VISOKA ZDRAVSTVENO SANITARNA KOLA STRUKOVNIH STUDIJA VISAN, BEORAD

SEMINARSKI RAD
Predmet: ANATOMIJA Tema: DVANAESTOPALANO CREVO (DUODENUM)

Mentor: Prof Dr Sanja Milenkovi

Student: Savi Milica Broj indeksa 30-II /2012

Beograd, decembar 2012.

SADRAJ Uvod .........................................................................................3 Spoljanji izgled ....................................................................7 Odnosi .....................................................................................10 Peritoneum .............................................................................12 Krvni sudovi i ivci ...............................................................13 Literatura ..............................................................................16

Uvod
Tanko crevo (intestinum tenue) je deo kanala za varenje koji se prua od eluca do debelog creva. U tankom crevu se pod dejstvom enzima crevnog soka i enzima sadranih u elijama crevnog epitela, dovrava varenje hrane, zapoeto u elucu i obavlja se apsorpcija hranljivih materija iz crevnog sadraja, dok nepotrebni ostaci bivaju potisnuti u debelo crevo.

Intestinum tenue

Tanko crevo intestinum tenue

Kao i ostali delovi digestivnog trakta i tanko crevo je izgraeno od pet omotaa, od povrine ka dubini to su:

Serozni omota (tunica serosa) Podserozni omota (tela subserosa) Miini omota (tunica muscularis) Podsluzokoni sloj (tela submucosae) Serozni ompta (tunica mucosae)

Tanko crevo intestinum tenue - PODELA Tanko crevo se deli na: Dvanaestopalano crevo (duodenum) Prazno crevo (jejunum) Usukano crevo (ileum)

Duodenum predstavlja nepokretni, a jejunum i ileum ine pokretni deo tankog creva.

Dvanaestopalano crevo - duodenum Poetni, veim delom nepokretni, deo tankog creva koji se prua od eluca (gaster) do praznog creva (jejunum). Dimenzije Kako mu ime kae, dugo je dvanaest palaca ili oko 25cm. Kalibar duodenuma je najvei u poetnom delu, gde iznosi oko 5cm, a zatim opada, idui ka zavrnom delu, gde iznosi oko 3cm.

Spoljanji izgled
Duodenum lei duboko u trbunoj duplji, priljubljen uz sam kimeni stub, u visini prva tri slabinska prljena. Duodenalna vijuga, po svom izgledu podsea na cev, koja tri puta menja svoj pravac pruanja, pa ce na njoj razlikuju tri ugla i etiri dela: 1. Gornji deo (pars superior) 2. Nishodni deo (pars descedens) 3. Donji deo (pars inferior) 4. Ushodni deo (pars ascendens)

Spoljanji izgled
1.Gornji deo (pars superior) ovaj deo duodenuma se naziva ampula ili bulbus duodeni 2.Nishodni deo (pars descedens) silazi vertikalno niz desni bok 1.,2.,3. slabinskog prljena
Na spoju gornjeg i nishodnog dela duodenuma nalazi se gornji ugao duodenuma

(flaxura duodeni superior).

Spoljanji izgled
3.Donji deo (pars inferior) prua se horizontalno s desna u levo, ispred 3. slabinskog prljena. Na spoju nishodnog i donjeg dela duodenuma nalazi se donji ugao

duodenuma (flexura duodeni inferior) 4.Ushodni deo (pars ascendens) penje se od levog boka 3., do levog
boka 2. slabinskog prljena , gde se nastavlja jejunumom. Ushodni deo duodenuma i poetni deo jejunuma zaklapaju otar ugao koji se naziva duodenojejunalni ugao

(flexura duodenojejunalis).
Od flexure duodenojejunalis prua se navie, do desnog stuba dijafragme, m. suspensorum duodeni (Treiz), koji podie duodenojejunalnu fleksuru i fiksira je uz zadnji trbuni zid.

