Sleyman Demirel niversitesi

Gzel Sanatlar Fakltesi Hakemli Dergisi

ART-E MAYIS 2011-07






















BAUDRILLARDIN SANAT ANLAYI!I ZER"NE B"R "NCELEME
























Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi Hakemli Dergisi
ART-E MAYIS 2011-07



2










BAUDRILLARDIN SANAT ANLAYI!I ZER"NE B"R "NCELEME



Do. Dr. Ali M. BAYRAKTARO#LU
Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi, Grafik Blm, ISPARTA
Tel: 0246.2113561
e-mail: alibayraktaroglu@sdu.edu.tr

$r. Gr. Arzu TERL"
Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi, Geleneksel Trk Sanatlar Blm, ISPARTA
e-mail: arzuterli@sdu.edu.tr

Fatih CAM
Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi, Sanat ve Tasarm Anabilim Dal Doktora !rencisi,
ISPARTA
e-mail: fcam2019@gmail.com








Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi Hakemli Dergisi
ART-E MAYIS 2011-07



3
ZET
Bu al"mada Baudrillardn sanat anlay" ve a!da" sanatn iinde
bulundu!u durum, d"nrn sanat dnyasnn kurdu!u komplo
metninden hareketle aklanacaktr. Baudrillard bak"n sanat dnyasna
evirdi!inde grd! manzara hi de i ac de!ildir. Tabi burada
bahsedilen a!da" sanat-postmodern sanat, d"nrn de iinde
bulundu!u bat dnyasnn retimidir. Dolaysyla tm yazlanlar bat
dnyas ve bu d"nce dnyasndan beslenen a!da" sanat iin geerlidir.
Fransz d"nr bu al"mada mevcut dnyay anlamlandrrken
iinde bulundu!u bat d"ncesinin geldi!i noktada, sanattaki gere!in ve
anlamn yitirildi!ini belirtir. Baudrillarda gre sanat artk sahip oldu!u
ayrcal! ve amacn yitirmi", baklmak iin de!il tketilmek iin yaplm"
ve yok olmak yerine toplumun tm katmanlarna yaylm" (bu yzden
neyin sanat alanna dhil oldu!unu sylemek artk ok zordur) bir
samalktan teye geememektedir.

Anahtar Kelimeler: Baudrillard, Sanat, Tketim Kltr.


















Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi Hakemli Dergisi
ART-E MAYIS 2011-07



4
ABSTRACT
In this study consists of Baudrillards art opinion and contemporary
arts condition which has been recently is going to be explain by means of
thinkers essay of the conspiracy of arts. When Baudrillard extent his
theory, have a look and see art world, scene is not cheering.
Aforementioned contemporary art is produced by western world that
thinker is member of this world, too. So, all settings written by us in this
study, is valid western world and contemporary art which is to be
nourished by this conseption of world.
According to French theorist, art cease to be validity and reality.
According to Baudrillard, art lost its privilege and goal and is not being
seen but being exhausted . #nstead of extinction, being spread of all social
layers . Therefore art make nonsense of itself.

Key Words: Baudrillard, Art, Consumer Culture




















Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi Hakemli Dergisi
ART-E MAYIS 2011-07



