In een interview uit 2008 sprak De Vos dit tegen: Ik zou liever een gezonde boerenzoon zijn, hoor. Maar je moet
mij maar een prentje tonen van Jezus, en ik begin al te bleiten.
9 Bron http://www.standaard.be/cnt/dmf20141202_01407236

10 Bron http://www.hln.be/regio/nieuws-uit-evergem/-wibbegem-verliest-zijn-ambassadeur-a2137155/

De Waarheid over Luc De Vos


Tuur Demeester, december 2014

brengt vijf dagen per week door, in de studierichting Grieks-Latijn, en


vindt het niveau niet indrukwekkend: Achteraf bekeken vond ik dat
we er heel weinig geleerd hebben. Na zes jaar kwam ik daar buiten en
kon nog altijd geen Frans.11 Over die tijd zegt hij later: Dat ik zo lang
verlegen en soms zelfs asociaal was, wijt ik aan de intimidatie van mijn
katholieke opvoeding, zowel thuis als in het internaat van die tijd ik
was echt bang om onder de mensen te zijn. Na de week op het
internaat kwam hij uitgehongerd en ziek van miserie terug thuis. 12
De Vos zou later zeggen: Mijn zes ongelukkige jaren op de kostschool
heb ik aanvaard. Ik was heel braaf. Gelukkig maar cynisch. Life is hard
and then you die, dat besefte ik al snel.
Negen, tien, twaalf jaar ouddat is de leeftijd waarop jonge Luc het
vertrouwen in de mensen om zich heen verliest.
Op zijn twaalfde krijgt Luc zijn eerste radio (soelaas voor de ban naar
het internaat?). 13 Op dat toestel luistert hij op BRT2 naar
popnummers uit Engeland, wat hij ervaart als een mythisch paradijs,
het land der engelen waar alles gebeurde, waar fantastische mensen
woonden die fantastische dingen deden.
Op de kostschool zijn de geslachten gescheiden, en daar ervaart tiener
De Vos hoe de hunker naar contact en geborgenheid zich vertaalt in
erotische gevoelens naar jongens toe. In een interview uit 2006 heeft
hij het over dat hij toen seksualiteit ontdekte en dat hij die fantasien
en dromen op jongens richtte omdat er geen meisjes voorhanden
waren.14 Het voorbeeld van Freddy Mercury liet zien dat dat ok was.


Laatste schooldag in Wippelgem, 1973


Donkere stille gangen, de geur van
bleke jongens. Er hangt bloemkool in
de lucht. deze geur raak je niet
kwijt.
Uit Donkere stille gangen


Maar als de zomer van de liefde
weer begint, drink ik alleen nog
limonade, en word ik bemind door de
jongen die ik kende, we waren allebei
nog kind.
Uit De zomer van de liefde

Op zijn vijftiende, op schoolreis in Parijs, loopt hij te zingen samen met


zijn beste vriend Wim. Die vertelde later: Het klonk goed. Plots zei
Luc: Wij gaan muzikanten worden. Terug thuis kochten we onze eerste
gitaar. Voske wilde Freddy Mercury worden, een god die zijn
veroveringen aan elkaar reeg. Een mooie god, in blote bast.15
Rond zijn zestiende, met de gitaar in de hand, schrijft De Vos
Engelstalige liedjes en droomt hij van het podium. Later zegt hij
daarover: Via mijn nummers probeer ik te zeggen: kijk naar mij, luister
naar mij, ik zie u graag, ik wil u iets vertellen, praat met mij.'
Over zijn eerste groepje De Novgorods16, gevormd op zijn zestiende,
vertelt De Vos: van onze ouders moesten we geen steun verwachten. Zij
vonden ons idioot.17 En: ik heb zo vaak moeten horen: Zit ge weer op
die gitaar te pingelen? Stop eens met dat lawijt!


