REPASO COECEMENTO DO MEDIO NATURAL, SOCIAL E CULTURAL TEMA 5: AS ACTIVIDADES ECONMICAS EN ESPAA

1. O SECTOR PRIMARIO: AGRICULTURA, GANDERA E PESCA.

a. Agricultura - Superficie de terras cultivadas en Espaa: 16,2 millns de hectreas (32% da superficie total). - Principais cultivos do secao (mis das tres cuartas partes de terras cultivadas): - Os cereais: salientan o trigo e mais o orxo, que ocupan Castela e Len, Castela A Mancha e Aragn. - A oliveira: ocupa grandes reas en Andaluca. - A vide: predomina en Catalua, Castela-A Mancha, C. Valenciada, Andaluca e A Rioxa. - Cultivos de regado mis espallados son: - rbores froiteiras: ctricos da C. Valenciana. Mazs e melocotns no litoral mediterrneo. - Hortalizas: cultivo en todo o espazo agrcola. Tomates, leitugas e cebolas. - Cereais: millo e arroz. b. Gandara - Principais tipos de gando: o porcino, ovino, bovino e animais de granxa. - Sector porcino: primeiro sector gandeiro. Elaboracin de carne e embutidos. - Gando ovino: crase nas zonas de sequeiro do interior peninsular e o bovino no Norte. Destnase a carne e leite. - Animais de granxa: obtense ovos e carne. Granxas en todo o territorio. c. Pesca Dous tipos de pesca: - De altura: dase en augas afastadas, en grandes barcos factora que conxelan o peixe en alta mar. Pscanse pescadas, anchoas e bacallaus. - De baixura: se realiza preto da costa. Captranse peixes como atn, sardia, ademis mariscos e crustceos.

2. O SECTOR SECUNDARIO: MINARA E PRODUCCIN DE ENERXA. a. A minara. - Pouco importante. - Destaca a extraccin de ouro en Asturias, ferro en Andaluca e estao en Castela e Len. - O sector das rochas e minerais industrais est en crecemento: destaca a produccin de xeso e pedra natural (mrmore, granito e lousa).

b. A produccin de enerxa. - A mayora de enerxa en Espaa provn de enerxa non renovable. Fontes de enerxa non renovables: - Petrleo: a enerxa mis empregada e imprtase case na sa totalidade. Transfrmase nas refinaras. - Gas natural: hai algns depsitos en Andaluca, pero a mayora imprtase a Alxeria. - Carbn: existen minas en Asturias e Castela e Len. - Uranio: cun s depsito en Espaa. Fontes de enerxa renovables: - Auga: a produccin hidrulica localzase, en especial, nas concas do Ebro, Douro, Texo e ros do Norte peninsular. - Enerxa solar: a maiora das plantas solares estn no Sur. - Enerxa elica: previsto un maior desenvolvemento e xa un dos principais pases produtores.

3. O SECTOR SECUNDARIO: INDUSTRIA E CONSTRUCIN. a. A Industria. A actividade industrial en Espaa abrangue: - A transformacin de materias primas en productos semielaborados. - A transformacin de bens de equipo, para producir outros produtos, como maquinaria e ferramentas. Localizacin industrial: - Tradicionalmente, a localizacin da industria dependeu da proximidade as materias primas e fontes de enerxa. - Actualmente adquiriron importancia outros factores como: - Dispoibilidade, cualificacin e o baixo custo da man de obra. - Existencia dunha boa rede de comunicacin e transportes. - Facilidade do acceso informacin e innovacin. - Zonas de maior concentracin industrial: Catalua, Pas Vasco, Comunidade Valenciana e a Comunidade de Madrid. b. A construccin. - Abrangue a edificacin de inmobles e realizacin de obras pblicas. - Durante moitos anos, a construcin foi un sector de grande importancia no conxunto da economa espaola. - Debido crise econmica, a finais do 2008, o valor e o nmero de empregados descendeu moito.

4. O SECTOR TERCIARIO: COMERCIO E TURISMO. a. O comercio Comercio interior - Dentro do pas. - Favorecido por: mellora dos medios de transporte e comunicacins, creacin de grandes superficies, pequeo comercio. Comercio exterior - Realzase con outros pases. -Relacins de Espaa comerciais con: Unin Europea, Estados Unidos e Xapn. b. O turismo - Actividade econmica destacada en Espaa. - 2007, 54 millns de turistas de Reino Unido, Alemaan, Francia e Italia. - Destinos preferidos: Catalua, Baleares, Canarias, Andaluca e C. Valenciana. - Cobra mis importancia cada vez o turismo nacional. Predominan os viaxes de fin de semana e despois as vacacins de vern.

