Cdigo: 26

PAU
XUO 2011
MATEMTICAS II

(O alumno/a debe responder s os exercicios dunha das opcins. Puntuacin mxima dos exercicios de cada
opcin: exercicio 1= 3 puntos, exercicio 2= 3 puntos, exercicio 3= 2 puntos, exercicio 4= 2 puntos)

OPCIN A
1. a) Sexan , , as columnas primeira, segunda e terceira, respectivamente, dunha matriz cadrada
de orde 3 con
4. Calcula, enunciando as propiedades de determinantes que utilices, o
determinante da matriz cuxas columnas primeira, segunda e terceira son, respectivamente,
,2
,
0 0
, sendo
a
b) Dada a matriz
1 0 , calcula todos os valores de e para os que
0 0 1
matriz trasposta de .
2. a) Son coplanarios os puntos 1,0,2 , 0, 1,1 ,
1, 2,0 e 0,2,2 ? Se existe, calcula a
ecuacin do plano que os contn.
b) Calcula a ecuacin xeral e as ecuacins paramtricas do plano que perpendicular ao plano
:2
3
4 0 e contn a recta que pasa polos puntos
1,1,2 e
2,3,6 .
3. a) Enuncia o teorema de Rolle. Calcula o valor de para que a funcin
10 cumpla
as hipteses do teorema de Rolle no intervalo 2,0 e para ese valor determina un punto do intervalo
no que se anule a derivada de
.
b) Calcula o dominio e os intervalos de crecemento e decrecemento da funcin
(Nota: ln=logaritmo neperiano).
2
1, a sa recta
4. Debuxa e calcula a rea da rexin limitada pola grfica da parbola
tanxente no punto 3,4 e o eixo OX (Nota: para o debuxo da grfica da parbola, indica os puntos de
corte cos eixos, o vrtice e concavidade ou convexidade).

OPCIN B
1. a) Discute, segundo os valores do parmetro

, o seguinte sistema de ecuacins lineais:

2 2
1

2
3

b) Resolve, se posible, o sistema anterior para o caso

1.
2. a) Calcula a ecuacin do plano que pasa polo punto
1,2, 3 e perpendicular recta
:

2
3

2
1

0
0

b) Calcula a distancia do punto

1,0, 2 ao plano :
outro punto da recta que tamn diste do plano .

12

0. Calcula, se existe,

3. Nunha circunferencia de radio 10 cm., divdese un dos seus dimetros en das

partes que se toman como dimetros de das circunferencias tanxentes interiores a
ela. Que lonxitude debe ter cada un destes dous dimetros para que sexa mxima
a rea delimitada polas tres circunferencias (rexin sombreada)?
4.a) Define funcin derivable nun punto. Calcula, se existen, os valores de

0
que sexa derivable a funcin

0
b) Define integral indefinida dunha funcin. Calcula

, para

Cdigo: 26

PAU
SETEMBRO 2011
MATEMTICAS II

(O alumno/a debe responder s aos exercicios dunha das opcins. Puntuacin mxima dos exercicios de cada
opcin: exercicio 1= 3 puntos, exercicio 2= 3 puntos, exercicio 3= 2 puntos, exercicio 4= 2 puntos)

OPCIN A
1. a) Se unha matriz tal que
, sendo a matriz identidade e a matriz nula de orde 3, cal
o rango de ? Calcula o determinante de
. Calcula no caso de que sexa unha matriz diagonal
verificando a igualdade anterior.
2 1
b) Dada a matriz
, calcula unha matriz tal que
2 0
2

:
, calcula a ecuacin da recta que pasa polo punto

1, 2,1 e perpendicular a . Calcula o punto de interseccin de e .
b) Estn aliados os puntos 2,0,3 , 0,0,1 e 2,1,5 ? Se non estn aliados, calcula a distancia
entre o plano que determinan estes tres puntos e o plano do apartado a).

2. a) Dado o plano

3. a) Enuncia o teorema de Bolzano. Podemos asegurar que a grfica da funcin

cos
2
corta o eixo OX nalgn punto do intervalo 0, ? Razoa a resposta.
b) Descompn o nmero 40 en dous sumandos tales que o produto do cubo dun deles polo cadrado do
outro sexa mximo. Canto vale ese produto?
3

4. a) Calcula os valores de , ,
tanxente no punto 1,2 .