Mama, ik ben op televisie! Mama!
tijdens een performance van Mia

Als ik wil helpen, is er niemand die
luistert naar mijn wijze raad. Ik
spreek de waarheid.
Uit De olifant is grijs


11 Bron http://www.standaard.be/cnt/dexa24012003_002
12 Bron De Standaard, 2003: http://www.standaard.be/cnt/dst23102003_097.
13 Bron http://www.demorgen.be/muziek/songs-voor-bruno-de-compilatie-cd-van-luc-de-vos-voor-zijn-zoon-a2137365/

14 Bron https://www.youtube.com/watch?v=JwXbPUP13UU

15 Bron http://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20141130_01404848
16 Bron De Standaard 2003: http://www.standaard.be/cnt/dexa24012003_002
17 bron De Standaard 2008: http://www.standaard.be/cnt/kk1pf354

De Waarheid over Luc De Vos


Tuur Demeester, december 2014

Tien jaren in het donkere huis

Na zijn middelbare schooltijd volgde Luc geschiedenis aan de


universiteit, waar hij onmiddellijk gentimideerd werd door een dik
Frans boek dat kwam met de opdracht lezen en bespreken.18
Daarop veranderde hij naar de tolkenschool, een studie die hij tot in
het tweede jaar volgde en niet afmaakte. Daarna ging hij stempelen, en
deed hij wat kantoorjobs, bij de spoorwegen in Brussel Zuid, en bij de
tupperware fabriek in Aalst. De minachting die hij vanuit zijn
katholieke omgeving voor zijn gebrek aan discipline ervaarde, klinkt
verpletterend: Voor mijn familie was ik in die periode een verloren
schaap, een verworpene, een verschoppeling.
De Vos voelt zich verlamd door het wantrouwen en de angst voor
mensen die hem van kindsafaan werd ingeprent, en brengt dagenlang
door naast zijn moeder voor de televisie (van zes uur tot twee uur s
nachts). Tegelijk geeft hij ook blijk van een grote bestaans- en
geldingsdrang. Hij zingt en schrijft wel tweehonderd nummers en doet
dat meestal s avonds in de badkamer, terwijl zijn moeder naar
televisie kijkt, want daar kan ik naar hartenlust schreeuwen. Hij
vernietigt later al de liedjes die hij in die periode schrijft.
De Vos wordt twintig, tweentwintig, vijfentwintig jaar. Hij noemt de
tien jaar bij zijn moeder een zwart gat in mijn geheugen. Op zijn
zesentwintigste schrijft hij Mia, een lied dat over zijn moeder gaat,
want een vriendin heeft hij nog nooit gehad. Hij zingt over Irma, de
vrouw waar hij altijd naar terugkeerde toen hij honger had, en die
hem vertelde dat hij niets speciaals was en maar beter niet te
moeilijk deed.19


Een oude kennis voor het donkere
huis, uit een recente VRT-reportage:
http://tinyurl.com/wipphuis

Ik kijk elke dag TV naar al die
rare mensen ik zie alles wat ik niet
wil zien, en ik praat erover mee.
Ik ken de ween van de moeders, ik
ken de pijn van de dieren, en ik
droom van een meisje, en wij gaan
naar Engeland.
Uit Een Schaduw In De Schemering

Morgen wordt het beter, beter voor
iedereen. Dan krijg ik de strop, en jij
wat je verdiende.
Uit Samen in Dat Donkere Huis

Vanaf zijn zevenentwintigste wordt De Vos leven veel publieker: de


oprichting van Gorky (Russisch voor bitter) in 1989, zijn connecties
met popprofessionals in het jeugdhuis in Sint-Amandsberg, de derde
plaats in Humos Rock Rally, en dan het doorbraakalbum in 1991.

