TP.HCM, thng 06 nm 2014 n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 2
MC LC Nhn xt ca gio vin hng dn..................................................................................... 3 Li cm n ........................................................................................................................... 4 Danh mc hnh v ............................................................................................................... 5 Danh mc bng biu ........................................................................................................... 7 Thut ng vit tt ............................................................................................................... 8 Li ni u......................................................................................................................... 11 Chng I: Gii thiu v mng MAN-E............................................................................. 13 1.1 Mng th MAN v cng ngh Ethernet.................................................................... 13 1.2 Cc c tnh ca mng MAN-E..................................................................................... 15 1.3 Cu trc mng MAN-E................................................................................................. 19 Kt lun chng.................................................................................................................. 22 Chng II: Cc cng ngh mng MAN-E......................................................................... 23 2.1 Ethernet over SONET/SDH.......................................................................................... 23 2.2 Resilient Packer Ring (RPR)......................................................................................... 29 2.3 Gigabit Ethernet............................................................................................................. 35 2.4 MPLS/GMPLS.............................................................................................................. 38 2.5 IEE 802.1Q v Q-in-Q................................................................................................... 40 2.6 Cng ngh MAC-in-MAC (PBB/PBT)......................................................................... 43 Kt lun chng.................................................................................................................. 47 Chng III: Cc dch v ca mng MAN-E..................................................................... 48 3.1 u im ca cc dch v cung cp qua MAN-E........................................................... 49 3.2 Cc loi dch v MAN-E c bn................................................................................... 51 3.3 Cc thuc tnh dch v Ethernet.................................................................................... 60 3.4 V d mt s dch v..................................................................................................... 78 Kt lun chng.................................................................................................................. 84 Chng IV: Tnh hnh trin khai mng MAN-E ca VNPT............................................. 85 4.1 Mng th bng rng u tin ti Vit Nam .............................................................. 85 4.2 Tnh hnh trin khai MAN-E ca VNPT hin nay ...................................................... 88 Kt lun ............................................................................................................................. 91 Ti liu tham kho............................................................................................................. 90 n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 3
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 4
LI CM N
Li u tin em xin chn thnh cm n thy H Vn Khng cng qu thy c b mn Vin Thng, khoa in - in T, trng i Hc Bch Khoa Thnh Ph H Ch Minh.
Trong qu trnh thc hin n gp cc kh khn v thi gian cng nh hn ch v kin thc v kinh nghim thit k. Nhng c hng dn v ch dy nhit tnh ca qu thy c gip em khc phc c nhng kh khn v c th hon thnh tt n.
Bn cnh , em cng xin gi li cm n n cc bn sinh vin tp th lp DD09DV5, nhit tnh gip trong qu trnh tm kim ti liu cng nh thc hin em c th hon thnh n trong thi gian sm nht.
TP.HCM, thng 06 nm 2014 SV thc hin............
Phan Dng Vy.........
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 5
DANH MC HNH V
Hnh 1-1. Mng th MAN Hnh 1-2. Truyn dn TDM trong mng th MAN Hnh 1-3. So snh TDM vi Ethernet Hnh 1-4. Cu trc mng MAN-E in hnh Hnh 2-1. Ethernet over SONET/SDH Hnh 2-2. Chc nng EoS trong ADM Hnh 2-3. Chc nng EoS trong switc Hnh 2-4. Chc nng EoS v chuyn mch trong ADM Hnh 2-5. Lung tp trung o Hnh 2-6. Truyn dn Ethernet SONET/SDH Hnh 2-7. M hnh mng s dng RPR Hnh 2-8. Hot ng thm, bt v chuyn tip trong RPR Hnh 2-9. Bo v trong RPR Hnh 2-10. Cu trc Hub-and-Spoke Hnh 2-11. Cu hnh ring Gigabit Ethernet Hnh 2-12. Spanning Tree trong cu hnh ring Gigabit Ethernet Hnh 2-13. Cu trc gi tin MPLS Hnh 2-14. Mng Ethernet th MPLS Hnh 2-15. Cu trc nhn VLAN Hnh 2-16. Cc trng trong Q-in-Q Hnh 2-17. Nhn P-VLAN c thm vo khung dch v ca khch hng Hnh 2-18. Cc trng trong khung M-in-M Hnh 3-1 M hnh dch v c bn Hnh 3-2. Dch v E-Line s dng EVC im-im Hnh 3-3. Dch v E-Line tng t Frame Relay Hnh 3-4. Dch v E-line tng t nh s dng knh ring Hnh 3-5. Dch v E-LAN s dng EVC a im-a im Hnh 3-6. Dch v E-LAN trng t Frame Relay 14 16 18 20 24 24 25 25 27 28 30 32 34 36 36 37 38 39 40 41 42 44 48 51 52 53 54 55 n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 6
Hnh 3-7. Thm mi mt UNI trng hp s dng dch v E-Line Hnh 3-8. Thm mi mt UNI trng hp s dng mt E-LAN Hnh 3-9. EVC gc - a im Hnh 3-10. Kiu dch v E-tree s dng EVC gc a im Hnh 3-11. Dch v E-Tree s dng nhiu UNI gc Hnh 3-12. Thuc tnh mu ca khung dch v Hnh 3-13: S phn chia tr khung Hnh 3-14. V d v mt khung trong EVC im-im. Hnh 3-15. nh dng khung VLAN Hnh 3-16. H tr gn nhn VLAN Hnh 3-17. Ghp nhiu dch v vi cc EVC im-im Hnh 3-18. Truy nhp Internet qua mt EVC im-im Hnh 3-19. LAN m rng s dng dch v E-LAN Hnh 3-20. V d Intranet/Extranet L2VPN Hnh 4-1. M hnh xy dng mng MAN ca TP.HCM 55 56 57 58 59 62 64 67 68 73 76 79 81 82 86
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 7
DANH MC BNG BIU
Bng 2-1. ngha cc trng trong M-in-M Bng 3-1. V d thuc tnh dch v Bng 3-2. Cc giao thc iu khin lp 2 Bng 3-3. Cc kh nng c th h tr nhn VLAN ti mt UNI 44 71 72 76
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 8
THUT NG VIT TT Vit tt Ting Anh Ting Vit ADM Add-Drop Multiplexer B ghp knh xen-r ATM Asynchronous Transfer Mode Ch chuyn mch khng ng b CE Customer Edge Pha khch hng CoS Class of Service Lp dch v CRC Cyclic Redundancy Check M sa li vng CWDM/ DWDM Coarse/ Dense Wavelength Division Multiplex Ghp knh theo bc sng ghp lng/ghp mt cao DSL Digital subscriber line ng thu bao s DXC Digital Cross-Connect B u cho s E-LAN Ethernet LAN Service Dch v LAN ethernet EoS Ethernet over SDH Ethernet trn SDH FICON Fibre Connection Kt ni si quang GE Gigabit Ethenet Gigabit Ethenet GFP-F/T Framing mapped/Transparent Generic Framing Procedure Th tc lp khung tng qut theo khung/trong sut GMPLS Generalized Multiprotocol Label Switching Chuyn mch nhn a giao thc tng qut HIS High Speed Internet Service Dch v Internet tc cao IETF Internet Engineering Task Force T chc c nhim k thut Internet IP Internet Protocol Giao thc internet ISIS Intermediate SystemtoIntermediate System Kt ni h thng trung gian n h thng trung gian ISP Internet Service Provider Nh cung cp dch v internet ITU-T International Telecommunications Union (Telecommunications Standardisation Hip hi vin thng quc t n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 9
Sector) LAN Local area network Mng ni b LCAT Link Capacity Adjustment Scheme C ch iu chnh dung lng tuyn LSP Label-Switched Path ng chuyn mch nhn LSR Label-Switched Router B nh tuyn chuyn mch nhn MAC Medium Access Control iu khin truy nhp mi trng MAN Metro Area Network Mng vng th MPLS MultiProtocol Label Switching Chuyn mch nhn a giao thc NGN Next Generation network Mng th h sau NG-SDH Next Generation SDH SDH th h sau NNI Network to Network Interface Giao din kt ni Mng Mng OA&M Operation, Administration and Maintenance Vn hnh, qun l v bo dng OADM Optical Add Drop Multiplexer B ghp knh xen r quang OSPF Open Shortest Path First Thut ton chn ng ngn nht OXC Optical Cross-connect Thit b kt ni cho quang PDH Plesiochronous Digital Hierarchy Phn cp s cn ng b PDU Protocol Data Unit Khi d liu giao thc PIM Protocol Independent Multicast Pht tn multicsat c lp vi giao thc PPP Point to Point Protocol Giao thc im-ti-im PSTN Public Switched Telephone Network Mng in thoi cng cng QoS Quality of Service Cht lng dch v RSVP Resource Reservation Protocol Giao thc dnh trc ti nguyn SAN Storage area network Mng lu tr SDH Synchronous Digital Hierarchy H thng phn cp s ng b SLA Service Level Agreement Tho thun mc dch v SONET Synchronous Optical Network Mng quang ng b n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 10
SSM Source Specific Multicast Pht tn multicast theo ngun STM-n Synchronous Transport Module level N M-dun truyn ti ng b mc n TCP Transmission Control Protocol Giao thc iu khin truyn ti TDM Time division multiplexing Ghp knh theo thi gian UNI User-to-Network Interface Giao din kt ni ngi s dng mng VCAT Virtual Concatenation Ghp chui o VCC Virtual Channel Connection Knh kt ni o VLAN Virtual LAN LAN o VPN Virtual Private Network Mng ring o WAN Wide area network Mng din rng WDM Wavelength Division Multiplex Ghp knh theo bc sng
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 11
Li ni u Trn th gii cng nh ti Vit Nam, cc ngnh dch v c tc tng trng ngy cng cao. Vit Nam trong my nm gn y ngnh Bu Chnh Vin Thng gp phn khng nh vo s pht trin ca t nc. Vit Nam c nh gi l quc gia c tc pht trin Cng Ngh Thng Tin v Vin Thng hng u th gii. Trong ng gp ca ngnh Vin Thng ni ring l rt ln.
Khng ngng ln mnh cng thi gian, ngnh vin thng Vit Nam v ang cung cp ngy cng nhiu loi hnh dch v vin thng ti ngi dn vi c cht lng v s lng khng ngng c ci thin. Ngi dn Vit Nam gi y c hng nhiu loi hnh dch v vin thng tng ng nh ti cc nc pht trin trn th gii. Trong s cc nh cung cp dch v vin thng Vit Nam, Tp on Bu Chnh Vin Thng Vit Nam VNPT l mt n v i u. V di ng, hai cng ty c vn ca tp on l VinaPhone v MobiFone ang nm gi tng s thu bao ln nht. Trong lnh vc truyn dn, VNPT khng ngng nng cao dung lng mng truyn dn, hin nay Cng ty in ton v truyn dn s liu VDC xy dng v a vo s dng mng truyn dn ng trc mi VN2 a tng dung lng ng truyn Internet i quc t ln 45Gbps v trong nc t gn 57,5Gbps. Cng trong lnh vc truyn dn, hin nay VNPT v ang trin khai xy dng mng MAN-E (Metro Area Network Ethernet) trn khp cc tnh thnh trong c nc. MAN-E l mt gii php nhm p ng nh cu truyn s liu ngy cng ln ca cc khch hng l t chc, doanh nghip cng nh c nhn.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 12
Trong vai tr mt sinh vin, vic nghin cu tm hiu nhng cng ngh ang c p dng bn cnh nhng cng ngh mi l ht sc cn thit. Do em la chn ti Tm hiu v mng MAN-E. Ni dung ti ny gm 4 chng: - Chng I: Gii thiu tng quan v mng MAN-E vi cc c im ng ch ca mng. - Chng II: Gii thiu v cc cng ngh c th c s dng xy dng mng MAN-E. - Chng III: Trnh by v cc dch c cung cp trn mng MAN-E. - Chng IV: Gii thiu s lc v tnh hnh trin khai mng MAN-E ti Vit Nam ca VNPT.
Mc d c gng ht sc, tuy nhin do hn ch v ti liu cng nh qu trnh dch thut cn nhiu li nn cc vn c trnh by trong n vn cha th mang tnh hon chnh, rt mong cc thy c v cc bn gp thm.
TP.HCM, thng 06 nm 2014 Phan Dng Vy.........
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 13
CHNG I GII THIU V MNG MAN-E
Trong chng ny, chng ta s ln lt tm hiu v cc ch sau: - Mng MAN-E l g? - Cc c tnh ca mng MAN-E. - Cu trc ca mng MAN-E.
1.1 Mng th - MAN v cng ngh Ethernet
MAN l vit tt ca Metro Area Network l mt mng d liu bng rng trong phm vi a l c mt thnh ph, cung cp tch hp cc dch v truyn thng nh d liu, thoi v hnh nh. Mng MAN l nhnh u tin ca h thng mng ton cu kt ni ngi dng, khch hng ti mng WAN. Cc i tng s dng m mng MAN hng ti bao gm cc khch hng c nhn v cc doanh nghip, v d nh cc cng xng ln (LEs), vn phng va v nh (SOHO), cc nh kinh doanh va v nh (SMBs), cc dch v cp pht ti nguyn ng (MTUs), cc chung c (MDUs) (xem hnh 1-1).