1 e

sabendo que

b) Enuncia a regra de Barrow. Calcula

. (Nota

, teen a mesma recta

= logaritmo neperiano).

OPCIN B
1. a) Discute, segundo os valores do parmetro , o seguinte sistema de ecuacins lineais:
3 1
2
4 3 1
b) Resolve, se posible, o sistema anterior para o caso

4.

=
e a recta s que pasa polos puntos
0,2,1
2. a) Estuda a posicin relativa da recta :
1,1,1 . Calcula a distancia de a .
e
b) Calcula a ecuacin xeral do plano que paralelo recta r e contn recta s.
3. a) Calcula os extremos relativos da funcin
8
1. Calcula tamn o mximo absoluto e
o mnimo absoluto desta funcin no intervalo 3,3 .
tea un punto de inflexin no
b) Calcula os valores de e para que a funcin
punto 1,2 . Para estes valores de e , calcula o dominio e os intervalos de concavidade e
convexidade de
. (Nota = logaritmo neperiano).
4. a) Define primitiva e integral indefinida dunha funcin.
3 e a recta
b) Debuxa e calcula a rea da rexin limitada pola grfica da parbola
3
9. (Nota: para o debuxo das grficas, indica os puntos de corte cos eixos, o vrtice da parbola e
concavidade ou convexidade).

CONVOCATORIA DE XUO
OPCIN A
1)

a) 2 puntos, distribudos en:

1 punto pola obtencin do valor do determinante.
1 punto polo enunciado das propiedades de determinantes que utilice.
b) 1 punto, distribudo en:
0,5 puntos pola formulacin do problema.
0,5 puntos pola obtencin dos valores de a e b.

2)

a) 1,5 puntos, distribudos en:

1 punto por probar que son coplanarios.
0,5 puntos pola ecuacin do plano que os contn.
b) 1,5 puntos, distribudos en:
0,5 puntos pola formulacin do problema.
0,5 puntos pola ecuacin xeral do plano.
0,5 puntos polas ecuacins paramtricas do plano.

3)

a) 1 punto, distribudo en:

0,5 puntos polo enunciado do teorema de Rolle.
0,25 puntos polo clculo de k.
0,25 puntos polo clculo do punto onde se anula a derivada da funcin.
b) 1 punto, distribudo en:
0,25 puntos polo dominio da funcin.
0,25 puntos pola derivada da funcin.
0,5 puntos polos intervalos de crecemento e decrecemento.

4)

2 puntos, distribudos en:

0,5 puntos pola grfica da parbola.

0,5 puntos pola ecuacin da recta tanxente.
0,5 puntos pola formulacin do problema.
0,5 puntos polo clculo da integral definida.

OPCIN B

1)

a) 2 puntos, distribudos en:

1 punto polo estudo do rango das matrices
1 punto pola discusin do sistema.
b) 1 punto pola resolucin do sistema para o caso m = 1.

2) a) 1 punto pola obtencin dunha ecuacin do plano.

b) 2 puntos, distribudos en:
1 punto pola obtencin da distancia do punto ao plano.
1 punto pola obtencin do outro punto da recta.
3)

2 puntos, distribudos en:

1 punto pola funcin maximizada.
1 punto pola obtencin dos valores que maximizan a rea da rexin.

4) a) 1 punto, distribudo en:

0,5 puntos pola definicin de funcin derivable nun punto.
0,5 puntos polo clculo do valores de a e b.
b) 1 punto, distribudo en:
0,5 puntos pola definicin de integral indefinida dunha funcin.
0,5 puntos polo clculo da integral.

CONVOCATORIA DE SETEMBRO
OPCIN A
5)

a) 1,5 puntos, distribudos en:

0,5 puntos pola obtencin do rango da matriz A.
0,5 punto polo clculo do determinantes da matriz A30.
0,5 puntos pola obtencin da matriz diagonal.
b) 1,5 puntos, distribudos en:
0,5 puntos polo clculo da matriz B-1.
0,5 puntos pola formulacin do problema.
0,5 puntos pola obtencin da matriz X.