Vos wordt vader


Ondanks zijn succes blijft hij nog vijf jaar bij zijn moeder wonen, tot hij
op zijn 33ste zijn toekomstige vrouw Sandra ontmoet, die op dat
moment 24 jaar is. Er volgen vier Gorki albums, en dan krijgt hij in het
jaar 2000 een kind. Luc De Vos, of all people is vader geworden,
schrijft de media.
Een journalist vraagt hem of het zijn leven drastisch verandert heeft,
waarom De Vos Nee antwoordt, dat zou ook verkeerd zijn denk ik.
ik probeer me zo weinig mogelijk met hem te bemoeien. Dat kind moet
zijn eigen leven leiden. Ik heb mijn leven, hij het zijne.20
Luc de vader neemt geen gas terug om tijd te maken voor zijn zoon, hij
geeft integendeel gas bij: naast Gorki richt hij een nieuwe groep op,


Op het podium in de armen van een
vrouw, met een bloot bovenlijf als
Mercury, en met een gitaar die met
Jezus-iconen is gedecoreerd.


18 Bron De Standaard: http://www.standaard.be/cnt/dmf20141130_01403582
19 Bron De Morgen 2011: http://tinyurl.com/mirma

20 Bron: http://www.standaard.be/cnt/dexa24012003_002

De Waarheid over Luc De Vos


Tuur Demeester, december 2014

Automatic Buffalo, en hij zegt Wie weet komt er nog een derde bij. Ik
wil gewoon mr doen, want ik heb nu meer doorzicht in het vak en
meer creativiteit. In een ander interview, waarin zijn zoon twee jaar
is, stelt Luc: Geluk is iets voor vrouwen en kinderen. Mannen moeten
zorgen dat er brood op de plank komt, ze moeten het gelukkig zijn
overlaten aan vrouwen en kinderen, die hebben daar talent voor.

In 2006, als zijn zoon 5 jaar is, laat De Vos zich ontvallen: Met ouder
worden vind ik ook dat het leven altijd maar saaier en saaier wordt. Je
leert geen nieuwe dingen meer kennen. Wat moet ik dan doen, leren
tennissen en een tennisster worden of zo?21
Luc heeft zijn eigen manier om met tegenstrijdige meningen om te
gaan: Liegen is mijn vorm van conflictbeheersing. Ik heb onderschat
hoeveel kleine conflicten het vaderschap met zich meebrengt. Mijn
tactiek is toedekken. Ik denk niet dat ik talent heb voor kinderen. Ik
zou willen dat ze meteen volwassen en ernstig zijn.


Met zijn zoon Bruno, ca 2001.

De dood van Luc De Vos

Wie de fotos van hem naast elkaar legt, ziet dat het na 2010 niet goed
gaat met De Vos gezondheid. Op een gegeven moment, het is
onduidelijk wanneer precies, loopt zijn relatie met vrouw Sandra stuk,
en de zanger verhuist naar zijn schrijvershok op de Kasteellaan.

Ik zou het liefst sterven als


martelaar op de brandstapel. Dan
ben ik absoluut zeker dat ik in de
hemel kom.

Op 10 oktober 2014 overlijdt bovendien zijn moeder, in hetzelfde


dorp waar ze 97 jaar eerder geboren werd. De moeder waarover De
Vos zei dat ze zijn enige grote liefde was.
Op woensdag 26 november wordt Luc De Vos opgenomen om een
wonde in zijn aangezicht te laten hechten. Hij gedraagt zich naar
verluid erg verward en zou zwaar gedronken hebben.
De daaropvolgende zaterdag wordt hij door Sandra en een vriend
levensloos aangetroffen in zijn werkappartement. Orgaanfalen is de
officile doodsoorzaak, maar gezien De Vos levenslange dans met de
fles, ligt het voor de hand om aan alcohol als oorzaak te denken.

Interview, 2003

Ik zou mijn laatste twintig euro
uitgeven aan een krat bier. Dat zou ik
uitdrinken in mijn tuin, op een
zomeravond in juli, met de zon in
mijn gezicht.
Interview, 2004




Deel 2: Waarom vond Luc De Vos het geluk niet?