B phn ca mng th kt ni vi cc khch hng c gi l last mile biu th nhnh cui cng ca mng d liu. Tuy nhin nu t khch hng lm trung tm, ngi ta li gi nhnh ny l first mile biu th quyn li khch hng l hng u. Mt t c biu t ngha c th hn l u cui, bi nhnh cui cng ca mng d liu thng l th thch ln nht, c chi ph xy dng cao nht v cng l ro cn cui cng ca tin trnh chuyn i t mng th sang mng d liu tp trung tc cao (high-speed data-centric network). Kt ni gia cc phn t ca mng MAN thng l cp n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 14
quang hoc c th l khng dy. Cc cng ngh c s dng cho mng MAN nh ATM, FDDI, DQDB v SMDS. Core Edge Metro Customer
Hnh 1-1. Mng th MAN
Ethernet l cng ngh c s dng rng ri cho mng LAN. Cng ngh Ethernet do Robert Melancton Metcafe pht minh ra ti trung tm nghin cu Xeror Palo Alto t nhng nm 1970. Lc , h thng Ethernet ch chy vi tc xp x 3Mbps. Nm 1980, c t Ethernet chnh thc ra i t nghin cu ca lin minh DEC-Intel-Xeror. Tc Ethernet lc c m rng ln 10Mbps. Sau , cng ngh Ethernet c a vo y ban cc tiu chun LAN ca IEEE (IEEE 802). Nm 1985, chun Ethernet l IEEE 802.3 c pht hnh. Ethernet hot ng theo giao thc cm nhn sng mang CSMA/CD. Tc Ethernet ngy cng tng, t 10Mbps ban u ln 100Mbps, 1000Mbps (1Gbps), 10Gbps, 40 Gbps v c th ln ti 100Gbps. Hin nay chun tc cao nht c pht hnh l 10Gbps, chun 40Gbps v 100Gbps vn ang c pht trin v cha hon thin. Cng theo n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 15
, mi trng truyn dn chuyn t cp ng sang cp quang. S dng truyn dn bng cp quang v tc truyn dn cao l yu t quan trng xy dng cc mng dung lng ln, cht lng cao p ng nhu cu ngy cng ln ca khch hng.
MAN-E c xy dng kt ni cc mng cc b ca cc t chc v c nhn vi mt mng din rng WAN hay vi Internet s dng cc chun Ethernet. MAN-E cung dch v truyn ti khung Ethernet v cung cp cc giao din kt ni Ethernet ti khch hng.
1.2 Cc c tnh ca mng MAN-E:
thy c s n gin v tit kim chi ph ca MAN-E, ta xt mt mng MAN truyn thng s dng cng ngh TDM. Mt mng MAN s dng cng ngh TDM in hnh bao gm cc trang thit b TDM c t cc tng hm ca cc ta nh khch hng v cc trm chuyn i d liu a phng (Incumbent Local Exchange Carrier - ILEC). Cc trang thit b ca TDM bao gm cc b ghp knh s, cc b kt ni cho k thut s (Digital Access Cross-connects - DACs), cc b ghp knh SONET/SDH, v.v
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 16
Hnh 1-2. Truyn dn TDM trong mng MAN
Hnh v m t hai trng hp trin khai kt ni ti khch hng l kt ni on-net v kt ni off-net. Trng hp on-net, nh cung cp dch v s cung cp mt ng cp quang ti tn nh khch hng, v bn pha khch hng s c thit b ghp xen r ADM cung cp cc ng T1 hoc DS3/OCn ti tng ngi s dng u cui ring. Trng hp ny, cc b ghp knh s nh M13 s c chc nng ghp nhiu ng T1 thnh mt ng DS3 hoc nhiu ng DS3 thnh mt ng OCn c th truyn dn qua mng quang SONET/SDH ti tng i. Kt ni off-net l khi khng c ng cp quang ti nh khch hng, kt ni c thc hin qua cc ng cp ng T1 hoc DS3 c tp hp li ti tng i s dng b ni cho truy cp s DAC. Lung tng ny c truyn dn ti cc tng i trung tm, ti cc lung ny kt thc hoc truy cp ti WAN ty theo dch v ca khch hng ang s dng. n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 17
Trin khai v iu hnh mt mng thun TDM rt tn km v cng ngh TDM khng linh hot i vi nhu cu ca khch hng. Gi thnh trin khai mt mng th bao gm c chi ph c nh v thit b, c s h tng ln chi ph iu hnh. Chi ph iu hnh mng bao gm cc chi ph v thit k, lp t, vn hnh, bo dng, qun l Gi thnh to nn dch v s tc ng ln ti thnh cng ca vic a dch v ti khch hng. Chi ph cho cc thit b truyn dn cng thp th gi thnh dch v c a ti khch hng cng thp.
Kh khn ln m giao din TDM gp phi l bng thng cung cp khng truyn tnh theo yu cu ca khch hng m tng theo cc mc c nh. V d mt giao din T1 cung cp lung 1.5Mbps, mc tip theo l DS3 vi 45Mbps, mc cao hn l OC3 155Mbps Khi bng thng khch hng yu cu ln hn 1.5Mbps th buc nh cung cp phi lp nhiu ng T1 hoc cung cp cho khch hng mt ng DS3 mi. Ko theo phi thay i c giao din vt l cung cp cho khch hng. Chi ph pht sinh trong vic thay i gy nh hng chnh ti c khch hng v nh cung cp. Khng ch th, khi giao din pha khch hng thay i, nh mng cng phi thay i giao din ti tng i thch ng vi knh trin khai. Vic ny thng xuyn xy ra v nhu cu ca khch hng ngy cng a dng. Cc dch v nh Channelized DS1, Channelized DS3 hay Channelized OCn c th cung cp bng thng thay i linh hot, tuy nhin phi mt chi ph ln cho cc router v giao din cung cp dch v ny. Chnh iu ny lm cho giao din truy cp Ethernet t c li th ln trong mi trng mng th. So vi cc chun TDM th giao din Ethernet 10/100/1000 Mbps linh hot hn trong vic ghp tch lung.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 18
Hnh 1-3. So snh TDM vi Ethernet Hnh v so snh s khc nhau gia kt ni TDM v Ethernet trong vic cung cp truy nhp Internet. Vi mng th s dng cng ngh TDM, nh cung cp kt ni a ra mt ng kt ni im-im t POP ca ISP ti khch hng. Vic qun l a ch IP v nh truyn c ISP thc hin ti POP. iu ny to ra ranh gii gia vic cung cp kt ni v cung cp dch v Internet. Vi mng th s dng cng ngh Ethernet, giao din pha khch hng v pha ISP u l Ethernet. Nh cung cp kt ni qun l kt ni lp 2 (L2), trong khi ISP qun l cc dch v IP. iu ny m ra c hi cc nh cung cp kt ni c th nng cp cc dch v m rng trn cng mt kt ni Ethernet m khng cn phi thay i h tng mng ca mnh cng nh cc thit b cung cp cho khch hng.
T nhng iu dn v thng qua v d trn, chng ta c th tng kt c cc u im ca cng ngh Ethernet so vi cng ngh TDM thng thng nh sau: n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 19
+ Tnh d s dng: Dch v Ethernet da trn giao din Ethernet chun, dng rng ri trong cc h thng mng cc b. Hu nh tt c cc thit b v my ch trong cc mng LAN c u kt ni Ethernet. + Tnh kinh t: Ethernet c s dng ph bin trong hu ht ht cc thit b mng nn chi ph lp t thit b c giao din Ethernet l khng cao. Gi thnh thit b thp, chi ph qun tr v vn hnh thp cho php thu bao thm bng thng khi cn thit v khch hng ch chi tr cho nhng g h cn. + Tnh linh hot: Nh cung cp d dng cung cp cc dch v nh Intranet VPN, Extranet VPN, kt ni Internet tc cao ti ISP. Thay i bng thng nhanh chng, mm do. + Tnh chun ha: Hin nay MEF ang tip tc nh ngha v chun ha cc loi dch v v thuc tnh ny, cho php cc nh cung cp dch v c kh nng trao i gii php ca h mt cch r rng, cc thu bao c th hiu v so snh cc dch v mt cch tt hn.
1.3 Cu trc ca mng MAN-E:
Kin trc mng MAN-E in hnh c th m t nh hnh 1-4. Phn mng truy nhp Metro tp hp lu lng t cc khu vc (c quan, to nh...) trong khu vc ca mng Metro. M hnh in hnh thng c xy dng xung quanh cc vng Ring quang vi mi vng Ring truy nhp MAN gm t 5 n 10 node. Nhng vng Ring ny mang lu lng t cc khch hng khc nhau n cc im POP m cc im ny c kt ni vi nhau bng mng n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 20
li Metro. Mt mng li Metro in hnh s bao ph c nhiu thnh ph hoc mt khu vc tp trung nhiu doanh nghip.
CISCOSYS TEMS CISCOSYS TEMS Hnh 1-4. Cu trc mng MAN-E
Mt phn quan trng ca nhng mng li Metro ny l cc trung tm d liu, thng c t ti cc node quan trng ca mng li Metro c th truy nhp d dng. Nhng trung tm d liu ny phc v ch yu cho ni dung cc host gn ngi s dng. y cng chnh l ni m cc dch v t nh cung cp dch v khc (Outsourced services) c cung cp cho cc khch hng ca mng MAN-E. Qu trnh truy nhp n ng trc Internet - c cung cp ti mt hoc mt s im POP cu thnh nn mng li Metro.
Theo nh ngha ca Metro Ethernet Forum trong MEF4 (Metro Ethernet Architecture Framework - Part 1), mng Metro Ethernet s c xy dng theo 3 lp: Lp Dch V Ethernet h tr cc dch v truyn thng d liu L2 Ethernet c bn; t hp ca mt hoc nhiu Lp Truyn Ti Dch V h tr; v c th bao gm Lp Dch V ng Dng h tr cho cc ng dng trn nn L2 Ethernet. M hnh mng theo cc lp da trn quan h n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 21
client/server. Bn cnh , mi lp mng ny c th c thit k theo cc mt phng iu khin, d liu, qun tr trong tng lp, bao gm: + Lp dch v Ethernet (ETH layer): Lp dch v Ethernet c chc nng truyn ti cc dch v hng kt ni chuyn mch da trn a ch MAC. Cc bn tin Ethernet s c truyn qua h thng thng qua cc giao din hng ni b, hng bn ngoi c quy nh r rng, gn vi cc im tham chiu. Lp ETH cng phi cung cp cc kh nng v OAM, kh nng pht trin dch v trong vic qun l cc dch v Ethernet hng k ni. Ti cc giao din hng bn ngoi ca lp ETH, cc bn tin bao gm: Ethernet unicast, multicast hoc broadcast, tun th theo chun IEEE 802.3 2002. + Lp truyn ti dch v (TRAN layer): Lp truyn ti dch v h tr kt ni gia cc phn t ca lp ETH. C th s dng nhiu cng ngh khc nhau dng thc hin vic h tr kt ni. Mt s v d: IEEE 802.1, SONET/SDH, ATM VC, OTN ODUK, PDH DS1/E1, MPLS LSP Cc cng ngh truyn ti trn, n lt mnh li c th do nhiu cng ngh khc h tr, c tip tc nh vy cho n lp vt l nh cp quang, cp ng, khng dy. + Lp dch v v ng dng (APP layer): Lp dch v ng dng h tr cc dch v s dng truyn ti trn nn Ethernet ca mng MEN. C nhiu dch v trong bao gm c cc vic s dng lp ETH nh mt lp TRAN cho cc lp nh: IP, MPLS, PDH
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 22
Kt lun chng I:
Trong chng ny, chng ta nm c nhng khi nim c bn v mng MAN-E, kho st s khc bit cng nh u im ca mng MAN s dng cng ngh Ethernet i vi mng MAN truyn thng s dng cng ngh TDM, qua rt ra c nhng c tnh c bn ca mt mng MAN-E. Chng ta cng tm hiu qua v cu trc mt mng MAN-E c bn, cng nh cc lp cu thnh n.
Trong chng tip theo, chng ta s i su hn vo vic tm hiu cc cng ngh xy dng mng MAN-E.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 23
CHNG II - CC CNG NGH MNG MAN- E
Cc dch v v ng dng ca MAN-E khng nht thit phi yu cu s dng Ethernet lm cng ngh truyn dn lp di, mng MAN-E cn c th c xy dng bi cc cng ngh khc, trong chng ny chng ta s ln lt tm hiu cc cng ngh: - Ethernet over SONET/SDH (EOS). - Resilient Packet Ring (RPR). - Gigabit Ethernet. - MPLS/GMPLS. - PBB/PBT.
2.1 Ethernet over SONET/SDH (EOS)
Gii php ny c s dng tn dng h tng mng WAN c sn vi cng ngh SONET/SDH. Vn ch yu trong gii php ny l vic qun l bng thng, bi v cc vng ring SONET/SDH dung lng thp d dng b qu ti bi cc dch v d liu.
