Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
de comentar con gracia úa determinada situación, algúas veces relacionada con xente famosa:
políticos, artistas, deportistas, etc…
Úa tira diaria, tamén chamada tira de prensa, tira cómica ou simplemente tira (daily strip, nel
sou término orixinal norteamericano) é úa historieta na que se conta úa situación núas poucas
viñetas qu’acostuman a tar colocadas núa fileira horizontal. Poden ser obra d’un dibuxante ou
ter a colaboración d’un guionista y publícanse todos os días ou úa vez por semana en periódicos,
revistas y páxinas d’Internet. As tiras de periodicidá máis corta (diarias) acostuman a tar
debuxadas en blanco y negro debido al ritmo de publicación, anque nalgús casos as tiras dos
domingos acostuman a ser máis grandes y poden ser en color. Dalgúas veces as tiras chegan a
oucupar úa páxina entera.
Anque na mayoría dos casos as tiras son humorísticas, d’ei el sou nome, non sempre son asina.
Tamén se publican hestorias serias nel mesmo formato que nun se poden calificar de cómicas.
Pa ese tipo de tiras úsase el nome “arte secuencial”, acuñao pol dibuxante Will Eisner pa
referirse a os cómics.
Algús exemplos de tiras cómicas son: Little Nemo in Slumberland, Krazy Kat y Mafalda.
1
La Familia Castañón, xente llano de Xixón
É úa tira diaria creada pol dibuxante Ígor Medio publicada nel suplemento de brao del diario La
Nueva España. A tira naceu a finales del mes de xunio de 1997 por encargo del periodista
Javier Cuervo y tía como destino el suplemento La Escalerona. El formato é d’un cuarto de
páxina a lo ancho en blanco y negro, anque tamén viron a luz dalgúas aventuras a páxina
completa.
A familia compóinla el Güelu (bebedor y castrón), el Guaje (adicto a os vídeo xogos), la Mama
(esclava da familia), el Papa (metalúrxico y con pucho) y la Guaja Castañón (adolescente).
Todos os días al llargo dos meses de xuyín y agosto, aparecían nel periódico ralatando sucesos
da vida cotidiana d’úa familia xixonesa que nas vacacióis pasa el máis del tempo na praya ou
viaxando a bordo del sou auto as festas da xeografía asturiana.
A serie tuvo presente durante nove temporadas entre 1997 y 2005 anque a última aventura da
familia apareceu nel exemplar del periódico del día 1 de xuyín de 2006 con motivo d’un
homenaxe a Ígor Medio que muriu nun accidente de tráfico el 24 de xunio d’ese ano y que
formaba parte da que xa tía entregadas pal brao de 2006. Nel ano 2004, el autro fixo úa
recopilación das tiras publicadas y editóu en libro con ellas tituláo Too Castañón. 1997-2004.
2
1. Contesta:
f) ¿Cómo se chama el vehículo qué usa Pinín pa viaxar por Asturias? Descríbelo.
i) ¿En qué periódico y en qué estación del ano se publicaban as aventuras da Familia
Castañón?
¡Aquí temos un brao máis Á familia Castañón! Como todo el mundo sabe é a familia máis
familiar, porque todos os anos agarran y mángansenos nel periódico. Ois mira tú que
cousa
GÜELO:
MAMA:
PAPA:
GUAJA:
GUAJE:
3
3. Traduce al gallego-asturiano estas viñetas de Pinón y Telva:
4
Alfonso Iglesias López de Vívido conocido como Alfonso, foi un dibuxante,
comediógrafo y pintor asturiano conocido polas hestorias de
Telva, Pinón y Pinín.
Naceu en Navia el 10 de xeneiro de 1910. Empezóu a estudiar
arquitectura, pro nun chegóu a acabar a carrera y máis tarde
licencióuse en Ciencias pola universidá d’Uvieu.
A partir de 1931 empezóu a dedicarse al humor gráfico. Os
sous primeiros dibuxos apareceron en periódicos como La Voz
de Asturias y El Carbón. Tamén colaboróu con La Nueva
España, unde naceron os sous personaxes máis popolares:
Telva, Pinón y Pinín. As súas hestorias xuntaronse en 1944
nun libro titulao Aventuras de Pinín, que de Pinón ye sobrín.