Naar het einde van zijn leven toe was het duidelijk dat Luc De Vos diep
ongelukkig was. Hij zei dat ook ronduit in de meer ernstige interviews.
Hij liet bovendien een tienerzoon na, die ongetwijfeld diep getekend is
door de tragische gebeurtenissen van de voorbije jaren en maanden.
De volgende analyse is puur en alleen mijn niet-professionele mening,
maar ik hoop dat ze grondig genoeg is om aanzet te geven tot ernstige
discussie over wat we kunnen leren van s mans leven.


Het beeld van De Vos rouwprent.


21 Bron: https://www.youtube.com/watch?v=JwL7xiEh2UA&list=PLPbQ1eVczg2qZOaPY9LyaPeW9Nq3s-pQh

De Waarheid over Luc De Vos


Tuur Demeester, december 2014

1. Hij zag zijn moeder niet voor wie ze was


De Vos moeder loog over hoe ziek zijn terminale vader was, ze
stuurde haar hartverscheurde zoontje op kamp, ze verwierp de zaken
waar hij naar opkeek, ze creerde situaties van extreem isolement
voor hem, en ze ontkende zijn verwezenlijkingen. Gn tekenen van
liefde en respect voor haar jongste zoon, integendeel.


Ik heb een uitstekende relatie met
mijn moeder. Eigenlijk gaan al mijn
liedjes over haar. Mijn moeder is
mijn enige grote liefde.
Interview, 1990

Bovendien was ze waarschijnlijk schuldig aan emotional incest, het


fenomeen waarbij ouders hun kind de emotionele rol van volwassen
partners laten opnemen.22 Haar zoom leek immers duidelijk de door
Kenneth Adams beschreven symptomen van deze vorm van
kindermishandeling te vertonen: woede of schuldgevoelens tegenover
de ouders, problemen met zelfvertrouwen, verslaving, en problemen
met seksuele en persoonlijke intimiteit.
Toen een reporter hem vroeg wat hij kocht om zijn geliefde (i.e.
vrouw) te verwennen, antwoordde die dat hij voor zijn moeder een
bosje meiklokjes had geplukt, en voegde eraan toe Maar ze mag met
mijn bankkaart mijn rekening plunderen zoveel ze wil. De tekst van
arme jongen impliceert ook dat Irma haar zoon probeerde bij zich te
houden door hem een erfenis te beloven. En zo zijn er nog veel
voorbeelden te vinden van onduidelijke emotionele grenzen tussen
zichzelf en zijn moeder iets waar zij als ouder de oorspronkelijke
verant-woordelijkheid voor droeg, niet hij als kind.
Ondanks een overvloed aan informatie dat zijn moeder geen
goed persoon was, weigerde Luc De Vos stem te geven aan zijn
woede over hoe zij hem behandeld had, weigerde hij haar
verantwoordelijkheid te geven, weigerde hij de waarheid in de
ogen te kijken. Met als gevolg dat hij zijn leven lang niet van zijn
schuldgevoelens, zijn angsten, zijn cynisme, zijn onzekerheid
allemaal mechanismen om de waarheid over zijn familie te
onderdrukkenis afgeraakt.

2. Hij ging niet in therapie


Moeder Irma, video-still van een foto
uit een televisiereportage.

Ga toch niet alsjeblieft
Want in mijn hart is het koud
En de moed is op en ik kan niet meer
Lieveling, lief konijn, hartediefje
Alsjeblieft
Als ik sterf dan erf jij
Al mijn geld en de boerderij
'k Heb nog wel een koe of twee
En een schaap, daarmee red je t wel
Maar alsjeblieft, blijf nog een tijd
Want de moed is op
en ik kan niet meer
Uit Arme Jongen

De jeugd van Luc De Vos was tragisch en sloeg diepe wonden in zijn
kinderbrein. Zijn leven naarna is een aaneenschakeling van
dwangmatige herbeleving van de traumatische ervaringen uit zijn
kindertijd.23 Symptomen daarvan zijn, per wikipedia: angstreacties,
hyperactivering, dissociatie, verdringing, vertekende beleving van de
werkelijkheid, en veranderd toekomstbesef.