Li ch ca EOS l n cung cp dch v Ethernet trong khi vn gi c nhng u im ca h tng mng SONET/SDH nh kh nng phc hi nhanh, gim st cht lng ng truyn v tn dng c h qun l mng SONET OMP&P. Vi EOS, cc khung Ethernet vn c gi nguyn v ng gi vo gi SONET ti u vo v gii phng u ra ca mng.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 24
Khung Ethernet Khung Ethernet Khung Ethernet Khung EoS Ti trng SONET/DSH
Hnh 2-1. Ethernet over SONET/SDH
Trong hnh v, ton b khung Ethernet s c a vo trng ti SONET/SDH ti u vo v c trch xut ra ti u ra. C hai chun c th p dng c th truyn ti khung Ethernet qua mng SONET/SDH: + LAPS Link Acess Procedure SDH l chun c nh ngha bi ITU-T trong X.86. LAPS l giao thc phi kt ni tng t nh HDLC. + GFP Generic Framing Procedrure l mt chun ca ITU-T s dng SDL (Simple Data Link). GFP khc vi LAPS l c th tng thch vi cc giao thc khc ngoi Ethernet nh PPP, FICON, SCON.
Chc nng EOS c th nm ti thit b truyn dn SONET/SDH hoc ti thit b chuyn mch. iu ny i khi to ra s cnh tranh gia nh cung cp thit b truyn dn v thit b chuyn mch.
Hnh 2-2. Chc nng EoS trong ADM Hnh 2-2 ch trng hp chc nng EOS c thc hin ti b ghp xen r ADM thng qua mt b nh x kt hp to khung c t ti card ng dy. nh x l thm mt khung X.86 hoc GFP bao bc ton b khung n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 25
Ethernet, vic to khung l thc hin ng gi khung Ethernet vo trong SONET/SDH SPE. SONET/SDH SPE sau c truyn ti trn ring SONET/SDH, ti u ra khung Ethernet c m ng gi.
Hnh 2-3. Chc nng EoS trong switch Hnh 2-3 ch trng hp chc nng EOS c thc hin ti thit b chuyn mch. y s c s khc bit gia thit b s liu v thit b truyn dn, hai thit b ny c th thuc qun l ca hai nhm khc nhau ca cng mt nh mng. iu ny lm cho vic trin khai dch v mi tr nn d dng. Dch v mi c thc hin lp trn m khng lin quan n phn truyn dn. Tuy nhin trng hp ny s yu cu thit b chuyn mch phi c y cc c tnh ca SONET/SDH. Trng hp hnh 2-2 phn SONET/SDH kt thc ti ADM, thit b chuyn mch Ethernet ch thy mt ng Ethernet tng.
SONET/SDH Switch/ADM Ethernet Ethernet E o S E o S Switch/ADM
Hnh 2-4. Chc nng EoS v chuyn mch trong ADM Hnh 2-4 l trng hp chc nng chuyn mch gi, ADM v EOS thc hin trn cng mt thit b. M hnh ny l ti u, tuy nhin nu mun c s tch bit gia truyn dn v dch v s liu th s l mt kh khn.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 26
Cng ngh EOS cng lm cho vic s dng bng thng ca dch v khng hiu qu. Bi v cc tc lung SONET/SDH khng linh hot trong vic m rng bng thng v bng thng ca SONET/SDH khng ph hp vi cc tc Ethernet. hn ch iu ny ngi ta s dng VCAT (Virtual Concatenation).
Lung tp trung o - Virtual Concatenation (VCAT)
Vi chun ghp knh SONET/SDH thng thng th vic cung cp mt bng thng ph hp vi yu cu ca khch hng l rt kh khn. Bi v tc SONET/SDH qu nh hoc qu ln so vi yu cu. Trong cu hnh ring SONET/SDH th mt phn bng thng b lng ph, khng phi lc no cng c s dng.
VCAT s gom mt s ng tc thp to thnh ng tc cao hn. VCAT c thc hin lp 1 (L1), tc l VCAT s tp hp cc knh khc nhau v a ln lp trn nh mt knh vt l. VCAT cng cho php gp n*STS/STM hoc n*VT/VC to thnh mt ng c tc ph hp. n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 27
Hnh 2-5. Lung tp trung o
Hnh 2-5 minh ha cho vic s dng hiu qu bng thng. Vi mt bng thng yu cu l 300Mbps (khong 6 ng STS-1), trng hp ghp knh thng thng, nh mng s s dng nhiu giao din DS3 v thc hin ghp knh pha khch hng cung cp cho khch hng bng thng va (DS3 l giao din vt l cung cp tc 45Mbps cn STS-1 l nh dng khung SONET c th truyn ti tc 50Mpbs). Vic s dng nhiu giao din DS3 pha khch hng l khng hiu qu, bi v s lm tng gi thnh v khng t c bng thng cao nht do k thut chia s ti. Cch khc, nh mng c th cung cp cho khch hng mt ng OC12 (12 STS-1), nhng nh vy th nh mng s chu l bi v cn tha 6 STS-1 khng th s dng cho khch hng khc. Vi VCAT, nh mng c th cung cp cho khch hng ng 300Mbps bng cch kt hp 6 STS-1 nh mt ng ln hn. n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 28
Hnh 2-6. Truyn dn Ethernet SONET/SDH Hnh 2-6 l mt v d v vic cung cp c dch v kt ni Ethernet v dch v TDM trn cng mt h tng mng SONET/SDH. Nu thit b SONET/SDH c h tr VCAT th giao din Gigabit Ethernet c th c truyn ti qua mt lung 21STS-1, giao din Fast Ethernet c th truyn ti qua lung 2STS-1 v giao din DS3 truyn ti qua lung 1STS-1. Trong nhiu trng hp, tc ca giao din Ethernet khng nht thit phi tng ng vi tc ca SONET/SDH. Mt giao din 100Mbps Ethernet c th c truyn ti qua mt, hai hoc ba lung STS-1 (50Mbps). Trng hp ny cn c cc k thut hng i, iu chnh gim thiu vic mt gi do qu ti gy ra.
Chc nng EOS v VCAT c thc hin ti im u vo v u ra, khng nht thit phi thc hin mi trm trn ng truyn dn. Nh trong hnh 2-6 thit b ni cho XC thc hin kt ni hai vng ring nh thng thng. Tuy nhin VCAT c th pht huy hiu qu th cc thit b u phi h tr VCAT, nu khng vic tit kim bng thng s khng thc hin c. Nu thit b trn vng ring h tr phn chia knh mc STS-1 hoc cao hn th knh nh nht VCAT h tr l STS-1. Nu thit b h tr VCAT ti mc VT n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 29
1.5 (T1) th bng thng cao nht ca STS-1 trn vng ring vn b lng ph thm ch khi CPE c ch nh l n*VT 1.5 thng qua VCAT. V d trong hnh 1.10, nu thit b ADM 1 v 2 h tr VCAT ti mc VT 1.5 nhng thit b ni cho ch thc hin ni cho mc DS3 th vic tit kim bng thng khng c thc hin.
C ch iu khin dung lng knh (LCAS):
VCAT l cng c hiu qu trong vic cung cp cho khch hng bng thng theo yu cu. Tuy nhin nhu cu v bng thng ca khch hng lun lun thay i. trnh tnh trng thm bt lin kt lin tc theo nhu cu ca khch hng ngi ta s dng LCAS. LCAS l mt giao thc cho php thay i kch c knh bt k lc no. LCAS cng c s dng kim tra tnh kt ni ca ng truyn thm hoc b ng truyn m khng cn phi ph v hot ng. S dng kt hp EOS vi LCAS, VCAT c th t hiu qu cao khi trin khai dch v Ethernet qua SONET/SDH.
2.2 Resilient Packet Ring (RPR)
RPR l mt giao thc lp MAC c thit k ti u qun l bng thng v d dng trin khai dch v d liu trn mt mng ring. RPR c khi ngun t khi Cisco s dng cng ngh DPT ti u qun l v phc hi bng thng cho cc mng ring. Sau DPT c nhm IEEE 802.17 nghin cu v a ra chun RPR. RPR l giao thc lp MAC vn hnh lp 2 ca m hnh OSI, n khng nhn bit lp 1 nn c lp vi truyn dn nn n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 30
c th lm vic vi WDM, SDH hay truyn dn da trn Ethernet (s dng GBIC - Gigabit Interface Converter). Ngoi ra, RPR i t thit b a lp n dch v mng thng minh lp 3 nh MPLS. MPLS kt hp thit b ra mng IP lp 3 vi thit b lp 2 nh ATM, Frame Relay. S kt hp tin cy v kh nng phc hi ca RPR vi u im qun l lu lng v kh nng m rng ca MPLS VPN v MPLS-TE c xem l gii php xy dng MAN trn th gii hin nay.
Hnh 2-7. M hnh mng s dng RPR Hnh v 2-7 ch ra m hnh trin khai RPR c bn. Cc CMTS (Cable Modem Termination System h thng u cui iu gii cp) tp hp lu lng n thng qua cp ng trc t nh khch hng ri chuyn ti router RPR. C nhiu router RPR kt ni vi nhau bng mt ring OC48, sau lu lng c tp trung chuyn n mt hub trung tm thc hin kt ni ra Internet.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 31
C th nhn thy RPR s dng cc ruoter cn EOS s dng cc swtich. L do bi v RPR xut thn t DPT ca Cisco s dng router thc hin cc dch v nh tuyn IP trn mng ring. IEEE 802.17 c hng lm RPR c lp vi lp 2 v lp 3, nhng thc t RPR c chp nhn dnh cho cc dch v lp 3. ng thi cng t router h tr dch v lp 2.
Hot ng xen, r v chuyn tip gi RPR:
RPR c ba hot ng chnh l xen, r v chuyn tip gi tng t nh c ch add/drop trong SONET/SDH. y cc knh c thm, bt v kt ni cho bn trong vng ring. IEEE 802.3 MAC x l cc gi ti mi node ca vn ring bt k node ch l nod k tip. Ngc li RPR 802.17 MAC chuyn tip gi tin trong vng ring m khng thc hin bt k bc m hoc chuyn mch trung gian no nu nh gi khng thuc v node. Do gim thiu c cng vic ca tng node. n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 32
Hnh 2-8. Hot ng thm, bt v chuyn tip trong RPR
Hnh 2-8 minh ha hot ng ca RPR, lu lng khng thuc v node c chuyn tip trong vng ring c thc hin bi IEEE 802.17 MAC. Trong hot ng ca Ethernet IEEE 802.3 MAC lu lng c x l, lu m ti mi node chc nng chuyn mch xc nh giao din u ra.
u im ca RPR so vi SONET/SDH l ton b cc gi n vng ring u c chia s y bng thng, c ch qun l bng thng ca RPR cho php trnh c nghn. Trong SONET/SDH mi khe thi gian c dnh cho mt knh, bng thng dnh cho knh s b b ra khi vng ring khi khng c lu lng no.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 33
Kh nng phc hi ca RPR:
RPR cung cp kh nng phc hi bo v trong 50ms. Kh nng phc hi nhanh chng cng vi tn dng bng thng l c im ni tri so vi SONET/SDH v cc c ch bo v khc.
RPR thc hin chc nng bo v theo 2 cch: + Wrap: Mt vng RPR gm hai vng si quang truyn ngc chiu nhau. Nu mt thit b hay si quang b pht hin c li, lu lng i n s c chuyn sang hng ngc li trn vng quang kia. + Steer: Khi pht hin li s khng thc hin chuyn lu lng sang vng khc. Node pht hin li u tin s khi to bn tin bo li gi cho cc node khc. Khi node nhn c tin bo v, s thc hin tnh ton li ng n ch v topology s c cp nht tng ng.
Steer l k thut bo v mc nh. Nu cc router trong vng c h tr c hai kiu bo v th kiu Steer s c chn. Mi router trong vng phi chy cng mt kiu bo v. Tt c hot ng cnh bo v chuyn lu lng c thc hin khng qu 50 ms.
i vi c ch bo v SONET/SDH UPSR c mt ng hot ng v mt ng d phng, ch c 50% dung lng c s dng. Vi RPR c hai ng u c s dng truyn ng thi. Khi xy ra li, vng ring c chuyn sang ng cn li v c lp v tr li.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 34
Hnh 2-9. Bo v trong RPR
Nh vy RPR c cc c im chnh sau y: - Kt ni theo cu hnh Ring - Khi phc ng truyn nhanh khi c s c (<50ms) - H tr a dng phn lp dch v - S linh hot ca lp vt l: c th tng thch vi cc tiu chun lp vt l khc nhau nh Ethernet, SONET/SDH v DWDM. - Cho php truyn ti lu lng theo phng thc qung b. - iu khin bng thng trnh tc nghn.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 35
2.3 Gigabit Ethernet (GE)
Cng ngh Ethernet khng ch gii hn l mt cng ngh truy nhp m cn c th s dng lm cng ngh truyn dn. Khi s dng Ethernet lm cng ngh truyn dn th phn mng truy nhp c th xy dng theo kiu ring hoc kiu hub-and-spoke.
