Está en la página 1de 6

Vergil, Aeneis, 2.

Buch: Erzhlstruktur, Inhalt und Motive


1-12

Rahmenhandlung

Aeneas beginnt seine Erzhlung: orsus (2) - incipiam (13)


Wortfeld "Trauer", "Unglck": dolorem, miserrima, lacrimis, casus nostros,
supremum laborem, horret, luctuque refugit
Motiv des Erzhlenden: "tantus amor casus cognoscere nostros et breviter Troiae
supremum audire laborem" (10)

13-24

List der Griechen aus


deren Erzhlperspektive:
ihre Erschpfung, ihre List auf Initative
Minervas; das Pferd

fracti bello fatisque repulsi ... tot iam labentibus annis (13 f.)
divina Palladis arte (15)
equum ... aedificant (15 f.), votum ... simulant (17), huc ...
virum ... corpora ... includunt (18), huc (Tenedos) se provecti ... condunt (24)

25-39

Wechsel der Erzhlperspektive:


nos abiise rati et vento petiisse Mycenas (25)
Erleichterung der Trojaner, Reaktionen ergo omnis longo solvit se Teucria luctu (26)
auf das Pferd
panduntur portae (27)
iuvat ire ad Dorica castra desertosque videre locos litusque relictum (27 f.)
pars stupet ... donum exitiale Minervae (31)
scinditur invertum studia in contraria vulgus (39)

Gtter

40-56

Laocoons Warnung

Equo ne credite, Teurcri! Quidquid id est, timeo Danaos et dona ferentis! (48 f.)
et, si fata deum, si mens non laeva fuisset, ... Troia nunc staret Priamique arx alta
maneres. (54 ff.)

Gtter
fatum

57-198

uerer Impuls, Seitenstrang

Sinon, Teil der List des Odysseus; Reflex einer verlorenen Sophokles-Tragdie?
Effekt: Talibus insidiis periurique arte Sinonis credita res (195 f.)

Gtter

1
Landesbildungsserver Baden-Wrttemberg: Vergil, Aeneis, 2. Buch, Inhalt und Aufbau

www.latein-bw.de

199-233

Wiederaufnahme der LaocoonHic aliud maius miseris multoque tremendum obicitur magis atque improvida pectora
Erzhlung: seine Bestrafung durch die turbat (199 f.)
Gtter
a Tenedo (203)
et scelus expendisse merentem Laocoonta ferunt, sacrum qui cuspide robur laeserit et
tergo sceleratam intorserit hastam. (229 ff.)

menschliche
Blindheit
fatum: prodigium
Gtter

234-249

Wiederaufnahme des Pferd-Themas:


Es wird in die Mauern geschafft; nicht
beachtete Warnsignale; Fest

Dividimus muros et moenia pandimus urbis. (234)


Accingunt omnes operi pedibusque rotarum subiciunt lapsus ... (235 f.)
scandit fatalis machina muros feta armis. (236 f.)
Quater ipso in limine portae substitit atque utero sonitum quater arma dedere;
instamus tamen immemores caecique furore et monstrum infelix sacrata sistimus
arce. (243 ff.)

fatum
menschliche
Blindheit
(Zerstrung der
Mauer)

250-267

Beginn der Katastrophe: Erschpfung


nach dem Fest; Anrcken der
griechischen Flotte; Aktivierung der
Krieger im Pferd durch Sinon

vertitur interea caelum et ruit Oceano nox (250)


fusi per moenia Teucri conticuere; sopor fessos complectitur artus (252 f.)
et iam Argiva phalanx .. ibat (254)
fatisque deum defensus iniquis inclusos utero Danaos et pinea furtim laxat claustra
Sinon (257 ff.)
invadunt urbem somno vinoque sepultam (265)

menschliche
Blindheit
fatum
Gtter

268-297

Ich: Hector erscheint Aeneas: Troia ist


verloren; Aufforderung zur Flucht

ecce, ante oculos maestissimus Hector visus adesse mihi largosque effundere fletus
(270 f.)
'heu, fuge, nate dea, teque his', ait, 'eripe flammis. Hostis habe muros; ruit alto a
culmine Troia' (289 f.)
'sacra suosque tibi commendat Troia penatis; hos cape fatorum comites, his moenia
quaere magna, pererrato statues quae denique ponto.' (294 f.)

