HIZTEGIA 9.

UNITATEA
HITZA planeta izar satelite krater DEFINIZIOA
Berezko argirik ez duen zeruko gorputz solidoa, izar baten inguruan biraka dabilena. Berezko argia duen astroa. Bigarren mailako planeta, planeta nagusi baten inguruan grabitatzen duena. Gainazalean sortutako sakongunea.

ESAPIDEA Norbaiti zerbait leporatu. Kirika egin.

ESANAHIA Errua egotzi. Zelatan egin.

Nire nebari leihoa apurtzea leporatu nion. Ez zen fidatzen semea etxerako lanak egiten zegoenik eta kirika egin zion.

-ARAZI

(ORTOGRAFIA)

Beti idatziko da aditzari loturik. a-z amaitzen diren aditzen kasuan, a bakarra
idatziko da: bota+ arazi= botarazi; atera+arazi= aterarazi,..

-tu/-du amaieran duten aditzen kasuan, desagertu egiten da arazi eranstean: aldatu+arazi=
aldarazi; hartu+arazi=harrarazi,

gogora+arazi hartu+arazi aldatu+arazi jan+arazi lokartu+arazi isildu+arazi jakin+arazi sartu+arazi aditu+arazi bete+arazi

gogorarazi harrarazi aldarazi janarazi lokarrarazi isilarazi jakinarazi sarrarazi adiErazi betearazi

UDAL
Herriaren administrazioa, bere gain duen erakundea, alkatea eta zinegotziak.

Udaltzain
Herriko ordena zaintzen arduratzen dena.

Udalerri
Udalak eskumena duen gunea.

Udaletxe
Udal administrazioaren zerbitzuak dauden eraikina.

Udalbatza
Zinegotziak eta alkateak osatutako batzarra.

HERRIALDEAK Lapurdi Nafarroa Nafarroa Beherea Gipuzkoa Zuberoa Araba Bizkaia

HIRUBURUAK Baiona Iruea Donibane Garazi Donostia Maule Gasteiz Bilbo

HERRITAR IZENAK baionar iruindar donibandar donostiar mauletar gasteiztar bilbotar

baserri herrimin sorterri herrialde hilerri erbeste

herrirekin eratzen diren hitzak: Nekazaritzarako edo abeltzaintzarako lurrak dituen etxea. Herrialdetik urrun egoteak sortarazten duen tristura. Norbait sortu edo jaio den herria edo herrialdea. Herri edo talde bat bizi den lurraldea. Hilak ehorzten diren lekua, kanposantua. Norberarena ez den herri, lurralde edo nazioa.

ESAERA ZAHARRA Plazan barrez, etxean negarrez. Auzoko artoa, etxeko ogia baino hobea. Herrik bere lege, etxek bere aztura. *aztura: ohitura

ESANAHIA Gauzak ez dira diruditen moduan izaten. Ez daukaguna daukaguna baino hobea iruditzen zaigu. Nor bere erara bizi da.

ESAPIDEA Nork bere etxea harrikatu. Inoren etxearen jabe egin. Zazpi etxeko herrian galdu.

ESANAHIA Nor bere buruaren kontra aritu. Besteen gauzetan agindu. Gutxirekin larritu.