Odnosi
Pars superior duodeni priljubljen je uz desni bok 1. slabinskog prljena. Pozadi gornjeg dela duodenuma
prolaze a. gastroduodenalis, v. portae i ductus choledochus. Ispod gornjeg dela duodenuma lei glava pankreasa. Pars descendens duodeni prednjom stranom u odnosu je gore sa donjom stranom desnog renja jetre i sa dnom une kese. Srednji deo prednje strane nishodnog dela duodenuma ukrta popreni kolon. Pozadi nishodnog dela duodenuma lee desni bubreg, desna nadbubrena lezda i donja uplja vena. Spolja od ovog dela duodenuma nalazi se ushodni kolon, a unutar od ovog dela duodenuma lei glava pankreasa.

Odnosi
Pars horisontalis duodeni lei ispred tela 3. slabinskog prljena. Prednju stranu ovog dela duodenuma ukrtaju
koren mezemterijuma i a. et v. mesenterica superior, dok pozadi njega prolaze desni ureter, aorta, donja upljavena i desni spermatini krvni sudovi. Iznad donjeg dela duodenuma nalazi se glava pankreasa, a ispod njega lee vijuge jejunuma.

Pars ascendens duodeni - ispred se nalaze vijuge jejunuma, a iza se pruaju sudovno ivana peteljka levog bubrega
i levi spermatini krvni sudovi.

Trbuna maramica - Peritoneum

Trbuna maramica je tanka serozna opna koja oblae iznutra zidove trbune i karline duplje, a delimino ili potpuno obavija organe sadrane u ovim dupljama. Ukupna povrina peritoneuma iznosi oko 1,70 m. Duodenum je sekundarno retroperitonealni organ i fiksiran je uz zadnji trbuni zid Toldovim fascijama. Jedini pokretni deo duodenuma je njegov pars superior, koji je u potpunosti obavijen viscelarnim peritoneumom .

Krvni sudovi i ivci

Sudovi i ivci duodenuma odvajaju se od sudova i ivaca glave pankreasa.

Krvni sudovi i ivci Arterije koje vaskularizuju duodenum polaze od pankreatiko- duodenalnih arterijskih arkada, kojih ima dve, prednja i zadnja, a pruaju se ispred i iz glave pankreasa. Pankreatiko duodenalne arterijske arkade grade a. gastro-duodenalis, i gornje crevne arterije a. mesenterica superior , a to su: 1.a. pancreatico- duodenalis superior anterior 2.a. pancreatico- duodenalis superior posterior, i 3.a. pancreatico duodenalis inferior.

Krvni sudovi i ivci

Dva arterijska luka vaskularizuju sve delove duodenuma izuzev poetnog dela, bulbus duodeni. Vaskulizuje ga posebna mrea, koju grade tri arterijske peteljke, gornja, donja i zadnja. Arterije koje vaskularizuju bulbus duodeni su malog kalibra, pa je zato taj deo slabo vaskulizovan, ime se delimino moe objasniti esta pojava ira (ulcus).

Bulbus duodeni

Krvni sudovi i ivci

Vene - duodenuma prate istoimene arterije i grade dva velika arterijska luka, prednji i zadnji, iz kojih krv odlazi u gornju crevnu venu (v. mesentarica superior). Vene gornjeg dela (pars superior) duodenuma ulivaju se u desnu eludanu venu (v. gastrica dextra). ivci Duodenum je inervisan granama: -plexus-a hepaticus-a i -plexus-a mesentericus-a superiora, a pored toga, duodenum dobija i direktna vlakna desnog i levog n. vagusa.

Literatura
-Mija, M., Dragani, V., Radonji, V.,: Anatomija oveka (abdomen i karlica), Savremena administracija, Beograd 2005. -Anelkovi, I., Stajkovac, A., ili, A., Anatomija i fiziologija, Zavod za udbenike, Beograd 2002.