5
1. G"R"!
19. yzyln ikinci yarsndan sonra kendini gsteren tketim kltr,
znde her "eyi tketimin bir objesi haline dn"trerek nesnelere zihinsel
bir boyut kazandrm"tr. Baudrillard, tketim sistemini son kertede
ihtiyaca ve hazza de!il, bir gstergeler
1
ve faklar koduna yasland!n ve
bylece tketim nesnelerinin nesnel amacn yitirdi!ini sylerken tketim
nesnelerinin ihtiya boyutlarndan kp, ki"ileraras stnlk sa!lama
boyutuna geti!ini belirtirken bu kltrn boyutunu aka vurgular (a
Baudrillard, 2010:142). Sistem, bu sreci ba"aryla gerekle"tirmek iinse
kendine yntem olarak medya ve kitle ileti"im aralarn kullanarak her
"eyi sradanla"trr. Bylece sradanla"an nesne ise gerek amacn
yitirmekte ve bir gstergeye dn"mektedir.
Burada belirtilen gstergeden kast (nesnenin gstergesi) nesnenin
gerek anlam d"nda kendisine yklenen prestij ve itibar nesnesi haline
dn"mesidir. Tketim kltrnde nesne ayrt etmeksizin her "eyin
tketilmek zere retilmesidir. Bu konuda Baudrillard di!er tketim
kltrnn bir iinde yer alan di!er nesneler gibi sanat da ii bo" gsterge
olarak nitelendirerek tketim kltrnn altnda ezilen sistem olarak
de!erlendirir. Baudrillardn sanat zerine gr"leri de gerekte tketim
kltrnn bir ba"ka boyutu olarak ortaya kar.
a!da" sanata kadar (19. yzyl ncesi) sanatnn amac gerek
dnyadaki verileri kendi yaratcl!n katarak onu ho"a giden ve her
"eyden nce alcsna estetik bir haz uyandran nesne haline getirmekti.
Baudrillard, modern ncesi zamanlarda Sanatn sahip oldu!u ayrcal!n
mevcut dnya algsyla ilgili oldu!unu dile getirmi" ve bununla ilgili
gr"lerini "u "ekilde dile getirmi"tir:
Zira dnya ve iindekiler Tanr tarafndan verilmi"ti, do!a Tanrnn
arma!anyd dolaysyla sanatlar Tanrnn yaratt! gzellikleri tasvir
(taklit) edebilen sekin insanlard. Sanat, gerek dnya ile metafizik
arasnda ilgi-ba! kuruyordu. Sanatlar somut-gerek dnyadan soyut

1
Gsterge: Bir kimse iin herhangi bir biimde yada herhangi bir bakmdan bir "eyin yerini tutan
"eydir (ALI$LARdan aktaran GNAY, 2010:17)
Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi Hakemli Dergisi
ART-E MAYIS 2011-07



6
dnyaya pencere aabilen ayrcalkl ki"ilerdi. Modern zamanlarda ise
sanatn a"kn (transcendental) yn, dnyay farkl yanstacak zelli!i
a!da" sanat la kaybolmu"tur (c Baudrillard, 2010:113).
a!da" Sanat gerek sanatla ba!lar kopartm" ve asl amac olan
dnyay alglamak ve ona ba"kaldrmak boyutunu geerek sistemin bir
paras olmu"tur. Bu sebepten sanat artk Baudrillard tarafndan i"levi
soyutlanan nesne olarak adlandrlr. Artk hibir anlam olmayan sanat
gerek nesne olma zelli!inden ziyade ikinci i"levini yerine getirmektedir.
Bu i"lev ise Baudrillarda gre ki"inin bu dnya d"nda zihinsel bir "ekilde
olu"turmaya al"t! ikinci bir dnya olarak grlr (b Baudrillard, 2010:
107). Bylece tm dikkatini maddeye-e"yaya ynelten sanat kendini
besleyen de!er, kadim zamanlarda ilahi ya da do!al niteliklerin
egemenli!i altnda iken modern zamanlarda
23
niceli!in egemenli!i de!eri
de ku"atm", dolaysyla da ayrcal!n kaybetmi"tir (c Baudrillard,
2010:113).

2. SANATTA "MGE KAVRAMI
Baudrillard a!da" sanatn artk bir imge d"man oldu!unu
savunurken onun bir simlasyon
2
haline dn"t!n belirtir. Artk
sanat, iinde hibir anlam barndrmayan ve sadece gsteren boyutunun
olup, gsterilen boyutunun olmamas halidir. nk a!da" sanat artk
sadece biim dzleminde sorgulanrken, ierik dzleminde hibir soruya
cevap veremez hale gelmi"tir. Baudrillard sanatn anlamsz bir hal almasn
Sanatn Kurdu!u Komplo adl eserinde de onun anlamszl!n
hipergerekli!i
3
ile aklar:

2
Simlasyon: Bir ara, bir makine, bir sistem, bir olguya zg i"leyi" biiminin incelenme,
gsterilme yada aklanma amacyla bir maket yada bir bilgisayar program aracl!yla yapay bir
"ekilde yeniden retilmesi (d Baudrillard, 2010:8).
3
Hipergereklik: Gemi"-gelecek, zihin-beden, ben-teki, birey-toplum, izleyici-sahne, yazar-okur
gibi kavramlar aras ztlklarn anlamn yitirdi!i, dolaysyla gerek (real, original) ile gerek
olmayan (sanal, kurgusal, fictive ) arasndaki farkn bulankla"t! bir durumdur
(reklamdili.blogspot.com).

Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi Hakemli Dergisi
ART-E MAYIS 2011-07



7
Gereklik giderek daha gereki bir "ekilde srdrlr ve bu olay byle
srdrlp gtrlrse bunu d" gcmz harekete geirmeyen bir
simlasyon olarak nitelendirebiliriz. O yzden her imgenin dnyann
gerekli!inden bir "eyi alp gtrmesi, her imgede dnyaya ait olan
izlerden bazlarn silinmesi gerekmektedir, ancak bu i" gerekli!i yok
etme boyutlarna getirilmemeli, gerekli!e ait tm gstergeler eksiksiz
bir "ekilde sunularak gereklik yok edilmemeli yani gereklik konusunda
braklan bo"luklarn d" gc tarafndan doldurulmasna izin verilmelidir
(Baudrillard, 2005).
Artk a!da" sanatta yer alan imgeler ki"ide hibir anlam ifade
etmemektedir. nk bu imgeler gerek dnyada hibir anlaml varl!a
gnderme
4
yapmamakta, aksine kendileri bizzat gnderme yapacaklar
varlklarn yerini almaktadrlar. Baudrillard, imgeler artk gerekli!i
yanstan bir ayna de!il, gere!in yerini alp onu hipergerekli!e
dn"tren "eylerdir derken tam da bu duruma aklk getirir. Yani imge
ortada gerek bir nesne olmad! iin hibir anlam ta"mamakta bizzat
kendisi gere!in yerini alarak bir simlasyona dn"mektedir. Sonunda ise
rlplak kalan imge Baudrillardn ifadesiyle sanal bir gerekli!i tm
ayrntlaryla yanstmakta ve d" gcnn yitirilmesine sebep olmaktadr.
Bylece gereklik de ba"arl bir "ekilde sistem tarafndan yok edilmi" olur
(Baudrillard, 2002:12).
Baudrillard, sanattaki anlamszl! bir de sanattaki hiilik
gstergeleriyle aklar. Bu gstergeler aslnda imgelerin kulland!
gstergelerden farkl de!ildir. Hiilik ise gstergelerin bo"lukta yzmesi ve
hibir anlam olmamas durumuyla aklanabilir.
Sanat gstergelerinin anlamszla"trma srecini Baudrillard tarafndan
bir tr pornografik d"nce ile ili"kilendirilebilir. Baudrillard, Sanatn
Kurdu!u Komplo ba"lkl eserinde bu durumu "u "ekilde zetler:
Her yeri sarp sarmalayan pornografi duyma d"ncesine nasl bir son
verdiyse a!da" sanatta illzyon reme arzusuna bir son vermi"tir.
Pornografi insanda arzu adna ne varsa alp gtrmektedir. Tm
arzularn su yzne kmas ve gerekle"tirilmesinden sonra "imdi de
cinsellik tesi yani gstergeler ve imgelerle tm srlar ortaya kartlan
ve aklanmadk bir noktas braklmayan cinselli!e tm gizemini yitiren
bir cinsel ya"ant srdrmeye ba"ladk. Burada kullanlan cinsellik tesi

4
Gnderme: bir yaptn ba"l!n yada bir yazarn adn anlakla yetinmek (Aktulum, 2011:435).
Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi Hakemli Dergisi
ART-E MAYIS 2011-07



8
deyimi arzu illzyonuyla de!il, hipergerek imgelerle ilgilidir (Baudrillard,
2005).

Burada Baudrillard sanattaki hili!i de aklamaktadr. Bu durumda
sanattaki gerek gstergeler tm estetikli!ini ve anlamn yitirmi" ve
gerekten daha gerek bir hal alm"tr. Anlatlmak istenen durumu ve
gizemi pornografik boyutta o kadar sergilemi"tir ve tm derinli!i a!a
karm"tr ki artk o sanat eseri zerine d"nlecek hibir "ey
braklmam"tr. Bylece gereklik yerini hipergerekli!e brakt! iin
sanattaki illzyon da ortadan kaybolmu", yerini simlasyona brakm"tr.
Oysaki illzyon gere!i saklayarak farkl "ekillerde ortaya koymaya ve
eserin farkl bir bak" asyla anlamlandrlmasna sebep olurken sanattaki
simlasyon tm gere!i ortaya kararak d"nme ve anlamlandrma
yetisini ortadan kaldrm"tr. Gerek dnyann olmad! yerde illzyon,
illzyonun olmad! yerde ise estetikten bahsetmek gle"ir.