5. O SECTOR TERCIARIO: TRANSPORTES. a. O transporte terrestre. - As vas de transporte estiveron condicionadas polo relevo accidentado da Pennsula. Rede de estradas - O mis empregado. - 6.000.000 km de estrutura radial, concentro en Madrid. Rede ferroviaria - Lonx aprox de 16000 km e estrutura radial. - Moi til en grandes reas urbanas e para desprazamentos a distancias medias. - Futuro: AVE (lia de alta velocidade) que facilitar a comunicacin entre as Comunidades Autnomas en un futuro cos pases da Unin Europea. b. O transporte martimo. - Para o comercio exterior a longas distancias, para trasladar mercadoras pesadas ou perigosas e para o trfico de persoas. - Principais portos: Alxeciras, Barcelona, Bilbao, Tenerife, Cartaxena, Valencia e Tarragona. c. O transporte areo. - Cada vez mis importante en Espaa. - Os grandes aeroportos amplan as sas instalacin para atender a un maior nmero de voos e pasaxeiros.

TEMA 6: A POCA DOS DESCUBRIMENTOS

1. A ESPAA DOS REIS CATLICOS a. O reforzamento da Autoridade Real. - Inicios da Idade Moderna: monarcas europeos imponen a sa autoridade sobre a nobreza xurde un novo tipo de monarqua : o rei exerca o seu poder sobre o territorio e concentraba nas sas mans moitas atribucins monarqua autoritaria. - Reis Catlicos: Isabel de Castela e Fernando de Aragn Gobernaron autoritariamente en todos os reinos hispnicos ags Portugal e imponen a autoridade real e a relixin catlica. Monarcas autoritarios. - Isabel e Fernando crean novos rganos de goberno e de administracin, un moderno exrcito e un numeroso nmero de funcionarios e diplomticos. Tian unha corte itinerante (sen residencia fixa). b. Os Reinos da Pennsula - Comezos s. XV P. Ibrica dividida en catro reinos: Castela, Coroa de Aragn, reino de Navarra e Portugal. No sur reino musulmn de Granada. - O matrimonio de Isabel e Fernando implica a unin de ambos os dous reinos Castela e Aragn en 1479. - Foi unha unin dinstica xa que a Coroa de Aragn e o reino de Castela conservaron as sas propias institucins, leis lingua e fronteiras. - En 1492 Reis Catlicos conquistan o reino musulmn de Granada. - Mis adiante unen as Illas Canarias, Melilla e Orn, no Norte de frica e o reino de Navarra.

2. OS GRANDES DESCUBRIMENTOS XEOGRFICOS a. Causa dos descubrimentos. - Idade Media: crenza de que a Terra era plana e non poda existir nada mis aln do ocano Atlntico. - Finais s. XV: navegantes e aventureiros europeos realizan experimentos, financiados por reis de Portugal e os de Castela: - Avances tcnicos e cientficos (comps, astrolabio, carabela, mapas ocenicos): permiten a mellora da navegacin. - Desexo de enriquecerse e de atopar our para acuar moeda. - A necesidade de atopar novas rutas martimas e comerciais.
b. O Proxecto de Coln. - Portugueses: primeiros navegantes que se dirixiron cara o Sur do Atlntico e conseguen chegar India bordeando a costa africana. - Cristovo Coln: coeca as expedicins portuguesas e buscou apoio no rei de Portugal pero o rexeitou e buscou apoio entn nos Reis Catlicos que accederon. Proporcionaronlle unha nave (Santa Mara) e das carabelas (a Pinta e a Nia), alimentos, armas e case un cento de alimentos. 3. O DESCUBRIMENTO DE AMRICA a. Coln chegou a un Novo Mundo. - As tres naves parten de Huelva en 1492, despois dunha escala nas Illas Canarias e de mis de dous meses de dura travesa, desembarcan na illa de San Salvador (Caribe), pensando que era India. - En 1493, Coln iniciou o regreso e chegou de volta ao porto de Palos. - Anda que realizou tres viaxes a Amrica, morreu sen saber que descubrira un novo continente. b. Confirmacin dun Novo Mundo. - O cartgrafo italiano, Amrico Vespuccio debuxou as novas terras nos seus mapas e por iso pxolles o nome de Amrica.

c. A primeira volta ao mundo. - 1519: Magallns, ao servizo de Carlos I, emprende a primeira volta ao mundo. - Partiu de Andaluca, cruza o oceno Atlntico e bordea a costa de Amrica do Sur ata atopar na Patagonia, o paso