Prophezeiung
fatum
Verantwortung fr
die berlebenden
(Schuld)

298-317

Ich: Aeneas erwacht und erkennt die


Lage.
Aeneas gert in furor und will den Tod
im Kampf suchen.

excutior somno (302)


tum vero manifesta fides, Danaumque patescunt insidiae. (309 f.)
exoritur clamorque virum clangorque tubarum. (313)
arma amens capio, nec sat rationis in armis (314)
furor iraque mentem praecipitat, pulchrumque mori succurrit in armis. (314 f.)

Held Aeneas
Tod im Kampf
erstrebenswert
(Scham)
amens, nec sat
rationis

2
Landesbildungsserver Baden-Wrttemberg: Vergil, Aeneis, 2. Buch, Inhalt und Aufbau

www.latein-bw.de

318-369

Ich: Aeneas gewinnt Gewissheit


(Panthus) und strzt sich in den
Kampf.
Er tut sich mit einigen anderen
Trojanern zusammen.

Venit summa dies et ineluctabile tempus Dardaniae. Fuimus Troes, fuit Ilium et ingens
gloria Teucrorum. (324 ff.)
in flammas et in arma feror, quo tristis Erinys, quo fremitus vocat et sublatus ad
aethera clamor. (337 f.)
excessere omnes adytis arisque relictis di, quibus imperium hoc steterat; succuritis
urbi incensae. (331 ff.)
moriamur et in media arma ruamus. Una salus victis nullam sperare salutem. (333 f.)
vadimus haud dubiam in mortem (359)

Held Aeneas Tod im


Kampf
erstrebenswert
(Scham)
Gtter

370-401

Aeneas und seine Leute treffen auf


einige Griechen, machen sie nieder
und verkleiden sich mit deren
Ausrstung.
Retardierendes Moment.

aspirat primo Fortuna labori (385)


mutemus clipeos Danaumque insignia nobis aptemus. Dolus an virtus, quis in hoste
requirat? (389 f.)
multaque per caecam congressi proelia noctem conserimus, multos Danaum
demittimus Orco. (397 f.)

Held Aeneas

402-468

Fortgang der Katastrophe


Sturm der Griechen gegen die Burg.
Aeneas auf dem Dach der Burg

Heu nihil invitis fas quemquam fidere divis! (402)


Ecce trahebatur passis Priameia virgo crinibus a templo Cassandra adytisque
Minervae ad caelum tendens ardentia lumina frustra, lumina, nam teneras arcebant
vincula palmas (403 ff.)
Iliaci cineres et flamma extrema meorum, testor, in occasu vestro (Apostrophe an die
Gefallenen) nec tela nec ullas vitacisse vices Danaum et, si fata fuissent, ut caderem,
meruisse manu. (432 ff.)

Gtter
Held Aeneas

469-505

Bericht: Die Griechen dringen unter


der Fhrung von Pyrrhus in die
innerste Burg ein.
Die Familie der Priamos wird
umgebracht.

Vestibulum ante ipsum primoque in limine Pyrrhus exsultat telis et luce coruscus aena.
(469 f.)
apparet domus intus et atria longa patescunt; apparent Priami et veterum penetralia
regum. (483 f.)
Vidi ipse furentem caede Neoptolemum geminosque in limine Atridas, vidi Hecubam
centumque nurus Primamumque per aras sanguine foedantem, quos ipse sacraverat
ignis. (499 ff.)

