. LEZIONI 73-75 73. La proposizione completiva con quod 74. La proposizione completiva con quin 7. !l con"i#ntivo in$ipen$ente 1 Rispondi oralmente alle seguenti domande a %#ali mo$i $el ver&o presenta la completiva con quod' ! %#ale tipo $i s#&or$inata ( alternativa alla completiva con quod) la completiva $i *atto con ut o l+in*initiva' " %#an$o si trova la completiva intro$otta $alla con"i#nzione quin' d Come sono costr#iti i ver&i $+impe$imento o $#&&io c,e- se ne"ativi- ,anno la completiva con quin' e C,e cosa si"ni*ica il ver&o dubito se"#ito $all+in*inito) .esitare a/ o .$#&itare s#/' # !l tempo $el ver&o al con"i#ntivo $ella completiva con quin/quominus se"#e la consecutio o ,a valore assol#to' g C,e cosa esprime il con"i#ntivo ottativo' $ Nel con"i#ntivo ottativo a 0#ale tipo $i $esi$erio *a ri*erimento il con"i#ntivo imper*etto' i Da 0#ali tempi ( rappresentato il con"i#ntivo in$ipen$ente $#&itativo' % Quid agam? si"ni*ica .c,e cosa avrei $ov#to *are/ o .c,e cosa $ovrei *are/' & 'asandoti sulla tradu(ione) "ompleta le proposi(ioni in latino usando il *er!o tra parentesi 1 Bene facis --------------- me --------------- . 1ai &ene a$ ai#tarmi. 2adiuvo3 & Utinam pater meus sanus --------------- ! O se mio pa$re *osse sano4 5rimpianto6 2sum3 3 Quid? --------------- nunc te litteras? E c,e' Ti $ovrei inse"nare a scrivere' 2doceo3 + Non ego illi argentum --------------- ? Non avrei $ov#to restit#ir"li il $enaro' 2reddo3 5 Utinam ------------------------- et altera pars! Ma"ari si ascoltasse anc,e l+altra parte4 5a#"#rio6 2audio3 , Non dubito --------------------- tibi id molestum -------------------- . Non $#&ito c,e ci7 per te sia spiacevole. 2sum3 7 Utinam semper prudenter ------------------------- ! O se t# avessi sempre a"ito con pr#$enza4 5rimpianto6 2ago3 - ----------------- ne hostes urbem --------------- ! Ma"ari i nemici non avessero $istr#tto la citt84 5a#"#rio6 2deleo3 . --------------- Regulus --------------- nobis mirabile videtur. C,e 9e"olo sia tornato- ci sem&ra meravi"lioso. 2redeo3 3 /radu"i i seguenti testi d0autore "on "ompleti*e "on quod e quin1quominus 1 Non dubito quin admiratus sis 5C!CE9ONE6. & Quid obstat quominus sit beatus deus? 5C!CE9ONE6. 3 Nec vero dubito quin eitiosum bellum impendeat 5C!CE9ONE6. + !ccidit perincommode quod eum nusquam vidisti 5C!CE9ONE6. 5 "acere non possum quin cotidie ad te mittam litteras 5C!CE9ONE6. , Non multum afuit quin hostes etiam castris epellerentur 5CESA9E6. 7 #pportunissima res accidit quod $ermani venerunt 5CESA9E6. - Non possumus% &caravelli 2igito : ;anic,elli <=>< La ripro$#zione $i 0#esta pa"ina tramite *otocopia ( a#torizzata ai soli *ini $ell?#tilizzo nell?attivit8 $i$attica $e"li al#nni $elle classi c,e ,anno a$ottato il testo RIPASSO LEZIONI 7375 NOME CLASSE DATA . quin alii a nobis dissentiant% recusare 5C!CE9ONE6. . Non dubito quin probaturus sim vobis defensionem meam 5C!CE9ONE6. 13 Nec dubitari debet quin fuerint ante 'omerum po(tae 5C!CE9ONE6. 11 )ercommode accidit quod non adest $aius !quilius 5CESA9E6. 1& 'aud dubium erat% quin cum !equis alter consulum bellum gereret 5L!@!O6. + /radu"i i seguenti testi d0autore "on "ompleti*e "on quod e quin/quominus 1 Nihil impedit quominus id quod maime placeat facere possimus 5C!CE9ONE6. & *e animo meo erga rem publicam bene facis quod non dubitas 5C!CE9ONE6. 