Vi cu hnh hub-and-spoke s c cc node tp trung lu lng t nhng node khc nh trong hnh 2-10. Cc switch s c t gn POP hoc CO s dng si quang ring hoc bc sng kt ni gia cc node. Mc d cu hnh ny tn km hn kiu ring nhng vn c nhiu nh mng coi l tt hn ring. Bng thng n khch hng c th m rng bi v ton b ng cp dnh cho khch hng. C hai kiu bo v c th thc hin. Kiu th nht ti lu lng s c chia u trn hai ng lin kt, nu c s c th lu lng s dn sang ng cn li. Kiu bo v th hai l c hai ng lin kt t hai swittch khc nhau ti nh khch hng. Trong hai ng ny s c mt ng trng thi d phng khng s dng do phi s dng giao thc STP gia nhng node ny. n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 36
Hnh 2-10. Cu trc Hub-and-Spoke
Hnh 2-11. Cu hnh ring Gigabit Ethernet n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 37
Cu hnh ring c th coi l mt tp hp cc lin kt im - im gia cc switch. Bng thng ca ring c chia s cho cc node. Ngoi ra bng thng ny cn c dnh cho qun l, bo v. Trong cu hnh ny phi s dng STP trnh vng lp v hn ca gi tin. STP s kha mt s cng d tha, o km tin cy hn bo v ca RPR, SONET/SDH. Khi c s c xy ra th STP s iu chnh li cng b kha thit lp ng lin kt mi nh hnh 2-12
Hnh 2-12. Spanning Tree trong cu hnh ring Gigabit Ethernet
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 38
2.4 MPLS/GMPLS
MPLS l gii php chuyn mch nhn a giao thc, c s dng trong cc mng hiu nng cao nh truyn v chuyn tip d liu. Chc nng c bn ca MPLS l cho php cc router thit lp cc lung im - im (cn gi l cc lung chuyn mch nhn - LSP) vi cc c tnh QoS xc nh qua bt k mng loi gi hay t bo. MPLS c th coi nh mt gii php cng ngh t hp, mng MPLS c kh nng chuyn cc gi tin ti lp 3 v ti lp 2 s dng c ch hon i nhn nh mt k thut chuyn tip.
MPLS hot ng gia lp lin kt d liu (L2) v lp mng (L3), MPLS c th hot ng vi cc giao thc mng lp 2 khc nhau nh Ethernet, ATM, Frame Relay, PPP...
Hnh 2-13. Cu trc gi tin MPLS
Phn tiu ca gi tin MPLS bao gm mt hoc nhiu mt chng nhn. Mt chng nhn bao gm 4 trng sau: + 20 bit trng gi tr nhn. + 3 bit trng kiu lu lng dnh cho QoS. + 1 bit c ch chng nhn cui, nu c c t th chng nhn l cui cng trong tiu ca gi tin MPLS. + 4 bit trng thi gian sng TTL.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 39
Cc router thc hin chuyn mch da trn nhn gi l cc LSR (Label Switch Router). Nhn c phn phi gia cc LSR bng giao thc phn phi nhn LDP (Label Distribution Protocol). Cc ng chuyn mch nhn LSP (Label Switched Path) c thit lp c th to mt mng ring o hoc truyn ti lu lng qua mng. LSP cng tng t nh PVC trong ATM nhng LSP khng ph thuc vo giao thc hot ng lp 2.
Hnh 2-14. Mng Ethernet th MPLS
Nh vy MPLS c cc u im sau p ng cc yu cu c bn i vi MAN-E: + H tr nhiu dch v trong c 3 dch v c bn l E-Line, E-LAN v E-Tree. + C kh nng m rng mng v dch v. + H tr nhiu tnh nng QoS. n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 40
+ tin cy cao, c kh nng phc hi nhanh. + Cc tnh nng vn hnh khai thc OAM thun tin v nhanh chng. + c h tr bi nhiu hng ln nh Cisco, Acatel, Juniper
Cng ngh chuyn mch nhn a giao thc tng qut GMPLS (Generalized Multiprotocol Labed Switching l bc pht trin theo ca cng ngh chuyn mch nhn a giao thc MPLS (Multiprotocol Labed Switching). GMPLS thc cht l s m rng chc nng iu khin ca mng MPLS, n cho php kin to mt phng iu khin qun l thng nht khng ch lp mng m cn thc hin i vi cc lp ng dng, truyn dn v lp vt l. GMPLS m rng chc nng h tr giao thc IP iu khin thit lp hoc gii phng cc ng chuyn mch nhn LSP cho mng hn hp bao gm c chuyn mch gi, chuyn mch knh, mng quang.
2.5 IEE 802.1Q v Q-in-Q
IEEE 802.1Q l chun c thit k cho vic gn nhn VLAN. 4 bytes tiu s c thm vo khung IEEE802.3 tiu chun v c gi l nhn VLAN. Hnh v 2-15 minh ha cc trng ca nhn VLAN.
Hnh 2-15. Cu trc nhn VLAN n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 41
i vi Ethernet, trng Ethernet Type lun c gi tr 8100H, trng CFI lun bng 0. Hai trng quan trng nht l VLAN ID c di 12 bit cho php nhn dng 4096 VLANs v trng User Priority c di 3 bit.
i vi mng doanh nghip, cc VLAN c dng gii hn lu lng mng ni b. Cc khung Ethernet ca mng ni b s c nhn dng v u tin qua cc trng VLAN ID v User Priority. Thut ng CE-VLAN ID c dng nhn dng VLAN ID trong khung dch v ca khch hng. Nhn CE-VLAN nhn dng nhn VLAN trong khung dch v ca khch hng.
Nh ta thy 802.1Q c gii hn v s lng VLAN c th nhn dng c l 4096, khng c s phn bit r rng gia mng ca nh ung cp v mng ca khch hng ( khng c nh a ch v VLAN ID ring) v th khng m bo an ninh mng. khc phc vn ny gi ta s dng Q-in- Q (vit tt ca 802.1Q-in-802.1Q) hay 802.1ad. Trong Q-in-Q nh cung cpdichj v s thm mt VLAN ID hay cn gi l P-VLAN vo khung IEEE 802.1Q ca khch hng nh minh ha di y.
Hnh 2-16. Cc trng trong Q-in-Q
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 42
Nhn P-VLAN c thm vo sau a ch MAC ngun. Nhn P-VLAN bao gm P-VLAN ID ca nh cung cp dch v gm 12 bit h tr 4096 gi tr, trng P-VLAN CoS gm 3 bit cung cp 8 lp dch v cho mi P-VLAN ID. Ttrng Provider Ethernet Type thng dng gi tr khc 8100h ch ra nhn P-VLAN ny khng phi l nhn IEEE802.1Q VLAN tiu chun, trng P-CFI thng bng 0. Nhn P-VLAN c s dng nhn dng dch v.
Nhn C-VLAN s khng b tc ng ti bi nh cung cp. Sau dy l mt s c im c kh nng ca Q-in-Q. + Qun l VLAN khch hng: Nh cung cp s dng mt P-VLAN cho mi dch v. Nh cung cp s nh x C-VLAN ID ca khch hng vo mt dch v c nhn dng bi mt P-VLAN ID. Nh vy C- VLAN ID s c gi nguyn, khch hng c th t do la chn C- VLAN ID v C-VLAN CoS.
Hnh 2-17. Nhn P-VLAN c thm vo khung dch v ca khch hng
+ Hc a ch MAC v phn chia a ch MAC gia nh cung cp dch v v khch hng: Q-in-Q khng cung cp bt k mt s phn n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 43
chia no gia cc a ch MAC ca nh cung cp v khch hng. V vy khi s dng Q-in-Q cho dch v E-LAN, thit b chuyn mch ca nh cung cp phi hc ton b cc a ch MA trong mng khng phn bit ca nh cung cp hay ca khch hng. Do lm cho mng ca nh cung cp tr thnh mt mng ln nh hnh v.
2.6 Cng ngh MAC-in-MAC (PBB/PBT)
Cng ngh MAC-in-MAC hay PBB/PBT l cng ngh c khi xng bi hng Nortel Networks v hin nay c tiu chun ha thnh 802.1ah. Cng ngh MAC-in-MAC hin ang cnh tranh vi MPLS trong cc mng MAN-E.
Cng ngh MAC-in-MAC gii quyt c cc hn ch ca cng ngh Q-in-Q nh kh nng phn chia a ch MAC ca nh cung cp v khch hng, kh nng m rng mng v nhn dng dch v. MAC-in-MAC cng cho php cc tnh nng v iu khin, phn loi lu lng v m bo QoS
M-in-M thc hin thm a ch MAC ngun v MAC ch ca nh cung cp, nhn VLAN v nhn dng dch v ca nh cung cp vo khung Ethernet ti giao din NNI. n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 44
Hnh 2-18. Cc trng trong khung M-in-M Trong M-in-M nhn P-VLAN c khun dng ging vi nhn P-VLAN ca Q-in-Q. Truy nhin trong M-in-M P-VLAN ID ca nhn P-VLAN nhn dng VLAN ca nh cung cp m cc khung dch v ca khch hng chy qua . P-VLAN CoS xc nh lp dch v cho phn loi v iu khin lu lng. Service ID nhn dng dch v trong mng ca nh cung cp. M-in-M - cung cp ti 16 triu dch v. Bng 2-1 tm tt cc trng trong M-in-M.
Trng trong M-in-M ngha Tiu ca nh cung cp nh a ch mng nh cung cp ID ca dch v Nhn dng dch v ID ca P-VLAN Nhn dng VLAN ca nh cung cp P-VLAN CoS Qun l lu lng Bng 2-1. ngha cc trng trong M-in-M
Trong M-in-M, nh cung cp dch v s chuyn lu lng da trn a ch MAC ca nh cung cp. Cc khung dch v ca khch hng s c a vo ng hm logic M-in-M v khng c dng chuyn mch trong mng ca nh cung cp. V vy mng ca nh cung cp dch v v mng ca khch hng ring r nhau. n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 45
M-in-M c mt s c im ni bt sau : + Qun tr VLAN ca khch hng: M-in-M to ng hm trong sut cho cc khung dch v Ethernet ca khch hng. Ti giao din UNI, nh cung cp dch v nh x cc gi tr ca C-VLAN ID v C-VLAN CoS vo Service ID v P-VLAN CoS ch nh cho dch v . Nh vy khch hng c th t do phn cc gi tr C-VLAN ID v C-VLAN CoS theo nhu cu ca h m khng phi quan tm n nh cung cp dch v. Cc nh cung cp dch v cng khng lo lng phi hp vi VLAN ID vi cc khch hng. + Cung cp cc VLAN ca nh cung cp dch v: M-in-M P-VLAN ID cho php nh cung cp dch v phn chia mng ca h thnh cc khu vc n gin ha vic m bo QoS. VLAN ca nh cung cp cho php h tr nhiu loi dch v ca khch hng. + Hc v phn chia a ch MAC ca nh cung cp v khch hng: ng hm logic M-in-M cho php tch bit a ch MAC ca nh cung cp v khch hng. V vy mng ch cn hc a ch MAC ca cc thit b ca nh cung cp. vic hc a ch MAC ch thc hin khi c cc thit b Ethernet mi c thm vo mng ca nh cung cp. V vy mng ca nh cung cp s gim c ng k cc khung broadcast, tng n nh v bng thng hu ch cho lu lng khc. + Kh nng m rng v nhn dng dch v: M-in-M nhn dng dch v t hai kha cnh. Th nht l cc dch v giao din UNI c nhn dng bi Service ID, y chnh l im m mt hoc nhiu C-VLAN ID c nh x vi mt dch v no . Th hai P-VLAN ID nhn dng P-VLAN ca nh cung cp m qua cc dch v c chuyn qua. M-in-M h tr 4096 P-VLAN v ti mt triu dch v. M-in-M s dng nhn P-VLAN qun l lu lng thng qua P-VLAN UD v n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 46
P-VLAN CoS cho php nahf cung cp dch v tnh ton thit k mng cho dch v c h tr trc khi kch hot dch v. Mi P-VLAN c thit k p ng cc yu cu ca mt dch v no . V vy vic vn hnh khai thc mng v kch hot dch v nhanh chng hn. + nh x v bo ton nhn C-VLAN: M-in-M lu cc nhn C-VLAN do cc khung dch v ca khch hng c to ng qua mng. V vy nh cung cp dch v c th chuyn cc khung dch v ca khch hng qua mng mt cc trong sut. Nh cung cp dch v ch ra Service ID ca mt dch v no v nh x C-VLAN ID ca khch hng vo mt Service ID v C-VLAN CoS vo mt P-VLAN CoS. + Cung cp s trong sut vi cc giao thc iu khin ca khch hng: M-in-M to ng hm cho cc khung dch v ca khch hng, tt c cc bn tin ca giao thc iu khin Ethernet (BPDU) c truyn trong sut trong ng hm qua mng nh cung cp. iu ny cho php cc giao thc iu khin Ethernet c s dng c lp gia mng ca nh cung cp v mng ca khch hng. M-in-M lc b bt tnh nng v spanning-tree, flooding v broadcasting ca mng Ethernet truyn thng. Thi gian phc hi lu cng nh phng thc truyn qung b khng c s dng trong mng ca nh cung cp. Trong M- in-M, mt phng iu khin c trin khai tp trung nn n gin hn trong lp qun l. V mt k thut, khi tp trung iu khin th vic iu khin nh tuyn cng nh cc giao thc bo hiu s bt phc tp. Trong mng M-in-M khng nht thit phi c cc giao thc nh tuyn BGP, OSPF, IS-IS hay cc giao thc bo hiu nh LDP gim bt phc tp trn vng iu khin v chuyn cng vic ny cho phn qun tr dch v. V vy thit b cng ngh M-in-M c gi thnh r hn so n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 47
vi cc thit b MPLS do lc bt cc tnh nng nh tuyn v bo hiu trn thit b chuyn mch.