Over zijn angsten zei Luc zelf: Alles wat ik als kind had meegemaakt,
alles wat ik voelde, kwam in andere situaties en in andere gedaanten
terug. De angst die ik voelde aan de vooravond van een examen
wiskunde overviel me jaren later op de meest onmogelijke momenten:
aan de kassa van de Hema, of s avonds op caf.24

Het probleem is dat ik geloof dat


kritiek [op Gorkis muziek] ook op
mijn persoon slaat. Ik loop er twee
dagen ambetant van. Daarna lieg ik
dat het me niets kan schelen.

Ik had als kleine jongen een


karakterstoornis of ADHD.
Luc De Vos, 2007

Luc De Vos, 2010


22 Een term die voor het eerst door psychooog Kenneth Adams werd gebruikt. Voor meer informatie, zie:
http://en.wikipedia.org/wiki/Covert_incest
23 Zie bv. http://nl.wikipedia.org/wiki/Psychotrauma.
24 Bron Humo, 1996.

De Waarheid over Luc De Vos


Tuur Demeester, december 2014

Een psychisch trauma kan pas beginnen helen eens je in een veilige
omgeving aanbelandt, met mensen die je kan vertrouwen. Daarna
komt de fase van herinnering en rouw, waarbij men het verhaal van
het trauma reconstrueert.
De hulp van een therapeut is essentieel omdat slachtoffers vaak de
reflex hebben om verantwoordelijkheden die feitelijk bij de daders
horen, op zichzelf te leggen.
In het geval van Luc De Vos lijkt zijn trauma vooral om emotionele
verwaarlozing en psychologische manipulatie te gaan. Het is mogelijk
dat Luc op een gegeven moment professionele hulp heeft opgezocht,
maar ik zie geen indicaties dat hij dat gedurende lange tijd heeft
volgehouden, of dat hij met een goede therapeut gewerkt heeft, want
hij gaf zijn moeder nooit de verantwoordelijkheid voor wat hem als
kind is aangedaan.

3. Hij sloot zich aan bij de kerk van het fatalisme


Dat de 12-jarige Luc in het aangezicht van overweldigend verraad dat
tegen hem werd gepleegd, en geconfronteerd met jarenlang
onvrijwillig isolement, ervoor koos om een cynische en fatalistische
houding aan te nemen, is volstrekt te begrijpen. Het was een manier
om te overleven in een koude en wrede leefwereld.
Maar dat hij het fatalisme bleef omarmen toen hij volwassen werd, dat
was een destructieve keuze waar hij na verloop van tijd de volle
verantwoordelijkheid voor droeg. Als volwassene bleef hij ervaringen
uit zijn kindertijd universaliseren en presenteren als waren het
natuurwetten:
-
-
-
-

alle dingen waarvan je droomt dat ze iets goed zullen worden,


lopen altijd op een teleurstelling uit.25
de mens is een egostisch dier dat niet wil samenleven
geluk, dat is iets voor vrouwen en kinderen
in de jaren 1970-80 waren er geen mogelijkheden


Over emoties werd thuis niet
gesproken en de confrontatie met
gevoelens werd uit de weg gegaan.
Interview, 2007

Ik ben zeer veel eenzaam geweest in
mijn leven. Ik ben er op eigen
kracht uitgeraakt.
Luc De Vos, 2014

Jezus, als hij aan het kruis hangt,
vraagt hij aan zijn vader: Vader,
waarom hebt gij mij verlaten? Op dat
moment twijfelt hij aan zijn vader en
ook aan zichzelf. Hij twijfelt aan
zichzelf, maar dan op het einde zegt
hij in uw handen, hij denkt, ik ga
toch maar mijn lot in handen van
mijn vader leggen.
Interview, 2013