3. SANATIN T"CARETE DN!MES"
Baudrillard, gerek sanatla tm ba!larn koparan bu yeni sanat
(a!da" sanat), artk dnyay alglamak ve ona ba"kaldrmak boyutunu
geerek yeni sistemin bir aya!n olu"turur. Sisteme ise kendini tkettirerek
hizmet eder.
Artk sanat eseri sanayi nesnesi durumunu alm" ve i"levselli!ini yok
edip ba"ka yeni de!er gsterge de!erini kazanm"tr. Bu de!er ile
insano!lunun tarih boyunca duygulanma, bakma, seyretme, hatta arnma
gibi etkile"imlerinin yerini sanayi nesnesinin ta"d! "a"rtma ve ayartma
gibi de!erlere brakm"tr. Bu durumda sanat ve esteti!e ait tm kural ve
biimler yadsnm", sanat yaptlar, sanayi nesneleri gibi sergilenmeye
ba"lam"tr. Baudrillard, sergilenme i"leminin galerilerde dikkat ekme
eyleminden teye gidilemedi!ini belirtir.
Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi Hakemli Dergisi
ART-E MAYIS 2011-07



9
Sanatn ticarile"mesini Baudrillard, tketime zg tm alanlarda
ekonomik de!i" toku" de!eri (para), gsterge de!i" toku" de!erine
(prestij) dn"mekle birlikte bu a"amada da kullanm de!erinin de mazeret
olarak ne srld!n belirtmektedir (Baudrillard, 2009:129). Burada
nemli olan bir sanat eserinin (tablonun) yapmnda kullanlan tm
malzemelerin maliyetle"tirilerek (de!i"im de!eri) ve buna eme!inde
eklenip fiyatn ortaya karlmas de!il, sanat eserinin ekonomik de!erinin
yadsnp onun gsterge de!erine dn"trlmesidir. Baudrillard, gsterge
de!erini bir bakma imza feti"le"mesi yle ili"kilendirir. Bir tablo kullanlan
malzeme tr ya da zgnl! ile yaratcl! ne olursa olsun sahip olmas
gereken "ey tablonun altnda yer alan "eydir: #mza.
Bu imza sayesinde tablo bir anlam kazanr ve esere bu yolla
biriciklik zelli!i katar. Ki"iler bu imzaya sahip olmak iin, tpk
koleksiyonculukta oldu!u gibi, ona sahip olmak iin birbirleriyle yar"r ve
ona sahip olan ki"i bu imza sayesinde farkndalk kazanr. Baudrillard
imzann sihirli bir i"leve sahip oldu!unu belirtirken onun tablonun iini de
anlamszla"trd!n vurgular (Baudrillard, 2009: 120). nk imzay atann
tek bir grevi vardr: #mza atmak. Dolaysyla Baudrillard, ki"inin yapt!
tablonun yaratclk ve zgnlk d"nda fra sallamaktan ba"ka bir i"e
yaramad!n belirtir. Fra sallama eylemi ise sadece boyalar tuvale
aktarmaktan teye gidememi"tir. Baudrillard, tablolar arasndaki farkll!
ise sadece fra darbesindeki yaratclkla (izgi-leke-boya akntlar)
ortaya kt!n belirtir (Baudrillard,2009:121). Bu fikrini ise
Rauschenbergin 1957 ylnda yapt! Factum I ve Factum II ba"lkl
tuvalleriyle rneklendirir.


Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi Hakemli Dergisi
ART-E MAYIS 2011-07



10




















Resim 1: Rauschenberg: Factum I ve Factum II (artnet.com).