Kt lun chng II:
Chng ny trnh by mt cch tng quan v cc cng ngh xy dng mng MAN-E. Hin nay c nhiu cng ngh c th p dng xy dng mng MAN-E, mi cng ngh c nhng u nhc im khc nhau. Cng ngh s dng trong MAN-E phi p ng c cc yu cu v kh nng phc hi nhanh, chuyn mch tc cao, c tin cy cao v h tr tt cc chc nng OAM. Vi cc tiu ch MPLS ang l cng ngh chim u th v ang c s dng nhiu trn th gii.
Trong chng tip theo, chng ta tm hiu v cc dch v c trin khai trn nn mng MAN-E.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 48
CHNG III - CC DCH V MNG MAN-E
MEF l mt t chc phi li nhun c hot ng rt tch cc a ra cc nh ngha, cc thut ng cho vic trin khai cc dch v Ethernet trong mng th. MEF a ra nh ngha v giao din ngi dng mng (UNI) v kt ni Ethernet o (EVC). UNI l im nm gia thit b ca ngi s dng v mng ca nh cung cp dch v. EVC l lin kt gia hai hoc nhiu UNI. Hay ni khc, EVC l ng hm logic ni gia hai hay nhiu pha khch hng v cho php truyn cc khung Ethernet trn . MEF nh ngha ba loi EVC l EVC im - im, EVC a im - a im v EVC gc a im (Rooted - Multipoint).
Hnh 3-1. M hnh dch v c bn
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 49
M hnh n gin ca dch v Ethernet m t nh hnh 3-1. Dch v Ethernet c cung cp bi nh cung cp v cc thit b pha khch hng (CE Customer Equipment) ni ti mng ca nh cung cp ti giao din UNI s dng cc chun kt ni Ethernet 10Mbps, 100Mbps, 1Gbps hoc 10Gbps. MEF nh ngha ba loi hnh dch v Ethernet c bn l E-Line, E-LAN v E- Tree.
Nhng dch v trn c nh ngha theo quan im t pha thu bao. Cc dch v ny c th c h tr bi nhiu cng ngh truyn ti khc nhau nh SONET, MPLS, DWDM Tuy nhin kt ni ti thu bao ca UNI l Ethernet. hiu r hn chng ta s ln lt tm hiu qua cc ni dung sau: - u im ca cc dch v cung cp qua MAN-E. - Cc loi dch v MAN-E c bn. - Cc thuc tnh dch v ca mng MAN-E.
3.1 u im ca cc dch v cung cp qua MAN-E
Trn th gii, cc dch v MAN-E c cung cp rng ri bi cc nh cung cp dch v. Mt s nh cung cp dch v m rng phm vi ca dch v Ethernet ti WAN. S lng khch hng s dng dch v Ethernet ngy cng tng nhanh. Nhng c im ni tri ca dch v Ethernet hp dn khch hng: + D dng s dng: Dch v Ethernet c cung cp vi chun Ethernet d tr nn quen thuc v c s dng rng ri. Hu ht cc thit b v cc trm kt ni vo mng s dng giao din Ethernet do s dng dch v Ethernet kt ni gia cc thit b dng trong vic thc hin cc chc nng OAM&P. n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 50
+ Hiu qu v chi ph: Dch v Ethernet c th gim chi ph u t v chi ph vn hnh theo ba hng sau: - Giao din Ethernet c s dng hu ht trong cc sn phm thit b mng, ng thi bn thn giao din Ethernet cng khng t. - Gi thnh ca cc dch v Ethernet thp hn so vi cc dch v cnh tranh khc bi v Ethernet c gi thp hn v thit b v vn hnh. - Dch v Ethernet cho php thu bao c th m rng bng thng v khch hng ch phi tr thm cho phn bng thng m rng. + Tnh linh hot: Nhiu dch v Ethernet cho php khch hng thit lp h thng mng li phc tp hoc khng th thc hin vi cc dch v khc. V d mt giao din Ethernet c th cung cp kt ni gia nhiu v tr vn phng to thnh mng cc mng Intranet VPN. ng thi c th kt ni vi cc i tc v nh cung ng thng qua Extranet VPN v cung cp mt kt ni truy nhp Internet tc cao. Vi dch v Ethernet c qun l, thu bao c th d dng thm hoc thay i bng thng trong vi pht thay v vi ngy hoc vi tun nh cc dch v mng truy nhp khc. Hn na nhng s thay i trn khng yu cu khch hng phi tri thm chi ph cho thit b mi.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 51
3.2 Cc loi dch v MAN-E c bn
3.2.1 Dch v E-Line
E-Line l dch v Ethernet c bn da trn kt ni Ethernet o im - im nh m t trn hnh 3-2. Da trn E-line c th trin khai nhiu dch v khc nhau ty theo nh cung cp.
Hnh 3-2. Dch v E-Line s dng EVC im-im
n gin nht, E-Line c th cung cp bng thng i xng cho truyn d liu hai hng khng c cam kt v hiu nng, v d nh dch v n lc ti a gia hai UNI 10Mbps. Phc tp hn, E-Line c th cung cp dch v kt ni gia hai UNI c tc khc nhau v c th km theo cam kt v hiu nng nh cam kt v CIR vi CBS, cam kt v EIR vi EBS, tr, bin ng tr, suy hao Ghp dch v c th thc hin ti mt hoc c hai pha UNI ca EVC. Chng hn c th c nhiu hn mt kt ni im im c yu cu trn cng mt cng vt l ti mt hoc c hai pha UNI.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 52
Dch v E-Line c th cung cp cc EVC im-im gia cc UNI tng t nh s dng cc PVC Frame Relay kt ni cc ph khch hng vi nhau nh hnh 3-3.
Hnh 3-3. Dch v E-Line tng t Frame Relay
Dch v E-Line cng c th cung cp mt kt ni im im gia cc UNI tng t nh dch v knh ring TDM. Cc dch v kt ni gia hai UNI nh vy cung cp truyn dn trong sut cc khung dch v gia cc UNI do phn tiu v ti tin ca khung dch v phi ng nht ti c hai pha UNI ngun v ch. Cc dch v trn cng cng c cc c tnh c bn nh tr khung, Jitter v t l mt khung thp v khng c ghp dch v. Nh trong hnh 2.4, mi EVC yu cu phi c mt UNI (giao din vt l) ring bit. n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 53
Hnh 3-4. Dch v E-line tng t nh s dng knh ring
Nh vy, mt dch v E-Line c th c s dng xy dng cc dch v tng t nh Frame Relay hoc knh thu ring. Tuy nhin bng thng v kh nng la chn kt ni ca Ethernet l tt hn nhiu.
3.2.2 Dch v E-LAN
Dch v E-LAN l dch v da trn kt ni a im a im nh trong hnh 3-5. Cng tng t nh E-Line, E-LAN c th cung cp dch v n lc ti a khng c cam kt v hiu nng hoc c th cung cp dch v phc tp gia cc UNI c tc khc nhau v h tr cht lng dch v. n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 54
Hnh 3-5. Dch v E-LAN s dng EVC a im-a im
Ghp dch v c th c hoc khng ti cc UNI ca EVC a im a im. V d mt EVC a im a im (E-LAN) v EVC im im (E- Lline) c th thc hin ti cng mt UNI. C th E-LAN c dng kt ni thu bao ca cc v tr ca khch hng trong khi E-Line c s dng kt ni truy nhp ti Internet, c hai dch v c thc hin thng qua ghp dch v ti cng mt UNI.
So snh gia E-LAN vi topo mng Frame Relay theo kiu Hub and Spoke. Cc PVC Frame Relay l kt ni im - im, dch v kt ni a im c thc hin bi nhiu PVC im im. Khi mt pha khch hng c thm vo cng phi thm mt PVC mi gia pha khch hng ng vai tr l Spoke mi v Hub.
E-LAN theo cu hnh EVC im - im: E-LAN c th c s dng kt ni ch gia hai UNI. iu ny c v ging vi E-Line, nhng c s khc bit. n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 55
Hnh 3-6. Dch v E-LAN trng t Frame Relay
Hnh 3-7. Thm mi mt UNI trng hp s dng dch v E-Line
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 56
Vi dch v E-Line, khi mt UNI c thm vo, mt EVC mi cng phi thm vo kt ni UNI mi ti mt trong hai UNI trc . Do kt ni y th EVC mi phi c thm vo gia cc UNI nh trong hnh 3-7. Cng nh vy i vi trng hp s dng Frame Relay.
Vi dch v E-LAN nh trong hnh 3-8, ch c UNI mi kt ni ti EVC a im, khng cn thm cc EVC mi khi s dng EVC a im - a im. E-LAN cho php UNI mi truyn thng vi ton b cc UNI khc. Vi dch v E-Line, iu ny yu cu phi c cc EVC ring bit kt ni ti cc UNI khc. E-LAN ch yu cu mt EVC thc hin kt ni nhiu pha khch hng.
Nh vy dch v E-LAN c th kt ni gia nhiu phi khch hng vi phc tp t hn cu hnh mesh v Hub and Spoke s dng cng ngh im im nh Frame Relay v ATM.
Hnh 3-8. Thm mi mt UNI trng hp s dng mt E-LAN n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 57
3.2.3 Dch v E-Tree
E-Tree l dch v da trn kt ni EVC Rooted-Multipoint. EVC Rooted-Multipoint cng l mt EVC a im tuy nhin c khc vi EVC a im a im. EVC Rooted-Multipoint c nh ngha trong MEF 10.2. Trong EVC Rooted-Multipoint c mt hoc nhiu UNI ng vai tr l Root (gc) v cc UNI khc ng vai tr l Leaf (l). Mt khung dch v u vo t vo EVC ti UNI gc c th phn pht ti mt hoc nhiu UNI ca EVC . Mt khung dch v u vo t vo EVC ti UNI l khng c lm xut hin mt khung dch v u ra ti UNI l khc nhng c th lm xut hin mt khung dch v u ra ti mt vi hoc ton b cc UNI gc. Nh vy, mt khung dch v broadcast hoc multicast (xc nh t a ch MAC) ti UNI gc s c nhn ln trong mng v bn sao s c phn pht ti tng UNI ca EVC. Cch phn pht ny cng c p dng vi trng hp mng cha bit c a ch MAC ch trong mt EVC hoc cp UNI. Hnh 3-9 m t mt EVC Rooted-Multipoint vi mt UNI gc.
Hnh 3-9. EVC gc - a im n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 58
Hnh 3-10. Kiu dch v E-tree s dng EVC gc a im
Kiu dch v E-Tree vi mt gc c m t nh hnh 3-10. dng n gin, kiu dch v E-Tree c th cung cp mt UNI gc cho nhiu UNI l. Mi UNI l ch c th trao i d liu vi UNI gc. Mt khung dch v gi t mt UNI l vi mt a ch ch cho mt UNI l khc s khng c chuyn. Dch v ny thch hp cho truy cp Internet hoc cc ng dng video qua IP. Mt hoc nhiu CoS c th c kt hp vi dch v ny.
Trong kiu phc tp hn, dch v E-Tree c th h tr hai hoc nhiu UNI gc. Trong trng hp ny, mi UNI l c th trao i d liu vi cc UNI gc. Cc UNI gc cng c th truyn thng vi nhau lm tng tnh tin cy v linh hot. Dch v ny c m t nh trong hnh 3-11.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 59
Hnh 3-11. Dch v E-Tree s dng nhiu UNI gc
Vi kiu dch v E-Tree, ghp dch v c hoc khng pht sinh ti mt hoc nhiu UNI trong EVC. V d, mt dch v E-Tree s dng EVC Rooted- Multipoint v dch v E-Line s dng EVC im-im c th cng thc hin ti mt UNI. Trong v d ny, dch v E-Tree c th c s dng h tr mt ng dng c th ti UNI thu bao nh truy nhp ti nhiu gc ti cc im POP ca ISP, cn dch v E-Line dc s dng kt ni ti v tr khc vi mt EVC im-im.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 60
3.3 Cc thuc tnh dch v Ethernet
Cc thuc tnh dch v Ethernet xc nh cc kh nng ca loi dch v. Mt s thuc tnh p dng cho UNI, mt s thuc tnh p dng cho EVC.