Ik zou willen zeggen aan de jongens
en meisjes: Elke dag kan er een
mirakel gebeuren. Wacht nog, en
hoop nog een tijdje, en zie wel wat er
gebeurt.
Interview, 2014

Ik word hier kwaad van. Lucs levensloop zelf is immers het


rechtstreekse tegenbewijs van zijn fatalisme: zelfs als je de wetten van
de waarschijnlijkheid tegen je hebt, kan je door hard werk enorm veel
bereiken. Dat wist hij maar al te goed, en hij was dan ook soms terecht
trots op wat hij bereikt had. En desondanks misbruikte hij zijn status
als rolmodel om zijn hele leven fatalisme te prediken.
Ergens moet Luc De Vos dat geweten hebben, en dat knaagt.

4. Hij koos ervoor in een droomwereld te blijven leven


In de wereld die Luc voor zichzelf in stand hield, was hij de
uitverkorene, een simpele boerenjongen die door een mirakel was
uitgekozen om een grote missie te volbrengen en daarna op jonge
leeftijd als een martelaar aan zijn einde te komen.


Gorki albumcover, Eindelijk Vakantie




25 Bron: https://www.youtube.com/watch?v=MchqWfz_Elw

De Waarheid over Luc De Vos


Tuur Demeester, december 2014

Hij projecteerde onterecht een hulpeloosheid in zijn rolmodellen, ze


waren allen succesvol geworden door een mirakel: Jezus was
verkozen door God, Freddy Mercury was zelf een godheid, Joeri
Gagarin werd door de almachtige staat uitgekozen.
Door zijn keuze om de werkelijkheid te ontkennen, dat het leven van
mensen het resultaat is van hun levenskeuzes en handelingen, bleef
Luc zich hulpeloos voelen.


Een mens die droomt is gelukkig,
gelukkiger dan hij ooit in werke-
lijkheid kan zijn. Een droom is
goddelijk, de werkelijkheid is
banaal.
Interview, 2003

5. Hij koos ervoor om jong sterven

Luc De Vos heeft nooit fundamenteel gebroken met zijn verleden.


Daarom was het risico reel dat zijn toekomst eruit zou zien als dat
van zijn stokoude, starre, en koude opvoeders. Dat wist hij ergens. De
oplossing om die pijn niet te hoeven voelen, was om zichzelf voor te
houden dat hij voor eeuwig en altijd 18 jaar zou blijven, en weg te
duwen dat zijn levensstijl van drank en sigaretten ook al snel
lichamelijke gevolgen zou hebben.

Ik vind mezelf nog steeds 18, en ik


probeer mezelf ook zo te gedragen.
Maar ik krijg potverdorie wel steeds
vaker last van mijn leeftijd.

Daarnaast selecteerde Luc De Vos rolmodellen die allemaal op zeer


jonge leeftijd gestorven zijn: Freddy Mercury, Jezus, Friedrich
Nietzsche, en Joeri Gagarin.

Ik wil oud worden, maar mijn vader


is maar negenvijftig geworden. Je
hebt nog negen jaar te gaan denk ik
weleens bij mezelf.

Voeg daaraan nog toe dat Luc voor het fatalisme koos en dat zijn vader
aan zijn 59ste stierf, en je hebt een recept voor een vroege dood. De
Vos was de maker van dit recept, en daar komt wellicht ook zijn
gevoel vandaan dat er zo weinig tijd was. Geen leuk vooruitzicht.

Interview, 2012

Luc De Vos, 2012


6. Hij maakte een kind


Wegens dat Luc De Vos hij zijn jeugdtrauma nooit verwerkt had, kon
hij het als papa onmogelijk veel beter doen als zijn eigen vader. Hij
kopieerde dan ook diens afstandelijke en teruggetrokken houding.
Ook door bij conflict altijd de confontatie uit de weg te gaan, en
problemen toe te dekken in lieve vrede, herhaalde hij wat hem was
aangedaan als kind.