Estos personaxes convertironse en todo un símbolo
d’Asturias. Algúas aventuras de Pinín repartíronse en forma
de cromos col chocolate Cibeles y hasta chegaron a ferse
obras de teatro y úa película nel
ano 1979: Las aventuras de Pinín y 4. Contesta:
sus amigos.
Outras das creacióis de Alfonso a) ¿Únde naceu y en qué ano Alfonso Iglesisas López de
foron Pim Coll'Otto y Rufina, una Vívido?
moza de Proacina. Alfonso foi un
dos impulsores da Sociedá
Ovetense de Festexos y del b) ¿Cómo se chaman os tres personaxes máis famosos que
dibuxóu?
popular desfile del Día d’América
en Asturias que se celebra durante
as festas de San Mateo en Uvieu. c) ¿Con qué marca de chocolate regalaban tiras das Aventuras
En 1953 foise vivir a Madrid unde de Pinín?
trabayóu pa diversos periódicos :
El Alcazar, Arriba, Pueblo y a
revista Ama. Anos depós volveu pá d) ¿Qué acto que se celebra durante as festas de San Mateo foi
Asturias pa seguir dibuxando as idea de Alfonso?
aventuras da súa triloxía máis
popular. Muriu en Oviedo nel ano
e) ¿Cómo se titula el libro nel que se recoyen as tiras cómicas de
1988. Pinón, Pinín y Telva?
En Asturias hai tres monumentos a
súa persona. Na súa villa natal,
Navia, un parque foi bautizao en f) ¿En qué periódicos madrileños trabayóu Alfonso?
1997 col sou nome. Ademáis antias
da súa morte colocouse un busto
sou en Uvieu y a finales dos g) ¿En qué conceyos d´Asturias hai algún monumento a
Alfonso?
noventa, na Felguera púxoseye úa
estatua a Pinín nel sou madreñogiro
xunto al sou creador.
5
6. As Aventuras de Pinón, Telva y Pinín. Aquí teis a os personaxes d’Alfonso núa das súas
aventuras. Escribe nos bocadillos lo que tarán decindo ou pensando.
El cómic nun é úa suma tan sencilla como testo + imáxenes, senón un medio híbrido, producto da súa
interacción. Núa tira sempre hai restriccióis d’espacio, polo qu’el testo ten prioridá: en función de lo
qu’ocupe este bloque de testo, incluido ou non nel globo que corresponda, quedará el espacio restante pa
dibuxar. As imáxenes sempre téin que complementar al testo y viceversa; nunca dar a mesma información
a fin d’economizar sito y trasmitir el acción lo miyor posible. Na mayor parte das tiras hai que saber
buscar alternativas pa escoyer a forma narrativa más xeitosa: úa narración con más testo y menos
debuxos, úa narración principalmente gráfica con menos bloque de testo ou úa síntesis das dúas: formas
icónicas y/o onomatopéyicas nas qu’el testo pode ser usao como imaxe y a imaxe como testo.
Ígor Medio.
6
8. Análisis d’un chiste gráfico:
d) ¿Qué dicen, qué fain y qué sinten os personaxes (alegría, tristeza, medo, euforia, noxo,
susto, enfado, disgusto, rabia)? Fíxate na viñeta y di que dicen, fain y sinten os personaxes
d’esta aventura da Familia Castañón.
7
9. Fíxate nel debuxo da portada del libro “Aventures de Pinín que de Pinón ye sobrín” y
contesta:
10. Agora tócaye el turno al libro “ Too Castañón 1997-2004” del que tamen che damos úa
foto da portada:
8
TOO CASTAÑÓN nel occidente d’Asturias
(1997-2004)
b) ¿Qué festa celebra a familia Castañón nesta viñeta? ¿En qué fecha se celebra?
c) ¿Qué comen?
9
a) ¿En qué conceyo asturiano tan os Castañón nesta tira?
c) ¿Qué yes pasa al bolo y al guaje nesta tira? ¿Cómo solucionan el asunto?
10