3.3.1 Giao din vt l Ethernet
Ti UNI, cc giao din vt l Ethernet c cc thuc tnh dch v sau: + Mi trng vt l: nh cc giao din vt l c nh ngha bi IEEE 802.3 nh cc chun 10BaseT, 100BaseT, 1000BaseT s dng cp ng xon i UTP; 10BaseF, 100BaseF, 1000BaseLX, 1000BaseSX s dng cp quang + Tc : Tc Ethernet bao gm cc chun tc 10Mbps, 100Mbps, 1Gbps, 10Gbps v 40Gbps, 100Gbps trong tng lai. + Phng thc: cho bit UNI h tr song cng hoc bn song cng. + Lp MAC: cho bit lp MAC c h tr.
3.3.2 c tnh bng thng
MEF nh ngha thuc tnh c tnh bng thng dch v c th p dng ti UNI hoc EVC. c tnh bng thng l gii hn v tc khung Ethernet i qua UNI. C th tch bit c tnh bng thng cho cc khung u vo v u ra. MEF nh ngha ba loi c tnh bng thng v gm c bn tham s lu lng. Cc tham s ny nh hng n bng thng hoc lu lng truyn ca dch v. - CIR (Committed Information Rate Tc thng tin qui nh). - CBS (Committed Burst Size Kch thc khi qui nh). n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 61
- EIR (Excess Information Rate Tc thng tin vt qu.) - EBS (Excess Burst Size Kch thc khi vt qu).
B bn tham s trn to thnh thuc tnh bng thng dch v. Kiu thuc tnh bng thng c th c p dng cho tng UNI, cho tng EVC ti UNI hoc cho nhn dng CoS. MEF a ra khi nim v cc cp mu ca khung dch v. Mu ca khung dch v c dng xc nh thuc tnh bng thng ph hp vi khung dch v c th. Mt dch v c th c mt hoc nhiu mu ty thuc vo cu hnh cc tham s lu lng. Mt khung dch v c nh du l mu xanh lc nu n ph hp vi CIR v CBS c ngha l tc khung trung bnh v kch thc khung ln nht nh hn hoc bng CIR v CBS. Trng hp ny gi chung l tha mn CIR. Mt khung dch v s c nh du l mu vng nu khng tha mn CIR nhng tha mn EIR v EBS. C ngha l tc khung trung bnh ln hn CIR nhng nh hn EIR v kch thc khung ln nht ln hn CBS nhng nh hn EBS. Gi chung l tha mn EIR. Mt khung dch v s c nh du mu v b hy b nu khng tha mn c CIR v EIR.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 62
Hnh 3-12. Thuc tnh mu ca khung dch v
CIR l tc trung bnh ln nht m cc khung dch v c chuyn i tha mn cc mc tiu v tr, suy hao CIR l tc trung bnh bi v ton b cc khung dch v c pht i vi tc ca UNI (v d 10Mbps) ch khng phi ti tc CIR (gi s 2Mbps). CBS l kch thc ln nht ca khung dch v c th c gi i v tha mn CIR. Cc khung dch v pht i vi tc trung bnh ln hn CIR hoc kch thc ln hn CBS s khng tha mn CIR v c th b hy b hoc nh du mu vng ty thuc vo cc khung dch v c tha mn EIR hay khng. CIR c th nh hn hoc bng vi tc ca UNI. Nu c nhiu thuc tnh bng thng c p dng ti cng mt UNI th tng ca cc CIR phi nh hn hoc bng vi tc ca UNI. Trng hp CIR bng khng c ngha l dch v c cung cp khng c cam kt v hiu nng hay ni khc dch v c cung cp vi n lc ti a. EIR l tc ln nht ln hn hoc bng vi CIR ti cc khung c chuyn i khng c mc tiu v hiu nng. Cng tng t nh CIR th EIR cng ch l tc trung bnh v cc khung pht i vi tc ca UNI. EBS l kch thc ln nht m khung dch v c th c gi i v khng tha mn n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 63
EIR. Cc khung dch v vi tc trung bnh ln hn EIR hoc kch thc ln hn EBS c coi l khng tha mn EIR v c th b loi b hoc nh du m ty thuc vo dch v ang c cung cp. EIR nh hn hoc bng vi tc UNI. Khi EIR khc khng, EIR ln hn hoc bng CIR.
MEF mi ch a ra khi nim trn l thuyt ch cha thc hin trn cc thit b ca cc hng khc nhau. Trn thc t c rt nhiu thit b phn cng ca cc hng khc nhau vi cc dch v mng lp 2 cho ti cc ng im - im n gin. S phc tp cng tr thnh vn ln khi dch v c thc hin trn nhiu nh mng khc nhau. V th cc nh cung cp dch v phi thc hin kim tra thuc tnh bng thng a ra cc cam kt v cp dch v (SLA) cho khch hng.
3.3.3 Cc tham s hiu nng
MEF nh ngha cc tham s nh gi hiu nng cht lng dch v. Bao gm bn tham s l kh dng, tr khung, Jitter v t l mt khung. + kh dng: kh dng c din t thng qua mt s thuc tnh dch v nh sau: - Thi gian kch hot dch v ti UNI: l thi gian tnh t lc bt u c yu cu mt dch v mi hoc sa i dch v cho ti lc c p ng a vo s dng dch v . Thi gian kch hot dch v Ethernet trung bnh ch mt vi gi, ngn hn rt nhiu so vi vi ngy hoc vi thng vi cc dch v truyn thng khc. n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 64
- Thi gian trung bnh phc hi UNI: L thi gian tri qua tnh t lc UNI khng hot ng (c th do s c xy ra) ti lc c phc hi v tr li hot ng bnh thng. - Thi gian kch hot dch v trn EVC: L thi gian tnh t lc bt u c yu cu mt dch v mi hoc sa i dch v cho ti lc dch v c kch hot v a vo s dng. Hay c th hn, khong thi gian ny c tnh t lc bt u c yu cu mt dch v mi hoc sa i dch v cho ti khi tt c cc UNI trn EVC u c kch hot. Vi mt EVC a im, dch v c coi l sn sng c truyn khi m tt c cc UNI thuc v EVC c kch hot v hot ng. Tt c cc dch v Ethernet u c cung cp cho khch hng thng qua cc EVC. - Thi gian trung bnh phc hi EVC: L thi gian tri qua tnh t lc m EVC khng hot ng (c th do s c xy ra) ti lc n c phc hi v tr li hot ng bnh thng.
Hnh 3-13. S phn chia tr khung
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 65
+ tr khung: L thi gian k t thi im bit u tin ca khung dch v i vo UNI u vo, cho ti lc bit cui cng ca khung c nhn xong ti UNI u ra. y l mt tham s quyt nh v c tc ng quan trng i vi cht lng dch v c bit i vi cc ng dng thi gian thc nh thoi, video. Thi gian tr khung c phn thnh ba phn A, B, C nh hnh 3-13. tr A v B ph thuc vo tc lung d liu ti UNI, v kch c khung dch v Ethernet. V d, nu nh tc d liu qui nh ti UNI bng 10 Mbit/s v kch c khung l 1518 bytes th c A v B u bng 1.214 ms ti c hai u thit b khch hng CE. C l lng tr truyn ti d liu qua mng Metro Ethernet. N c nh cung cp mng m t theo kiu thng k u n sau tng khong thi gian. Xem xt cho trng hp truyn khung gia hai UNI vi tc 10Mbit/s, trong khong thi gian 5 pht c 1000 khung c truyn v tr ln nht trng hp ny l 15ms, hay ni cch khc C = 15ms. tr khung bng tng ca A, B v C. Theo gi thuyt trn, vi tc ti hai UNI l 10Mbit/s, th A = B = 1.214ms. Nh vy tr khung tng cng l 17. 43ms. + Bin ng tr (Jitter): l mt tham s quyt nh cho cc ng dng thi gian thc nh in thoi, video IP. Cc ng dng thi gian thc ny yu cu tr thp v c gii hn m bo cht lng. Vi cc ng dng d liu, Jitter cng c nhng nh hng nht nh. Bin ng tr c nh ngha l s hay i tr ca mt tp cc khung dch v. Bin ng tr c th c p dng cho tt c cc khung dch v c truyn thnh cng trong khong thi gian T tng ng vi mt lp dch v xc nh ca EVC im im. Bin ng tr c th c tnh ton trong khi o tr khung. Trong qu trnh tnh ton tr khung, ta phi s dng cc mu tr khung v gi tr bin ng tr n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 66
c xc nh bng php tr gia khung c tr ln nht trong s cc khung ly mu (hay ni cch khc l gi tr tr khung) v khung c tr nh nht. M t ngn gn vic tnh ton bin ng tr bng cng thc di y: tri khung = tr khung tr nh nht trong s cc tr ca cc khung ly mu. Ta ly ngay v d tnh ton trn cho hai giao din 10Mbps, vi gi s trong s cc khung ly mu, gi tr tr nh nht tnh ton c l 13ms. Nh vy bin ng tr l: 17.43-13 = 2.43 ms. + T l mt khung: T l tn tht khung c nh ngha l t l phn trm s khung dch v tun th tc thng tin tha thun song khng c truyn i gia cc UNI trong mt khong thi gian cho trc. Hin nay MEF mi ch a ra nh ngha v t l tn tht khung cho cc kt ni EVC im - im. T l tn tht khung cho EVC im - im c xc nh theo cng thc sau: L = [1-a/b] x 100 Trong : L l t l tn tht khung, a l s khung c chuyn n ch thnh cng v b l tng s khung c gi t ngun. V d, c 1000 khung dch v c truyn t UNI ngun ti UNI ch trong khong thi gian 5 pht. Trong , c 990 s khung gi i l c truyn ti ch thnh cng, nh vy t l tn tht khung trong trng hp ny s l: [1-990/1000]x100 = 1%.T l tn tht khung c cc tc ng khc nhau ti cht lng dch v, ph thuc vo kiu dch v, vo cc giao thc lp cao hn m dch v s dng. T l tn tht 1% l chp nhn c vi dch v thoi qua IP (VoIP), song nu mt 3% th khng th chp nhn c. Cc ng dng truyn theo lung c th cho php nhiu mc tn tht khc nhau, v c b li bng cch iu chnh tc truyn dn khi pht hin mt gi. Cc ng dng da trn giao thc n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 67
TCP nh trnh duyt Web HTTP cho php nhiu mc tn tht v n truyn li gi b mt khi pht hin ra c mt gi. Tuy nhin, nu nh t l mt gi ln th nh hng xu n cht lng dch v ca khch hng. Mng Ethernet th CE CE CE EVC im-im UNI 2 UNI 1 1000 khung 990 khung
Hnh 3-14. V d v mt khung trong EVC im-im.
3.3.4 Nhn dng lp dch v
Cc mng MAN-E c th a ra nhiu lp dch v khc nhau nhn dng thu bao thng qua nhiu nhn dng lp dch v (CoS ID) nh: cng vt l, CE-VLAN CoS (802.1p), DiffServ/IP TOS. Nh cung cp dch v s phi ch ra cc tham s lu lng (v d CIR, EIR) cho mi lp dch v. Mi lp dch v s a ra cc mc hiu nng khc nhau nh ch ra trong cc tham s hiu nng cho mi lp dch v (tr, jitter v t l mt gi). Nu mt nh cung cp dch v h tr nhiu lp dch v gia cc UNI th cc tham s hiu nng v lu lng phi c ch r cho mi lp. Di y l cc nhn dng lp dch v. n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 68
+ Cng vt l: Trong trng hp ny mt lp dch v n c cung cp cho mi cng. Tt c lu lng vo v ra c cng mt CoS. y l trng hp d trin khai nht, tuy nhin cng t linh hot nht. Nu khch hng cn h tr nhiu lp dch v cho lu lng th phi c cc cng vt l ring bit, mi cng cung cp mt CoS. Mt b cc tham s lu lng v hiu nng c p dng cho trin khai da trn cng vt l, v d mt b CIR, CBS, EIR v EBS cho giao din vt l v tr, Jitter v tn tht khung cho dch v. + CE-VLAN CoS (8.2.1p): L cc bit u tin trong nhn IEEE 802.1Q thm vo khung khung dch v. nh dng khung truyn ti ca VLAN 802.1Q nh hnh 3-15.