506-558

Bericht: Pyrrhus richtet ein Blutbad an: arma diu senior desueta trementibus aevo circumdat (sc. Priamus) nequiquam umeris
Polites und Priamus.
et inutile ferrum cingitur ac densos fertur moriturus in hostis. (509 ff.)
Haec finis Priami fatorum, hic exitus illum sorte tulit Troiam incensam et proapsa
videntem Pergama (554 ff.)

fatum

3
Landesbildungsserver Baden-Wrttemberg: Vergil, Aeneis, 2. Buch, Inhalt und Aufbau

www.latein-bw.de

559-566

Ich: Aeneas denkt an seinen eigenen


Vater und an seine Familie.

subit cari genitoris imago, ut regem aequaevum crudeli vulnere vidi vitam exhalantem,
subiit deserta Creusa et direpta domus et parvi casus Iuli (560 ff.)

Aeneas als Sohn,


Ehemann und Vater

567-588

Ich: Aeneas sieht Helena, will sie


umbringen.
(Diese Passage wird schon von
antiken Autoren athetiert; s. App.
Mynors)

Exarsere ignes animo, subit ira cadentem ulcisci patriam et sceleratas sumere
poenas. (575 f.)
Namque etsi nullum memorabile nomen feminea in poena est, habet haec victoria
laudem; exstinxisse nefas tamen et sumpsisse merentis laudabor poenas, animumque
explesse iuvabit ultricis famam et cineres satiasse meorum. (583 ff.)
Talia iactabam et furiata mente ferebar. (588)

Held Aeneas
(Scham)
ira, furor
laudem, laudari

589-623

Ich: Epiphanie der Venus


Zurechtweisung: Ersetze deinen

cum mihi se ... videndam obtulit ... alma parens confessa deam (589 ff.)
Nate, quis indomitas tantus dolor excitat iras? Quid furis? Aut quonam nostri tibi cura
recessit? (594 f.)
Non tibi Tyndaridis facies invisa Lacaenae culpatusve Paris, divum inclementia, divum
has evertit opes sternitque a culmine Troiam. (601 ff.)
Neptunus muros ... quatit totamque ... urbem eruit. (610 f.)
Hic Iuno Scaeas saevissima portas prima tenet sociumque furens a navibus agmen
ferro accincta vocat. (612 ff.)
Iam summas arces Tritonia, respice, Pallas insedit (615 f.)
Ipse pater Danais animos virisque secundas sufficit, ipse deos in Dardana suscitat
arma. (617 f.)
Eripe, nate, fugam finemque impone labori; nusquam abero et tutum patrio te limine
sistam. (619 f.)

Wechsel des
Heldenideals: vom
Egoismus zur
Verantwortung fr
Familie und fatum

furor durch cura fr deine


Familie!
Aussichtslosigkeit des
Kampfes: Die Gtter selbst
reien Troia ein.

Gtter vollstrecken
das fatum mit
eigener Hand

624-633

Ich: Aeneas erkennt die Realitt.


Aeneas kehrt unter dem Schutz der
Venus in sein Haus zurck.

Tum vero omne mihi visum considere in ignis Ilium et ex imo verti Neptunia Troia. (624 Gtter
f.)
Descendo ac ducente deo (!) flammam inter et hostis expedior: Dant tela locum
flammaeque recedunt. (632 f.)

634-654

Ich: Anchises lsst sich nicht zur


Flucht bewegen.

Abnegat excisa vitam producere Troia exsiliumque pati. Vos o, quibus integer aevi
sanguis, ait, ... vos agitate fugam. ... (637 ff.)

Held Anchises

4
Landesbildungsserver Baden-Wrttemberg: Vergil, Aeneis, 2. Buch, Inhalt und Aufbau

www.latein-bw.de

655-672

673-678

Ich: Aeneas will sich wieder in den


Kampf strzen und den Tod suchen.
Retardierendes Moment (in anderer
Richtung!)

Rursus in arma feror mortemque miserrimus opto. (655)


Arma, viri, ferte arma! Vocat lux ultima victos. Reddite me Danais; sinite instaurata
revisam proelia. Numquam omnes hodie moriemur inulti. (668 ff.)

Held Aeneas
(Rckfall in das

Ich: Creusa erinnert Aeneas an die


Seinen.

Sin aliquam expertus sumptis spem ponis in armis, hanc primum tutare domum! (676
f.)