Yuri Gagarin

34 jaar

F. Nietzsche

55 jaar

Freddy Mercury

45 jaar

Jezus Christus

33 jaar

Robert de Vos

59 jaar

Luc De Vos

52 jaar

Door de teruggetrokkenheid van vader Luc was zijn zoon Bruno


enorm aangewezen op zijn moeder Sandra, die zich op haar beurt
waarschijnlijk tekort gedaan voelde door haar man waardoor ook
hier het risico op emotional incest groot werd.26

En als je moet bevallen, dan wil ik


weer een jongen. Hoe zullen we die
noemen? Wat dacht je van Johnny

De Vos wist dat hij geen goede vader was (ik heb geen talent voor
kinderen), en dat hij in feite het trauma dat hem als kind was
aangedaan, dat trauma dat hem zoveel lijden bezorgd had, aan het
herhalen was op zijn zoon. Dit moet zijn enorm aan zijn geweten
geknaagd hebben. Het is n iets om onverwerkt trauma te hebben in
je leven; maar het is nog iets anders om dat trauma op je onschuldige
kind te herhalen.

Toen zijn zoon zeven jaar was, vertelde De Vos aan een journalist: Ik
ben bang voor mijn nageslacht. In 2030 vergaat de wereld, echt waar.
Hij sprak over zijn zorgen om het milieu, maar ik vermoed dat het

Uit Lang zullen ze leven


Foto: Carlo Verfaille


26 Er ligt natuurlijk evenveel verantwoordelijkheid bij moeder Sandra, die ervoor koos om een kind te maken met
een man die duidelijk vele symptomen van onverwerkt trauma vertoonde.

De Waarheid over Luc De Vos


Tuur Demeester, december 2014

onbewust om een veel fundamentelere angst ging. In 2030 zal zoon


Bruno immers einde de twintig zijn, precies de leeftijd waarop vader
Luc met zijn songs vol lijden en pijn naar de buitenwereld trad, de
leeftijd waarop hij zong niemand houdt van mij ik werd door
iedereen bedrogen. Als zijn zoon later een gelijkaardige boodschap de
wereld stuurt, zou De Vos eigen wereld ongetwijfeld vergaan.

7. De buitenwereld pleegde schuldig verzuim


In ooit was ik een soldaat zingt Luc De Vos: het is de schuld van de
maatschappij, ik werd door iedereen bedrogen. En hij had wellicht
gelijk: in zijn oeuvre en zijn interviews is er, misschien met
uitzondering van een tienervriend, geen spoor te bekennen van een
vriend of familielid die ooit uitgebreid de tijd nam om te luisteren naar
zijn verhaal, en om hem daarna met veel empathie vragen te stellen
over zijn levenskeuzes. Dat betekent niet dat er niemand is geweest
voor hem, maar wel dat er heel veel mensen nit aanwezig waren voor
de jonge Luc.
En mensen die De Vos als zanger beweerden te kennen en hem
aanmoedigden om de rol van vrolijke Frans te spelen, die draaiden
het mes in de wonde door alleen maar verder bij te dragen tot de
dissociatie en verdringing die in de weg stond van het verwerken van
zijn trauma. Luc De Vos werd verraden door zijn omgeving, ook nadat
hij een podiumbeest werd.
Hoe extreem getalenteerd Luc ook was als muzikant en performer, als
we eerlijk zijn moeten we erkennen dat hij au fond een leugenachtig
bestaan leidde, en dat maakte hem geen goede vriend. Mensen in zijn
omgeving die de realiteit van zijn bedrog ontkenden en die hem
integendeel aanmoedigden in zijn destructieve gewoontes, die zijn
medeplichtig aan de tragedie die uiteindelijk tot een verschrikkelijke
dood leidde.