Hnh 3-15. nh dng khung VLAN Nh vy c th c 8 lp dch v, nu nh cung cp dch v h tr VLAN CoS xc nh lp dch v th nh cung cp phi ch r cc tham s bng thng v thm s hiu nng cho mi CoS. + Lp dch v c th da trn u tin pht hoc chuyn tip, v d cc khung dch v vi CE-VLAN CoS 7 c chuyn tip trc cc khung dch v vi CE-VLAN CoS 6. CoS cng c th c dng phc tp hn vi cc ch DiffServ. V d CE-VLAN CoS 6 c ch n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 69
DiffServ EF PHB, CE-VLAN CoS 5/4/3 c ch DiffServ AF PHB vi CE-VLAN CoS 5 c kh nng b hy gi thp hn v CE-VLAN CoS 3 c kh nng b hy cao nht. trn, EF PHB v AF PHB l hai loi PHB (Per-Hop Behaviour), PHB l 6 bit gi tr c m ha thnh 8 bit cha trong trng DS (Differentiated Service Phn ha dch v) trong tiu ca gi tin IP. + Mt dch v Ethernet s dng CE-VLAN CoS xc nh lp dch v c th bo ton hoc khng bo ton cc bit CE-VLAN CoS ca thu bao ti UNI. Cc dch v cung cp bin dch nhn VLAN c th cung cp mt lp dch v vi nhiu gi tr CE-VLAN CoS c gn cho cng mt lp dch v. + Gi tr DiffServ/IP TOS: DiffServ hoc IP TOS c th c s dng xc nh lp dch v. IP TOS thng c s dng cung cp 8 lp dch v xc nh u tin ca gi tin IP. u tin ca gi tin IP tng t nh nh ngha 802.1p trong 802.1Q khi CoS c cung cp da trn u tin chuyn tip hoc pht. DiffServ nh ngha cc PHB cung cp kh nng QoS thit thc hn khi so snh vi u tin chuyn tip n gin ca IP TOS v 802.1p. DiffServ v IP TOS s dng cng trng (byte th 2) trong tiu gi IP nhng ngha ca cc bit l khc nhau. DiffServ cung cp 64 gi tr khc nhau (gi l cc DSCP DiffServ code point) c th s dng xc nh lp dch v. DiffServ gm EF PHB cho dch v tr thp, tn tht gi thp, AF PHB cho cc dch v khng yu cu thi gian thc, CS (Class Selector la chn dch v) cho phn hi tng tch vi IP TOS v ch mc nh DF (Default Forwarding) cho dch v n lc ti a. Khng ging nh CE- VLAN CoS, DiffServ v IP TOS yu cu thit b mng khch hng v nh cung cp kim tra tiu gi tin IP trong khung Ethernet xc n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 70
nh gi tr DSCP hoc TOS. Hu ht cc router v switch Ethernet h tr kh nng ny ngoi tr cc thit b r tin. Nu thit b khng h tr kim tra DSCP trong tiu gi tin th chc nng nh x gia DiffServ, IP TOS v 802.1p phi c thc hin bi thit b c kh nng phn tch IP u hoc cui im dch v xc nh CoS. Cc switch ch cn c kh nng phn loi trng DiffServ/TOS trong tiu gi tin IP. C 64 tham s hiu nng v lu lng c th p dng cho thc hin da trn DiffServ v d cc tng tham s CIR, CBS, EIR, EBS, tr, jitter v tn tht ca 64 mc CoS c nh ngha bi cc gi tr DiffServ. Thng thng 4 chun DiffServ PHB c th c thc hin. Do c th c 13 lp dch v (1 EF, 4AF, 7CS v 1 DF) c thc hin. Ging nh 802.1p, thc hin da trn IP TOS c th to ra 8 lp dch v.
Tm li, thuc tnh lp dch v EVC nh ngha cc lp c a ra qua mt EVC da trn cc tham s: - Nhn dng lp dch v - Tr khung - Jitter - Tn tht khung
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 71
V d thuc tnh lp dch v EVC c th c xc nh nh trong bng 3-1 di.
Tham s lp dch v Gi tr Nhn dng lp dch v CE-VLAN CoS (802.1p) = 6 Tr khung <10 ms Jitter <1 ms Tn tht khung <0.001% Bng 3-1. V d thuc tnh dch v
3.3.5 Chuyn pht khung dch v
Mt EVC cho php cc khung dch v c th trao i gia cc UNI cng kt ni ti EVC . Cc khung ny c th l khung d liu hoc khugn iu khin. C nhiu cch xc nh cc khung c chuyn ti UNI no trong EVC a im. C nhiu tham s lin quan n vic chuyn pht cc khung Ethernet.
C nhng dch v Ethernet chuyn pht ton b cc khung v c nhng dch v gii hn cc loi khung c chuyn pht. Cc nh cung cp dch v phi ch r loi khung dch v no c h tr chuyn pht v loi no khng c chuyn pht. Sau y l mt s loi khung dch v v cch thc chng c h tr. + Chuyn pht khung dch v unicast: Khung unicast c ch ra bi a ch MAC ch. a ch khung unicast c th bit (mng hc c) hoc cha bit. Thuc tnh dch v EVC ny ch r khung dch n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 72
v unicast b hy b, chuyn i hoc chuyn i c iu kin. Nu chuyn i c iu kin th iu kin phi c ch ra. + Chuyn pht khung dch v multicast: IETF RFC 1112 nh ngha khong a ch MAC multicast l t 01-00-5E-00-00-00 ti 01-00-5F- 7F-FF-FF. Thuc tnh dch v ny cng ch r khung dch v multicast b hy b, chuyn i hoc chuyn i c iu kin. + Chuyn pht khung braodcast: IEEE802.3 nh ngha a ch MAC broadcast l FF-FF-FF-FF-FF-FF. Thuc tnh dch v ny cng ch r khung dch v b hy b, chuyn i hoc chuyn i c iu kin. + X l giao thc iu khin lp 2: Thuc tnh dch v ny c th p dng ti UNI hoc cho mi EVC. C nhiu giao thc lp 2 ang c s dng trong mng. Bng 3-2 lit k mt s giao thc chnh ang c s dng hin nay. Ph thuc vo dch v c a ra, nh cung cp c th x l hoc hy b cc giao thc ny ti UNI hoc chuyn thng ti EVC. Nh cung cp dch v cng c th hy b hoc truyn tunnel i qua EVC.
Giao thc a ch MAC ch Khung iu khin MAC 802.3x 01-80-C2-00-00-01 LACP 01-80-C2-00-00-02 Nhn thc cng IEEE 802.1x 01-80-C2-00-00-03 GARP 01-80-C2-00-00-2X STP 01-80-C2-00-00-00 Giao thc multicast cho ton b cc bridge trong LAN 01-80-C2-00-00-10 Bng 3-2. Cc giao thc iu khin lp 2 n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 73
Thng thng ton b cc dch v Ethernet h tr cc khung dch v unicast, multicast v broadcast. Mt dch v E-LAN s h tr hc a ch v unicast. Cc khung Ethernet cha bit a ch unicast, multicast hoc broadcast s c chuyn ti ton b cc UNI ni ti RVC. Cc khung Ethernet c a ch bit s c chuyn ti mt UNI c MAC c hc.
3.3.6 H tr gn nhn VLAN
H tr gn nhn VLAN cung cp mt b cc tham s quan trng nh hng n cht lng v hiu nng chuyn pht cc khung. Cc khung dch v c th c gn nhn hoc khng gn nhn. Cc cp UNI c th h tr cc loi nhn VLAN khc nhau. V d c UNI ch h tr cc khung dch v c gn nhn trong khi c nhng UNI khc c th h tr c hai loi khung c gn nhn v khng c gn nhn nh hnh 3-16.
Hnh 3-16. H tr gn nhn VLAN n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 74
Vi cc UNI h tr gn nhn VLAN, cc thu bao phi bit loi VLANc h tr v ti u cc nhn VLAN c bo ton hoc chuyn i. + Nhn VLAN khch hng v nh cung cp: Mt nh cung cp c th thm mt nhn VLAN vo khung dch v phn bit cc nhn VLAN ca cc thu bao to thnh ngn xp nhn. C hai loi ngn xp nhn l Q-in-Q (802.1Q-in-802.1Q) v MAC-in-MAC. phn bit nhn VLAN ca thu bao t nhn VLAN ca nh cung cp c chn vo (khi dng Q-in-Q hoc MAC-in-MAC), MEF nh ngha tham s CE- VLAN ID (Customer Edge VLAN ID Nhn dng VLAN pha khch hng) ch VLAN ID ca khch hng. CE-VLAN ID cng cha trng 802.1p, 802.1p c MEF gi l CE-VLAN CoS. + Cc thuc tnh dch v CE-VLAN: MEF nh ngha hai thuc tnh dch v h tr CE-VLAN l bo ton CE-VLAN ID v bo ton CE- VLAN CoS. Nhn CE-VLAN cha c hai trng VLAN ID v CoS nhng dch v c th bo ton mt hoc c hai tham s . - Bo ton CE-VLAN ID: L mt thuc tnh dch v ca EVC xc nh ni CE-VLAN ID c gi nguyn trn EVC hoc b chuyn i. Bo ton CE-VLAN ID cng c ngha rng khng c gii hn vic chn VLAN ID ca khch hng hoc ch c mt s VLAN ID nht nh c s dng trn mt giao din. Bo ton CE-VLAN ID thch hp cho cc dch v LAN m rng bi v cc VLAN ID c th c s dng trong mng ca khch hng v c bo ton. Bo ton c th h tr cc khung khng gn nhn v chuyn pht chng trn cng mt EVC. - Bo ton CE-VLAN CoS: l mt thuc tnh dch v ch ra ni cc bit CE-VLAN CoS (v d 802.1p) c gi nguyn hoc n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 75
thay i trn EVC. Bo ton CE-VLAN CoS cng thch hp cho cc dch v LAN m rng + Chuyn i cc VLAN ID: CE-VLAN ID c th chuyn i khi mt UNI h tr gn nhn v UNI khc khng h tr gn nhn. Trng hp ny CE-VLAN ID c dng xc nh EVC ch c ngha ni b i vi mi UNI. MEF nh ngha hai thuc tnh dch v. Mt l chuyn i CE-VLAN ID/EVC cung cp bng nh x gia cc CE- VLAN ID ti EVC. Hai l danh sch UNI cung cp cc UNI kt ni ti EVC. Danh sch UNI ca dch v E-Line gm hai UNI cn i vi E- LAN gm hai hoc nhiu UNI. Khi mt UNI khng h tr nhn VLAN, bt k khung dch v Ethernet no chuyn pht ti s khng c nhn VLAN. Nu UNI pha pht h tr nhn VLAN v cc khung dch v c gi i vi mt nhn VLAN th nh cung cp s loi b nhn VLAn trc khi chuyn pht ti UNI khng h tr nhn VLAN. Vi cc khung i t UNI khng h tr nhn VLAN ti UNI h tr nhn VLAN th nh cung cp s thm nhn VLAN vo theo bng chuyn i nhn VLAN. Bng 3-3 ch ra cc kh nng c th h tr VLAN ti mt UNI. Mt s dch v c th h tr ch mt trng hp trn, c dch v h tr nhiu hn v cho php thu bao la chn.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 76
H tr nhn VLAN Kh nng ca UNI Khng gn nhn Gn nhn Khng / C gn nhn Khng cho php gn nhn VLAN
C
Khng
Khng Chuyn i nhn VLAN C C C Bo ton nhn VLAN Khng C C Bng 3-3. Cc kh nng c th h tr nhn VLAN ti mt UNI
3.3.7 Ghp dch v:
Ghp dch v l thuc tnh c dng h tr nhiu EVC trn cng mt UNI. Hnh 3-17 l v d v ghp nhiu dch v.
Hnh 3-17. Ghp nhiu dch v vi cc EVC im-im n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 77
Trong v d, UNI A l giao din Gigabit Ethernet h tr ghp nhiu dch v. Cc UNI B, C v D l giao din 100Mbps. Ti UNI A c 3 EVC im-im l EVC1, EVC2 v EVC3. S dng ghp dch v ti A trnh c vic phi s dng cc giao din vt l khc nhau. Bi v ch c mt EVC ti mi UNI B, C v D nn cc UNI ny khng cn thit phi h tr ghp dch v v c th c hoc khng h tr nhn VLAN ty theo cc dch v h tr v yu cu ca thu bao. Trong v d, trn EVC1 gi s cc khung dch v t UNI A h tr gn nhn ti UNI B khng h tr gn nhn th nh cung cp dch v s loi b nhn CE-VLAN khi cc khung i t UNI A ti UNI B v thm nhn CE-VLAN vo cc khung gi t UNI B v UNI A.
Li ch ca ghp dch v: Ghp dch v cho php mt UNI h tr nhiu EVC. Ghp dch v c cc u im sau: + Chi ph thit b thp: Cho php gim ti thiu s cng trn router hoc switch ca thu bao v tng mc s dng ca cc cng. Do lm gim chi ph cho thit b ca khch hng + Gim thiu khng gian, ngun v dy cp: So vi s dng nhiu cng vt l, ghp dch v gim thiu s lng rack v ngun cung cp cho thu bao, ngoi ra cn gim c cp kt ni gia cc thit b. + D dng kch hot dch v mi: Ghp dch v cho php thit lp EVC mi m khng cn ti tn ni lp t thit b v kt ni cp.
Nh vy cc dch v c cu trc t nhng thuc tnh trn bng cch la chn cc thuc tnh v p dng cc tham s khc nhau.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 78
3.3.8 Gp nhm v vn an ninh mng
Trong cu trc khung ca 802.1Q c mt trng 12 bit l VLAN tag. Nh vy c ti a l 4096 VLAN cho mt min lp 2. Vi tnh nng gp nhm, c nhiu hn mt CE-VLAN c nh x vo mt EVC ti UNI. Khi tt c VLAN u c nh x vo mt EVC th EVC c thuc tnh gp nhm tt c trong mt (All to one Bundling). Mng Metro Ethernet cung cp mng ring o lp 2 (layer 2 VPN) nn nhng vn an ninh tn ti ti lp 2 ny nh: T chi dch v (DoS: Denial of Service), trn ngp MAC (MAC flooding) gi mo a ch MAC (MAC spoofing) cn c bit quan tm.