Burada tablolar yapan ki"i sadece fra darbelerinin vuru"lar
arasndaki fark ortaya koymu"tur. Baudrillard ise bu fark yapsal
ard"klk olarak nitelendirir. Tabloyu yapan ki"i, seri retime uygun bir
"ekilde birbirine ok benzeyen yaptlar reterek, her yaptn
sradanla"trmaktadr. Yaptlar arasndaki fark ise Baudrillard
numaralandrma yntemiyle belirlendiklerini belirtir. Bu yntem ise
yaptlar arasndaki anlamsal ieri!e gnderme yapma d"nda, tamamen
renk, biim izgi yada fra darbelerinin farkl vuru"lar ile aklanabilir. Bu
durumda da Baudrillard sanatn asl amac d"nda dekoratif bir amaca
hizmet etmi" oldu!unu savunur. Bu ki"iler tarafnda ayrmlayc
gstergeye dn"trlen sanat, ki"ilerin ekonomik ve stnlk
yaratmadaki anahtarlarndan biri olmu"tur.
Baudrillard, a!da" sanatn Rauschenberg d"nda iki ba"rol
oyuncusunun da oldu!unu belirtir. Bunlardan biri Andy Warhol, di!eri ise
Duchampdr. Sanatn Kurdu!u Komplo adl al"masnda da bu ki"ileri
her sradan nesneyi sanat nesnesi haline dn"trmelerinden bahsederken
Factum I Factum II
Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi Hakemli Dergisi
ART-E MAYIS 2011-07



11
neyin sanat oldu!unu da belirlemenin g oldu!unu vurgular. nk
a!da" sanatta herhangi bir nesneyi sanat nesnesi yapan "ey mekn
ba!lam ili"kisi iinde olmasdr. Sanat galerilerinde ya da mzelerde
sergilenmesi her e"it nesneyi sanat nesnesi haline getirebilir. Bu da sanat
eseri olarak kabul edilebilecek olan nesnelerin snrn ve e"itlili!ini hzla
arttrr Duchampn sanat eseri olarak nitelendirdi!i bisiklet tekerle!i bir
bisiklet tamircisine gtrd!nde bu sradan bir tekerlek olacaktr. Fakat
onun galeride sergilenmesi onu farkl bir ba!lama sokarak sanat nesnesi
haline dn"trm"tr (Boynudelik, 1999:28).
Ayn zamanda herkesin yapabildi!i adna sanat denen i"lerin
anlamszl!, be" para etmezli!i ortada iken hem sanat, hem sanat adna
retilen ne varsa, ortadan nasl kaldrabilece!ini sorgulayan sanatnn
byk sanat olabilece!i fikrini dile getirir. Bu noktada A. Warhol ve M.
Duchampn al"malar daha anlam kazanr, baz eserler de (Duchampn
1917 ylnda yapt! Pisuar ve elik bisiklet al"mas gibi) d"nrn bu
fikrini do!rudan destekler niteliktedir.

















Resim 2: Duchamp: Pisuar (surrealismus.blogspot.com)


Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi Hakemli Dergisi
ART-E MAYIS 2011-07



12
















Resim 3: elik Bisiklet (moma.org)






















Resim 4: Andy Warhol: Marilyn(amorosart.com)

Baudrillardn da belirtti!i gibi Warholun resimleri herhangi bir
anlama dayandrlmadan sadece o gnlk ya"amn imgelerini kendine
malzeme seerek yapt! rnlerden olu"maktadr (Krause,2005:116).
Warhol iin nemli olan #roniyi kullanarak, ula"lamaz de!ersiz "ekilde
gsterebilirken, kolay elde edilebilen rnleri sanatsal (gya) bir ifade
Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi Hakemli Dergisi
ART-E MAYIS 2011-07



13
iinde sunmaktr. Bunu iin de genellikle seri retimin ve seri retim
nesnelerini kullanr. Warholun "u szleri de bu fikri tamamen destekler
niteliktedir:
Elimi her "eyin yzeyinde gezdiriyorum nk bir tr makine olmak
istiyorum. Resmi yaparken de zerine uzun uzun d"nmem
gerekiyorsa, o zaman yanl" bir "ey yapyorum demektir. E!er
d"nmem gerekmiyorsa o zaman do!rudur (Antmen, 2008:166).