Held Aeneas:
Creusa ruft Aeneas
zum neuen

alte
Heldenideal)

Heldenideal
zurck.
679-704

Ich: Zwei Wunder zeigen an, dass


Flucht das Richtige ist. Anchises
ndert seine Meinung.

... cum subitum dictuque oritur mirabile monstrum. (680)


ecce levis summo de vertice visus Iuli fundere lumen apex (682 f.)
... et de caelo lapsa per umbras stella facem ducens multa cum luce cucurrit. (693 f.)
Cernimus Idaea claram se condere silva signantemque vias (696 f.)
Iam iam nulla mora est; sequor et qua ducitis adsum, di patrii. (701 f.)
Vestrum hoc augurium, vestroque in numine Troia est. (703)

Gtter
Prophezeiung
fatum

705-734

Ich: Aeneas fhrt seine Familie durch


das brennende Troia zum
Ceresheiligtum vor der Stadt.

Ergo age, care pater, cervici imponere nostrae; ipse subibo umeris nec me labor iste
gravabit. (707 f.)
Tu genitor, cape sacra manu patriosque penatis. (718)
Et me, quem dudum non ulla iniecta movebant tela neque adverso glomerati examine
Grai, nunc omnes terrent aurae, sonus excitat omnis suspensum et pariter comitique
onerique timentem (726 ff.)

Held Aeneas als


Sohn, Ehemann und
Vater
Endgltiger Wechsel
des Heldenideals:
Angst ist jetzt
legitim!

735-767

Ich: Aeneas bemerkt, dass Creusa


fehlt. Rckkehr ins brennende Troia.
Seine Angst.
Die Griechen und ihre Beute;
gefangene Troianer..

Heu misero coniunx fatone erepta Creusa substitit, erravitne via seu lapsa resedit,
incertum. (738 ff.)
Ipse urbem repeto et cincor fulgentibus armis. Stat casus renovare omnis omnemque
reverti per Troiam et rursus caput obiectare periclis. (750 f.)
Horror ubique animo, simul ipsa silentia terrent. (755)
Custodes lecti Phoenix et dirus Ulixes praedam adservabant. (762)
Pueri et pavidae longo ordine matres stant circum. (766 f.)

Held Aeneas:
uerlich Rckkehr
zum alten
Heldenideal, jedoch
als neuer Held
(Angst).

5
Landesbildungsserver Baden-Wrttemberg: Vergil, Aeneis, 2. Buch, Inhalt und Aufbau

www.latein-bw.de

768-794

Ich: Begegnung mit Creusas


Schattenbild
Prophezeiung: Irrfahrt, neues Land,
neue Ehefrau.

Infelix simulacrum atque ipsius umbra Creusae visa mihi ante oculos et nota maior
fatum
imago. (772 ff.)
Gtter
Non haec sine numine divum eveniunt (777 f.)
Prophezeiung
Longa tibi exsilia et vastum maris aequor arandum, et terram Hesperiam venies (780
f.)
... ubi Lydius arva inter opima virum leni fluit agmine Thybris. (781 f.)
Illic res laetae regnumque et regia coniunx parta tibi; lacrimas dilectae pelle Creusae.
(783 f.)

795-804

Ich: Aeneas kehrt zu den Flchtlingen


zurck.
Er wird zu ihrem Anfhrer.
Am Morgen fliehen die Trojaner ins
Idagebirge.

Sic demum socios consumpta nocte reviso. (795)


Atque hic ingentem comitum adfluxisse novorum invenio admirans numerum,
matresque virosque, collectam exsilio pubem, miserabile vulgus. (796 ff.)
... parati in quascumque velim pelago deducere terras (799 f.)
Cessi et sublato montis genitore petivi. (804)

Held Aeneas: pater


Aeneas als Anfhrer
der Flchtlinge;
bereit, das fatum
auszufhren

Autor: Markus Hberle

6
Landesbildungsserver Baden-Wrttemberg: Vergil, Aeneis, 2. Buch, Inhalt und Aufbau

www.latein-bw.de

También podría gustarte