6)

a) 1,5 puntos, distribudos en:

1 punto pola ecuacin da recta r.
0,5 puntos polo punto de interseccin da recta e o plano.
b) 1,5 puntos, distribudos en:
0,5 puntos por probar que os tres puntos non estn aliados.
0,5 puntos pola ecuacin do plano que determinan os tres puntos.
0,5 puntos pola distancia entre os planos.

7)

a) 1 punto, distribudos en:

0,5 puntos polo enunciado do teorema de Bolzano.
0,5 puntos pola aplicacin do teorema de Bolzano.
b) 1 punto, distribudo en:
0,25 puntos pola formulacin do problema
0,5 puntos pola obtencin dos sumandos
0,25 puntos produto dos sumandos.

8)

a) 0,75 puntos, distribudos en:

0,25 puntos pola obtencin de c.
0,5 puntos pola obtencin de a e b.
b) 1,25 puntos, distribudos en:
0,5 puntos polo enunciado da regra de Barrow.
0,75 puntos pola integral.

OPCIN B
1)

a) 2 puntos, distribudos en:

1 punto polo estudo do rango das matrices
1 punto pola discusin do sistema.
b) 1 punto, pola resolucin do sistema para o caso m = 4.

5) a) 2 puntos, distribudos en:

1 punto pola posicin relativa das rectas.
1 punto pola distancia entre as rectas.
b) 1punto, pola ecuacin xeral do plano.

6) a) 1 punto, distribudo en:

0,5 puntos polos extremos relativos.
0,5 puntos polos mximo e mnimo absolutos
b) 1 punto, distribudo en;
0,5 puntos pola obtencin de a e b.
0,25 puntos polo dominio da funcin.
0,25 puntos polos intervalos de concavidade e convexidade.
7) a) 0,5 puntos.
b) 1,5 puntos, distribudos en;
0,5 puntos pola grfica da parbola.
0,5 puntos pola formulacin do problema.
0,5 puntos polo clculo da integral definida.

CONVOCATORIA DE XUO
OPCIN A
1. a) Se chamamos

,2
2

matriz da que queremos calcular o determinante

,
,

,2
,

,2 ,

Propiedades utilizadas:
(*) Se a unha columna se lle suma outra columna multiplicada por un nmero, o
determinante non vara.
(**) Se multiplicamos cada elemento dunha columna por un nmero, o determinante desa
matriz queda multiplicado por ese nmero.
(***) Se permutamos das columnas dunha matriz, o determinante cambia de signo.

b) Se
1
0
0

0
1
0

, entn

0
0
1

0
1
0

0
0 0
1
0

1
0

E as:

1
0
1

0
0 =
1
0

0
0
1

1
0

2. a)
=
2, 2, 2 ,
=
1,2,0 son dous vectores non proporcionais e polo tanto os
puntos , e determinan un plano:

1
2
1

2
2
0

2
2

:2

0 a ecuacin do plano que pasa polos

puntos , e .
E como as coordenadas de
verifican a ecuacin anterior, entn
plano
e as os puntos dados son coplanarios.

tamn pertence ao

b)
2,1, 3
3,2,4

son dous vectores do plano pedido

Como
1,1,2 un punto do plano, xa temos os elementos suficientes para poder escribir
as ecuacins paramtricas

1
1
2

3
2
4

E a ecuacin xeral

1
2
3
3.

1
1
2

2
3
4

10

17

25

a) Teorema de Rolle: Se
unha funcin continua en , , derivable en
,
e
ademais
, entn existe a lo menos un punto , onde se anula a derivada:
0.

10 unha funcin polinmica e polo tanto continua en 2,0 e derivable en

2,0 . Para poder aplicarlle o teorema de Rolle s resta impoerlle a condicin de que
tome o mesmo valor nos extremos do intervalo

0
4

0
Pero

8 2
10
23

10

10
3
4

2,0 , polo que o punto do intervalo

2,0 no que se anula a derivada de

o punto
b) A funcin

non est definida para

est definida para os valores de

0, e como

tales que

0. dicir

, 1

1
1 ;
x 1

2
0
"
2
Ademais

0
x

( ,-1)

(-1,1)

(1,)

<0

Non est

>0

decrecent

no

dominio

1
0

crecente

1
convexa e ten un mnimo
(vrtice) no punto (1,0)

1,

4.