Ama ne acdr ki lmnden 20 yl sonra, dnyada Picassodan sonra
yapt! al"malar en ok alnp satlan ikinci sanatdr. 2006 ylndaki
mzayedelerde, toplam de!eri 199 milyon dolar olan 1010 Warhol eseri
satlm" ve bunlardan 43 tanesi birer milyon dolarn zerinde alc
bulmu"tur (Thompson, 2011:116).
Baudrillard sanattaki gstergelerin gerek anlamn yitirerek birer
simlakra dn"t!nn en gzel kant hi "phesiz Marilyn
tablosudur. Marilyn Morroe, burada sanat ki"ili!inden yada insan
zelli!inden karlarak, bir tr tanraya dn"trlm"tr. Resimdeki
farkl renk kullanmlar ise sadece seri "ekilde retilen resimlere bir farkllk
kazandrmak iindir. Yapt! her al"ma Warholun ke"ke bir makine
olsam szyle e"le"mektedir. nk tm al"malarn anlamsz
objelerden olu"turmakta ve bunlar seri bir "ekilde basmaktadr. Bu kadar
alcsnn bulunmas da imzasnn feti"le"mesine bir rnektir.
Amasz, lsz, i" olsun diye yaplan her "eyin sanat sayld!
modern dnyada, bir pisuar ya da vesikalk foto!rafn sanat eseri
saylamas acaba ne lde do!rudur? Bu dzeysizli!i sorgulayan
Baudrillard, bu konuda herkesin bunu sorgulamasn ve sorgulayan ki"inin
de gerek sanat oldu!unu savunur. Zaten, artk resimler baklmak
iin de!il tketilmek iin yaplr der Baudrillard. Eserlerinde tam da bu
sorguyu gnmz insanna estetik "iddet "eklinde sunan A. Warhol ve M.
Duchamp, Baudrillardn bahsetti!i, sanat dnyasnn kurdu!u komployu
kendi yntemleri ile a!a karm"lardr. Buna kar"n a!da" sanatlar,
komplonun parasdrlar, sanatsal retimden ok, byk tart"ma ve
sansasyonlarla nemli olma yolunu seerler. Ya"am biimi ve marjinalik ile
Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi Hakemli Dergisi
ART-E MAYIS 2011-07



14
popler olmay, geni" kitlelerin ilgi oda! olmay, onlar etkilemeyi denerler
ve genelde ba"arl da olurlar. Modern sanat rettiklerinden ok,
kendisiyle, kendisini retmesiyle gndemdedir. Sanat ve sanat yapt
ticari piyasann maddi kurallarna gre "ekil alm"tr. Ticari nesneden hibir
farklar kalmam"tr. Sanat, byk paralarla alnp satlabilmenin tesinde,
kendisi bizzat sektr haline gelmi"tir. Baudrillarda gre bugn Batda
sanat tek de!er lsnn para oldu!u devasa boyutlardaki e!lence ve
gsteri sanayinin tketim nesnesinden ba"ka bir "ey de!ildir.

4. SONU

Baudrillard, Sanatn Kurdu!u Komplo ba"lkl eserinde a!da"
sanat ve sanatlarn son dnemde geldi!i noktaya ve dzeysizli!i ortaya
koymu" ve bunlara bir aklama getirmi"tir. Bu aklamasnda da sanat
tketim kltrnn oda! haline getirerek iinin nasl bo"altld!n,
anlamszla"trld!n, sradan bir nesne haline getirildi!ini vurgulam"tr.
Baudrillarda gre a!da" sanat dzeysizli!in katmerlisi "eklinde
vurgulanm"tr. nk sanatn artk bir i"levi, de!eri ve anlam ortadan
kalkm" sadece yapsal de!er yasasna gre belirlenen bir nesne halini
alm"tr. Artk sanat ele"tirdi!i dnyann tm de!erlerini kabul etmi" ve
bu do!rultuda retim yapan ki"i haline gelmi"tir. Baudrillarda gre gerek
sanat dnyaya kar" dimdik ayakta duran ve tepkisini sanata yanstan bir
ki"i olmaldr. a!da" sanatta ise nemli olan eserin ne anlatt! ya da ne
"ekilde bir haz duygusu meydana getirdi!i de!il, altnda ta"d! imzann
kime ait oldu!udur. Bu sayede markala"an eser, tketim kltrnn de
tam ortasnda yer almaya mahkm edilmi"tir.
Tketim kltrndeki tek kullanmlk e"yalar, kullan at fikri sanat
dnyasnda da kar"l!n bulmu", yaplann benzeri tekrar tekrar
retilerek, sanat eseri metala"m", trans-estetikle"mi"tir. Baudrillarda
gre, modern sanat, teknik, reklam ya da sradan i"ler arasnda fark
Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi Hakemli Dergisi
ART-E MAYIS 2011-07