3 +paminondas non recusavit quominus legis poenas subiret 5CO9NEL!O NEAOTE6. + !ccedebat quod $alli suos liberos ab se abstractos esse obsidum nomine dolebant 5CESA9E6. 5 Nec aetas impedit quominus agri colendi studia teneamus usque ad ultimum tempus senectutis 5C!CE9ONE6. , )raetereo quod socrus eam sibi domum sedemque delegit% in qua cotidie superioris viri mortis indicia et spolia fortunarum videret 5C!CE9ONE6. 7 *ubitas quin superaturi simus 'annibalem% qui in dies non commeatus% non supplementum% non pecuniam habeat? 5L!@!O6. 5 S"ri*i se nei seguenti testi d0autore 4 indi*idua!ile un augurio1rimpianto 5AR6 "on il "ongiunti*o ottati*o o un du!!io 5276 "on il "ongiunti*o du!itati*o8 poi tradu"i 1 Utinam vere auguraverim! 5C!CE9ONE6. 2 BBBBBB3 & Utinam tibi semper paruissem! C!CE9ONE6. 2BBBBBBBBB3 3 *e pietate !ttici quid plura commemorem? 5CO9NEL!O NEAOTE6. 2BBBBBBBBBBB3 + ,ihi umquam bonorum praesidium defuturum esse putarem? 5C!CE9ONE6. 2BBBBBBBB3 5 Quid de ,arco ,arcello loquar% qui &-racusas% urbem ornatissimam% cepit? 5C!CE9ONE6. 2BBBBBBBBBBB3 , Utinam fecisset! Non supplicium deprecarer% sed praemium postularem 5C!CE9ONE6. 2BBBBBBBBB3 7 Utinam perpetuus esset hominibus pacis amor et civilis concordiae cura! 5C!CE9ONE6. 2BBBBBBBBBBB3 - # me perditum! # afflictum! Quid enim? Rogem te% ut venias% mulierem aegram et corpore et animo confectam? Non rogem? &ine te igitur sim? 5C!CE9ONE6. 2BBBBBBBBBBB3 , /radu"i In di#esa del poeta Ar"$ia > 'unc hominem ego non diligam? Non admirer? Non omni ratione eum defendendum esse < putem? !tque sic a summis hominibus eruditissimisque accepimus% ceterarum rerum studia 3 et doctrina et praeceptis et arte constare. po(tam natura ipsa valere% et mentis viribus 4 ecitari% et quasi divino quodam spiritu inflari. Qua re suo iure noster ille +nnius sanctos appellat po(tas% quod quasi deorum aliquo dono atque munere nobis commendati esse videantur. C &it igitur% iudices% sanctum apud vos% humanissimos homines% hoc po(tae nomen% 7 quod nulla umquam barbaria violavit. &aa et solitudines voci respondent% bestiae saepe D immanes cantu flectuntur atque consistunt/ nos% instituti rebus optimis% non po(tarum E voce moveamur? 0olophonii dicunt 'omerum civem esse suum% 0hii suum vindicant% >= &alaminii repetunt% &m-rnaei vero suum esse confirmant% itaque etiam delubrum eius in >> oppido dedicaverunt/ permulti alii praeterea pugnant inter se atque contendunt. +rgo illi >< alienum% quia po(ta fuit% post mortem etiam epetunt/ nos hunc vivum% qui et voluntate >3 et legibus noster est% repudiabimus? 5DA C!CE9ONE- #R!12#N+ )+R !R0'2!6 attivit &caravelli 2igito : ;anic,elli <=>< La ripro$#zione $i 0#esta pa"ina tramite *otocopia ( a#torizzata ai soli *ini $ell?#tilizzo nell?attivit8 $i$attica $e"li al#nni $elle classi c,e ,anno a$ottato il testo RIPASSO LEZIONI 7375 NOME CLASSE DATA . a Sottolinea i con"i#ntivi in$ipen$enti 54 $#&itativi e > esortativo6. ! %#ale complemento esprime sanctos 5ri"a 46' " C,e tipo $i proposizione s#&or$inata ( quod ... videantur 5ri",e BC6' !l ver&o videor ,a 0#i #na costr#zione personale o impersonale' d Alla *ine $el testo sono contrapposti i pronomi illi 5ri"a >>6 e hunc 5ri"a ><6. A c,i si ri*erisce illi e c,i ( in$icato- invece- con hunc' &caravelli 2igito : ;anic,elli <=>< La ripro$#zione $i 0#esta pa"ina tramite *otocopia ( a#torizzata ai soli *ini $ell?#tilizzo nell?attivit8 $i$attica $e"li al#nni $elle classi c,e ,anno a$ottato il testo