0, a funcin

1 (1,0) punto de corte co eixo OX

1 (0,1) punto de corte co eixo OY
Recta tanxente no punto (3,4):

3 ;

dicir

e a rea pedida podemos calculala como

(0,4)

(0,1)

1,0 2,0 3,0

-2=

OPCIN B
1. a)
2
2 2

2
2
;
1

1 3
1 3
1
Calculamos o rango da matriz de coeficientes:
2 1
2

3 0
1
1
2 2

5
6
2
1
1 3
1

Como
5
6
Temos:
6

6,

6 ou

3,s necesitamos calcular o rango da matriz ampliada nos casos

6e

2
2

Como

2 1
1 2 ;
1

1:

6
6
2
1

2
1
1

1
2
6

49

1
2
1

2 1
1 2
1 1

Discusin:

6
1

. Sistema incompatible.

6e

. Sistema compatible indeterminado.

. Sistema compatible

determinado.

1 . Polo visto no apartado anterior, o sistema compatible indeterminado e

b) Caso

ten infinitas solucins. Un sistema equivalente :

2

2
1

e as infinitas solucins son

2. a) Como o plano perpendicular recta, o vector director da recta un vector

perpendicular ao plano


Como conocemos un punto,

2
3

0
1

1
0

1,2, 3

1,2, 3 , e un vector perpendicular ao plano, a ecuacin xeral

do plano :

12

dicir

b) Utilizando a frmula da distancia dun punto a un plano

,
Como v

12

514

14

1,2, 3 un vector director da rectas , e (0,-2,1) un punto da mesma, as

ecuacins paramtricas de

son:

2 2
1 3

Temos que atopar un punto da recta, ser da forma (- , 2

tamn diste

2 ,1

3 , distinto de

que

unidades do plano . Utilizando novamente a frmula da distancia dun

punto a un plano, temos

514
14
5

19
5

19

4
14

12|

|19

1 e obteriamos o punto .

14

3. Se chamamos

14 |

aos radios das das circunferencias tanxentes interiores dada, entn

verificarase que

20

Polo tanto, a funcin a maximizar est dada por

0
"

10

10

10

10

5 (punto crtico)
0

" 5

0 (mximo)

Polo tanto, a rea da rexin sombreada resulta mxima cando se divide o dimetro da
circunferencia de partida en das partes iguais, dicir que as circunferencias tanxentes
interiores teen 10cm. de dimetro
4. a) A funcin

dise derivable no punto

se existe e finito o seguinte lmite

lim

continua e derivable por ser cociente de

0
funcins continuas e derivables e non anularse o denominador.
En
0, a funcin continua e derivable por ser polinmica.
Para que
sexa continua en
0
En

0,a funcin

lim
lim
Para que

sexa derivable en

lim
0

lim

lim

lim

1
1

lim
1

lim

(*) unha indeterminacin da forma e aplicamos a regra de LHopital

b) Chmase integral indefinida de
ao conxunto de todas as primitivas de
Represntase por

.
O smbolo
chmase integral, mentras que
recibe o nome de integrando,
unha primitiva de
e a constante de integracin.
, utilizamos o mtodo de integracin por partes:

Para calcular

Volvemos a utilizar o mtodo de integracin por partes

2
2

CONVOCATORIA DE SETEMBRO
OPCIN A
1.

a) A

det
A

A
Se

I. Polo tanto

det

3.

1.

det

ademais unha matriz diagonal

0
0
0

0
0 ,

0
0
0

0
0

0
12

1
1

1
1
1

E as

12

b) det

1
det

0
2
0
=
2

1
2
1
2

0
2

0
2

1
2

2
2
4 6
4 6

12
16

0 1
2
2
2
2
4 6

2.