Wie geloof nog in de toverkracht


van formules en van woorden
het wordt tijd dat ik iets doe
voor de zondvloed
nu het nog even kan
twijfelaars aller landen
Het is goed dat je niet weet
Waar we nog gaan belanden
Uit Stotteraars aller landen


Ik ruil van harte mijn authenticiteit
voor een kindertijd in een betere
omgeving. Dus voor mij mag je mijn
authenticiteit hebben.
Interview, 29 Nov 2014


De meeste mensen zijn oud, lelijk en
dom. We zijn omringd door een grote
schare krankzinnige idioten.
Interview, 2010

Besluit
Luc De Vos heeft een rijke erfenis achtergelaten en zal niet gauw
vergeten worden. Ondanks zijn enorme angst voor mensen klom hij
op het podium en liet hij zichzelf zien op een manier die veel
kwetsbaarder was dan eender wie uit zijn familie of het dorp waarin
hij opgroeide. De Vos maakte met een rauwe elegantie de ervaring van
pijn en eenzaamheid toegankelijk voor jonge mensen in Vlaanderen.
Daarvoor moeten we de man prijzen.
Dit gezegd zijnde, we kunnen zijn leven en werk maar echt eer
aandoen als we het zien voor wat het is: een vermijdelijke tragedie.
Luc De Vos was een icarusfiguur, en we kunnen zijn experiment met
het leven, zijn mislukte ruimtevlucht, het best eren door er zoveel
mogelijk lessen uit te trekken.
Zo kan de muziek van Gorki nog veel tijdlozer en waardevoller
worden dan het vandaag al is; door het leven en de dood van de
zanger uit Wippelgem eerlijk te bespreken, worden zijn nummers een
uitgelezen aanzet tot het helen van de wonden uit de kindertijd.


Luc De Vos, 1962-2014

De boeddhisten zijn ook op zoek
naar een dag zonder verlangen, van
totale afwezigheid van emoties. Maar
ik kan daar niet mee leven, van mij
mogen emoties bestaan, zowel de
goede als de slechte.
Interview, 2006



Ik heb vaak gezegd: mocht ik mijn
leven helemaal moeten herbeginnen,
ik zou het helemaal anders doen.
Interview, 2006



10

De Waarheid over Luc De Vos


Tuur Demeester, december 2014


Voor discussie over dit artikel en meer, bezoek onze Facebook-pagina:
https://www.facebook.com/pages/De-Waarheid-over-Luc-De-
Vos/886838944681971



Nuttige bronnen voor wie trauma uit de kindertijd wil helen of voorkomen

Over trauma:
Alice Miller, Het Drama van het Begaafde Kind (boek, focus kindertijd)
Kenneth Adams, Silently Seduced (boek, focus covert incest)
Gabor Mat, In The Realm of Hungry Ghosts (boek , focus verslaving)

Over ouderschap:
Stefan Molyneux, Peaceful Parenting (youtube kanaal)
Gabor Mat, Laat je Kind Niet Los! (boek)

Over therapie:
Jay Early, Self-Therapy, a Step by Step Guide (boek)
Richard Schwarz, Internal Family Systems Therapy (boek)





Dit is een priv-initiatief van Tuur Demeester
Je vindt me hier op Twitter: https://twitter.com/TuurDemeester
Contacteer me op demeester [dot] tuur [at] gmail [dot] be



Disclaimer: Voor mijn onderzoek heb ik enkel gebruik gemaakt van op het internet beschikbare bronnen. Ik heb
mijn uiterste best gedaan om zo dicht mogelijk bij de feiten te blijven, maar het is natuurlijk mogelijk dat er fouten in
dit document zijn geslopen. Als je me kan helpen de tekst te verbeteren, neem gerust contact op. Idem voor
copyright issues.


11

También podría gustarte