3.4 V d mt s dch v
3.4.1 Dch v truy cp Internet
Khch hng lun mun nng cao tc kt ni Internet h tr cho mc ch kinh doanh ca h. Mt EVC c th cung cp kh nng kt ni mng ni b ca khch hng ti POP ca mt ISP. Dch v truy nhp Internet thng dng nht l s dng mt EVC im-im nh hnh 3-18. n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 79
Hnh 3-18. Truy nhp Internet qua mt EVC im-im
Trong trng hp n gin nht, cc khung khng gn nhn c th c dng ti mng pha khch hng. Mt thu bao c th s dng BGP cho nhiu v tr ti hai hoc nhiu ISP. Trng hp ny, thu bao phi s dng dch v E-Line cho mi ISP. Nu thu bao mun dng cng mt UNI h tr c truy nhp Internet v kt ni Extranet th cc EVC ring bit s ng dng.
Ti UNI pha ISP thng s s dng ghp dch v. Nh trong hnh v gi s UNI ca ISP c tc 1Gbps trong khi cc UNI thu bao ch l 100Mbps. Trong trng hp ny ti UNI 1 v 2 khng c ghp dch v, ghp dch v ch cn thc hin ti UNI 3 ca ISP. Do UNI 1 v 2 c hai ng kt ni Internet ring ti POP ca ISP.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 80
3.4.2 Dch v LAN m rng
Cc thu bao vi nhiu v tr khc nhau trong phm vi mt thnh ph thng c nhu cu kt ni cc v tr li thnh mt mng nh mng LAN cng truy nhp ti nguyn nh my ch v cc thit b lu tr. Mt mng LAN m rng s kt ni cc mng LAN khch khng nhng v tr khc nhau m khng cn bt k nh tuyn trung gian no gia cc UNI. Trong mt vi trng hp phng php ny n gin v r tin hn phng php nh tuyn mc d n khng thc s tt cho cc mng cc ln.
kt ni ch gia hai v tr th c th dng mt kt ni E-Line im im. kt ni nhiu hn hai v tr th c th s dng nhiu E-Line hoc mt E-LAN.
V LAN m rng c th s dng kt ni switch ti switch nn yu cu phi c truyn dn trong sut hn truy cp Internet. V d thu bao c th mun chy STP gia cc v tr mng ca h do yu cu dch v phi h tr truyn tunnel cc BPDU (Bridge Packet Data Unit). Nu cc VLAN c s dng trong mng khch hng th dch v cng phi h tr cc nhn VLAN. Khch hng c th s dng mt E-LAN kt ni ton b cc v tr v truyn ti tt c cc VLAN nh hnh v. n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 81
Hnh 3-19. LAN m rng s dng dch v E-LAN
Mi UNI s h tr bo ton CE-VLAN ID v CE-VLAN CoS, cc bit nhn VLAN v 802.1p c gi nguyn bi nh cung cp. Trng hp ny mng ca nh cung cp nh mt on Ethernet vi bt k v tr mng khch hng no cng c th tham gia vo VLAN. u im ca phng php ny l thu bao c th cu hnh CE-VLAN gia cc v tr m khng cn ph thuc vo nh cung cp dch v.
3.4.3 Dch v Intranet/Extranet L2VPN
Cc dch v Ethernet c th cung cp la chn tt cho cc kt ni Intranet c nh tuyn ti cc v tr xa v kt ni Extranet ti i tc. Nh trn hnh 3-20, HQ (Headquarters) l tr s chnh kt ni ti cc v tr khc nhau. HQ kt ni ti chi nhnh bng kt ni Intranet v kt ni ti cc i tc v nh cung ng khc bng kt ni Extranet. Cc giao din ca router ti HQ n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 82
kt ni ti mng nh cung cp dch v s dng mt UNI vi ghp dch v v h tr ba kt ni EVC im-im.
Kt ni Extranet nh trn c th c dng kt ni ti nhiu i tc kt ni vi mng MEN nh cc nh cung cp ng dng, cung cp dch v qun l, cung cp dch v lu tr
Hnh 3-20. V d Intranet/Extranet L2VPN
So vi cc mng IP VPN qua Internet, s dng cc EVC c nhng u im sau: + Cc EVC mang tnh ring t v bo mt hn cho php cc thu bao trnh c chi ph cho mt mng IP VPN phc tp yu cu nhiu kt ni qua mng Internet cng cng. n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 83
+ Cc EVC c th cung cp bng thng rt ln h tr cc ng dng yu cu bng thng rng. Lp t cc kt ni EV c th hiu qu hn v chi ph so vi tng dung lng truy nhp Internet. + Cc EVC c th cung cp hiu nng cao hn bao gm tr thp v t mt gi hn. c bit vi cc ng dng Extranet, cc ng dng ngun bn ngoi hiu nng truyn ti l rt quan trng.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 84
Kt lun chng III:
Chng ny trnh by v cc dch v c bn theo nh ngha ca MEF, gm ba dch v kt ni c bn l E-Line, E-LAN v E-Tree theo cc EVC im-im, EVC a im v EVC im gc-a im. Chng ny cn gii thch cc tham s v thuc tnh dch v c lin quan n tha thun dch v SLA.
Trong chng tip theo chng ta s tm hiu s lc v tnh hnh trin khai mng MAN-E ca VNPT.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 85
CHNG IV - TNH HNH TRIN KHAI MNG MAN-E CA VNPT
4.1 Mng th bng rng u tin ca Vit Nam
D n Mng th bng rng u tin ca Vit Nam hon thnh v chnh thc hot ng ngy 25/04/2005 ti TP.HCM. Mng c xy dng da trn s kt hp gia cng ngh truyn ti RPR/DPT (Resilient Packet Ring/Dynamic Packet Transport) v cng ngh chuyn mch nhn MPLS ang c quan tm hng u hin nay. y l mng hin i theo m hnh Mng th th h mi (Next Generation Metro Network).
Mng c kh nng truyn ti bng thng rt ln v cho php cung cp cc giao din Ethernet tc cao ln n Gigabit ti tn tng vn phng, tng doanh nghip, ta nh, khu dn c cao cp, ni nhu cu v vic lin kt trao i thng tin ni b gia c quan u no vi cc chi nhnh, cc c s khc trn phm vi a l rng ln v tch bit c quan tm.
im ni bt trong d n l vic p dng cng ngh RPR/DPT trn cc H thng nh tuyn MPLS thng minh. Cng ngh RPR cho php h thng trin khai trn cc mch vng cp quang trong thnh ph c kh nng bo v chuyn sang ng d phng khi xy ra s c trn ng kt ni chnh, thi gian chuyn ng l rt nhanh 50 ms, mc thi gian hin rt kh t c trn cc h thng nh tuyn thng thng. Gii php l s kt hp kh nng sn sng cao ca cng ngh RPR vi cc tnh nng nh tuyn thng minh ca n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 86
H thng nh tuyn ca Cisco nh m bo cht lng dch v (QoS) cng cc tnh nng mi nht ca cng ngh MPLS nh ATOM (Any Transport over MPLS). Cc tnh nng cao cp trn p ng cc tiu ch ngt ngho v bng thng, tc , cht lng cho php trin khai cc dch v cao cp nh thoi, truyn hnh, cc dch v truyn thng hi ngh ca mng th th h mi.
Cc thit b s dng trong mng li s dng cc b nh tuyn vi cng ngh nx10Gbps ca Cisco vi kh nng chuyn mch, sn sng v n nh rt cao. Mng li s dng cc giao din tc STM-16 RTR/DTP nhng cng ngh RPR cho php ti u ha truyn gi trn mng nn tng thng lng trn mng ln ti 5 Gbps thay v ch c 2.5 Gbps nh s dng cng ngh truyn SDH truyn thng. Hnh 4-1. M hnh xy dng mng MAN ca TP.HCM n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 87
Vi gii php mng da trn Gii php Ethernet th ni ting ca Cisco, Bu in TP.HCM c th cung cp cc dch v tng ng nh cc dch v truyn thng nh dch v kt ni knh ring-Leased line, Frame Relay nhng tc ln hn rt nhiu, thi gian p ng yu cu dch v nhanh chng.
Ngoi ra, cc dch v mi nh cung cp mng LAN o cho ngi s dng trong th vi cc m hnh kt ni nh im-ti-im, im-ti-a im rt linh hot. Cc kt ni ny c th thay i bng thng theo yu cu v theo dch v mt cch hiu qu v nhanh chng t Megabit n Gigabit.
Vi cc u im ny, h thng mng th to thnh kin trc mng hi t tch hp nhiu loi ng dng v dch v tin tin nht trn nn IP bng rng nh truy cp Internet bng rng, trung tm d liu mng, mng ring o IP VPN, VoIP, Video on demand, video conference vi u im ni tri truyn thoi, hnh nh, d liu, phn phi ni dung) trn cng mt mng vi cc cht lng dch v u vit mt chi ph thp hn nhiu v u t cng nh iu hnh v khai thc h thng so vi cc cng ngh mng th truyn thng trc y.
Mng th bng rng ny c th d dng kt ni vo mng dch v khc nh DSL, thoi th h mi, Internet hin c ca Bu in TP. H Ch Minh cng nh VNPT.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 88
4.2 Tnh hnh trin khai MAN-E ca VNPT hin nay
Ngy 28/5/2009, Tp on Bu chnh Vin thng Vit Nam (VNPT) k kt hp ng thit k, cung cp v lp t h thng mng MAN-Ethernet cho 10 vin thng tnh, thnh ph vi Cng ty C phn Vin thng Tin hc Bu in (CT-IN) - i tc c y quyn ca nh sn xut thit b Cisco.
H thng mng mi ny s cho php VNPT cung cp nhng dch v s dng giao thc IP th h mi hi t gm d liu, thoi, di ng v video, bao gm c cng ngh hp hi ngh TelePresence ca Cisco.
Mng li ca VNPT s tn dng li th ca nh tuyn Cisco dng 7600, l b nh tuyn mng bin dnh cho cc nh cung cp dch v u tin ca ngnh cng nghip mang li kh nng chuyn mch Ethernet mt cao tch hp, nh tuyn IP/MPLS (chuyn mch nhn a giao thc), v giao din kt ni 10-Gbps (Gigabit/giy), gip cho php cc nh cung cp dch v mang n cho c ngi tiu dng v doanh nghip cc dch v trn mt mng Carrier Ethernet hi t n nht.
Ngy 6/10/2009, CT-IN tip tc c k kt hp ng thit k, cung cp v lp t thit b cho d n xy dng mng MAN-E cho 17 vin thng tnh, thnh.
Cho ti nay, MAN-E v ang c lp t ti 59 tnh thnh trong c nc s dng cc thit b ca Huawei v Cisco. Mt s tnh thnh nh H Ni, TP. H Ch Minh, Hi Phng, Ph Th a vo hot ng cung cp cc dch v mi nh IPTV, MetroNet, FTTH n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 89
KT LUN
Nh vy, n trnh by v nhng cng ngh s dng trong MAN- E v cc dch v cung cp qua MAN-E. Mng MAN-E c th c xy dng t nhiu cng ngh khc nhau nh SONET/SDH, RPR, MPLS, DWDM... Mng MAN-E c u im v tnh linh hot, gi thnh thit b r hn nhiu so vi cc cng ngh TDM truyn thng. V phn dch v, n trnh by mt s dch v c bn c MEF nh ngha nh E-Line, E-LAN v E-Tree.
Ngoi ra n cng tm hiu v vic xy dng mng MAN-E ca VNPT. Hin nay Vit Nam, VNPT v ang trin khai MAN-E rng khp cc tnh thnh, mt s tnh thnh a vo khai thc s dng vi cc dch v nh MetroNet, FTTH, MyTV
Chc chn sp ti y vi s bng n v CNTT v truyn thng, MAN- E s p ng c nhu cu ngy cng ln ca khch hng, nht l cc khch hng l t chc, doanh nghip do nn kinh t ngy cng pht trin hn trc. MAN-E s ng vai tr quan trng trong vic xy dng chnh ph in t. V vy vic tm hiu cc cng ngh hin c v nghin cu cc cng ngh mi l vic lm ht sc cn thit.
n mn hc 2 Tm hiu v mng MAN-E SVTH: Phan Dng Vy Trang 90
TI LIU THAM KHO
1. Metro Ethernet, Sam Halabi, Cisco Press, 2003. 2. Metro Ethernet Services A technical overview, Metro Ethernet Forum, 2003. 3. Gigabit Ethernet for Metro Area Networks, Paul Bedell, McGraw Hill. 4. Ti liu nghim thu dch v xy dng MAN-E cho 10 vin thng tnh thnh nhm 1 thuc tp on VNPT, TT. o kim - Vin k thut bu in, 9/2009. 5. Nghin cu cc tiu chun ca cc t chc tiu chun trn th gii v dch v Ethernet v khuyn ngh p dng Vit Nam, TS. V Tun Lm, ti nghin cu khoa hc m s 98-06-KHKT-RD, 2006.