15
kalmam"tr. Artk resimler baklmak iin de!il tketilmek iin
yaplmaktadr.
Baudrillard, gnmz sanatlarnn esin kayna!n anlamszlk,
samalk oldu!unu, de!ersizlik ve anlamszlk zerinde her hangi bir hak
iddia edilemeyece!ini syler. a!da" sanat anlamszlk ve samalklardan
olu"tu!unu bu da ki"ide sanata dair tm imgeleri yok etti!ini belirtir.
Sanat konusunda hi bir d"nceye sahip olmadklar iin kendilerini kt
hisseden insanlar, anla"lacak hi bir "ey yok gibisinden bir bo"lu!un iine
sezgisel bir "ekilde ekerek, etkilemeye al"an gnmz sanat
Baudrillarda gre bir komplodur ve izleyiciler de bunun kurbanlardr.
Tm bu d"nce ve tespitlerden sonra Baudrillard sanatn bu
anlamsz, dzeysiz, rpn"lar kar"snda, bir eylem, bir tavr, felsefe,
nermemekte, sadece karamsar bir tablo izmektedir. Soru "u ki; sanat
acaba gerekten iinden klmaz bir kuyuda mdr? Yoksa d"nr iinde
bulundu!u zihin-d"nce dnyasnda k" grememi" midir?















Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi Hakemli Dergisi
ART-E MAYIS 2011-07



16
KAYNAKA

Kitap
AKTULUM, K. (2011). Metinleraraslk/Gstergeleraraslk,
Kanguru Yaynlar, 1. Bask.
ANTMEN, A. (2008). 20. yy. Bat Sanatnda Akmlar, Sel
Yaynclk.
a BAUDRILLAR, J. (2010). Tketim Toplumu, Ayrnt Yaynlar, 4.
Basm, #stanbul.
b BAUDRILLAR, J. (2010). Nesneler Sistemi, Bo!azii niversitesi
Yaynlar, 1. Bask.
c BAUDRILLAR, J. (2010). Fikir Mimarlar Dizisi, Say Yaynlar.
d BAUDRILLAR, J. (2010). Simlakrlar ve Simlasyon, Do!u-Bat
yaynlar, 5. Bask.
BAUDRILLAR, J. (2009). Gsterge Ekonomi Politi$i Hakknda Bir
Ele%tiri, Bo!azii niversitesi Yaynlar, 2. Bask.
BAUDRILLAR, J. (2005). Sanat Dnyasnn Kurdu$u Komplo,
Liberation.
BAUDRILLAR, J. (2002). "llzyon, Yitirilen "llzyon ve Estetik,
Do!u-Bat D"nce Dergisi, Yl:6, Say:19.
BOYNUDEL#K, Z. (1999). Sanat Nesnesi, Mekan-Ba$lam-Anlam
"li%kisi, 99 RG 002.
GNAY, D. (2010). Gstergebilim Ders Notlar, Dokuz Eyll
niversitesi, E!itim Fakltesi, Franszca !retmenli!i Anabilim Dal.
KRAUSSE, A.C. (2005). Resim Sanatnn yks, Literatr
Yaynlar.
THOMPSON, D. (2010). Sanat Mezat, #leti"im Yaynlar, 1. Bask.

Sleyman Demirel niversitesi
Gzel Sanatlar Fakltesi Hakemli Dergisi
ART-E MAYIS 2011-07



17
"nternet
http://reklamdili.blogspot.com/ Eri"im:23.04.2011.

http://www.artnet.com/magazineus/reviews/robinson/robinson12-5-
05_detail.asp?picnum=9 Eri"im:21.04.2011

http://surrealismus.blogspot.com/2010/04/modernizm-ve-
modernizm-sonrasi-algi.html Eri"im:21.04.2011.

http://www.moma.org/collection/browse_results.php?criteria=O%3
AAD%3AE%3A1634&page_number=12&template_id=1&sort_order
=1 Eri"im:27.04.2011.

http://www.amorosart.com/artwork-warhol-marilyn-8045-en.html
Eri"im:27.04.2011.