4
12

1
2

6
16

4
14

7
18

a) (2,0,0) un punto do plano

1,1,1
son vectores do plano
1,0,1
Ecuacin xeral do plano :

2
1
1

1
0

1
1

Como a recta e o plano son perpendiculares, como vector director da recta tomamos
o vector asociado ao plano : 1,2, 1 e a ecuacin da recta ser

1
1

Para calcular o punto de corte da recta e o plano, escribimos as ecuacins

paramtricas da recta

1
2 2
1

E sustituimos na ecuacin xeral do plano

2( 2

Punto de corte: 2,0,0 .

b) Os vectores

2,0, 2 ,
0,1,2 non son proporcionais e polo tanto os puntos non
estn aliados e determinan un plano.
Ecuacin xeral do plano que pasa por estes tres puntos:

2
2
0

3
2
2

0
1

Temos polo tanto dous planos paralelos

:
:

2
2

2
1

0;
0

e a distancia entre eles ven dada por

,
3.

| 2
1

1|
4

6

2

a) Teorema de Bolzano: Se
unha funcin continua nun intervalo , e

0 (toma valores de distinto signo nos extremos do intervalo), entn existe a lo

menos un punto
, no que a funcin se anula:
0.

3
0
0

cos

continua en 0,

Polo teorema de Bolzano,

b) Sumandos: ; 40

0, tal que

0.

. Hai que maximizar a funcin

40

Calculamos os puntos crticos

40

Posto que

0,24
24,40

40

40

120

24
1

0
0

podemos afirmar que

ten un mximo relativo en
sumandos son 24 e 16 e o produto ser

4. a) 2

0,queevidentementenonmaximizaa
40, queevidentementenonmaximizaa
24

24 16

24. Polo tanto, os

3.538.944

1
3 1
Pendente da recta tanxente no punto (1,2):
3
Tendo en conta que
1, pasa polo punto (1,2) e que a pendente da sa
recta tanxente neste punto 3, temos o sistema de ecuacins
2
3

1
2

Obtendo que

2, e

b) Regra de Barrow: Se
primitiva de

en

1
unha funcin continua nun intervalo
, entn

| |

Utilizando o mtodo de integracin por partes:

unha

e utilizando a regra de Barrow

| |

OPCIN B
1. a)

1
1
1

3
;

2
4

1
1
1

3 1
;

3 1

2
4

Calculamos o rango da matriz de coeficientes:

1 2

2
2 0
1 4
1
3

7
12
1 2
1 4 3
Como
7
12 0
3 ou
4
Temos:
3

2
4

3
3,
4
Como

3,s necesitamos calcular o rango da matriz ampliada nos

casos

3e

4:

3
1 3 1
1 2 3
1 4 1

4
1 4 1
1 2 4
1 4 1

Discusin:
3

4
indeterminado.
3e
4
determinado.
b) Caso

4 .

Sistema incompatible.

Sistema

Sistema

compatible
compatible

Polo visto no apartado anterior, o sistema compatible

indeterminado e ten infinitas solucins. Un sistema equivalente :

2
4

4
1

4
3

e as infinitas solucins son

2. a)

1,1,0

Punto da recta :

1,2,1

Vector director da recta :

1, 1,0 ;

Vector director da recta :

1
1
1

2 1
1 0
1 1
x

2
1

1
1

det

1,1,1

1,1, 3

1
0

,
| x |

311

11

b) 0,2,1 un punto do plano

x
1,1, 3 un vector perpendicular ao plano . Polo tanto, a ecuacin
do plano ser:
2 3
1
0

3. a)
0
"
"

"

16

16

16

0.

"

32>0.

: 0,1

2,15 , 2,15

continua no intervalo

mnimo e mximo absolutos no intervalo

funcin polinmica

0
2
2

12

3,3

10

Polo tanto:

b) A funcin pasa polo punto (1,2)

2
2

2 .

3,3 :

15

3,3 :10

3,3

alcanza o

4
"

En

1, a funcin ten un punto de inflexin

"

4
2

Polo tanto:

Como a funcin ln s est definida para nmeros positivos, temos que

0,
Por outra parte
"

E analizando o signo da segunda derivada:

(0,1)

(1,

<0

>0

cncava

convexa

"

4. a) A funcin

unha primitiva de

se

Chmase integral indefinida de

ao conxunto de todas as primitivas de
.
Represntase por

.
O smbolo chmase integral, mentras que
recibe o nome de integrando,
unha primitiva de
e a constante de integracin.
b) Vrtice da parbola: (0,3)

-3<0

convexa

Puntos de corte da parbola cos eixos: (0,3), (-1,0), (1,0)

Puntos de corte das grficas

3
3
9
(0,3)

Polo tanto

(-1,0)

(-2,-9)

(-2,-9), (2,-9)

3
12

(1,0)

(2,-9)

y=-9

;
32